The New Testament of our Lord and Saviour Jesus Christ

Matius 1

1 Puniki babad palelintihan Ida Hyang Yesus Kristus katurunan Daud, katurunan Abraham. 2 Abraham maputra Ishak, Ishak maputra Yakub, Yakub maputra Yehuda lan semeton-semeton danene. 3 Yehuda maputra Peres miwah Serah (saking rabine Diah Tamar). Peres maputra Hesron, Hesron maputra Ram. 4 Ram maputra Aminadab, Aminadab maputra Nahason, Nahason maputra Salmon. 5 Salmon maputra Boas (saking rabine Diah Rahab). Boas maputra Obed (saking rabine Diah Rut), Obed maputra Isai, 6 Isai maputra Sang Prabu Daud. Daud maputra Salomo (saking rabine sane pecak rabin Dane Uria). 7 Salomo maputra Rehabeam, Rehabeam maputra Abia, Abia maputra Asa. 8 Asa maputra Yosapat, Yosapat maputra Yoram, Yoram maputra Usia. 9 Usia maputra Yotam, Yotam maputra Ahas, Ahas maputra Hiskia. 10 Hiskia maputra Manase, Manase maputra Amon, Amon maputra Yosia. 11 Yosia maputra Yoyakin lan semeton-semeton danene. Daweg punika bangsa Israel kaselong ka Babel. 12 Sasampune bangsa Israel maselong ring Babel, Yoyakin maputra Sealtiel, Sealtiel maputra Serubabel. 13 Serubabel maputra Abihud, Abihud maputra Elyakim, Elyakim maputra Asor. 14 Asor maputra Sadok, Sadok maputra Akim, Akim maputra Eliud. 15 Eliud maputra Eleasar, Eleasar maputra Matan, Matan maputra Yakub. 16 Yakub maputra Yusup rabin Diah Maria, sane ngembasang Ida Hyang Yesus sane mabiseka Sang Prabu Sane Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 17 Dadosipun ngawit saking Abraham rauh ring Daud, wenten patbelas turunan. Ngawit saking Daud, rauh ring masane kaselong ka Babel taler patbelas turunan. Tur saking masane maselong ka Babel rauh ring masan embas Ida Sang Prabu Sane Kajanjiang punika, taler patbelas turunan. 18 Indik embas Ida Hyang Yesus Kristus katuturanipun sapuniki: Daweg ibun Idane, Diah Maria sampun magegelan sareng Dane Yusup, sadurung dane marabian, Diah Maria jeg sampun mobot. Bobotan danene punika kawitnyane saking Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 19 Gegelan danene, inggih punika Dane Yusup anak sane tansah malaksana patut, nanging dane nenten mapakayunan jaga ngawinang Dane Diah Maria kimud, punika awinanipun Dane Yusup mapakayun megat gegelan danene saking silib. 20 Nanging ritatkala dane ngayun-ngayunin indike punika, raris dane karauhin antuk malaekat Ida Sang Hyang Widi Wasa sajeroning panyumpenan. Sang malaekat ngandika ring dane sapuniki: "Yusup sentanan Sang Prabu Daud, edaja takut nyuang Maria nganggon kurenan, sawireh rarene ane kaduta ento, uli Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 21 Maria lakar ngembasang putra lanang, tur kita patut marabin anake alit ento Yesus, sawireh Ida lakar ngrahayuang parakaulan Idane uli sakancan dosannyane." 22 Paindikane punika mula wantah jaga mamargi sakadi asapunika, mangda tegep sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane kawarahang antuk nabine, sapuniki: 23 "Daane ento lakar beling tur nglekadang pianak muani. Pianakne ento lakar kadanin Immanuel" (sane mateges: Ida Sang Hyang Widi Wasa nyarengin iraga). 24 Sasampun Dane Yusup matangi, raris dane ngambil Diah Maria, kanggen rabi satinut ring pangandikan malaekat Ida Sang Hyang Widi Wasa ring dane. 25 Nanging Dane Yusup tan matemu semara ring Diah Maria kantos putrane lanang punika embas. Dane Yusup marabin anake alit punika "Yesus".

Matius 2

1 Sasampune Ida Hyang Yesus embas ring kota Betlehem ring tanah Yudea, duk Ida Herodes jumeneng prabu, raris wenten parawiku saking kangin, rauh ring kota Yerusalem. 2 Irika tamiune mataken sapuniki: "Ring dijake genah anake alit sane wau embas punika sane dados prabun bangsa Yahudine? Santukan titiang sampun ngeton bintang Idane kangin, tur rauh titiange praya ngaturang sembah ring Ida." 3 Ritatkala Sang Prabu Herodes mireng gatra punika, ida rumasa kablegbegan tur kosekan ring kayun. Asapunika taler rakyat kota Yerusaleme sami. 4 Irika Sang Prabu Herodes marumang parapangageng panditane miwah paraguru agama bangsa Yahudine. Ida ngarsayang katerangan ring dija Sang Prabu Sane Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa punika pacang embas. 5 Atur danene sapuniki: "Ring kota Betlehem tanah Yudea, santukan wenten kakecap ring Cakepan Nabine sapuniki: 6 'Ih Betlehem di tanah Yehuda, sujatinne iba dongja ane paling nistana di pantaran pamimpin-pamimpin Yehudane. Sawireh uli sig ibane lakar ada tumbuh pamimpin ane lakar nuntun bangsa Israel kaulan Ulune.'" 7 Raris saking singid Ida Sang Prabu Herodes ngesengin tamiu punika, tur kasekenang pisan nakenang, sane ipidan bintange punika ngawit kakantenang. 8 Wusan punika tamiune punika raris kapangandikayang ka kota Betlehem, sapuniki pangandikan idane: "Sane mangkin mrikaja ragane lunga ka kota Betlehem. Drika rerehin taken-takenang jantos rarene punika kapanggih. Tur yen sampun kapanggih, gelis rauhang ring tiang, santukan tiang taler misadia jaga ngaturang sembah ring Ida." 9 Sasampun puput mirengang pangandikan sang prabu, raris dane pada mapamit. Ring margi bintange sane kakantenang bedangin punika katon malih, ngriinin pamargin danene, kantos rauh tur mandeg ring duur genah rarene punika. 10 Ritatkala dane pada nyingak bintange punika, tan kadi-kadi gargitan danene. 11 Dane raris ngranjing ka umahe punika tur kapanggihin sang rare miwah Diah Maria ibunne. Dane sami pada nyumbah sarwi nabdabang aturannyane suang-suang marupa: mas, menyan miwah getah wangi, praya katur ring sang rare. 12 Santukan dane polih piteket sajeroning panyumpenan saking Ida Sang Hyang Widi Wasa, mangda sampunang mawali ka ajeng Ida Sang Prabu Herodes, punika awinan dane mawali nuut margi tiosan. 13 Sasampun parawikune pada budal, malaekat Ida Sang Hyang Widi Wasa malih ngrauhin Dane Yusup ring panyumpenan, tur ngandika sapuniki: "Yusup, bangunja! Ajakja rarene muah ibun Idane makisid ka gumi Mesir, tur nongosja ditu kanti manira buin ngwangsitin kita. Sawireh Herodes lakar ngruruh rarene ento bakal kasedayang." 14 Dane Yusup raris matangi, sang rare tumuli kambil, tur ring wengi punika ugi dane magingsir ka jagat Mesir sareng Diah Maria, rabine. 15 Irika dane madunungan kantos Sang Prabu Herodes seda. Paindikane punika mamargi sakadi asapunika, mangda tegep sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane kawarahang antuk sang nabi sapuniki: "Ulun bakal ngesengin Putran Ulun uli gumi Mesir." 16 Rikala Sang Prabu Herodes uning mungguing ida sampun kaapus olih parawikune punika, ida bendu pisan. Ida raris mrentahang mangda mademang sawatek rarene ring kota Betlehem miwah ring kiwa tengennyane, ngawit saking wau lekad, rauh ring sane matuuh, ketang ngawit saking bintange punika ngawitin endag, sakadi sane kuningang antuk parawikune sane saking kangin punika. 17 Malantaran punika madaging pisan sabda sane kawarahang antuk Nabi Yeremia sane sapuniki: 18 "Wenten suaran tangis ngalad-alad ring kota Rama, inggih punika tangis Ibu Rahel, nangisin oka-okannyane. Dane tan prasida kalipurang santukan oka-okannyane sami seda." 19 Sasampune Sang Prabu Herodes seda, malaekat Ida Sang Hyang Widi Wasa malih makantenang raga ring Dane Yusup sajeroning panyumpenan ring Mesir. 20 Sang malaekat ngandika sapuniki: "Yusup, jani ajakja anake alit muah ibun Idane malipetan ka tanah Israel, sawireh ane nyadia nyedayang anake alit ene, makejang suba mati." 21 Dane Yusup raris matangi, anake alit miwah ibun Idane tumuli kajak ka tanah Israel. 22 Nanging rikala Dane Yusup mireng mungguing sane ngentosin Sang Prabu Herodes jumeneng nata ring wewengkon Yudea, inggih punika putran idane, sane mapesengan Arkelaus, Dane Yusup tan purun mrika. Ring panyumpenan dane polih sabda, raris dane lunga ka wewengkon Galilea. 23 Sasampune rauh irika, dane malinggih ring kota Nasaret. Indike punika mamargi sakadi asapunika, mangda tegep sabda sane kawarahang olih paranabine, mungguing anake alit jaga kasambat Anak Nasaret.

Matius 3

1 Daweg punika Dane Yohanes Panglukat mapidarta ring tegal melakang Yudeane, sapuniki: 2 "Pada kutangja dosa-dosan ragane! Sawireh Ida Sang Hyang Widi Wasa dienggal lakar ngadegang Pamrentahan Idane!" 3 Sujatinipun Dane Yohanes punika, sane katuek antuk pangandikan Nabi Yesaya, rikala dane ngandika asapuniki: "Wenten jadma masuara gelur-gelur ring tegal melakange, cawisangja margine buat Ida Sang Panembahan tur benengangja margin Idane!" 4 Busanan Dane Yohanes punika malakar antuk tetununan bulun unta. Pepetet danene antuk blulang, tur sane dados ajeng-ajengan danene, balang miwah madu alas. 5 Daweg punika akeh anake saking kota Yerusalem miwah jadmane sawewengkon jagat Yudeane, taler jadmane sane magenah ring kiwa tengen Tukad Yordane sami pada rauh maranin Dane Yohanes. 6 Anake punika sami pada ngangken dosannyane tur kalukat antuk Dane Yohanes ring Tukad Yordane. 7 Rikala kacingak akeh wenten anak saking golongan Parisi miwah anak Saduki pada rauh tur nunas mangda kalukat, raris dane ngandika ring anake punika sapuniki: "Ih paranyahan lelipi, nyen ane suba ngorahin ragane, mungguing ragane nyidayang ngelidang dewek uli bebendun Ida Sang Hyang Widi Wasa ane bakal rauh ento? 8 Buktiangja malu mungguing ragane suba ngesehin pepineh tur ngutang dosa-dosan ragane. 9 Eda malu menehang dewek aji pepineh ane kene: Dane Abraham leluur tiange! Tiang nuturin ragane, Ida Sang Hyang Widi Wasa madue kuasa mastu batune ene apanga dadi paraputran Dane Abraham. 10 Jani kandike suba sedia di bongkol kayune. Sabatek punyan kayu ane usak buahne, ento pedas kabah tur katunjel. 11 Tiang nglukat ragane aji yeh, makatanda ragane suba maseh pepineh tur ngutang dosa-dosan ragane, nanging Ida ane rauh durian teken tiang, kawisesan Idane banget luihan teken tiang. Kadi rasa dadi juru ngembusin sepatun Idane dogen nu masih tiang tusing pantes. Ida lakar nglukat ragane baan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa muah api. 12 Di tangan Idane suba sedia nyiu. Ida bakal napinin gandum Idane, gabahne bakal simpen Ida di klumpune, nanging gumpangne bakal katunjel di apine ane tuara mati-mati." 13 Duk punika Ida Hyang Yesus rauh saking wewengkon Galilea maranin Dane Yohanes ring Tukad Yordane tur ngarsayang mangda kalukat. 14 Dane Yohanes ngindayang mapakeling Ida, asapuniki: "Sapatutipun Palungguh Guru sane nglukat titiang, boyaja Guru sane ngrauhin titiang." 15 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Depang suba malu keto, sawireh mula keto patutne iraga negepin pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa." Irika Dane Yohanes raris sairing. 16 Sasampune wusan kalukat, Ida munggah saking toyane. Daweg punika ugi akasane mapiakan, irika Ida nyingak Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa tumurun sakadi pangiber paksi darane tumedun tur ngencegin Ida. 17 Raris wenten sabda saking akasane sapuniki: "Ene putran Ulun kang kinasih, ane ledangin Ulun."

Matius 4

1 Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa tumuli nuntun Ida Hyang Yesus ka tegal melakange mangda kagoda antuk Ratun Setane. 2 Sasampune Ida mapuasa petang dasa rahina, raris Ida marasa lue. 3 Ratun Setane raris maranin Ida tur matur asapuniki: "Yen yakti IRatu puniki putran Ida Sang Hyang Widi Wasa, nikayangja batune puniki mangda dados roti." 4 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Ada kakecap di Cakepan Sucine, kene: 'Manusane ento tuaraja idup baan roti dogen, nanging aji sakancan sabda ane kasabdayang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa.'" 5 Sasampune punika Ratun Setane raris makta Ida Hyang Yesus ka kota Yerusalem, kota suci, tur Ida kunggahang ring neb Perhyangan Agunge. 6 Ratun Setane raris matur asapuniki: "Yen yakti IRatu puniki Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane mangkin rarisangja macebur saking driki; santukan wenten kakecap ring Cakepan Sucine asapuniki: Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang mrentahang malaekat Idane nyadangin IRatu, mangda sampunang cokor IRatune kantos nanjung batu.'" 7 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Ada masih kakecap di Cakepan Sucine kene: 'Edaja iba mintonin Ida Sang Hyang Widi Wasa Panembahan ibane.'" 8 Ratun Setane raris makta Ida Hyang Yesus ka gununge sane tegeh ngalik. Saking irika Ida katurin ngaksi parabangsane miwah kaluihannyane makasami. 9 Ratun Setane raris matur: "Duh Ratu, puniki sami misadia aturang titiang ring Palungguh IRatu, sakewanten IRatu kayun sumungkem nyumbah titiang." 10 Raris Ida ngandika: "Ih Ratun Setan magedija iba! Krana ada kakecap di Cakepan Sucine, kene: 'Iba patut nyumbah Ida Sang Hyang Widi Wasa, Panembahan ibane, tuah teken Ida dogen iba patut mabakti!'" 11 Irika Ratun Setane makaon, raris rauh malaekate ngayahin Ida. 12 Rikala Ida Hyang Yesus mireng mungguing Dane Yohanes sampun kejuk tur kapangkeng, tumuli Ida magingsir ka wewengkon Galilea. 13 Ida kesah saking kota Nasaret, tur jenek malinggih ring kota Kapernaum, sane magenah ring sisin danune, ring wewengkon tanah Sebulon miwah Naptali, 14 mangda tegep sabda sane kawarahang antuk Nabi Yesaya sapuniki: 15 "Ih tanah Sebulon muah tanah Naptali, ane di sisin margane ka pasih, ane dangin Tukad Yordane, wewengkon Galilea ane tongosina baan bangsa-bangsa len, 16 nah ento bangsa ane kaliput baan peteng, ia lakar ningalin galang gede, tur sang galang lakar masunaran sig anake ane nongos di gumine ane katangkeb baan wisian sang pati." 17 Ngawit kala punika Ida Hyang Yesus mapidarta: "Pada sehinja pepinehe tur kutangja dosa-dosan ragane, sawireh Ida Sang Hyang Widi Wasa dienggal lakar ngadegang Pamrentahan Idane!" 18 Rikala Ida Hyang Yesus mamargi nuluh pasisin Danu Galileane, irika cingakin Ida bendega sareng kalih pasemetonan. Inggih punika Dane Simon, sane kapesengin Petrus miwah sane alitan mapesengan Andreas. Dane sedek nyaring ring danune. 19 Ida Hyang Yesus raris ngandikain dane: "Maija tututin Guru. Cening bakal dadiang Guru utusan buat ngalih anak apang dadi sisian Gurune." 20 Daweg punika ugi jaring danene katilar, raris ngiring Ida Hyang Yesus. 21 Malih Ida nglanturang mamargi, raris malih nyingak anak sareng kalih pasemetonan, inggih punika Dane Yakobus miwah Yohanes, okan Dane Sebedeus, sane sedek nabdabang jaring ring jukunge. Dane taler kapangandikain antuk Ida Hyang Yesus, 22 tur daweg punika ugi dane nilar jukung miwah ajin danene, tumuli ngiring Ida Hyang Yesus. 23 Sapangrarisipun Ida nglelana milehan ring wewengkon Galilea. Ida ngurukang anak ring perhyangan anak Yahudine tur midartayang Orti Rahayu indik Ida Sang Hyang Widi Wasa digelis pacang ngadegang Pamrentahan Idane, maliha nyegerang anake sane nandang pinakit mawarni-warni. 24 Sayan amiug gatrane ring wewengkon jagat Siria, ngeniang indik pakardin Idane. Irika anake sami pada rauh tangkil makta anak sane nandang pinakit mawarni-warni miwah anak sane nandang sangsara, sane karangsukan setan, sane sakit ayan miwah anak rumpuh, tur sami pada kicen seger. 25 Punika awinanipun katah pisan jadmane sane ngiringang Ida. Wenten sane rauh saking wewengkon Galilea, saking wewengkon Dasa Kota, saking kota Yerusalem, saking wewengkon Yudea miwah saking wewengkon dangin Tukad Yordane.

Matius 5

1 Rikala Ida Hyang Yesus ngaksi anake akeh punika, Ida raris munggah ka bukite. Sasampune Ida malinggih, parasisian Idane raris pada rauh nangkilin Ida. 2 Raris Ida mapaica paurukan ring sisian Idane, asapuniki pangandikan Idane: 3 "Bagia anake ane marasa teken dewekne katunan idep di ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, sawireh anake ento lakar muponin kawiryan Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 4 Bagia anake ane nandang duhkita, sawireh anake ento lakar kicen panglipur baan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 5 Bagia anake ane alap asor di ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, sawireh anake ento lakar muponin pasubayan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 6 Bagia anake ane bedak ngetel mabudi nglaksanayang pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sawireh anake ento lakar kapurnayang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 7 Bagia anake ane malaksana kapiolasan marep teken anak lenan, sawireh anake ento lakar nampi sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 8 Bagia anake ane ning nirmala kenehne, sawireh anake ento lakar ningalin Ida Sang Hyang Widi Wasa. 9 Bagia anake ane ngae dame di pantaran manusane, sawireh anake ento lakar kangkenin dadi putran Ida Sang Hyang Widi Wasa. 10 Bagia anake ane kasangsarain uli krana nglaksanayang pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sawireh anake ento lakar muponin kawiryan Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 11 Bagia cening yening kacacad, kasangsarain tur kapisunayang uli krana dadi sisian Gurune. 12 Liangang pesanja keneh ceninge, sawireh Ida Sang Hyang Widi Wasa bakal mapaica pikolih maliah-liah teken cening di suargan. Krana keto masih paranabine kasangsarain." 13 "Cening satmaka buka uyah ane nguyahin gumine. Nanging yening uyahe ento ilang rasanne, kenkenang buin makehang? Pedas tusing ada gunanne sajaba kakutang tur dadi pajekjekan. 14 Cening satmaka galang ane ngalangin gumine. Desa ane duur bukite sinah ngilis pesan ngenahne. 15 Buina tusing ada anak ngenyitin lampu laut nekepin aji kekeb. Nanging lampune lakar kapejang di tongosne, apanga ngalangin anake makejang di umahe ento. 16 Buka keto masih galang ceninge patut nyunarin anake makejang, apanga anake ento ningalin laksanan ceninge ane melah tur ngluihang Ajin ceninge ane malingga di suarga." 17 "Edaja cening ngaden mungguing tekan Gurune ene nyadia bakal ngilangang Cakepan Torat Dane Musa muah paurukan paranabine. Tekan Gurune dongja bakal ngilangang, nanging nyadia nyampurnayang. 18 Guru nuturin cening: Sanunne ada langit lan gumi, akecap wiadin akecekko pidabdabe ane matulis di Cakepan Torate, tusingja lakar ilang, kanti kayang ka pamragat gumine. 19 Ento krana nyenja nungkasin salah tunggal prentahe ane matulis di Cakepan Torate, yadianja ane paling cenika, tur ngurukang buka keto teken anak lenan, ia lakar maan tongos ane paling betene sajeroning Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Nanging nyenja nglaksanayang tur ngurukang sawatek pidabdabe ane munggah di Cakepan Torate, ia lakar molih tongos ane utama sajeroning Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 20 Ento krana pitutur Gurune teken cening: Yening kasatiaan ceninge nglaksanayang pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa lebihan teken paraguru agamane muah paraanggota golongan Parisine, ditu mara cening lakar nyidayang muponin kawiryan Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa." 21 "Cening suba pada ningeh unduk ane kurukang marep teken leluur iragane, buka kene: 'Edaja ngamatiang anak, asing-asing anak ane ngamatiang, ia lakar katangkilang ka pangadilan.' 22 Nanging Guru mituturin cening: Asing-asing anak ane pedih teken nyamanne, ia lakar tangkilanga ka ajeng hakime. Buina nyenja ngucap teken nyamanne: Cai jlema tan paaji! ia lakar katurang ka ajeng Majelis Agamane. Buin besikne nyenja ane ngucap teken nyamanne: Cai jlema bega! ia lakar kaclempungang ka kawah nrakane, ane ngendih murub. 23 Ento krana yan nuju cening maturan teken Ida Sang Hyang Widi Wasa, ditu laut cening inget, mungguing ada nyaman ceninge marasa sekel ati arepa teken cening, 24 andegang malu ngaturang aturane, enggalang malu masapsap teken nyaman ceninge. Yen suba pada galang, mara lautang ngaturang aturan ceninge teken Ida Sang Hyang Widi Wasa. 25 Yen ada anak nalih cening, tur ajaka cening ka pangadilan, enggalangja masapsap sanun ceninge di jalan! Apanga eda kanti musuh ceninge nyerahang cening teken sang hakim, tur sang hakim nyerahang cening teken polisine, tumuli cening celepanga ka pangkenge. 26 Guru ngorahin cening: Sujatinne cening tusing bakal nyidayang bebas uli ditu, satonden cening pragat mayah utang ceninge." 27 "Cening ajak makejang suba pada ningeh tutur ane kene: 'Edaja mamitra.' 28 Nanging Guru nuturin cening: Sawatek anake ane nganengneng anak luh kanti ia makeneh teken anake luh ento, sujatinne di kenehne ia suba mamitra ngajak anake luh ento. 29 Ento krana yen paningalan ceninge di tengawan ane ngranayang cening ngae dosa, luntikja ia tur kutang! Sawireh melahan cening peceng, bandingang teken enu tileh maukudan, sakewala kentungang ka kawah nrakane. 30 Buina yen liman ceninge ane di tengawan ane ngranayang cening ngae dosa, getepja ia, tur kutang! Sawireh melahan cening malima aneh, bandingang teken enu tileh maukudan sakewala kentungang ka kawah nrakane." 31 "Ada masih tutur kene: 'Nyenja ngutang somah, patut ia maang surat katerangan palas makurenan teken somahne.' 32 Nanging Guru nuturin cening: Sawatek anake ane ngutang somah, sajaba uli krana mamitra, ia suba ngranayang somahne ento mamitra yen somahne ento buin makurenan. Tur nyenja nyuang anake ane palasanga ento, ia masih kadanin mamitra ngajak anake luh ento." 33 "Cening suba pada ningeh tutur ane katiba teken leluur iragane, buka kene: 'Edaja ngelong janji! Taurja sesangin ragane di ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa.' 34 Nanging Guru nuturin cening: Yening cening ngae prajanjian, eda pesan masumpah, eda kanti bani nyambat suarga sawireh suargane ento singasanan Ida Sang Hyang Widi Wasa; 35 tur eda masumpah nganti nyambat gumi, sawireh gumine ento dadi aled cokor Idane. Wiadin nyambat kota Yerusalem, sawireh kota Yerusaleme ento kota druen Sang Nata Maha Agung. 36 Buina edaja masumpah aji sirah ceninge! Sawireh cening tuara kuasa nyelemang wiadin mutihang bok ceninge angan akatih. 37 Yening mula tuah saja, orahangja saja, nanging yen mula tuah tusing, orahang tusing! Lebihan teken amonto kawitne uli I Jaat." 38 "Cening masih suba ningeh tutur ane kene: 'Yen mata, apanga mata silurne, yen gigi apanga gigi silurne.' 39 Nanging Guru mituturin cening: Eda pesan cening ngwales teken anak ane pelih marep teken cening! Yan ada anak namplak pipin ceninge ane tengawan, depang serahang buin pipin ceninge ane di kebot. 40 Buina yen ada anak ane nalih cening di pangadilan, uli krana ia ngedotang bajun ceninge, serahangja masih jubah ceninge teken ia. 41 Yen ada tentera penjajah maksa cening negen barangne majoh akilo, tegenja barangne ento kanti majoh duang kilo. 42 Yen ada anak maidih-idihan teken cening, baang ia ngidih, keto masih yen ada anak mabudi masesilihan teken cening, baangja nyilih." 43 "Buina, cening masih suba ningeh tutur ane kene: 'Tresnaja teken sesama, nanging dulegja teken satru.' 44 Nanging Guru nuturin cening: Tresnainja satrun ceninge, tur astawayangja anake ane nyangsarain cening. 45 Uli krana pakertin ceninge ane buka keto, cening bakal kangkenin putra baan Ajin ceninge ane di suargan. Sawireh Ida Sang Aji suba sueca ngendagang surya buat anake ane melah pakertinne muah anake ane corah. Ida mapaica ujan teken anake ane sadu muah teken anake ane matingkah dura cara. 46 Apa pikolih ceninge ane bakal tampi cening uli Ida Sang Hyang Widi Wasa, yen cening tuah nresnain anak ane tresna teken cening dogen? Kaden juru duduk pajege masih malaksana buka keto. 47 Buina yening cening saling sapa ngajak panyamaan ceninge dogen, dijanne cening lebihan? Sawireh anake ane tusing mabakti teken Ida Sang Hyang Widi Wasa masih keto laksananne. 48 Cening patut sampurna, patuh buka Sang Aji ane malingga di suarga maraga sampurna."

Matius 6

1 "Ingetangja! Eda pesan cening nglaksanayang paileh agaman ceninge di arepan anake liu, apang pabaliha teken anake. Yening keto pakertin ceninge, pedas cening tuara nampi ganjaran uli Ajin ceninge ane di suarga. 2 Dadinne, yen cening mapadana, eda nulad tingkah solah anake ane mapi-mapi, ane demen ngedengang pagaenne di perhyangan anak Yahudine muah di rurung-rurunge; tetujonne apanga ia pujina baan anake. Guru nuturin cening: Sasajaane anake ane keto, ia suba nampi pikolih. 3 Nanging yening cening mapadana, mapadanaja aji singid. Apang eda kanti ada anak nawang, yadianja sawitran ceninge ane paling raketa. 4 Keto patutne baan cening nyingidang. Sawireh Ajin ceninge ane nyingakin pakardin ceninge ane sujati, Ida bakal mapaica pikolih teken cening." 5 "Yen cening ngastawa, eda pesan nulad tingkah anake ane demen mapi-mapi. Ia demen ngastawa sambilanga majujuk di perhyangane, wiadin di pempatane. Tetujonne apanga tingalina baan anake. Ingetangja: Sasajaane anake ento suba nampi pikolih. 6 Nanging yen cening ngastawa, macelepja ka meten, tur ubetang jelanane! Ditu lautang cening ngastawa teken Ajin ceninge ane tuara ngenah. Ajin ceninge ane nyingak ane ilid bakal mapaica pikolih teken cening. 7 Buina pangastawan ceninge ento eda nganggon raos ane tan paguna buka kabiasaan anake ane tusing nawang Widi. Anake ento ngaden pangastawanne bakal katampi ulihan dawan pangastawanne. 8 Cening eda pesan buka keto! Krana satondene cening mapinunas, Ajin ceninge suba wikan teken apa ane buatang cening. 9 Ento krana, kene patutne cening ngastawa: Ajin titiang sane ring suarga, parab Palungguh Aji mangda kaluihang. 10 Pamrentahan Palungguh Aji mangda kadegang, pakarsan Palungguh Aji mangdaja mamargi iriki ring mrecapada, sakadi ring suarga. 11 Ring rahinane mangkin, icenja titiang pangan kinum sategepipun. 12 Ampurayangja iwang titiange, sakadi titiang ngaksamayang anake sane sampun maiwang ring titiang. 13 Maliha sampunang titiang kabakta ring genah gegodane, nanging bebasangja titiang saking I Jaat. Santukan Palungguh Aji sane nuwenang pamrentahan, kakuasaan miwah kaluihane langgeng salami-laminipun. Amin. 14 Sawireh yen cening ngampurayang kapelihan sesaman ceninge, Ajin ceninge ane di suargan masih ngampurayang pelih ceninge. 15 Nanging yen cening tuara nyak ngaksamayang kapelihan sesaman ceninge, Ajin ceninge ko tuara kayun ngampurayang kapelihan ceninge." 16 "Yening cening mapuasa, eda pesan nulad tingkah anake mapi-mapi, ane nyelap ngae goba acum, apanga tawanga teken anake ia mapuasa. Ingetangja: Sasajaane anake ento suba nampi pikolih. 17 Nanging yen cening mapuasa, suginin muane, apunin sirahe tur suahin, 18 apanga eda kanti ada anak nawang cening mapuasa, sajaba Ajin ceninge ane tusing ngenah ento ane wikan. Ajin ceninge ane ngaksi ane ilid, bakal mapaica pikolih teken cening." 19 "Eda cening munduhang brana di gumine. Krana dini liu ada ngetnget muah sepuh ane bakal ngrusak, buina maling ane bakal mamaling gelah ceninge. 20 Nanging punduhangja kasugihan ceninge di suargan. Ditu tuara ada ngetnget wiadin sepuh ane ngrusak tur tusing ada maling ane lakar mamaling. 21 Krana, dijaja branan ceninge, ditu masih keneh ceninge." 22 "Paningalane ento suluh di deweke. Yen paningalan ceninge cedang, sinah padewekan ceninge makaukud galang. 23 Nanging yen paningalan ceninge lamur, pedas peteng padewekan ceninge. Ento krana yen galange ane di padewekan ceninge masalin dadi peteng, ambate peteng dedetne." 24 "Tusing ada anak nyidayang magusti dadua. Ia tuara bakal nyidayang patuh subaktinne. Ia bakal geting teken ane adiri, nanging ane adiri bakal tresnaina. Ia bakal bakti pesan teken ane adiri, nanging ane lenan tusing bakal runguanga. Cening tusing nyidayang acepokan ngaula teken Ida Sang Hyang Widi Wasa muah teken kasugihan. 25 Ento krana Guru mapitutur teken cening: Edaja sumangsaya teken pangupa jiwan ceninge, apa ane lakar daar wiadin inem cening. Tur edaja sumangsaya pabuat ukudan ceninge, apa ane lakar anggon cening. Sawireh idupe ento luihan teken dedaarane, tur ukudane ento enu majian teken ajin panganggone. 26 Pedasinja kedise ane di ambarane, ia tusing taen mamula, buina tusing taen manyi, tur tusing nyimpen di jinenge, nanging ia kicen amah-amahan baan Ajin ceninge ane di suarga. Singke cening sanget luihan teken kedise ento? 27 Nyenke di pantaran ceninge, uli krana sanget sumangsaya, nyidayang nyambungin tuuhne angan alengkat? 28 Buina apa krana cening sumangsaya teken unduk panganggo? Pedasinja bungan bakunge di tegale. Ia tumbuh nanging ia tusing taen magae wiadin nunun. 29 Nanging Guru nuturin cening: Sang Prabu Salomo, yadian Ida sugih pesan, nanging ida tusing madue busana ane melahne buka bungane ento. 30 Dadinne yen buka keto Ida Sang Hyang Widi Wasa mayasin padange di tegale, ane jani mentik, buin mani layu tur katunjel, singke Ida lakar mayasin cening, ih anak ane tunan pracaya? 31 Ento krana edaja cening sanget sumangsaya kanti makaengan: Apa ane lakar daar? Apa ane lakar inem? Apa ane lakar anggo? 32 (Anake ane tusing pracaya teken Ida Sang Hyang Widi Wasa mula setata ngulati paundukane ento. Nanging cening eda keto.) Sawireh Ajin ceninge ane di suargan wikan, mungguing cening mula tuah muatang ento makejang. 33 Nanging saratangja malu dadi kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa muah nyalanang ane dadi pakarsan Idane. Mawastu saluiring ane lenan ane buatang cening bakal paicayang Ida. 34 Ento awanane edaja bes sumangsaya teken dinane mani. Sawireh dinane mani masih ada pakewehne. Tusing nyandang buin imbuhin kakewehan ane sadina-dina."

Matius 7

1 "Edaja cening nepasin sesaman ceninge, apang eda cening katepasin baan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 2 Krana dasar tetepasane ane anggon cening nepasin, ento masih bakal anggen Ida nepasin cening, tur sikute ane anggon cening nyikut, ento masih bakal anggen Ida nyikut cening. 3 Apa krana cening nlektekang sepenan ane ada di paningalan nyaman ceninge, nanging tampalan ane di paningalan ceninge tuara tawang cening? 4 Kudiang cening bakal ngraos teken nyaman ceninge: 'Depang tiang ngaadang sepenan di paningalan adine,' yan tampalane enu di paningalan ceninge? 5 Ih anak ane mapi-mapi. Kadangja malu tampalane ane di paningalan ceninge, suba keto mara cening nyidayang nepukin tur ngaadang sepenan ane di paningalan sesaman ceninge. 6 Barange ane suci eda baanga cicing. Krana cicinge ento bakal mabalik ngugut cening. Buina mutiaran ceninge eda entunganga di arepan celenge, apanga eda mutiaran ceninge anggona pajekjekan." 7 "Tunasja, pedas cening bakal kicen; ulatija pedas cening bakal molih; tur dogdogja korine, pedas cening bakal kampakin. 8 Krana asing-asing anak ane nunas bakal kicen, buina asing-asing anak ane ngulati, ia bakal molih, tur asing-asing anak ane nogdog kori, ia bakal kampakin. 9 Di pantaran ceninge, nyen ada ane ngenjuhin pianakne batu, dikalane ia nagih roti? 10 Wiadin lakar ngenjuhin lelipi, dikalan pianakne nagih lindung? 11 Dadinne yen cening ane madewek corah, bisa ngenjuhin pianak barang ane melah, apa buin Ajin ceninge ane ada di suargan, Ida bakal mapaica barang ane luih teken anake ane mapinunas teken Ida. 12 Pagae ane kenkenja ane edotang cening apang gaenina baan anake marep teken ukudan ceninge, gaeninja masih buka keto marep teken anak lenan. Keto mula suksman Pidabdab Torat Dane Musa muah cakepan paranabine." 13 "Macelepja cening di korine ane cupit. Sawireh linggah korine tur gantar margane ane ngungsi ka kawah nrakane, tur liu pesan anake ane mentas ditu. 14 Nanging cupit korine tur likad margane ane ngungsi ka suargan, buina langah pesan anake ane nepukin margane ento." 15 "Pada yatnaja cening arepa teken nabi-nabine ane palsu, ane nekain cening nyaru-nyaru magoba biri-biri, nanging di kenehne ia tan bina cicing alasan ane galak. 16 Cening lakar nyidayang nawang ia uli laksanannyane. Adake anak ngalap buah anggur uli di punyan ketkete, wiadin ngalap buah aa uli punyan canginge. 17 Punyan kayune ane mokoh pedas melah buahne, nanging punyan kayune ane berag pedas usak masih buahne. 18 Punyan kayune ane mokoh tusingja bakal ngwetuang buah ane usak tur punyan kayune ane berag tusing ngwetuang buah ane melah. 19 Punyan kayune ane tuara ngwetuang buah ane melah, pedas ia kabah tur kentungang ka apine. 20 Dadinne uli tingkah solahne cening bakal nawang yen anake ento nabi palsu." 21 "Buina tuaraja sawatek anake ane bisa nyambat: Duh Sang Panembahan, Sang Panembahan, lantas nyidayang dadi kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa, nanging tuah anake ane saja-saja nglaksanayang pakarsan Ajin Gurune ane di suargan. 22 Di panemayan rauh Dina Pangadilane liu anake lakar teka maranin Guru tur matur kene: 'Duh Sang Panembahan, Sang Panembahan, boyake titiang sampun midartayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa malantaran parab Palungguh IRatu. Titiang sampun nundung setan masrana parab Palungguh IRatu, maliha titiang sampun ngwentenang praciri sane tawah-tawah masrana parab Palungguh IRatu?' 23 Kayange ento pasaut Guru teken anake ento kene: 'Ih anak durjana, kemoja iba makaad, sawireh Gelahe tusing nawang iba.' 24 "Asing-asing anak ane madingehang pitutur Gurune ene tur nglaksanayang, anake ento patuh teken anake ane wicaksana, ane ngwangun umahne di duur bukit batune. 25 Dikalane ada ujan muah blabar teka, tur angin baret ngampehang umahe ento, umahe ento tusing bakal uug, sawireh kawangun di duur bukit batune. 26 Nanging asing-asing anak ane madingehang pitutur Gurune ene, laut tusing nyak nglaksanayang, anake ento patuh teken anak belog ane ngwangun umahne di duur tanah biase. 27 Dikalane ujan, laut ada blabar teka muah angin baret ngampehang umahe ento kanti bah mabriug, ambate geden uugne." 28 Sasampune Ida puput mapidarta, anake sami pada angob ring caran Idane ngurukang, 29 santukan Ida mawibawa pisan ngurukang anake punika, bina pisan ring caran guru-guru agamane ngurukang ipun.

Matius 8

1 Ida Hyang Yesus raris tedun saking bukite, tur akeh pisan anake sane ngiringang Ida. 2 Daweg punika wenten anak sakit lepra nangkil ring ajeng Idane. Anake punika raris matedoh tur nyumbah sarwi matur asapuniki: "Duh Guru, yen Guru ledang sinah Palungguh Guru mrasidayang nyegerang titiang." 3 Ida raris ngenjuhang tangan tur ngusud anake punika maduluran pangandika asapuniki: "Tiang nyak nulungin jerone, segerja!" Jeg pramangkin anake punika seger. 4 Ida tumuli ngandika ring anake punika: "Ingetangja! Unduke ene eda tuturanga teken anak lenan, nanging kemoja tangkilang deweke di ajeng sang pandita apanga dewek jerone katureksain, tur aturangja aturan manut buka pituduh Nabi Musane, makadadi bukti buat anake makejang, mungguing jerone suba seger." 5 Daweg Ida ngranjing ka kota Kapernaum, raris wenten satunggiling prawira tentera Roma tangkil ring ajeng Idane tur matur pinunas asapuniki: 6 "Inggih Guru, parekan titiange nandang pinakit raat pisan ring cecanggahan titiange, tur ipun tan mrasidayang bangun." 7 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Mangkin Tiang jagi mrika nyegerang ipun." 8 Nanging atur prawirane punika: "Duh Guru, tan pisan pantes Palungguh Guru jaga ngrauhin cecanggahan titiange. Kewanten Palungguh Guru kayun ngetelang pangandika angan akecap, sinah parekan titiange jaga seger. 9 Santukan titiang sakadi anak sane kaprentah, titiang taler maderbe prajurit sane prentah titiang. Yen titiang mrentahang prajurite punika: kemoja majalan, ipun jaga mamargi. Maliha yen titiang ngaukin sane tiosan: maija, sinah ipun pacang rauh. Samaliha yen titiang nguduhang parekan titiange: garapja ene! Sinah pacang garap ipun." 10 Ida Hyang Yesus angob pisan mireng atur prawirane punika, raris Ida ngandika ring anake sane ngiringang Ida, sapuniki: "Tiang nuturang teken jerone! Sasajaane di pantaran anak Israele tonden taen Tiang nepukin kapracayan ane buka kene gedenne. 11 Ingetangja ene! Bakal liu ada anak teka uli kangin muah uli kauh, lakar bareng-bareng negak majengang ngiring Dane Abraham, Ishak muah Yakub sajeroning Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 12 Nanging anake ane patutne dadi parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa lakar kakutang di tongose ane peteng dedet. Ditu ia bakal pada ngeling pajerit mataanan kanti giginne kriet-kriet." 13 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring prawirane punika, sapuniki: "Sane mangkin mawalija ragane! Sampun kadagingan sakadi kapracayan ragane." Daweg punika ugi parekan danene seger. 14 Sarauh Ida ring jeroan Dane Petrus, irika cingakin Ida matuan danene sane istri sedek merem, santukan dane sungkan ngebus. 15 Ida raris ngamel tangan danene, tur daweg punika ugi ical ngebus danene, raris matangi ngayahin Ida Hyang Yesus. 16 Sasampune surup surya, akeh anake rauh tangkil makta anak sane karangsukan setan. Masrana antuk baos abuku Ida nundung setane punika. Akeh malih anak sane nandang pinakit sane segerang Ida. 17 Paindikane punika mamargi kadi asapunika mangda kasidan sabda sane kawarahang antuk Nabi Yesaya asapuniki: "Ida ane nyuangin kasangsaran iragane muah nyalud sakit iragane." 18 Rikala Ida Hyang Yesus ngaksi jadmane akeh sane ngiter Ida, raris Ida ngandikayang mangda sisian Idane malayar ka tepin danune sane lianan. 19 Raris wenten guru agama adiri tangkil ring ajeng Idane, tur matur asapuniki: "Guru, titiang mamanah jaga ngiring sapamargin Gurune." 20 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Cicing alase pada ngelah gook, tur kedis-kedise pada ngelah sebun, nanging Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa tusing ngelah tongos buat merem muah masandekan." 21 Wenten malih anak tiosan rauh, inggih punika salah tunggal saking parasisian Idane, matur asapuniki: "Guru, icenja titiang mapamit ajebos praya ngilidang bapan titiange." 22 Nanging pangandikan Ida Hyang Yesus: "Tututinja Tiang! Depangja anake mati nanem timpalne ane mati." 23 Ida Hyang Yesus raris munggah ka jukunge kairing antuk sisian Idane. 24 Tan pararapan jeg wenten angin ribut ring danu punika, kantos jukunge kalancah antuk toya, santukan ombake kalintang ageng. Ida Hyang Yesus daweg punika nuju sirep. 25 Irika parasisian Idane nanginin Ida, aturne: "Inggih Guru, matangija, tulung titiang! Puniki wenten baya rauh, iraga tambis-tambis sengkala." 26 Ida raris ngandika ring parasisian Idane: "Apa awanane cening pada takut? Saja cening anak ane tunan pracaya." Ida tumuli matangi raris namprat angin miwah ombake, tur pramangkin danune teduh. 27 Sisian Idane sami pada angob, tur mabaos sapuniki: "Nyen sih anake ene kanti kayang angin muah danune jeg pada satinut teken Ida?" 28 Sasampune Ida rauh ring pasisi, inggih punika ring gumin anak Gadarane, raris wenten anak sareng kalih medal saking setrane maranin Ida Hyang Yesus. Anake punika mayanin pisan, santukan ipun karangsukan setan akeh pisan. Punika awinan tan wenten anak purun nglintang mamargi irika. 29 Anake punika raris jerit-jerit asapuniki: "Duh Ratu Putran Widi! Napi wenten kabuatan IRatu ring titiang? Punapike IRatu jaga nyisipang titiang sadurung rauh panemayanipun?" 30 Tan doh saking genahe punika wenten bawi akeh pisan sedek ngrereh teda. 31 Setan punika raris matur pinunas ring Ida Hyang Yesus asapuniki: "Yening IRatu nundung titiang saking jadmane puniki, icenja titiang magingsir ngrangsukin bawi-bawine punika." 32 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Kemoja iba magedi!" Setane punika raris medal saking anake punika, tumuli ngrangsukin bawi-bawine punika. Daweg punika ugi bawi-bawine punika malaib pablesat, sami ulung saking abinge tur maclempung ka danune. Irika bawine sami padem kalebu. 33 Anake sane nongosin bawi punika raris malaib ka kota. Ring kota ipun nuturang sapariindik bawi-bawine punika miwah indik jadmane sane karangsukan setan iwau. 34 Sadaging kotane sami medal maranin Ida Hyang Yesus. Rikala ipun kapanggih ring Ida, ipun raris mapinunas mangda Ida gelis matilar saking genahe punika.

Matius 9

1 Sasampune punika, Ida Hyang Yesus munggah ka jukunge tumuli mawali malayar megat danu, raris Ida rauh ring kota uedan Idane. 2 Raris wenten makudang-kudang anak makta anak sakit rumpuh kasareang ring pasareannyane. Rikala Ida wikan ring kapracayan anake punika, Ida raris ngandika ring anake rumpuh punika, sapuniki: "Pagehangja kapracayan nyamane, dosan nyamane suba kampurayang." 3 Irika wenten makudang-kudang guru agama sane mabaos ring angennyane asapuniki: "Anake ene langgana teken Ida Sang Hyang Widi Wasa." 4 Ida Hyang Yesus wikan ring pepineh anake punika, raris Ida ngandika: "Napi awinane ragane makayunin paindikan sane kaon sakadi asapunika? 5 Sane encen sih minab danganan, maosang: 'Dosan nyamane suba kampurayang', punapi 'bangunja tur majalan'? 6 Duaning punika, Tiang muktiang ring ragane, mungguing Sang Putraning Manusa utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa punika madue kuasa ngampurayang dosa ring jagate puniki." Irika Ida raris ngandika ring anake rumpuh punika: "Bangunja, jemak pasarean nyamane tur kemoja mulih." 7 Pramangkin anake rumpuh punika bangun tur mamargi budal. 8 Wau anake akeh punika ngantenang paindikane punika, ipun sami ajerih tumuli ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa sane arsa mapaica pangwisesa sakadi asapunika agengnya ring imanusa. 9 Sasampune Ida Hyang Yesus kesah saking irika, Ida ngaksi juru duduk pajeg adiri sane mapesengan Matius, sedek malinggih ring genah danene nudukin. Ida raris ngandika ring dane asapuniki: "Tututinja Tiang." Duk punika ugi dane matangi tur ngiring Ida. 10 Ritatkala Ida Hyang Yesus katurin rayunan ring jeroan Dane Matius, raris rauh parajuru duduk pajege miwah soroh anake nista dama, sareng-sareng matamiu ngiring Ida miwah sisia-sisian Idane. 11 Rikala anggota golongan Parisine ngaksi paindikan punika, dane raris mabaos ring parasisian Ida Hyang Yesus sapuniki: "Napi awinane Gurun ragane kayun marayunan sareng-sareng ring juru duduk pajeg miwah anak sane nista dama?" 12 Rikala Ida Hyang Yesus mireng paindikane punika, Ida raris masaur asapuniki: "Anake sane seger nenten ipun merluang balian. Nanging anake sane sakit sinah ipun merluang. 13 Sane mangkin makaonja ragane tur pakayuninja teges sabdan Cakepan Sucine sane asapuniki: 'Ane arsayang Ulun dongja aturan, nanging kapitresnan.' Rauh tiange puniki boyaja ngrereh anak sane luih, nanging anak sane nista dama." 14 Wusan punika, raris rauh sisian Dane Yohanes Panglukat tangkil ring Ida Hyang Yesus tur matur asapuniki: "Napi awinanipun titiang miwah anggota golongan Parisine sami pada mapuasa, nanging sisian Gurune nenten?" 15 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Kenken mirib panyengguh nyamane, apake tamiune lakar pada sedih, sanun pangantene muani ada sig pantarannyane? Sinah tuara keto! Nanging bakal ada masanne pangantene muani bakal kabancut uli pantarannyane, ditu mara ia lakar mapuasa. 16 Tusing ada anak nampel kamben buuk aji kebesan kamben ane anyar. Sawireh yen keto, sinah panampelne ento lakar ngedeng kambene ento kanti uek, tur uekne sayan nglinggahang. 17 Keto masih anggure ane anyar ento tuaraja katuruhang di klukuh blulange ane let. Sawireh yen keto sinah klukuhe ento lakar makeplug tur anggure mabiayagan muah klukuhe uug. Ento krana anggure ane anyar patut katuruhang di klukuh blulange ane anyar. Yen keto makadadua pada melah." 18 Durung puput Ida ngandika ring anake punika, raris wenten kelihan perhyangan anak Yahudine rauh nangkil ring Ida, tur sambilangipun nyumbah ipun matur asapuniki: "Pianak titiange sane eluh wau pisan padem, nanging ledangja Guru rauh tur ngungkulang tangan ring ipun, janten ipun prasida urip." 19 Ida raris matangi tumuli mamargi nututin anake punika, kairing antuk parasisian Idane. 20 Daweg punika wenten anak luh sane nandang pinakit ngamedalang rah sampun roras taun suenipun. Ipun maranin Ida Hyang Yesus saking ungkur tur ngusud tanggun busanan Idane. 21 Santukan ipun mabaos ring manah, sapuniki: "Yen idewek nyidayang ngusud tanggun busanan Idane dogen, sinah idewek bakal seger." 22 Daweg punika ugi Ida Hyang Yesus macingakan ka ungkur sarwi ngandika ring ipun: "Ih eluh, pagehang kenehe, kapracayan eluhe suba ngrahayuang eluh." Tur daweg punika ugi ipun seger. 23 Ida Hyang Yesus raris ngranjing ka umah kelihan perhyangan anak Yahudine punika. Rikala Ida ngaksi anak magambel nabuh gambang, tur anake irika pada uyut, 24 raris Ida ngandika: "Pesuja ragane ajak makejang. Anake cerik ene tusingja mati, ia tuah pules dogen." Wau Ida mabaos sapunika, sami anake ngedekin Ida. 25 Sasampune anake sami pada medal, Ida raris ngranjing tur ngamel tangan anake alit punika. Anake alit punika raris bangun. 26 Raris amiug gatrane ngeniang paindikane punika ring sawewengkon jagate punika. 27 Daweg Ida Hyang Yesus nglanturang pamargin Idane, wenten anak buta sareng kalih nutug tur gelur-gelur matur asapuniki: "Duh Ratu Putran Sang Prabu Daud, suecaninja titiang!" 28 Sasampun Ida ngranjing ring satunggiling umah, anake buta punika rauh nangkilin Ida. Irika Ida ngandika ring ipun sapuniki: "Apake jerone pracaya yan Tiang nyidayang nyegerang jerone?" Irika ipun masaur manuk: "Inggih Guru, titiang pracaya!" 29 Raris Ida ngusud paningalan anake buta punika saha kadulurin antuk pangandika: "Kasidanja buka kapracayan jerone!" 30 Daweg punika ugi ipun raris pada mrasidayang ngeton. Irika Ida miteketin ipun sapuniki: "Melahang pesan nyekepang paundukane ene, eda pesan kanti ada anak nawang." 31 Nanging ipun raris medal tur nglumbrahang indik Idane ring sawewengkon jagate punika. 32 Wau pisan anake punika medal, raris wenten anak rauh nangkil ring Ida Hyang Yesus makta anak kolok ulihan karangsukan setan. 33 Sasampun setane punika katundung, anake kolok iwau raris mrasidayang mabaos. Sami anake pada angob tur mabaos sapuniki: "Paundukan ane buka kene tonden taen tepukin iraga di pantaran bangsa Israele." 34 Nanging anak golongan Parisi masaur: "Anake ento nyidayang nundung setan, sawireh ia maan panugrahan Ratun Setan." 35 Kadi asapunika Ida Hyang Yesus mamargi nglelana nylajah kota miwah desa-desa makasami. Ida mapaica paurukan ring perhyangan-perhyangan anak Yahudine, tur ngortiang Orti Rahayu indik Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadegang Pamrentahan Idane, tur nyegerang anake akeh saking saananing sakit miwah pinakit. 36 Wau Ida ngaksi anake punika, irika kadi ketus kayun Idane antuk kawelas arsan, santukan anake punika sami pada lesu tan wenten sane ngrunguang tan bina kadi biri-biri sane tan wenten pangangonipune. 37 Ida raris ngandika ring parasisian Idane: "Padine ene suba sedeng anyi liu pesan, nanging paderepe tuah abedik. 38 Nunas icaja teken Ida Sang madue padine ento, apanga Ida ngandikayang paderepe nganyi padi druen Idane."

Matius 10

1 Ida Hyang Yesus raris ngandikain sisian Idane sane roras diri punika, tur icen Ida kuasa buat nundung setan miwah ngwarasang anak saking saananing sakit miwah pinakit. 2 Pesengan parautusane sane roras punika, inggih punika: Kaping pisan Dane Simon (dane taler kapesengin Petrus) miwah Dane Andreas semeton danene. Maliha Dane Yakobus okan Dane Sebedeuse miwah Dane Yohanes semeton danene. 3 Dane Pilipus miwah Dane Bartolomeus, Dane Tomas miwah Dane Matius juru duduk pajege, Dane Yakobus okan Alpeuse miwah Dane Tadeus. 4 Maliha Dane Simon (saking golongan Patriot) miwah Dane Yudas Iskariot sane alpaka ring Ida Hyang Yesus. 5 Ida Hyang Yesus ngutus utusan Idane roras diri punika saha kapiteketin asapuniki: "Eda pesan cening kanti liwat ka gumin bangsane ane lenan, wiadin ka kotan anak Samariane. 6 Nanging luas tur alihja bangsa Israele, nah ento biri-birine ane ilang. 7 Kema tur tuturangja, mungguing panemayan Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadegang Pamrentahan Idane suba paek. 8 Segerangja anake sakit, idupangja anake mati, segerangja anake ane sakit lepra, tur tundungja sakancan setane. Sawireh cening suba maan ngidih, cening patut makidihang. 9 Edaja cening mabekel pipis mas wiadin pipis perak wiadin pipis temaga di sabuk ceninge. 10 Eda cening ngaba soksokan anggon ngagendong, eda mabaju dadua, eda ngaba sepatu wiadin gegaman sajeroning maleluasan. Sawireh anake magae ia patut maan apa ane perluanga. 11 Yening cening neked di satunggiling kota wiadin desa, alih ditu anak ane nyak nampi cening, tur nongosja sig anake ento kanti cening makaad uli ditu. 12 Yening cening nekain umah anak, cening patut ngucapang pangayu bagia buat anake ane ngelahang umahe. 13 Yen anake ento nampi tekan ceninge, pangayu bagian ceninge bakal ada sig anake ento, nanging yen anake ento tusing nyak nampi tekan ceninge, pangayu bagian ceninge bakal mabalik sig ceninge. 14 Buina yen ada pumahan muah kota ane tuara nyak nampi muah madingehang sapitutur ceninge, pesuja uli ditu tur kalahinja pumahan wiadin kotane ento, tur ketebangja buke ane di tlapakan batis ceninge. 15 Ingetangja cening, sujatinne di Dina Pangadilane Ida Sang Hyang Widi Wasa, anake ane uli kota Sodom lan kota Gomorane lakar gigisan ukumane teken anake di kotane ento." 16 "Ingetangja, Guru ngutus cening buka biri-birine ka tengah-tengah cicing alasane, ento krana cening apanga tansah celih buka lelipine tur polos buka kedis darane. 17 Buina pada yatnaja cening marep teken anake makejang; krana lakar ada anak nyerahang cening ka ajeng Majelis Agamane, tur anake ento lakar nigtig cening di perhyangannyane. 18 Uli krana cening dadi sisian Gurune, cening lakar katurang ka ajeng pamrentahe muah ka ajeng pararatune, buat midartayang Orta Rahayune teken anake ento muah teken parabangsane ane lenan. 19 Yen cening daliha baan anake, edaja cening sumangsaya teken unduk ane lakar orahang cening; sawireh yen teka panemayannyane, cening bakal kicen apa ane patut bakal orahang cening! 20 Krana singja cening ane lakar ngraos ditu, nanging Roh Ajin ceninge ane lakar mawisik di keneh ceninge. 21 Dimasane ento anake lakar nyerahang nyamanne apanga matianga. Keto masih bapanne lakar nyerahang pianakne, tur ipianak lakar nglawan muah ngamatiang reramanne. 22 Tur cening lakar kagetingin baan anake uli krana Guru. Nanging nyenja pageh kanti ka wekasan, ia bakal maan rahayu. 23 Yen cening sangsaraina baan anake di satunggiling kota, malaibja cening ka kotane ane lenan. Guru nuturin cening: "Sasajaane satonden pragat pagaen ceninge di sawatek kotan gumi Israele, Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa suba rauh. 24 Imurid singja bakal lebihan teken gurunne, wiadin iparekan tusingja bakal lebihan teken gustinne. 25 Suba cukup yen imurid kajiang pada teken gurunne muah iparekan kaluihang pada teken gustinne. Yen gustinne orahanga Baalsebul apa buin pakurenannyane!" 26 "Wireh keto eda cening takut teken manusa. Paundukane ane makebang, lakar kedengang, tur sakancan ane pingit lakar kawerayang. 27 Apa ane orahang Guru teken cening di petenge, tuturangja ento di galange tur apaja ane kapakisiang di kuping ceninge, uar-uarangja ento uli di duur neb umahe. 28 Edaja cening takut teken anak ane nyidayang ngamatiang ukudan ceninge, nanging ia tusing mampuh ngamatiang jiwa. Nanging takutja cening teken Ida Sang Hyang Widi Wasa ane madue wewenang nyirnayang jiwa muah awak manusane di kawah nrakane. 29 Singke kedis perite dadua maji tuah aji arupiah. Sakewala yen tuara mula pakarsan Ajin ceninge, aukud ko tusing ada ane lakar ulung ka tanahe. 30 Liun bok ceninge ane ada di sirah ceninge masih suba wilangin Ida. 31 Ento krana eda pesan cening takut, sawireh cening majian di ajeng Ida Sang Hyang Widi Wasa padaang teken kedis perite ento." 32 "Asing-asing anak ane ngangken di arepan anake liu, mungguing ia dadi sisian Gurune, Guru masih lakar ngangkenin ia di ayun Ajin Gurune di suargan. 33 Nanging nyenja ane suba dadi sisian Gurune, laut ia ngaku tusing nawang Guru di arepan anake liu, Guru ko masih tusing bakal ngangkenin ia di ayun Ajin Gurune di suargan." 34 "Eda cening ngaden mungguing tekan Gurune ene ngaba dame di gumine. Tekan Gurune dongja ngaba dame, nanging ngaba cerah. 35 Tekan Gurune ngranayang ipianak muani bakal nglawan bapanne, ipianak eluh lakar nglawan memenne, tur imantu eluh lakar nglawan matuanne eluh. 36 Dadinne musuhne ane kapitui, nah ento nyama sapakurenannyane. 37 Nyenja nresnain bapa muah memenne lebihan teken nresnain Guru, ia tusing pantes dadi murid Gurune. Buina nyenja nresnain pianakne muani wiadin pianakne eluh lebihan teken nresnain Guru, ia tusing pantes dadi murid Gurune. 38 Nyenja tuara nyadia negen salibne tur nututin Guru, ia tuara pantes dadi murid Gurune. 39 Nyenja ane makeneh magehang uripne, ia tusing lakar muponin urip ane sujati. Nanging nyenja ane kelangan urip uli krana Guru, ia bakal molih urip ane sujati." 40 "Nyenja ane nampi cening, ia nampi Guru. Tur nyenja ane nampi Guru, ia nampi Ida ane ngutus Guru. 41 Nyenja nampi utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa, baane ia utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa, ia bakal bareng-bareng maan pikolih utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Tur nyenja nampi anak sadu, baane ia mula sadu, ia bakal bareng-bareng maan upah anak sadu. 42 Ingetangja! Nyenja nulungin anake ane paling nistana ene aji yeh nyem acangkir baane ia murid Gurune, anake ento pedas bakal nampi pikolihne."

Matius 11

1 Sasampune Ida Hyang Yesus puput mapaica piteket ring parasisian Idane, raris Ida kesah saking irika lunga ngortiang Orti Rahayune miwah ngurukang anak ring kota-kota sane nampek irika. 2 Rikala Dane Yohanes Panglukat sane wenten ring pangkeng, mireng indik pakaryan Ida Sang Kristus, raris dane ngutus makudang-kudang sisian danene, praya matur pitaken ring Ida. 3 Aturipune: "Titiang nunasang ring Guru, punapike Guru sane kabaosang jaga rauh antuk Dane Yohanes, punapike titiang patut nyantosang anak tiosan?" 4 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Jani kemoja malipetan, aturang teken Dane Yohanes, apa ane suba dingeh muah tingalin cening, nah ento: 5 Anak buta nyidayang ningalin, anak rumpuh nyidayang majalan, anak lepra kasegerang, anak bongol nyidayang ningeh, anak mati kaidupang, tur Orta Rahayune kadartayang di pantaran anake tiwas. 6 Ambate bagian anake ane tuara bimbang arepa teken Guru." 7 Sasampune parasisian Dane Yohanes mawali, Ida Hyang Yesus raris ngandika ring anake akeh punika ngeniang indik Dane Yohanes; sapuniki pangandikan Idane: "Daweg ragane lunga maranin Dane Yohanes ring tegal melakange, napi sane ulati ragane? Punapi nyadia nyingakin padang sayar-soyor ampehang angin? 8 Napi sane praya kacingakin? Anak sane mabusana sarwa endah? Anak sane mabusana sarwa endah punika wenten ring purin Ida Sang Nata Ratu. 9 Dadosipun, napike sane dados tetujon ragane lunga mrika? Napi jaga nyingakin sang nabi? Punika patut pisan. Samalihipun Tiang ngaturin ragane, mungguing Dane Yohanes punika luihan ring satunggiling nabi. 10 Santukan ngeniang indik ragan Dane Yohanes sampun kasurat asapuniki: 'Tingalinja Aji ngutus utusan Ajine majalan malunan teken Cening, ia lakar nabdabang marga pabuat Cening.' 11 Elingangja! Dane Yohanes Panglukat punika luihan ring sakancan jadmane sane naenin urip ring jagate puniki. Nanging anak sane pinih nistana sajeroning Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa, kantun luihan ring Dane Yohanes. 12 Ngawit saking masan Dane Yohanes midartayang kasaksian danene, kantos rauh mangkin, Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa tansah katungkasin antuk jadmane sane mamanah ngadegang pamrentahan punika masrana kawirosan. 13 Santukan paranabine miwah Pidabdab Torat Dane Musa kantos rauh Dane Yohanes, makasami pada maosang indik rauh Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa punika. 14 Tur yen ragane kayun pracaya ring kasaksian punika, Dane Yohanes punika sujatinne Nabi Elia sane kabaosang jaga rauh. 15 Yen ragane madue karna pirengangja! 16 Napike anggen Tiang ngimbayang jadmane ring masane mangkin? Ipun satmaka sakadi alit-alite ring pasare sane saling kaukin sareng timpalnyane sapuniki: 17 'Icang suba pada nyuling, sakewala cai tusing nyak ngigel, icang suba masesambatan, nanging cai tusing nyak ngeling.' 18 Santukan Dane Yohanes rauh, dane mapuasa tur tan nginum anggur; anake maosang dane punika anak karangsukan setan. 19 Raris rauh Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ida marayunan tur nginum, wetu raos anake asapuniki: 'Tingalinja Anake ento, Ia budag teken sakancan dedaaran, sawitran juru duduk pajeg muah anak nista dama.' Nanging kawicaksanan Ida Sang Hyang Widi Wasa jaga kawiaktiang antuk pakardin parakaulan Idane." 20 Ida Hyang Yesus raris matbat kota-kota sane tan nyak ngutang dosa-dosannyane, yadian irika Ida sampun ngwentenang makudang-kudang praciri sane ngangobin. 21 "Ambate geden sengkalane ane lakar nibenin iba ih kota Korasim. Keto masih ih iba kota Betsaida, ambate geden sengkalane ane lakar nibenin iba! Sawireh yen di kota Tirus muah di kota Sidon kaadakang praciri buka ane suba kaadakang di pantaran ibane, pedas ia suba makelo pada maselselan tur ngutang dosa-dosannyane. 22 Ingetangja, mani wekas dimasan tekan Dina Pangadilane, rakyat kota Tiruse lan rakyat kota Sidone lakar molih sih kapiolasan Ida Sang Hyang Widi Wasa lebihan teken iba. 23 Ih iba kota Kapernaum, apake iba makeneh nyumbungang awak kanti neked ka langite? Nanging iba lakar kaclempungang ka kawah nrakane. Sawireh yen di kota Sodom kaadakang praciri buka ane suba kaadakang di pantaran ibane, pedas kotane ento enu ada kayang jani. 24 Sawireh keto ingetangja: mani wekas di Dina Pangadilane, rakyat kota Sodome lakar maan sih kapiolasan Ida Sang Hyang Widi Wasa lebihan teken iba." 25 Daweg punika Ida Hyang Yesus raris ngandika asapuniki: "Duh Aji, Panembahan akasa miwah pretiwine, Titiang ngaturang panyuksma ring ayun Palungguh Aji, santukan Palungguh Aji nyingidang paindikane punika makasami marep ring jadmane wicaksana miwah jadmane sane wikan. Nanging Aji ledang nyinahang marep ring jadmane sane nambet. 26 Duh Aji indike punika mula wantah sane mantuk ring kayun miwah dados pakarsan Palungguh Aji. 27 Makejang suba kaserahang teken Tiang olih Ajin Tiange. Tuara ada anak ane nawang Sang Putra sajabaning Ida Sang Aji. Buina tuara ada anak nawang Ida Sang Aji, sajaba Sang Putra muah anake ane kalugrain olih Sang Putra, buat nawang Ajin Idane. 28 Ih anak ane kenyel ulihan negen tetegenan baat, maija sig Tiange, Tiang lakar maang parerenan teken ragane. 29 Tegenja tetegenane ane baang Tiang tur mlajahja teken Tiang. Krana Tiang ene andap asor tur darma sadu, tur ragane lakar muponin sutrepti. 30 Sawireh tetegenan ane lakar baang Tiang aluh tur ingan."

Matius 12

1 Durungja sue maletan, sasampun paindikane punika, nuju rahina Sabat, Ida Hyang Yesus lunga kairing antuk parasisian Idane. Pamargine nglintangin pategalan gandum. Duk punika parasisiane pada kaluen, irika dane pada ngetus-ngetus gandum tur kajengang. 2 Rikala anak golongan Parisine manggihin paindikane punika, raris dane mabaos ring Ida, asapuniki: "Inggih Guru cingakinja! Parasisian Gurune nglaksanayang paindikan sane tan wenang kalaksanayang ring rahina Sabate." 3 Pasaur Ida Hyang Yesus, asapuniki: "Punapike ragane tan naenin ngwacen sapariindik Ida Sang Prabu Daud rikala ida sareng pangiring idane kaluen, napi sane sampun margiang ida? 4 Boyake ida sampun ngranjing ka perhyangan Ida Sang Hyang Widi Wasa tur ngambil roti aturane, inggih punika roti sane tan dados kaajengang antuk ida miwah katunas antuk pangiring-pangiring idane manut sapacaraning agama, sajawining olih parapanditane kewanten? 5 Samaliha punapike ragane durung ngwacen ring Cakepan Torat Dane Nabi Musa, mungguing sujatinipun nyabran rahina Sabat parapanditane sami pada mamurug pidabdab rahina Sabate ring Perhyangan Agung, nanging dane tan kabaos iwang? 6 Tiang nuturin ragane: Iriki wenten sane luihan ring Perhyangan Agung. 7 Wenten sabda sane katulis sapuniki: 'Ane dadi pamerih Ulun nah ento kapiolasan, dongja aturan wewalungan.' Yen ragane wiakti resep ring artin sabda puniki, sinah ragane tan pacang nyisipang jadmane sane tan iwang punika. 8 Santukan Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa punika maraga Panembahan rahina Sabate." 9 Sasampun Ida Hyang Yesus matilar saking genahe punika, Ida raris ngranjing ka satunggiling perhyangan anak Yahudine. 10 Irika wenten anak kepek limanipune aneh. Irika taler wenten makudang-kudang anak sane mamanah ngrereh iwang Ida Hyang Yesus. Anake punika mataken ring Ida asapuniki: "Guru, yening nyegerang anak ring rahina Sabate, boyake punika mamurug Pidabdab Torate?" 11 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Yan ring pantaran ragane wenten anak sane madue biri-biri asiki, raris ulung ka semere ring rahina Sabate, punapike ipun tan pacang ngrereh tur menekang biri-birinipune? 12 Boyake manusa punika luihan ring biri-biri? Duaning punika, Pidabdab Torat iragane nglugrain iraga nulungin anak ring rahina Sabate." 13 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring anake kepek punika: "Leserangja liman jerone!" Ipun raris ngleserang limannyane tur daweg punika ugi limanipune jeg seger kadi jati mula, sakadi limannyane sane anehan. 14 Anak golongan Parisine raris medal saking perhyangane punika, tur ngreka daya jaga nyerahang Ida. 15 Rikala Ida Hyang Yesus wikan ring paiguman anak golongan Parisine punika, Ida raris kesah saking irika. Akeh pisan anake sane ngiringang pamargin Idane, tur anake sakit sami segerang Ida. 16 Banget antuk Ida miteketin ipun sami, mangda ipun sampunang ngwerayang sira sujatinipun Ida punika, 17 mangda tegep sabda sane kadartayang antuk Nabi Yesaya asapuniki: 18 "Ene parekan seselikan Ulun, ane tresnain Ulun, ane ledangin Ulun. Roh Ulun bakal paicayang Ulun teken Ia. Ia lakar nguar-uarang tetepasan Ulun teken sakancan bangsane. 19 Ia tusing lakar matembung raos, tur Ia tusing jerit-jerit. Tur ia tusing lakar gelur-gelur di marga-margane. 20 Tiinge ane empak nglanting, tusing bakal kapegatang, tur damare ane rebreb, tusing bakal kadampeh. Ia bakal pageh kanti kadilane menang. 21 Muah sakancan bangsane pada ngajap-ngajap Ia." 22 Wusan punika raris wenten anak makta anak buta tur kolok, santukan ipun karangsukan setan. Raris Ida Hyang Yesus nyegerang anake punika, kantos ipun mrasidayang mabaos lan ningalin. 23 Sami anake pada angob, tur mabaos: "Anake puniki menawi sentanan Ida Sang Prabu Daud, sane kajanjiang punika." 24 Nanging daweg golongan Parisine mireng bebaosane punika, dane raris mabaos asapuniki: "Ia nyidayang nundung setan, sawireh Ia maan panugrahan uli Beelsebul, ratun setane." 25 Nanging duk Ida Hyang Yesus wikan ring pakayunan anak golongan Parisine punika, raris Ida ngandika ring dane asapuniki: "Asing-asing kaprabon yen sampun sagsag, sinah gelis pacang uug. Asapunika taler kota wiadin pakurenan, yen sampun sagsag, sinah tan pacang matuuh. 26 Asapunika taler yen wadua balan Ratun Setane maroang-roangan tur saling siatin, punika mapiteges kaprabon Ratun Setane sampun sagsag tur digelis pacang uug. 27 Ragane maosang, mungguing Tiang nundung setan masrana panugrahan Beelsebul Ratun Setane. Yening kadi asapunika, masrana panugrahan sira murid-murid ragane nundung setan? Duaning punika murid-murid ragane muktiang mungguing ragane iwang. 28 Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa sane ngicen Tiang kuasa buat nundung setan-setan tur indike punika dados bukti mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun ngadegang Pamrentahan Idane ring pantaran ragane. 29 Tan wenten anak sane nyidayang mamaling isin umah anake sane siteng, sajabaning sang maderbe umah kategul dumun, wau barang-barangipune prasida karampok. 30 Sapasiraja tan adung ring Tiang, ipun ngamesehin Tiang, tur anake sane tan sareng-sareng munduhang ring Tiang, anake punika nyambragang. 31 Punika awinane Tiang ngaturin ragane: sakatahing dosa miwah bebaosan sane langgana prasida polih pangampura, nanging sapasiraja sane mabaos langgana marep ring Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun tan pacang polih pangampura. 32 Yen wenten anak sane ngucapang paindikan sane tungkas ring Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun prasida polih pangampura, nanging sapasira sane ngucapang paindikan sane tungkas ring Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun tan jaga polih pangampura ring jagate iriki, sapunika taler ring jagate sane pacang rauh." 33 "Mangda polih mupuang woh sane becik, ragane patut nandur wit sane becik. Yen ragane nandur wit sane kaon, ragane jagi mupuang woh sane kaon. Santukan wit taru punika prasida kuningin becik wiadin kaon, malantaran wohipun. 34 Ih jero terehan lelipi. Joh para ragane lakar nyidayang ngwetuang bebaosan sane becik, santukan ragane maraga corah. Napija medal saking cangkem, punika wetu saking angen. 35 Jadmane sane becik pacang ngamedalang paindikan sane luih saking angennya sane luih, tur anake sane corah pacang ngamedalang paindikan-paindikan sane kaon, sane medal saking angenipune sane corah. 36 Tiang nuturin ragane, yen sampun rauh Rahina Pangadilane, sawatek baose sane tan paguna sane kucapang antuk imanusa, ipun patut negen baose ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa. 37 Santukan madasar baos sane sampun ucapang ragane, ragane jaga kapatutang, asapunika taler madasar ucapan ragane, ragane jaga kasisipang." 38 Daweg punika wenten makudang-kudang guru agama miwah anak golongan Parisi matur ring Ida Hyang Yesus, sapuniki: "Guru, titiang meled manggihin Guru ngardi praciri." 39 Nanging pasaur Ida Hyang Yesus asapuniki: "Ambate jaat lan tan tuon jlemane jani. Ragane nagih praciri teken Tiang? Tiang tan pacang ngaturin ragane praciri sajabaning praciri Nabi Yunus. 40 Sakadi Nabi Yunus makatelun ring tengah basang ulam agunge asapunika taler Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang wenten ring gua garban ibu pretiwi tigang rahina suennyane. 41 Ring Rahina Pangadilane rakyat kota Niniwene pacang matangi tur nalih ragane, santukan ipun sampun pada nilarin dosannyane, rikala ipun miragi pidartan Nabi Yunus. Sujatinipun sane mangkin iriki wenten anak sane luihan ring Nabi Yunus! 42 Ring Rahina Pangadilane, Sang Raja Putri saking panegara kidul jaga matangi tur nalih ragane. Santukan Sang Raja Putri punika nyaratang pisan rauh saking tanggun gumine, praya mirengang kawicaksanan Sang Prabu Salomo. Sujatinipun sane mangkin iriki wenten anak sane agungan ring Sang Prabu Salomo." 43 "Yening wenten roh setan sane medal saking manusane, roh setane punika jaga ngumbara ring tegale melakang ngrereh genah jaga mararian. Nanging ipun tan polih. 44 Ipun raris mabaos asapuniki: 'Adenan suba iraga malipetan ka tongose ane imalu.' Irika ipun mawali, tur panggihin ipun genahe punika suung, kedas tur maatur rapi. 45 Tumuli ipun medal tur mawali ngajak roh setan tiosan malih pitung diri sane kaonan ring ipun. Ipun ngranjing tur nongos ring genahe punika. Ring pamuput anake punika bangetan rusakipun yen bandingang ring sadurunge punika. Asapunika taler pacang panadosipun bangsa sane jaat puniki." 46 Durung puput Ida mabebaosan ring anake punika, ibu lan semeton-semeton Idane sampun nyantosang ring jaba, nyadia jaga kapanggih ring Ida. 47 Raris wenten anak adiri matur ring Ida asapuniki: "Guru cingakja, punika ibu lan semeton-semeton Gurune ring jaba, meled jaga kapanggih ring Guru." 48 Nanging pasaur Ida Hyang Yesus ring anake iwau: "Nyenke ibun Tiange? Nyenke nyaman Tiange?" 49 Ida raris ngandika sinambi matujuhang parasisian Idane: "Anake ene ane dadi ibu lan nyama-nyamaan Tiange! 50 Sawireh nyenja nyak nglaksanayang pakarsan Ajin Tiange ane di suargan, ia dadi nyaman Tiange eluh wiadin muani muah dadi ibun Tiange."

Matius 13

1 Ring rahina punika Ida Hyang Yesus medal saking umahe punika tur malinggih ring sisin danune. 2 Akeh anak sane pada rauh ngrunyung Ida, kantos Ida munggah ka jukunge, tur irika Ida malinggih. Anake sareng akeh punika sami pada majujuk ring pasisin danune. 3 Akeh pisan Ida mapaica paurukan ring anake punika, masrana antuk pangande, sapuniki pangandikan Idane: "Ada anak ane pesu lakar nyambeh bibit di tegalne. 4 Dugas bibite ento kasambehang, ada abagian ane ulung di lubukane, lantas teka kedise ngamah bibite ento kanti telah. 5 Ada buin abagian ane ulung di tanahe ane madasar batu paras, ane tanahne daken. Bibite ento enggal mentik, sawireh tanahne daken. 6 Nanging disubane tegeh suryane, bibite ento layu, lantas tuh sawireh akahne ngampar. 7 Ada buin abagian ane ulung di tanahe ane enu misi tunggak-tunggak ketket. Dikalan bibite ento mentik, ketkete masih milu tumbuh, ketkete sayan gede tur naonin bibite ento kanti mati. 8 Ane buin abagian ento ulung di tanahe ane lemek. Bibite ento lantas mentik mokoh tur lanus, laut mabuah ada tikel ping satus, ada tikel ping nem dasa, ada ane tikel ping telung dasa." 9 Ida Hyang Yesus ngandika: "Yen ragane ngelah kuping, padingehangja!" 10 Irika parasisian Idane raris nangkilin Ida tur mataken asapuniki: "Napi awinanipun Guru ngurukang anake punika nganggen pangande?" 11 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Cening kalugra nawang rahasia unduk Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadegang Pamrentahan Idane di gumine ene, nanging anake ane lenan ento tusing kalugra. 12 Sawireh nyenja ane suba ngelah, ia lakar buin kicen kanti ia lebihan, nanging ane tusing ngelah apaja ane enu gelahanga lakar kambil uli anake ento. 13 Ento krana Guru ngraos teken anake ento aji pangande: Apang yadiapinja ia ningalin, nanging ia tusingja nepukin, yadianja ia madingehang, nanging ia tuara ningeh wiadin ngresep. 14 Dadinne tegep sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa ane kawarahang olih Nabi Yesaya, ane kene: Ragane lakar madingehang, tur madingehang nanging tuara ngresep, ragane lakar ningalin tur nlektekang, nanging tusing bakal nepukin. 15 Sawireh pepineh bangsane ene suba peteng, tur kupingne suba tebel, buina paningalane suba ngidem, apanga ia eda kanti nepukin aji paningalane, tur ningeh aji kupingne, laut ia ngesehin pepinehne tur mabalik nyungsung Ulun kanti Ulun nyegerang ia.' 16 Bagia pesan cening, sawireh paningalan ceninge nyidayang ningalin tur kuping ceninge nyidayang ningeh. 17 Guru mapitutur teken cening: Sujatinne liu pesan nabi muah parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa ane dot ngetel nyingakin ane tingalin cening, nanging dane tusing nyidayang nyingakin, tur dane dot pesan mirengang apa ane dingeh cening, nanging dane tuara maan mirengang." 18 "Ento krana padingehangja piteges pangande anak ane nyambeh bibite ento. 19 Asing-asing anak ane ningeh sabda unduk Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadegang pamrentahan Idane, nanging ia tuara ngresep teken sabdane ento, ento patuh buka bibite ane ulung di lubukane. Lantas teka I Jaat ngrampas sabda ane kasambehang di pepineh anake ento. 20 Bibite ane ulung di tanahe ane madasar batu paras, ento anak ane ningeh sabdane tur enggal ia nampi saha liang. 21 Nanging sabdane ento tusing makah dalem di kenehne, tur tusing makelo tuuhne. Dikalane ada sangsara wiadin kakewehan uli krana sabdane ento, ia lantas mundur. 22 Ane mentik di tengah ketkete, ento anak ane madingehang sabdane, nanging sabdane ento kakalahang baan kasumangsayan idup di gumine muah kuduan teken kasugihan, kanti tusing nyidayang mabuah. 23 Ane kasambehang di tanahe ane lemek, ento anak ane madingehang sabdane tur karesep-resepang di ati. Ento krana ia mabuah, ada tikel ping satus, ada tikel ping nem dasa ada ane tikel ping telung dasa." 24 Malih Ida mapidarta antuk pangande tiosan ring anake punika sapuniki: "Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento upamane buka anake ane nyambehang gandum ane melah di tegalne. 25 Nanging petenge, dimasan anake suba pada pules, teka musuhne nyambehang akah-akah ambengan di selag-selagan gandume di tegale ento. Suba keto lantas ia magedi. 26 Dikalan gandume ento tumbuh, tur suba pada mluspusin, ditu mara ketara ambengane ento. 27 Ditu parekan sang madue tegale pada matur teken gustinne kene: 'Ratu boyake bibit sane tandur iratu punika bibit sane becik? Napi awinanipun mangkin jeg samah madaging ambengan?' 28 Pangandikan gustinne: 'Ada musuh ane nyambehang akah ambengan kemo.' Laut matur parekane: 'Punapi kalugra yen ambengane punika jaga butbut titiang?' 29 Pangandikan gustinnyane: 'Depang malu keto, eda butbuta, sawireh yen abut ambengane ento, pedas punyan gandume milu mabutan. 30 Depang suba ia tumbuh bareng-bareng, kanti teka masan manyine. Ditu icang lakar ngorahin paderepe: 'Punduhang malu ambengane tur pesel-peselin laut tunjel, suba keto mara punduhang gandumne aba ka jinenge!'" 31 Malih Ida mapidarta ring anake punika antuk pangande tiosan, sapuniki: "Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento yen upamayang satmaka buka batun bingine, ane pulana baan anake di tegalne. 32 Di pantaran bibite, batun bingine ento bibit ane paling cerika! Nanging yen ia suba tumbuh, ia dadi ane paling gedena di pantaran entik-entikane. Buina ia bisa dadi punyan kayu gede, kanti kedis-kedise pada masebun di carang-carangne." 33 Malih Ida mapitutur ring anake punika antuk pangande sapuniki: "Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento buka ragine, ane jemaka baan anake eluh laut bebehanga di lakar tapene telung pane kanti makejang dadi tasak." 34 Paurukan Idane punika sami pidartayang Ida antuk pangande. Tan wenten sane kadartayang ring anake punika sane tan nganggen pangande. 35 Mawinan tegep sampun sabda sane kadartayang olih sang nabi asapuniki: "Ulun bakal nganggon pangimba yen masabda teken anake ento. Ulun bakal nuturang paundukan ane tusing tawanga uli pangawit gumine." 36 Ida Hyang Yesus raris ninggal anake akeh punika, tumuli mantuk. Parasisian Idane raris tangkil tur nunasang ring Ida sapuniki: "Ledang Guru nerangang ring titiang pangande ambengan ring pategalan gandume punika." 37 Ida raris masaur, pangandikane: "Anake ane nyambeh bibit gandume ane melah ento, nah ento Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 38 Ane pinaka tegal, nah ento gumine ene. Bibite ane melah ento, anake ane suba dadi parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur ambengane ento sakancan panjak I Jaat. 39 Musuhe ane nyambehang akah-akah ambengan, nah ento Ratun Setane. Masan manyine, nah ento pamragat gumine, tur paderepe ento paramalaekate. 40 Buka ambengane kapesel-pesel laut katunjel, keto mani wekasan di pamragat gumine. 41 Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa bakal ngutus paramalaekat Idane, bakal milihin tur munduhang uli Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa sawatek anake ane ngranayang manusane pada ngae dosa muah sakancan anake ane malaksana corah. 42 Anake ento makejang lakar kacemplungang ka kawah apine, ditu ia lakar ngeling masesambatan tur mataanan kanti giginne kriet-kriet. 43 Ditu mara parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa bakal macaya buka matan aine, nah ento sasubane Ida Sang Aji ngadegang Pamrentahan Idane. Yen cening ngelah kuping, padingehangja!" 44 "Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasane ento kaupamayang buka branane ane matanem di tegale. Lantas ada anak nuju numbeg ditu nepukin branane ento, laut buin urugine apang ilid. Uli krana girang nyetne ia lantas ngadep pagelahane makejang, laut pipisne anggone meli tegale ento." 45 "Keto masih Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento kaupamayang buka sudagare ane ngalih mutiara ane melah. 46 Disubane ia nepukin mutiara ane kaliwat melah, ditu ia laut ngadep pagelahane makejang tumuli mutiarane ento belina." 47 "Keto masih Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento upamane buka jaringe ane pulanga baan anake di pasihe. Liu tur magenepan pesan bene ane kena jaring. 48 Sasubane bek, jaringe lantas kedenga ka pasisi. Ditu laut anake ento negak milihin be. Bene ane luung-luung celepanga ka dungkine, tur ane jelek-jelek kutanga. 49 Keto masih mani wekas di pamragat gumine; paramalaekate bakal teka nganehang anake ane dursila uli pantaran anake ane susila. 50 Anake ane dursila lakar kentungang ka kawah apine. Ditu ia bakal mataanan ngeling masesambatan kanti giginne kriet-kriet." 51 "Kenken jani, apa cening ajak makejang suba pada resep?" sapunika pitaken Ida Hyang Yesus ring dane. Pasaur danene: "Inggih, sane mangkin sampun kapineh antuk titiang." 52 Ida raris ngandika ring parasisian Idane: "Ento krana sawatek paraguru agamane ane suba nampi paurukan unduk Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadegang Pamrentahan Idane di gumine ene, ia patuh buka anake ane mesuang brana ane anyar muah ane let uli di wadah branannyane." 53 Sasampune Ida puput nyritayang pangandene punika, raris Ida kesah saking irika. 54 Sarauh Ida ring kota uedan Idane, irika Ida Hyang Yesus nguruk ring perhyangane irika. Anake sami pada angob tur mabaos: "Dijaya bakatanga karirihan muah kuasa kanti Ia nyidayang ngadakang praciri buka keto? 55 Kaden Ia pianak tukang kayune ento? Singke memenNe ane madan Maria, buina Yakobus, Yusup, Simon lan Yudas ento nyamanNe? 56 Buina nyamanNe eluh makejang dini bareng-bareng ajak iraga? Dadinne dijaya bakatanga ento makejang?" 57 Punika awinanipun anake punika tan nyak nampi Ida. Ida mabaos ring anake punika: "Satunggiling nabi, tansah kajiang antuk anake sajawining ring kota uedannyane miwah ring umahnyane." 58 Santukan anake irika sami tan pracaya ring Ida kenginan wantah akidik Ida ngwentenang praciri ring kotane punika.

Matius 14

1 Daweg punika gatra indik Ida Hyang Yesus taler kapireng antuk Sang Prabu Herodes, sane dados raja ring wewengkon Galilea. 2 Ida raris mabaos ring paraprakanggen idane sapuniki: "Kapitui ene suba Dane Yohanes Panglukat. Dane suba matangi uli pantaran anake mati, ento awanane dane mawisesa." 3 Santukan sane dipidan Ida Sang Prabu Herodes sampun mrentahang mangda ngejuk, mlagbag tur mangkeng Dane Yohanes malantaran indik Dane Herodias, rabin Ida Pilipuse semeton ida sang prabu, sane kambil kanggen rabi antuk Ida Sang Prabu Herodes. 4 Dane Yohanes sering nyembada Ida Sang Prabu Herodes sapuniki: "Ratu tan patut ngambil Dane Herodias." 5 Sang Prabu Herodes wenten pakayunan jaga nyedayang Dane Yohanes nanging ida ajerih ring anake akeh, santukan Dane Yohanes kabaos maraga nabi. 6 Nanging ring rahina odalan Sang Prabu Herodese, okan Dane Herodias sane istri masolah ring ajeng paratamiune. Sang Prabu Herodes ledang pisan kayunne ngaksi sesolahan anake alit punika, 7 kantos ida saud pangandika, masumpah jaga mapaica napija sane pacang katunas antuk anake alit punika. 8 Sasampune kapasusuin antuk ibun danene, anake alit punika raris matur sapuniki: "Paicayangja ring titiang punggalan Dane Yohanes Panglukat iriki mawadah talam." 9 Wau mireng atur anake alit kadi asapunika, irika Sang Prabu Herodes rumasa sungsut ring kayun. Nanging santukan ida sampun sauh pangandika tur masumpah, samaliha edalem ring paratamiune, ida raris mrentahang mangda pinunas anake alit kaledangin. 10 Irika ida ngutus utusan mangda munggal prabun Dane Yohanes Panglukat, ring pangkenge. 11 Raris punggalan Dane Yohanes kawadahin talam, tur kapaicayang ring anake alit. Anake alit raris ngaturang ring ibun danene. 12 Wusan punika raris rauh parasisian Dane Yohanes ngambil layon danene tur kapendem. Wusan mendem raris parasisian danene nguningayang paindikane punika ring Ida Hyang Yesus. 13 Sasampune Ida Hyang Yesus mireng gatra indik sedan Dane Yohanes, raris Ida magingsir saking irika nyingidang raga, lunga nglinggihin jukung ngrereh genah sane sepi. Nanging anake sami pada uning ring pamargin Idane, raris sami pada medal ninggal kotannyane, madaat ngetut Ida. 14 Rikala Ida tedun ring pasisi tur ngaksi jadma akeh pisan, irika kadi ketus kayun Idane antuk sih kapiolasan Idane, raris Ida nyegerang sakancan anake sane nandang pinakit sane wenten ring pantaranipune. 15 Sasampune makire wengi, parasisian Idane raris tangkil tur matur ring Ida sapuniki: "Puniki sampun makire wengi, samaliha genahe puniki sepi. Nikayangja anake punika mangda pada mamargi numbas daar ring desa-desa sane nampek iriki!" 16 Nanging pangandikan Ida Hyang Yesus ring parasisian Idane: "Tusingja perlu ia kija-kija, cening patutne maang ia madaar." 17 Atur danene: "Puniki titiang maderbe roti wantah limang bungkul miwah ulam kekalih." 18 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Abaja mai!" 19 Raris anake akeh punika kapangandikayang pada negak ring padange. Sasampune rotine limang bungkul miwah ulame kekalih punika ambil Ida, raris Ida tumenga, ngastawa matur panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Wusan punika raris kagompes-gompes tur kapaicayang ring parasisian Idane, mangda parasisiane punika nyacarang ring anake akeh punika. 20 Sami pada madaar kantos waneh. Sisa-sisan rotine raris kapunduhang antuk parasisiane, kantos polih roras sok bek-bek. 21 Sane nunas rotine punika sawatara wenten sareng limang tali, tan ketang anake istri-istri miwah alit-alite. 22 Wusan punika Ida Hyang Yesus raris ngandikayang parasisian Idane mangda munggah ka jukunge tur mangda dumunan malayar megat danu. Daweg punika Ida Hyang Yesus kantun ngandikain anake akeh punika mangda budal. 23 Sasampune anake sami pada budal, Ida Hyang Yesus raris munggah ka duur bukite praya ngastawa. Rikala wengi, irika Ida praragayan kewanten. 24 Daweg punika parasisian Idane sampun doh ring tengah danune. Jukunge kaumbang-ambing antuk ombak, santukan mapas angin. 25 Sawatara jam tiga semeng Ida Hyang Yesus rauh maranin sisian Idane, mamargi ring duur toyane. 26 Daweg parasisian Idane ngeton Ida mamargi ring duur toyane, dane sami tengkejut, tur nyerit sapuniki: "Ada tonya." Raris dane jerit-jerit, santukan ajerih danene. 27 Nanging gelis Ida ngandika ring dane, sapuniki: "Edaja takut! Ene Guru, tegtegangja bayun ceninge!" 28 Dane Petrus raris matur ring Ida: "Guru, yen yakti punika Palungguh Guru, nikayangja titiang mamargi ring duur toyane jaga tangkil ring Palungguh Guru." 29 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Nah maija lautang!" Dane Petrus raris macebur ka toyane tur mamargi ring duur toyane maranin Ida Hyang Yesus. 30 Nanging rikala dane marasa katempuh antuk angine baret, irika dane jejeh raris nagih kalebu, tumuli dane nyerit: "Duh Guru tulungja titiang!" 31 Gelis Ida Hyang Yesus nyujuh tur ngedeng Dane Petrus kadulurin pangandika: "Ih anak ane tunan pracaya, apa krana cening bimbang?" 32 Ida raris munggah ka jukunge kairing antuk Dane Petrus, tur daweg punika ugi angine raris endek. 33 Sisiane sane ring jukunge sami pada nyumbah Ida sarwi matur: "Sayuakti pisan Guru puniki Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa." 34 Sasampune Ida ngasisiang raris Ida malabuh ring pasisin wewengkon Genesarete. 35 Daweg anake irika uning mungguing sane rauh punika Ida Hyang Yesus, raris ipun ngortiang rauh Idane punika ka sawewengkon panegarane punika. Anake raris pada rauh makta anak sakit ka ajeng Ida Hyang Yesus. 36 Ipun sami pada mapinunas mangda kalugrain ngusud tanggun busanan Idane, tur sawatek anake sane polih ngusud sami pada seger.

Matius 15

1 Wusan punika raris wenten makudang-kudang anak saking golongan Parisi miwah paraguru agama rauh saking kota Yerusalem tangkil ring Ida Hyang Yesus tur matur asapuniki: 2 "Napi awinanipun parasisian ragane tan ngamanggehang paurukan sane kapatamiang antuk anake lingsir-lingsir? Ipun tan masehin lima sadurunge ipun nunas." 3 Pasaur Ida Hyang Yesus ring anake punika sapuniki: "Napi awinan ragane taler purun nungkasin pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa buat ninutin paurukan ragane niri? 4 Santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa masabda: 'Tresna baktija teken meme bapan ragane,' maliha sabdan Idane: 'Nyenja nemah bapanne wiadin memenne, ia wenang kadanda pati.' 5 Nanging ragane ngurukang: Nyenja ngraos teken bapannyane wiadin teken memennyane kene: 'Napi sane dados pagelahan tiange sane patut anggen tiang miara bapa, punika sami sampun anggen tiang aturan mantuk ring Ida Sang Hyang Widi Wasa,' 6 anake punika tan perlu malih nyalanang kapitresnan marep ring wong tuannyane. Malantaran antuk punika sinah sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa kutang ragane, mangdane ragane mrasidayang ninutin paurukan ragane niri. 7 Ih anak sane mapi-mapi, madaging pisan pangandikan Nabi Yesaya ngeniang indik ragane sapuniki: 8 'Bangsane ene ngluihang Ulun aji bibihne, nanging kenehne joh pesan teken Ulun. 9 Precuma ia mabakti teken Ulun, sawireh ia ngurukang pidabdab manusa tan bina buka ngurukang pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa!'" 10 Ida Hyang Yesus raris ngandikain anake akeh punika, tur mawecana ring ipun sapuniki: "Padingehang tur resepangja pitutur Tiange! 11 Tusing ada barang ane macelep ka bibihe ane ngranayang anake cemer, nanging ane pesu uli di bibihe ento ane ngranayang anake cemer." 12 Parasisian Idane raris rauh tur matur asapuniki: "Punapike Guru wikan, mungguing baos Gurune iwau punika ngawinang paraanggota golongan Parisine sekel ring manah?" 13 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Asing-asing pamula-mulaan ane tusing katandur baan Ajin Gurune ane di suargan, ento lakar kabut kayang akahne. 14 Depangja ia keto! Ia pada dadi pamimpin buta; yen anak buta nandanin anak buta, pedas lakar bareng-bareng maclempung ka bangbange." 15 Dane Petrus raris matur: "Nawegang Guru, ndikayangja ring titiang piteges pangande punika iwau." 16 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Apake cening masih tonden pada ngresep? 17 Apa cening tusing nawang mungguing sabatek ane macelep ka bibihe, ento terus macelep ka basange, laut pesu uli awake. 18 Nanging apa ane pesu uli bibihe ento kawitne uli di ati. Ento ane ngranayang anake cemer. 19 Sawireh uli di atine wetu pepineh ane corah, keneh ngamatiang, keneh mamitra, macecabulan, mamaling, mogbog muah misunayang anak. 20 Ento ane ngranayang anake cemer. Nanging madaar aji lima ane tonden mabasehan, ento tusingja ngranayang anak cemer." 21 Ida Hyang Yesus raris kesah saking irika ngungsi wewengkon sane nampek kota Tirus miwah kota Sidon. 22 Raris wenten anak eluh bangsa Kanaan sane magenah irika, rauh katulung-tulung matur ring Ida Hyang Yesus, sapuniki: "Olasinja titiang duh Ratu, sentanan Sang Prabu Daud; pianak titiange eluh karangsukan setan samaliha ipun mataanan banget pisan." 23 Nanging Ida Hyang Yesus nenten masaur. Raris parasisian Idane pada matur: "Guru nikayangja ipun mangda makaon, santukan ipun terus nutug sambilang ipun jerit-jerit." 24 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Tiang ene kutus buat biri-biri ane ilang uli pantaran bangsa Israele dogen." 25 Irika anake eluh punika raris ngarepang tur nyumbah sapuniki: "Ratu, tulungja titiang!" 26 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Tusing beneh dedaaran cerik-cerike kajemak laut kentungang baang cicing." 27 Atur anake eluh punika: "Yuakti madaging pisan pawecanan Palungguh Ratu, nanging asu sane ring sor mejane jagi neda plispisan alit-alite sane ulung saking mejane." 28 Ida raris masaur tur ngandika ring ipun: "Ih meme, gede pesan kapracayan memene. Apa ane tunas meme ene suba kadagingan!" Daweg punika ugi pianakipune jeg seger. 29 Ida Hyang Yesus raris kesah saking irika, mamargi nuut pasisin Danu Galileane. Ida raris munggah ka bukite, irika Ida malinggih. 30 Raris akeh jadmane pada rauh tangkil ring Ida. Wenten sane makta anak rumpuh, anak perot, anak buta, anak kolok miwah sane tios-tiosan. Anake sakit punika kagenahang ring ajeng Idane tur sami pada kasegerang. 31 Anake sami pada angob duk ngantenang anak kolok nyidayang mabaos, anak perot seger, anak rumpuh mrasidayang mamargi, anak buta mrasidayang ngeton. Raris samian anake punika ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa, Widin bangsa Israele. 32 Ida Hyang Yesus raris ngandikain parasisian Idane tur mawecana sapuniki: "Kangen pesan keneh Gurune, nepukin anake liu tenenan. Suba makatelun makelonne ia pada nututin Guru, ane jani tusing ada apa-apa ane bakal daara. Keneh Gurune tusing lila nunden ia mulih ngaba basang seduk, takut yen ia kasereb di jalan." 33 Atur parasisian Idane: "Genahe puniki suung, sapunapi antuk jaga mapaica dedaaran buat jadma amunika akehipun?" 34 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Akuda cening ngelah roti?" Pasaur danene: "Wenten roti pitung bungkul miwah ulam alit-alit akidik." 35 Ida raris ngandikayang mangda anake pada negak ring tanahe. 36 Sasampune punika Ida raris ngambil rotine pitung bungkul miwah ulame punika. Ida tumuli ngastawa matur panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Wus punika Ida raris ngompes-ngompes roti miwah ulame punika tur kapaicayang ring parasisiane, tur dane tumuli nyacarang ring anake akeh punika. 37 Ipun sami pada madaar kantos waneh. Sisa-sisan rotine raris kapunduhang antuk parasisiane, polih pitung sok bek-bek. 38 Sane sareng-sareng nunas rotine punika wenten sareng petang tali, durung ketang anake istri-istri miwah anake alit-alit. 39 Ida Hyang Yesus raris ngandikayang anake punika mangda budal. Ida tumuli munggah ka jukunge malayar ngungsi wewengkon Magadan.

Matius 16

1 Rikala punika wenten makudang-kudang anak saking golongan Parisi miwah saking golongan Saduki rauh nyadia mintonin Ida Hyang Yesus. Anake punika mapinunas mangda Ida ngwentenang praciri, pinaka bukti mungguing Ida punika kaselik antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 2 Nanging pasaur Ida Hyang Yesus: "Yen nyanjaang langite barak ragane mabaos: 'Bah jani bakal luung endange.' 3 Tur yen semengan langite baag tur gulem, ragane mabaos: 'Ne pasti lakar ujan.' Ulihan nyingakin goban langit, ragane nyidayang nenger ciri-cirin gumine. 4 Ambate jaat lan durakan bangsane mangkin. Ragane ngarsayang mangda Tiang ngwentenang praciri. Tiang tan pacang ngaturin ragane praciri, sajabaning pracirin Nabi Yunus." Ida raris nilar anake punika, tur makaon saking irika. 5 Daweg parasisian Ida Hyang Yesuse malayar megat danu, dane lali mabekel roti. 6 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring dane: "Pada yatnaja tur pada tangarinja dewek ceninge teken ragin wong golongan Parisi muah wong golongan Sadukine." 7 Raris parasisiane mapineh-pineh sarwi mabaos sareng timpal danene sapuniki: "Ida ngandika buka keto sawireh iraga tusing mabekel roti." 8 Daweg Ida wikan ring daging bebaosan parasisian Idane, raris Ida ngandika: "Apa krananne cening ngraosang unduk tusing ngaba roti? Tuah saja cening anak ane tusing ngelah kapracayan! 9 Apake cening masih tonden resep? Apa cening suba engsap pesan teken unduk rotine ane limang bungkul buat anak limang tali? Kudang sok sisanne punduhang cening? 10 Keto masih dugas rotine ane pitung bungkul buat anak petang tali, kudang sok sisanne punduhang cening? 11 Apa krana dadi cening tusing resep, mungguing ane raosang Guru ento dongja unduk roti? Pada yatnaja cening marep teken ragin anak golongan Parisine muah anak golongan Sadukine!" 12 Daweg punika wau dane resep mungguing boyaja mangda dane tangar ring ragin roti, nanging mangda tangar ring paurukan anak golongan Parisi miwah golongan Sadukine. 13 Sasampune Ida Hyang Yesus rauh ring wewengkon sane nampek ring kota Kaisarea Pilipi, Ida raris mataken ring parasisian Idane asapuniki: "Yen manut panyengguh anake, nyenke Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento?" 14 Atur danene pada: "Wenten sane maosang Yohanes Panglukat, wenten sane maosang Nabi Elia, taler wenten sane maosang Nabi Yeremia miwah salah tunggaling nabi." 15 Raris Ida mataken ring dane: "Nanging yen manut panyengguh ceninge, Guru ene nyen?" 16 Dane Simon Petrus raris matur: "Palungguh Guru puniki Sang Prabu Sane Kajanjiang punika, Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa sane nyeneng." 17 Pangandikan Idane ring dane: "Bagia pesan cening Simon, pianak Yohanese, sawireh kasujatianne ene dongja uli manusa tekanne, nanging kapaicayang teken cening baan Ajin Gurune ane di suargan. 18 Jani Guru ngraos teken cening: Cening ene Petrus batu kaang ane kukuh. Di duur kaange ene, Guru lakar ngwangun pasamuan Gurune. Tur pasamuane ento tusing bakal kakalahang baan kakuasaan Sang Pati. 19 Kuncin Gumine Ane Anyar, ane bakal kaadakang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa, bakal serahang Guru teken cening. Apa ane sengker cening dini di jagate, ia lakar kasengker di suargan. Nanging apa ane uakang cening di gumine, ento masih lakar kauakang di suargan." 20 Ida Hyang Yesus miteketin parasisian Idane, mangda sampunang pisan-pisan nuturang mungguing Ida punika sujatinipun Sang Prabu Sane Kajanjiang punika. 21 Ngawit saking rahina punika Ida Hyang Yesus terang-terangan nartayang ring parasisian Idane, mungguing Ida patut lunga ka kota Yerusalem. Irika Ida pacang kasangsarain antuk parapanglingsir bangsa Yahudine, antuk parapangageng panditane miwah paraguru agamane, saha pamuputipun Ida kasedayang. Nanging ring rahinane sane kaping tiga, Ida pacang katangiang tur nyeneng malih. 22 Nanging Dane Petrus raris ngedeng tangan Idane ka samping sambilang dane matur asapuniki: "Guru, paindikane punika mangda kadohang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, sampunang pisan-pisan kantos nibenin Palungguh Guru." 23 Wau mireng atur Dane Petrus sakadi asapunika, Ida raris matolihan ring dane tur ngandika sada bangras: "Magedija iba ih Ratun Setan. Iba tulen ngentuk-ngentukin pajalan Kaine dogen. Pepineh ibane ento tuah mula pepineh manusa, dongja pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa." 24 Raris Ida ngandika ring parasisian Idane: "Asing-asing anak ane mabudi nututin Guru, ia patut ngengsapang dewekne, tur negen salibne laut nututin Guru. 25 Sawireh nyenja ngutamayang uripne padidi ia lakar tusing muponin urip ane sujati tur langgeng. Nanging nyenja ane nyerahang uripne pabuat Guru, ia lakar muponin uripne ane sujati tur langgeng. 26 Adake anak ane mabudi ngodagang gumine ene, nanging ia kelangan jiwa? Suba sinah tusing ada. Sawireh tusing ada anak ane nyidayang malikang idup anak. 27 Sawireh Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa bakal rauh malarapan kaluihan Ajin Idane, tur kairing olih paramalaekat Idane. Dikalane ento Ida bakal ngwales asing-asing anak manut pakardinnyane. 28 Guru mapitutur teken cening: sujatinne di pantaran anake ane ada dini, ada ane tusing lakar mati, satonden ia ningalin Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa rauh jumeneng Nata."

Matius 17

1 Sasampune maletan nem rahina, Ida Hyang Yesus raris lunga munggah ka gununge sane tegeh, kairing antuk Dane Petrus, Dane Yakobus miwah Dane Yohanes semeton danene. Irika Ida wantah kairing antuk sisian Idane tetiga punika. 2 Rikala parasisian Idane nganengneng Ida, raris magentos swabawan Idane. Prarain Idane masunaran kadi surya tur busanan Idane petak dumilah. 3 Raris kantenang Dane Nabi Musa miwah Nabi Elia sedekan mabebaosan ngiring Ida. 4 Dane Petrus raris matur ring Ida Hyang Yesus sapuniki: "Inggih Guru, kalintang ulangun titiang ngiring Guru iriki. Yen Guru ledang, titiang jaga ngwangun pondok tetiga. Sane abungkul buat Guru, sane abungkul buat Nabi Musa miwah sane malih abungkul buat Nabi Elia." 5 Durung puput dane mabaos, tan pararapan jeg wenten mega petak dumilah mayungin ida dane sareng sami. Tur saking tengah megane punika wenten sabda sane asapuniki: "Ene Putran Ulun ane sayang muah ledangin Ulun, iringja sapawecanan Idane!" 6 Wau parasisiane miragi sabda punika, dane raris makakeb, antuk ajerih danene. 7 Ida Hyang Yesus raris maranin tur ngusud dane sarwi ngandika: "Bangun, edaja takut!" 8 Wau dane matangi, tan wenten sira malih kantenang dane, sajawining Ida Hyang Yesus ngraga. 9 Rikala Ida tedun saking duur gununge, Ida miteketin parasisian Idane punika, sapuniki pangandikan Idane: "Eda pesan cening nyritayang teken nyen jua paundukane ane suba tingalin cening ibusan. Paundukane ento mara dadi tuturang cening yen Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa suba katangiang uli di pantaran anake mati." 10 Parasisian Idane sane tetiga punika raris matur pitaken: "Napi awinanipun paraguru agamane maosang mungguing Nabi Elia jaga rauh riinan?" 11 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Nabi Elia mula rauh malunan tur bakal nyediaang saluiring paundukan. 12 Guru nuturin cening, sujatinne Nabi Elia suba rauh, nanging anake tusing nawang dane. Ento krana anake nampi dane nganggo sakita karepne. Aketo masih Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa bakal kasangsarain baan anake ento." 13 Daweg punika, wau sisian Idane pada resep mungguing Nabi Elia sane baosang Ida iwau punika, inggih punika Dane Yohanes Panglukat. 14 Ritatkala Ida Hyang Yesus sareng parasisian Idane tetiga mawali ka genah anake akeh punika, raris wenten satunggiling anak rauh nangkilin Ida sambilang ipun nyumbah, 15 matur asapuniki: "Duh Guru suecaninja pianak titiange. Ipun sakit ayan tur raat pisan mataanan, sering pisan ipun labuh ring genine miwah maclempung ka toyane. 16 Ipun sampun bakta titiang ring parasisia druene, nanging tan prasida antuka nyegerang." 17 Ida Hyang Yesus raris ngandika: "Ih anak ane tusing pracaya, tur ane kasliweg pepinehne. Buin amun apake makelonne Tiang lakar bareng-bareng teken jerone? Muah buin makapidanke Tiang patut sabar teken jerone? Ajakja anake cerik ento mai!" 18 Ida raris mrentah setane punika mangda medal. Daweg punika taler setane punika medal tur anake alit pramangkin seger oger. 19 Sasampune mapalasan saking anake akeh punika, parasisian Idane raris pada rauh tangkil ring Ida tur matur pitaken asapuniki: "Napi awinanipun titiang nenten mrasidayang nundung setane punika?" 20 Raris Ida ngandika: "Sawireh cening tunan pracaya. Guru nuturin cening: Sujatinne, yan cening ngelah kapracayan magede amun batun godeme, pedas cening nyidayang mrentahang gununge ene: 'Makisidja uli dini kemo!' Pedas ia bakal makisid; buina buat cening tusing ada paundukan ane tuara kasidan. 21 Soroh setan-setane ene tusing sida baan ngaadang sajabaning aji pangastawa lan mapuasa." 22 Ritatkala Ida Hyang Yesus kairing antuk parasisian Idane wenten ring wewengkon Galilea, Ida mabaos ring parasisian Idane sapuniki: "Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa bakal kaserahang sig manusane, 23 ane lakar nyedayang Ida. Nanging didinane ane kaping telu Ida bakal katangiang tur buin nyeneng." Paindikane punika ngawinang parasisiane pada sedih. 24 Ritatkala Ida Hyang Yesus rauh ring kota Kapernaum kairing antuk parasisian Idane, raris juru duduk urunan Perhyangan Agunge ngrauhin Dane Petrus tur mabaos asapuniki: "Punapi Gurun jerone tan jaga naur urunan Perhyangan Agunge?" 25 Pasaur Dane Petrus: "Inggih janten jaga naur!" Wau Dane Petrus ngranjing ngajeroang, Ida Hyang Yesus ngriinin ngandika ring dane antuk pitaken asapuniki: "Simon, kenken yen manut pepineh ceninge; uli dija pararatune di gumine ene nuduk pajeg? Uli rakyatne apa uli bangsa lenan?" 26 Atur Dane Petrus: "Sampun janten saking bangsa lian!" Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Yen keto rakyate ene pedas bebas. 27 Nanging apanga eda Iraga ene ngranayang santul keneh anake ento, jani kemo cening mamancing di danune. Jemak bene ane simalu ngamain pancinge, enggangang bungutne, wireh ditu cening bakal nepukin pipis, jemakja pipise ento laut anggon mayah urunane buat Guru muah buat cening."

Matius 18

1 Daweg punika parasisian Idane sami pada rauh ring Ida Hyang Yesus tur matur pitaken asapuniki: "Sirake sane pinih utamana ring Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa?" 2 Ida Hyang Yesus ngandikain anak alit adiri tur kajujukang ring arepan danene. 3 Ida raris ngandika: "Guru mapitutur teken cening, yen cening tuara maseh pepineh tur dadi buka anake cerik ene, cening tusing lakar nyidayang ngrasayang Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 4 Nyenja nyak ngasorang dewek tur dadi buka anake cerik ene, ia ane dadi paling utamana di Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 5 Buina nyenja nampi anake cerik ene masrana adan Gurune, sujatinne Guru ane tampina." 6 "Asing-asing anak ane ngranayang paling kapracayan salah tunggal cerik-cerike ane pracaya teken Guru ene, melahan baong anake ento kagantungin batu pangilesan, laut kaclempungang di pasihe ane dalem. 7 Ambate sengkalan gumine sawireh ditu ada paundukan ane ngranayang kapracayan anake paling. Paundukane ane keto mula tansah ada, nanging ambate geden sengkalan anake ane ngranayang kapracayan anake paling. 8 Yen liman ceninge wiadin batis ceninge ane ngranayang cening paling, getep tur kutangja. Krana melahan cening malima aneh wiadin mabatis aneh sakewala prasida ngiring Ida Sang Hyang Widi Wasa, bandingang teken enu genep malima muah mabatis, nanging kaclempungang ka api nrakane. 9 Buina yan paningalan ceninge ane ngranayang cening paling, luntik tur kutangja. Krana enu melahan cening mapaningalan aneh sakewala prasida ngiring Ida Sang Hyang Widi Wasa, bandingang teken mapaningalan dadua nanging kaclempungang ka api nrakane." 10 "Ingetangja eda pesan nemberang salah tunggal anake cerik-cerik ene. Guru nuturin cening: paramalaekat cerik-cerike ene tansah tangkil di ayu Ajin Gurune di suargan. 11 Krana Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa rauh ka jagate nyadia ngrahayuang anake ane paling. 12 Yen ada anak ngelah biri-biri satus, laut ilang aukud, kenken yen manut pepineh ceninge? Anake ane ngelahang biri-birine ento lakar ngalahin biri-birine ane sangang dasa sia ento ngamah padang di bukite, tur ia ngalih biri-birine ane ilang ento. 13 Guru nuturin cening: Sujatinne, yen bakatanga biri-birine ane ilang ento, liang idepne lebihan teken ia ningalin biri-birine ane sia dasa sia ane tusing ilang ento. 14 Keto masih Ajin ceninge di suargan, tusing pesan ledang kayun Idane yen uli pantaran cerik-cerike ene ada ane ilang." 15 "Yen saget ada nyaman ceninge pelih baana matingkah marep teken cening, pituturinja ia, ajak ia ngraos padaduanan. Yen ia nyak madingehang pitutur ceninge, mapiteges cening suba ngamulihang nyaman ceninge. 16 Nanging yen ia bengkung, tusing nyak madingehang pitutur ceninge, alihang dewek ceninge timpal buin aukud wiadin dadua, lantas pituturin ia buin di arepan timpal ceninge ento. Tetujonne apanga ulihan saksine ane ajaka dadua wiadin tetelu ento saluiring paundukane dadi beneh sulurne, buka ane kakecap di Cakepan Sucine. 17 Nanging yen enu masih ia bengkung, tusing padingehanga raos parasaksine, serahangja unduke ento teken pasamuane. Yen raos pasamuane masih tusing nyak tampina, kutang ia anggep ia dadi anak sane tuara nawang Widi wiadin buka juru duduk pajege." 18 "Guru nuturin cening: Sujatinne apa ane sengker cening dini di gumine, ento masih lakar kasengker baan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Keto masih apa ane uakang cening dini di gumine, ento masih lakar kauakang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 19 Buina Guru nuturin cening: Yen ada anak ajaka dadua uli pantaran ceninge dini di gumine saguluk kenehne mapinunas saluiring ane dadi kabuatanne, pedas pinunasne ento bakal kadagingin baan Ajin Gurune ane di suargan. 20 Sawireh dijaja ada anak mapunduh ajaka dadua wiadin tetelu baane ia dadi sisian Gurune, Guru ada ditu di pantaran anake ento." 21 Dane Petrus raris tangkil ring ajeng Ida Hyang Yesus tur matur asapuniki: "Inggih Guru, ping kudake patutipun titiang ngaksamayang nyaman titiange sane mapakardi iwang ring titiang? Punapike ping pitu?" 22 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Guru nuturin cening, dongja kanti ping pitu dogen, nanging kanti ping pitung dasa ping pitu. 23 Sawireh yen Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadegang Pamrentahan Idane, ento tan bina buka satunggiling prabu ane mapakayun ngetangang duen idane ane kitungang baan parekan-parekan idane. 24 Sasubane ida malinggih, lantas katangkilang parekane ane mutang makudang-kudang juta rupiah. 25 Sawireh anake ento tusing nyidayang muntasang utangne, lantas sang prabu mrentahang apang parekane ento kadep kayang kurenane muah pianak-pianak muah pagelahane makejang, buat anggon muntasang utangne teken ida sang prabu. 26 Ditu parekane ento nyumbah-nyumbah matur kene: 'Mamitang lugra ratu sang prabu, icen dumun titiang matanggeh. Titiang nyadia jaga naur utang titiange kantos buntas.' 27 Kadi ketus kayun ida sang prabu, kanti medal kawelas arsan idane teken parekane ento, lantas utangne kabuntasang, tur ia kabebasang. 28 Nanging sasubane parekane ento teked di jaba, ia matemu teken timpalne ane mutang teken ia makudang-kudang rupiah. Ditu ia sahasa ngisiang timpalne ento, baongne cekuka tur kene munyinne: 'Bayah utang caine jani!' 29 Laut timpalne ento nylempoh tur nyumbah-nyumbah kene raosne: 'Beli, nawegang baang tiang malu matanggeh, pipis beline pasti lakar ulihang tiang.' 30 Parekane ento tusing nyak ngrunguang pangidih timpalne, nanging prajani timpalne ento celepanga ka pangkenge, kanti ia nyidayang muntasang utangne. 31 Timpal-timpal parekane ento ane ningalin solah parekane ento, sebet pesan kenehne, laut ngaturang paundukane ento teken ida sang prabu. 32 Mara ida sang prabu mireng atur parekane keto, ida duka pesan, lantas parekane ento kapangandikayang tangkil. Sasubane ia tangkil, ditu ida ngandika kene: 'Ih iba parekan droaka, utang ibane suba buntasang gelahe, sawireh iba nunas urip teken gelahe. 33 Singke patut iba ngolasin timpal ibane buka gelahe ngolasin iba?' 34 Uli krana banget bendun idane, laut parekane ento serahang ida ka pangkenge, ditu ia kapangkeng kanti ia nyidayang muntasang utangne." 35 Irika Ida Hyang Yesus muputang baos Idane, antuk pangandika sapuniki: "Nah buka keto masih Ajin Gurune di suargan, marep teken cening, yen cening tusing ngaksamayang kapelihan nyaman ceninge kanti nekeng ati."

Matius 19

1 Sasampun Ida Hyang Yesus puput mapaica paurukan, ida raris kesah saking wewengkon Galilea, tumuli Ida rauh ring jagat Yudea sane dangin Tukad Yordane. 2 Akeh pisan anake sane ngiring pamargin Idane. Samaliha anake punika sami segerang Ida irika. 3 Raris wenten makudang-kudang anak saking golongan Parisi maranin Ida misadia mintonin Ida. Irika paraanggota golongan Parisine punika matur pitaken ring Ida Hyang Yesus, sapuniki: "Punapike Pidabdab Torat iragane nglugrain anake malasang somah manut sakita karep ipun?" 4 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Punapike ragane puniki durung naenin ngwacen ring Cakepan Sucine, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa saking pangawit pisan ngardi manusa lanang wadon? 5 Tur Ida masabda: 'Ento krana anake muani patut ninggal meme bapannya, laut nunggal teken kurenanne, apanga ia makadadua dadi mawak tunggal.' 6 Kenginan ipun tan kantun madewek kekalih, nanging tunggal. Punika awinanipun, sane sampun katunggalang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa tan wenang kapalasang antuk imanusa." 7 Atur danene: "Yen asapunika, napi awinanipun Dane Nabi Musa mapaica pidabdab, mangda anake sane pegat makurenan ngwehin surat palas makurenan ring somahipune?" 8 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Nabi Musa nglugrain ragane malasang kurenan, punika ulihan bengkung ragane. Nanging pangawitipun boyaja kadi asapunika. 9 Tiang ngaturin ragane: Sapasiraja sane malasang kurenanipune sane satia ring ipun, raris ipun ngambil anak eluh lianan, ipun kawastanin mamitra." 10 Parasisian Idane raris matur: "Yen asapunika kawentenan indik anake masomah, becikan tan makurenan." 11 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Tusing makejang anake nyidayang ngincepang paurukane ene, tuah anake ane kalugrain ngincepang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 12 Ada anak tusing ngalih kurenan, ulihan ia mula wandu uli mara lekad. Ada anak dadianga wandu olih anak lenan. Ada anak ane nyelap tusing ngalih kurenan apanga ia teleb nyidayang ngaturang ayah teken Ida Sang Hyang Widi Wasa. Nyenja ane nyidayang ngincepang paurukane ene, depang ia nglaksanayang buka paurukane ene." 13 Raris wenten makudang-kudang anak rauh tangkil makta anak alit-alit, tetujonnyane mangda Ida ledang ngungkulang tangan ring duurnyane tur ngastawayang rare-rare punika. Nanging parasisian Idane sami ngerengin anake punika. 14 Nanging Ida Hyang Yesus raris ngandika: "Depangja cerik-cerike pada teka sig Gurune, eda tombaanga. Sawireh anake ane buka anake cerik ene ane lakar ngrasayang Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa." 15 Ida raris ngungkulang tangan Idane ring duur rare-rarene punika tur ngastawayang. Wusan punika raris Ida kesah saking irika. 16 Sedek rahina anu, wenten anak tangkil ring Ida Hyang Yesus tur matur asapuniki: "Guru, pakardi ayu sane encenke sane patut laksanayang titiang, mangdane titiang prasida molih urip langgeng?" 17 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Apa krana ragane matakon teken Tiang unduk pakardi ayu? Tuah Ida Sang Hyang Widi Wasa ane maraga melah! Nanging yen ragane saja mabudi apanga molih urip langgeng, tinutinja sapituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa." 18 Atur anake punika: "Pituduh sane encenke punika?" Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Edaja ngamatiang jlema, edaja mamitra, edaja mamaling, edaja mobab, 19 baktija teken meme bapa, tur tresnainja sesaman ragane buka nresnain deweke padidi." 20 Atur anake truna punika: "Duh Guru, indike punika sami sampun margiang titiang, napi minab sane kantun kirang?" 21 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Yen ragane mabudi apanga sampurna, kema adep saluiring pagelahan ragane laut padanaangja teken anake tiwas-tiwas, yen suba keto ragane lakar nampi arta brana di suargan. Laut maija tututin Tiang." 22 Wau anake truna punika miragi pangandikan Idane kadi asapunika, ipun sedih malipetan, santukan ipun sugih pisan. 23 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring parasisian Idane sapuniki: "Guru nuturin cening, sujatinne anake ane sugih keweh pesan lakar dadi kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 24 Buina Guru mapitutur teken cening: Enu aluhan untane macelep di song jaume, bandingang teken anake sugih dadi kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa." 25 Wau parasisiane miragi pangandikan Idane kadi asapunika, raris dane mabiayuhan mabaos: "Yen kadi asapunika, sirake sane pacang molih rahajeng?" 26 Ida Hyang Yesus raris mandreng parasisian Idane sarwi ngandika: "Yen cara manusa, paundukane ento saja tawah, nanging buat Ida Sang Hyang Widi Wasa tusing ada ane tuara kasidan." 27 Dane Petrus raris matur ring Ida Hyang Yesus asapuniki: "Guru, titiang puniki sareng sami sampun pada nilar paderbean titiange ulihan titiang ngiring Guru, napike sane pacang dados pikolih titiange?" 28 Pangandikan Ida: "Guru nuturin cening, sujatinne mani wekas dimasan Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa suba kalinggihang di singasana kaluihan Idane di Gumine Ane Anyar ditu cening makaroras ane dadi sisian Gurune, lakar kategakang di singasanane ane roras, tur lakar bareng nepasin bangsa Israele ane roras suku bangsa ento. 29 Buina asing-asing anak ane ngalahin umahne, ngalahin nyamanne muani, nyamanne eluh, meme bapanne, pianakne muah tegalne uli krana nututin Guru, ia lakar nampi tikel ping satus, tur lakar molih idup langgeng. 30 Nanging liu anake ane jani paling malu, lakar dadi paling duri muah ane jani paling duri, lakar dadi paling malu."

Matius 20

1 "Yen andeang Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento tan bina buka anake ane ngelah pabianan anggur. Pasemengan pesan anake ento suba pesu ka jalane ngalih buruh, lakar tundena magae di pabianan anggurne. 2 Sasubane pada adung mupah adinar awai, manut upah ane biasa, lantas buruh-buruhe ento tundena magae di pabianan anggurne. 3 Sawatara jam sia anake ento buin pesu, tepukina anak liu pada malali di peken. 4 Anake ane ngelah pabianan anggure ento laut ngraos teken anake ento: 'Napike jerone nyak magae di pabianan anggur tiange? Nyanan lakar baang tiang jerone upah ane amun patutne.' Anake ento lantas pada ka pabianan anggurne. 5 Sawatara jam roras muah jam telu sanja, buin ia pesu ngalih buruh, buat tundena magae di pabianan anggure ento. 6 Nyananne sawatara jam lima sanja, buin ia ka pekene ditu tepukina anak pada malali, laut kene raosne: 'Apa krana jerone dadi malali dogen awai mepek?' 7 Pasaut anake ento: 'Bas tan wenten anak sane ngwehin tiang karya.' Lantas kene raos anake ane ngelah pabianan anggure: 'Yen keto kemo jani magae di pabianan anggur tiange.' 8 Disubane nyaluk peteng, anake ane ngelahang pabianan anggure ento lantas ngaukin mandorne, kene raosne: 'Kemo jani kaukin buruh-buruhe ento, tur bayah upahne, uli ane magae paling durina kanti ane magae paling maluna.' 9 Ditu laut teka anake ane magae uli jam lima. Anake ento suang-suang upahina adinar. 10 Suba keto laut teka ane magae uli semengan. Manut pepinehne, kadena dewekne lakar nampi upah lebihan teken timpalne ibusan. Nanging ia masih nampi suang-suang adinar. 11 Mara ia nampi upahne amonto, lantas ia pada makeengan teken ane ngelah abian anggure, 12 kene raosne: 'Anake sane pinih pungkura punika, ipun makarya wantah ajam, nanging ragane ngicen upah pateh ring tiang sane tuyuh makarya saking semeng kapanesan.' 13 Nanging pasaut anake ane ngelah pabianan anggure teken anake ento: 'Jero, tiang tuara lompang teken jerone. Tusingke ituni semengan jerone suba pada adung mupah adinar awai? 14 Ene jemak upah jerone tur kemoja mulih! Tiang mula makeneh maang anake ane paling durina ene upah patuh teken jerone. 15 Apa tiang tusing dadi nganggon gelah tiange manut sakita keneh tiange? Apa jerone iri ati baane tiang mapadana?'" 16 Pamuputne Ida Hyang Yesus ngandika sapuniki: "Nah keto masih mani wekas, anake ane paling duri, lakar dadi paling malu; muah anake ane paling malu lakar dadi paling duri." 17 Daweg Ida Hyang Yesus lunga ka kota Yerusalem, Ida ngandikain tur nganehang sisian Idane makaroras, tur ring margi Ida ngandika ring dane, 18 sapuniki: "Jani iraga lakar ka kota Yerusalem. Ditu Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa lakar kaserahang sig parapangageng panditane muah paraguru agamane. Ida bakal katiwakin danda pati. 19 Tur Ida lakar kaserahang sig bangsane ane tidong bangsa Yahudi, apanga Ida kanistayang, katigtig tur kapentang di salibe. Nanging di dinane ane kaping telu Ida lakar katangiang tur nyeneng buin." 20 Raris rauh ibun paraokan Dane Sebedeus sareng oka-okan danene, tangkil ring Ida Hyang Yesus nyadia pacang mapinunas ring Ida. 21 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Meme, napi wenten buat?" Atur danene: "Yen Guru sampun jumeneng nata, icenja pianak titiange kekalih puniki mangda dados pangabih ring kiwa tengen singasanan Palungguh Guru." 22 Nanging pasaur Ida Hyang Yesus: "Sujatinne meme tan ngresep ring pinunas memene. Napi meme miwah cening nyidayang jagi nandangin sangsarane sane jagi tandangin Tiang?" Pasaur danene: "Inggih kangkat antuk titiang." 23 Ida malih ngandika: "Sangsaran Tiange punika taler jaga tandangin meme miwah cening. Nanging indik dados pangabih ring kiwa tengen Tiange punika boyaja wewenang Tiange sane jaga maicayang. Punika Sang Aji sane pacang nglugrahang ring anake sane sampun sediaang Ida." 24 Duk sisian Idane sane adasa miragi paindikane punika, raris dane duka ring sang kalih punika. 25 Ida Hyang Yesus raris ngandikain parasisian Idane sapuniki: "Cening ajak makejang suba pada nawang, mungguing parapamimpine pada ngelah kuasa marep teken rakyatne. Parapamimpine ento pada mrentah rakyate ento. 26 Nanging di pantaran ceninge singja buka keto. Nyenja ane mabudi dadi agung di pantaran ceninge, patut ia dadi pangayah ceninge. 27 Buina nyenja mabudi dadi pamucuk di pantaran ceninge, patut ia dadi panjak ceninge. 28 Buka Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa rauh ka jagate dongja mamuatang apanga kayahin, nanging nyadia ngayahin tur nyadia nyerahang jiwan Idane buat mebasang anake liu." 29 Ritatkala Ida Hyang Yesus medal saking kota Yeriko, kasarengin olih parasisian Idane, akeh pisan jadmane sane ngiring Ida. 30 Irika wenten anak buta sareng kalih negak ring sisin margine. Duk ipun miragi mungguing sane nglintang ring arepanipune punika Ida Hyang Yesus, raris ipun majeritan sapuniki: "Duh Ratu, sentanan Sang Prabu Daud, suecaninja titiang!" 31 Jadmane akeh punika ngerengin ipun, mangda ipun mendep. Nanging anake buta punika sayan nyangetang ipun majeritan: "Duh Ratu, sentanan Sang Prabu Daud, suecaninja titiang!" 32 Ida Hyang Yesus raris majanggelan tur ngandikain anake punika. Pangandikan Idane: "Apa ane idih jerone teken Tiang?" 33 Pasaur anake punika: "Ratu, tulungja titiang, mangda titiang mrasidayang ngeton." 34 Daweg punika kadi ketus kayun Idane antuk kawelas arsan, raris Ida ngusud paningalan sang kalih. Tur daweg punika ugi ipun prasida ningalin raris ipun ngiringang Ida.

Matius 21

1 Rikala Ida Hyang Yesus sareng parasisian Idane sampun nampek ring kota Yerusalem, tur rauh ring kota Betpage sane ring Bukit Saitun, Ida raris ngutus sisia kekalih mamargi ngriinin Ida, 2 tur kapangandikain sapuniki: "Jani kemoja cening majalan ka desane ane ada di arepan ceninge. Ditu cening lakar nepukin keledae lua mategul ngajak godel. Lusinja keledaene ento, aba mai kayang godelne. 3 Yen ada anak nakonin, kene baan masaut: 'Ida Sang Guru sane ngarsayang,' sinah ia lakar maang cening ngaba kayang godelne." 4 Paindikane punika mamargi kadi asapunika mangda tegep sabda sane kawedarang antuk sang nabi sane asapuniki: 5 "Uningayangja teken sang putri Sion: ne mangkin Sang Prabun ragane ngrauhin ragane. Ida maraga darma, rauh nglinggihin keledae inggih punika keledae pondongan sane kantun nguda!" 6 Sisian Idane raris mamargi nglaksanayang sapituduh Ida Hyang Yesus. 7 Tan sue, dane raris rauh makta keledae kalih godelipun. Tundun keledaene kaaledin antuk saput danene, raris Ida nglinggihin keledaene punika. 8 Anake sane ngiringang Ida akeh pisan, makasami sareng ngebatang saput miwah panganggenipune ring margine. Wenten malih sane tiosan ngempak-ngempak carang kayu tur kabrarakang ring margine. 9 Anake akeh sane mamargi ring ajeng miwah ring ungkur Idane raris sami pada masuryak muji sapuniki: "Luihangja sentanan Sang Prabu Daud, Ida Sang Hyang Widi Wasa ngamertanin Sang sane rauh masrana parab Idane. Luihangja Ida Sang Hyang Widi Wasa!" 10 Daweg Ida ngranjing ka kota Yerusalem, sadaging kotane sami pada iur mabiayuhan rame saling takenin: "Nyen sih Anake ene?" 11 Anake akeh sane ngiringang Ida punika nyaurin sapuniki: "Puniki sampun Nabi Yesus sane saking kota Nasaret ring wewengkon Galilea." 12 Ida Hyang Yesus raris ngranjing ka Perhyangan Agung, tur sawatek dagange ring natar Perhyangan Agunge katundung. Meja-meja genah anake nukarang jinah miwah bangku-bangkun anake ngadol paksi dara sami pada katuludang. 13 Pangandikan Idane: "Ada kasurat di Cakepan Sucine kene: 'Perhyangan Ulune lakar kasambat dadi tongos ngastawa,' nanging ragane suba nadiang tongos pengkeban maling." 14 Raris wenten makudang-kudang anak buta miwah anak perot, rauh tangkil ring Ida ring Perhyangan Agung. Anake punika makasami segerang Ida. 15 Nanging daweg pangageng pandita miwah paraguru agamane ngaksi pracirine sane ngangobin sane kawentenang antuk Ida Hyang Yesus, samaliha mireng alit-alite sane pajerit ring Perhyangan Agung: "Luihangja sentanan Sang Prabu Daud," dane sami pada duka. 16 Raris dane mabaos ring Ida Hyang Yesus: "Punapi Ragane tan mireng sane kabaosang antuk alit-alite punika." Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Sampun piragi Tiang, nanging punapi ragane durung naenin mamaosin ring Cakepan Sucine: 'Mungguing saking bibih rare-rarene miwah paraalit-alite sane kantun nyusu, Palungguh IRatu sampun nyediaang kidung puji-pujian.'" 17 Ida raris nilar anake punika, medal saking Perhyangan Agung lunga ka kota Betania tur makolem irika. 18 Benjangipun kantun pasemengan pisan, rikala Ida Hyang Yesus mawali ka kota, ring margi Ida marasa lue. 19 Tan doh saking sisin margine Ida nyingak wit aa, raris wit aa punika tampekin Ida. Nanging tan pisan wenten wohipun, sane wenten wantah daun kewanten. Irika Ida ngandika ring wit aa punika, sapuniki: "Iba tusing lakar mabuah buin kanti salawas-lawasne." Wusan Ida ngandika asapunika, jeg pramangkin wit aa punika layu tur tuh. 20 Wau ngeton paindikane sakadi asapunika, parasisian Idane sami angob raris matur: "Napi awinanipun wit aane punika dados tuh pramangkin?" 21 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Guru nuturin cening, sujatinne yen cening saja pracaya tur tusing bimbang, cening masih nyidayang ngae buka ane suba gae Guru arepa teken punyan aane ene, singja tuah amontoan dogen, nanging cening nyidayang mrentah bukite ene: 'Mabutanja tur maclempung di pasihe,' pasti kasidan! 22 Buina yen cening pracaya, apaja ane tunas cening sajeroning pangastawan, ento pedas lakar tampi cening." 23 Ida Hyang Yesus raris ngranjing ka Perhyangan Agung. Rikala Ida ngurukang irika, raris rauh parapangageng pandita miwah parapanglingsir bangsa Yahudine, mataken ring Ida Hyang Yesus, asapuniki: "Antuk wewenang sane encenke Ragane ngamargiang paindikan puniki? Samaliha sapasira sane ngicen Ragane wewenang punika?" 24 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Tiang taler jaga mataken ring ragane. Samaliha yen ragane ledang nyaurin pitaken Tiange, Tiang taler misadia nguningayang ring ragane antuk wewenang sane encen Tiang ngamargiang paindikane punika. 25 Saking dijake wewenang Dane Yohanes ngamargiang lelukatan punika? Punapi saking Ida Sang Hyang Widi Wasa, punapi saking imanusa?" Irika dane pada mabebaosan sapuniki: "Yen iraga ngorahang ento uli Ida Sang Hyang Widi Wasa, sinah Ia lakar matakon: 'Yen keto apa awananne ragane tusing pracaya teken Dane Yohanes.' 26 Nanging yen orahang ento 'uli manusa', iraga takut teken anake liu, sawireh makejang anake pada mituiang Yohanes ento nabi." 27 Raris pasaur danene ring Ida Hyang Yesus: "Tiang tan uning." Pasaur Ida Hyang Yesus ring dane: "Yen asapunika, Tiang taler tan jaga nguningayang ring ragane, antuk wewenang sane encen Tiang ngamargiang paindikane punika." 28 "Ne mangkin sapunapi pamanggih ragane ngeniang paindikane puniki, inggih punika: Wenten anak madue pianak muani-muani kekalih. Raris bapanipune ngaukin pianakne sane paling keliha tur mabaos sapuniki: 'Cening kemo cening magae di pabianan anggure.' 29 Pasaur pianakipune: 'Pamit tiang tan ngiring.' Nanging wekasan raris meseh pepinehipune, tumuli ipun mamargi ka pabianan anggur bapanipune. 30 Bapanne raris ngrerehin adinipune tur kauduhang pateh sakadi ring belinipune iwau. Pasaur pianakipune sapuniki: 'Inggih bapa, tiang ngiring!' Nanging ipun tan mamargi ka pabianan anggure. 31 Ne mangkin saking pantaran pianakipune kekalih punika, sane encenan sane nglaksanayang pituduh bapannyane?" Pasaur anake punika: "Belinipune." Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Tiang nguningayang ring ragane, sujatinipun parajuru duduk pajege miwah parasundele punika pacang riinan ring ragane dados parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 32 Santukan Dane Yohanes sampun rauh matujuhang margi sane patut ring ragane, nanging ragane tan pracaya ring dane. Nanging parajuru duduk pajege miwah sundel-sundele punika, ipun sami pada pracaya ring dane. Samaliha yadianja ragane sampun pada nyingakin margine punika, nanging ragane tan kayun ngesehin pepineh tur pracaya." 33 "Ne mangkin pirengangja pangande sane tiosan, inggih puniki: Wenten anak agung madue pabianan anggur. Abiane punika kapagehin makaileh. Samaliha kakaryanang genah buat meres anggur. Tur ida ngwangun kubu, genah mondokin abiane punika. Sasampune sami pada puput, raris abian idane punika kapatanduang ring parapanandu saking desane irika. Ida raris lunga nura desa. 34 Sasampune rauh masan ngalap, ida anake agung raris ngutus parekan-parekan idane mangda nelokin parapanandune, nyadia ngambil piakan buah anggure. 35 Nanging sakancan parekane punika kejuk antuk parapanandune, wenten sane katigtig, wenten sane kapademang, samaliha wenten sane kasabatin antuk batu. 36 Sasampune punika malih Ida ngutus makudang-kudang parekan, akehan ring sane sampun, nanging parekan-parekane puniki taler kasapunikayang. 37 Ring pamuput, ida raris ngutus putran idane. Pakayunan idane sapuniki: 'Pianak gelahe pedas ajianga.' 38 Nanging rikala parapanandune manggihin putran anake agung rauh, ipun raris mapaiguman sareng timpalipune sapuniki: 'Ene apa okan anake agung ane patut ngwarisang teka. Jalan jani matiang, apanga warisane dadi gelah iraga.' 39 Putran anake agung punika kejuk katalinin, tur kentungang ngliwat pagehan pabianan anggure, irika ida kasedayang. 40 Raris, yen anake agung punika rauh, sapunapianga minab parapanandune punika?" sapunika pitaken Ida Hyang Yesus. 41 Pasaur anake punika: "Ida pasti pacang mademang parapanandune punika tur abian idane pacang kapatanduang ring anake tios, sane nyak ngamasa ngaturang piakan ring ida." 42 Pangandikan Ida Hyang Yesus ring anake punika: "Punapi ragane durung naenin ngwacen ring Cakepan Suci mungguing batu sane sampun kakutang antuk tukang-tukang batune, punika sampun dados tongkok asu, inggih punika batu dasar sane utama. Paindikane punika wantah pakardin Ida Sang Hyang Widi Wasa, mawinan kalintang ngangobin buat iraga. 43 Punika awinanipun Tiang nguningayang ring ragane, kawiryan Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang kambil saking pantaran ragane tur pacang kapaicayang ring sakancan anake sane pacang ngwetuang woh. 44 Sapasiraja sane labuh nepen batune punika, ipun pacang nyag, samaliha sapasiraja sane katepen antuk batune punika, ipun pacang dekdek remuk." 45 Ritatkala parapangageng pandita miwah anak saking golongan Parisine mireng pangande punika, sami pada wikan mungguing dane sane kapatitis. 46 Raris sami pada ngreka daya jaga ngejuk Ida Hyang Yesus, nanging sami jejeh ring anake akeh, santukan anake punika sami mituiang Ida punika nabi.

Matius 22

1 Ida Hyang Yesus malih mapidarta ring anake akeh punika nganggen pangande, sapuniki: 2 "Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa punika yen upamayang, tan bina sakadi sang prabu, sane madue karya pabuncingan buat putran idane. 3 Irika ida ngutus parekan-parekan idane ngaturin sawatek anake sane sampun kaundang, mangda ledang pada ngrauhin. Nanging anake punika tan wenten sane kayun rauh. 4 Malih ida ngutus parekan sane tiosan, tur kapiteketin asapuniki: 'Aturangja teken ida dane ane suba pada undang gelahe, kene: Sami sampun pada cumawis, kebo miwah wewalungan tiosan sampun pada katampah, tur sami sampun cawisang ida. Ne mangkin ragane katurin mangda ledang pada rauh.' 5 Nanging anake sane kaundang sami pada tan lingu. Wenten sane ka tegalne, wenten sane ngurusang dagangane. 6 Samaliha sane tiosan wenten sane ngejuk tur nigtig tumuli ngamademang parekane punika. 7 Duaning punika, sang prabu kalintang duka. Raris ida ngutus wadua balan idane buat mancut urip anake sane mademang parekan-parekan idane miwah ngeseng kotanipune. 8 Sasampune punika, ida raris ngandika ring parekan-parekan idane asapuniki: 'Panamiune makejang suba makebat, nanging paratamiune tusing ada ane teka. 9 Ento kranane kemo cai jani ka margane gede muah ka pempatane. Ajak mai sawatek anake ane tepukin cai.' 10 Raris parekane pada medal ka margane. Sawatek anake sane panggihinipun, sami kaundang kajak ka puri. Ring pantaranipune, wenten jadma corah, taler wenten jadma becik kantos bek purine. 11 Rikala sang prabu ngranjing nyingak paratamiune, wenten cingak ida anak sane mapangangge tan manut sesanan anak kundangan. 12 Raris ida ngandika ring ipun sapuniki: 'Ih jero, apa awanane dadi jerone langgia pesan bani-bani ka puri tuara nganggo panganggo ane manut teken sesanan anak kundangan?' Anake punika kabibil tan mrasidayang matur. 13 Sang Prabu raris ngandika ring parekan idane: 'Talininja lima-batisne tur entungangja ia pesu sig petenge ane paling petenga, ditu ia bakal ngeling masesambatan kanti giginne kriet-kriet.'" 14 Pamuput Ida Hyang Yesus ngandika sapuniki: "Santukan akeh sane kaundang, nanging wantah akidik sane kapilih." 15 Anake sane saking golongan Parisi sami pada makaon, tumuli mapiguman ngrincikang daya, mangda malantaran antuk pitaken, dane nyidayang ngrereh saud wecanan Ida Hyang Yesus. 16 Dane raris ngutus sisian danene sareng ring anak saking golongan Herodese maranin Ida Hyang Yesus, mataken sapuniki: "Guru, titiang sami mariangken, mungguing Guru puniki yuakti maraga polos tur sadu. Madasar antuk darma sadu Guru ngurukang pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Samaliha Guru tan ajerih ring sapasiraja, santukan Guru tan matuju mua. 17 Ne mangkin indayangja ndikayang ring titiang, manut sane munggah ring pakayunan Gurune: Yen manut Cakepan Torat iragane, punapike patut naur pajeg ring Sang Nata Ratu, punapi tan?" 18 Nanging Ida Hyang Yesus wikan ring kacorahan manahnyane, raris Ida ngandika: "Apa awanane jerone nyugjugin Tiang, ih anak ane mapi-mapi. 19 Edengangja teken Tiang pipise ane lakar anggo mayah pajege ento!" Raris ipun ngedengang jinah perak abidang. 20 Malih ida mataken ring ipun sapuniki: "Ento gambar muah parab enyen ane munggah ditu?" 21 Aturipune: "Punika gambar miwah parab Ida Sang Nata Ratu." Ida raris ngandika ring ipun: "Lamun keto, aturangja teken Ida Sang Nata Ratu apa ane mula dadi druen ida, tur aturangja teken Ida Sang Hyang Widi Wasa, apa ane mula dadi druen Ida Sang Hyang Widi Wasa!" 22 Wau miragi pangandikan Idane asapunika, ipun sami pada angob tumuli makaon tan papamit saking ajeng Ida Hyang Yesus. 23 Kala punika wenten anak saking golongan Saduki rauh tangkil ring ajeng Ida Hyang Yesus. (Golongan Sadukine punika maosang, mungguing anake sane sampun padem, tan pacang kauripang malih saking pantaran anake padem.) Dane mataken sapuniki: 24 "Guru, manut pangandikan Nabi Musa, yen wenten anak padem, nanging durung maderbe pianak, patut nyaman anake padem punika ngambil baluannyane mangdane numbuhang sentana buat sang padem. 25 Sane riin ring pantaran titiange wenten anak manyama sareng pepitu. Sane pinih keliha ngambil anak eluh. Tan sue, raris anake lanang punika padem. Santukan durung wenten sentana, baluannyane kambil antuk adinipune. 26 Adinipune taler padem tan pasentana. Adi sane kaping tiga raris ngambil ibalu punika, nanging taler padem tan pasentana. Asapunika sapanglanturipun kantos sane pinih alita. 27 Pamuputipun ibalu punika taler padem. 28 Ring benjang wekas, yen sampun rauh masannya anake padem pada kauripang, saking pantaran anake pepitu iwau, sirake sane patut dados somah ibalu punika? Santukan makapepitu sampun naenin nganggen ipun somah?" 29 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Ambate iwang pangresepan ragane, santukan ragane tan resep ring daging Cakepan Sucine miwah kawisesan Ida Sang Hyang Widi Wasa! 30 Santukan disampun anake kauripang saking pantaran anake padem, ipun tan bina sakadi paramalaekate ring suargan. Ipun tan malih makurenan wiadin kapakurenang. 31 Nanging ngeniang paindikan anak padem jaga kauripang, punapike ragane durung maosin sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane sapuniki: 32 'Ulun ene Widi ane kasungsung baan Abraham muah Ishak muah Yakub.' Punika mapiteges Ida Sang Hyang Widi Wasa maraga Widin anake sane urip, boya Widin anake sane padem." 33 Wau anake akeh punika miragi indike punika, ipun sami pada angob ring paurukan Idane. 34 Rikala anake sane saking golongan Parisi pada miragi mungguing anak Sadukine sampun kakaonang sajeroning bebaos antuk Ida Hyang Yesus, raris dane sami pada mapunduh. 35 Wenten sinalih tunggal guru agama matur pitaken, buat nyadia ngrereh saud pangandikan Idane, sapuniki atur danene: 36 "Guru, pituduhe sane encen sane pinih utamana ring Pidabdab Torate?" 37 Pasaur Ida Hyang Yesus, sapuniki: " 'Tresna baktija teken Ida Sang Hyang Widi Wasa, Panembahan kitane, aji panelah bayu, sabda muah idep kitane.' 38 Punika pituduh sane mautama miwah sane pinih buat. 39 Pituduhe sane kaping kalih sane pateh kautamanipun, sapuniki: 'Tresna asihja kita teken sesaman kitane, buka kita tresna teken dewek kitane padidi.' 40 Sadaging Cakepan Torat Dane Nabi Musa miwah cakepan paranabine, sami sampun kacakup sajeroning pituduhe makakalih puniki." 41 Rikala anake sane saking golongan Parisi nuju mapunduh, Ida Hyang Yesus raris mataken ring dane, asapuniki: 42 "Yen manut pakayunan ragane, Sang Prabu Sane Kajanjiang punika, sapasirake sane madue sentanane?" Atur danene sareng sami: "Sang Prabu Sane Kajanjiang punika sentanan Sang Prabu Daud!" 43 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Yen asapunika napi awinanipun Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa ngwisikin Ida Sang Prabu Daud, mangda Ida nyambat Panembahan, ring Sang Prabu Sane Kajanjiang punika? Santukan Sang Prabu Daud mabaos sapuniki: 44 Ida Sang Hyang Widi Wasa masabda ring Panembahan titiange: Negakja cening di tengawan Ajine, kanti sawatek musuh Ceninge dadiang Aji pajekjekan Ceninge.' 45 Raris, yen Ida Sang Prabu Daud nyambat Sang Prabu Sane Kajanjiang punika 'Panembahan', sapunapi antuka dados sentanan Sang Prabu Daud?" 46 Tan wenten anak angan adiri sane mrasidayang nyaurin pitaken Idane. Tur ngawitin saking rahina punika tan wenten malih anak sane purun matur pitaken ring Ida Hyang Yesus.

Matius 23

1 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring anake akeh miwah ring parasisian Idane, sapuniki: 2 "Paraguru agamane muah anak golongan Parisine ento mula anak ane molih wewenang buat ngartiang Pidabdab Torat Nabi Musane. 3 Ento kranane tinutinja tur laksanayangja saluiring paurukan ane suba urukanga teken ragane. Nanging tingkah solahne eda pesan patuutina, sawireh dane bisa ngurukang, nanging dane tusing nyak nglaksanayang. 4 Dane seneng mategenang tetegenan ane baat tekening anak, nanging dane tusing pesan kayun nulungin nyen, yadianja ngusud dogenko tusing kayun. 5 Saluiring paundukan ane laksanayang dane, ento tuah pabuat apang pabaliha teken anake. Dane nganggon gelang kana lumbang tur matetekes ane misi tulisan kaketusan Cakepan Suci muah nganggo jubah ane matepi misi geglenteran lambih. 6 Yen nuju kundangan, dane seneng malinggih di tongose ane utama, tur yen di perhyangan, dane seneng malinggih di arep. 7 Seneng katunas lugrain di peken-pekene, tur seneng kasambat guru. 8 Nanging ragane edaja ada ane kasambat guru, sawireh Gurun ragane ento tuah adiri tur ragane ene manyama. 9 Buina dini di gumine, edaja ada anak ane kasambat dadi Ajin ragane, krana Ajin ragane ento tuah adiri, nah ento Ida Sang Aji di suargan. 10 Eda masih ragane mabudi kasambat pamimpin, sawireh Pamimpin ragane masih tuah adiri, nah ento Sang Prabu Ane Kajanjiang ento. 11 Nyenja ane paling agung di pantaran ragane, ia patut dadi pangayah di pantaran ragane. 12 Tur nyenja ane nginggiling dewekne ia lakar kaesorang. Sakewala nyenja ane ngesorang awak, ia lakar kainggilang." 13 "Sengkala jerone, ih paraguru agama muah paraanggota golongan Parisi, anak ane mapi-mapi. Marga ane ngungsi Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa empetin jerone di arepan anake. Tur jerone tusing nyaratang kemo muah anake ane mabudi kemo tambakin jerone. 14 Sengkala jerone, ih paraguru agama muah anggota golongan Parisi anak ane mapi-mapi. Jerone ngrampas isin umah bebalune, tur ngapus anak aji pangastawan ane lantang-lantang. Ento krana jerone pasti bakal nampi pasisip ane paling gedena. 15 Sengkala jerone, ih paraguru agama muah golongan Parisi, anak ane mapi-mapi. Jerone malayar megat pasih muah nglelana di gumine, apanga ada anak ane nyak ngutang dosa-dosannyane. Nanging di subane ada buka keto, laut anake ento dadiang jerone anak corah, ane kacorahane tikel ping pindo bandingang teken jerone, kanti ia pantes dadi isin nraka. 16 Sengkala jerone, ih pamimpin ane buta, ane ngurukang anak buka kene: 'Yen masumpah misi nyambat Perhyangan Agung, sumpahne ento tusing kanggo. Nanging yen masumpah misi nyambat mas ane di Perhyangan Agunge, ento mara kanggo sumpahne.' 17 Ih jero anak buta buin belog, encenke ane utamaan, apake mase ento apa Perhyangan Agunge ane nyuciang mase ento? 18 Ragane taler ngurukang: 'Masumpah tur misi nyambatang tongos aturane, sumpahe ento tusing kanggo. Nanging yen masumpah misi nyambatang aturan ane di duur tongos aturane ento, mara kanggo sumpahne ento.' 19 Ih jero, ambate sanget butan jerone, encenke utamaan: apake aturane, apake tongos aturane ane nyuciang aturane ento? 20 Sawireh nyenja ane nyambat tongos aturane, ento mateges masumpah nyambatang tongos aturane muah sawatek ane di duur tongos aturane ento. 21 Buina nyenja ane masumpah nyambatang Perhyangan Agung, mapiteges ia masumpah nyambatang Perhyangan Agung muah Ida Sang Hyang Widi Wasa ane malingga di Perhyangan Agunge ento. 22 Nyenja masumpah nyambatang langit, mateges ia nyambat singasanan Ida Sang Hyang Widi Wasa muah Ida ane malingga di singasanane ento. 23 Sengkala jerone ih paraguru agama muah anak golongan Parisi, anak ane mapi-mapi. Sawireh apahdasan uli selasih, adas manis muah jinten aturang jerone ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Nanging isin Pidabdab Torate ane buat, makadinne: kadilan, sih kapiolasan muah kasatiaan ento lemenahang jerone. Ene ane patut laksanayang, nanging ane lenan ento eda lemenahanga. 24 Ih jero pamimpin buta. Yen ada buyung maclempung di inuman jerone, ento kaadang jerone, nanging yen misi onta laut uluh jerone. 25 Sengkala jerone, ih paraguru agama muah paraanggota golongan Parisi, anak ane mapi-mapi. Jembung muah piringe kedasin jerone di sisinne, nanging di tengahne bek misi jejarahan muah loba angkara. 26 Ih wong golongan Parisi ane buta, sutsutin malu jembunge ento di tengahne, sinah ane di sisinneko lakar kedas. 27 Sengkala jerone, ih paraguru agama muah paraanggota golongan Parisi, anak ane mapi-mapi. Jerone tan bina kadi gegumuk ane malabur putih, uli di sisi ngenahne kedas nyalang, nanging di tengahne bek misi tulang-tulang anak mati muah sakancan beberekan. 28 Aketo masih jerone, di arepan anake jerone katon sadu, nanging sujatinne jerone kaliwat durjana tur mapi-mapi." 29 "Sengkala jerone, ih paraguru agama muah paraanggota golongan Parisi, anak ane mapi-mapi. Jerone ngwangun gegumuk paranabi tur anteng mayasin tugu-tugun parasadune, 30 saha mabaos: 'Yen iraga suba ada dugase ento, pedas iraga tusing milu matuutin lingsir-lingsire nyedayang nabi-nabine.' 31 Nanging ucapan jerone ento mituiang, mungguing jerone katurunan tukang ngamatiang paranabi. 32 Dadinne jani tutugang tur pragatangja pakertin lingsir-lingsir jerone! 33 Ih jero wong durjana, terehan lelipi! Jerone tusingja bakal nyidayang luput uli pasisip di kawah nrakane! 34 Ento krana Tiang ngorahang teken jerone, Tiang lakar ngutus paranabi, parawicaksana, paraguru agama nekain jerone. Nanging abagian uli pantaran anake ento lakar matiang jerone muah pentang jerone di salibe. Ane lenan tigtig jerone di perhyangan-perhyangane muah sangsarain muah uber-uber jerone uli di kota ka kotane ane lenan. 35 Pamuputne jerone lakar nampi pasisip anake ane ngamatiang anak ane tan padosa, ngawit uli Dane Habel, ane sadu ento, kanti matin Sakaria pianak Berekiane, ane matiang jerone di selagan Perhyangan Agunge ajaka tongos aturane. 36 Tiang ngorahin jerone: Sujatinne pasisipne ento makejang bakal kapetegenang teken anake ane ada jani." 37 "Kota Yerusalem, kota Yerusalem, iba ane ngamatiang paranabi muah ngencurin baan batu sawatek anake ane kutus baan Ida Sang Hyang Widi Wasa nekain iba! Ping kuda Kai makeneh munduhang rakyat ibane, buka panginane munduhang panak-panakne di batan kampidne, nanging iba tusing nyak. 38 Jani iwasinja! Umah ibane lakar sepi, kalaina rarud. 39 Kai ngorahin iba: uli didinane ene iba tusing bakal nepukin Kai, kanti iba masesambatan kene: 'Ida Sang Hyang Widi Wasa ngamertanin Ida ane rauh malarapan pituduh Ida Sang Panembahan.'"

Matius 24

1 Wusan punika Ida Hyang Yesus medal saking Perhyangan Agung, raris makaon. Parasisian Idane raris rauh sarwi matujuhang wewangunan Perhyangan Agunge. 2 Irika Ida ngandika ring dane: "Pedasinja ento makejang! Guru ngorahin cening, sujatinne tusing lakar ada batu angan abesikko ane lakar enu nongos di tongosne. Sakancan batune ento lakar kuugang." 3 Tatkala Ida Hyang Yesus malinggih ring Bukit Saitun, parasisian Idane pada rauh, tumuli mabebaosan ngiring Ida. Dane raris matur pitaken sapuniki: "Indayangja ndikayang ring titiang, malih pidan paindikane punika pacang kasidan, tur napi sane pacang dados cirin rauh Gurune miwah pamuput jagate?" 4 Pasaur Idane: "Pada yatnainja deweke apang eda kanti cening bakat apus anak. 5 Sawireh lakar liu ada anak teka nganggon adan Gurune tur ngucap kene: 'Tiang ene Sang Prabu Ane Kajanjiang ento!' Tur ulihan ento anake pada kena kaapus. 6 Cening lakar ningeh kuugan anak masiat paek pesan muah ortan anak masiat ejoh pesan. Dikalane ento, yatnainja dewek ceninge tur eda cening runtag. Sawireh unduke ento musti lakar ada, nanging ento tonden pamragatne. 7 Bangsa lakar nglawan bangsa, kaprabon lakar nglawan kaprabon. Dini ditu lakar ada sayah gede muah linuh. 8 Paundukane ento makejang tekanne tan bina buka pangawit sakit anake nyakit ngelah pianak. 9 Kala ento cening lakar kejuk tur kaserahang apanga kasangsarain tur lakar matianga. Cening lakar kagetingin baan manusane makejang uli krana cening dadi sisian Gurune. 10 Liu anak ane pada murang agama tur anake ento lakar saling patujuhang muah saling getingin. 11 Buina liu ada nabi palsu teka ane ngranayang kapracayan anake liu pada paling. 12 Sawireh ngancan ngliunang kadurakan anake, dadinne kapitresnan anakeko ngancan tuna. 13 Nanging nyenja ane nyidayang pageh kanti ka pamragat, anake ento lakar karahayuang. 14 Orta Rahayu unduk Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadegang Pamrentahan Idane lakar kaortayang ka sakuub gumine, apanga dingaha baan manusane makejang. Sasubane ento mara teka pamragat gumine." 15 "Cening bakal ningalin Bencana Ane Gede nyeleg di tongose ane suci, buka ane suba kawarahang baan Nabi Daniel (sang sane mamaosin mangda ngincepang paindikane puniki). 16 Dikalane ento anake ane di wewengkon Yudea apanga pada rarud ka gunung. 17 Anake ane nuju di loteng umahne eda pesan tuun macelep ka umah meten buat nyemak pagelahane. 18 Anake ane sedek di tegalne eda pesan buin mulih buat nyemak panganggonne. 19 Sengkala pesan anak ane nuju beling muah manyonyoin dikalane ento. 20 Ngastawaja, tunas apanga pajalan ceninge rarud eda nuju dimasan ujane wiadin didina Sabate. 21 Krana kayange ento lakar ada sangsara ane gede pesan. Uli pangawit jagate kakardi baan Ida Sang Hyang Widi Wasa, kanti kayang jani tonden taen ada bencana buka keto gedenne, tur tusing bakal ada buin. 22 Nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa suba macutetin masane ento. Yen tusing keto, sinah tusing ada manusa ane nyidayang idup. Nanging malantaran parakaula pepilihan Idane, masane ento lakar cutetang Ida. 23 Kala ento yen ada anak ngorahin cening: 'Ene apa Sang Prabu Ane Kajanjiang ada dini!' wiadin 'Ida ada ditu!' eda pesan guguna. 24 Sawireh liu lakar ada teka anak ane ngaku-ngaku Sang Prabu Ane Kajanjiang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa muah nabi-nabi palsu, ane lakar ngadakang praciri ngangobin muah ane tawah-tawah. Yen kapo kaprasida baana ia misadia ngapus parakaula seselikan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 25 Ingetangja! Guru suba mauluin ngorahin cening. 26 Wiadin, yen ada anak ngorahin cening: 'Tingalinja, Ida di tegal melakange,' edaja cening gegison kemo. Wiadin yen orahanga: 'Ida mengkeb dini,' eda pesan guguna. 27 Sawireh Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa bakal rauh buka kilape makebiar di langite uli tanggu kangin nganteg kauh. 28 Dijaja ada bangke, pedas goake ditu pada pasliwer." 29 "Tusingja buin lamun apa makelonne, sasubane masan sangsarane ento liwat, matan aine lakar dadi remrem, bulane tusing masunaran muah bintang-bintange lakar pacepolpol uli di langite, tur saluiring ane mawisesa di langite makejang pada genjong. 30 Kala ento cirin Ida Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa lakar ngenah di langite, tur suku-suku bangsane di gumine makejang bakal ngeling, tur ia pada ningalin Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa tedun di guleme kadulurin baan kuasa muah kaluihan agung. 31 Trompete ane gede lakar kasuarayang, tur Ida bakal ngutus paramalaekat Idane medal nyatur desa, buat munduhang kaula seselikan Idane uli tanggun gumine kanti ka tanggun gumine ane lenan." 32 "Mlajahja uli punyan kutuhe! Cening ajak makejang suba pada nawang yen carang-carang punyan kutuhe ane suba pada ligir laut nyumunin makedapan, ento cirin masan ujane suba teka. 33 Keto masih yen cening suba ningalin ciri-cirine ane orahang Guru ibusan, apang cening nawang, ento mateges masane suba paek, tur suba enggal lakar teka. 34 Ingetangja, sakancan paundukane ento lakar kasidan, satonden anake ane idup jani ene makejang mati. 35 Langite muah gumine lakar sirna, nanging raos Gurune lakar langgeng salawas-lawasnya." 36 "Nanging unduk tekan dina muah panemayane ento, tusing ada anak nawang, yadian paramalaekate di suargan, yadian Ida Sang Putra, masih tuaraja uning. Tuah Ida Sang Aji dogen ane wikan. 37 Sang Putraning Manusa lakar rauh uli Ida Sang Hyang Widi Wasa, patuh buka tekan blabare dugas masan Dane Nuh. 38 Krana patuh buka dugas tonden teka blabar agunge, anake pada madaar lan nginum, nganten lan kaantenang, kanti teked panemayan Dane Nuh menek ka kapale. 39 Makejang anake tusing ada ane nawang apa ane lakar teka, kanti teka blabare nganyudang anake ento makejang. Buka keto masih lakar kadadiannya masan rauh Ida Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 40 Dikalane ento, ada anak ajaka dadua di tegalne, ane aukud lakar kambil, nanging ane lenan lakar kakutang. 41 Ada anak eluh ajaka dadua sedek ngiles jagung, ane aukud lakar kambil, nanging ane lenan lakar kakutang. 42 Ento krana pada yatnainja dewek ceninge, reh cening tusing nawang didinane ane encen Panembahan ceninge lakar rauh. 43 Sakewala ingetangja paundukane ene! Yen anake ane ngelahang umahe nawang lakar ada maling teka, pedas ia majaga apang eda kanti dustane maan macelep mulihan. 44 Ento kranane, pada yatnainja cening tur waspadaja! Krana Ida Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento lakar rauh dipanemayan ane tuara pitaenang cening." 45 "Sujatinne enyenke ane kasambat parekan ane satia tur dueg? Ia ane kaserahin wewenang olih gustinne buat ngenterang timpal-timpalne paturu parekan muah ane lakar nyacarang dedaaran dikalane kapaica lungsuran. 46 Bagia pesan parekane ento ane dikalan gustinne rauh, ia dapetanga sedeng geleng nyalanang ane dadi tetegenanne. 47 Guru ngorahin cening: Sujatinne gustinne lakar nglugrain ia wewenang ngenterang sakancan kasugihan gustinne. 48 Nanging yen parekane ento jlema corah, ia lakar mapineh-pineh kene: 49 'Gustin ideweke makelo tusing bakal rauh.' Ditu laut ia nigtig timpal-timpalne muah mapesta mapunyah-punyahan ngajak anak ane demen mamunyah. 50 Sedek dina anu didinane ane tuara pitaenanga gustinne nadak rauh. 51 Ditu gustinne lakar nektek parekane ane corah ento. Ia nampi pikolih patuh teken anake ane mapi-mapi. Ditu ia lakar ngeling kanti kriet-kriet giginne."

Matius 25

1 "Dikalan pamragat gumine, unduk Ida Sang Hyang Widi Wasa lakar ngadegang Pamrentahan Idane dadi upamayang buka daane adasa, ane nyemak damarne suang-suang lakar mapagin pangantene muani. 2 Di pantaran daane ento ada lelima ane belog pesan, nanging ane buin lelima dueg. 3 Daane ane belog ento, ia ngaba damar, nanging ia tusing ngaba lengis imbuh. 4 Nanging daane ane dueg-dueg ento, ia pada ngaba damar tur ngaba lengis imbuh mawadah botol. 5 Sawireh pangantene muani makelo tusing teka-teka, ditu daane makejang pada kiap, laut pules. 6 Sawatara tengah lemeng, ada anak gelur-gelur kene: 'Pangantene teka, enggalangja papagin!' 7 Daane makejang pada bangun laut ngenyitin damarne suang-suang. 8 Ditu laut daane ane belog ento ngomong teken daane ane dueg kene: 'Baangja tiang ngidih lengise abedik sawireh damar tiange nagih mati.' 9 Daane ane dueg ento masaut kene: 'Edaja lengis tiange buin tagiha, sawireh tusing sedeng anggon tiang ajak eluh. Melahan eluh ka warunge, ditu meli lengis!' 10 Dugas daane ane belog ento pada majalan ngalih lengis, laut pangantene ento teka. Daane ane tansah tragia ento lantas ngatehang pangantene muani macelep ka tongos papestane, suba keto laut korine kubetang. 11 Sasubane keto laut teka daane ane belog, tur kauk-kauk kene: 'Jero Wayan, Jero Wayan, dong ampakin tiang jelanan!' 12 Ditu pangantene muani lakar masaut kene: 'Sasajaane tiang tusing pesan nawang jerone.'" 13 Pamuputne Ida Hyang Yesus ngandika sapuniki: "Ento krana pada tragiaja sawireh cening tuara nawang, unduk dina muah panemayane ento." 14 "Yen andeang Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento patuh buka anake agung ane lakar lunga nura desa. Satondene mamargi, ida ngandikain parekan idane, tur serahin ida ngetangang arta branan idane. 15 Asing-asing parekan kicen ngetangang manut kamampuhannyane suang-suang. Ane adiri icen ida limang tali dolar, ane adiri duang tali dolar, tur ane buin adiri siu dolar. Suud keto laut ida lunga. 16 Lantas parekane ane kicen limang tali dolar ento, luas nyalanang pipisne, tur ia maan bati limang tali dolar. 17 Keto masih parekane ane nampi duang tali dolar, ia maan bati duang tali dolar. 18 Nanging parekane ane nampi siu dolar, ia laut nyongcong tanah ngae bangbang, tur pipisne ane siu dolar ento tanema. 19 Sasubane makelo-kelo, gustin parekane ento rauh. Ditu laut parekane ento ndikaina apanga pada ngaturang unduk pajalan pipis idane. 20 Parekane ane nampi pipis limang tali dolar ento laut tangkil tur ngaturang batinne limang tali dolar, kene aturne: 'Ratu ngicen titiang jinah limang tali dolar, sampun margiang titiang. Puniki cingakinja titiang polih bati limang tali dolar.' 21 Pangandikan gustinne teken ia: 'Ih parekan ane anteng tur satia. Sawireh cai satia tur anteng ngitungang pipis ane abedik, dadinne cai lakar serahin gelahe ngitungang pipis ane liunan. Jani kemo ka jeroan, ditu milu muponin kawiryan gustin caine!' 22 Mara amonto, laut teka tangkil parekane ane nampi duang tali dolar. Lantas ia matur kene: 'Ratu, ratu ngicen titiang jinah kalih tali dolar. Sane mangkin cingakinja, titiang polih bati kalih tali dolar!' 23 Pangandikan gustinne: 'Ih parekan ane anteng tur satia; sawireh cai satia tur anteng ngitungang pipis ane abedik, dadinne cai bakal serahin gelahe ngitungang pipis ane liunan. Jani kemoja ka jeroan, ditu milu muponin kawiryan gustin caine!' 24 Suud keto laut teka tangkil parekane ane kicen pipis siu dolar, tur matur: 'Ratu, santukan titiang uning mungguing ratu maraga momo droaka. Iratu ngampung ring sawahe sane tan tandurin iratu, tur ngalapin tetanduran sane tan celekang iratu. 25 Punika awinanne titiang ajerih. Duaning punika jinah druene tanem titiang. Puniki wilangin jinah druene siu dolar, aturang titiang!' 26 Lantas gustinne ngandika kene: 'Ih iba parekan jaat tur mayus. Iba suba nawang yen kai manyi di tongose ane tusing tanemin kai, tur ngalap di tongose ane tusing taen celekin kai. 27 Benehne pipis kaine ento serahang iba teken anake ane nyalanang pipis, apanga disubane kai teka, kai nyidayang nampi inanne muah panakne. 28 Ne jani juangja pipise ane siu dolar ento tur serahangja teken ane ngelah dasa tali dolar. 29 Sawireh anake ane suba ngelah, ia buin lakar kimbuhin, apanga ngelah kanti bek maliah. Nanging nyenja ane tusing ngelah, apaja ane gelahanga, ento lakar kajuang uli sig anake ento. 30 Ne jani kemo entungang parekane ane tan paguna ene ka tongose ane peteng dedet, ditu ia lakar ngeling kanti giginne kriet-kriet.'" 31 "Dikalan Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento rauh madeg Ratu, kairing baan sawatek malaekate, Ida lakar malinggih di singasanan Pamrentahan Idane. 32 Ditu sakancan manusane di gumine bakal punduhang Ida di ajeng Idane, tumuli palasang Ida, kadadiang duang gompyokan, buka pangangon kambinge malasang biri-biri ajaka kambingne. 33 Ida lakar ngenahang biri-birine ento di tengen Idane, tur kambinge kagenahang di kiwa. 34 Ditu Sang Nata lakar mawecana teken anake ane di tengen Idane kene: 'Maija! Ih anak ane kamertanin baan Ajin Tiange. Tur rasayangja kawiryan pamrentahan ane suba kasediaang buat ragane uli dugas pangawit gumine ene kaadakang. 35 Sawireh dugas Tiange seduk, ragane maang Tiang daar; dugas Tiange bedak ragane maang Tiang ngidih yeh; dugas Tiange kalunta-lunta, ragane maang Tiang dunungan; 36 dugas Tiange malalung ragane ngambenin Tiang; dugas Tiange sakit, ragane matepetin Tiang; tur dugase Tiang di pangkenge, ragane nelokin Tiang.' 37 Lantas sakancan anake ane sadu ento matur, kene: 'Ratu Panembahan, sane dipidanke titiang manggihin IRatu kaluen, raris titiang ngaturin rayunan, wiadin kasatan raris titiang ngaturin toya? 38 Sane dipidanke titiang manggihin IRatu kalunta-lunta, raris aturin titiang makolem ring cecanggahan titiange, wiadin malegar tumuli aturin titiang wastra? 39 Sane dipidanke titiang manggihin IRatu sungkan wiadin kapangkeng, raris titiang nangkilin Palungguh IRatu?' 40 Ditu Sang Nata bakal mawecana kene: 'Tiang jani ngorahin ragane, dugas ragane nglaksanayang unduke ento marep teken sinalih tunggal nyama-nyamaan Tiange ane paling nistana ene, ento mapiteges ragane suba malaksana marep teken Tiang.' 41 Sasubane ento, Ida bakal mawecana teken anake ane di kiwan Idane, kene: 'Makaadja jerone uli dini; ih jlema kena temah Widi, kemo jerone ka kawah nrakane ane suba kasediaang buat Ratun Setane muah parawadua balannyane. 42 Sawireh dugas Tiange seduk, jerone tusing maang Tiang ngidih nasi; dugas Tiange bedak jerone tusing maang Tiang ngidih yeh; 43 dugas Tiang kalunta-lunta, jerone tusing maang Tiang dunungan; tur dugas Tiange sakit muah mapangkeng jerone tusing nyak matepetin Tiang.' 44 Ditu anake ento pada matur kene: 'Duh Ratu Panembahan, sane dipidanke titiang naenin manggihin IRatu kaluen, kasatan miwah kalunta-lunta, wiadin malegar, wiadin sungkan wiadin mapangkeng, tur titiang nenten ngaturang patulung ring IRatu?' 45 Ditu Sang Nata ngandika teken anake ento kene: 'Tiang jani ngorahin jerone: Sasajaane dugas jerone tusing nyak nulungin sinalih tunggal anak ane paling nistana ene, ento mapiteges jerone masih tusing nyak nulungin Tiang.' 46 Aketo sakancan anake ane lakar nampi pasisip ane langgeng, nanging sakancan anake ane sadu ento lakar molih idup ane langgeng."

Matius 26

1 Sasampun Ida Hyang Yesus puput nlehtehang paurukan Idane makasami, raris Ida ngandika ring parasisian Idane asapuniki: 2 "Cening ajak makejang suba pada nawang, mungguing buin puan Rerainan Paskah. Kala ento Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa lakar kaserahang buat kasalib." 3 Daweg punika parapangageng panditane miwah paralingsir bangsa Yahudine, mapaiguman ring grian Sang Pandita Agung Kayapas. 4 Irika ida dane pada ngrincikan pangindrajala buat ngejuk tur nyedayang Ida Hyang Yesus. 5 Bebaosan ida danene sapuniki: "Sampunangja indike puniki kamargiang ring nuju rerainane, mangda sampunang rakyate iur." 6 Daweg Ida Hyang Yesus ring kota Betania, ring umah Simone sane pecak sakit lepra, 7 raris wenten anak eluh adiri rauh makta botol madaging minyak wangi sane mapangarga mael, maranin Ida Hyang Yesus. Minyak wangine punika raris briokang ipun ring prabun Idane, risedek Ida marayunan. 8 Parasisian Idane ngaksi paindikane punika, dane raris duka tur mabaos sapuniki: "Ngudiang dadi barang mael kutang-kutang? 9 Sawireh lengise ento mael payu baan ngadep, tur pipisne dadi padanaang teken anake tiwas-tiwas." 10 Ida Hyang Yesus wikan ring pakayunan danene, raris ngandika: "Apa krana sangat baan cening ngobetang anake eluh ene? Anake eluh ene suba mapakardi melah marep teken Guru. 11 Anake ane tiwas-tiwas setata bakal ada di pantaran ceninge, nanging Guru tusing bakal setata bareng-bareng ajak cening. 12 Anake eluh ene mriokang lengis ka awak Gurune, ento ia satmaka nyediaang upakara buat pamretekan sawan Gurune. 13 Guru ngorahang teken cening: Sasajaane dija Orta Rahayune kaortayang di jagate ene, pakardin anake eluh ene tansah kasambat, apanga anake eda engsap teken ia." 14 Wusan punika sinalih tunggal saking pantaran parasisian Idane roras, sane mapesengan Yudas Iskariot, tangkil ring parapangageng panditane. 15 Dane matur asapuniki: "Napi sane pacang paicayang guru ring titiang, yen titiang ngaturang Ida Hyang Yesus ring guru?" Sang pandita raris maicayang jinah perak tigang dasa bidang ring dane. 16 Ngawitin saking rahinane punika Dane Yudas setata ngrereh sela sane becik buat nyerahang Ida Hyang Yesus. 17 Ring rahina pangawit Rerainan Roti Tan Paragine, parasisian Idane pada nangkil tur mataken ring Ida asapuniki: "Manut pakayunan Palungguh Guru, ring dija jaga genah Guru ngrayunang Perjamuan Paskah, mangda dangan antuk titiang nragianang?" 18 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Kemo cening majalan ka kota, ka umah ianu, tur orahang teken ia kene: 'Ida Sang Guru wenten pangandika sapuniki: Panemayan Tiange suba teka, Tiang makeneh marerainan Paskah ajak sisian Tiange di umah ragane.'" 19 Parasisian Idane raris pada satinut tur mamargi nglaksanayang pituduh Ida Hyang Yesus buat nragianang Perjamuan Paskahe punika. 20 Sasampune wengi, Ida Hyang Yesus raris malinggih marayunan kairing antuk parasisiane makaroras. 21 Risedek sami marayunan Ida Hyang Yesus raris ngandika: "Guru ngorahang teken cening: Sasajaane sinalih tunggal uli pantaran ceninge ene bakal nyerahang Guru." 22 Parasisian Idane sami pada marasa sedih. Sakaadiri dane matur pitaken ring Ida sapuniki: "Duh Guru, sampun janten boya titiang sane tuek Guru." 23 Pangandikan Idane: "Anake ane bareng-bareng ajak Guru nyelebang roti ka jembunge ene, anake ento ane lakar nyerahang Guru. 24 Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa mula tuah lakar seda satinut teken ane suba matulis di Cakepan Sucine nanging ambate sengkalan anake ane lakar nyerahang Sang Putraning Manusa. Melahan yen anake ento tusing lekad mai ka gumine!" 25 Dane Yudas, sane alpaka ring Ida punika, raris matur: "Guru, sampun janten boya titiang sane tuek Guru." Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Nah, keto suba buka raos ceninge." 26 Risedek Ida marayunan kairing antuk parasisian Idane, raris Ida ngambil roti. Sasampune Ida ngastawa ngaturang panyuksma, rotine tumuli kagompes-gompes tur kacacarang ring parasisiane kadulurin antuk pangandika kadi asapuniki: "Jemakja lautang daar, ene awak Gurune." 27 Wusan punika Ida ngambil gelas, tumuli ngaturang panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Gelase punika raris kenjuhang ring parasisian Idane saha kadulurin pangandika: "Nginumja cening ajak makejang. 28 Ene getih Gurune ane ngesahang pasubayan Ida Sang Hyang Widi Wasa, ane kakecorang buat anake makejang buat pangampuran dosannyane. 29 Jani Guru ngorahang teken cening: Sasajaane ngawitin uli jani Guru tusing lakar nginum anggur ane buka kene, kanti teka masane Ida Sang Aji ngadegang Pamrentahan Idane tur ditu Guru nginum anggur ane anyar ajak cening." 30 Sasampune ngidungang kidung puji-pujian, Ida Hyang Yesus raris lunga ka Bukit Saitun kairing antuk parasisian Idane. 31 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring parasisian Idane sapuniki: "Dipetenge ene cening ajak makejang bakal pada malaib ngalahin Guru, sawireh suba matulis di Cakepan Sucine kene: 'Ida Sang Hyang Widi Wasa lakar ngamatiang pangangone ento tur biri-birine ento lakar pada malaib pablesat.' 32 Nanging sasubane Guru buin kauripang, Guru lakar ngamaluin cening ka tanah Galilea." 33 Dane Petrus tumuli matur: "Guru, yadiastunja sami pacang ninggal Palungguh Guru, nanging titiang nenten." 34 Ida Hyang Yesus ngandika ring Dane Petrus: "Ingetangja, sasajaane petenge ene, satonden siape makruyuk, cening suba ping telu ngaku tusing nawang Guru." 35 Atur Dane Petruse: "Yadiastun titiang ngemasin padem sareng-sareng ring Guru, titiang tanja pacang nilas Guru." Kadi asapunika taler atur parasisiane sane tiosan. 36 Ida Hyang Yesus raris lunga ka genah sane mawasta Getsemani, kairing antuk parasisian Idane. Sasampune rauh irika, raris Ida ngandika ring parasisian Idane sapuniki: "Negakja cening dini, sawireh Guru lakar ngastawa ditu." 37 Irika ida ngandikain Dane Petrus miwah okan Dane Sebedeuse makakalih mangda ngiringang Ida. Duk punika Ida ngawitin rumasa sungsut tur duhkita. 38 Raris Ida ngandika ring dane: "Jelek pesan keneh Gurune, buka lakar nagih mati rasanne. Negakja malu cening dini tur barenginja Guru magadang!" 39 Ida mamargi ngarepang akidik tumuli sumungkem tur ngastawa, asapuniki: "Inggih Aji, yen bilih dados, impasangja bakal sangsarane puniki saking Titiang. Nanging indike punika sampunang satinut ring manah Titiange, sakewanten mangda pakarsan Aji sane mamargi." 40 Wusan Ida matur asapunika, Ida raris mawali, nyingak sisian Idane tetiga, dapetang Ida dane pada sirep. Raris Ida ngandika ring Dane Petrus sapuniki: "Singke cening nyidayang nimpalin Guru magadang angan ajam? 41 Magadang tur ngastawaja! Apang eda cening kalahanga baan gegodane. Roh manusane mula suksrah, nanging cening ene manusa ane lemet." 42 Tumuli Ida malih mamargi ngarepang tur malih ngastawa, sapuniki: "Inggih Aji, menawi sangsara punika tan kengin mimpas, sajawining jaga tandangin Titiang, ledang pakarsan Aji kamargiang!" 43 Daweg Ida mawali, malih dapetang Ida sisian Idane pada sirep, santukan dane kalintang arip. 44 Malih Ida nilar sisian Idane tumuli mamargi ngarepang, raris ngastawa sane kaping tiganipun, pinunase pateh sakadi atur Idane iwau. 45 Wusan punika Ida raris mawali ring genah sisian Idane, sarwi ngandika ring dane sapuniki: "Apake cening enu pules muah nuptupang bayu? Tingalinja, jani suba teka panemayannyane, Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa lakar kaserahang sig kakuasan anake dosa. 46 Bangunja, jalanja makaad. Anake ane lakar nyerahang Guru suba teka!" 47 Durung wusan Ida ngandika, raris rauh Dane Yudas sinalih tunggal sisian Idane roras, matututan jadma akeh, masanjata pedang miwah tungked. Anake punika kutus antuk parapangageng panditane miwah parapanglingsir bangsa Yahudine. 48 Sang sane pacang nyerahang Ida Hyang Yesus sampun ngwehin wangsit ring anake sane jaga ngejuk Ida, sapuniki: "Siraja sane aras tiang punika sampun Anake sane rereh ragane, rarisang sampun ejuk." 49 Irika Dane Yudas gelis nganampekin Ida Hyang Yesus tumuli matur: "Nunas lugra Guru," raris Ida karas. 50 Nanging Ida ngandika ring dane: "Enggalang suba laksanayang ento cening!" Irika digelis anake akeh pada ngarepang tur ngejuk Ida tur katekekang pisan ngisi. 51 Nanging sinalih tunggal saking anake sane ngiringang Ida, nyrowengang pedang tur nyempal rencang Sang Pandita Agunge kanti pegat kupingipune. 52 Pangandikan Idane ring dane: "Saunginja pedang ceninge, sawireh nyenja demen ngaud pedang, ia lakar mati ulihan pedang. 53 Apake kaden cening Guru tusing nyidayang nunas ring Sang Aji, apang Ida ngutus malaekat Idane kanti lebihan teken roras pasukan buat nulungin Guru? 54 Nanging yen keto, dadiannya tusing tegep isin Cakepan Sucine, ane nyuratang mungguing paundukane ene patut kalaksanayang buka kene." 55 Ida raris ngandika ring anake akeh punika: "Apake sengguhang ragane Tiang ene begal, kanti ragane sregep pesan teka mai pada ngaba pedang muah tungked buat ngejuk Tiang? Kaden nyabran dina Tiang ngurukang di Perhyangan Agung, apa krana ragane tusing ngejuk Tiang. 56 Nanging unduke ene makejang dadi buka kene, apanga genep kecap ane kasuratang baan nabi-nabine di Cakepan Sucine." Irika parasisian Idane jeg malaib pablesat, ninggal Ida. 57 Sasampune Ida Hyang Yesus kejuk, Ida raris katangkilang ka grian Sang Pandita Agung Kayapas. Irika sampun mapunduh paraguru agamane miwah parapanglingsir bangsa Yahudine. 58 Dane Petrus ngetut pamargin Idane saking doh, ngantos dane rauh ring natar grian Pandita Agunge. Raris dane ngranjing ka natare tur irika malinggih sareng parapajagaan Perhyangan Agunge. Dane meled uning sapunapi jaga pamuputipun. 59 Parapangageng panditane miwah paraanggota Majelis Agamane makasami ngrereh bukti palsu ngeniang indik Ida Hyang Yesus, mangda Ida prasida kadanda pati. 60 Nanging dane nenten mrasidayang polih bukti, yadiastun akeh sampun saksi linyok sane ngaturang katerangan ngeniang indik Idane. Ring pamuput wenten anak sareng kalih ngarepang, 61 saha matur sapuniki: "Jadmane puniki naenin mapajar sapuniki: 'Tiang nyidayang nguugang Perhyangan Agunge, tur ngwangun buin sajeroning makatelun.'" 62 Sang Pandita Agung raris ngadeg, tur ngandika ring Ida Hyang Yesus sapuniki: "Punapike Ragane tan kayun nyautin dedalihan-dedalihan anake puniki, sane katuekang marep ring Ragane?" 63 Nanging Ida Hyang Yesus meneng kewanten. Malih Sang Pandita Agung ngandika: "Iriki ring ajeng Ida Sang Hyang Widi Wasa sane nyeneng, tiang nyumpahin Ragane, nikayangja ring tiang sareng sami, punapike Ragane puniki Sang Prabu Sane Kajanjiang punika, inggih punika Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa?" 64 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Ragane sane maosang sakadi asapunika. Sakewanten Tiang ngaturin ragane, ngawit saking mangkin ragane pacang nyingakin Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa punika malinggih ngagem kakuasaan ring genah sane kaledangin pisan antuk Sang Sane Maha Kuasa, tur jaga rauh saking megane ring ambarane." 65 Irika Sang Pandita Agung nguek busanan Idane tur ngandika: "Ipun nganistayang Ida Sang Hyang Widi Wasa. Jaga napi malih muatang saksi! Semeton sareng sami sampun pada mireng baosnyane sane langgana ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 66 Sane mangkin sapunapi pakayunan semetone sareng sami?" Atur dane sareng sami: "Ipun iwang tur patut katiwakin danda pati." 67 Raris dane pada ngecuhin prarain Idane tur nyagurin Ida; miwah anake sane nglempag Ida, 68 mabaos sapuniki: "Ih Sang Prabu Ane Kajanjiang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa, tegarang orahang nyen ane nglempag Ragane?" 69 Daweg punika Dane Petrus sedek ring natar grian Sang Pandita Agunge. Raris wenten panyeroan Sang Pandita Agunge rauh tur mabaos ring dane sapuniki: "Jerone puniki taler nyabran rahina sareng-sareng ring Yesus, Anake sane saking wewengkon Galilea punika." 70 Nanging Dane Petrus ngangken tan uning, ring arepan anake akeh punika, sapuniki baos danene: "Tiang tan uning ring indik sane baosang jerone." 71 Wusan punika Dane Petrus raris medal ka pamedale. Irika dane kapanggih antuk panyeroan tiosan, sane mabaos ring anake sane wenten irika sapuniki: "Anake punika taler sareng-sareng ring Yesus, sane saking kota Nasaret punika." 72 Malih dane ngangken tan uning tur masumpah sapuniki: "Tiang purun masumpah, mungguing tiang tan pisan uning ring Anake punika." 73 Tan sue anake sane wenten irika pada maranin Dane Petrus saha mabaos sapuniki: "Jerone pasti sinalih tunggal timpal Anake ento, raos jerone nyiriang." 74 Irika Dane Petrus nyumpahang dewek tur negesang asapuniki: "Mangda Ida Sang Hyang Widi Wasa nemah tiang, yan atur tiange tan yakti. Tiang tan uning ring Anake punika." Duk punika ugi ayame tumuli makruyuk. 75 Dane Petrus raris makebyah eling ring pangandikan Ida Hyang Yesus sane sapuniki: "Satonden siape makruyuk, cening suba ping telu ngaku tusing nawang Guru." Dane Petrus tumuli medal ka jaba tur nangis sigsigan.

Matius 27

1 Pasemengan pisan parapangageng pandita miwah parapanglingsir bangsa Yahudine sami pada igum ngardi rencana, buat nyedayang Ida Hyang Yesus. 2 Tangan Ida Hyang Yesus raris kaante, tumuli katurang ka ajeng Dane Pilatus, sane dados gubernur kerajaan Roma irika. 3 Rikala Dane Yudas sane alpaka ring Ida Hyang Yesus manggihin, mungguing Ida sampun katiwakin danda pati, dane raris nyelsel raga. Jinah perak sane tigang dasa punika raris kawaliang ring parapangageng panditane miwah parapanglingsir bangsa Yahudine, 4 kadulurin atur sapuniki: "Titiang sampun ngardi dosa, santukan titiang sampun alpaka ring Anak sane tan padosa kantos Ida kadanda pati." Nanging pangandikan danene asapuniki: "Paundukane ento tiang tusing milu tau, ento urusan ragane." 5 Jinahe punika raris entungang dane ka tengah genah pamuspane, tumuli dane makaon ngantung raga. 6 Irika pangageng panditane ngambil jinah punika sarwi ngandika: "Pipise ene tusing dadi adukang ajaka pipis aturane di Perhyangan Agung, sawireh ene pipis pamelin angkihan." 7 Sasampune kawentenang sangkepan, raris wenten parareman, mungguing jinahe punika jaga katumbasang tanah. Tanah sane katumbas punika tanah tukang payuk. Punika katumbas jaga kanggen seman tamiu. 8 Punika awinanipun, rauh mangkin genahe punika kasambat: "Tanah silur angkihan". 9 Malantaran punika madaging pisan sabda sane kawedarang antuk Nabi Yeremia sapuniki: "Anake ento laut nuduk pipis perake telung dasa keteng ento, nah ento pangaji ane suba katetepang buat anak aukud di pantaran bangsa Israele. 10 Pipise ento tumuli anggona meli tanah tukang payuke buka pangandikan Ida Sang Panembahan teken tiang." 11 Ida Hyang Yesus raris katangkilang ring ajeng Gubernur Pilatus. Gubernur Pilatus raris mataken ring Ida Hyang Yesus, sapuniki: "Punapike Ragane puniki Ratun bangsa Yahudine?" Pasaur Ida Hyang Yesus: "Ragane ngraga sane maosang sapunika." 12 Nanging ngeniang indik dedalihan parapangageng panditane miwah parapanglingsir bangsa Yahudine Ida tan pisan kayun nyaurin. 13 Raris Gubernur Pilatus ngandika: "Punapike Ragane nenten mireng dedalihan anake sareng akeh puniki?" 14 Nanging Ida taler tan kayun masaur angan akecap kantos sang gubernur rumasa angob. 15 Sabilang Rerainan Paskah sampun biasa sang gubernur mebasang narapidana adiri, sane katunas antuk rakyate. 16 Daweg punika ring pangkenge irika wenten narapidana sane kasub jaatipune, mawasta Yesus Barabas. 17 Rikala rakyate sami sampun pada mapunduh irika Gubernur Pilatus raris mataken ring rakyate sapuniki: "Nyen ane pilih ragane, ane patut bebasang tiang: Yesus Barabas apa Yesus ane kasambat Kristus?" 18 Dane tatas uning, mungguing anake punika ngaturang Ida Hyang Yesus ka ajeng danene punika, wantah madasar antuk iri ati. 19 Rikala Gubernur Pilatus malinggih ring korsi pangadilane, wenten utusan ngaturang piuning saking rabin danene sapuniki: "Sampunang pisan-pisan beli gede sareng maosang wicaran Anake sane tan padosa puniki, santukan dibi sande ring pangipian titiang banget pisan kaduhkitan malantaran Anake puniki." 20 Nanging parapangageng panditane miwah parapanglingsir bangsa Yahudine sampun ngoles rakyate mangda nunas Barabas sane kabebasang tur Ida Hyang Yesus mangda kadanda pati. 21 Sang gubernur malih mataken ring rakyate sapuniki: "Uli di pantaran anake dadua ene, enyen ane pilih ragane, ane patut bebasang tiang?" Aturipune sareng sami: "Barabas tunas titiang!" 22 Pangandikan sang gubernur ring ipun: "Yen keto, kudiang tiang Yesus ane kasambat Sang Prabu Sane Kajanjiang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa ene?" Irika rakyate raris masaur manuk asapuniki: "Ipun patut kapentang ring salibe!" 23 Pangandikan sang gubernur: "Apa dosan Anake ene?" Nanging rakyate sayan mangetang ngelur: "Pentang Ipun ring salibe!" 24 Rikala sang gubernur wikan mungguing saluiring pakibeh danene tan jaga mapikenoh, maliha rakyate sampun mabiayuhan, dane ngambil toya tumuli masehin tangan ring arepan anake akeh punika, kadulurin antuk pangandika: "Tiang tusing milu negen patin Anake ene, ala ayu ragane ane negen!" 25 Irika rakyate masaur manuk: "Banggayang patin Anake punika kapetegenang ring titiang sareng pianak cucun titiange!" 26 Irika sang gubernur raris mebasang Barabas pabuat ipun sareng sami, tur dane ngandikayang mangda Ida Hyang Yesus katigtig, tumuli kaserahang mangda kapentang ring salibe. 27 Sasampune punika raris paraprajurit Dane Sang Gubernur Pilatus ngatehang Ida Hyang Yesus ngranjing ka jeroan. Paraprajurite kaparumang mangda mapunduh ngiter Ida Hyang Yesus. 28 Irika prajurite ngelus busanan Idane, tumuli Ida karangsukin busana kagungan jubah tangi. 29 Wenten malih prajurit sane ngulat gegelungan antuk bun ketket tumuli kasalukang ring prabun Idane. Tangan Idane tengen kapaagemin tiing buluh atugel tumuli Ida kabinjulin. Ipun matedoh ring ajeng Idane maduluran atur asapuniki: "Nunas lugra Ratu, Prabun Bangsa Yahudi!" 30 Wusan mabaos kadi asapunika raris prarain Idane kakecuhin, tiing buluhe sane ring tangan Idane kambil tur kanggen nglempag prabun Idane. 31 Sasampune ipun puput minjulin Ida, tumuli jubahe ungu iwau kalukar tur busanan Idane ngraga karangsukang malih. Ida raris kairing medal jaga kapentang ring salibe. 32 Rikala Ida Hyang Yesus katehang antuk paraprajurite mamargi medal saking kota Yerusalem, raris macunduk ring anak adiri sane mawasta Simon, saking kota Kirene. Ipun raris kapaksa kapategenin salib Ida Hyang Yesus. 33 Rombongan punika raris rauh ring genahe sane mawasta Golgota, sane mateges: "Kaun Sirah". 34 Ida Hyang Yesus raris katurin nginum anggur madukan nyali. Sasampun kacecepin, raris Ida tan kayun ngeled. 35 Sasampune Ida kapentang ring salibe, paraprajurite tumuli ngedum busanan Idane, ngangge undi. 36 Ipun raris pada negak ngebagin Ida. 37 Ring duur prabun Idane kapasang tetulisan sane nartayang, napi awinanipun Ida kasisipang. Sapuniki kecapipun: "Ene Yesus Ratun Bangsa Yahudine". 38 Sasarengan ring Ida Hyang Yesus taler wenten jadma begal kekalih kapentang, kagenahang ring kiwa tengen Idane. 39 Sawatek anake sane nglintang irika sami pada nguman-uman Ida tur sambilang ipun kitak-kituk, 40 ipun matbat sapuniki: "Ih Jero, Ragane maosang jaga nguugang Perhyangan Agunge tur jaga nyidayang ngwangun malih sajeroning tigang rahina. Sane mangkin yen yakti Ragane Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa, tedunja saking salibe punika, tur bebasangja Ragane!" 41 Asapunika taler pangageng panditane miwah paraguru agamane lan parapanglingsir bangsa Yahudine sami pada minjulin Ida, sapuniki baos danene: 42 "Anak len sida baana nulungin, nanging dewekNe tusing! Kone Ia Ratun bangsa Israele! Yen jani sida baana tuun uli di salibe ento, mara iraga lakar pracaya teken Ia. 43 Ia pracaya teken Ida Sang Hyang Widi Wasa tur ngorahang dewekNe Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa. Depangja jani apang Ida Sang Hyang Widi Wasa mebasang Ia." 44 Malihne begale sane sareng-sareng kapentang ring Ida taler nguman-uman Ida. 45 Ngawit saking jam roras ngantos jam tiga sore sawewengkon jagate irika peteng dedet. 46 Wenten sawatara jam tiga, Ida Hyang Yesus majeritan antuk suara sane jangih asapuniki: "Eli, Eli, lama sabahtani!" Artinipun: "Duh Ratu Widin Titiang, Widin Titiang, napi awinan IRatu nilar Titiang?" 47 Wau miragi jeritan Idane asapunika anake sane pada majujuk irika raris pada mabaos sapuniki: "Ia ngaturin Nabi Elia." 48 Pramangkin wenten anak saking pantaran anake punika age ngambil bungan kaang kacelebang ring anggure sane masem. Bungan kaange sane belus madaging anggur punika raris katunjuk antuk tiing buluh, kapacecepang ring Ida. 49 Nanging timpal-timpalipune mabaos sapuniki: "Jalanja antosang, sing saget rauh Nabi Elia mebasang Ia." 50 Daweg punika malih Ida Hyang Yesus majeritan antuk suara jangih, raris seda. 51 Tan dumade langsen Perhyangan Agunge sibak dados kekalih, saking baduur rauh ring sor, jagate linuh magejeran, tur bukit-bukit batune pada engkag. 52 Gegumuk ring setrane pada engkag, tur katah parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane sampun padem, pada urip malih. 53 Ipun sami ninggal gegumuknyane. Tur sasampun Ida Hyang Yesus nyeneng malih saking pantaran anake padem, ipun raris ngranjing ka kota Yerusalem, kakantenang antuk anake akeh. 54 Pangageng prajurite miwah prajurite sane ngebag Ida Hyang Yesus sami pada tengkejut tur ajerih pisan manggihin linuhe miwah sapariindike punika, raris ipun mabaos: "Saja tuah Anake ene Putran Widi." 55 Irika akeh wenten anak istri sane ngantenang saking doh, inggih punika: istri-istrine sane ngiringang Ida Hyang Yesus saking wewengkon Galilea, sane setata ngayahin Ida. 56 Ring pantarannyane wenten Maria Magdalena, Maria biang Yakobus miwah Yusup miwah biang okan Dane Sebedeuse. 57 Sasampune makire wengi, raris rauh anak sugih saking desa Arimatea, mapesengan Yusup. Dane taler dados sisian Ida Hyang Yesus. 58 Dane tangkil ring ajeng Gubernur Pilatus nyadia nunas layon Ida Hyang Yesus. Irika Gubernur Pilatus mrentahang mangda layone kapaicayang. 59 Dane Yusup ngambil layone punika tumuli kalelet antuk kasa sane anyar. 60 Layone raris kaperemang ring guane sane anyar, gua druen dane ngraga, sane kapongpong ring bukit batune. Wusan punika bungas guane raris katutup antuk batu sane lumbang. Dane tumuli budal. 61 Nanging Maria Magdalena miwah Maria sane tiosan kantun negak ring arepan guane. 62 Benjangipun, inggih punika sasampun lintang rahina Sukrane, parapangageng panditane miwah anggota golongan Parisine pada rauh tangkil ka ajeng Gubernur Pilatus. 63 Dane sami pada matur sapuniki: "Ratu, titiang eling mungguing Jadmane sane bogbog punika daweg Ipun kantun urip, Ipun naenin mabaos sapuniki: 'Disubane makatelun Tiang lakar idup buin.' 64 Duaning asapunika ledang ratu mrentahang mangda kubure punika kagebag kantos rahina sane kaping tiga. Santukan titiang ajerih, murid-muridipune jagi rauh mamaling sawan Ipune raris kabaosang ring rakyate, mungguing Ipun sampun urip malih saking pantaran anake padem. Bobabe sane pamuput puniki jaga bangetan kaonipun, imbangang ring bobabe sane pangawit." 65 Pangandikan Sang Gubernur Pilatus ring anake punika: "Ne tiang maang ragane prajurit. Kemo jani gebagin kubure ento melahang pesan." 66 Raris dane pada mamargi ka kuburane, tutup kubure kasegel tumuli kagebagin.

Matius 28

1 Sasampune lintang Rerainan Sabate, wau pisan galang kangin ring rahina Redite punika, Maria Magdalena miwah Maria sane tiosan sampun mamargi ka kuburan Ida Hyang Yesus. 2 Irika jeg wenten linuh ageng pisan santukan malaekat Ida Sang Hyang Widi Wasa tedun saking suarga tumuli ngulikang batu panutup bungas guan kubure. Malaekate raris malinggih ring batune punika. 3 Prarain idane galang makalangan tur busanan idane putih sakadi kapas. 4 Prajurite sane magebagan irika sami tengkejut pisan tur ajerih tan sipi kantos sakadi sawa gobanipune. 5 Malaekate raris ngandika ring anake istri-istri iwau sapuniki: "Edaja ragane takut! Tiang nawang ane alih ragane, nah ento Ida Hyang Yesus ane kasalib. 6 Ida tusing ada dini, Ida suba matangi, buka ane suba nikayang Ida. Maija delokin laad tongos Idane kaperemang. 7 Ne jani kemo enggalang malipetan, tuturang teken parasisian Idane, mungguing Ida suba katangiang uli pantaran anake mati. Ida lakar malunan lunga ka wewengkon Galilea, ditu ragane lakar matemu teken Ida. Eda pesan engsapina, apa ane suba orahang tiang teken ragane." 8 Anake istri-istri punika gelis budal saking kubur, maduluran ajerih madukan liang. Ipun malaib-laib budal mangda gelis polih ngortayang indike punika ring parasisian Ida Hyang Yesus. 9 Nanging tan pararapan Ida Hyang Yesus makantenang raga ring anake istri-istri punika sarwi ngandika sapuniki: "Rahayu cening pada!" Sang kalih raris ngarepang tumuli ngelut cokor Idane tur nyumbah Ida. 10 Pangandikan Ida Hyang Yesus ring ipun: "Edaja takut. Jani kemo orahin nyama-nyamaan Gurune apanga ia pada ka wewengkon Galilea, ditu ia lakar katemu teken Guru." 11 Daweg anake istri punika kantun ring margi, makudang-kudang prajurite sane ngebag kubur Ida Hyang Yesus tangkil ring ajeng parapangageng panditane ngaturang sapariindik sane sampun panggihin ipun ring kuburan punika. 12 Parapangageng panditane mapiguman sareng ring panglingsir bangsa Yahudine. Dane raris mapaica jinah akeh pisan ring prajurite iwau, 13 saha kadulurin antuk pangandika sapuniki: "Kene baan ngorahang: 'Petenge, dugas tiang ajak makejang pada pules, murid-muridNe teka mamaling sawan Anake ento.' 14 Yen pade paundukane ene kanti kapireng baan sang gubernur, tiang lakar matur ring dane, apang ragane tusing kanti nepukin sengkala." 15 Ipun raris ngambil jinahe punika, tumuli ngamargiang paindikan sane kaprentahang ring ipun. Rauh mangkin ortine punika kantun sumebar ring pantaran anak Yahudine. 16 Irika parasisian Idane solas diri raris mamargi ka wewengkon Galilea, ngungsi bukit sane sampun kapangandikayang antuk Ida Hyang Yesus. 17 Rikala kapanggih ring Ida Hyang Yesus, raris dane pada nyumbah; nanging saking pantarannyane wenten taler sane kantun bimbang. 18 Ida Hyang Yesus tumuli nganampekin parasisian Idane, sarwi ngandika sapuniki: "Saluiring kakuasaan di suargan muah di gumine suba kaserahang teken Guru. 19 Ento krana, kemaja jani cening luas, alih bangsa-bangsane makejang. Dadiangja ia sisian Gurune, tur lukatja ia sajeroning parab Ida Sang Aji, Sang Putra muah Ida Sang Roh Suci. 20 Buina urukangja ia nglaksanayang sakancaning ane suba prentahang Guru teken cening. Tur ingetangja, Guru tansah bareng teken cening kanti teked ka pamragat gumine."

Markus 1

1 Puniki Orti Rahayu indik Ida Hyang Yesus Kristus, Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa. 2 Pangawit Orti Rahayune puniki sakadi sane sampun kasuratang ring Cakepan dane Nabi Yesaya kadi asapuniki: " 'Tingalinja Aji ngutus utusan Ajine majalan malunan teken Cening, ia lakar nabdabang mambahan buat Cening.' Asapunika sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 3 Wenten suara ngulun-ulun kapiragi ring tegal melakange kadi asapuniki: 'Sediaangja margine buat Ida Sang Panembahan, samaliha benengangja margine sane jaga marginin Ida!'" 4 Kadi asapunika Dane Yohanes rauh ring tegal melakange, nglukat anak tur mapidarta asapuniki: "Kutangja dosa-dosan ragane tur pada malukatja. Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang ngampurayang dosa-dosan ragane." 5 Akeh anake pada rauh saking wewengkon jagat Yudea miwah kota Yerusaleme maranin Dane Yohanes, miragiang pidartan danene. Anake punika raris pada ngangkenin dosa-dosannyane, tumuli kalukat antuk Dane Yohanes ring Tukad Yordane. 6 Panganggen dane kakardi antuk bulun unta, pepetet danene kakardi antuk blulang, tur ajeng-ajengan danene balang miwah madu alas. 7 Dane mapidarta ring anake akeh punika asapuniki: "Ungkuran ring tiang pacang wenten Anak rauh, sane luihan ring tiang. Riantuk kaluihan Idane, kadi rasa ngusud bukpadan Idane kewanten tiang nenten pantes. 8 Tiang nglukat ragane antuk toya, nanging Ida pacang nglukat ragane antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa." 9 Daweg punika Ida Hyang Yesus rauh saking kota Nasaret, wewengkon Galilea, raris Ida kalukat antuk Dane Yohanes ring Tukad Yordane. 10 Ritatkala Ida sampun munggah saking toyane, Ida ngaksi langite mapiakan tur Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa tumurun ring Ida sakadi paksi darane. 11 Raris wenten sabda saking ambarane asapuniki: "Cening Putran Aji ane sayang, tuah Cening ane ledangin Aji." 12 Sasampune punika, digelis Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa nuntun Ida Hyang Yesus ka tegal melakange. 13 Irika Ida makolem petang dasa rahina suenipun, kagoda antuk Ratun Setane. Ring genahe punika taler akeh wenten sato, nanging paramalaekat suargane rauh ngayahin Ida. 14 Sasampune Dane Yohanes kejuk tur kapangkeng, Ida Hyang Yesus raris lunga ka wewengkon Galilea midartayang Orti Rahayu paican Ida Sang Hyang Widi Wasa. 15 Pidartan Idane sapuniki: "Suba teka masannya: Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang ngrajegang Pamrentahan Idane. Kutangja dosa-dosan ragane tur pracayaja teken Orti Rahayune ene!" 16 Risedek Ida Hyang Yesus mamargi ring sisin Danu Galileane, Ida ngaksi bandega kekalih sedek nyaring ring danune, inggih punika Dane Simon miwah semeton danene Andreas. 17 Ida Hyang Yesus raris ngandikain dane: "Maija tututin Guru. Cening lakar dadiang Guru utusan buat nadiang anake makejang murid Gurune." 18 Pramangkin sang kalih nilar jaringnyane tumuli ngiring Ida. 19 Sasampune Ida nglanturang pamargin Idane malih akedik, irika malih Ida nyingak anak masemetonan sareng kalih, inggih punika Dane Yakobus miwah Dane Yohanes okan Dane Sebedeuse. Sang kalih sedekan nabdabang jaring ring jukungnyane. 20 Ida Hyang Yesus tumuli ngandikain dane. Sang kalih raris ngiring Ida, tur nilar ajin danene Sebedeus sareng rencangnyane ring jukunge. 21 Ida Hyang Yesus miwah sisia-sisian Idane rauh ring kota Kapernaum. Sasampun rauh rahina Sabat, Ida raris ngranjing ka perhyangan anak Yahudine. Irika Ida mapaica paurukan. 22 Anake sane miragiang sami pada angob ring caran Idane ngurukang, santukan Ida ngurukang kadulurin antuk wibawa, bina pisan ring paraguru agama Yahudine. 23 Duk punika raris wenten anak karangsukan setan ngranjing ka perhyangane punika, saha jerit-jerit asapuniki: 24 "Duh Ratu Hyang Yesus saking kota Nasaret, napi sane karsayang IRatu ring titiang? Punapi rauh Palungguh IRatu puniki nyadia pacang nyirnayang titiang? Titiang uning ring Palungguh IRatu. IRatu puniki Utusan sane kutus antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa." 25 Ida Hyang Yesus tumuli namprat setane punika, pangandikan Idane: "Mendep pesuangja ibane uli anake ene!" 26 Setane punika mungsang-mangsing anake punika, tur sambilang ipun nyerit setane raris medal saking anake punika. 27 Jadmane akeh punika sami pada angob tur saling takenin sapuniki: "Peplajahan apa ya ene! Miribne peplajahan anyar? Anake ene ngelah kawisesan mrentah setan, tur setane pada satinut." 28 Malantaran indike punika, gelis pisan amiug orti indik Ida Hyang Yesus ring sawewengkon jagat Galileane. 29 Sasampun Ida medal saking perhyangane punika, tumuli Ida ka jeroan Dane Simon miwah Andrease, kairing antuk Dane Yakobus miwah Dane Yohanes. 30 Matuan Dane Simon sane istri sedek sungkan ngebus ring pameremannyane. Sarauh Idane irika, indik danene gelis kuningayang ring Ida. 31 Ida raris nganampekin dane, sarwi ngambel tangan danene tur katangiang. Ngebus danene jeg pramangkin ical, tumuli dane ngayahin Ida miwah anake sane ngiringang Ida. 32 Nyoreang, sasampun surup suryane, akeh pisan jadmane rauh nangkilang anak sakit miwah anak karangsukan setan ring ajeng Ida Hyang Yesus. 33 Sawatek jadmane ring kota punika sami pada mapunduh ring arepan umahe punika. 34 Ida Hyang Yesus akeh nyegerang anak sane nandang pinakit mawarni-warni miwah akeh nundung setan. Setane tan kalugra ngucap, santukan ipun pada uning sapasira sujatinnya Ida punika. 35 Benjangipun ngedas lemah, Ida Hyang Yesus sampun matangi, raris medal. Ida lunga ka genahe sane sepi saha Ida ngastawa irika. 36 Nanging Dane Simon sareng timpal-timpal danene sami pada ngetut Ida. 37 Sasampune Ida kapanggihin, raris dane matur: "Guru, sami anake ngrereh Guru." 38 Nanging pasaur Idane, sapuniki: "Iraga patutne ka desa-desa ane ada di kiwa tengen kotane ene. Guru patut masih midartayang Orta Rahayune ento teken anake ditu. Ento kranane Guru teka mai." 39 Raris Ida mamargi nglelana ring wewengkon jagat Galileane, saha mapidarta ring perhyangan-perhyangan anak Yahudine, tur nundung saananing setan. 40 Wenten anak sakit lepra adiri rauh tangkil ring ajeng Ida Hyang Yesus. Ipun nylempoh nunas ica ring Ida, sapuniki aturipune: "Yening Palungguh IRatu sueca, janten Palungguh IRatu mrasidayang nyegerang titiang." 41 Ida Hyang Yesus jeg kadi ketus kayun Idane antuk kawelas arsan. Irika Ida raris nyujuh tur ngusud ipun, sarwi ngandika: "Nah kisinin pinunas ragane, segerja ragane!" 42 Tan pararapan pinakit anake punika uas. Ipun seger oger kadi jati mula. 43 Ida Hyang Yesus raris ngandikain ipun mangda gelis-gelis makaon. Ipun kapiteketin asapuniki: 44 "Eda pesan ragane nuturang unduke ene teken enyen-enyen. Nanging tangkilangja ragane ka ajeng sang pandita, apanga ragane katureksa, laut maturanja ragane buka ane kauduhang baan dane Nabi Musa, makadadi cihna di arepan anake makejang, unduk ragane suba seger." 45 Nanging anake punika raris makaon tur nartayang indike punika milehan, kantos Ida Hyang Yesus nenten nyidayang gegalangan ngranjing ka kota. Ida makolem ring genah-genah sane sepi ring jabaan kotane. Yadiastu asapunika, saking milehan ngraris kewanten anake rauh nangkil ring Ida.

Markus 2

1 Maletan makudang-kudang rahina Ida Hyang Yesus malih mawali ka kota Kapernaum. Irika raris amiug ortine, mungguing Ida wenten ring puri. 2 Akeh pisan anake rauh mapunduh ngantos tan wenten genah, majeljel kantos ka obag-obagan jelanane. Risedek Ida midartayang Orti Rahayu ring anake akeh punika, 3 raris wenten anak rauh ngajak anak rumpuh, kategen sareng patpat praya katangkilang ring Ida. 4 Nanging ipun tan nyidayang nganampekin Ida, santukan majeljel jadmane irika. Raris ipun munggah tur mungkah raab umahe punika. Sasampun raabe kabukak, anake rumpuh punika raris katedunang, katantan antuk tali beneng pisan ring duur genah Idane malinggih. 5 Ida Hyang Yesus nyingak kapracayanipune sami marep ring Ida, irika Ida ngandika ring anake rumpuh punika asapuniki: "Ih cening, dosa-dosan ceninge suba kampurayang." 6 Makudang-kudang guru agama Yahudine sane sareng-sareng irika raris pada mapikayun sapuniki: 7 "Anake ene dadi bani langgana teken Ida Sang Hyang Widi Wasa. Tusing ada anak wenang ngampurayang dosa, sajabaning Ida Sang Hyang Widi Wasa ngraga." 8 Ida Hyang Yesus uning ring daging pakayunan danene kadi asapunika, raris Ida ngandika ring dane: "Napi awinan ragane mapikayun kadi asapunika? 9 Sane encen danganan maosang ring anake rumpuh puniki: 'Dosa-dosan ceninge suba kampurayang', punapi maosang: 'Bangunja, gulung tikeh ceninge laut majalan'? 10 Tiang pacang muktiang ring ragane, mungguing Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa punika madue wewenang ngampurayang dosa iriki ring jagate." Raris Ida ngandika ring anake rumpuh punika: 11 "Tiang ngorahin cening, bangunja gulung tikeh ceninge, laut mulihja!" 12 Rikala ipun kanengneng antuk anake akeh, anake rumpuh punika raris bangun, tikehnyane kagulung, raris ipun gelis-gelis makaon saking arepan anake akeh punika. Anake akeh punika sami pada angob pisan, tur ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa, pangucapnya: "Tonden taen iraga nepukin paundukan ane buka kene!" 13 Ida Hyang Yesus mawali malih ka sisin Danu Galileane. Akeh anake rauh nangkil ring Ida, tur Ida ngawitin mapaica paurukan ring ipun sami. 14 Wus punika Ida nglanturang mamargi, raris Ida nyingak Dane Lewi, juru duduk pajege, okan Dane Alpius, nuju malinggih ring genahnyane nudukin. Ida Hyang Yesus raris ngesengin dane: "Maija tututin Guru!" Dane Lewi raris matangi tur ngiring Ida. 15 Wus punika, rikala Ida Hyang Yesus katamiu ring jeroan Dane Lewi, akeh juru duduk pajeg miwah anak murang agama, sinarengan ring parasisia druene, ngiring Ida. 16 Irika makudang-kudang guru agama Yahudine saking golongan Parisine, manggihin Ida Hyang Yesus marayunan sareng-sareng ring anake sane murang agama miwah juru duduk pajege. Dane raris mataken ring sisian Idane: "Kenken dadi Gurun ragane bareng-bareng matamiu ngajak anak soroh keto?" 17 Ida Hyang Yesus mireng indike punika, raris Ida ngandika: "Anake sane seger tanja merluang balian. Nanging anake sakit janten merluang. Tekan Tiange boyaja ngrereh anak sane sadu, nanging anak sane murang agama." 18 Risedek rahina anu, nuju sisian Dane Yohanes Panglukat miwah anake sane saking golongan Parisine pada mapuasa, raris wenten anak rauh mataken ring Ida Hyang Yesus sapuniki: "Napi awinan parasisian Dane Yohanes Panglukat miwah parasisian anak golongan Parisine sami pada mapuasa, nanging parasisian Ragane nenten?" 19 Ida Hyang Yesus masaur: "Apake kaden ragane paratamiune ane kundangan sig anake ngelah gae nganten pada mapuasa? Suba sinah tusing. Sanun pangantene muani bareng-bareng teken ia, pedas ia tusing mapuasa. 20 Nanging lakar ada masanne manian, pangantene muani lakar kambil uli di pantarannyane, ditu mara paratamiune lakar pada mapuasa. 21 Tusingja ada anak nampel kamben buuk aji kebesan kamben anyar. Yening keto pedas panampelne ane anyar ento lakar ngedeng kambene ane buuk kanti uek. Tur uekanne lakar buin nglinggahang. 22 Aketo masih, tusingja ada anak nuruhang anggur ane anyar ka klukuh blulange ane suba let. Yening keto klukuh blulange ento lakar makeplug baana teken anggure ento. Dadinne anggur muah klukuh blulange ento lakar makutang. Anggure anyar patut katuruhang ka klukuh blulange ane anyar." 23 Nuju rahina Sabat, Ida Hyang Yesus mamargi ring pategalan gandume. Sinambi mamargi parasisian Idane ngetus-ngetus gandum. 24 Raris anak golongan Parisine matur ring Ida Hyang Yesus: "Indayangja aksi, parasisian Ragane pada mamurug Pidabdab Torat iragane, santukan ipun pada ngetus-ngetus gandum ring rahina Sabate?" 25 Ida Hyang Yesus masaur: "Napi ragane tan naenin ngwacen, indik Dane Daud, napi sane laksanayang dane duk dane kaluen, kakirangan pangan kinum sareng pangiring-pangiring danene? 26 Dane Daud ngranjing ka Perhyangan Agung Ida Sang Hyang Widi Wasa, daweg Ida Abyatar madeg Pandita Agung, raris irika dane ngambil tur ngajengang roti aturane, inggih punika roti sane tan wenang katunas antuk anak lian, sajabaning antuk parapanditane. Parapangiring danene taler kicen nunas rotine punika." 27 Ida Hyang Yesus malih ngandika: "Rahina Sabate punika kadakang pabuat kabecikan manusane. Boyaja manusane kadakang pabuat rahina Sabate. 28 Kadi asapunika taler Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa, taler maraga Ratuning rahina Sabat."

Markus 3

1 Wus punika Ida Hyang Yesus malih ngranjing ka perhyangan anak Yahudine. Irika wenten anak adiri, sane limannyane kepek. 2 Irika taler wenten makudang-kudang anak sane mamanah ngrereh jalaran mangda nyidayang ngiwangang Ida Hyang Yesus. Punika awinannya Ida katlektekang pisan punapike Ida kayun nyegerang anake kepek iwau ring rahina Sabate punika. 3 Ida Hyang Yesus ngandika ring anake kepek punika: "Maija majujuk dini di arepan Tiange!" 4 Raris Ida mataken ring anake akeh punika, sapuniki: "Paindikan sane encenke sane kalugra kalaksanayang ring rahina Sabate, mapakardi ayu, punapi mapakardi ala? Ngrahayuang anak punapi ngamademang?" Nanging anake punika sami pada tan mrasidayang masaur. 5 Ritatkala Ida ngaksi anake sane ngiter Ida, Ida bendu pisan. Nanging Ida marasa kangen, santukan ipun kalintang bengkung tur iwang. Raris Ida ngandika ring anake kepek: "Leserangja liman jerone!" Ipun raris ngleserang limanipune tur limannyane pramangkin seger. 6 Irika sawatek anake sane saking golongan Parisi raris medal saking perhyangane punika. Digelis dane mapiguman sareng ring anggota golongan Herodese, buat ngrincikang daya, praya nyedayang Ida Hyang Yesus. 7 Ida Hyang Yesus miwah parasisian Idane raris lunga ka Danu Galilea, tur akeh anake sane ngiringang Ida. Anake punika rauh saking wewengkon Galilea, wewengkon Yudea, 8 kota Yerusalem, wewengkon Idumea, wewengkon dangin Tukad Yordane miwah saking genah-genah sane nampek ring kota Tirus miwah kota Sidone. Anake akeh punika rauh nangkil ring Ida Hyang Yesus, santukan ipun miragi paindikan-paindikan sane sampun kardi Ida. 9 Santukan kalintang akeh anake rauh, Ida Hyang Yesus raris ngandikain sisian Idane nyediaang jukung buat Ida, mangda sampunang Ida kantos kadesek antuk anake akeh punika. 10 Akeh sampun Ida nyegerang anak, kantos sakancan anake sakit pada maseeg-seegan mangda nyidayang ngusud Ida. 11 Tur sabilang wenten anak karangsukan setan ngeton Ida, ipun bah makakeb saha jerit-jerit: "Ratu puniki Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa!" 12 Nanging banget pisan antuk Ida Hyang Yesus nombahang setane punika, mangda sampunang ipun nyritayang, sapasira sujatinnya Ida punika. 13 Wusan punika Ida Hyang Yesus munggah ka bukite, tur ngesengin anake sane arsayang Ida. Dane sami pada rauh tangkil ring Ida. 14 Ida raris milih roras diri, sane kamanggehang dados utusan. Pangandikan Idane ring dane: "Guru milih cening apanga cening setata bareng-bareng ajak Guru. Guru lakar ngutus cening midartayang Orta Rahayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, 15 buina cening lakar baang Guru kakuasaan nundung setan." 16 Anake sane pilih Ida roras diri punika, inggih punika: Dane Simon (sane icen Ida pesengan: Petrus), 17 Dane Yakobus miwah semetonnyane Yohanes, okan Dane Sebedeus (makakalih icen Ida pesengan dados Boanerges, sane mapiteges: panak krebek), 18 Dane Andreas, Dane Pilipus, Dane Bartolomeus, Dane Matius, Dane Tomas, Dane Yakobus okan Dane Alpius, Dane Tadeus, Dane Simon sane saking golongan Nasional, 19 miwah Dane Yudas Iskariot sane alpaka guru ring Ida. 20 Wus punika Ida Hyang Yesus tumuli mantuk. Raris akeh anake pada rauh mapunduh, kantos Ida Hyang Yesus miwah parasisian Idane tan polih sela buat marayunan. 21 Rikala paindikane punika kapiragi antuk parasemeton Idane, Ida raris karereh kairing makaon saking irika, santukan anake akeh pada maosang mungguing pakayunan Idane kirang waras. 22 Makudang-kudang guru agama Yahudine sane rauh saking kota Yerusalem maosang: "Ia karangsukan Beelsebul." Sane lianan malih majarang: "Ia maan panugrahan uli Ratun Setane buat nundung setan." 23 Duaning punika Ida Hyang Yesus raris ngandikain anake punika, tur mabaos ring dane antuk makudang-kudang pangimba kadi asapuniki: "Sapunapi antukipun Ratun Setane nundung Ratun Setan? 24 Yening wenten negara sane rakyatnyane maroang-roangan, sinah negarane punika tan pacang sue tuuhipun. 25 Samaliha yen wenten pakurenan sane sagsag, sampun janten pakurenane punika taler nentenja matuuh. 26 Kadi asapunika taler yen panjak kaprabon Ratun Setane masiat nglawan roang gelahnya, sampun sinah kaprabonnyane tan pacang matuuh, nanging pacang uug tur sirna. 27 Tan wenten anak sane mrasidayang nyelepin umah anake siteng, buat jaga mamaling paderbeannyane. Sajaba yening anake siteng punika kategul riin, wus punika wau ipun nyidayang ngrampok umahnyane. 28 Elingangja indike puniki! Sakancan dosan manusane sida kampurayang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, kadi asapunika taler sakancan pangucap ala sane naenin kucapang marep ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 29 Nanging anake sane nganistayang Ida Sang Hyang Roh Suci, tan pacang naenin kampurayang santukan ipun ngardi dosa sane langgeng." ( 30 Ida Hyang Yesus ngandika kadi asapunika, santukan wenten makudang-kudang anak maosang Ida, sapuniki: "Ia karangsukan setan.") 31 Raris biang miwah parasemeton Ida Hyang Yesus rauh. Dane pada nyantosang ring jaba, tur ngutus anak ngaturin Ida Hyang Yesus. 32 Akeh wenten anak sane malinggih ngiter Ida Hyang Yesus, tur anake punika raris matur ring Ida: "Inggih Guru, biang miwah parasemeton Gurune wenten ring jaba, misadia jagi kapanggih ring Guru." 33 Ida Hyang Yesus raris ngandika: "Sapasirake memen Tiange? Sapasirake nyaman Tiange?" 34 Ida raris ngaksi anake sane malinggih ngiter Ida, sinambi ngandika: "Cingakinja! Puniki meme miwah nyama-nyamaan Tiange. 35 Sapasiraja sane nglaksanayang pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa, anake punika sane dados nyama-nyamaan Tiange muani miwah eluh miwah memen Tiange."

Markus 4

1 Sedek rahina anu Ida Hyang Yesus malih ngawitin mapaica paurukan ring sisin Danu Galileane. Anake sane mapunduh ngiter Ida punika kalintang akeh, ngantos Ida munggah ka jukunge tur malinggih irika. Jukunge punika ngambang ring toyane, lan anake sane akeh punika ngampiag ring tepin danune. 2 Akeh paindikan sane urukang Ida ring anake katah punika. Ida ngurukang nganggen makudang-kudang pangande, sapuniki pangandikan Idane: 3 "Padingehangja! Ada anak nyambeh bibit. 4 Dugase ia nyambeh bibit di tegalne, ada abagian ane ulung di lubukane, lantas ada kedis teka, laut bibite ento amaha. 5 Ada ane ulung di tanahe ane batuan. Bibite enggal mentik sawireh tanahne daken. 6 Nanging rikala endag suryane, entikne lantas layu, tur mati sawireh akahne ngampar. 7 Ada ane ulung di tanahe ane misi tunggak-tunggak ketket. Dikalane bibite ento mentik, tunggak-tunggak ketkete ento masih maseenan tur sayan rob naonin, kanti entikan bibite ento puret, mawanan tusing mabuah. 8 Nanging ada masih ane ulung di tanahe ane lemek, tur bibite ento lanus entikne laut mabuah, ada ane nikel ping telung dasa, ada ane nikel ping nem dasa, muah ada ane nikel ping satus buahne." 9 Pamuputipun Ida Hyang Yesus ngandika: "Nyenja ngelah kuping, patut ia madingehang." 10 Rikala Ida Hyang Yesus praragayan, makudang-kudang anake sane sampun miragiang paurukan Idane, rauh nangkil ring Ida, sinarengan ring sisiane roras. Dane pada mapinunas ring Ida, mangda Ida ledang ngartiang pangandene punika. 11 Pasaur Idane: "Cening kalugra nawang pepingitan unduk Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadegang Pamrentahan Idane di gumine. Nanging buat anake ane lenan, saluiring paundukan katuturang aji pangande, 12 apanga: Yadiastu ia ngiwasin, ia tusing nepukin. Yadiapin ia ningeh, nanging tusing ngresep, sawireh yen ia nawang unduke ento, ia lakar mabalik astiti bakti teken Ida Sang Hyang Widi Wasa tur ia bakal icen Ida pangampura!" 13 Ida Hyang Yesus raris mataken ring dane: "Apa cening tusing ngresep teken pangandene ento? Yening keto, kenkenang cening lakar ngresepang pangandene ane lenan? 14 Anake ane nyambeh bibite ento, nyambeh sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 15 Ada sabda ane tumiba di lubukane, nah ento anake ane madingehang sabdane ento, nanging lantas teka Ratun Setane mancut sabdane ane suba dingeha ento uli di kenehne. 16 Anake ane lenan satmaka buka bibite ane ulung di tanahe ane batuan. Mara ia ningeh sabdane ento, laut tampina baan keneh ane liang. 17 Nanging sabdane ento tusing teleb di kenehne. Dikalane ada kakewehan wiadin kasangsaran malantaran sabdane ento, ia lantas ngenggalang makeledan. 18 Anake ane lenan, satmaka buka bibite ane ulung di tanahe ane misi tunggak-tunggak ketket. Nah ento anake ane madingehang sabdane ento, 19 nanging ia kaliput baan kawiryan idupe muah kasugihan jagate, buina tetagihan indriane ane lenan pada ngalahang sabdane ento, kanti tuara nyidayang mabuah. 20 Nanging anake ane lenan, satmaka buka bibite ane ulung di tanahe ane lemek. Ia madingehang tur nampi sabdane ento, lantas mabuah: ada ane tikel ping telung dasa, ada ane tikel ping nem dasa, muah ada ane tikel ping satus." 21 Ida Hyang Yesus malih nglanturang: "Yen anake ngenyit lampu tusingja lantas tekepina aji kekeb, wiadin celepanga ka beten longane, nanging pejanga di tongos lampune. 22 Saluiring paundukan ane mengkeb lakar kaberberang muah sakancan paundukane ane pingit lakar kawerayang. 23 Nyenja ane ngelah kuping, patut ia madingehang!" 24 Raris Ida malih ngandika: "Telebangja ane dingeh cening. Sikute ane anggon cening nepasin anake lenan, ento masih ane lakar kanggon nepasin cening baan Ida Sang Hyang Widi Wasa, meh-mehan abotan buin teken ento. 25 Anake ane suba ngelah, ia lakar buin kicen, nanging anake ane tuara ngelah, apaja ane enu gelahanga, ento lakar kambil." 26 Ida Hyang Yesus malih ngandika: "Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa, satmaka buka anake ane nyambeh bibit di tegalne. 27 Dikalaning peteng ia pules, tur disubane lemah ia magae. Dugase ento bibite totonan terus ngecai tur mentik. Nanging anake ento tusing nawang kenken unduk bibite ento mentik. 28 Tanahe ngranayang entik-entikane ento tumbuh tur mabuah, pangawitne pesu katikne, suud keto badihane, pamragatne lantas pesu buahne ane jelih-jelih di badihane ento. 29 Yen buah gandume ento suba wayah, lantas arita baan anake, wireh suba masan manyi." 30 Malih Ida ngandika: "Kenkenke undukne dugase Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadegang Pamrentahan Idane? Pangande apa ane lakar anggon ngupamayang buat nerangang unduke ento? 31 Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa satmaka buka batun bingine, nah ento bibit ane paling cenika di gumine. Bibite ento tanema baan anake di tanahe. 32 Tusing makelo lantas bibite ento mentik tur entikne dadi paling gedena di pantaran soroh punyan kayune. Buina lantas macarang gede-gede, kanti kedis-kedise pada teka tur masebun ditu." 33 Kadi asapunika pangande sane kanggen antuk Ida Hyang Yesus midartayang sabdane ring anake katah punika, sane sida antuk ipun ngresepang. 34 Ida tan kayun mapidarta yan tan nganggen pangande, nanging yen Ida wantah kairing antuk parasisian Idane kewanten, Ida ledang nlehtehang saluiring paindikan ring parasisian Idane. 35 Sasampunipun surup surya ring rahina punika, Ida Hyang Yesus ngandika ring sisian Idane: "Jalanja malayar megat danu, ka sisinne ane dituan." 36 Parasisiane raris nilar anake akeh punika, raris munggah ka jukunge sane kalinggihin antuk Ida Hyang Yesus, tumuli malayar. Jukung-jukunge sane lianan taler malayar nyarengin Ida. 37 Raris wenten angin baret pisan, tur ombake ngawitin namplig jukunge, kantos jukunge kalancah antuk toya. 38 Duk punika Ida Hyang Yesus nuju sirep ring tebenan jukunge, raris sisian Idane nanginin Ida saha matur: "Guru, nentenke Palungguh Guru lingu, mungguing iraga puniki tambis-tambis sengkala?" 39 Ida matangi raris mrentah angine miwah toyan danune punika: "Teduhja." Irika raris angine endek tur danune teduh pisan. 40 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring parasisian Idane: "Ngudiang dadi cening jejeh? Apake cening tonden pracaya teken Guru?" 41 Nanging parasisiane sumingkin nyangetang jejeh danene, tur saling takenin: "Nyenke sasajaane Ida ene, kayang angin muah danu nyak nuut pangandikan Idane."

Markus 5

1 Ida Hyang Yesus sareng parasisian Idane raris rauh ring pasisin jagat Gerasane. 2 Riwau Ida tedun saking jukunge Ida raris kaparanin antuk anak adiri sane rauh saking setrane. 3 Anake punika karangsukan setan tur ipun magenah ring setrane. Tan wenten anak nyidayang negul ipun, yadiastun antuk ante; 4 sampun sering limanipune miwah buntutipune kablagbag, nanging antenipun kapegat, lan blagbagipune kaelung. Ipun siteng pisan kantos tan wenten anak sane mrasidayang ngandeg ipun. 5 Rahina wengi ipun nglelana ring setrane miwah ring bukit-bukite, sinambi gelur-gelur saha noktok dewekipune antuk batu. 6 Rikala ipun ngantenang Ida Hyang Yesus saking doh, ipun raris malaib nyagjagin Ida, tur sumungkem ring ayun Idane, 7 sarwi ngelur matur ring Ida sapuniki: "Duh Hyang Yesus, Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa Sane Maha Luur! Napike arsayang IRatu ring titiang? Ida Sang Hyang Widi Wasa makasaksi, titiang nunas ica ring IRatu, sampunangja titiang kaala-ala!" ( 8 Ipun matur kadi asapunika, santukan sadurunge punika Ida Hyang Yesus sampun ngandika ring ipun: "Ih setan, pesuja iba uli anake ene!") 9 Ida Hyang Yesus raris mataken ring ipun: "Nyen adan ibane?" Anake punika raris matur: "Wastan titiange I Legion, santukan titiang sareng akeh pisan." 10 Samalihne ipun kedeh mapinunas ring Ida Hyang Yesus, mangda setan-setane punika nenten katundung makaon saking wewengkon jagat Gerasane punika. 11 Tan doh saking irika wenten bawi sareng akeh ngrereh teda ring sampih bukite. 12 Setan-setane punika raris mapinunas ring Ida Hyang Yesus sapuniki: "Lugrainja titiang ngrangsukin bawi-bawine punika!" 13 Ida Hyang Yesus raris nglugrain pinunasipune. Setan-setane raris medal saking anake punika, tumuli ngrangsukin bawi-bawine, sane akehipun kirang langkung kalih tali. Bawi-bawine punika sami macebur saking abinge ka danune, kantos ipun sami padem kalebu. 14 Anake sane nongosin bawine punika raris sami malaib ngortiang paindikane punika ring kota miwah ring desa-desa sane wenten ring kiwa tengen genahe punika. Jadmane irika sami pada medal, mamanah uning ring paindikane punika. 15 Ipun raris maranin Ida Hyang Yesus. Irika panggihin ipun anake sane pecak karangsukan setan punika sampun tegteg, negak tur mapangangge. Anake punika sami pada ajerih. 16 Anake sane sampun nyaksinin pariindike punika, raris nuturang ring anake akeh punika sapariindik anake sane pecak karangsukan setan miwah indik bawi-bawine punika. 17 Irika raris anake akeh punika kedeh mapinunas ring Ida Hyang Yesus, mangda Ida ledang matilar saking wewengkonnyane. 18 Rikala Ida mawali munggah ka jukunge, anake sane pecak karangsukan setan iwau raris mapinunas ring Ida, mangda ipun kalugrain ngiring Ida. 19 Nanging Ida Hyang Yesus nenten nglugrain ipun. Ida ngandika ring ipun: "Mulihja jerone delokin nyama brayane, tur tuturangja ambate luih pakardin Ida Sang Hyang Widi Wasa muah agung sih pasuecan Idane katiba teken jerone." 20 Anake punika raris mapamit, tumuli ngortiang pariindik pakardin Ida Hyang Yesus arepa ring deweknyane, ring wewengkon Dasa Kota, mawanan anake sami pada angob miragiang ortinipune. 21 Ida Hyang Yesus raris mawali malayar megat danu. Sasampune rauh ring pasisin danune, irika Ida kaparanin antuk jadmane sane katah pisan, sane ngrunyung Ida. 22 Raris rauh Dane Yairus, kelihan perhyangan anak Yahudine, nangkil ring Ida Hyang Yesus. Rikala dane kapanggih ring Ida, raris dane sumungkem ring ajeng Idane, 23 sinambi kedeh nunas ica sapuniki atur danene: "Pianak titiange eluh sedek nandang pinakit raat pisan. Ledang Guru rauh ring cecanggahan titiange tur nulung ipun mangda ipun seger tur urip." 24 Ida Hyang Yesus raris lunga sinarengan ring dane. Akeh pisan anake ngiring Ida tur nyeeg Ida saking kiwa tengen. 25 Irika wenten anak istri adiri sane nandang pinakit ngwedalang rah sampun roras tiban suenipun; 26 sampun makudang-kudang balian ngubadin ipun, tur akeh pisan prabea sane sampun telasang ipun, nanging tan pisan wenten pikenohipun. Ipun boya sayan nyegerang, nanging pinakitipune sayan ngraatang. 27 Ipun sampun miragi gatra indik Ida Hyang Yesus, punika awinannya ipun raris nyelag anake akeh punika, ngantos rauh ring ungkur Ida Hyang Yesus. 28 Ipun mabaos ring manah kadi asapuniki: "Asal idewek maan ngusud busanan Idane, pasti idewek seger." Ipun raris ngusud busanan Idane saking ungkur, tur pramangkin ipun wusan ngamedalang rah saha marasa dewekipune sampun seger. 30 Duk punika ugi Ida Hyang Yesus wikan, mungguing wenten kawisesaan medal saking anggan Idane. Punika awinan Ida raris macingakan ring anake akeh sane nyeeg Ida, tur ngandika: "Enyen ane ngusud panganggon Tiange?" 31 Parasisian Idane tumuli matur: "Inggih Guru, Guru ngraga sampun ngaksi, amuniki akeh anake sane nyeeg Guru; napi awinan Guru malih nakenang sapasira sane ngusud Guru?" 32 Nanging Ida Hyang Yesus kantun macingakan milehan, ngrerehin sapasira sane sampun ngusud Ida. 33 Ritatkala anake istri punika ngrasayang pariindik sane sampun nibenin dewekipune, ipun ajerih tan sipi. Ipun raris nangkil sumungkem ring ajeng Ida Hyang Yesus, tur nguningayang sapariindiknyane amun sujatinipun. 34 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring ipun: "Ih eluh, kapracayan eluhe teken Tiang, ento ane suba nyegerang eluh. Majalanja eluh apanga rahayu, terus tumus seger oger." 35 Risedek Ida Hyang Yesus kantun mabaos, wenten utusan rauh saking jeroan Dane Yairus, tur mapiuning ring dane, sapuniki: "Okan mekele sampun seda. Napi gunanne mekele malih ngrepotin Ida I Guru?" 36 Ida Hyang Yesus nenten nglinguang indike sane kuningayang punika, nanging Ida raris ngandika ring Dane Yairus: "Sampunangja ajerih, pagehang kewanten kapracayan ragane ring Ida Sang Hyang Widi Wasa!" 37 Ida tan nglugrain anak ngiringang Ida, sajawining Dane Petrus miwah Dane Yakobus sareng Dane Yohanes semeton danene. 38 Duk Ida rauh ring jeroan kelihan perhyangane punika kairing antuk sisian Idane sane tetiga punika, Ida nyingak anake pada uyut mabiayuhan, wenten sane ngeling, wenten sane ngarod masesambatan. 39 Sasampune Ida ngranjing, Ida ngandika ring sawatek anake punika: "Ngudiang uyut maeling-elingan? Anake cerik ento tusingja mati, ia kewala pules dogen!" 40 Anake punika sami pada ngedekin Ida. Nanging Ida ngandikayang anake punika mangda sami pada makaon saking irika. Ida raris ngajak biang miwah ajin anake alit punika miwah sisian Idane tetiga punika ngranjing ring kamar genah anake alit kaperemang. 41 Ida raris ngambil tangan anake alit, sarwi ngandika: "Talita kum!" sane mapiteges: "Ih cening, Tiang nguduhang cening, bangunja!" 42 Duk punika ugi, anake alit punika raris matangi tur mamargi, santukan yusan danene sampun roras warsa. Anake irika sami pada angob. 43 Nanging Ida Hyang Yesus banget miteketin anake punika, mangda sampunangja ngortiang pariindike punika ring sapasira jua. Ida raris ngandikayang, mangda anake alit punika kicen ajengan.

Markus 6

1 Ida Hyang Yesus raris kesah saking irika, mawali ka kota uedan Idane, kairing antuk parasisian Idane. 2 Ritatkala rahina Sabat, Ida ngurukang ring perhyangan anak Yahudine. Akeh anak sane miragi paurukan Idane sami pada angob tur pada pagrenggeng sapuniki: "Dija bakatanga ento makejang? Buina kaweruhan apaya ane kapaicayang teken Ia? Dadi jeg bisa Ia ngadakang praciri buka keto? 3 Kaden Ia ento tukang kayu, pianak Mariame? Tur Yakobus, Yoses, Yudas lan Simon ento makejang nyamanNe? Buina adinNe ane eluh-eluh makejang anggon pisaga dini!" Raris anake punika sami nulak Ida. 4 Ida Hyang Yesus raris ngandika: "Ring dija-dijako nabine setata kajiang, sajawining ring kota uedane, ring panyamaannyane miwah ring umahnyane." 5 Irika Ida tan mrasidayang ngwentenang praciri, sajawining wenten makudang-kudang anak sakit segerang Ida masrana kusud antuk tangan. 6 Ida rumasa angob pisan, santukan anake irika tan pisan pracaya ring Ida. Ida Hyang Yesus raris mamargi milehan ka desa-desa sane wenten ring kiwa tengen kotane punika, tur mapaica paurukan ring anake irika. 7 Ida raris marumang sisian Idane makaroras, tumuli kutus sareng kalih sareng kalih. Dane sami kicen kuasa nundung setan-setan. 8 Dane sami pada kapiteketin mangda sampunang muat punapa-punapi, sajawining tungked. Tan kalugra muat takilan wiadin sok-sokan buat ngagendong, tan kalugra muat jinah, 9 kalugra nganggen sandal, nanging tan kalugra muat kawaca kekalih. 10 Ida malih nglanturang pangandikan Idane ring dane sapuniki: "Dijaja cening ngojog tur tampina ditu, jenekja cening ditu madunungan, nganti cening nglanturang pajalan ceninge. 11 Yen cening ngojog satunggiling desa tur tusing tampina ditu muah tusing nyak padingehanga, makaadja cening uli ditu tur ketebangja buke ane di tlapakan batise, makadadi painget buat anake ditu." 12 Parasisiane raris pada mamargi mapidarta mungguing anake patut pada ngesehin pepineh tur ngutang sakancan dosannyane. 13 Samaliha akeh dane nundung setan, tur katah anak sakit sane kolesin minyak tur pada kasegerang. 14 Sang Prabu Herodes taler sampun mireng sapariindik Ida Hyang Yesus, santukan Ida sampun mawibawa pisan, kantos wenten sane maosang: "Yohanes Panglukat, sampun nyeneng malih. Punika awinanipun dane kuasa ngwentenang paindikan sane tawah punika." 15 Wenten malih sane maosang: "Dane punika Nabi Elia." Sane tiosan maosang: "Dane punika satunggiling nabi sakadi nabi-nabine sane dumun." 16 Rikala Ida Sang Prabu Herodes mireng bebaosan anake punika, raris ida ngandika: "Kapitui suba ento Dane Yohanes ane suba punggal gelahe, dane buin nyeneng." 17 Santukan sane dumun Sang Prabu Herodes wiakti sampun mrentahang ngejuk tur mangkeng Dane Yohanes malantaran Herodias, rabin Pilipuse, semeton idane, sane kambil kanggen rabi. 18 Dane Yohanes sane dumun yukti sering nyembada ida sang prabu, sapuniki atur danene: "Palungguh ratu tan patut ngambil rabin semeton iratune." 19 Punika awinan Herodias sekel ring kayun arepa ring Dane Yohanes. Herodias nyadia nyedayang Dane Yohanes, nanging tan kaprasida, santukan Sang Prabu Herodes sane tan nglugrain. 20 Ida Sang Prabu Herodes tan purun ring Dane Yohanes santukan ida wikan mungguing Dane Yohanes punika maraga patut tur suci. Punika awinanipun dane kasayubin. Ida taler seneng mirengang baos danene. Nanging yen katuju ida mirengang baos danene, sering ida wetu gregetan ring kayun. 21 Pamuputipun Herodias polih jalaran becik pisan inggih punika ritatkala rahina odalan Ida Sang Prabu Herodes. Irika ida ngwentenang pepestan pabuat parapangageng panegarane, parasenapati miwah parapamimpin rakyate ring wewengkon Galilea. 22 Duk punika okan Herodias sane istri ngranjing tur masolah ring ajeng paratamiune. Sang prabu miwah paratamiun idane ledang pisan nyingak sesolahan anake alit punika. Sang prabu raris ngandika ring anake alit punika: "Nah apa jani tunas cening; apaja ane budiang cening pedas lakar baang aji." 23 Malih ida ngandika sarwi masumpah: "Apaja ane lakar tunas cening, yadiastu atenga uli kaprabon ajine, pedas bakal baang aji." 24 Anake alit raris medal, tur matur ring ibun danene: "Ibu, napi sane pinih becik tunas titiang?" Pangandikan ibun danene: "Tunasja punggalan Yohanes Panglukate." 25 Anake alit gelis mawali, raris nangkil ring sang nata, saha matur: "Nawegang titiang nglungsur, sane mangkin mangda ledang sang prabu maicayang ring titiang punggalan Dane Yohanese, iriki mawadah talam." 26 Kobet pisan pakayunan sang prabu, nanging santukan ida sampun sauh pangandika tur masumpah, samaliha edalem ring paratamiune, ida tan nulak pinunas anake alit. 27 Pramangkin sang prabu mrentahang prajurit pangabih druene mangda munggal Dane Yohanes. Anake punika tumuli munggal Dane Yohanes ring pangkenge. 28 Prabun danene tumuli kawadahin talam raris katurang ring anake alit. Anake alit raris ngaturang ring ibun danene. 29 Duk parasisian Dane Yohanes miragi gatra punika raris ipun sami pada rauh ngambil layon danene, raris kapendem. 30 Sasampune parautusan sami pada mawali tur umedek tangkil ring Ida Hyang Yesus, irika dane sami pada nguningayang sapariindik sane sampun laksanayang miwah urukang dane. 31 Raris Ida ngandika ring dane: "Jalanja ngalih tongos suung, joh uli tongose rame, apanga iraga maan tongos mangsegan ajahan." Santukan yakti tan pegat-pegat jadmane sane rauh nangkil miwah mapamit ring Ida, ngantos Ida kalih parautusan Idane tan polih sela jaga marayunan. 32 Raris Ida malayar kairing antuk parautusan Idane ngungsi genah sane sepi. 33 Nanging akeh anake pada manggihin rikala Ida malayar, tur sami pada uning ring genah sane jaga katuju. Punika awinane anake pada medal saking kota-kotannyane, madaat ngungsi genahe punika, kantos ipun riinan rauh irika. 34 Wau Ida tedun saking jukunge, cingak Ida anake akeh pisan nyantosang Ida. Irika wetu sih kapiolasan Idane, santukan anake akeh punika waluya sakadi biri-biri sane tan wenten pangangonipun. Raris Ida ngawitin mapaica makudang-kudang paurukan. 35 Santukan sampun sande, parasisian Idane raris pada nangkil saha matur ring Ida, asapuniki: "Puniki sampun makire wengi, samaliha genahe puniki suung. 36 Nikayangja anake akeh punika mangda ipun pada mamargi numbas ajengan ring desa-desa miwah kubu-kubu sane nampek iriki!" 37 Nanging pangandikan Idane: "Benehne cening maang anake ento madaar!" Atur parasisiane: "Punapi jaga kangkat yen titiang ngamedalang jinah panyiuan rupiah pacang anggen numbasang ipun sangu." 38 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Akuda cening ngaba roti? Tegarangja tingalin!" Sasampune katureksain, raris dane matur: "Puniki wenten roti limang bungkul miwah ulam kekalih." 39 Parasisiane tumuli kapangandikayang nabdabang anake akeh punika mangda pada negak magompyok-gompyok ring padange. 40 Irika raris anake punika pada negak. Wenten sane sareng satus, wenten sareng seket agompyokan. 41 Ida ngambil roti limang bungkul miwah ulame kekalih punika. Raris Ida tumenga ngastawa nunas merta. Wusan punika rotine gompes-gompes Ida tumuli kapaicayang ring sisian Idane mangda kacacarang ring anake akeh punika. Asapunika taler ulame kekalih punika cacarang Ida. 42 Sami anake pada nunas ngantos wareg. 43 Sisan roti miwah ulame sami kapunduhang antuk parasisiane kantos polih roras sok bek. 44 Wilangan anake sane nunas roti punika, sane lanang-lanang kewanten wenten limang tali akehipun. 45 Wusan punika, digelis Ida mrentahang parasisian Idane mangda munggah ka jukunge tur malayar riinan megat danu, ngungsi ka kota Betsaida. Ida ngraga kantun pungkuran, mudalang anake akeh punika. 46 Sasampune sami pada budal, Ida raris munggah ka bukite, praya ngastawa. 47 Kala wengi, praune sampun ring patengahan danune, nanging Ida kantun ring pasisi praragayan. 48 Ida ngaksi parasisian Idane tuyuh pisan madayung, santukan mapas angin. Sawatara ngedas lemah, Ida mamargi ring duur toyane, maranin parasisiane. Pamargine misadia pacang nglintangin dane. 49 Duk parasisiane manggihin Ida mamargi ring duur toyane, dane sami pada jerit-jerit, santukan dane mitaenang Ida punika tonya. 50 Santukan punika, rikala dane manggihin Ida, sami pada tengkejut. Duk punika Ida ngandika: "Pada entegangja keneh ceninge, ene Guru, edaja takut!" 51 Ida raris munggah ka jukunge, tur daweg punika taler angine teduh. Parasisiane sayan maweweh-weweh angob danene, 52 santukan dane durung resep ring indik Idane mapaica roti, lantaran punggung danene. 53 Sasampune Ida miwah parasisiane nglintang, rauh Ida ring pasisin wewengkon Genesarete, irika Ida malabuh. 54 Wau Ida sareng parasisiane tedun saking jukunge, gelis Ida kelingin antuk anake irika. 55 Raris ipun sami pada gegison mamargi milehan ngrereh anak sane sakit-sakit katrampa kayang pasareannyane, kabakta ring ajeng Ida Hyang Yesus. Ring dijaja Ida magatra, mrika ipun kabakta. 56 Kijaja Ida lunga, ka kota, ka desa-desa, wiadin ka dusun-dusun, anake sami pada makta anak sakit, kagenahang ring wantilane. Sami kedeh mapinunas ring Ida mangda kalugra ngusud tepin jubah Idane. Santukan siraja sane polih ngusud, ipun jeg seger.

Markus 7

1 Risedek rahina anu, wenten arombongan anak golongan Parisi miwah paraguru agama Yahudine saking kota Yerusalem praya kapanggih ring Ida Hyang Yesus. 2 Irika dane nyingakin makudang-kudang sisian Ida majengan antuk tangan sane kantun leteh, santukan dane durung ngwisuhin tangan manut pidabdab sane kamanggehang antuk anak golongan Parisine. 3 Santukan paraanggota golongan Parisine miwah anak Yahudine sane tiosan tanja pacang majengan sadurung dane ngwisuhin tangannyane. Dening dane tuon ngamanggehang tata kraman paraleluur danene. 4 Samaliha dane taler tan purun ngajengang saluiring sane katumbas ring pasar, sadurung barang punika kabresihin. Katah malih pidabdab-pidabdab tiosan sane kapatampiang ring dane, minakadi: masehin cawan, caratan miwah prabot-prabot sane malakar antuk temaga. 5 Punika awinan paraanggota golongan Parisi miwah paraguru agama Yahudine matur pitaken ring Ida Hyang Yesus, asapuniki: "Guru, tiang nunasang, napi awinanipun parasisia druene tan ngamanggehang tata kraman anake lingsir-lingsir, inggih punika ipun nunas antuk tangan sane durung mabasehan?" 6 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Ih anak sane mapi-mapi. Madaging pisan pangandikan dane Nabi Yesaya ngeniang indik ragane, sane asapuniki: Bangsane ene ngluihang Ulun aji bibihne, nanging kenehne joh teken Ulun. 7 Precuma ia ngaturang bakti teken Ulun, sawireh ia ngurukang pidabdab manusa tan bina buka ngurukang pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa!' 8 Pituduh Widine lemenahang ragane, nanging tata kraman manusane utamayang ragane." 9 Malih Ida nglanturang pangandika: "Yakti dueg pisan ragane nyampingang pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa, mangdane mrasidayang ngamanggehang tata kraman ragane. 10 Santukan Nabi Musa ngicen dauh pangandika: 'Tresna baktija teken meme bapa!' Buina: 'Nyenja bani nemah memenne wiadin bapanne, wenang ia ngemasin danda pati.' 11 Nanging ragane ngicen paurukan: Yen ada anak ngraos teken meme bapannya: 'Saluiring pagelahan tiange sane patut anggen tiang miara meme miwah bapa, sami sampun anggen tiang aturan ring Ida Sang Hyang Widi Wasa,' 12 anake punika raris luputang ragane saking pituduh Nabi Musa buat miara meme miwah bapannya. 13 Asapunika ragane ngutang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa, mangda ragane prasida ninutin tata kraman manusane punika. Akeh malih paindikan sane kadi asapunika sane laksanayang ragane." 14 Ida Hyang Yesus malih munduhang anake akeh punika, raris Ida ngandika: "Pada padingehang lan resepangja pitutur Tiange! 15 Tusing ada barang ane masuk ka awak manusane, ane ngranayang ia dadi cemer. Nanging ane pesu uli manusane, ento ane ngranayang cemer. 16 Nyenja makuping, apang padingehanga!" 17 Ida Hyang Yesus tumuli nilar anake akeh punika, tur ngranjing ka jeroan. Irika parasisian Idane pada nunasang piteges pangandene iwau. 18 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Apake cening masih tonden ngresep? Singke kaidep baan cening, mungguing saluiring ane masuk ka awak manusane ento sing ada ane ngranayang cemer? 19 Sawireh ento tusing masuk ka ati, nanging ka tengah basange, laut kakutang di teba." (Asapunika Ida mapidarta mungguing sarwa dedaarane tanja wenten sane ngranayang cemer.) 20 Malih Ida ngandika: "Apa ane pesu uli manusane, ento ane ngranayang cemer. 21 Sawireh uli di tengah, uli di unteng keneh manusane, wetu sakancan kenehe ane corah, luire macecabulan, mamaling, ngamatiang, 22 mamitra, loba, corah, demen melog-melog, ngulurin indria, iri ati, nganistayang Widi, angkara muah belog punggung. 23 Sakancan paundukane ene, ane pesu uli di atin manusane, ento ane ngranayang manusane cemer." 24 Ida Hyang Yesus raris kesah saking irika, lunga ka wewengkon kota Tirus. Ida raris ngranjing ka satunggiling umah. Pakayunan Idane mangda sampunangja kantos wenten anak uning ring rauh Idane. Nanging taler tan sida antuk Ida nyaruang. 25 Irika wenten anak eluh, pianaknyane karangsukan setan. Ipun taler miragi mungguing Ida Hyang Yesus sampun rauh. Digelis ipun tangkil, sumungkem ring cokor Idane. 26 Anake punika jadma Yunani uedan Penisia ring Siria. Ipun nunas ica mangda Ida ledang nundung setane punika saking pianakipune. 27 Raris Ida ngandika ring ipun: "Cerik-cerike malu ucukang apang ia kanti wareg madaar. Tusing beneh dedaaran cerik-cerike ento kajemak laut baang cicing." 28 Atur anake eluh punika: "Yuakti madaging pisan pawecanan Palungguh Ratu. Nanging asune ring sor mejane, jagi neda plispisan alit-alite sane ulung saking mejane." 29 Ida Hyang Yesus ngandika ring anake eluh punika: "Uli krana ucapan memene ento, jani mulihja. Setane ento suba pesu uli pianak memene." 30 Anake eluh punika raris budal tur dapetang ipun pianaknyane masare, santukan setan punika sampun makaon. 31 Ida Hyang Yesus raris nilar wewengkon kota Tirus, pamargine nglintangin kota Sidon miwah wewengkon Dasa Kota. Pangungsin Idane nuju ka Danu Galilea. 32 Irika wenten anak tangkil ngateh jadma bongol tur kolok. Ipun mapinunas mangda Ida ledang ngusud jadmane punika. 33 Anake punika raris sampingang Ida kaedohang saking anake akeh punika. Kupingipune raris kacelek antuk jrijin Idane. Ida ngwiduhin tangan Idane tumuli ngusud layah jadmane punika, 34 sarwi tumenga ka langite sinambi mangsehan tur ngandika: "Epata!" tegesipun: "Mabukakja!" 35 Jeg pramangkin kupingipune cedang ningeh tur layahnyane dados lemuh, mawinan ipun lancar mabaos. 36 Ida mapiteket ring anake sane wenten irika, mangda indike punika sampunang pisan-pisan kaortiang ring sapasira jua. Nanging sumingkin Ida nombahang, sumingkin ipun ngortiang. 37 Sawatek anake sane miragi puniki sami pada angob tur mabaos: "Sapakardin Idane makejang sarwa luih. Anak bongol dadosang Ida ningeh, anak kolok dadosang Ida ngucap."

Markus 8

1 Rikala punika, irika taler wenten jadma kalintang akeh pisan. Santukan anake punika sami nenten makta sangu, Ida Hyang Yesus raris ngandika ring parasisian Idane: 2 "Guru marasa kangen pesan teken anake liu ene. Makatelun suba makelonne anake ene bareng-bareng teken Guru, buina anake ene tusing ngaba dedaaran. 3 Yen tunden Guru ia pada mulih ngaba basang seduk, mehmehan ia lakar bah kasereb di jalan, sawireh ada masih ane teka uli joh." 4 Atur parasisiane: "Ring dijake wenten anak mrasidayang ngwehin teda cukup buat anak sane amuniki akehipun ring tegale melakang kadi asapuniki?" 5 Ida Hyang Yesus mataken ring sisian Idane: "Akuda cening ngelah roti?" Pasaur danene: "Wenten pitung bungkul." 6 Ida raris ngandikayang anake mangda pada negak. Sasampunipun sami pada negak, Ida raris ngambil rotine sane pitung bungkul punika. Sasampun Ida ngastawa matur panyuksma, rotine punika tumuli kagompes-gompes tur kapaicayang ring parasisian Idane mangda kacacarang. Parasisiane tumuli nyacarang ring anake akeh punika. 7 Parasisiane taler madue ulam alit-alit akidik. Ida Hyang Yesus raris ngaturang panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa buat ulame punika. Wus punika raris Ida ngandikayang parasisian Idane mangda nyacarang ulame punika. 8 Makasami pada nunas kantos waneh. Anake sane nunas rotine punika sawatara wenten petang tali akehipun. 9 Wusan punika sisa-sisan rotine kapunduhang antuk parasisiane kantos polih pitung sok. Ida Hyang Yesus tumuli ngandikayang anake punika mangda budal. 10 Raris Ida munggah ka jukunge, kairing antuk parasisian Idane, raris malayar ka wewengkon Dalmanuta. 11 Daweg punika wenten makudang-kudang anggota golongan Parisi rauh, tur ngawitin madebat ngiring Ida Hyang Yesus. Anak golongan Parisine punika nyadia ngalih-alihin, punika awinanipun dane pada nunas praciri sane muktiang mungguing Ida punika kaselik antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 12 Kenginan antuk rasa kalintang sedih Ida Hyang Yesus ngandika: "Napike awinanipun jadmane ring masane puniki jeg kedeh pisan nunas praciri? Tiang nguningayang ring ragane, sujatinipun buat jadmane ring masane mangkin tan pacang kicen praciri." 13 Ida raris nilar anak golongan Parisine punika, tur munggah malih ka jukunge, tumuli malayar megat danu. 14 Daweg punika parasisiane lali mabekel roti. Dane kantun madue roti wantah abungkul ring jukunge. 15 Irika Ida mapakeling parasisiane sapuniki pangandikan Idane: "Pada yatnaja tur tangarin dewek ceninge marep teken ragin golongan Parisine muah ragin golongan Herodese." 16 Parasisiane raris mapineh-pineh tur mabebaosan sareng timpal-timpalnyane asapuniki: "Ida ngandika buka keto sawireh iraga tusing mabekel roti." 17 Duk Ida wikan ring daging bebaosan parasisia druene, Ida raris ngandika: "Apa awanan cening magonjakan unduk mabekel roti? Apa tonden kapineh muah karesep baan cening? Apa enu masih marasa peteng keneh ceninge? 18 Cening ngelah paningalan, apa cening tusing ningalin? Tur cening ngelah kuping, apa cening tusing ningeh? Apa cening suba engsap, 19 dugas Guru nyacarang roti limang bungkul buat anak limang tali? Kudang sok punduhang cening sisanne?" Pasaur danene: "Wenten roras sok." 20 "Buina dugas rotine pitung bungkul buat anak ajaka petang tali, kudang sok sisanne punduhang cening?" sapunika pataken Ida Hyang Yesus. Atur danene: "Pitung sok." 21 Pangandikan Idane ring dane: "Apa enu cening tonden resep?" 22 Ida raris rauh ring kota Betsaida kairing antuk parasisian Idane. Irika raris wenten anak rauh ngajak anak buta sarwi mapinunas mangda ledang ugi Ida ngusud anake buta punika. 23 Ida ngambil liman anake buta punika tumuli ipun kadandan ka tanggun desane. Wusan ngwiduhin paningalan anake buta punika, Ida raris ngusud paningalannyane saha kadulurin pangandika: "Apa ragane suba nyidayang ningalin?" 24 Anake buta punika raris maliat karep, sambilang ipun matur: "Titiang ngeton jadma, santukan ipun panggihin titiang mamargi, nanging jeleganipun tan bina sakadi taru." 25 Malih Ida ngusud paningalan anake punika, raris ipun jeg cedang ningalin, tur sami terang kakantenang. 26 Wusan punika Ida raris ngandikayang mangda ipun budal, sarwi kapiteketin sapuniki: "Eda pesan ragane malipetan ka desane ento!" 27 Sasampune punika Ida Hyang Yesus sareng ring parasisian Idane lunga ka desa-desa ring sawewengkoning kota Kaisarea Pilipi. Ring tengahing pamargi, Ida mataken ring parasisian Idane, pangandikan Idane asapuniki: "Manut panyengguh anake, nyenke kadena Guru ene?" 28 Atur parasisiane: "Wenten sane nyengguhang Guru puniki Dane Yohanes, wenten malih sane mitaenang Nabi Elia, sane tiosan nyengguhang Guru puniki salah tunggiling nabi." 29 Malih Ida mataken ring dane: "Nanging manut panyengguh ceninge, nyenke Guru ene?" Raris matur Dane Petrus: "Guru puniki sujatinipun Sang Prabu Sane Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa!" 30 Ida Hyang Yesus raris miteketin parasisian Idane sapuniki: "Eda pesan cening ngwerayang paurukan Gurune ene!" 31 Sasampune punika, raris Ida ngawitin nartayang ring parasisian Idane, mungguing Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa patut nandang sangsara sane ageng pisan. Ida pacang katulak antuk parapanglingsire, olih parapangageng panditane miwah olih paraguru agama Yahudine! Ida pacang kasedayang. Nanging sasampune tigang rahina, Ida jaga nyeneng malih. 32 Paindikane punika dartayang Ida terus terang. Nanging Dane Petrus ngedeng tangan Idane ka samping tur ngaturang pawungu ring Ida. 33 Raris Ida matolihan mandreng parasisian Idane tur nukain Dane Petrus, sapuniki pangandikan Idane: "Ih Ratun Setan, magedija iba! Ane kenehang iba dongja pakarsan Widi, nanging pakenehan manusa!" 34 Raris Ida ngesengin anake akeh miwah parasisian Idane, tumuli Ida ngandika ring anake sami, sapuniki: "Nyenja mabudi dadi sisian Tiange, patut ia nungkasin dewekne, tur negen salibne laut nututin Tiang. 35 Sawireh nyenja ane mabudi ngegetang uripne, ia lakar kelangan urip. Nanging anake ane ngetohang urip uli krana Tiang muah uli krana Orta Rahayune, anake ento lakar muponin urip ane sujati tur langgeng. 36 Apake pikenohne yen anake maan ngodag gumi, nanging kelangan urip? 37 Apake ane lakar anggona ngamulihang uripne? 38 Sawireh nyenja ane kimud ngangkenin Tiang muah paurukan Tiange di pantaran bangsane ane tuara tuon buina madosa ene, Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa masih lakar tuara kayun ngangkenin ia dipanemayan Idane rauh maduluran kautaman Ajin Idane kairing baan paramalaekat Idane."

Markus 9

1 Ida malih ngandika: "Tiang ngorahin ragane, sujatinne di pantaran ragane ane ada dini, ada ane tuara lakar mati kanti ia maan nepukin pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa kadegang saha kadulurin baan kakuasaan." 2 Sasampune maletan nem rahina, Ida Hyang Yesus munggah ka gununge sane tegeh, kairing antuk Dane Petrus, Dane Yakobus miwah Dane Yohanes. Ida irika wantah sareng patpat. Ida Hyang Yesus raris magentos swabawan Idane. 3 Busanan Idane petak dumilah. Iriki ring jagate tan wenten anak sane mrasidayang ngumbah pangangge sakadi asapunika putihnyane. 4 Parasisiane raris ngantenang Nabi Elia sareng Nabi Musa mabebaosan ring Ida Hyang Yesus. 5 Irika Dane Petrus matur ring Ida Hyang Yesus: "Guru, kalintang ulangun titiang ngiring Guru iriki. Titiang jaga ngwangun pondok tetiga, abungkul buat linggih Guru, sane abungkul buat linggih Nabi Musa, tur sane malih abungkul buat linggih Nabi Elia." 6 Dane Petrus matur sakadi asapunika duaning dane sareng tetiga kalintang ajerih, tur dane tan uning napi sane patut kuningayang. 7 Daweg punika raris wenten mega nyayubin, tur wenten sabda saking tengah megane punika, sapuniki: "Ene suba Putra sesayangan Ulun, iringja sapawecanan Idane." 8 Wau parasisiane matolihan, tan wenten sapasira sane kantenang dane irika, sajawining Ida Hyang Yesus ngraga. 9 Rikala Ida tedun saking gununge, Ida mapiteket ring sisian Idane tetiga punika. Dane tan pisan kalugra nuturang pariindik sane kantenang dane iwau sadurung Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa punika nyeneng saking pantaran anake padem. 10 Dane sami nyadia ngagem piteket Idane punika. Sakewanten dane saling takenin sareng timpalnyane: "Apa ya tegesne Ida ngandikayang unduk Ida lakar nyeneng uli pantaran anake mati." 11 Sisian Idane raris pada nunasang: "Napi awinan paraguru agama Yahudine sami pada maosang, mungguing Nabi Elia jaga rauh riinan?" 12 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Mula tuah Nabi Elia bakal rauh malunan buat nabdabang saluiring paundukane makejang. Sakewala kenkenke ento ane mungguh di Cakepan Sucine ane nuturang unduk Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa, mungguing Ida bakal nandang sangsara gede, tur bakal katulak? 13 Nanging Guru mituturin cening: Nabi Elia tuah saja suba rauh, sakewala panampin anake nganggo sakita karepne, manut pesan buka ane suba kakecap di Cakepan Sucine." 14 Daweg Ida Hyang Yesus miwah sisian Idane tetiga punika mawali ka genah parasisiane sane lianan, cingak Ida dane kagrunyung antuk anak sareng akeh. Samaliha paraguru agama Yahudine sedek matembung baos ring dane. 15 Rikala anake akeh punika ngantenang Ida rauh, sami pada makesiab tur sami age pada nyagjagin saha nunas lugra ring Ida. 16 Ida tumuli mataken ring sisian Idane: "Apa ane tembungang cening ajak anake ene?" 17 Gelis matur sinalih tunggil saking anake akeh punika, sapuniki: "Guru, titiang praya ngaturang pianak titiange ring ajeng Gurune. Ipun karangsukan setan sane ngawinang ipun kolok. 18 Yen sampun rauh setane punika nyelubin ipun, ipun raris kapantigang ka tanahe, bungutipune madidih, giginipune kriet-kriet samaliha awakipune kekeh makaukud. Sisia druene sampun aturin titiang mangda ledang nundung setane punika, nanging tan prasida antuk dane." 19 Pangandikan Idane ring anake akeh punika, sapuniki: "Ih jlema ane tusing pracaya teken Ida Sang Hyang Widi Wasa. Buin lamun apa sih makelonne Tiang lakar bareng-bareng teken ragane? Buin lamun apa makelonne Tiang patut sabar teken ragane? Ajakja ia mai!" 20 Anake alit punika tumuli katehang ka ajeng Ida Hyang Yesus. Wau setan punika ngeton Ida Hyang Yesus, jeg puntag-pantiganga anake alit punika, kantos bah maguyang ring tanahe. Bibihipune madidih. 21 Ida raris mataken ring reramannyane: "Suba uling ipidan pianake kena gering kene?" Matur reramannyane: "Ngawit saking ipun kantun alit. 22 Samaliha sering pisan setan punika mamanah ngamademang ipun. Ipun katuludang ring genine, wiadin kaclempungang ring toyane. Duaning punika, yening Guru mrasidayang, tulunginja titiang, tur suecaninja titiang!" 23 Ida Hyang Yesus ngandika ring ipun: "Baos ragane, yening Guru mrasidayang? Makejang sida kasidan buat anake ane pracaya teken Ida Sang Hyang Widi Wasa." 24 Reramannyane raris nyerit: "Inggih Guru titiang pracaya! Nanging kapracayan titiange kalintang lemet, suecaninja titiang, kuatangja kapracayan titiange!" 25 Rikala Ida ngaksi anake akeh sumingkin majeljel ngrunyung Ida, raris Ida mrentah setane punika, pangandikan Idane: "Ih setan kolok muah bongol, Kai mrentah iba, kaadang ibane uli anake cerik ene, buina eda pesan malipetan tur ngrangsukin anake ene." 26 Sambilang ipun jerit-jerit tur muntag-mantigang anake alit punika, setane punika medal saking anake alit punika. Anake alit punika lemet sakadi sawa pakantenanipun, kantos anake pada pakrimik: "Suba mati!" 27 Nanging Ida raris ngambil tangan anake alit punika tur kabangunang, tumuli ipun mrasidayang majujuk. 28 Rikala Ida sampun wenten ring puri, kairing antuk parasisian Idane kewanten, irika parasisiane raris pada nunasang, asapuniki atur danene: "Napi awinan titiang tan midep nundung setane punika?" 29 Pasaur Idane: "Soroh setan ane buka keto tusing sida baan nundung sajabaning aji pangastawa." 30 Ida Hyang Yesus kairing antuk parasisian Idane kesah saking irika, pamargine nglintang ring tanah Galilea. Pakayunan Idane mangda sampunang kantos kuningin antuk anake, 31 santukan Ida sedek ngurukang parasisian Idane. Pangandikan Idane ring parasisiane sapuniki: "Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa, lakar kaserahang sig kakuasaan manusane, ane lakar nyedayang Ida. Nanging sasubane makatelun Ida lakar buin nyeneng." 32 Parasisiane sami tan ngresep ring led pangandikan Idane, nanging dane pada tan purun mataken ring Ida. 33 Ida Hyang Yesus kairing antuk parasisian Idane raris rauh ring kota Kapernaum. Sasampune Ida rauh ring puri, Ida mataken ring parasisian Idane sapuniki: "Apa ane pasogsagang cening ibusan di jalan?" 34 Nanging tan wenten sane purun matur, santukan ring margi dane masogsag indik sira sane pacang pinih utama ring pantaran danene! 35 Raris Ida malinggih, tur munduhang sisian Idane makaroras, tumuli Ida ngandika: "Nyenja ane mabudi dadi paling utamana, patut ia dadi ane paling nistana tur dadi pangayah buat anake makejang." 36 Irika Ida ngambil anak alit, raris kajujukang ring arepan parasisian Idane. Sambilang Ida ngabin tur ngelut anake alit punika Ida ngandika: 37 "Nyenja ane nampi anake cerik ane buka ene uli krana ia pracaya teken Guru, sujatinne ia nampi Guru. Buina nyenja ane nampi Guru, tuaraja Guru ane tampina nanging Ida ane ngutus Guru." 38 Dane Yohanes raris matur: "Guru, titiang manggihin anak nundung setan malantaran ngojahang parab Guru. Ipun tombahang titiang, santukan ipun nenten sareng-sareng ring iraga!" 39 Pangandikan Idane: "Depang, eda ia tombahanga! Sawireh yen ada anak ngadakang praciri malantaran adan Gurune, tusingja ia prajani lakar nyelekang adan Gurune. 40 Lamun ia tuara ngamusuhin iraga, pedas ia dadi roang iragane. 41 Guru nuturin cening: Sujatinne yen ada anak ngolasin cening aji yeh acangkir, uli krana cening dadi pangiring Gurune, anake ento pasti lakar pada nampi pikolih." 42 "Asing-asing anak ane ngranayang paling kapracayan cerik-cerike ene teken Guru, luungan anake ento kagantungin batu pangilesan baongne laut kaclempungang di pasihe. 43 Buina yen liman ceninge ane ngranayang cening ngae dosa, getepja ia! Krana melahan cening malima aneh, nanging muponin urip langgeng, padaang teken malima dadua, nanging cening kentungang ka nrakane, sig apine ane tuara mati-mati. 44 Di tongose ento uled bangkene tusing bisa mati tur apine setata ngendih murub. 45 Buina yen batis ceninge ane ngranayang cening ngae dosa, getepja ia! Krana melahan cening mabatis aneh, nanging cening muponin urip langgeng, padaang teken cening mabatis dadua, nanging cening kentungang ka nrakane. 46 Di tongose ento uled bangkene tusing bisa mati tur apine setata ngendih murub. 47 Keto masih yen paningalan ceninge ane ngranayang cening ngae dosa, luntikja tur kutang! Krana melahan cening mapaningalan aneh, nanging kalugra dadi kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa padaang teken mapaningalan dadua nanging entunganga di kawah nrakane. 48 Di tongose ento uled bangkene tusing suud-suud ngamah, tur apine tansah ngendih murub. 49 Buka uyahe perluanga buat ngisinin dedaarane, aketo masih anake suang-suang lakar kauyahin baan api. 50 Uyahe mula gede pesan gunanne nanging yen uyahe ento ilang pakehne, apa lakar anggon makehang buin? Ento krana patut cening pada nyepel uyah di ati, buina apang setata cening mapagae ayu."

Markus 10

1 Saking irika Ida Hyang Yesus lunga ka wewengkon jagat Yudea miwah wewengkon dangin Tukad Yordane. Irika Ida kagrunyung olih anak akeh. Sakadi biasanipun Ida raris mapaica paurukan. 2 Raris rauh makudang-kudang anak saking golongan Parisi nyadia ngalih-alihin kiwangan Ida Hyang Yesus. Dane mataken asapuniki: "Yen manut Pidabdab Torate, punapike kalugra anake ngutang kurenan?" 3 Nanging Ida nimbal mataken: "Sapunapike pituduh Nabi Musa sane katiba ring ragane?" 4 Pasaur anak golongan Parisine: "Nabi Musa nglugrain malasang kurenan sakewanten mangda nguehin somahipune surat pegat makurenan." 5 Pangandikan Idane ring anake punika: "Malantaran saking bengkung pakayunan ragane, mawanan Nabi Musa nyuratang pidabdabe punika. 6 Sujatinne, duk pangawit jagate, Ida Sang Hyang Widi Wasa ngardi manusane lanang miwah istri. 7 Punika awinannya anake lanang nilar wong tuannyane, raris nunggil ring somahnyane, 8 kantos makakalih punika madewek tunggal. Ipun tan kari madewek kekalih, nanging tunggal. 9 Dadosipun, napi sane katunggilang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, tan wenang kapalasang antuk imanusa!" 10 Dawege Ida sareng parasisian Idane sampun wenten ring puri, parasisian Idane malih nunasang pariindik pidabdabe punika wau. 11 Pangandikan Idane ring dane: "Asing-asing anak ane ngutang kurenan, laut ia buin ngalih anak eluh, ia madosa adane arepa teken kurenane ane malunan. 12 Aketo masih yen ane eluh ngalahin kurenane, laut makurenan ngajak anak muani lenan, ia masih madosa adane." 13 Wusan punika raris wenten anak ngajak anak alit-alit tangkil ring Ida Hyang Yesus. Tetujonipun mangda Ida ledang ngamertanin alit-alite punika. Nanging anake punika kagerengin antuk parasisiane. 14 Rikala Ida uning ring indike punika, Ida banget bendu tur ngandika ring parasisiane: "Depangja cerik-cerike pada teka mai sig Gurune, eda pesan tombahanga! Sawireh anake ane buka cerik-cerike ene ane lakar muponin mertan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 15 Pitutur Gurune teken cening: Sujatinne nyenja nampi Ida Sang Hyang Widi Wasa dadi Prabunnyane buka panampin anake cerik ene, ia bakal kalugra dadi kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa." 16 Raris Ida ngelut alit-alite punika, sarwi ipun kaungkulin tangan tur kamertanin. 17 Sadaweg Ida Hyang Yesus nglanturang pamargi, wenten anak gegison maranin Ida raris nylempoh tur matur sapuniki: "Inggih Guru, sang maraga luih, napi sane patut lakonin titiang mangda titiang muponin urip langgeng?" 18 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Apa krana ragane ngadanin Tiang maraga luih? Tuara ada ane maraga luih sajawining Ida Sang Hyang Widi Wasa ngraga. 19 Ragane pedas suba tatas nawang pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa luire: eda ngamatiang, eda mamitra, eda mamaling, eda dadi saksi linyok, eda nglamit barang anak, baktija teken meme bapa!" 20 Aturipune: "Inggih Guru, punika makasami sampun tinutin titiang ngawit titiang kantun alit." 21 Raris Ida mandreng ipun. Banget antuk Ida madalem, raris Ida ngandika: "Enu ada buin abesik ane patut lakonin ragane! Nah ento, jani kema adep saluiring pagelahan ragane, laut padanaang teken anake tiwas-tiwas, pedas ragane bakal muponin kasugihan di suargan, lantas maija tututin Tiang!" 22 Wau kapiragi pangandikan Idane asapunika, raris ipun engsek tumuli mapamit maduluran sedih, duaning ipun sugih pisan. 23 Raris Ida matolihan ring parasisian Idane sarwi ngandika: "Sing ambat-ambat sukehne anake sugih-sugih dadi kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa." 24 Parasisiane sami pada tengkejut miragi pangandikan Idane, nanging Ida malih nglanturang pangandikane: "Cening, sing ambat-ambat sukehne dadi kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 25 Enu sukehan anake sugih lakar dadi kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa, padaang teken untane macelep di song jaume." 26 Miragi pangandikan Ida kadi asapunika, parasisiane maweweh angob danene, tur pagrenggeng saling takenin: "Yen saja keto, nyenke ane lakar karahayuang?" 27 Raris Ida mandreng parasisian Idane sarwi ngandika: "Buat imanusa paundukane ento saja tuara bakal kasidan, nanging buat Ida Sang Hyang Widi Wasa tusingja keto. Sawireh buat Ida Sang Hyang Widi Wasa sapakarsan Idane pasti kasidan." 28 Dane Petrus raris matur: "Titiang puniki sareng sami sampun nilar saluiring paderbean titiange, saha sampun ngiring Guru!" 29 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Guru ngorahin cening, asing-asing anak ane uli krana Guru muah uli krana Orti Rahayune, kanti ngalahin umahne, nyamanne luh muah muani, reramanne luh muah muani, ngalahin pianakne, wiadin tegal pabiananne, 30 anake ento dini di jagate bakal pada maan: umah, nyama luh muah muani, rerama luh, pianak muah tegal pabianan kanti tikel ping satus, muah sangsara. Tur manian ia bakal molih urip langgeng. 31 Sakewala liu anake ane paling malu bakal dadi paling duri tur ane paling duri dadi paling malu." 32 Daweg Ida Hyang Yesus kairing antuk parasisian Idane mamargi munggah ka kota Yerusalem, Ida mamargi ring arepan parasisian Idane, sane sami resres ring manah. Asapunika taler anake sane ngiring Ida sami pada ajerih. Raris Ida malih munduhang sisian Idane roras punika tur kapituturin indik sane pacang nibenin ragan Idane. 33 Sapuniki pangandikan Idane: "Nah cening ajak makejang padingehangja! Jani iraga ka kota Yerusalem. Ditu Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa bakal kaserahang ka tangan parapangageng panditane muah paraguru agamane. Ditu Ida bakal katiwakin danda pati. Ida bakal kaserahang ka liman bangsa ane tidong bangsa Yahudi. 34 Ida bakal kanistayang, kakecuhin, katigtig tur kasedayang, nanging disubane makatelun Ida bakal buin nyeneng." 35 Irika raris Dane Yakobus miwah Dane Yohanes, okan Dane Sebedeus, ngarepang tur matur ring Ida Hyang Yesus sapuniki: "Guru, ledang Guru nagingin pinunas titiange." 36 Pasaur Idane: "Apa ane tunas cening?" 37 Atur danene: "Benjang pungkur yen Guru sampun jumeneng dados Prabu linuih, ledangja nglugrahang ring titiang sareng kalih puniki tegak ring kiwa tengen Palungguh Guru." 38 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Sujatinne cening tuara nawang apa ane idih cening? Apa cening nyidayang nginem isin gelas sangsarane ane patut inem Guru? Buina apa cening nyidayang lakar nampi lelukatan ane patut tampi Guru?" 39 Atur danene: "Inggih kangkat antuk titiang!" Ida nglanturang ngandika: "Cening mula lakar nginem isin cawan sangsarane ane lakar inem Guru, tur cening bakal kalukat baan panglukatan ane patut tampi Guru. 40 Nanging unduk maang tegak di kiwa tengen Gurune, ento tidongja wewenang Gurune. Ida Sang Aji ane wenang nglugrahang tekening anake ane suba sediain Ida." 41 Rikala sisiane sane adasa miragi indike punika, sami pada duka marep Dane Yakobus miwah Dane Yohanes. 42 Ida Hyang Yesus raris ngesengin parasisiane tur ngandika: "Cening suba pada nawang, mungguing anake ane kasambat pamrentah bangsa, ento mrentah rakyate nganggon kakerasan, tur pangede-pangedene nyalanang kakuasaan ulihan kakerasan. 43 Nanging di pantaran ceninge tusingja keto. Nyenja mabudi kaagungang di pantaran ceninge, patut ia dadi pangayah ceninge. 44 Buina nyenja ane mabudi dadi pamucuk, patut ia dadi pangayah anake makejang. 45 Krana Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa rauh ka jagate dongja apanga kayahin, nanging nyadia ngayahin tur nyadia nyerahang raga buat mebasang manusane makejang." 46 Ida Hyang Yesus sareng parasisian Idane raris rauh ring kota Yeriko. Ritatkala Ida medal saking kota, kairing antuk parasisian Idane, akeh pisan anake sane ngiringang Ida. Irika wenten gegendong buta, mawasta Bartimeus, pianak Timeuse, sedek negak ring sisin margine. 47 Daweg Bartimeus miragi mungguing sane nglintang irika Ida Hyang Yesus saking kota Nasaret, ipun raris jerit-jerit matur asapuniki: "Duh Ratu Hyang Yesus, sentanan Sang Prabu Daud, ledangja nyuecanin titiang!" 48 Akeh anake sane namprat ipun mangda ipun mendep, nanging sayan mangetang ipun jerit-jerit: "Ratu sentanan Ida Sang Prabu Daud, suecaninja titiang!" 49 Ida raris majanggelan tur ngandika: "Kaukinja ia tunden mai." Anake buta punika raris kakaukin, sapuniki: "Ida Hyang Yesus ngandikain jerone; tegtegangja kenehe, bangunja." 50 Sambilang ipun ngentungang saput, ipun bangun raris mamargi maranin Ida Hyang Yesus. 51 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Apa ane buatang jerone, apang Tiang nulungin jerone?" Aturipun anake buta: "Ratu, titiang nglungsur, suecaninja titiang mangda titiang mrasidayang ngeton!" 52 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring ipun: "Nah jani kemaja jerone majalan, sawireh jerone pracaya teken Tiang, ento ngranayang jerone seger!" Daweg punika ugi ipun jeg prasida ngeton, raris ipun sareng-sareng ngiring Ida.

Markus 11

1 Duk Ida Hyang Yesus sareng parasisian Idane sampun nampek ring kota Yerusalem, Ida rauh ring Bukit Saitun, sane magenah ring pantaran kota Betpage miwah kota Betaniane. Irika Ida ngutus sisian Idane kekalih, 2 tur kapiteketin, sapuniki pangandikan Idane: "Jani kema cening majalan ka desa ane ada di arepan ceninge. Yen suba neked ditu, cening bakal nepukin godel keledae mategul, ane tonden taen tegakin anak, lusin tur dandan aba mai. 3 Yen prade ada anak matakon teken cening: 'Sangkal lusin godel keledaene ento?' Kene baan nyautin: 'Ida Sang Guru sane ngarsayang, malih ajebos jaga kawaliang malih mriki.'" 4 Parasisiane kekalih raris mamargi, yakti kapanggih godel keledae mategul ring sisin margine, ring arepan pamesuane, tumuli embusin dane. 5 Sedekan dane ngembusin panegulan godel keledaene punika, anake sane ngatuju wenten irika raris mataken ring dane: "Punapi awinanipun dados elusin ragane godel keledaene punika?" 6 Raris dane masaur manut sakadi sane sampun kapangandikayang antuk Ida Hyang Yesus, punika awinanipun anake punika tan malih nglinguang dane. 7 Godel keledaene tumuli kadandan katurang ring Ida Hyang Yesus. Tundun godele punika kaledin antuk panganggen danene, tumuli Ida katurin munggah. 8 Anake sane sareng-sareng ngiring Ida sami pada ngebatang panganggennyane ring margine. Wenten malih anak siosan sane ngempak-empak carang taru tur kabrarakang ring tengah margine. 9 Raris anake akeh sane mamargi ring ajeng miwah ring pungkur Idane sami pada masuryak muji sapuniki: "Pujija Ida Sang Hyang Widi Wasa. Ida ngamertanin Sang sane rauh masrana parab Ida Sang Panembahan. 10 Ida ngamertanin Pamrentahan Idane sane jaga rauh, inggih punika kaprabon Sang Prabu Daud leluur iragane. Pujija Ida Sang Hyang Widi Wasa!" 11 Sasampune Ida rauh ring kota Yerusalem raris Ida ngranjing ka Perhyangan Agung. Irika sami tureksain Ida. Duaning sampun makire wengi, raris Ida medal ngungsi kota Betania kairing antuk sisian Idane. 12 Benjangipun sasampun Ida kesah saking kota Betania sareng parasisian Idane, ring margi Ida marasa kaluen. 13 Doh ring sisin margine cingak Ida wenten wit aa sane ngrembun. Irika Ida nganampekin wit aane punika. Pangaptin Ida dumadakja wenten wohipun. Nanging daweg Ida sampun rauh irika tan pisan wenten woh angan asiki, wantah daun kewanten. Santukan durung masanipun mawoh. 14 Raris Ida ngandika ring tarune punika: "Wastu sakayang-kayang tusing ada anak ane naar buah ibane." Parasisian Idane sami pada miragi pangandikan Idane kadi asapunika. 15 Sasampune Ida rauh ring kota Yerusalem, kairing antuk parasisian Idane raris Ida ngranjing ka Perhyangan Agung. Sawatek dagange miwah anake sane matetumbasan ring jaba tengah Perhyangan Agunge sami pada katundung. Tur meja-meja genah anake nukarang jinah miwah bangku-bangku dagang paksi darane sami pada katuludang. 16 Samaliha Ida tan nglugrain anake sane makta barang-barang dagangannyane nglintang ring natar Perhyangan Agunge punika. 17 Irika Ida raris mapidarta: "Suba kasuratang di Cakepan Sucine: 'Perhyangan Ulune lakar kasambat Perhyangan tongos parabangsane ngastawa,' nanging iba suba nadiang umah begal!" 18 Parapangageng panditane miwah paraguru agama Yahudine mireng indike punika, sami nyadia nyedayang Ida. Nanging ida dane pada ajerih duaning anake sami pada gaok miragi paurukan Idane. 19 Sasampun makire wengi, Ida medal saking kota kairing antuk parasisian Idane. 20 Benjangipun pasemengan, rikala Ida mamargi kairing antuk parasisiane nglintangin wit aane punika, kapanggihin wit aane punika sampun tuh rauh ka akahipune. 21 Daweg punika Dane Petrus makebiah eling ring paindikane dibi, raris dane matur: "Guru cingakinja! Tarune sane sampun pastu Guru, sampun tuh." 22 Pangandikan Idane: "Ingetangja raos Gurune! Yen cening pracaya teken Ida Sang Hyang Widi Wasa, 23 cening nyidayang mrentahang bukite ene apanga matingtingan tur maclempung di pasihe. Yen cening tusing bimbang, tur sasajaan pracaya mungguing apa ane tunas cening ento kasidan, tan urungan bakal kalinggihin. 24 Ento krana Guru ngorahin cening: Yen cening ngastawa muah mapinunas, tur cening pracaya teken Ida Sang Hyang Widi Wasa, mungguing apa ane tunas cening ento sumasat suba tampi cening, pasti bakal kapaicayang teken cening. 25 Buina dinuju cening ngastawa, saget ada rasa sebet di keneh ceninge teken anak, aksamayang malu pelih anake ento, apanga Ajin ceninge ane di suargan ledang ngampurayang dosan ceninge. 26 Nanging yen cening tusing ngaksamayang pelih anak, Ajin ceninge ane di suargan masih tusing bakal ngampurayang dosa-dosan ceninge." 27 Ida Hyang Yesus malih mawali ka kota Yerusalem kairing antuk parasisian Idane. Tatkala Ida mamargi ring jaba tengah Perhyangan Agunge, raris rauh pangageng panditane miwah paraguru agama lan parapanglingsir bangsa Yahudine. 28 Ida dane tumuli mataken ring Ida Hyang Yesus, asapuniki: "Saking dija Ragane polih wewenang buat ngamargiang paindikane puniki? Samalihne sira sane ngicen Ragane wewenang kantos Ragane ngamargiang paindikan sakadi asapuniki?" 29 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Indayang Tiang mataken ring ragane. Yen ragane sampun nyaurin pitaken Tiange puniki, irika wau Tiang jaga nguningayang ring ragane saking dija Tiang polih wewenang ngamargiang paindikane puniki. 30 Saking dijake Dane Yohanes polih wewenang ngamargiang panglukatan? Punapike saking Ida Sang Hyang Widi Wasa, punapike saking manusa?" 31 Ida dane raris sami pada mabebaosan sapuniki: "Yen iraga ngorahang ento uli Ida Sang Hyang Widi Wasa, pasti Ia lakar kene pasautne: Yening asapunika napi awinannya ragane tan pracaya? 32 Nanging yen ento raosang uli manusa masih iraga tuara bani!" (Ida dane pada ajerih ring anake akeh, santukan anake akeh sami mariangken, mungguing Dane Yohanes punika maraga nabi.) 33 Duaning punika pasaur ida danene ring Ida Hyang Yesus: "Titiang tan uning." Ida Hyang Yesus raris masaur: "Yening kadi asapunika, Tiang taler tan jaga nguningayang ring ragane, saking dija Tiang polih wewenang ngamargiang paindikane puniki."

Markus 12

1 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring anake akeh antuk pangande sapuniki: "Ada anak agung madue abian anggur. Abiane ento kapagehin makaileh tur kagaenang tongos meres buah anggur. Buina masih kajujukang reranggon tongos mondokin. Suba keto abiane ento lantas patanduang ida teken anak tani di desane ento. Ida laut lunga nura desa. 2 Dimasan ngalap buah anggure, ida laut ngutus parekan idane nekain parapanandune buat nagih piakan abiane. 3 Nanging parekane ento kejuk tur katigtig baan panandu-panandune, lantas katundung matalang. 4 Anake agung buin ngutus parekan idane ane lenan, nanging ia masih kalempagin tendasne saha gaenanga kimud. 5 Buin ida ngutus parekan lenan, nanging parekane ento kamatiang. 6 Pamuputne telah suba parekan anake agung ento, jani enu ida madue oka adiri ane sayang. Lantas ida ngutus putran idane nekain panandu-panandune ento, sawireh kene pakayunan idane: 'Pianak gelahe pedas lakar ajianga.' 7 Nanging mara tepukina putran ida anake agung rauh, parapanandune mapiguman kene ajaka timpal-timpalne: 'Ene apa suba teka okan anake agung ane lakar ngwarisin! Jalan matiang, apanga warisne dadi gelah iraga!' 8 Putran anake agung ento lantas kejuk tur kasedayang, layon idane kentungang ngliwat pagehan abiane." 9 Ida Hyang Yesus raris mataken ring anake akeh: "Nah, lakar kudianga mirib parapanandune ento baan ida anake agung? Pedas ida lakar rauh laut ngamatiang parapanandune ento makejang, lantas matanduang abian idane teken anak lenan. 10 Apa jerone tusing taen mamaca ane di Cakepan Sucine, buka kene: Batune ane kakutang baan tukang-tukang batune, ento dadi tongkok asu, nah ento batu dasar ane paling pentinga? 11 Keto pakardin Ida Sang Hyang Widi Wasa ane kaliwat ngangobin buat iraga!'" 12 Parapangageng Yahudine raris ngreka daya jagi ngejuk Ida Hyang Yesus. Santukan ida dane sami pada marasa, mungguing sane kaandeang iwau punika tan liyan wantah ragan ida danene sami. Nanging ida dane ajerih ring jadmane akeh, punika awinan ida dane sami makaon nilar Ida Hyang Yesus. 13 Wus punika wenten makudang-kudang anak saking golongan Parisi sareng anak saking golongan Herodes kutus nangkilin Ida Hyang Yesus, misadia ngrereh pangandikan Idane sane saud. 14 Sasampun dane rauh, irika raris dane matur: "Inggih Guru, titiang sami pada uning, mungguing Guru puniki maraga polos tur sadu; maliha tan ajerih ring sapasira jua tur tan mapilih asih, nanging setata ngurukang pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Sane mangkin titiang sami nunasang: Punapike patut yening titiang naur pajeg ring Ida Sang Nata Ratu ring Roma? Patut titiang naur, punapi tan?" 15 Ida Hyang Yesus wikan mungguing dane wantah makuma-kuma, raris ngandika sapuniki: "Napi awinan ragane nyugjugin Tiang? Indayang edengang jinah perake punika, mangda Tiang uning!" 16 Dane raris ngedengang. Pangandikan Idane: "Gambar miwah parab sira sane munggah irika?" Atur danene: "Punika gambar miwah parab Ida Sang Nata Ratu ring Roma." 17 Ida raris ngandika: "Yen kadi asapunika, druen Ida Sang Nata Ratu, aturangja ring Ida Sang Nata Ratu. Sane mula druen Ida Sang Hyang Widi Wasa, aturangja ring Ida Sang Hyang Widi Wasa!" Wau kapiragi pangandikan Idane kadi asapunika, mawastu dane sami pada angob. 18 Duk punika wenten anak saking golongan Saduki rauh tangkil ring ajeng Ida Hyang Yesus. (Mungguing golongan Saduki punika tan pracaya yening anake padem pacang kauripang malih.) Dane matur asapuniki: 19 "Inggih Guru, Nabi Musa mapaica pidabdab asapuniki: 'Yen wenten anak lanang padem ninggal kurenannyane, nanging nenten maderbe pianak, patut nyaman anake padem punika ngambil baluanipune, jaga numbuhang sentana buat sang padem.' 20 Inggih, sane riin wenten anak manyama sareng pepitu muani-muani. Sane pinih kelih ngambil kurenan, nanging ipun padem tan pasentana. 21 Adinipune ngambil baluannya, ipun taler padem tan pasentana. Sapunika taler adinipune sane kaping tiga. 22 Asapunika sapanglanturipun, makapepitu polih ngambil anake eluh punika nganggen somah, tur sami padem tan pasentana. Pamuputipun anake eluh punika taler padem. 23 Dadosipun, ring masan tangin anake padem, duke sami pada kauripang malih, sapasirake sane kabaos patut dados kurenan anake eluh punika? Santukan makapepitu sampun polih nganggenipun kurenan." 24 Ida Hyang Yesus raris ngandika: "Puniki ragane kasliweg, santukan kirang resep ring daging Cakepan Sucine miwah ring kawisesan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 25 Santukan ring masan anake padem kauripang, kala punika tan wenten anak marabian, wiadin kaparabiang; manusane jagi masaih ring paramalaekate ring suargan. 26 Indik anake padem jaga kauripang, punapike ragane durung naenin mamaosin Cakepan Nabi Musane sane nyritayang indik bete sane puun? Irika Ida Sang Hyang Widi Wasa masabda ring Nabi Musa asapuniki: 'Ulun ene Widin Abraham, Widin Ishak tur Widin Yakube!' 27 Dados Ida tanja Widin anak padem, nanging Widin anak urip. Jati-jati ragane kasliweg." 28 Irika wenten satunggiling guru agama Yahudi sane miragiang patembung bebaos Ida Hyang Yesus sareng golongan Sadukine. Dane uning mungguing Ida Hyang Yesus sampun mapaica pasaur sane patut pisan marep ring sakancan pitaken golongan Sadukine iwau. Punika mawinan dane matur pitaken ring Ida sapuniki: "Guru, saking sakancan pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane encenke pinih utamana?" 29 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Pituduhe sane pinih utama punika, puniki: 'Padingehangja ih bangsa Israel! Ida Sang Panembahan widin iragane maraga tunggal! 30 Astiti baktija teken Ida Sang Hyang Widi Wasa, Panembahan ragane aji panelah bayu, sabda, idep ragane!' 31 Pituduhe sane kaping kalih sapuniki: 'Tresna asihja teken sesamane, buka nresnain deweke padidi!' Tan wenten pituduh sane utamaan ring sane kekalih puniki." 32 Dane raris matur: "Inggih Guru, patut pisan kadi pangandikan Gurune! Ida Sang Hyang Widi Wasa mula wantah maraga tunggal tur tan wenten Widi siosan malih! 33 Manusane patut astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa antuk panelas bayu, sabda, idepnyane, samaliha ipun patut tresna asih ring sesaman, sakadi nyayangang dewekipune niri. Indike punika utamaan ring aturan wewalungan miwah aturan sane tiosan." 34 Pasaur danene punika kabaos patut pisan antuk Ida Hyang Yesus, raris Ida ngandika: "Ragane tambis-tambis dados kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa." Wusan punika tan wenten malih anak sane purun mataken ring Ida. 35 Rikala Ida Hyang Yesus mapaica paurukan ring Perhyangan Agung, Ida ngandika: "Apa kranane paraguru agama Yahudine ngorahang mungguing Sang Prabu Ane Kajanjiang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento, sentanan Sang Prabu Daud? 36 Malantaran katuntun antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, Sang Prabu Daud mabaos kene: Ida Sang Sinembah masabda ring Panembahan titiange: Negakja Cening sig singasanane ane mawisesa di tengen Ajine kanti sakancan musuh Ceninge dadiang Aji pajekjekan Ceninge!' 37 Sang Prabu Daud ngraga ngangkenin mungguing Sang Prabu Sane Kajanjiang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento dadi Panembahan idane, kenken dadi Ida ento bisa kaputra baan Sang Prabu Daud?" Anake akeh sane wenten irika sami geleng miragiang wecanan Ida Hyang Yesus. 38 Sajeroning paurukan Idane, Ida Hyang Yesus mapiteket sapuniki: "Tangarinja ragane marep teken paraguru agamane, ane demen mileh-ilehan majubah lambih tur demen katunas lugrain di pasar muah di jalan-jalane. 39 Ane demen negak di arep, di Perhyangan muah di nujune kundangan. 40 Buina guru agamane demen ngrampas isin umah parabebalune, ngapus anak aji nguncarang pangastawa ane lantang-lantang. Anake ento pasti lakar nampi pasisip ane gede pesan." 41 Risedek Ida Hyang Yesus malinggih ngarepin peti aturane, Ida nlektekang anake sane nyelepang jinah aturan. Jadmane sugih-sugih nyelepang jinah akeh-akeh. 42 Raris rauh anak balu tiwas, nyelepang jinah wantah kalih rupiah. 43 Ida Hyang Yesus tumuli ngesengin parasisian Idane saha ngandika: "Tiang nuturin cening: Sujatinne di ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa aturan anake balu eluh ento liunan padaang teken aturan anake lenan ento makejang. 44 Sawireh anake lenan ento pada maturan ulihan suba ngelah lebihan, nanging anake balu ento, baan tiwasne, pagelahane ane patut dadi pangupajiwanne ento makejang aturanga."

Markus 13

1 Duk Ida Hyang Yesus medal saking Perhyangan Agung, raris sinalih tunggal sisian Idane matur asapuniki: "Guru, cingakinja! Ambate ageng-ageng batune puniki tur ambate utaman sakancan wewangunane puniki." 2 Ida raris ngandika ring dane: "Apake cening ningalin wewangunan ane gede-gede ene? Nanging bakal teka masanne, abesik ko tusing ada batu ane enu matumpuk ajaka timpalne. Makejang ento bakal kuugang." 3 Sasampune Ida Hyang Yesus malinggih ring Bukit Saitun, marep-arepan ring Perhyangan Agunge, raris Dane Petrus, Yakobus, Yohanes miwah Dane Andreas pedek tangkil, sarwi nunasang ring Ida, sapuniki aturnya: 4 "Indayangja nikayang ring titiang, malih pidanke paindikane punika sami pacang kasidan? Tur yening sampun tutug masannya, punapi sane pacang dados ciri-cirinipun?" 5 Ida raris mapitutur ring parasisian Idane asapuniki: "Pada tangarinja! Apang eda cening bakat apus anak! 6 Reh liu lakar ada anak teka ngaku-ngaku kene: 'Tiang ene suba Sang Prabu Ane Kajanjiang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento,' kanti ngranayang liu anake pada paling. 7 Yening cening ningeh kuugan anak masiat muah orta-ortan anak masiat, edaja cening runtag. Sawireh unduke ento makejang sinah lakar ada, nanging ento tonden pamragatne! 8 Bangsa lakar maperang nglawan bangsa, kaprabon nglawan kaprabon. Dini ditu lakar ada linuh muah sayah gede. Unduke ene mara panyumun kasangsarane, buat mapag masa ane anyar. Yen imbayang, waluya kadi anak nyakit ngelah pianak. 9 Tangarinja dewek ceninge! Uli krana Guru, cening lakar katurang ka ajeng Majelis Agamane muah lakar katigtig di perhyangan-perhyangane tur katangkilang ka ajeng paraprabu lan pamrentahe buat nyaksiang Orta Rahayune teken anake ento. 10 Orta Rahayune ento patut kapidartayang malu teken sakancan bangsane. 11 Buina yen cening kejuk tur katetes, edaja cening ngewehang unduk ane patut uningayang cening. Nanging uningayangja apa ane kawisikang teken cening. Sawireh tusingja cening ane ngucap, nanging Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 12 Dikalane ento, anake lakar nyerahang nyamanne, apanga matianga tur irerama lakar nyerahang pianakne. Tur ipianak lakar alpaka teken reramanne, saha ngepet patin reramanne. 13 Makejang anake lakar pada geting teken cening malantaran Guru. Sakewala nyenja pageh nganti kayang ka pamragat, ia lakar molih rahayu!" 14 "Yen cening ningalin Sang Pangrusak ane buka sang kala mertiu nyeleg di tongose ane tuara patut, (sang mamaosin mangda ngresep ring piteges paindikane puniki), anake ane di tanah Yudea, apang makejang rarud ka gunung. 15 Anake ane nuju di loteng umahne, apanga eda buin mulihan nyemak pagelahanne. 16 Anake ane sedekan di tegalne, apanga eda buin mulih nyemak panganggonne. 17 Ambate sengkalan anake beling muah anake manyonyoin dikalane ento. 18 Mapinunasja teken Ida Sang Hyang Widi Wasa, apanga paundukane ento edaja dibenengan masan ujane. 19 Sawireh dikalane ento, lakar ada sangsara ane ngresresin pesan. Sasukat pangawit Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadakang jagate ene, tonden taen ada sangsara ane buka keto, tur lakar tusing ada buin ane buka keto sakayang-kayang. 20 Yen Ida Sang Hyang Widi Wasa tuara macutetin masane ento, sinah tusing ada anak ane enu idup. Nanging malantaran parakaula seselikan Idane, masane ento lakar kacutetang. 21 Dikalane ento yen ada anak ngorahin cening: 'Ene apa Sang Prabu Ane Kajanjiang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa ada dini, wiadin ento apa Ida ada ditu, eda pesan guguna. 22 Sawireh dikalane ento lakar ada anak ane ngaku-ngaku dadi Sang Prabu Ane Kajanjiang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa muah nabi palsu teka, ane lakar ngadakang praciri ngangobin muah ane tawah-tawah. Yen kapo prasida apanga kapracayan parakaula seselikan Idane paling. 23 Pada yatnaja cening! Guru suba mauluin ngorahin cening!" 24 "Disubane liwat masane ane ngresresin ento, suryane lakar remrem, tur bulane tusing macaya. 25 Bintang-bintange lakar pada pacepolpol uli langite tur saluiring ane ada di langite pada genjong. 26 Kala ento, anake lakar pada ningalin Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa, medal uli tengah megane kadulurin baan kawisesan agung muah kaluihan Idane. 27 Ditu Ida lakar ngutus paramalaekat Idane, ngungsi nyatur desa, buat munduhang manusa seselikan Idane uli di tanggun gumine makejang!" 28 "Mlajahja cening uli paileh wit kutuhe. Cening pada nawang, yen carang-carangne ane suba pada ligir ento nyumunin makedapan, ento cirin masan ujane suba enggal teka. 29 Aketo masih, yen ciri-cirine ane orahang Guru ibusan suba tingalin cening, mapiteges masane suba paek, satmaka suba di obag-obagan jelanane. 30 Guru mituturin cening sajati-jatinne, anake ane idup jani tusing lakar mati satonden unduke ento kasidan. 31 Langit lan gumine lakar sirna, nanging raos Gurune langgeng salawas-lawasnya." 32 "Nanging unduk dina muah pamragate ento tusingja ada anak nawang. Yadian paramalaekate di suargan, yadian Ida Sang Putra masih tuara uning. Tuah Ida Sang Aji dogen ane wikan. 33 Yatnain deweke tur waspadaja! Reh tusing tawang cening lakar panemayan pamragate ento. 34 Unduke ento patuh buka anake ane luas nura desa. Kala ninggal umahne, ia maserah teken rencang-rencangne, buat ngraksa among-amonganne suang-suang, tur ane magebagan di korine kauduhang apanga setata tragia. 35 Aketo masih cening apang setata tragia. Reh cening tusing nawang kali apa ane ngelah umahe ento lakar teka, apa dimasan sirep rarene, apa ditengah lemenge, apa dimasan siape makruyuk, wiadin dimara galang kangine. 36 Yen ane ngelah umahe ento nadak teka, apang eda cening dapetanga sedekan pules. 37 Apa ane orahang Guru teken cening, ento orahang Guru masih teken anake makejang: pada tragiaja!"

Markus 14

1 Duk punika malih kalih rahinanipun Rerainan Paskah miwah Rerainan Roti Tan Paragi. Parapanditane miwah paraguru agama Yahudine pada ngeka daya jagi ngejuk tur nyedayang Ida Hyang Yesus saking silib. 2 "Eda dinuju rainane, apanga eda iur rakyate," asapunika baos ida danene. 3 Duk punika Ida Hyang Yesus wenten ring kota Betania ring umah Simone sane pecak lepra. Daweg Ida marayunan irika, jeg rauh anak eluh adiri makta botol marmer sane madaging minyak wangi tulen sane mael pisan. Botol punika kabukak, raris minyak wangine punika kabriokang ring prabun Ida Hyang Yesus. 4 Daweg punika wenten anak sebet ring manahnya saha ngrimik sapuniki: "Nguda dadi kutang-kutang lengis miike ento? 5 Yening adep sinah maji telung atus pipis perak tur pamelinne dadi padanaang teken anake tiwas-tiwas." Ipun raris ngerengin anake eluh punika. 6 Nanging Ida Hyang Yesus ngandika sapuniki: "Depang ia keto! Nguda dadi ragane ngulgul ia. Sawireh ia suba nglaksanayang paundukan ane melah marep teken Tiang. 7 Ragane setata namping anak tiwas. Yan saja ada keneh, sai-sai ragane nyidayang mapadana teken anake tiwas ento! Nanging Tiang tusing lakar setata bareng-bareng teken ragane. 8 Anake eluh ene suba malaksana sasida-sidaannyane, ia ngapunin awak Tiange pinaka dadi cecawisan buat pangupakaran pamendeman Tiange! 9 Nah jani Tiang ngorahin ragane! Sajati-jatinne, dijaja Orta Rahayune kapidartayang, di sakuub gumine, ditu masih laksanan anake eluh ene lakar katuturang, apanga anake pada inget teken ia!" 10 Dane Yudas Iskariot salah tunggal saking sisian Idane makaroras, raris rauh tangkil ring parapangageng panditane misadia ngaturang Ida Hyang Yesus. 11 Ledang pisan pakayunan parapangageng panditane mirengang atur Dane Yudase. Tur parapangageng panditane majanji pacang ngicen dane jinah. Dane Yudas raris ngrereh sela sane becik buat alpaka guru ring Ida Hyang Yesus. 12 Duk punika rahina pangawit Rerainan Roti Tan Paragine, inggih punika rikala biri-biri Paskahe katampah, parasisian Ida Hyang Yesus matur asapuniki: "Guru ring dija genah sane arsayang Guru, mangda titiang nyawisang Perjamuan Paskah?" 13 Ida raris ngutus sisian Idane kekalih, kadulurin antuk pangandika: "Kema cening ka kota! Ditu lakar ada anak nyuun jun ane lakar katemu teken cening. Tututinja anake ento 14 ka umah ane celepina, lantas orahang teken anake ngelahang umahe ento buka kene: 'Sang Guru mabesen sapuniki: Dija tongos Tiange lakar ngajengang Perjamuan Paskah ajak sisian Tiange?' 15 Anake ane ngelahang umahe ento lakar matujuhin cening tongos linggah tur pepek peprabotane. Ditu cening nyawisang Perjamuan Paskah buat iraga!" 16 Sisiane makakalih raris mamargi. Ring kota dane manggihin anak nyuun jun sakadi sane sampun kapangandikayang antuk Ida Hyang Yesus ring dane. Irika dane raris nyawisang Perjamuan Paskahe. 17 Sasampune wengi, Ida Hyang Yesus raris rauh kairing antuk sisian Idane makaroras. 18 Risedek pada malinggih marayunan, Ida Hyang Yesus ngandika sapuniki: "Cening ajak makejang! Jani Guru ngorahin cening: Sasajaane, salah tunggal uli pantaran ceninge ane madaar bareng-bareng ajak Guru, lakar nyerahang Guru!" 19 Wau miragi pangandikan Idane asapunika, parasisiane marasa sungsut ring kayun tumuli sakaukud matur ring Ida sapuniki: "Guru, sampun janten boya titiang sane arsayang Guru?" 20 Ida raris ngandika sapuniki: "Anake ento salah tunggal uli pantaran ceninge makaroras. Nah ento anake ane nyelebang roti bareng-bareng teken Guru di jembunge ene. 21 Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa mula tuah lakar kasedayang buka ane suba kasuratang unduk Idane di Cakepan Sucine. Nanging sengkala pesan anake ane alpaka teken Ida. Melahan yen anake ento tusing kalekadang di gumine." 22 Risedek sami pada marayunan, Ida Hyang Yesus ngambil roti, tumuli ngastawa matur panyuksma, raris ngompes-ngompes roti punika, tur maicayang ring parasisian Idane, pangandikane: "Tampija, ene awak Gurune!" 23 Wus punika Ida ngambil gelas, tumuli ngastawa matur panyuksma, raris maicayang gelase ring parasisian Idane, tur dane sami pada nginum saking gelase punika. 24 Ida Hyang Yesus ngandika: "Ene getih Gurune, getih ane magehang prajanjian Ida Sang Hyang Widi Wasa, ane kakecorang buat anake liu. 25 Guru ngorahin cening, Guru lakar tusing buin nginem anggur ane buka kene, kanti teka panemayan Gurune nginum anggur ane anyar sajeroning Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa." 26 Sasampun pada ngidungang kidung pamuji, Ida raris lunga ka Bukit Saitune, kairing antuk parasisian Idane. 27 Ida Hyang Yesus ngandika: "Cening ajak makejang lakar pada malaib pablesat ngalahin Guru. Sawireh suba matulis di Cakepan Sucine kene: 'Ida Sang Hyang Widi Wasa lakar ngamatiang pangangone, tur biri-birine lakar pada sambrag pablesat.' 28 Nanging sasubane Guru buin kauripang, Guru lakar ngamaluin cening ka wewengkon Galilea." 29 Dane Petrus tumuli matur: "Guru, yadiastun timpal-timpal titiange sami pada nilar Guru, nanging titiang nenten." 30 Pangandikan Idane ring Dane Petrus: "Ingetangja munyin Gurune ene. Di petenge ene, satonden siape makruyuk ping pindo, cening suba nilas Guru ping telu." 31 Nanging Dane Petrus malih nyekenang matur: "Yadiastun titiang patut ngemasin padem ngiring Guru, titiang tanja pacang nilas Guru!" Kadi asapunika taler atur parasisiane sane lianan. 32 Sasampune Ida sareng parasisian Idane rauh ring genah sane mawasta Getsemani, Ida ngandika asapuniki: "Negakja cening dini, Guru lakar ngastawa ditu." 33 Ida ngandikain Dane Petrus, Yakobus miwah Yohanes mangda ngiring Ida. Ida marasa resres ring kayun tur kalangkung duhkita. 34 Ida raris ngandika kadi asapuniki ring sisiane makatetiga: "Jelek pesan keneh Gurune, buka makire mati rasane. Negakja cening dini magebagan akejep!" 35 Ida raris mamargi ngarepang malih akidik, sumungkem ngaturang pangastawa, mapinunas yen kapo dados mangda Ida tan nglampahin masa kasangsarane punika. 36 Atur Idane: "Duh Aji, Ajin Titiang, sapakarsan Aji tan wenten sane tan kasidan. Duaning punika impasangja sangsarane puniki saking Titiang. Sakewanten sampunang pisan manut sakadi pinunas Titiange, nanging mangda pakarsan Aji sane mamargi!" 37 Ida raris mawali ka genah sisiane tetiga punika, cingakin Ida dane sami pada sirep. Pangandikan Idane ring Dane Petrus: "Simon, apake cening suba pada pules? Singke cening nyidayang magadang bantas ajam?" 38 Ida raris ngandika ring dane sareng sami: "Pada yatna tur ngastawaja, apang eda cening kena gegodan! Yadianja gede kenehe, nanging bayune tuna!" 39 Malih Ida mamargi ngarepang tur ngastawa pateh sakadi iwau. 40 Duk Ida malih mawali ring genah sisian Idane, cingakin Ida dane makatetiga kari sirep, kabatek antuk arip danene. Maliha dane tan uning napi sane patut uningang dane ring Ida. 41 Rikala Ida malih mawali ring kaping tiganipun, pangandikan Idane ring dane: "Apake cening enu pules muah negtegang bayu? Pragatangja malu amonto! Suba teka panemayane Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento kaserahang sig kakuasaan anake dosa. 42 Bangunja jalan magedi! Ento apa anake ane nyerahang Guru suba teka!" 43 Durung puput Ida mabaos, jeg rauh Dane Yudas, sinalih tunggal saking sisian Idane. Dane kasarengin antuk anak akeh, sane magegaman pedang miwah pentong, kutus olih pangageng panditane, paraguru agama miwah parapanglingsir rakyate. 44 Dane Yudas sane alpaka ring Ida, sampun mawangsit ring anake akeh asapuniki: "Siraja sane jaga aras tiang, punika sampun Ida, rarisang ejuk tur becikang ngatehang!" 45 Tatkala Dane Yudas rauh irika, raris dane nganampekin Ida Hyang Yesus sarwi matur sapuniki: "Nunas lugra Guru!" Raris Ida karas. 46 Pramangkin paraprajurite ngejuk tur negul Ida. 47 Nanging salah tunggil saking anake sane wenten irika ngaud klewangnyane, saha nyempal kuping parekan Pandita Agunge ngantos pegat. 48 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring anake akeh: "Napi pitaenang ragane Tiang parampok, dados ragane mriki ngejuk Tiang makta klewang miwah pentong? 49 Nyabran rahina Tiang sareng-sareng ring ragane, ngurukang ring Perhyangan Agung, kala punika ragane tan ngejuk Tiang. Nanging sane kasurat ring Cakepan Sucine mula patut kadagingan!" 50 Raris parasisian Idane sami malaib pablesat ninggal Ida. 51 Wenten satunggiling anak truna sane masaput kamben, ipun taler ngiringang Ida. Anake akeh punika nagih ngejuk ipun, 52 nanging ipun ngutang saputipune tur malaib malalung. 53 Ida Hyang Yesus raris katehang ka grian Pandita Agunge. Irika parapangageng panditane, parapanglingsir miwah paraguru agamane pada mapunduh. 54 Dane Petrus sane ngetut Ida saking doh sareng ngranjing ring natar grian Pandita Agunge. Irika dane malinggih ngidu sareng-sareng ring paraprajurite. 55 Parapangageng panditane miwah sakancan anggota Majelis Agamane punika, sami pada ngrereh bukti sane pacang kanggen nalih Ida Hyang Yesus, mangdane Ida prasida keni danda pati. Nanging Ida dane tan polih bukti. 56 Akeh anake pada ngaturang dedalihan palsu nanging dedalihanipune sami tan pasulur. 57 Raris wenten makudang-kudang anak sane dados saksi tur ngaturang dedalihan palsu arepa ring Ida Hyang Yesus asapuniki: 58 "Titiang sareng sami sampun miragi baos Ipune asapuniki: 'Tiang lakar nguug Perhyangan Agunge ene, ane kawangun baan imanusa, tur sajeroning makatelun Tiang lakar ngwangun Perhyangan ane lenan, nanging ane tuara kawangun baan imanusa.'" 59 Nanging dedalihan anake punika taler sami tan pasulur tur mabina-binayan. 60 Ida Pandita Agung raris ngadeg ring ajeng Majelis Agamane punika, tumuli mataken ring Ida Hyang Yesus kadi asapuniki: "Tusingke Ragane nyautin sakancan dedalihane ane katibakang teken Ragane?" 61 Nanging Ida Hyang Yesus meneng kewanten, tan masaur angan abuku. Ida Pandita Agung malih mataken ring Ida asapuniki: "Apake Ragane Sang Prabu Ane Kajanjiang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa, Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa Ane Maha Suci?" 62 Ida raris masaur kadi asapuniki: "Inggih patut kadi asapunika. Ragane sareng sami pacang manggihin Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa malinggih ring singasanane sane mawisesa ring tengen Ida Sane Maha Kuasa tur pacang rauh saking tengah megane ring ambarane!" 63 Ida Pandita Agung kalintang duka tumuli nguek busanan Idane, sinambi ngandika: "Tan buat iraga malih ngrereh saksi! 64 Ragane sareng sami sampun mireng baos Ipune sane langgana ring Ida Sang Hyang Widi Wasa! Nah, sane mangkin sapunapi pakayunan ragane?" Irika Majelis Agamane raris nibakang tetepasan, mungguing Ida patut keni danda pati. 65 Makudang-kudang anak raris ngawitin ngecuhin Ida, prarain Idane katekep saha wenten anak sane nyagur Ida sambilang ipun ngucap kadi asapuniki: "Tegarangja orahang, nyen ane nyagur Jerone!" Paraprajurite taler ngisiang saha nyagurin Ida. 66 Daweg punika Dane Petrus kantun ring natar grian Pandita Agunge punika. Raris wenten panyeroan Pandita Agunge sane rauh mrika. 67 Duk ipun manggihin Dane Petrus ngidu, ipun raris nlektekang saha mapajar asapuniki: "Ragane masih bareng dadi pangiring Yesus ane uli kota Nasarete ento!" 68 Nanging Dane Petrus tan mariangken, sapuniki baosnya: "Tiang tan uning, maliha tiang tan resep ring indike sane baosang ragane punika." Raris dane mamargi ka pamedale; duk punika wenten ayam makruyuk. 69 Panyeroan iwau malih manggihin dane ring pamedale raris ipun mabaos ring anake sane wenten irika: "Anake ene masih timpala teken Anake ento!" 70 Nanging Dane Petrus malih tan mariangken. Tan asue anake sane wenten irika taler mabaos ring Dane Petrus, sapuniki pajaripun: "Ragane ene pasti timpala teken Anake ento, sawireh ragane paturu uli wewengkon Galilea." 71 Dane Petrus raris mapuata tur masumpah kadi asapuniki: "Ida Sang Hyang Widi Wasa makasaksi, mungguing tiang sujatinipun tan uning ring Anake sane sambat-sambat ragane punika!" 72 Duk punika ugi ayame makruyuk buat kaping kalihipun. Irika Dane Petrus makebiah eling ring pangandikan Ida Hyang Yesus marep ring dane kadi asapuniki: "Satonden siape makruyuk ping pindo, ping telu cening ngaku tusing nawang Guru." Dane Petrus raris medal saking irika saha nangis sigsigan.

Markus 15

1 Wau pisan tatas rahina parapangageng panditane sareng ring parapanglingsir rakyate miwah guru agamane ping kalih Majelis Agamane sami, gelis ngwentenang paruman tur sami pada sararem makarya rencana. Ida Hyang Yesus kaante, katehang tur katurang ka ajeng Sang Gubernur Pilatus. 2 Irika sang gubernur mataken ring Ida Hyang Yesus asapuniki: "Apa Jerone ene Ratun wong Yahudine?" Raris Ida masaur: "Inggih ragane ngraga sane ngandikayang kadi asapunika." 3 Parapangageng panditane raris ngaturang dedalihan akeh pisan marep ring Ida. 4 Punika awinannya Gubernur Pilatus malih mataken ring Ida kadi asapuniki: "Tusingke Jerone nyak masaut? Amonto liunne dedalihan ane katibakang teken Jerone." 5 Nanging Ida Hyang Yesus tan kayun masaur angan abuku, ngantos Gubernur Pilatus angob pisan. 6 Nyabran Rerainan Paskah, Gubernur Pilatus biasa mebasang narapidana adiri manut pinunas rakyate. 7 Daweg punika, wenten anak mawasta Barabas mapangkeng sareng-sareng ring anake sane sampun ngamademang anak rikalaning ipun brontak. 8 Ritatkala rakyate sampun pada rauh tangkil, ipun sami mapinunas mangda sang gubernur ledang ngamargiang pidabdabe sakadi sane sampun biasa kalaksanayang. 9 Gubernur Pilatus mataken ring ipun asapuniki: "Napike jerone sareng sami setuju, yen tiang mebasang Ratun wong Yahudine?" 10 Santukan sang gubernur sampun wikan pisan, mungguing parapangageng panditane nyerahang Ida Hyang Yesus wantah malantaran saking iri ati. 11 Nanging parapangageng panditane ngangsok rakyate mangda mapinunas ring Gubernur Pilatus mangdane Barabas kabebasang. 12 Gubernur Pilatus malih ngandika ring anake akeh punika sapuniki: "Men yen keto, kenkenang tiang Anake ene, ane sambat jerone Ratun wong Yahudi?" 13 Irika ipun pajerit masaur: "Pentang Ipun ring salibe!" 14 Gubernur Pilatus malih mataken: "Kacorahan apa ane suba lakonina?" Nanging rakyate sayan mangetang pajerit: "Pentang Ipun ring salibe!" 15 Santukan Gubernur Pilatus mapakayun jagi ngulurin manah rakyate punika, punika awinanipun Barabas kabebasang. Raris Ida Hyang Yesus katigtig tumuli kaserahang mangda kapentang ring salibe. 16 Raris prajurite makta Ida Hyang Yesus ka natar kantore (inggih punika natar kantor sang gubernur) tur paraprajurite sami pada kadauhin mangda pada mapunduh. 17 Irika Ida Hyang Yesus kabusanain jubah tangi. Maliha wenten anak sane ngulat ketket kanggen gelungan sane kasalukang ring prabun Idane. 18 Ida tumuli katunas lugrain, sapuniki aturnya: "Titiang mamitang lugra, duh Ratun wong Yahudine!" 19 Prabun Idane raris kalempag antuk tungked tur Ida kakecuhin. Ipun raris matedoh tur nyumbah Ida. 20 Sasampune wusan Ida kabinjulin, jubah tangine katukar, raris Ida karangsukin malih panganggen Idane ngraga. Ida raris katehang medal praya kapentang ring salibe. 21 Ring margi anake sane ngatehang Ida Hyang Yesus kacunduk ring anak sane mawasta Simon, uedan kota Kirene, bapan Aleksander miwah Rupuse, sane wau rauh saking jabaan kotane. Ipun kapaksa mangda negen salib Ida Hyang Yesus. 22 Ida katehang ka genahe sane mawasta Golgota, sane mapiteges "Tongos Kaun Sirah". 23 Sasampune rauh irika, Ida katurin anggur sane madukan getah mur sane ngranayang mati rasa, nanging Ida tan kayun. 24 Raris Ida kapentang ring salibe. Paraprajurite ngedum busanan Idane masrana undi, kanggen mastiang dumannyane suang-suang. 25 Duk Ida kapentang punika jam sia semeng. 26 Dedalihan sane dados jalaran Ida kapentang punika kasuratang ring papane sane kapasang ring salib Idane, kadi asapuniki: "Ratun wong Yahudi". 27 Daweg punika taler wenten begal kekalih, sane kapentang ring salibe ring kiwa tengen Idane. 28 Mawinan madaging pisan kecap Cakepan Sucine sane asapuniki: "Ida pacang ketang ring pantaran jadmane durjana." 29 Anake sane nglintang irika pada kitak-kituk tur nguman-uman Ida asapuniki: "Ih Jero, Jerone nagih nguugang Perhyangan Agunge tur lakar ngwangun sajeroning makatelun, 30 jani luputangja Awake uli di salibe!" 31 Kadi asapunika taler parapangageng panditane miwah paraguru agamane pada minjulin Ida kadi asapuniki baosnya: "Anak len suba luputanga, nanging jani Ia tusing nyidayang nulungin Awakne padidi! 32 Ih Sang Prabu Ane Kajanjiang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ratun wong Israele, tegarangja tuun uli di salibe ento, apang tepuk, ditu mara idewek bakal pracaya!" Samalihipun anake kekalih sane kasalib sareng-sareng ring Ida taler nguman-uman Ida. 33 Ngawit saking jam roras ngantos rauh jam tiga sore, sawewengkon jagate irika kaliput antuk peteng dedet. 34 Sampun sawatara jam tiga Ida Hyang Yesus raris majeritan antuk suara jangih asapuniki: "Eloi, Eloi, lama sabahtani!", tegesipun: "Duh Ratu Widin Titiange, Widin Titiange, punapi awinanipun IRatu nilar Titiang?" 35 Wau kapiragi jeritan Idane kadi asapunika, anake sane wenten irika pada mabaos asapuniki: "Padingehangja! Ia nyeritin Nabi Elia!" 36 Raris sinalih tunggal anake punika gelis ngambil bungan kaang, kacelebang ring anggure masem. Bungan kaange punika kategulang ring muncuk joane, raris kaanyungang ring lamben Ida Hyang Yesus, sinambi ipun mabaos asapuniki: "Antosangja malu, saget nyen teka Nabi Elia nuunang Ia!" 37 Malih pisan Ida majeritan antuk suara sane jangih, raris Ida seda. 38 Duk punika langse panyeleng Perhyangan Agunge jeg sibak dados kalih saking duur ngantos ring sor. 39 Daweg pangageng prajurite sane ngadeg marep-arepan ring salib Idane nyingak indik sedan Idane kadi asapunika, dane mabaos sapuniki: "Jati-jati tuah Anake ene Putran Widi!" 40 Irika taler wenten paraistri sane ngantenang pariindike punika saking doh. Minakadinnya, Maria Magdalena, Maria biang Dane Yakobus sane truna, sareng Yoses, maliha Salome. 41 Dane sami sampun ngiring tur ngayahin Ida Hyang Yesus daweg Idane ring wewengkon Galilea. Irika akeh malih wenten anak istri siosan sane rauh ka kota Yerusalem nyarengin Ida Hyang Yesus. 42 Sasampune makire wengi, Dane Yusup saking kota Arimatea taler rauh irika. Dane punika sinalih tunggil anggota Majelis Agamane, sane kajiang. Dane taler ngajap-ajap dauh Ida Sang Hyang Widi Wasa jaga ngadegang Pamrentahan Idane. Santukan rahinane punika rahina pamapag rahina Sabat (rahina sabanen rahina Sabat), punika awinan dane mamuatang tangkil ring Sang Gubernur Pilatus jaga nunas layon Ida Hyang Yesus. 44 Sang gubernur marasa angob duk dane mireng mungguing Ida Hyang Yesus sampun seda. Dane raris ngesengin pangageng prajurite tur nakenang punapike sampun sue Ida Hyang Yesus seda. 45 Sasampun dane mireng atur pangageng prajurite punika, dane raris maicayang layon Ida Hyang Yesus ring Dane Yusup. 46 Dane raris numbas kasa. Layon Ida Hyang Yesus raris katedunang saha kakaput antuk kasa punika. Raris layon Idane kaperemang ring gua sane kapongpong ring bukit batune. Wusan punika dane ngulikang batu kanggen nekepin bungas guane punika. 47 Maria Magdalena miwah Maria biang Yosese, pedas pisan uning ring genah layon Ida Hyang Yesus kaperemang.

Markus 16

1 Sasampun rahina Sabate lintang, irika Maria Magdalena miwah Maria biang Yakobuse lan Salome lunga numbas wewangen, praya kanggen ngodakin layon Ida Hyang Yesus. 2 Ring rahina Reditene pasemengan, riwau endag suryane, dane sami pada lunga ka setrane. 3 Ring margi dane ngrimik asapuniki: "Nyen ane lakar tunden ngulikang batune ane nekepin bungas guane ento?" 4 Nanging sasampune dane nampek irika, panggihin dane batune sampun magulikan. 5 Dane raris ngranjing ka genah pameremane. Dane tengkejut pisan rikala manggihin anak anom sane mapangangge sarwa putih, malinggih ring tengen pamereman Idane punika. 6 Anake anom punika raris ngandika asapuniki: "Edaja takut! Ragane ngalih Ida Hyang Yesus ane uli kota Nasaret, ane suba kasalib! Ida suba katangiang, Ida tusing enu dini! Pedasinja, ene tongos Idane kaperemang! 7 Nah ane jani, kemaja ragane ngorahang teken parasisian Idane, makadinne Dane Petrus, mungguing Ida lakar ngamaluin lunga ka wewengkon Galilea. Ditu dane lakar manggihin Ida buka pangandikan Idane ane malu." 8 Anake istri-istri punika raris sami medal saking gua pamereman Idane, tur malaib saking irika, santukan dane kalintang ajerih. Nanging dane tan nyidayang nuturang indike punika ring sapasira jua, santukan dane sami jejeh ngetor. 9 Paraistrine punika raris maranin Dane Petrus miwah sisian Idane siosan tur nuturang pariindike punika sami sakadi sane sampun kapangandikayang ring dane. 10 Sasampune punika, Ida Hyang Yesus ngraga nglumbrahang Orti Rahayune sane suci, sane ngrauhang karahayuan langgeng, malantaran ngutus sisian Idane lunga nyatur desa. 11 Duk parasisiane miragi baos Dane Maria Magdalena, mungguing Ida Hyang Yesus sampun nyeneng malih, tur dane sampun manggihin Ida, parasisiane sami pada tan pracaya. 12 Sasampune punika, Ida Hyang Yesus malih makantenang raga ring sisia kekalih sane nuju mamargi medal saking kota, nanging warnan Idane malianan. 13 Sisiane kekalih iwau raris matulak saha nuturang indike punika ring parasisiane siosan, nanging dane sami pada tan pracaya. 14 Pamuputipun Ida Hyang Yesus makantenang raga ring sisian Idane makasolas, sane duk punika nuju majengan. Ida duka ring dane, duaning dane bengkung pisan, tan pracaya ring Ida miwah ring baos anake sane manggihin Ida sampun nyeneng. 15 Ida ngandika ring dane kadi asapuniki: "Kemaja cening luas nylajah gumi, lumbrahangja Orta Rahayune ento teken manusane makejang! 16 Nyenja ane pracaya tur kalukat ia lakar karahayuang, nanging nyenja ane tuara pracaya, ia lakar kasisipang. 17 Anake ane pracaya teken Guru ia bakal kicen praciri buka kene: malantaran nyambat adan Gurune ia nundung setan, ia lakar ngraos nganggon basa ane tawah-tawah; 18 yen ia ngisi lelipi wiadin nginum racun ia tusing bakal sengkala; ia ngusud anake gelem, anake gelem ento dadi seger." 19 Sasampune Ida Hyang Yesus puput mawecana ring parasisian Idane, Ida raris munggah ka suargan tur malingga ring genah sane pinih kaledangin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 20 Parasisian Idane tumuli pada lunga nyatur desa nglumbrahang Orti Rahayune punika. Tur Ida Sang Panembahan setata nyarengin dane sajeroning pakaryan danene, saha mapaica praciri-praciri sane ngangobin, buat ngukuhang sabda sane pidartayang dane.

Lukas 1

1 Inggih semeton Teopilus, pidagingan sampun katah anake ngusahayang nyuratang paindikan-paindikan sane sampun mamargi ring pantaran iragane. 2 Sesuratan anake punika cocok pisan sakadi sane sampun katuturang ring iraga antuk anake sane sampun saking pangawit wiakti manggihin paindikane punika, tur ngraris midartayang ortine punika. 3 Punika awinanipun, sasampun tiang polih nyelehin tur nureksain sabecik-becikipun saking pangawit, kamanah antuk tiang, becik taler yening tiang nyuratang saurah-arih paindikane punika pabuat semeton, 4 mangda semeton prasida tatas uning, mungguing saluiring paurukan sane sampun katurang ring semeton punika, yakti paindikan sane sujati. 5 Duk Ida Herodes nyeneng prabu ring jagat Yudea, wenten pandita sane maparab Sakaria; dane punika maug palingsehan golongan Pandita Abia. Rabin danene maparab Elisabet, taler katurunan parapandita. 6 Sang kalih lanang istri astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur tan paceda. Dane satinut ring sapatitah Ida Sang Panembahan. 7 Nanging dane nenten madue putra, santukan Dane Elisabet bekung, samaliha sang kalih sampun kalangkung lingsir. 8 Sedek rahina anu, rikala rauh giliran golongan danene, Dane Sakaria tumuli ngamargiang darma kapanditan danene ring ajeng Ida Sang Hyang Widi Wasa. 9 Rikala kawentenang undian, sakadi biasanipun, buat milih sang pandita sane patut polih giliran, kandugi Dane Sakaria sane keni undi buat ngranjing ring dalem Perhyangan Agunge, pacang ngasep menyan astanggi irika. 10 Risedek menyan astanggine katurang, ring jaba tengah anake sami pada mapunduh ngunggahang puja astuti. 11 Raris wenten malaekat Ida Sang Panembahan nyalantara ngadeg ring tengen genah pasepane. 12 Rikala Dane Sakaria nyingak sang malaekat punika dane kagiat tur ajerih. 13 Nanging sang malaekat raris ngandika ring dane, sapuniki: "Ih Sakaria, edaja jejeh, sawireh pinunas kitane suba kadagingan. Kurenan kitane Elisabet lakar nglekadang rare muani, adaninja ia Yohanes. 14 Kita lakar liang tur masuka rena, buina liu anake lakar pada milu masuka rena uli krana lekad pianak kitane ento. 15 Ia lakar dadi anak mautama di ajeng Ida Sang Panembahan. Ia tusing dadi nginem anggur wiadin inum-inuman ane ngranayang punyah. Uli ia mara lekad ia suba kabekin baan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 16 Ia lakar liu nuntun wong Israele pada buin mabalik astiti bakti teken Ida Sang Hyang Widi Wasa, Panembahannyane. 17 Ia lakar dadi utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa ane kukuh tur mawisesa buka dane Nabi Elia. Ia lakar ngadungang rerama ajak pianakne; buina nuntun anake ane demen lempas, apanga ia pada satinut teken pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Aketo ia nyawisang kaula ane tragia buat nampi Ida Sang Panembahan ane lakar rauh." 18 Dane Sakaria raris matur ring sang malaekat sapuniki: "Sapunapi antuk titiang pacang prasida uning mungguing paindikane punika pacang kasidan? Santukan titiang sampun tua tur kurenan titiange taler sampun odah." 19 Sang malaekat raris masaur: "Manira ene Sang Gabriel. Manira ene parekan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Ida ane ngutus manira buat nekedang orta kaliangane ene teken kita. 20 Nanging kita tusing ngugu teken pawarah manirane, ane pasti lakar kasidan yen suba tutug masanne. Sawireh kita tusing ngugu, matemahan kita lakar kolok. Kita tusing lakar nyidayang ngraos, kanti teka panemayan sabdan manirane kasidan." 21 Daweg punika anake sami nyantosang Dane Sakaria. Ipun sami marasa angob santukan dane kalintang sue ring dalem Perhyangan Agunge. 22 Rikala dane medal, dane nenten mrasidayang mabaos ring anake katah punika. Kenginan anake katah punika sami pada uning, mungguing dane kawean ring dalem Perhyangan Agunge. Dane ngwangsitin anake katah punika antuk tangan, dening dane sampun tan mrasidayang mabaos. 23 Sampun puput waneng danene ngamargiang darma kapanditan ring Perhyangan Agunge, dane raris mantuk. 24 Tan asue rabin danene Elisabet raris mobot, tur tan medal-medal saking jero limang sasih suenipun. 25 Tumuli dane mabaos sapuniki: "Buka kene sih pasuecan Ida Sang Panembahan teken idewek, Ida ledang ngilangang jengah idewek marep teken anake liu." 26 Sasampune tutug nem sasih bobotan Dane Elisabete, Ida Sang Hyang Widi Wasa raris ngutus Sang Malaekat Gabriel ka kota Nasaret, ring wewengkon jagat Galilea. 27 Sang Malaekat Gabriel kutus ngrauhang pawarah Ida Sang Hyang Widi Wasa, ring sinalih tunggil anak daa sane mapesengan Maria. Anake daa punika sampun mapepacangan ring anak truna, sane mapesengan Yusup, sentanan Ida Sang Prabu Daud. 28 Sang malaekat ngrauhin daane punika, sarwi ngandika: "Rahayu kita, anak ane molih sih pasuecan, Ida Sang Hyang Widi Wasa ngiangin kita!" 29 Diah Maria kagiat mireng pawarah sang malaekat punika, saha wetu pitaken ring kayun, napi piteges pawarahe punika. 30 Sang malaekat malih ngandika ring Diah Maria: "Ih Maria, edaja jejeh, sawireh kita kalugra nampi sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 31 Kita lakar beling tur nglekadang Rare lanang adiri, tur kita patut marabin Sang Rare ento: Yesus. 32 Sang Rare lakar dadi mautama tur lakar kasambat Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa Ane Maha Luur. Ida Sang Hyang Widi Wasa Sang Panembahan lakar ngadegang Ida dadi prabu, buka Sang Prabu Daud leluur Idane. 33 Tur Ida lakar ngratonin saparisentanan Dane Yakube kantos salawas-lawasnya, tur pamrentahan Idane tusing ada wanengne." 34 Diah Maria raris matur ring sang malaekat: "Nawegang, titiang puniki jadma kantun daa. Kadi asapunapike indike punika pacang kasidan?" 35 Sang malaekat raris masaur: "Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa lakar nedunin kita, tur kawisesan Ida Sang Hyang Widi Wasa lakar nyayubin kita. Ento awanane Sang Rare ane suci ane lakar embas ento, lakar kasambat Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa. 36 Buina tingalinja Elisabet, panyamaan kitane ane suba kasambat bekung, jani suba beling matuuh nem bulan, yadiapin ia suba odah pesan. 37 Sawireh pabuat Ida Sang Hyang Widi Wasa, tusing ada paundukan ane tuara lakar kasidan." 38 Diah Maria tumuli matur: "Titiang puniki mula wantah kaulan Ida Sang Panembahan, titiang mapinunas mangda saluiring pangandikan palungguh iratu punika kasidan ring dewek titiange." Sang malaekat raris malecat, nilar Diah Maria. 39 Maletan malih makudang-kudang rahina, Diah Maria raris gegison lunga ka sinalih tunggiling kota ring pagunungan jagat Yudeane. 40 Dane ngranjing ka jeron Pandita Sakariane, tumuli ngaturang pangayu bagia ring Dane Elisabet. 41 Ritatkala Dane Elisabet mireng atur pangayu bagian Diah Mariane, raris anake alit nglejuh ring weteng danene. Dane Elisabet kabekin antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, 42 tumuli dane ngandika saha jangih kadi asapuniki: "Adi ane paling bagiana di pantaran paraeluh-eluhe makejang, tur rahayu Rare ane lakar embasang adi. 43 Ambate luih paundukane ane nibenin tiang, nyenke tiang ene, kantos ibun Ida Sang Panembahan tiange ngrauhin tiang? 44 Sawireh mara dingeh tiang pangayu bagian adine, jeg nglejuh sang rare ane kadut tiang baan gargitanne. 45 Ambate bagian adine, sawireh adi pracaya, mungguing pangandikan Ida Sang Panembahan ane katiba teken adi, pasti lakar kasidan." 46 Raris Diah Maria mabaos sapuniki: "Manah titiange ngluihang Ida Sang Panembahan, 47 tur jiwan titiange gargita santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa, Juru Rahayun titiange, 48 santukan Ida ledang macingak ring kaulan Idane sane nista dama. Ngawit saking mangkin sakancan jadmane pacang majarang titiang bagia, 49 santukan Ida Sang Maha Kuasa sampun ngardi paindikan sane mautama ring sikian titiange, tur suci parab Idane; 50 tur sih pasuecan Idane turun-temurun ring anake sane subakti ring Ida. 51 Malantaran tangan Idane sane kuasa, Ida nyambragang anake ngagu-ngagu, muah sakancan rencanannyane. 52 Ida nyurudang lungguh pararatune sane mawisesa saking singasanannyane, tur ningtingang anake sane nista dama. 53 Anake sane seduk tuukin Ida antuk paindikan-paindikan sane becik, tur anake sugih katundung saha matalang. 54 Ida ngamanggehang prajanjian Idane ring leluur iragane, tur Ida rauh ngrahayuang kaulan Idane, Israel. 55 Ida maicayang sih pasuecan Idane ring Dane Abraham miwah ring saparisentanan danene ngantos salami-laminipun." 56 Wenten sawatara tigang sasih suenipun Diah Maria jenek ring jeron Dane Elisabete, raris dane mawali mantuk. 57 Sasampun tutug wulanan bobotan Dane Elisabet, raris dane ngembasang putra lanang adiri. 58 Parapisaga miwah parasemeton danene mireng mungguing Ida Sang Panembahan sampun nyinahang sih sueca sane kalangkung ageng ring Dane Elisabet, tur ida dane sami pada sareng-sareng masuka rena ring dane. 59 Sasampune sang rare mayusa kutus rahina, pisaga-pisaga miwah parasemeton danene pada rauh jagi nyunat sang rare, tur jaga kaparabin Sakaria, satinut ring parab dane sang aji. 60 Nanging biang sang rare raris mabaos sapuniki: "Sampunangja sapunika, nanging rarene puniki patut kawastanin Yohanes." 61 Parasemeton miwah parapisaga-pisagan danene raris mabaos sapuniki: "Saking pantaran semeton druene tan wenten sane maparab kadi asapunika angan adiri." 62 Ajinne raris kawangsitin saha katakenin sira jaga kaparabin anake alit punika. 63 Dane Sakaria ngarsayang papan tulis tur dane nulis kadi asapuniki: "Adanne Yohanes." Irika parasemeton miwah parapisagan danene sami pada angob. 64 Duk punika ugi pramangkin ical kolok danene, tur dane nyidayang malih mabaos, tumuli muji Ida Sang Hyang Widi Wasa. 65 Parapisaga-pisagan danene sami pada ajerih, tur paindikane punika dados orti sane amiug ring desa-desa pagunungan Yudeane. 66 Asing-asing anake sane miragi indike punika, sami pada mapineh-pineh tur mabaos sapuniki: "Kenken lakar dadinne anake alit ento manian?" Dening suba sinah dane kasarengin baan kawisesan Ida Sang Panembahan. 67 Irika Dane Sakaria, ajin anake alit punika kabekin antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, ngantos dane mapidarta sakadi nabi, sapuniki: 68 "Pujija Ida Sang Panembahan, Widin Israele! Ida sampun rauh ngrahayuang tur mebasang kaulan Idane. 69 Ida maicayang Juru Rahayu sane mawisesa ring iraga, sane mijil saking parisentanan Sang Prabu Daud, kaulan Idane. 70 Sakadi sane sampun janjiang Ida saking purwakala malantaran paranabin Idane sane suci, 71 praya ngluputang iraga saking sakancan meseh-meseh iragane, tur saking kawisesan sakancan anake sane duracara ring iraga, 72 praya nyinahang sih pasuecan Idane ring paraleluur iragane, tur eling ring pasubayan Idane sane suci, 73 Ida majanji ring leluur iragane Abraham, Ida masumpah jaga ngluputang iraga saking meseh-meseh iragane, samaliha nglugrain iraga ngaturang bakti ring Ida antuk manah sane liang. 75 Mangda iraga urip suci miwah patut ring ayun Idane, salamin urip iragane. 76 Ih cening pianak bapa, cening lakar kasambat dadi nabin Ida Sang Hyang Widi Wasa Sane Maha Luur. Cening lakar majalan di ajeng Ida Sang Panembahan buat nabdabang margi ane bakal marginin Ida; 77 buat nuturin parakaulan Idane, mungguing dosa-dosannyane bakal kampurayang, tur ia bakal karahayuang. 78 Ida Sang Hyang Widi Wasa, Panembahan iraga maraga sih sueca lan kapiolasan. Ida lakar ngedengang sinar karahayuan buat iraga, 79 muah teken sakancan anake ane nongos di wewengkon sang patine, tur nuntun pajalan iragane nuut rurunge ane sutrepti." 80 Anake alit punika sayan duur tur sayan wicaksana. Dane malinggih ring tegal melakange kantos rauh panemayan dane patut nyinahang raga ring wong Israele.

Lukas 2

1 Duk masa punika Ida Sang Nata Ratu Agustus mrentahang jadmane sane wenten ring sawewengkon jagat idane, mangda sami kacacah jiwa. 2 Cacah jiwa sane pangawit puniki kawentenang ritatkala Dane Kirenius madeg gubernur ring jagat Siria. 3 Duaning punika, makasami anake pada budal ka desa uedannyane suang-suang, mangda kacacah jiwa irika. 4 Kadi asapunika taler Dane Yusup raris kesah saking kota Nasaret wewengkon Galileane, ngungsi ka wewengkon Yudea, ka kota sane mawasta kota Betlehem, kota pamijilan Sang Prabu Daud, santukan dane mula sentanan Ida Sang Prabu Daud. 5 Dane naptarang raga kasarengin antuk pepacangan danene Diah Maria, sane sedek mobot. 6 Duk sang kalih wenten ring kota Betlehem, sampun tutug masa wulanan Diah Maria pacang ngembasang putra. 7 Irika raris dane ngembasang putra lanang adiri, putran danene sane pinih duura. Sang rare kakaput antuk wastra saha kaperemang ring genah tetedan kambinge, santukan dane nenten polih genah makolem irika. 8 Duk punika ring wewengkon jagate irika wenten makudang-kudang pangangon nuju magadang mondokin ingon-ingonipune ring pategalane. 9 Tan pararapan jeg wenten malaekat nyeleg ring arepanipune, saha teja kaluihan Ida Sang Panembahan nglikub nyunarin ipun, sane ngranayang tan kadi-kadi ajerihipune. 10 Sang malaekat raris ngandika ring ipun: "Edaja jejeh! Jani manira nekedang Orta Rahayu teken cai ane ngliangin buat bangsan caine. 11 Di petenge ane jani suba embas Sang Prabun caine, Ida Sang Kristus Panembahan caine, di kota pamijilan Ida Sang Prabu Daud. 12 Apang cai nawang, kene cirinne: cai lakar nepukin Rare makaput aji kamben tur kaperemang di wadah mamaan kambinge." 13 Tan dumade katon malih akeh pisan wadua balan suargane lianan sinarengan ring sang malaekat punika, makidung muji Ida Sang Hyang Widi Wasa, sapuniki: 14 "Luihing utama buat Ida Sang Hyang Widi Wasa ring suarga, tur sutrepti rahayu ring jagate, ring pantaran anake sane hiangin Ida." 15 Sasampun malaekate punika nilarin ipun mawali ka suargan, parapangangone punika raris pada mabaos sapuniki: "Jalan jani iraga ka kota Betlehem, natasin unduke ane suba kawarahang baan Ida Sang Panembahan teken iraga." 16 Ipun raris gegison mamargi, tumuli panggihin ipun Diah Maria kasarengin antuk Dane Yusup miwah Sang Rare sane merem ring wadah tetedan kambinge. 17 Tatkala parapangangone ngantenang Sang Rare punika, tumuli ipun nyritayang paindikane sane sampun kawarahang antuk sang malaekat ngeniang indik Sang Rare punika ring sakancan anake sane wenten irika. 18 Sawatek anake sane miragiang paindikan sane kacritayang antuk parapangangone punika, sami pada angob. 19 Nanging Diah Maria muntil ring kayun saluiring paindikane punika, saha telebang dane mikayunin. 20 Parapangangone raris mawali saha muji lan ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa, santukan saluiring sane sampun kapiragi lan kapanggih punika sami manut sakadi sane sampun kawarahang antuk sang malaekat ring ipun. 21 Sasampune Rare punika mayusa tutug kutus rahina, Ida sampun patut kasunat, raris Ida kaparabin Yesus, inggih punika parab sane kawarahang antuk sang malaekat, sadurung Ida kabobotang. 22 Sasampun rauh panemayan Dane Yusup miwah Diah Maria ngamargiang upakara pabresihan, manut pidabdab Torat dane Nabi Musa, Sang Rare raris kabakta antuk biang miwah ajine ka kota Yerusalem, praya katurang ring Ida Sang Panembahan. 23 Santukan wenten sinurat ring Cakepan Torat Ida Sang Panembahan, sapuniki: "Asing-asing rare muani ane lekad sinyumu, patut katurang ka ajeng Ida Sang Hyang Widi Wasa." 24 Biang miwah ajin Idane taler ngaturang aturan, manut kecap Cakepan Torat Ida Sang Panembahan, inggih punika paksi kukur apacek wiadin panak dara kekalih. 25 Irika ring kota Yerusalem wenten anak sane mapesengan Simeon. Dane maraga darma sadu saha ngajap-ajap rauh Ida Sang Prabun Israele. Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa malingga ring ragan danene, 26 tur Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun mapaica piteket ring dane, mungguing dane tan pacang seda, sadurung dane manggihin Sang Prabu Sane Kajanjiang antuk Ida Sang Panembahan punika. 27 Masrana tuntunan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, Dane Simeon ngranjing ka Perhyangan Agung. Rikala Sang Rare Yesus kabakta ka Perhyangan Agung antuk aji biang Idane jaga ngamargiang upakara manut paileh sane sampun kadabdab ring Cakepan Torate, 28 Dane Simeon tumuli nyangkol Anake Alit punika saha muji Ida Sang Hyang Widi Wasa sapuniki: 29 "Inggih Ratu Sang Panembahan, sane mangkin lugrainja kaula druene mapamit budal saha sutrepti, satinut ring sabdan Palungguh IRatu, 30 duaning matan titiange sampun ngantenang karahajengan paican Palungguh IRatu, 31 sane sampun cawisang Palungguh IRatu ring arepan sakancan bangsane sami, 32 inggih punika galang sane nyinahang margin Palungguh IRatu pabuat parabangsa sane boya Israel, maliha ngrauhang kautamaan katiba ring Israel kaula druene." 33 Aji miwah biang Sang Rare punika kalintang angob ring paindikan sane kucapang antuk Dane Simeon ngeniang indik Sang Rare punika. 34 Dane Simeon raris ngamertanin sang kalih miwah Rarennyane, saha mabaos ring Diah Maria, biang Anake Alit punika sapuniki: "Anake Alit puniki kapilih antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang ngawinang akeh wong Israel sengkala wiadin rahayu. Ida pacang dados cihna saking Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane praya katungkasin antuk anake akeh, 35 tur malantaran punika pepineh anake jaga sinah. Samaliha kayun ragane pacang sedih kingking, satmaka katuek antuk klewang." 36 Irika taler wenten nabi istri adiri, sane mapesengan Hana, okan Panuele saking suku Aser. Dane taler lingsir pisan. Dane sampun naen marabian pitung warsa suenipun, 37 sane mangkin dane sampun balu ulung dasa patpat warsa suenipun. Dane nenten naen matilar saking Perhyangan Agung; rahina wengi dane ngastiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, maduluran mapuasa miwah ngastawa. 38 Duk punika ugi dane rauh, tumuli ngaturang pamuji ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, saha nyritayang indik Anake Alit punika ring sakancan anake sane ngajap-ajap rauh Ida Sang Hyang Widi Wasa praya mebasang kota Yerusaleme. 39 Sasampun sang kalih puput ngamargiang upakara manut sakadi pituduh Cakepan Torat Ida Sang Panembahan, irika Dane Yusup kasarengin antuk Diah Maria miwah Sang Rare raris mawali ka wewengkon Galilea ka jeron danene ring kota Nasaret. 40 Anake Alit punika sayan duur tur sayan widagda. Ida kabekin antuk kawicaksanaan, samaliha mertan Ida Sang Hyang Widi Wasa malingga ring ragan Idane. 41 Nyabran warsa biang miwah ajin Ida Hyang Yesus lunga ka kota Yerusalem, gumanti ngluihang Rerainan Paskah. 42 Ritatkala Ida Hyang Yesus sampun mayusa roras taun, Ida miwah biang ajin Idane lunga marerainan ka kota Yerusalem, sakadi biasanipun. 43 Sasampun wusan marerainan biang miwah ajin Idane pada mawali mantuk, nanging Ida Hyang Yesus ngraga kantun jenek ring kota Yerusalem. Indike punika tan kuningin antuk biang miwah ajin Idane. 44 Kapitaenang mungguing Ida sampun mamargi sinarengan ring anake akeh. Sasampun arahina mamargi raris aji miwah biang Idane ngrerehin Ida ring pantaran parasemeton miwah parasawitran danene. 45 Nanging Ida nenten kapanggihin. Punika awinanipun sang kalih raris mawali ka kota Yerusalem ngrereh Putran danene. 46 Sasampune tigang rahina raris Ida kapanggihin ring Perhyangan Agung, sedekan malinggih sareng-sareng ring paraguru agama Yahudine, mirengang paurukan tur matur pitaken ring paragurune punika. 47 Anake sane miragiang Ida sami pada angob ring kawicaksanaan miwah pasaur-pasaur Idane. 48 Rikala biang miwah ajin Idane ngaksi Ida, irika sang kalih angob pisan. Biang Idane tumuli mabaos ring Ida sapuniki: "Ih Cening, apa awanane Cening ngaenang meme bapan Ceninge tuyuh buka kene? Bapan Ceninge muah meme kanti bekut ngalih Cening." 49 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Ibu miwah aji, napi awinan ibu miwah aji ngrereh Tiang? Napi ibu miwah aji tan uning, mungguing Tiang patut setata wenten ring purin Ajin Tiange?" 50 Nanging biang miwah ajin Idane nenten ngresep ring daging wecanan Idane punika. 51 Ida Hyang Yesus raris mawali ka kota Nasaret sareng-sareng ring biang miwah ajin Idane. Ida tansah satinut ring pangajah biang miwah ajin Idane. Biang Idane muntil ring kayun saluiring paindikane punika. 52 Ida Hyang Yesus sayan duur tur kawicaksanaan Idane sayan mawuwuh, saha sumingkin kasuecanin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah katresnain antuk manusane.

Lukas 3

1 Duk punika wau limolas taun suenipun Ida Sang Nata Ratu Tiberius nyakrawerti, ritatkala Dane Pontius Pilatus madeg gubernur ring wewengkon Yudea miwah Ida Herodes madeg prabu ring wewengkon Galilea. Semeton idane, Ida Pilipus madeg prabu ring wewengkon Iturea miwah Trakonitis, Ida Lisanias madeg prabu ring wewengkon Abilene, 2 samaliha Ida Hanas miwah Ida Kayapas madeg dados Pandita Agung. Duk punika wenten sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa tumurun ring Dane Yohanes putran Sakariane, ring tegal melakange. 3 Dane Yohanes raris lunga nylajah wewengkon Tukad Yordane, saha mapidarta: "Pada kutangja dosa-dosan jerone, tur pada malukatja! Ida Sang Hyang Widi Wasa lakar ngampurayang dosa-dosan jerone!" 4 Sakadi sane sinurat ring Cakepan Nabi Yesayane, sapuniki: "Ada anak gelur-gelur ngraos di tegal melakange kene: Cawisangja margane buat Ida Sang Panembahan, buina benengangja rurunge ane lakar marganin Ida. 5 Sakancan ane lebah patut kaurug muah sakancan ane tegeh muah ane mentig patut karapah. Ane lekak-lekok patut kabenengang muah ane lebah tegeh patut kadangsahang; 6 sakancan manusane lakar ningalin akenken Ida Sang Hyang Widi Wasa ngrahayuang bangsa padruen Idane." 7 Akeh anake rauh tangkil ring Dane Yohanes misadia nunas panglukatan. Dane raris ngandika ring anake akeh punika: "Ih jlema nyahan lelipi! Nyen jerone ngorahin makelid uli pidukan Ida Sang Hyang Widi Wasa ane lakar teka? 8 Ane jani buktiangja baan laksanan jerone, mungguing jerone suba ngutang dosa-dosan jerone. Eda jerone mapineh kene: 'Dane Abraham mula kaluuran iragane.' Jani tiang ngorahang teken jerone, Ida Sang Hyang Widi Wasa kuasa ngadakang katurunan Abrahame aji batu-batune ene. 9 Ane jani kandike suba kamengang di bungkil kayune. Sakancan punyan kayune ane tuara mesuang buah ane melah lakar kabah tur katulukang ka apine." 10 Anake akeh punika raris matur pitaken: "Yening kadi asapunika, punapike sane patut margiang titiang?" 11 Pasaur danene: "Anake ane ngelah baju dadua, patut ia ngedumang bajunne teken anake ane tusing ngelah muah anake ane ngelah dedaaran masih patut ngedumang dedaarane teken anake ane tuara ngelah dedaaran." 12 Wenten taler makudang-kudang juru duduk pajeg rauh tangkil ring dane nyadia nunas lelukatan raris nunasang ring dane sapuniki: "Inggih guru, punapike sane patut margiang titiang?" 13 Pasaur danene: "Edaja nuduk pajeg lebihan teken ane suba katetepang." 14 Wenten malih makudang-kudang prajurit matur pitaken ring dane: "Sakadi titiang, punapike sane patut margiang titiang?" Dane raris ngandika ring ipun: "Yen buat ragane, edaja ngrampas wiadin maksa nyuang gelah anak. Kanggoangja gajihe dogen!" 15 Pangajap-ajap anake akeh punika sakadi kangsok rasanipun. Ipun ngawitin mapineh-pineh, menawi Dane Yohanes punika Sang Prabu Sane Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa punika. 16 Dane Yohanes raris ngandika ring anake akeh punika: "Tiang nglukat jerone baan yeh, nanging Ida ane lakar rauh, langkungan kawisesan Idane teken tiang. Kadi rasa ngembusin talin sepatun Idane dogenko tiang tusing pantes. Ida lakar nglukat jerone baan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa muah baan api. 17 Ida suba sedia lakar napinin gandume, gabahne lakar simpen Ida ka klumpune, nanging gumpangne katunjel di apine ane tuara bakal mati-mati." 18 Akeh malih pitutur sane kanggen antuk Dane Yohanes buat nartayang Orti Rahayune ring anake akeh punika. 19 Dane Yohanes taler nglemekin Sang Prabu Herodes santukan ida ngambil Herodias, rabin semeton idane, maliha Ida Sang Prabu Herodes ngamargiang makudang-kudang kacorahan sane lianan. 20 Kacorahan idane malih maweweh-weweh, malantaran ida ngejuk tur mangkeng Dane Yohanes. 21 Sasampun anake katah punika sami kalukat, Ida Hyang Yesus taler kalukat. Rikala Ida ngastawa, langite raris mapiakan, 22 tur Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa tumurun marupa sakadi pangiber paksi darane nedunin Ida. Samaliha wenten sabda saking suarga sapuniki: "Cening mula Putran Aji ane sayang. Tuah Cening ane ledangin Aji." 23 Ritatkala Ida Hyang Yesus ngawitin pakaryan Idane, Ida mayusa sawatara tigang dasa taun; manut panyengguh anake, Ida punika okan Dane Yusup, okan Dane Eli, 24 okan Dane Matat, okan Dane Lewi, okan Dane Malki, okan Dane Yanai, okan Dane Yusup, 25 okan Dane Matica, okan Dane Amos, okan Dane Nahum, okan Dane Hesli, okan Dane Nagai, 26 okan Dane Maat, okan Dane Matica, okan Dane Simei, okan Dane Yosek, okan Dane Yoda, 27 okan Dane Yohanan, okan Dane Resa, okan Dane Serubabel, okan Dane Sealtiel, okan Dane Neri, 28 okan Dane Malki, okan Dane Adi, okan Dane Kosam, okan Dane Elmadam, okan Dane Er, 29 okan Dane Yesua, okan Dane Elieser, okan Dane Yorim, okan Dane Matat, okan Dane Lewi, 30 okan Dane Simeon, okan Dane Yehuda, okan Dane Yusup, okan Dane Yonam, okan Dane Elyakim, 31 okan Dane Melea, okan Dane Mina, okan Dane Matata, okan Dane Natan, okan Dane Daud, 32 okan Dane Isai, okan Dane Obed, okan Dane Boas, okan Dane Salmon, okan Dane Nahason, 33 okan Dane Aminadab, okan Dane Admin, okan Dane Arni, okan Dane Hesron, okan Dane Peres, okan Dane Yehuda, 34 okan Dane Yakub, okan Dane Ishak, okan Dane Abraham, okan Dane Terah, okan Dane Nahor, 35 okan Dane Serug, okan Dane Rehu, okan Dane Peleg, okan Dane Eber, okan Dane Salmon, 36 okan Dane Kenan, okan Dane Arpaksad, okan Dane Sem, okan Dane Nuh, okan Dane Lameh, 37 okan Dane Metusalah, okan Dane Henoh, okan Dane Yared, okan Dane Mahalaleel, okan Dane Kenan, 38 okan Dane Enos, okan Dane Set, okan Dane Adam, putran Ida Sang Hyang Widi Wasa.

Lukas 4

1 Ida Hyang Yesus mawali ring Tukad Yordane kabekin antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. Ida katuntun antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa ka tegal melakange. 2 Irika Ida kagoda antuk Ratun Setane petang dasa rahina suenipun. Salamin Ida Hyang Yesus irika, Ida tan ngrayunang napi-napi. Punika awinanipun sasampun tutug petang dasa rahina Ida marasa lue. 3 Ratun Setane raris matur ring Ida: "Yening IRatu yuakti Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa, nikayangja batune puniki mangda dados roti." 4 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Manut kecaping Cakepan Sucine, manusane tusingja idup baan roti dogen." 5 Ratun Setane raris makta Ida Hyang Yesus ka genahe sane tegeh. Irika ipun digelis ngedengang sakancan kaprabon jagate ring Ida Hyang Yesus. 6 Ratun Setane raris matur ring Ida: "Sakancan kakuasaan miwah kaluihane puniki pacang aturang titiang ring IRatu. Santukan makasami puniki sampun kasuksrahang ring titiang, tur titiang sampun kicen wewenang jaga nyerahang ring anake sane demenin titiang. 7 Yening IRatu kayun nyumbah titiang, makasami puniki jaga aturang titiang dados padruen IRatu." 8 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Manut kecaping Cakepan Sucine: Sungsungja Ida Sang Panembahan Widin kitane, tuah Ida dogen ane patut sungsung kita." 9 Wus punika Ida Hyang Yesus raris kabakta ka kota Yerusalem. Irika Ida kagenahang ring duur neb Perhyangan Agunge, raris Ratun Setane matur sapuniki: "Yening IRatu yuakti Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa, indayang ceburang Ragane saking iriki. 10 Santukan manut kecaping Cakepan Sucine, Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang ngandikayang paramalaekat Idane ngemban IRatu becik-becik. 11 Samaliha paramalaekate punika pacang nrampa IRatu, mangda sampunang cokor IRatune kantos katanjung ring batune." 12 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Manut kecaping Cakepan Sucine: Edaja kita mintonin Ida Sang Panembahan, Widin kitane." 13 Sasampun Ratun Setane puput ngoda Ida Hyang Yesus nganggen cara mawarni-warni, ipun raris nilar Ida, sambilang ipun ngrereh sela sane becik. 14 Ida Hyang Yesus raris mawali ka wewengkon Galilea. Kawisesan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa nyayubin Ida. Orti indik Idane sampun sumebar ring wewengkon jagate irika. 15 Ida mapaica paurukan ring perhyangan anak Yahudine irika, tur anake sami muji Ida. 16 Wus punika Ida Hyang Yesus tumuli lunga ka kota Nasaret, ring genah Idane kapiara riin. Sakadi biasanipun, ring rahina Sabate Ida ngranjing ka Perhyangan anak Yahudine. Ida raris ngadeg jaga ngwacen Cakepan Suci. 17 Ida tumuli katurin Cakepan Suci Nabi Yesayane. Sasampun kakebitang raris keniang Ida kecap sane kadi asapuniki: 18 "Roh Ida Sang Panembahan malingga ring Titiang, dening Ida sampun nyelik Titiang mangda midartayang Orti Rahayu ring anake tiwas-tiwas. Ida ngutus Titiang buat ngwarah-warahang kabebasan pabuat anake mapangkeng miwah anake buta prasida jaga ningalin, saha mebasang anake sane kajajah. 19 Samaliha midartayang masan Ida Sang Panembahan pacang ngrahayuang kaulan Idane." 20 Wus punika Ida Hyang Yesus nyakupang cakepane punika, tur kaserahang ring pangayahe, tumuli Ida malinggih. Sakancan anake sane wenten ring perhyangane punika, sami pada nganengneng Ida. 21 Ida raris ngawitin mapaica paurukan ring anake akeh punika, sapuniki: "Didinane ane jani kecap Cakepan Sucine ane mara dingeh ragane ento suba kagenepang." 22 Anake akeh punika sami ngawiaktiang tur angob ring wecanan Idane sane manis muluk, sane sampun sabdayang Ida iwau. Anake akeh punika tumuli pada mabebaosan, sapuniki: "Singke Anake ene pianak Yusupe?" 23 Ida raris ngandika: "Pedas ragane bakal ngorahang sloka ane kene teken Tiang: Ih jero balian segerangja dumun ragan Jerone ngraga. Tiang sampun miragi paindikan-paindikan sane sampun kardi jerone ring kota Kapernaum. Sane mangkin kardija paindikan sane kadi sapunika iriki ring kota uedan Jerone." 24 Raris Ida malih mawecana: "Tiang ngorahin ragane, sasajaane tuara ada nabi ane kajiang di desa palekadanne. 25 Padingehangja raos Tiange. Amun sasajaane, dugas masan Nabi Elia, liu pesan ada anak eluh balu di gumi Israele. Dugase ento tusing ada ujan telung tiban tengah makelonne, tur gumine sayah pesan. 26 Nanging dane Nabi Elia tusingja kutus maranin salah tunggal di pantaran anake eluh balu ento, sakewala dane kutus nulungin anak eluh balu di kota Sarpat di gumi Sidon. 27 Tur dugas masan Nabi Elisane, liu ada anak lepra di gumi Israele, nanging tusing ada angan adiri ane kasegerang, sajawining Naaman, wong Siriane ento." 28 Riwau miragi pangandikan Idane punika, makasami anake sane wenten ring perhyangane pada gregetan. 29 Ipun sami bangun, raris maid Ida Hyang Yesus medal saking kota, tur Ida kabakta ka muncuk gununge, genah kotane punika kawangun, praya katuludang saking muncuk gununge punika. 30 Nanging Ida terus mamargi ring selag-selagan anake punika tumuli makaon saking irika. 31 Wus punika Ida Hyang Yesus raris lunga ka kota Kapernaum, satunggiling kota ring wewengkon Galilea. Irika Ida mapaica paurukan ring rahina Sabate. 32 Anake akeh pada angob ring caran Idane ngurukang, santukan pangandikan Idane mawibawa. 33 Ring perhyangane punika wenten anak karangsukan setan. Anake punika tumuli jerit-jerit sapuniki: 34 "Inggih Ratu, Hyang Yesus saking kota Nasaret, napi sane arsayang IRatu ring titiang? Punapike IRatu puniki mapakayun nyirnayang titiang? Titiang uning sira sujatinne IRatu: IRatu puniki Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane suci!" 35 Ida Hyang Yesus raris ngerengin setane punika: "Mendep, pesuang ibane uli anake ene!" Setane punika raris mantigang anake punika ring arepan anake katah, tumuli medal saking padewekanipune, nanging tan ngawinang ipun sakit. 36 Anake sami pada angob, tur pada pakisi sapuniki: "Beh, aeng sidin pangandikan Idane. Aji kawibawan muah kawisesan Ida mrentah setane ento, tur setane pesu uli sig anake ento." 37 Raris orti indik Ida Hyang Yesus punika biakta milehan ring wewidangan jagate irika. 38 Wus punika Ida Hyang Yesus raris medal saking perhyangane punika, tumuli lunga ka jeroan Dane Simon. Matuan Dane Simon sane istri nuju sungkan panes banget pisan, tur anake sami pada ngaturang indike punika ring Ida. 39 Ida raris lunga tur ngadeg ring samping sang sungkan, saha nundung pinakitnyane. Pinakit danene punika ical pramangkin, tumuli dane matangi ngayahin tamiune sinamian. 40 Rikala suryane sampun surup, anake makasami pada ngajak nyama miwah kadangnyane sane sakit, nangkil ring ayun Ida Hyang Yesus. Ida raris ngusud anake punika, mawastu ipun sami seger. 41 Ida taler akeh nundung setan saking anake sane karangsukan, tur setane punika medal saha nyerit sapuniki: "Ratu puniki Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa!" Ida raris ngerengin setane punika, tur ipun tan kicen ngucap, santukan ipun uning mungguing Ida punika Sang Prabu Sane Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 42 Sasampune tatas rahina Ida Hyang Yesus raris medal saking kota, ngungsi ka genahe sane sepi. Nanging anake katah raris ngruruh Ida. Sasampune ipun kapanggih ring Ida ipun raris kedeh mapinunas mangda Ida sampunang nilar ipun. 43 Nanging Ida ngandika ring ipun: "Tiang masih patut midartayang Orta Rahayu unduk Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa di kota-kota ane lenan; sawireh buat ento Tiang kutus olih Ida Sang Hyang Widi Wasa." 44 Ida raris midartayang Orti Rahayu ring perhyangan-perhyangane ring sakuub jagat Yudea.

Lukas 5

1 Sedek rahina anu Ida Hyang Yesus ngadeg ring sisin Danu Genesarete, akeh anake pada ngrunyung Ida misadia miragiang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 2 Ida nyingak wenten jukung kekalih ring pasisi. Parabandegane sampun tedun saking jukungnyane, tur sedekan ngumbah jaringipune. 3 Ida raris munggah ka sinalih tunggil jukung punika, inggih punika jukung Dane Simon, tur Ida ngandikayang ngatengahang, mangda dohan akidik saking pasisi. Ida raris malinggih tur mapaica paurukan ring anake akeh saking jukunge. 4 Sasampune Ida puput mabaos, Ida raris ngandika ring Dane Simon: "Katengahangja jukunge ka tongose ane dalem, tur pulangja jaringe ditu ngajak timpal-timpal ceninge, buat ngejuk be." 5 Dane Simon raris matur: "Inggih Guru, sampun awengi mepek titiang sareng sami makarya nguyak dewek, nanging titiang nenten molih napi-napi. Nanging sawetning Guru sane ngandikayang, sane mangkin jagi pulang titiang jaringe puniki." 6 Sasampun jaringe kapulang, raris ngeniang ulam akeh pisan, ngantos jaringe punika tambis-tambis uek. 7 Raris dane ngwangsitin timpal-timpal danene sane ring jukunge tiosan, mangda rauh nulungin dane. Timpal danene tumuli pada rauh, irika jukunge makakalih kabuatin ulam, kantos tambis-tambis kelem. 8 Rikala Dane Simon ngantenang indike punika, dane raris matedoh ring ayun Ida Hyang Yesus, saha matur: "Inggih Ratu Sang Panembahan, ledang IRatu nilar titiang santukan titiang jadma kalangkung madosa." 9 Dane miwah timpal-timpal danene sami pada angob antuk akeh ulame sane keniang dane. 10 Kadi asapunika taler Dane Yakobus miwah Dane Yohanes, okan Dane Sebedeus, sane dados timpal-timpal Dane Simon. Pangandikan Ida Hyang Yesus ring Dane Simon: "Edaja jejeh, ngawit uli jani cening lakar dadi utusan buat ngalih anak apang dadi sisian Gurune." 11 Sasampun jukungnyane kapaid ka pasisi, dane raris nilar jukung miwah sadagingipun makasami, tumuli ngiring Ida Hyang Yesus. 12 Nuju rahina anu Ida Hyang Yesus nemonin wenten ring satunggiling kota. Irika wenten anak sakit lepra adiri. Ritatkala ipun kapanggih ring Ida Hyang Yesus, ipun nylempoh nunas ica sapuniki: "Inggih Ratu, yen wantah IRatu ledang, janten IRatu mrasidayang nyegerang dewek titiange." 13 Ida Hyang Yesus raris nyujuh tur ngusud ipun, kadulurin antuk pangandika: "Kisinin pinunas ragane." Duk punika ugi pinakitipune raris ical. 14 Ida Hyang Yesus miteketin ipun mangda ipun sampunang ngortiang paindikane punika ring anake lianan. Sapuniki pangandikan Idane: "Kemaja jani enggalang edengang awak ragane ka ajeng sang pandita. Suba keto maturanja teken Ida Sang Hyang Widi Wasa, buka ane kauduhang baan Dane Musa, pinaka cihna bukti buat anake makejang, mungguing ragane suba seger." 15 Nanging orti indik Ida Hyang Yesus sayan biakta, tur anake akeh pada rauh mabeled nangkil ring Ida, miragiang paurukan Idane, tur ipun pada kasegerang saking sakancan pinakitipune. 16 Wusan punika Ida Hyang Yesus raris nyingidang raga, ka genah-genah sane sepi, irika Ida ngastawa. 17 Sedek rahina anu, rikala Ida Hyang Yesus mapaica paurukan, wenten makudang-kudang anak saking golongan Parisi miwah guru agama miragiang paurukan Idane. Anake punika pada rauh saking desa-desa sawewengkon jagat Galilea miwah wewengkon Yudea miwah saking kota Yerusalem. Kawisesan Ida Sang Panembahan malingga ring anggan Idane buat nyegerang anake sane sakit-sakit. 18 Raris wenten anak rauh negen anak rumpuh nganggen tandu; tur banget antukipun ngulehang mangda nyidayang ngranjing tur ngenahang sang sakit ring ajeng Ida Hyang Yesus. 19 Nanging santukan akeh pisan jadmane irika, ipun tan mrasidayang ngranjing. Punika awinannya ipun raris munggah ka raabe. Irika tumuli raabe kabukak, tur sang sakit miwah tandunnyane raris katantan katedunang ring basan tengah anake akeh punika, beneng ring ajeng Ida Hyang Yesus. 20 Duk Ida Hyang Yesus nyingak kapracayan anake punika, Ida raris ngandika: "Ih cening, dosan ceninge suba kampurayang." 21 Paraguru agamane miwah anak saking golongan Parisine pada mabaos ring kayunnyane sapuniki: "Nyen sasajaane Anake ene? Dadi ia langgana teken Ida Sang Hyang Widi Wasa? Sajabaning Ida Sang Hyang Widi Wasa tusing ada anak ane wenang ngampurayang dosa." 22 Nanging Ida Hyang Yesus wikan ring pakayunan danene, mawinan Ida ngandika ring dane sapuniki: "Napi awinanipun ragane mapikayun kadi asapunika? 23 Sane encenke danganan maosang: 'Dosan ceninge suba kampurayang!' padayang: 'Bangunja tur majalan!'? 24 Nanging mangda ragane uning, mungguing Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa madue kuasa ngampurayang dosa ring jagate puniki." Ida raris ngandika ring anake rumpuh punika: "Tiang nguduhang cening, bangun tur tegenja tandun ceninge tur kemaja lautang mulih." 25 Duk punika ugi ipun bangun ring arepan anake akeh punika, raris tandunnyane kategen tur ngraris ipun budal sarwi ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa. 26 Makasami anake pada angob, maduluran ajerih, saha ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa, sapuniki baosipune: "Didinane ene iraga suba ningalin paundukan-paundukan ane kaliwat ngangobin." 27 Wus punika Ida Hyang Yesus raris medal, tumuli Ida nyingak juru duduk pajeg adiri, sane mapesengan Lewi, sedekan malinggih ring genahnyane nudukin. Ida raris ngandikain dane: "Maija tututin Guru!" 28 Pramangkin dane matangi tur makasami tilarin dane tumuli ngiring Ida. 29 Wus punika Dane Lewi raris ngwentenang pesta ageng pabuat Ida Hyang Yesus ring jeroan danene. Akeh parajuru duduk pajeg miwah paraanak lianan sareng-sareng dados tamiu irika. 30 Paragolongan Parisi miwah paraguru agamane, pada pakisi ring parasisian Idane, sapuniki baos danene: "Napi awinan ragane sareng-sareng matamiu ring parajuru duduk pajeg miwah ring anak madosa?" 31 Raris kasaurin antuk Ida Hyang Yesus sapuniki: "Anake sane seger nentenja merluang balian, wantah anake sakit kewanten sane merluang. 32 Rauh Tiange boyaja pabuat anak sane malaksana patut, nanging pabuat anake sane madosa, mangdane ipun ngutang dosa-dosannyane." 33 Paragolongan Parisine raris matur ring Ida sapuniki: "Parasisian Dane Yohanes sering pisan mapuasa miwah ngastawa, kadi asapunika taler sisian golongan Parisine, nanging parasisia druene tansah mangan nginum nenten mapuasa." 34 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Napike pitaenang ragane tamiun pangantene sedih kingking mapuasa, rikala pangantene kari sareng-sareng ring tamiune punika? Sampun janten nenten! 35 Nanging jaga wenten masanipun, rikala pangantene kagingsirang saking pantarannyane, irika wau ipun jagi pada mapuasa." 36 Ida malih ngandika ring sawatek anake punika nganggen pangande asapuniki: "Nenten wenten anak sane ngeset wastra sane anyar jaga kanggen nampel wastrane sane buuk. Yening wenten kadi asapunika, sampun janten wastrane sane anyar punika jaga nguek wastrane sane buuk, samaliha sane anyar punika mula tan anut ring sane buuk. 37 Kadi asapunika taler, tan wenten anak sane mempen anggur sane anyar ka klukuh blulange sane buuk, santukan yening kadi asapunika, anggure sane anyar punika sinah jaga ngeplugang klukuh blulange punika, tur anggure pacang mabriok miwah klukuhe punika uug. 38 Nanging anggure sane anyar patut kapenpen ka klukuhe sane anyar. 39 Maliha tan wenten anak dot nginum anggur sane anyar yen ipun sampun nginum anggur sane let, santukan sapuniki baosipune: 'Enu jaenan rasan anggure ane let.'"

Lukas 6

1 Nuju rahina Sabat Ida Hyang Yesus mamargi ring pategalan gandume. Irika parasisian Idane ngaud-ngaud badihan gandum, tur kauyeg ring tlapakan danene, raris kapunggut. 2 Nanging wenten makudang-kudang anggota golongan Parisine mabaos sapuniki: "Napi awinan ragane ngamargiang paindikan sane tan patut kamargiang ring rahina Sabate?" 3 Ida Hyang Yesus raris masaur sapuniki: "Napi ragane tan naen ngwacen indik sane kalaksanayang antuk Ida Sang Prabu Daud, duk ida miwah pangiring idane marasa kaluen? 4 Duk punika ida ngranjing ka Perhyangan Linggih Ida Sang Hyang Widi Wasa tur ngambil roti aturane. Roti punika raris ajengang ida, tur parapangiring idane taler pada kicen. Yadiastun yen manut kecap Cakepan Torat iragane, rotine punika tan dados kajengang antuk anak tiosan, sajawining antuk parapanditane kewanten." 5 Pamuputipun pangandikan Idane ring dane, sapuniki: "Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa, mula wantah maraga Panembahan rahina Sabate." 6 Nuju rahina Sabat sane siosan, Ida Hyang Yesus ngranjing ka perhyangan, raris Ida mapaica paurukan. Irika wenten anak adiri sane lima kenawanipune kepek. 7 Paraguru agama miwah paragolongan Parisine sami pada nlektekang Ida, buat ngulati kiwangan Idane, punapike Ida pacang nyegerang anak ring rahina Sabate punika. 8 Ida wikan ring pakayunan danene, tumuli Ida ngandika ring anake kepek sapuniki: "Bangun tur majujukja dini di arep!" Anake punika raris bangun tur majujuk. 9 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring dane sareng sami: "Mangkin Tiang mataken ring ragane: Yen manut Cakepan Torat iragane, encenke sane patut kalaksanayang ring rahina Sabate? Mapakardi ayu punapi mapakardi ala? Nulungin anak mangda ipun urip, punapi ngepet patin anak?" 10 Wus punika Ida raris mandreng anake sane ngiter Ida tumuli ngandika ring anake kepek punika: "Leserangja liman ragane!" Anake punika raris ngleserang limannyane, mawastu limanipune seger. 11 Nanging paraguru agama miwah golongan Parisi punika raris ngapi dukannyane, tumuli dane mapiguman, sapunapi antuknya jagi misekayang Ida Hyang Yesus. 12 Duk punika Ida Hyang Yesus munggah ka bukite praya ngastawa. Awengi mepek Ida ngastawa ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 13 Sasampune tatas rahina, Ida raris ngandikain sisian Idane, tumuli kapilih roras diri, sane kamanggehang tur kabiseka dados parautusan, inggih punika: 14 Dane Simon, sane taler kicen pesengan Petrus miwah Dane Andreas semeton danene, Dane Yakobus miwah Dane Yohanes, Dane Pilipus miwah Dane Bartolomeus, 15 Dane Matius miwah Dane Tomas, Dane Yakobus okan Dane Alpeus miwah Dane Simon sane kasambat dados golongan Nasional, 16 Dane Yudas okan Dane Yakobus miwah Dane Yudas Iskariot, sane pamuputipun alpaka guru ring Ida Hyang Yesus. 17 Ida raris tedun saking bukite sinarengan ring parasisian Idane, tur mararian ring genahe sane dangsah. Irika akeh parasisian Idane sane tiosan mapunduh sareng anak lianan sane saking wewidangan jagat Yudea miwah saking kota Yerusalem, samaliha saking wewengkon kota-kotane ring pasisi makadi: Kota Tirus miwah kota Sidon. 18 Anake punika rauh nyadia miragiang paurukan Idane miwah mangda kasegerang saking pinakitnyane. Samaliha anake sane karangsukan setan taler segerang Ida. 19 Anake punika sami ngaat pisan mamanah ngusud Ida, santukan saking anggan Idane medal kawisesan sane nyegerang ipun makasami. 20 Ida Hyang Yesus raris ngaksi sisian Idane, sarwi ngandika, sapuniki: "Bagia cening ane tiwas-tiwas tur suksrah teken Ida Sang Hyang Widi Wasa, wireh cening ane ngrasayang kawiryan Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 21 Bagia cening ane seduk jani, wireh cening lakar kicen madaar kanti wareg. Bagia cening ane ngeling jani, sawireh cening lakar kedek. 22 Bagia cening yen malantaran Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa cening kagetingin buina kasepekang muah kacacad tur adan ceninge kanistayang muah cening kasengguh corah baan anake. 23 Pada liang tur masuka renaja dimasane ento, sawireh sasajaane gede pikolih ceninge di suargan. Sawireh aketo masih laksanan paraodah-odahnyane marep teken paranabine maluan. 24 Nanging sengkala ragane ane sugih jani, sawireh ragane di sajeroning kasugihan ragane suba muponin panglipuran. 25 Sengkala ragane ane wareg jani, sawireh ragane lakar seduk. Sengkala ragane ane kedek jani, sawireh ragane lakar kasedihan tur ngeling. 26 Sengkala ragane yen makejang anake pada nyungjungang ragane, sawireh aketo masih laksanan odah-odahnyane imaluan arepa teken paranabi palsune." 27 "Nanging pitutur Gurune teken cening, ane pada madingehang munyin Gurune, kene: Tresnainja musuh ceninge, tur mapakardi ayuja teken anake ane geting teken cening. 28 Tunasang merta anake ane nemah cening, astawayangja anake ane nyacad cening. 29 Yen ada anak namplak pipin ceninge ane aneh, baangja ia namplak ane anehan. Buina yen ada anak nyuang saput ceninge, baang ia masih nyuang bajun ceninge. 30 Baangja sakancan anake ane ngidih teken cening, tur barang ceninge ane suba juanga teken anake edaja buin tagiha. 31 Tur pakardi ane kenkenja ane demenin cening, apanga anake mapakardi marep teken dewek ceninge, gaeninja masih buka keto marep teken anake lenan. 32 Yening cening nresnain anake ane tresna teken cening dogen, apa pantes cening nampi pikolih? Anake ane madosako masih tresna teken anake ane nresnain dewekne. 33 Sawireh yen cening mapakardi ayu teken anake ane mapakardi ayu teken cening dogen, apa pantes cening nampi pikolih? Anake ane madosako masih malaksana buka keto. 34 Buina yen cening masilihang gelah ceninge teken anak, malantaran cening ngajap-ajap lakar nampi pasilihne uli anake ento, apa pantes cening nampi pikolih? Anake ane madosako masih saling silihin, saha ngajap-ajap apanga nampi pasilihne pada teken ane pasilihanga. 35 Nanging cening, edaja buka keto! Tresnainja musuh ceninge, tur mapakardi ayuja arepa teken ia. Baangja ia nyilih tur eda tagiha pasilihne. Dadinne gede pikolih ceninge, tur cening dadi paraputran Ida Sang Hyang Widi Wasa Sane Maha Luur. Sawireh Ida asung sueca teken anake ane tusing ngelah pangrasa muah teken anake corah. 36 Cening patut welas asih buka Ida Sang Aji welas arsa." 37 "Eda pesan cening nepasin anak, apanga cening masih tusing katepasin baan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Buina eda pesan cening melihang anak, apanga cening masih tusing kasisipang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Ampurayangja pelih anake, apanga Ida Sang Hyang Widi Wasa masih ngampurayang cening. 38 Baangja anake ngidih, apanga Ida Sang Hyang Widi Wasa masih lakar nyuecanin cening. Cening bakal nampi duman ane bek uli Ida Sang Hyang Widi Wasa, paica ane maliah-liah, kasriokang sig liman ceninge, amunapaja cening nyidayang nampi. Sawireh panakehane ane anggon cening nakehang anake lenan, ento masih lakar kanggon nakehang cening baan Ida Sang Hyang Widi Wasa." 39 Ida Hyang Yesus raris ngwecanayang pangande ring dane asapuniki: "Anake buta tusing nyidayang nandan timpalne ane buta. Sawireh yening ada anak buta nandan timpalne ane buta, sinah makadadua ulung ka bangbange. 40 Tusing ada murid nglebihin gurunnyane, sawireh yen muride ento suba pragat peplajahanne, sinah bates asah kabisanne teken gurunnyane. 41 Apa kranane cening ningalin medange di paningalan nyaman ceninge, nanging tampalane ane di paningalan ceninge padidi tusing runguang cening? 42 Kenkenang cening lakar ngraos teken nyaman ceninge kene: Ih beli depangja tiang ngaadang medange ane di paningalan beline ento! Nanging tampalane ane di paningalan ceninge tusing tingalin cening? Ih anak ane mapi-mapi. Kaadang malu tampalane uli di paningalane padidi, suba keto mara cening cedang buat ngaadang medange uli di paningalan nyaman ceninge." 43 "Sawireh tusing ada punyan kayu ane melah lakar mabuah jelek; buina tusing ada punyan kayu ane jelek mabuah melah. 44 Sawireh sakancan punyan kayune kabinayang uli buahne. Wireh tusing ada anak ngalap buah aa uli di bet duine muah ngalap anggur uli di punyan ketkete. 45 Anake ane melah mesuang kamelahan uli di unteng kenehne ane melah muah anake corah mesuang kacorahan uli di unteng kenehne ane corah. Sawireh apa ane ucapanga baan bibihne ento pesu uli di isin kenehne ane bek kanti maliah." 46 "Ngudiang cening nyambat-nyambat Guru: 'Ratu Panembahan, Ratu Panembahan,' nanging cening tusing pesan nglakonin pitutur Gurune? 47 Sakancan anake ane teka sig Gurune muah madingehang pitutur Gurune laut lakonina, jani Guru ngorahin cening, anake ento satmaka buka kene. 48 Ia dadi orahang buka anake ane nyujukang umah. Ia ngae bangbang dalem buat masang dasar di batu kaange. Dikatuju ada blabar gede nomplok umahne ento, sinah umahe ento tusing magenjotan, sawireh dasar umahe ento kukuh bakuh. 49 Nanging sakancan anake ane madingehang pitutur Gurune, nanging tuara lakonina, ia patuh buka anake ane nyujukang umah di tanahe tan padasar. Dikatuju ada blabar nomplok, sinah umahe ento bah mabriug, laut uug maglaturan."

Lukas 7

1 Sasampun Ida Hyang Yesus puput mabebaosan ring anake akeh punika, Ida tumuli lunga ka kota Kapernaum. 2 Irika wenten komandan tentera Roma sane madue parekan adiri, sane kasayangang pisan. Iparekan punika sedekan sakit raat pisan tur sampun tambis-tambis padem. 3 Rikala sang komandan miragi pariindik Ida Hyang Yesus, raris dane ngutus makudang-kudang panglingsir Yahudi nangkil tur mapinunas ring Ida, mangda Ida ledang rauh nyegerang parekan danene. 4 Parapanglingsire punika raris parek tangkil ring Ida Hyang Yesus, saha kedeh mapinunas, mangda Ida ledang mapaica pitulungan, sapuniki aturnyane: "Dane punika patut pisan polih pitulungan saking Guru. 5 Dane kalintang tresna ring bangsan iragane, samaliha dane sane nanggung prabea buat ngwangun perhyangan iragane." 6 Ida Hyang Yesus raris lunga sinarengan ring parapanglingsire punika. Sasampune Ida nampek saking jeron komandane punika, sang komandan raris ngutus sawitran danene tangkil ring Ida Hyang Yesus, buat matur ring Ida, sapuniki: "Guru, sampunangja Guru makewehin raga, santukan titiang tan pisan patut karauhin antuk Guru ring cecanggahan titiange, 7 kadi asapunika taler titiang newek tan pisan pantes nangkil ring ajeng Guru. Sakewanten wenten wecanan Guru akecap, sinah parekan titiange seger. 8 Santukan titiang puniki jadma nampa prentah, tur titiang taler ngereh prajurit; yening titiang mapajar ring sinalih tunggil prajurite punika: Kemaja, raris ipun mamargi miwah ring sane siosan: Maija, janten ipun rauh; wiadin ring parekan titiange: Gaeninja ento, raris karyanin ipun." 9 Riwau Ida Hyang Yesus mireng aturnyane punika, Ida kalintang angob. Ida raris maksian ring anake sane ngiring Ida, sarwi ngandika sapuniki: "Sasajaane Guru ngorahang teken ragane, tusing taen Guru mangguh kapracayan ane amone gedenne, yadiastun di pantaran anak Israele." 10 Sasampun parautusane punika mawali tur rauh ring jeron sang komandane punika dapetang ipun parekan danene sampun seger oger. 11 Wus punika Ida Hyang Yesus raris lunga ka kota Nain, kairing antuk parasisian Idane miwah anake katah. 12 Sasampune Ida nampek ring pamedal kotane, raris wenten anak medal negen sawa, sawan anak lanang, pianak anak balu eluh. Ipun maderbe pianak wantah punika kewanten. Duk punika akeh anake saking kota punika nututin anake balu punika. 13 Rikala Ida Sang Panembahan nyingak anake balu punika, kadi ketus kayun Idane kawelas arsan, tumuli ngandika ring anake balu punika, sapuniki: "Edaja ngeling!" 14 Ida raris nganampekin tur ngusud panegenane punika, mawinan anake sane negen sawane punika pada mararian. Ida Hyang Yesus raris ngandika: "Ih anak truna, Tiang nunden cening, bangunja!" 15 Pramangkin anake truna punika bangun tur negak saha ngawitin mabaos. Ida Hyang Yesus raris nyerahang ipun ring memenipune. 16 Sakancan anake punika sami pada karesresan, raris ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa, sapuniki pangucapipune: "Ada nabi luih suba mijil di pantaran iragane muah Ida Sang Hyang Widi Wasa suba rauh ngrahayuang parakaulan Idane." 17 Orti indik Ida Hyang Yesus raris amiug ring sakuubing jagat Yudeane miwah ring desa-desa sane wenten ring kiwa tengennyane. 18 Parasisian Dane Yohanes nguningang sapariindike punika ring Dane Yohanes. Dane ngandikain sisian danene kalih diri, 19 raris kutus buat nunasang ring Ida Sang Panembahan, kadi asapuniki: "Punapike Palungguh IRatu, sane kabaosang antuk Dane Yohanes, anak sane pacang rauh punika? Punapike wenten anak tiosan sane patut jantosang titiang?" 20 Rikala sang kalih sampun rauh ring ajeng Ida Hyang Yesus, ipun raris matur: "Inggih Guru, Dane Yohanes Panglukat ngutus titiang, buat nunasang ring Palungguh Guru, sapuniki: 'Punapike Palungguh Guru, sane baosang dane, Anak sane pacang rauh punika? Punapike wenten anak tiosan sane patut jantosang titiang?'" 21 Sadaweg punika Ida Hyang Yesus nuju akeh pisan nyegerang anak sane nandang pinakit mawarni-warni miwah karangsukan setan, samaliha akeh anak buta sane kasuecanin, kantos ipun mrasidayang ngeton malih. 22 Ida raris ngandika ring utusane punika sapuniki: "Kemaja uningayang teken Yohanes, sapariunduk ane suba tingalin muah dingeh ragane, nah ento: Anak buta sida ningalin, anak rumpuh nyidayang majalan, anak sakit lepra kasegerang, anak bongol nyidayang ningeh, anak mati kaidupang, buina Orta Rahayune kadartayang teken anake tiwas-tiwas. 23 Bagia pesan anake ane tuara bimbang kenehne teken unduk Tiange." 24 Sasampun utusan Dane Yohanes mapamit, Ida Hyang Yesus raris ngawitin nyritayang indik Dane Yohanes ring anake katah punika, sapuniki: "Yen ragane maranin Dane Yohanes di tegal melakange, apa ane lakar tingalin ragane? Apa ragane mabalih punyan glagah ayag-oyog ampehang angin? 25 Wiadin apa ane tingalin ragane kema? Apa mabalih anak mapanganggo sarwa bungah? Anake ane mapanganggo sarwa bungah tur suka wirya idupne, ento di karaton tongosne. 26 Yening keto apa ane alih ragane kema? Apa ragane mabalih nabi? Tiang ngorahin ragane ane amun benehne, sujatinne ragane suba ningalin anak ane luihan tekening nabi. 27 Sawireh unduk Dane Yohanes ento ada kasuratang kene: 'Aji lakar ngutus utusan Ajine majalan malunan teken Cening, apanga ia lakar nabdabang marga pabuat Cening.'" 28 "Tiang ngorahin ragane," sapunika Ida Hyang Yesus nglanturang, "Dane Yohanes Panglukat ento luihan teken sawatek manusane ane taen idup di gumine ene. Nanging anake ane paling nistana sajeroning Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa, ento luihan teken Dane Yohanes." 29 Sawatek anake sane miragi pangandikan Idane, kadi asapunika taler juru duduk pajege, sami pada mamisinggih kapatutan Ida Sang Hyang Widi Wasa, malantaran ipun sampun kalukat antuk Dane Yohanes. 30 Nanging parawong Parisine miwah paraguru agamane pada nungkasin pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa marep ring ragan danene, tur dane nenten kayun nampi lelukatan saking Dane Yohanes. 31 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Apa ane lakar anggon Tiang ngandeang anake cara janine? Masaih buka apake miribne ia? 32 Yen andeang ia patuh buka anake cerik-cerik ane macanda di pekene, tur pada saling sautin ajaka timpal-timpalne kene: 'Icang suba nyuling nanging cai tusing nyak ngigel, icang suba mamalat nanging cai tusing nyak ngeling.' 33 Sawireh Dane Yohanes rauh, dane tan ngajengang roti muah nginum anggur, lantas ragane ngorahang: 'Ia karangsukan setan!' 34 Suba keto Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa rauh, Ida ngajengang muah nginum, lantas ragane ngorahang: 'Tingalinja, Ia budag pesan madaar muah minum-inuman, dadi sawitran juru duduk pajeg muah anak nista dama.' 35 Nanging kawicaksanaan Ida Sang Hyang Widi Wasa kapisinggih kasujatiannyane baan sakancaning anake ane muponin kawicaksanane ento." 36 Wenten salah satunggiling anak saking golongan Parisi adiri ngaturin Ida Hyang Yesus marayunan ring jeroan danene. Ida raris lunga ka jeroan anak golongan Parisine punika, raris marayunan irika. 37 Ring kotane punika wenten anak eluh adiri sane sampun kucap madosa. Rikala ipun miragi mungguing Ida Hyang Yesus sedekan katamiu ring jeroan anggota golongan Parisine punika, ipun raris rauh makta minyak wangi abotol. 38 Sambilang ipun ngeling, ipun nganampekin Ida Hyang Yesus, raris matimpuh ring samping cokor Idane, kantos cokor Idane belus antuk ketelan yeh paningalanipune. Cokor Ida Hyang Yesus raris kasadsadin antuk bokipune, karas, tumuli kabriokin minyak wangi. 39 Rikala wong golongan Parisine sane ngundang Ida ngantenang indike punika, dane raris makayun-kayun, sapuniki: "Yen saja Anake ene tuah nabi, sinah tawanga nyen sasajaane anake ane ngusud Ia muah kenken laksanan anake eluh ento." 40 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring dane: "Simon, ada ane lakar tuturang Guru teken Simon abedik." Atur Dane Simon: "Inggih Guru, rarisang ndikayang." 41 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Ada anak ajaka dadua mutang teken anake ane mutranang pipis. Ane adiri mutang limang atus dolar, ane ukudan seket dolar. 42 Sawireh ia makadadua tusing nyidayang mayah, lantas utangne kapalilayang baan anake ane ngelah pipise ento. Yen keto, di pantaran anake ane dadua ento, encen ane sangetan tresnane teken anake ane ngelahang pipise ento?" 43 Atur Dane Simon: "Kamanah antuk titiang, anake sane akehan kapalilayang utangnyane." Pangandikan Ida Hyang Yesus ring dane: "Beneh pesan pasaut Simone ento." 44 Ida raris maksian ring anake eluh punika, sarwi ngandika ring Dane Simon, sapuniki: "Apake Simon ningalin anake eluh ene? Guru macelep ka umah Simone, Simon tusing nyediaang Guru yeh pabasehan batis. Nanging anake eluh ene masehin batis Gurune baan yeh paningalane tur nyadsadin baan bokne. 45 Simon tusing ngaras Guru, nanging uli mara neked dini, anake eluh ene tusing suud-suud niman batis Gurune. 46 Simon tusing ngetelin sirah Gurune aji lengis, nanging ia ngapunin batis Gurune aji lengis miik. 47 Wireh keto Guru mapitutur teken Simon: Aketo gedenne kapitresnan ane sinahanga ento nyiriang mungguing dosannyane ane gede suba kampurayang. Nanging anak ane tuah abedik kampurayang, ia masih tuah abedik nyinahang kapitresnan." 48 Ida raris ngandika ring anake eluh punika: "Dosa-dosan eluhe suba kampurayang." 49 Anake lianan, sane sareng-sareng katamiu irika, sami pada saling takenin sapuniki: "Nyen sasajaane Anake ene, dadi nyidayang ngampurayang dosan manusa?" 50 Nanging Ida Hyang Yesus ngandika ring anake eluh punika: "Kapracayan eluhe suba ngrahayuang eluh. Majalanja eluh mulih saha rahayu!"

Lukas 8

1 Wus punika Ida Hyang Yesus raris lunga nylajah kota-kota miwah desa-desa gumanti nartayang Orti Rahayu indik Ida Sang Hyang Widi Wasa sane mangkin ngadegang Pamrentahan Idane. Ida kairing antuk sisian Idane sane roras diri. 2 Sajaba punika taler wenten makudang-kudang anak istri sane ngiring Ida, inggih punika anak istri sane sampun kasegerang saking karangsukan setan miwah pinakit mawarni-warni, minakadinipun Maria sane kawastanin Maria Magdalena, sane sampun kasegerang saking karangsukan pitung setan. 3 Yohana rabin Dane Kusa prakangge ring purin Ida Sang Prabu Herodes, Susana miwah akeh malih anak istri sane lianan. Istri-istrine punika sami pada madanaang paderbeannyane suang-suang anggenipun mianin saluiring kabuatan Ida Hyang Yesus miwah parasisian Idane. 4 Duk punika anake akeh rauh nangkil ring Ida Hyang Yesus. Anake punika rauh saking makudang-kudang kota. Ida raris ngandika ring anake akeh punika nganggen pangande, sapuniki: 5 "Ada anak nyambehang bibit di tegale. Dugase ia nyambeh ento, ada abagian bibite ento ulung di lubukane, laut jekjeka baan anake, buina ada kedis teka ngamah bibite ento kanti telah. 6 Ada abagian ane ulung di tanahe ane madasar batu paras, tur sasubane mentik lantas layu laut tuh, sawireh tanahe tusing beseg. 7 Ada abagian ane ulung di tanahe ane misi tunggak-tunggak ketket. Bibite ento mentik muah ketkete ento masih milu mentik tur sayan rob naonin bibite ento kanti mati. 8 Buina ada abagian ane ulung di tanahe ane mokoh, tur sasubane mentik, ngancan gede, laut mabuah suang-suang kanti tikel ping satus." Ida Hyang Yesus raris muputang baos Idane, kadi sapuniki: "Yen ragane ngelah kuping padingehangja!" 9 Parasisian Idane raris nunasang ring Ida, punapike teges pangande punika. 10 Ida raris nyaurin sapuniki: "Cening kalugra nawang unduk Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadegang Pamrentahan Idane di gumine ene. Nanging teken anake ane lenan, saluiring paundukane ento katekedang aji pangande. Apanga ia tusing nepukin yadiastu ia ngiwasin muah tusing ngresep yadiastun ia ningeh." 11 "Kene artin pangandene ento: Bibite ento, nah ento sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 12 Ane ulung di lubukane, nah ento anak ane suba madingehang sabdane ento, nanging teka Ratun Setane mancut sabdane ento uli di kenehne, apanga ia buung pracaya muah karahayuang. 13 Ane ulung di tanahe ane madasar paras, nah ento, anake ane ningehang laut nrima sabdane ento saha liang, nanging tusing mateleb di kenehne. Ia gangsar pracaya, nanging dikalane katempuh baan gegodan, ia lantas mabalik. 14 Ane ulung di tanahe ane misi tunggak-tunggak ketket, nah ento anake ane madingehang sabdane ento, nanging ia kaliput baan jejeh muah kasugihan muah kawiryan idup cara di jagate, kanti tuara nyidayang mabuah ane melah. 15 Ane ulung di tanahe ane lemek, nah ento anake ane madingehang sabdane ento, laut nelebang di tungtung kenehne saha astiti bakti teken Ida Sang Hyang Widi Wasa. Ia anteng tur teleb, kanti bibite ento mabuah." 16 "Tusing ada anak ngenyit lampu laut nekepin lampune aji kekeb, wiadin nyelepang ka beten longan. Nanging mula tuah gantunganga di pangantungan lampune, apanga sakancan anake ane macelep mulihan, nyidayang ningalin galangne. 17 Saluiring paundukane ane ilid lakar kedengang muah ane pingit lakar kawerayang tur kalumbrahang. 18 Wireh keto, melahang pesan madingehang. Sawireh anake ane ngelah, ia lakar buin kicen imbuh, nanging anake ane tuara ngelah, saluiring ane kadena gelahne, ento lakar kambil." 19 Biang miwah parasemeton Ida Hyang Yesus rauh maranin Ida irika, nanging dane tan nyidayang nganampekin Ida, santukan jadmane akeh pisan. 20 Raris wenten anak sane nguningayang ring Ida, aturnyane: "Guru, biang miwah parasemeton Gurune nyantosang Guru ring jabaan, nyadia pacang kapanggih ring Guru." 21 Nanging Ida nyaurin ipun sapuniki: "Ane dadi meme muah nyama-nyamaan Tiange, nah ento anake ane madingehang tur nglaksanayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa." 22 Sedek rahina anu Ida Hyang Yesus munggah ka jukunge, kairing antuk parasisian Idane. Ida raris ngandika: "Jalan jani iraga malayar megat danu." Tumuli Ida malayar kairing antuk parasisian Idane sinamian. 23 Risedekan malayar, Ida Hyang Yesus sirep. Tan dumade wenten angin ribut ring danune, kantos jukunge punika bek lancah toya. Ida sareng parasisian Idane sami tambis-tambis kasinangkaonan. 24 Parasisian Idane raris nganampekin tur nangiang Ida, aturnyane: "Guru matangija! Santukan iraga tambis-tambis padem kalebu!" Ida Hyang Yesus raris matangi, tumuli namprat angin miwah toyane sane ngrubeda punika. Angin miwah toyane punika endek, tur danune raris teduh. 25 Ida raris ngandika ring parasisian Idane: "Apa kranane cening tusing pracaya teken Guru?" Nanging dane sareng sami karesresan tur angob, raris pakisi ring timpalnyane sapuniki: "Nyenke sasajaane Anake ene? Angin muah ombak titaha, kanti pada nungkul." 26 Ida Hyang Yesus miwah parasisian Idane nglanturang malayar, raris malabuh ring tanah wong Gerasane, sane selat danu saking wewengkon Galilea. 27 Riwau Ida tedun ring pasisi jeg wenten anak lanang adiri sane kawitipun saking salah tunggal kota-kotane irika, maranin Ida. Anake punika karangsukan setan, tur sampun sue ipun wantah malalung miwah nenten nyak nongos jumah, nanging ring setrane. 28 Wau ipun ngeton Ida Hyang Yesus, ipun nyerit tur makakeb ring ajeng Idane, tumuli ngelur saha matur sapuniki: "Inggih Ratu Hyang Yesus, Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa Sane Maha Luur! Punapi sane arsayang IRatu ring titiang? Nawegang pisan, titiang mapinunas ring IRatu, sampunang pisan IRatu nyangsarain titiang!" 29 Mawinan ipun matur kadi asapunika, santukan Ida Hyang Yesus sampun ngandikayang setane punika medal saking padewekan anake punika. Setane punika sampun sering mrentah anake punika yadiastun ipun kategul miwah kablagbag, nanging sakancan tali wiadin blagbagnyane katastas, tur ipun kapaid ka suung-suunge. 30 Ida Hyang Yesus nakenin ipun: "Nyen adan ibane?" Pasauripune: "Titiang mawasta Legion," santukan akeh setane ngrangsukin ipun. 31 Parasetan punika raris nunas ica ring Ida Hyang Yesus, mangda sampunang Ida nundung ipun ka jurange. 32 Sedeng becike irika wenten bawi akeh pisan sedek ngrereh teda ring rejeng gununge. Setan-setane punika raris mapinunas ring Ida Hyang Yesus, mangda ipun kalugra ngrangsukin bawi-bawine punika. Tur Ida nglugrain ipun. 33 Ipun raris medal saking padewekan anake punika, tumuli ngrangsukin bawi-bawine punika. Bawi-bawine punika sami paceburbur saking rejeng gununge ka danune, raris padem kalebu. 34 Wau sawatek anake sane nongosin bawine ngantenang paindikane punika, ipun raris malaib tur nuturang paindikane punika ring kota miwah desa-desa sakiwa tengen genahe punika. 35 Akeh anake medal praya mabalih paindikane punika. Ipun maranin Ida Hyang Yesus, tur panggihin ipun anake sane pecak karangsukan setan punika negak ring cokor Idane. Ipun sampun mapangangge tur sampun tegteg. Anake akeh punika sami pada jejeh. 36 Anake sane sampun manggihin saurah-arih paindikane punika saking pangawit, raris nuturang ring anake akeh punika, kadi asapunapi sang karangsukan setan punika kasegerang. 37 Sawatek jadmane sane wenten ring wewengkon Gerasane raris nunas ica ring Ida Hyang Yesus, mangda Ida matilar saking irika, santukan ipun sami kalintang ajerih. Ida tumuli munggah ka jukunge, raris malayar mawali. 38 Anake sane pecak karangsukan setan punika mapinunas ring Ida mangda ipun kalugra ngiring sapamargin Idane. Nanging Ida Hyang Yesus ngandikayang ipun budal, sapuniki wecanan Idane: 39 "Mulihja cening, tur tuturangja sakancan pakardin Ida Sang Hyang Widi Wasa arepa teken cening!" Ipun tumuli mapamit saking irika, raris milehan nuturang sakancan paindikan sane sampun kakardi antuk Ida Hyang Yesus arepa ring padewekanipune. 40 Sasampun Ida mawali, anake akeh pada mendak Ida, santukan ipun sampun pada nyantosang rauh Idane. 41 Raris wenten anak rauh, mapesengan Yairus, sane dados kelihan perhyangane irika. Dane sumungkem ring cokor Idane, saha nunas ica, mangda Ida ledangja simpang ka jeroan danene. 42 Santukan okan danene sane istri, sane mayusa sawatara roras warsa, sampun tambis-tambis seda. Dane madue oka wantah punika kewanten. Rikala Ida mamargi ka jeroan Dane Yairus, akeh anake pada nyeeg Ida saking kiwa tengen Idane. 43 Irika wenten anak istri adiri sane nandang pinakit ngwetuang rah sampun saking roras warsa suenipun. Ipun sampun akeh nelasang prabea buat ngrereh tamba, nanging nenten wenten sane mrasidayang nyegerang ipun. 44 Ipun ngarepang nganampekin Ida Hyang Yesus saking ungkur, raris ngusud tepin jubah Idane, jeg pramangkin ipun wusan ngamedalang rah. 45 Ida Hyang Yesus raris ngandika: "Nyen ane ngusud Tiang?" Santukan tan wenten anak sane nganken, Petrus raris matur: "Guru, akeh anake pada ngrunyung tur nyeeg Guru." 46 Nanging Ida Hyang Yesus malih ngandika: "Ada anak ane ngusud Guru, sawireh Guru marasa ada kawisesan ane metu uli awak Gurune." 47 Anake istri punika uning ring dewek katangehan, irika ipun ngetor tangkil, nylempoh ring ajeng Idane. Ring arepan anake akeh punika ipun nguningayang ring Ida, punapi awinannya ipun ngusud Ida miwah indikipune jeg pramangkin seger. 48 Ida Hyang Yesus ngandika ring ipun, sapuniki: "Ih eluh, kapracayan eluhe ane suba nyegerang eluh. Kemaja mulih saha rahayu." 49 Durung puput Ida ngandika ring anake istri punika, raris wenten utusan saking jeroan kelihan perhyangane punika. Utusane punika matur ring Dane Yairus sapuniki: "Okan ragane sampun seda. Sampunangja makewehin Ida I Guru!" 50 Nanging indike punika kapireng antuk Ida Hyang Yesus, tur Ida ngandika ring Dane Yairus: "Sampunangja jejeh, nanging pracayaja ring Tiang, sinah okan ragane pacang seger." 51 Sarauh Idane ring jeroan Dane Yairus, tan wenten anak sane kalugra ngiring ngranjing, sajawining Dane Petrus, Yohanes, Yakobus miwah aji biang anake alit punika. 52 Sami anake pada mangelingin anake alit punika tur masesambatan. Nanging Ida Hyang Yesus ngandika: "Sampunangja nangis! Anake alit puniki nentenja seda, nanging wantah sirep." 53 Anake akeh punika sami pada ngedekin Ida, santukan ipun uning, mungguing anake alit punika sampun seda. 54 Ida Hyang Yesus raris ngambil tangan anake alit punika sarwi ngandika sapuniki: "Ih cening bangunja!" 55 Roh anake alit punika raris mawali ring anggan danene, tur pramangkin dane matangi. Ida Hyang Yesus raris ngandikayang mangda anake alit punika kicen ajengan. 56 Biang ajin anake alit punika kalintang angob. Nanging Ida Hyang Yesus nenten nglugrain dane ngortiang paindikane punika ring sapasira jua.

Lukas 9

1 Ida Hyang Yesus raris marumang sisian Idane makaroras diri, tumuli kicen kasidian miwah kakuasaan buat nundung setan miwah ngicalang pinakit. 2 Wusan punika dane kutus buat midartayang mungguing sane mangkin Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadegang Pamrentahan Idane saha nyegerang anak sane sakit-sakit. 3 Sapuniki pangandikan Idane ring dane: "Kemaja cening luas! Sajeroning maleluasan, edaja ngaba apa-apa. Eda ngaba gegaman, soksokan anggo ngagendong dedaarane, pipis wiadin panganggo duang rangsukan. 4 Dijaja cening tampina madunungan, nongosja ditu, kanti cening magedi uli kotane ento. 5 Dijaja anake tusing nyak nampi cening, makaadja cening uli kotane ento, tur ketebangja ebuke uli tlapakan batis ceninge, makadadi patinget pabuat anake ditu." 6 Parasisian Idane raris mamargi nylajah desa-desane irika, midartayang Orti Rahayune punika miwah nyegerang anak sakit milehan. 7 Ida Sang Prabu Herodes, sane madeg prabu ring wewengkon Galileane, sampun mireng saluiring paindikane punika. Ida Sang Prabu Herodes rumasa osek ring kayun, santukan wenten anak maosang, mungguing Dane Yohanes Panglukat sampun nyeneng saking pantaran anake padem. 8 Wenten malih sane maosang, mungguing Nabi Elia sampun rauh, miwah wenten taler sane maosang mungguing sinalih tunggil nabi-nabine sane nguni, sampun nyeneng malih. 9 Ida Sang Prabu Herodes ngandika sapuniki: "Dane Yohanes suba punggal gelahe. Dadinne nyenke sasajaane Anake ene, ane dingeh gelahe nglaksanayang sakancan paundukane ento?" Ida sang prabu ngusahayang pisan mangda nyidayang kapanggih ring Ida Hyang Yesus. 10 Sasampun parautusan Idane mawali, dane raris nguningayang ring Ida Hyang Yesus, saluiring paindikan sane sampun laksanayang dane. Ida raris ngajak dane masingidan ring kota sane mawasta Betsaida. Sane ngiring Ida wantah parautusan Idane kewanten. 11 Riwau anake akeh miragi indike punika, ipun raris ngetut pamargin Idane. Ida ledang pisan nampi rauh anake punika. Irika Ida raris midartayang indik Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa ring ipun. Ida taler ngwarasang sakancan anake sane mamuatang kasegeran. 12 Rikala suryane sampun surup, parasisian Idane makaroras diri, rauh tangkil saha matur: "Guru, nikayangja anake akeh punika ka desa-desa miwah ka pondok-pondok sane ring kiwa tengen genahe puniki, mangda irika ipun numbas ajengan miwah ngrereh dunungan, santukan genahe puniki suung." 13 Nanging Ida ngandika ring dane: "Cening benehne maang anake ento daar." Dane raris matur: "Titiang sareng sami wantah maderbe roti limang bungkul miwah ulam kekalih kewanten. Punapike Guru ledang yening titiang mamargi jaga numbasang anake puniki ajengan?" 14 (Anake sane wenten irika, sane lanang kewanten sawatara wenten limang tali diri akehipun.) Ida raris ngandika ring parasisian Idane: "Tundenja anake ento negak magompyok-gompyokan, sawatara ajaka seket diri agompyokan!" 15 Parasisian Idane ngiringang pangandikan Idane tur ngengken anake akeh punika mangda negak. 16 Sasampun Ida ngambil rotine limang bungkul miwah ulame kekalih punika, Ida tumuli tumenga maksian ka langite. Ida matur panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Wus punika roti miwah ulame punika kagompes-gompes, paicayang Ida ring parasisian Idane, mangda kadumang ring anake akeh punika. 17 Anake makasami punika nunas ngantos wareg. Wus punika sisan rotine kapunduhang antuk parasisian Idane, wenten roras sok bek-bek akehipun. 18 Sedek rahina anu, rikala Ida Hyang Yesus ngastawa praragayan, parasisian Idane rauh nangkilin Ida. Ida raris mataken ring dane sapuniki: "Manut panyengguh anake liu, nyenke Guru ene?" 19 Atur danene: "Wenten sane nyengguh mungguing Guru puniki Dane Yohanes Panglukat. Wenten sane nyengguh mungguing Guru puniki dane Nabi Elia. Wenten malih sane nyengguh mungguing Guru puniki: Sinalih tunggiling nabi sane nguni sane nyeneng malih." 20 Ida Hyang Yesus raris mataken ring dane: "Yen manut panarkan ceninge, nyenke Guru tenenan?" Masaur Dane Petrus: "Guru puniki Sang Kristus Sang Juru Rahayu Sane Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa." 21 Ida Hyang Yesus raris miteketin dane, mangda dane sampunang ngwerayang paindikane punika ring sapasira jua. 22 Ida Hyang Yesus malih ngandika: "Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa tan pariwangde lakar nandang sangsara. Ida lakar katulak baan parapanglingsire muah baan parapangageng panditane muah baan paraguru agamane, tur lakar kasedayang. Nanging ditutug makatelunne Ida lakar buin katangiang tur kauripang." 23 Pangandikan Idane ring dane makasami: "Asing-asing anak ane makeneh dadi sisian Gurune, ia patut ngengsapang deweknyane niri, tur sadina-dina negen salibne tur nututin Guru. 24 Sawireh anake ane makeneh ngutamayang idupne padidi, ia tusing lakar muponin idup ane sujati. Nanging anake ane ngetohang uripne pabuat Guru, ia lakar muponin idup ane sujati tur langgeng. 25 Adake anak ane nyak ngodagang gumine makejang, nanging ia padidi kalah tur sengkala? Suba sinah tusing ada. 26 Anake ane kimud ngangkenin Guru muah paurukan Gurune di arepan manusane, Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa masih lakar kimud ngangkenin anake ento manian disuba pangrauhan Idane sajeroning kaluihan Idane muah kaluihan Ida Sang Aji muah kaluihan paramalaekat Idane ane suci. 27 Ingetangja: Sujatinne di pantaran anake ane ada dini jani, ada makudang-kudang anak ane tuara lakar mati, satonden ia ningalin Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadegang Pamrentahan Idane." 28 Sawatara sampun maletan pitung rahina, sasampun Ida ngwecanayang paindikan sane inucap, Ida Hyang Yesus ngajak Dane Petrus, Yohanes miwah Yakobus munggah ka gununge praya ngastawa. 29 Risedek Ida ngastawa, jeg magentos swabawan Idane, tur busanan Idane kanten petak dumilah. 30 Tan pararapan jeg wenten anak sareng kalih mabebaosan ngiring Ida, inggih punika: Nabi Musa miwah Nabi Elia. 31 Sang kalih makantenang raga ring sajeroning kaluihan tur mabebaosan ngiring Ida Hyang Yesus, maosang sapariindik Idane jaga ninutin pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa malantaran jaga seda ring kota Yerusalem. 32 Daweg punika Dane Petrus miwah timpal-timpal danene sedekan sirep leplep. Rikala dane pada matangi, kantenang Dane Ida Hyang Yesus sajeroning kaluihan Idane miwah anak sareng kalih sane sareng-sareng ngadeg ring Ida. 33 Duk sang kalih jaga nilarin Ida Hyang Yesus, Dane Petrus matur ring Ida, sapuniki: "Inggih Guru, bagia pisan iraga wenten iriki. Sane mangkin titiang jaga ngwangun pakoleman tetiga, inggih punika asiki buat Guru, sane asiki pabuat dane Nabi Musa miwah sane malih asiki pabuat dane Nabi Elia." (Nanging sujatinipun Dane Petrus nenten uning ring indik sane ucapang dane punika.) 34 Sedek dane matur kadi asapunika, jeg wenten mega nyayubin Ida miwah dane sareng sami, tur rikala Ida miwah dane kasayubin antuk megane punika, sisiane makatetiga punika pada karesresan. 35 Tumuli wenten sabda saking genah megane punika, sapuniki: "Ene suba Putran Ulun ane selik Ulun. Idepangja pangandikan Idane." 36 Sasampun puput sabdane punika, jeg kantenang dane wantah Ida Hyang Yesus kewanten kantun praragayan. Tur parasisian Idane nyekepang paindikane punika. Samaliha daweg punika dane tan pisan nuturang paindikane sane sampun panggihin dane punika ring sapasira jua. 37 Benjangipun rikala Ida sareng sisian Idane sane tetiga punika tedun saking gununge punika, akeh anake pada rauh nangkilin Ida. 38 Wenten anak adiri saking pantaran anake akeh punika mapinunas sapuniki: "Inggih Guru, titiang nunas ica ring Guru, mangda Guru ledang ngaksi pianak titiange, santukan titiang maderbe pianak wantah ipun kewanten. 39 Ipun karangsukan setan. Setane punika jeg tan pararapan ngawinang ipun jerit-jerit, tur ipun kapungsang-pangsing antuk setane punika, ngantos madidih bungutipune. Setane punika tan rered-rered nyakitin ipun tur nenten nyak makaon saking padewekanipune. 40 Titiang sampun nunas tulung ring parasisia druene, mangda nundung setane punika, nanging dane nenten mrasidayang." 41 Ida Hyang Yesus raris ngandika: "Pelih pesan ragane ene! Ragane tusing pracaya teken Tiang. Nganti buin amunapake makelon Tiange patut bareng-bareng teken ragane? Nganti buin makapidanke Tiang patut sabar teken ragane?" Ida raris ngandika ring reraman anake alit punika, sapuniki: "Ajakja pianak ragane mai!" 42 Duk anake alit punika sampun nampek ring Ida Hyang Yesus, setane punika mantigang tur mungsang-mangsing ipun. Nanging Ida Hyang Yesus ngerengin setane tur nyegerang anake alit punika, raris kaserahang ring bapannyane. 43 Makasami anake pada angob ring kawisesan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane maha agung. Durung ical angob anake makasami punika ring sakancan paindikane sane kardi Ida iwau, Ida Hyang Yesus raris ngandika ring parasisian Idane: 44 "Ingetangja raos Gurune ene: Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa lakar kaserahang sig kakuasaan manusane." 45 Dane sareng sami nenten ngresep ring daging pangandikane punika, santukan kantun makulit, kantos dane tan mrasidayang minehin, samaliha dane nenten purun nunasang ring Ida piteges pangandikan Idane punika. 46 Raris wetu pagujeg ring pantaran parasisian Idane, indik sapasirake sane pinih utamana ring pantaran danene. 47 Nanging Ida Hyang Yesus wikan ring daging pakayunan danene punika. Duaning punika Ida raris ngambil anak alit adiri tur jujukang Ida ring samping Idane, 48 tumuli ngandika ring parasisian Idane sampuniki: "Nyenja ane nampi anake cerik ene uli krana Guru, anake ento nampi Guru. Nyenja ane nampi Guru, anake ento nampi ane ngutus Guru. Sawireh anake ane paling nistana di pantaran ceninge ajak makejang, anake ento paling utamana." 49 Dane Yohanes raris matur: "Guru, titiang manggihin wenten anak nundung setan masrana ngojah parab Gurune. Ipun raris tombahang titiang, santukan ipun nenten sareng-sareng ring iraga." 50 Ida Hyang Yesus ngandika ring dane: "Edaja tombahanga anake ento! Sawireh anake ane tusing ngamusuhin cening, anake ento dadi roang ceninge." 51 Rikala sampun makire tutug panemayan Ida Hyang Yesus jaga kunggahang ka suargan, Ida raris ngulengang pakayunan Idane lunga ka kota Yerusalem. 52 Ida raris ngutus makudang-kudang utusan ngriinin pamargin Idane. Utusane punika tumuli mamargi, raris rauh ring satunggiling desan wong Samariane, praya nabdabang saluiring paindikan pabuat Ida Hyang Yesus. 53 Nanging parawong desane punika nenten nyak nampi Ida, santukan sampun sinah pamargin Idane jaga ngungsi ka kota Yerusalem. 54 Riwau sisian Idane, inggih punika Dane Yakobus miwah Dane Yohanes uning ring paindikane punika, raris dane matur: "Inggih Guru, punapike Guru ledang, yen titiang ngatag geni tumurun saking akasane, jagi ngeseng ipun sami?" 55 Nanging Ida Hyang Yesus maksian ring dane, saha nglemekin dane. 56 Ida miwah parasisian Idane raris lunga ka desa sane lianan. 57 Duk Ida Hyang Yesus kairing antuk parasisia druene nglanturang pamargin Idane, ring margi wenten anak matur ring Ida sapuniki: "Titiang misadia ngiring Guru, kijaja Guru pacang lunga!" 58 Ida Hyang Yesus ngandika ring ipun: "Cicing alasane pada ngelah gua muah kedise pada ngelah sebun, nanging Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa tusing madue tongos buat sirep muah masandekan." 59 Irika Ida ngandika ring anak sane lianan: "Tututinja Tiang!" Nanging anake punika matur: "Guru lugrainja titiang mawali dumun praya nanem sawan bapan titiange!" 60 Nanging Ida Hyang Yesus ngandika ring ipun: "Depangja anake mati nanem sawan timpalne ane mati. Nanging ragane kemaja luas midartayang mungguing ane jani Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadegang Pamrentahan Idane." 61 Wenten malih anak lianan matur ring Ida: "Inggih Guru, titiang praya ngiring Guru, nanging lugrainja titiang mapamit dumun ring pakurenan titiange." 62 Ida Hyang Yesus ngandika ring ipun: "Sakancan anake ane nenggala, nanging enu tolah-tolih kuri, anake ento tan paguna, pabuat Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa."

Lukas 10

1 Wusan punika Ida Sang Panembahan raris nyelik sisia sane lianan pitung dasa diri akehipun. Dane raris kutus sareng kalih sareng kalih ngriinin pamargin Idane, ka kota-kota miwah genah-genah sane pacang marginin Ida. 2 Ida ngandika ring dane makasami: "Padine liu pesan ane suba sedeng anyi, nanging pederepe tuah abedik. Wireh keto mapinunasja teken Ida Sang Madue padine, apanga Ida ngutus parapaderepe buat nganyi padi duene ento. 3 Nah kema jani cening luas! Sujatinne Guru ngutus cening sumasat buka panak biri-birine ka tengah-tengah cicing alasane. 4 Edaja ngaba dompet wiadin soksokan anggo ngagendong wiadin sepatu. Buina eda macapatan teken enyen-enyen di jalan." 5 Yening cening nyelepin umah, ucapangja malu kene: "Sutrepti rahayuja saisin umahe ene! 6 Yening di umahe ento ada anak demen ngulati rahayu, ucapan ceninge ento lakar ngawanang anake ento rahayu, nanging yening tusing, ucapan ceninge ento lakar ngawanang ia tusing rahayu. 7 Nongosja cening di umahe ento, tur daar muah inumja saluiring ane sagianga buat cening. Sawireh anake ane magae ia patut nampi pikolih. Edaja makisid-kisid madunungan. 8 Buina yen cening neked di salah tunggaling kota, tur katampi baan anake ditu, daarja saluiring ane sagianga buat cening. 9 Tur segerangja anake ane sakit-sakit ane ada ditu muah orahangja teken ia kene: Ida Sang Hyang Widi Wasa digelis ngadegang Pamrentahan Idane di pantaran ragane! 10 Nanging yen cening neked di salah tunggaling kota, tur cening tusing katampi baan anake ditu, kemaja cening ka marga-margane ane gede ane ada di kotane ento, tur orahangja kene: 11 Kayang buka ane neket di tlapakan batis tiange ketebang tiang di arepan ragane. Nanging ingetangja, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa digelis ngadegang Pamrentahan Idane di pantaran ragane! 12 Guru ngorahin cening, manian di Dina Pangadilane, sangetan pidukan Ida Sang Hyang Widi Wasa teken kotane ento bandingang teken kota Sodome!" 13 "Sengkala iba ih kota Korasim! Sengkala iba ih kota Betsaida! Sawireh yen di kota Tirus muah di kota Sidon kaadakang katawahan buka ane kaadakang di tongos ibane, sinah dugase ento ia suba pada sedih kingking, tur nguap awakne aji abu buat muktiang mungguing ia suba ngutang dosa-dosannyane. 14 Nanging manian di Dina Pangadilane pamidanda ane lakar katiba teken kota Tirus muah kota Sidon inganan bandingang teken ane lakar katiba teken iba. 15 Buina ih iba kota Kapernaum! Iba makeneh nyungjungang dewek nganteg ka suarga! Iba lakar kacemplungang ka nrakane!" 16 Ida Hyang Yesus ngandika ring sisian Idane: "Nyenja ane madingehang cening, ia madingehang Guru; buina nyenja nulak cening anake ento nulak Guru; tur nyenja nulak Guru, anake ento nulak Ida Sang ane ngutus Guru." 17 Sisia sane pitung dasa diri punika sami pada mawali saha liang pisan. Dane matur ring Ida sapuniki: "Inggih Ratu Panembahan, sawatek setane pada nungkul ring titiang, yen titiang mrentah ipun malantaran parab Palungguh IRatu." 18 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring dane: "Guru ngatonang Ratun Setane ulung uli langite, makebiar buka tatite. 19 Padingehangja! Guru suba maang cening kawisesan buat nyekjek lelipi, teledu, muah ngalahang kawisesan musuhe ento. Tusing ada ane nyidayang mencanen cening. 20 Nanging eda nyen cening kendel, baana sawatek setane nungkul teken cening, sakewala pada liangja baan adan ceninge suba matulis di suargan." 21 Duk punika, gargita pisan kayun Ida Hyang Yesus, kaliput antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, tumuli Ida ngandika: "Inggih Aji, sane nitah suarga miwah jagate, Titiang matur panyuksma ring Palungguh Aji, santukan Palungguh Aji sampun nyinahang paindikane puniki ring anake sane nambet, saha nyingidang arepa ring anake sane ririh lan wicaksana. Inggih Aji, santukan paindikan sane kadi asapunika wantah sane ledangin Palungguh Aji. 22 Palungguh Aji sampun maicayang saluiring paindikane punika ring Titiang. Tan wenten anak sane uning, sapasirake Ida Sang Putra sajawining Ida Sang Aji. Samaliha tan wenten anak sane uning sapasirake Sang Aji, sajawining Ida Sang Putra miwah anake sane sampun kalugrain antuk Ida Sang Putra, jaga uning ring paindikane punika." 23 Wus punika Ida Hyang Yesus raris maksian ring parasisian Idane saha ngandika nguleng wantah ring dane kewanten, sapuniki: "Bagia pesan cening ningalin paundukane ane tingalin cening ene. 24 Guru ngorahin cening, liu paranabine muah pararatune mapakayunan nyingakin paundukan ane tingalin cening jani, nanging ida dane tuara nyidayang nyingakin. Buina ida dane makayun mirengang apa ane dingeh cening jani, nanging ida dane tuara nyidayang mirengang." 25 Wus punika wenten satunggiling guru agama, rauh mintonin Ida Hyang Yesus, sapuniki aturnyane: "Inggih Guru, napi sane patut laksanayang titiang, mangda titiang prasida muponin urip langgeng?" 26 Pasaur Ida Hyang Yesus ring dane: "Sapunapike sane munggah ring Cakepan Sucine? Sapunapike antuk ragane ngartiang?" 27 Atur anake punika: "Asih subaktija ragane teken Ida Sang Hyang Widi Wasa, Panembahan ragane, aji panelas bayu sabda idep ragane, tur tresnainja sesaman ragane, buka nresnain deweke padidi." 28 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Patut pasaur ragane punika. Laksanayangja kadi asapunika, sinah ragane pacang muponin urip." 29 Nanging anake punika mamanah matutang deweknyane, punika awinan dane raris matur sapuniki: "Sapasirake sesaman titiange?" 30 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Wenten anak mamargi tedun saking kota Yerusalem ka kota Yeriko. Ring margi ipun kabegal. Paderbeanipune sami kambil, tur ipun kalempagin tambis-tambis padem. Wus punika ipun raris kakalahin nyleketek irika. 31 Duk punika katuju wenten satunggiling pandita nglintang ring margine punika. Riwau ngaksi anak sane kabegalan punika, raris nyamping tur nglantur mamargi. 32 Kadi asapunika taler wenten anak turunan Lewi nglintang irika; duk manggihin anake sane kabegalan punika, ipun raris nyamping tur nglantur mamargi. 33 Raris wenten anak Samaria sane nuju maleluasan, taler nglintang irika. Duk ipun manggihin anake sane kabegalan punika, kadi daut manahipune antuk kapiolasan. 34 Ipun raris maranin anake punika tumuli tatunipune kabedbed saha katuruhin antuk minyak miwah anggur. Wus punika anake punika raris kunggahang ring kuda tegakanipune, raris kabuat ka genahipune madunungan saha kapretenin irika. 35 Benjangnyane, ipun raris nyerahang jinah perak kalih bidang ring sang madue purine punika, kadulurin antuk baos sapuniki: 'Nawegang preteninja anake punika sapatutipun. Yen ipun nelasang prabea langkungan ring puniki, benjangan rikalan tiange mawali malih mriki, kala punika jagi malih taur tiang.'" 36 Ida Hyang Yesus raris ngandika: "Manut pepineh ragane, ring pantaran sang tiga punika, sane encenke sesaman anake sane kabegal punika?" 37 Pasaur guru agamane punika sapuniki: "Kamanah antuk titiang, anake sane malaksana kapiolasan ring ipun." Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Inggih, mrikaja rarisang margiang kadi asapunika!" 38 Rikala Ida Hyang Yesus kairing antuk parasisian Idane nuju malelungayan, Ida rauh ring satunggiling desa. Irika wenten anak eluh mawasta Marta, ngaturin Ida simpang ka umahnyane. 39 Anake punika maderbe nyama eluh adiri mawasta Maria. Maria puniki matimpuh ring samping cokor Ida Sang Panembahan, geleng miragiang paurukan Idane. 40 Nanging Marta repot pisan ngayahin. Ipun raris nangkilin Ida Hyang Yesus tur matur sapuniki: "Inggih Ratu Panembahan, punapike IRatu nenten lingu, mungguing nyaman titiange punika manggayang titiang newek kewanten ngayahin? Nikayangja ipun nulungin titiang!" 41 Nanging pasaur Ida Sang Panembahan, sapuniki: "Marta, Marta, magenepan ane kewehang tur repotang eluh. 42 Nanging tuah abesik ane buat, tur Maria suba milih bagian ane paling melaha, ane tusing buin lakar kajuang uli sig iane."

Lukas 11

1 Sedek rahina anu Ida Hyang Yesus nuju ngastawa ring satunggiling genah. Sasampune Ida puput ngastawa, raris wenten sisian Idane adiri matur ring Ida sapuniki: "Inggih Ratu Panembahan, urukangja titiang ngastawa, sakadi Dane Yohanes ngurukang parasisian danene." 2 Pasaur Ida Hyang Yesus ring dane: "Yening cening ngastawa, kene abete: Inggih Aji, parab Palungguh Aji mangda kasuciang. Pamrentahan Palungguh Aji dumadak rauh. 3 Paicayang ring titiang nyabran rahina, pangan kinum sategepipun. 4 Ampurayangja saananing dosa-dosan titiange, santukan titiang taler ngampurayang sakancan anake sane mapakardi iwang ring titiang. Tur sampunangja titiang kabakta ring sajeroning gegodan." 5 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring parasisian Idane: "Yen ada anak di pantaran ceninge ane nuju tengah lemeng ka umah timpalne tur ngraos kene: "Beli, baangja tiang nyilih roti telung bungkul, 6 sawireh ada timpal tiange adiri ane sedek maleluasan singgah jumah tiange, tur kabenengan tiang tusing ngelah apa ane lakar sagiang tiang." 7 Dipradene timpal ceninge ento lakar masaut kene: 'Edaja ngugul tiang, jelanane suba mubetan buina tiang ajak pianak-pianak tiange suba pada pules, tiang tusing makatang bangun ngayahin adi.' 8 Nah kenkenke amun sasajaane? Guru ngorahin cening: Yadiastu ia tusing nyak bangun muah maang nyilih roti baana ia matimpal, nanging sawireh cening tusing suud-suud mapangidihan teken ia, sinah ia lakar bangun tur ngisinin pangidih ceninge ento. 9 Wireh keto Guru ngorahin cening: Mapinunasja, sinah cening bakal kicen, alihja sinah cening bakal mapikolih, dogdogja jelanane, sinah cening lakar kaampakin. 10 Sawireh anake ane mapinunas sinah lakar kicen, tur sakancan anake ane ngalih sinah mapikolih muah sakancan anake ane nogdog jelanan, sinah lakar kaampakin. 11 Nyenke di pantaran ceninge ane suba ngelah pianak, tur di kalane pianakne ento nagih be, laut baanga lelipi anggona nyilurin bene ento? 12 Wiadin yen pianakne nagih taluh, laut baanga teledu? 13 Wireh keto, yen cening ane madewek corah bisa maang ane melah teken pianak-pianak ceninge, apa buin Ida, Ajin ceninge ane di suargan, Ida sinah lakar maicayang Roh Idane teken sakancan anake ane mapinunas teken Ida!" 14 Sedek rahina anu Ida Hyang Yesus nundung setan sane ngranayang kolok. Sasampun setane punika medal, anake sane pecak karangsukin setan punika raris nyidayang mabaos. Anake akeh tumuli pada angob. 15 Nanging saking pantaran anake punika wenten sane mabaos sapuniki: "Ia nundung setane ento nganggon kuasan Ratun Setan ane madan Beelsebul." 16 Wenten taler anak lian sane mamanah mintonin Ida. Ipun nunas mangda Ida ngadakang praciri sane tawah, buat muktiang, mungguing Ida seselikan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 17 Nanging Ida Hyang Yesus wikan ring manah anake punika, raris Ida ngandika: "Sakancan kaprabon sane panjaknyane maroang-roangan tur saling siatin sinah gelis jaga rusak; kadi asapunika taler sakancan pakurenane sane sagsag sinah pacang uug. 18 Kadi asapunika taler, yen panjak Ratun Setane maroang-roangan, tur masiat nglawan roang gelahnyane, sapunapi jagi antuka ngamanggehang kaprabonipune? Ragane maosang, mungguing Tiang nundung setan nganggen kuasan Beelsebul, Ratun Setane. 19 Yening kadi asapunika, sapasira ngicen parasisian ragane kuasa buat nundung setan punika? Sisian ragane ngraga muktiang, mungguing ragane punika iwang. 20 Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa sane ngicen Tiang kuasa buat nundung setan punika, tur indike punika nyinahang, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun ngadegang Pamrentahan Idane ring pantaran ragane. 21 Yening wenten anak siteng tur magegawan sregep nyaga umahnyane, sinah rahajeng sakancan paderbeannyane. 22 Nanging yen wenten anak sitengan ring ipun nglawan tur ngaonang ipun, anake punika jaga ngebutin gegawan sane andelang ipun, tur jaga ngedum barang-barang sane jarah ipun irika. 23 Anake sane nenten maroang ring Tiang, anake punika sujatinne nglawan Tiang, tur anake sane nenten munduhang sareng-sareng ring Tiang, anake punika wantah ngae buyar." 24 "Yening setane medal saking manusane, ipun ngumbara ring genahe sane melakang nyadia ngulati genah masandekan. Yening ipun nenten polih genah, raris ipun mapajar sapuniki: 'Idewek lakar buin malipetan ka umahe ane suba kalahin idewek ipidan.' 25 Tumuli ipun mawali, tur dapetang ipun umahe sampun kedas masampatan tur sampun kadabdab saha becik. 26 Ipun raris medal tur ngrereh setan pepitu sane kaonan ring ipun, sami pada kajak ngranjing tur jenek ring dewek anake punika. Pamuputipun kawentenan anake sane karangsukan setan punika, kaonan ring kawentenanipun duk pangawitnyane." 27 Sasampune Ida Hyang Yesus puput ngandika kadi asapunika, raris wenten anak eluh saking pantaran anake akeh punika, matur ring Ida antuk suara sane jangih, sapuniki: "Ambate bagian anake istri, sane sampun mobotang Ragane miwah sane sampun nyecepin Ragane." 28 Nanging Ida ngandika: "Tungkalikanipun, ambate bagian anake sane miragiang saha nglakonin sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa." 29 Tatkala Ida Hyang Yesus kagrunyung antuk anake akeh, Ida raris ngandika: "Jadmane sane ring masane mangkin, mula tuah jadma dursila. Ipun kedeh nunas praciri, nanging ipun tan jagi kicen, sajawining pracirin dane Nabi Yunus. 30 Santukan, sakadi dane Nabi Yunus dados praciri pabuat wong kota Niniwene, kadi asapunika taler Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa, jaga dados praciri pabuat jadmane ring masane mangkin. 31 Rikala rauh Rahina Pangadilane, Sang Ratu Istri saking jagate kelod pacang mapadu arep ring jadmane ring masane mangkin, tur ida pacang nyisipang ipun. Santukan ida rauh saking tanggun gumine misadia mirengang kawicaksanan Ida Sang Prabu Salomo. Tiang nuturin ragane, sujatinne sane mangkin iriki wenten anak sane luihan ring Sang Prabu Salomo. 32 Ring Rahina Pangadilane, wong kota Niniwene jaga mapadu arep ring jadmane ring masane mangkin, tur ipun jagi nalih jadmane ring masane mangkin. Santukan ritatkala ipun miragiang pamidartan dane Nabi Yunus, wong kota Niniwene pada ngutang dosa-dosannyane. Tiang nuturin ragane, sujatinne sane mangkin iriki wenten anak sane luihan ring dane Nabi Yunus!" 33 "Tanja wenten anak ngenyit lampu, raris ngenahang lampune punika ring batan longan wiadin ring batan kekebe, nanging lampune punika kagantungang ring pangantungane, mangda galangnyane kapanggih antuk sakancan anake sane rauh mrika. 34 Panyingakan ragane punika suluh buat dewek ragane. Yen panyingakan ragane cedang, sinah dewek ragane makaukud galang, nanging yen panyingakan ragane rusak, sinah dewek ragane peteng dedet. 35 Duaning punika, yatnainja mangda galange sane wenten ring dewek ragane punika sampunang ngantos peteng. 36 Yening dewek ragane galang makaukud, tur tan wenten sane peteng, kenginan makasami jagi galang, tan bina kadi sinar lampune ngalangin ragane antuk galang sane maglanaran." 37 Rikala Ida Hyang Yesus sampun puput mapaica paurukan, wenten anak saking golongan Parisi adiri ngaturin Ida mangda marayunan ring jeroan danene. Ida raris ngranjing ngajeroang tumuli malinggih marayunan. 38 Anak golongan Parisine punika tengkejut pisan manggihin, santukan Ida nenten masehin tangan, sadurung Ida marayunan. 39 Duaning punika, Ida Sang Panembahan ngandika ring dane, sapuniki: "Niki ragane anak golongan Parisi, ragane mresihin piring miwah jembung ragane wantah ring sisinnyane kewanten, nanging ring tengah keneh ragane bek madaging kadroakan miwah kacorahan. 40 Ih paraanak sane belog punggung, boyake Ida Sang Hyang Widi Wasa sane ngardi ring sisinnyane punika, Ida taler sane ngardi ring tengahnyane? 41 Nanging padanaangja daging piring miwah jembung ragane punika ring anake tiwas-tiwas. Tur malantaran nglaksanayang paindikane punika, kenginan saluiring paindikan jagi dados bresih pabuat ragane. 42 Nanging sengkala ragane ih anak golongan Parisi. Ragane maturan ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, apahdasan saking pamupon ragane, minakadinne: selasih, inggu miwah jejanganan sane lianan. Nanging ragane nglemenahan indik kadilan miwah astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Paindikane punika sane patutipun laksanayang ragane, nanging sane lianan punika sampunang lemenahanga. 43 Sengkala ragane ih anak golongan Parisi. Santukan ring perhyangan ragane seneng malinggih ring ajeng, tur seneng katunas lugrain ring pasare. 44 Sengkala ragane, santukan ragane tan bina sakadi gegumuk ring setrane, sane tan mapinget, kantos tan kuningin antuk anake sane mamargi irika." 45 Sinalih tunggil paraguru agamane matur ring Ida: "Inggih Guru, yening Guru mabaos kadi asapunika, Guru taler nganistayang titiang sareng sami!" 46 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Sengkala taler ragane paraguru agama! Santukan ragane mategenin anak antuk tetegenan sane tan sida antuk negen, nanging ragane niri tan kayun nundik tetegenane punika, buat nulungin ipun. 47 Sengkala ragane, santukan ragane ngardi pinget sane becik ring gegumuk paranabine sane kasedayang antuk paraleluur ragane. 48 Malantaran punika ragane mariangken, mungguing ragane matutang pamargin leluur ragane, sane sampun nyedayang paranabine punika, tur ragane ngardi pinget ring gegumuknyane. 49 Duaning punika wenten kakecap kawicaksanan Ida Sang Hyang Widi Wasa sapuniki: 'Ulun lakar ngutus paranabi muah parautusan Ulune nekain ia, nanging atenga paranabi lan parautusan Ulune lakar matianga muah atenga lakar sangsaraina.' 50 Kadi asapunika manusane mangkin pacang kasisipang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, malantaran sedan paranabine sane kasedayang saking pangawit jagate, 51 ngawit saking sedan Dane Habel kantos rauh sedan Dane Sakaria, sane kasedayang ring selagan genah morbor aturan ingon-ingone miwah Perhyangan Agunge. Samaliha Tiang nuturin ragane: Manusane ring masane mangkin makasami pacang kasisipang malantaran sedan paranabi miwah parautusane punika. 52 Sengkala ragane ih paraguru agama, santukan ragane sampun ngambel sereg taman kaweruhe, nanging ragane nenten ngranjing ring tamane punika, tur ragane nambakin anake sane mamanah ngranjing!" 53 Sasampune Ida Hyang Yesus kesah saking genahe punika, paraguru agamane miwah golongan Parisine ngawitin nyadcad Ida banget pisan. Dane nakenang paindikan mawarni-warni ring Ida, 54 misadia jaga ngalih-ngalihin sauh pangandikan Idane. Dane pada ngaat ngulati kiwangan Idane, malantaran pangandikan Idane sane sauh.

Lukas 12

1 Duk punika panyiuan jadmane pagrunyung, kantos ipun pada saling seeg. Ida Hyang Yesus raris ngawitin mapaica paurukan, kapingarep buat sisian Idane, sapuniki pangandikan Idane: "Pada yatnainja dewek ceninge marep teken ragin golongan Parisine, nah ento teken tingkahne ane mapi-mapi. 2 Saluiring paundukan ane kengkebang lakar kaberberang muah saluiring ane pingit ento lakar kawerayang. 3 Wireh keto, apaja ane tuturang cening di petenge, lakar kadingehan di galange, buina apa ane kisi-kisiang cening jumaan meten, ento lakar kuar-uarang uli di neb umahe." 4 "Ih cening parasawitran Gurune! Guru ngorahin cening. Edaja cening takut teken anak ane tuah nyidayang ngamatiang awak ceninge, sawireh sasubane keto ia tusing nyidayang buin mapagae ane jaatan teken ento. 5 Guru lakar matujuhin cening, nyen ane patut takutin cening. Takutja cening teken Ida Sang Hyang Widi Wasa. Krana sasubane Ida mancut urip manusane, Ida madue kuasa ngentungang ia ka nrakane. Guru nuturin cening amun sasajaane, tuah Ida ane patut takutin cening. 6 Yadiapinja kedis perite limang ukud maji tuah aji duang rupiah, nanging tusing ada angan aukud ane kalaliang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 7 Malahan bok ceninge masih suba mapetek. Wireh keto edaja cening takut! Sawireh di ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa cening enu majian teken kedis perite ento." 8 "Guru ngorahin cening, sakancan anake ane ngangken dadi sisian Gurune di arepan manusane, Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa masih lakar ngangkenin ia di ajeng paramalaekat Ida Sang Hyang Widi Wasa. 9 Nanging nyenja ane tuara ngangken dadi sisian Gurune di arepan manusane, ia lakar masih tusing kangkenin baan Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa, di ajeng paramalaekat Ida Sang Hyang Widi Wasa. 10 Sawatek anake ane ngucap langgana marep teken Ida Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa, ia lakar kampurayang, nanging nyenja ane nganistayang Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, ia tusing maan pangampura. 11 Yen cening katurang ka ajeng parakelihan perhyangane, wiadin ka ajeng paragubernure, wiadin ka ajeng parapamrentahe, edaja cening sangsaya teken ane lakar anggon melanin dewek ceninge, wiadin teken unduk ane lakar uningayang cening dikalane ento. 12 Sawireh Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa lakar nguduhang apa ane patut ungingayang cening." 13 Wenten sinalih tunggiling anak saking pantaran anake akeh punika, matur ring Ida Hyang Yesus, sapuniki: "Inggih Guru, nikainja nyaman titiange, mangda ipun ngedum warisan wong tuan titiange sareng ring titiang!" 14 Pasaur Ida Hyang Yesus ring ipun, sapuniki: "Jero, sira sane maang Tiang wewenang dados hakim, wiadin ngedumang waris di pantaran ragane sareng kalih?" 15 Sapanglanturipun, Ida ngandika ring anake akeh, sapuniki: "Pada yatna miwah pada tangarja ragane marep ring sakancan manahe sane loba, santukan urip jadmane boyaja gumantung ring kasugihanipune, yadiastun ipun sugih maliah." 16 Raris Ida Hyang Yesus nyritayang pangande puniki ring ipun, sapuniki: "Wenten anak sugih, madue tanah sane pamupunnyane nikel ngliling. 17 Ipun ngawitin mapineh ring manahnyane, sapuniki: 'Idewek tusing ngelah tongos buin lakar anggon wadah pamupon tegale. Kenkenang men jani?' 18 Raris ipun mabaos newek sapuniki: 'Kene pesan baan! Lakar uugang jinenge makejang, suba keto lantas idewek buin nyujukang ane gedenan teken ento. Ditu lakar pejang sakancan gandum muah branan ideweke. 19 Suba keto, idewek lakar mapitutur teken deweke padidi kene: Aget pesan idewek, jani idewek liu ngelah brana, nyandang anggon iba tiban-tibanan makelonne. Nah entegangja kenehe, tur mangan nginumja, muah maliang-liangja!' 20 Nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa masabda ring ipun sapuniki: 'Ih jlema belog! Dipetenge jani urip ibane lakar kabanjut. Nyen lantas namiang sakancan branane ane suba punduhang iba ento?'" 21 Pamuputipun Ida Hyang Yesus ngandika sapuniki: "Kadi asapunika taler pacang dadosipun anake sane munduhang brana buat deweknyane kewanten, nanging ipun nenten sugih ring ajeng Ida Sang Hyang Widi Wasa." 22 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring parasisian Idane, sapuniki: "Ento kranane Guru nuturin cening kene: Edaja cening sangsaya teken unduk dedaaran ane lakar daar cening apanga cening idup, wiadin teken panganggo ane lakar anggo cening. 23 Sawireh idupe ento utamaan teken dedaarane muah ukudan iragane ento enu utamaan teken panganggone. 24 Tingalinja kedis perite: ia tusing nyambeh wiadin manyi, ia tusing ngelah jineng tongos nyimpen gandum. Nanging yadiastu buka keto, Ida Sang Hyang Widi Wasa ngicen ia amah-amahan. Cening enu majian teken kedise ento. 25 Nyenke di pantaran ceninge, ane uli krana sangsayanne, lakar nyidayang nyambungin tuuhnya buin alengkat? 26 Yen cening tusing nyidayang ngitungang paundukane ane cerik ento, ngudiang dadi cening sangsaya teken unduke ane len-lenan? 27 Pedasinja bungan bakunge ane mentik di tegale. Ia tusing ngantih muah nunun. Nanging Guru nuturang teken cening, busanan Sang Prabu Salomo, sajeroning kawibuhan idane, tusing nyidayang nyamenin kaluihan bungane ento. 28 Yening buka keto Ida Sang Hyang Widi Wasa mayasin padange di tegale, ane jani mentik, buin mani lantas kentungang ka apine, apa buin cening, ih anak ane tunan pracaya! 29 Ento krana edaja cening ngewehang unduk ane lakar daar muah ane lakar inum cening, buina edaja inguh keneh ceninge. 30 (Sawireh anake ane tuara nyungsung Ida Sang Hyang Widi Wasa makejang nyaratang paundukane totonan.) Nanging Ajin ceninge wikan, cening mula tuah merluang unduke ento makejang. 31 Nanging saratangja malu nglaksanayang pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa di idup ceninge, tur Ida lakar maicayang teken cening paundukan-paundukan ane lenan ento." 32 "Ih cening ane ajak abedik edaja cening takut! Sawireh Ajin ceninge suba ledang maicayang mertan Pamrentahan Idane teken cening. 33 Adepja sakancan pagelahan ceninge, laut padanaang teken anake tiwas-tiwas. Gaenang dewek ceninge wadah pipis ane tuara bisa usak, tur simpen kasugihan ceninge di suargan, ditu kasugihane ento lakar tusing bisa telah, sawireh tusing ada maling ane nyidayang mamaling muah tusing ada ngetnget ane nyidayang ngamah. 34 Sawireh dijaja branan ceninge, ditu masih keneh ceninge." 35 "Pada yatnaja cening, dabdabang tur tragiangja dewek ceninge tur yatnainja apanga lampun ceninge setata ngendih, 36 buka paraparekane ane ngantiang gustinnyane ane rauh uli karya pabuncingane. Dikalane dane rauh tur nogdog kori, parekane ento dienggal ngampakang korine. 37 Ambate bagian iparekan, ane dapetanga enu magebagan saha yatna dikalan gustinne rauh. Guru nuturin cening, dikalane ento gustinne bakal nabdabang raga, tur ngandikayang parekane pada negak, tumuli dane ngayahin ia madaar. 38 Ambate bagian iparekan, yen ia dapetanga enu magebagan saha yatna, yadiastun gustinne rauh nuju tengah lemeng, wiadin ngedas lemahang. 39 Nah ingetangja unduke ene! Yen anake ane ngelah umahe nawang kaliapa tekan malinge, sinah ia tusing lakar maang umahne pongpong maling. 40 Aketo masih cening, apanga cening setata pada yatna, sawireh Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa bakal rauh, dipanemayannyane ane tuara pitaenang cening." 41 Dane Petrus raris matur sapuniki: "Inggih Ratu Panembahan, punapike pangandene sane nikayang Palungguh IRatu iwau punika, wantah katuekang ring titiang sareng roras diri kewanten, punapi taler buat anake makasami?" 42 Pasaur Ida Sang Panembahan: "Dadinne nyenke parekane ane satia tur dueg? Ia lakar kamanggehang baan gustinne, buat lakar ngenterang saisin jeroanne muah lakar nyacarang dedaaran teken parekan-parekane ane lenan, dimasan anake madaar. 43 Bagia pesan parekane totonan, ane dapetanga baan gustinne nyalanang paundukane ento, dikalan danene rauh. 44 Guru ngorahin cening, sujatinne parekane totonan lakar kaserahang baan gustinne ngenterang saluiring arta branan danene. 45 Nanging yen parekane ento mapineh kene: 'I Gusti makelo tusing bakal rauh.' Ditu laut ia nigtig parekan-parekane muah parapanyeroane ane lenan tur mangan nginum kanti punyah. 46 Sedek dina anu, gustinne lakar nadak rauh dipanemayane ane tuara pitaenanga. Ia lakar tekteka baan gustinne, apanga ia ngrasayang upah ane patuh teken anake ane pada tuara pracaya teken Ida Sang Hyang Widi Wasa. 47 Iparekan ane suba nawang pakarsan gustinnyane, nanging tusing sayaga, wiadin tusing nyak nglaksanayang pakarsan gustinnyane, ia lakar kasisipang tur katigtig sanget pesan. 48 Nanging iparekan ane tusing nawang pakarsan gustinne, nanging ia nyalanang paundukan ane ngranayang ia patut katigtig, ia lakar gigisan matigtig. Anake ane kicen liu, bakal liu katagihin, anake ane kicen liunan, liunan bakal tagihina." 49 "Tekan Gurune buat ngendihang api di gumine ene. Pangaptin Gurune, apanga apine ento suba ngendih. 50 Guru patut nampi lelukatan. Ambate nyeh keneh Gurune, satonden lelukatane ento pragat kalaksanayang. 51 Apake cening ngaden Guru ngaba dame ka gumine ene? Tusingja keto. Guru ngorahin cening, tusingja dame ane aba Guru, nanging Guru ngranayang anake sagsag. 52 Ngawit uli jani, pakurenan ane mapikuren ajaka lelima lakar sagsag dadi dadua, tetelu nglawan dadua, wiadin dadua nglawan tetelu. 53 Bapanne lakar nglawan pianakne muani muah pianakne muani lakar nglawan bapanne. Memenne lakar nglawan pianakne eluh muah pianakne eluh lakar nglawan memenne. Matuane ane eluh lakar nglawan mantunne eluh muah mantunne eluh lakar nglawan matuane eluh." 54 Ida Hyang Yesus malih ngandika ring anake akeh, sapuniki: "Yening ragane nyingakin gulem rauh saking kauh, gelis ragane mabaos sapuniki: 'Jani lakar ujan,' raris yuakti kadi asapunika. 55 Samaliha yen ragane ngrasayang angine rauh saking kelod, ragane mabaos sapuniki: 'Jani lakar panes ngentak-entak,' tur yuakti kadi asapunika. 56 Ih anak sane mapi-mapi! Ragane uning nenger akasa miwah jagate tur uning panadosanipun; napi awinan ragane tan uning nenger cirin masane mangkin?" 57 "Napi awinan ragane nenten nibakang tetepasan ring pantaran ragane ngraga, encen sane patut laksanayang ragane? 58 Yening wenten anak mamanah nalih tur ngaturang ragane ka pangadilan, becikan usahayang madame, sakantun ragane ring margi sareng anake punika. Mangda sampunang ipun kantos durus ngaturang ragane ring hakime miwah hakime nyerahang ragane ring polisine, tur polisine punika ngasukang ragane ring pangkenge. 59 Tiang nuturin ragane: 'Ragane tanja pacang medal saking pangkenge, sadurung ragane naur utang ragane kantos buntas.'"

Lukas 13

1 Daweg punika wenten makudang-kudang anak rauh ngaturang orti ring Ida Hyang Yesus, indik makudang-kudang anak saking wewengkon Galilea sane kapademang antuk Gubernur Pilatus risedek ipun ngaturang aturan ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 2 Ida Hyang Yesus tumuli ngandika ring ipun sapuniki: "Yening anak Galileane punika kapademang kadi asapunika, punapike indike punika nyinahang, mungguing dosanipune agengan ring dosa-dosan sakancan anak Galileane sane lianan? 3 Boyaja asapunika. Tiang nuturang ring ragane, yen ragane nenten ngutang dosa-dosan ragane, tan pariwangde ragane sareng sami taler jaga ngemasin pati, pateh sakadi anake punika. 4 Sapunapike indik anake plekutus diri ring Siloam, sane padem irika tepen menara? Punapike indike punika muktiang, mungguing dosanipune agengan ring sakancan anake sane magenah ring kota Yerusalem? 5 Boyaja sapunika! Tiang nuturang ring ragane, yen ragane nenten ngutang dosa-dosan ragane, tan urungan ragane sami taler jaga ngemasin pati, sakadi anake punika." 6 Wus punika, Ida Hyang Yesus raris nyritayang pangande sapuniki: "Wenten anak madue wit aa ring abian angguripune. Ipun raris ka abian misadia ngrereh woh aane punika, nanging asikiko tan polih. 7 Raris ipun mabaos ring juru gaenipune, sane ngarap abiane punika, sapuniki: 'Tingalinja, suba uli telung tiban tiang mai misadia ngalih buah aane ene, nanging tiang tusing taen maan. Ebah dogen suba punyan aane ene. Sing ada gunanne ia enu idup, sajaba ia nelahang sarin tanah dogen.' 8 Nanging juru gaenipune raris matur: 'Inggih pamekele, banggayangja malih ataun kewanten, jagi gebuhang titiang tanahipune, tur jagi dagingin titiang rabuk. 9 Ambate becikne, yen malih ataun ipun mawoh, nanging yan tan mawoh, rarisang sampun ipun ebah.'" 10 Nuju rahina Sabat, Ida Hyang Yesus mapaica paurukan ring sinalih tunggiling perhyangan. 11 Irika wenten anak eluh adiri sane nandang sakit karangsukan setan. Setane punika nyakitin ipun saking plekutus taun, ngantos ipun bungkut tur tan mrasidayang nyegjegang deweknyane. 12 Rikala Ida Hyang Yesus nyingak anake eluh punika, raris Ida ngandikain ipun, sapuniki: "Ih eluh, jani eluh suba seger uli sakit eluhe!" 13 Tumuli Ida ngusud sirahipune, tur jeg pramangkin anake eluh punika nyidayang jegjeg tumuli ipun ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa. 14 Nanging kelihan perhyangane irika rumasa sekel ring kayun santukan Ida Hyang Yesus nyegerang anak ring rahina Sabate. Irika dane raris mabaos ring anake akeh, sapuniki: "Wenten nem rahina sane patut kangge makarya. Duaning punika mrikija ragane ring sinalih tunggil rahinane punika buat nunas kasegeran, sampunang ring rahina Sabate!" 15 Ida Hyang Yesus nyaurin dane, sarwi ngandika sapuniki: "Ih jero, anak sane mapi-mapi! Ragane pada ngembusin talin banteng wiadin keledae druen ragane saking badannyane ring rahina Sabate, saha nandan ipun jaga kawehin toya. 16 Sane mangkin iriki wenten sentanan Dane Abraham sane kategul antuk Ratun Setane saking plekutus taun suenipun. Punapike ipun nenten patut kembusin saking panegulanipune ring rahina Sabate?" 17 Pasaur Idane punika ngranayang kimud parameseh Idane. Duk punika taler akeh anake pada masuka rena, malantaran sakancan paindikan sane luih sane sampun kardi Ida. 18 Ida Hyang Yesus mataken: "Kadi sapunapike panadosipun, yen Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadegang Pamrentahan Idane? Napike sane patut anggen Tiang ngimbangang? 19 Pamrentahan Idane punika tan bina sakadi batun bingine, sane kambil antuk anake raris katandur ring tegalnyane. Bibite punika tumuli mentik saha mapunya, tur paksi-paksine pada rauh masebun ring carang-carangnyane." 20 Ida Hyang Yesus malih mataken: "Napike sane patut anggen Tiang ngimbangang Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa punika? 21 Kawentenannyane tan bina sakadi ragine sane kambil antuk anake eluh tur kabebehang ring lakar tapene sane tigang pane akehipun, nyantos makasami tasak." 22 Ida Hyang Yesus lunga nglelana ring kota-kota miwah ring desa-desa sambilang Ida mapaica paurukan sarwi nglanturang pamargin Idane ka kota Yerusalem. 23 Raris wenten anak matur ring Ida sapuniki: "Inggih Guru, punapike wantah akidik jadmane sane jagi polih rahayu?" Pasaur Idane ring ipun, sapuniki: 24 "Ulehangja ragane mangda nyidayang ngranjing ring korine sane cupit punika! Mangkin Tiang nuturang ring ragane, santukan akeh anake sane ngindayang jaga ngranjing, nanging nenten mrasidayang. 25 Sang madue purine pacang matangi tur ngancing korinnyane. Tur rikala ragane majujuk ring arep korine nogdog korine saha matur: 'Ratu ampakin kuda titiang kori!', sang madue puri raris masaur sapuniki: 'Tiang tusing nawang nyen kaden jerone!' 26 Raris ragane malih matur: 'Titiang sampun nunas lan nginum sareng-sareng ring iratu, tur iratu sampun mapaica paurukan ring kotan titiange.' 27 Sang madue puri jaga ngandika malih sapuniki: 'Tiang tusing nawang nyen kaden jerone! Magedija uli dini, ih sakancan anak ane malaksana corah!' 28 Ambate banget tangis lan krietan untun ragane, rikala ragane manggihin Dane Abraham, Dane Ishak, Dane Yakub miwah sakancan paranabine muponin kawiryan Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa, nanging ragane kakutang ring jabaan. 29 Tur anake jagi pada rauh saking kangin lan kauh miwah saking kaler lan kelod, tur sami jaga muponin kawiryan Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 30 Tur anake sane rauh paling ungkura, jagi dados paling dumun, tur sane rauh paling dumuna jagi dados paling ungkura." 31 Tatkala punika wenten makudang-kudang anak saking golongan Parisi rauh nangkil ring Ida Hyang Yesus, saha matur sapuniki: "Rarisangja Ragane makaon saking iriki, santukan Ida Sang Prabu Herodes mapakayun pacang nyedayang Ragane." 32 Pasaur Ida Hyang Yesus ring dane sapuniki: "Mrikaja ragane ngaturang baos Tiange ring asu ajage punika, kadi asapuniki: 'Didinane jani muah buin mani Tiang nundung setan muah nyegerang anak sakit, tur didina ane kaping telunne Tiang lakar mragatang gaen Tiange.' 33 Ring rahinane mangkin, benjang miwah malih kalih rahina, Tiang patut nglanturang pamargin Tiange; santukan tan patut sang nabi kasedayang ring genah sane lianan, sajaba ring kota Yerusalem. 34 Ih kota Yerusalem. Iba nyedayang paranabine muah nimpugin aji batu utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa ane ngrauhin iba. Ping kuda-kuda Kai makeneh munduhang tur ngelut rakyat ibane, buka panginane munduhang pitiknyane di batan kampidne, nanging tambakin iba. 35 Jani umah ibane bakal suung mangmung, iba tusing lakar buin nepukin Kai, kanti teked kayang panemayane, iba lakar ngucap kene: 'Ida Sang Hyang Widi Wasa ngamertanin sang sane rauh sajeroning parab Ida Sang Panembahan.'"

Lukas 14

1 Nuju rahina Sabat, Ida Hyang Yesus lunga ka jeroan sinalih tunggil pamimpin golongan Parisine, jaga marayunan irika. Sakancan anake sane wenten irika sami pada medasang nlektekang Ida. 2 Raris wenten anak sakit beteg lima miwah batisnyane rauh nangkil ring Ida Hyang Yesus. 3 Ida Hyang Yesus raris mataken ring paraguru agamane miwah golongan Parisine, sapuniki: "Manut Cakepan Suci Torat iragane, punapike kalugra nyegerang anak sakit ring rahina Sabate, punapi tan?" 4 Nanging dane sareng sami meneng tan pasaur. Ida raris ngamel liman anake sakit punika tur nyegerang ipun, saha ngandikayang ipun budal. 5 Wus punika Ida ngandika ring dane sareng sami, sapuniki: "Yening wenten sinalih tunggil ring pantaran ragane sane madue oka wiadin banteng sane ulung ka semere ring rahina Sabate, punapike ragane tan digelis jagi ngedeng ipun medal saking semere ring rahina Sabate punika?" 6 Irika dane pada tan mrasidayang masaur. 7 Daweg punika Ida Hyang Yesus nyingak makudang-kudang tamiu sane milih genah sane paling becika, duaning punika marep ring paratamiune punika Ida ngandikayang pangande sapuniki: 8 "Yening ragane kundangan ring anake sane madue karya nganten, sampunangja ragane malinggih ring genahe sane paling becika. Sira uning, menawita sane nuenang karyane madue undang-undangan sane linggihnyane agungan ring ragane. 9 Irika raris sang madue karya, sane taler ngundang ragane tumuli mabaos sapuniki: 'Aturinja anake puniki malinggih ring genahe puniki.' Kenginan ragane antuk manah kebilbil magingsir saking genahe punika ka genah sane paling nistana. 10 Nanging yening ragane kundangan, malinggihja ragane ring genahe sane paling nistana. Yen sampun asapunika, menawita sang madue karya jaga ngrauhin ragane, jagi mabaos sapuniki: 'Inggih semeton tiange, rarisangja malinggih ring genahe sane becikan.' Malantaran punika ragane kajiang ring arep sakancan tamiune sane lianan. 11 Santukan sakancan anake sane nginggilang deweknyane, ipun jagi kaandapang, tur sakancan anake sane ngandapang deweknyane, ipun jagi kinggilang." 12 Raris Ida Hyang Yesus ngandika ring sang madue umahe, kadi asapuniki: "Yening ragane namiu anak rikala rahina wiadin wengi, sampunangja ngundang brayan ragane, wiadin parasemeton ragane, wiadin parapalelintihan kulawargan ragane, wiadin parapisagan ragane sane sugih-sugih, santukan anake punika jagi ngwales ngundang ragane. Tur malantaran punika ragane sampun polih balesan pabuat pakardin ragane. 13 Yen ragane namiu anak, undangja anake tiwas-tiwas, anake rumpuh-rumpuh, anake perot-perot miwah anake buta-buta. 14 Tur ragane jagi kamertanin, santukan anake punika tan mrasidayang jaga ngwales pakardin ragane sane ayu. Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang ngwales pakardin ragane sane ayu punika, rikalan anake sane sadu katangiang saking pantaran anake padem." 15 Sinalih tunggil anak sane sareng-sareng matamiu irika, riwau miragi pangandikan Ida Hyang Yesus raris mabaos kadi asapuniki: "Ambate bagian anake sane pacang katamiu antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, rikala Ida ngadegang Pamrentahan Idane!" 16 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring ipun sapuniki: "Wenten anak madue karya ageng tur akeh madue undangan. 17 Ring panemayan karyane punika, kapangandikayang parekane ngaturin paraundangane, kadi asapuniki: 'Inggih rarisangja pada rauh, santukan sami sampun cumawis!' 18 Nanging paraundangane punika raris pada masangke, tur nunas sinampura. Undangan sane pangawit mabaos ring parekane punika sapuniki: 'Ampurayangja tiang, duaning tiang kadung numbas tegal, tur sane mangkin tiang jaga nelokin tegale punika.' 19 Sane lianan mabaos sapuniki: 'Tiang wau numbas banteng muani-muani limang akit, sane mangkin jaga tegarang tiang nekapang; duaning punika ampurayangja tiang.' 20 Sane malih asikian mabaos sapuniki: 'Tiang wau pisan nganten, duaning punika tiang tan mrasidayang rauh.' 21 Iparekan raris mawali nguningayang sapariindike punika ring gustinnyane. Irika gustinnyane duka pisan, raris ngandika ring parekannyane, sapuniki: 'Kemaja enggalang ka marga-margane muah ka rurung-rurunge di kotane ene, ajak mai anake tiwas-tiwas muah anake rumpuh-rumpuh, anake buta-buta lan anake perot-perot.' 22 Wus punika digelis iparekan malih nguningayang ring gustinnyane sapuniki: 'Inggih ratu, sapawacanan iratu sampun margiang titiang. Yadiastun kadi asapunika, nanging kantun taler wenten genah malinggih.' 23 Gustinnyane raris ngandika ring iparekan, sapuniki: 'Kemaja pesu ka marga-margane muah ka rurung-rurung sesunutane, tur tundenja mai sakancan anake ane ada ditu, apanga bek umah icange. 24 Icang jani ngorahin cai ajak makejang, sakancan anake ane suba undang icang, aukud ko tuara ada ane lakar maan ngrasayang dedaaran icange.'" 25 Sedek rahina anu akeh pisan jadmane mamargi ngiring Ida Hyang Yesus. Ida macingakan ring anake akeh punika, sarwi ngandika sapuniki: 26 "Sapasiraja sane mamanah rauh ring Tiang, yan tan las manahipune ngutang bapa, meme, somah, pianak, nyama muani muah eluh miwah deweknyane niri, ipun tan katampi dados sisian Tiange. 27 Sapasiraja tan lila negen salibnyane niri tur nututin Tiang, ipun tan patut dados sisian Tiange. 28 Yening wenten ring pantaran ragane sane mamanah ngwangun bale gede, janten ipun mapineh dumun ngetangang prabea, punapike ipun cukup madue jinah buat jagi muputang pakaryane punika. 29 Yan tan kadi asapunika, sasampun wusan masang dasar, ipun tan pacang mrasidayang muputang bale gedene punika. Irika sakancan anake sane manggihin indike punika, jagi sami ngedekin ipun, 30 saha mabaos sapuniki: 'Anake ene suba ngawitin mamakuh, nanging tusing nyidayang mragatang.' 31 Yen wenten sang prabu sane medal ka payudan, kairing antuk wadua bala alaksa akehipun, pacang mayuda nglawan salah satunggiling prabu sane lianan, sane kairing antuk wadua bala kalih laksa akehnyane, sampun janten sang prabu sane inucap riinan malinggih dumun matetimbangan, punapike ida mrasidayang ngarepin mesehe kalih laksa punika. 32 Yen ida tan mrasidayang, ida pacang ngutus utusan pacang madame risedek meseh idane kantun doh." 33 Pamuputne Ida Hyang Yesus ngandika: "Kadi asapunika taler tan wenten ring pantaran ragane mrasidayang dados sisian Tiange, yan ipun tan nyerahang sakancan paderbeanipune." 34 "Tasike punika mula mapikenoh. Nanging yen tasike punika ical rasanipun, napi sane anggen ngwaliang rasanipune? 35 Tan wenten malih gunanipun, yadiastun kanggen ring tegalane, wiadin kanggen rabuk, sajaba kentungang kewanten. Yen ragane madue karna, pirengangja!"

Lukas 15

1 Sedek rahina anu akeh juru duduk pajege miwah sawatek anake madosa pada rauh nangkil miragiang paurukan Ida Hyang Yesus. 2 Paragolongan Parisine miwah paraguru agamane raris pada pakisi sapuniki: "Anake ene dadi enyak nampi soroh anak madosa tur bareng-bareng madaar ngajak anak buka keto." 3 Duaning punika Ida raris mawecana antuk pangande ring anake punika, sapuniki: 4 "Yening wenten anak ring pantaran ragane madue biri-biri satus ukud, raris ical asiki, napike sane laksanayang ipun? Janten biri-birin ipune sane sangang dasa sia ukud punika kutang ipun ring tegale, raris ipun ngrereh biri-birine sane ical punika kantos keniang ipun. 5 Yen sampun keniang ipun, antuk liang manahipune, biri-birine punika raris katikul, 6 kabakta budal, raris ipun ngundang parasawitra miwah pisaga-pisaganipune. Ipun tumuli mabaos sapuniki: 'Parasemeton, ngiringja maliang-liang sareng tiang santukan biri-birin tiange sane ical sampun keniang tiang.'" 7 Ida Hyang Yesus nglanturang: "Tiang nuturin ragane, kadi asapunika taler jagi ledang pakayunan Ida Sang Hyang Widi Wasa, santukan wenten jadma dosa adiri sane ngutang dosa-dosannyane. Kaledangan idane punika langkungan ring kaledangan malantaran wenten anak sangang dasa sia diri sane astiti bakti, sane nenten buat malih ngesehin pepinehnyane." 8 "Wiadin yen wenten anak eluh sane madue jinah perak dasa bidang, raris ical abidang, napike sane laksanayang ipun? Janten ipun pacang gelis ngenyit lampu tur nyampatang umahipune, saha becikang ipun pisan ngrereh-rerehin jinahe punika milehan, jantos keniang ipun. 9 Yen sampun keniang ipun, irika ipun ngundang timpal-timpalipune miwah pisaga-pisaganipune. Ipun raris mabaos sapuniki: 'Parasemeton, ngiringja maliang-liangan sareng tiang, santukan jinah perak tiange sane ical sampun keniang tiang!'" 10 Ida Hyang Yesus nglanturang: "Tiang nuturang ring ragane, kadi asapunika taler malaekat Ida Sang Hyang Widi Wasa pada masuka rena, yening wenten anak dosa adiri sane ngutang dosa-dosannyane." 11 Ida Hyang Yesus malih nglanturang pangandikan Idane, sapuniki: "Wenten anak sane madue pianak kekalih. 12 Sane alitan raris mabaos ring bapannyane sapuniki: 'Nah bapa, ane jani baangja tiang warisane ane patut dadi duman tiange.' Irika tumuli bapannyane ngedumang warisannyane ring pianaknyane makakalih punika. 13 Maletan malih makudang-kudang rahinanipun, pianakne sane alitan raris ngadol warisanipune, tumuli luas ninggal umah tur jinahipune makasami baktaipun. Ipun luas ka negara sane doh, tur irika ipun ngura-ura jinahnyane anggen ipun masuka-sukan ngulurin keneh. 14 Sasampun jinahipune telas sami, raris ring negarane punika wenten sayah ageng tur ipun ngawitin mlarat. 15 Irika ipun raris nunas karya ring satunggiling anak uedan negarane punika. Ipun tumuli kenkena ngubuhin bawi ring pondoknyane. 16 Irika ipun mamanah ngisinin basangipune antuk tetedan bawine, nanging tan wenten anak sane ngwehin ipun. 17 Ring pamuput, ipun raris eling ring dewek, tumuli ipun mabaos sapuniki: 'Juru gaen bapan ideweke makejang pada cukup maan dedaaran, nanging idewek dini mati ulihan tusing ngamah-amah. 18 Idewek lakar bangun tur mulih laut matur teken ibapa kene: Inggih bapa, tiang sampun sisip pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah marep ring bapa. 19 Tiang tan pantes malih kasambat dados pianak bapane; anggenja tiang juru gae, pateh sakadi juru gaen bapane sane lianan.' 20 Irika ipun raris bangun tur mamargi budal ngrereh bapannyane. Kantun doh ipun saking umahipune, ipun sampun kantenanga antuk bapannyane. Bapanipune raris rumasa kangen tumuli ipun malaib nyagjagin pianakipune raris kagelut saha karas. 21 Ipianak tumuli matur ring bapannyane sapuniki: 'Inggih bapa, tiang sampun sisip pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah marep ring bapa. Tiang tan pantes malih kasambat dados pianak bapane.' 22 Nanging bapannyane raris ngaukin juru gaennyane tur mabaos sapuniki: 'Kemaja enggalang jemak panganggone ane paling melaha tur salukin ia. Anggoinja bungkung tur salukinja ia sepatu. 23 Suud keto, tampahang godel ane mokoh! Jalanja iraga masuka-sukan. 24 Sawireh pianak icange ane suba mati jani buin ia idup; ia suba ilang jani buin ia teka.' Kadi asapunika ipun pada ngawitin maliang-liang. 25 Sadaweg punika pianakipune sane kelihan katuju wenten ring tegale. Rikala ipun budal, riwau nampek ring umahnyane, ipun miragi suaran gong miwah anak masolah. 26 Ipun raris ngaukin juru gaenipune adiri, tur mataken sapuniki: 'Anak ngudiang jumah?' 27 Pasaur juru gaene punika sapuniki: 'Rain pamekele rauh, ajin pamekele raris nampah godel sane mokoh, santukan okan danene sampun keniang dane mawali saha rahajeng.' 28 Irika pianaknyane sane kelihan mamedih, tur ipun tan nyak mulihan. Bapannyane raris medal ngajakin ipun mulihan. 29 Nanging pasauripune sapuniki: 'Sampun tiban-tibanan tiang ngayahin bapa, tur tiang durung naenin tulak ring pangandikan bapa, nanging bapa durung naenin ngicen tiang nunas panak kambing angan asiki anggen tiang maliang-liang sareng ring timpal-timpal tiange. 30 Nanging wau rauh okan bapane punika, sane sampun nelasang druen bapane anggen ipun nuukin soroh sundele, raris ipun tampahang bapa godel sane mokoh.' 31 Bapannyane raris masaur sapuniki: 'Cening pianak bapa, cening sai-sai jumah ajak bapa, buina apaja gelah bapane, ento cening ane ngelahang. 32 Nanging ane jani patut iraga liang tur masuka rena, sawireh adin ceninge ane suba mati, jani ia buin idup, ia suba ilang, jani buin teka.'"

Lukas 16

1 Ida Hyang Yesus tumuli ngandika ring parasisian Idane; kadi asapuniki: "Ada anak sugih ngelah sedahan adiri. Laut ada anak nekedang teken anake sugih ento, mungguing sedahane ento ngura-ura pagelahannyane. 2 Ditu laut sedahane ento kaukina tur kene raosne I sugih: 'Liu ane suba dingeh icang unduk caine. Ane jani petek tur edengangja sakancan pagelahan icange ane itungang cai, sawireh cai tusing pantes buin dadi sedahan icange.' 3 Sedahane ento laut mapineh kene: 'Apa jani lakar jemak gaene? Idewek suba suudanga dadi sedahan. Yen numbeg idewek tusing mampuh, yen ngagendong lek atine. 4 Kene baan madaya, yen idewek suudanga dadi sedahan, apanga idewek ngelah timpal ane nyak ngajak idewek jumahne.' 5 Ditu laut sakancan anake ane mutang teken gustinne, kaukina sakaukud. Teken ane teka paling maluna, kene raosne: 'Akuda ragane mautang ring gustin tiange?' 6 Pasaut anake ento kene: 'Minyak kelapa satus belek.' Sedahane ento laut ngucap kene: 'Rarisang malinggih, niki ambil surat utang ragane, wawanin mangkin karyanang surat utang sane anyar, tur unggahangja irika seket belek.' 7 Teken ane lenan sedahane ento matakon kene: 'Akuda ragane mautang ring gustin tiange?' Pasaut anake ento kene: 'Gandum siu pikul.' Sedahane ento laut ngucap kene: 'Niki ambil surat utang ragane. Wawanin karyanang surat utang sane lianan, tur unggahangja iriki: Gandum domas pikul.' 8 Ditu laut gustinne ngajumang sedahane ane tuara jujur ento, baana ia suba dueg ngitungang dewekne. Sawireh manusane di gumine ene, mula ririhan ngitungang dewekne bandingang teken manusane ane dadi putran sang galang." 9 Ida Hyang Yesus malih nglanturang pangandikan Idane, sapuniki: "Guru nuturin cening, alihangja dewek ceninge timpal ane melah, majalaran aji kasugihan di gumine ene, manian yen kasugihane ento suba tuara mapikenoh, apanga cening katampi di umahe ane langgeng. 10 Nyenja tuon teken paundukan ane cenik, ia masih satia tuon teken paundukan ane gede. Buina nyenja ane tuara jujur teken paundukan ane cenik, ia masih tusing jujur teken paundukan ane gede. 11 Yen cening suba tusing satia tuon ngitungang kasugihan di gumine ene, nyenke ane lakar ngugu cening ngamong kasugihan ane sujati? 12 Buina yen cening tusing satia tuon ngamong arta branan anak lenan, nyenke ane lakar nyerahang pagelahan ceninge teken cening? 13 Tusing ada parekan ane nyidayang mamarekan tekening gusti dadua. Yening keto, sinah ia lakar geting teken ane aukud tur nresnain ane lenan. Wiadin ia lakar satia teken ane aukud, tur ane lenan tusing runguanga. Cening tusing nyidayang subakti teken Ida Sang Hyang Widi Wasa muah salulut teken kasugihan di gumine ene." 14 Saluiring pangandikan Idane punika kapiragi antuk paragolongan Parisine, tur dane pada ngadesemin Ida, santukan dane sami kuduan ring jinah. 15 Ida Hyang Yesus ngandika ring dane sapuniki: "Ragane puniki anak sane matutang raga ring arepan anake, nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa wikan ring pakayunan ragane. Santukan paindikane sane kapuji antuk imanusa, paindikane punika tan paji ring ajeng Ida Sang Hyang Widi Wasa. 16 Mungguing Pidabdab Torate miwah Cakepan Paranabine wantah kantun manggeh rauh ring masan Dane Yohanes Panglukat. Tur ngawit saking masane punika Orti Rahayu indik Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa kapidartayang, tur sakancan anake pada marebut ngulahang deweknyane mamanah ngrasayang pamrentahane punika. 17 Nanging danganan akasa miwah jagate sirna, yen bandingang ring daging Pidabdab Torate ical akecek. 18 Sakancan anake muani sane ngutang somahipune, raris nganten ngajak anak eluh lianan, ipun mamitra; tur siraja ngambil anake eluh sane kakutang antuk somahnyane punika, ipun taler mamitra." 19 "Wenten anak sugih adiri sane nyabran rahina mawibuh-wibuhan tur mapangangge sarwa endah. 20 Irika wenten taler anak tiwas adiri sane mawasta Lasarus, awaknyane bek koreng pabrengkeng negak ring sisin jelanan anake punika. 21 Ipun dot ngicalang sedukipune antuk plispisan sane ulung saking mejan anake sugih punika. Samaliha kantos asune rauh nyilapin korengipune. 22 Tan asue I tiwas punika padem, raris kabakta antuk malaekate tur kagenahang ring pabinan Dane Abraham buat muponin kawiryan ring suargan. Anake sugih punika taler padem, raris katanem. 23 Ipun nandang sangsara banget pisan ring pati loka. Rikala ipun nulengek, panggihin ipun Dane Abraham miwah Lasarus ring pabinan danene doh saking irika. 24 Ipun raris nyerit kadi asapuniki: 'Inggih aji Abraham! Suecaninja titiang, nikayangja Lasarus nyelebang jrijinipune ring toyane buat ngetisin kekolongan titiange, santukan titiang nandang sangsara banget pisan ring genine ngendih murub puniki.' 25 Nanging Dane Abraham ngandika sapuniki: 'Ih cening, ingetangja dugas ceninge enu idup, cening muponin ane sarwa melah, nanging Lasarus muponin ane sarwa jele. Ane jani ia maan panglipur dini, nanging cening nandang sangsara. 26 Sajaba ento tongos bapane ajak tongos ceninge kabelatin baan jurang ane dalem, apanga tusing nyidayang anake ane uli dini makeneh kema ka tongos ceninge muah anake ane ditu masih apanga tusing nyidayang ngliwat mai ka tongos bapane.' 27 Anake sugih punika raris matur, sapuniki: 'Yening kadi asapunika, titiang nunas ica ring palungguh aji, mangda aji ledang ngutus Lasarus ka cecanggahan bapan titiange. 28 Santukan titiang kantun maderbe nyama muani limang diri, mangda Lasarus nyaratang mituturin nyaman titiange punika, keni sampunang ipun sami pada ngranjing ring genah sangsarane puniki.' 29 Dane Abraham ngandika sapuniki: 'Nyaman ceninge suba pada ngelah Cakepan Nabi Musa muah Cakepan Paranabine, ento patut incepanga makejang.' 30 I sugih malih matur sapuniki: 'Inggih Aji Abraham, punika sami durung cukup. Nanging yen wenten anak sane sampun padem murip malih, tur ngrauhin ipun, sinah ipun jagi ngutang dosa-dosanipune.' 31 Nanging Dane Abraham ngandika sapuniki: 'Yening ia pada tusing lakar nyak madingehang pitutur dane Nabi Musa muah paranabine, sinah ia masih tusing lakar pracaya, yadian ia kapituturin baan anak ane buin idup uli pantaran anake mati.'"

Lukas 17

1 Ida Hyang Yesus ngandika ring parasisian Idane sapuniki: "Mula lakar ada paundukan ane ngranayang anake madosa. Nanging sengkala pesan anake ane ngadakang paundukane ento! 2 Melahan yen baong anake ento kagantungin pabaat aji batu pangilesan, laut entungang ka pasih, bandingang ia ngranayang sinalih tunggal cerik-cerike ene madosa. 3 Yatnainja dewek ceninge! Yening nyaman ceninge madosa, glemekinja ia. Tur yen ia ngidih pangampura, ampurayangja ia. 4 Yen diawaine ia pelih kanti ping pitu marep teken cening, tur sabilang ia pelih ia teka teken cening saha ngucap kene: 'Tiang ngidih sinampura,' cening patut ngampurayang ia." 5 Parautusan Idane matur ring Ida Sang Panembahan sapuniki: "Inggih Ratu, nawegang kukuhangja kapracayan titiange!" 6 Ida Sang Panembahan ngandika, sapuniki: "Yen cening ngelah kapracayan gedenne amun batun sesawine dogen, cening nyidayang ngucap teken punyan aane ene kene: 'Mabutanja iba, tur matancebanja di pasihe,' pedas ia nuutang munyin ceninge." 7 "Yen di pantaran ceninge ada ane ngelah parekan, ane tunden cening matekap di tegale wiadin ngangonang biri-biri, dikalan ia teka uli tegale apake cening lantas ngraos teken ia kene: 'Maija enggalang madaar'? 8 Suba sinah tusingja buka keto. Nanging tungkalikanne, cening lakar ngraos teken ia kene: 'Sagiangja icang daar. Salininja ibane malu, laut ayahinja icang madaar kanti suud, suba keto mara lantas cai madaar.' 9 Iparekan tusing patut nampi panyuksma baana ia suba nyalanang saluiring tetegenan ane kapategenang teken ia. 10 Aketo masih anake buka cening. Yen cening suba nglaksanayang sakancan paundukane ane kapategenang teken cening, patut cening ngucap kene: 'Titiang sareng sami puniki parekan tan paguna, titiang wantah nglaksanayang paindikan sane patut dados tetegenan titiange.'" 11 Duk Ida Hyang Yesus lunga ka kota Yerusalem, Ida mamargi nuluh wates jagat Samaria klawan jagat Galileane. 12 Risedek Ida ngranjing ka sinalih tunggaling desa, wenten anak sakit lepra dasa diri rauh nangkilin Ida. Ipun majujuk ngedoh, 13 saha nyerit matur sapuniki: "Duh Hyang Yesus, Sang Maraga Guru, suecaninja titiang." 14 Ida Hyang Yesus raris ngaksi ipun tur ngandika sapuniki: "Kemaja edengang ragane teken parapanditane, apanga ragane katureksain." Sakesah ipun saking irika, kantun ipun ring margi ipun sampun marasa dewekipune sami pada seger oger. 15 Saking pantaran anake sane dasa diri punika, wenten adiri riwau marasa dewekipune sampun seger, ipun raris mawali saha ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa antuk suara sane jangih. 16 Ipun raris sumungkem ring ajeng Ida Hyang Yesus, ngaturang panyuksma ring Ida. Anake punika jadma bangsa Samaria. 17 Ida Hyang Yesus tumuli ngandika, sapuniki: "Ibusan ada anak ajaka dasa diri ane kasegerang, dijake ane buin sia diri? 18 Kenken dadi tuah anake ane tidong Israel ene dogen ane teka ngaturang panyuksma teken Ida Sang Hyang Widi Wasa? Apake anake lenan ento tusing nyidayang ngaturang panyuksma?" 19 Ida raris ngandika ring ipun, sapuniki: "Bangunja tur kemaja mulih, kapracayan ragane ane suba nyegerang ragane." 20 Wenten makudang-kudang anak saking golongan Parisi nunasang ring Ida Hyang Yesus, malih pidanke Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang ngadegang Pamrentahan Idane. Ida raris masaur sapuniki: "Indik Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa punika, nentenja rauh sacara sekala. 21 Samaliha tan wenten anak nyidayang maosang sapuniki: 'Tingalinja, ene apa ada dini!' wiadin: 'Ento apa ada ditu!' Santukan, sujatinipun Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun ngadegang Pamrentahan Idane ring pantaran ragane." 22 Wus punika Ida raris ngandika ring parasisian Idane sapuniki: "Lakar teka masane cening dot ningalin sinalih tunggal dinan Ida Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento, nanging tusing lakar tepukin cening. 23 Buina lakar ada anak ngorahin cening kene: 'Tingalinja, ento apa Ida ada ditu!' wiadin: 'Tingalinja, ene apa Ida ada dini!' Nanging eda pesan cening kema nelokin. 24 Sawireh buka tatite makelep uli tanggun langite bedangin neked ka tanggun langite bedauh, aketo masih Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa didina pangrauh Idane. 25 Nanging Ida patut malu nandang sangsara, tur katulak baan manusane dimasane jani. 26 Buka unduke dugas masan Dane Nuh, buka keto masih dimasan Ida Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 27 Anake pada mangan nginum, pada nganten lan kantenang, kanti teked didinan Dane Nuh munggah ka kapale, laut teka blabare gede nyirnayang anake ento makejang. 28 Aketo masih unduke dugas masan Dane Lut, anake pada mangan nginum, pada mablanja lan madedagangan, pada mamula-mulaan muah pada mawewangunan. 29 Nanging dugase Dane Lut magedi uli di kota Sodom, lantas ada ujan api muah welirang uli di langite ngeseng anake ditu makejang. 30 Aketo masih unduke manian, dipanemayan Ida Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa makantenang ragan Idane. 31 Didinane ento nyenja sedekan nongos di duur umahne, tur pagelahane ada di umah meten, edaja buin tuun mulihan nyemak pagelahanne. Aketo masih anake ane sedekan di tegalne, edaja buin mulih. 32 Ingetangja unduke ane nibenin rabin Dane Lut. 33 Nyenja ane ngutamayang idupne padidi, ia tusing lakar muponin idup ane sujati. Nanging nyenja ane tusing ngingetang dewekne padidi, ia lakar muponin idup ane sujati. 34 Guru nuturin cening, dipetenge ento lakar ada anak muani ajaka dadua pules di dipane abesik, ane adiri lakar kambil, tur ane adiri lakar kakalahin ditu. 35 Ada anak eluh nebuk bareng-bareng ajaka dadua, ane adiri lakar kambil ane adiri lakar kakalahin ditu. ( 36 Lakar ada anak muani ajaka dadua di tegalne, ane adiri lakar kambil ane adiri lakar kakalahin ditu.)" 37 Parasisian Idane raris mataken ring Ida, sapuniki: "Inggih Ratu Panembahan, ring dijake punika?" Pangandikan Ida ring dane sapuniki: "Dijaja ada bangke, ditu liu guake pasliwer."

Lukas 18

1 Wus punika, Ida Hyang Yesus nyritayang pangande ring parasisian Idane, mangdane dane rahina wengi tan surud-surud ngastawa. 2 Pangandikan Idane sapuniki: "Kacrita di kota anu, ada hakim adiri, ane tuara takut teken Ida Sang Hyang Widi Wasa, buina tusing pesan ngajiang anak. 3 Di kotane ento ada anak eluh balu ane tan mari nangkil tur mapinunas teken sang hakim, kene aturne: 'Nawegang, icenja titiang pamatut ngeniang wicaran titiange marep ring musuh titiange!' 4 Makelo pesan hakime ento tusing kayun ngisinin pinunas ibalune ento. Nanging pamuputne dane mapakayun kene: 'Yadiastun idewek tusing takut teken Ida Sang Hyang Widi Wasa, buina tusing ngajiang anak lenan, 5 nanging sawireh ibalu ene makewehin idewek, melahan jani tiwakin pamatut prakaranne. Apanga eda ia sai-sai teka ngulgul mai, tur pamuputne nyengkalen idewek!'" 6 Ida Sang Panembahan malih ngandika: "Padingehangja, apa ane orahanga teken hakime ane jaat ento. 7 Apake Ida Sang Hyang Widi Wasa tusing lakar matutang parakaulan Idane, ane lemah peteng tan maren ngasih-asih nunas tulung teken Ida? 8 Jani Guru nuturin cening: Ida digelis matutang ia. Nanging, yening Ida Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa rauh, apake enu dapetang Ida di gumine anak ane pracaya teken Ida?" 9 Ida Hyang Yesus taler ngandikayang pangande sane katuekang ring anake sane ngaden deweknyane patut saha nemberang anak lian, sapuniki pangandikan Idane: 10 "Wenten anak sareng kalih ka Perhyangan Agung jaga ngastawa, sane adiri golongan Parisi miwah sane lianan juru duduk pajeg. 11 Golongan Parisi punika ngadeg nganehang raga, tur ngastawa sapuniki: 'Duh Ratu Sang Hyang Widi Wasa, titiang matur panyuksma ring Palungguh IRatu, santukan titiang boyaja pateh sakadi jadmane sane lianan, inggih punika nentenja dados parampok, titiang nenten mambek corah, titiang nenten mamitra, samaliha titiang nentenja pateh sakadi juru duduk pajege puniki. 12 Sajeroning auku titiang mapuasa ping kalih, samaliha titiang maturan apahdasan saking sakancan pikolih titiange.' 13 Nanging ijuru duduk pajeg punika, ipun majujuk ngejoh, tur ipun tan purun nulengek ka langite, nanging ngultul, sambilang ipun manteg tangkah sarwi matur sapuniki: 'Duh Ratu Sang Hyang Widi Wasa, dumadak IRatu ledang nyuecanin titiang, jadma sane madosa puniki.'" Ida Hyang Yesus ngandika ring anake punika, sapuniki: 14 "Tiang nuturin ragane, boyaja pangastawan anak golongan Parisine punika sane katampi, nanging pangastawan ijuru duduk pajege punika sane katampi antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. Santukan sapasiraja sane nginggilang deweknyane, ipun jaga kaesorang miwah sapasiraja sane ngasorang deweknyane, ipun pacang kinggilang." 15 Wenten makudang-kudang anak ngajak rarennyane pedek tangkil ring ajeng Ida Hyang Yesus, mangdane Ida ledang ngamertanin rare punika masrana ngungkulang tangan ring anake alit punika. Wau kapanggihin antuk sisian Idane, anake punika sami kagerengin. 16 Nanging Ida Hyang Yesus ngandikain rare-rare punika, sarwi ngandika: "Depangja cerik-cerike ento pada teka sig Gurune, edaja tombahanga, sawireh anake ane buka kene ene, ane lakar ngrasayang kawiryan Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 17 Ingetangja! Nyenja tusing matingkah polos, patuh buka anake cerik ene, ia lakar tusing nyidayang muponin Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa." 18 Wenten pamimpin anak Yahudi adiri, matur pitaken ring Ida Hyang Yesus, kadi asapuniki: "Inggih Guru sane becik, napi sane patut laksanayang titiang, mangda titiang muponin urip langgeng?" 19 Pasaur Ida Hyang Yesus sapuniki: "Napi awinanipun ragane maosang Tiang becik? Tan wenten sane becik sajawining Ida Sang Hyang Widi Wasa ngraga. 20 Ragane sinah sampun uning ring pituduh Cakepan Torate, sane kadi asapuniki: 'Edaja mamitra, edaja ngamatiang jlema, edaja mamaling, edaja mobab muah baktija teken meme bapa.'" 21 Anake punika masaur sapuniki: "Paindikane punika sami sampun margiang titiang, ngawit titiang kantun alit." 22 Riwau Ida Hyang Yesus mireng aturnyane kadi asapunika, Ida raris ngandika ring dane, sapuniki: "Yening kadi asapunika, wenten paindikan sane malih asiki sane patut laksanayang ragane, inggih punika: Adolja saluiring padruen ragane tur padanaangja ring anake tiwas-tiwas, tur ragane jagi muponin arta brana ring suargan. Wusan punika mrikija, tututin Tiang." 23 Nanging rikala anake punika miragiang pangandikan Idane kadi asapunika, dane kalintang sungsut ring kayun, santukan dane kalangkung sugih. 24 Rikala Ida Hyang Yesus ngaksi dane kalintang sungsut, Ida raris ngandika sapuniki: "Ambate sukehne anake sugih dadi kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 25 Enu sukehan anake sugih dadi kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa, bandingang teken untane macelep ka song jaume." 26 Anake sane pada miragiang pangandikan Idane punika matur pitaken, asapuniki: "Yening kadi asapunika sapasirake sane jaga mrasidayang polih rahayu?" 27 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Apa ane tuara kasidan baan imanusa, ento kasidan baan Ida Sang Hyang Widi Wasa." 28 Dane Petrus raris matur asapuniki: "Titiang sareng sami sampun ngutang pumahan titiange tur ngiring IRatu." 29 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Guru ngorahin cening, sasajaane asing-asing anak ane ngutang umahne, kurenan wiadin nyamanne, wong tuane wiadin pianak-pianakne, apanga ia nyidayang satinut teken sapituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa, 30 anake ento lakar nampi upah ane gede dimasane jani, buina dimasane ane lakar teka manian, ia lakar nampi urip langgeng." 31 Ida Hyang Yesus tumuli munduhang sisian Idane makaroras, tur ngandika ring dane, sapuniki: "Ane jani iraga majalan ka kota Yerusalem, tur ditu lakar kalakon saluiring ane suba kasuratang baan paranabine unduk Ida Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 32 Ida lakar kaserahang teken parabangsa ane tidong Yahudi, tur Ida bakal kabinjulin, kanistayang muah kakecuhin. 33 Ida lakar katigtig tur kasedayang, nanging didina ane kaping telunne Ida lakar nyeneng buin." 34 Parasisian Idane nenten pisan ngresep ring saluiring paindikane punika; piteges pangandikan Ida punika kantun peteng pabuat dane, tur dane nenten ngresep ring tetujon pangandikan Idane punika. 35 Duk Ida Hyang Yesus sampun nampek ring kota Yeriko, wenten anak buta adiri, negak ring sisin margine ngidih-idih. 36 Wau ipun miragi gredegan anake akeh mamargi, ipun raris mataken sapuniki: "Anak ngudiang ene?" 37 Wenten anak nyaurin sapuniki: "Ida Hyang Yesus ane uli kota Nasaret sedek nglintang dini." 38 Anake buta punika raris majeritan matur asapuniki: "Inggih Ratu Hyang Yesus, sentanan Sang Prabu Daud, suecaninja titiang!" 39 Sawatek anake sane mamargi ring ajeng, ngerengin ipun mangda ipun mendep. Nanging sayan nyangetang ipun jerit-jerit: "Ratu sentanan Sang Prabu Daud, suecaninja titiang!" 40 Ida Hyang Yesus raris mararian, tur ngandikayang mangda anake buta punika katangkilang ring ajeng Idane. Sasampune ipun rauh ring ajeng Idane, raris Ida mataken ring ipun, sapuniki: 41 "Apa ane tunas ragane, ane patut laksanayang Tiang buat ragane?" Aturipune: "Inggih Ratu, titiang nglungsur mangda titiang mrasidayang ngeton!" 42 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring ipun, sapuniki: "Nah, ningalinja ragane! Kapracayan ragane ane suba nyegerang ragane!" 43 Jeg pramangkin ipun mrasidayang ngeton, tumuli ipun ngiring Ida Hyang Yesus, saha matur panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Rikala anake akeh pada ngantenang paindikane punika, ipun sami taler pada muji Ida Sang Hyang Widi Wasa.

Lukas 19

1 Ida Hyang Yesus ngranjing ring kota Yeriko tur nglanturang pamargin Idane nglintangin kotane punika. 2 Irika wenten anak sane mawasta Sakeus, dados pangageng juru duduk pajeg, tur ipun sugih pisan. 3 Ipun ngusahayang dewek, mangda nyidayangja manggihin Ida Hyang Yesus, mangdane ipun uning sapasira sujatinipun Ida punika. Nanging ipun tan mrasidayang, santukan anake kalangkung akeh, samaliha ipun endep. 4 Duaning asapunika, ipun tumuli malaib ngriinin anake akeh punika, raris munggah ring wit aane, misadia ningalin Ida Hyang Yesus sane jaga nglintang ring genahe punika. 5 Duk Ida Hyang Yesus rauh ring genahe punika, Ida raris macingakan menek, sarwi ngandika sapuniki: "Ih Sakeus enggalangja tuun! Sawireh didinane jani Guru musti lakar madunungan sig umah Sakeuse." 6 Sakeus gegelisan tedun tumuli ngaturin Ida Hyang Yesus simpang ka umahnyane, saha tan kadi-kadi liang manahipune. 7 Nanging sawatek anake sane manggihin indike punika sami pada pakisi sapuniki: "Anake ene madunungan sig umah anake madosa." 8 Irika Sakeus raris ngarepang sarwi matur ring Ida Sang Panembahan, sapuniki: "Inggih Guru, sapaderbean titiange puniki atenga jagi padanaang titiang ring jadmane tiwas-tiwas. Samaliha yen pet wenten titiang ngambil paderbean anak lian madasar antuk manah corah, jaga waliang titiang tikel ping pat." 9 Ida Hyang Yesus ngandika ring ipun sapuniki: "Didinane jani sapakurenan ceninge suba katampi baan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Cening masih parisentanan Dane Abraham. 10 Sawireh Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa rauh buat ngrereh tur ngrahayuang sakancan anake ane paling." 11 Ida Hyang Yesus malih nyritayang pangande ring sawatek anake sane miragiang pangandikan Idane punika. Santukan sane mangkin Ida sampun nampek ring kota Yerusalem, tur anake sami mitaenang mungguing Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa digelis pacang kadegang ring jagate. 12 Duaning punika Ida ngandika sapuniki: "Ada anak agung lunga ka gumine joh. Ida lakar kabiseka tur kadegang dadi raja ditu, tur suud keto ida mawali. 13 Satondene ida mamargi, ida ngandikain parekan idane adasa, suang-suang kapaica pipis mas pada maketeng, kadulurin pangandika kene: 'Anggonja pipise ene madagang, sanun icange di paluasan.' 14 Nanging rakyat idane tusing demen teken ida, kanti ngutus utusan buat ngetut pamargin idane, lakar nguningayang: 'Titiang sareng sami nenten pacang sairing, yening anake punika jaga madeg ratu, dados rajan titiange.' 15 Nanging anake agung ento masih kadegang dadi raja, tur ida laut mawali. Digelis ida ngandikain parekan idane ane pidan suba icen ida pipis mas, apanga pada nangkil di ajeng idane. Ida mapakayunan uning, akuda ia suang-suang pada masekaya. 16 Iparekan ane simalu laut teka nangkil tur matur kene: 'Inggih ratu, jinah druene abidang punika sampun mapikolih dasa bidang.' 17 Anake agung tumuli ngandika teken ia: 'Melah pesan abet caine ento. Cai mula tuah parekan ane melah. Cai satia teken paundukan ane cenik, icang lakar maang cai ngamong kota adasa.' 18 Iparekan ane durian teka nangkil tur matur kene: 'Inggih ratu, jinah druene sane abidang sampun mapikolih limang bidang.' 19 Ida anake agung ngandika teken ia kene: 'Icang maang cai ngamong kota lelima.' 20 Iparekan ane lenan laut nangkil tur matur: 'Inggih ratu, puniki jinah druene aturang titiang ring iratu; jinah druene sampun kaput titiang antuk saputangan tur sepel titiang. 21 Santukan titiang kalintang ajerih ring iratu, sawetning iratu kalintang angkara. Iratu seneng ngambil sane boya druen iratu, tur seneng ngalapin sane boya tetanduran iratune.' 22 Anake agung laut ngandika teken ia kene: 'Ih cai parekan ane jele. Icang lakar ngukum cai manut buka munyin caine. Cai suba nawang icang mula anak angkara, demen nyuang ane tuara pagelahan icange muah ngalapin ane tuara pamula-mulaan icange. 23 Yening keto, apa krana cai tusing nyerahang pipis icange ento sig anake ane mutranang pipis? Apanga ditekan icange, icang nyidayang nagih ina muah panakne.' 24 Laut ida ngandika teken anake ane pada nangkil ditu kene: 'Tagih pipis mas icange ane aketeng ento teken ia, tur lautang baang iparekan ane ngelah dasa keteng ento.' 25 Anake ento pada matur kene: 'Inggih ratu, ipun sampun maderbe dasa bidang.' 26 Pangandikan anake agung: 'Icang ngorahin cai ajak makejang. Asing-asing anak ane suba ngelah, ia lakar buin kicen. Nanging anake ane tuara ngelah, ia lakar buin kajuangin, kayang gelah-gelah ane kagelah baana, yadiastun amunapaja bedikne. 27 Ane jani, sawatek musuh icange ene, ane tusing demen teken icang dadi raja dini, ajak ia pada mai tur matiang ia di arepan icange.'" 28 Sasampune Ida puput ngandikayang paindikane punika makasami, Ida Hyang Yesus raris ngriinin anake akeh punika tur nglanturang pamargin Idane ka kota Yerusalem. 29 Rikala Ida rauh nampek ring kota Betpage miwah kota Betania, sane ring Bukit Saitun, Ida tumuli ngutus sisian Idane kekalih, 30 saha kapangandikain sapuniki: "Kemaja ka desa ane di arepan ceninge ento. Disubane neked ditu, cening lakar nepukin godel keledae ane tonden taen tegakin anak, sedekan mategul ditu. Elusinja godele ento tur aba mai. 31 Yen ada anak matakon teken cening kene: 'Ngudiang embusin jerone godel keledaene ento,' kene baan nyautin: 'Ida Sang Panembahan sane ngarsayang.'" 32 Sisiane makakalih raris mamargi, tur saluiring paindikane sane sampun kapangandikayang antuk Ida Hyang Yesus punika, makasami panggihin ipun. 33 Duk ipun ngembusin godel keledaene punika, sang maderbe mataken ring ipun: "Ngudiang dadi embusin jerone godele ento?" 34 Sisiane makakalih punika masaur sapuniki: "Ida Sang Panembahan sane ngarsayang." 35 Dane raris nandan godel keledaene punika ka ajeng Ida Hyang Yesus. Irika tumuli dane ngebatang panganggen danene ring tundun godel keledaene punika. 36 Rikala Ida Hyang Yesus mamargi nglinggihin godel keledaene punika, anake sami pada ngebatang panganggennyane ring margine. 37 Duk Ida sampun nampek ring kota Yerusalem, ring margine sane nganuunang saking Bukit Saitun, parasisia sane ngiring Ida makasami pada ngawitin masuka rena tur ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa, antuk suara sane jangih, santukan sakatahing praciri sane sampun pada panggihin ipun. 38 Sapuniki baosipune: "Ida Sang Hyang Widi Wasa ngamertanin Ida Sang Prabu sane rauh sajeroning parab Ida Sang Panembahan! Sutrepti rahayu ring suargan, tur luihangja Ida Sang Hyang Widi Wasa Sane Maha Luur!" 39 Makudang-kudang anak golongan Parisi sane nyarengin anake akeh punika, matur ring Ida Hyang Yesus, sapuniki: "Inggih Guru, nikainja sisia druene mangda ipun sampunang kadi asapunika!" 40 Pasaur Ida Hyang Yesus sapuniki: "Tiang nuturin ragane, yen ipun mendep, batu-batune puniki jaga pada pajerit." 41 Rikala Ida sampun sayan nampek ka kota Yerusalem, tur ritatkala Ida nyingak kotane punika, Ida raris nangis mangenang kotane punika, 42 sapuniki pangandikan Idane: "Ambate melahne yen didinane jani ragane nawang apa ane maguna pabuat kasutreptian ragane. Nanging ane jani ragane tusing ningalin unduke ento. 43 Sawireh lakar ada masanne, musuh-musuh ragane lakar ngiter ragane aji gelar, laut ngurung ragane muah nangsek ragane uli kiwa tengen, uli arep muah uli di duri. 44 Musuh-musuhe lakar nguugang ragane muah nyirnayang saisin kotane, kanti tusing ada enu batu ane matumpuk ajaka timpalne di temboke. Sawireh ragane tusing nawang panemayan Ida Sang Hyang Widi Wasa ngrauhin tur ngrahayuang ragane." 45 Ida Hyang Yesus raris ngranjing ka Perhyangan Agung tur ngawitin nundung sawatek anake sane madolan irika, 46 sapuniki pangandikan Idane ring anake punika: "Wenten kakecap ring Cakepan Sucine, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa ngandika sapuniki: 'Perhyangan Ulune bakal kasambat dadi tongos anak ngastawa. Nanging iba jeg nadiang tongos pengkeban maling.'" 47 Nyabran rahina Ida Hyang Yesus mapaica paurukan ring Perhyangan Agung. Parapangageng panditane miwah paraguru agamane, pingkalih parapangageng bangsa Israele, sami pada muatang jagi nyedayang Ida, 48 nanging ida dane tan polih jalaran, sapunapi antuk nglaksanayang paindikane punika, santukan sawatek rakyate sami pada kadaut tur geleng miragiang paurukan Idane.

Lukas 20

1 Sedek rahina anu Ida Hyang Yesus mapaica paurukan ring anake akeh saha midartayang Orti Rahayu ring Perhyangan Agung. Irika raris rauh parapangageng panditane miwah paraguru agamane kalih parapanglingsire, 2 saha matur pitaken ring Ida Hyang Yesus, sapuniki: "Indayang ndikayang ring tiang, wewenang punapi sane druenang Ragane, buat nglaksanayang saluiring paindikane punika. Tur sapasira sane ngicen Ragane wewenang punika?" 3 Ida Hyang Yesus masaur sapuniki: "Inggih sane mangkin indayang icen Tiang dumun mataken ring ragane. 4 Punapike Dane Yohanes polih wewenang saking Ida Sang Hyang Widi Wasa, punapi saking imanusa buat ngamargiang lelukatan." 5 Ida dane raris matetimbangan kadi asapuniki: "Apa jani lakar orahang? Yen iraga ngorahang: 'Uli Ida Sang Hyang Widi Wasa,' pedas Ia matakon kene: 'Napi awinan ragane tan pracaya ring Dane Yohanes?' 6 Nanging yen iraga ngorahang: 'Uli manusa,' sawatek anake liu ene pedas lakar ngencurin iraga aji batu, sawireh anake liu ene makejang pracaya, mungguing Dane Yohanes ento maraga nabi." 7 Duaning asapunika, dane raris pada masaur sapuniki: "Tiang tan uning saking dija dane polih wewenang." 8 Ida Hyang Yesus tumuli ngandika ring ida dane, sapuniki: "Yening kadi asapunika, Tiang taler tan nguningayang, wewenang punapi sane anggen Tiang nglaksanayang saluiring paindikane punika." 9 Ida Hyang Yesus tumuli nyritayang pangande ring anake akeh punika, sapuniki: "Kacrita ada anak ngae abian anggur. Abiane ento laut patanduanga teken makudang-kudang panyakap. Disubane keto ia lantas luas nura desa tur sada makelo ia di padesan. 10 Disubane teka masan ngalap anggur, anake ento nunden rencangne nelokin panyakap-panyakapne ento, buat lakar nagih piakan pamupon abian anggure ento. Nanging rencangne ento lempagina baan panyakap-panyakape ento, tur tundunga mulih saha matalang. 11 Suud keto anake ento nunden rencangne ane lenan, nanging rencangne ento masih kalempagin, tur kagaenang kimud baan parapanyakape, laut tundunga saha matalang. 12 Laut anake ento ngutus rencangne ane lenan, nanging rencangne ento masih katatunin tur kentungang ka sisin abian anggure baan parapanyakape ento. 13 Anake ane ngelahang abian anggure ento laut ngucap kene: 'Kenken jani baan madaya? Melahan pianak ideweke ane sayang lakar tunden kema; pedas ia ajianga baan panyakap-panyakape.' 14 Nanging mara parapanyakape ningalin pianakne ento, ia lantas mapiguman kene: 'Ene apa pianakne ane lakar ngwarisang, jalan jani matiang ia, apanga warisane ene dadi kagelah baan iraga.' 15 Parapanyakape ento laut ngentungang ia ka sisin abian anggure, tumuli matianga." Ida Hyang Yesus tumuli mataken ring anake akeh punika: "Jani lakar kenkenangake panyakape ento baan anake ane ngelahang abian anggure? 16 Anake ento lakar teka tur ngamatiang panyakap-panyakape ento. Buina abian anggure ento lakar kapatanduang teken panyakap-panyakape ane lenan." Wau anake akeh punika miragi pangandikan Idane kadi asapunika, raris ipun mapajar sapuniki: "Sampunang pisan-pisan paindikane punika kasidan." 17 Ida Hyang Yesus macingakan ring ipun sareng sami, sarwi ngandika sapuniki: "Yening keto, apake artin kecap Cakepan Sucine ane buka kene: Batune ane kentungang baan paratukang batune, suba dadi tetongkok asu, nah ento batu dasar ane paling pentinga.' 18 Asing-asing anak ane ulung di batune ento, ia lakar dekdek, buina nyenja tepena baan batune ento ia lakar nyag." 19 Duk punika ugi paraguru agamane miwah parapangageng panditane raris pada ngeka daya jaga ngejuk Ida Hyang Yesus, santukan ida dane pada uning, mungguing pangandene sane iwau punika katuekang ring ragan ida danene, nanging ida dane ajerih ring anake akeh. 20 Duaning punika ida dane ngrereh sela sane becik. Ida dane raris ngupahin makudang-kudang anak kanggen telik tanem. Anake punika kapangandikayang mapi-mapi sadu nangkil ring Ida Hyang Yesus. Tetujonnyane mangda nyidayang ngrereh sauh pangandikan Idane, mangdane malantaran punika Ida prasida katurang ka ajeng sang gubernur, sane kuasa ring jagate irika. 21 Itelik tanem punika matur ring Ida Hyang Yesus sapuniki: "Inggih Guru, titiang uning saluiring sane sampun ndikayang miwah urukang Guru punika sayuakti patut pisan. Samaliha Guru nenten pisan mamina-minayang anak, nanging saking jati sadu ngurukang pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 22 Sane mangkin indayang ndikayang ring titiang, yening manut Pidabdab Torate, punapike iwang yen iraga naur upeti ring Ida Sang Nata Ratu ring Roma, punapi nenten?" 23 Nanging Ida Hyang Yesus wikan ring pangindrajalanipune punika, raris Ida ngandika ring ipun: 24 "Tegarang edengin Tiang pipis perak aketeng. Gambar muah parab nyen ane mungguh ditu?" Pasauripune: "Gambar miwah parab Ida Sang Nata Ratu!" 25 Pangandikan Ida Hyang Yesus: "Yening keto, aturangja teken Ida Sang Nata Ratu ane dadi druen idane muah apaja ane dadi druen Ida Sang Hyang Widi Wasa, aturangja teken Ida ngraga." 26 Kenginan ipun nenten mrasidayang ngrereh sauh pangandikan Idane ring arepan anake akeh punika, tur ipun raris mendep, santukan angob ring pangandikan Idane. 27 Raris wenten makudang-kudang anak saking golongan Saduki rauh nangkil ring Ida Hyang Yesus. (Anake punika nenten pracaya, anake padem pacang murip malih.) Ipun raris matur pitaken ring Ida Hyang Yesus, sapuniki: 28 "Inggih Guru, Dane Musa sampun nyuratang pidabdab pabuat iraga sapuniki: 'Yen ada anak muani mati, matinggalan somah, nanging tan pasentana, nyaman anake ane mati ento patut nyuang baluannyane buat numbuhang sentana pabuat sang mati.' 29 Wenten anak muani-muani panyamaan sareng pepitu. Sane pinih kelih sampun ngambil somah, nanging ipun raris padem tan pasentana. 30 Raris baluanipune kambil kanggen somah antuk adinnyane sane madenan. 31 Kadi asapunika sapanglanturipun, saking pinih nyoman kantos rauh sane kaping pitu, makasami naenin ngambil anake eluh punika anggen kurenan, tur makasami padem tan pasentana. 32 Pamuputipun, anake eluh punika taler padem. 33 Inggih sane mangkin, ring panemayan anake padem pacang urip malih, dados kurenan sirake anake eluh punika, santukan makapepitu naenin nganggen ipun somah?" 34 Pasaur Ida Hyang Yesus sapuniki: "Anake ane ada di gumine jani pada nganten muah pada kantenang. 35 Nanging anake ane kapatut lakar buin idup disubane mati, buina muponin urip di kali dituane, ia tusing nganten muah kantenang. 36 Sawireh ia pada mawak patuh buka paramalaekate tur tusing bisa mati. Ia dadi paraputran Ida Sang Hyang Widi Wasa, sawireh ia suba idup uli pantaran anake mati. 37 Buina Dane Musa suba tatas nyritayang, mungguing anake ane suba mati lakar idup buin. Dikatuturan bet duine ane puun, dane nyuratang Ida Sang Panembahan, dadi 'Widin Abraham, Widin Ishak muah Widin Yakube'. 38 Dadinne Ida Sang Hyang Widi Wasa tusingja Widin anak mati, nanging Widin anak idup, sawireh makejang anake lakar urip di ajeng Idane." 39 Wau miragi pangandikan Idane kadi asapunika, makudang-kudang guru agamane raris matur ring Ida sapuniki: "Inggih Guru, pasaur Gurune sayuakti patut pisan." 40 Santukan dane pada nenten purun malih nakenang punapa-punapi ring Ida Hyang Yesus. 41 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring dane, kadi asapunika: "Napi awinan anake maosang mungguing Sang Prabu Sane Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa punika sentanan Ida Sang Prabu Daud? 42 Santukan Ida Sang Prabu Daud sampun ngandika, sakadi sane kakecap ring Cakepan Kidunge, kadi asapuniki: Ida Sang Panembahan sampun masabda ring Panembahan titiange: Negakja Cening di tongos ane paling ledangin Aji, 43 kanti sawatek musuh Ceninge dadiang Aji pajekjekan batis Ceninge.' 44 Kenginan, yening Ida Sang Prabu Daud ngraga nyambat Ida punika, 'Panembahan titiange', punapi awinane Sang Prabu Sane Kajanjiang punika prasida dados sentanan Ida Sang Prabu Daud?" 45 Rikala anake akeh miragiang pangandikan Ida Hyang Yesus, Ida raris ngandika ring parasisian Idane, sapuniki: 46 "Tangarinja dewek ceninge marep teken guru agamane, ane demen nglelana nganggon baju jubah lambih, buina demen katunas lugrain di peken-pekene. Ane demen negak di arep yen nuju di perhyangan buina demen negak di tongose ane utama dinujune kundangan. 47 Buina ane demen nyuang sakancan pagelahan anake eluh balu, tur ane demen nguncarang pangastawan ane lantang-lantang, anggona nyaruang kacorahane. Ia ajaka makejang ento sinah lakar gedenan sisipne bandingang teken anake lenan!"

Lukas 21

1 Rikala Ida Hyang Yesus maksian, cingakin Ida anake sugih-sugih pada ngaturang aturan ring genah aturane ring Perhyangan Agung. 2 Ida taler ngaksi anak balu eluh sane kalintang miskin, ngaturang aturan, marupa jinah bolong kalih bidang. 3 Ida raris ngandika sapuniki: "Guru ngorahin cening, sasajaane anake balu eluh ane tiwas ene liunan maturan padaang teken sakancan anake ane lenan ento. 4 Sawireh anake ento maturan ulihan ia sugih, baana ia ngelah lebihan, nanging anake balu ento, baan tiwasne ia ngaturang pagelahane ane dadi pangupajiwanne." 5 Wenten makudang-kudang anak maosang indik kaluihan Perhyangan Agunge, sane kapayasin antuk batu sane luih-luih miwah aturan-aturan sane mule-mule sane lianan sane katurang ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Irika Ida Hyang Yesus ngandika, sapuniki: 6 "Lakar ada panemayannyane, saluiring ane tingalin ragane ento, makejang lakar kuugang kanti tusing lakar ada batu angan abesik ane enu matumpuk ajaka timpalne." 7 Raris parasisian Idane matur pitaken ring Ida sapuniki: "Inggih Guru, malih pidanke paindikane punika jaga kasidan? Samaliha yan pacang kasidan, punapi sane dados cihnanipun?" 8 Pasaur Idane sapuniki: "Yatnainja dewek ceninge, apanga eda cening kena kabelog-belog. Sawireh liu lakar ada anak teka ngaku-ngaku adan Gurune, tur ngucap kene: 'Guru ene suba Ida, tur panemayane suba paek.' Nanging cening eda pesan nututin anake ento. 9 Buina yen saget cening ningeh unduk anak masiat wiadin unduk anak brontak, eda nyen cening tengkejut. Sawireh sakancan paundukane ento tan urungan kasidan malu, nangingke ento sing mapiteges, mungguing masa pamragate suba paek." 10 Ida nglanturang malih pangandikan Idane: "Bangsa-bangsane lakar masiat nglawan bangsa, kaprabon masiat nglawan kaprabon. 11 Buina lakar ada linuh gede pesan, dini ditu lakar ada grubug muah sayah gede, tur lakar ada paundukan-paundukan ane nengkejutang muah ada ciri-ciri aeng di langite. 12 Nanging satonden paundukane ento kasidan, cening lakar kejuk tur kasangsarain, cening lakar kaserahang tur lakar katepasin di perhyangan-perhyangane muah kapangkeng. Buina cening bakal katurang ka ajeng pararatune muah ka ajeng pangedene malantaran adan Gurune. 13 Nah, ditu cening lakar maan sela buat midartayang Orta Rahayune. 14 Ento krana entegang keneh ceninge, eda malu-malu inguh minehin unduk ane lakar anggon cening makanda. 15 Krana Guru ane lakar maang cening kawicaksanaan ngraos, kanti musuh-musuh ceninge tusing nyidayang nglawan cening. 16 Cening bakal kaserahang baan wong tuan ceninge, baan nyama braya muah timpal-timpal ceninge, tur lakar ada makudang-kudang diri di pantaran ceninge kamatiang. 17 Makejang anake bakal geting teken cening, uli krana Guru. 18 Sakewala angan akatihko bok ceninge tusing ada ane lakar aas. 19 Nanging yening cening tetep pageh, ditu cening mara muponin rahayu. Pidartayangja! Sawireh ulihan cara buka kene dogen cening nyidayang ngrahayuang dewek ceninge." 20 "Yening cening ningalin kota Yerusaleme suba kiter baan wadua balan musuhe, patut cening nawang, mungguing kotane ento lakar enggal uug. 21 Dimasane ento anake ane di gumi Yudeane, patut ngenggalang rarud ka gunung, buina anake ane nongos di kota, patut rarud uli kota, tur anake ane nongos di desa apanga eda buin ka kota. 22 Sawireh ento Dina Paukuman Ida Sang Hyang Widi Wasa, buka ane kakecap di Cakepan Sucine. 23 Ambate sengkalan paraeluh-eluhe ane nujuang beling muah parameme ane sedekan manyonyoin rare dimasane ento. Sawireh gumine ene lakar katibenin sangsara gede muah bangsane ene kena pidukan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 24 Ada anak mati kena pedang muah ane lenan kejuk kanggon tawanan baan parabangsane. Kota Yerusaleme lakar anggone pajekjekan baan bangsa-bangsane ane tuara pracaya teken Ida Sang Hyang Widi Wasa, kanti tutug masan bangsa-bangsane ento." 25 "Buina lakar ada ciri di matan aine, di bulane muah di bintang-bintange. Di gumine, sawatek bangsane lakar jejeh tur inguh ningehang kuugan keplugan ombake. 26 Anake lakar jejeh kamati-mati, baana ngenehang sakancan paundukane ane lakar nibenin gumine ene, sawireh saluiring ane mawisesa di langite lakar pada kakisidang uli di tongosne. 27 Ditu mara Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento lakar ngenah, rauh kalikub baan mega maduluran kakuasaan muah kaluihan Idane. 28 Yening sakancan paundukane ento suba ngawitin kasidan, bangun tur nulengekja, sawireh karahayuan ceninge suba paek." 29 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring ipun antuk pangande kadi asapuniki: "Pedasinja punyan kutuhe wiadin punyan kayune ane lenan. 30 Yen suba tingalin cening punyan kutuhe ento makedapan, suba sinah tawang cening, mungguing masan ujane suba teka. 31 Aketo masih, yen cening suba ningalin sakancan paundukane ento kasidan, sinah tawang cening mungguing Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa suba paek. 32 Ingetangja unduke ene! Satonden manusane dimasane jani makejang mati, saluiring paundukane ento lakar kasidan. 33 Langit muah gumine lakar sirna, nanging raos Gurune lakar manggeh salawas-lawasnya." 34 "Yatnainja dewek ceninge. Edaja cening kanti kaliput baan indria maibuh-ibuhan muah mapunyah-punyahan wiadin kawiryan ane lenan di gumine. Apanga panemayan Dinane ento eda nadak nibenin cening dikalan ceninge tusing tragia. 35 Sawireh tekannyane tan bina buka jeete buat nibenin sawatek manusane di gumine. 36 Pada yatnainja dewek ceninge, tur tan marenja ngastawa, apanga cening kicen kakuatan buat ngluputang dewek ceninge uli sakancan paundukane ane lakar kasidan ento. Buina apanga cening nyidayang nangkil di ajeng Ida Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa." 37 Makudang-kudang rahina Ida Hyang Yesus mapaica paurukan ring Perhyangan Agung, tur rikalaning wengi Ida medal saking irika tumuli makolem ring Bukit Saitun. 38 Pasemengan pisan anake sami sampun pada ngranjing ka Perhyangan Agung, praya miragiang paurukan Idane.

Lukas 22

1 Rerainan Roti Tan Paragi, sane kawastanin Rerainan Paskah, sampun nampek. 2 Parapangageng panditane miwah paraguru agamane pada ngrincikang pangindrajala, buat nyedayang Ida Hyang Yesus, nanging ida dane tan purun ngamargiang indike punika gegalangan, santukan ida dane pada ajerih ring anake akeh. 3 Wus punika Ratun Setane raris ngrangsukin Dane Yudas sane kapesengin Iskariot, sinalih tunggal saking pantaran sisian Idane sane roras punika. 4 Irika Dane Yudas raris nangkil tur mapiguman ring parapangageng panditane miwah parapangageng prajurite sane ngebag Perhyangan Agunge, sapunapi jaga antuk dane nyerahang Ida Hyang Yesus ring ida dane. 5 Ida dane pada gargita pisan tur masanggup jaga mapaica jinah ring Dane Yudas. 6 Dane Yudas taler saadung ring paindikane punika. Tur ngawit saking duk punika, dane ngrereh sela sane becik buat nyerahang Ida Hyang Yesus ring ida dane, nanging mangdane tan kuningin antuk anake akeh. 7 Rerainan Roti Tan Paragi sampun rauh, inggih punika rahina panemayan anake pada nampah biri-biri Paskahe. 8 Irika Ida Hyang Yesus ngandika ring Dane Petrus miwah Dane Yohanes sapuniki: "Kemaja cening nyediang Perjamuan Paskah buat iraga ajak makejang!" 9 Atur danene ring Ida: "Ring dijake sane arsayang Guru titiang pacang nyawisang perjamuane punika?" 10 Pangandikan Idane: "Yening cening suba neked ka kota, cening lakar katemu teken anak ane nyuun jun misi yeh. Tututinja anake ento nganti neked ka umah ane celepina. 11 Laut orahang teken anake ane ngelah umahe ento kene: 'Ida IGuru ngandikayang mataken ring ragane sapuniki: Di kamare ane encenke tongos Tiange ngajengang Perjamuan Paskah ajak murid-murid Tiange?' 12 Anake ento lakar matujuhin cening kamar ane linggah ane tongosne baduur, tur genep misi prabot. Ditu cening patut nyediang Perjamuan Paskahe ento." 13 Sang kalih raris mamargi, tur panggihin dane sawiakti sakadi pangandikan Ida Hyang Yesus ring dane. Irika dane raris nyediang Perjamuan Paskahe punika. 14 Sasampun rauh dauhipun, Ida Hyang Yesus raris malinggih marayunan kasarengin olih parautusan Idane. 15 Pangandikan Idane ring parautusan Idane sapuniki: "Guru dot pesan naar Perjamuan Paskahe ene bareng-bareng ajak cening, satonden Guru nandang sangsara. 16 Jani Guru ngorahin cening, Guru tusing lakar buin naar Perjamuan Paskahe ene, kanti Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadegang Pamrentahan Idane, tur nyampurnayang piteges perjamuane ene." 17 Wus punika Ida Hyang Yesus tumuli ngambil gelas, saha ngaturang panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, raris Ida ngandika sapuniki: "Tampija ene, tur inumja bareng-bareng. 18 Sawireh Guru ngorahin cening: Ngawit uli jani Guru tusing lakar buin nginem anggure ene, kanti Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadegang Pamrentahan Idane." 19 Ida raris ngambil roti, sasampune ngaturang panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, tumuli gompes-gompes Ida, tur kapaicayang ring parautusane, saha kadulurin pangandika sapuniki: "Ene awak Gurune (ane kapaicayang buat cening. Laksanayangja buka kene, apanga cening inget teken Guru." 20 Sawusan Ida marayunan, gelase tumuli kaiderang kadulurin antuk pangandika sapuniki: "Isin gelase ene dadi prajanjian Ida Sang Hyang Widi Wasa ane anyar, ane kacap baan getih Gurune ane kakecorang pabuat cening). 21 Nanging tingalinja! Anake ane lakar alpaka teken Guru, ada dini bareng-bareng ajak Guru di mejane ene. 22 Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa lakar seda, buka ane kapastiang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Nanging sengkala pesan anake ane alpaka teken Ida." 23 Raris parautusan Idane pada saling takenin, sapasira saking pantarannyane sane jagi nglaksanayang paindikane punika. 24 Irika raris wenten pagujeg bebaos ring pantaran parasisian Idane, indik sapasira sane pacang kabaos pinih utamana ring pantarannyane. 25 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring dane, sapuniki: "Pararatune di gumine madue wewenang mrentah kaulan idane. Tur sawatek anake ane nyalanang prentahe ento kadanin: pamong. 26 Nanging di pantaran ceninge tusingja buka keto. Ane paling keliha di pantaran ceninge patut ia dadi buka ane paling cenika, ane dadi pamimpin, patut ia dadi buka pangayah. 27 Encenke ane utamaan: anake ane negak madaar, apa anake ane ngayahin? Suba sinah utamaan anake ane negak madaar. Nanging Guru ene satmaka pangayah di pantaran ceninge. 28 Cening suba pageh bareng-bareng teken Guru di sajeroning kakewehan ane suba tandangin Guru. 29 Buka Ida Sang Aji mapaica wewenang teken Guru buat mrentah, aketo masih Guru lakar maang cening wewenang buat mrentah. 30 Cening lakar bareng-bareng madaar muah nginum ajak Guru muah mrentah bareng-bareng ngajak Guru dikalan Gurune madeg Ratu. Cening lakar pada negak di singasanane, buat nepasin bangsa Israele makaroras suku ento." 31 "Ih Simon, Simon, padingehangja! Ratun Setane suba kalugrain buat mintonin cening ajak makejang, buka anake napinin gabah, buat ngaadang gumpangne. 32 Nanging Guru suba ngastawayang cening, apanga tusing obah kapracayan ceninge. Yen cening ngesehin pepineh buin mabalik sig Gurune, cening masih patut ngamanggehang kapracayan nyama-nyamaan ceninge!" 33 Matur Dane Petrus: "Inggih Ratu Panembahan, titiang nyadia sareng-sareng ngiring IRatu yadiastun titiang kantos mapangkeng wiadin ngemasin padem." 34 Ida Hyang Yesus raris ngandika: "Ih Petrus, Guru ngorahin cening, dipetenge ene, satonden siape makruyuk, cening suba ping telu ngorahang tusing nawang Guru." 35 Ida Hyang Yesus tumuli ngandika ring parasisiane, sapuniki: "Ipidan dugas Gurune nunden cening luas tur tuara ngaba dompet, tas muah sepatu apake cening pada marasa kuangan?" Atur danene sareng sami: "Tan wenten." 36 Ida Hyang Yesus malih ngandika: "Nanging ane jani, nyenja ane ngelah dompet wiadin tas, patut kaaba. Buina nyenja ane tusing ngelah pedang patut ia ngadep bajunne anggon meli pedang. 37 Guru ngorahin cening, mungguing Guru patut ngenepin kecap Cakepan Sucine ane kene: 'Ida lakar ketang buka anake corah,' ento patut genepin Guru. Sawireh apaja ane kasuratang unduk Gurune, ento suba teka panemayanne lakar kasidan." 38 Parasisian Idane raris matur: "Inggih Ratu Panembahan! Puniki wenten pedang kekalih." Pangandikan Idane: "Nah, kanggoang suba amonto." 39 Ida Hyang Yesus tumuli medal saking kota, raris lunga ka Bukit Saitun sakadi sane sampun-sampun. Parasisian Idane taler ngiring Ida. 40 Sasampun rauh irika Ida ngandika ring parasisian Idane, sapuniki: "Pada ngastawaja, apanga eda cening kena gegodan!" 41 Wus punika, Ida raris ngedohang raga saking dane, sawatara wenten apanimpug dohnyane. Irika Ida sumungkem ngastawa, kadi asapuniki: 42 "Duh Aji, bilih Palungguh Aji ledang, kaonangja kasangsarane puniki saking Titiang. Nangingke sampunang kalaksanayang manut sakadi manah Titiange, sakewanten wantah pakarsan Palungguh Aji sane patut mamargi." ( 43 Raris wenten malaekat saking suargan makantenang raga ring Ida, buat nguatang Ida. 44 Ida rumasa kalintang karesresan pisan, tur sayan teleb Ida ngastawa, kantos kringet Idane ngetel sakadi rah patribis ka tanahe.) 45 Sawusan Ida ngastawa, Ida malih mawali ka genah parasisian Idane, nanging dane dapetang Ida pada sirep, kabatek antuk lesun danene nandang sungsut. 46 Ida ngandika ring dane sapuniki: "Kenken dadi cening pada pules? Bangunja tur ngastawaja, apanga eda cening kena gegodan." 47 Durung puput Ida mabaos, raris wenten anak rauh sareng akeh. Anake punika kapimpin antuk Dane Yudas, sinalih tunggal sisian Idane sane roras diri. Yudas raris maranin Ida Hyang Yesus, praya ngaras Ida. 48 Nanging Ida Hyang Yesus ngandika: "Ih Yudas, apake ulihan pangaras ceninge, cening lakar nyerahang Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa?" 49 Rikala parasisiane sane ngiring Ida Hyang Yesus manggihin paindikane sane jaga kalaksanayang punika, raris dane matur: "Inggih Ratu Panembahan! Dadoske anake punika sempal titiang antuk pedang titiange puniki?" 50 Tur salah tunggal saking pantaran danene, manteg parekan Pandita Agunge tur nyempal kupingnyane sane tengawan kantos pegat. 51 Nanging Ida Hyang Yesus ngandika: "Suudang amonto." Raris Ida ngambil kuping parekane punika saha kawaliang sakadi jati mula. 52 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring parapangageng panditane miwah parapangageng prajurite sane ngebag Perhyangan Agunge miwah parapanglingsire sane rauh jaga ngejuk Ida, sapuniki: "Sregep pisan ragane rauh magegawan pedang miwah tungked, buat jaga ngejuk Tiang. Minabke Tiang puniki jadma jaat? 53 Nyabran rahina Tiang sareng-sareng ring ragane ring Perhyangan Agunge, nanging ragane nenten ngejuk Tiang. Nah, sane mangkin sampun rauh panemayan ragane buat malaksana, santukan sane mangkin kuasan petenge sane mrentah." 54 Ida Hyang Yesus raris kejuk, tumuli kater makaon saking irika, ngungsi ka grian Sang Pandita Agunge. Dane Petrus ngiring Ida saking doh. 55 Ring tengahing natar grian Sang Pandita Agunge, wenten anak ngendihang geni, irika Dane Petrus taler sareng ngidu. 56 Raris wenten panyeroan adiri manggihin Dane Petrus saha mapajar sapuniki: "Anake puniki taler sareng-sareng ring Anake punika!" 57 Nanging Dane Petrus nilas, sapuniki baos danene: "Ih jero anak istri, tiang tan uning ring Anake punika." 58 Tan asue, malih wenten anak lian manggihin dane, tur mabaos sapuniki: "Jerone taler sinalih tunggal saking Anake punika!" Nanging Dane Petrus masaur asapuniki: "Boya, boya tiang punika!" 59 Sawatara wenten malih ajam, wenten anak lian malih mabaos tur mastiang dane, sapuniki: "Sawiaktinne, anake puniki taler sareng-sareng ring Anake punika, dening ipun taler wong Galilea!" 60 Nanging Dane Petrus masaur: "Jero, tiang tan uning ring paindikan sane baosang ragane punika!" Durung puput dane mabaos, duk punika ugi, ayame makruyuk. 61 Ida Hyang Yesus raris maksian tur mandreng Dane Petrus. Irika dane eling, mungguing Ida Sang Panembahan sampun ngandika ring dane sapuniki: "Dipetenge ene, satonden siape makruyuk cening suba ping telu ngorahang tusing nawang Guru." 62 Dane Petrus raris medal saking irika tur nangis sigsigan. 63 Irika anake sane ngisiang Ida Hyang Yesus minjulin miwah nigtig Ida. 64 Anake punika nekep prarain Idane saha mabaos sapuniki: "Tegarangja orahang, nyen ane nglantig Jerone?" 65 Akeh malih baosipune sane nganistayang Ida. 66 Sasampune tatas rahina raris parapanglingsir bangsa Yahudine miwah parapangageng panditane miwah paraguru agamane parum. Ida Hyang Yesus tumuli katangkilang ka ajeng Majelis Agamane. 67 Ida dane pada mataken sapuniki: "Orahang jani teken tiang ajak makejang, apake Ragane ene Sang Prabu Ane Kajanjiang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa?" Pasaur Ida Hyang Yesus sapuniki: "Yening Tiang nguningayang ring ragane, ragane taler tan pacang ngega. 68 Samaliha yen Tiang nunasang ring ragane, ragane taler tan jagi nyaurin pitaken Tiange. 69 Nanging ngawit saking mangkin Ida Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang malinggih ring singasanane sane mawisesa ring tengen Ida Sang Hyang Widi Wasa Sane Maha Kuasa." 70 Baos ida danene ring Ida: "Yening kadi asapunika, punapike Ragane puniki Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa?" Pasaur Idane: "Patut sakadi baos ragane!" 71 Raris ida dane mabaos sapuniki: "Jaga napi malih iraga mamuatang saksi-saksi, iraga sareng sami sampun pada miragiang baos Anake puniki!"

Lukas 23

1 Sawatek anake parum irika raris pada matangi, tumuli ngater Ida Hyang Yesus, praya katangkilang ring ajeng Sang Gubernur Pilatus. 2 Irika ida dane pada nalih Ida, kadi asapuniki: "Anake puniki keniang titiang sedek ngoles bangsan titiange mangda brontak. Ipun nombahang rakyate naur pajeg ring Ida Sang Nata Ratu, tur Ipun mariangken Dewekipune punika Sang Prabu Sane Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa." 3 Gubernur Pilatus mataken ring Ida: "Apake saja jerone ene Ratun wong Yahudine?" Pasaur Ida Hyang Yesus: "Ragane sane ngandikayang kadi asapunika." 4 Raris Gubernur Pilatus ngandika ring parapangageng panditane miwah anake akeh, sapuniki: "Tusing ada kapelihan ane bakatang tiang sig Anake ene, ane dadi jalaran buat ngukum Ia." 5 Nanging anake akeh punika sayan banget nangsek matur kadi asapuniki: "Malantaran paurukan Ipune, Anake puniki sampun ngoles rakyate mangda brontak, ngawitin saking wewengkon Galilea, rauh ring sawewengkon jagat Yudeane. Tur sane mangkin sampun rauh iriki." 6 Riwau Gubernur Pilatus mireng sakadi asapunika, raris mataken sapuniki: "Apake Anake ene Wong Galilea?" 7 Sasampun dane wikan mungguing Ida Hyang Yesus punika Anak saking wewengkon Ida Sang Prabu Herodes, raris dane ngandikayang mangda Ida Hyang Yesus katangkilang ring ajeng Ida Sang Prabu Herodes, sane rikala punika taler wenten ring kota Yerusalem. 8 Wau Ida Sang Prabu Herodes ngaksi Ida Hyang Yesus, ida kalintang ledang ring kayun, santukan ida sampun sue mapakayun jagi kapanggih ring Ida, samaliha ida sang prabu mapakayun mangda ida sida ngaksi Ida Hyang Yesus ngadakang praciri. 9 Duaning asapunika, Ida Sang Prabu Herodes raris nyedsed Ida Hyang Yesus antuk pitaken, nanging Ida tan masaur angan abuku. 10 Duk punika parapangageng panditane miwah paraguru agamane raris ngarepang tur ngaturang dedalihan sane abot marep ring Ida Hyang Yesus. 11 Irika Ida Sang Prabu Herodes miwah prajurit idane raris nganistayang saha minjulin Ida. Ida kabusanain antuk busana kagungan, tumuli kawaliang ring ajeng Gubernur Pilatus. 12 Ngawit saking rahina punika Ida Sang Prabu Herodes, sane pecak mameseh ring Gubernur Pilatus, raris mawali dados masawitra becik. 13 Gubernur Pilatus tumuli maumang parapangageng panditane miwah parapamimpin rakyate sami, 14 tur dane ngandika ring ida dane miwah ipun sami, sapuniki: "Ragane nyerahang Anake ene mai, tur nalih mungguing Ia suba ngranayang rakyate brontak. Nah tiang suba netes Ia di arepan ragane, nanging tusing ada bakatang tiang kapelihan buka dedalihan ragane. 15 Aketo masih Ida Sang Prabu Herodes tusing ada manggihin kapelihanNe, ento awanan Anake ene buin lipetang ida mai. Sujatinne tusing ada pajalan Anake ene ane patut emasina mati. 16 Wireh keto tiang lakar nunden mecutin Anake ene, suud keto lakar bebasang tiang." ( 17 Nyabran Rerainan Paskah, Gubernur Pilatus mebasang nara pidana adiri, makacihna pasuecan dane ring bangsa Yahudine.) 18 Sawatek anake akeh punika sami masuryak masaur manuk kadi asapuniki: "Pademang Ipun, bebasang Barabas pabuat titiang." ( 19 punika kapangkeng, santukan ipun ngamademang anak miwah sruron ring pembrontakane ring kota.) 20 Gubernur Pilatus mapakayun mebasang Ida Hyang Yesus, punika awinan dane malih ngandika ring anake akeh punika. 21 Nanging anake akeh punika malih masuryak saur manuk: "Salibang Ipun, salibang Ipun!" 22 Ring kaping tiganipun Gubernur Pilatus ngandika ring anake akeh punika sapuniki: "Sasajaane kacorahan apa ane suba laksanaanga baan Anake ene? Tusing ada kapelihanNe ane bakatang tiang, ane ngawanang Ia patut ngemasin mati. Wireh keto, tiang lakar nunden mecutin Anake ene, suud keto lakar bebasang tiang." 23 Nanging anake akeh sayan makuug suryakipune, kedeh mapinunas mangda Ida Hyang Yesus kasalib. Pamuputipun, malantaran suryakipune punika raris pinunasipune kadagingan. 24 Gubernur Pilatus raris nibakang tetepasan, manut kadi pinunas anake punika. 25 Irika dane mebasang anake sane mapangkeng malantaran brontak miwah ngamademang anak, nanging Ida Hyang Yesus kaserahang mangda kakencanin sakita karepipune, sakadi pangaptin anake akeh punika. 26 Anake akeh punika raris ngater Ida Hyang Yesus kesah saking irika. Ring margi raris kapanggih ring anak adiri sane mawasta Simon, anak saking kota Kirene. Ipun kapaksa kapetegenin salib ngiringang Ida Hyang Yesus. 27 Akeh pisan anake sane ngiringang Ida, ring pantaran anake punika wenten taler anak eluh-eluh, sane masesambatan mangelingin Ida. 28 Ida Hyang Yesus raris maksian ring anake eluh-eluh punika sarwi ngandika sapuniki: "Ih paraeluh-eluh kota Yerusalem, edaja Tiang pangelingina. Nanging pangelinginja dewek muah pianak-pianak eluhe. 29 Sawireh lakar ada masanne, anake pada ngraos kene: 'Ambate agetne eluh-eluhe ane bekung muah ane tuara taen nglekadang rare muah ane tusing taen manyonyoin.' 30 Di masane ento anake pada lakar ngucap teken gunung-gununge kene: 'Gembid tur tepenja tiang!' Muah teken bukit-bukite kene pangucapne: 'Uruginja tiang!' 31 Sawireh yen punyan kayune ane enu idup ketoanga, ape buin punyan kayune ane tuh." 32 Wenten taler anak lianan kekalih, inggih punika jadma corah, sane jaga kadanda pati sareng-sareng ring Ida Hyang Yesus. 33 Sasampune rauh ring genahe sane mawasta: "Kaun Tendas", Ida Hyang Yesus raris kasalib, tur anake corah makakalih punika taler kasalib ring kiwa tengen Idane. 34 Ida Hyang Yesus matur, sapuniki: "Duh Aji, ampurayangja ipun sareng sami, santukan ipun nenten uning ring paindikan sane laksanayang ipun." Busanan Idane raris kadum nganggen undi. 35 Anake akeh pada majujuk tur mabalih, sadaweg parapamimpin Yahudine pada minjulin Ida, sapuniki pangucapnyane: "Anak lenan suba pada tulungina. Yen saja Ia Sang Prabu Ane Kajanjiang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa, ane jani apanga tulungina Ibanne!" 36 Paraprajurite taler ngewerin Ida. Ipun ngaturang anggur masem ring Ida, 37 tur ngucap sapuniki: "Yen saja Jerone Ratun bangsa Yahudi, tulunginja awak Jerone!" 38 Wenten taler sesuratan ring duur Idane, sane sinurat sapuniki: "Ene Ratun bangsa Yahudi". 39 Sinalih tunggal saking anake corah sane sareng kasalib irika taler minjulin Ida, sapuniki pajaripune: "Kaden Ragane ene Sang Prabu Ane Kajanjiang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa? Tulunginja dewek Ragane, tur tulungin masih tiang!" 40 Nanging anake corah sane lianan raris nglemekin timpalipune punika sapuniki: "Tusingke cai takut teken Ida Sang Hyang Widi Wasa? Iraga jani patuh paturu ngemasin ukuman. 41 Iraga tenenan suba pantes ngemasin ukuman, sawireh iraga nampi karmapalan iragane. Nanging Anake ene tusing ngelah pelih." 42 Raris ipun matur ring Ida Hyang Yesus: "Inggih Ratu Hyang Yesus, elingangja titiang yening IRatu sampun madeg Ratu." 43 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring ipun: "Guru ngorahin cening, didinane jani cening lakar bareng-bareng ajak Guru di Pirdaus." 44 Duk punika sawatara pukul roras, suryane remrem, tur sawewengkon jagate irika kaliput antuk peteng dedet, ngantos rauh pukul tiga. 45 Duk punika langse panyeleng Perhyangan Agunge uek sibak dados kekalih. 46 Ida Hyang Yesus nyerit antuk suara sane jangih, kadi asapuniki: "Duh Aji, Titiang ngaturang urip Titiange ring tangan Palungguh Aji." Wusan Ida matur kadi asapunika, Ida raris seda. 47 Rikala paindikane punika kaksi antuk komandan prajurite, raris dane ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa sapuniki: "Tuah sujati Anake ene anak patut!" 48 Sasampun sawatek anake akeh sane pada pagrunyung mabalih irika, manggihin paindikane punika, ipun raris budal saha mapangenan. 49 Sakancan anake sane wawuh ring Ida Hyang Yesus, minakadinipun paraeluh-eluhe sane ngiring Ida saking wewengkon Galilea, sami pada majujuk ngejoh tur nlektekang saluiring paindikane punika makasami. 50 Wenten anak lanang mapesengan Yusup, saking satunggiling kota ring wewengkon Yudea, sane mawasta kota Arimatea. Dane punika anak mula maraga darma sadu tur ngajap-ajap masan Ida Sang Hyang Widi Wasa jaga ngadegang Pamrentahan Idane. Yadiastun dane dados anggota Majelis Agama, nanging dane nenten pisan adung ring pamargin miwah tetepasan Majelis Agamane punika. 52 Dane tumuli tangkil ring Gubernur Pilatus tur nunas layon Ida Hyang Yesus. 53 Sasampune layone katedunang saking salibe, tumuli kalelet antuk kasa, raris kaperemang ring guane sane kapongpong ring bukit batune, inggih punika gua sane durung naenin madaging sawa. 54 Daweg punika nemonin rahina Sukra, tur jaga ngawitin rahina Sabat. 55 Paraluh-luhe sane ngiring Ida Hyang Yesus saking wewengkon Galilea, sami nyarengin Dane Yusup ka guane punika, tur sami ngantenang layon Idane kaperemang irika. 56 Wus punika ipun sami pada budal, saha nyediang wewangen miwah minyak wangi sane jaga kanggen ngodakin layon Ida Hyang Yesus. Ring rahina Sabate ipun mararian, satinut ring pituduh Pidabdab Torate.

Lukas 24

1 Ring rahina Reditene, pasemengan pisan paraeluh-eluhe sampun mamargi ka setrane saha makta wewangen sane sampun sediang ipun. 2 Irika panggihin ipun batu panukube sampun magingsir saking bungas guane. 3 Duaning asapunika ipun raris ngranjing, nanging layon Ida Hyang Yesus dapetang ipun tan wenten kantun irika. 4 Sedekan ipun majujuk tur engsek minehin paindikane punika, jeg wenten anak sareng kalih mabusana sarwa gumilap, majujuk ring sampingipune. 5 Kabatek antuk ajerihipune, paraeluh-eluhe punika sami pada nguntul. Sang kalih raris ngandika ring ipun sapuniki: "Kenken dadi ragane ngalih Anak ane suba nyeneng di pantaran anake mati? 6 Ida tusing enu dini. Ida suba nyeneng. Ingetangja pangandikan Idane teken ragane, dugase Ida di wewengkon Galilea, 7 buka kene: 'Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa tan urungan lakar kaserahang sig kakuasan anake corah, tur kasalib muah lakar nyeneng didina kaping telunne.'" 8 Paraeluh-eluhe raris pada eling ring pangandikan Ida Hyang Yesus punika. 9 Sapawalinipune saking setrane, ipun raris nuturang saluiring paindikane punika ring sisiane sane solas diri miwah ring parasemeton sane lianan. 10 Paraeluh-eluhe punika minakadinipun: Maria Magdalena, Yohana, Maria biang Yakobuse miwah paraeluh-eluhe sane lianan sane nyarengin ipun, sami nuturang paindikane punika ring parautusan Idane. 11 Nanging parautusan Idane mitaenang paindikane punika nenten wiakti tur dane nenten pada ngega. 12 Nanging yadiastun kadi asapunika, Dane Petrus raris matangi malaib ka genah Ida Hyang Yesus kaperemang. Wau dane maseeban ka tengah guane, panggihin dane wantah kasa panglelet layone kewanten. Dane tumuli budal saking irika saha angob tur ngayun-ngayunin ngeniang saluiring paindikane punika. 13 Ring rahina punika wenten sisian Ida Hyang Yesus kekalih sedek mamargi ka desa Emaus, sane dohipun sawatara solas kilometer saking kota Yerusalem. 14 Ring margi ipun sareng kalih mabebaosan, maosang paindikane ring kota Yerusalem sane wau-wau punika. 15 Sedeng iteh ipun mabebaosan miwah marerasan, Ida Hyang Yesus rauh maranin ipun, tur mamargi sareng-sareng ipun. 16 Ipun ngantenang Ida, nanging paningalanipune saputan, kantos Ida tan kelingan antuk ipun. 17 Ida Hyang Yesus ngandika ring ipun: "Napike sane rembugang ragane kangin kauh sambilang mamargi?" Sang kalih raris majanggelan saha masemu sedih. 18 Sinalih tunggal saking pantaran sang kalih, sane mawasta Kleopas, masaur sapuniki: "Punapi wantah Jerone kewantenke Anak pendonan sane wenten ring kota Yerusalem, sane tan uning ring paindikane sane wau-wau puniki?" 19 Ida raris mataken ring ipun, sapuniki: "Paindikan punapike punika?" Pasauripune: "Paindikan sane ngeniang Ida Hyang Yesus saking kota Nasaret. Ida punika maraga nabi tur kahiyangin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah kapariangken olih rakyate sami, mungguing Ida madue kuasa sajeroning pakaryan miwah pangandika. 20 Nanging parapangageng panditane miwah parapamimpin bangsan tiange sampun lalis nyerahang Ida mangda kadanda pati, tur kapentang ring salibe. 21 Tiang sareng sami sampun ngajap-ajap, mungguing Ida sane pacang mebasang bangsa Israele. Tur sane mangkin, saluiring paindikane punika sampun rauh ring rahina sane kaping tiganipun. 22 Wenten makudang-kudang anak eluh-eluh ring pantaran tiange, sampun nengkejutang tiang sareng sami. Pasemengan pisan ipun sampun ka setrane, 23 nanging ipun tan manggihin layon Idane. Ipun pada mawali saha nyritayang mungguing ipun sampun manggihin malaekat nyalantara, sane ngwecanayang mungguing Ida Hyang Yesus sampun nyeneng malih. 24 Samaliha wenten taler makudang-kudang diri saking pantaran tiange sane sampun polih ka setrane, tur sami sampun manggihin sawiakti sakadi baos luh-luhe punika, nanging Ida Hyang Yesus punika nenten pangguh ipun." 25 Irika Ida Hyang Yesus raris ngandika ring ipun: "Ih anak belog, bebelan pesan pepineh ragane, buat lakar pracaya teken saluiring paundukane ane suba kapangandikayang baan paranabine. 26 Singke mula patut Sang Prabu Ane Kajanjiang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento nandang saluiring paundukane ento, tumuli ngranjing sig kaluihan Idane?" 27 Ida Hyang Yesus tumuli nerangang ring ipun, saluiring paindikane sane nuek ring ragan Idane, sane kasurat ring Cakepan Sucine, ngawit saking Cakepan Nabi Musa miwah Cakepan Paranabine. 28 Sasampune nampek ring desa sane pacang katuju antuk sang kalih, Ida Hyang Yesus makuma-kuma pacang nglanturang pamargi. 29 Nanging sang kalih ngandegang tur mapedawegan ring Ida sapuniki: "Becikan Ragane masandekan sareng-sareng ring tiang iriki, santukan sampun makire wengi tur suryane sampun ngrorokang." Ida raris ngranjing ka jeroan tur masandekan irika sareng-sareng ring sang kalih. 30 Rikala malinggih jaga marayunan, Ida raris ngambil roti saha kamertanin tumuli gompes-gompes Ida, tur kapaicayang ring sang kalih. 31 Duk punika paningalan sang kalih raris cedang, irika Ida Hyang Yesus kelingin antukipun. Nanging Ida malecat saking arepanipune. 32 Ipun raris mabaos sapuniki: "Singke buka dudut keneh ideweke, dugase Ida nerangang isin Cakepan Sucine teken idewek?" 33 Sang kalih pramangkin bangun tumuli mawali ka kota Yerusalem. Irika dapetang ipun sisiane solas diri sami mapunduh sareng-sareng ring timpalipune lianan. 34 Parasisiane mabaos sapuniki: "Saking sujati tuah Ida Sang Panembahan suba nyeneng! Ida suba makantenang Raga teken Dane Simon." 35 Sang kalih tumuli taler ngaturang sapariindikannyane ring margi tur indik Ida Hyang Yesus kelingin antukipun rikala Ida ngompes-ngompes roti. 36 Durung puput dane mabebaosan, Ida Hyang Yesus jeg jumeleg ring pantaran danene sarwi ngandika ring dane sapuniki: "Sutrepti rahayuja cening ajak makejang!" 37 Dane sami pada tengkejut tur jejeh. Pitaenang dane ragan danene ngatonang atma. 38 Nanging Ida ngandika ring dane: "Apa krana cening pada tengkejut, tur kenken dadi bimbang keneh ceninge? 39 Tlektekangja lima muah batis Gurune. Ene suba Guru, tur pedasangja! Sawireh atmane ento tan patulang muah tan paisi, buka ane suba tingalin cening sig Gurune." 40 Sambilang Ida ngandika kadi asapunika Ida ngedengang tangan miwah cokor Idane ring dane sareng sami. 41 Dane durung mrasidayang pracaya santukan dane kalintang gargita tur angob. Raris Ida ngandika ring dane mangda ngaturin Ida ulam magoreng atebih. 42 Tumuli dane ngaturin Ida ulam magoreng atebih. 43 Ulame punika ambil Ida tur rayunang Ida ring arepan danene. 44 Raris Ida ngandika ring dane: "Ene suba paundukan ane suba raosang Guru teken cening imaluan, dugas Gurune bareng-bareng ajak cening, nah ento saluiring ane mungguh di Cakepan Torat Nabi Musa, di Cakepan Paranabine muah di Cakepan Kidunge, ane nuek teken ukudan Gurune, ento makejang patut kagenepang." 45 Irika Ida raris mukak pakayunan danene, kantos dane pada mrasidayang ngresep ring daging Cakepan Sucine. 46 Tur Ida ngandika sapuniki: "Ada mungguh kene: Sang Prabu Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa patut nandang sangsara tur di dina ane kaping telunne Ida buin nyeneng uli pantaran anake mati. 47 Buina patut kawarah-warahang unduk ngutang dosa muah pangampuraning dosa teken parabangsane makejang, ngawitin uli kota Yerusalem. 48 Cening ajak makejang ane makasaksin sakancan paundukane ene. 49 Buina Guru lakar nekedang teken cening unduk ane suba kajanjiang baan Ajin Gurune. Nanging cening patut ngantiang di kotane ene, kanti cening kabekin baan kawisesan uli di luur." 50 Ida Hyang Yesus raris ngajak dane sami medal saking kota, tumuli rauh ring tepi siring kota Betaniane. Irika Ida ngungkulang tangan Idane tur ngamertanin parasisian Idane. 51 Risedek punika ugi, Ida mapalasan saking dane, tur munggah ka suargan. 52 Dane raris sami pada sumungkem nyumbah Ida. Wusan punika dane sami pada mawali budal ka kota Yerusalem maduluran pakayunan sane kalangkung liang. 53 Nyabran rahina dane ngastiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa ring Perhyangan Agung.

Yohanes 1

1 Sadurung jagate puniki kawentenang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, Sang Sabda sampun wenten. Sang Sabda punika sinarengan ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur Sang Sabda punika taler maraga Widi. 2 Saking pangawit Sang Sabda punika sinarengan ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 3 Malantaran Sang Sabda punika Ida Sang Hyang Widi Wasa ngwentenang saluiring sane wenten. Tur tan wenten sane kawentenang sane tan malantaran Sang Sabda. 4 Sang Sabda punika maraga wit urip, tur uripe punika dados galang manusane. 5 Galange punika macaya ring tengah petenge, tur petenge punika tan mrasidayang ngaonang galange punika. 6 Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun ngutus utusan Idane, sane mapesengan Yohanes. 7 Dane rauh jaga midartayang pariindik galange punika ring imanusa, mangda manusane sami miragiang tur pracaya. 8 Boyaja Dane Yohanes ngraga galange punika, nanging rauh danene buat midartayang indik galange puniki. 9 Inggih punika galang sane sujati, sane rauh ring jagate tur ngalangin jadmane makasami. 10 Sang Sabda sampun wenten ring jagate. Jagate punika sampun kawentenang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa malantaran Sang Sabda. Nanging jagate tan uning ring Ida. 11 Ida ngrauhin kaula druene, nanging kaula druene tan nampi Ida. 12 Nanging akudaja sane nampi tur pracaya ring Ida, ipun sami kicen waranugraha dados paraputran Ida Sang Hyang Widi Wasa. 13 Anake punika prasida dados paraputran Ida Sang Hyang Widi Wasa, boyaja malantaran kembasang cara manusa, inggih punika malantaran patemon lanang istri, nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa ngraga sane dados Ajinnyane. 14 Sang Sabda punika sampun manjadma tur nyeneng ring pantaran iraga. Iraga sampun ngeton kaluihan Idane, inggih punika kaluihan panugrahan Ida Sang Aji ring Ida, santukan Ida maraga Putra Tunggal. Malantaran Ida, Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun makantenang raga tur nyinahang sih pasuecan Idane sategepipun ring iraga. 15 Dane Yohanes midartayang indik Sang Sabda, sapuniki baos danene: "Ida puniki sane baosang tiang riin, daweg tiang matur sapuniki: 'Ungkuran ring tiang pacang wenten Anak rauh, nanging Anake punika luihan ring tiang, santukan Anake punika sampun wenten sadurung tiang kalekadang ring jagate puniki.'" 16 Iraga sampun nampi sih pasueca sane mawantu-wantu saking kawibuhan sih pasuecan Idane punika. 17 Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun mapaica Pidabdab Torat malantaran Nabi Musa, nanging Ida sampun mapakantenang raga miwah nyinahang sih pasuecan Idane malantaran Ida Hyang Yesus Kristus. 18 Durung wenten anak sane naenin ngantenang Widi, nanging Ida Sang Putra Tunggal sane pateh ring Ida Sang Hyang Widi Wasa sane malinggih ring samping Ida Sang Aji, Ida sampun nyinahang Ida Sang Hyang Widi Wasa. 19 Daweg punika parapangageng anak Yahudine ring kota Yerusalem ngutus parapandita miwah suku bangsa Lewi ngrauhin Dane Yohanes buat netesang dane. Sapuniki pitaken danene: "Sapasirake sujatinne ragane puniki?" 20 Dane Yohanes terus terang ngangken, sapuniki pasaur danene: "Tiang puniki boyaja Ida Sang Prabu Sane Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa." 21 Utusan punika raris mataken malih: "Yen sapunika, sirake sujatinne ragane puniki? Punapike ragane Nabi Elia?" Pasaur Dane Yohanes: "Tiang boyaja nabine punika." "Punapike ragane nabi sane ajap-ajap tiang?", sapunika pitaken utusane malih. Dane Yohanes malih masaur: "Boya, tiang boya nabine punika!" 22 Utusane punika raris matur asapuniki: "Yen asapunika, sirake sujatinne ragane puniki? Indayang nikayang ring tiang, mangda becik antuk tiang ngaturang ring anake sane ngutus tiang! Sapunapike pangangken ragane?" 23 Dane Yohanes raris masaur saha ngetus pangandikan Nabi Yesaya kadi asapuniki: "Tiang puniki wantah suaran anak, sane gelur-gelur ring tegal melakange, sapuniki: 'Lempengangja margin Ida Sang Panembahan.'" 24 Parautusane punika kutus antuk anak saking golongan Parisi. 25 Utusane mataken ring Dane Yohanes sapuniki: "Yen ragane boyaja Sang Prabu Sane Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, maliha boya Nabi Elia miwah nabine sane ajap-ajap tiang, napi awinanipun ragane nglukat anak?" 26 Dane Yohanes raris nyaurin sapuniki: "Tiang nglukat anak antuk toya, nanging ring pantaran ragane wenten Anak sane tan uningin ragane. 27 Anake punika rauh ungkuran ring tiang, kadi rasa ngusud buk padan Idane kewanten tiang nenten pantes." 28 Paindikane punika mamargi ring kota Betania, dangin Tukad Yordane, ring genah Dane Yohanes nglukat anak. 29 Benjangipun Dane Yohanes nyingakin Ida Hyang Yesus rauh maranin dane, tumuli dane mabaos asapuniki: "Aksija Panak Biri-birin Ida Sang Hyang Widi Wasa sane pacang mrastayang dosan jagate. 30 Ida punika sane sampun baosang tiang dipidan, asapuniki: Ungkuran ring tiang pacang wenten Anak rauh. Anake punika luihan ring tiang, santukan Ida sampun wenten sadurung tiang lekad. 31 Sane riin, tiang durung uning ring Ida, nanging rauh tiange nglukat anak antuk toya, mangda Ida kuningin antuk bangsa Israel." 32 Puniki kasaksian Dane Yohanes: "Tiang sampun ngantenang Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane tumurunnyane saking suarga tan bina sakadi paksi darane, raris nglingganin Ida. 33 Duk punika tiang durung uning ring Ida, nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa sane ngutus tiang nglukat antuk toya, Ida ngandika ring tiang sapuniki: 'Anake ane katonang kita katurunin tur kalingganin baan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, ento suba Ida ane lakar nglukat baan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa.' 34 Sane mangkin tiang sampun ngatonang indike punika, tur tiang nuturang ring ragane, mungguing Ida punika Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa." 35 Benjangipun Dane Yohanes malih wenten ring genahe punika sareng ring sisian danene kekalih. 36 Duk nyingak Ida Hyang Yesus nglintang irika, dane mabaos asapuniki: "Tingalinja Panak Biri-birin Ida Sang Hyang Widi Wasa!" 37 Rikala sisiane kekalih miragiang pangandikan Dane Yohanes kadi asapunika, dane sareng kalih raris ngetut pamargin Ida Hyang Yesus. 38 Ida Hyang Yesus tumuli matolihan, cingak Ida sang kalih ngetut pamargin Idane. Ida raris ngandika sapuniki: "Apa ane alih cening?" Sang kalih matur: "Nawegang Rabi, ring dija Rabi malinggih?" (Rabi pitegesipun Guru.) 39 Ida Hyang Yesus raris ngandika: "Maija delokin!" Dane raris ngiringang Ida tur panggihin dane genah Idane. Ring rahinane punika sang kalih ngiring Ida irika. (Daweg punika sawatara wenten jam pat nyoreang.) 40 Salah satunggiling anake kekalih sane miragiang pangandikan Dane Yohanes tur ngetut pamargin Ida Hyang Yesus, mapesengan Andreas, semeton Dane Simon Petrus. 41 Digelis Dane Andreas ngrereh semeton danene Simon, tur sasampune kapanggih, Dane Andreas mabaos sapuniki: "Tiang suba nepukin Sang Mesias, Sang Prabu Ane Kajanjiang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa!" (Mesias, turah Yunani tegesipun Sang Kristus.) 42 Dane raris ngatehang Dane Simon ka ajeng Ida Hyang Yesus. Wau Ida Hyang Yesus nyingakin dane, Ida raris ngandika sapuniki: "Cening Simon pianak Yohanes; cening lakar adanin Guru: Kepas." (Kepas punika pateh ring Petrus; Petrus turah Yunani, sane mapiteges Batu Kaang.) 43 Benjangipun Ida Hyang Yesus mapakayun lunga ka wewengkon Galilea. Irika Ida manggihin Dane Pilipus; Ida raris ngandika asapuniki: "Maija tututin Guru!" ( 44 Pilipus punika uedan kota Betsaida, tunggal kota sareng Andreas miwah Petrus.) 45 Dane Pilipus raris matemu ring Dane Natanael tumuli Dane Pilipus mabaos sapuniki: "Tiang suba nepukin Ida ane kasuratang di Cakepan Torate baan Nabi Musa muah baan paranabine. Ida ento Yesus okan Dane Yusup uli kota Nasaret." 46 Dane Natanael raris mataken asapuniki: "Dija bisa ada unduk ane luih teka uli kota Nasaret!" Dane Pilipus raris mabaos sapuniki: "Maija, tingalin!" 47 Rikala Ida Hyang Yesus ngaksi Dane Natanael rauh tangkil, Ida raris ngandika asapuniki: "Ne tuah mula anak Israel sujati, ane tuara ngelah daya pekel!" 48 Dane Natanael raris matur sapuniki: "Guru, napi awinan dados Guru uning ring titiang?" Ida raris ngandika: "Satonden Pilipus ngaukin cening, Guru suba ningalin cening di batan punyan aane!" 49 Dane Natanael tumuli matur: "Guru puniki sujati Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ratun bangsa Israel!" 50 Ida raris ngandika sapuniki: "Apa cening pracaya baane Guru ngorahang suba ningalin cening di batan punyan aane ento? Cening lakar ningalin unduk ane luihan teken ento!" 51 Ida raris ngandika ring dane sareng sami asapuniki: "Saking sujati Guru ngorahin cening, cening lakar ngatonang suargane mampakan tur paramalaekat Ida Sang Hyang Widi Wasa menek tuun sig Ida Sang Putraning Manusa, Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa!"

Yohanes 2

1 Sasampune maletan kalih rahina, raris wenten karya nganten ring kota Kana, wewengkon Galilea. Ibun Ida Hyang Yesus wenten irika. 2 Sapunika taler Ida Hyang Yesus miwah parasisian Idane katurin rauh ring karyane punika. 3 Rikala sang madue karya punika kakirangan anggur, ibun Idane raris mabaos ring Ida Hyang Yesus sapuniki: "Anggur anake ane ngelah gaene telah!" 4 Pasaur Idane: "Ibu, sampunangja ibu makayunin paindikan Tiange, santukan panemayan Tiange durung rauh!" 5 Ibun Idane raris ngandika ring pangayah sang madue karyane sapuniki: "Apaja ane nikayang Ida, laksanayangja buka keto!" 6 Irika wenten gebeh nemnem wadah toya sane manut adat Yahudine kangge buat mabaseh. Asing-asing gebehe punika dagingipun wenten sawatara tigang jun. 7 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring parapangayahe punika, sapuniki: "Isininja yeh, gebehe ene makejang!" Gebeh-gebehe punika raris kadagingin toya ngantos bek. 8 Raris Ida ngandika sapuniki: "Lautang jani sendok, aturin pangenter karyane!" Toyane punika raris kabakta ring pangenter karyane. 9 Pangenter karyane ngecapin toya sane sampun dados anggur punika, nanging dane tan uning saking dija panangkannya. (Wantah parapangayahe sane nyendok toyane sane uning ring indike punika.) Irika pangenter karyane raris ngaturin sang pangantene lanang, 10 tur mabaos sapuniki: "Biasanne anggure sane becik dumunan kanggen namiu, tur sasampune tamiune sami pada waneh, wau anggure sane kaonan. Nanging ragane kari nyimpen anggure sane becik rauh mangkin." 11 Asapunika Ida Hyang Yesus ngardi praciri sane pangawit ring kota Kana, wewengkon Galilea. Malantaran punika Ida nyinahang kaluihan Idane, raris parasisian Idane sami pada pracaya ring Ida. 12 Wusan punika Ida Hyang Yesus miwah ibun Idane raris lunga ka kota Kapernaum, kairing antuk parasemeton miwah parasisian Idane. Irika Ida jenek makudang-kudang rahina. 13 Rikala Rerainan Paskah Yahudine sampun nampek, Ida Hyang Yesus raris lunga ka kota Yerusalem. 14 Ring jaba tengah Perhyangan Agunge Ida nyingak anak madolan banteng, biri-biri miwah paksi dara, samaliha wenten anak nukarang jinah negak ring samping mejanipune. 15 Pramangkin Ida ngambil tali kanggen pecut, raris Ida nundung anake punika sami rauhing biri-biri, banteng, paksi darane sami kulah saking Perhyangan Agunge punika. Samaliha jinah anake sane nukarang jinah kasambehang tur mejannyane kalingebang. 16 Raris Ida ngandika ring anake sane ngadol paksi dara sapuniki: "Kisidang makejang barang-barange ene uli dini. Purin Ajin Tiange eda anggona peken!" 17 Parasisian Idane raris eling ring kecap Cakepan Sucine sane kadi asapuniki: "Tresnan Titiange ring Purin Palungguh IRatu ngawinang Titiang nandang erang!" 18 Parapangageng Yahudine raris ngrauhin Ida sapuniki aturnya: "Buktiangja antuk praciri, mungguing Ragane madue wewenang ngamargiang indike punika!" 19 Ida Hyang Yesus nyaurin sapuniki pangandikan Idane: "Uugja Perhyangan Agunge ene, Tiang lakar ngwangun buin sajeroning makatelun." 20 Wong Yahudine raris matur: "Petang dasa nem taun suenipun anake ngwangun Perhyangan Agunge puniki, jeg Ragane pacang ngwangun sajeroning tigang rahina?" 21 Perhyangan Agung sane baosang Ida, sujatinipun anggan Idane ngraga. 22 Sasampune Ida matangi saking pantaran anake padem, wau parasisian Idane eling ring pangandikan Idane sane kadi asapunika; tur dane pracaya ring Cakepan Sucine miwah ring pangandikan Idane punika. 23 Daweg Ida Hyang Yesus wenten ring kota Yerusalem ring Rerainan Paskahe punika, akeh anake pada pracaya ring Ida, malantaran ngantenang praciri-praciri sane kardi Ida. 24 Nanging Ida tan kayun pracaya ring ipun, santukan Ida wikan pisan ring kawentenannyane sami. 25 Ida tan mamuatang mangda wenten anak sane ngaturin Ida piuning ngeniang indik manusa, santukan Ida wikan ring pidaging manah manusane sami.

Yohanes 3

1 Wenten satunggiling pamimpin rakyat Yahudi, anggota golongan Parisi sane mapesengan Nikodemus. 2 Anake punika rauh tangkil ring Ida Hyang Yesus rikala wengi tur matur sapuniki: "Inggih Guru, tiang sareng sami uning, mungguing Guru puniki kutus antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, santukan tan wenten anak sane mrasidayang ngardi praciri-praciri sane tawah-tawah, sakadi sane kardi Guru, sajawining anak sane kahyangin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa." 3 Ida Hyang Yesus raris ngandika: "Saking sujati Tiang mabaos ring ragane: Mungguing tan wenten anak sane mrasidayang dados kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa, yen anake punika tan kembasang malih." 4 Dane Nikodemus raris matur: "Sapunapi antuka anak sane sampun lingsir prasida jagi kembasang malih? Punapi ipun mrasidayang ngranjing malih ring garba wasan memenipune, tur kembasang malih?" 5 Ida masaur sapuniki: "Saking sujati Tiang mabaos ring ragane: Asing-asing anak sane tan kembasang saking toya miwah Roh, anake punika tan mrasidayang dados kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 6 Sane embas sacara sekala, punika mawak sekala, nanging sane embas saking Roh punika maraga roh. 7 Sampunang ragane angob, yening Tiang maosang, mungguing ragane patut kembasang malih. 8 Sakadi angine mampeh sakita karepne, tur ragane mirengang kuusane, nanging ragane tan uning saking dija panangkannya miwah kija pangungsinnya. Sapunika taler anake sane embas saking Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa." 9 Dane Nikodemus matur pitaken: "Sapunapike paindikane kadi asapunika prasida kasidan?" 10 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Boyake ragane guru sane utama ring Israel? Napi awinan indike punika tan karesep antuk ragane? 11 Saking sujati Tiang mabaos ring ragane, mungguing sane baosang Tiang punika paindikan sane uningin Tiang miwah sane sampun kantenang Tiang. Nanging ragane tan kayun nampi baos Tiange. 12 Tiang maosang paindikan sane sekala ring ragane, nanging ragane tan pracaya, napi malih yening Tiang maosang paindikan sane wenten ring suarga. 13 Santukan durung naenin wenten anak munggah ka suarga, sajawining Ida Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane sampun tedun saking suarga." 14 Sakadi Dane Nabi Musa sane riin sampun ngantungang arca ula sane kakardi antuk temaga ring tegal melakange, kadi asapunika taler Ida Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa, patut kapentang ring salibe, 15 mangda asing-asing anak sane pracaya ring Ida, pada molih urip sane langgeng. 16 Santukan kadi asapunika ageng sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa marep ring jagate, jantos Ida maicayang Putran Idane sane tunggal, mangda asing-asing anak sane pracaya ring Ida, sampunang katiben pati, nanging molih urip langgeng. 17 Duaning Ida Sang Hyang Widi Wasa ngutus Putran Idane ka jagate, boyaja buat nepasin, nanging buat ngrahayuang jagate. 18 Asing-asing anak sane pracaya ring Ida Sang Putra tan jagi kasisipang, nanging asing-asing anak sane tan pracaya sampun kasisipang, santukan ipun tan pracaya ring Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa sane tunggal. 19 Sapuniki tetepasane puniki: Galange sampun rauh ring jagate, nanging manusane kantun kuduan ring peteng bandingang ring galang, santukan laksananipune corah. 20 Asing-asing anak sane malaksana corah, geting marep ring galange tur ipun tanja pacang rauh ring galange mangda kacorahanipune tan katon. 21 Nanging anake sane malaksana patut, ipun ngrereh galang mangda sinah mungguing laksanannyane punika manut ring pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 22 Wusan punika, Ida Hyang Yesus miwah parasisian Idane raris lunga ka wewengkon Yudea. Irika Ida jenek makudang-kudang rahina sarwi nglukat anak. 23 Duk punika Dane Yohanes taler nuju nglukat anak ring desa Ainon, nampek ring desa Salim, santukan irika akeh wenten toya tur anake sami pada rauh mrika nunas lelukatan. ( 24 Daweg punika Dane Yohanes durung kapangkeng.) 25 Murid-murid Dane Yohanes matembung baos sareng ring satunggiling anak Yahudi ngeniang indik pidabdab mabresih. 26 Ipun sami raris nangkil ring Dane Yohanes saha matur sapuniki: "Guru, Anake sane dipidan sareng-sareng ring guru dangin Tukad Yordane tur sane indikNyane sampun nikayang guru, Anake punika mangkin taler nglukat tur anake sami pada mrika!" 27 Dane Yohanes raris masaur sapuniki: "Tusing ada anak ngelah wewenang, sajaba yening ia kapaicain baan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 28 Cening dadi saksin raos gurune; mungguing guru ene tidong Sang Prabu Ane Kajanjiang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa, guru tuah kutus ngriinin pamargin Idane. 29 Pangantene muani ane mula ngelahang pangantene eluh, timpal pangantene muani tuah ngabih dogen tur ia pada liang idepnyane ningeh munyin pangantene muani. Aketo masih jani idep gurune suba kabekin baan liang. 30 Ida ane mula patut sayan kabinawa, nanging guru sayan lungsur." 31 Ida ane rauh uli baduur, mula tuah luihan teken saluiring ane ada. Ane kawitne uli gumine, ento mula mawak sekala, tur nuturang unduk kasekalan. Nanging Sang Ane Rauh uli suarga, mula tuah agungan teken saluiring ane ada makejang. 32 Ida midartayang ane suba aksi muah pireng Ida, nanging tusing ada anak ane nampi pidartan Idane. 33 Nyenja nampi pidartan Idane, anake ento muktiang, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa maraga sujati. 34 Ida ane kutus baan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento, Ida midartayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sawireh Ida Sang Hyang Widi Wasa suba maicayang Roh Idane tan papegatan teken Ida ane kutus ento. 35 Ida Sang Aji tresna asih tekening Ida Sang Putra tur saluiring kakuasan suba kasuksrahang teken Ida Sang Putra. 36 Nyenja pracaya teken Ida Sang Putra, anake ento lakar molih urip langgeng. Nanging nyenja ane piwal teken Ida Sang Putra, anake ento tusing lakar nemu urip tur kena pidukan Ida Sang Hyang Widi Wasa salawas-lawasnya.

Yohanes 4

1 Duk punika jadma golongan Parisine sampun miragi indik Ida Hyang Yesus akehan polih sisia ring Dane Yohanes, maliha akehan nglukat anak. ( 2 Yadiastun Ida ngraga tan nglukat, nanging wantah sisian Idane kewanten.) 3 Sasampune Ida wikan ring indike punika, raris Ida nilar wewengkon Yudea tur mawali ka wewengkon Galilea; 4 pamargin Ida nglintangin wewengkon Samaria. 5 Ida tumuli rauh ring satunggiling kota Samaria, sane mawasta Sikar. Kota punika nampek ring pategalan Dane Yusup pecak tetamian saking ajin danene inggih punika Dane Yakub. 6 Irika wenten semer, sane pecak kakardi antuk Dane Yakub. Santukan Ida Hyang Yesus marasa kaleson mamargi, Ida raris malinggih ring sisin semere punika. Duk punika nuju tengai tepet. 7 Tan dumade wenten anak istri wong Samaria rauh ngrereh toya. Ida Hyang Yesus raris ngandika ring ipun, sapuniki: "Icenja Tiang nunas toya akidik!" ( 8 Duk punika sisian Idane katuju sami ka kota numbas ajengan.) 9 Anake istri punika masaur sapuniki: "Napi awinan ragane wong Yahudi dados ngarsayang toya ring tiang, wong Samaria?" (Santukan wong Yahudine nenten nyak masidikara marep ring wong Samariane.) 10 Ida raris masaur, pangandikan Idane: "Yening ragane wiakti uning ring paican Ida Sang Hyang Widi Wasa tur uning ring Anake sane ngarsayang toya ring ragane, sinah ragane jaga nunas toya ring Ida, tur Ida pacang mapaica toya urip ring ragane." 11 Atur anake istri punika sapuniki: "Inggih jero anak lanang, Ragane tan makta timba, samaliha semere punika dalem pisan. Saking dija ragane jaga molih toya urip punika? 12 Dane Yakub leluur tiange sampun matamiang semere puniki buat tiang sareng sami. Dane miwah oka-okan danene, samaliha ingon-ingon danene sami nginem saking semere puniki. Punapi Ragane minab luihan ring Dane Yakub punika?" 13 Pasaur Idane sapuniki: "Sapasiraja nginum toyane puniki ipun pacang bedak malih; 14 nanging sapasiraja nginum toya sane pacang wehin Tiang, anake punika tan pacang bedak malih salami-laminnya, santukan toya sane pacang wehin Tiang punika, pacang dados toya empul ring deweknyane sane tansah membah tur ngranayang ipun molih urip langgeng!" 15 Anake istri punika raris matur: "Jero, icenja tiang toyane punika, mangda tiang tan bedak malih tur tan buat malih mriki ngrereh toya!" 16 Ida malih ngandika: "Inggih mrikaja rereh rabin ragane, tur mawalija malih mriki!" 17 Masaur anake istri punika: "Tiang tan maderbe kurenan!" Ida malih ngandika: "Yakti kadi baos ragane, mungguing ragane tan maderbe rabi. 18 Ping lima sampun ragane marabian tur anake sane nungguin ragane mangkin punika sujatinne boya rabin ragane. Patut pisan baos ragane!" 19 Matur anake istri punika: "Inggih Jero, sane mangkin sampun tatas antuk tiang, mungguing Jerone puniki maraga nabi! 20 Paraleluur tiange bangsa Samaria sami nyungsung Ida Sang Hyang Widi Wasa ring pucak bukite puniki, nanging Jerone bangsa Yahudi maosang, wantah ring kota Yerusalem genahe sane patut buat nyungsung Ida Sang Hyang Widi Wasa." 21 Ida malih ngandika: "Ih anak istri, pracayaja ring Tiang! Pacang wenten masanipun, mungguing anake jaga mabakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa boyaja ring pucak bukite puniki wiadin ring kota Yerusalem. 22 Ragane wong Samaria, sujatinipun nyungsung sane tan uningin ragane; nanging Tiang wong Yahudi pada nyungsung sane uningin Tiang, santukan karahayuane punika mula rauhnya malantaran bangsa Yahudi. 23 Nanging jaga rauh masanne tur sane mangkin sampun iriki: mungguing Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang nglugrain manusane maktinin Ida Sang Hyang Widi Wasa sajeroning roh miwah kasujatian. Tur anake sane kadi asapunika sane karsayang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa mangda maktinin Ida. 24 Ida Sang Hyang Widi Wasa punika maraga Roh, punika awinan anake sane mabakti ring Ida patut mabakti ring Ida sajeroning roh miwah kasujatian." 25 Anake istri punika raris matur: "Inggih, tiang uning, mungguing Sang Prabu Sane Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, inggih punika Sang Kristus, pacang rauh. Yening Ida sampun rauh, Ida pacang midartayang indike punika sami ring tiang sinamian." 26 Pasaur Idane: "Tiang, sane ajak ragane mabaos, puniki sampun Ida!" 27 Daweg punika ugi parasisian Idane rauh tur dane sami angob, ngantenang Ida mabebaosan sareng ring anak istri adiri. Nanging dane tan purun mataken ring anake istri punika, indik kabuatan Idane, wiadin nunasang ring Ida, napi awinan Ida mabebaosan sareng anake istri punika. 28 Anake istri punika raris nilar junipune tumuli mawali ka kota. Irika ipun ngortiang ring anake akeh sapuniki: 29 "Ngiringja cingakin, irika wenten Anak sane uning ring saluiring parisolah tiange: menawita Anake punika Sang Prabu Sane Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa?" 30 Anake sami raris pada medal saking kotannyane, maranin Ida Hyang Yesus. 31 Duk punika parasisian Idane raris matur ring Ida sapuniki: "Guru, durusang ngrayunang!" 32 Nanging Ida masaur sapuniki: "Ada dedaaran Gurune ane tusing tawang cening!" 33 Parasisian Idane sami pada saling takenin sapuniki: "Apa suba ada miribne anak ane ngaturin Ida rayunan?" 34 Ida malih ngandika sapuniki: "Dedaaran Gurune nah ento nglaksanayang pakarsan Ida ane ngutus Guru tur muputang pakaryan Idane ane suba kaserahang teken Guru. 35 Cening ngraosang buin pat bulan suba masan manyi. Nanging Guru ngorahin cening: Tegarangja pedasin carike, singke padine makejang pada kuning tur suba nyandang anyi? 36 Ane jani parapaderepe pada nampi upah tur pada munduhang pamupon buat idup ane langgeng, kanti anake ane mamula muah paderepe makejang pada maliang-liang. 37 Misi pesan sangsonggane kene: Anak len ane mamula, anak len ane nganyi. 38 Guru ngutus cening manyi di carike ane tusing gegarapan ceninge; anak len ane ngarap, cening ane ngalapin pamupunnyane." 39 Akeh pisan jadma Samariane saking kota punika, pada pracaya ring Ida, malantaran baos anake istri punika sane asapuniki: "Anake punika uning ring saluiring parisolah tiange!" 40 Sasampune anak Samariane punika kapanggih ring Ida, irika ipun pada nunas mangda Ida ledang makolem irika. Punika awinan Ida masandekan irika kalih rahina. 41 Sayan akeh malih anake pracaya ring Ida Hyang Yesus malantaran paurukan Idane. 42 Raris anake punika sami mapajar ring anake istri punika asapuniki: "Ane jani tiang ajak makejang pracaya ring Ida, singja buin uli krana raos eluhe, nanging ulihan tiang ajak makejang suba pada ningeh sabdan Idane, tur jani tiang pada pracaya, mungguing Ida ento sujati Sang Juru Rahayun jagate." 43 Sasampune kalih rahina, Ida raris ngungsi wewengkon Galilea. 44 Ida ngraga sampun ngandikayang, mungguing satunggiling nabi tan jagi kajiang ring kota uedannyane. 45 Duk Ida rauh ring wewengkon Galilea, raris wong Galileane sami pada mendak Ida, santukan ipun sami ngantenang pakardin Idane ring kota Yerusalem duk Rerainan Paskahe sane wau lintang. Daweg punika ipun sami taler pada munggah ka kota Yerusalem buat marerainan. 46 Ida Hyang Yesus malih lunga ka kota Kana ring wewengkon Galilea, ring kota pecak genah Ida ngobah toya dados anggur. Ring kota Kapernaum wenten satunggiling pegawe pamrentah sane okannyane lanang nuju sungkan. 47 Rikala dane mireng mungguing Ida Hyang Yesus sampun rauh saking wewengkon Yudea ka wewengkon Galilea, raris dane tangkil ring Ida saha nunas, mangda Ida rauh ka kota Kapernaum tur nyegerang okan danene, sane sungkan tambis-tambis seda. 48 Nanging Ida Hyang Yesus ngandika ring dane asapuniki: "Yen ragane tan manggihin praciri sane tawah, ragane tan pracaya." 49 Pegawene punika raris matur sapuniki: "Duh Guru, nawegang ledang ugi rauh, sadurung pianak titiange padem!" 50 Pangandikan Idane ring dane: "Mrikaja mantuk, okan ragane sampun kenak!" Anake punika pracaya ring pangandikan Idane, tumuli dane budal. 51 Kantun ring margi, rauh parekan danene, mapagin tur nguningayang mungguing okan danene sampun kenak. 52 Pegawene punika raris mataken ring parekane, kali napi okan danene sampun kenak. Ipun sami masaur: "Dibi jam satu nyoreang dane kenak!" 53 Pegawene punika raris eling mungguing ring dauh punika Ida Hyang Yesus ngandika sapuniki: "Okan ragane sampun kenak!" Irika dane sakulawarga raris sami pada pracaya ring Ida Hyang Yesus. 54 Puniki praciri sane kaping kalih sane kakardi antuk Ida Hyang Yesus sasampun mawali saking wewengkon Yudea ka wewengkon Galilea.

Yohanes 5

1 Wusan punika Ida Hyang Yesus raris lunga ka kota Yerusalem, santukan wenten rerainan bangsa Yahudi. 2 Irika ring kota Yerusalem, nampek ring kori sane mawasta Kori Biri-biri, wenten tlaga, sane manut basa Ibrani mawasta Betesda. Ring sisin tlagane punika wenten genah masayuban lelima. 3 Ring genah-genahe punika akeh wenten anak sakit, minakadinipun anak buta, anak perot miwah rumpuh. Ipun sami nyantosang toyan tlagane maklencokan. 4 Santukan ring sapunapine wenten malaekat tedun ka tlagane, tur nglencokang toyan tlagane punika. Sang sungkan sane pinih dumun macebur ring tlagane sasampun toyan tlagane maklencokan, ipun pacang seger saking pinakitipune. 5 Irika wenten anak sane nandang pinakit sampun tigang dasa kutus taun suenipun. 6 Daweg Ida Hyang Yesus ngaksi anake punika masare irika, samaliha Ida wikan mungguing anake punika sampun sue mataanan, raris Ida ngandika ring ipun sapuniki: "Apa ragane mabudi seger?" 7 Matur anake sungkan punika: "Inggih Jero, tan wenten anak sane nyeburang tiang ring tlagane, rikala toyane maklencokan. Maliha wau tiang mamargi mrika, sampun wenten anak sane ngriinin tiang." 8 Ida Hyang Yesus malih ngandika: "Nah, jani bangunja tur gulung tikeh ragane laut majalanja!" 9 Pramangkin ipun seger, raris ngulung tikehnyane, tumuli mamargi. Duk punika nuju rahina Sabat. 10 Punika awinan parapangageng Yahudine ngandika ring anake sane wau seger punika asapuniki: "Ene jani dina Sabat, tusing dadi negen tikeh!" 11 Nanging anake punika masaur sapuniki: "Anake sane nyegerang tiang punika, sane ngengken tiang mamargi tur negen tikeh tiange." 12 Dane raris mataken ring ipun sapuniki: "Nyenke ento ane nunden jerone majalan tur negen tikeh jerone?" 13 Nanging ipun tan uning sapasira anake sane nyegerang ipun santukan akeh pisan anake irika tur Ida Hyang Yesus sampun maklieng medal saking irika. 14 Tan sue, Ida Hyang Yesus manggihin anake punika ring Perhyangan Agung. Ida raris ngandika sapuniki: "Nah, jani ragane suba seger. Suudja ngae dosa, apang eda sengkalane ane gedenan buin nibenin ragane!" 15 Ipun raris medal, tumuli nguningayang ring pangageng anak Yahudine, mungguing Ida Hyang Yesus sane sampun nyegerang ipun. 16 Punika awinanipun ngawitin saking rahinane punika parapangageng anak Yahudine mapakibeh nyangsarain Ida Hyang Yesus, santukan Ida nyegerang anak ring rahina Sabat. 17 Nanging Ida Hyang Yesus ngandika ring dane sapuniki: "Ajin Tiange rauh mangkin tansah makarya, punika awinannya Tiang taler patut tansah magae!" 18 Pangandikan Idane punika ngawinang parapangageng anak Yahudine sayan sarat pakayunanne jaga nyedayang Ida. Boyaja lantaran Ida mamurug awig-awig rahina Sabate kewanten, nanging taler malantaran Ida ngangkenin Ida Sang Hyang Widi Wasa dados Ajin Idane. Indike punika amada-mada Ida Sang Hyang Widi Wasa. 19 Ida Hyang Yesus raris masaur ring dane sapuniki: "Tiang nguningayang ring ragane, sujatinipun Sang Putra ngraga tan mrasidayang ngardi punapa-punapi, yening Ida tan nyingakin napi sane kakardi antuk Ida Sang Aji, santukan napija luire sane kakardi antuk Ida Sang Aji, punika taler sane kakardi antuk Ida Sang Putra. 20 Santukan Ida Sang Aji tresna asih ring Sang Putra tur Ida nyinahang saluiring sane kardi Ida ring Sang Putra. Samaliha Ida Sang Aji pacang nyinahang malih pakardin Idane sane luihan ring sakancan sane sampun kardi Ida, ngantos ragane sami pada angob. 21 Sakadi Ida Sang Aji nangiang anak padem, kadi asapunika taler Ida Sang Putra mapaica urip ring anak sane arsayang Ida. 22 Sang Aji tan jagi nepasin sapasira jua, santukan Ida sampun nyerahang tetepasan punika ring Sang Putra, 23 mangdane sakancan manusane bakti ring Sang Putra sakadi baktinnyane ring Sang Aji. Sapasiraja tan bakti ring Sang Putra, ipun taler tan bakti ring Sang Aji sane ngutus Ida Sang Putra. 24 Tiang nguningayang ring ragane: Sujatinne sapasiraja sane mirengang raos Tiange tur pracaya ring Ida sane ngutus Tiang, ipun molih urip langgeng. Ipun tan pacang katepasin malih, santukan ipun sampun magingsir saking wewengkon Sang Pati ka wewengkon Sang Maraga Urip. 25 Sujatinipun Tiang nguningayang ring ragane: Pacang rauh masanipun, malahan sane mangkin sampun rauh, mungguing anake padem pacang miragiang sabdan Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur asing-asing anak sane miragi pacang urip. 26 Santukan kadi Sang Aji maraga wit urip asapunika taler Ida sampun nadosang Putran Idane wit urip. 27 Sang Aji sampun ngicen Sang Putra kakuasaan buat nepasin, santukan Sang Putra punika Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 28 Sampunang ragane angob ring paindikane punika, santukan pacang rauh panemayannya, mungguing sawatek anake sane sampun padem pacang miragi sabdan Idane, tur ipun pada medal saking pamendemannyane; 29 sakancan anake sane sampun malaksana ayu, ipun pacang bangun tur pacang polih urip, sawatek anake sane mapakardi ala, ipun pacang bangun tur kasisipang." 30 "Tiang newek tan nyidayang nglaksanayang punapa-punapi manut sakita karep Tiange; Tiang ngamargiang tetepasan manut pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa. Duaning punika tetepasan Tiange adil, santukan Tiang ngamargiang tetepasan tanja manut sakita karep Tiange, nanging manut pakarsan Ida sane ngutus Tiang. 31 Yening Tiang nyaksiang dewek Tiange, sinah kasaksian Tiange punika tan sida kanggen bukti sane patut. 32 Nanging wenten anak lian sane nyaksiang indik dewek Tiange, tur Tiang uning, mungguing kasaksian Idane punika patut. 33 Ragane sampun ngutus utusan maranin Dane Yohanes, tur dane taler sampun ngicen kasaksian ngeniang indik sane sujati, inggih punika indik Tiange. 34 Yadiastun Tiang newek tan muatang kasaksian saking imanusa, nanging punika aturang Tiang ring ragane, mangda ragane molih karahayuan. 35 Dane Yohanes punika waluya kadi damar sane ngendih tur masinar galang, tur ragane rumasa lega kasunarin akebyasan. 36 Nanging Tiang maderbe saksi sane utamaan bandingang ring kasaksian Dane Yohanes, inggih punika saluiring pakaryan Tiange sane sampun kapituduhang ring Tiang antuk Ida Sang Aji, sane patut laksanayang Tiang. Pakaryane sane garap Tiang mangkin, punika sane pinaka saksi buat Tiang, mungguing Tiang kutus antuk Ida Sang Aji. 37 Sang Aji sane sampun ngutus Tiang, Ida sampun nyaksiang paindikan Tiange. Ragane tan naenin mirengang pawecanan Idane, swabawan Idane taler tan naen cingakin ragane. 38 Samaliha sabdan Idane taler tan leket ring kayun ragane, santukan ragane tan pracaya ring Sang sane utus Ida. 39 Ragane nyantep pisan nureksain Cakepan Suci, santukan manut panyengguh ragane, ragane pacang molih urip langgeng saking Cakepan Sucine punika. Sujatinipun, Cakepan Sucine punika taler nyaksiang indik Tiange. 40 Nanging ragane tan kayun rauh ring Tiang, mangda ragane polih urip. 41 Tiang tanja mamuatang mangda kajungjungang antuk imanusa. 42 Nanging ngeniang indik ragane, Tiang uning mungguing ragane tan madue astiti bakti marep ring Ida Sang Hyang Widi Wasa sajeroning pakayunan ragane. 43 Tiang rauh sajeroning kakuasaan Ida Sang Aji, nanging ragane tan kayun nampi Tiang. Nanging yen wenten anak siosan rauh nganggen kakuasaannyane newek, ragane pacang nampi anake punika. 44 Sapunapi antuk ragane pacang pracaya, santukan ragane kantun muatang, mangda saling ajiang ring pantaran manusa, nanging tan muatang mangda kajiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa sane Tunggal punika? 45 Sampunang ragane nyengguhang, mungguing Tiang pacang nalih ragane ring ajeng Ida Sang Aji. Dane Nabi Musa pacang nalih ragane, inggih punika Dane Musa, sane ajap-ajap ragane punika. 46 Yening ragane saking sujati pracaya ring Nabi Musa, sampun sinah ragane taler pracaya ring Tiang, santukan Dane Musa taler sampun nyuratang indik Tiange. 47 Nanging yening ragane tan pracaya ring sane kasuratang antuk Dane Musa, sapunapi antuk ragane pacang pracaya ring sane baosang Tiang?"

Yohanes 6

1 Sawusan punika Ida Hyang Yesus raris mawali malayar ngungsi pasisi kangin Danu Galileane. (Danu punika taler mawasta Danu Tiberias.) 2 Anake akeh pada mabered ngetut pamargin Idane, santukan ipun sami sampun pada ngantenang praciri sane ngangobin, sane kardi Ida marep ring anake sakit. 3 Ida Hyang Yesus raris munggah ka bukite tumuli malinggih, kasarengin antuk sisian Idane. 4 Duk punika Rerainan Paskah bangsa Yahudine sampun nampek. 5 Rikala Ida maksian ring kiwa tengen Idane, Ida nyingak anak akeh pisan rauh maranin Ida, raris Ida ngandika ring Dane Pilipus kadi asapuniki: "Dija jani meli dedaaran buat anake makejang ene?" ( 6 Ida ngandika kadi asapunika buat nyugjugin dane; sujatinnya Ida sampun wikan ring sane pacang karyanin Ida.) 7 Dane Pilipus raris masaur sapuniki: "Guru, ajengan mapangarga satak jinah perak durung jangkep buat anake akeh puniki, yadiastun suang-suang polih pada makidik." 8 Salah tunggal sisian Idane sane tiosan, inggih punika Dane Andreas, semeton Dane Petrus, matur asapuniki: 9 "Puniki wenten anak alit mabekel roti limang bungkul miwah ulam kekalih. Nanging napi pikenohipun buat anake sane amunika akehipun?" 10 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring parasisian Idane asapuniki: "Tundenja anake ento pada negak." (Genahe punika samah tumbuhin padang.) Anake akeh punika tumuli negak, sane lanang kewanten akehipun wenten sawatara limang tali. 11 Ida Hyang Yesus raris ngambil roti punika. Sasampune Ida matur panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa rotine punika raris kacacarang ring anake akeh, kadi asapunika taler ulame. Anake akeh punika raris pada nunas sakita karepipune. 12 Sasampune sami pada wareg, Ida raris ngandika ring parasisian Idane makasami asapuniki: "Punduhangja sisa-sisanne apang tusing makutang." 13 Parasisiane raris pada munduhang sisa-sisan rotine sane sampun katunas antuk anake akeh punika. Sisan rotine sane limang bungkul punika wenten roras kranjang. 14 Anake akeh sane ngantenang praciri agung sane kakardi antuk Ida Hyang Yesus punika, sami pada ngucap sapuniki: "Sujatinne ene suba Sang Nabi, ane raosanga bakal rauh ka jagate!" 15 Santukan Ida Hyang Yesus uning ring manah anake akeh punika, mungguing ipun mabudi ngadegang Ida dados ratu, Ida raris makaon saking irika ngungsi ka bukite praragayan. 16 Nyoreang parasisian Idane pada tedun ka sisin danune. 17 Dane sami munggah ka jukunge raris malayar mawali ngungsi kota Kapernaum. Ngantos wengi Ida Hyang Yesus durung rauh, 18 tur daweg punika angin lan ombake ageng pisan ring danune punika. 19 Sasampun parasisiane malayar sawatara limang kilo dohipun, dane ngantenang Ida Hyang Yesus mamargi ring duur toyane, tur maranin jukung danene, punika awinan dane sami pada ajerih. 20 Ida Hyang Yesus raris ngandika asapuniki: "Edaja jejeh; ene Guru!" 21 Wau dane jagi ngaturin Ida Hyang Yesus munggah ka jukunge, digelis dane sampun rauh ring genah sane katuju. 22 Benjang semengipun anake akeh sane madunungan ring pasisi kangin danune, sami pada uning, mungguing irika tan wenten jukung malih sajawining sane malayar punika. Ipun taler uning, mungguing Ida Hyang Yesus tan munggah ring jukunge punika sareng ring sisian Idane. Wantah parasisian Idane kewanten sane malayar. 23 Duk punika wenten jukung-jukung lianan sane wau rauh saking kota Tiberias, sedeng ngungsi ka genah anake akeh pecak nunas roti, sasampune Ida ngaturang panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 24 Rikala anake akeh punika tan ngantenang Ida Hyang Yesus miwah parasisian Idane ring jukung-jukunge punika, anake akeh punika raris pada munggah ring jukung-jukunge punika, tumuli malayar ngungsi kota Kapernaum jagi ngrereh Ida Hyang Yesus. 25 Daweg anake akeh manggihin Ida Hyang Yesus ring pasisi kauh danune, ipun matur sapuniki: "Guru, kalinapi Guru rauh iriki?" 26 Ida Hyang Yesus raris masaur, pangandikan Idane: "Tiang ngorahin ragane, sujatinne ragane ngruruh Tiang, ulihan ragane suba naar roti ngantos wareg, nanging tusing ulihan suba ningalin praciri ane gae Tiang. 27 Edaja ragane sarat ngulati dedaaran ane lakar usak; nanging saratangja ngulati dedaaran ane bekelang ngungsi idup ane langgeng. Ida Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa lakar ngicen ragane dedaarane ento. Sawireh Ida ane suba kabiseka tur kasahang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa, nah ento Ida Sang Aji." 28 Ipun raris matur pitaken sapuniki: "Punapi sane patut kardi titiang, buat nglaksanayang pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa?" 29 Ida Hyang Yesus masaur sapuniki: "Pakardi ane karsayang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa, apanga kardi ragane, nah ento: Pracayaja teken Ida, ane kutus baan Ida Sang Hyang Widi Wasa." 30 Ipun sami pada masaur sapuniki: "Praciri napi sane kardi Guru, mangda titiang sami pada ngeton, raris pracaya ring Guru? Napi sane pacang kardi Guru? 31 Paraleluur titiange sami sampun nunas roti manna ring tegal melakange, sakadi kecap Cakepan Sucine sapuniki: 'Ida mapaica roti saking suarga sane dados dedaarannyane!'" 32 Ida raris ngandika sapuniki: "Sujatinne Tiang ngorahang teken ragane: Singja Nabi Musa ane ngicen ragane roti uli suarga, nanging ane ngicen ragane roti ane sujati uli suarga, nah ento Ajin Tiange. 33 Krana roti ane kapaicayang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa, tedun uli suargan tur Ida maicayang urip buat jagate." 34 Ipun raris mapinunas sapuniki: "Guru, icenja titiang setata rotine punika!" 35 Ida Hyang Yesus malih ngandika: "Tiang ene roti idup! Nyenja ane teka sig Tiange ia tusing lakar buin seduk; nyenja ane pracaya teken Tiang ia tusing lakar bedak. 36 Tiang suba ngorahang teken ragane, yadianja ragane suba ningalin Tiang, nanging ragane tusing pracaya. 37 Sakancan anak ane kaserahang teken Tiang baan Sang Aji, anake ento lakar teka sig Tiange tur Tiang lakar tusingja nulak anake ane teka sig Tiange. 38 Sawireh Tiang suba tumurun uli suargan tusingja buat nyalanang keneh Tiang niri, nanging buat nglaksanayang pakarsan Ida ane ngutus Tiang. 39 Ida Sang Ane Ngutus Tiang ngarsayang apanga sakancan anak ane suba serahang Ida teken Tiang, tusingja ada ane ilangang Tiang, nanging apanga Tiang nguripang anake ento makejang manian dipamragat gumine. 40 Sawireh ane karsayang baan Ida Sang Aji kene: Apanga makejang anake ane ningalin Ida Sang Putra tur pracaya teken Ida, muponin urip langgeng; Tiang lakar nguripang anake ento makejang dipamragat gumine!" 41 Jadma Yahudine raris sami pakrimik, santukan Ida Hyang Yesus maosang, mungguing Ida punika maraga roti sane tumurun saking suarga. 42 Sapuniki baosipune: "Tusingke anake ene Yesus, pianak Yusupe? Iraga ajak makejang pada nawang meme muah bapanNe. Kenken dadi Ia bisa ngorahang dewekNe turun uli suargan?" 43 Ida raris masaur sapuniki: "Edaja ragane pada pakrimik ajak timpal! 44 Adiriko tusing ada anak lakar nyidayang teka sig Tiange, yening anake ento tuara kadudut baan Ida Sang Aji ane ngutus Tiang; apanga Tiang nguripang anake ento dipamragat gumine. 45 Ada mungguh di Cakepan Paranabine kene: 'Sakancan manusane pada kurukang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa.' Sakancan anake ane suba madingehang tur nampi paurukan Ida Sang Aji, anake ento lakar teka maranin Tiang. 46 Nanging ene tusingja mapiteges, mungguing suba ada anak ane ningalin Ida Sang Aji; tuah ane rauh uli Ida Sang Hyang Widi Wasa dogen ane suba nyingakin Ida Sang Aji. 47 Saking jati-jati Tiang ngorahang teken ragane: Nyenja ane pracaya ia molih urip langgeng. 48 Tiang ene roti idup. 49 Paraleluur ragane pada naar roti manna di tegal melakange, nanging ajaka makejang suba pada mati. 50 Ene rotine ane tumurun uli suargan kene: Nyenja naar rotine ento, ia tuara lakar mati-mati. 51 Tiang ene roti idup ane tumurun uli suargan; nyenja naar rotine ene, ia lakar idup sakayang-kayang. Roti ane lakar baang Tiang, nah ento awak Tiange, ane lakar serahang Tiang, apanga gumine muponin idup." 52 Malantaran pangandikan Idane punika jadma Yahudine raris pada matembung baos sareng timpal-timpalnyane sapuniki: "Kenkenanga Anake ene lakar maang iraga naar awakne?" 53 Ida Hyang Yesus raris ngandika: "Saking jati-jati Tiang ngorahang teken ragane: yening ragane tusing naar anggan Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur nginem rah Idane, ragane tusing lakar ngelah idup sig padewekan ragane. 54 Nyenja naar awak Tiange tur nginem getih Tiange ia lakar muponin idup langgeng, tur mani wekas didina pamragat gumine ia lakar uripang Tiang. 55 Sawireh awak Tiange mula dedaaran ane sujati tur getih Tiange mula inem-ineman ane sujati. 56 Nyenja naar awak Tiange tur nginem getih Tiange, nunggil teken Tiang, tur Tiang nunggil teken ia. 57 Buka Sang Aji ane nyeneng suba ngutus Tiang, tur Tiang idup uli krana Ida, aketo masih anake ane naar Tiang, ia lakar idup uli krana Tiang. 58 Ene roti ane tumurun uli suargan; rotine ene tusingja buka roti ane daara teken leluur iragane, tur ia suba pada mati. Anake ane naar rotine ene ia lakar idup sakayang-kayang." 59 Ida Hyang Yesus ngandikayang paindikane punika, daweg Ida mapaica paurukan ring perhyangan anak Yahudine ring kota Kapernaum. 60 Duk punika akeh saking pantaran sisian Idane sane miragiang pangandikan Idane iwau, sane wetu baos danene kadi asapuniki: "Paurukan Idane ene bes wayah, nyen sida baana ngresepang!" 61 Yadiastu tan wenten anak sane nguningayang ring Ida, nanging Ida Hyang Yesus wikan, mungguing parasisian Idane sami pada pakrimik ngrimikang paindikane punika. Punika awinane Ida raris ngandika ring dane asapuniki: "Apake raos Gurune ibusan ngranayang cening pada bimbang? 62 Lantas kenken lakara mani wekas dikalane cening ngatonang Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa mawali munggah ka linggih Idane ane jati mula? 63 Ane maicayang urip nah ento Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa; kuasan manusane tusingja ada gunanne. Raos Gurune ane suba tuturang Guru teken cening, ento urip. 64 Yadian keto, di pantaran ceninge ada ane tuara pracaya!" (Saking pangawit Ida Hyang Yesus sampun wikan sapasira ring pantaran sisian Idane sane tan pracaya tur sane pacang alpaka ring Ida.) 65 Ida nglanturang pangandikan Idane sapuniki: "Ento awanan ibusan Guru ngorahang teken cening: Mungguing adiriko tusing ada anak ane lakar teka sig Gurune, yening ia tuara kalugrain baan Ida Sang Aji!" 66 Ngawit saking rahinane punika akeh sisian Idane sane nilar Ida tur tan malih ngiring Ida. 67 Punika awinan Ida Hyang Yesus ngandika ring sisian Ida makaroras asapuniki: "Apa cening lakar milu makaad?" 68 Simon Petrus raris matur ring Ida sapuniki: "Duh Sang Panembahan, sapasira sane jagi rereh titiang? Wantah Palungguh Ratu, sane madue sabda urip langgeng. 69 Sane mangkin titiang pracaya tur uning mungguing Palungguh Ratu punika Sang Maraga Suci sane kutus antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa." 70 Pasaur Idane: "Tusingke Guru ane milih cening makaroras? Nanging di pantaran ceninge ada aukud ane mawak setan!" 71 Ida mabaos kadi asapunika ngeniang indik Dane Yudas okan Simon Iskariote. Santukan Dane Yudas punika pacang alpaka ring Ida, yadiastu dane dados salah tunggal saking pantaran sisian Idane makaroras punika.

Yohanes 7

1 Wusan punika Ida Hyang Yesus raris mamargi nglelana ring wewengkon Galilea. Ida tan kayun nglelana ring wewengkon Yudea, santukan parapangageng anak Yahudine irika ngrincikang pangindrajala jagi nyedayang Ida. 2 Daweg punika rerainan Yahudine sane mawasta Rerainan Pondok Daun sampun nampek. 3 Duk punika parasemeton Idane mabaos ring Ida asapuniki: "Ane jani melahan beli matinggal uli dini, tur kemaja beli ka wewengkon Yudea, apang parasisian beline pada nepukin pakardin beline. 4 Krana anake ane makeneh apanga kabinawa, singja nglaksanayang gegaenne di tongos-tongose ane sepi. Sawireh beli nglaksanayang buka keto melahan edengang ragan beline teken anake liu!" ( 5 Mula parasemeton Idane punika taler tan pracaya ring Ida.) 6 Ida Hyang Yesus raris mabaos ring parasemeton Idane sapuniki: "Panemayan Beline tonden teka. Nanging buat adi ajak makejang setata ada masanne. 7 Gumine tusing bakal geting teken adi, nanging gumine ento tansah geting teken Beli, sawireh Beli setata bani merberang tingkahne ane corah. 8 Nah kemaja adi pada marerainan. Beli tusing milu kemo, krana panemayan Beline tonden teka." 9 Asapunika pangandikan Idane, tur Ida kantun ring wewengkon Galilea. 10 Sasampune parasemeton Idane lunga marerainan, Ida taler lunga mrika sakewanten pamargin Idane tan gegalangan, nanging sesiliban. 11 Daweg rerainane punika, parapangageng bangsa Yahudine pada ngrereh Ida tur pati taken kadi asapuniki: "Dija ya lakuna Anake ento?" 12 Anake akeh pada pakisi maosang indik Idane. Wenten anak sane maosang Ida sapuniki: "Ia anak sadu!" Wenten taler sane maosang: "Ia demen nguluk-uluk rakyat." 13 Nanging tan wenten anak sane purun gegalangan maosang indik Idane, santukan ipun sami pada ajerih ring parapangageng bangsa Yahudine. 14 Sedeng iteha anake marerainan, Ida raris ngranjing ka Perhyangan Agung, tumuli ngurukang irika. 15 Parapangageng bangsa Yahudine sami pada gaok pisan tur mabaos asapuniki: "Kenken dadi ia ngelah kaweruhan buka keto, yadiapin Ia tusing taen mapaguruan?" 16 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Sane urukang Tiang boyaja wetu saking manah Tiange newek, nanging saking Ida Sang Hyang Widi Wasa sane ngutus Tiang. 17 Sapasira saking sujati nyungkemin pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa, anake punika pacang uning, punapike paurukan Tiange punika saking Ida Sang Hyang Widi Wasa, punapi saking manah Tiange newek. 18 Anake sane ngurukang manut manahipune newek, anake punika ngulati kabinawan buat deweknya. Sapasiraja sane ngulati mangdane Ida sane ngutus ipun kaluihang, anake punika sujati polos tur tan wenten kiwanganipune. 19 Boyake Nabi Musa sampun ngicen ragane Pidabdab Torat? Nanging tan wenten ring pantaran ragane sane nglaksanayang daging Pidabdab Torate punika. Napi awinannya ragane sarat pisan jaga ngamademang Tiang?" 20 Anake akeh punika masaur asapuniki: "Jerone karangsukan setan. Sapasira sane sarat jaga ngamademang Jerone?" 21 Pasaur Idane: "Wau asiki Tiang ngardi praciri, ragane sampun angob. 22 Nabi Musa sampun ngicen pituduh mangda oka-okan ragane kasunat, sujatinipun indik sunat punika tanja saking Nabi Musa kawitnya nanging saking paraleluur ragane, tur ragane pada nyunat oka-okan ragane sane lanang ring rahina Sabate. 23 Yening ragane nyunat okan ragane ring rahina Sabat tur irika kabaos tan mamurug Pidabdab Torat Nabi Musane, napi awinan ragane geting ring Tiang, ulihan Tiang nyegerang anak aukud ring rahina Sabate? 24 Sampunangja nepasin anak madasar antuk paindikanipune sane katon kewanten, nanging tepasinja antuk tetepasan sane adil tur patut." 25 Raris wenten anak uedan kota Yerusaleme mabaos kadi asapuniki: "Kaden Anake ene nagih matianga baan parapangageng iragane? 26 Tingalinja! Wanen pesan Ia ngomong di arepan anake liu tur tusing ada anak ane bani nimpalin raosNe. Apake parapamimpin iragane miribne nawang, mungguing Anake ene Sang Prabu Ane Kajanjiang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa? 27 Nanging kayang Ida Sang Prabu Ane Kajanjiang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa rauh, tusing ada anak nawang uli dija rauh Idane, sakewala unduk Anake ene, iraga ajak makejang suba pada nawang uli dija tekanNe." 28 Daweg Ida Hyang Yesus ngurukang ring Perhyangan Agunge, irika Ida ngandika antuk suara sane jangih sapuniki: "Punapike saking sujati ragane pada uning ring Tiang miwah saking dija rauh Tiange? Rauh Tiange boyaja saking manah Tiange newek. Nanging Ida Sang Sane Maraga Sujati sane ngutus Tiang. Ragane tan uning ring Ida, 29 nanging Tiang uning ring Ida, santukan Tiang rauh saking Ida tur Ida sane ngutus Tiang." 30 Parapangageng bangsa Yahudine raris pada sarat pakayunanne jaga ngejuk Ida, nanging tan wenten sane purun ngusud; santukan panemayan Idane durung rauh. 31 Nanging saking pantaran anake akeh punika katah sane pracaya ring Ida tur mabaos sapuniki: "Yen Sang Prabu Ane Kajanjiang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa rauh, apake Ida nyidayang ngardi katawahan-katawahan liunan teken ane suba kakardi baan Anake ene?" 32 Duk paraanggota golongan Parisine miragi anake akeh pada makisi-kisi ngeniang indik Ida Hyang Yesus, dane miwah parapangageng panditane raris ngutus makudang-kudang pajagaan Perhyangan Agunge buat ngejuk Ida. 33 Nanging Ida Hyang Yesus ngandika sapuniki: "Wantah malih ajebos pisan Tiang sareng-sareng ring ragane tur wusan punika Tiang pacang mawali ka genah Ida sane ngutus Tiang. 34 Ragane pacang ngrereh Tiang, nanging ragane tan pacang manggihin Tiang, santukan ragane tan pacang mrasidayang ka genah Tiange punika!" 35 Parapamimpin bangsa Yahudine raris pada mabebaosan asapuniki: "Kija lakar paluasNe, nganti iraga tusing nyidayang ngalih Ia? Apake Ia luas ka tongos pararudan bangsa Yahudine di pantaran bangsa Yunanine buat ngurukang bangsa Yunanine? 36 Buina apa teges munyinNe ane buka kene: Ragane pacang ngrereh Tiang, nanging tan pacang manggihin Tiang miwah ragane tan pacang mrasidayang ka genah Tiange punika?" 37 Ring rahina pamuput rerainane punika, inggih punika rahina sane pinih agung, Ida Hyang Yesus raris ngadeg saha ngandika antuk suara jangih sapuniki: "Nyenja marasa bedak apanga ia teka mai sig Tiange tur nginum. 38 Buka kecap Cakepan Sucine: 'Nyenja pracaya teken Tiang, uli di tungtung kenehne lakar membah yeh ane ngidupang.'" 39 Pangandikan Idane punika ngeniang indik Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane jaga katampi antuk anake sane pracaya ring Ida. Santukan duk punika Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa punika durung kapaicayang, santukan Ida Hyang Yesus durung katangiang tur kaluihang. 40 Anake akeh sane miragi pangandikan Idane, katah sane mabaos sapuniki: "Anake ene saja tuah Nabi ane ajap-ajap iraga!" 41 Sane lianan mabaos sapuniki: "Anake ene suba Sang Prabu Ane Kajanjiang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa!" Nanging wenten malih sane lianan mabaos sapuniki: "Sang Prabu Ane Kajanjiang singja bakal rauh uli Galilea! 42 Sawireh suba kakacap di Cakepan Sucine mungguing Sang Prabu Ane Kajanjiang lakar mijil uli turunan Sang Prabu Daud tur Ida lakar embas di kota Betlehem, kota pamijilan Ida Sang Prabu Daud!" 43 Punika awinanipun wetu tetungkasan ring pantaran anake akeh punika ngeniang indik Ida Hyang Yesus. 44 Wenten makudang-kudang anak sane sarat manahnyane praya ngejuk Ida, nanging adiriko tan wenten sane purun ngusud Ida. 45 Sasampune parapajagaane mawali, parapangageng panditane miwah anggota golongan Parisine mataken ring ipun sapuniki: "Kenken dadi cai tusing ngajak Ia mai?" 46 Pasaur parapajagaane: "Durung naenin wenten anak, sane uning mabaos sakadi Anake punika!" 47 Parapamimpin golongan Parisine raris mataken sapuniki: "Apake cai suba bakat masih uluk-uluka? 48 Apake taen cai ningeh ada anggota golongan Parisi wiadin parapamimpin bangsa Yahudine ane pracaya teken Anake ento? 49 Anake liu ento pada tusing nawang Cakepan Torat. Depangja ia kena temah Ida Sang Hyang Widi Wasa!" 50 Dane Nikodemus salah tunggal saking pantaran anggota golongan Parisine punika, sane pecak nangkilin Ida Hyang Yesus rikala wengi, raris mabaos ring parapangageng panditane miwah pamimpin golongan Parisine punika asapuniki: 51 "Manut kecap Cakepan Torat iragane tan wenang iraga nyisipang anak, sadurung anake punika katetes tur sadurunge kuningin laksananipune." 52 Pasaur ida dane: "Yeh, punapi ragane taler jadma uedan Galilea? Indayangja tureksain Cakepan Sucine, irika ragane pacang uning, mungguing tan wenten nabi sane mijil saking Galilea!" 53 Dane sareng sami raris budal,

Yohanes 8

1 nanging Ida Hyang Yesus lunga ka Bukit Saitun. 2 Benjangipun kantun semengan pisan Ida sampun wenten ring Perhyangan Agung tur anake makasami pada rauh nangkilin Ida. Irika Ida raris malinggih tur ngurukang anake akeh punika. 3 Duk punika raris rauh paraguru agama miwah anggota golongan Parisine ngatehang anak istri, sane katangehan mamitra. Anake istri punika kajujukang ring tengah-tengah anake akeh punika, 4 tumuli dane matur ring Ida Hyang Yesus sapuniki: "Guru, anake istri puniki katangehan sedekan mamitra. 5 Ring Pidabdab Torate, Nabi Musa sampun ngicen pidabdab mangda anake sane kadi asapuniki kencurin antuk batu ngantos padem. Sane mangkin yen manut pakayunan Gurune sapunapi?" 6 Dane matur asapunika buat nyugjugin Ida, mangda dane polih jalaran buat ngiwangang Ida. Nanging Ida Hyang Yesus nguntul tur nulis tanah. 7 Santukan bes nyehceh dane pada mataken, punika awinan Ida raris ngadeg saha ngandika ring dane sapuniki: "Sapasiraja ring pantaran ragane sane tan padosa, mangda anake punika sane pinih riin ngencur anake istri puniki antuk batu." 8 Ida raris malih nguntul tur nulis tanah. 9 Wau kapiragi pangandikan Idane kadi asapunika, dane raris makaon sakasiki, ngawit saking sane lingsir-lingsir, ngantos pamuputipun wantah kantun Ida ngraga miwah anake istri punika. 10 Ida raris ngadeg tur ngandika ring anake istri punika sapuniki: "Ih eluh, kija pada lakuna anake ento? Singke ada ane payu ngukum eluh?" 11 Pasauripune: "Tan wenten Guru." Ida raris nglanturang pangandikan Idane: "Tiang masih tusing lakar ngukum eluh. Kema lautang mulih, sakewala uli jani eda buin ngae dosa." 12 Ida Hyang Yesus raris nglanturang paurukan Idane ring anake akeh punika. Pangandikan Idane: "Tiang ene galang jagate! Nyenja nututin Tiang, ia tusing majalan di petenge, nanging lakar ngelah galanging urip!" 13 Anake sane saking golongan Parisine raris mabaos ring Ida sapuniki: "Ne mangkin Ragane wantah nyaksiang indik sikian Ragane; kasaksian Ragane punika tan patut." 14 Ida raris ngandika sapuniki: "Yadiastun Tiang nyaksiang indik dewek Tiange, nanging kasaksian Tiange punika mula sujati santukan Tiang uning ring sangkan paran Tiange. Nanging ragane tan uning ring sangkan paran Tiange. 15 Ragane nepasin anak manut cara sekala kewanten. Tiang tanja nepasin anak, 16 nanging yen Tiang nepasin, tetepasan Tiange punika adil, santukan Tiang nepasin tanja newek, nanging sareng Ida Sang Aji sane ngutus Tiang. 17 Ring Pidabdab Torat ragane wenten munggah, mungguing kasaksian anak sareng kalih punika kasaksian sane sah. 18 Tiang nyaksiang indik dewek Tiange niri, tur Ida Sang Aji sane ngutus Tiang taler nyaksiang indik Tiange." 19 Dane raris mataken sapuniki: "Ring dija Ajin Ragane?" Pasaur Idane: "Ragane tan uning ring Tiang miwah ring Ajin Tiange! Yening ragane uning ring Tiang, ragane taler pacang uning ring Ajin Tiange." 20 Saluiring paindikane punika kawecanayang antuk Ida Hyang Yesus daweg Ida mapaica paurukan ring Perhyangan Agung, nampek ring genah peti aturane. Nanging tan wenten anak sane ngejuk Ida, santukan panemayan Idane durung rauh. 21 Ida Hyang Yesus raris nglanturang malih pangandikan Idane: "Tiang pacang matilar tur ragane pacang ngrereh Tiang, nanging ragane pacang seda malantaran dosan ragane. Ragane tan pacang mrasidayang ka genah Tiange!" 22 Parapamimpin bangsa Yahudine raris pada mabaos sapuniki: "Apake Ia lakar ngamatiang Iba, krana munyinNe buka kene: ragane tan mrasidayang ka genah Tiange!" 23 Pasaur Idane: "Kawit ragane saking sor, nanging kawit Tiange saking luur. Kawit ragane saking jagate puniki, nanging kawit Tiange boyaja saking jagate puniki. 24 Punika awinanipun Tiang sampun nguningayang ring ragane, mungguing ragane pacang seda malantaran dosan ragane. Tur ragane taler pacang seda malantaran dosan ragane, yening ragane tan pracaya, mungguing: 'Tiang Sang Jumeneng Langgeng'." 25 Dane raris mataken: "Sapasirake Ragane puniki?" Pasaur Idane: "Saking pangawit sampun uningang Tiang indike punika ring ragane. 26 Akeh paindikan sane patut baosang Tiang ring ragane tur akeh sane patut tepasin Tiang ngeniang sikian ragane. Nanging Sang sane ngutus Tiang punika maraga sujati, tur sane baosang Tiang ring jagate wantah paindikan sane piragi Tiang saking Ida." 27 Dane sami tan ngresep mungguing sane baosang Ida punika indik Ida Sang Aji. 28 Punika awinan Ida raris ngandika ring dane sami sapuniki: "Benjang wekas rikalaning ragane sampun mentang Ida Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa ring salibe, irika ragane pacang uning mungguing Tiang puniki maraga Sang Jumeneng Langgeng. Irika ragane pacang uning mungguing sane urukang Tiang boyaja manut pepineh Tiange niri, nanging wantah paindikan sane sampun kurukang antuk Ida Sang Aji ring Tiang. 29 Ida sane ngutus Tiang tan manggayang Tiang newek, santukan Tiang setata nglaksanayang paindikan sane ledangin Ida." 30 Anake sane miragiang pangandikan Idane punika akeh sane pracaya ring Ida. 31 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring anak Yahudine sane pracaya ring Ida sapuniki: "Yen ragane pageh ngagem pitutur Tiange, ragane dadi sisian Tiange ane sujati; 32 ragane lakar resep teken kasujatian Ida Sang Hyang Widi Wasa tur kasujatiane ento bakal nadiang ragane anak merdeka." 33 Anake punika raris masaur sapuniki: "Tiang puniki sareng sami turunan Dane Abraham tur durung naenin tiang dados panjak anak. Napi teges pangandikan Gurune: 'Ragane lakar dadi anak merdeka'?" 34 Pasaur Idane: "Sasajaane Tiang ngorahang teken ragane: nyenja ane ngae dosa, anake ento dadi panjak dosa. 35 Anake ane dadi panjak tusingja setata nongos di puri, tuah Sang Putra ane setata ada di puri. 36 Yen Sang Putra mebasang ragane, ragane bakal dadi anak ane sujati merdeka. 37 Tiang nawang mungguing ragane turunan Dane Abraham. Sakewala ragane tansah mabudi ngamatiang Tiang, ulihan ragane tusing tampi teken paurukan Tiange. 38 Tiang ngraosang paundukan ane suba kasinahang baan Ida Sang Aji teken Tiang, nanging ragane nglakonin apa ane dingeh ragane uli bapan ragane." 39 Pasauripune: "Bapan tiange Dane Abraham!" Pasaur Idane: "Yening sajaan ragane oka-okan Dane Abraham, sinah ragane lakar malaksana patuh buka laksanan Dane Abraham. 40 Saluiring paundukan ane laksanayang Tiang ento nyinahang teken ragane unduk kasujatian ane suba dingeh Tiang uli Ida Sang Aji. Yadian keto, ragane tan mari mabudi ngamatiang Tiang. Abraham tusing pesan malaksana buka keto. 41 Ane laksanayang ragane, tuah laksanan bapan ragane." Anak Yahudine punika nyaurin sapuniki: "Ajin tiange wantah Ida Sang Hyang Widi Wasa ngraga. Tiang puniki makasami paraputran Idane sane sujati." 42 Pangandikan Idane ring ipun: "Yen saja Ida Sang Hyang Widi Wasa Ajin ragane, ragane lakar tresna teken Tiang, sawireh Tiang teka uli Ida Sang Hyang Widi Wasa tur ane jani Tiang ada dini. Tekan Tiange tusing uli pakenehan Tiange newek, nanging uli Ida ane ngutus Tiang. 43 Apa kranane ragane tusing ngresep teken paundukan ane tuturang Tiang? Sawireh ragane sing nyidayang madingehang tur nelebang pitutur Tiange. 44 Bapan ragane tuah mula Ratun Setane tur ragane tansah mabudi nglaksanayang paundukan ane manut teken sakita keneh bapan ragane ento! Uli pangawit mula gegaenne ngamatiang anak. Ia tusing demen teken kasujatian sawireh ia mula musuh kasujatian. Yening ia mogbog, ento mula tuah agolne buka keto, sawireh ia mula pamobab, inan sakancan bogboge. 45 Tiang nuturang teken ragane unduk kasujatian, ento krana ragane tusing nyak pracaya teken Tiang. 46 Nyenke di pantaran ragane ane nyidayang muktiang Tiang ngae dosa? Yening Tiang nuturang teken ragane unduk kasujatian, apa krana ragane tusing pracaya teken Tiang? 47 Nyenja kawitne uli Ida Sang Hyang Widi Wasa, anake ento madingehang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Ragane tusing nyak madingehang Tiang, sawireh kawit ragane boyaja uli Ida Sang Hyang Widi Wasa." 48 Anak Yahudine raris masaur sapuniki: "Boyake tan iwang baos tiange, mungguing ragane puniki jadma Samaria samaliha karangsukan setan?" 49 Pasaur Idane: "Tiang tusingja karangsukan setan, nanging ragane nganistayang Tiang. 50 Tiang tusingja ngulati kaluihan buat dewek Tiange niri. Nanging tuah Ida ane ngulati tur Ida ane matutang Tiang. 51 Sasajaane Tiang ngorahang teken ragane: Nyenja ngagem pitutur Tiange, anake ento tusing mati salawas-lawasne." 52 Pasaur anak Yahudine ring Ida: "Sane mangkin sampun sinah pisan buat tiang, mungguing Ragane karangsukan setan! Dane Abraham sampun seda, tur paranabine taler sampun pada seda, nanging Ragane maosang kadi asapuniki: 'Nyenja ngagem pitutur Tiange, anake ento lakar tusing mati salawas-lawasne!' 53 Ajin tiange Abraham sampun seda; napike Ragane luihan ring Dane Abraham? Samaliha paranabine sampun seda. Ring sapasirake Ragane nyaihang Raga?" 54 Pasaur Idane: "Yening Tiang ngluihang dewek Tiange niri, kaluihan Tiange ento tan paguna. Ane ngluihang Tiang tuah Ida Sang Aji, ane angkenin ragane dadi Widin ragane. 55 Ragane tusing taen nawang Ida, nanging Tiang nawang Ida. Yening Tiang ngorahang mungguing Tiang tusing nawang Ida, Tiang madan mogbog patuh buka ragane. Nanging sasajaane Tiang nawang Ida tur Tiang satinut teken sabdan Idane. 56 Ajin ragane Abraham ledang pesan ngaksi panemayan Tiange; ne jani dane suba ngaksi tur dane suba ledang pesan." 57 Anak Yahudine raris matur ring Ida asapuniki: "Yusan Ragane durung wenten seket taun dikapan Ragane manggihin Dane Abraham?" 58 Pasaur Idane: "Sasajaane Tiang ngorahang teken ragane: Satondene Abraham ada, Tiang suba ada!" 59 Anak Yahudine punika raris ngambil batu praya ngencur Ida; nanging Ida Hyang Yesus ngelidang ragan Idane, tumuli medal saking Perhyangan Agung.

Yohanes 9

1 Daweg Ida Hyang Yesus mamargi, Ida nyingak anak buta ngawit saking wau lekad. 2 Parasisian Idane raris mataken ring Ida sapuniki: "Guru, sapasirake sane ngardi dosa sane ngawinang ipun buta ngawit saking wau lekad, punapike anake puniki newek, punapike meme bapanipune?" 3 Pasaur Ida Hyang Yesus asapuniki: "Anake ene buta, tusingja ulihan dosannyane, wiadin ulihan dosan meme bapannyane, nanging apanga pakardin Ida Sang Hyang Widi Wasa kasinahang sig ukudan anake ene. 4 Sedekan jani enu lemah iraga patut nerusang nglaksanayang pakaryan Ida ane ngutus Guru, sawireh yen suba peteng anake tusing buin magarapan. 5 Sanun Gurune di jagate, Guru dadi galang jagat." 6 Sawusan ngandika kadi asapunika, Ida raris mawiduh ring tanahe tur tanahe punika kadadosang endut. Endute punika tumuli kolesang ring paningalan anake buta punika, 7 kadulurin pangandika asapuniki: "Kemaja ragane masugi di Tlaga Siloam!" (Siloam tegesipun: Sane kutus.) Anake punika raris mamargi mrika tur irika ipun masugi. Rikala ipun mawali, ipun sampun nyidayang ningalin. 8 Irika parapisaganipune miwah anake sane pada uning ring indikipune pecak ngagendong, pada mabaos sapuniki: "Singke anake tenenan ane sai-sai tepukin iraga negak ngagendong?" 9 Wenten malih anak sane mabaos sapuniki: "Ene suba anake ento!" Nanging sane lianan mabaos sapuniki: "Sing, tidongja ia ento, kewala masaih teken ia!" Raris anake punika newek ngangken sapuniki: "Patut, tiang puniki sampun gegendong punika!" 10 Anake sami raris mataken ring ipun sapuniki: "Kenken undukne dadi ragane nyidayang ningalin?" 11 Pasauripune: "Wenten anak sane maparab Yesus, sane ngaryanang endut, raris kolesang ring matan tiange tur Anake punika mabaos sapuniki: 'Kemaja ka Tlaga Siloam, tur ditu masugi.' Tiang raris mamargi mrika tur riwau Tiang masugi, raris jeg tiang nyidayang ningalin!" 12 Anake akeh punika mataken sapuniki: "Dija jani Anake ento?" Pasauripune: "Tiang tan uning." 13 Irika anake sane pecak buta punika katehang ka ajeng parapamimpin golongan Parisine. 14 Daweg Ida Hyang Yesus ngaryanang endut tur ngranayang anake buta punika nyidayang ningalin, nuju rahina Sabat. 15 Parapamimpin golongan Parisine raris nakenin anake sane pecak buta punika, napi sane ngawinang ipun nyidayang ningalin. Pasauripune: "Anake punika ngolesang endut ring matan tiange, raris tiang masugi, tur sane mangkin tiang nyidayang ningalin." 16 Wenten ring pantaran pamimpin golongan Parisine sane mabaos sapuniki: "Anake ento sinah tusing uli Ida Sang Hyang Widi Wasa kawitne, sawireh Ia tusing ngamanggehang dina Sabate." Wenten sane lianan mabaos sapuniki: "Yen anake ento Anak madosa, kenken dadi Ia nyidayang ngae praciri ane buka keto?" Irika raris wetu tetungkasan ring pantaran pamimpin golongan Parisine. 17 Duaning punika pamimpin golongan Parisine punika raris malih nakenin anake sane pecak buta punika, asapuniki: "Cai ngorahang, Anake ento ngranayang cai nyidayang ningalin. Nah kenken mirib panyengguh caine teken Anake ento?" Pasauripune: "Kamanah antuk tiang Anake punika maraga nabi!" 18 Nanging parapangageng bangsa Yahudine punika tan kayun pracaya, mungguing anake punika pecak buta tur sane mangkin ipun sampun mrasidayang ningalin. Punika awinanipun dane raris ngenken, mangda meme bapannyane rauh tangkil. 19 Irika dane raris mataken sapuniki: "Napike puniki yakti pianak ragane, sane baosang ragane buta ngawit saking wau lekad? Punapi awinanipun sane mangkin ipun nyidayang ningalin?" 20 Pasaur meme bapanipune: "Sauning tiange, sayuakti ipun pianak tiang, maliha ipun buta ngawit saking wau lekad. 21 Sakewanten tiang tan uning, napi sane ngawinang ipun nyidayang ningalin. Becikan ipun kewanten takenin; ipun sampun kelih, banggayang ipun newek ngaturang indikipune!" 22 Meme bapannyane maosang asapunika, santukan ipun ajerih ring parapangageng bangsa Yahudine, sane sampun pada adung ngeniang indik pacang nyepekang saking pasamuan asing-asing anak sane ngangkenin Ida Hyang Yesus punika Sang Prabu Sane Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 23 Duaning punika meme bapanipune matur: "Ipun sampun kelih, becikan ipun newek takenin." 24 Irika dane malih ngandikayang mangda anake sane pecak buta karauhang tur ipun kapangandikain asapuniki: "Majanjija di ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, mungguing cai lakar ngorahang ane amun sajaane! Sawireh icang ajak makejang pada nawang, mungguing Anake ento Anak madosa!" 25 Pasauripune: "Tiang tan pisan uning, punapike Anake punika Anak madosa, punapi tan. Sane tatas uningin tiang, inggih punika: sane riin tiang pecak buta, tur sane mangkin tiang nyidayang ningalin!" 26 Dane malih mataken sapuniki: "Kudianga cai tur kenken baana nyedangang matan caine?" 27 Pasauripune: "Iwau sampun uningayang tiang, nanging ragane tan kayun mirengang. Napi awinan ragane malih nyujutang indike punika? Punapike ragane taler mapakayun pacang dados sisian Idane?" 28 Irika parapangageng bangsa Yahudine pada nganistayang ipun tur mabaos sapuniki: "Cai mula tuah sisian Anake ento! Nanging icang ajak makejang sisian Nabi Musa! 29 Icang nawang, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa masabda teken Nabi Musa; nanging unduk Anake ento, icang tusing nawang uli dija tekanNe." 30 Pasaur anake punika: "Tawah pisan yen ragane tan uning saking dija tekan Anake punika, sane sampun ngawinang tiang nyidayang ningalin. 31 Iraga pada uning, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa tan pacang mirengang pinunas anake sane ngardi dosa. Nanging Ida ledang mirengang pinunas anake sane astiti bakti ring Ida tur nglaksanayang pakarsan Idane. 32 Saking pangawit jagate durung naenin wenten anak sane mrasidayang ngawinang anak sane buta ngawit saking wau lekad nyidayang ningalin. 33 Yen Anake punika tan saking Ida Sang Hyang Widi Wasa kawitnya, sinah Anake punika tan nyidayang ngardi punapa-punapi." 34 Dane nimbal masaur, sapuniki: "Cai lekad mawak dosa, apa cai mabudi ngajahin icang?" Raris ipun kawedalang tur kasepakang saking perhyangane punika. 35 Ida Hyang Yesus mireng indik anake sane pecak buta punika kawedalang tur kasepakang saking perhyangane punika. Duk kapanggih ring ipun Ida raris ngandika: "Apake cening pracaya teken Ida Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa?" 36 Pasauripun: "Guru, ledang Guru ngandikayang ring titiang sapasirake Ida punika, mangdane titiang pracaya ring Ida?" 37 Pangandikan Idane ring ipun: "Cening suba ningalin Ida, tur ane iring cening mabaos jani, ento suba Ida!" 38 Pasauripune: "Inggih Guru, titiang pracaya." Irika ipun tumuli matedoh ring ajeng Ida Hyang Yesus. 39 Ida Hyang Yesus ngandika sapuniki: "Guru teka ka jagate buat nyalanang tetepasan: apanga anak ane buta nyidayang ningalin, tur anak ane ningalin apang dadi buta!" 40 Wau anggota golongan Parisine sane nuju wenten sareng Ida irika, miragi indike punika, dane raris mataken ring Ida sapuniki: "Punapike indike punika mapiteges, mungguing tiang sareng sami taler buta?" 41 Pasaur Idane: "Yen sujati ragane buta, sinah ragane tan iwang, santukan ragane ngangken raga nyingakin, punika awinannya kiwangan ragane kantun manggeh!"

Yohanes 10

1 Ida Hyang Yesus ngandika sapuniki: "Tiang mabaos ring ragane: Sujatinne sapasiraja sane ngranjing ka badan biri-birine tan saking jelanan badane, nanging saking duur tembok badane, anake punika maling miwah parampok. 2 Nanging anake sane ngranjing saking jelanan badane, anake punika pangangon biri-birine punika. 3 Ipun pacang kaampakin jelanan antuk pajagaan badane, tur biri-birine pacang madingehang munyin pangangone, rikala ipun nyambat wastan biri-birine suang-suang, tur ipun pacang nedehang biri-birine punika medal. 4 Sasampune biri-birine punika sami medal, ipun raris mamargi ring ajeng tur biri-birine pada nutug ipun, santukan biri-birine punika pada uning ring munyinipune. 5 Biri-birine punika tan nyak nutug anak lianan, tungkalikanipun biri-birine punika pacang malaib saking anake punika, santukan biri-birine punika tan uning ring munyin anake punika." 6 Ida Hyang Yesus nuturang pangande punika ring dane, nanging dane tan ngresep ring teges pangandikan Idane. 7 Duaning punika Ida Hyang Yesus malih ngandika sapuniki: "Saking sujatinne Tiang nuturang ring ragane: Tiang puniki jelanan buat biri-birine. 8 Sakancan anake lianan sane rauh dumunan ring Tiang, anake punika maling miwah parampok; nanging biri-birine nenten madingehang munyinipune. 9 Tiang puniki jelanan. Sapasiraja sane ngranjing ngambah sig Tiange, anake punika pacang nemu rahayu; ipun pacang ngajaba muah ngajeroang tur muponin padang lumlum. 10 Rauh dustane wantah mabudi ngamaling, ngamademang miwah ngrusak. Nanging rauh Tiange, mangda biri-birine polih urip inggih punika urip sane gemuh landuh. 11 Tiang puniki pangangon sane utama. Pangangon sane utama nyadia ngetohang urip pabuat biri-birinne. 12 Nanging anake sane boya pangangon, sakewanten ulihan ipun nanggap upah, samaliha biri-birine punika nenten paderbeanipun, wau manggihin wenten asu ajag rauh, ipun raris malaib nilar biri-birine punika. Irika asu ajage punika nyarap biri-birine punika, tur ngawinang biri-birine punika pada pablesat. 13 Anake sane nanggap upah punika malaib, santukan ipun wantah nanggap upah tur ipun tan nglinguang biri-birine punika. 14 Tiang puniki pangangon sane utama. Sakadi Ida Sang Aji uning ring Tiang miwah Tiang uning ring Sang Aji, kadi asapunika taler Tiang uning ring biri-birin Tiange miwah biri-birin Tiange uning ring Tiang. Tiang nyadia ngetohang urip pabuat biri-birin Tiange punika. 16 Wenten taler biri-birin Tiange sane lianan, sane tan magenah ring badane puniki. Biri-birine punika patut taler atehang Tiang, tur biri-birine punika pacang ningehang munyin Tiange, samaliha pacang dados apangonan tur mapangangon adiri. 17 Ida Sang Aji tresna asih ring Tiang, santukan Tiang nyadia nyerahang urip Tiange, mangdane Tiang kalugra malih nampi urip Tiange punika. 18 Tan wenten anak nyidayang mancut urip Tiange. Tiang nyerahang urip Tiange saking suka lilaning manah. Tiang kuasa nyerahang urip Tiange tur kuasa malih mudalang. Punika pituduh Ida Sang Aji sane patut laksanayang Tiang." 19 Pangandikan Idane punika malih ngawinang tetungkasan ring pantaran anak Yahudine. 20 Ring pantaranipune akeh sane mabaos asapuniki: "Anake ento karangsukan setan! Anak buduh! Ngudiang Ia dadi padingehang?" 21 Nanging wenten sane lianan mabaos asapuniki: "Anak ane karangsukan setan tusingja bisa ngraos buka kene! Apake setane nyidayang nyedangang paningalan anak buta?" 22 Daweg punika nuju masan dingin, tur ring kota Yerusalem wenten Piodalan Perhyangan Agung. 23 Rikala Ida Hyang Yesus mamargi ring piasan Perhyangan Agunge sane mawasta Piasan Salomo, 24 raris anak Yahudine pada rauh ngiter Ida tur matur sapuniki: "Malih amunapi suennya Guru pacang manggayang tiang sajeroning kabimbangan? Yen sujati Guru Sang Prabu Sane Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, nikayangja amun sujatinipun!" 25 Pasaur Ida Hyang Yesus: "Tiang sampun nuturang ring ragane, nanging ragane tan kayun pracaya. Saluiring pakaryan sane laksanayang Tiang, masrana kawisesan Ida Sang Aji, sampun nyinahang indik Tiange; 26 nanging ragane tan pracaya, santukan ragane boyaja biri-birin Tiange. 27 Biri-birin Tiange pada madingehang munyin Tiange; Tiang uning ring ipun, tur ipun pada nutug Tiang. 28 Biri-birin Tiange punika wehin Tiang urip langgeng, tur ipun tan pacang padem salawas-lawasnya; tan wenten anak sane nyidayang ngrampas ipun saking Tiang. 29 Ida Sang Aji sane sampun maicayang ipun ring Tiang, Ida punika luihan ring saluiring sane wenten, maliha tan wenten anak sane nyidayang ngrampas ipun saking reraksan Ida Sang Aji. 30 Ida Sang Aji miwah Tiang, punika maraga tunggal." 31 Anak Yahudine raris malih ngwawanin ngambil batu jagi ngencur Ida. 32 Nanging Ida ngandika ring dane sapuniki: "Akeh pakaryan sane becik sane manut ring pakarsan Ida Sang Aji, sane sampun laksanayang Tiang ring arepan ragane; pakaryan Tiange sane encen ngawinang ragane jeg mabudi ngencur Tiang?" 33 Jadma Yahudine raris masaur sapuniki: "Tiang tanja pacang ngencur Ragane ulihan pakaryan Ragane punika, nanging malantaran Ragane nganistayang Ida Sang Hyang Widi Wasa! Ragane wantah manusa pada, nanging ragane nganken raga widi!" 34 Pasaur Idane: "Ring Pidabdab Torat ragane, wenten kakacap mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa masabda kadi asapuniki: 'Cening ene paradewata.' 35 Iraga uning mungguing kecap Cakepan Sucine punika yuakti manggeh salawas-lawasnya. Irika kasuratang mungguing anake sane nampi sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa punika kawastanin paradewata. 36 Mungguing Tiang puniki, Tiang mula kapilih tur kutus antuk Ida Sang Aji ka jagate. Napi awinan ragane maosang Tiang nganistayang Ida Sang Hyang Widi Wasa, ulihan Tiang maosang mungguing Tiang puniki Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa. 37 Sampunangja ragane pracaya yening Tiang tan nglaksanayang pakaryan Ajin Tiange. 38 Nanging yening Tiang nglaksanayang pakaryan Ida Sang Aji, yadiastu ragane tan pracaya ring Tiang, pracayaja ring pakaryan Tiange, mangdane ragane taler uning tur ngresep mungguing Ida Sang Aji nunggil ring Tiang miwah Tiang nunggil ring Ida Sang Aji." 39 Anak Yahudine malih ngwawanin nyadia ngejuk Ida, nanging Ida lepas saking tanganipune. 40 Ida Hyang Yesus raris mawali malih ka dangin Tukad Yordane ngungsi genah Dane Yohanes pecak nglukat, tumuli Ida jenek irika. 41 Akeh anake rauh tangkil ring Ida. Ipun pada mabaos, sapuniki: "Dane Yohanes tusing taen ngardi praciri, nanging pangandikan danene unduk Anake ene saja misi pesan." 42 Irika akeh anake pracaya ring Ida.

Yohanes 11

1 Wenten anak mawasta Lasarus ring kota Betania, sedek nandang sakit. Betania punika kotanipun Maria miwah nyamanipune Marta. ( 2 Maria punika pecak mriokin cokor Ida Hyang Yesus antuk minyak wangi tur nyusutin antuk bokipune. Mungguing Lasarus, sane sakit punika nyamanipune.) 3 Nyaman Lasaruse sane eluh kekalih punika raris ngaturang piuning ring Ida Hyang Yesus kadi asapuniki: "Guru, sawitra sesayangan Gurune sedek nandang pinakit." 4 Wau Ida Hyang Yesus mireng indike punika, Ida raris ngandika sapuniki: "Panyakitne ento tusingja ngranayang Lasarus mati, nanging bakal ngranayang Ida Sang Hyang Widi Wasa kaluihang tur Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa bakal nampi kaluihan." 5 Ida Hyang Yesus mula tresna pisan ring Marta miwah ring Maria embokipune miwah ring Lasarus. 6 Sasampune Ida mireng orti indik Lasarus sakit, Ida kantun malih kalih rahina makolem ring genahe punika. 7 Sasampune punika Ida raris ngandika ring sisian Idane: "Jalanja jani malipetan ka wewengkon Yudea." 8 Pasaur parasisian Idane: "Guru, bes wau pisan anak Yahudine misadia ngencurin Guru; punapike Guru jaga malih mrika?" 9 Pasaur Idane: "Tusingke ane awai ento roras jam makelonne? Yen ada anak majalan lemahne sinah ia tusing lakar katanjung, sawireh ia ningalin galang jagate. 10 Nanging yen anake majalan di petenge, ia lakar katanjung, sawireh tusing ada galang di dewekne." 11 Kadi asapunika pangandikan Idane; wusan punika Ida raris nglanturang sapuniki: "Sawitran iragane Lasarus ia pules, nanging jani Guru lakar kema mangunang ia!" 12 Parasisian Idane raris masaur sapuniki: "Inggih Guru, yening ipun pules sinah ipun pacang gelis seger!" 13 Pangandikan Idane punika mapiteges, mungguing Lasarus sampun padem. Nanging parasisiane mitaenang Ida maosang Lasarus punika pules sakadi biasa. 14 Duaning punika Ida terus terang ngandika ring dane sapuniki: "Lasarus suba mati. 15 Nanging aget Guru tusing ada ditu dugas ento, sawireh unduke ene gede gunanne buat cening, apanga cening pada pracaya. Jalan jani iraga kema!" 16 Dane Tomas (sane mapesengan Kembar) raris mabaos ring timpal-timpalnyane sapuniki: "Jalan jani bareng-bareng kema ngiring Ida Sang Guru, apanga iraga bareng mati ngiring Ida!" 17 Sasampune Ida Hyang Yesus rauh irika, dapetang Ida Lasarus sampun kilidang petang rahina sane sampun langkung. 18 Kota Betaniane punika tanja doh saking kota Yerusalem, sawatara wenten tigang kilometer. 19 Duk punika akeh anak Yahudine pada rauh mrika majenukan buat nglipur Marta miwah Maria, santukan nyamanipune padem. 20 Wau Marta miragi mungguing Ida Hyang Yesus rauh, raris ipun medal mendakin Ida, nanging Maria kantun jumah. 21 Irika Marta raris matur ring Ida Hyang Yesus sapuniki: "Inggih Sang Guru, yening duk punika Guru wenten iriki sinah nyaman titiange tan pacang padem! 22 Nanging titiang taler uning, mungguing sane mangkin Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang nglingganin saluiring sane tunas Guru ring Ida." 23 Ida raris ngandika ring ipun sapuniki: "Nyaman eluhe lakar buin idup!" 24 Pasauripune: "Titiang uning, mungguing ipun pacang bangun tur urip ring rahina pamuput jagate." 25 Pangandikan Idane ring ipun: "Guru ene witing bangun anake mati muah witing urip. Nyenja pracaya teken Guru, yadiapin ia suba mati, ia lakar idup. 26 Tur nyenja ane idup tur pracaya teken Guru, anake ento tuara lakar mati. Apake eluh pracaya teken unduke ene?" 27 Pasauripune: "Inggih Guru, titiang pracaya, mungguing Guru puniki Sang Prabu Sane Kajanjiang, Putran Ida Sang Widi Wasa, sane tumurun ka jagate." 28 Wusan matur asapunika Marta raris mawali ngrereh Maria nyamanipune. Ipun mabaos makisi-kisi sapuniki: "Sang Guru suba rauh, embok nikaina!" 29 Wau miragi indike punika, Maria raris bangun gegelisan medal nangkilin Ida. ( 30 Duk punika Ida Hyang Yesus durung ngranjing ka kotane punika, Ida kantun ring genah pecak Ida katangkilin antuk Marta.) 31 Wau manggihin Maria bangun tur medal gegison, sawatek anak Yahudine sane wenten jumahan sareng ipun, buat nglipur ipun, sami pada bangun tur nututin ipun. Ipun kapitaenang jagi ka pamendemane tur masesambatan irika. 32 Sasampune Maria rauh kapanggih ring Ida Hyang Yesus, ipun raris matimpuh sumungkem ring cokor Idane. Aturipune: "Duh Sang Guru, yening Guru wenten iriki, sinah nyaman titiange tan pacang padem!" 33 Wau Ida Hyang Yesus ngaksi Maria miwah sawatek anak Yahudine sane rauh nyarengin ipun sami pada ngeling, duk punika ugi kadi ketus kayun Idane, kawelas arsan, 34 raris Ida mataken ring Maria: "Dija ia ilidang eluh?" Pasauripune: "Inggih Guru, ngiringja cingakin mrika!" 35 Irika Ida Hyang Yesus raris nangis. 36 Raris wetu baos anak Yahudine sapuniki: "Tingalinja, ambate tresnan Anake ene teken ia!" 37 Nanging wenten ring pantaranipune sane mabaos sapuniki: "Ia nyidayang nyedangang matan anak buta, singke Ia nyidayang apanga Lasarus buung mati?" 38 Malih wetu kawelas arsan Ida Hyang Yesus, irika Ida raris mamargi ka pamendemane, sane marupa gua tur bungasnyane katutup antuk batu. 39 Pangandikan Idane: "Kisidangja batune ento!" Irika Marta, nyaman sang padem punika masaur sapuniki: "Inggih Guru, sane mangkin ipun sampun mambu, santukan sampun petang rahina ipun kailidang." 40 Pangandikan Idane ring ipun: "Tusingke ibusan Guru ngorahang teken eluh, eluh lakar ngatonang kaluihan Ida Sang Hyang Widi Wasa yen eluh pracaya?" 41 Batune punika raris kakisidang. Ida Hyang Yesus tumuli tumenga saha ngandika sapuniki: "Duh Aji, Titiang ngaturang panyuksma, santukan Palungguh Aji mirengang pinunas Titiange. 42 Titiang uning mungguing Palungguh Aji tansah mirengang pinunas Titiange, nanging puniki aturang Titiang, mangdane anake akeh sane wenten iriki, sami pada pracaya, mungguing Palungguh Aji sane ngutus Titiang." 43 Sasampune wusan matur asapunika, Ida raris ngandika saha jangih asapuniki: "Lasarus, pesuja cening!" 44 Sang padem raris medal, lima batisipune kari mabedbed antuk kasa rurub tur muanipune antuk kasa panekep mua. Ida raris ngandika ring anake akeh, pangandikan Idane: "Embusin rurubne tur depang ia majalan!" 45 Akeh ring pantaran anak Yahudine sane rauh majenukan ka umah Maria, sane ngantenang paindikan sane kakardi antuk Ida Hyang Yesus, pracaya ring Ida. 46 Nanging wenten sane mawali nangkil ring parapamimpin golongan Parisine, tur nguningayang ring dane paindikan sane kakardi antuk Ida Hyang Yesus. 47 Irika parapamimpin golongan Parisine miwah pangageng panditane raris marumang Majelis Agamane tur pada mabaos sapuniki: "Sapunapi antuk mangkin? Anake punika tan mari ngardi paindikan-paindikan sane tawah-tawah! 48 Yen banggayang Ipun kadi asapunika, sinah sami jadmane jagi pracaya ring Ipun. Yan kadi asapunika tan urungan pangageng-pangageng bangsa Romane jaga rauh anglurug, ngrampas tur ngrusak Perhyangan Agunge miwah bangsan iragane." 49 Irika salah tunggal ring pantaran ida danene, sane mapesengan Kayapas, sane madeg Pandita Agung duk masa punika, mabaos sapuniki: "Ragane tan pisan uning ring indik! 50 Tan kapineh antuk ragane, mungguing buat ragane becikan wenten sane padem adiri tinimbang sakuub bangsan iragane kasirnayang?" 51 Sujatinipun baos idane punika tanja wetu saking ragan idane ngraga. Nanging sakadi Pandita Agung ring masa punika, ida ngramalang mungguing Ida Hyang Yesus pacang seda buat bangsa Yahudine. 52 Samaliha boyaja pabuat bangsane punika kewanten, nanging taler buat munduhang tur nyikiang paraputran Ida Sang Hyang Widi Wasa sane sambrag masrambiahan. 53 Ngawit saking rahina punika parapangageng bangsa Yahudine raris pada igum jagi nyedayang Ida Hyang Yesus. 54 Duaning punika Ida Hyang Yesus tan kayun ngenah ring arepan bangsa Yahudine, nanging Ida raris lunga saking Yudea ngungsi kota Epraim, sane nampek ring tegal melakange. Irika Ida jenek sareng ring parasisian Idane. 55 Daweg punika Rerainan Paskah bangsa Yahudine sampun nampek. Punika awinan akeh anake sane saking desa-desa rauh ka kota Yerusalem jagi ngamargiang upakara pabresihan sadurunge marerainan. 56 Anake punika ngrereh Ida Hyang Yesus tur rikala ipun mapunduh ring Perhyangan Agung, ipun pada saling takenin kadi asapuniki: "Kenken mirib manut pepineh ragane? Apake Ia lakar teka marerainan?" 57 Parapangageng panditane miwah parapamimpin golongan Parisine sampun ngamedalang prentah, mangda sapasiraja sane uning ring genah Ida Hyang Yesus, ipun patut nguningayang ring dane, mangda dane mrasidayang ngejuk Ida.

Yohanes 12

1 Nem rahina sadurung Rerainan Paskah, Ida Hyang Yesus lunga ka kota Betania, ka umah Lasaruse sane sampun uripang Ida. 2 Irika Ida katurin rayunan, kayahin antuk Marta. Lasarus taler ngiring Ida marayunan. 3 Duk punika Maria raris ngambil minyak wangi abotol sane mawasta minyak narwastu sane mael pisan pangarganipun. Minyak wangine punika kasreokang ring cokor Ida Hyang Yesus, raris kasusutin antuk bokipune. Gandan minyake miik ngalub ngebekin umahe punika. 4 Nanging salah tunggil sisian Idane sane mapesengan Yudas Iskariot, sane pacang alpaka ring Ida Hyang Yesus, mabaos sapuniki: 5 "Napi awinanipun minyak wangine puniki tan kadol aji tigang atus jinah perak tur jinahnyane kapadanaang ring anake tiwas-tiwas?" 6 Dane mabaos kadi asapunika boyaja sangkaning madalem anake tiwas-tiwas, nanging sangkaning dane mapakayun corah; dane dados juru raksa jinah tur dane biasa nyeled jinah sane raksa dane. 7 Nanging Ida Hyang Yesus masaur, sapuniki pangandikan Idane: "Depang ia keto! Depang ia nglaksanayang buka keto pinaka buat pangupakaran pamendeman Gurune. 8 Sawireh anake tiwas-tiwas tansah ada di pantaran ceninge, nanging Guru tusing lakar setata bareng-bareng teken cening." 9 Akeh anak Yahudine sane miragi, mungguing Ida Hyang Yesus wenten ring kota Betania; raris pada mamargi mrika; boyaja ulihan Ida Hyang Yesus kewanten, nanging taler buat ningalin Lasarus, sane sampun kauripang antuk Ida Hyang Yesus. 10 Punika awinan parapangageng panditane taler ngrincikang jaga ngamademang Lasarus. 11 Santukan malantaran ipun akeh anak Yahudine sane ngutang pamimpinipune, tur pracaya ring Ida Hyang Yesus. 12 Benjangipun anake sane sampun pada rauh buat marerainan Paskah sami pada miragi, mungguing Ida Hyang Yesus sedek mamargi ngungsi kota Yerusalem. 13 Punika awinannya ipun pada ngrereh papah pakis aji, raris medal mendakin Ida, sarwi ngucap sapuniki: "Pujija Ida Sang Hyang Widi Wasa! Ida ngamertanin Anake sane rauh sajeroning parab Ida Sang Panembahan! Ida Sang Hyang Widi Wasa ngamertanin Sang Prabun Israele." 14 Ida Hyang Yesus nyingak godel jaran asiki, punika raris kalinggihin manut kadi kacaping Cakepan Sucine kadi asapuniki: 15 "Ih kota Sion, edaja kita takut! Tingalinja, Ratun kitane rauh nglinggihin godel keledae!" 16 Duk punika sisian Idane durung resep ring paindikane punika; nanging sasampune Ida Hyang Yesus nyeneng tur munggah ka suargan, wau dane pada eling, mungguing kecap Cakepan Sucine punika ngeniang indik Ida tur paindikane sane sampun kalaksanayang antuk anake akeh punika taler pabuat Ida. 17 Anake akeh sane ngiring Ida daweg Ida ngandikain Lasarus medal saking pamendemane tur nguripang ipun, sampun nglumbrahang indik pakardin Idane punika. 18 Punika awinan anake akeh punika pada medal mendakin Ida, santukan ipun sampun pada miragi mungguing Ida sampun ngardi praciri luih. 19 Irika parapamimpin golongan Parisine pada mabaos ring pantaran timpalnyane sapuniki: "Tingalinja! Pocol pesan pakibeh iragane! Saisin gumine suba pada nututin Anake ento!" 20 Ring pantaran anake sane munggah ka kota Yerusalem ring rahinane punika, pacang mabakti, wenten taler makudang-kudang anak Yunani. 21 Anake punika maranin Dane Pilipus (sane kawitnyane saking kota Betsaida, wewengkon Galilea) raris mabaos sapuniki: "Jero, punapi kalugra, tiang sareng sami tangkil ring Ida Hyang Yesus?" 22 Indike punika raris kapitauang antuk Dane Pilipus ring Dane Andreas, tur dane sareng kalih tumuli nguningayang ring Ida Hyang Yesus. 23 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring dane sapuniki pangandikan Idane: "Ane jani suba teka panemayanne mungguing kaluihan Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa kasinahang. 24 Sujatinne Guru ngorahin cening: Yen bibit gandume tuara ulung ka tanahe tur mati, bibite ento tileh tuah abesik. Nanging yen bibite ento mati, ia lakar tumbuh tur liu mesuang pamupon! 25 Aketo masih nyenja ane madalem uripne dini di jagate, anake ento lakar kelangan urip, nyenja ane tusing madalem uripne, anake ento lakar muponin urip langgeng. 26 Nyenja mabudi ngayahin Guru, anake ento patut nututin Guru, tur dijaja Guru nongos, pangiring Gurune masih lakar bareng ditu. Sawireh anake ane ngayahin Guru lakar kajiang baan Ajin Gurune." 27 "Ane jani keneh Gurune kaliput baan kaduhkitan. Kenken jani baan Guru? Apake Guru mapinunas teken Ida Sang Aji kene: 'Duh Aji, rahayuangja Titiang saking panemayan sangsarane puniki!', nanging tusingja buka keto pinunas Gurune sawireh tekan Gurune mula tuah buat nandang kasangsarane ene! 28 Duh Aji, parab Palungguh Aji mangda kaluihang!" Irika raris wenten sabda saking ambarane kadi asapuniki: "Ulun suba ngluihang, tur buin lakar luihang Ulun!" 29 Anake akeh sane wenten irika sane miragi suara punika pada ngucap sapuniki: "Ada munyin krebek makerug!" Wenten sane lianan mabaos sapuniki: "Ada malaekat ngandika teken Ia!" 30 Irika Ida Hyang Yesus raris ngandika ring anake akeh punika sapuniki: "Sabdane ento tusing pabuat Tiang, nanging pabuat ragane. 31 Ane jani suba teka masanne jagate lakar katepasin; buina ane jani pangreh jagate lakar kasurudang lungguh. 32 Yen Tiang suba kabancut uli gumine ene, sakancan anake lakar daut Tiang, apanga teka sig Tiange." ( 33 Ida ngandika asapunika buat ngelepang pariindik sedan Idane.) 34 Anake akeh punika raris nimbal matur sapuniki: "Manut kecap Cakepan Torat iragane, Sang Prabu Sane Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang urip salami-laminipun. Punapi awinan Ragane dados maosang mungguing Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa jaga kabancut? Sapasirake Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa punika?" 35 Pasaur Idane: "Tuah buin akejep dogen galange enu macaya di pantaran ragane. Lautangja ragane majalan mungpung galange enu nyunarin ragane, mangdane ragane tusing kapetengan; sawireh anake ane majalan di petenge tusing nawang kija lakuna pajalanne. 36 Pracayaja ragane teken galange ento, mungpung galange ento enu sig ragane, apanga ragane dadi paraputran Sang Galang." Wusan ngandika sapunika, Ida Hyang Yesus makaon, tumuli nyingidang raga saking pantaran anake akeh punika. 37 Yadiastu Ida sampun ngardi praciri-praciri agung ring arepanipune, nanging ipun tan pracaya ring Ida. 38 Malantaran punika kenginan kadagingin sabdan Nabi Yesayane sane kadi asapuniki: "Duh Sang Panembahan, sapasirake sane pacang pracaya ring pidartan titiange? Ring sapasirake Sang Panembahan jaga nyinahang kawisesan Palungguh IRatune?" 39 Ipun tan mrasidayang pracaya, santukan malantaran Nabi Yesaya, Ida Sang Hyang Widi Wasa taler sampun masabda sapuniki: 40 "Matanne suba dadiang Ulun buta, apanga matanne tusing ningalin, tur pepinehne suba dadiang Ulun belog bengkung, tur pepinehne tusing ngresep, apanga ulihan keto ia tusing nyidayang mabalik sig Ulune laut segerang Ulun." 41 Nabi Yesaya maosang indike punika, santukan dane sampun nyingak kaluihan Ida Hyang Yesus tur dane maosang indik Idane punika. 42 Ngawit saking punika, akeh pangageng bangsa Yahudine sane pada pracaya ring Ida Hyang Yesus; nanging malantaran ajerih marep ring pamimpin golongan Parisine dane tan purun maosang indike punika gegalangan, mangda dane tan kasepekang saking pasamuan. 43 Dane kuduan kajiang antuk manusa, bandingang kajiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 44 Irika Ida Hyang Yesus ngandika sada jangih sapuniki: "Nyenja pracaya teken Tiang, anake ento tusing pracaya teken Tiang dogen, nanging ia masih pracaya teken Ida ane ngutus Tiang. 45 Nyenja ningalin Tiang, anake ento masih ningalin Ida ane ngutus Tiang. 46 Tekan Tiange ka jagate minakadi galang, apanga makejang anake ane pracaya teken Tiang tusing enu di petenge. 47 Nyenja ane madingehang pitutur Tiange, nanging tusing nyak nglaksanayang, Tiang tusing lakar nepasin ia sawireh tekan Tiange tusingja buat nepasin jagate, nanging buat ngrahayuang. 48 Nyenja tusing nyak nampi Tiang tur tusing nampi pitutur Tiange, ada anak ane lakar nepasin ia. Nah ento pitutur Tiange, pitutur ane suba ucapang Tiang ento ane lakar nepasin ia kayang dina pamragat jagate. 49 Sawireh pitutur Tiange tusingja uli dewek Tiange niri, nanging uli Ida Sang Aji, ane ngutus Tiang. Ida ane mituduhin paundukan ane patut raosang muah dartayang Tiang. 50 Tur Tiang nawang, mungguing pituduh Idane ento mamuat urip ane langgeng. Apa ane raosang Tiang, Tiang tuah nekedang paundukan ane suba kauduhang olih Ida Sang Aji teken Tiang."

Yohanes 13

1 Duk rahina pamapag Rerainan Paskahe, Ida Hyang Yesus sampun wikan mungguing panemayan Idane sampun rauh buat nilar jagate puniki praya tangkil ring Ida Sang Aji. Ida tan maren tresna asih ring parasisian Idane, kadi asapunika taler sane mangkin Ida nresnain dane kantos ka pamuput. 2 Daweg punika Ida Hyang Yesus sareng parasisian Idane sedekan marayunan. Irika Ratun Setane nyelubin pakayunan Dane Yudas okan Simon Iskariot, mangda dane alpaka guru ring Ida Hyang Yesus. 3 Ida Hyang Yesus sampun wikan, mungguing Sang Aji sampun nyuksrahang saluiring kakuasan ring Ida; Ida taler sampun uning, mungguing rauh Ida saking Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur pacang mawali ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 4 Duaning punika Ida raris ngadeg, tumuli nglukar jubah Idane tur ngambil kasa asaputan kaslempotang ring madian Idane. 5 Ida raris nuruang toya ring pasone tumuli masehin cokor parasisian Idane tur kasusutin antuk kasa sane kaslempotang ring madian Idane punika. 6 Daweg Ida rauh ring Dane Simon Petrus, dane matur sapuniki: "Inggih Guru, punapike Guru jagi masehin buntut titiange?" 7 Pasaur Idane ring dane sapuniki: "Jani cening tuara nawang apa ane gaenin Guru, nanging manian pedas lakar tawang cening!" 8 Dane Petrus matur sapuniki: "Guru, sampunang pisan Guru pacang masehin buntut titiange!" Pasaur Idane: "Yening Guru tusing masehin batis ceninge, cening tusing enu dadi sisian Gurune!" 9 Irika Dane Simon Petrus matur: "Inggih Guru, yening asapunika sampunang wantah buntut titiange kewanten kabasehin; nanging taler lima miwah tendas titiange!" 10 Pangandikan Idane: "Nyenja suba manjus, ia tusing perlu kabresihin sajabaning batisne dogen, sawireh awakne makaukud suba kedas. Cening ajak makejang suba pada kedas, sajabaning adiri!" ( 11 Ida Hyang Yesus sampun wikan ring anake sane pacang alpaka guru ring Ida; punika awinan Ida ngandika: "Cening ajak makejang suba pada kedas, sajabaning adiri!") 12 Sasampune Ida puput masehin cokor parasisian Idane, raris Ida ngrangsuk malih jubah Idane, tumuli malinggih. Ida raris mataken ring parasisian Idane asapuniki: "Apake karesep baan cening unduke ane gae Guru marep teken cening ibusan? 13 Cening nyambat Tiang Guru muah Panembahan, ento mula beneh buka keto, tur mula Tiang ene Guru muah Panembahan ceninge! 14 Dadinne yening Guru ane dadi Panembahan muah Gurun ceninge masehin batis ceninge, cening patut saling basehin batis. 15 Guru suba maang cening tetuladan, apanga cening ngaenin apa ane suba gaenin Guru marep teken cening. 16 Guru ngorahin cening: Tusing ada parekan ane singgihin teken gustinne buina tusing ada utusan ane luihan teken anake ane ngutus. 17 Ane jani suba tawang cening kasujatiane ene: ambate bagian ceninge, yening cening nglaksanayang paundukane ento! 18 Guru tusingja ngraosang cening ajak makejang; Guru nawang anake ane suba pilih Guru. Nanging patut kadagingin kecap Cakepan Sucine ane buka kene: 'Anake ane naar rotin tiange ngamusuhin tiang!' 19 Satondene paundukane ento kasidan, Guru suba mauluin ngorahin cening, apanga dipradene unduke ento kasidan, cening pracaya mungguing Guru ene Sang Jumeneng Langgeng. 20 Guru ngorahin cening: sujatinne nyenja ane nampi anake ane utus Guru, ia masih nampi Guru; muah nyenja ane nampi Guru, ia nampi Ida ane ngutus Guru." 21 Sasampune ngandika kadi asapunika, Ida Hyang Yesus marasa sungsut ring kayun, tumuli terus terang Ida ngandika sapuniki: "Guru ngorahin cening, sasajaane ada salah tunggal uli di pantaran ceninge ane lakar alpaka teken Guru." 22 Irika parasisian Idane saling nengneng, tur saling takenin ring manah, sapasira sane baosang Ida punika. 23 Sinalih tunggil sisiane sane sayangang Ida sane nyleleg ring samping Idane, 24 raris kawangsitin antuk Dane Simon Petrus, sapuniki baosnyane: "Tegarang tunasang teken Ida, nyen ane baosang Ida ento!" 25 Duaning punika sisiane punika raris nesek Ida Hyang Yesus saha matur sapuniki: "Inggih Guru, sapasirake jadmane punika?" 26 Pasaur Idane sapuniki: "Nyenja ane lakar baang Guru roti ane encebang Guru ene, nah ento suba jlemanne." Ida raris ngencebang rotine punika tumuli kapaicayang ring Dane Yudas, okan Simon Iskariote. 27 Wau Dane Yudas nampi rotine punika, raris Ratun Setane nyelubin dane. Ida Hyang Yesus raris ngandika ring dane sapuniki: "Kemaja jani enggalang laksanayang apa ane suba itungang cening!" 28 Saking pantaran anake sane majengan ngiring Ida irika, tan wenten sane ngresep ring daging pangandikan Idane, marep ring Dane Yudas punika. 29 Santukan Dane Yudas punika dados juru raksa jinah, wenten sane mitaenang mungguing Ida Hyang Yesus ngandikayang mangda dane numbas kaperluan buat marerainan, wiadin mangda dane mapadana ring anake tiwas. 30 Dane Yudas raris nunas rotine punika, tumuli dane gelis makaon saking irika. Kala punika sampun wengi. 31 Sasampune Dane Yudas makaon, Ida Hyang Yesus raris ngandika sapuniki: "Ane jani kaluihan Sang Putraning Manusa Utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa bakal kasinahang tur malantaran Ida kaluihan Ida Sang Hyang Widi Wasa masih bakal kasinahang. 32 Yening kaluihan Ida Sang Hyang Widi Wasa kasinahang malantaran Ida Sang Putra, Ida Sang Hyang Widi Wasa digelis ngluihang Ida Sang Putra sajeroning Ida. 33 Ih cening ajak makejang, ane jani tuah buin akejep Guru bareng-bareng ajak cening. Cening lakar ngalih Guru, sakewala buka ane suba orahang Guru marep teken wong Yahudine, aketo masih jani Guru ngorahang teken cening: 'Cening tusing nyidayang kema ka tongose ane ungsi Guru.' 34 Ane jani Guru maang cening pituduh ane anyar: saling tresnainja! Buka Guru tresna teken cening, aketo masih cening apang saling tresnain di pantaran ceninge. 35 Yening cening saling tresnain, pedas anake makejang pada lakar nawang, mungguing cening sisian Gurune!" 36 Irika Dane Simon Petrus raris matur sapuniki: "Inggih Guru, jagi kija Palungguh Guru?" Ida Hyang Yesus masaur, pangandikan Idane sapuniki: "Ane jani cening tusing nyidayang nutug Guru ka tongos ane ungsi Guru, nanging manian cening lakar nutug Guru." 37 Dane Petrus malih matur sapuniki: "Inggih Guru, punapi awinanipun sane mangkin titiang tan mrasidayang ngiring Palungguh Guru? Titiang nyadia ngetohang urip pabuat Palungguh Guru." 38 Pasaur Idane: "Apake saja cening nyadia ngetohang urip pabuat Guru? Guru ngorahang teken cening: sasajaane dipetenge ene, satonden siape makruyuk, kanti ping telu cening bakal ngaku tusing nawang Guru."

Yohanes 14

1 Ida Hyang Yesus nglanturang pangandikan Idane: "Edaja cening bingbang. Pracayaja teken Ida Sang Hyang Widi Wasa tur pracayaja teken Guru. 2 Di purin Ajin Gurune liu ada tongos. Guru lakar kema nyediaang tongos buat cening. Yen tuara saja keto, pedas Guru tusing ngorahin cening buka keto. 3 Sasubane Guru kema tur nyediaang cening tongos ditu, Guru buin lakar malipetan ngalih cening buat ajak Guru kema, apanga dijaja Guru nongos cening masih bareng ditu. 4 Cening suba pada nawang, mambahane ka tongose ane ungsi Guru." 5 Dane Tomas raris matur sapuniki: "Inggih Panembahan, titiang tan uning kija pangungsin IRatune; sapunapi antuk titiang uning ring margine sane ngungsi genahe punika?" 6 Pasaur Idane ring dane: "Guru ene ane mimpin manusane ka ajeng Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur Guru ane mawak kasujatian muah urip. Tusing ada anak ane nyidayang nangkil di ajeng Ida Sang Aji sajabaning malantaran Guru. 7 Nah, ane jani cening suba nawang Guru, dadinne cening masih bakal nawang Ida Sang Aji; sasajaane uli jani cening suba nawang Ida tur cening suba ningalin Ida." 8 Dane Pilipus raris matur ring Ida Hyang Yesus sapuniki: "Inggih Sang Panembahan, pakantenangja Ida Sang Aji ring titiang sareng sami; wantah punika sane buatang titiang!" 9 Pasaur Idane: "Suba makelo Guru bareng-bareng ajak cening; tondenke cening nawang Guru? Nyenja ane suba ningalin Guru, ia suba ningalin Ida Sang Aji. Kenken dadi cening nunas kene: 'Pakantenangja Ida Sang Aji ring titiang'? 10 Ih Pilipus, tusingke cening pracaya mungguing Guru nunggil sajeroning Ida Sang Aji tur Ida Sang Aji nunggil sajeroning Guru?" Ida raris ngandika ring parasisian Idane sapuniki: "Tutur ane suba tuturang Guru teken cening, tusingja uli Guru kawitne. Ida Sang Aji ane malingga sajeroning Guru, Ida ngraga ane nglaksanayang pakaryan Idane. 11 Pracayaja teken Guru mungguing Guru nunggil sajeroning Ida Sang Aji tur Ida Sang Aji nunggil sajeroning Guru. Yening cening tusing nyak pracaya teken pitutur Gurune, pracayaja teken Guru, malantaran pakaryan Gurune ento. 12 Guru ngorahang teken cening: sasajaane nyenja pracaya teken Guru, ia lakar nglaksanayang pakaryan ane laksanayang Guru. Buina ia lakar nglaksanayang ane luihan teken ento, sawireh Guru lakar nangkil ring Ida Sang Aji. 13 Guru lakar ngisinin sapinunas ceninge malantaran nyambat adan Gurune, mangdane kaluihan Ida Sang Aji kasinahang malantaran Ida Sang Putra. 14 Yening cening mapinunas teken Guru malantaran nyambat adan Gurune, pinunas ceninge lakar isinin Guru." 15 Ida Hyang Yesus malih nglanturang pangandikan Idane sapuniki: "Yening cening nresnain Guru, cening patut satinut teken pituduh Gurune. 16 Guru lakar nunas teken Ida Sang Aji, mangdane Ida mapaica Panulung ane lenan, nah ento Ida Sang Roh kasujatian, ane bakal setata nyarengin cening. 17 Ida ento Roh Ida Sang Hyang Widi ane nyinahang kasujatian unduk Ida Sang Hyang Widi Wasa. Jagate tusing nyidayang nampi Ida sawireh jagate tusing nyidayang ningalin wiadin nawang Ida. Nanging cening makejang nawang Ida, sawireh Ida malingga tur nyeneng sajeroning cening. 18 Guru tusing lakar ninggal cening buka anake ubuh; Guru bakal malipetan ngalih cening. 19 Tusing makelo isin jagate lakar ningalin Guru buin, nanging cening lakar ningalin Guru; tur sawireh Guru nyeneng, aketo masih cening bakal idup. 20 Dikala panemayane ento suba teka, cening lakar nawang mungguing Guru nunggil sajeroning Ida Sang Aji, tur cening nunggal sig Gurune, buina Guru nunggil sig ceninge. 21 Nyenja ane nampi sapituduh Gurune tur nglaksanayang anake ento tresna teken Guru. Ajin Gurune lakar nresnain anake ane nresnain Guru; Guru masih nresnain anake ento tur ngedengang dewek Gurune teken ia." 22 Dane Yudas, (boyaja Dane Yudas Iskariot), matur sapuniki: "Inggih Sang Panembahan, punapi awinan IRatu ngantenang raga ring titiang, nanging boyaja ring sadaging jagate?" 23 Pasaur Idane ring dane: "Nyenja ane nresnain Guru, ia lakar satinut teken sapituduh Gurune, Ajin Gurune lakar nresnain ia tur Guru sareng Ida Sang Aji lakar nedunin tur malingga sajeroning anake ento. 24 Nyenja ane tuara nresnain Guru, anake ento tusing nyak satinut teken sapituduh Gurune. Pitutur ane suba dingehang cening ento tusingja uli Guru, nanging kawitne uli Ida Sang Aji, ane ngutus Guru. 25 Guru ngorahang unduke ento teken cening sanun Gurune bareng-bareng ajak cening. 26 Ida Sang Panulung, nah ento Ida Sang Hyang Roh Suci ane lakar kutus baan Ida Sang Aji malantaran adan Gurune, Ida ane lakar ngurukang cening tur matinget cening saluiring ane suba tuturang Guru teken cening. 27 Guru ninggalin cening sutrepti rahayu, sutrepti rahayun Gurune ane baang Guru cening. Sutrepti rahayu ane baang Guru cening ento, tusingja buka sutrepti rahayu ane baanga teken isin jagate. Edaja seksek tur jejeh keneh ceninge. 28 Cening suba ningehang munyin Gurune buka kene: 'Guru lakar luas, nanging Guru malipetan buin ngalih cening.' Yening cening nresnain Guru, sinah cening masuka rena, sawireh Guru nangkil teken Ida Sang Aji, ane luihan teken Guru. 29 Nah ane jani Guru ngorahang unduke ene teken cening, satonden unduke ento makejang kasidan, apanga yen suba kasidan, cening pada pracaya. 30 Guru tusing nyidayang buin nutur pang liu teken cening sawireh pangreh jagate suba teka. Ia tusing nyidayang ngreh Guru, 31 nanging apanga jagate nawang mungguing Guru tresna teken Ida Sang Aji; ento kranane Guru nglaksanayang saluiring ane kapangandikayang teken Guru olih Ida Sang Aji. Nah jalan jani iraga makaad uli dini!"

Yohanes 15

1 "Guru ene punyan anggur ane sujati tur Ajin Gurune ane dadi Sang Pamiara. 2 Asing-asing carang ane ada sig Gurune, ane tusing mabuah, sepegin Ida muah ane mabuah risakin Ida apanga dadi kedas tur ngancan nged buahne. 3 Cening suba pada suci malantaran paurukan ane suba urukang Guru teken cening. 4 Pagehangja dewek ceninge leket sig Gurune, tur Guru lakar pageh leket sig ceninge. Buka carange, yen tusing ngatut di punyanne, tusing nyidayang mabuah, aketo masih cening tusing nyidayang mabuah, yen cening tusing pageh leket sig Gurune. 5 Guru ene punyan anggur; cening pinaka carang-carangne. Nyenja pageh leket sig Gurune tur Guru sig anake ento ia lakar mabuah liu. Sawireh yen cening tusing pageh leket sig Gurune, cening tusing nyidayang ngudiang-ngudiang. 6 Nyenja tusing nyak pageh leket sig Gurune, ia tan bina buka carange kagetep tur kakutang lantas tuh, laut kaduduk tur kentungang ka apine lantas puun. 7 Yen cening pageh leket sig Gurune, tur pitutur Gurune incepang cening di keneh ceninge, tunasja apa ane kitaang cening, ditu cening lakar kicen. 8 Kaluihan Ida Sang Aji lakar kasinahang baan cening, yen cening mabuah liu; tur majalaran buka keto cening dadi sisian Gurune. 9 Patuh buka Ida Sang Aji tresna teken Guru, keto masih Guru tresna teken cening; pagehangja dewek ceninge sajeroning kapitresnan Gurune. 10 Yen cening nglaksanayang pituduh Gurune, cening bakal pageh sajeroning kapitresnan Gurune, patuh buka Guru leket sajeroning kapitresnan Ida Sang Aji, malantaran Guru nglaksanayang sapituduh Idane. 11 Paundukane ene suba tuturang Guru teken cening, apanga kaliangan Gurune ada di keneh ceninge, tur kaliangan ceninge sida sampurna. 12 Pituduh Gurune kene: pada saling tresnainja cening, patuh buka Guru nresnain cening. 13 Tusing ada kapitresnan ane gedenan teken kapitresnan anake ane las ngetohang uripne pabuat sawitrannyane. 14 Cening makejang dadi sawitran Gurune, yening cening nglaksanayang sapituduh Gurune. 15 Jani Guru suud nyambat cening parekan, sawireh iparekan tusing nawang sakancan paundukan ane laksanayanga baan gustinne. Guru nyambat cening sawitra, sawireh sakancan paundukan ane suba dingeh Guru uli Ida Sang Aji, ento makejang suba tuturang Guru teken cening. 16 Tusingja cening milih Guru, nanging Guru milih cening, tur ngutus cening apang luas tur liu ngwetuang woh, buina woh ceninge apanga tusing uah-uah salawas-lawasnya. Kala ditu apaja ane tunas cening teken Ida Sang Aji, malantaran adan Gurune, Ida bakal nagingin sapinunas ceninge. 17 Nah ene pituduh Gurune teken cening: pada saling tresnainja di pantaran ceninge!" 18 "Yening gumine geting teken cening, ingetangja, mungguing Guru suba malunan getingina. 19 Yening cening maroang teken isin gumine, sinah gumine lakar nresnain cening, buka ia nresnain gelahne. Nanging cening tusingja roang gumine, sawireh Guru suba milih cening uli di gumine. Ento krana gumine geting teken cening. 20 Ingetangja raos Gurune: 'Tusing ada parekan ane agungan teken gustinne.' Yening isin gumine suba nyangsarain Guru sinah cening bakal sangsaraina; yening pitutur Gurune idepanga, sinah pitutur ceninge masih lakar idepanga. 21 Isin gumine mambek buka keto teken cening, ulihan cening dadi gelah Gurune; sawireh isin gumine ento tusing nawang Ida ane ngutus Guru. 22 Yen prade Guru tusing teka nuturin isin gumine ene, sinah ia tusing kena pasisip dosa; nanging ane jani ia tusing nyidayang buin ngelidang dewekne uli ngemasin dosa. 23 Nyenja geting teken Guru, ia masih geting teken Ida Sang Aji. 24 Yen prade Guru tusing nglaksanayang pagaen ane tusing taen gaena baan anak len di pantaran isin jagate, sinah isin jagate tusing kena pasisip dosa; nanging ane jani, ia suba pada ningalin pagaen Gurune, tur ia pada geting teken Guru muah Ajin Gurune. 25 Nanging paundukane ento makejang patut kasidan, mangdane genep sabdane ane katulis di Pidabdab Torate ane buka kene: 'Tan pakrana isin gumine pada geting teken Ulun.' 26 Ida Sang Panulung bakal rauh, nah ento Ida Sang Roh Kasujatian, ane rauh uli Ida Sang Aji. Guru lakar ngutus teken cening Ida Sang Roh uli Ida Sang Aji, tur Ida Sang Roh ane lakar nyaksiang unduk Gurune. 27 Nanging cening masih lakar pada dadi saksin Gurune, sawireh cening suba uli pangawit bareng-bareng ajak Guru."

Yohanes 16

1 "Paundukane ene makejang tuturang Guru teken cening apanga kapracayan ceninge pageh tur kukuh. 2 Cening lakar kasepekang uli di pasamuan anak Yahudine. Malahan lakar teka masanne, anake ane ngamatiang cening, marasa dewekne ngaturang bakti teken Ida Sang Hyang Widi Wasa. 3 Mawanan kanti suba keto laksananne teken cening, sawireh anake ento tusing nawang Ida Sang Aji muah tusing nawang Guru. 4 Guru jani suba ngorahang unduke ene teken cening, apanga dikalane paundukane ene kalaksanayang, cening ajak makejang pada inget, mungguing unduke ento suba orahang Guru teken cening." "Unduke ene tusing tuturang Guru uli pangawit, sawireh Guru enu bareng-bareng ajak cening. 5 Nanging ane jani mara tuturang Guru, sawireh Guru lakar nangkil teken Ida ane ngutus Guru. Sakewala uli di pantaran ceninge tusing ada anak ane nunasang teken Guru kene: 'Guru pacang lunga kija?' 6 Ane jani sawireh Guru suba ngorahang unduke ento teken cening ento krana cening sedih. 7 Nanging Guru ngorahang teken cening: Sasajaane yening Guru luas, gede pesan gunanne buat cening; sawireh yening Guru tusing luas, Ida Sang Panulung tusing lakar ngrauhin cening. Nanging yening Guru luas, ditu Guru lakar ngutus Ida buat ngrauhin cening. 8 Tur disubane Ida rauh, Ida lakar nyinahang teken isin gumine, mungguing salah baana ngresepang unduk dosa, unduk ane patut muah unduk tetepasan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 9 Ia pada pelih baana ngresepang unduk dosa, sawireh ia tusing pracaya teken Guru. 10 Ia pada pelih baana ngresepang unduk apa ane patut, sawireh Guru luas nangkil teken Ida Sang Aji tur cening tusing lakar nepukin Guru buin. 11 Ia masih pada pelih baana ngresepang unduk tetepasan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sawireh sujatinne pangreh jagate ene suba katepasin. 12 Liu buin paundukane ane perlu tuturang Guru teken cening, nanging ane jani tusing pelut baan cening ngresepang. 13 Nanging yening Ida Sang Roh ane nyinahang Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa ento suba rauh, Ida lakar mimpin cening buat ngresepang makejang unduk kasujatian. Sawireh Ida mawecana tidongja uli ragan Idane, nanging ane wecanayang Ida nah ento ane pireng Ida muah unduk ane lakar teka manian. 14 Ida lakar nyinahang kaluihan Gurune, sawireh Ida lakar nampi tur midartayang apa ane patut tuturang Guru teken cening. 15 Saluiring druen Ida Sang Aji ento dadi pagelahan Gurune; ento awanane Guru ngorahang, mungguing Ida Sang Roh lakar nampi apa ane serahang Guru tur Ida lakar midartayang unduke ento teken cening." 16 "Buin ajahan dogen cening tusing ningalin Guru tur buin ajahane cening buin ningalin Guru." 17 Irika makudang-kudang sisian Idane, pada saling takenin asapuniki: "Apake piteges pangandikan Idane teken iraga buka kene: 'Buin ajahan dogen cening tusing ningalin Guru tur buin ajahane cening lakar ningalin Guru'? Buina pangandikan Idane ane buka kene: 'Sawireh Guru lakar luas nangkil teken Ida Sang Aji.' 18 Apa tegesne buin ajahan? Iraga tusing resep teken pangandikan Idane ento!" Asapunika pitaken parasisian Idane. 19 Daweg Ida Hyang Yesus uning, mungguing parasisian Idane mamanah ngaturang pitaken ring Ida, Ida raris ngandika ring dane sapuniki: "Apa krana cening pada saling takonin, ulihan Guru ngorahang: 'Buin ajahan dogen cening tusing ningalin Guru tur buin ajahane cening lakar ningalin Guru'? 20 Guru ngorahang teken cening: Sasajaane cening lakar ngeling sigsigan, nanging gumine masuka-sukaan; cening lakar sedih, nanging kasedihan ceninge lakar masalin dadi kaliangan. 21 Dikalane anake eluh nglekadang pianak ia sedih, sawireh sakitne suba teka, nanging yen pianakne suba lekad, ia engsap teken sakitne, sawireh ia liang baane ada rare lekad ka gumine. 22 Patuh buka keto masih paundukan ceninge: Ane jani cening sedih, nanging Guru lakar teka buin nelokin cening, ditu cening bakal masuka-sukaan tur kasukan ceninge ento tusing sida bakal juang anak. 23 Dikalane ento, cening bakal tusing nunasang apa-apa buin teken Guru. Guru ngorahang teken cening: Sasajaane Ida Sang Aji bakal maicain cening apa ane tunas cening malantaran adan Gurune. 24 Kayang jani cening tonden taen mapinunas malantaran adan Gurune; tunasja tur cening bakal kapaica, apanga kasukan ceninge sida purna!" 25 "Paundukane ene makejang suba tuturang Guru teken cening nganggon pangimba. Nanging lakar teka masanne Guru tusing buin nganggon pangimba. Guru lakar nuturang gegalangan unduk Ida Sang Aji. 26 Dikalane ento cening mapinunas teken Ida malantaran adan Gurune; tur Guru ngorahang teken cening, mungguing Guru tusing mapinunas teken Ida Sang Aji pabuat cening. 27 Sawireh Ida Sang Aji, tresna teken cening. Ida tresna teken cening, sawireh cening tresna teken Guru tur pracaya mungguing Guru teka uli Ida Sang Hyang Widi Wasa. 28 Sasajaane Guru teka uli Ida Sang Aji mai ka gumine, nanging ane jani Guru bakal ninggal gumine tur nangkil teken Ida Sang Aji." 29 Parasisian Idane raris matur ring Ida sapuniki: "Inggih Guru, sane mangkin Guru sampun ngandika gegalangan maliha nenten malih nganggen pangimba. 30 Sane mangkin titiang uning mungguing Guru wikan ring saluiring paindikan. Punika awinanipun tan perlu malih wenten pitaken ring Guru. Titiang pracaya mungguing Guru rauh saking Ida Sang Hyang Widi Wasa." 31 Pasaur Idane ring dane sapuniki: "Apake cening jani pracaya? 32 Masanne suba paek tur meh-mehan jani suba teka, mungguing cening ajak makejang lakar malaib pablesat ngalahin Guru. Nanging Guru tusing bakal padidian, sawireh Ida Sang Aji nyarengin Guru. 33 Paundukane ene suba tuturang Guru teken cening, tur apanga cening rahayu ulihan matunggilan ajak Guru. Gumine lakar nyangsarain cening, nanging pagehangja keneh ceninge! Guru suba ngalahang gumine ene!"

Yohanes 17

1 Sasampune mawecana asapunika, Ida Hyang Yesus raris tumenga, tumuli ngastawa asapuniki: "Inggih Aji, sane mangkin sampun rauh panemayannya. Luihangja Sang Putra, mangdane Sang Putra ngluihang Palungguh Aji. 2 Santukan IRatu maicayang kakuasaan ring Sang Putra marep ring sakancan manusane, mangdane Sang Putra sida maicayang kauripan langgeng ring asing-asing anak sane suksrahang IRatu ring Sang Putra. 3 Pidagingan urip langgeng punika sapuniki: Mungguing manusane punika uning ring IRatu, Widi sane sujati Tunggal, samaliha ipun uning ring Ida Hyang Yesus Kristus, sane utus IRatu. 4 Titiang sampun nyinahang kaluihan IRatune ring jagate, malantaran Titiang sampun muputang pakaryan sane pategenang IRatu ring Titiang. 5 Duh Aji, sane mangkin luihangja Titiang ring ajeng IRatune pateh sakadi dumun sadurung jagate kakardi, Titiang sampun luihang sareng ring IRatu. 6 Titiang sampun nglumbrahang parab Palungguh IRatu ring anake sane sampun serahang IRatu ring Titiang saking jagate. Anake punika sami druen IRatu tur sampun suksrahang IRatu ring Titiang. Ipun sami nyungkemin sabdan IRatu, 7 tur sane mangkin sami sampun pada uning, mungguing saluiring sane suksrahang IRatu ring Titiang, punika saking IRatu kawitnya. 8 Santukan sabda sane paicayang IRatu ring Titiang, sampun pidartayang Titiang ring ipun, tur ipun sami pada nampi sabdane punika; ipun pada uning mungguing kawit Titiange sujati saking IRatu tur Titiang puniki utusan IRatu. 9 Titiang ngastawayang ipun. Boyaja sadaging jagate sane astawayang Titiang, nanging wantah ipun sane suksrahang IRatu ring Titiang, santukan ipun druen IRatu. 10 Sakancan paderbean Titiange IRatu taler sane nruenang, tur druen IRatu Titiang taler nrebeang, samaliha malantaran ipun kaluihan Titiange sampun kasinahang. 11 Sane mangkin Titiang jaga tangkil ring IRatu. Titiang tan kantun ring jagate, nanging ipun sami kantun ring jagate. Duh Aji Sang Maraga Suci, sayubinja ipun sami antuk kawisesan parab Palungguh IRatu, inggih punika kawisesan sane suksrahang IRatu ring Titiang, mangdane ipun sami nunggil, sakadi Palungguh Aji nunggil ring Titiang. 12 Daweg Titiange kantun sareng-sareng ipun, Titiang sampun nyayubin ipun sami, antuk kawisesan parab Palungguh IRatu, inggih punika kawisesan sane sampun suksrahang IRatu ring Titiang. Titiang sampun nyayubin ipun sami, punika awinan adiriko tan wenten sane ical, mangda tegep sabdan Cakepan Sucine, sajawining ipun sane kapastiang pacang ical. 13 Sane mangkin Titiang rauh tangkil ring IRatu tur paindikane puniki baosang Titiang sakantun Titiang ring jagate mangdane ipun sami pada masuka-sukaan tur kasukanipune mangda paripurna. 14 Titiang sampun midartayang ring ipun sabdan Palungguh IRatu, nanging jagate geting ring ipun, santukan ipun boya kagelah antuk jagate pateh sakadi Titiang taler boya kagelah antuk jagate. 15 Titiang boyaja mapinunas mangda IRatu ngambil ipun sami saking jagate, nanging mangda IRatu nyayubin ipun saking I Jaat. 16 Pateh sakadi Titiang boyaja kagelah antuk jagate, sapunika taler ipun boya kagelah antuk jagate. 17 Dadosang ipun sami druen IRatu malantaran kasujatian, santukan sabdan IRatu punika maraga kasujatian. 18 Titiang ngutus ipun ka jagate, sakadi IRatu ngutus Titiang ka jagate. 19 Titiang sampun ngaturang dewek Titiange ring IRatu pabuat ipun, mangda ipun sayuakti dados druen IRatu. 20 Boyaja wantah ipun sane astawayang Titiang, nanging taler anake sane pracaya ring Titiang, malantaran pamidartanipune. 21 Titiang ngastawayang, mangda ipun sami matunggilan. Duh Aji! Pinunas Titiange mangda ipun nunggil sajeroning iraga, sakadi IRatu sajeroning Titiang tur Titiang sajeroning IRatu. Mangda ipun sami matunggilan, mangdane jagate pracaya, mungguing IRatu sane ngutus Titiang. 22 Titiang sampun maicayang ring ipun kaluihan, inggih punika kaluihan sane pateh sakadi sane sampun paicayang IRatu ring Titiang, mangda ipun sami sida matunggilan, sakadi patunggilan Titiang ring IRatu. 23 Mangda ipun sami matunggilan sakadi Titiang sajeroning ipun, tur IRatu sajeroning Titiang, tur mangda lantaran punika jagate uning, mungguing IRatu sampun ngutus Titiang; IRatu tresna ring ipun sakadi IRatu tresna asih ring Titiang. 24 Duh Aji! IRatu sampun maicayang ipun ring Titiang, Titiang mamanah mangda ipun tansah sareng-sareng ring Titiang ring dija Titiang magenah, mangda ipun ngantenang kaluihan Titiange, inggih punika kaluihan sane sampun paicayang IRatu ring Titiang. Santukan ngawit saking sadurung jagate kakardi, IRatu sampun tresna asih ring Titiang. 25 Duh Aji Sang Maraga Maha Adil! Jagate tan uning ring IRatu, nanging Titiang uning ring IRatu. Kadi asapunika taler jadmane puniki sami pada uning, mungguing IRatu sane ngutus Titiang. 26 Titiang sampun nuturang indik IRatune ring ipun tur tansah pacang tuturang Titiang, mangda ipun taler muponin sih kapitresnan IRatu ring Titiang, tur mangda Titiang taler wenten sajeroning ipun."

Yohanes 18

1 Wusan Ida ngunggahang pangastawan kadi asapunika, Ida Hyang Yesus raris mamargi kairing antuk parasisian Idane. Pamargin Idane nglintangin Tukad Kidron. Irika wenten taman. Ida raris ngranjing ka tamane punika, kairing antuk parasisian Idane. 2 Dane Yudas sane alpaka ring Ida Hyang Yesus, uning ring genahe punika, santukan Ida sampun sering sareng sisian Idane mapunduh irika. 3 Duaning punika Dane Yudas raris ngranjing ring tamane punika, kasarengin antuk prajurit Romawi miwah parapajagaan Perhyangan Agunge sane kaprentahang antuk pangageng panditane miwah parapamimpin golongan Parisine, sami pada makta lampu, sundih miwah sanjata. 4 Ida Hyang Yesus, sane sampun uning ring saluiring paindikan sane pacang nempuh ragan Idane, Ida raris maranin anake punika sarwi ngandika sapuniki: "Sapasirake sane rereh jerone?" 5 Pasauripune sapuniki: "Titiang ngrereh Yesus sane saking kota Nasaret!" Pasaur Idane: "Tiang puniki sampun sane arsayang jerone!" Dane Yudas sane alpaka ring Ida taler wenten sareng-sareng ring anake punika. 6 Rikala Ida Hyang Yesus ngandika ring ipun: "Tiang puniki sampun sane arsayang jerone", jeg sami anake punika pada makirig tur bah. 7 Ida raris malih mataken ring ipun sapuniki: "Sapasirake sane rereh jerone?" Pasauripune: "Tiang ngrereh Yesus saking kota Nasaret!" 8 Pasaur Idane: "Sampun baosang Tiang ring jerone, mungguing sane arsayang jerone punika Tiang! Yening jerone ngrereh Tiang, banggayang sisian Tiange puniki makaon!" ( 9 Ida ngandika asapunika, mangdane madaging pangandikan Idane sane kadi asapuniki: "Duh Aji, saking pantaran anake sane suksrahang Aji ring Titiang, adiriko tan wenten sane ical.") 10 Dane Simon Petrus makta pedang. Irika dane jeg ngaud pedang danene tumuli nyempal parekan Pandita Agunge, ngantos pegat kupingipune sane kenawan. Parekan punika mawasta I Malkus. 11 Duk punika Ida Hyang Yesus ngandika ring Dane Petrus sapuniki: "Saunginja pedang ceninge! Tusingke tuah mula patut Guru nginem jembung sangsarane, ane kapastiang baan Ida Sang Aji buat Guru?" 12 Irika paraprajurit Romawine sareng komandannyane miwah parapajagaan Perhyangan Agunge raris ngejuk Ida Hyang Yesus, tumuli kacangkling, 13 tur katehang tangkil ring Sang Pandita Hanas, matuan Sang Pandita Agung Kayapas sane jumeneng Pandita Agung duk masa punika. 14 Sang Pandita Agung Kayapas punika sane riin mituturin bangsa Yahudine, mungguing becikan anak adiri padem pabuat karahayuan bangsa Yahudine. 15 Daweg punika Dane Simon Petrus miwah sisian Idane sane lianan adiri, ngiringang Ida Hyang Yesus. Sisia sane lianan punika wawuh ring Sang Pandita Agung. Punika awinanipun dane raris sareng-sareng ngiringang Ida Hyang Yesus ngranjing, ring natar grian Pandita Agunge punika. 16 Nanging Dane Petrus nyantosang ring jabaan pamedale. Irika sisiane sane lianan iwau raris medal malih tur mabebaosan sareng panyeroane sane wenten ring pamedale, tumuli Dane Petrus kajak ngranjing. 17 Panyeroane sane wenten ring pamedale punika raris mabaos ring Dane Petrus sapuniki: "Boyake jerone puniki salah tunggal sisian Anake punika?" Dane Petrus masaur sapuniki: "Nenten, tiang boyaja sisian Anake punika!" 18 Santukan duk punika masan dingin, punika awinanipun parekane miwah parapajagaan Perhyangan Agunge pada ngendihang api tur sami ngidu ngiter apine punika. Dane Petrus taler mrika tur sareng-sareng ngidu irika. 19 Duk punika Sang Pandita Agung raris netes Ida Hyang Yesus ngeniang indik sisia miwah paurukan Idane. 20 Ida Hyang Yesus raris masaur sapuniki pangandikan Idane: "Tiang setata gegalangan mabaos ring anake akeh; Tiang ngurukang ring perhyangan-perhyangan miwah ring Perhyangan Agung, ring genah anak Yahudine pada rauh mabakti. Tiang tan naenin mabaos sasiliban. 21 Punapike awinan ragane netes Tiang ngeniang indike punika? Takeninja anake sane miragiang paurukan Tiange. Ipun pada uning ring indik sane baosang Tiang!" 22 Duk Ida Hyang Yesus ngandika kadi asapunika, salah tunggal pajagaan Perhyangan Agunge raris namplak Ida, tur mabaos sapuniki: "Ketoke caran anake matur teken Sang Pandita Agung?" 23 Ida Hyang Yesus raris masaur ring ipun, pangandikan Idane: "Yen iwang baos Tiange, sinahangja kiwangannyane! Nanging yening baos Tiange patut, punapike awinan ragane namplak Tiang?" 24 Irika Sang Pandita Hanas raris ngandikayang, mangda Ida Hyang Yesus sane kantun kacangkling katehang tangkil ring Sang Pandita Agung Kayapas. 25 Daweg punika Dane Petrus kantun ngidu; irika raris sawatek anake lianan pada mataken ring dane sapuniki: "Boyake jerone taler salah tunggal sisian Anake punika?" Nanging Dane Petrus nenten ngangken, saha mabaos sapuniki: "Tan wenten, tiang boyaja sisian Anake punika!" 26 Irika sinalih tunggil parekan Sang Pandita Agunge, inggih punika nyaman anake sane kupingnyane kasempal antuk Dane Petrus, mabaos sapuniki: "Boyake jerone sane tingalin tiang sareng-sareng ring Anake punika duke ring taman?" 27 Dane Petrus malih masaur sapuniki: "Tan wenten!" Duk punika ugi ayame makruyuk. 28 Sasampune semengan, Ida Hyang Yesus raris katehang saking grian Sang Pandita Agung Kayapas ka purin Gubernur Pilatuse. Anak Yahudine sane ngatehang Ida tan sareng ngranjing ka purin Sang Gubernur, mangda sampunang ipun sami keni leteh, santukan ipun jaga nunas Perjamuan Paskah. 29 Punika awinan Gubernur Pilatus medal maranin ipun tur mataken sapuniki: "Apake dedalihan ragane teken Anake ene?" 30 Irika ipun pada matur sapuniki: "Yening Ipun boya jadma corah, janten titiang tan pacang ngaturang Ipun mriki!" 31 Sang Gubernur Pilatus raris ngandika ring ipun: "Yening keto, lautang ragane nepasin Ia manut teken awig-awig ragane!" Pasaur anak Yahudine: "Titiang tan madue wewenang buat nibakang danda pati!" ( 32 Paindikane punika kasidan, mangda madaging pangandikan Ida Hyang Yesus, duk Ida ngandikayang indik pati sane pacang masin Ida.) 33 Sang Gubernur raris mawali ngranjing ka jeroan purin danene tur ngandikayang, mangda Ida Hyang Yesus katangkilang ring ajeng danene. Gubernur Pilatus tumuli mataken ring Ida Hyang Yesus asapuniki: "Punapike Ragane Ratun wong Yahudine?" 34 Pasaur Idane: "Punapike pitaken puniki medal saking kayun ragane, punapi wenten anak siosan sane nguningayang kadi asapunika?" 35 Pasaur Sang Gubernur Pilatus: "Punapike pitaenang Ragane tiang puniki anak Yahudi? Bangsan Ragane miwah parapangageng panditane sane nyerahang Ragane ring tiang. Napi sane sampun laksanayang Ragane?" 36 Ida Hyang Yesus raris masaur sapuniki: "Pamrentahan Tiange boyaja pamrentahan jagate puniki; yening pamrentahan Tiange saking jagate puniki, sinah wadua balan Tiang pacang melanin Tiang, mangda Tiang tan kejuk antuk wong Yahudine. Pamrentahan Tiange kawitnya boyaja saking jagate puniki!" 37 Irika Sang Gubernur Pilatus malih mataken sapuniki: "Yen kadi asapunika punapi sayuaktike Ragane puniki Ratu?" Pasaur Ida Hyang Yesus: "Ragane ngraga sane ngandikayang mungguing Tiang puniki Ratu. Sujatinne embas miwah rauh Tiange ka jagate puniki tan lian tetujonipun wantah asiki: Inggih punika midartayang indik kasujatian. Sapasira sane nampi kasujatian punika ipun janten ngidepang pitutur Tiange!" 38 Irika Sang Gubernur raris mataken ring Ida sapuniki: "Napike kasujatiane punika?" Sang Gubernur Pilatus raris medal maranin wong Yahudine tur ngandika ring ipun sapuniki: "Tusing ada bakatang tiang kapelihan Anake ene, ane nyandang emasina mukum! 39 Nanging ane jani kene: Buka biasanne, tiang mebasang narapidana adiri buat ragane dinuju Rerainan Paskahe. Adungke ragane yen tiang mebasang Ratun bangsa Yahudine ene?" 40 Ipun sami raris masaur masuryak asapuniki: "Sampunang Ipun, sampunang Ipun! Barabas tunas titiang!" (Mungguing Barabas punika jadma parampok.)

Yohanes 19

1 Sang Gubernur Pilatus tumuli ngandikayang nigtig Ida Hyang Yesus. 2 Wenten prajurit-prajurit sane ngulat gegelungan antuk bun madui tumuli kasalukang ring prabun Idane. Maliha Ida karangsukin jubah tangi minakadi busana kagungan. 3 Prajurit-prajurit punika raris maranin saha nangkilin Ida sarwi matur asapuniki: "Nunas lugra Ratu Sang Prabu, Ratun bangsa Yahudine!" Irika prarain Idane raris katamplak. 4 Sang Gubernur Pilatus raris medal malih tur ngandika ring anake akeh punika sapuniki: "Cingakinja, tiang ngedengang Ipun ring ragane, mangda ragane uning mungguing tiang tan polih jalaran buat niwakin Ipun ukuman." 5 Ida Hyang Yesus raris medal nganggen gelungan dui tur mabusana jubah tangi. Irika Gubernur Pilatus raris ngandika ring anake akeh sapuniki: "Cingakinja! Puniki Manusane punika!" 6 Wau parapangageng panditane miwah parapajagaan Perhyangan Agunge nyingakin Ida, dane pada pagelur sapuniki: "Pentang Ipun ring salibe! Pentang Ipun ring salibe!" Pangandikan Sang Gubernur Pilatus ring dane asapuniki: "Puniki rarisang ambil tur pentang Ipun santukan tiang tan manggihin punapa-punapi sane dados jalaran buat niwakin Ipun ukuman." 7 Jadma Yahudine masaur manuk sapuniki: "Titiang madue awig-awig tur manut awig-awig titiange punika Ipun patut kadanda pati, santukan Ipun ngangken dewekipune Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa." 8 Rikala Sang Gubernur Pilatus mireng baos anake kadi asapunika, dane sayan ajerih. 9 Irika Sang Gubernur raris malih ngranjing ka purin danene tur mataken ring Ida Hyang Yesus sapuniki: "Saking dija kawit Ragane?" Nanging Ida Hyang Yesus tan kayun masaur. 10 Sang Gubernur malih ngandika ring Ida sapuniki: "Ragane tan kayun nyaurin tiang? Punapike Ragane tan uning mungguing tiang ngelah wewenang buat mebasang wiadin mentang Ragane ring salibe?" 11 Ida Hyang Yesus raris masaur sapuniki: "Ragane tan madue wewenang nepasin Tiang, yening ragane tan kicen wewenang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. Punika awinan anake sane nyerahang Tiang mriki, agengan dosannyane." 12 Duk Sang Gubernur Pilatus mireng pangandikan Ida Hyang Yesus kadi asapunika, dane sarat pisan ngreka daya jaga mebasang Ida Hyang Yesus. Nanging anak Yahudine pada ngelur sapuniki: "Yening iratu mebasang Ipun, iratu boyaja sawitran Sang Nata Ratu ring Roma! Sapasiraja ngangken dewekne ratu, anake punika mameseh ring Sang Nata Ratu." 13 Wau Sang Gubernur Pilatus mireng pagelur anake kadi asapunika, dane raris ngandikayang mangda Ida Hyang Yesus katehang ka jaba. Irika Sang Gubernur raris malinggih ring kursi pangadilane, ring genahe sane mawasta "Batu Pilah", turah Ibrani: "Gabbata". 14 Duk punika rahina pamapag Rerainan Paskah. Daweg punika wenten sawatara jam roras. Sang Gubernur Pilatus raris ngandika ring anak Yahudine sapuniki: "Cingakinja, puniki Ratun ragane!" 15 Irika anake akeh punika sami pada pagelur: "Pademang Ipun, pademang Ipun. Pentang Ipun ring salibe!" Sang Gubernur Pilatus malih mataken ring ipun sareng sami sapuniki: "Punapike patut tiang mademang Ratun ragane?" Parapangageng panditane raris masaur sapuniki: "Titiang tan madue ratu lianan, sajabaning Sang Nata Ratu ring Roma!" 16 Sang Gubernur Pilatus raris nyerahang Ida Hyang Yesus ring dane, mangda kapentang ring salibe. Irika paraprajurite raris ngambil Ida Hyang Yesus. 17 Sambilang Ida negen salib, Ida Hyang Yesus raris mamargi ngungsi genah sane mawasta "Kaun Sirah", yen turah Ibrani: "Golgota". 18 Irika Ida Hyang Yesus kapentang ring salibe. Daweg punika taler wenten jadma kekalih sareng-sareng Ida kapentang ring kiwa tengen Idane. 19 Sang Gubernur Pilatus nulis sesuratan tur ngandikayang masang sesuratan punika ring duur salibe, sane suratanipun sapuniki: "Ene Yesus uli kota Nasaret Ratun bangsa Yahudine". 20 Kenginan akeh anak Yahudine ngwacen sesuratane punika, santukan genahe punika nampek saking kota, samaliha sesuratane punika kasuratang nganggen basa Ibrani, Latin miwah Yunani. 21 Irika parapangageng pandita Yahudine raris matur ring Sang Gubernur Pilatus asapuniki: "Sampunang iratu nyuratang 'Ratun bangsa Yahudine', nanging asapuniki: 'Jadma puniki maosang dewekNe: Tiang ene Ratun bangsa Yahudine'." 22 Sang Gubernur Pilatus raris masaur sapuniki: "Napi sane sampun suratang tiang, tan wenang kaobah malih!" 23 Sasampune paraprajurite mentang Ida Hyang Yesus ring salibe, ipun raris ngambil busanan Idane tur kadum sareng patpat, suang-suang polih abagian. Ipun taler ngambil jubah Idane, sane malakar antuk wastra alembar, sane tan wenten jaitanipun. 24 Punika awinanipun paraprajurite pada mabaos sareng timpalnyane sapuniki: "Edaja ueka jubahe ene; jalanja undi, apang tawang nyen benehne makatang!" Paindikane punika kalaksanayang kadi asapunika, mangda madaging sabdane sane munggah ring Cakepan Sucine kadi asapuniki: "Ipun sami ngedum panganggen Tiange, tur jubah Tiange kaundi!" Kadi asapunika paraprajurite nglaksanayang indike punika. 25 Rikala punika ibun Ida Hyang Yesus miwah semeton danene sane istri, inggih punika Maria Magdalena, Maria rabin Klopase sareng-sareng ngadeg tan doh saking salib Idane. 26 Duk Ida Hyang Yesus ngaksi ibu miwah sisian Idane sane kasayangang ngadeg irika, Ida raris ngandika ring ibun Idane sapuniki: "Ibu, sane mangkin puniki dados okan ibune." 27 Wusan punika Ida raris ngandika ring sisian Idane sapuniki: "Cening, ane jani ene dadi memen ceninge!" Sasukat punika Ibu Maria kajak ka umah sisiane punika. 28 Daweg punika Ida Hyang Yesus sampun uning, mungguing saluiring paindikane sampun puput. Mangda tegep sabdan Cakepan Sucine, punika awinan Ida raris ngandika sapuniki: "Tiang bedak!" 29 Irika wenten guci madaging anggur masem. Prajurite raris ngambil bungan kaang, kaclempungang ring anggure punika, tumuli katunjuk antuk tiing buluh saha kacecepang ring lamben Idane. 30 Ida Hyang Yesus ngecapin anggure punika raris Ida ngandika sapuniki: "Suba pragat!" Ida raris nguntul, tumuli seda. 31 Daweg punika rahina Sukra, punika awinan jadma Yahudine mapinunas ring Sang Gubernur Pilatus, mangda ipun kalugra ngelung buntut anake sane kadanda pati tur sawanipune katedunang saking salibe, mangda sampunang wenten sawa kantun mapentang ring salibe kantos rauh ring rahina Sabate, santukan rahina Sabate punika Rerainan Sabat sane suci pisan, inggih punika Rerainan Paskah. 32 Punika awinan paraprajurite raris ngelung buntut anake kekalih sane kapentang sareng Ida Hyang Yesus. 33 Nanging rikala prajurite punika rauh nganampekin Ida Hyang Yesus, Ida panggihin ipun sampun seda, punika awinanipun cokor Idane tan kaelung. 34 Sakewanten salah satunggiling prajurit numbak lambung Idane tur pramangkin ngecor rah miwah toya. ( 35 Anake sane sampun ngeton indike punika, ipun sane nartayang indike punika ring ragane, mangdane ragane taler pracaya. Paindikane sane dartayang ipun punika sayuakti kadi asapunika tur ipun uning mungguing ipun nartayang indik sane sujati.) 36 Paindikane punika prasida kasidan, mangda tegep sabda sane munggah ring Cakepan Sucine kadi asapuniki: "Akatihko galih Idane tan jaga kaelung." 37 Samaliha wenten sabda sane munggah ring Cakepan Sucine sane lianan kadi asapuniki: "Ipun jagi pada nganengneng Anake sane sampun tumbak ipun." 38 Sasampune punika Dane Yusup saking kota Arimatea nangkil tur mapinunas ring Sang Gubernur Pilatus, mangdane dane kalugra ngambil layon Ida Hyang Yesus. Dane Yusup punika taler dados sisian Ida Hyang Yesus nangingke cara nyilib, santukan dane ajerih ring parapangageng Yahudine. Pinunas danene kadagingin antuk Sang Gubernur Pilatus, punika awinan dane raris ngambil layon Ida Hyang Yesus. 39 Dane Yusup taler kasarengin antuk Nikodemus, sane nangkilin Ida Hyang Yesus rikala wengi. Dane makta reratusan wewangen mur miwah gaharu sawatara pasasur kilogram akehnya. 40 Sang kalih raris ngambil layon Ida Hyang Yesus tumuli kaodakin antuk wewangen raris kalelet antuk kasa sakadi adat anak Yahudine mendem sawa. 41 Nampek ring genah Ida Hyang Yesus kasalib wenten taman, tur ring tamane punika wenten pamendeman sane anyar, sane durung naenin kadagingin sawa. 42 Santukan rahina punika pamapag Rerainan Sabat tur guane punika nampek saking irika, punika awinanipun layon Ida Hyang Yesus raris kaperemang ring guane punika.

Yohanes 20

1 Wau galang kangin ring rahina Reditene punika, Maria Magdalena mamargi ka kuburan, tur irika panggihin ipun, mungguing batu panutup bungas guane sampun kasampingang. 2 Punika awinane ipun raris malaib ngrereh Dane Simon Petrus miwah sisia sane siosan, sane kasayangang antuk Ida Hyang Yesus sarwi ipun mabaos ring sang kalih sapuniki: "Ida Sang Guru suba juang anak uli pamendemane tur tiang tusing nawang dija kaden Ida kagenahang." 3 Irika Dane Petrus miwah sisia sane lianan punika raris mamargi ka kuburan. 4 Sang kalih punika mamargi sada malaib-laiban nanging sisia sane lianan punika dumunan rauh ring kubure. 5 Dane tumuli maseeban tur panggihin dane kasa panglelete, nanging dane tan ngranjing ka guane punika. 6 Malih ajebosne rauh Dane Simon Petrus, tumuli dane ngranjing ka guane punika. Irika panggihin dane kasa panglelete magenah ring tanahe, 7 samaliha kasa panekep praraine masiosan genahnyane tur sampun matampih. 8 Sisiane sane dumunan rauh irika, taler sareng ngranjing, tur ngantenang paindikane punika tumuli dane pracaya. ( 9 Santukan sadurunge punika dane durung pada ngresep ring daging Cakepan Sucine, sane maosang, mungguing Ida patut matangi saking pantaran anake padem.) 10 Sisiane kekalih punika raris budal. 11 Daweg punika Maria Magdalena kantun irika ngeling ring jabaan gua pamendemane. Sambilang ipun ngeling, ipun raris maseeban ka gua pamendemane. 12 Irika kantenang ipun wenten malaekat kekalih, mabusana sarwa petak malinggih ring pecak genah layon Ida Hyang Yesuse, sane adiri ring luanan sane siosan ring tebenan. 13 Malaekate punika raris mataken ring ipun sapuniki: "Ih anak istri, napi awinan ragane nangis?" Pasauripune: "Layon Ida Sang Panembahan sampun ambil anak, tur tiang tan uning ring dija kaden Ida kagenahang!" 14 Daweg ipun mabaos asapunika ipun matolihan, tur kantenang ipun Ida Hyang Yesus ngadeg irika; nanging ipun tan uning mungguing Anake punika Ida Hyang Yesus. 15 Ida Hyang Yesus raris mataken ring ipun sapuniki: "Ih anak istri, napi awinan ragane nangis? Sapasirake rereh ragane?" Ipun mitaenang Anake punika tukang jaga tamane irika, punika awinannya ipun raris mabaos sapuniki: "Ih Jero, yen Jerone sane ngambil layon Idane, ndikayangja ring tiang, ring dija genahang Jerone. Tiang jaga ngambil Ida!" 16 Ida Hyang Yesus raris ngandika sapuniki: "Ih Maria!" Ipun raris nolih Ida tur matur nganggen basa Ibrani sapuniki: "Rabuni!" (Rabuni sane mapiteges: "Guru".) 17 Ida Hyang Yesus raris ngandika ring ipun: "Eda eluh ngusud Guru! Sawireh Guru tonden nangkil teken Ida Sang Aji. Kemaja jani eluh ngorahin nyama-nyamaan Gurune mungguing Guru lakar nangkil teken Ajin Gurune muah Ajin eluhe, Widin Gurune muah Widin eluhe!" 18 Punika awinane Maria Magdalena raris mamargi tur ngorahin parasisian Idane, mungguing ipun sampun ngantenang Ida Sang Panembahan tur mungguing Ida sane sampun ngandikayang paindikane punika ring ipun. 19 Wengine ring rahina Redite punika parasisian Ida Hyang Yesus sami pada mapunduh ring satunggiling genah. Jelanannyane sami kakancing santukan dane ajerih ring parapangageng bangsa Yahudine. Irika Ida Hyang Yesus jeg rauh tur ngadeg ring pantaran danene sarwi ngandika sapuniki: "Sutrepti rahayu cening ajak makejang!" 20 Wusan ngandika kadi asapunika Ida raris ngedengang tangan miwah lambung Idane. Irika parasisian Idane pada liang ngantenang Ida Sang Panembahan. 21 Ida Hyang Yesus malih ngandika: "Sutrepti rahayu cening ajak makejang. Buka Sang Aji ngutus Guru, aketo masih Guru ngutus cening." 22 Wusan ngandika kadi asapunika, Ida raris ngupin parasisian Idane tur ngandika: "Tampija Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 23 Nyenja dosa-dosanne ampurayang cening, ia maan pangampura; nyenja dosa-dosanne tuara ampurayang cening, ia tusing maan pangampura!" 24 Ritatkala Ida Hyang Yesus makantenang raga ring parasisian Idane punika, sinalih tunggil sisian Idane, inggih punika Dane Tomas, sane kabaos Kembar tan wenten sareng irika. 25 Punika awinanipun parasisiane sane siosan mabaos ring dane sapuniki: "Tiang ajak makejang suba ningalin Ida Sang Panembahan." Dane Tomas raris mabaos ring dane sapuniki: "Yen tiang tusing ningalin laad besi paku di tangan Idane tur ngusud kanin Ida, buina ngusud lambung Idane, tiang tusing ngugu!" 26 Malih pitung rahinanipun parasisian Idane mawali mapunduh ring genahe punika, tur Dane Tomas taler sareng-sareng irika. Yadiastun jelanane makancing, nanging Ida Hyang Yesus rauh tur ngadeg ring pantaran danene sarwi ngandika: "Sutrepti rahayu cening pada!" 27 Irika Ida raris ngandika ring Dane Tomas: "Usud tur pedasinja liman Gurune, enjuhangja liman ceninge tur usudja lambung Gurune. Eda cening buin bingbang, nanging pracayaja!" 28 Irika Dane Tomas matur ring Ida sapuniki: "Duh Panembahan miwah Widin titiange!" 29 Ida Hyang Yesus ngandika: "Cening pracaya sawireh cening suba ningalin Guru. Ambate bagian anake ane pracaya yadiastu ia tusing ningalin Guru!" 30 Akeh malih praciri-praciri sane kaadakang antuk Ida Hyang Yesus ring arepan parasisian Idane, nanging tan kunggahang ring cakepan puniki. 31 Sane kunggahang ring cakepan puniki tetujonipun mangdane ragane pracaya mungguing Ida Hyang Yesus punika maraga Sang Prabu Sane Kajanjiang, Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa, mangdane malantaran pracaya ragane polih urip sajeroning parab Idane.

Yohanes 21

1 Sasampune punika, Ida Hyang Yesus malih makantenang raga ring parasisian Idane ring Danu Tiberias kadi asapuniki. 2 Daweg punika Dane Simon Petrus, Dane Tomas (sane kabaos Kembar), Dane Natanael (saking kota Kana wewengkon Galilea), oka-okan Dane Sebedeuse miwah sisia sane lianan malih kekalih nuju mapunduh. 3 Irika Dane Simon Petrus mabaos ring timpal-timpalnyane sapuniki: "Tiang lakar luas nyaring!" Pasaur timpal-timpal danene: "Tiang masih bareng milu!" Parasisiane punika raris mamargi, munggah ring jukunge. Nanging wengine punika dane tan polih punapa-punapi. 4 Benjangne, wau tatas rahina, Ida Hyang Yesus ngadeg ring pasisi, nanging parasisian Idane tan uning, mungguing sane ring pasisi punika Ida Hyang Yesus. 5 Ida raris ngandika ring dane sapuniki: "Apake cening maan be?" Pasauripune: "Tan pisan polih!" 6 Ida malih ngandika ring dane: "Pulangja jaring ceninge di kenawan jukunge, sinah lakar mapikolih!" Dane raris mulang jaring danene irika, saha dane tan mrasidayang ngedeng jaringe punika, santukan akeh madaging ulam. 7 Irika sisia sane kasayangang antuk Ida Hyang Yesus raris mabaos ring Dane Petrus sapuniki: "Ento Ida Sang Panembahan!" Wau Dane Simon Petrus miragi mungguing punika Ida Sang Panembahan, dane raris nyaluk kawacan danene (santukan duk punika dane tan makawaca), tumuli dane macebur ka danune. 8 Sisiane sane lianan ngasisiang jukunge punika sambilang dane ngedeng jaringe sane bek madaging ulam. Duk punika dane tan doh saking pasisi, sawatara wenten seket depa. 9 Duk dane pada rauh ring pasisi, panggihin dane sampun wenten baa miwah ulam lan roti mapanggang irika. 10 Ida Hyang Yesus raris ngandika: "Maija aba bene abedik ane mara bakatang cening!" 11 Dane Simon Petrus raris munggah ka jukunge tur ngedeng jaringe ka pasisi, sane bek madaging ulam ageng-ageng, wenten karobelah nanggu tetiga akehipun. Nanging yadiastu amunika akeh ulame, jaringe punika nenten uek. 12 Ida Hyang Yesus ngandika: "Maija pada madaar!" Saking pantaran sisian Idane angan adiriko tan wenten sane purun mataken ring Ida: "Sapasirake Ragane?" santukan dane sampun uning, mungguing Ida punika Sang Panembahan. 13 Irika Ida Hyang Yesus raris ngarepang, ngambil rotine punika tumuli kapaicayang ring parasisian Idane. Kadi asapunika taler ulame. 14 Sapunika indik Ida Hyang Yesus mapakantenang raga sane kaping tiganipun ring parasisian Idane, sasampune Ida katangiang saking pantaran anake padem. 15 Sasampune wusan marayunan, Ida Hyang Yesus raris ngandika ring Dane Simon Petrus asapuniki: "Simon, pianak Yohanes, apake cening tresna asih teken Guru lebihan teken timpal-timpal ceninge?" Pasaur Dane Petrus: "Inggih Ratu Sang Panembahan, IRatu wikan mungguing titiang tresna asih ring IRatu." Ida Hyang Yesus ngandika: "Angonangja panak biri-birin Gurune!" 16 Sane kaping kalihipun Ida Hyang Yesus malih ngandika ring dane: "Simon pianak Yohanes, apake cening tresna asih teken Guru?" Pasaur danene: "Inggih Ratu Sang Panembahan, IRatu wikan, mungguing titiang tresna asih ring IRatu!" Ida ngandika ring dane: "Angonangja biri-birin Gurune." 17 Ring kaping tiganipun Ida Hyang Yesus malih ngandika: "Simon, pianak Yohanes, apake cening tresna asih teken Guru?" Irika Dane Petrus raris sedih, santukan kantos ping tiga Ida mataken ring dane sapuniki: "Apake cening tresna asih teken Guru?" Tur pasaur danene: "Inggih Ratu Sang Panembahan, IRatu wikan ring saluiring paindikan; IRatu wikan mungguing titiang tresna asih ring IRatu!" Ida Hyang Yesus ngandika ring dane: "Angonangja biri-birin Gurune! 18 Guru ngorahin cening, sasajaane dikalan ceninge enu truna, cening nyabukin bangkiang ceninge padidi tur majalan sakita karep ceninge, nanging yening cening suba tua, cening lakar ngenjuhang lima tur lakar tegula baan anake, laut cening lakar abana ka tongos ane tusing demenin cening." 19 (Kadi asapunika Ida midartayang indik jaga sedan Dane Petrus buat ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa.) Wus punika Ida Hyang Yesus raris ngandika ring dane: "Maija tututin Guru!" 20 Duk Dane Petrus matolihan raris cingakin dane sisia sane sayangang Ida nutug dane. Sisiane punika sane pecak nyleleg ring samping Idane duk Perjamuan Paskahe, sane mataken asapuniki: "Inggih Guru, sapasirake sane jaga alpaka ring Guru?" 21 Rikala Dane Petrus nyingak dane, Dane Petrus raris matur ring Ida Hyang Yesus sapuniki: "Inggih Guru, sapunapike jagi indikipune?" 22 Ida Hyang Yesus masaur, pangandikan Idane: "Yen Guru makita, apanga ia enu idup kanti tekan Gurune wekasan, lakar kenkenang cening? Maija tututin Guru!" 23 Irika raris amiug ortine ring pantaran parasisian Ida Hyang Yesus, mungguing sisiane punika nenten pacang seda. Ida Hyang Yesus ngandika boyaja dane tan pacang seda, nanging Ida ngandika: "Yen Guru makita apanga ia enu idup kanti tekan Gurune wekasan, lakar kenkenang cening?" 24 Sisiane punika sane nuturang indike puniki, tur sisiane taler sampun nyuratang indike puniki. Iraga uning, mungguing indik sane katuturang antuk sisiane punika amun sujatinipun. 25 Akeh kantun paindikan sane kakardi antuk Ida Hyang Yesus. Yening paindikane punika sami kasuratang, kamanah antuk tiang, jagate tan mrasidayang muat cakepan-cakepan sane ngunggahang paindikane punika sami.

Pamargin Parautusan 1

1 Inggih semeton Teopilus, mungguing ring cakepan sane kaping pisan sampun unggahang tiang saluiring paindikan sane sampun kalaksanayang miwah kurukang antuk Ida Hyang Yesus, ngawit saking pangawit Idane makarya, 2 kantos rauh ring rahina panemayan Idane kunggahang ka suarga. Sadurunge Ida kunggahang ka suarga, malantaran kuasan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ida sampun mapaica pituduh ring parautusan seselikan Idane. 3 Sasampun Ida kasedayang, Ida makantenang raga ring parautusane, buat muktiang mungguing Ida wiakti sampun nyeneng. Sajeroning petang dasa rahina, ping kuda-kuda Ida makantenang raga miwah mabebaosan ring parautusan Idane, maosang indik Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 4 Ritatkala dane pada mapunduh, Ida miteketin dane sapuniki: "Eda pesan cening makaad uli kota Yerusalem, nanging antiangja paicane ane suba kajanjiang olih Ajin Gurune, buka ane suba orahang Guru teken cening. 5 Sawireh Dane Yohanes nglukat anak baan yeh, nanging tusing buin makelo, cening lakar pada kalukat baan Roh Suci." 6 Rikala iparautusan mapunduh ngiring Ida Hyang Yesus, dane nunasang ring Ida, sapuniki: "Inggih Ratu Panembahan, punapika ring masane mangkin IRatu mapakayun ngrajegang malih kaprabon bangsa Israele?" 7 Pasaur Idane sapuniki: "Unduk panemaya ane kapastiang baan Ida Sang Aji ngraga, manut kakuasan Idane, cening tusingja perlu nawang. 8 Nanging yen Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa suba nedunin cening, cening lakar kabekin baan kawisesan, tur cening lakar dadi saksin Gurune di kota Yerusalem, di sawewengkon Yudea muah Samaria, kanti nganteg ka tanggun gumine." 9 Sasampune Ida ngandika kadi asapunika, Ida kunggahang ka suargan, kaksi antuk parautusane, tumuli wenten mega ngilidin kantos Ida tan panggihin dane malih. 10 Risedek dane pada nulengek ka langite, nganengneng Ida munggah punika, jeg wenten anak lanang kekalih mabusana putih, ngadeg ring samping danene; 11 tur mabaos sapuniki: "Ih anak Galilea, nguda dadi ragane majujuk dini nulengek ka langite? Ida Hyang Yesus ane kunggahang ka suargan ngalahin ragane, Ida lakar rauh buin, patuh buka ane tingalin ragane Ida munggah ka suarga jani." 12 Parautusane raris mawali ka kota Yerusalem saking Bukit Saitun, sane sawatara akilo dohipun. 13 Sasampune rauh ring kota Yerusalem, iparautusan raris ngranjing tur munggah ka lotenge ring genahnyane madunungan. Parautusane sane madunungan irika, inggih punika: Petrus miwah Yohanes, Yakobus miwah Andreas, Pilipus miwah Tomas, Bartolomeus miwah Matius, Yakobus okan Dane Alpeus miwah Simon saking golongan Selotes miwah Yudas okan Dane Yakobus. 14 Dane sareng sami pada geleng tur nunggal pangapti sajeroning pangastawan, kasarengin antuk paraistri-istrine miwah Diah Maria, biang Ida Hyang Yesus miwah parasemeton Idane. 15 Maletan malih makudang-kudang rahinanipun, anake sane pada pracaya ring Ida Hyang Yesus raris mapunduh, sawatara wenten sareng satus kalih dasa akehipun. Irika Dane Petrus raris ngadeg tur mabaos sapuniki: 16 "Inggih parasemeton, mungguing daging Cakepan Sucine sane kasabdayang antuk Ida Sang Hyang Roh Suci malantaran Ida Sang Prabu Daud, ngeniang indik Dane Yudas, sane dados pamucuk anake sane ngejuk Ida Hyang Yesus, sampun kategepang. 17 Sane riin Dane Yudas taler dados anak seselikan pateh sakadi iraga, sane sareng-sareng negen pakaryane puniki." ( 18 Mungguing Dane Yudas sampun numbas tanah antuk jinah upah kacorahan danene. Ring tanahe punika dane labuh raris seda, weteng danene embud, tur isin weteng danene mabrarakan. 19 Sawatek anake sane wenten ring Yerusalem sami pada uning ring paindikane punika, kantos turah irika pakarangane punika kawastanin: "Hakal Dama", sane mapiteges: "Karang Getih".) 20 "Santukan ring Cakepan Kidunge wenten kunggahang, sapuniki: Banggayang mangda umahipune suung, tur tan wenten anak sane nongosin, tur tegakipune dados utusan mangda kambil antuk anak lianan.' 21 Punika awinanipun patut wenten anak malih adiri sane nyarengin iraga dados saksi, nyaksiang indik nyeneng Ida Hyang Yesus. Anake punika patut salah tunggal saking pantaran anake sane setata sareng-sareng ring iraga ngiring Ida Hyang Yesus nglelana, inggih punika ngawit saking masan Dane Yohanes midartayang tur ngamargiang lelukatan, kantos rauh ring panemayan Ida Hyang Yesus nilar iraga kunggahang ka suargan." 23 Irika raris dane sareng sami pada ngusulang anak sareng kalih, sane mapesengan: Yusup, sane kapesengin Barsabas (tur taler kapesengin Yustus) miwah Matias. 24 Dane sareng sami tumuli ngastawa sapuniki: "Inggih Ratu Panembahan, Palungguh IRatu wikan ring pepineh sakancan manusane. Duaning punika, inggih Ratu Panembahan, sinahangja ring titiang sareng sami, sane encen jaga selik Palungguh IRatu saking pantaran jadmane kekalih puniki, 25 buat jaga nyaluk tetegenan dados utusan, inggih punika tegak sane sampun katilarin antuk Dane Yudas, sane sampun makaon ngungsi genah danene niri." 26 Wusan punika dane sareng sami tumuli mulang undi buat sang kalih, raris Matias sane keni undi. Punika awinanipun Dane Matias raris kasarengang ring parautusane sane solas diri punika.

Pamargin Parautusan 2

1 Rikala rauh Rerainan Pentakostane, sawatek anake sane pracaya ring Ida Hyang Yesus pada mapunduh ring satunggiling genah. 2 Tan pararapan jeg wenten suara makuus rauh saking ambarane, suarannyane sakadi kuusan angin baret tur ngebekin umah genahipune mapunduh. 3 Raris ipun sareng sami manggihin geni marupa sakadi layah-layahan sambeh ngencegin ipun suang-suang. 4 Irika ipun sareng sami pada kabekin antuk Ida Sang Hyang Roh Suci, tumuli ngawitin mabaos nganggen basa sane malian-lianan, manut paican Ida Sang Hyang Roh Suci ring ipun suang-suang. 5 Duk punika ring Yerusalem katah wenten anak Yahudi sane sadu sane rauh saking negara-negara sane wenten ring sakuubing jagat. 6 Rikala ipun sareng sami miragi suara sane makuus punika, ipun sami pada rauh pagrunyung. Ipun sareng sami pada kablegbegan, santukan ipun suang-suang pada miragi parautusane mabebaosan nganggen basanipune suang-suang. 7 Ipun sareng sami pada bengong tur angob, sarwi mabaos asapuniki: "Boyake anake sane mabaos puniki jadma uedan wewengkon Galilea? 8 Napi awinanipun iraga sareng sami miragi ipun pada mabaos nganggen basa uedan iragane suang-suang? 9 Iraga puniki anak uedan saking: wewengkon Partia, Media miwah Elam, saking Mesopotamia, Yudea miwah Kapadokia, saking Pontus miwah Asia; 10 saking Prigia miwah Pampilia, saking jagat Mesir miwah sawewengkon Libia sane nampek ring kota Kirene. Ring pantaran iragane iriki wenten taler sane rauh saking kota Roma; 11 inggih punika anak Yahudi miwah jadma boya Yahudi sane ngagem agama Yahudi, tur wenten taler ring pantaran iragane sane rauh saking Pulo Kreta miwah jagat Arab. Iraga sareng sami pada miragi ipun pada mabaos nganggen basan iragane suang-suang, nyritayang indik pakaryan-pakaryan sane agung tur luih, sane kakardi antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa." 12 Ipun sami pada angob tur bengong saha saling takenin, sapuniki: "Napike pitegesipun puniki?" 13 Nanging wenten sane lianan minjulin parautusane antuk baos kadi asapuniki: "Anake puniki sami pada punyah ulihan ipun nginum anggur." 14 Irika Dane Petrus raris ngadeg, kasarengin antuk iparautusan sane solas diri, tur antuk suara sane jangih dane ngawitin mapidarta ring anake akeh punika, sapuniki: "Inggih parasemeton sane wenten ring kota Yerusalem, pirengangja atur tiange. Sane mangkin tiang jaga nguningayang punapi teges paindikane puniki. 15 Anake puniki sinamian boyaja punyah sakadi panyengguh ragane, santukan puniki wau jam sia semeng. 16 Nanging paindikane puniki manut ring sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane kawecanayang malantaran Nabi Yoel, kadi asapuniki: 17 'Ida Sang Hyang Widi Wasa masabda: Dipanemayan makire pamragat gumine, Ulun lakar ngadakang paundukan-paundukan ane buka kene; Ulun bakal nyriokang Roh Ulun sig sakancan manusane. Pianak-pianak kitane ane muani muah ane luh lakar pada nartayang paundukan-paundukan ane lakar adakang Ulun. Bajang-bajang kitane bakal pada ningalin ciri sipta jati. Buina odah-odah kitane bakal pada maan ipian. 18 Didinane ento Ulun masih bakal nyriokang Roh Ulun sig paraparekan muah panyeroan Ulun. Tur ia pada bakal nartayang paundukan-paundukan ane lakar adakang Ulun. 19 Ulun bakal ngadakang praciri baduur di langite. Muah katawahan-katawahan beten di gumine. Lakar ada getih muah api muah andus malepuk. 20 Matan aine lakar remrem, bulane lakar barak buka getihe, satonden teka panemayan Ida Sang Panembahan ane agung tur luih. 21 Buina nyenja ane nyambat parab Ida Sang Panembahan ia lakar karahayuang.' 22 Inggih parasemeton Israel, indayang pirengang atur tiange puniki: Ida Hyang Yesus saking kota Nasaret punika, sane dados utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sampun kasinahang ring semeton masrana praciri-praciri, katawahan-katawahan miwah ciri-ciri sane kakardi antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa malantaran Ida. Semeton ngraga sampun uning ring paindikane punika, santukan indike punika, kalaksanayang ring pantaran semetone. 23 Manut pakayunan miwah rencanan Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ida sampun mastiang mangda Ida Hyang Yesus kaserahang ring semeton; tur semeton nyedayang Ida, malantaran semeton nyerahang Ida ring anake sane madosa, mangdane Ida kapentang kapacek ring salibe. 24 Nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nangiang Ida saking pantaran anake padem, tur mebasang Ida saking sangsaran patine, santukan kakuasan patine nenten mrasidayang ngreh Ida. 25 Santukan ngeniang paindikan Idane punika, Ida Sang Prabu Daud sampun mabaos asapuniki: 'Titiang tansah nganengneng Ida Sang Panembahan, santukan Ida malingga ring kenawan titiange, kantos titiang nenten pacang onyah-anyih miwah nemu kamewehan. 26 Malantaran paindikane punika manah titiange gargita, tur jiwan titiange kabekin antuk kaliangan, tur dewek titiange pacang polih pararian saha tentrem rahayu. 27 Santukan Palungguh IRatu nenten jaga ngutang jiwan titiange ring pati loka. Palungguh IRatu tan jaga manggayang parekan Palungguh IRatune sane astiti bakti pacang nemu sengkala. 28 Palungguh IRatu sampun matujuhin titiang margi sane ngungsi urip, tur ring ajeng Palungguh IRatu titiang tansah kabekin antuk kaliangan!' 29 Inggih semeton, tiang patut terus terang matur ring parasemeton, ngeniang ring indik leluur iragane Ida Sang Prabu Daud. Ida sampun seda tur kapendem miwah genah idane kapendem kantun panggihin iraga rauh mangkin. 30 Ida punika maraga Nabi, tur Ida uning ring janjin Ida Sang Hyang Widi Wasa sane karauhang ring ragan idane kadi asapuniki: Mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun masumpah, mungguing saking katurunan Ida Sang Prabu Daud sane jagi kadegang nyeneng prabu, sakadi ida ngraga. 31 Ida Sang Prabu Daud sampun ngaksi paindikan sane pacang kakardi antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, punika awinan ida maosang indik nyeneng Ida Sang Prabu Sane Kajanjiang punika, saking pantaran anake padem, kadi asapuniki: Ida nenten jaga kabanggayang ring Pati loka. Anggan Idane tan jaga rusak.' 32 Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nangiang Ida Hyang Yesus puniki saking pantaran anake padem, tur tiang sareng sami puniki makadados saksin paindikane punika. 33 Ida sampun katangiang tur kalinggihang ring singasanane sane mawisesa ring tengen Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur Ida sampun nrima Ida Sang Hyang Roh Suci sane sampun kajanjiang antuk Ajin Idane. Ida Sang Hyang Roh Suci punika taler sampun paicayang Ida ring tiang sareng sami, sakadi sane sampun aksi miwah pireng semeton iwau. 34 Santukan boya Ida Daud sane munggah ka suargan, nanging ida ngraga ngandika asapuniki: Ida Sang Panembahan masabda ring Panembahan titiange: Negakja cening dini di tongose ane ledangin Aji. 35 Kanti musuh-musuh ceninge lakar dadiang Aji pajekjekan batis ceninge.' 36 Dadosipun sawatek bangsa Israel patut sami pada tatas uning, mungguing Ida Hyang Yesus, sane sampun pentang tur pacek semeton ring salibe punika, Ida sane sampun kadegang dados Panembahan miwah Prabu Sane Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa!" 37 Riwau anake akeh punika miragi paindikane punika, sami pada dekdek renyuh manahipune, tumuli ipun pada nunasang ring Dane Petrus miwah parautusane sane lianan, sapuniki: "Inggih parasemeton, punapike sane patut laksanayang tiang?" 38 Pasaur Dane Petrus, sapuniki: "Pada kutangja dosa-dosan semetone suang-suang, raris malukat dados pangiring Ida Sang Hyang Yesus Kristus, mangda dosa-dosan semetone kampurayang; raris semeton jaga nampi Ida Sang Hyang Roh Suci, paican Ida Sang Hyang Widi Wasa. 39 Santukan janjin Ida Sang Hyang Widi Wasa, mula katiba ring semeton miwah oka-okan semetone, taler ring sakancan anake sane doh-doh, inggih punika sawatek anake sane kesengin pedek tangkil antuk Ida Sang Panembahan, Widin iragane." 40 Samaliha akeh pisan baos miwah pitutur sane kawedalang antuk Dane Petrus anggen dane miteketin miwah mituturin anake akeh punika, asapuniki baos danene: "Edohangja ragan semetone saking pasisip sane pacang nibenin soroh jadmane sane corah puniki!" 41 Saking pantaran anake punika akeh sane pracaya ring kasaksian Dane Petrus, tumuli ipun pada kalukat. Duk rahina punika wenten sawatara tigang tali diri akehipun anak sane katunggilang ring sawatek anake sane pracaya ring Ida Sang Hyang Yesus Kristus. 42 Ipun sami tansah geleng tur teleb ring paurukan parautusane, saha tuon ring sajeroning patunggilan. Ipun tansah nunggil sareng-sareng nunas bujana suci miwah ngastawa. 43 Irika akeh praciri miwah katawahan sane kaadakang antuk iparautusan, sane ngawinang sakancan anake pada karesresan. 44 Sawatek anake sane pracaya ring Ida Hyang Yesus sami pada pageh sajeroning patunggilan, tur sakancan paderbeannya makasami kadadosang due tengah. 45 Ipun pada ngadol arta branannyane, tur jinahne kadumang sareng sami manut ring kaperluannyane suang-suang. 46 Nyabran rahina ipun pada saguluk tur teleb mabakti ring Perhyangan Agung, samaliha madaar sareng-sareng ring umah-umahipune, maduluran manah sane liang tur ngalap kasor. 47 Ipun sareng sami taler muji Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur ipun katresnain antuk anake sinamian. Samalihne nyabran rahina Ida Sang Panembahan ngwewehin patunggilanipune antuk anak sane karahayuang.

Pamargin Parautusan 3

1 Sedek rahina anu, pukul tiga nyoreang, rikala masan anake mabakti, Dane Petrus miwah Dane Yohanes munggah ka Perhyangan Agung. 2 Irika ring pamedale sane mawasta "Gapura Asri" wenten anak rumpuh ngawit saking wau lekad. Nyabran rahina ipun kagandong tur kategakang ring pamedale punika, buat ngagendong ring anake sane jagi ka Perhyangan Agung. 3 Rikala ipun ngantenang Dane Petrus miwah Dane Yohanes jaga ngranjing, ipun nunas padana ring sang kalih. 4 Sang kalih tumuli nganengneng ipun. Irika Dane Petrus mabaos ring ipun sapuniki: "Nengnengja tiang!" 5 Duaning punika ipun raris nganengneng sang kalih, saha ngajap-ajap jaga polih padana. 6 Dane Petrus tumuli mabaos ring ipun sapuniki: "Yen pipis, tiang tusing pesan ngelah, nanging apa ane gelahang tiang, ento ane lakar baang tiang. Masrana kawisesan Ida Sang Hyang Yesus Kristus ane uli kota Nasaret, bangun tur majalanja ragane!" 7 Irika Dane Petrus ngambel lima tengawan anake punika, tur ngedetin ipun mangda majujuk. Jeg pramangkin buntut lan pagelangan buntut anake punika siteng. 8 Ipun ngencotang majujuk tur ngawitin mamargi milehan. Ipun raris ngiring sang kalih ngranjing ka Perhyangan Agung sambilang ipun mamargi jibrag-jibrag tur ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa. 9 Sawatek anake sane wenten irika, manggihin ipun nglincak tur ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa. 10 Rikala anake akeh punika ngelingin ipun, mungguing ipun sane pecak negak ngagendong ring pamedale sane mawasta "Gapura Asri", raris anake katah punika sami pada angob tur bengong ring paindikane sane sampun nibenin anake punika. 11 Santukan anake sane pecak rumpuh punika tan mari ngiring Dane Petrus miwah Dane Yohanes, kenginan sawatek anake sane angob iwau raris rauh ngrunyung Dane Petrus miwah Dane Yohanes ring piasane sane mawasta, Piasan Salomo. 12 Duk Dane Petrus nyingakin anake akeh punika, dane raris mapidarta sapuniki: "Inggih parasemeton tiang, bangsa Israel, napi awinanipun semeton angob ring paindikane puniki, tur napi awinanipun semeton jeg nganengneng tiang? Punapike pitaenang semeton, malantaran saking kakuasan miwah kasaduan tiange anake puniki nyidayang mamargi? 13 Ida Sang Hyang Widi Wasa, Widin Dane Abraham, Dane Ishak miwah Dane Yakub, Widin leluur iragane, Ida sampun ngluihang kaulan Idane inggih punika Ida Hyang Yesus. Nanging semeton sampun nyerahang Ida ring sang rumaos, tur nulak Ida ring ajeng Gubernur Pilatus, yadiastun manut pakayunan Dane Pilatus, Ida patut kabebasang. 14 Nanging semeton sampun nulak Ida sane maraga suci tur adil, tur semeton mapinunas ring Dane Pilatus mangda dane ledang mebasang anake sane ngamademang jadma punika, pinaka paica buat semeton. 15 Kadi asapunika semeton sampun nyedayang anak sane nuntun manusane ngungsi kauripan. Nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nangiang Ida saking pantaran anake padem, tur tiang sareng sami dados saksin paindikane punika. 16 Malantaran pracaya ring Ida Hyang Yesus, kenginan kuasan Idane punika sampun nguatang anake sane aksi tur uningin semeton puniki. Tur kapracayanipune punika sane sampun nyegerang ipun ring ajeng semetone sareng sami. 17 Inggih parasemeton, tiang uning mungguing pakardin semetone miwah parapamimpin semetone marep ring Ida Hyang Yesus punika, wantah majalaran saking kanambetan semetone. 18 Malantaran paindikane puniki, saluiring sane kasabdayang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa duke nguni malantaran paranabine, sane ngeniang indik Ida Sang Prabu Sane Kajanjiang punika, sane patut nandang sangsara, sane mangkin sampun kategepin. 19 Duaning asapunika sehinja pepinehe tur kutangja dosa-dosan semetone raris mawalija ka ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, mangda dosa-dosan semetone kabrastayang, 20 mangda semeton prasida muponin manah sane degdeg saking Ida Sang Panembahan, mangdane Ida prasida ngutus Ida Hyang Yesus, sane mula kaselik dados Prabu Sane Kajanjiang pabuat semeton. 21 Ida Sang Prabu Sane Kajanjiang punika patut malingga ring suargan, kantos saluiring paindikan kaanyarang, satinut ring sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane sampun kawedarang malantaran paranabine sane suci duke nguni. 22 Santukan Nabi Musa ngandika sapuniki: 'Ida Sang Hyang Widi Wasa, pacang ngadegang Nabi adiri saking pantaran parasemeton ragane, pateh sakadi tiang. Pirengang tur telebangja saluiring paindikane sane sabdayang dane ring semeton. 23 Sapasiraja sane tan kayun mirengang pangandikan sang nabine punika, ipun jaga kakutang tur kasirnayang saking pantaran kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa.' 24 Tur sakancan paranabine, ngawit saking Dane Samuel miwah ungkuran ring dane, sane sampun naenin mapidarta makasami taler sampun ngelepang indik masane puniki. 25 Saananing janjin Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane kalantarin antuk paranabin Idane, punika mula pabuat semeton. Samaliha semeton nampi duman waris pasubayan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane kajanjiang ring leluur iragane. Sakadi sabdan Idane ring Dane Abraham sapuniki: 'Majalaran uli sentanan kitane, Ulun bakal ngamertanin sawatek bangsane di gumine!' 26 Kadi asapunika Ida Sang Hyang Widi Wasa nyelik tur ngutus kaulan Idane pinih riin ngrauhin semeton, buat ngamertanin tur nuntun semeton suang-suang mabalik saking pamargin semetone sane corah."

Pamargin Parautusan 4

1 Durung puput Dane Petrus miwah Dane Yohanes mabaos ring anake akeh punika, tan dumade raris wenten parapandita lan komandan pajagaan Perhyangan Agunge miwah paragolongan Sadukine rauh maranin sang kalih. 2 Dane sareng sami pada duka pisan, santukan sang kalih ngurukang anake akeh punika, mungguing Ida Hyang Yesus sampun nyeneng saking pantaran anake padem, dados pinaka bukti mungguing jadmane padem pacang murip malih. 3 Punika awinanipun dane sareng sami ngejuk tur mangkeng sang kalih ngantos makabenjang semengipun, santukan daweg punika sampun wengi. 4 Nanging anake sane miragiang pidartan dane sang kalih, akeh sane pracaya ring Ida Hyang Yesus; cacah jiwanipune makasami sawatara limang tali diri akehipun. 5 Benjangne parapamimpin miwah parapanglingsir Yahudine miwah guru-guru agamane sami pada paum ring kota Yerusalem, 6 kasarengin antuk Sang Pandita Agung Hanas miwah Kayapas, Yohanes miwah Aleksander miwah akeh malih anak lianan, sawatek anak sane dados kulawargan Sang Pandita Agung. 7 Iparautusan makakalih raris katangkilang ring ida dane sareng sami, tur katetes antuk pitaken-pitaken sapuniki: "Kenkenang ragane nyegerang anake rumpuh ene? Kawisesan apa ane gelahang ragane muah adan nyene ane ojah ragane?" 8 Dane Petrus sane kalingganin antuk Ida Sang Hyang Roh Suci, tumuli matur ring ida dane sareng sami, sapuniki: "Inggih parapamucuk miwah parapanglingsir bangsa Yahudine sinamian. 9 Yening ring rahinane puniki titiang sareng kalih katetes ngeniang indik pakardi ayu marep ring anake rumpuh puniki miwah kadi asapunapi antuk titiang nyegerang ipun, 10 inggih titiang matur piuning ring ida dane sareng sami miwah ring sawatek bangsa Israele, mungguing anake sane majujuk ring ajeng ida dane puniki prasida sampun seger oger, punika wantah malantaran kawisesan parab Ida Hyang Yesus Kristus sane saking kota Nasaret, sane sampun pentang tur pacek ragane ring salibe, nanging sampun kanyenengang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa saking pantaran anake padem. 11 Manut sakadi sane sampun kakecap ring Cakepan Sucine: Mungguing Ida Hyang Yesus, Ida punika maraga Batu sane kakutang antuk paratukang batune, inggih punika ragane sareng sami, nanging Ida sampun kadadosang batu dasar sane paling pentinga.' 12 Wantah ring Ida ngraga wenten karahayuan; santukan ring sasoring akasa saduuring pretiwi tan wenten malih parab tiosan sane kapaicayang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa ring imanusa, sane ngranayang iraga rahayu." 13 Sawatek anake sane paum irika sami rumasa angob ring kawanenan Dane Petrus miwah Dane Yohanes, santukan ida dane sami pada wikan mungguing sang kalih punika tan naenin mapaguruan. Ida miwah dane raris eling, mungguing sang kalih punika pecak pangiring Ida Hyang Yesus. 14 Sawatek anake sane paum irika, tan wenten sane mrasidayang nimpalin baos dane sang kalih, santukan sami pada nyingak anake sane sampun kasegerang punika majujuk ring samping Dane Petrus miwah Dane Yohanes. 15 Duaning asapunika sang kalih raris kapangandikayang medal saking genah pasangkepane punika, tur ida dane raris matetimbangan. 16 Tetimbangan ida danene sapuniki: "Sapunapi antuk matakeh ring anake puniki? Sawatek jadmane sane wenten ring kota Yerusalem sami pada uning, mungguing anake puniki sampun ngwentenang katawahan sane aeng pisan, samaliha iraga nenten mrasidayang moyanin indike punika. 17 Nanging mangda sampunang indike puniki sayan amiug ring pantaran jadmane katah, becikan iraga miteketin tur nombahang ipun, mangda sampunang ipun malih mabaos nyambat-nyambat wastan Yesus punika ring sapasira jua." 18 Wus punika iparautusan makakalih malih kapangandikayang ngranjing, raris kapiteketin mangda sampunang dane nguruk tur nyambat-nyambat parab Ida Hyang Yesus. 19 Nanging Dane Petrus miwah Dane Yohanes matur sapuniki: "Inggih, indayang ida dane ngraga sane nepasin, sane encen kabaos patut ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, punapike satinut ring ragane, punapi ninutin Ida Sang Hyang Widi Wasa? 20 Santukan titiang tan pacang rered jagi midartayang paindikan sane sampun pangguh miwah piragi titiang." 21 Sawatek anake sane paum irika malih miteketin sang kalih saha banget pisan, tumuli kabebasang, santukan ida dane nenten polih dadalan sane pacang kanggen nyisipang sang kalih. Maliha ida dane pada ajerih ring anake akeh, sane sami ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa, malantaran ngatonang anake rumpuh punika sampun seger. 22 Mungguing anake sane sampun kasegerang antuk cara sane tawah punika, tuuh ipun sampun lintang ring petang dasa tiban. 23 Sasampune Dane Petrus miwah Dane Yohanes kabebasang, digelis dane ngrauhin parasemeton pasamuane, tur nuturang saluiring paindikan sane sampun kawecanayang antuk parapangageng panditane miwah parapanglingsir bangsa Yahudine. 24 Tatkala parasemeton punika miragi paindikane punika, dane sareng sami pada saguluk ngastawa ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, sapuniki: "Inggih Ratu Sang Panembahan, sane ngadakang akasa miwah jagat, segara saha sadagingipun makasami! 25 Malantaran leluur titiange Sang Prabu Daud, parekan Palungguh IRatu sane katuntun antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, Palungguh IRatu sampun masabda sapuniki: Apa krana parabangsane ane tidong bangsa Israel pada iur? Apa kranane parabangsane ngrincikang paundukan-paundukan ane tan papuara? 26 Pararatune di gumine pada sregep sayaga muah parapangedene pada sangkep, nglawan Ida Sang Panembahan muah Sang Prabu Ane Kajanjiang ento.' 27 Santukan Sang Prabu Herodes miwah Gubernur Pilatus sinarengan ring parabangsane miwah wong Israel, ring kotane puniki sami pada igum misadia nglawan Ida Hyang Yesus, Kaula druene sane suci, sane sampun adegang Palungguh IRatu dados Prabu. 28 Ipun sareng sami sampun sayaga jaga nglaksanayang saluiring paindikan sane sampun pastiang Palungguh IRatu saking nguni, sane janten pacang kasidan, manut kawisesan miwah pakarsan Palungguh IRatu. 29 Inggih Ratu Panembahan, sane mangkin cingakja panyangsara sane tibakang ipun ring titiang sareng sami; tur lugrainja titiang parakaulan Palungguh IRatu, kawanenan buat midartayang Orti Rahayun Palungguh IRatu. 30 Enjuhangja tangan Palungguh IRatu buat nyegerang anak sakit miwah ngwentenang katawahan-katawahan miwah praciri-praciri malantaran parab Ida Hyang Yesus, Kaulan Palungguh IRatu sane suci." 31 Wau dane puput ngastawa, genah danene mapunduh punika raris magejeran. Dane sareng sami kabekin antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur ngawitin pada wanen midartayang Orti Rahayun Ida Sang Hyang Widi Wasa. 32 Sawatek anake sane pracaya ring Ida Hyang Yesus punika sami pada nunggal manah miwah pepinehnyane. Ipun sareng sami maosang, mungguing sakancan paderbeannyane punika boya dados derbennyane niri-niri, nanging makasami dados due tengah. 33 Iparautusan midartayang indik nyeneng Ida Hyang Yesus kadulurin antuk kawisesan sane agung, tur Ida Sang Hyang Widi Wasa nyriokin dane antuk sih pasuecan ngantos maliah-liah. 34 Ring pantaran anake sane pracaya ring Ida Hyang Yesus punika tan wenten sane kakirangan. Santukan sane madue tegal wiadin umah, sami pada ngadol paderbeannyane, tur jinah pikolihannyane punika kabakta, 35 katurang ring ajeng iparautusan. Jinahe punika raris kadum-dumang ring sawatek anake sane pracaya, manut kaperluannyane suang-suang. 36 Kadi asapunika taler Dane Yusup anak suku Lewi uedan Pulo Siprus, sane kapesengin Barnabas antuk parautusane, (sane pitegesipun: Juru panglipur). 37 Dane ngadol tegal paderbeannyane, jinahipune kabakta tur katurang ring ajeng parautusane.

Pamargin Parautusan 5

1 Duk punika wenten anak tios sane mawasta Ananias, kurenanipune mawasta Sapira. Ipun taler ngadol tanah tegalanipune acutak. 2 Jinah panumbas tegalipune punika abagian kasepel antuk Ananias, tur sane abagian katurang ring iparautusan. Indike punika kuningin antuk somahipune. 3 Dane Petrus raris mataken ring ipun sapuniki: "Semeton Ananias, napi awinan pakayunan semetone kareh antuk Ratun Setane, kantos semeton mobab ring Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur ngengkebang abagian pamelin tegal semetone punika? 4 Sadurung tegale punika adol semeton, boyake tegale punika mula tuah tegal semeton? Tur sasampune kadol, jinahne taler semeton sane nuenang. Napi awinan semeton ngrincikang kadi asapunika ring pakayunan semetone? Boyaja manusa sane bobabin semeton, nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa!" 5 Wau Ananias miragi baos Dane Petrus kadi asapunika, jeg pramangkin ipun bah tur padem. Sawatek anake sane miragi paindikane punika sami pada ajerih. 6 Irika wenten makudang-kudang anak truna rauh ngambil sawan Ananiase tumuli karingkes tur kabakta medal, raris kapendem. 7 Sawatara maletan tigang jam, somahipune raris rauh irika, nanging paindikane sane iwau punika tan uningin ipun. 8 Dane Petrus tumuli mabaos ring ipun, sapuniki: "Semeton Sapira, indayang orahang ring tiang, punapike sawiakti aji amunika durus tegal semetone?" Pasauripune: "Inggih sawiakti wantah aji amunika!" 9 Irika Dane Petrus raris mabaos ring ipun sapuniki: "Napi awinan semeton sareng kalih jeg saadung mintonin Roh Ida Sang Panembahan? Anake sane nanem sawan rabin semetone, sampun ring obag-obagan jelanane, jagi ngosong semeton medal." 10 Jeg pramangkin ipun bah ring ajeng Dane Petrus, ngraris padem. Ipun raris kagosong medal, antuk paratrunane iwau, tumuli katanem ring samping genah kurenanipune matanem. 11 Pasamuane miwah sakancan anake sane miragiang paindikane punika, sami pada ajerih pisan. 12 Daweg punika parautusan Ida Hyang Yesus akeh ngwentenang praciri miwah katawahan-katawahan ring pantaran jadmane akeh punika. Sawatek anake sane pracaya ring Ida Hyang Yesus sami tansah pada saadung mapunduh, nunggil dados asiki ring Piasan Salomone. 13 Anake sane lianan, tan wenten sane purun matunggilan ring anake sane pracaya punika, nanging makasami pada ngajiang anake sane pracaya punika. 14 Samaliha sayan sue mawuwuh-wuwuh akehnya anake lanang istri sane pracaya ring Ida Sang Panembahan. 15 Sasampune manggihin katawahan sane kakardi antuk parautusan Ida Hyang Yesus, akeh anake pada ngajak anak sakit ka sisin margine, kasareang ring tabane miwah ring tikehe, mangdane yening Dane Petrus nglintang irika, anake sakit punika keni kaungkulin antuk lawat Dane Petrus. 16 Samaliha akeh anake pada mabered rauh saking kota-kota sane wenten ring samping-samping kota Yerusalem, tur ngajak anak-anak sakit miwah sakancan anak sane karangsukan setan. Anake punika makasami pada kasegerang. 17 Irika Sang Pandita Agung miwah parapangiring idane, inggih punika sawatek anggota golongan Sadukine, kalintang merang ring kayun. Punika awinane ida dane sareng sami mapakayunan jaga nyangsarain parautusan Ida Hyang Yesus. 18 Parautusan Idane tumuli kejuk tur kapangkeng. 19 Nanging duk wengi punika jelanan pangkenge punika kampakang antuk malaekat Ida Sang Panembahan, parautusan Idane katuntun medal, tur kapangandikain sapuniki: 20 "Kemaja ka Perhyangan Agung, tur tuturangja idup anyare teken anake makejang." 21 Parautusan Ida Hyang Yesus pada sairing, tur sasampune tatas rahina dane ngranjing ka Perhyangan Agung tur dane ngraris ngawitin nguruk irika. Duk punika Sang Pandita Agung miwah parapangiring idane ngwedalang arah-arah, marumang Majelis Agamane, inggih punika parapanglingsir bangsa Yahudine. Ida taler ngandikayang mangda parautusan Ida Hyang Yesus kamedalang saking pangkeng, tur katangkilang ring ajeng parumane punika. 22 Nanging ritatkala paraprajurite rauh ring pangkeng, parautusane tan wenten panggihin ipun irika, duaning punika ipun raris mawali tur nguningayang indike punika ring Majelis Agamane, sapuniki: 23 "Ritatkala titiang rauh ring pangkeng, panggihin titiang korin pangkenge kantun makancing tekek pisan, tur parapajagaane pada sregep, sayaga ring arepan korine. Nanging wau korine punika ampakang titiang, tan wenten jadma panggihin titiang ring tengah pangkenge punika!" 24 Duk parakomandan pajagaan Perhyangan Agunge miwah parapangageng panditane mireng paindikane punika, dane sami angob tur mataken, napi sane ngawinang parautusane kadi asapunika. 25 Duk punika raris wenten anak rauh nangkil tur matur piuning sapuniki: "Inggih guru, anake sane sampun pangkeng guru punika, sane mangkin ipun wenten ring Perhyangan Agung sedek ngurukang anake akeh!" 26 Irika komandan pajagaan Perhyangan Agunge kairing antuk parapajagaane raris ngambil parautusane punika, nanging tan malih nganggen kawirosan, kabatek antuk ajerih danene ring anake akeh, mangda sampunang dane kencurin antuk batu. 27 Dane tumuli nangkilang parautusane punika ring ajeng Majelis Agamane. Irika parautusane katetes antuk Sang Pandita Agung, 28 sapuniki: "Tiang suba pangsanget pesan nombahang ragane ngurukang nganggon kawisesan adan Yesuse ento. Nanging ane jani kota Yerusaleme makejang suba ebekin ragane baan paurukan ragane ento. Tur ragane sarat mabudi nalih tiang ajak makejang ane ngamatiang Yesus!" 29 Dane Petrus miwah parautusane sane lianan, tumuli masaur, sapuniki: "Iraga patut sairing ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, langkungan ring ninutin imanusa. 30 Sasampunne ragane nyedayang Ida Hyang Yesus malantaran mentang tur macek Ida ring salibe, Ida Sang Hyang Widi Wasa, Widin leluur iragane tumuli nangiang Ida saking pantaran anake padem. 31 Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nangiang Ida tur nglinggihang Ida ring singasanane sane mawisesa ring tengen Idane buat dados Pamucuk miwah Juru Rahayu, mangda bangsa Israele prasida polih sela buat ngesehin pepineh muah ngutang dosa-dosannyane tumuli polih pangampura saking Ida Sang Hyang Widi Wasa. 32 Titiang sareng sami puniki miwah Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane kapaicayang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa ring sawatek anake sane astiti bakti ring Ida, dados saksi pabuat saluiring paindikane punika." 33 Wau mireng paindikane punika, sawatek anake sane parum punika sami pada marasa merang ring kayun, kantos sami mapakayun jaga nyedayang utusane punika. 34 Nanging saking pantaran anake sane parum irika, wenten anak saking golongan Parisi adiri sane mapesengan Gamaliel, guru agama sane kajiang antuk anake akeh. Dane tumuli ngadeg tur mapinunas mangda parautusane punika kabakta medal ka jaba riin. 35 Wus punika dane raris matur ring Majelis Agamane sapuniki: "Inggih semeton bangsa Israel, patut semeton tangar pisan ring paindikane sane jaga margiang semeton marep ring jadmane puniki. 36 Sane riin wenten anak sane mawasta Teudas sane ngaku-ngaku dados pamimpin. Wenten sawatara sareng samas diri anak sane ngraremin ipun. Nanging ipun kapademang, tur sawatek pangiringipune sami pada sambeh pablesat, tur sirna. 37 Wusan punika duk masan anake nyacah jiwa, wenten malih anak mawasta Yudas saking wewengkon Galilea. Ipun taler akeh polih anak sane satinut ring ipun. Nanging ipun taler kapademang tur sawatek pangiringipune sami pada sambeh pablesat. 38 Kadi asapunika taler ngeniang indike sane mangkin, tiang matur pakeling ring parasemeton, sampunang pisan semeton mlegendahang jadmane puniki. Banggayang ipun sapunika. Yening pepineh miwah pakardinipune punika saking imanusa kawitnyane, sinah ipun jaga sirna. 39 Nanging yening saking Ida Sang Hyang Widi Wasa kawitnyane, parasemeton tan jagi mrasidayang nyirnayang jadmane puniki. Menawi benjang pungkur jaga sinah, mungguing semeton sujatinipun nglawan Ida Sang Hyang Widi Wasa." Pakeling Dane Gamaliel punika kapatut antuk Majelis Agamane. 40 Parautusane punika tumuli kapangandikayang ngranjing, raris dane katigtig tur kaglemekin mangda dane sampunang malih ngurukang nganggen kawisesan parab Ida Hyang Yesus. Wus punika raris dane kabebasang. 41 Parautusan Ida Hyang Yesus raris medal, kesah saking Majelis Agamane punika, tur marasa liang pisan, santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nglugrain dane nandang sangsara malantaran parab Ida Hyang Yesus. 42 Nyabran rahina dane nglanturang ngurukang miwah midartayang Orti Rahayu indik Ida Hyang Yesus, Sang Prabu Sane Kajanjiang punika, ring Perhyangan Agung miwah ring umah-umah anake.

Pamargin Parautusan 6

1 Duk punika pasamuane sayan mawuwuh-wuwuh akehipun. Raris wenten pakrimik ring pantaran anak Yahudi uedan Yunani marep ring anak Yahudi uedan Yudea. Santukan rikala ngedumang padana nyabran rahina, parabebalu uedan Yunanine sering kalemenahang. 2 Duaning punika parautusane makaroras tumuli munduhang pasamuane makasami, saha mabaos sapuniki: "Kirang patut rasanne yen tiang sareng sami kantos tuleman midartayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa, majalaran wantah ngetang jinah kewanten. 3 Inggih parasemeton, duaning punika pilihja anak sane sampun kabaos sadu tur wicaksana ring pantaran semetone pitung diri akehipun, samaliha sane kabekin antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. Ipun jagi serahin tiang ngamargiang paindikane punika. 4 Mangda tiang sareng roras puniki mrasidayang ngilis ngamargiang pangastawan miwah midartayang Orti Rahayu kewanten." 5 Pasamuane makasami pada saadung ring baos parautusane punika. Duaning punika ipun sareng sami raris milih Dane Stepanus, anak sane pageh pracaya ring Ida Hyang Yesus lan kabekin antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah Dane Pilipus, Dane Prokorus, Dane Nikanor, Dane Timon, Dane Parmenas miwah Dane Nikolaus anak saking kota Antiokia sane magama Yahudi. 6 Dane sareng pepitu raris katangkilang ring ajeng parautusane. Irika parautusan Ida Hyang Yesus tumuli ngastawayang dane tur napak duur danene antuk tangan. 7 Sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa raris sayan sumebar. Pasamuane ring Yerusalem sayan maweweh-weweh akehipun, tur akeh taler parapandita sane nrima tur pracaya ring Orti Rahayune punika. 8 Duk punika Dane Stepanus sane bek antuk sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa, samaliha bek antuk kawisesan, ngwentenang makudang-kudang katawahan miwah praciri ring arepan anake akeh. 9 Nanging wenten makudang-kudang anak sane ngamesehin dane. Anake punika warga pasamuan Yahudi sane mawasta Pasamuan Anak Merdeka, inggih punika anak Yahudi uedan kota Kirene miwah kota Aleksandria. Anake punika kasarengin antuk anak Yahudi saking wewengkon Kilikia miwah Asia, sami pada matembung baos nglawan Dane Stepanus. 10 Nanging rikala Dane Stepanus mabaos, Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa ngicen dane kawicaksanan, kantos sakancan anake punika nenten mrasidayang nimpalin baos danene. 11 Raris anake punika ngoles makudang-kudang anak, mangdane nyak mabaos sapuniki: "Tiang sareng sami sampun miragi jadmane puniki ngucap langgana ring Dane Musa miwah ring Ida Sang Hyang Widi Wasa." 12 Malantaran punika ipun ngoles anake katah, parapanglingsire miwah paraguru agamane. Sakancan anake punika tumuli pada nyagjag tur ngejuk Dane Stepanus, raris katangkilang ring ajeng Majelis Agamane. 13 Anake punika raris ngajak makudang-kudang anak jaga kanggen saksi, buat ngaturang kasaksian palsu marep ring Dane Stepanus, sapuniki: "Anake puniki tansah nganistayang Perhyangan Agung iragane, Pidabdab Torate. 14 Titiang sareng sami sampun miragi baosipune mungguing Yesus saking kota Nasaret punika jaga nguugang Perhyangan Agunge, tur ngesehin tata krama sane sampun tami iraga saking Dane Musa!" 15 Sawatek anake sane paum ring Majelis Agamane punika sami pada mandreng Dane Stepanus. Irika prarain danene kakantenang waluya sakadi prarain malaekat.

Pamargin Parautusan 7

1 Sang Pandita Agung raris mataken ring Dane Stepanus, sapuniki: "Apake saja buka keto?" 2 Irika Dane Stepanus matur kadi asapuniki: "Inggih parasemeton miwah parapanglingsir titiange, pirengangja atur titiange puniki. Ida Sang Hyang Widi Wasa Sane Maha Luih sampun makantenang raga ring Dane Abraham leluur iragane duk dane kantun malinggih ring tanah Mesopotamia, sadurung dane lunga tur jenek ring tanah Haran. 3 Irika Ida Sang Hyang Widi Wasa masabda ring dane, sapuniki: 'Kalahinja panyamaan muah gumin kitane, tur kemaja kita luas ka gumi ane lakar patujuhang Ulun teken kita!' 4 Punika awinannya dane kesah saking jagat Kasdime tumuli jenek malinggih ring tanah Haran. Sasampun ajin danene seda, Ida Sang Hyang Widi Wasa ngandikayang dane magingsir saking irika, ka jagate puniki, genah linggih parasemeton miwah paraida danene sane mangkin. 5 Duk punika Ida Sang Hyang Widi Wasa nenten mapaica tanah angan atampak, sane jaga dados duen danene ngraga, nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa majanji jaga maicayang tanahe puniki ring Dane Abraham, tur jaga dados druen danene miwah saparisentanan danene. Duk Ida Sang Hyang Widi Wasa ngardi prajanjian punika, Dane Abraham durung madue putra. 6 Sapuniki sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa ring dane: 'Parisentanan kitane lakar nongos di gumin anake, ditu ia dadi panjak tur lakar kasangsarain samas tiban makelonne. 7 Nanging Ulun lakar nyisipang bangsane ane manjakang ia, tur sasubane keto ia ajaka makejang lakar magedi uli di gumine totonan, tur lakar mabakti teken Ulun di gumine ene.' 8 Irika Ida Sang Hyang Widi Wasa raris mapaica upakara sunat ring Dane Abraham, pinaka dados pikukuh prajanjian punika. Punika awinanipun Dane Abraham raris nyunat Dane Ishak, sasampune dane mayusa kutus rahina; Dane Ishak nyunat Dane Yakub miwah Dane Yakub nyunat panglingsir leluur iragane makaroras. 9 Santukan parapanglingsir leluur iragane iri ati ring Dane Yusup, dane tumuli kadol dados panjak ring Mesir. Nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa nyayubin dane, 10 tur ngluputang saking saananing kasangsaran. Rikala Dane Yusup tangkil ring ajeng Sang Piraun, sang madeg prabu ring Mesir, Ida Sang Hyang Widi Wasa mapaica kawicaksanan tur ngiangin dane, ngantos dane kaledangin olih Sang Piraun. Sang Piraun tumuli ngadegang dane dados gubernur buat ngenterang jagat Mesire miwah sadaging purin sang prabune. 11 Irika raris wenten sayah ageng ring jagat Mesir miwah ring jagat Kanaan, kantos akeh jadmane keni sayah. Paraleluur iragane taler tan mrasidayang molih ajeng-ajengan. 12 Duaning punika ritatkala Dane Yakub mireng wenten gandum ring Mesir, dane raris ngutus putra-putran danene, paraleluur iragane. Punika pamargin danene sane kaping pisan ka Mesir. 13 Ring pamargin danene ka jagat Mesir sane kaping kalih, Dane Yusup raris nyinahang raga ring parasemeton danene. Sang prabu Mesire raris wikan ring palelintihan Dane Yusup. 14 Irika Dane Yusup raris ngwentenang utusan tangkil ring Dane Yakub, ajin danene, ngaturin mangda dane sakulawarga ledangja rauh ka Mesir. Kulawargan danene makasami wenten tigang benang diri. 15 Dane Yakub tumuli lunga ka jagat Mesir. Irika dane miwah paraleluur iragane seda. 16 Layon danene makasami kagingsirang ka kota Sikem, tur kapendem ring setrane sane pecak katumbas antuk Dane Abraham, saking parisentanan Dane Hemor. Setrane punika pecak katumbas antuk jinah perak. 17 Rikala sampun sayan nampek rauh panemayan Ida Sang Hyang Widi Wasa jaga ngamargiang janjin Idane, sane sampun janjiang Ida ring Dane Abraham, sayan mawuwuh akehipun bangsan iragane ring jagat Mesir. 18 Pamuputipun wenten sang prabu siosan jumeneng prabu ring jagat Mesir, sane tan uning ring Dane Yusup. 19 Sang prabu punika masangang pangindrajala marep ring bangsan iragane tur nyangsaren leluur iragane miwah kapaksa kapangandikayang ngentungang rare-rarennyane mangda padem, mangdane bangsan iragane puceh. 20 Duk masane punika Dane Musa embas, inggih punika anak alit sane kalintang bagus. Tigang sasih suennya dane kapatiningin ring jeroan danene. 21 Tur ritatkala dane kentungang, dane raris kaduduk antuk okan Sang Prabu Piraun sane istri, tur kapatiningin kadadosang putran idane ngraga. 22 Irika dane polih paurukan indik saluiring kaweruh wong Mesire, tur dane mawibawa sajeroning bebaos miwah pamargin danene. 23 Sasampune Dane Musa mayusa petang dasa taun, irika wetu pakayunan danene jaga macecingak ring semeton-semeton danene, inggih punika bangsa Israel. 24 Daweg punika cingak dane wenten satunggiling anak Israel kaala-ala olih anak Mesir adiri. Irika dane tumuli nulungin tur melanin anak Israele punika malantaran ngamademang anak Mesir punika. ( 25 Pitaenang dane, bangsan danene pacang ngresep, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa ledang mrabotang dane buat jaga mebasang bangsan danene. Nanging dane sareng sami pada tan ngresep.) 26 Benjangipun malih dane ngaksi wenten anak Israel magerengan sareng kalih tur dane ngindayang nyapsap anake sareng kalih punika. Pangandikan danene sapuniki: 'Inggih semeton indayang pirengang baos tiange. Ragane sareng kalih pada masemeton. Napi awinane semeton magerengan ngajak timpal?' 27 Nanging anake sane nuunin ngajak timpalnyane magerengan punika raris nuludang dane ka samping, sarwi mabaos sapuniki: 'Sapasira sane nadosang ragane pamrentah miwah hakim ring pantaran tiange sareng kalih? 28 Punapike ragane taler mapakayunan jaga ngamademang tiang, sakadi ragane ngamademang anak Mesire dibi?' 29 Wau Dane Musa mireng baos anake punika, dane raris makaon tan papamit saking Mesir, tumuli jenek malinggih ring tanah Midian. Irika dane madue putra lanang kekalih. 30 Sasampune maletan petang dasa taun, tumuli wenten salah tunggil malaekat Ida Sang Hyang Widi Wasa makantenang raga ring Dane Musa, ring tengah bet ketket sane ngendih murub, ring tegal melakange sane nampek saking Gunung Sinai. 31 Dane Musa kalintang angob manggihin paindikane punika, tumuli nganampekin bete punika mangda tatas antuk dane nyingakin. Irika raris dane mireng sabdan Ida Sang Panembahan, sapuniki: 32 'Ulun Widin leluur kitane, Widin Abraham, Ishak muah Yakub.' Irika Dane Musa jejeh ngetor tur tan purun malih maliat. 33 Ida Sang Panembahan malih masabda ring dane, sapuniki: 'Embusja sandal kitane sawireh tongos kitane majujuk ene tanah suci. 34 Ulun suba nyingak kasangsaran ane tandangina baan kaulan Ulune di tanah Mesir. Ulun suba ningeh sesambatannyane, tur Ulun lakar tumurun mebasang ia. Ane jani Ulun lakar ngutus kita ka tanah Mesir.' 35 Dane Musa punika, sane katulak antuk bangsa Israel antuk baos kadi asapuniki: Sapasira sane nadosang ragane pamrentah miwah hakim, dane punika sane kutus antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, malantaran sang malaekat sane sampun makantenang raga ring bete sane ngendih murub, buat dados pamrentah miwah juru rahayu. 36 Dane nuntun bangsane punika medal saking jagat Mesir, ngadakang makudang-kudang praciri miwah katawahan ring jagat Mesir, ring Segara Abang miwah ring tegal melakange, kantos petang dasa taun suenipun. 37 Dane Musa puniki sane sampun mapidarta ring bangsa Israele puniki: 'Ida Sang Hyang Widi Wasa jaga ngadegang nabi adiri pabuat semeton sane pateh sakadi tiang, sane metu saking pantaran semetone.' 38 Dane Musa puniki sane sampun sareng-sareng bangsa Israel ring tegal melakange, irika dane sinarengan ring paraleluur iragane miwah sang malaekat sane pecak ngandika ring dane ring Gunung Sinai. Dane sane sampun nyuun sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa tur ngrauhang sabda punika ring iraga. 39 Nanging paraleluur iragane tan kayun ninutin dane, tur dane kasampingang, tur leluur iragane meled mawali ka jagat Mesir. 40 Punika awinan dane sareng sami matur ring Dane Harun sapuniki: 'Karyanangja tiang dewa sane pacang mamargi ring arep tiange. Santukan tiang tan uning yen paindikan napi sane sampun nibenin Dane Musa, sane sampun nuntun tiang medal saking jagat Mesir.' 41 Irika paraleluur iragane makarya arca godel banteng asiki, raris kaupakarain, tur dane ngwentenang karya ageng miwah masuka rena malarapan pakaryan danene punika. 42 Nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa raris matinggal saking dane, tur manggayang dane mabakti ring bintang-bintang ring langite sakadi sane sampun kasurat ring cakepan paranabine, sapuniki: Ih bangsa Israel! Buron apa ane suba tampah tur aturang kita teken Ulun, dugase di tegal melakange, kanti petang dasa tiban makelonne. 43 Aukudko tusing ada. Buina kita suba negen palinggih Dewa Moloke muah arca bintang Dewa Repane. Ento makejang arca ane gae tur sumbah kita. Wireh keto Ulun bakal ngentungang tur ngutang kita kanti ka gumi Babele.' 44 Palinggih Ida Sang Hyang Widi Wasa tansah wenten ring pantaran paraleluur iragane, rikala dane ring tegal melakange. Palinggihe punika kawangun manut sakadi sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa ring Dane Musa, tur sapaut ring conto sane sampun kedengang ring dane. 45 Sasampune punika paraleluur iragane sane ngwarisin palinggihe punika saking wong tuannyane, kapimpin antuk Dane Yosua ngaug tanahe puniki. Tanahe puniki sane keni kajarah saking bangsa-bangsane sane sampun katundung saking arepan danene, antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. Daweg punika palinggihe punika taler kategen tur kadegang iriki, ngantos rauh ring masan panyeneng Ida Sang Prabu Daud. 46 Ida Sang Prabu Daud kalintang kaledangin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. Irika ida raris mapinunas mangda kalugra ngwangun perhyangan buat linggih Ida Sang Hyang Widi Wasa, Widin Dane Yakub. 47 Nanging Ida Sang Prabu Salomo sane ngwangun Perhyangan pabuat linggih Ida Sang Hyang Widi Wasa. 48 Nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa Sane Maha Luur, nentenja malingga ring perhyangane sane kakardi antuk imanusa, sakadi pangandikan nabine sapuniki: 49 'Kene sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa: Langite ento dadi palinggih Ulune muah gumine dadi tatakan batis Ulune. Perhyangan ane buka kenken ane gae kita buat Ulun? Buina tongos ane buka apa ane dadi tongos Ulun masandekan? 50 Tusingke ene makejang Ulun ane ngadakang?' 51 Inggih parasemeton! Ambate bengkung parasemetone! Ambate punggung pakayunan parasemetone miwah ambate bongol karnan semetone marep ring sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Pateh sakadi leluur parasemetone, parasemeton taler tansah nulak Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 52 Wentenke nabi-nabi sane tan kasangsarain olih leluur parasemetone? Dane nyedayang parautusan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane duke nguni sampun nartayang indik pacang rauh Parekan Idane sane sujati, tur sane mangkin sampun tilas tur sedayang semeton. 53 Parasemeton sampun nampi pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa sane karauhang antuk paramalaekate, nanging parasemeton nenten kayun ninutin pituduhe punika!" 54 Riwau paraanggota Majelis Agamane mireng baos Dane Stepanuse kadi asapunika, sami pada duka pisan saha giet-giet. 55 Nanging Dane Stepanus sane kabekin antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, raris nulengek ka langite tur cingakin dane teja kaluihan Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah Ida Hyang Yesus ngadeg ring genah sane mawisesa ring tengen Ida Sang Hyang Widi Wasa. 56 Raris dane mabaos sapuniki: "Cingakinja, tiang manggihin langite mampakan, miwah Sang Putraning Manusa ngadeg ring genahe sane mawisesa ring tengen Ida Sang Hyang Widi Wasa!" 57 Paraanggota Majelis Agamane sami pada jerit-jerit tur nekep karna tumuli sami mabriuk ngejuk Dane Stepanus, 58 kapaid kabakta medal saking kotane tur kencurin antuk batu. Parasaksine pada ngembus baju jubahnyane tur kagenahang, katongosin antuk anak adiri sane mapesengan Saulus. 59 Rikala Dane Stepanus kencurin antuk batu, raris dane ngastawa ring Ida Sang Panembahan, sapuniki: "Inggih Ratu Hyang Yesus, trimaja roh titiange." 60 Sambilang dane matedoh, dane matur saha jangih sapuniki: "Inggih Ratu Sang Panembahan, sampunangja dosane puniki kapategenang ring ipun sareng sami." Wus mabaos kadi asapunika, dane raris seda.

Pamargin Parautusan 8

1 Dane Saulus taler adung pisan ring indik sedan Dane Stepanuse punika. Ngawit saking rahinane punika sangsara sane kalintang ageng nibenin pasamuane ring kota Yerusalem. Sajawining parautusan Ida Hyang Yesus, sawatek anake sane pracaya ring Ida Hyang Yesus pablesat nylupsup ring sawewengkon jagat Yudea miwah Samaria. 2 Duk punika wenten makudang-kudang anak sane astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa mendem sawan Dane Stepanus, saha banget pisan antukipun mangelingin. 3 Nanging Dane Saulus sarat pisan antuk dane mapiuleh jaga ngeseng pasamuane. Sabilang umah peped dane nyelepin, tur yening irika wenten anak pracaya ring Ida Hyang Yesus, raris kapaid medal, tan ngetang luh muani, tumuli karanjingang ring pangkenge. 4 Sakancan anake sane pracaya ring Ida Hyang Yesus, sane sampun pablesat nylupsup milehan punika, sami pada midartayang Orti Rahayu. 5 Dane Pilipus ngungsi satunggiling kota ring wewengkon Samaria, tur dane midartayang ring sakancan anake irika indik Ida Sang Prabu Sane Kajanjiang punika. 6 Anake punika sami pada teleb miragiang pamidartan Dane Pilipus. Ipun sareng sami pada ngincepang daging pidartane punika, sarwi ngantenang praciri-praciri sane kaadakang antuk Dane Pilipus. 7 Akeh setane pada medal saha jerit-jerit saking anak sane karangsukan setan; akeh anak sane perot miwah rumpuh sampun prasida kasegerang. 8 Irika raris wenten kaliangan ageng pisan ring kotane punika. 9 Ring kota punika wenten anak sane mawasta Simon, sane sampun saking sue nganggen pangiwa saha ngranayang sawatek anak Samariane sami pada gaok ring ipun. Samaliha ipun matingkah sakadi anak sane pinih utama irika. 10 Sawatek anake ring kotane punika, agung alit, sami pada satinut ring ipun, saha mabaos asapuniki: "Anake ene mula tuah kakuasaan Ida Sang Hyang Widi Wasa, ane kasub kasambat kakuasaan ane agung." 11 Anake sami pada leket ring ipun santukan sampun saking sue anake punika pada angob ring kasaktian pangiwanipune. 12 Nanging sasampune ipun sareng sami pada pracaya ring pidartan Dane Pilipus ngeniang Orti Rahayu indik Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah indik parab Ida Hyang Yesus Kristus, ipun sareng sami, lanang istri pada kalukat. 13 Simon taler pracaya ring Ida Hyang Yesus. Tur sasampune ipun kalukat, ipun tansah ngiring Dane Pilipus. Ipun kalintang angob rikala ngeton katawahan-katawahan sane ageng miwah praciri-praciri sane kaadakang antuk Dane Pilipus. 14 Parautusan Ida Hyang Yesus sane ring kota Yerusalem miragi indik jadma Samariane sampun nampi sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa, punika awinan dane raris ngutus Dane Petrus miwah Dane Yohanes mrika. 15 Sasampune rauh irika, sang kalih tumuli ngastawayang jadma Samariane punika mangda ipun sareng sami kapaicain Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, 16 santukan ipun durung katedunin antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. Ipun wantah kalukat kadadosang pangiring Ida Hyang Yesus kewanten. 17 Irika Dane Petrus miwah Dane Yohanes ngungkulang tangan danene ring sirahipune, tur ipun sami kapaicain Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 18 Rikala Simon manggihin, mungguing Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun tumurun ring jadmane punika majalaran ipun kaungkulin tangan antuk parautusan Ida Hyang Yesus, raris ipun ngaturang jinah ring Dane Petrus miwah Dane Yohanes, 19 saha matur sapuniki: "Inggih semeton icenja taler tiang kawisesan puniki. Mangda anake sane ungkulin tiang tangan, jaga kalugra nampi Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa." 20 Nanging Dane Petrus mabaos ring ipun sapuniki: "Wastu semeton sareng-sareng ring jinah semetone kageseng ring api nrakane. Santukan semeton mitaenang sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa kengin katumbas antuk jinah. 21 Semeton nenten maderbe bagian wiadin duman sajeroning pakaryan tiange puniki, santukan pepineh semetone nenten jujur ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa. 22 Sehinja tur kutangja pepineh semetone sane corah punika, tur ngastawaja ring Ida Sang Panembahan, mangdane Ida ledang ngampurayang pepineh semetone sane kadi asapunika. 23 Santukan sampun panggihin tiang, mungguing manah semeton pait makilit sakadi nyali, tur semeton sampun kategul antuk kacorahan." 24 Simon raris matur ring Dane Petrus miwah Dane Yohanes, sapuniki: "Inggih semeton, astawayangja tiang ring Ida Sang Panembahan mangda saluiring paindikan sane baosang semeton iwau, sampunang nibenin tiang." 25 Sasampune sang kalih puput mapaica kasaksian miwah midartayang sabdan Ida Sang Panembahan, Dane Petrus miwah Dane Yohanes tumuli mawali ka kota Yerusalem. Sajeroning pamargin danene, dane midartayang Orti Rahayu ring desa-desa ring wewengkon Samariane punika. 26 Wus punika raris wenten malaekat Ida Sang Panembahan ngandika ring Dane Pilipus sapuniki: "Kinkinang dewek kitane, kemaja majalan ngalodang ka jalane ane uli kota Yerusalem ka kota Gasa." (Margine punika sampun tan kantun kagunayang.) 27 Irika Dane Pilipus makinkin raris mamargi. Duk punika wenten prakangge agung saking jagat Etiopia nuju mamargi mantuk. Prakangge agung punika, dados prakangge buat ngetangang druen Sri Kandake, Sang Raja Putri ring jagat Etiopia. Dane sampun lunga ka kota Yerusalem ngaturang bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur sane mangkin dane mawali mantuk nglinggihin kreta. Sajeroning pamargin danene punika, dane ngwacen cakepan dane Nabi Yesaya. 29 Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa raris ngandika ring Dane Pilipus, sapuniki: "Kemaja paekin kretane ento!" 30 Dane Pilipus digelis nganampekin, irika kapiragi prakanggene punika sedekan ngwacen cakepan dane Nabi Yesaya, punika awinan Dane Pilipus mataken ring dane sapuniki: "Punapike ragane ngresep ring paindikan sane wacen ragane?" 31 Pasaur prakanggene punika: "Sapunapiang tiang jagi ngresep, yan tan wenten anak sane nerangang ring tiang?" Dane raris ngaturin Dane Pilipus munggah ka kretane tur malinggih sareng-sareng ring dane. 32 Paosan cakepan sane wacen dane punika sapuniki: "Ida punika tan bina sakadi biri-biri sane kadandan ka pajagalane. Ida tan bina sakadi panak biri-biri sane kolok ritatkala bulunnyane kagundul. Asapunika Ida tan masuara angan abuku. 33 Sajeroning kanistan, Ida katibakin pasisip. Tan wenten anak sane pacang mrasidayang nuturang babad palelintihan Idane. Santukan urip Idane sampun kabancut saking jagate." 34 Sang prakangge agung raris matur ring Dane Pilipus: "Indayang dartayang ring tiang, indik sapasirake puniki, sane kabaosang olih nabine puniki? Punapike indik danene ngraga, punapi indik anak lianan?" 35 Dane Pilipus raris mapidarta ring dane, kakawitin saking wewacene iwau, buat nartayang Orti Rahayu indik Ida Hyang Yesus. 36 Sapanglantur pamargin dane sang kalih, raris rauh ring genahe sane wenten toyanipun. Irika sang prakangge agung raris matur ring Dane Pilipus, sapuniki: "Ring genahe puniki wenten toya. Punapike wenten pialang yening tiang nunas kalukat?" 37 Dane Pilipus tumuli matur ring dane: "Yening sampun nguleng pakayunan ragane pracaya ring Ida Hyang Yesus, sampun sinah tan wenten pialang." Pasaur danene: "Inggih tiang pracaya mungguing Ida Hyang Yesus Kristus punika putran Ida Sang Hyang Widi Wasa." 38 Sang prakangge agung raris ngandikayang ngrarianang kretan danene. Irika raris sang kalih, inggih punika Dane Pilipus miwah sang prakangge agung, tumuli tedun ka toyane. Dane raris kalukat antuk Dane Pilipus. 39 Rikala sang kalih munggah saking toyane, tan pararapan Roh Ida Sang Panembahan mancut Dane Pilipus, kantos sang prakangge agung nenten malih nyingakin Dane Pilipus. Sang prakangge agung raris nglanturang pamargin danene saha liang pisan. 40 Nanging Dane Pilipus napetang ragan danene sampun ring kota Asdod. Irika dane mamargi milehan ring kota-kotane makasami, midartayang Orti Rahayu kantos rauh ring kota Kaisarea.

Pamargin Parautusan 9

1 Duk punika Dane Saulus sarat pisan mapakayun mademang parasisian Ida Sang Panembahan. Dane tumuli nangkil ring Sang Pandita Agung, 2 tur nunas surat kuasa sane jaga katurang ring majelis pasamuan agama Yahudine ring kota Damsik. Mangdane yan dane manggihin anak sane ngagem paurukan Ida Sang Panembahan irika, eluh wiadin muani, makasami jaga ejuk dane tur pacang kabakta ka kota Yerusalem. 3 Sajeroning pamargin danene ngungsi ka kota Damsik, riwau dane nampek ring kotane punika, tan dumade jeg wenten sinar makebiar saking langite ngiter dane. 4 Irika dane bah ka tanahe tur dane raris miragi sabda sane asapuniki: "Ih Saulus, Saulus, ngudiang dadi Saulus nyangsarain Manira?" 5 Dane Saulus raris matur, sapuniki: "Inggih Ratu Panembahan, sapasirake sujatinne IRatu?" Pangandikan Sang Sabda: "Manira ene suba Yesus ane sangsarain kita. 6 Ane jani bangunja, tur lautang ka kota. Ditu kita lakar korahin, apa ane patut lakonin kita." 7 Anake sane nyarengin pamargin Dane Saulus punika, sami pada mandeg, saha tan nyidayang mabaos angan abuku. Ipun miragi sabdane punika, nanging tan wenten jadma sane panggihin ipun. 8 Dane Saulus raris matangi, tumuli ngedatang panyingakan, nanging dane tan mrasidayang nyingakin punapa-punapi. Duaning asapunika, dane raris kadandan antuk timpal-timpalnyane ngranjing ka kota Damsik. 9 Tigang rahina suennya dane tan mrasidayang nyingakin, tur sajeroning tigang rahina punika dane nenten ngajengang miwah nginum. 10 Ring kota Damsik, wenten sisia adiri sane mawasta Ananias. Ipun polih sipta jati, tur sajeroning sipta jati punika ipun ngeton Ida Sang Panembahan ngandika ring ipun sapuniki: "Ih Ananias!" Pasauripune: "Inggih Ratu Sang Panembahan, titiang kaula druene." 11 Ida Sang Panembahan malih ngandika: "Kemaja ka jalane ane madan Jalan Beneng, tur takonang ditu di umah Yudase, anak ane madan Saulus, ane uli kota Tarsus. Ane jani ia sedekan ngastawa, 12 ia maan sipta jati tur sajeroning sipta jatine ento ia ningalin ada anak teka madan Ananias, ngungkulang lima di duur sirahne, apanga ia nyidayang buin ningalin." 13 Ananias tumuli matur: "Inggih Ratu Sang Panembahan, sampun katah pisan anake maosang indik jadmane puniki, mungguing ipun sampun nyangsarain parakaulan IRatune ring kota Yerusalem. 14 Samalihne ipun rauh mriki ring kota Damsik makta surat kuasa saking pangageng panditane jaga ngejuk sawatek anake sane pracaya ring Palungguh IRatu." 15 Ida Sang Panembahan malih ngandika: "Kemaja majalan! Sawireh Manira suba milih ia dadi pangayah Manirane, buat nglumbrahang adan Manirane di pantaran bangsa-bangsane ane tidong bangsa Israel muah di ajeng pararatune muah di pantaran bangsa Israele. 16 Buina Manira lakar nyinahang teken ia, sawatek sangsarane ane lakar tandangina malantaran adan Manirane." 17 Irika Ananias tumuli mamargi, tur ngranjing ring umahe punika. Ipun raris ngungkulang tangan ring Dane Saulus, sarwi mabaos sapuniki: "Semeton Saulus, Ida Sang Panembahan, inggih punika Ida Hyang Yesus, sane sampun makantenang raga ring semeton, rikala semeton mamargi ngamrikiang, Ida ngutus tiang, mangdane semeton nyidayang nyingakin tur kabekin antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa." 18 Daweg punika ugi jeg wenten sakadi sisik ulam, ulung saking panyingakan Dane Sauluse tur dane malih mrasidayang nyingakin. Dane tumuli matangi tur kalukat. 19 Tur sasampune dane ngajengang, bayun danene mawali sakadi jati mula. Dane Saulus raris jenek makudang-kudang rahina ring pantaran parasisiane ring kota Damsik. 20 Duk punika taler dane ngawitin mapidarta ring perhyangan-perhyangan anak Yahudine irika, midartayang indik Ida Hyang Yesus, mungguing Ida punika Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa. 21 Sawatek anake sane miragi pidartan danene, sami pada angob tur mataken sapuniki: "Boyake jadmane puniki sane sampun ngamademang sawatek anake sane nyambat-nyambat parab Ida Hyang Yesus ring kota Yerusalem? Tur rauhipune mriki sane mangkin, boyake ipun jaga ngejuk parapangiring Ida Hyang Yesus punika, praya katurang ring ajeng parapangageng panditane?" 22 Nanging Dane Saulus sayan ageng wibawannyane. Dane sarat pisan muktiang Ida Hyang Yesus punika Sang Prabu Sane Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, kantos sawatek anak Yahudine ring kota Damsik pada nenten nyidayang ngucap. 23 Sasampune wenten makudang-kudang rahina suennya, sakancan anak Yahudine raris paum tur ngrincikang jaga nyedayang Dane Saulus. 24 Nanging wenten anak ngwangsitin Dane Saulus indik rerincikane punika. Pamedal kotane rahina wengi kajaga antuk anak Yahudine, mangda ipun mrasidayang nyedayang Dane Saulus. 25 Nanging sedek rahina anu, rikala wengi Dane Saulus kambil antuk parasisian danene, tumuli dane kawadahin kranjang raris katantan tedun saking duur tembok panyengker kotane. 26 Dane Saulus raris ngungsi Yerusalem. Irika dane mapiuleh mangda nyidayang nunggil ring parasisian Ida Hyang Yesus sane wenten irika. Nanging parasisiane punika ajerih ring dane. 27 Irika Dane Barnabas raris nulungin tur ngajak dane ka ajeng parautusan Ida Hyang Yesus. Dane nguningayang ring parautusane punika, indik Dane Saulus sampun manggihin Ida Sang Panembahan ring margi, tur sapariindik pangandikan Idane ring Dane Saulus. Dane taler nguningayang indik kawanenan Dane Saulus ngurukang sajeroning parab Ida Hyang Yesus ring kota Damsik. 28 Irika Dane Saulus raris jenek ring kota Yerusalem sasarengan ring iparautusan Ida Hyang Yesus, tur wanen pisan ngurukang sajeroning parab Ida Sang Panembahan. 29 Dane taler mabebaosan miwah saling alap bebaos nglawan anak Yahudi uedan Yunani, nanging anake punika ngaat jaga mamanah nyedayang dane. 30 Rikala parasemeton pasamuane irika uning ring paindikane punika, parasemeton punika raris ngajak Dane Saulus ka kota Kaisarea, tur saking irika dane katurin mangda ngraris ka kota Tarsus. 31 Ngawit saking duk punika pasamuane ring wewengkon jagat Yudea, Galilea miwah Samaria sami pada kerta raharja. Pasamuane kawangun tur urip sajeroning astiti bakti ring Ida Sang Panembahan. Samaliha sayan maweweh akehipun, malantaran pitulungan miwah panglipur saking Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 32 Duk punika Dane Petrus mamargi milehan. Sedek rahina anu, dane ngrauhin parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane wenten ring kota Lida. 33 Irika panggihin dane anak mawasta Eneas, ipun rumpuh sampun saking kutus tiban suenipun tur tan mrasidayang bangun. 34 Dane Petrus raris mabaos ring ipun, sapuniki: "Ih Eneas, Ida Hyang Yesus Kristus nyegerang semeton. Bangunja tur dabdabang pasarean semetone." Jeg pramangkin Eneas bangun. 35 Sawatek jadmane sane wenten ring kota Lida miwah wewengkon Saron pada manggihin ipun, punika ngawinang jadmane punika sami pada pracaya ring Ida Sang Panembahan. 36 Duk punika ring kota Yope wenten sisia eluh mawasta Tabita. (Yening turah basa Yunani ipun kawastanin: Dorkas, sane mapiteges: manjangan.) Ipun akeh pisan mapakardi ayu tur nulungin anak sane tiwas. 37 Daweg punika ipun gelem raris padem. Sawanipune sampun kapanjusang tur kagenahang ring loteng. 38 Kota Yope punika tan doh saking kota Lida. Punika awinannya duk parasisian Ida Hyang Yesus sane wenten ring kota Yope miragi indik Dane Petrus wenten ring kota Lida, ipun raris ngutus anak kekalih, buat nguningayang ring Dane Petrus, asapuniki: "Gelisangja ngrauhin titiang." 39 Irika Dane Petrus raris makinkin tur mamargi sareng-sareng ring utusane punika. Sapangrauh dane ring kota Yope, dane kairing munggah ka loteng. Sawatek bebalu luhe sami pada ngrunyung Dane Petrus, sambilang ipun ngeling tur ngedengang saluiring baju miwah pangangge sane pecak kakaryanin antuk Dorkas, daweg ipun kantun urip. 40 Dane Petrus raris ngandikayang anake makasami medal. Dane tumuli ngastawa. Wus punika dane matolihan ka sawane tur mabaos sapuniki: "Ih Tabita, bangunja!" Irika Tabita raris ngedatang paningalanipune. Rikala manggihin Dane Petrus, ipun raris bangun tur negak. 41 Dane Petrus raris ngambel limanipune tur ngedetin ipun mangda majujuk. Wus punika Dane Petrus raris ngandikain parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah parabebalune, tumuli ngedengang Tabita sane sampun urip. 42 Paindikane punika dados gatra sane sumebar ring sakuub kota Yopene, tur akeh jadmane pracaya ring Ida Sang Panembahan. 43 Ring kota Yope Dane Petrus jenek makudang-kudang rahina, ring umah tukang samak kulite, sane mawasta Simon.

Pamargin Parautusan 10

1 Ring kota Kaisarea wenten anak sane mapesengan Kornelius, dane dados komandan pasukan, sane kawastanin: "Pasukan Italia". 2 Dane punika maraga sadu tur dane miwah sakulawargan danene sami tansah astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Dane sering nulungin anak Yahudi sane tiwas-tiwas, tur tetep ngastawa ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 3 Sawatara pukul tiga sore dane polih sipta jati. Sajeroning sipta jati punika, sampun sinah pisan antuk dane nyingakin, wenten malaekat Ida Sang Hyang Widi Wasa rauh ring jeroan danene tur ngandika sapuniki: "Ih Kornelius." 4 Dane raris nganengneng sang malaekat, tumuli matur maduluran jejeh, sapuniki: "Inggih Ratu, napi wenten wecanan IRatu ring titiang?" Malaekate punika raris masaur sapuniki: "Ida Sang Hyang Widi Wasa suba mireng pangastawan muah pakardin kitane ane ayu, tur Ida eling teken kita. 5 Nah ane jani kema tundenang anak ka kota Yope, ngalih anak ane madan Simon Petrus, 6 ia madunungan di umah anak ane madan Simon, ane dadi tukang samak kulit, ane mumah di pasisi." 7 Wusan ngandika sapunika ring dane, sang malaekat raris malecat. Irika Dane Kornelius raris ngandikain parekan danene kekalih miwah prajurit adiri, inggih punika prajurit sane teleb ngamargiang agama, tur sane dados salah tunggal pangawal pribadin danene. 8 Dane nartayang ring ipun sareng tetiga saluiring paindikan sane sampun kapangandikayang antuk sang malaekat ring dane, tumuli dane ngutus ipun sareng tiga ka kota Yope. 9 Benjangipun, rikala sang tiga kantun ring margi, sasampune nampek ring kota Yope, sawatara wenten pukul roras tengaine, Dane Petrus munggah ka loteng jaga ngastawa. 10 Dane Petrus marasa lue, tur meled pisan mapakayun majengan. Risedek ajengane punika kasodaang, Dane Petrus raris polih sipta jati. 11 Dane nyingak langite mampakan, tur wenten barang marupa wastra lumbang makebat, sane kategul sabilang bucu, kulur tedun ka tanahe. 12 Ring tengah wastrane punika madaging sarwa sato sane masuku patpat, sarwa sato sane ngrayang miwah sarwa paksi. 13 Raris wenten sabda ngandika ring dane sapuniki: "Ih Petrus bangunja! Tampah tur daarja!" 14 Nanging Dane Petrus matur sapuniki: "Inggih Ratu Sang Panembahan, sampunang pisan kadi asapunika. Titiang durung naenin nunas tetedaan sane leteh wiadin cemer." 15 Sang sabda malih ngandika ring dane sapuniki: "Barang ane suba kasuciang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa edaja orahanga cemer." 16 Kantos ping tiga sabdane punika mawali-wali ngandika asapunika. Pamuputipun barange punika malih kunggahang ka langite. 17 Dane Petrus kalintang angob ngayun-ngayunin sipta jati sane sampun cingakin dane punika. Daweg punika anake sane kutus olih Dane Kornelius sampun prasida manggihin umah Simone, tur sane mangkin sampun majujuk ring arepan korine. 18 Utusane tumuli ngaukin anak adiri tur mataken sapuniki: "Punapike iriki wenten tamiu sane mapesengan Simon Petrus?" 19 Daweg Dane Petrus kantun bengong ngayun-ngayunin napi teges sipta jati punika, Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa raris ngandika ring dane sapuniki: "Padingehangja, ada anak teka ajaka tetelu ngalih kita. 20 Wireh keto, kireang iban kitane tur tuunja. Buina edaja bingbang nututin anake ento, sawireh Ulun ane ngutus ia." 21 Irika Dane Simon Petrus raris tedun, tumuli mabaos ring anake punika sapuniki: "Tiang puniki anak sane rereh ragane. Napi sane dados kabuatan ragane rauh?" 22 Sang utusan masaur asapuniki: "Sang Komandan Kornelius sane ngutus tiang. Dane punika anak maraga sadu tur astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Samaliha dane kalintang kajiang antuk paraanak Yahudine. Dane kapangandikayang antuk malaekat Ida Sang Hyang Widi Wasa, mangda ngaturin ragane rauh ka jeroan danene. Mangda dane mrasidayang mireng paindikan sane patut dartayang ragane." 23 Dane Petrus raris ngajak anake punika ngranjing mulihan, tur ngajak ipun nginep irika awengi. Benjangipun Dane Petrus makinkin raris mamargi sareng anake punika, tur wenten makudang-kudang semeton saking kota Yope sane nyarengin dane. 24 Sasampune mamargi arahina, Dane Petrus miwah anake sane nyarengin dane rauh ring kota Kaisarea. Irika Dane Kornelius sampun nyantosang sareng ring kulawargan danene miwah parasawitran danene, sane sampun pada kaundang mangda rauh. 25 Rikala Dane Petrus ngranjing, Dane Kornelius raris rauh mendak dane. Dane tumuli ngaadpada ring ajeng Dane Petrus tur nyumbah dane. 26 Nanging Dane Petrus ngedetin dane mangda ngadeg, saha mabaos sapuniki: "Rarisang ngadeg, santukan tiang puniki taler wantah manusa pada." 27 Sambilang dane mabaos sareng Dane Kornelius, dane ngrarisang ngranjing ngajeroang. Irika panggihin dane anak akeh pada mapunduh. 28 Tumuli dane mabaos ring anake akeh punika, sapuniki: "Ragane ngraga sampun tatas uning, mungguing manut agamannyane, anak Yahudine tan kalugra magubugan wiadin ngranjing ring umah anak sane boya Yahudi. Nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nyinahang ring tiang, mungguing tiang tan patut ngwastanin anake lianan cemer wiadin leteh. 29 Punika awinanipun, rikala utusan ragane rauh ring tiang, tiang tan wenten kapialang ngrauhin ragane. Sane mangkin tiang nunasang ring ragane, punapi mawinan ragane ngarsayang mangda tiang rauh mriki?" 30 Dane Kornelius raris matur, kadi asapuniki: "Ditigang rahina sane sampun lintang, sawatara kali mangkin, inggih punika jam tiga sore, tiang sedekan ngastawa ring pondok tiange iriki. Tan pararapan jeg wenten anak lanang mabusana sarwa dumilah ngadeg ring arepan tiange, 31 saha ngandika sapuniki: 'Ih Kornelius! Ida Sang Hyang Widi Wasa suba mireng pangastawan kitane tur Ida suba ngaksi pakardin kitane ane melah. 32 Kemaja utus anak ka kota Yope, ngalih anak ane madan Simon Petrus. Ia madunungan sig umah Simone ane dadi tukang samak kulit, ane mumah di pasisi.' 33 Punika awinanipun tiang digelis ngutus anak rauh ring ragane, tur ragane sampun ledang rauh. Sane mangkin tiang sareng sami sampun mapunduh iriki ring ajeng Ida Sang Hyang Widi Wasa ngati-ati praya miragiang paindikan sane kapituduhang antuk Ida Sang Panembahan ring ragane, sane patut rauhang ragane ring tiang sareng sami." 34 Dane Petrus raris ngawitin mabaos, sapuniki: "Sane mangkin tiang tatas uning, sujatinipun Ida Sang Hyang Widi Wasa nenten mamina-minayang manusane. 35 Sapasiraja, yadian bangsa napija sane astiti bakti ring Ida, tur nglaksanayang paindikan sane patut, anake punika kaledangin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 36 Ragane pada uning, mungguing sabda sane paicayang Ida ring bangsa Israel punika, inggih punika sabda sane nuturang indik karahayuan sajeroning Ida Hyang Yesus Kristus, sane dados Panembahan manusane makasami. 37 Ragane sampun pada uning ring saluiring paindikan sane sampun mabukti ring sakuub jagat Yudea, ngawit saking wewengkon Galilea, sasampune wenten lelukatan sane kapidartayang antuk Dane Yohanes. 38 Ragane sampun pada uning ring indik Ida Hyang Yesus saking kota Nasaret, sane sampun kaselik tur kalugrain Roh miwah kawisesan antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. Ida sampun lunga nglelana, mapakardi ayu tur nyegerang sawatek anake sane kareh antuk kakuasaan Ratun Setane, santukan Ida kahyangin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 39 Tiang sareng sami makasaksi pabuat saluiring paindikan sane kardi Ida ring jagat Yudea wiadin ring kota Yerusalem. Anak Yahudine nyedayang Ida, malantaran mentang tur macek Ida ring salibe. 40 Nanging ring rahina sane kaping tiganipun, Ida Sang Hyang Widi Wasa nangiang Ida saking pantaran anake padem, tur Ida kalugrain makantenang raga, 41 boyaja ring sakancan jadmane, nanging wantah ring tiang miwah sisian Idane sane lianan sane kaselik dados saksi antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. Sasampune Ida nyeneng saking pantaran anake padem, tiang sareng sami ngiring Ida marayunan. 42 Ida raris mapaica pituduh ring tiang mangda midartayang Orti Rahayune ring sakancan bangsane sami, tur nyaksiang mungguing Ida punika sane kapastiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa dados Hakim jaga nepasin jadmane sane urip miwah sane padem. 43 Sawatek nabine sami pada maosang indik Idane, mungguing sakancan anake sane pracaya ring Ida, jaga polih pangampuraning dosa malantaran kawisesan parab Idane." 44 Risedek Dane Petrus kantun iteh mabaos, irika Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa nurunin sawatek anake sane miragiang pidartane punika. 45 Sakancan anak Yahudine sane sampun pracaya ring Ida Hyang Yesus, sane nyarengin Dane Petrus saking kota Yope, sami pada angob ring indik Ida Sang Hyang Widi Wasa taler sampun maicayang sih pasuecan Idane, inggih punika Roh Idane ring bangsane sane boya Yahudi. 46 Santukan ipun sami pada miragi anake punika pada mabaos nganggen basa sane tawah-tawah tur muji kagungan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Dane Petrus tumuli mabaos sapuniki: 47 "Anake puniki sami sampun pada nampi Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, pateh sakadi iraga. Duaning asapunika, punapike wenten anak kaberatan yening anake puniki sami kalukat antuk toya?" 48 Irika dane raris ngandikayang mangda anake punika sami pada kalukat, masrana parab Ida Hyang Yesus Kristus. Wus punika Dane Petrus, katurin mangda kayun makolem irika makudang-kudang rahina.

Pamargin Parautusan 11

1 Parautusane miwah parasemeton ring sakuubing tanah Yudea sami pada mireng, mungguing bangsa-bangsane sane boya Yahudi taler sampun nampi sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 2 Rikala Dane Petrus rauh ring kota Yerusalem, parasemeton sane ngapti mangda anake sane boya Yahudi taler kasunat, nenten matutang pamargin Dane Petrus, saha sapuniki baosnyane: 3 "Semeton sampun matamiu ring umah anak sane boya Yahudi, tur majengan sareng-sareng ring anake punika!" 4 Duaning asapunika, Dane Petrus raris nartayang saurah-arih indike punika saking pangawit, sapuniki: 5 "Risedek tiang ngastawa ring kota Yope, tiang polih sipta jati saking Ida Sang Hyang Widi Wasa. Inggih punika tiang ngeton barang marupa sakadi wastra lumbang makebat tur mategul sabilang bucu, tedun saking langite, raris tumiba ring arepan tiange. 6 Wau pedasin tiang, irika panggihin tiang sarwa buron sane masuku patpat miwah sato alas, soroh buron sane ngrayang miwah paksi. 7 Tumuli wenten sabda piragi tiang, sapuniki: 'Ih Petrus, bangunja! Tampah tur daarja!' 8 Nanging tiang matur sapuniki: 'Nawegang Ratu Panembahan, titiang nenten pisan sairing. Titiang durung naenin nunas tetedaan sane leteh wiadin cemer.' 9 Sang Sabda malih ngandika saking langite sapuniki: 'Edaja ngorahang cemer barang ane suba kasuciang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa.' 10 Kantos ping tiga sabdane punika mawali-wali ngandika kadi asapunika. Pamuputipun barange punika sami malih mawali ka langite. 11 Duk punika ugi wenten anak sareng tetiga, inggih punika utusan saking kota Kaisarea, rauh ring genah tiange madunungan. 12 Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa masabda ring tiang, mangda sampunang tiang bingbang jaga nyarengin utusane punika. Semetone sareng nemnem sane saking kota Yope puniki, taler nyarengin tiang ka kota Kaisarea. Irika tiang sareng sami ngranjing ring jeroan Dane Kornelius. 13 Dane Kornelius nyritayang ring tiang sareng sami, indik danene sampun ngantenang sang malaekat nyeleg ring jeroan danene. Tur malaekate punika ngandika ring dane, sapuniki: 'Kemaja utus anak ka kota Yope, buat ngalih anak ane madan Simon Petrus! 14 Ia lakar midartayang teken kita, unduk sabda ane lakar ngrahayuang kita muah sakulawargan kitane.' 15 Raris ritatkala tiang ngawitin mapidarta, Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa tumurun ring anake punika sami, pateh sakadi nurunin iraga duk purwakaning pasamuane. 16 Irika tiang eling ring pangandikan Ida Sang Panembahan, sane sapuniki: 'Dane Yohanes nglukat baan yeh, nanging cening bakal kalukat baan Roh Suci.' 17 Sane mangkin sampun sinah Ida Sang Hyang Widi Wasa maicayang paica sane pateh arepa ring bangsane sane boya Yahudi, sakadi paican Idane ring iraga, duke iraga pracaya ring Ida Hyang Yesus Kristus. Duaning asapunika doh para tiang mrasidayang nyadelin Ida Sang Hyang Widi Wasa!" 18 Sasampune parasemetone punika miragi indike punika, ipun pada suka rena, tumuli ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa, sapuniki: "Dadosipun Ida Sang Hyang Widi Wasa taler sampun maicayang sela ring bangsa-bangsane sane boya Yahudi, buat ngesehin pepineh muah ngutang dosa-dosannyane, mangda ipun pada molih urip!" 19 Sasampun Dane Stepanus kasedayang, parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa sambeh pablesat, santukan katempuh antuk sangsara. Wenten sane ngantos rauh ring wewengkon Penisia, Pulo Siprus miwah kota Antiokia, nanging Orti Rahayune punika pidartayang ipun wantah ring anak Yahudine kewanten. 20 Nanging wenten makudang-kudang anak sane sampun pracaya ring Ida Hyang Yesus, uedan Pulo Siprus miwah kota Kirene, rauh ring kota Antiokia. Anake punika taler mabebaosan ring anak sane boya bangsa Yahudi, tur midartayang Orti Rahayu indik Ida Hyang Yesus. 21 Kawisesan Ida Sang Panembahan nglingganin ipun, mawinan akeh pisan anak sane pracaya tur mabakti ring Ida Sang Panembahan. 22 Gatra ngeniang paindikane punika kapiragi olih pasamuane ring kota Yerusalem, punika awinanipun pasamuane irika raris ngutus Dane Barnabas ka kota Antiokia. 23 Sasampune Dane Barnabas rauh irika, dane liang pisan manggihin sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa, katiba ring pasamuane irika. Dane raris mituturin pasamuane mangda pageh tur satia tuu ring Ida Sang Panembahan. 24 Dane Barnabas punika mula anak jati sadu tur pracaya ring Ida Hyang Yesus, samaliha kabekin olih Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. Irika akeh anake pada pracaya ring Ida Sang Panembahan. 25 Dane Barnabas tumuli ka kota Tarsus ngrereh Dane Saulus. 26 Sasampune kapangguh, dane raris kajak ka kota Antiokia. Irika sang kalih jenek ring pantaran pasamuane ngantos ataun suenipun, sambilang dane ngurukang anake akeh. Ring kota Antiokia pangawitipun parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa kawastanin: Anak Kristen. 27 Daweg punika wenten makudang-kudang nabi rauh saking kota Yerusalem ka kota Antiokia. 28 Sinalih tunggil nabine punika mapesengan Nabi Agabus. Malantaran pawisik Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, dane raris ngwarahang, mungguing jaga wenten sayah ageng nempuh jagate makasami. (Indike punika sawiakti kasidan duk panyeneng Sang Nata Ratu Klaudius.) 29 Pasamuane raris sararem, jaga munduhang padana, manut sasida-sidaan ipun suang-suang buat kanggen nulungin semeton sane wenten ring tanah Yudea. 30 Paindikane punika raris kalaksanayang, tur jinah padana punika kabakta antuk Dane Barnabas miwah Dane Saulus, kapatampiang ring parapanglingsir pasamuane ring wewengkon Yudea.

Pamargin Parautusan 12

1 Duk masane punika Sang Prabu Herodes ngawitin nyangsarain makudang-kudang warga pasamuane. 2 Ida ngandikayang munggal Dane Yakobus semeton Dane Yohanes antuk pedang. 3 Tatkala ida wikan, mungguing indike punika ngranayang liang manah anak Yahudine, ida tumuli ngrarisang indike punika, raris ngejuk Dane Petrus. (Duk punika nuju Rerainan Roti Tan Paragi.) 4 Sasampune Dane Petrus kejuk, dane raris kapangkeng tur kaserahang mangda kagebag olih prajurit petang regu. Sane aregu, katah prajuritipun wenten petang diri. Sang prabu mapakayunan jaga nepasin dane ring arepan anake katah, sasampun usan Rerainan Paskahe. 5 Kadi asapunika Dane Petrus kagenahang ring pangkenge, nanging pasamuane tansah teleb ngastawayang dane ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 6 Wengine, sadurung Sang Prabu Herodes jagi nepasin Dane Petrus ring arepan anake akeh, Dane Petrus sane kategul antuk ante kekalih, sirep kapit antuk prajurit kekalih, sane ngebag dane. Sajaba punika, taler wenten pajagaan sane majaga ring korin pangkenge. 7 Tan dumade jeg wenten malaekat Ida Sang Panembahan nyeleg irika, tur kamar pangkenge kasinarin antuk galang. Malaekate punika ngedig palan Dane Petrus, nanginin dane, sarwi ngandika sapuniki: "Bangunja enggalang!" Duk punika antene jeg keles saking tangan danene. 8 Malaekate punika raris ngandika: "Tekekang sabuke muah saluk sepatun kitane." Dane Petrus sairing ring pangandikan malaekate punika. Sang malaekat malih ngandika: "Salukja jubah kitane, tur maija tututin manira." 9 Dane Petrus tumuli ngiringang malaekate punika medal saking pangkenge. Dane tan uning mungguing paindikan sane kamargiang antuk sang malaekat punika sujatinipun paindikan sane sujati nyekala. Pitaenang dane ragan danene nyumpena. 10 Sasampune sang kalih nglintangin genah pajagaan sane kaping pisan miwah sane kaping kalih, pamuputipun sang kalih rauh ring kori besine, inggih punika pamedale sane marep ka kota. Tan pararapan lawang korine punika mampakan, tur sang kalih raris medal. Sasampune rauh ring jaba, sang kalih raris mamargi kantos rauh ring tanggun margine, irika sang malaekat tan pararapan jeg malecat saking ajeng Dane Petrus. 11 Irika Dane Petrus wau eling ring raga, tumuli dane mabaos sapuniki: "Jani mara idewek pedas nawang, Ida Sang Panembahan ngutus malaekat Idane, tur Ida ngluputang idewek uli kakuasan Herodese muah uli sakancan paundukane ane edotanga baan anak Yahudine." 12 Sasampun dane makayunin paindikane punika, dane raris lunga ka jeroan Dane Maria, biang Dane Yohanes Markus. Akeh anake mapunduh sedekan ngastawa irika. 13 Dane Petrus nogdog lawang korine, raris kajagjagin antuk satunggiling panyeroan sane mawasta Rode. 14 Ipun pedas ring pangandikan Dane Petrus, duaning asapunika kabatek antuk liang manahipune kantos tan durus ipun ngampakang kori, nanging malaib mawali nguningayang, mungguing Dane Petrus wenten ring jaba. 15 Anake akeh punika mabaos ring ipun sapuniki: "Ne te nyai buduh!" Nanging ipun kukuh nguningayang, mungguing paindikane punika mula sawiakti sapunika. Anake akeh raris masaur sapuniki: "Ento suba malaekat Dane Petrus." 16 Daweg punika Dane Petrus terus nogdog korine tan papegatan. Pamuputipun anake akeh punika tumuli ngampakang lawange, tur rikala anake akeh manggihin Dane Petrus, raris sami pada angob. 17 Dane Petrus ngwangsitin anake akeh punika antuk tangan, mangda sampunang uyut. Irika Dane Petrus tumuli nuturang ring ipun sareng sami, indik danene sampun kamedalang saking pangkenge antuk Ida Sang Panembahan. Dane mabesen ring anake akeh punika, sapuniki: "Uningayangja indike puniki ring semeton Yakobus miwah parasemeton sane lianan." Wusan punika dane raris makaon saking irika, ngungsi genah sane lianan. 18 Benjangipun pasemengan, prajurite sami pada ewa, nakenang Dane Petrus. 19 Sang Prabu Herodes mrentahang mangda Dane Petrus kaserepang, nanging nenten kakeniang. Duaning punika ida raris mrentahang mangda pajagaane katetes tur katiwakin danda pati. Wusan punika Sang Prabu Herodes makaon saking wewengkon Yudea, lunga ka kota Kaisarea tur irika ida jenek malinggih. 20 Sang Prabu Herodes kalintang duka ring rakyat kota Tirus miwah kota Sidone. Rakyat kota Tirus miwah kota Sidone punika raris pada saadung jaga nangkil sinarengan ring Sang Prabu Herodes. Pinih riin ipun sareng sami nglelunyuhin Dane Blastus, prakangge ring purin ida sang prabu. Wus punika ipun raris nangkil ring Sang Prabu Herodes, nyadia nunas dame, santukan jagatipune polih pangan kinum saking jagat ida sang prabu. 21 Ring rahina sane sampun kapastiang, Sang Prabu Herodes ngrangsuk busana kagungan idane, tur malinggih ring singasanane, sarwi mapidarta ring jadmane akeh punika. 22 Irika anake akeh punika masuryak sapuniki: "Puniki boyaja manusa sane mabaos, nanging dewa sane masabda!" 23 Duk punika ugi malaekat Ida Sang Panembahan raris nglempag Sang Prabu Herodes santukan ida nenten ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa. Irika ida seda teda uled. 24 Duk punika sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa sayan sumebar tur sayan akeh anake miragiang tur pracaya ring Ida Hyang Yesus. 25 Sasampune Dane Barnabas miwah Dane Saulus muputang pakaryan miwah ayah-ayahan danene, dane raris mawali saking Yerusalem, tur ngajak Dane Yohanes Markus.

Pamargin Parautusan 13

1 Duk punika ring pasamuan kota Antiokia wenten makudang-kudang nabi miwah guru, inggih punika Dane Barnabas, Dane Simeon (sane kapesengin I Selem), Dane Lukius (uedan kota Kirene) miwah Menahem (sane pecak kapatiningin ring purin Sang Prabu Herodes) miwah Dane Saulus. 2 Rikala pasamuane pada ngaturang bakti ring Ida Sang Panembahan, maduluran mapuasa, tumuli wenten sabdan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa ring pasamuane sapuniki: "Anehangja Barnabas muah Saulus dadiang kekeran Ulun, ia lakar pategenin Ulun gegaen ane suba pastiang Ulun buat ia ajaka dadua." 3 Pasamuane tumuli mapuasa miwah ngastawa, tur sasampun sang kalih kaungkulin antuk tangan, raris sang kalih kutus mangda lunga. 4 Saking pituduh Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, Dane Barnabas miwah Dane Saulus raris mamargi ngungsi kota Seleukia, tur saking irika sang kalih raris malayar ka Pulo Siprus. 5 Ritatkala dane rauh ring kota Salamis, dane raris midartayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa ring perhyangan anak Yahudine. Dane taler ngajak Yohanes Markus buat nulungin dane sajeroning pakaryane punika. 6 Dane nglelana ring pulone punika kantos rauh ka kota Papos. Irika dane kapanggih ring anak Yahudi adiri, sane mawasta Baryesus. Anak Yahudine puniki ngadokang pangiwa tur dot mamanah dados nabi. 7 Ipun dados sawitran Dane Sergius Paulus, anak sane pradnyan, sane madeg dados gubernur ring pulone punika. Sang gubernur tumuli ngandikayang mangda Dane Barnabas miwah Dane Saulus nangkil ring dane, santukan dane mapakayunan mirengang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 8 Nanging sang kalih katungkasin antuk Elimas, (kadi asapunika wastanipune turah basa Yunani) sane ngadokang pangiwa punika, tur ipun ngusahayang pisan jaga malikang pakayunan sang gubernure mangda sampunang pracaya ring sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 9 Nanging Dane Saulus sane taler mapesengan Paulus, kabekin antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. Dane tumuli mandreng Elimas, sane ngadokang pangiwa punika, 10 raris mabaos sapuniki: "Ragane mula tuah pianak Ratun Setan! Ragane dadi musuh sakancan ane patut, ragane bek misi pangindrajala muah kacorahan mlagendah. Buina ragane tusing suud-suud madingang kasujatian Ida Sang Panembahan dadiang ragane paundukan ane bobab. 11 Ane jani tangan kakuasaan Ida Sang Hyang Widi Wasa bakal nibenin ragane. Ragane bakal buta tur makudang-kudang dina ragane tusing lakar ningalin." Pramangkin Elimas marasa paningalanipune kadi saputan tur ngraris tan manggihin punapa-punapi. Irika ipun pati gabag ngrereh anak jagi kaidihin tulung buat nandan ipun. 12 Rikala ngaksi paindikane asapunika, sang gubernur raris pracaya ring Ida Sang Panembahan. Dane kalintang angob ring paurukan indik Ida Sang Panembahan. 13 Dane Paulus sareng parasawitran danene raris malayar kesah saking kota Papos ngungsi ka kota Perga ring wewengkon Pampilia. Irika Dane Yohanes Markus nilar Dane Saulus miwah Barnabas mawali ka kota Yerusalem. 14 Saking kota Perga dane nglanturang pamargi ngantos rauh ring kota Antiokia wewengkon Pisidia. Ring rahina Sabate dane ngranjing ka perhyangan anak Yahudine tumuli malinggih irika. 15 Sasampun Pidabdab Torate miwah Cakepan Paranabine puput kawacen, parapamangkun perhyangane irika raris ngandikain anak mangda matur ring Dane Paulus sapuniki: "Inggih semeton, yening wenten pitutur sane ngranayang gargita manah parasemetone iriki, tiang nunas mangda semeton ledang ngandikayang." 16 Dane Paulus tumuli ngadeg tur ngwangsitin antuk tangannyane. Raris dane ngawitin mabaos, sapuniki: "Inggih semeton bangsa Israel miwah semeton sane boya Yahudi sane astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, pirengangja atur tiange puniki! 17 Panembahan bangsa Israele puniki sampun milih paraleluur iragane, tur Ida nadosang dane bangsa sane ageng daweg dane numpang wenten ring jagat Mesir. Malantaran kakuasaan sane agung Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nuntun dane sami medal saking jagat Mesire punika. 18 Tur petang dasa taun suenipun Ida sabar marep ring parisolah danene daweg ring tegal melakange. 19 Sasampun Ida ngaonang bangsa-bangsane pepitu sane wenten ring tanah Kanaan, Ida tumuli ngedumang tanahe punika ring dane, makadados cecatun danene, 20 kantos sawatara wenten samas seket taun suenipun. Wusan punika Ida mapaica hakim-hakim ring dane, kantos rauh ring masan panyeneng dane Nabi Samuel. 21 Tur ritatkala paraleluur iragane mapinunas mangda madue prabu, Ida Sang Hyang Widi Wasa maicayang Ida Saul okan Dane Kis, saking katurunan Benyamin. Ida sane madeg dados prabu petang dasa taun suenipun. 22 Sasampune Ida Saul kasurudang lungguh, Ida Sang Hyang Widi Wasa raris ngadegang Ida Daud dados sang prabun leluur iragane sareng sami. Sapuniki sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa, ngeniang indik Ida Daud: 'Ulun suba maan anak madan Daud pianak Isaine, anak ane ledangin Ulun, ane lakar nglaksanayang saananing ane uduhang Ulun teken ia.' 23 Ida Hyang Yesus punika sentanan Sang Prabu Daud, sane sampun kadegang dados Juru Rahayun bangsa Israele antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, sakadi sane sampun janjiang Ida. 24 Sadurung Ida Hyang Yesus ngawitin pakaryan Idane, Dane Yohanes sampun midartayang ring sawatek bangsa Israele, mangda ipun sami pada ngesehin pepinehnyane, tur mangda ipun pada kalukat. 25 Rikala Dane Yohanes makire muputang pakaryan danene, dane mabaos ring anake akeh, sapuniki: 'Sapasirake pitaenang ragane tiang puniki? Tiang puniki boya anak sane ajap-ajap ragane. Nanging pedasinja! Ida jaga rauh ungkuran ring tiang; kadi rasa jaga ngembusin sepatun Idane kewanten tiang nenten purun.' 26 Inggih parasemeton tiange, parasentanan Dane Abraham miwah sawatek bangsa sane boya Yahudi, sane astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, mungguing Orti Rahayune punika sampun karauhang ring iraga. 27 Santukan sakancan anak sane wenten ring kota Yerusalem miwah parapamimpinnyane nenten uning, mungguing Ida punika Sang Juru Rahayu, maliha ipun sami pada nenten ngresep ring sabdan nabine sane kawacen nyabran rahina Sabat. Nanging yadiastun kadi asapunika, ipun pada negepin sabdan paranabine punika, malantaran ipun nibakang danda pati ring Ida Hyang Yesus. 28 Nanging yadiastun nenten polih jalaran buat nibakang danda pati ring Ida, ipun sami pada mapinunas ring Dane Pilatus mangda Ida kasedayang. 29 Maliha sasampune ipun sami pada nglaksanayang saluiring paindikan sane kasuratang ring Cakepan Sucine, ngeniang indik Ida Hyang Yesus, Ida raris katedunang saking salibe tumuli kapendem. 30 Nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nangiang Ida saking pantaran anake padem, 31 tur makudang-kudang rahina suenipun Ida makantenang raga ring anake sane sampun ngiring Ida saking wewengkon Galilea ka kota Yerusalem. Sane mangkin anake punika sami pada dados saksin Idane marep ring bangsa Israel. 32 Tur sane mangkin tiang ngortiang Orti Rahayune puniki ring semeton sinamian, inggih punika indik janji sane sampun kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, ring paraleluur iragane, mangkin sampun tegepang Ida ring iraga, parakaturunan danene, malantaran Ida nangiang Ida Hyang Yesus saking pantaran anake padem. Sakadi sane kasurat ring Cakepan Kidunge sane kaping kalih, kadi asapuniki: Cening mula Putran Ulun. Didinane jani Ulun dadi Ajin ceninge.' 34 Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nangiang Ida saking pantaran anake padem tur Ida tan pacang kabanggayang nemu winasa. Indike punika kasinahang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, sajeroning sabdan Idane sane sapuniki: Ulun bakal maicayang teken cening merta ane suci tur anyar, ane suba janjiang Ulun teken Daud.' 35 Sakadi sabdan Idane ring Cakepan Kidunge sane lianan, sapuniki: Palungguh IRatu nenten jaga manggayang parekan druene sane astiti bakti jaga nemu winasa.' 36 Mungguing Ida Sang Prabu Daud sampun ngiring pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa duk masa panyeneng idane, tur wus punika ida raris seda, tur kapendem ring samping paraleluur idane, tur ida sampun winasa. 37 Nanging Ida Hyang Yesus sane katangiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa saking pantaran anake padem punika nenten kadi asapunika. 38 Inggih parasemeton tiange, semeton sareng sami patut taler tatas uning, wantah malantaran Ida Hyang Yesus pangampuran dosa punika kapidartayang ring semeton. Maliha wantah sajeroning Ida kewanten asing-asing anak sane pracaya ring Ida, prasida bebas saking sakancan dosannyane. Indike punika tan prasida pangguh semeton ring Pidabdab Torat Dane Musane. 40 Duaning asapunika, pada yatnaja, mangda paindikane sane kasabdayang antuk paranabine sampunang nibenin parasemeton, inggih punika: 41 'Ih sawatek anak ane demen nganistayang! Pada makesiab tur matija kita. Sawireh, dimasan kitane jani, Ulun nglaksanayang gegaen ane tusing lakar pracayain kita, yadiastun lakar ada anak ane nuturang teken kita.'" 42 Ritatkala Dane Paulus miwah Barnabas medal saking perhyangane punika, dane katurin antuk anake akeh, mangda ledang malih midartayang paindikane punika ring ipun sareng sami ring rahina Sabate sane jaga rauh. 43 Sasampun anake usan mabakti, akeh anak Yahudi miwah anak sane boya Yahudi, nanging ipun magama Yahudi, pada ngiringang Dane Paulus miwah Barnabas. Sang kalih nguruk tur mituturin ipun, mangda ipun sami pada pageh urip sajeroning sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 44 Ring rahina Sabate sane pungkuran, sawatek anake sane ring kotane punika pada rauh miragiang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 45 Rikala sakancan anak Yahudine manggihin anake katah punika, ipun sami iri ati tan sipi, tur nungkasin sane kabaosang antuk Dane Paulus tur nganistayang dane. 46 Nanging Dane Paulus miwah Barnabas sumingkin wanen mabaos, sapuniki: "Sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa kapingarep mula patut kapidartayang ring parasemeton. Nanging santukan semeton nulak sabdane punika, tur semeton marasa nenten pantes jaga muponin urip langgeng, duaning punika tiang jaga nilar semeton, tur jaga ngrauhin parabangsane sane boya Yahudi. 47 Santukan sapuniki pituduh Ida Sang Panembahan ring tiang: Ulun suba netepang kita dadi suluh pabuat bangsa-bangsane ane tidong Yahudi muah dadi jalaran karahayuane buat gumine makejang.'" 48 Rikala parabangsane sane boya Yahudi miragi paindikane punika, ipun sami pada gargita tur ngluihang sabdan Ida Sang Panembahan. Maliha anake sane sampun kapastiang muponin urip langgeng, sami pada pracaya. 49 Sabdan Ida Sang Panembahan tumuli sumebar milehan ring wewengkon jagate irika. 50 Nanging anak Yahudine raris ngoles parapangageng jagate irika miwah anak istri sane sulinggih saking pantaran bangsa-bangsane sane boya Yahudi, sane astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Dane makasami pada ngawinang Dane Paulus miwah Barnabas nandang sangsara, tur katundung mangda makaon saking wewengkonnyane. 51 Sang kalih tumuli ngetebang buke saking tlapakan cokor danene, pinaka dados upasaksi marep ring jadmane irika. Dane raris mamargi ka kota Ikonium. 52 Pasamuane ring kota Antiokia sami pada kabekin antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah kaliangan.

Pamargin Parautusan 14

1 Ring kota Ikonium Dane Paulus miwah Barnabas ngranjing ka perhyangan anak Yahudine, tur irika dane midartayang sabdan Ida Sang Panembahan sabecik-becikipun, kantos akeh anak Yahudine miwah anak boya Yahudi pracaya ring Ida Hyang Yesus. 2 Nanging anak Yahudine sane nenten nyak pracaya, ipun raris ngoles sakancan anake sane boya Yahudi punika, tur malikang pepinehnyane, mangdane ipun geting ring parasemeton sane sampun ngiring Ida Hyang Yesus. 3 Dane Paulus miwah Barnabas sada sue jenek irika, tur dane wanen pisan midartayang indik Ida Sang Panembahan. Pidartan danene indik sih pasuecan Idane, kapituiang olih Ida Sang Panembahan, malantaran Ida maicayang kakuasaan ring dane buat ngadakang praciri miwah katawahan. 4 Anake katah sane ring kotane punika tumuli maroang-roangan, wenten sane maroang ring anak Yahudi, wenten sane maroang ring parautusan Ida Hyang Yesus. 5 Irika anake sane boya Yahudi miwah anak Yahudine, kasarengin antuk parapamimpinnyane, ngrincikang daya jaga nyangsarain miwah jaga nimpugin parautusane punika antuk batu. 6 Ritatkala parautusane tangeh ring paindikane punika, dane raris magingsir ka kota Listra miwah kota Derbe, inggih punika kota-kota ring wewengkon Likaonia miwah ring wewengkon saider kota-kotane punika. 7 Irika dane midartayang Orti Rahayu. 8 Ring kota Listra wenten anak sane buntut ipun lemet, ipun rumpuh ngawit saking wau lekad, tur nenten naenin nyidayang mamargi. 9 Ipun negak miragiang Dane Paulus mabaos. Dane Paulus ngaksi mungguing anake punika pracaya ring Ida Hyang Yesus nyidayang kasegerang, punika awinanipun dane raris mandreng anake punika, 10 sarwi ngandika sada jangih, sapuniki: "Bangunja majujuk apanga jegjeg!" Anake punika raris magebras bangun, tumuli mamargi irika milehan. 11 Rikala anake akeh punika ngantenang paindikan sane kalaksanayang antuk Dane Paulus punika, ipun sami raris pada jerit-jerit nganggen basa Likaonia, sapuniki: "Paradewane suba nyekala marupa manusa tur suba ngrauhin iraga." 12 Dane Barnabas tumuli kaparabin Seus miwah Dane Paulus kaparabin Hermes, santukan dane sane mapidarta. 13 Pamangkun Dewa Seuse, sane perhyangannyane wenten ring jabaan kotane, rauh makta lembu muani miwah sekar ka pemedal kotane. Irika pamangku punika miwah anake akeh mapakayun jaga ngaturang aturan ring parautusan Ida Hyang Yesus. 14 Riwau Dane Barnabas miwah Paulus mireng paindikan sane jaga kalaksanayang antuk anake akeh punika, sang kalih raris nguek panganggennyane tumuli malaib ka tengah-tengah anake katah punika, saha jerit-jerit sapuniki: 15 "Inggih ida dane sareng sami, napi awinan ragane mapakardi kadi asapuniki? Tiang sareng kalih puniki wantah manusa pada, pateh sakadi ragane. Sane mangkin tiang iriki misadia nglumbrahang Orti Rahayu mangdane ida dane sareng sami pada ngutang paindikan sane tan paguna puniki, tumuli mawali astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa sane jumeneng langgeng, sane ngardi akasa, jagat, segara miwah sadagingipun makasami. 16 Duke nguni Ida manggayang parabangsane sami pada ninutin pamarginnyane suang-suang. 17 Nanging yadiastu kadi asapunika Ida setata nyinahang ragan Idane, malantaran paindikan-paindikan sane becik sane kardi Ida, inggih punika: Ida nurunang sabeh saking langite miwah maicayang masan mupu sane becik ring ragane. Ida mapaica pangan kinum miwah kaliangan ring ragane." 18 Yadiastu parautusane punika mabaos kadi asapunika, nanging dane tan mrasidayang nawengin anake akeh sane jaga ngaturang aturan ring dane. 19 Duk punika wenten makudang-kudang anak Yahudi rauh saking kota Antiokia wewengkon Pisidia miwah kota Ikonium. Ipun ngoles anake akeh ngantos sami pada maroang ring ipun. Irika ipun sareng sami ngencurin Dane Paulus antuk batu, tumuli kapaid kabakta ka jabaan kotane, santukan pitaenang ipun dane sampun seda. 20 Nanging ritatkala anake sane pracaya ring Ida Hyang Yesus ngiter dane, dane raris matangi tur mawali ngranjing ka kota. Benjangipun dane miwah Dane Barnabas mamargi ka kota Derbe. 21 Ring kota Derbe Dane Paulus miwah Dane Barnabas midartayang Orti Rahayu tur makeh dane polih sisia irika. Wus punika dane raris mawali ka kota Listra, ngraris ka kota Ikonium miwah ka kota Antiokia wewengkon Pisidia. 22 Irika dane mituturin pasamuane mangda ipun pageh tur enteg manahnyane sajeroning kapracayan. Sapuniki pitutur danene: "Buat ngranjing dados kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa, iraga tan pariwangde jaga nandang sangsara." 23 Ring sabilang pasamuan, parautusan Ida Hyang Yesus ngadegang panglingsir buat pasamuane punika. Malantaran ngastawa miwah mapuasa parautusane punika ngaturang parapanglingsire punika ring Ida Sang Panembahan, sane maraga pancer kapracayan danene. 24 Sasampune nylajah wewengkon Pisidia, dane raris rauh ring wewengkon Pampilia. 25 Irika dane midartayang Orti Rahayu punika ring kota Perga tur wusan punika dane raris mamargi ka kota Atalia. 26 Saking irika dane malayar ka kota Antiokia, genah dane pecak kasuksrahang ring sajeroning sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa, buat negen pakaryan sane sampun puputang dane punika. 27 Tatkala dane rauh ring kota Antiokia, dane raris munduhang pasamuane. Irika dane nuturang ring pasamuane sapariindik sane sampun kakardi olih Ida Sang Hyang Widi Wasa malantaran dane miwah indik Ida sampun makbak margi buat bangsa-bangsane sane boya Yahudi mangdane ipun pracaya ring Ida Hyang Yesus. 28 Irika dane jenek ngantos sue sareng-sareng ring pasamuane.

Pamargin Parautusan 15

1 Duk punika wenten makudang-kudang anak rauh saking wewengkon Yudea ka kota Antiokia, raris ngurukang ring semeton pasamuane irika, sapuniki: "Yening semeton nenten kasunat manut tata cara sane kamanggehang olih Pidabdab Torat Dane Musa, semeton tan pacang polih rahayu." 2 Nanging Dane Paulus miwah Barnabas banget pisan nungkasin paurukan anake punika. Duaning punika pasamuane irika raris sararem ngutus Dane Paulus miwah Barnabas kasarengin antuk makudang-kudang semeton saking kota Antiokia, mangda tangkil ring parautusan Ida Hyang Yesus miwah ring parapanglingsire ring kota Yerusalem buat nunasang paindikane punika. 3 Dane sareng sami tumuli kaateh antuk pasamuane ngantos rauh ring jabaan kotane. Dane mamargi nglintang ring wewengkon Penisia miwah ring wewengkon Samaria. Ring wewengkon kota-kota punika dane pada nuturang indik parabangsane sane boya Yahudi sampun ngesehin pepineh tur ngutang dosa-dosannyane raris mabakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Paindikane punika ngawinang parasemetone irika sami liang pisan. 4 Ritatkala dane rauh ring kota Yerusalem, dane katampi antuk pasamuane, parautusan Ida Hyang Yesus miwah parapanglingsire. Dane tumuli nartayang saluiring paindikan sane sampun kakardi antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa malantaran pakaryan danene. 5 Nanging wenten makudang-kudang anak saking golongan Parisi sane sampun pracaya ring Ida Hyang Yesus, rauh tur mabaos sapuniki: "Sawatek anake sane boya Yahudi, ipun patut kasunat, tur ipun patut satinut ring pituduh Pidabdab Torat Nabi Musane." 6 Parautusan Ida Hyang Yesus miwah panglingsire raris ngwentenang paruman agung buat nimbangang paindikane punika. 7 Sasampune sue matetimbangan, Dane Petrus raris ngadeg tur mabaos sapuniki: "Inggih parasemeton sinamian. Semeton wikan mungguing saking pangawit Ida Sang Hyang Widi Wasa milih tiang saking pantaran semetone, buat jaga midartayang Orti Rahayu punika ring bangsa-bangsane sane boya Yahudi, mangdane ipun miragi tur pracaya ring Ida Hyang Yesus. 8 Samaliha Ida Sang Hyang Widi Wasa sane wikan ring daging pepineh manusane, sampun nyinahang sih pasuecan Idane ring bangsa-bangsane sane boya Yahudi punika, malantaran Ida maicayang Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa ring ipun, pateh sakadi ring iraga. 9 Ida nenten pisan minayang ipun ring iraga. Ida nyuciang pepinehipune, malantaran ipun pada pracaya ring Ida Hyang Yesus. 10 Duaning asapunika, punapi awinanipun sane mangkin semeton mapakayun jaga mintonin Ida Sang Hyang Widi Wasa, malantaran semeton maicayang tetegenan ring anak sane pracaya, inggih punika tetegenan sane tan sida antuka negen olih paraleluur iragane, wiadin olih iraga sareng sami? 11 Sampunangja sapunika! Iraga pracaya tur karahayuang malantaran sih pasuecan Ida Hyang Yesus. Kadi asapunika taler ipun." 12 Sawatek sane parum irika sami pada meneng, tumuli miragiang tutur Dane Barnabas miwah Paulus, ngeniang indik sakancan katawahan miwah praciri sane sampun kaadakang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa ring pantaran bangsa-bangsane sane boya Yahudi, malantaran pakaryan danene. 13 Sasampune sang kalih puput mabaos, Dane Yakobus raris mabaos sapuniki: "Inggih parasemeton pirengangja atur tiange! 14 Iwau Dane Simon sampun nyritayang indik Ida Sang Hyang Widi Wasa saking pangawit sampun nyinahang sih pasuecan Idane ring bangsa-bangsane sane boya Yahudi, malantaran Ida nyelik kaula saking pantaran bangsa-bangsane punika dados padruen Idane. 15 Indike punika adung pisan ring pangandikan paranabine, sakadi sane sinurat sapuniki: 16 'Pangandikan Ida Sang Panembahan: Dimani wekas Ulun bakal buin malipetan, tur Ulun bakal nyujukang umah Daude ane suba uug. Uug-uugane ento lakar benahin Ulun. 17 Apanga sakancan anake ane lenan lakar ngulati Ida Sang Panembahan muah sawatek bangsane ane tidong Yahudi, ane suba selik Ulun dadi kaulan Ulun. 18 Aketo sabdan Ida Sang Panembahan, ane suba kasinahang uli pangawit.'" 19 Sapanglanturipun Dane Yakobus mabaos sapuniki: "Kamanah antuk tiang, tan patut iraga makewehin parabangsane sane boya Yahudi sane mawali astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 20 Nanging, iraga patut nulis surat, mituturin ipun, mangda ipun sampunang naar dedaaran sane cemer, inggih punika surudan paradewane. Samaliha mangda ipun ngeret budi marep ring solahe sane cabul-cabul miwah sampunang naar ulam sane kawitnya saking buron padem tan ulihan matampah miwah sampunang naar getih. 21 Santukan Pidabdab Torat Dane Musa sampun saking nguni kawacen sabilang rahina Sabat ring perhyangan, tur rauh mangkin kapidartayang ring sakancan kotane." 22 Sasampune punika parautusane miwah parapanglingsire kasarengin antuk pasamuane makasami, raris sararem milih makudang-kudang anak saking pantaran pasamuane, jaga kutus ka kota Antiokia buat nyarengin Dane Paulus miwah Barnabas. Dane sareng sami milih Yudas, sane kapesengin Barsabas miwah Silas. Sang kalih puniki mula kajiang antuk parasemetone irika. 23 Sang kalih raris kaserahin surat sane asapuniki daging ipun: "Saking tiang, iparautusan, parapanglingsir miwah parasemeton ragane makasami ngaturang pangayu bagia ring parasemeton sami sane kawitnyane saking bangsa-bangsa boya Yahudi, sane wenten ring kota Antiokia wewengkon Siria miwah wewengkon Kilikia. 24 Tiang sampun miragi, mungguing wenten makudang-kudang anak saking pantaran tiange, sane sampun makewuhin semeton, saha ngranayang semeton pada bingung malantaran paurukanipune. Sujatinipun tiang tan pisan wenten nguduhang ipun buat ngurukang paindikane punika. 25 Punika awinan tiang sareng sami raris paum, tumuli sararem milih makudang-kudang utusan buat ngrauhin semeton. Parautusane punika jaga rauh sinarengan ring Barnabas miwah Paulus, timpal iragane sane sayang, 26 sane sampun ngetohang uripnyane buat ngayahin Panembahan iragane Ida Hyang Yesus Kristus. 27 Tiang ngutus Yudas miwah Silas, sane jaga nlehtehang, paindikan sane munggah ring surate puniki. 28 Santukan Ida Sang Hyang Roh Suci miwah tiang sareng sami sampun pada adung, tan jaga mabaatin semeton antuk tetegenan sane lianan, sajawining paindikan sane perlu puniki: 29 sampunangja semeton ngajeng surudan, rah miwah ulam sane kawitnya saking buron sane padem tan malantaran katampah; tur semeton patut ngeret budi marep ring parisolahe sane cabul-cabul. Yening semeton nglaksanayang paindikan sane kadi asapunika, semeton malaksana becik. Inggih puput rauh iriki, dumadakja sami pada rahajeng." 30 Sang kalih raris mapamit, tumuli mamargi ka kota Antiokia. Irika dane nyangkepang pasamuane, tur nyerahang surate punika. 31 Sasampun pasamuane ngwacen surate punika, ipun sami pada liang santukan daging surate punika nglipurang ipun sareng sami. 32 Dane Yudas miwah Silas, sane taler maraga nabi, sue mituturin lan ngentegang manah parasemetone irika. 33 Sasampune dane jenek irika makudang-kudang rahina, sang kalih raris katurin mamargi saha rahayu, buat mawali ring sang sane sampun ngutus dane. 34 Nanging Dane Silas mapakayun jaga jenek irika. 35 Dane Paulus miwah Barnabas sada sue jenek ring kota Antiokia. Irika akeh wenten anak lian sane nyarengin dane nguruk miwah midartayang sabdan Ida Sang Panembahan. 36 Sasampune maletan sada sue, Dane Paulus raris mabaos ring Dane Barnabas, sapuniki: "Ngiringja iraga mawali malih nelokin semeton-semeton iragane ring kota-kotane sane pecak genah iragane midartayang sabdan Ida Sang Panembahan, mangdane iraga uning kadi asapunapi kawentenannyane." 37 Dane Barnabas mapakayunan jaga ngajak Dane Yohanes Markus, 38 nanging manut tetimbangan Dane Paulus nenten patut dane kajak, santukan sane riin dane sampun tan kayun nyarengin sang kalih ring wewengkon Pampilia. 39 Indike punika ngranayang tungkas banget pisan ring pantaran sang kalih. Dane Barnabas raris ngajak Dane Markus, malayar ka Pulo Siprus. 40 Nanging Dane Paulus raris ngajak Dane Silas. Sasampune dane katurang ring sajeroning sih pasuecan Ida Sang Panembahan olih parasemetone, dane raris kesah saking irika. 41 Dane mamargi nylajah jagat Siria miwah Kilikia, ngukuhang pasamuan-pasamuane irika.

Pamargin Parautusan 16

1 Dane Paulus nglanturang pamargi ngantos rauh ring kota Derbe miwah kota Listra. Irika wenten satunggiling anak pracaya ring Ida Hyang Yesus mapesengan Timotius. Biang danene anak Yahudi, taler sampun pracaya ring Ida Hyang Yesus, nanging ajin danene anak Yunani. 2 Parasemeton ring kota Listra miwah ring kota Ikonium makasami maosang, mungguing Timotius punika anak sane becik parisolahnyane. 3 Dane Paulus mapakayunan ngajak Timotius lunga nyarengin dane. Irika dane raris ngandikayang mangda Dane Timotius kasunat, santukan sawatek anak Yahudi sane wenten ring kota Listra miwah kota Ikonium sami pada uning, mungguing ajin Timotiuse punika anak Yunani. 4 Sajeroning pamargin danene nylajah kota-kota, dane muat kaputusan-kaputusan sane sampun kararemin antuk parautusan Ida Hyang Yesus miwah parapanglingsire ring kota Yerusalem. Kaputusan-kaputusan punika karauhang ring pasamuan-pasamuane, tur kadulurin piteket mangda pasamuane ninutin kaputusane punika. 5 Kenginan antuk punika kapracayan pasamuane kakukuhang tur sayan sue pasamuane sayan maweweh akehnyane. 6 Dane mamargi nylajah wewengkon Prigia miwah Galatia, santukan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa nenten nglugrain dane midartayang Orti Rahayu ring wewengkon Asia. 7 Rikala dane rauh ring tepi siring tanah Misiane, dane ngindayang jaga ngranjing ka wewengkon Bitiniane, nanging tan kalugrain antuk Roh Ida Hyang Yesus. 8 Punika awinan dane raris mamargi nglintang ring wewengkon Misia tur ngungsi ka kota Troas. 9 Ring wengi punika Dane Paulus polih sipta jati, inggih punika dane nyingakin wenten anak Makedonia, majujuk ring tepi siring jagat Makedoniane tur mapinunas sapuniki: "Rarisangja rauh mriki nulungin tiang!" 10 Sasampune Dane Paulus polih sipta jati punika, digelis tiang sareng sami makinkin jaga ngungsi ka wewengkon Makedonia. Santukan sampun pasti antuk tiang sareng sami, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun ngesengin tiang buat midartayang Orti Rahayu punika ring jadmane irika. 11 Tiang sareng sami kesah saking kota Troas, raris malayar ka Pulo Samotrake, tur benjangipun tiang rauh ring kota Neapolis. 12 Saking irika tiang ka kota Pilipi, inggih punika kota sane penting ring wewidangan Makedonia. Kota punika kotan anak Roma. Irika tiang jenek makudang-kudang rahina suenipun. 13 Ring rahina Sabate tiang medal saking kota. Tiang mamargi nuluh sisin tukad, santukan sampun pitaenang tiang mungguing irika wenten genah mabakti buat anak Yahudi. Sasampune kapanggih, tiang raris negak tur mabaos ring paraeluh-eluhe sane mapunduh irika. 14 Saking pantaran anake sane miragiang baos tiange, wenten anak eluh adiri sane mawasta Lidia, saking kota Tiatira, geginanipune madagang wastra ungu. Ipun mula anak eluh sane astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Ida Sang Panembahan raris nutdut manahipune buat nelebang baos Dane Paulus. 15 Ipun miwah sakulawarganipune sami raris kalukat. Wusan punika ipun raris ngundang tiang sareng sami, sapuniki baosipune: "Yening manut pamanggih semeton sareng sami, mungguing tiang puniki sujati pracaya ring Ida Sang Panembahan, ngiringja makolem ring umah tiange!" Tur banget pisan pangedihipune mangda tiang sareng sami mrika. 16 Sedek rahina anu, rikala tiang mamargi ka genahe mabakti punika, tiang macunduk ring satunggiling panyeroan sane karangsukan setan sane ngawinang ipun mrasidayang nenung. Malantaran tenungipune punika, ipun akeh ngrauhang jinah pabuat parapamekelipune. 17 Panyeroane punika nututin Dane Paulus miwah tiang sareng sami saha gelur-gelur sapuniki: "Anake ene parekan Ida Sang Hyang Widi Wasa Ane Maha Luur! Ia midartayang teken jerone, paundukan ane ngranayang jerone rahayu." 18 Ngantos makudang-kudang rahina suennya ipun malaksana kadi asapunika. Indike punika ngawinang Dane Paulus duka pisan, tumuli dane matolihan tur mabaos ring setane punika, sapuniki: "Malantaran parab Ida Hyang Yesus Kristus, kai nunden iba pesu uli anake eluh ento!" Duk punika ugi setane punika medal saking anake eluh punika. 19 Rikala parapamekelne tangeh, mungguing malantaran punika ipun tan malih jagi mrasidayang polih jinah, ipun raris ngejuk Dane Paulus miwah Dane Silas, tumuli kapaid ka genah anake paum, jaga katangkilang ring ajeng parapangageng kotane. 20 Sasampune rauh irika, sang kalih tumuli katurang ring parapangageng kotane, sapuniki aturnyane: "Jadmane puniki jadma Yahudi tur ipun ngawinang iur kotan iragane. 21 Ipun ngurukang adat istiadat sane tungkas ring pidabdab iragane. Iraga puniki anak Roma, tur nenten wenang nampi wiadin ninutin adat istiadat anake puniki." 22 Jadmane katah punika taler sareng ngrejeng Dane Paulus miwah Dane Silas. Irika parapangageng kotane nguek panganggen sang kalih, tur ngandikayang mangda sang kalih kapecutin. 23 Sasampune sang kalih kapecutin ping kuda-kuda, sang kalih tumuli kapangkeng tur pangageng pangkenge kapangandikain mangda sampunang tuleman nyaga sang kalih. 24 Satinut ring prentahe punika, pangageng pangkenge raris ngranjingang sang kalih ka kamar pangkenge sane paling di tengah, tur cokor danene kablagbag. 25 Sawatara tengah wengi Dane Paulus miwah Silas raris ngastawa tur makidung muji Ida Sang Hyang Widi Wasa. Nara pidanane sane lianan sami pada miragiang dane. 26 Tan dumade jeg wenten linuh ageng pisan, ngantos dasar pangkenge punika magejeran. Duk punika ugi jelanan-jelanan pangkenge makasami mampakan, tur ante miwah blagbage pada keles saking nara pidanane sami. 27 Pangageng pangkenge tumuli matangi, tur rikala dane nyingakin jelanan-jelanan pangkenge mampakan, pitaenang dane paranara pidanane sami sampun minggat. Irika dane raris ngaud klewang, mapakayunan nyuduk raga. 28 Nanging Dane Paulus raris nyerit banget pisan, sapuniki: "Sampunangja nyengkalen raga! Tiang sareng sami kantun iriki!" 29 Irika pangageng pangkenge raris ngandikayang anak ngrereh sundih, dane raris malaib ka tengah tur ngejer makakeb ring cokor Dane Paulus miwah Silas. 30 Wus punika dane raris ngatehang Dane Paulus miwah Silas medal, sarwi dane mataken sapuniki: "Ih jero, punapike sane patut laksanayang tiang, mangdane tiang polih rahayu?" 31 Dane Paulus miwah Silas masaur sapuniki: "Pracayaja ring Ida Hyang Yesus, janten ragane pacang rahayu, inggih punika ragane miwah sakulawargan ragane." 32 Wusan punika sang kalih tumuli midartayang sabdan Ida Sang Panembahan ring pangageng pangkenge punika miwah ring anake lianan sane wenten ring jeroan danene. 33 Daweg punika ugi pangageng pangkenge punika raris ngambil sang kalih, tur nyutsutin kanin-kanin danene. Duk punika taler pangageng pangkenge miwah sakulawargan danene sami kalukat. 34 Dane raris ngiringang Dane Paulus miwah Silas ka jeroan danene, tur irika sang kalih katamiu. Dane miwah sakulawargan danene sami pada liang, santukan sane mangkin dane pracaya ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 35 Benjang semengipun parapangageng kotane ngutus prakangge ngrauhin pangageng pangkenge punika tur kapangandikain sapuniki: "Bebasangja anake ane dadua ento!" 36 Duaning punika pangageng pangkenge raris ngrauhang indike punika ring Dane Paulus, sapuniki: "Parapangageng kotane sampun ngandikayang mangda ragane miwah Silas kabebasang. Durusang mangkin medal, tur mamargija mangda rahayu." 37 Nanging Dane Paulus raris mabaos ring prakanggene punika sapuniki: "Tiang puniki tan wenten iwang punapa-punapi; nanging tiang sampun kapecutin ring arep anake akeh, tur kacelepang ka pangkenge, yadiastun tiang puniki warga negara Roma! Tur sane mangkin tiang kapangandikain medal saking silib! Tan pisan patut kadi asapunika. Parapangageng kotane punika patutipun rauh mriki mebasang tiang." 38 Paraprakanggene punika raris nguningayang baos Dane Paulus punika ring parapangageng kotane. Wau dane miragi mungguing Dane Paulus miwah Silas punika warga negara Roma, dane sami pada ajerih. 39 Duaning punika dane sami raris nunas ampura ring Dane Paulus miwah Silas. Wus punika dane raris ngatehang Dane Paulus miwah Silas medal saking pangkenge, tur mapinunas ring sang kalih mangda makaon saking kotane punika. 40 Dane Paulus miwah Silas raris medal saking pangkenge tumuli mamargi ngungsi ka umah Lidiane. Irika dane kapanggih ring parasemeton sane wenten irika. Sasampune dane mapaica panglipur ring parasemetone punika, sang kalih tumuli mamargi kesah saking irika.

Pamargin Parautusan 17

1 Dane Paulus miwah Dane Silas mamargi nglintang ring kota-kota Ampipolis miwah Apolonia kantos rauh ring kota Tesalonika. Ring kota Tesalonika wenten satunggiling perhyangan anak Yahudi. 2 Dane Paulus raris ngranjing ka perhyangane punika sakadi kabiasaan danene. Irika dane marerasan sareng anake akeh ngeniang daging Cakepan Sucine, neren ngantos tigang rahina Sabat suenipun. 3 Dane nerangang tur muktiang ring anake akeh irika, mungguing Sang Prabu Sane Sampun Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa punika, patut nandang sangsara seda, nanging Ida nyeneng malih saking pantaran anake padem. Sapuniki baos Dane Paulus: "Ida Hyang Yesus sane tuturang tiang ring ragane puniki, tan tios wantah Ida Sang Prabu Sane Sampun Kajanjiang punika." 4 Makudang-kudang anak saking pantaran anake punika wenten sane pracaya ring Ida Hyang Yesus raris matunggilan ring Dane Paulus miwah Silas. Maliha akeh taler wenten anak Yunani sane nyungsung Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah paraistri sane sulinggih pada pracaya ring Ida Hyang Yesus raris matunggilan ring parautusan Ida Hyang Yesus. 5 Nanging sakancan anak Yahudine sami pada iri ati, tumuli ipun munduhang soroh wong dura cara sane wenten ring margi-margine. Ipun sami ngadakang iur ring kotane punika tur ngrejeng umah Yasone, misadia ngrereh Dane Paulus miwah Silas jaga kabakta medal ka arepan anake akeh punika. 6 Nanging rikala Dane Paulus miwah Silas nenten keniang ipun irika, anake punika raris maid Yason miwah makudang-kudang semeton tiosan, katurang ka ajeng pangageng kotane irika. Anake punika raris pada pagelur sapuniki: "Jadmane sane sampun ngae iur ring jagate sami, sane mangkin ipun sampun rauh ring kotan iragane. 7 Tur Yason sampun nampi anake punika madunungan ring umahipune. Ipun sami pada nungkasin uger-uger Ida Sang Nata Ratu malantaran ipun maosang, mungguing wenten sang prabu lianan, sane maparab Yesus." 8 Malantaran baos anake punika, anake akeh miwah parapangageng kotane sami pada bingung. 9 Parapangageng kotane ngandikayang mangda Yason miwah semeton-semeton sane lianan pada naur jinah tanggungan, manut sakadi sane sampun kapastiang. Sasampune ipun naur, wau ipun kabebasang. 10 Sasampune wengi, digelis parasemetone irika mapinunas ring Dane Paulus miwah Dane Silas mangda dane mamargi ka kota Berea. Sarauh danene irika, dane raris ngranjing ka perhyangan anak Yahudine. 11 Anak Yahudine ring kota Berea pepinehipune becikan bandingang ring anak Yahudine sane ring kota Tesalonika. Ipun sami pada geleng miragiang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur nyabran rahina ipun ngulik Cakepan Suci, mangdane ipun tatas uning, punapike tutur Dane Paulus punika sawiakti manut ring kecap Cakepan Sucine punika. 12 Saking pantaran anake punika, akeh sane pada pracaya ring Ida Hyang Yesus. Samaliha akeh taler paraistri sane sulinggih miwah paralanang bangsa Yahudine sane pada pracaya ring Ida Hyang Yesus. 13 Nanging rikala sawatek anak Yahudine sane ring kota Tesalonika miragi mungguing Dane Paulus taler midartayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa ring kota Berea, ipun raris pada rauh mrika tumuli ngoles tur ngawinang bingung pepineh anake akeh. 14 Parasemetone irika raris ngaturin Dane Paulus mangda digelis lunga ka pasisi, nanging Dane Silas miwah Timotius kantun jenek ring kota Berea. 15 Anake sane ngiringang Dane Paulus punika nyarengin dane ngantos rauh ring kota Atena. Sasampune rauh irika anake sane ngiringang punika raris mawali tur makta pabesen Dane Paulus, mangda Dane Silas miwah Dane Timotius digelis ngrauhin dane. 16 Risedek Dane Paulus nyantosang Dane Silas miwah Timotius ring kota Atena, pakayunan danene kalintang kosekan manggihin kotane punika bek madaging arca. 17 Punika awinanipun dane marerasan ring perhyangan anak Yahudine sareng paraanak Yahudi miwah anak boya Yahudi sane astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Kadi asapunika taler nyabran rahina dane marerasan ring pasare sareng anak sane panggihin dane irika. 18 Irika taler wenten guru golongan Epikuros miwah golongan Stoa saling alap bebaos sareng dane. Wenten sane mabaos sapuniki: "Apa lakar orahanga teken jlemane ane buka kedis becicane ene?" Wenten malih sane lianan mabaos sapuniki: "Ulesne ia ngaba peplajahan unduk dewa uli dura negara." Ipun mabaos kadi asapunika santukan Dane Paulus midartayang Orti Rahayu indik Ida Hyang Yesus miwah indik nyeneng Idane saking pantaran anake padem. 19 Punika awinannya Dane Paulus raris kajak ka ajeng pasangkepan Majelis Areopaguse, tur ipun mapangedih kadi asapuniki: "Tiang sareng sami dot mamanah uning ring peplajahan sane anyar sane dartayang ragane puniki. 20 Wenten makudang-kudang paindikan sane baosang ragane minab sakadi tawah rasanipun piragi tiang. Punika awinan tiang dot mamanah uning ring daging peplajahane punika." ( 21 Santukan sawatek jadma kota Atenane miwah wong dura negara sane magenah irika sami pada lila ngutang pakaryannyane buat maosang wiadin miragiang paindikan-paindikan sane anyar.) 22 Dane Paulus raris ngadeg ring ajeng Majelis Areopaguse, saha mabaos sapuniki: "Inggih ida dane parawargan kota Atena! Ring saluiring paindikan, ragane panggihin tiang anteng pisan mayadnya ring paradewa. 23 Santukan rikala tiang malali ring kotan ragane tur nelokin genah-genah ragane mayadnya, irika wenten panggihin tiang palinggih sane madaging tetulisan sapuniki: 'Katur ring dewa sane tan kuningin.' Kenginan dewa sane tan uningin ragane, nanging sungsung ragane, dewane punika sane mangkin pacang uningang tiang ring ragane. 24 Ida Sang Hyang Widi Wasa sane ngardi jagat miwah sadaging ipun makasami, Ida sane maraga Panembahan akasa miwah jagat, Ida nenten malingga ring palinggih-palinggih sane kakardi antuk imanusa. 25 Ida taler nenten mamuatang mangda kayahin antuk manusa. Santukan Ida ngraga tan kakirangan punapa-punapi, samaliha Ida sane mapaica urip miwah angkihan miwah paindikan-paindikan sane lianan ring manusane sami. 26 Malantaran saking jadma adiri Ida ngadakang bangsa-bangsane miwah manusane sami, buat ngebekin jagate puniki. Ida sampun mastiang masa pabuat bangsane punika miwah wates pagenahan sane jaga genahin ipun. 27 Ida ngardi paindikane punika, mangda imanusa ngulati Ida, tur dumadakja mangda kapanggih tur karasa antuk ipun, yadiastun sujatinipun Ida punika nentenja doh saking iraga suang-suang. 28 Santukan iraga puniki urip, mamargi miwah makarya wantah sajeroning Ida, sakadi sane sampun kabaosang taler olih parapujanggan ragane, kadi asapuniki: Santukan iraga puniki sentanan Ida Sang Hyang Widi Wasa.' 29 Sawetning iraga dados sentanan Ida Sang Hyang Widi Wasa, punika awinanipun sampunang iraga mitaenang mungguing kawentenan Idane punika pateh ring arca sane kakardi antuk mas, perak wiadin batu sane karupayang antuk kaduegan imanusa. 30 Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nenten ngelingang malih masan kanambetan manusane sane sampun lintang, nanging sane mangkin Ida mapaica pituduh ring manusane makasami, ring dijaja ipun magenah, mangda ipun ngesehin pepineh tur ngutang laksanannyane sane corah. 31 Santukan Ida sampun mastiang rahina, buat jaga nepasin jagate makasami saha adil, malantaran Anak adiri sane sampun selik Ida. Anake punika sampun tangiang Ida saking pantaran anake padem, pinaka dados bukti ngeniang paindikane punika buat anake makasami." 32 Rikala pasangkepan punika miragi Dane Paulus maosang indik anak urip saking pantaran anake padem, raris wenten anak sane minjulin miwah wenten sane lianan mabaos sapuniki: "Benjangan kewanten tiang malih miragiang ragane maosang indike punika." 33 Irika Dane Paulus raris medal saking pasangkepane punika. 34 Wenten makudang-kudang anak matunggilan ring dane tur pracaya ring Ida Hyang Yesus. Ring pantaran anake punika, wenten anggota Majelis Areopaguse sane mapesengan Dionesius miwah anak eluh sane mawasta Damaris, maliha wenten taler makudang-kudang anak lianan.

Pamargin Parautusan 18

1 Wusan punika Dane Paulus raris kesah saking kota Atena, tumuli mamargi ka kota Korintus. 2 Irika dane kacunduk ring anak Yahudi adiri sane mawasta Akwila, jadma uedan wewengkon Pontus. Ipun wau rauh saking jagat Italia, sareng somahipune Priskila, santukan Ida Sang Nata Ratu Klaudius sampun ngwedalang prentah, mangda sawatek jadma Yahudine magingsir saking kota Roma. Dane Paulus tumuli simpang ka umahnyane. 3 Dane Paulus raris madunungan irika tur makarya sareng-sareng ring Akwila miwah Priskila, santukan geginan danene pateh, inggih punika dados tukang kemah. 4 Nyabran rahina Sabat Dane Paulus mabebaosan ring perhyangan anak Yahudine. Dane ngusahayang mangdane anak Yahudine miwah anak Yunanine prasida pracaya ring Ida Hyang Yesus. 5 Sasampune Dane Silas miwah Timotius rauh saking jagat Makedonia, irika Dane Paulus mrasidayang ngilis midartayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa, nyaksiang ring anak Yahudine, mungguing Ida Hyang Yesus punika maraga Sang Prabu Sane Sampun Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa punika. 6 Rikala anake punika nungkasin tur nemah misuh dane, dane tumuli ngampigang buke saking panganggen danene, sarwi mabaos sapuniki: "Yen ragane nemu sengkala, ragane padidi patut negen sengkalane ento. Tiang tusing milu bareng negen. Ngawit uli jani tiang lakar ngalih bangsane ane tidong Yahudi." 7 Dane raris nilar anake punika tumuli madunungan ring umah satunggiling anak boya Yahudi, sane mawasta Titius Yustus. Anake punika astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur umahipune nampek saking perhyangan anak Yahudine. 8 Dane Krispus, kelihan perhyangane punika miwah sakulawargan danene sami pracaya ring Ida Sang Panembahan. Maliha akeh anak lianan sane wenten ring kota Korintus, sasampune miragiang pidartan Dane Paulus, ipun pracaya ring Ida Hyang Yesus tur kalukat. 9 Sedek rahina anu, nuju wengi Dane Paulus polih sipta jati. Sajeroning sipta jati punika Ida Sang Panembahan masabda ring dane sapuniki: "Edaja kita takut! Tur edaja suud-suud midartayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 10 Sawireh Ulun ngabih kita. Tusing ada anak lakar nyidayang mencanen kita, sawireh liu kaulan Ulun di kotane ene." 11 Punika awinanipun Dane Paulus jenek irika kantos atiban tengah suenipun ngurukang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa ring jadmane irika. 12 Sasampune Galio madeg gubernur ring wewengkon tanah Akaya, sakancan anak Yahudine sararem ngejuk Dane Paulus. Dane tumuli katurang ring ajeng pangadilane. 13 Sapuniki atur anake punika: "Jadmane puniki tansah ngoles anak, mangdane anake astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, nganggen tata cara sane tungkas ring daging Pidabdab Torate!" 14 Riwau Dane Paulus jaga matur, gelisan Dane Galio ngandika ring anak Yahudine sapuniki: "Ih sawatek anak Yahudi, yening ada paundukan ane tan patut wiadin unduk kacorahan ane aturang jerone, ento patut padingehang tiang. 15 Nanging sawireh ene unduk kruna wiadin adan muah unduk pidabdab jerone niri, jerone niri ane patutne mragatang. Tiang tusing nyak nepasin paundukan-paundukan ane buka keto." 16 Raris dane nundung anake punika mangda medal saking genah pangadilane. 17 Anake punika raris ngrejeng Sostenes sane dados kelihan perhyangan, tumuli katigtig ring genah pangadilane punika. Nanging indike punika nenten kalinguang antuk Dane Galio. 18 Dane Paulus kantun jenek makudang-kudang rahina ring kota Korintus. Sasampune punika, dane raris mapamit ring pasamuane irika jaga malayar ka jagat Siria, kasarengin antuk Priskila miwah Akwila. Sadurunge dane malayar, dane nyukur rambut danene ring kota Kengkrea, santukan dane sampun masesangi. 19 Dane sareng tiga raris rauh ring kota Epesus tur Priskila miwah Akwila nikayang dane mangda jenek irika. Dane Paulus raris ngranjing ka perhyangan anak Yahudine tur marerasan sareng sakancan anak Yahudine. 20 Anake punika mapinunas ring Dane Paulus, mangdane dane kayun sada sue jenek irika, nanging dane tan kayun. 21 Dane tumuli mapamit, tur mabaos sapuniki: "Yening wenten pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sinah tiang jaga mawali malih mriki." Dane raris malayar saking kota Epesus. 22 Sasampune dane rauh ring kota Kaisarea, raris dane lunga ka kota Yerusalem, tur ngaturang pangayu bagia ring pasamuane irika. Wus punika dane tumuli lunga ka kota Antiokia. 23 Sasampun dane masandekan makudang-kudang rahina irika, dane raris kesah saking irika. Dane mamargi nylajah jagat Galatia miwah Prigia, buat ngentegang manah sakancan anake sane pracaya ring Ida Hyang Yesus. 24 Wenten anak Yahudi adiri uedan Aleksandria, mapesengan Apolos rauh ring kota Epesus. Dane kalintang pascad mabebaosan, maliha weruh ring daging Cakepan Sucine. 25 Dane sampun mlajah indik Ida Sang Panembahan. Dane nyantep pisan midartayang tur seken pisan antuka ngurukang indik Ida Hyang Yesus. Nangingke dane wantah uning ring indik lelukatan Dane Yohanes kewanten. 26 Dane wanen pisan nguruk ring perhyangan anak Yahudine. Rikala Priskila miwah Akwila miragiang paurukan danene, sang kalih raris ngajak dane ka umahnyane. Irika sang kalih malih nyekenang nerangang ring Dane Apolos, indik Margi sane kapatujuhin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 27 Dane Apolos mapakayunan jaga malayar ka tanah Yunani. Punika awinan pasamuane ring Epesus raris nulungin dane, malantaran ngirim surat ring parasemeton ring tanah Akaya, mangdane parasemeton irika ledang nampi rauh danene. Sasampune dane rauh irika, malantaran sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa, dane kalintang maguna pabuat parasemeton sane sampun pracaya ring Ida Hyang Yesus. 28 Santukan dane tan maren ngaonang anak Yahudine sajeroning marerasan ring arepan anake akeh, malantaran dane muktiang antuk kecap Cakepan Suci, mungguing Ida Hyang Yesus punika maraga Sang Prabu Sane Sampun Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa.

Pamargin Parautusan 19

1 Risedek Dane Apolos kantun ring kota Korintus, Dane Paulus sampun mamargi nylajah wewidangan pagunungan jagate irika, raris rauh ring kota Epesus. Irika dane kapanggih ring makudang-kudang anak sane pracaya ring Ida Hyang Yesus. 2 Dane tumuli mataken ring anake puniki: "Rikala semeton ngangken pracaya ring Ida Hyang Yesus, punapike semeton sampun nrima Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa?" Pasaur anake punika: "Tiang durung naenin miragi indik wenten Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa." 3 Dane Paulus malih mataken: "Yening kadi asapunika, lelukatan sane encenke sane sampun trima semeton?" Pasaur anake punika: "Sane tampi tiang, inggih punika lelukatan sane kamargiang antuk Dane Yohanes." 4 Dane Paulus raris mabaos sapuniki: "Lelukatan Dane Yohanes punika pabuat anake sane ngesehin pepinehnyane saha ngutang dosa-dosanipune, samaliha Dane Yohanes taler mapidarta ring bangsa Israel mangda ipun pada pracaya ring Ida, sane rauh ungkuran ring dane, inggih punika Ida Hyang Yesus." 5 Sasampune anake punika miragi paindikane punika, raris ipun pada kalukat dados pangiring Ida Hyang Yesus. 6 Irika Dane Paulus ngungkulang tangan danene ring anake punika tumuli Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa nurunin ipun sinamian. Ipun raris pada mabaos nganggen basa sane tawah-tawah tur midartayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 7 Ipun Sareng sami wenten sawatara roras diri akehnyane. 8 Kantos tigang sasih suennya Dane Paulus tan maren ngranjing ka perhyangan anak Yahudine, tur dane tan pisan rumasa ajerih ngurukang irika. Malantaran paurukan danene punika, dane ngusahayang mangda anake punika prasida dados parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 9 Nanging wenten makudang-kudang anak sane punggung pisan. Anake punika nenten nyak pracaya ring Ida Hyang Yesus, tur ring arepan anake akeh ipun nganistayang Margi sane kapatujuhang antuk Ida Sang Panembahan. Punika awinan Dane Paulus raris nilar anake punika, tumuli nganehang raga masarengan ring parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Raris nyabran rahina dane marerasan ring sekolah Tiranus. 10 Indike punika laksanayang dane kalih taun suenipun, kantos sawatek anak sane magenah ring wewengkon Asia, anak Yahudi wiadin anak Yunani makasami sampun miragi sabdan Ida Sang Panembahan. 11 Malantaran Dane Paulus, Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadakang praciri sane tawah-tawah. 12 Kantos wenten anak makta saputangan miwah wastra sane pecak kanggen antuk Dane Paulus, kagenahang ring anake sakit-sakit, raris anake punika seger, tur soroh setane pada makaon saking anake punika. 13 Wenten makudang-kudang balian Yahudi sane malianin milehan tur nundung setan. Dane ngindayang nundung setane punika masrana nyambat parab Ida Hyang Yesus, sapuniki baos danene marep ring setane punika: "Kai mrentah iba masrana parab Ida Hyang Yesus, ane kapidartayang olih Dane Paulus." 14 Parabaliane sane nglaksanayang paindikane punika sareng pepitu akehnyane, inggih punika okan pangageng panditan anak Yahudine, sane mapesengan Skewa. 15 Nanging setane punika mabaos ring dane sapuniki: "Ida Hyang Yesus tawang tiang, Paulus masih suba tawang tiang, nanging ragane ene enyen?" 16 Anake sane karangsukan setan punika tumuli nyagrep tur nguyak baliane makapepitu punika. Baliane punika kaon, raris malaib saking umah anake punika babak belur tur malalung. 17 Sawatek anak Yahudi miwah anak sane boya Yahudi sane wenten ring kota Epesus miragi indike punika. Ipun sami pada kaliput antuk manah ajerih, mawinan parab Ida Hyang Yesus sayan kaluihang. 18 Saking pantaran warga pasamuane irika, akeh sane rauh ngangkenin tur merberang paindikan-paindikan sane sampun laksanayang ipun ring arepan anake akeh. 19 Akeh saking pantaran anake sane pecak ngadokang pangiwa, raris munduhang tur nunjel cakepanipune ring arepan anake makasami. Yening cakepan-cakepane punika kargayang, sawatara mapangarga seket tali jinah perak. 20 Malantaran antuk pamargi sane mawisesa puniki, sabdan Ida Sang Panembahan sayan sumebar tur sayan maweweh kukuh. 21 Sasampune punika Dane Paulus raris mapakayunan mamargi nylajah jagat Makedonia miwah Akayane, tur ngraris ka kota Yerusalem. Sapuniki baos danene: "Sasampune tiang mrika tiang taler pacang ka kota Roma." 22 Duaning punika dane raris ngutus pembantun danene kekalih, inggih punika Timotius miwah Erastus, mamargi riinan ka jagat Makedonia, nanging dane ngraga kantun jenek malih makudang-kudang rahina ring wewengkon Asia. 23 Kacrita daweg punika raris wetu iur ageng ring kota Epesus, malarapan Margi sane kapatujuhang antuk Ida Sang Panembahan. 24 Irika wenten pande mas adiri, mawasta Demetrius, sane makarya pepindan-pepindan palinggih Dewi Artemis, sane malakar antuk perak. Geginanipune punika ngrauhang pikolih akeh pisan pabuat paratukangipune. 25 Demetrius tumuli munduhang tukang-tukangipune makasami miwah anake sane lianan sane geginannyane pateh sakadi ipun. Irika ipun mabaos ring anake punika sapuniki: "Inggih parasemeton, semeton sami sampun pada uning, mungguing pangupa jiwan iragane kawitipun saking pakaryane puniki. 26 Sane mangkin parasemeton sami sampun manggihin tur mireng, paindikan sane kapidartayang antuk Paulus. Ipun maosang mungguing arca-arcane sane kakardi antuk imanusa, punika boya dewa. Indike punika ngawinang akeh anake iriki ring kota Epesus miwah sumasat ring sakuubing jagat Asiane, sane sampun ngesehin pepinehnyane, tur ngega ring baosipune. 27 Dadosipun sinah jaga wenten baya, mungguing pakaryan iragane puniki jaga kanistayang, taler jagi wenten baya, mungguing palinggih Dewi Artemis sane agung jaga tan wenten pikenohipun. Tur kagungan Dewi Artemise, inggih punika dewi sane kasungsung antuk anake ring wewengkon Asia miwah ring satungkabing rat, jaga sirna!" 28 Riwau anake akeh punika miragi baos kadi asapunika, ipun sami pada brangti tumuli gelur-gelur sapuniki: "Mula agung Dewi Artemis, dewan anak Epesuse!" 29 Iure punika raris nglikub sadaging kotane sami. Anake akeh punika raris ngrejeng tur ngejuk Gayus miwah Aristarkus, tur kapaid ka wantilane. Sang kalih punika anak wewengkon Makedonia sane nyarengin Paulus sajeroning pamargin danene. 30 Dane Paulus mapakayunan ngarepin anake akeh punika, nanging dane kacadelin antuk parasisian danene. 31 Wenten makudang-kudang pangageng jagate irika, sane dados sawitran Dane Paulus, taler ngutus anak buat miteketin Dane Paulus, mangda sampunang dane ngranjing ka wantilane punika. 32 Duk punika anake akeh sane mapunduh ring wantilane punika sami pada uyut gelur-gelur, wenten sane maosang sapuniki, wenten sane majarang sapunika, santukan akehan ipun pada tan uning, napi awinannya mapunduh irika. 33 Wenten makudang-kudang anak sane mitaenang mungguing Aleksander uning ring paindikane punika, santukan ipun kadongsokang antuk anak Yahudine ka tengah anake akeh punika. Ipun raris ngwangsitin anake akeh punika mangda mendep, ipun tumuli mapidarta ring arep anake akeh punika mungguing boya ipun sane ngawinang iure punika. 34 Nanging rikala anake akeh punika uning, mungguing Aleksander punika anak Yahudi, ipun sareng sami raris mabriuk gelur-gelur, sawatara kalih jam suenipun kadi asapuniki: "Mula agung Dewi Artemis dewan anak Epesuse." 35 Pamuputipun sekretaris daerahe irika raris nentremang anake akeh punika. Sapuniki baos danene: "Ih anak Epesus! Makasami anake sampun pada uning, mungguing kota Epesus puniki dados panyungsung palinggih Dewi Artemis sane agung, miwah arca suci sane tumurun saking langite punika. 36 Indike punika tan wenten anak sane pacang moyanin. Duaning asapunika jerone patut tentrem tur sampunang kaderopon malaksana. 37 Sane mangkin jerone sampun maid anake puniki, yadiastun ipun tan ngrampok palinggihe punika, wiadin nganistayang dewan iragane. 38 Yening Demetrius miwah tukang-tukangipune madue wicara marep ring anak lianan, iriki wenten pangadilan miwah sang rumaos. Irika patutipun sang mawicara nunas tetepasan. 39 Nanging yening wenten paindikan lianan sane apti jerone, indike punika patut kabaosang ring paruman rakyate sane resmi. 40 Santukan wenten baya, mungguing iraga jagi kadalih ngadakang iur ring rahinane puniki. Samaliha tan wenten paindikan sane jaga mrasidayang kanggen bukti buat matutang dewek, ngeniang ring iure puniki." 41 Sasampune dane mabaos kadi asapunika, dane raris mudalang anake akeh punika.

Pamargin Parautusan 20

1 Sasampune wusan kaributane punika, Dane Paulus raris munduhang warga pasamuane. Irika dane mituturin buat ngukuhang manahipune sareng sami, sambilang dane mapamit, tumuli mamargi lunga ka jagat Makedonia. 2 Dane nylajah jagate irika tur akeh dane mapitutur ring warga pasamuane sane wenten irika buat ngukuhang kapracayanipune. Pamuputipun dane rauh ring jagat Akaya. 3 Sasampune tigang sasih suen danene irika, dane raris mapakayunan jaga malayar ka jagat Siria. Nanging duk punika anak Yahudine sampun pacuk paiguman jaga nyedayang dane. Duaning asapunika dane mapakayunan jaga mawali nglintang ring jagat Makedonia. 4 Dane kasarengin antuk Sopater, pianak I Pirus sane saking kota Berea. Maliha Aristarkus miwah Sekundus, makakalih saking kota Tesalonika, Gayus saking kota Derbe, Timotius, Tikikus miwah Tropimus saking jagat Asia. 5 Sane nyarengin Dane Paulus punika mamargi riinan tur nyantosang tiang miwah Dane Paulus ring kota Troas. 6 Sasampun lintang Rerainan Roti Tan Paragine, tiang malayar saking kota Pilipi, tur sasampun petang rahina suenipun malayar, tiang rauh ring kota Troas tur kapanggih ring ipun sareng sami. Irika tiang sareng sami jenek pitung rahina suenipun. 7 Ring rahina Saniscara wengine, tiang sareng sami mapunduh buat nunas bujana suci. Dane Paulus mabebaosan ring parawarga pasamuane irika, tur bebaosan danene punika ngraris kantos tengah wengi, santukan benjang semengipun dane jaga mapamit saking irika. 8 Ring lotenge genah tiange mapunduh, akeh wenten lampu. 9 Wenten anak truna mawasta Eutikus, ipun negak ring jendelane. Santukan Dane Paulus nglantur mabebaosan, kantos Eutikus kiap nguyuk-uyuk, pamuputnyane ipun pules leplep, raris labuh saking lotenge sane tingkat kaping tiga. Ipun raris kambil antuk parasemetone, nanging ipun kadapetang sampun padem. 10 Dane Paulus raris tedun, tumuli ngakebin Eutikus, sarwi dane mabaos sapuniki: "Sampunangja gresiuh, ipun kari urip." 11 Wusan punika dane raris mawali ka loteng, tumuli nyacarang roti raris majengan. Sasampune sue mabebaosan ring parasemetone irika, ngantos galang kangin Dane Paulus raris mapamit. 12 Irika parasemetone raris ngateh anake truna punika budal ka umahnyane santukan ipun sampun urip. Mawinan parasemetone irika sami pada marasa polih panglipur. 13 Tiang sareng sami ngriinin munggah ka kapale raris malayar ka kota Asos. Irika Dane Paulus jagi munggah ka kapale. Dane sampun maosang indike punika ring tiang, santukan dane jaga madaat mrika. 14 Sasampune kapanggih ring kota Asos, tiang raris ngaturin dane mangda munggah ka kapale, tur ngrarisang malayar ka kota Metilene. 15 Saking irika tiang sareng sami ngraris malayar tur benjangipun tiang rauh beneng ring arepan Pulo Kiose. Benjangipun tiang rauh ring Pulo Samos, tur malih kalih rahinanipun tiang rauh ring kota Miletus. 16 Dane Paulus sampun mastiang tan jaga simpang ring kota Epesus, mangda sampunang bes sue dane ring jagat Asia. Dane gegison mangda gelis rauh ring kota Yerusalem. Maliha yen kapo mrasidayang mangda ring Rerainan Pentakostane dane sampun rauh irika. 17 Saking kota Miletus Dane Paulus ngutus anak ka kota Epesus, nunas mangda parapanglingsir pasamuane rauh ka kota Miletus matemu ring dane irika. 18 Sasampun parapanglingsire punika pada rauh, Dane Paulus raris mabaos, sapuniki: "Parasemeton sinamian sampun pada uning, ngeniang ring laksanan tiange ring pantaran parasemetone, ngawit saking wau tiang rauh ring wewengkon Asia puniki. 19 Antuk manah dreda bakti tiang sampun ngaturang ayah ring Ida Sang Panembahan. Tur sajeroning nglaksanayang pakaryan tiange punika, tiang tansah mespes yeh mata tur tan mari katempuh antuk gegodan. Santukan anak Yahudine punika setata mamanah ngamademang tiang. 20 Semeton uning, mungguing tiang tan naenin nglemenahang paindikan sane mapikenoh pabuat semeton, sakadi sane sampun pidartayang miwah urukang tiang ring semeton ring arepan anake akeh, wiadin ring pumahan parasemetone. 21 Marep ring anak Yahudi miwah ring anak sane boya Yahudi tiang tansah mapidarta mangda ipun pada ngesehin pepinehnyane, ngutang dosa-dosanipune, saha mawali ka ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur pracaya ring Panembahan iragane Ida Hyang Yesus. 22 Sane mangkin, santukan tiang satinut ring pakarsan Ida Sang Hyang Roh Suci, tiang jaga ka kota Yerusalem, nanging tiang tan pisan uning, punapi sane jagi nibenin dewek tiange irika. 23 Tiang wantah uning, mungguing ring sabilang kota, Ida Sang Hyang Roh Suci sampun miteketin tiang, mungguing tiang pacang kacadang antuk pangkeng miwah kamewehan. 24 Nanging urip tiange puniki sampun rasayang tiang tan maji buat tiang, mangdane tiang nyidayang nyampurnayang pakaryan tiange miwah muputang pakaryan sane kapirasayang antuk Ida Hyang Yesus ring tiang, buat nglumbrahang Orti Rahayu indik sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 25 Tiang sampun ngrauhin semeton sareng sami, midartayang indik dados kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Tur sane mangkin tiang marasa, mungguing semeton tan pacang naenin malih kapanggih ring tiang. 26 Duaning punika ring rahinane mangkin maduluran manah sane ening tiang nguningayang ring semeton sapuniki: 'Yening wenten anak saking pantaran semetone sane pacang nemu sengkala, paindikane punika boya dados tetegenan tiange.' 27 Santukan tiang tan naenin lemenah midartayang saluiring pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa ring semeton. 28 Becikang miara ragan semetone miwah pasamuane sane sampun kapisarayang ring semeton antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. Becikang ngamong pasamuan druen Ida Sang Hyang Widi Wasa, inggih punika pasamuan sane kawangun dados druen Idane ngraga malantaran sedan Putran Idane. 29 Tiang uning, mungguing sasampun tiang makaon saking iriki, jaga wenten asu ajag sane galak ngranjing ring pantaran semetone, tur ipun tan jagi madalem ingon-ingone punika. 30 Jaga wenten masanipun, wetu makudang-kudang anak saking pantaran semetone pacang maosang paindikan-paindikan sane bobab, buat ngoles warga pasamuane mangda nyak ninutin ipun. 31 Duaning asapunika pada yatna tur elingangja, rahina wengi tiang mespes yeh mata mituturin semeton suang-suang kantos tigang taun suenipun. 32 Sane mangkin semeton aturang tiang ring Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah ring sabda sih pasuecan Idane. Ida kuasa ngwangun semeton tur mapaica merta, inggih punika merta sane sampun kasediaang pabuat kaulan Idane makasami. 33 Tiang tan naenin ngedotang perak wiadin mas wiadin pangangge saking anak lian. 34 Semeton ngraga sami pada uning, mungguing tiang sampun makarya antuk liman tiange puniki, buat nyukupang saluiring kaperluan tiange miwah timpal-timpal tiange. 35 Ring saluiring paindikan, tiang sampun ngaturin semeton tetuladan, mungguing malantaran antuk matuyuhin raga, iraga patut nulungin anake sane katunan. Tur elingangja sabda sane sampun kasabdayang antuk Ida Hyang Yesus sapuniki: 'Luih bagia anake ane makidihang bandingang teken anake ane nampi.'" 36 Sasampune Dane Paulus puput mabaos, dane raris sumungkem ngastawa sareng-sareng ring parapanglingsir pasamuane punika sami. 37 Parapanglingsire punika raris pada ngelut tur ngaras Dane Paulus, sambilang ipun ngeling sigsigan. 38 Ipun kalintang sedih santukan Dane Paulus maosang, mungguing ipun tan jaga naenin malih kapanggih ring dane. Irika raris parapanglingsire ngiringang Dane Paulus ka kapale.

Pamargin Parautusan 21

1 Tiang sareng sami tumuli mapamit ring parapanglingsire, tur kesah saking irika. Tiang ngraris malayar ka Pulo Kos, tur benjangipun tiang rauh ring Pulo Rodos. Saking irika tiang ngungsi ka kota Patara. 2 Irika tiang sareng sami polih kapal sane jaga malayar ka wewengkon Penisia. Duaning punika tiang raris munggah ka kapale punika, raris malayar. 3 Tiang malayar tan doh saking Pulo Siprus, ngantos tiang mrasidayang ngeton Pulo Sipruse ring kiwa, nanging tiang ngraris malayar nglintangin pulone punika, ngungsi ka jagat Siria. Tiang malabuh ring kota Tirus, santukan irika kapale jaga nedunang muatan. 4 Irika tiang nelokin makudang-kudang semeton sane sampun pracaya ring Ida Hyang Yesus, tur tiang masandekan irika pitung rahina suenipun. Malantaran pawisik Ida Sang Hyang Roh Suci, parasemetone irika mapakeling Dane Paulus, mangda sampunang dane lunga ka kota Yerusalem. 5 Nanging sasampune tutug pitung rahina, tiang raris mapamit tur nglanturang pamargin tiange. Parasemetone punika makasami sareng pianak somahipune, ngatehang tiang ka jabaan kotane. Ring pasisi tiang sareng sami raris matedoh tur ngastawa. 6 Sasampune tiang mapamit ring semetone punika, tiang raris munggah ka kapale, tur ipun pada mamargi mawali budal. 7 Tiang nglanturang pamargin tiange, malayar saking kota Tirus ka kota Ptolemais. Tiang malayar wantah rauh irika kewanten. Irika tiang nelokin parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa raris tiang masandekan irika arahina. 8 Benjangne tiang kesah saking irika, raris rauh ring kota Kaisarea. Tiang raris ngojog jeroan guru Injile sane mapesengan Pilipus, tur madunungan irika. Dane puniki salah tunggal saking pantaran anake pitung diri sane pecak kapilih ring kota Yerusalem. 9 Dane madue oka daa sane polih panugrahan buat ngwedar sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 10 Sasampune makudang-kudang rahina tiang irika, raris wenten nabi mapesengan Agabus rauh saking wewengkon Yudea. 11 Dane maranin tiang, tumuli ngambil sabuk Dane Paulus, kanggen negul cokor miwah tangan danene ngraga sarwi ngandika sapuniki: "Sapuniki sabdan Ida Sang Hyang Roh Suci: Anake ane ngelahang sabuke ene lakar kategul buka kene di kota Yerusalem baan anak Yahudine tur ia bakal kaserahang sig kakuasaan bangsane ane tidong Yahudi." 12 Wau tiang miragi indike punika, tiang miwah parasemetone sane lianan sane wenten irika mapinunas ring Dane Paulus, mangda sampunang dane lunga ka kota Yerusalem. 13 Nanging pasaur danene, sapuniki: "Napi awinan parasemeton nangis, tur malantaran punika parasemeton mapakayunan jaga ngenyagang manah tiange? Tiang nyadia pisan, boyaja wantah kategul ring kota Yerusalem, nanging taler nyadia padem irika, pabuat parab Ida Hyang Yesus." 14 Tiang sareng sami nenten mrasidayang malikang pakayunan danene, duaning punika tiang suksrah tur mabaos sapuniki: "Pakarsan Ida Sang Panembahan prasidaja mamargi!" 15 Sasampune maletan makudang-kudang rahina ring kota Kaisarea, tiang raris nabdabang bebaktaan tiange, tumuli mamargi ka kota Yerusalem. 16 Wenten makudang-kudang warga pasamuan saking kota Kaisarea taler nyarengin tiang. Ipun ngateh tiang ka umah anak sane mawasta Manason, anak saking Pulo Siprus sane sampun sue pracaya ring Ida Hyang Yesus. Irika tiang jaga madunungan. 17 Rikala tiang rauh ring kota Yerusalem, warga pasamuane sami pada liang nampi rauh tiange sareng sami. 18 Benjangipun Dane Paulus sareng tiang ngrauhin Dane Yakobus, tur parapanglingsir pasamuane makasami sampun wenten irika. 19 Dane Paulus ngaturang pangayu bagia ring parapanglingsir pasamuane. Dane tumuli nartayang saurah-arih paindikan sane sampun kakardi antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa malantaran pakaryan danene ring pantaran bangsane sane boya Yahudi. 20 Sasampune mireng indike punika, parapanglingsire sami ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa. Wus punika dane raris mabaos ring Dane Paulus, sapuniki: "Inggih semeton, wenten panyiuan anak Yahudi sane sampun pada pracaya ring Ida Hyang Yesus tur ipun sami pada pageh satinut ring Pidabdab Torate. 21 Anake punika sampun miragi ring pariindikan semetone, mungguing semeton sampun nguruk bangsan iragane sane wenten ring pantaran bangsane sane boya Yahudi, mangdane ipun ngutang Pidabdab Torat Nabi Musane. Tur semeton nombahang ipun nyunat pianak-pianakipune wiadin ninutin adat istiadat bangsan iragane. 22 Anake punika sinah sampun miragi, mungguing semeton sampun rauh. Duaning asapunika, mangkin sapunapi antuk? 23 Sane mangkin becikan laksanayangja paindikan sane uningayang tiang ring semeton. Iriki wenten semeton sareng patpat sane madue sesangi. 24 Ajakja ipun sareng-sareng ngamargiang upakara pabresihan tur tanggungja prabeanipune, mangdane ipun nyidayang nyukur bokipune. Malantaran punika anake makasami jaga uning, mungguing saluiring paindikan sane sampun piragi ipun ngeniang indik semeton punika nenten wiakti sakadi asapunika, santukan semeton kari manggeh malaksana satinut ring Pidabdab Torat Nabi Musane. 25 Nanging pabuat parabangsane sane boya Yahudi, sane sampun pracaya ring Ida Hyang Yesus, tiang sampun ngirimang surat, madaging pitutur-pitutur tiange sareng sami, inggih punika: 'Ipun tan patut nunas surudan, rah wiadin buron sane padem tan ulihan katampah miwah ngedohang deweknya saking paindikan-paindikan sane cabul.'" 26 Benjangipun Dane Paulus ngajak anake makapatpat punika ngamargiang upakara pabresihan sinarengan ring dane. Dane raris ngranjing ka Perhyangan Agung, buat nguningayang, malih pidan pabresihane punika jaga puput miwah malih pidan aturan pabuat dane suang-suang pacang katurang. 27 Rikala waneng sane pitung rahina punika makire telas, wenten makudang-kudang anak Yahudi sane rauh saking jagat Asia, manggihin Dane Paulus ring Perhyangan Agung. Anake punika raris ngoles rakyate tur ngejuk Dane Paulus. 28 Anake punika jerit-jerit sapuniki: "Inggih parasemeton Israel, mrikija tulungin! Puniki sampun jadmane sane nglelana milehan ngurukang anake makasami mangda nglawan bangsa Israel, tur nungkasin Pidabdab Torat Nabi Musane miwah Perhyangan Agunge puniki. Sane mangkin ipun taler ngajak makudang-kudang anak boya Yahudi ngranjing ka Perhyangan Agung tur ngletehin genahe sane suci puniki." ( 29 Ipun mabaos kadi asapunika, santukan ipun sampun manggihin Tropimus sane saking kota Epesus sareng-sareng ring Dane Paulus ring kota, tur ipun mitaenang mungguing Dane Paulus sampun ngajak ipun ngranjing ka Perhyangan Agung.) 30 Irika kotane iur makaileh, rakyate sami rauh pagrunyung raris ngejuk Dane Paulus, kapaid medal saking Perhyangan Agung. Duk punika ugi korin Perhyangan Agunge makasami kaunebang. 31 Rikala anake akeh punika mamanah nyedayang Dane Paulus, raris wenten anak nguningayang ring komandan pasukan Romane, mungguing sadaging kota Yerusalem sami pada iur. 32 Duk punika ugi komandane punika kairing antuk makudang-kudang prawira miwah prajurit ngarepang maranin anake akeh punika. Rikala anake akeh punika ngantenang komandan miwah prajurit-prajurite punika rauh, ipun tumuli wusan nigtig Dane Paulus. 33 Komandane punika tumuli nganampekin Dane Paulus, raris ngisiang dane, tur mrentahang mangda dane kategul antuk ante kekalih. Wus punika komandane raris mataken sapuniki: "Sirake jadmane puniki miwah napike sane sampun laksanayang ipun?" 34 Ring pantaran anake akeh punika wenten sane ngelur sapuniki, wenten sane sapunika. Kadi asapunika ageng iure, ngantos sang komandan nenten mrasidayang tatas uning napi sujatinipun sane sampun mamargi irika. Punika awinanipun dane raris mrentahang pasukan danene mangda ngajak Dane Paulus ngranjing ka markas. 35 Nanging wau rauh ring undag markase, anake akeh punika nangsek mamanah ngrejek. Punika awinanipun Dane Paulus kagosong antuk paraprajurite. 36 Anake akeh punika makasami rauh nguber dane, sambilang ipun jerit-jerit sapuniki: "Pademang ipun!" 37 Tatkala prajurit-prajurit punika jaga ngajak Dane Paulus ngranjing ka markas, dane matur ring komandane sapuniki: "Punapike dados titiang matur akidik ring ragane?" Sang komandan raris mataken: "Dadi bisa ragane ngomong basa Yunani? 38 Dadinne ragane ene tidongja anak Mesir ane mara-mara ene ngadakang pembrontakan, ane mimpin anak masanjata petang tali liunne, laut nyingkir ka tengah tegal melakange?" 39 Dane Paulus raris masaur sapuniki: "Titiang puniki jadma Yahudi, uedan kota Tarsus sane ring jagat Kilikia, warga kota saking satunggiling kota sane penting. Lugrainja titiang mabaos ring anake akeh punika." 40 Sang komandan raris nglugrain dane. Duaning punika Dane Paulus raris ngadeg ring undage tur ngwangsitin anake akeh punika antuk tangan. Sasampune anake akeh punika meneng, Dane Paulus raris mabaos ring ipun nganggen basa Ibrani, sapuniki:

Pamargin Parautusan 22

1 "Inggih parasemeton miwah paralingsir-lingsire sinamian. Indayang pirengang atur tiange, sane pinaka anggen tiang ngwekasang dewek tiange." 2 Ritatkala anake akeh miragi dane mabaos nganggen basa Ibrani, anake punika sayan mepepan. Dane Paulus raris nglanturang baos danene: 3 "Tiang puniki jadma Yahudi, uedan kota Tarsus wewengkon Kilikia, nanging tiang kelih iriki ring kota Yerusalem tur maguru ring Dane Gamaliel. Tiang kuruk indik Pidabdab Torat leluur iragane, tur tiang tan pisan kalugra lempas saking paurukane punika. Samaliha tiang taler kalintang astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, pateh sakadi ragane sami sane wenten iriki ring rahinane mangkin. 4 Tiang sampun nyangsarain kantos padem, anake sane ninutin Margi sane kapatujuhin antuk Ida Sang Panembahan punika. Luh muani sami ejuk tiang tur serahang tiang ka pangkenge. 5 Ida Sang Pandita Agung miwah paraanggota Majelis Agamane nyidayang muktiang, mungguing atur tiange puniki nenten bobab. Tiang polih surat kuasa saking ida dane pabuat parasemeton Yahudine ring kota Damsik, punika awinan tiang raris mrika buat ngejuk anake punika, jaga makta ipun mategul ka kota Yerusalem, mangdane kukum." 6 "Daweg tiange mamargi ka kota Damsik, riwau tiang nampek ring kotane punika, sawatara tengai tepet, jeg wenten sinar galang-gumilang saking langite makebiar ngiter tiang. 7 Tiang bah ka tanahe, tur tiang miragi sabda sapuniki: 'Saulus, Saulus! Ngudiang dadi kita nyangsarain Ulun?' 8 Tiang raris mataken: 'Inggih Ratu Panembahan, IRatu puniki sapasira?' Ida malih masabda sapuniki: 'Ulun ene Yesus uli kota Nasaret, ane sangsarain kita.' 9 Anake sane ajak tiang, taler manggihin sinar galange punika, nanging ipun tan miragi sabda sane sampun piragi tiang punika. 10 Tiang malih nunasang: 'Inggih Ratu Panembahan punapike sane patut laksanain titiang?' Ida Sang Panembahan masabda ring tiang sapuniki: 'Bangunja tur kemaja ka kota Damsik. Ditu kita lakar korahin saluiring paundukan ane patut laksanayang kita, ane suba kapastiang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa.' 11 Sinar galange punika ngawinang tiang buta, duaning punika tiang raris kadandan antuk timpal-timpal tiange ka kota Damsik. 12 Irika wenten anak mawasta Ananias, anak sane sadu tur satinut ring sadaging Pidabdab Torat iragane, samaliha ipun kajiang pisan antuk sawatek anak Yahudine sane wenten ring kota Damsik. 13 Ipun ngrauhin tiang tur majujuk ring samping tiange, sinambi mabaos sapuniki: 'Ih semeton Saulus, kedatangja paningalane tur tingalinja!' Duk punika ugi tiang malih nyidayang ngeton, raris tiang nganengneng ipun. 14 Ipun raris mabaos sapuniki: 'Panembahan leluur iragane sampun nyelik semeton, mangdane semeton uning ring pakarsan Idane, tur ngantenang Ida Hyang Yesus, parekan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane sujati, saha miragi sabdan Idane ngraga. 15 Santukan semeton jaga dados saksin Idane, buat nuturang indik sane sampun panggihin miwah pireng semeton, ring jadmane makasami. 16 Sane mangkin napi malih sane antosang semeton? Bangun tur malukatja, mangda dosa-dosan semetone kabrastayang maduluran nyambat parab Idane.'" 17 "Sasampune tiang mawali ka kota Yerusalem, risedek tiang ngastawa ring Perhyangan Agung, irika tiang polih sipta jati. 18 Tiang ngeton Ida Sang Panembahan, Ida masabda ring tiang, sapuniki: 'Enggalangja magedi uli kota Yerusalem! Sawireh anake dini tusing lakar tampi teken raos kitane ane nyaksiang unduk Ulune.' 19 Tiang raris matur: 'Inggih Ratu Panembahan, anake iriki sami pada uning, mungguing titiang puniki jadma sane sampun ka perhyangan-perhyanganipune, ngejuk tur nigtig sakancan anake sane pracaya ring IRatu. 20 Samaliha rikala saksin Palungguh IRatu kapademang, inggih punika Stepanus, titiang newek taler wenten irika. Titiang taler adung ring indikipune kapademang, tur titiang sane nongosin panganggen sawatek anake sane ngamademang ipun.' 21 Ida Sang Panembahan masabda malih ring tiang sapuniki: 'Kema majalan, sawireh Ulun lakar nunden kita luas joh buat nekain bangsa-bangsane sane tidong Yahudi.'" 22 Wantah rauh irika rakyate miragiang baos Dane Paulus, nanging sasampune punika rakyate raris jerit-jerit sapuniki: "Sirnayang ipun! Pademang ipun! Ipun nenten patut murip!" 23 Rakyate punika terus jerit-jerit saha ngentung-ngentungang panganggenipune miwah nyambeh-nyambehang abu marep menek. 24 Komandan pasukane raris malih mrentahang prajurite mangda ngajak Dane Paulus ngranjing ka markas tur mangda irika Dane Paulus katetes tur katigtig, pangaptinipun mangda dane uning, napi awinan anak Yahudine jerit-jerit kadi asapunika marep ring Dane Paulus. 25 Nanging wau Dane Paulus kategul jaga katigtig, dane raris mabaos ring prawirane sane jaga nigtig dane, sapuniki: "Punapike ragane wenang nigtig warga negara Roma, sane durung katepasin iwang patutipun?" 26 Wau prawirane punika miragi indike punika dane raris nguningayang ring sang komandan tur nunasang ring dane sapuniki: "Bapak, sapunapi antuk mangkin? Santukan jadma puniki warga negara Roma." 27 Irika komandane punika raris nganampekin Dane Paulus tur mataken sapuniki: "Tegarangja orahang teken tiang, apake ragane ene saja warga negara Roma?" Pasaur Dane Paulus: "Inggih sawiakti kadi asapunika!" 28 Sang komandan raris ngandika: "Tiang dadi warga negara Roma, ulihan tiang mayah prabea liu pesan." Pasaur Dane Paulus: "Nanging titiang puniki mula warga negara Roma saking palekadan titiange." 29 Anake sane jaga nigtig Dane Paulus, jeg gelis makaon saking irika; tur sang komandan taler jejeh rikala dane uning mungguing Dane Paulus sane sampun tegul dane punika, warga negara Roma. 30 Sang komandan mapakayun mangda tatas uning ring paindikan-paindikan sane kadalihang olih anak Yahudine marep ring Dane Paulus. Punika awinan benjangipun dane mrentahang ngembus anten Dane Paulus, saha ngaturin parapangageng panditane miwah Majelis Agamane mangda paum. Irika sang komandan ngatehang Dane Paulus saking markas ka ajeng Majelise punika.

Pamargin Parautusan 23

1 Dane Paulus nganengneng paraanggota Majelis Agamane punika, sarwi matur sapuniki: "Inggih parasemeton! Rauh ring rahinane puniki saluiring sane laksanayang tiang ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, puniki madasar antuk manah sane suci nirmala." 2 Irika Sang Pandita Agung Ananias mrentahang anake sane majujuk ring samping Dane Paulus, mangda namplak cangkem danene. 3 Dane Paulus raris mabaos ring dane sapuniki: "Ida Sang Hyang Widi Wasa jagi namplak ragane, ih tembok malabur putih! Sane mangkin ragane malinggih iriki jagi nepasin tiang satinut ring Pidabdab Torate, nanging ragane ngraga mamurug Pidabdab Torate punika, malantaran ragane mrentahang anak namplak tiang!" 4 Anake ring samping Dane Pauluse raris mabaos ring dane sapuniki: "Ragane nganistayang Pandita Agung Ida Sang Hyang Widi Wasa!" 5 Dane Paulus raris masaur: "Inggih parasemeton, tiang tan uning, mungguing dane punika maraga Pandita Agung. Santukan wenten kecap Cakepan Sucine, sapuniki: 'Edaja ragane nganistayang pamimpin bangsan ragane.'" 6 Rikala Dane Paulus uning mungguing ring pantaran anake sane paum punika wenten abagian golongan Saduki miwah sane lianan malih golongan Parisi, raris dane mabaos jangih ring ajeng Majelis Agamane sapuniki: "Inggih parasemeton! Tiang puniki golongan Parisi, pianak anak Parisi. Tiang katangkilang ring ajeng Majelis Agamane puniki malantaran tiang ngajap-ajap mungguing anake sane padem pacang murip malih!" 7 Riwau Dane mabaos kadi asapunika, raris wetu pasogsag ring pantaran anak golongan Parisine, nglawan anak golongan Sadukine, tur anake sane paum punika raris palas dados kekalih. ( 8 Santukan golongan Sadukine maosang, mungguing jadmane padem tan pacang murip malih, tur tan wenten malaekat wiadin roh. Nanging anak golongan Parisine ngega ring paindikane makatetiga punika.) 9 Pasogsage punika sayan mangetang, tur makudang-kudang guru agama saking golongan Parisi raris matangi saha matur, kadi asapuniki: "Tan wenten kiwangan sane panggihin tiang ring jadmane puniki. Menawi sawiakti wenten roh wiadin malaekat sane mabaos ring ipun!" 10 Pasogsage punika dados banget pisan, kantos komandan pasukane rumasa jejeh, yening anake akeh punika jaga mesbes Dane Paulus. Punika awinan dane raris mrentahang prajurite mangda maranin anake akeh tur ngambil Dane Paulus saking pantaran anake akeh punika, mangda kajak ngranjing ka markas. 11 Ring wengine punika Ida Sang Panembahan raris ngadeg ring samping Dane Paulus tur ngandika sapuniki: "Entegangja keneh kitane! Kita suba nyaksiang Ulun dini di kota Yerusalem, tur aketo masih kita patut nyaksiang unduk Ulune di kota Roma." 12 Benjang semengipun anak Yahudine raris mapiguman, ngrincikang pangindrajala. Ipun sami masumpah tan jagi mangan nginum, sadurung ipun nyidayang nyedayang Dane Paulus. 13 Anake sane ngrincikang pangindrajala punika langkung ring petang dasa diri akehipun. 14 Wus punika ipun raris nangkil ring ajeng pangageng panditane miwah ring parapanglingsire, sapuniki aturipune: "Titiang sareng sami sampun masumpah, tan jaga nunas wiadin nginum, sadurung titiang nyidayang mademang Paulus. 15 Duaning punika, sane mangkin titiang nunas mangda guru sareng Majelis Agamane ledang ngarsayang ring komandane punika, mangda Paulus malih katangkilang ring ajeng Majelis Agamane. Uningayang mungguing Majelise mapakayunan jaga netes ipun saha becik. Nanging sadurung rauh iriki, titiang sareng sami sampun sedia jaga mademang ipun." 16 Nanging rerincikane punika kapiragi antuk keponakan Dane Pauluse sane ulihan istri, punika awinannya ipun raris ngranjing ka markas nguningayang indike punika ring Dane Paulus. 17 Sasampune asapunika Dane Paulus raris ngandikain satunggiling prawirane irika tur mabaos ring dane sapuniki: "Ajakja anake truna puniki nangkil ring ajeng sang komandan, santukan wenten paindikan sane jaga uningang ipun ring dane." 18 Prawirane raris ngajak anake truna punika nangkil ring ajeng sang komandan, tur matur sapuniki: "Tahanan sane mawasta Paulus punika ngedih ring titiang mangda titiang ngajak anake truna puniki nangkil ring ajeng bapak, santukan wenten paindikan sane jaga uningang ipun ring bapak." 19 Sang komandan raris nandan liman anake truna punika, kajak makaon saking irika, tur sasampune dane padaduanan, dane raris mataken ring ipun sapuniki: "Apa ane lakar orahang cening teken tiang?" 20 Anake truna punika raris matur sapuniki: "Sawatek anak Yahudine sampun igum jaga nunas ring bapak mangda bapak nangkilang malih Paulus ring ajeng Majelis Agamane ring rahinane benjang. Kabaosang, mungguing Majelis Agamane punika malih muatang jaga netes Paulus saha becik-becik. 21 Nanging sampunang pisan linggihina pinunasnyane punika. Santukan sampun wenten langkungan ring petang dasa diri jadma sane sayaga nyadang Paulus. Anake punika sampun masumpah tan jagi nunas wiadin nginum sadurung ipun ngamademang Paulus. Sane mangkin ipun sareng sami pada sregep, wantah kantun nyantosang kaputusan bapak kewanten." 22 Sang komandan raris ngandika sapuniki: "Eda pesan nyambat teken nyen-nyen, unduk ceninge suba ngorahang unduke ene teken tiang." Dane raris ngandikayang anake truna punika budal. 23 Sasampune punika sang komandan raris ngandikain prawiran danene kekalih, tur kapangandikain sapuniki: "Sediaangja prajurit satak diri buat lakar ka kota Kaisarea muah prajurit ane majaranan pitung dasa muah juru panah satak diri. Ento makejang apang suba sregep tur sedia majalan pukul sia di petenge jani. 24 Sediaang masih jaran makudang-kudang ukud ane lakar tegakina baan Paulus, tur ajak ia apang rahayu nangkil ka ajeng Sang Gubernur Peliks." 25 Irika sang komandan raris nulis surat, sane dagingipun kadi asapuniki: 26 "Titiang Klaudius Lisias ngaturang pangayu bagia ring palungguh iratu, Sang Gubernur Peliks. 27 Pidagingan, jadma Yahudine sampun ngejuk jadmane puniki, tur jagi kapademang. Titiang miragi mungguing jadmane puniki warga negara Roma, duaning punika titiang sareng prajurit-prajurit titiange maranin anake akeh punika, tur ngluputang jadmane puniki. 28 Titiang mamanah uning, punapi sane dados dedalihan anake akeh punika marep ring jadmane puniki, punika awinan titiang nangkilang ipun ring ajeng Majelis Agamanipune. 29 Irika raris sinah antuk titiang, mungguing jadmane puniki tan wenten pisan nglaksanayang paindikan sane ngawinang ipun patut ngemasin padem wiadin kapangkeng. Ipun wantah kadalih ngeniang ring paindikan-paindikan sane munggah ring Pidabdab Toratipune. 30 Ritatkala titiang polih laporan, mungguing anak Yahudine ngrincikang jaga ngamademang jadmane puniki, titiang raris ngaturang jadmane puniki ring ajeng palungguh iratu. Titiang sampun mrentahang ring mesehipune, mangda ipun nalih jadmane puniki ring ajeng palungguh iratu." 31 Paraprajurite sami pada sairing ring prentahe punika. Ring wengi punika ugi Dane Paulus kabakta ngantos rauh ring kota Antipatris. 32 Benjangipun paraprajurite sane nunggang kuda nglanturang pamargi ngajak Dane Paulus, nanging prajurite sane lianan mawali ka markas. 33 Sasampune rauh ring kota Kaisarea, prajurite raris ngaturang surate punika miwah Dane Paulus ring ajeng sang gubernur. 34 Sang gubernur tumuli ngwacen surate punika tur mataken ring Dane Paulus, saking wewengkon napi kawit danene. Riwau sang gubernur tatas uning, mungguing kawit danene saking jagat Kilikia, 35 sang gubernur raris ngandika sapuniki: "Kayang anake ane nalih ragane teka, ditu tiang lakar nureksain wicaran ragane." Sasampune punika dane raris mrentahang mangda Dane Paulus katahan tur kajaga ring genah sane pecak dados purin Sang Prabu Herodes.

Pamargin Parautusan 24

1 Sasampune maletan limang rahina, Sang Pandita Agung Ananias raris lunga ka kota Kaisarea kairing antuk makudang-kudang panglingsir anak Yahudine miwah pangacara adiri, sane mawasta Tertulus. Dane sareng sami nangkil ring ajeng sang gubernur tur ngaturang dedalihan danene marep ring Dane Paulus. 2 Tertulus raris kapangandikayang tangkil, tur ngawitin ngaturang panalihipune marep ring Dane Paulus, kadi asapuniki: "Inggih Ratu Gubernur Peliks, malantaran kawicaksanaan palungguh iratu ngamong jagat, bangsan titiange tan maren muponin kerta raharja. Samaliha akeh malih paindikan-paindikan sane ngawinang kabecikan bangsan titiange sane sampun kalaksanayang rauh mangkin. 3 Saluiring paindikane punika ring dija jua tansah tampi titiang antuk manah sane kalangkung suksma pamantuka ring ajeng palungguh iratu. 4 Mangda titiang sampunang banget makewuhin palungguh iratu, titiang nunas ica mangda palungguh iratu ledang ugi miarsayang atur titiange sane amatra puniki. 5 Inggih punika, jadmane puniki kapanggih antuk titiang tansah dados pangrubeda sane makewehin pisan. Ipun ngawinang iur ring pantaran jadma Yahudine, ring sakuub jagate sami, tur ipun dados golongan Nasrani. 6 Ipun taler ngindayang ngletehin Perhyangan Agunge, punika awinan titiang raris ngejuk ipun. Titiang mamanah nepasin ipun satinut ring Pidabdab Torat titiange. 7 Nanging Sang Komandan Lisias raris rauh tur mamaksa ngambil jadmane puniki. 8 Sasampune punika dane raris mrentahang, sapasiraja sane jaga nalih jadmane puniki, ipun mangda nangkil ring ajeng palungguh iratu. Sane mangkin yen palungguh iratu ledang netes jadmane puniki, palungguh iratu jaga uning ring saluiring paindikan sane dalihang titiang marep ring ipun." 9 Anak Yahudine sami pada ngawiaktiang dedalihane punika, tur nguningayang mungguing wiakti kadi asapunika. 10 Sang gubernur raris mapaica wangsit mangda Dane Paulus mabaos. Irika Dane Paulus raris matur, sapuniki: "Titiang uning mungguing palungguh iratu sampun sue pisan madeg dados hakim pabuat bangsane puniki. Punika awinan titiang rumasa bagia pisan santukan prasida ngwekasang dewek titiange ring ajeng palungguh iratu. 11 Yening palungguh iratu mitetesin, palungguh iratu pacang prasida wikan, mungguing nenten lintang saking roras rahina sane sampun langkung, titiang munggah ka kota Yerusalem nyadia mabakti. 12 Sakancan anak Yahudine puniki durung naenin manggihin titiang masogsag ngajak sira-sira, napi malih ngawinang rakyate iur, yadian ring Perhyangan Agung, yadian ring perhyangan-perhyangane tiosan miwah ring genah-genah sane lianan, ring kotane punika. 13 Ipun sareng sami tan mrasidayang ngaturang bukti ring palungguh iratu, ngeniang dewek titiange. 14 Titiang mariangken ring ajeng palungguh iratu, mungguing titiang astiti bakti ring Widin leluur titiange, majalaran ninutin Margi sane baosang ipun iwang. Nanging titiang taler pracaya ring saluiring paindikan sane sinurat ring Cakepan Torat Nabi Musane miwah ring Cakepan Paranabine. 15 Titiang taler maderbe pangajap-ajap sane pateh ring ipun pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, inggih punika, mungguing sakancan manusane sane becik miwah sane kaon, jaga kauripang saking pantaran anake padem. 16 Punika awinan titiang tansah ngusahayang dewek titiange mangda titiang prasida molih manah sane ening nirmala ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah ring arepan manusane. 17 Sasampune titiang matilar saking kota Yerusalem makudang-kudang taun suenipun, titiang raris malih mawali mrika tur makta jinah sumbangan pabuat bangsan titiange miwah jaga maturan ring Perhyangan Agung. 18 Risedek titiang ngaturang aturan, tur sasampune titiang muputang upakara pabresihan titiange, irika titiang panggihin ipun ring Perhyangan Agung. Maliha duk punika titiang irika wantah sareng akidik tur tan wenten iur. 19 Nanging irika wenten makudang-kudang anak Yahudi saking wewengkon Asia. Patutipun anake punika sane rauh nangkil ring ajeng palungguh iratu, tur ngaturang dedalihanipune, yening ipun maderbe dedalihan marep ring titiang. 20 Sane mangkin indayang nikayang jadmane sane pada nangkil puniki, mangda ipun nguningayang indik kiwangan sane keniang ipun ring dewek titiange, ritatkala titiang katangkilang ring ajeng Majelis Agamane. 21 Sajawining wenten paindikan asiki, inggih punika paindikan sane ucapang titiang rikala titiang wenten ring pantaranipune sami, sane kadi asapuniki: 'Ring rahinane puniki ragane nepasin tiang, malantaran tiang pracaya mungguing jadmane padem pacang kauripang malih.'" 22 Irika Gubernur Peliks, sane sampun wikan ring Margine punika, raris muputang parumane. Dane raris ngandika ring anake akeh sapuniki: "Kayang Komandan Lisiase teka, ditu tiang lakar mutusang prakaran ragane." 23 Dane mrentahang prawirane sane nyaga Dane Paulus mangda tetep nyaga dane, nanging mangda Dane Paulus kicen kabebasan, tur mangda parasawitran danene taler kicen sela buat ngayahin dane. 24 Maletan makudang-kudang rahina, Gubernur Peliks raris rauh kasarengin antuk Drusila rabin danene. Rabin danene punika anak Yahudi. Dane ngandikayang mangda Dane Paulus katangkilang ring ajeng danene. Irika dane mirengang Dane Paulus nartayang indik kapracayan ring Ida Sang Kristus Yesus. 25 Nanging wau Dane Paulus maosang indik kapatutan, indik ngeret indria, indik Rahina Pangadilane sane pacang rauh, Gubernur Peliks raris rumasa resres ring kayun, tumuli dane ngandika sapuniki: "Jani ragane dadi suba magedi malu. Yen tiang ngelah sela, ragane lakar buin kaukin tiang." 26 Duk punika sujatinne Gubernur Peliks ngajap-ajap mangda Dane Paulus ngaturang jinah ring dane. Punika awinane dane sering ngandikain Dane Paulus tur mabebaosan ring dane. 27 Nanging sasampune kalih taun, Gubernur Peliks raris kagentosin antuk Gubernur Perkius Pestus. Gubernur Peliks mapakayunan ngalap manah anak Yahudine, punika awinane Dane Paulus kabanggayang ring pangkeng.

Pamargin Parautusan 25

1 Sasampun maletan tigang rahina Gubernur Pestus rauh ring wewengkone punika, dane raris lunga saking kota Kaisarea ka kota Yerusalem. 2 Irika parapangageng panditane miwah parapanglingsir anak Yahudine sami pada nangkil ring dane, ngaturang wicarannyane marep ring Dane Paulus. Dane mapinunas ring Gubernur Pestus, 3 mangda dane asung lugraha ngandikayang Dane Paulus ka Yerusalem. Santukan anake punika sampun ngrincikang jaga nyedayang Dane Paulus ring margi. 4 Gubernur Pestus raris ngandika: "Paulus kari mapangkeng ring kota Kaisarea, tur tiang pacang gelis mawali mrika. 5 Becikan parapamimpin ragane sareng-sareng ring tiang ka kota Kaisarea, tur irika ragane nalih anake punika yening wenten pamarginipune sane iwang." 6 Wenten sawatara akutus wiadin adasa rahina suenne Gubernur Pestus makolem ring kota Yerusalem. Sasampune punika dane raris mawali ka kota Kaisarea. Benjangne dane raris ngwentenang sidang pangadilan, tur mrentahang mangda Dane Paulus katangkilang ring ajeng danene. 7 Sasampune Dane Paulus rauh irika, sakancan anak Yahudine sane sampun rauh saking kota Yerusalem sami pada majujuk ngiter dane, saha ngaturang dedalihanipune sane abot-abot marep ring Dane Paulus, nangingke ipun tan mrasidayang muktiang dedalihanipune punika. 8 Kala irika Dane Paulus ngwekasang ragan danene kadi asapuniki: "Titiang tan pisan maderbe iwang marep ring Pidabdab Torat anak Yahudine miwah marep ring Perhyangan Agunge miwah pamantuka ring Sang Nata Ratu ring Roma." 9 Gubernur Pestus mapakayunan ngalap manah anak Yahudine, punika awinane dane raris ngandika ring Dane Paulus sapuniki: "Apake ragane nyak ka kota Yerusalem, tur ditu wicaran ragane lakar katepasin di arepan tiange?" 10 Dane Paulus raris matur sapuniki: "Sane mangkin titiang katangkilang ring ajeng pangadilan Ida Sang Nata Ratu. Irika patutne titiang katepasin. Sakadi palungguh iratu sampun sauninga, titiang tan pisan wenten iwang marep ring anak Yahudine. 11 Yening titiang malaksana iwang tur sampun nglaksanayang paindikan sane patut masin titiang padem, titiang nenten pisan pacang makelid. Nanging yening dedalihan sane katibakang ring titiang punika nenten wiakti, tan wenten anak sane wenang nyerahang titiang ring anake punika. Titiang nunas mangda katepasin antuk Ida Sang Nata Ratu." 12 Sasampune marerembugan sareng ring parapangabih danene, irika Gubernur Pestus raris ngandika sapuniki: "Sawireh ragane nunas katepasin baan Ida Sang Nata Ratu, ento kranane ragane patut katangkilang di ajeng Ida Sang Nata Ratu." 13 Maletan makudang-kudang rahina, raris rauh Sang Prabu Agripa miwah Bernike semeton idane ring kota Kaisarea, jaga ngaturang pangayu bagia ring Gubernur Pestus. 14 Sasampune wenten makudang-kudang rahina suenne sang kalih irika, Gubernur Pestus raris nartayang sapariindikan Dane Paulus ring Ida Sang Prabu Agripa sapuniki: "Iriki wenten tahanan adiri tetinggalan Dane Peliks. 15 Daweg tiange ka kota Yerusalem, parapangageng panditane miwah parapanglingsir anak Yahudine ngaturang dedalihan marep ring anake punika, tur mapinunas ring tiang, mangdane tiang nyisipang ipun. 16 Nanging tiang nerangang ring paraanak Yahudine punika, mungguing manut kabiasaan anak Romane, tan dados nyerahang anak sane wau kadalih ngamargiang kacorahan, sadurung anake punika polih ngwekasang dewekipune ring arepan sang sane nalih, ngeniang ring dedalihane punika. 17 Rikala anak Yahudine punika rauh iriki, benjangne digelis tiang ngwentenang sidang pangadilan, tur mrentahang mangda anake punika katangkilang. 18 Paramesehipune sami pada bangun ngiter ipun, nanging nenten ngaturang dedalihan indik kacorahan, sakadi sane pitaenang tiang. 19 Sakancan anak Yahudine punika sami matembung bebaos ring jadmane punika ngeniang indik agamanipune niri miwah indik satunggiling anak sane mawasta Yesus, sane sampun padem, nanging Paulus maosang tur ngawiaktiang anake punika murip malih. 20 Santukan tiang marasa bingbang sapunapi patutipun antuk tiang netes paindikane punika, punika awinan tiang mataken ring Paulus punapi ipun nyak ka kota Yerusalem tur jaga katepasin irika ngeniang indik wicarane punika. 21 Nanging Paulus mapinunas munggah banding, tur mapinunas mangda ipun tetep kantun katahan, kantos wicaranipune katepasin antuk Ida Sang Nata Ratu. Punika awinane tiang mrentahang mangda ipun tetep kantun katahan, ngantos rauh masanipun tiang nyidayang ngaturang ipun ring ajeng Ida Sang Nata Ratu." 22 Sang Prabu Agripa raris matur ring Gubernur Pestus sapuniki: "Tiang taler meled miragiang baos jadmane punika." Pasaur Gubernur Pestus: "Sang prabu jaga mrasidayang mireng aturipune ring rahinane benjang." 23 Benjangne Sang Prabu Agripa miwah Bernike semeton idane, ngranjing ka genah pangadilane, kadulurin antuk upakara kagungan idane, tur kairing antuk parapangageng prajurite miwah parapamimpin rakyate ring kotane punika. Gubernur Pestus raris mrentahang mangda Paulus katangkilang. 24 Irika Gubernur Pestus raris ngandika sapuniki: "Inggih Sang Prabu Agripa miwah ida dane sami sane wenten sareng-sareng iriki. Cingakinja jadmane puniki, sane kadalih antuk jadma Yahudine sane wenten iriki miwah sane wenten ring kota Yerusalem. Anak Yahudine punika suryak-suryak mapinunas ring tiang, mungguing jadmane puniki tan patut malih kicen murip. 25 Nanging tiang tan wenten ngeniang pamarginipune sane iwang, sane patut ngawinang ipun ngemasin padem. Nanging santukan ipun mapinunas mangda katepasin antuk Ida Sang Nata Ratu, punika awinane tiang raris ngaturang ipun ring ajeng Ida Sang Nata Ratu. 26 Sakewanten tan wenten paindikan sane pasti ngeniang jadmane puniki, sane jaga uningang tiang ring Ida Sang Nata Ratu. Punika awinane tiang nangkilang jadmane puniki ring ajeng ragane sareng sami, minakadinipun pisan ring ajeng Sang Prabu Agripa. Mangdane sasampune wicaranipune katureksain, tiang prasida polih paindikan, sane patut uningang tiang ring Ida Sang Nata Ratu. 27 Santukan kamanah antuk tiang, tan patut ngaturang anak sane sajeroning tahanan, yan tan nguningang dedalihan sane terang marep ring anake punika."

Pamargin Parautusan 26

1 Sang Prabu Agripa raris ngandika ring Dane Paulus, sapuniki: "Ragane jani kalugra ngwekasang sapariunduk ragane." Irika Dane Paulus tumuli mawangsit antuk tangan danene tur ngwekasang sapariindik danene sapuniki: 2 "Inggih Ratu Sang Prabu Agripa! Titiang marasa bagia pisan, santukan ring rahinane puniki titiang kalugra nguningayang sapariindik titiange ring ajeng palungguh iratu, ngeniang saluiring paindikan sane kadalihang ring titiang antuk jadma Yahudine. 3 Pamekasipun pisan, santukan palungguh iratu sampun tatas uning ring adat istiadat miwah paindikan-paindikan anak Yahudine. Duaning asapunika, titiang mapinunas mangda iratu ledangja miarsayang atur titiange. 4 Sawatek jadma Yahudine sami sampun pada uning ring pariindik urip titiange, ngawit saking titiang kantun muda. Santukan saking pangawit titiang urip ring pantaran bangsan titiange ring kota Yerusalem. 5 Yening wantah ipun nyak, ipun mrasidayang nyaksiang, mungguing pangawit pisan titiang sampun dados warga golongan Parisi, inggih punika golongan sane teleb pisan nglaksanayang agaman titiange. 6 Sane mangkin titiang katangkilang iriki ring ajeng pangadilane, malantaran titiang ngajap-ajap prajanjian sane kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa ring paraleluur titiange. 7 Inggih punika prajanjian sane kaajap-ajap antuk suku bangsan titiange makaroras rikalaning ipun ngamargiang pangastiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa rahina wengi. Inggih Ratu Sang Prabu Agripa, malantaran pangajap-ajape punika, titiang kadalih antuk jadma Yahudine. 8 Inggih parasemeton anak Yahudi, napi awinan ragane tan pracaya yening Ida Sang Hyang Widi Wasa mrasidayang nangiang anake sane sampun padem? 9 Titiang newek sampun naenin maderbe pepineh, yadian ulihan asapunapija, patut nglawan Ida Hyang Yesus sane saking Nasaret punika. 10 Kadi asapunika paindikan sane sampun laksanayang titiang ring Yerusalem. Titiang polih wewenang saking parapangageng panditane tur akeh kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa pangkeng titiang, tur ritatkala ipun pada kadanda pati, titiang taler saadung ring paindikane punika. 11 Titiang sampun sering nyangsaren paraanake punika ring perhyangan anak Yahudine, tur ngusahayang mangda ipun nilas kapracayanipune ring Ida Hyang Yesus punika. Titiang geting pisan ring ipun sami, ngantos titiang mamargi ka kota-kotane sane lianan, misadia nyangsaren ipun sami." 12 "Malantaran misadia jaga nyangsaren ipun sami, titiang raris mamargi ka kota Damsik. Titiang mamuat wewenang miwah surat prentah saking parapangageng panditane. 13 Inggih Ratu Sang Prabu Agripa! Sedeng tengai tepeta pisan rikala titiang kantun ring margi, tan dumade titiang ngeton sinar galang-gumilang sane galangan ring sinar suryane turun saking langite ngiter titiang miwah anake sane mamargi nyarengin titiang. 14 Titiang sareng sami bah ka tanahe, tur titiang miragi sabda nganggen basa Ibrani, katiba ring titiang newek sapuniki: 'Ih Saulus, Saulus, kenken dadi kita nyangsaren Ulun? Kita nyakitin dewek kitane padidi majalaran kita ngajet kuri, buka sampine ngajet pangigin tenggala.' 15 Titiang raris mataken sapuniki: 'Duh Panembahan, sapasirake IRatu?' Ida Sang Panembahan raris masaur sapuniki: 'Ulun ene Yesus, ane sangsarain kita. 16 Nanging ane jani lautang bangun tur majujukja. Ulun suba ngedengang raga teken kita, buat nyelik kita lakar dadi parekan Ulune. Kita patut nuturang teken anake lenan unduk Ulune ane suba tingalin kita didinane ene, muah unduk ane lakar edengang Ulun teken kita manian. 17 Ulun lakar nganehang kita uli pantaran bangsa Israele muah uli bangsane ane tidong Israel. Tur Ulun lakar ngutus kita maranin bangsa-bangsane ento. 18 Kita patut nyedangang paningalan bangsa-bangsane ento, tur lakar malikang ia uli di petenge ngungsi ka galange muah uli kakuasan Ratun Setane ka sajeroning rehrehan Ida Sang Hyang Widi Wasa, apanga malantaran pracaya teken Ulun, ia lakar maan pangampura buat dosa-dosannyane, tur nampi tegaknyane di pantaran bangsa seselikan Ida Sang Hyang Widi Wasa.'" 19 "Inggih Ratu Sang Prabu Agripa! Punika awinanipun titiang nenten pisan purun piwal ring sipta jati sane sampun trima titiang saking suarga. 20 Pangawitipun pisan titiang mapidarta ring kota Damsik miwah ring kota Yerusalem, tur sapanglanturipun ring sakuub jagat Yudeane miwah ring pantaran bangsane sane boya Yahudi. Inggih punika, jadmane sami patut ngesehin pepineh tur ngutang dosa-dosannyane raris astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, saha nglaksanayang paindikan-paindikan sane muktiang ipun sampun meseh pepineh tur ngutang dosa-dosanipune. 21 Paindikane punika sane ngawinang anak Yahudine ngejuk titiang ring Perhyangan Agung, saha mamanah jaga ngamademang titiang. 22 Nanging rauh ring rahinane mangkin titiang sampun kasuecanin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur sane mangkin titiang nangkil iriki ngaturang kasaksian dewek titiange ring ajeng anake sami, agung alit. Paindikan sane uningayang titiang puniki, tan bina ring paindikan sane sampun kapangandikayang antuk paranabine miwah Nabi Musa duke nguni, inggih punika: 23 Mungguing Sang Prabu Sane Sampun Kajanjiang punika patut nandang sangsara ngantos seda tur dados anak sane pangawit jaga murip malih saking pantaran anake padem. Ida raris nglumbrahang galang karahayuan ring bangsa Yahudi miwah ring bangsane sane boya Yahudi." 24 Riwau kadi asapunika Dane Paulus ngwekasang sapariindik danene, Gubernur Pestus raris ngandika sada bangras, kadi asapuniki: "Ih Paulus ragane ene buduh! Karirihan ragane ene bes lebihan, ento ngranayang ragane buduh!" 25 Dane Paulus raris masaur sapuniki: "Inggih Ratu Gubernur Pestus, titiang boyaja buduh. Titiang nguningayang paindikan sane sujati antuk manah tegteg. 26 Inggih Ratu Sang Prabu Agripa! Titiang prasida purun prasangga matur ring palungguh iratu, santukan iratu pawikan ring paindikane punika. Kamanah antuk titiang, palungguh iratu sampun mireng sakancan paindikane punika, santukan paindikane punika mamargi boyaja ring genah sane doh tur sepi. 27 Inggih ratu Sang Prabu Agripa! Punapike iratu pracaya ring nabi-nabi? Titiang uning mungguing iratu pracaya!" 28 Sang Prabu Agripa tumuli ngandika ring Dane Paulus sapuniki: "Das-dasan ragane nadiang tiang anak Kristen." 29 Dane Paulus raris masaur sapuniki: "Pangastawan titiange ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, yen bilih dados, gelis wiadin tan gelis, mangda iratu miwah anake sane lianan sane mireng atur titiange ring rahina puniki jaga dados pateh sakadi titiang, nanging boyaja pateh maante." 30 Sasampune punika sang gubernur, Sang Prabu Agripa miwah semeton idane Bernike miwah anake sane lianan sami pada matangi. 31 Sasampune makaon saking irika ida dane raris pada mabaos ring pantarannyane sapuniki: "Jadmane puniki tan pisan wenten nglaksanayang paindikan sane patut masin ipun padem wiadin mapangkeng." 32 Sang Prabu Agripa raris mabaos ring Gubernur Pestus, sapuniki: "Jadmane puniki yan ipun tan nunas tetepasan Ida Sang Nata Ratu, sujatinne ipun sampun dados kabebasang."

Pamargin Parautusan 27

1 Sasampune wenten kaputusan mungguing tiang sareng sami jagi malayar ka jagat Italia, Dane Paulus miwah paratahanane sane lianan raris kaserahang ring satunggiling prawira sane mapesengan Yulius, inggih punika prawira pasukan Sang Nata Ratu. 2 Tiang sareng sami raris munggah ka kapale sane saking Adramitium, sane sampun sedia jaga malayar ka pelabuhan-pelabuhane, ring pasisin jagat Asiane. Tiang sareng sami raris malayar. Aristarkus, jadma Makedonia sane saking kota Tesalonika taler nyarengin tiang. 3 Benjangne tiang sareng sami malabuh ring Sidon. Dane Yulius kalintang becik pakayunane marep ring Dane Paulus, tur dane kawehin sela buat nelokin parasawitran danene irika, mangdane parasawitran danene punika nyidayang nulungin kaperluan Dane Paulus. 4 Saking irika tiang sareng sami nglanturang malayar, nanging santukan pamargin kapale mapas angin, tiang raris malayar nuluh pasisin Pulo Sipruse. 5 Wus punika tiang malayar ring segara sane wenten ring arepan kota Kilikia miwah Pampiliane tumuli rauh ring Mira, ring wewengkon jagat Likiane. 6 Irika sang prawira polih kapal sane saking Aleksandria sane jagi malayar ka Italia. Tiang sareng sami raris kunggahang ring kapale punika. 7 Makudang-kudang rahina suenipun tiang malayar alon-alon, tur sasampune nempuh kamewehan sane ageng, pamuputipun tiang mrasidayang nganampekin kota Knidus. Pamargin kapale kantun kewanten mapas angin, kantos kapale tan mrasidayang nglantur. Punika awinane tiang raris malayar nuluh pasisin Pulo Kretane, nglintangin Tanjung Salmone. 8 Tiang tetep malayar nampek ka pasisi, tur sasampune nempuh kamewehan sane ageng buat nglintangin tanjunge punika, tiang raris rauh ring genah sane mawasta Pelabuhan Indah, nampek saking kota Lasea. 9 Sada sue tiang masandekan irika, santukan sampun baya pisan yan pacang nglanturang malayar, samaliha masan anake mapuasa sampun lintang. Punika awinan Dane Paulus raris mapakeling ring anake sami, sapuniki: 10 "Inggih parasemeton, kamanah antuk tiang pamargin iragane ngawit saking iriki tur sapanglanturipun jaga katempuh antuk baya sane ageng. Boya wantah ngeniang muatane kewanten, nanging taler baya pabuat kapale miwah urip iragane sareng sami." 11 Nanging prawiran pasukane punika langkung andel ring baos juru mudi miwah juragan kapale, tur tan ngrengayang baos Dane Paulus. 12 Santukan pelabuhane irika nenten becik buat masandekan rikalaning masan dingin, punika awinan akehan anake sane ring kapale punika nyadia jagi nglanturang malayar, tur yen bilih mrasidayang mangda rauh ring Peniks, raris masandekan irika kantos lintang masan dingine. Kota Peniks punika satunggiling pelabuhan ring Pulo Kreta, sane marep kaler kauh miwah kelod kauh. 13 Duk punika wenten angin ngasirsir rauh saking kelod. Anake pada mitaenang mungguing ipun jaga mrasidayang nglaksanayang rencananipune, punika awinane ipun raris ngangkat jangkar, tumuli malayar nuluh pasisin Pulo Kretane. 14 Nanging tan asue raris wenten angin linus, sane kawastanin angin "Kaja Kangin", rauh saking pulone punika. 15 Kapale punika katempuh antuk angine punika, kantos tan mrasidayang maju mapas angin. Punika awinane tiang sareng sami raris nyerah tur manggayang kapale ampehang angin. 16 Tiang anyud kantos rauh ring satunggiling pulo sane alit, sane mawasta Kauda. Sasampune nempuh kakewehan sane ageng, irika tiang raris mrasidayang nabdabang sekocin kapale. 17 Sekocine kunggahang ka kapale, tumuli ipun sareng sami nglilit awak kapale antuk tali. Ipun jejeh jaga kampih ring gili biase sane nampek ring pasisin jagat Libiane. Punika awinan layare raris kagulung, tur manggayang kapale ampehang angin. 18 Santukan angin linuse tan rered-rered, punika awinan benjangne anake sami pada ngawitin ngentungang muatan kapale ka segarane. 19 Malih kalih rahinane ipun sareng sami pada ngentungang prabot-prabot kapale. 20 Makudang-kudang rahina suenipun tiang nenten mrasidayang manggihin surya wiadin bintang tur angine tan maren mampeh baret pisan. Pamuputipun tiang sareng sami sampun marasa telas manahe jaga mangguh rahayu. 21 Sasampune makudang-kudang rahina anake punika nenten madaar, Dane Paulus raris ngadeg ring arepan anake punika tur mabaos sapuniki: "Inggih parasemeton, yen parasemeton ngidepang pitutur tiange, mangda sampunang malayar saking Pulo Kreta, sinah iraga tan katempuh antuk sengkala miwah kapocolan sakadi mangkin. 22 Nanging sane mangkin tiang nunas ring parasemeton, entegangja kayun parasemetone. Santukan tan wenten saking pantaran parasemetone sane jaga padem, sajabaning kapale puniki kewanten sane jagi ical. 23 Santukan dibi sande wenten malaekat Ida Sang Hyang Widi Wasa, inggih punika Widi sane nruenang tiang miwah sane sungsung tiang, ngrauhin tiang. 24 Malaekate punika ngandika ring tiang sapuniki: 'Ih Paulus edaja takut! Kita tan urungan lakar nangkil di ajeng Sang Nata Ratu. Buina malantaran sih pasuecan Idane, Ida Sang Hyang Widi Wasa suba maicayang teken kita jiwan sawatek anake ane malayar bareng-bareng ajak kita.' 25 Duaning punika parasemeton, entegangja pakayunan semetone. Santukan tiang pracaya ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, mungguing paindikane punika makasami pacang kasidan, sakadi sane sampun kasabdayang ring tiang. 26 Nanging iraga pacang kampih ring satunggilang pulo." 27 Ngantos patbelas rahina suenipun, tiang kantun anyud ampehang angin ring Segara Tengah. Sawatara wenten tengah wengi parakelasin kapale mitaenang mungguing ipun sampun nampek ka pasisi. 28 Raris ipun nyugjugin dalem toyane, tur keniang ipun dalem toyane irika kalih dasa depa. Sasampune malayar malih akedik, dalem toyane malih kajugjugin tur keniang ipun limolas depa. 29 Ipun sami ajerih mungguing kapale jaga kandas ring batu kaange, punika awinan ipun raris mulang jangkar patpat akehipun ring tebenan kapale, tur sami pada ngajap-ajap mangda gelisja tatas rahina. 30 Parakelasin kapale ngindayang jaga malaib ninggal kapale punika. Ipun nedunang sekocin kapale ka segarane tur mapi-mapi jaga mulang jangkar ring luanan kapale. 31 Nanging Dane Paulus mabaos ring prawira pasukane miwah ring paraprajurite, sapuniki: "Yen parakelasin kapale tan nyak nongos ring kapale, ragane sareng sami tan pacang rahayu." 32 Irika prajurite raris ngetep talin sekocine punika, tur sekocine kabanggayang anyud. 33 Rikala sampun makire tatas rahina, Dane Paulus raris ngajakin anake makasami mangda madaar, sapuniki baos danene: "Sane mangkin sampun patbelas rahina suen semetone nyantosang, tur amunika suennyane semeton nanang seduk tan ngajengang napi-napi. 34 Duaning punika sane mangkin tiang nunas semeton mangda ngajengang akidik, santukan punika perlu pabuat karahayuan semetone. Santukan tan wenten jaga ical, yadiastun bok semetone akatih." 35 Sasampune mabaos kadi asapunika Dane Paulus raris ngambil roti makudang-kudang bungkul, tumuli ngaturang panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa ring arepan anake sami. Rotine punika tumuli kebes-kebes dane, raris dane majengan. 36 Anake sami raris pada degdeg manahnyane, tumuli suang-suang taler pada madaar. 37 Ring kapale punika wenten ajak tiang sareng satak pitung dasa nem diri akehipun. 38 Sasampune pada wareg madaar, ipun sareng sami raris ngentungang muatan gandume ka segarane, mangda kapale dados inganan. 39 Sasampune tatas rahina parakelasin kapale raris manggihin teluk sane dangsah pasisinipune nanging ipun nenten tatas uning ring daatane punika. Punika awinan, yan mrasidayang ipun mamanah ngampihang kapale irika. 40 Irika ipun raris ngetep talin jangkare, tur jangkare kabanggayang ring segarane. Duk punika taler ipun raris ngembusin talin kapale. Wusan punika ipun raris ngeberang layar kapale sane ring luanan mangdane kapale prasida ampehang angin ka pasisi. 41 Nanging kapale punika raris nylocor ka gili-gili biase tur kampih irika. Luanan kapale nganceng, tan nyidayang makrisikan miwah tebenannyane benyah katempuh antuk ombak sane ageng. 42 Irika paraprajurite raris ngrencanayang jaga mademang paratahanane makasami, mangda sampunang wenten sane nglangi raris malaib. 43 Nanging prawiran pasukane punika mapakayunan ngluputang Dane Paulus, punika duaning dane tan nglugrain paraprajurite nglaksanayang paindikane punika. Dane raris mrentahang sawatek anake sane uning nglangi, mangda macebur riinan tur nglangi ka pasisi. 44 Sane lianan mangda nutug nglangi nganggen papan wiadin kepeh-kepehan kapale. Kadi asapunika indik tiange sareng sami pada rahayu rauh ring pasisi.

Pamargin Parautusan 28

1 Sasampune tiang sareng sami pada rahayu rauh ring pasisi, irika wau tiang uning mungguing pulone punika mawasta Malta. 2 Jadmane ring pulone punika sami pada becik pisan manahnyane ring tiang sareng sami. Duk punika raris sabeh tur dingin pisan, punika awinan jadmane irika raris ngendihang geni tur ngajak tiang sareng sami ngidu irika. 3 Dane Paulus raris munduhang carang-carang taru, tur rikala carang-carang tarune punika pulang dane ring genine, kabatek antuk panes genine punika, jeg wenten ula medal saking genine, tur nyotot tangan Dane Paulus kantos nganceng ring tangan danene. 4 Jadmane ring pulone punika ngantenang ula punika nganceng ring tangan Dane Paulus, ipun raris pada mabaos ring timpalnyane sapuniki: "Anake ene sinah ia tukang ngamatiang jlema. Yadiapin ia luput uli bayane di pasihe, nanging Dewi Kadilane tusing nglugrain ia enu idup." 5 Nanging Dane Paulus raris ngatepesang ulane punika ka genine, samaliha dane tan pisan mataanan. 6 Anake punika mitaenang Dane Paulus jaga beseh wiadin jagi bah tur seda pramangkin. Nanging sasampune ipun sue nyantosang, tur ipun tan ngantenang paindikan-paindikan sane tawah nibenin ragan Dane Paulus, irika raris mabalik panyengguhipune, tur mabaos sapuniki: "Anake ene dewa!" 7 Tan doh saking irika wenten tanah tegal druen Sang Gubernur Publius, sane mrentah pulone punika. Dane punika ledang nampi tiang sareng sami saha becik, tur irika tiang sareng sami dados tamiun danene tigang rahina suenipun. 8 Duk punika ajin Dane Publius sedekan sungkan panes miwah mejen merem ring pameremane. Dane Paulus raris ngranjing ka pamereman sang sungkan. Dane tumuli ngastawa miwah ngusud prabun sang sungkan, tur pramangkin sang sungkan kenak. 9 Sasampune punika, sawatek anake sakit sane lianan sane wenten ring pulone punika sami rauh tur kasegerang. 10 Jadmane ring pulone punika ngwehin tiang magenepan, tur rikala tiang jaga malayar, ipun maktaang tiang ka kapale saluiring sane perluang tiang sajeroning pamargi. 11 Sasampune maletan tigang sasih, tiang raris malayar saking irika numpang kapal saking Aleksandria sane mawasta "Dewa Kembar". Kapale iwau malabuh ring pulone punika kantos lintang masan dingine. 12 Tiang raris rauh ring kota Sirakusa tur masandekan irika tigang rahina suenipun. 13 Saking irika tiang nglanturang malayar tur rauh ring kota Regium. Benjangne angine mampeh rauh saking kelod, tur sajeroning kalih rahina tiang raris rauh ring kota Putioli. 14 Irika tiang kapanggih ring makudang-kudang semeton sane sampun pracaya ring Ida Hyang Yesus, tur wenten pangedihnyane mangda tiang masandekan irika pitung rahina suenipun. Wus punika tiang raris mamargi ka kota Roma. 15 Parasemeton pasamuane ring kota Roma sampun miragi ring paindikan tiange, punika awinane parasemetone irika mapagin tiang rauh ring Pasar Apius miwah Pasanggarahan Tiga. Rikala Dane Paulus nyingak parasemetone punika, dane raris ngaturang panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa tur kalintang purna pakayunan danene. 16 Rikala tiang rauh ring kota Roma, Dane Paulus kalugra ngrereh dunungan ngraga, kasarengin antuk prajurit adiri sane nyaga dane. 17 Sasampune maletan tigang rahina, Dane Paulus raris marumang parapamimpin anak Yahudine sane wenten irika. Sasampune sami pada rauh, Dane Paulus raris matur ring dane sapuniki: "Inggih parasemeton! Yadiastun tiang tan wenten ngardi paindikan sane iwang marep ring bangsan iragane wiadin marep ring adat istiadat sane sampun tampi iraga saking leluur iragane, nanging tiang sampun kejuk ring kota Yerusalem tur kaserahang ring anak Romane. 18 Anak Romane raris netes tiang tur mamanah jaga mebasang tiang, santukan tan wenten keniang ipun kiwangan, sane ngawinang tiang patut ngemasin padem. 19 Nanging rikala anak Yahudine nulak indike punika, tiang tan nyidayang makelid. Punika awinan tiang nunas tetepasan Ida Sang Nata Ratu, yadiastun tiang tan maderbe wicara marep ring bangsan tiange. 20 Punika awinanipun tiang mapinunas, mangda mrasidayang matemu tur mabebaosan ring parasemeton, santukan tiang maante puniki malantaran Ida sane kaajap-ajap antuk bangsa Israele." 21 Parapanglingsire punika raris mabaos ring dane sapuniki: "Tiang tan wenten nrima surat saking Yudea ngeniang indik semetone, taler tan wenten semeton sane rauh makta kabar saking irika, wiadin sane maosang sane tan patut marep ring semeton. 22 Nanging tiang meled uning ring daging pakayunan semetone, santukan tiang miragi mungguing ring dija-dija anake sami pada tungkas marep ring agem-ageman sane agem semeton punika." 23 Dane raris mastiang satunggiling rahina buat pacang matemu malih ring Dane Paulus. Ring rahinane punika raris sareng akeh pisan dane rauh ring dunungan Dane Paulus. Saking semeng kantos wengi Dane Paulus nerangang tur ngaturang ring dane Orti Rahayu indik dados kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Dane Paulus ngusahayang mangda dane sareng sami pada pracaya ring Ida Hyang Yesus, malantaran dane ngetus daging Cakepan Torat Nabi Musane miwah Cakepan Paranabine. 24 Malantaran baos danene punika raris wenten makudang-kudang anak saking pantaran anake punika sane pracaya ring Ida Hyang Yesus, nanging wenten taler sane nenten. 25 Patemuane punika raris buyar tur tan wenten parareman ring pantarannyane. Nanging Dane Paulus raris mabaos sapuniki: "Madaging pisan sabdan Ida Sang Hyang Roh Suci malantaran dane Nabi Yesaya sane katiba ring paraleluur iragane kadi asapuniki: 26 'Kemaja orahang teken bangsane ene, kene: Kita lakar ningeh muah madingehang, nanging tusing ngresep. Kita lakar ngiwasin muah medasin, nanging tusing nepukin. 27 Sawireh pepineh bangsane ene suba katos cara batu, kupingnyane suba tebel, tur matannyane suba ngidem, apanga eda ia nepukin aji matanne muah ningeh aji kupingne muah ngresep aji pepinehne, laut ia mabalik mabakti teken Ulun tur ia segerang Ulun.'" 28 Dane Paulus raris muputang baos danene sapuniki: "Duaning punika semeton patut uning, mungguing Orti Rahayun Ida Sang Hyang Widi Wasa indik karahayuane sampun karauhang ring bangsa-bangsane sane boya Yahudi, tur bangsa-bangsane punika jaga miragiang." 29 Sasampune Dane Paulus mabaos kadi asapunika, paraanak Yahudine raris pada makaon saking irika, tur masogsag ring pantarannyane niri. 30 Kalih taun suenipun Dane Paulus madunungan ring umah sane kasewa antuk dane ngraga. Irika dane setata nampi sawatek anake sane rauh nelokin dane. 31 Dane wanen tur bebas pisan midartayang indik dados kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah ngurukang indik Ida Hyang Yesus Kristus.

Roma 1

1 Surat saking tiang Paulus, parekan Ida Sang Kristus Yesus, sane kaselik tur kesengin dados utusan, antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, buat midartayang Orti Rahayun Idane. 2 Orti Rahayu punika sampun saking nguni kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, malantaran paranabin Idane, tur sampun sinurat ring Cakepan Sucine. 3 Inggih punika indik Putran Idane, Ida Hyang Yesus Kristus, Panembahan iragane; sane sacara kamanusan Ida punika dados sentanan Ida Sang Prabu Daud, 4 nanging manut kawentenan Idane sane maraga Widi, masrana kawisesan sane agung, Ida sampun kasinahang dados Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa, malantaran Ida sampun katangiang saking pantaran anake padem. 5 Malantaran Ida punika, Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nglugrain tiang dados utusan Ida Sang Kristus, buat nuntun parabangsane sami mangda pracaya tur ngiring Ida, 6 makamiwah parasemeton sane wenten ring kota Roma, sane sampun kesengin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, buat dados padruen Ida Hyang Yesus Kristus. 7 Punika duaning tiang nulis surat puniki katur ring parasemeton sane wenten ring kota Roma, sane kasayangang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur sampun kesengin dados kaula padruen Idane. Tiang mapinunas ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ajin iragane miwah Ida Hyang Yesus Kristus mangda maicayang sih pasueca miwah sutrepti rahayu ring parasemeton. 8 Pinih riin, sajeroning Ida Hyang Yesus Kristus tiang matur panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, santukan kapracayan semetone ring Ida Hyang Yesus sampun kasub ring sakuub jagate sami. 9 Ida Sang Hyang Widi Wasa sane sungsung tur ayahin tiang saking astitining manah, malantaran tiang midartayang Orti Rahayun Putran Idane, Ida makasaksi, mungguing baos tiange punika saking sujati pisan. Ida Sang Hyang Widi Wasa wikan, mungguing tiang tansah eling ring semeton, 10 sabilang tiang ngastawa. Pinunas tiange, dumadakja malantaran sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa, ring pamuputipun tiang mrasidayang ngrauhin semeton. 11 Santukan tiang edot pisan kapanggih ring parasemeton, mangda tiang nyidayang ngedum-edum paican Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa sinarengan ring parasemeton, mangda semeton sayan kukuh bakuh. 12 Daging ipun pisan, mangda iraga sareng-sareng pada polih panglipur malantaran saking kapracayan iragane ring Ida Hyang Yesus, inggih punika tiang polih panglipur malantaran saking kapracayan semetone, kadi asapunika taler semeton prasida nampi panglipur malantaran saking kapracayan tiange. 13 Parasemeton, tiang mapiuning ring semeton, mungguing sampun sering tiang ngusahayang pacang ngrauhin semeton, nanging setata wenten pialang. Tiang meled mangda nyidayang numbuhang anak pracaya ring pantaran semetone, sakadi sane sampun tumbuhang tiang ring pantaran bangsane sane boya Yahudi. 14 Santukan tiang marasa kapiutangan ring anake sami, inggih punika anak midep wiadin anak nambet, anak sane pradnyan wiadin sane tan pasastra. 15 Punika awinan tiang meled pisan taler midartayang Orti Rahayu punika ring parasemeton sane wenten ring kota Roma. 16 Tiang marasa andel pisan ring Orti Rahayune punika. Santukan Orti Rahayu punika kuasan Ida Sang Hyang Widi Wasa, buat ngrahayuang sakancan anake sane pracaya ring Ida Sang Kristus, kapingarep buat anak Yahudi, kadi asapunika taler buat anak sajabaning bangsa Yahudi. 17 Santukan Orti Rahayu punika nyinahang, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nameang imanusa pamantuka ring anggan Idane, malantaran pracaya ring Ida Sang Kristus, saking pangawit rauh ka pamuput. Sakadi sane kakecap ring Cakepan Suci: "Anake sane kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa malantaran pracaya ring Ida Sang Kristus, ipun pacang urip." 18 Pidukan Ida Sang Hyang Widi Wasa tumurun saking suarga, katiwakang ring sakancan dosa miwah kadursilan manusane, santukan malantaran laksanan manusane sane corah, ngawinang kapatutane tan prasida sinah. 19 Ida Sang Hyang Widi Wasa nyisipang ipun, santukan saluiring paindikan sane patut kuningin antuk imanusa ngeniang indik Ida Sang Hyang Widi Wasa, sampun kasinahang ring ipun. Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nlehtehang ring ipun. 20 Ngawit saking Ida Sang Hyang Widi Wasa ngardi jagate, kaluihan Idane sane tan kanten, inggih punika kawisesan Idane sane langgeng, pingkalih kawentenan Idane sane suci tur sujati, makasami sampun kasinahang. Indike punika sami sampun prasida sinah ring saluiring sane sampun kakardi antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. Punika awinanipun manusane nenten mrasidayang ngrereh jalaran buat matutang dewekipune. 21 Yadianja ipun uning ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, nanging ipun tan nyak ngluihang Ida sakadi patutipun, wiadin ipun tan nyak matur panyuksma ring Ida. Tungkalikanipun, pepinehipune sampun tan paguna, maliha manahipune sane puyung sampun kaliput antuk peteng. 22 Ipun maosang deweknyane wicaksana, nanging sujatinnya ipun kalintang nambet. 23 Sane sungsung sumbah ipun boya Widi sane langgeng, nanging arca palawatan mapinda manusa sane tan langgeng, miwah paksi wiadin soroh sato suku pat miwah soroh buron sane ngrayang. 24 Santukan kadi asapunika nambet manusane, Ida Sang Hyang Widi Wasa manggayang ipun nglaksanayang paindikan-paindikan sane nista tur cemer satinut ring pakitanipune niri, samaliha ipun nglaksanayang paindikan sane ngawinang kimud. 25 Santukan ipun sampun ngentosin kasujatian Ida Sang Hyang Widi Wasa antuk paindikan sane tan sujati; tur ipun mabakti saha nyumbah saluiring sane kakardi antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur lali ring Ida Sang Hyang Widi Wasa sane ngardi ipun, sane patut kapuji salami-laminipun. Amin. 26 Punika awinan Ida Sang Hyang Widi Wasa manggayang manusane ngulurin indria sane cemer. Anake eluh-eluh pada ngesehin cara patemuan semara sane biasa, antuk cara sane tan biasa. 27 Kadi asapunika taler anake muani-muani, sampun tan malih ngamargiang patemuan semara ring parasomahnyane, nanging pada saling kasemaran ring paratimpalnyane muani, kantos ipun nglakonin paindikan sane cemer paturu muani. Punika awinan, ipun raris pada nampi pasisip pabuat pamarginipune sane murang laku punika. 28 Santukan manusane tan nyak ngangkenin miwah pracaya ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, punika awinan Ida Sang Hyang Widi Wasa manggayang ipun kaliput antuk pepineh-pepineh sane corah. Kantos ipun nglakonin paindikan-paindikan sane tan patut. 29 Manahipun kabekin antuk kawirosan, kajaatan, loba angkara miwah kacemeran, iri ati, mamati-mati, maiegan, ngrincikang pangindrajala miwah geting ring anak lian. 30 Ipun taler demen nyelek-nyelekang anak, misuna, geting ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, sigug, ngagu, sumbung, ririh ngamargiang kadursilan, tan subakti ring wong tua, 31 ipun cabul, nenten tuon ring janji, tan uning madalem anak lian, tan maderbe rasa kapiolasan. 32 Ipun sampun uning ring sapatitah Ida Sang Hyang Widi Wasa, mungguing anake sane ngamargiang saluiring paindikan sane kadi asapunika patut keni danda pati. Yadiastu kadi asapunika, ipun ngrarisang kewanten nglakonin paindikan punika, samaliha ipun taler setuju ring anake sane lianan, sane nglakonin paindikane punika.

Roma 2

1 Parasemeton, punapike semeton purun nepasin anak sane lianan? Santukan parasemeton sareng sami, yadiastun asapunapija linggih semetone, tan pacang mrasidayang maosang raga nenten iwang. Santukan yen semeton nibakang tetepasan ring anak lian, nanging semeton taler nglakonin paindikan sane pateh ring anake punika, sujatinne semeton nibakang tetepasan ring ragan semetone niri. 2 Iraga sampun pada uning mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa maraga adil, rikala Ida nibakang tetepasan Idane ring jadmane sane nglakonin paindikan-paindikan sane sakadi asapunika. 3 Nanging parasemeton, semeton nepasin anak sane nglakonin paindikan sane kadi asapunika, nanging semeton ngraga nglakonin indike punika. Punapike pitaenang semeton ragan semetone pacang mrasidayang luput saking tetepasan Ida Sang Hyang Widi Wasa? 4 Punapike semeton nyampahang kagungan sih pasuecan Idane, kasabaran lan kadarman Idane? Semeton sinah uning, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa kalintang sueca ring semeton. Ida ledang nuntun semeton, mangda semeton prasida mabalik ka ayun Idane. 5 Nanging pepineh semetone jugul apunggung. Malantaran punika, semeton ngawinang sisip semetone sayan ngagengang, rikala rauh dauh Ida Sang Hyang Widi Wasa nibakang piduka miwah tetepasan Idane sane adil. 6 Santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang mapaica pangwales ring sakancan jadmane manut pakardinnyane suang-suang. 7 Pabuat anake sane teleb mapakardi ayu, sane ngulati kaluihan, kagungan miwah urip langgeng, Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang mapaica urip langgeng ring ipun. 8 Nanging pabuat sakancan anake sane momo droaka miwah tungkas ring kapatutan, buat ninutin paindikan sane tan patut, Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang bendu miwah nibakang piduka ring ipun. 9 Sakancan anake sane ngamargiang paindikan sane corah, pacang katibenin kasangsaran miwah kamewehan, pinih riin pisan anak Yahudi, kadi asapunika taler anake sane boya Yahudi. 10 Nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang mapaica kaluihan, kagungan miwah sutrepti rahayu ring sakancan anake sane mapakardi ayu, pinih riin pisan ring anak Yahudi, kadi asapunika taler ring anake sane boya Yahudi. 11 Santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa nenten mapilih kasih nibakang tetepasan Idane ring anake suang-suang. 12 Anake sane boya Yahudi, ipun nenten maderbe Pidabdab Torat Dane Musa. Ipun pada madosa tur kasasar, saha ipun tan uning ring Pidabdab Torate punika. Nanging anak Yahudine, ipun maderbe Pidabdab Torat. Ipun pada madosa, tur jaga kukum manut Pidabdab Torate punika. 13 Santukan boyaja malantaran miragiang Pidabdab Torate punika anake kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, nanging wantah majalaran nglaksanayang saluiring sane kapituduh antuk Pidabdab Torate punika. 14 Anak sane boya Yahudi nenten ngagem Pidabdab Torat; nanging yen saking kembang manahipune niri ipun nglakonin saluiring sane kapituduh antuk Pidabdab Torate punika, manahipune niri sampun dados Pidabdab Torat pabuat dewekipune niri, yadiastun ipun tan ngagem Pidabdab Torate punika. 15 Laksananipune nyinahang, mungguing paindikan sane kapituduh antuk Pidabdab Torate punika sampun sinurat ring manahnyane. Kletegan manahnyane taler nyinahang, mungguing paindikane punika mula patut. Santukan pepinehnyane niri ring asapunapine ngiwangang, ring asapunapine matutang ipun. 16 Manut Orti Rahayu sane pidartayang tiang, indike punika pacang sinah mabukti, rikala sampun rauh dauhnya Ida Sang Hyang Widi Wasa jaga nibakang tetepasan ring sakancan paindikan sane kapingitang ring manah manusane malantaran Ida Hyang Yesus Kristus. 17 Sane mangkin sapunapike semeton? Semeton ngaranin ragan semetone anak Yahudi, semeton ngandelang Pidabdab Torat tur rumasa bungah sajeroning Ida Sang Hyang Widi Wasa; 18 semeton uning ring pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa ngeniang indik sane patut margiang semeton, tur semeton sampun mlajahin Pidabdab Torate punika buat milih paindikan sane patut; 19 tur semeton andel ring raga, dados panuntun buat anake buta miwah suluh buat anake sane wenten ring petenge, 20 dados panguruk pabuat anake belog, tur dados guru pabuat anake sane kantun alit. Santukan semeton andel, mungguing sajeroning Pidabdab Torate punika, semeton polih kapradnyanan miwah kapatutan sane sampurna. 21 Semeton sampun nguruk anak lianan, punapi awinan semeton nenten nguruk ragan semetone niri? Semeton sane ngurukang: "Edaja mamaling!" Punapi awinanipun semeton ngraga mamaling? 22 Semeton maosang: "Edaja mamitra!" Punapi awinanipun semeton ngraga mamitra! Semeton geting ring saluiring arca-arca, punapike awinan semeton ngraga mamaling arca ring perhyangan-perhyangane? 23 Semeton nyumbungang raga, mungguing semeton ngagem pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa, punapike awinane semeton nyampahang Ida Sang Hyang Widi Wasa, malantaran semeton nungkasin pituduh Idane? 24 Manut kecap Cakepan Sucine: "Ih iba bangsa Yahudi, majalaran iba, bangsane ane tidong Yahudi nganistayang parab Ida Sang Hyang Widi Wasa." 25 Yening semeton ninutin Pidabdab Torate, sunat semetone punika wenten pikenohipun; nanging yening semeton nenten ninutin Pidabdab Torate punika, sunat semetone tan wenten malih gunanipun. 26 Yening anak sane boya Yahudi sane nenten masunat punika ninutin daging Pidabdab Torate punika, punapike Ida Sang Hyang Widi Wasa nenten ngetang ipun sakadi anak sane masunat? 27 Duaning punika semeton anak Yahudi pacang katepasin antuk anak sane boya Yahudi. Santukan semeton tan satinut ring Pidabdab Torate, yadiastun semeton ngagem Pidabdab Torat sane sampun tinulis, tur semeton sampun masunat. Nanging anak sane boya Yahudi, ipun satinut ring Pidabdab Torate, yadiastun ring sekalanipun, ipun tan masunat. 28 Pamuputipun, sapasirake anak Yahudi sane sujati, sane sayuakti masunat? Anak Yahudi sane sujati, boyaja Yahudi ring sekala sane nyakala masunat. 29 Nanging anak Yahudi sane sujati, inggih punika anak sane angennyane Yahudi, sane sampun masunat sajeroning idep. Indike punika wantah pakaryan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, boya sangkaning manut kecaping Torat. Anake punika pacang molih kapujian saking Ida Sang Hyang Widi Wasa, boya saking manusa.

Roma 3

1 Yening kadi asapunika, ring pelengan encenke bangsa Yahudine luihan ring bangsa sane boya Yahudi? Tur napike pikenohipun masunat punika? 2 Sujatinipun akeh pisan, tur ring saluiring paindikan. Kapingarep pisan ipun kapisara ngagem sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 3 Dipradene wenten ring pantaran anak Yahudine sane nenten satia, punapike malantaran punika Ida Sang Hyang Widi Wasa nenten satia? 4 Sampun janten nenten kadi asapunika! Ida Sang Hyang Widi Wasa tansah satia wecana, yadiastu manusane makasami bobab, sakadi sane sinurat ring Cakepan Sucine: "Rikala Palungguh IRatu mawecana, Palungguh IRatu kasinahang maraga patut, tur rikala Palungguh IRatu katepasin, IRatu prasida menang." 5 Nanging sapunapike yening pamargin iragane sane tan patut prasida muktiang kadilan Ida Sang Hyang Widi Wasa? Napike sane patut baosang iraga? Punapike Ida Sang Hyang Widi Wasa tan adil, yening Ida nyisipang iraga? (Tiang mabaos puniki sacara kamanusan.) 6 Sampun janten nenten kadi asapunika. Yening Ida Sang Hyang Widi Wasa nenten maraga adil, sapunapi jagi antuk Ida nepasin jagate? 7 Yening tiang ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa masrana kalinyokan tiange, sane ngawinang kasatian Idane sayan sinah, napi awinanipun tiang katepasin sakadi anake sane madosa? 8 Napi awinan iraga nenten mabaos, kadi asapuniki: "Margija iraga nglakonin sane tan patut, mangda paindikane sane becik sayan sinah." Sujatinne makudang-kudang anak sampun nganistayang lan misunayang tiang, saha maosang mungguing tiang sane sampun mabaos kadi asapunika. Anake sane mabaos kadi asapunika, pacang nampi pasisip sakadi patutipun. 9 Sapunapike sujatinipun? Punapike kawentenan iraga anak Yahudi becikan ring anak sane boya Yahudi? Sampun janten nenten. Ring ajeng sampun uningang tiang, mungguing anak Yahudi miwah anak sane boya Yahudi makasami pateh wenten ring sor kawisesan dosane. 10 Sakadi sane sinurat ring Cakepan Sucine: "Tusing ada anak ane patut, 11 tusing ada anak ane ngresep, tur tusing ada anak ane ngulati Ida Sang Hyang Widi Wasa. 12 Makejang anake pada nilas Ida Sang Hyang Widi Wasa, makejang ia pada kasasar, tusing ada ane malaksana ayu, angan adiriko tusing ada. 13 Kakolongane satmaka buka bangbang bangkene ane maleleh, layahne setata nglelunyuh, bibihne mesuang raos ane mupas; 14 bungutne bek misi temah pisuh. 15 Ia pada enggal nyengkalen tur mamati-mati; 16 asing-asing ane entasina dadi uug tur usak. 17 Ia pada tusing nawang unduk madame, 18 tur ia pada tusing ngelah rasa takut teken Ida Sang Hyang Widi Wasa." 19 Sane mangkin iraga uning, mungguing saluiring sane menggah ring Pidabdab Torate punika, katuekang pabuat anake sane urip sasoring rehrehan Pidabdab Torate punika, mangda malantaran punika anake tan nyidayang malih ngucap, tur sakuub jagate raris wenten ring sor tetepasan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 20 Santukan tan wenten anak sane prasida kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, malarapan ipun nglakonin pituduh Pidabdab Torate punika; sawetning malantaran Pidabdab Torate punika anake wantah uning mungguing ipun sampun madosa. 21 Nanging sane mangkin, pidabdab Ida Sang Hyang Widi Wasa nameang imanusa pamantuka ring ragan Idane sampun kasinahang, tur indike punika kamargiang boyaja malantaran Pidabdab Torat. Pidabdab Torat miwah Cakepan Paranabine sampun nyaksiang indike puniki. 22 Ida Sang Hyang Widi Wasa nameang imanusa pamantuka ring ragan Idane malantaran kapracayannyane ring Ida Hyang Yesus Kristus. Ida Sang Hyang Widi Wasa nglaksanayang paindikan puniki pabuat sakancan anake sane pracaya ring Ida Sang Kristus, santukan makasami tan wenten binanipun; 23 jadmane makasami sampun madosa, tur sampun doh palas saking ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa sane ngrahayuang. 24 Nanging malantaran sih pasuecan Idane, ipun sareng sami sampun kadameang pamantuka ring ragan Idane, malantaran Ida Sang Kristus Yesus, sane sampun mebasang ipun. 25 Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nyerahang Ida Sang Kristus Yesus, mangda malantaran sedan Idane, Ida dados jalaran dosan manusane kampurayang, malantaran ipun pracaya ring Ida. Ida Sang Hyang Widi Wasa nyerahang Ida Sang Kristus, buat nyinahang kadilan Idane. Sane nguni, Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun sabar tur manggayang dosan manusane. 26 Nanging sane mangkin, ring masane puniki Ida nyisipang dosan manusane, buat nyinahang kadilan Idane. Malantaran puniki Ida Sang Hyang Widi Wasa nyinahang, mungguing Ida maraga adil, samaliha Ida nameang sakancan anake pamantuka ring anggan Idane malantaran pracaya ring Ida Hyang Yesus. 27 Yening kadi asapunika, wentenke sane patut ngawinang iraga marasa bungah? Sampun sinah tan wenten. Napi awinan tan wenten? Nentenke iraga nyidayang bungah ring manah, malantaran iraga satinut ring Pidabdab Torate? Sampun janten nenten mrasidayang. Nanging wantah malantaran iraga pracaya ring Ida Sang Kristus. 28 Cutetipun manusane kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, wantah malantaran ipun pracaya ring Ida Sang Kristus, boya malantaran nglaksanayang paindikan sane satinut ring pituduh Pidabdab Torate. 29 Punapike Ida Sang Hyang Widi Wasa punika wantah dados Widin anak Yahudi kewanten? Boyake Ida taler dados Widin anak sane boya Yahudi? Sampun janten kadi asapunika. 30 Ida Sang Hyang Widi Wasa maraga tunggal. Ida ledang nameang anak Yahudi pamantuka ring ragan Idane madasar antuk kapracayanipune ring Ida Sang Kristus, kadi asapunika taler Ida nameang anak sane boya Yahudi pamantuka ring ragan Idane, malantaran kapracayanipune ring Ida Sang Kristus. 31 Yening kadi asapunika, punapike indike puniki mapiteges iraga ngutang Pidabdab Torate punika malantaran pracaya ring Ida Sang Kristus? Sampun sinah nenten kadi asapunika. Tungkalikanipun, iraga ngamanggehang Pidabdab Torate punika.

Roma 4

1 Sapanglanturipun, napike sane patut baosang iraga ngeniang ring indik Dane Abraham, leluur bangsan iragane? Punapike sane rasayang dane? 2 Yening dane kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa malantaran laksanan danene, pantes wenten sane kendelang dane. Nanging tan patut dane kendel ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa. 3 Wenten kakecap ring Cakepan Sucine sapuniki: "Dane Abraham pracaya ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur malantaran kapracayan danene punika dane kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa." 4 Anake sane makarya patut polih upah; upahipune punika tan dados kawastanin sakadi paica, nanging mulaja dados pikolihipun. 5 Nanging anak sane pracaya sane nenten malaksana, sakewanten ipun pracaya ring Ida Sang Hyang Widi Wasa sane kuasa matutang anake sane iwang, kenginan wantah malantaran kapracayanipune punika, ipun kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 6 Indike punika sane katuek antuk Ida Sang Prabu Daud duk ida maosang indik kaliangan anake sane kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane boya malantaran laksanannyane, kadi asapuniki: 7 "Bagia pesan anake ane kampurayang kapelihannyane baan Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur ane kangkebin dosa-dosannyane; 8 bagia pesan manusane ane tuara ketang kapelihannyane baan Ida Sang Panembahan." 9 Punapike bagia sane kapangandikayang antuk Ida Sang Prabu Daud punika wantah katumplekang ring anak sane masunat kewanten? Boyaja asapunika! Indike punika taler katumplekang ring anak sane tan masunat. Santukan sakadi sane sampun ketus tiang saking Cakepan Sucine: "Dane Abraham pracaya ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Malantaran kapracayan danene punika dane kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa." 10 Sane pidanke dane kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa? Punapike sadurung dane masunat, punapi sasampun dane masunat? Sampun janten sadurung dane masunat, boya sasampunipun. 11 Wus punika wau dane masunat, tur sunat danene punika makadados cihna sane muktiang, mungguing malantaran kapracayan danene, Dane Abraham sampun kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa sadurung danene masunat. Kadi asapunika Dane Abraham dados aji sacara rohani pabuat sakancan anake sane pracaya ring Ida Sang Hyang Widi Wasa tur kadameang ring ragan Idane, yadian ipun nenten masunat. 12 Dane taler dados ajin sakancan anake sane masunat, boyaja malantaran ipun masunat, nanging malantaran ipun ngagem kapracayan tur malaksana sakadi sane sampun kaagem miwah kalaksanayang antuk ajin iragane Dane Abraham sadurung dane masunat. 13 Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun maicayang janji ring Dane Abraham miwah katurunan danene, mungguing jagate puniki jaga kadruenang antuk dane. Janji puniki kapaicayang, boya malantaran dane ninutin Pidabdab Torate, nanging malantaran dane pracaya ring Ida tur kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 14 Santukan yening sane kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa punika kapaicayang ring anake sane satinut ring Pidabdab Torate, kenginan kapracayan anake punika tan wenten gunanipun, tur janjin Ida Sang Hyang Widi Wasa tan wenten pikenohipun. 15 Pidabdab Torate punika ngrauhang pidukan Ida Sang Hyang Widi Wasa; nanging yan tan wenten pidabdab, sinah tan wenten anak sane piwal ring pidabdab. 16 Pasubaya punika kadasarin antuk kapracayan, mangda malantaran punika pasubaya punika prasida dados sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane katiba ring sakancan katurunan Dane Abraham, boya buat sane satinut ring Pidabdab Torate kewanten, nanging taler buat sane urip satinut ring kapracayan Dane Abraham. Santukan Dane Abraham dados aji sacara rohani buat iraga sareng sami. 17 Sakadi sane sinurat ring Cakepan Sucine, kadi asapuniki: "Ulun nadiang kita bapan makudang-kudang bangsa." Pasubaya punika kacingak becik antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane kapracayain antuk Dane Abraham, inggih punika Ida Sang Hyang Widi Wasa sane nguripang anake sane padem lan ngadakang barang sane tan wenten antuk sabdan Idane. 18 Dane Abraham pracaya tur ngajap-ajap, rikala tan wenten sane nyandang ajap-ajap, tur malantaran punika dane dados "ajin makudang-kudang bangsa". Sakadi kecap Cakepan Sucine, sane kadi asapuniki: "Katurunan kitane lakar tan kotian liunne." 19 Yusan danene sampun makire satus taun; nanging kapracayan danene nenten pisan rered, yadiastu dane eling ring ragan danene sane sampun tan pabayu, wiadin ring indik Dane Sarah sane sampun tan nyidayang malih madue oka. 20 Dane pageh sajeroning kapracayan tur dane andel ring janjin Ida Sang Hyang Widi Wasa. Kapracayan danene punika ngebekin dane antuk kawisesan, tur dane ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa. 21 Santukan dane sujati andel pisan, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa kuasa ngadakang paindikan sane sampun janjiang Ida. 22 Punika awinan Dane Abraham kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, malantaran kapracayan danene. 23 Kecap Cakepan Sucine sane masuara: "Dane kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa" punika boyaja numplek buat dane ngraga kewanten. 24 Kecape punika taler numplek ring iraga, sane taler kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, iraga sane pracaya ring Ida, sane sampun nangiang Ida Hyang Yesus, Panembahan iragane, saking pantaran anake padem. 25 Ida Hyang Yesus sampun kaserahang mangda kasedayang malantaran dosa-dosan iragane, tur sampun katangiang tur nyeneng malih, buat nameang iraga pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa.

Roma 5

1 Sane mangkin malantaran pracaya ring Ida Sang Kristus iraga sampun kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Duaning asapunika iraga muponin damene punika ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, malantaran Panembahan iragane Ida Hyang Yesus Kristus. 2 Malantaran iraga pracaya, Ida Sang Kristus ngawinang iraga uning tur urip ring sajeroning sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Duaning punika, iraga masuka rena sajeroning pangajap-ajap jaga nampi paica kaluihan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 3 Samaliha iraga taler masuka rena ring sajeroning kakewehan, santukan iraga sampun pada uning, mungguing kakewehan punika pacang ngwetuang kapagehan, 4 samaliha malantaran kapagehan iraga Ida Sang Hyang Widi Wasa ledang ring iraga, tur santukan iraga sampun kaledangin, kenginan iraga maderbe pangajap-ajap. 5 Pangajap-ajape puniki nenten jaga ngawinang iraga mapangenan, santukan sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun kabriokang ring angen iragane malantaran Roh Idane, sane dados paican Ida Sang Hyang Widi Wasa ring iraga. 6 Santukan rikala iraga durung mrasidayang ngrahayuang dewek iragane, Ida Sang Kristus sampun seda pabuat iraga sane corah, ring dauh sane sampun kapastiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 7 Durung janten wenten anak sane nyak padem buat dados pangentos anak sane patut. Nanging buat makadados pangentos anak sane becik, menawi wenten anak sane nyak ngemasin padem. 8 Nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nyinahang sih pasuecan Idane sane tan kadi-kadi ring iraga, santukan daweg iraga kantun madosa Ida Sang Kristus sampun seda pabuat iraga. 9 Malantaran sedan Ida Sang Kristus, sane mangkin iraga kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, langkung-langkung malih Ida Sang Kristus pacang ngluputang iraga saking pamidukan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 10 Iraga puniki sane dados meseh-meseh Ida Sang Hyang Widi Wasa, nanging malantaran sedan Putran Idane, iraga dadosang Ida parasawitran Idane. Napi malih sane mangkin, iraga sane dados parasawitran Ida Sang Hyang Widi Wasa, sinah pacang karahayuang antuk Ida Sang Kristus santukan Ida sampun nyeneng. 11 Nanging durung puput rauh iriki; iraga taler masuka rena sajeroning Ida Sang Hyang Widi Wasa malantaran Ida Hyang Yesus Kristus, Panembahan iragane, sane sampun ngawinang iraga dados sawitran Ida Sang Hyang Widi Wasa. 12 Anak adiri sane ngawinang wenten dosa ring jagate, tur malantaran dosan anake punika, ngawinang wenten pati. Samaliha jadmane makasami patut padem santukan ipun makasami sampun ngardi dosa. 13 Sadurung Pidabdab Torate kapaicayang, dosane sampun wenten ring jagate. Nanging dosane punika nenten ketang, santukan durung wenten Pidabdab Torat. 14 Nanging sang pati sampun ngereh jadmane makasami ngawit saking masan Dane Adam rauh ring masan Dane Musa, taler ngreh jadmane sane nenten nglakonin dosa sakadi dosan Dane Adam, inggih punika tungkas ring pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa. Dane Adam punika pinaka dados lawat buat Ida sane jaga rauh. 15 Nanging sang kalih punika nenten pateh, santukan sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa punika bina pisan ring dosan Dane Adam. Sawiakti pisan, mungguing akeh jadmane sampun padem malantaran dosan anake adiri punika. Nanging sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa langkungan malih ring punika. Kadi asapunika sih pasuecan Idane tumiba ring jadmane katah malantaran sih pasueca anak adiri punika, inggih punika Ida Hyang Yesus Kristus. 16 Samaliha wenten binanipun sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa ring dosan anak adiri. Sasampun dosane asiki punika, raris rauh tetepasan: "Iwang". Nanging sasampun akeh pisan dosane, raris rauh kaputusan sih pasueca sane tan kadi-kadi agengipun: "Nenten iwang". 17 Sawiakti pisan mungguing majalaran dosan anak adiri, kawisesan sang pati sampun ngawitin nyapa kadi aku, malantaran anake adiri punika. Nanging tan kadi-kadi ageng pikenoh paindikane sane sampun kakardi antuk anake adiri, inggih punika Ida Hyang Yesus Kristus. Sakancan anake sane nampi mertan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane maliah-liah miwah paica dame Idane, ipun pacang molih urip tur mrentah ngiring Ida Sang Kristus. 18 Duaning asapunika, malantaran dosan anak adiri, jadmane makasami keni pasisip; kadi asapunika taler masrana pamargi sane patut saking anak adiri, jadmane makasami kabebasang tur kicen urip. 19 Samaliha malantaran dosan anak adiri sane tungkas ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, jadmane sami dados jadma madosa; kadi asapunika taler malantaran pamargin Anak adiri sane satinut ring Ida Sang Hyang Widi Wasa jadmane makasami kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 20 Pidabdab Torate kapaicayang, mangda pakardine sane tan patut sayan sinah tur ngakehang; nanging sayan akeh dosane, sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa taler sayan ageng tur kantos maliah-liah. 21 Santukan, dosane sampun mrentah malantaran sang pati, kadi asapunika taler sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa mrentah malantaran kasujatian, sane nuntun iraga ngungsi urip langgeng sajeroning Ida Hyang Yesus Kristus, Panembahan iragane.

Roma 6

1 Yening kadi asapunika, napike sane patut baosang iraga? Punapike iraga patut nglanturang dosa-dosan iragane sakantun iraga urip puniki, mangda sayan maweweh-weweh sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa? 2 Sampun janten nenten kadi asapunika. Iraga sampun ngutang dosa-dosane punika, kadi asapunapi malih antuk iraga urip nglanturang dosane punika. 3 Semeton sampun pada tatas uning, mungguing ritatkala iraga kalukat, iraga katunggilang ring Ida Sang Kristus Yesus, taler mateges nunggil ring sedan Idane. 4 Duaning punika malantaran lelukatane punika, iraga sareng-sareng kapendem ngiring Ida sajeroning sedan Idane, mangdane sakadi Ida Sang Kristus katangiang saking pantaran anake padem antuk kawisesan sane luih saking Ida Sang Aji, iraga taler prasida muponin urip sane anyar. 5 Santukan yening iraga nunggil ring Ida sajeroning sedan Idane, kadi asapunika taler iraga jaga nunggil ring Ida sajeroning indik iraga kauripang sakadi Ida. 6 Samalihipun iraga sampun pada uning, mungguing sikian iragane sane let puniki sampun padem ngiring Ida Sang Kristus ring salib Idane, mangdane sikian iragane sane madosa punika tan wenten malih kawisesanipun, mangda iraga sampunang malih dados panjak dosa. 7 Santukan anake sane padem, ipun sampun bebas saking kawisesan dosane. 8 Yening iraga sampun padem ngiring Ida Sang Kristus, iraga pracaya mungguing iraga taler pacang urip sareng-sareng ring Ida. 9 Santukan iraga uning, mungguing Ida Sang Kristus sampun nyeneng saking seda tur Ida tan pacang seda malih, tur sang pati sampun nenten mrasidayang malih ngreh Ida. 10 Indik sedan Idane punika, Ida seda ngaonang dosa tur dosa punika nenten maderbe kawisesan malih marep ring Ida. Sapanglanturipun Ida nenten seda malih. Tur indik nyeneng Idane, Ida nyeneng pabuat Ida Sang Hyang Widi Wasa. 11 Kadi asapunika taler semeton patut mikayunin mungguing ragan semetone sampun padem ninggal dosa, nanging urip pabuat Ida Sang Hyang Widi Wasa sajeroning patunggilan ring Ida Sang Kristus Yesus. 12 Duaning punika, dosa tan patut malih ngreh sikian semetone sane sekala puniki, mangda semeton sampunang malih ninutin sapakitannyane. 13 Sampunangja semeton nyerahang salah tunggal anggotan ragan semetone ring dosa buat kanggen prabot nglaksanayang paindikan-paindikan sane corah. Tungkalikanipun, aturangja sikian semetone ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, sakadi anak sane sampun kauripang saking pantaran anak padem, tur suksrahangja sikian semetone ring Ida, mangda kanggen prabot buat nglaksanayang paindikan-paindikan sane patut. 14 Sampunangja idosa kantos ngreh semeton; santukan semeton nenten kantun kareh antuk Cakepan Torate, nanging antuk sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 15 Sapunapike sane mangkin? Punapike iraga ngardi dosa, sawetning iraga nenten kantun kareh antuk Pidabdab Torate, nanging kareh antuk sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa? Sampun janten nenten kadi asapunika. 16 Semeton sampun pada tatas uning, mungguing yen semeton nyerahang dewek buat mamanjak ring anak, kenginan semeton dados panjak anake sane tinutin semeton punika. Kadi asapunika taler paindikanipun yen semeton mamanjak ring dosane sane ngawinang semeton padem, wiadin yen semeton satinut ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane ngawinang semeton kadameang pamantuka ring anggan Idane. 17 Nanging aturangja panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Santukan sane riin semeton dados panjak dosa, nanging sane mangkin saking saguluking manah, semeton sampun ninutin pidabdab sane pangguh semeton sajeroning paurukan sane sampun tampi semeton. 18 Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun mebasang semeton saking kawisesan dosane, kadadosang panjak Idane buat nglaksanayang paindikan-paindikan sane becik. 19 Becikan tiang nganggen pangimba sane biasa, santukan pangresepan semetone kantun wimuda. Sane riin semeton nyerahang dewek semetone dados panjak kacemeran miwah kacorahan, buat nglaksanayang paindikan-paindikan sane corah. Kadi asapunika taler sane mangkin semeton patut nyuksrahang dewek semetone dados panjak paindikan-paindikan sane becik, buat nglaksanayang paindikan-paindikan sane kaledangin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 20 Rikala semeton dados panjak dosa, semeton lempas saking kapatutan. 21 Inggih sane mangkin, napike pikolih semetone nglaksanayang paindikan-paindikan sane ngawinang semeton kimud punika! Pamuput saluiring paindikan punika, inggih punika padem. 22 Nanging sane mangkin, semeton sampun kabebasang saking reh-rehan dosane tur semeton sampun kadadosang panjak Ida Sang Hyang Widi Wasa. Ring saluiring laksanan semetone, semeton sampun nyuksrahang dewek semetone ring Ida, tur pamuputipun semeton pacang muponin urip langgeng. 23 Santukan pikolih dosane punika padem, nanging sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa punika urip langgeng sajeroning patunggilan ring Ida Sang Kristus Yesus, Panembahan iragane.

Roma 7

1 Parasemeton, semeton sampun sinah ngresep punapi sane jaga baosang tiang, santukan semeton makasami sampun pada uning ring undang-undang. Undang-undange punika ngreh sakantun anake punika urip. 2 Upaminipun, anake eluh sane makurenan, ipun kaleketang arepa ring somahnyane antuk undang-undange, sakantun somahipune punika urip. Nanging yening somahipune punika padem, ipun bebas saking undang-undange sane ngleketang ipun arepa ring somahipune. 3 Yening ipun makurenan ring anak muani lianan, sakantun somahipune urip, ipun kawastanin mamitra; nanging yening somahipune sampun padem, yen manut undang-undang, ipun sampun dados anak eluh sane kuasa awak, kenginan ipun tan malih kabaos mamitra, yen ipun makurenan ring anak muani sane lianan. 4 Inggih parasemeton, kadi asapunika taler indik parasemetone, yen katepasin antuk Pidabdab Torat, semeton taler sampun padem, santukan semeton sampun katunggilang ring anggan Ida Sang Kristus; tur sane mangkin semeton dados druen Ida sane sampun katangiang saking pantaran anake padem, mangdane urip iragane mapikenoh pabuat Ida Sang Hyang Widi Wasa. 5 Santukan sakantun iraga urip sacara kamanusan, Pidabdab Torate punika ngawinang iraga dot nglaksanayang paindikan-paindikan sane madosa, inggih punika paindikan-paindikan sane kadotang antuk indrian iragane, sane pacang ngawinang iraga padem. 6 Nanging sane mangkin iraga sampun bebas saking kuasan Pidabdab Torate punika, santukan iraga sampun padem marep ring Pidabdab Torate sane sampun mangkeng iraga. Iraga tan kantun malih mabakti ninutin pamargine sane lawas, inggih punika ninutin Pidabdab Torat sane matulis, nanging sane mangkin iraga mabakti ninutin margi sane anyar paican Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 7 Yening kadi asapunika, napike sane patut baosang malih? Punapike Pidabdab Torate punika dosa? Sampun janten nenten. Nanging sujatinipun Pidabdab Torate punika ngawinang iraga uning ring dosa. Santukan tiang taler tan uning napi sane kawastanin loba, yening tan kakecap ring Pidabdab Torate kadi asapuniki: "Edaja loba." 8 Idosa polih margi buat ngawinang tiang nglobayang saluiring paindikan, malantaran ipun mrabotang Pidabdab Torate punika. Santukan yan tan wenten Pidabdab Torat, dosane punika nenten maderbe kawisesan. 9 Sane riin tiang urip ring jabaning Pidabdab Torate. Nanging sasampun Pidabdab Torate kamanggehang, tiang ngawitin uning ring Pidabdab Torate punika, dosane taler ngawitin mentik, 10 tur tiang raris padem. Pidabdab Torate sane patutipun ngawinang tiang urip, kenginan sane mangkin ngawinang tiang padem. 11 Santukan, malantaran Pidabdab Torate dosane polih jalaran buat ngapus tiang; tur malantaran Pidabdab Torate punika dosane sampun ngamademang tiang. 12 Sujatinipun Pidabdab Torate punika kawitnya saking Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah pituduhe punika taler kawitnya saking Ida Sang Hyang Widi Wasa; samaliha patut tur becik. 13 Yening kadi asapunika, punapike paindikane sane becik punika ngawinang tiang padem? Sampun janten nenten kadi asapunika. Punika pakardin dosane; malantaran ipun mrabotang paindikan sane becik, dosane ngawinang tiang padem, mangdane anake mrasidayang uning ring kawiaktian dosane punika. Tur sapanglanturipun, malantaran Pidabdab Torate punika ngawinang dosane sayan maweweh kaonipun. 14 Iraga pada uning mungguing Pidabdab Torate punika kawitnya saking Ida Sang Hyang Widi Wasa, nanging tiang mawak manusa sekala, sane sampun kadol dados panjak dosa. 15 Tiang tan ngresep punapi sane patut kardi tiang; santukan sane kardi tiang boya paindikan sane edotang tiang, nanging tungkalikanipun tiang ngardi paindikan sane getingin tiang. 16 Yening tiang ngardi paindikan sane tan edotang tiang, indike punika nyinahang tiang adung, mungguing Pidabdab Torate punika patut. 17 Duaning asapunika, boya tiang niri sane ngardi paindikane punika, nanging idosa sane madunungan ring manah tiange. 18 Santukan tiang uning, mungguing tiang sacara kamanusan nenten mampuh mapakardi sane becik. Yadiastun wenten manah tiang mapakardi ayu, nanging tiang nenten mrasidayang nglaksanayang. 19 Tiang nenten nglakonin paindikan sane becik, inggih punika sane mula edotang tiang, nanging tungkalikanipun tiang nglakonin paindikan sane corah, inggih punika sane nenten edotang tiang. 20 Yening tiang nglakonin paindikan sane nenten edotang tiang, punika mapiteges boya tiang sane nglakonin, nanging tungkalikanipun punika pakardin dosane sane madunungan ring manah tiange. 21 Kenginin pidabdabe punika kamanah antuk tiang kadi asapuniki. Yen tiang mamanah nglakonin paindikan sane becik, nanging tiang wantah mrasidayang milih paindikan sane corah. 22 Tungtung manah tiange marasa bagia pisan ngluihang pituduh sane rauh saking Ida Sang Hyang Widi Wasa, 23 nanging wenten rasayang tiang pituduh lianan sane ngreh sikian tiange, inggih punika pituduh sane tungkas ring pituduh sane adungin tiang. Indike punika ngawinang tiang dados jejarahan pituduh sane ngawinang dosa, sane ngreh sikian tiange. 24 Sujatinipun tiang puniki manusa sane kalintang sengkala. Sapasirake sane pacang mebasang tiang saking sikian sane ngawinang tiang padem puniki? 25 Tiang ngaturang panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, malantaran Ida Hyang Yesus Kristus, panembahan iragane. Dadosipun, kadi asapuniki kawentenan tiange: tiang ninutin pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa wantah antuk manah kewanten, nanging sikian tiange ninutin pituduh dosane.

Roma 8

1 Sane mangkin tan wenten pasisip buat anake sane urip sajeroning patunggilan ring Ida Sang Kristus Yesus. 2 Santukan pidabdab Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane ngawinang iraga urip sajeroning patunggilan ring Ida Sang Kristus, sampun mebasang tiang saking pidabdab dosa miwah patine. 3 Paindikane sane tan mrasidayang kalaksanayang antuk Pidabdab Torate, malantaran kalesuan kamanusan iragane, paindikane punika kalaksanayang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. Ida nyisipang dosane sacara kamanusan, malantaran Ida ngutus Putran Idane manjadma pateh sakadi manusa sane madosa, buat mrastayang dosane punika. 4 Paindikane punika kalaksanayang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, mangda iraga sane nenten ninutin kamanusan iragane, nanging satinut ring Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, mrasidayang negepang saananing sane kapituduhang antuk Pidabdab Torate punika. 5 Anake sane urip satinut ring parimanah kamanusanipune, manahipun kareh antuk paindikan sane kadotang antuk kamanusanipune. Anake sane urip satinut ring Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, pepineh ipune kareh antuk paindikan sane kakarsayang antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 6 Yening pepineh semetone kawawa antuk paindikan-paindikan sane kadotang antuk kamanusan semetone, pamuputipun semeton pacang nemu padem; nanging yening pepineh semetone kawawa antuk paindikan-paindikan sane kakarsayang antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, wekasanipun semeton pacang nemu urip miwah karahayuan. 7 Duaning asapunika anake sane wantah minehin paindikan-paindikan sane kadotang antuk kamanusanipune kewanten, ipun dados meseh Ida Sang Hyang Widi Wasa, santukan ipun tan satinut ring pidabdab Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur mula ipun tan nyidayang ninutin. 8 Anake sane wantah nglaksanayang paindikan sane kadotang antuk kamanusanipune, ipun nenten ngawinang ledang pakayunan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 9 Yening sujati Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa malingga ring ragan semetone janten semeton nenten urip satinut ring parimanah kamanusan semetone, nanging satinut ring pakarsan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. Sapasiraja sane tan kalingganin antuk Roh Ida Sang Kristus, anake punika boya druen Ida Sang Kristus. 10 Yening Ida Sang Kristus malingga ring ragan semetone, yadiastun ragan semetone pacang padem majalaran dosa, nanging Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa maraga wit urip buat semeton, santukan semeton sampun kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 11 Yening Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane sampun nangiang Ida Sang Kristus saking pantaran anake padem, malingga ring ragan semetone, kenginin Ida sane sampun nangiang Ida Sang Kristus saking pantaran anake padem punika, taler pacang ngurip ragan semetone sane sekala punika, malantaran Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa sane malingga ring ragan semetone. 12 Duaning punika parasemeton, iraga maderbe tetegenan, nanging boyaja malaksana satinut ring saparimanah kamanusan iragane. 13 Santukan yen semeton urip satinut ring saparimanah kamanusan semetone, semeton pacang padem; nanging yening malantaran pitulungan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa semeton ngamademang laksanan semetone sane corah, semeton jaga molih urip. 14 Sakancan anake sane katuntun antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa ipun dados putran Ida Sang Hyang Widi Wasa. 15 Santukan Roh sane kapaicayang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa ring semeton, boyaja mangda semeton dados panjak, sane ngawinang semeton takut; nanging tungkalikanipun Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa punika ngawinang semeton dados putran Ida Sang Hyang Widi Wasa. Tur malantaran kawisesan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa punika iraga kalugra matur ring Ida Sang Hyang Widi Wasa: "Duh Aji, Ajin titiang." 16 Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa punika nunggal ring roh iragane buat miaktayang, mungguing iraga puniki dados putran Ida Sang Hyang Widi Wasa. 17 Santukan iraga puniki dados putran Idane, iraga pacang muponin mertan Idane sane kasediaang pabuat parakaulan Idane, tur iraga taler pacang muponin sareng Ida Sang Kristus, paindikan sane sampun kasediaang pabuat Ida antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa; santukan yening iraga sareng nandang sangsaran Ida Sang Kristus, iraga taler pacang sareng muponin kaluihan Idane. 18 Kamanah antuk tiang, mungguing kasangsaran sane tandangin iraga ring masane mangkin, tan pisan sida kabandingang ring kaluihan sane jaga kasinahang ring iraga. 19 Santukan buana miwah sadagingipun sami pada ngaat pisan ngati-ati masan Ida Sang Hyang Widi Wasa jaga nyinahang paraputran Idane. 20 Santukan buana miwah sadagingipun sami, sampun kadadosang paindikan sane tan papuara, boyaja saking parimanahnyane, nanging mula saking pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Sakewanten sajeroning pangajap-ajap, 21 mungguing buana miwah sadagingipun sami taler pacang kabebasang saking reh-rehan karusakane, tur sareng-sareng muponin kabebasan sane luih pabuat paraputran Ida Sang Hyang Widi Wasa. 22 Sawetning iraga pada uning, mungguing rauh kayang kamangkin, buana miwah sadagingipun sami pada mataanan nandang sakit, sakadi anak nyakit ngembasang rare. 23 Boya buana miwah sadagingipun kewanten sane mataanan; nanging taler iraga sane sampun nampi paica Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, inggih punika minakadi paica sane pangawit saking Ida Sang Hyang Widi Wasa, taler mataanan ring angen iragane, rikala iraga ngati-ati mangda iraga kadadosang paraputran Idane tur sikian iragane kabebasang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 24 Santukan malantaran pangajap-ajap, iraga karahayuang; nanging yening iraga ngeton sane ajap-ajap iraga punika, kenginan indike punika boya pangajap-ajap sane sujati. Santukan sapasirake sane ngajap-ajap paindikan sane sampun panggihin ipun? 25 Santukan yening iraga ngajap-ajap paindikan sane nenten panggihin iraga, kenginan iraga jaga sabar nyantosang. 26 Kadi asapunika taler Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa ledang tedun mapaica pitulungan ring iraga sane lemet puniki. Santukan iraga tan uning, asapunapi patutipun iraga ngastawa; nanging Ida Sang Roh ngraga ledang mapinunas ring Ida Sang Hyang Widi Wasa buat iraga, sajeroning panulame sane tan sida antuk maosang. 27 Tur Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane nyingak manah manusane, wikan ring daging pakayunan Ida Sang Roh; santukan Ida Sang Roh mapinunas ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, pabuat parakaulan Idane, satinut ring pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 28 Santukan iraga uning, mungguing ring saluiring paindikan Ida Sang Hyang Widi Wasa ledang mapakardi sane becik pabuat sakancan anake sane astiti bakti ring Ida, inggih punika anake sane sampun kesengin satinut ring pakarsan Idane. 29 Santukan sakancan anake sane sampun selik Ida, taler sampun pastiang Ida dados sakadi putran Idane, mangda Ida Sang Putra pacang dados sane pinih duura ring pantaran parasemeton Idane. 30 Kadi asapunika Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun ngesengin anake sane sampun pastiang Ida; boya wantah kesengin kewanten, nanging Ida taler nameang ipun pamantuka ring anggan Idane; tur boya wantah kadameang pamantuka ring anggan Idane, nanging taler Ida ngedumang kaluihan Idane ring ipun. 31 Duaning punika, sane mangkin punapike sane nyandang baosang iraga malih? Yening Ida Sang Hyang Widi Wasa maroang ring iraga, sapasirake sane purun nglawan iraga? 32 Yening Ida nenten madalem Putran Idane ngraga, nanging nyerahang Putran Idane punika buat iraga sareng sami, punapike Ida tan pacang maicayang taler saluiring paindikan ring iraga? 33 Sapasirake sane pacang purun nalih kaula seselikan Ida Sang Hyang Widi Wasa puniki? Tan wenten. Santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa ngraga sane sampun nyinahang ipun nenten iwang. 34 Yening kadi asapunika sapasirake sane pacang nyisipang ipun? Tan wenten! Santukan Ida Sang Kristus Yesus sampun seda, samaliha sampun katangiang tur sampun nyeneng, tur kalinggihang ring singasanane sane mawisesa ring tengen Ida Sang Hyang Widi Wasa. Ida sane mapinunas ring Ida Sang Hyang Widi Wasa buat iraga sareng sami! 35 Yening kadi asapunika, sapasirake sane nyidayang malasang iraga saking sih pasuecan Ida Sang Kristus? Punapike kamewehan, wiadin kaberatan, wiadin kasangsaran, wiadin katunan pangan miwah sandang, wiadin baya, wiadin padem, nyidayang malasang iraga saking sih pasuecan Idane punika? 36 Sakadi sane sinurat ring Cakepan Sucine, asapuniki: "Malantaran Palungguh IRatu, titiang nyabran rahina nandang baya pati, titiang tan bina sakadi biri-birine sane jaga katampah." 37 Boyaja kadi asapunika. Ring saluiring paindikane punika, iraga molih kamenangan sane sampurna malantaran Ida sane sampun sih sueca ring iraga. 38 Santukan tiang marasa andel pisan, mungguing tan wenten paindikan sane nyidayang malasang iraga saking sih pasuecan Idane; yadian padem wiadin urip, yadiastun paramalaekat wiadin parapanguasa wiadin kawisesan sane lianan sane wenten ring suargan, yadiastun paindikan-paindikan sane wenten ring masane mangkin wiadin sane wenten ring masane sane jaga rauh, 39 yadiastun buanane sane wenten ring luur wiadin buanane sane wenten ring sor, cutetipun ring sakuub buanane makasami tan wenten sane jagi mrasidayang malasang iraga saking sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane sampun tampi tur puponin iraga, malantaran Ida Sang Kristus Yesus, Panembahan iragane.

Roma 9

1 Saluiring paindikan sane baosang tiang mula sawiakti kadi asapunika; tiang puniki druen Ida Sang Kristus. Tiang nentenja mobab. Samaliha kletegan manah tiange sane kakuasain antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa taler maosang, mungguing tiang nenten pisan mobab. 2 Sawiakti tiang marasa kalintang sedih ring manah mangenang bangsan tiange, 3 inggih punika bangsa sane tunggal purusa ring tiang. Malantaran ipun, tiang nyadia keni temah Ida Sang Hyang Widi Wasa tur palas ring Ida Sang Kristus. 4 Ipun dados kaula seselikan Ida Sang Hyang Widi Wasa; ipun kadadosang paraputran Idane, tur sampun kicen duman kaluihan Idane. Ida sampun ngardi pasubaya tur mapaica Pidabdab Torat ring ipun; ipun sampun uning ring indik pangubakti sane sujati; ipun sampun muponin janji-janjin Ida Sang Hyang Widi Wasa, 5 ipun dados sentanan paraleluure, sane taler dados leluur Ida Sang Kristus manut sekalanipun ring kamanusan. Ida Sang Hyang Widi Wasa sane ngreh saluiring paindikan patut tansah kaluihang salami-laminipun. Amin. 6 Tiang nentenja maosang mungguing janjin Ida Sang Hyang Widi Wasa punika tan mapikenoh; santukan boyaja sakancan anak Israel dados kaula seselikan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 7 Samaliha boyaja sakancan parisentanan Dane Abraham dados paraputran Ida Sang Hyang Widi Wasa; santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa ngandika ring Dane Abraham kadi asapuniki: "Tuah turunan Ishak lakar dadi sentanan kitane." 8 Indike punika mapiteges, mungguing oka sane embas sacara kamanusan punika boyaja paraputran Ida Sang Hyang Widi Wasa, nanging tungkalikanipun, oka sane embas satinut ring janjin Ida Sang Hyang Widi Wasa punika sane kawastanin turunan sane sujati. 9 Santukan janjin Ida Sang Hyang Widi Wasa kasabdayang kadi asapuniki: "Buin atiban, didina ane patuh buka jani ene, Ulun buin lakar teka, tur Sarah lakar ngelah pianak muani adiri." 10 Tur durung puput rauh irika, santukan okan Dane Ribka sane lanang-lanang kekalih punika, ajinnyane tunggal, inggih punika Dane Ishak, leluur iragane. 11 Nanging mangda seselikan Idane arepa ring oka lanang sane adiri punika prasida sinah satinut ring pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ida masabda ring Dane Ribka kadi asapuniki: "Ane kelihan lakar dadi panjak ane cerikan." Ida ngandikayang indike puniki sadurung rarene punika embas, inggih punika sadurung rarene punika nyidayang ngardi ayu wiadin ala; dadosipun seselikan Idane punika kadasarin antuk pakarsan Idane, boya madasar antuk laksanan rarene punika. 13 Sakadi sane kakecap ring Cakepan Sucine, sapuniki: "Ulun asih teken Yakub, nanging geting teken Esau." 14 Napike sane patut malih baosang iraga? Punapike Ida Sang Hyang Widi Wasa nenten maraga adil? Sampun janten nenten kadi asapunika! 15 Santukan Ida ngandika ring dane Nabi Musa, kadi asapuniki: "Ulun bakal maicayang sih pasuecan teken anake ane karsayang Ulun tur Ulun lakar mapaica sih kapiolasan teken anake ane karsayang Ulun." 16 Dadosipun paindikane punika boya gumantung saking parimanah wiadin laksanan manusane, nanging wantah saking sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 17 Santukan manut kecap Cakepan Sucine sane katiba ring sang prabu Mesire, kadi asapuniki: "Ulun ngadegang kita dadi prabu, tetujonne apanga kita nyinahang kawisesan Ulune, tur apanga nglumbrahang parab Ulune di gumine." 18 Dadosipun Ida Sang Hyang Widi Wasa asih sueca ring anake sane arsayang Ida, tur Ida taler ngawinang bengkung manah anake sane karsayang Ida. 19 Menawi wenten saking pantaran semetone sane pacang mabaos ring tiang: "Yening kadi asapunika, sapunapi antuka Ida Sang Hyang Widi Wasa nyisipang manusane? Sapasirake sane nyidayang tungkas ring pakarsan Idane?" 20 Duh parasawitran tiange, sapasirake sujatinipun semeton puniki, sane purun tungkas ring Ida Sang Hyang Widi Wasa? Punapike tanah legit lakar payuke punika nyidayang mabaos ring tukang payuke kadi asapuniki: "Kenken dadi keneang jerone tiang?" 21 Sujatinipun tukang payuke punika maderbe wewenang buat ngolah tanah legite punika manut parimanahipune, tur ngardi payuk kalih soroh saking tanah legite punika, asoroh payuk sane mael, asoroh payuk sane murah. 22 Kadi asapunika taler pakardin Ida Sang Hyang Widi Wasa. Ida mapakayunan nyinahang pidukan Idane, tur mangda kawisesan Idane dados sinah. Ida kalintang sabar marep ring anake sane patut keni piduka, sane sampun sedia kasirnayang. 23 Ida taler makayunan nyinahang kaagungan kaluihan Idane, sane sampun kapaica ring iraga, sane patut nrima sih pasuecan Idane, inggih punika anak ring pantaran iragane sane sampun cumawis buat nrima kaluihan Idane. 24 Santukan iraga sane esengin Ida, boyaja saking pantaran bangsa Yahudine kewanten, nanging taler saking pantaran bangsa-bangsa sane boya bangsa Yahudi. 25 Sakadi sabdan Idane, manut kecap Cakepan dane Nabi Hosea, kadi asapuniki: "Kaula ane laadne 'dongja kaulan Ulun', lakar dadiang Ulun 'kaulan Ulun'. Bangsa ane laadne 'tuara sihin Ulun', lakar 'tresnain Ulun'. 26 Tur di tongose ia lakar kasambat: 'Kita ene dong kaulan Ulun', ditu masih ia kadanin: 'Paraputran Ida Sang Hyang Widi Wasa ane jumeneng langgeng'." 27 Maliha dane Nabi Yesaya maosang indik bangsa Israele, kadi asapuniki: "Yadiastun bangsa Israele buka bias pasihe liunne, nanging ane lakar karahayuang tuah abedik dogen. 28 Sawireh Ida Sang Panembahan mapakayun digelis lakar nglaksanayang tetepasan Idane ane sampurna di gumine." 29 Sakadi sane riinan sampun kasabdayang antuk dane Nabi Yesaya, kadi asapuniki: "Yan upama Sang Panembahan Ane Maha Kuasa, tusing ngenuang katurunan iragane, suba sinah iraga dadi buka gumi Sodom muah gumi Gomorane." 30 Napike sane patut baosang iraga malih? Sujatinipun sapuniki: Bangsa-bangsane sane boya Yahudi sane tan ngulati dame pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun sampun kadameang pamantuka ring Ida, malantaran ipun pracaya ring Ida Sang Kristus; 31 nanging bangsa seselikan Idane, sane ngulati pidabdab sane prasida ngawinang ipun madame pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun nenten mangguh damene punika. 32 Napi awinan nenten mangguh? Santukan pakardinipune boya kadasarin antuk pracaya ring Ida Sang Kristus, nanging madasar antuk laksanannyane niri. Kenginan ipun katanjung ring batu tetanjungane. 33 Sakadi sane sinurat ring Cakepan Sucine kadi asapuniki: "Sasajaane, Ulun masang batu di Sion, batu ane lakar ngranayang anake pada katanjung, tur ngranayang anake pada labuh. Nanging nyenja ane pracaya teken Ida, ia tusing mapangenan."

Roma 10

1 Parasemeton, tiang meled pisan mangda bangsan tiange molih rahayu. Indike punika setata tunas icayang tiang ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 2 Tiang purun dados saksi, mungguing ipun saking jati-jati teleb ngastiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Sakewanten astiti baktinipune nenten kadasarin antuk pangresepan sane patut. 3 Santukan ipun tan uning ring indik pamargin Ida Sang Hyang Widi Wasa nameang manusane pamantuka ring anggan Idane, maliha ipun sampun ngindayang nganggen caranipune niri, malantaran punika ipun nenten nyak nampi pamargin Ida Sang Hyang Widi Wasa buat nameang manusane pamantuka ring anggan Idane. 4 Santukan Ida Sang Kristus sampun ngawinang Pidabdab Torate punika nenten malih maderbe kakuasaan, mangda sakancan anake sane pracaya ring Ida, prasida kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 5 Dane Nabi Musa sampun nyuratang indik anake sane kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa malantaran ninutin Pidabdab Torate, sapuniki: "Anake ane nglakonin ane kauduhang baan Pidabdab Torate, ia lakar idup satinut teken Pidabdab Torate ento." 6 Nanging ngeniang anake sane kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa malantaran pracaya ring Ida Sang Kristus, wenten kakecap kadi asapuniki: "Edaja nyama patitakon di keneh nyamane, nyen ane lakar nyidayang menek ka suargan?" (Inggih punika sane pacang makta Sang Kristus tedun ka jagate.) 7 Wiadin: "Nyen ane lakar tuun ka lokan anake mati?" (Inggih punika pacang nangiang Ida Sang Kristus saking pantaran anake padem.) 8 Sane sinurat ring Cakepan Sucine kadi asapuniki: "Sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa tusingja joh uli sig nyamane, nah ento di bibih nyamane muah di keneh nyamane." Kadi asapunika sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane pidartayang tiang, sane ngesengin semeton, mangdane semeton pracaya ring Ida Sang Kristus. 9 Yening masrana bibih semetone, semeton ngangken mungguing Ida Hyang Yesus maraga Panembahan, tur antuk manah semetone pracaya, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nangiang Ida saking pantaran anake padem, semeton jagi molih rahayu. 10 Santukan malantaran iraga pracaya ring manah, iraga kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa; tur masrana ngangken antuk bibih, iraga molih rahayu. 11 Santukan wenten sinurat ring Cakepan Sucine, sakadi asapuniki: "Nyenja ane pracaya teken Ida, ia tusing lakar mapangenan." 12 Indike punika nyakup jadmane makasami, santukan tan wenten binanipun, yadian bangsa Yahudi, yadiastun bangsa sane boya Yahudi; Ida Sang Hyang Widi Wasa punika Panembahan anake makasami, tur asung sueca ring sakancan anake sane mapinunas ring Ida. 13 Sakadi kecap Cakepan Sucine, sapuniki: "Asing-asing anak ane nyambat parab Ida Sang Panembahan, ia lakar karahayuang." 14 Nanging kadi asapunapi antukipun jagi nyambat parab Ida, yening ipun nenten pracaya ring Ida? Tur sapunapi antukipun pracaya, yening ipun nenten miragiang sabdan Idane? Samaliha kadi asapunapi antukipun miragiang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa, yan tan wenten anak sane midartayang ring ipun? 15 Tur sapunapi jaga antuk midartayang sabdane punika, yening tan wenten anak sane kutus? Sakadi kecap Cakepan Sucine sapuniki: "Ambate melahne tekan anake ane ngaba Orti Rahayune ento." 16 Nanging boya makasami anake nrima Orti Rahayune punika. Dane Nabi Yesaya ngandika sapuniki: "Duh Ratu Sang Panembahan, sapasirake sane pacang ngega pidartan titiange?" 17 Kenginan indik pracaya punika metu malantaran miragiang Orti Rahayu, tur Orti Rahayune punika metu malantaran pidarta indik Ida Sang Kristus. 18 Sane mangkin tiang mataken: "Punapi wiakti ipun tan miragiang Orti Rahayune punika?" Janten ipun sampun miragiang, sakadi kecap Cakepan Sucine sapuniki: "Munyinnyane suba ngebekin gumi, tur raosnyane suba ngantos teked ka tanggun gumine." 19 Malih tiang mataken: "Punapike bangsa Israele tan uning ring indike punika?" Sane pinih riin masaur ngeniang ring indike punika, inggih punika dane Nabi Musa, sapuniki pasaur danene, manut sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa: "Ulun lakar ngaenang keneh kitane iri marep teken anake ane tuara dadi kaulan Ulun, tur Ulun lakar mangunang gedeg basang kitane marep teken bangsane ane belog punggung." 20 Samaliha Nabi Yesaya malih wanenan ngandika manut sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa kadi asapuniki: "Ulun bakatanga baan anake ane tuara ngulati Ulun, tur Ulun suba nyinahang raga teken anake ane tuara nakonang Ulun." 21 Nanging ngeniang indik bangsa Israel, dane ngandika manut sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa sapuniki: "Sadina-dina Ulun suba mapaenjuh teken bangsane ane tungkas muah tuara ngidep munyi ento."

Roma 11

1 Sane mangkin tiang mataken: "Punapike Ida Sang Hyang Widi Wasa ngutang kaula druen Idane?" Sampun sinah boya kadi asapunika. Tiang niri puniki anak Israel, turunan Dane Abraham, saking palelintihan Dane Benyamin. 2 Ida Sang Hyang Widi Wasa nentenja pacang ngutang kaula sane sampun selik Ida saking nguni. Punapi semeton tan uning, napi sane sinurat ring Cakepan Sucine ngeniang indik dane Nabi Elia, ritatkala dane nguningayang indik bangsa Israele ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, kadi asapuniki: 3 "Duh Ratu Sang Panembahan, paranabi druene sami sampun kapademang, samaliha genah pamuspan druene sampun kuugang, wantah titiang sane kantun murip, tur anake punika taler mamanah ngamademang titiang." 4 Sapunapike sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa ring dane? Sapuniki sabdan Idane: "Ulun suba ngenuang jleman Ulun pitung tali diri, jlema ane tonden taen mabakti nyumbah Dewa Baal." 5 Kadi asapunika taler ring masane mangkin, wantah akedik anak sane kaselik antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, malantaran sih suecan Idane. 6 Ida nyelik punika madasar antuk sih suecan Idane, boya madasar pakardin jadmane punika. Santukan yening Ida nyelik jadmane madasar pakardinipune, kenginan sih pasuecan Idane punika tan malih dados kawastanin sih sueca sane sujati. 7 Raris sapunapike mangkin? Bangsa Israele, ipun tan prasida mamangguh paindikan sane ulati ipun. Nanging anake sane akedik, sane sampun kaselik antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun sane mamangguh. Tur jadmane sane lianan, ipun sampun mamongol arepa ring dauh pangandikan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 8 Sakadi kecap Cakepan Sucine, sapuniki: "Ida Sang Hyang Widi Wasa nadiang ia pada belog punggung; kanti kayang jani ia tusing nyidayang ningalin aji paningalane wiadin ningeh baan kupingne." 9 Samaliha Sang Prabu Daud ngandika sapuniki: "Dumadak ia apanga kejuk tur kajeet di nujune ia masuka-sukaan; madak apanga ia labuh, madak apanga ia kukum. 10 Dumadak paningalane apanga setata ngidem, kanti ia tusing nyidayang ningalin; tur apanga ia kanti bungkut mondong kakewehannyane nganti salawas-lawasne." 11 Sane mangkin tiang mataken sapuniki: "Rikala bangsa Yahudine katanjung punapike ipun labuh kantos nyag? Sampun janten nenten! Nanging malantaran ipun malaksana dosa, ngawinang karahayuane sampun karauhang ring bangsane sane boya Yahudi, mangdane bangsa Yahudine iri ati marep ring ipun. 12 Dosan bangsa Yahudine punika ngrauhang merta sane akeh pabuat jagate miwah kakirangan rohaninipune ngrauhang merta sane ageng ring bangsane sane boya Yahudi. Duaning punika, tan kadi-kadi ageng mertane sane pacang karauhang, yen watek bangsa Yahudine molih karahayuan saking Ida Sang Hyang Widi Wasa. 13 Sane mangkin tiang mabaos ring semeton sane boya Yahudi. Sakantun tiang dados utusan Ida Sang Kristus pabuat bangsane sane boya Yahudi, tiang marasa bungah ring sajeroning pakaryan tiange. 14 Menawi tiang nyidayang ngawinang bangsan tiange jaga iri ati, tur malantaran punika jaga mrasidayang makudang-kudang diri saking pantaranipune karahayuang. 15 Santukan rikala ipun katulak, jadmane sane lianan ring jagate sampun kadadosang sawitra antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. Duaning punika, punapike dadosipun; yening ipun katrima antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa? Sampun sinah indike punika jaga tan bina sakadi anake padem murip malih. 16 Yening kebesan rotine sane pangawit sampun katurang ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, kenginan makabungkul rotine punika taler dados druen Ida, tur yening akah tarune katurang ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, carang-carangipune taler dados druen Ida. 17 Makudang-kudang carang wit saitun tetimuhane sampun kagetep, tumuli carang-carang wit saitun alase katempelang ring punyan saitun tetimuhane punika. Semeton bangsa sane boya Yahudi tan bina sakadi wit saitun alase, tur sane mangkin semeton polih duman kakuatan miwah kawiryan urip saking bangsa Israel. 18 Duaning asapunika, sampunang semeton nganistayang anake sane kagetep sakadi carang-carange punika. Sapunapi jaga antuk semeton nyumbungang dewek? Semeton wantah dados carang; boya semeton sane nyangga akahe, nanging akahe sane nyangga semeton. 19 Nanging semeton jaga mabaos sapuniki: "Inggih sayuakti sapunika; nanging carang-carang punika sampun kagetep, praya nyediang genah pabuat tiang." 20 Wantahja yuakti sapunika. Carang-carange punika kagetep santukan ipun nenten pracaya. Tur semeton kantun nyeleg santukan semeton pracaya. Nanging sampunang semeton marasa sumbung ngeniang ring paindikane punika; becikan semeton tansah rumasa jejeh. 21 Yening Ida Sang Hyang Widi Wasa nenten madalem bangsa Yahudine, sane pinaka dados carang-carang sane jati mula, punapike semeton mitaenang, mungguing Ida madalem semeton? 22 Iriki sinah pabuat semeton, kadi asapunapi sih pasuecan miwah kakerasan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Ida keras marep ring anake sane mapakardi dosa, nanging Ida sih sueca ring semeton yening semeton pageh sajeroning sih pasuecan Idane; nanging yen tan pageh, semeton taler pacang kagetep. 23 Tur bangsa Yahudine punika, yening ipun ngutang pepinehipune sane tan pracaya punika, ipun jagi kagenahang mawali ring genahipune sane jati mula, santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa kuasa ngwaliang ipun malih. 24 Semeton bangsa sane boya Yahudi, tan bina sakadi wit saitun alas, sane kagetep tur katempelang ring punyan saitun tetimuhane. Indike punika matungkasan ring kawentenan semetone. Bangsa Yahudine punika, tan bina sakadi wit saitun tetimuhan; duaning punika sampun janten danganan buat Ida Sang Hyang Widi Wasa jaga nempelang carang-carang sane pecak kagetep punika ka punyanipune sane jati mula. 25 Inggih parasemeton! Puniki wenten kasujatian sane pingit, sane jagi uningayang tiang ring semeton. Indike punika jagi ngawinang semeton tan pacang marasa ring raga wicaksana. Inggih punika sapuniki: "Kapunggungan bangsa Israele punika nentenja langgeng, nanging wantah kantos rauh ring masa, rikala bangsa-bangsa sane boya Yahudi jangkep akehipun pedek ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 26 Kenginan kadi asapuniki indiknya bangsa Israel pacang karahayuang. Sakadi kecap Cakepan Sucine sapuniki: "Sang Juru Rahayu lakar rauh uli bukit Sion, tur lakar ngilangang sakancan kacorahane uli saparisentanan Yakube. 27 Ulun lakar ngadakang pasubayane ene teken ia, dikalan Ulun mrastayang dosan-dosannyane." 28 Santukan bangsa Yahudine nulak Orti Rahayune punika, ipun dados meseh Ida Sang Hyang Widi Wasa, malantaran semeton parabangsa sane boya Yahudi. Nanging malantaran ipun kaselik antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun dados sawitran Idane, uli krana leluuripune. 29 Santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa nenten jaga ngubah pakayunan Idane marep ring anake sane sampun selik miwah sane mertanin Ida. 30 Sakadi semeton parabangsa sane boya Yahudi, sane riin semeton nenten astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa; nanging sane mangkin semeton sampun nrima sih pasuecan Idane, malantaran tan tuonipun bangsa Yahudi ngastiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 31 Kadi asapunika taler, malantaran sih pasuecan sane sampun trima semeton, sane mangkin bangsa Yahudine tan tuon ngastiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, mangdane ipun taler kalugra nrima sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 32 Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nadosang jadmane makasami kareh antuk pepineh sane tan astiti bakti ring Ida, mangdane malantaran punika, Ida prasida nyinahang sih pasuecan Idane ring ipun makasami. 33 Ambate agung kasugihan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Ambate dalem kawicaksanan miwah kaweruh Idane! Sapasirake pacang nyidayang nerangang kaputusan Idane? Sapasirake sane nyidayang ngresep ring pidabdab Idane? 34 Sakadi kakecap ring Cakepan Sucine kadi asapuniki: "Sapasirake sane uning ring pakayunan Ida Sang Panembahan? Sapasirake mrasidayang ngaturin Ida pawungu? 35 Sapasirake naen ngaturin Ida punapa-punapi, kantos Ida patut masilihin?" 36 Santukan saluiring paindikan Ida sane ngardi, tur saluiring paindikan wenten malantaran Ida, tur pabuat Ida. Kaluihane punika, wantah katurang ring Ida Sang Hyang Widi Wasa salami-laminnya. Amin.

Roma 12

1 Inggih parasemeton! Duaning asapunika, malantaran sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane ageng ring iraga, tiang mapinunas ring semeton: Aturangja ragan semetone pinaka dados aturan sane murip, ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, suksrahangja buat ngayah ring ayun Idane, tur mangda kaledangin antuk Ida. Punika mawasta pangubakti sane sujati, sane patut aturang semeton. 2 Sampunangja semeton ninutin laksanan jadmane ring jagate puniki, nanging aturangja ragan semetone ring Ida Sang Hyang Widi Wasa mangda Ida mapaica manah sane anyar ring semeton, mangda pepineh semetone kaanyarang. Sasampune punika semeton jaga mrasidayang uning ring pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane encen sane becik miwah sane ngledangin Ida, tur sane sampurna. 3 Malantaran sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane sampun kapaicayang ring tiang, tiang matur ring semeton sareng sami asapuniki: Sampunangja semeton mikayunin ragan semetone langkungan ring kawentenan semetone. Nanging semeton patut ngalap asor ring pakayunan, tur semeton suang-suang patut ngajiang raga satinut ring kapracayan sane sampun kapaicayang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa ring semeton suang-suang. 4 Ring dewek iragane akeh wenten anggota, tur asing-asing anggotane punika maderbe tetegenan sane mabina-binayan. 5 Kadi asapunika taler iraga, yadiastun iraga sareng akeh, iraga maraga tunggal sajeroning Ida Sang Kristus, tur iraga sareng sami sampun dados asiki, sakadi anggotan dewek iragane punika. 6 Duaning punika, iraga patut ngunayang paica sane mabina-binayan punika satinut ring sih pasuecan sane sampun kapaicayang ring iraga antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. Yen iraga polih paica midartayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa, iraga patut nglaksanayang paindikane punika, satinut ring kapracayan iragane ring Ida Sang Kristus. 7 Yening paica punika buat ngayahin, iraga patut ngayahin. Yening paica punika buat ngurukang, iraga patut ngurukang. 8 Yening paica punika buat mituturin anak lian, iraga patut nglaksanayang kadi asapunika. Sapasiraja ngedumang paderbeannyane ring anak lianan, ipun patut nglaksanayang paindikan punika madasar antuk manah dana; sapasiraja dados pamimpin, ipun patut anteng makarya; sapasiraja nyinahang kapiolasan ring anak lianan, patut indike punika kalaksanayang madasar antuk manah liang. 9 Kapitresnane punika patut saking nulusing ati. Getingja ring paindikan sane corah, tur agemja paindikan sane becik. 10 Pada saling tresnainja sakadi pasemetonan sajeroning Ida Sang Kristus, tur saling ajiang ring pantaran semetone. 11 Antengangja makarya, sampunang mayus. Ayahinja Ida Sang Panembahan antuk manah sane astiti bakti. 12 Pada liangja sajeroning pangajap-ajap semetone, sabarja sajeroning kamewehan, tur telebangja ragane ngastawa tan papegatan. 13 Tulunginja semetone sane kakirangan, tur sediaangja dunungan pabuat tamiu sane merluang dunungan. 14 Mapinunasja ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, mangda Ida ngamertanin anake sane nyangsarain semeton; mapinunasja mangdane Ida ngamertanin, sampunang nemah. 15 Pada masuka renaja sareng-sareng ring anake sane masuka rena miwah nangisja sareng-sareng ring anake sane nangis. 16 Patehangja mikayunin anake makasami. Sampunangja sumbung, nanging laksanayangja saking liang, pakaryane sane kasengguh nista. Sampunang mitaenang ragan semetone wicaksana. 17 Yening wenten anak ngardi corah marep ring semeton, sampunangja walesa antuk pakardi sane corah. Usahayangja ngardi paindikane sane kawastanin becik antuk anake makasami. 18 Yening kapo mrasidayang, saking ulihan semeton, madameja arepa ring anake makasami. 19 Inggih parasemeton! Sampunangja semeton ngwales, nanging banggayangja pidukan Ida Sang Hyang Widi Wasa mamargi. Santukan wenten kecap Cakepan Suci asapuniki: "Ulun ane wenang ngwales. Ulun ane lakar ngwales, sapunika sabdan Ida Sang Panembahan." 20 Nanging sakadi kecap Cakepan Sucine, sapuniki: "Yening musuh kitane seduk, baangja ia madaar, yening ia bedak baangja ia nginum; sawireh malantaran nglaksanayang unduke ento, sujatinne kita ngranayang ia kimud." 21 Sampunangja kacorahane punika kantos ngaonang semeton, nanging kaonangja kacorahane punika antuk kabecikan.

Roma 13

1 Asing-asing anak patut satinut ring pamrentah, santukan tan wenten pamrentah sane kawitipun boya saking Ida Sang Hyang Widi Wasa. Samaliha pamrentah-pamrentah sane wenten punika kadegang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 2 Sapasiraja tungkas ring pamrentah, anake punika tungkas ring paindikan sane sampun kapastiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur anake sane malaksana kadi asapunika, ipun ngrauhang pasisip buat deweknyane niri. 3 Santukan wentenipun pamrentah, boyaja mangda katakutin antuk anake sane malaksana becik, nanging mangda katakutin antuk anake sane malaksana corah. Punapike semeton meled jagi tan takut ring anake sane mrentah? Duaning punika laksanayangja paindikane sane becik, sinah pamrentahe punika jaga muji semeton. 4 Santukan pamrentahe punika parekan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane makarya pabuat kabecikan semetone. Nanging yening semeton malaksana corah, takutja ring pamrentahe punika, santukan kakuasaannyane buat ngukum, sinah pacang kalaksanayang. Pamrentahe punika parekan Ida Sang Hyang Widi Wasa buat nglaksanayang pidukan Idane marep ring anake sane malaksana corah. 5 Punika awinan semeton patut bakti ring pamrentah, boyaja saking ajerih ring pidukan Ida Sang Hyang Widi Wasa, nanging taler mangda saking nekeng ati. 6 Punika awinannya semeton naur pajeg, santukan rikala pamrentahe punika ngamargiang pakaryannyane, ipun makarya pabuat Ida Sang Hyang Widi Wasa. 7 Duaning punika semeton patut naur ring pamrentahe sakancaning sane patut taur semeton; taurja pajeg upah miwah pajeg kasugihan semetone, tur ajiangja pamrentahe punika makasami. 8 Sampunangja semeton mutang ring sapasira jua, nanging pada saling tresnainja. Sapasiraja tresna ring sesama manusa, ipun sampun ninutin Pidabdab Torate. 9 Mungguing pituduh indik: Edaja mamitra, edaja ngamatiang jalma, edaja nglobaang gelah anak miwah pituduhe sane lianan, punika sami sampun katunggalang dados asiki, kadi asapuniki: "Tresnainja sesaman kitane buka nresnain dewek kitane niri." 10 Sapasiraja sampun nresnain sesamannyane ipun sampun janten tan pacang ngardi paindikan sane tan patut marep ring sesamannyane punika. Duaning punika, indik ngamargiang kapitresnan, mapiteges ninutin daging Pidabdab Torate makasami. 11 Semeton patut saling tresnain, santukan semeton uning kawentenan masane mangkin; inggih punika sampun rauh masannya semeton patut matangi, sampunang kantun sirep. Santukan panemayan iragane pacang muponin karahayuane punika sampun sayan nampek, yen bandingang ring daweg iragane ngawitin pracaya ring Ida Sang Kristus. 12 Wengine sampun makire liwat, mangkin sampun makire rahina. Ngiringja wusan nglaksanayang paindikan-paindikan sane corah, sane biasa kalaksanayang sajeroning peteng. Sregepangja ngagem sanjatane buat mayuda ring galange. 13 Ngiringja malaksana sakadi patutipun, sakadi rikalaning rahina; sampunang mawibuh-wibuhan wiadin mapunyah-punyahan, sampunang macabul-cabulan wiadin ngulurin indria sane cemer, sampunang maiegan wiadin iri ati. 14 Nanging agemja sanjatan Ida Sang Hyang Yesus Kristus tur wusanja nuukin sapakitan semetone sane dosa, buat ngulurin indria.

Roma 14

1 Tampija anake sane lemet kapracayannyane, sane wenten ring pantaran semetone, nanging sampunangja malih gonjakanga, indik sane dados daging pepinehipune niri. 2 Wenten anak sane madue kapracayan, mungguing ipun dados naar sakancan dedaaran, nanging anake sane lemet kapracayannyane wantah madaar jejanganan kewanten. 3 Anake sane naar saluiring dedaaran punika sampunang nganistayang anake sane nenten naar; kadi asapunika taler anake sane wantah naar jejanganan kewanten, sampunang nibakang tetepasan pabuat anake sane naar magenepan, santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa ngraga sampun ledang nampi ipun. 4 Sapasirake semeton, sane mapakayun nepasin parekan anak lian? Wantah pamekelipune kewanten sane jaga nepasin parekan punika, punapike ipun sampun mapikolih, punapi tan. Nanging ipun jagi mapikolih, santukan Ida Sang Panembahan kuasa ngawinang ipun mapikolih. 5 Wenten anak sane marasa, mungguing wenten satunggiling rahina sane luihan ring rahina-rahinane lianan, nanging wenten taler sane marasa mungguing rahina-rahina punika makasami pateh kewanten. Asing-asing anak patut ngantebang ring angennyane, mungguing paindikane sane agem ipun punika patut. 6 Anake sane marasa, mungguing wenten satunggiling rahina sane luihan ring sane lianan, ipun ngagem indike punika buat ngluihang Ida Sang Panembahan; samaliha anake sane naar saluiring dedaaran, ipun nglaksanayang paindikane punika buat ngluihang Ida Sang Panembahan; santukan ipun ngaturang panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa pabuat dedaarane punika. Anake sane tan nyak naar satunggiling dedaaran, anake punika malaksana kadi asapunika buat ngluihang Ida Sang Panembahan, tur ipun ngaturang panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 7 Ring pantaran iragane tan wenten anak sane urip pabuat deweknyane niri kewanten; samaliha tan wenten ring pantaran iragane sane padem pabuat deweknyane niri kewanten. 8 Yening iraga urip, iraga urip pabuat Ida Sang Panembahan; tur yening iraga padem, iraga padem taler pabuat Ida Sang Panembahan. Duaning asapunika, yadiastun urip wiadin padem, iraga puniki druen Ida Sang Panembahan. 9 Santukan Ida Sang Kristus seda tur nyeneng malih, mangdane dados Panembahan pabuat anake sane urip miwah anake sane padem. 10 Duaning punika semeton, punapi awinannya semeton ngiwangang semetone sane lianan? Samaliha, punapi awinannya semeton nganistayang semeton ragane? Iraga sareng sami jaga nangkil ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur jaga katepasin antuk Ida. 11 Santukan wenten sinurat ring Cakepan Suci, sapuniki: "Ida Sang Panembahan masabda sapuniki: 'Ulun jani majanji teken kita, mungguing makejang anake lakar nungkul di ayun Ulun, tur makejang anake lakar ngaku, mungguing Ulun ene Ida Sang Hyang Widi Wasa." 12 Duaning punika, iraga suang-suang patut ngwekasang dewek iragane ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa. 13 Duaning punika, wusanja iraga saling iwangang. Nanging becikan semeton nglaksanayang paindikan sane kadi asapuniki, inggih punika: Sampunangja ngardi paindikan sane ngranayang semetone kasasar wiadin madosa. 14 Malantaran patunggilan tiange ring Ida Hyang Yesus, tiang tatas uning, mungguing tan wenten paindikan sane mula cemer; nanging yen wenten anak sane pracaya mungguing paindikane punika cemer, kenginan paindikane punika dados cemer pabuat anake punika. 15 Yen malantaran naar dedaaran, semeton ngawinang sakit manah semeton ragane, dadosipun semeton nenten kantun malaksana sajeroning kapitresnan. Sampunangja malantaran dedaarane sane daar semeton, ngranayang kasasar pabuat semeton ragane, santukan Ida Sang Kristus sampun seda pabuat ipun. 16 Paindikane sane rasayang semeton becik, sampunangja kantos kabaos tan becik. 17 Santukan indik dados kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa punika, boyaja paindikan pangan kinum, nanging indik kadilan, dame miwah kaliangan sane kapaicayang antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 18 Tur sapasiraja ngaturang ayah ring Ida Sang Kristus satinut ring carane puniki, ipun kaledangin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah kajiang antuk imanusa. 19 Duaning punika, iraga patut tansah ngulati paindikan sane ngrauhang kerta raharja, tur sane ngranayang iraga pada saling pikukuhin. 20 Sampunangja dedaarane punika dados lantaran pacang ngaonang pakaryan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Sakancan dedaarane punika dados daar, nanging iwang, yening malantaran naar dedaarane punika ngranayang anak lian madosa. 21 Paindikan sane patut kalaksanayang inggih punika: Sampunang naar ulam daging, nginum anggur wiadin nglaksanayang paindikan sane lianan, sane ngranayang semeton iragane kasasar. 22 Agemja kapracayan semetone ngeniang ring paindikane puniki, inggih punika pabuat dewek semetone niri ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa. Bagia anake sane tan marasa deweknyane kukum, yen ipun nglaksanayang paindikan sane rasayang ipun patut. 23 Nanging yening ipun bingbang ngeniang dedaarane sane daar ipun, Ida Sang Hyang Widi Wasa nyisipang ipun rikala ipun naar dedaarane punika, santukan laksananipune nenten madasar antuk kapracayan. Tur saluiring paindikan sane tan kadasarin antuk kapracayan, punika dosa.

Roma 15

1 Iraga sane kuat sajeroning kapracayan ring Ida Sang Kristus, patut nulungin semeton iragane sane kapracayannyane lemet, buat negen tetegenanipune. Sampunangja ngulati kaliangan iragane kewanten. 2 Nanging iraga suang-suang patut ngawinang kaliangan buat semeton sane tiosan, pabuat kabecikan semetone punika, buat ngwangun kapracayanipune ring Ida Sang Kristus. 3 Santukan Ida Sang Kristus taler nenten ngulati kasenengan Idane ngraga. Nanging kadi kecaping Cakepan Sucine, sapuniki: "Sakancan panyacad sane kucapang antuk anake sane nyacad IRatu, punika makasami sampun nibenin titiang." 4 Saluiring sane sampun sinurat ring Cakepan Sucine, punika kasuratang buat nguruk iraga, mangdane malantaran kasabaran miwah kapagehan sane kapaicayang antuk Cakepan Sucine, iraga prasida molih pangajap-ajap. 5 Tiang mapinunas ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane maraga wit kasabaran miwah panglipur punika, mangda ngawinang semeton saguluk, malantaran ninutin tetuladan Ida Sang Kristus Yesus, 6 mangdane semeton sareng sami saguluk masaur manuk ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah Ajin Ida Hyang Yesus Kristus, Panembahan iragane. 7 Duaning punika, pada saling tampija ring pantaran semetone, sakadi Ida Sang Kristus sampun nrima semeton, buat ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa. 8 Tiang nuturang ring semeton, mungguing Ida Sang Kristus ngayahin bangsa Yahudine, buat nyinahang mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa punika maraga satia tuu buat negepang prajanjian Idane, ring paraleluur iragane, 9 sane taler ngawinang parabangsane sane boya Yahudi prasida sareng-sareng ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa majalaran sih pasuecan Idane. Sakadi kecap Cakepan Sucine, sapuniki: "Duaning punika titiang jaga ngaturang kidung pamuji ring Palungguh IRatu ring pantaran parabangsane sane boya Yahudi. Titiang jaga makidung ngluihang parab IRatu." 10 Wenten malih sane sapuniki: "Ih parabangsa ane tidong Yahudi, pada masuka renaja ajak bangsa seselikan Ida Sang Hyang Widi Wasa." 11 Malih sane lianan sapuniki: "Ih sawatek bangsa ane tidong Yahudi, luihangja Ida Sang Panembahan; luihangja Ida, ih watek bangsane makejang." 12 Wenten malih pangandikan dane Nabi Yesaya, sapuniki: "Turunan Dane Isai lakar mijil; Ida lakar kadegang buat mrentah bangsa-bangsane ane tuara Yahudi, tur bangsa-bangsane ento lakar ngajap-ajap Ida." 13 Tiang mapinunas mangda Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane maraga witing pangajap-ajape punika, ngliahin semeton antuk kaliangan miwah sutrepti rahayu sajeroning kapracayan semetone ring Ida Sang Kristus, mangdane pangajap-ajap semetone sayan kukuh, malantaran kakuatan sane saking Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 14 Parasemeton, tiang pracaya pisan, mungguing semeton kabekin antuk kabecikan miwah kabekin antuk kapradnyanan, tur mrasidayang pada saling pituturin. 15 Nanging malantaran sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane sampun kapaica ring tiang, ring surate puniki tiang marasa sakadi purun mapakeling semeton, ngeniang ring makudang-kudang paindikan, 16 buat dados parekan Ida Sang Kristus Yesus jaga makarya pabuat bangsa-bangsane sane boya Yahudi. Tiang ngaturang ayah sakadi satunggiling pandita sajeroning midartayang Orti Rahayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, mangdane bangsa sane boya Yahudi prasida dados aturan sane kaledangin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane katurang ring Ida, antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 17 Duaning asapunika, sajeroning patunggilan ring Ida Sang Kristus Yesus, tiang nyidayang nyumbungan dewek, malantaran ayah tiange pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 18 Tiang wantah jaga purun mabaos ngeniang paindikan sane sampun kakardi antuk Ida Sang Kristus malantaran sikian tiange, jaga nuntun parabangsa sane boya Yahudi astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, malantaran antuk baos miwah laksana, 19 malantaran antuk kasidian miwah paindikan sane ngangobin, kalih malantaran kakuasaan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. Kenginan kadi asapunika tiang sampun tansah nglumbrahang Orti Rahayu indik Ida Sang Kristus sajangkepipun, sajeroning pamargin tiange saking kota Yerusalem rauh ring jagat Ilirikum. 20 Tiang tansah sarat nglumbrahang Orti Rahayune punika ring genah sane durung naen miragiang indik Ida Sang Kristus, mangda sampunang tiang nyujukang wewangunan ring duur dasar sane sampun kapasang antuk anak lianan. 21 Sakadi kecap Cakepan Sucine sapuniki: "Anake ane tonden kaortain unduk Idane, anake ento lakar ningalin. Anake ane tonden taen ningeh, anake ento lakar pada ngresep." 22 Punika awinan tiang sampun ping kuda-kuda kapialangan jaga ngrauhin semeton. 23 Nanging sane mangkin, santukan pakaryan tiange ring wewengkone irika sampun puput, samaliha sampun saking makudang-kudang taun tiang meled ngrauhin semeton, 24 pangajap-ajap tiange mangda indike punika prasida kalaksanayang sane mangkin. Tiang mamanah nyinggahin semeton ring pamargin tiange ka jagat Sepanyol, tur sasampune tiang polih matemu saha liang ring semeton, mangda semeton nulungin tiang nglanturang pamargin tiange mrika. 25 Sane mangkin tiang kantun sajeroning pamargi ka kota Yerusalem, praya makta sumbangan pabuat parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa irika. 26 Santukan pasamuane ring wewengkon Makedonia miwah ring jagat Akaya sampun saking suka lila mutusang jaga munduhang sumbangan buat nulungin parasemetone sane tiwas-tiwas ring pantaran kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa ring kota Yerusalem. 27 Indike punika kaputusang antuk pasamuane. Tur paindikane punika mula dados tetegenan pasamuane buat nulungin anake sane tiwas-tiwas. Bangsa Yahudine sampun ngedumang brana rohaninipune ring bangsa-bangsa sane boya Yahudi, kadi asapunika taler bangsa-bangsane sane boya Yahudi patut nulungin bangsa Yahudine antuk arta brananipune. 28 Yen tetegenan tiange puniki sampun puput, tur jinahe sane sampun kapunduhang pabuat parasemetone punika makasami sampun aturang tiang irika, tiang jaga mamargi ka jagat Sepanyol tur jaga simpang ring semeton sajeroning pamargin tiange mrika. 29 Yen tiang sampun rauh kapanggih ring semeton, tiang uning mungguing tiang jaga rauh maduluran sih pasuecan Ida Sang Kristus sane maliah-liah. 30 Inggih parasemeton, malantaran Panembahan iragane Ida Hyang Yesus Kristus miwah malantaran kapitresnan sane kapaicayang antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, tiang banget pisan mapinunas ring parasemeton sapuniki: Ngiringja sareng-sareng ring tiang teleb ngastawa ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, ngastawayang sikian tiange. 31 Astawayangja mangda tiang prasida luput saking pangindrajalan anake sane tan pracaya sane ring tanah Yudea, samaliha mangda pakaryan tiange ring kota Yerusalem prasida katrima antuk kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa irika. 32 Kenginan kadi asapunika tiang jaga ngrauhin semeton kadulurin antuk manah sane liang, tur yen bilih kaledangin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, tiang pacang kapanggih ring semeton saha bungah ring manah. 33 Tiang mapinunas mangda Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane maraga witing sutrepti rahayune, nyarengin semeton sareng sami. Amin.

Roma 16

1 Tiang matur piuning ring semeton ngeniang indik: Pebe, semeton iragane sane istri, sane ngayahin pasamuane ring kota Kengkrea. 2 Tampija ipun sajeroning parab Ida Sang Panembahan, sakadi nampi kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur wehinja ipun pitulungan sane perluang ipun saking semeton. Santukan ipun sampun akeh pisan nulungin anak, kadi asapunika taler nulungin tiang. 3 Tiang ngaturang pangayu bagia ring Priskila miwah Akwila, timpal-timpal tiange sajeroning pakaryan ngayahin Ida Sang Kristus Yesus, 4 ipun sampun ngetohang uripnyane pabuat tiang. Tiang kalintang suksma pisan ring manah arepa ring ipun, tur boya tiang kewanten, nanging kadi asapunika taler pasamuan-pasamuan bangsa-bangsa sane boya Yahudi. 5 Taler tiang ngaturang pangayu bagia ring pasamuane sane mapunduh ring umahipune. Atur pangayu bagia buat semeton Epenetus sane sayangang tiang, anak sane pangawit pracaya ring Ida Sang Kristus ring wewengkon Asia. 6 Atur pangayu bagia pabuat Maria, sane sampun tuyuh makarya pabuat semeton. 7 Atur pangayu bagia pabuat Andronikus miwah Yunias, timpal tiange paturu bangsa Yahudi sane naenin sareng-sareng mapangkeng sareng ring tiang, tur ipun puniki anak sane sampun wawuh ring pantaran parautusan, tur ipun dados Kristen riinan ring tiang. 8 Atur pangayu bagian tiange pabuat semeton Ampliatus, timpal tiange sane sayangang tiang sajeroning patunggilan ring Ida Sang Panembahan. 9 Atur pangayu bagia ring semeton Urbanus, timpal tiange sajeroning pakaryan ngayahin Ida Sang Kristus miwah pabuat semeton Stakis, sane tresnain tiang. 10 Atur pangayu bagia pabuat semeton Apeles, sane kasatiaannyane ring Ida Sang Kristus sampun mabukti. Atur pangayu bagia ring parasemeton pakurenan Aristobuluse. 11 Atur pangayu bagia pabuat semeton Herodion, timpal tiange paturu bangsa Yahudi miwah pabuat parasemeton Kristen sane wenten ring pakurenan semeton Narkisuse. 12 Atur pangayu bagian tiange pabuat semeton Tripena miwah Triposa sane makarya ngaturang ayah ring Ida Sang Panembahan miwah pabuat semeton Persis sane sayangang tiang sane sampun tuyuh makarya pabuat Ida Sang Panembahan. 13 Tiang ngaturang pangayu bagia pabuat semeton Rupus, anak sane anteng pisan sajeroning ngaturang ayah ring Ida Sang Panembahan miwah pabuat memenipune, sane tansah matiningin tiang sakadi pianaknyane niri. 14 Atur pangayu bagian tiange pabuat semeton-semeton Asinkritus, Plegon, Hermes, Patrobas, Hermas miwah parasemeton Kristen sane sareng-sareng ring ipun. 15 Atur pangayu bagia ring semeton-semeton Pilologus miwah Yulia, Nereus miwah nyamannyane sane eluh, pabuat Olimpas miwah pabuat kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa makasami sane sareng-sareng ring ipun. 16 Pada saling ngucapang pangayu bagia miwah pada saling arasja antuk pangaras sane suci ring pantaran semetone. Sawatek pasamuan Ida Sang Kristus ngaturang pangayu bagia ring semeton. 17 Inggih parasemeton, tiang mapakeling ring semeton; pada tangarinja ragane marep ring anak sane ngawinang anake maroang-roangan miwah ngranayang bingung kapracayan anake akeh, sane tungkas marep ring paurukan sane sampun tampi semeton. Edohangja ragan semetone saking anake punika. 18 Santukan anake sane nglaksanayang paindikan kadi asapunika, ipun boya ngayahin Ida Sang Kristus, Panembahan iragane, nanging ipun ngulurin indrianipune niri. Malantaran baosipune sane manis miwah kalemuhan tabuhipune mabaos, ipun melog-melog anake sane polos. 19 Makasami anake sampun miragi indik kasatiaan semetone marep ring Orti Rahayune punika, tur malantaran paindikan puniki tiang marasa liang ngeniang ring indik semetone. Tiang meled mangda semeton wicaksana ngeniang ring paindikan sane becik, tur tan paceda marep ring paindikan sane corah. 20 Tur Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane maraga wit sutrepti rahayune punika, digelis pacang nadosang Ratun Setane pajekjekan semetone. Sih pasuecan Ida Hyang Yesus Kristus Panembahan iragane nyarengin semeton. 21 Semeton Timotius, timpal tiange sajeroning pakaryan, ngaturang pangayu bagia pabuat semeton; kadi asapunika taler semeton Lukius, Yason miwah Sosipater, timpal-timpal tiange paturu bangsa Yahudi. 22 Tiang Tertius, sane nulis surate puniki, taler ngaturang pangayu bagia Kristen ring parasemeton sareng sami. 23 Semeton sane ngwehin tiang dunungan, inggih punika semeton Gayus, tur umahnyane puniki dados genah pasamuane paum, taler ngaturang pangayu bagia ring semeton-semeton; kadi asapunika taler semeton Erastus sane dados sedahan kotane irika miwah semeton iragane Kwartus, ngaturang pangayu bagia buat semeton. 24 Sih pasuecan Panembahan iragane Ida Hyang Yesus Kristus nyarengin semeton sareng sami. Amin. 25 Ngiringja iraga ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa. Ida sane kuasa ngamanggehang kapracayan semetone, manut ring Orti Rahayu sane sampun pidartayang tiang, Orti Rahayu indik Ida Hyang Yesus Kristus, tur satinut ring kasujatian sane sampun kapingit saking nguni, ngantos makudang-kudang abad suenipun. 26 Nanging sane mangkin kasujatiane punika sampun kawerayang malantaran sesuratan paranabine; miwah malantaran pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa sane maraga langgeng; kawarah-warahang ring bangsane sami, mangdane anake makasami prasida pracaya tur astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 27 Luihangja Ida Sang Hyang Widi Wasa sane tunggal, sane maraga wicaksana, luihangja Ida sajeroning Ida Hyang Yesus Kristus kantos salami-laminnya! Amin.

1 Korintus 1

1 Surat saking tiang Paulus, sane dados utusan Ida Sang Hyang Yesus Kristus, manut pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa, samaliha saking semeton iragane Sostenes; 2 katur ring pasamuan druen Ida Sang Hyang Widi Wasa ring kota Korintus, inggih punika sakancan anake sane sampun kesengin dados kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa malantaran patunggilanipun ring Ida Hyang Yesus Kristus; ping kalihipun katur ring sakancan anake sane nyambat parab Ida Hyang Yesus Kristus dados Panembahanipune miwah Panembahan iragane. 3 Ida Sang Hyang Widi Wasa Ajin iragane miwah Panembahan iragane Ida Hyang Yesus Kristus maicayang sih pasueca miwah sutrepti ring semeton sinamian. 4 Tiang tan mari ngaturang panyuksma ring Widin tiange uli krana parasemeton, duaning sih pasuecan Idane sane paicayang Ida ring parasemeton sinamian, malantaran Ida Hyang Yesus Kristus. 5 Santukan malantaran patunggilan parasemetone sajeroning Ida Sang Kristus, semeton sampun dados sugih sajeroning saluiring paindikan, inggih punika sajeroning bebaosan miwah sugih sajeroning kaweruhan. 6 Orti indik Ida Sang Kristus sampun kamanggehang pisan ring pantaran semetone, 7 kantos parasemeton pacang kicen sih pasuecan saking Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, sajeroning semeton nyantosang rauh Panembahan iragane, Ida Hyang Yesus Kristus. 8 Ida Sang Kristus ngraga taler jaga matiningin semeton kantos rauh ka pamuput, mangdane semeton cingak Ida tan paceda ring panemayan rauh Idane buat nepasin jagate puniki. 9 Ida Sang Hyang Widi Wasa punika maraga satia tuu, Ida sampun ledang ngesengin semeton buat ngrasayang patunggilan sareng ring Putran Idane, Ida Hyang Yesus Kristus, Panembahan iragane. 10 Inggih parasemeton, malantaran kawisesan Ida Hyang Yesus Kristus, tiang nunas ring parasemeton, mangda semeton saguluk ring bebaosan semetone, tur sampunang pisan kantos wenten sane maroang-roangan ring pantaran semetone. Nunggalja sajeroning kayun lan pangapti. 11 Santukan tiang sampun miragi saking kulawargan Kloe, mungguing wenten ieg ring pantaran semetone. 12 Dagingipun pisan sapuniki: Asing-asing anak ring pantaran parasemetone pada mabaos mabina-binayan kadi asapuniki: Tiang ene roang Paulus; wenten taler sane mabaos: Tiang ene roang Apolos; sane lianan mabaos sapuniki: Tiang ene roang Petrus; samaliha wenten sane mabaos: Tiang ene roang Ida Sang Kristus. 13 Punapike Ida Sang Kristus punika kaepah dados maroang-roangan? Punapike Paulus sampun padem kasalib pabuat parasemeton? Punapike sane riin semeton sampun kalukat buat dados sisian Pauluse? 14 Tiang ngaturang panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, santukan saking pantaran parasemetone adiriko tan wenten sane lukat tiang, sajawining Krispus miwah Gayus. 15 Adiriko tan wenten ring pantaran semetone sane mrasidayang mabaos, mungguing ipun kalukat buat dados sisian tiange. ( 16 Tiang lali, mungguing tiang naenin nglukat Stepanus miwah kulawarganipune. Lianan ring punika, yen tan iwang antuk tiang, tan wenten malih sane sampun lukat tiang.) 17 Santukan Ida Sang Kristus ngutus tiang boyaja buat nglukat anak, nanging buat ngortiang Orti Rahayune punika. Samaliha mangda tiang ngortiang Orti Rahayune punika boyaja antuk bebaosan sane saking kawicaksanan manusa, mangdane sedan Ida Sang Kristus ring salibe miwah saluiring pikenohnyane sampunang kantos tan papuara. 18 Santukan pabuat anake sane kasasar orti indik sedan Ida Sang Kristus ring salibe punika mula wantah dados bebaosan sane puyung. Nanging pabuat iraga sane sampun karahayuang, Orti Rahayune punika dados kawisesan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 19 Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun masabda kadi asapuniki: "Ulun lakar nguugang kawicaksanan anake wicaksana, tur kaweruhan anake ririh lakar sirnayang Ulun." 20 Duaning punika asapunapike ngeniang indik anake sane wicaksana? Asapunapike ngeniang indik anake sane madue kaweruhan? Asapunapike ngeniang indik anake ririh sane maosang indik masane mangkin? Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nyinahang, mungguing kawicaksanan manusane punika mula wantah kanambetan kewanten! 21 Santukan sajeroning kawicaksanan Idane, Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun mastiang, mungguing manusane tan jaga mrasidayang uning ring Ida masrana kawicaksananipune niri. Ida ngrahayuang manusane yening ipun pracaya ring Orti Rahayune sane pidartayang tiang ring semeton (sane kabaos kanambetan antuk jagate puniki). 22 Jadma Yahudine pada mamuatang praciri minakadi bukti, tur jadma Yunanine pada mamuatang kawicaksanan. 23 Nanging iraga nglumbrahang, mungguing Ida Sang Kristus sane kasalib punika maraga Sang Juru Rahayu; pabuat jadma Yahudi paindikane punika ngranayang ipun salah tampi, tur pabuat anak Yunani paindikane punika kawastanin paindikan sane kalintang nambet. 24 Nanging pabuat anake sane kesengin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, yadian ipun anak Yahudi, yadian ipun anak Yunani, Orti Rahayu punika, inggih punika Ida Sang Kristus, sane maraga kawisesan Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah kawicaksanan Idane. 25 Duaning punika paindikan sane pakantenanipun sakadi kanambetan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sujatinipun langkung wicaksanaan yen bandingang ring kawicaksanan manusane; tur paindikan sane pakantenanipun sakadi kalemetan Ida Sang Hyang Widi Wasa, punika kantun wisesaan bandingang ring kakuatan manusane. 26 Inggih parasemeton, elingangja kawentenan semetone, daweg semeton wau kesengin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa; yen cara kamanusan boyake akedik ring pantaran semetone sane wicaksana, wantah akedik sane madue linggih sane becik tur wantah akedik sane ngagem kakuasan. 27 Ida Sang Hyang Widi Wasa mula nyelap milih anake sane kabaos nambet antuk jagate puniki, buat anggen Ida ngawinang kimud anake sane wicaksana. Kadi asapunika taler anake sane kabaos lemet antuk jagate, anake punika selik Ida buat anggen Ida ngawenang kimud anake siteng. 28 Tur anake sane kabaos tan paji tur nista dama miwah tan paguna antuk jagate puniki, punika selik Ida buat anggen Ida nyirnayang paindikan sane kawastanin penting. 29 Puniki mapiteges, mungguing tan wenten anak sane mrasidayang nyumbungang dewekipune ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa. 30 Nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nglugrain semeton ngrasayang patunggilan ring Ida Sang Hyang Yesus Kristus tur Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun mastiang, mungguing Ida Sang Kristus punika dados kawicaksanan iragane. Malantaran Ida Sang Kristus iraga sampun kadameang pamantuka ring Ida Sang Widi Wasa; malantaran Ida taler iraga sampun dados kaulan Idane sane suci. Iraga sampun kabebasang! 31 Duaning punika sakadi sane sampun kasurat ring Cakepan Sucine sakadi asapuniki: "Sapasiraja mamanah nyumbungang dewek, sumbungangja paindikan sane sampun kakardi antuk Ida Sang Panembahan."

1 Korintus 2

1 Sane riin, daweg tiange rauh midartayang indik kasujatian Ida Sang Hyang Widi Wasa, boyaja tiang ngangge baos sane matata wiadin pangweruhan sane dalem. 2 Santukan pangaptin tiange sakantun tiang sareng-sareng ring parasemeton, mangda tiang prasida lali ring saluiring paindikan, sajawining ring indik Ida Hyang Yesus Kristus, miwah indik sedan Idane ring salibe. 3 Punika awinanipun daweg tiange ngrauhin semeton, tiang taler rumasa lemet tur jejeh ngetor. 4 Samaliha Orti Rahayu miwah paurukan sane aturang tiang, boyaja masrana baos sane widagda manut pangweruhan manusane, nanging masrana bukti kawisesan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, 5 mangda kapracayan parasemetone sampunang madasar antuk karirihan manusa, nanging madasar antuk kawisesan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 6 Yadiastun asapunika, tiang taler maosang indik kawicaksanan ring sakancan anake sane sampun madewek kelih sacara rohani. Kawicaksanan sane baosang tiang puniki, boyaja kawicaksanan sane saking jagate puniki, wiadin saking parapangereh sane mrentah jagate puniki, sane pamrentahannyane pacang sirna. 7 Nanging kawicaksanan sane baosang tiang punika kawicaksanan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane pingit tur kailidang marep ring imanusa. Kawicaksanane punika sampun kasediayang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa buat kaluihan iragane ngawit saking sadurung jagate kawentenang. 8 Parapamrentah jagate puniki nenten wenten sane uning ring kawicaksanane puniki. Santukan yan ipun uning, sinah ipun tan pacang mentang Ida Sang Panembahan sane maha luih punika ring salibe. 9 Nanging sakadi sane sampun kasuratang ring Cakepan Sucine, sapuniki: "Sane tan naenin kacingak, tur tan naenin kapireng, maliha tan naenin mentik ring pepineh manusane, punika sampun kacawisang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa buat anake sane astiti bakti ring Ida." 10 Santukan malantaran Roh Idane, Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nyinahang pepingitan Idane ring iraga. Sawetning Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa wikan ring saananing paindikan, Ida taler wikan ring pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane pinih pingita. 11 Tan bina sakadi roh imanusa uning ring daging untenging manahipune, asapunika taler indik Ida Sang Hyang Widi Wasa. Wantah Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa ngraga sane wikan ring kawentenan saluiring paindikan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 12 Iraga puniki boyaja nampi roh sane kawitipun saking jagate, nanging iraga nampi Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, mangdane iraga prasida uning ring saluiring paica sane sampun kapaicayang ring iraga antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 13 Punika awinanipun buat anake sane sampun kalingganin antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, tiang nlehtehang indik kasujatian Ida Sang Hyang Widi Wasa, boyaja madasar antuk kawicaksanan manusa, nanging madasar antuk kawicaksanan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 14 Anake sane tan kalingganin antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun tan mrasidayang nampi paica-paica sane kapaicayang antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. Ipun tan ngresep ring paica-paicane punika. Pabuat ipun, paica-paicane punika tan bina sakadi paindikan sane nambet kewanten, santukan ipun wantah nyidayang ngresep yening ipun kabekin antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 15 Anake sane kabekin antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun uning minehin saluiring paindikan, tur tan wenten anak sane mrasidayang ngiwangang ipun. 16 Sakadi sane kasuratang ring Cakepan Sucine: "Sapasirake sane uning ring pakayunan Ida Sang Hyang Widi Wasa? Sapasirake sane nyidayang ngaturang pawungu ring Ida?" Iraga puniki maderbe pepineh sane satinut ring pakayunan Ida Sang Kristus.

1 Korintus 3

1 Parasemeton, sujatinipun tiang tan patut matur ring parasemeton sakadi marep ring anak sane sampun kalingganin antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. Nanging patutipun tiang mabaos sakadi marep ring anak sane biasa ring jagate puniki, sane kantun madewek rare sajeroning kapracayan ring Ida Sang Kristus. 2 Punika awinanipun semeton aturin tiang susu, boya ajeng-ajengan biasa, santukan semeton durung mrasidayang ngeled. Tur rauh mangkin taler semeton durung mrasidayang, 3 santukan parisolah semetone kantun sakadi anake sane biasa ring jagate puniki. Ring pantaran semetone kantun wenten iri ati miwah ieg. Boyake paindikane punika sampun nyinahang, mungguing parisolah semetone tan bina ring parisolah anake sane biasa ring jagate puniki, sane urip nganutin indrian jagate? 4 Yen wenten ring pantaran semetone sane mabaos: "Tiang ene roang Paulus", miwah sane tiosan mabaos: "Tiang maroang Apolos", boyake paindikane punika sampun nyinahang, mungguing semeton maparisolah pateh sakadi sakancan anake sane biasa ring jagate puniki? 5 Sapasirake Apolos punika? Miwah sapasirake Paulus punika? Tiang puniki wantah parekan-parekan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane nuntun semeton mangda semeton pracaya ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Tiang wantah ngamargiang ayah-ayahan, sane kapituduhang antuk Ida Sang Panembahan ring tiang suang-suang. 6 Tiang sane nandur, Apolos sane nyiram, nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa sane numbuhang. 7 Anake sane nandur wiadin sane nyiram punika nenten penting. Sane penting wantah Ida Sang Hyang Widi Wasa, santukan Ida sane numbuhang tetandurane punika. 8 Sane nandur miwah sane nyiram punika pateh; benjangan Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang ngicen ipun pikolih manut pakaryanipune suang-suang. 9 Tiang sareng sami puniki dados anak sane makarya sinarengan pabuat Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur semeton puniki minakadi pategalan padruen Ida Sang Hyang Widi Wasa. Semeton taler minakadi wewangunan druen Ida Sang Hyang Widi Wasa. 10 Malantaran sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane kapaicayang ring tiang, tiang minakadi dados undagi sane pradnyan sane sampun masang dasar, raris anak tios nglanturang ngwangun wewangunane punika. Nanging anake sane jaga nglanturang wewangunane punika, ipun patut waspada sapunapi patutne ipun ngwangun. 11 Santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa ngraga sampun mastiang, mungguing Ida Hyang Yesus kewanten sane dados dasar wewangunane punika, tan wenten malih sane lianan sane dados kanggen dasar. 12 Wenten anak sane jaga ngwangun antuk mas, perak, sesocan, kayu, padang sane tuh, wiadin sumi ring duur dasare punika. 13 Benjang pungkur ring rahina rauh Ida Hyang Yesuse, punika sami pacang sinah. Santukan Ida pacang rauh maduluran geni, tur geni punika pacang mintonin wewangunane punika, jaga muktiang kawentenanipune sane sujati. 14 Yening wewangunane punika nenten puun, anake punika pacang nampi hadiah. 15 Nanging yening wewangunanipune puun, ipun pacang pocol. Ipun newek jaga molih rahayu, sakadi anak sane luput saking wewangunan sane puun. 16 Punapike semeton nenten uning, mungguing semeton puniki perhyangan linggih Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur Roh Idane malingga sajeroning semeton? 17 Duaning punika yen wenten anak sane nguug perhyangan linggih Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ida sinah ngeseng anake punika. Santukan perhyangan linggih Ida Sang Hyang Widi Wasa punika suci, tur semeton sane dados perhyangan linggih Idane punika. 18 Sampunang kantos wenten anak sane ngapus deweknyane niri. Yening ring pantaran semetone wenten sane marasa deweknyane ririh manut cara ring jagate iriki, ipun patut dados anak nambet, mangdane ipun yakti dados anak sane wicaksana. 19 Santukan paindikan sane kawastanin karirihan antuk jagate puniki, paindikane punika kawastanin kanambetan ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa. Sakadi sane sampun kasurat ring Cakepan Sucine: "Ida Sang Hyang Widi Wasa mungklekang anake ririh punika malantaran karirihanipune niri." 20 Wenten malih kakecap sane tiosan ring Cakepan Sucine: "Ida Sang Panembahan wikan mungguing pepineh anake sane ririh punika tan paguna." 21 Duaning punika sampunangja wenten anak sane nyumbungang deweknyane malantaran antuk paindikan sane prasida kakardi antuk imanusa. Santukan makasami punika sampun kapaicayang dados druen semetone. 22 Mungguing Paulus, Apolos miwah Kepas, jagate puniki, indik padem miwah urip, rahinane mangkin miwah sane pacang rauh, punika sami semeton sane nuenang. 23 Kadi asapunika taler semeton sareng sami puniki druen Ida Sang Kristus, tur Ida Sang Kristus druen Ida Sang Hyang Widi Wasa.

1 Korintus 4

1 Sapatutipun parasemeton ngajiang tiang puniki sakadi parekan-parekan Ida Sang Kristus, sane sampun kapisarayang ngraksa kasujatian-kasujatian Ida Sang Hyang Widi Wasa sane pingit. 2 Sane kakarsayang saking anake sane kapisara ngraksa pepingitane punika, mangda ipun satia tuu ring gustinnyane. 3 Tiang nenten pisan nglinguang punapike tiang pacang katepasin antuk parasemeton, punapike antuk anak sane lianan ring jagate puniki. Malah-malah tiang newek taler nenten nepasin dewek tiange. 4 Tungtung manah tiange ening, nanging indike punika nenten pisan nyinahang mungguing tiang puniki nenten maiwang. Wantah Ida Sang Panembahan sane pacang nepasin tiang. 5 Punika awinanipun sampunang dumun nepasin anak sadurung rauh masane, inggih punika sadurung Ida Sang Panembahan rauh. Ida sane pacang nyuluhin saluiring pepingitan sane kengkebang ring petenge. Ida taler sane pacang ngedengang paindikan sane karencanayang ring manah manusane. Irika anake suang-suang pacang molih pujian saking Ida Sang Hyang Widi Wasa manut sakadi sane sampun kasediayang. 6 Inggah parasemeton, baos tiange iwau punika tuekang tiang ring dewek tiange miwah ring Apolos. Tiang nganggen sikian tiange sareng kalih minakadi conto, mangdane semeton mrasidayang ngresepang teges slokane sane kadi asapuniki: "Tinutinja pidabdabe sane patut." Sampunang kantos wenten ring pantaran semetone anak sane ngajumang anak adiri, tur nganistayang anak tiosan. 7 Sapasirake sane nadosang semeton inggilan ring semeton sane lianan? Napike sane dados druen semetone, sane tan kapaicayang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa? Tur yen yakti punika wantah kapaicayang ring semeton, napi awinanipun semeton nyumbungang raga, minabke druen semetone punika boyaja paican Ida Sang Hyang Widi Wasa? 8 Parasemeton sami sampun pada tan kakirangan punapa-punapi. Semeton sampun pada sugih, tur semeton sampun jumeneng prabu. Nanging tiang durung kadi asapunika. Pangaptin tiange mangda semeton sawiakti jumeneng nata, mangda tiang mrasidayang sareng-sareng mrentah ring semeton. 9 Santukan manut pangrasan tiange, Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun mapaica tegak sane paling nista ring tiang parautusan, tan bina sakadi anak sane kadanda pati ring kalangane, sane kadadosang pabalih-balihan pabuat paramalaekate miwah pabuat imanusa. 10 Uli krana Ida Sang Kristus tiang dados anak nambet, nanging semeton sareng sami dados anak Kristen sane wicaksana. Tiang dados anak lemet, nanging semeton dados anak kuat. Tiang kanistayang, nanging semeton kajiang! 11 Rauh mangkin tiang pada nandang seduk lan bedak, mapangangge setset pasranting, kasakitin tur idup ngumbara, 12 tiang matuyuhin dewek magarapan buat pangupa jiwan tiange. Yening tiang katemah, anake punika tunasang tiang merta; yening tiang kasangsarain, tiang sabar; 13 yening tiang kanistayang, saurin tiang antuk baos sane becik; tiang puniki tan bina sakadi luun gumi, tiang dados beberekan jagate kantos rauh mangkin. 14 Paindikane puniki suratang tiang boyaja mangda ngawinang semeton kimud, nanging tiang mamanah nglemekin semeton sane anggep tiang waluya sakadi pianak tiange niri. 15 Yadianja sakadi anak Kristen semeton madue guru panyiuan, nanging semeton maderbe bapa wantah asiki. Disajeroning urip semetone sakadi anak Kristen, tiang sane dados bapan parasemetone, santukan tiang taler sane sampun ngortiang Orti Rahayune punika ring semeton. 16 Punika awinan tiang nunas ring semeton, tuladja tiang! 17 Punika awinanipun tiang ngutus Timotius ngrauhin parasemeton. Ipun anak Kristen sane satmaka dados pianak tiange sane sayang tur satia. Ipun jaga mapakeling ring semeton indik uger-uger sane tinutin tiang sajeroning urip anyar, sane kapaicayang antuk Ida Sang Kristus Yesus, sakadi sane sampun urukang tiang ring sawatek pasamuane makasami. 18 Nanging wenten ring pantaran semetone anak sane nyumbungang dewek, santukan ipun mitaenang tiang tan pacang malih ngrauhin semeton. 19 Nanging yening Ida Sang Panembahan asung lugraha, tiang digelis jaga ngrauhin semeton. Irika tiang jaga uning, paindikan punapi sane sida antuka ngardi antuk anake sane sumbung punika, boya wantah paindikan sane sida antuk ipun maosang kewanten. 20 Santukan yening Ida Sang Hyang Widi Wasa mrentah sajeroning urip manusane, pamrentahan Idane punika boyaja marupa baos kewanten nanging marupa kawisesan. 21 Napike sane arsayang semeton? Punapike semeton ngajap-ajap mangda tiang rauh makta pecut, wiadin tiang rauh maduluran tresna asih miwah alap asor?

1 Korintus 5

1 Sujatinipun wenten anak sane ngrauhang ring tiang, mungguing ring pantaran parasemetone wenten sane macecabulan; maliha cecabulane sane sakadi asapunika durung naenin kapanggih, yadianja ring pantaran bangsa-bangsane sane nenten uning ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Inggih punika jantos wenten semeton sane ngamitrain meme kwalonnyane. 2 Yadiastu sampun kadi asapunika, semeton kantun taler nyumbungang raga. Sujatinipun semeton patut pada sedih, tur semeton sane matingkah sakadi asapunika patut kasepekang saking pasamuan. 3 Yadianja tiang doh saking semeton, nanging manah tiange tansah masarengan ring semeton. Duaning punika masrana parab Ida Hyang Yesus, tiang sampun ngukum jadmane sane nglaksanayang paindikan sane cemer punika. 4 Yening semeton mapunduh sakadi pasamuan tur tiang taler wenten irika sareng-sareng ring semeton sacara rohani, malantaran kuasan Ida Sang Hyang Yesus Kristus, sane taler wenten sareng-sareng ring iraga. 5 Semeton patut nyerahang anake sane kadi asapunika ring Ratun Setane, mangda awakipune karusakang, nanging mangda jiwannyane prasida, karahayuang benjangan ring Rahinan Ida Sang Panembahan nepasin jagate. 6 Tan patut semeton nyumbungang raga! Punapike semeton durung uning ring slokane puniki: "Ragine sane akidik punika ngranayang tepunge apaso nadi makasami?" 7 Kutangja ragine sane lawas, inggih punika dosa, mangdane semeton dados sampurna. Raris semeton pacang dados kepelan tepung anyar sane tan madaging ragi. Sujatinipun tiang uning, mungguing semeton mula kadi asapunika. Ida Sang Kristus, panak biri-birine sane kanggen marerainan ring Rainan Paskahe sampun matampah tur perjamuan Paskahe sampun cumawis. 8 Punika awinan ngiringja iraga ngamiyikang perjamuan iragane punika, boya antuk roti sane madaging ragi sane lawas, inggih punika dosa miwah cecabulan, nanging antuk roti tan paragi, inggih punika kasampurnaan miwah kasujatian. 9 Ring surat tiange sane sampun lintang, tiang sampun mapiteket ring semeton mangda sampunang magubugan sareng-sareng ring anak sane cabul-cabul. 10 Sane tuek tiang boyaja sakancan anake sane tan uning ring Widi, tur anake sane cabul-cabul miwah sane loba angkara wiadin anake sane demit-demit, anake sane demen mamaling miwah anake sane nyumbah arca-arca. Yen semeton mapakayun nganehang sakancan anake punika, sinah semeton patut matinggal saking jagate puniki. 11 Nanging sane tuek tiang, inggih punika, mangda sampunang semeton magubugan ring anak sane ngaku anak Kristen, nanging sujatinnya ipun anak cabul, demit, nyumbah arca-arca, seneng ngae pisuna, seneng mapunyah-punyahan miwah demen mamaling. Arepa ring anake sane kadi asapunika, sampunang pisan-pisan semeton maajengan sareng-sareng ring ipun. 12 Santukan tiang tan maderbe wewenang jaga nepasin anake sane boya warga pasamuan. Ipun pacang katepasin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. Boyake semeton patut nepasin anake sane sampun dados warga pasamuan? Sakadi manut ring kecap Cakepan Sucine: "Sepekangja anake sane malaksana corah saking pantaran pasamuan semetone."

1 Korintus 6

1 Rikalaning wenten ring pantaran parasemetone sane mawicara nglawan semetonnyane, punapike semeton purun ngrereh tetepasan ring anak sane nenten nyungsung Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur boya ring pantaran kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa? 2 Punapike semeton nenten uning mungguing parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa punika jaga nepasin jagate puniki? Yening parasemeton sane jaga nepasin jagate puniki, punapike semeton tan mrasidayang muputang wicara sane alit punika? 3 Punapike semeton nenten uning mungguing iraga puniki pacang nepasin paramalaekat? Napi malih wicara sane biasa sane wenten ring urip iragane sane nyabran rahina. 4 Yening wenten wicara sane kadi asapunika, punapike wicarane punika jaga kaserahang ring anak sane tan madue tegak ring pasamuan? 5 Boyake indike puniki ngawinang semeton marasa kimud? Punapike ring pantaran parasemetone tan wenten anak sane wicaksana, sane mrasidayang maosang wicara sane wenten ring pantaran parasemetonnyane? 6 Nanging semeton manggayang parasemeton pasamuane mawicara ring pangadilane, tur semeton adung yen anake sane tan pracaya nepasin wicaran parasemetone. 7 Sujatinipun wentenipun wicara ring pantaran parasemetone, punika sampun dados bukti mungguing semeton nenten pisan mapituas. Boyake langkung becik, yen semeton kapekelin wiadin kabegal? 8 Nanging semeton ngraga saling pekelin miwah saling begal ring pantaran semetone. 9 Sampun janten semeton uning mungguing anake sane jaat punika nenten jaga ngrasayang kawiryan Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Sampunangja ngapus ragan semetone niri! Anake sane corah, anake sane nyumbah arca-arca, anake sane demen mamitra, anake sane masanggama paturu muani, 10 anake sane demen megal, anake sane loba angkara, sane demen mapunyah-punyahan, sane demen ngae pisuna, sane demen mamaling, ipun sami tan pacang ngrasayang kawiryan Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 11 Sane riin, ring pantaran parasemetone akeh sane nglaksanayang paindikan sane kadi asapunika. Nanging sane mangkin semeton sampun kasuciang saking dosa-dosan semetone, tur semeton sampun katurang ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa. Malantaran kuasan Ida Hyang Yesus Kristus miwah malantaran Roh Widin iragane, semeton sampun kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 12 Menawi wenten anak mabaos sapuniki: "Tiang bebas nglaksanayang saluiring paindikan." Punika patut; nanging boya saluiring paindikan mapikenoh buat parasemeton. Tiang taler matur: "Tiang bebas nglaksanayang saluiring paindikan; nanging tiang tan pacang nyerahang dewek tiange buat jaga kapanjakang antuk saluiring paindikane punika." 13 Wenten taler anak tiosan mabaos: "Ajeng-ajengan punika mula buat weteng, tur wetenge punika mula genah ajengan." Punika patut. Nanging makakalih jaga kapuputang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. Sikian iragane punika boyaja buat anggen matingkah sane corah, nanging buat anggen mabakti ring Ida Sang Panembahan, tur Ida Sang Panembahan matiningin sikian iragane. 14 Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nangiang Ida Hyang Yesus saking pantaran anake padem, Ida taler pacang nguripang iraga antuk kawisesan Idane. 15 Semeton sampun uning mungguing sikian semetone punika anggota anggan Ida Sang Kristus. Punapike dados anggota anggan Ida Sang Kristus punika kambil tur kanggen anggotan sikian anak sane dados sundel? Sampun janten nenten dados! 16 Punapike semeton tan uning mungguing siraja masanggama ngajak sundel, ipun sampun nunggal sikian ngajak sundele punika? Santukan kecaping Cakepan Sucine sapuniki: "Makadadua ento lakar nunggal dadi mawak abesik." 17 Nanging sapasira sane nunggalang sikiannyane ring Ida Sang Panembahan, ipun nunggal ring Ida sajeroning roh. 18 Kelidangja ragan semetone saking parisolah sane kaon! Sakancaning laksana sane ngranayang manusane madosa, dosane punika nenten nempuh sikianipun. Nanging anake sane macecabulan, ipun madosa marep ring deweknyane niri. 19 Punapike semeton nenten uning, mungguing sikian semetone punika palinggih Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, inggih punika Roh sane sampun kapaicayang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa ring semeton sane malingga sajeroning semeton. Dadosipun semeton puniki nenten kantun dados druen semetone niri, nanging sampun dados druen Ida Sang Hyang Widi Wasa. 20 Santukan semeton sampun katumbas tur sampun kataur mael pisan antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. Punika awinannya, luihangja Ida Sang Hyang Widi Wasa antuk sikian parasemetone.

1 Korintus 7

1 Sane mangkin ngeniang ring paindikan-paindikan sane wau-wau puniki suratang semeton ring tiang. Becik taler yening wenten anak lanang sane nyukla brahmacari. 2 Nanging santukan akeh pisan wenten paindikan sane cabul, becikan mangda lanang-lanange suang-suang pada madue rabi. Asapunika taler parawanitane suang-suang pada madue rabi. 3 Sang lanang patut ngamargiang tetegenannyane arepa ring rabinipune. Asapunika taler sang istri patut ngamargiang tetegenannyane arepa ring sang lanang. Asing-asing semeton patut ngawinang semeton sane lianan marasa liang. 4 Sane istri nenten kuasa ring deweknyane niri, nanging kawawa antuk sang lanang. Asapunika taler sang lanang, taler nenten kuasa ring deweknyane niri, nanging kawawa antuk sang istri. 5 Sampunangja semeton pada ngeret semara! Sajawining yen semeton sampun pada adung, nangingke sampunang sue, mangda semeton polih sela buat ngastawa. Wusan punika becikan semeton malih matemu semara, mangda sampunang Ratun Setane kantos polih sela jaga ngoda parasemeton, malantaran parasemeton nenten kuat ngeret semara. 6 Paindikane punika aturang tiang ring semeton boyaja sakadi prentah, nanging sakadi pitutur, mangda semeton ngamargiang saking suka lila. 7 Sujatinipun sane edotang tiang mangda semeton sareng sami pateh sakadi tiang; nanging semeton suang-suang pada polih wara nugraha sane mabinabinayan saking Ida Sang Hyang Widi Wasa. Wenten sane asapuniki, wenten sane asapunika. 8 Pitutur tiange ring parasemeton sane durung marabian miwah semeton-semetone sane sampun balu, becikan semeton tetep tan marabian sakadi tiang puniki. 9 Nanging yan semeton tan mrasidayang ngeret semara, becikan semeton punika marabian kewanten. Santukan becikan semeton marabian bandingang ring semeton uyang paling kasemaran. 10 Buat anake sane sampun marabian sapuniki pituduh tiange. Sujatinipun boyaja pituduh saking tiang, nanging pituduh Ida Sang Panembahan. Anak istri sane sampun marabian tan pisan dados nilar somahipune. 11 Yen prade ipun palas, ipun patut tetep balu, wiadin mawali malih ring somahnyane. 12 Buat semeton sane tiosan, (puniki tiang sane matur, boyaja sabdan Ida Sang Panembahan), yen prade wenten semeton Kristen lanang sane ngambil rabi sane tan pracaya ring Ida Hyang Yesus, nanging ipun nyak mapikuren ring semeton punika, anake istri punika sampunang palasanga. 13 Samaliha yen prade wenten semeton Kristen istri kambil antuk anak lanang sane tan pracaya ring Ida Hyang Yesus, nanging anak lanang punika nyak mapikuren ring semeton istri punika, sampunang anake lanang punika palasanga. 14 Santukan sang lanang sane tan pracaya ring Ida Hyang Yesus punika, ipun katampi antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa malantaran somahnyane sane sampun pracaya. Tur anake sane istri sane nenten pracaya punika, ipun katampi antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, malantaran ipun mapikuren ring anak lanang sane Kristen punika. Yening tan kadi asapunika, sinah oka-okannyane pacang dados anak sane tan pracaya ring Ida Hyang Yesus. Nanging sane mangkin alit-alitipune punika katampi antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 15 Nanging yen anake sane tan pracaya punika nilar somahnyane sane Kristen, banggayang ipun palas. Ring pelengan punika, semeton Kristen sane lanang wiadin istri sami pada bebas, santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa ngarsayang mangda semeton urip sajeroning sutrepti rahayu. 16 Inggih paraistri sane pracaya, sapunapi pakayunan semetone, punapike semeton tan meled ngrahayuang rabin semetone? Asapunika taler sang lanang sane pracaya, punapi semeton tan meled jaga ngrahayuang rabin semetone? 17 Salanturipun, semeton suang-suang patut tansah urip sakadi sane katuntun antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur manggeh sakadi daweg semeton wau kesengin antuk Ida. Puniki pidabdab sane sampun aturang tiang ring pasamuane makasami. 18 Yening wenten semeton, rikala kesengin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun sampun masunat, banggayang kadi asapunika, sampunang icalanga cihnan sunate punika. Taler yen wenten semeton sane rikala kesengin ipun durung masunat, sampunang ipun mamuatang mangda ipun masunat. 19 Santukan indik masunat wiadin nenten masunat, punika nentenja buat. Sane pinih buata inggih punika mangda anake suang-suang pada satinut ring pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 20 Banggayang anake suang-suang pada manggeh ring kawentenanipun sakadi daweg ipun kesengin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 21 Yening rikala semeton kesengin, semeton kantun dados panjak, banggayang kadi asapunika! Nanging yening semeton kicen lelugrahan buat merdeka, tampija lelugrahane punika. 22 Santukan anake sane dados panjak, sane kesengin antuk Ida Sang Panembahan, ipun dados anak Kristen sane merdeka. Kadi asapunika taler anake sane merdeka sane kesengin antuk Ida Sang Kristus, ipun dados parekan Idane. 23 Semeton sampun katumbas tur sampun kataur antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. Punika awinanipun sampunangja semeton malih urip sakadi anak sane dados panjak. 24 Inggih parasemeton, semeton suang-suang patut tansah pageh nunggil ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, sajeroning kawentenan semetone sane riin rikala semeton kesengin antuk Ida. 25 Sane mangkin ngeniang indik anak sane durung marabian. Tan wenten dauh pangandikan Ida Sang Panembahan sane nyandang rauhang tiang ring semeton. Nanging tiang niri mituturin semeton, santukan malantaran sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa, tiang pantes mituturin semeton. 26 Manut pamanggih tiange, sajeroning kawentenan masane sane ngewehin sakadi mangkin, becikan anake lanang-lanang pada manggeh ring kawentenannyane sakadi mangkin. 27 Yening semeton sampun madue rabi, sampunangja palasanga rabin semetone. Yening semeton durung madue rabi, becikan sampunang ngambil rabi. 28 Nanging yen semeton mapakayunan ngambil rabi, boyaja semeton madosa. Kadi asapunika taler yen semeton sane kantun daa, raris marabian, ipun taler tanja madosa. Sakewanten tiang meled mangda parasemeton sareng sami luput saking pakewuh sane biasa karepin antuk anake sane marabian. 29 Pidaginganipun pisan atur tiange sapuniki: Duh parasemeton, sane mangkin masane sampun nesek pisan! Duaning punika, ngawit saking mangkin, asing-asing anak lanang sane sampun marabian, mangda ngrasayang ragane satmaka tan madue rabi. 30 Anake sane nangis, mangda sakadi anak sane nenten nandang duhkita, tur anake sane maliang-liang, mangda ipun sakadi anak sane tan liang, samaliha buat anake sane matetumbasan, mangda ipun marasa mungguing sane tumbas ipun punika tan kagelah antukipun. 31 Cutetipun siraja sane madue barang-barang sane sekala, mangda ipun sakadi anak sane tan kategul antuk barang-barange punika, santukan jagate sakadi kawentenanipune mangkin gelis pacang sirna. 32 Tiang meled pisan mangda semeton sareng sami sampunang sumangsaya. Anak lanang sane tan madue somah, ipun ngulengang pepinehnyane ring pakaryan-pakaryan Ida Sang Panembahan, tur ngusahayang mangda Ida Sang Panembahan tansah ledang ring ipun. 33 Nanging anake sane madue somah ngulengang pepinehnyane ring paindikan-paindikan sane sekala mangda ipun tansah mrasidayang ngae liang manah somahipune. 34 Pamuputipun, pepinehipune macanggah. Anak istri sane tan marabian, wiadin anak sane kantun daa, ipun ngulengang kenehnyane ring pakaryan Ida Sang Panembahan, santukan dewek miwah jiwannyane teleb. Nanging parawanita sane marabian, ipun ngulengang pepinehnyane ring paindikan-paindikan sane sekala, mangda ipun tansah mrasidayang ngae liang manah somahipune. 35 Indike puniki dartayang tiang makasami, santukan tiang mamanah nulungin semeton. Tiang tan mamanah nyantulin kabebasan semetone, nanging mangda semeton nglaksanayang paindikan sane patut tur becik, saha ngaturang ayah ring Ida Sang Panembahan antuk manah nguleng. 36 Ngeniang indik semeton sane magegelan, sane sampun saadung tan pacang nganten, nanging yen sane lanang raris rumasa mungguing ipun malaksana tan patut marep ring gegelannyane, tur ipun tan nyidayang ngeret semara, samaliha ipun sarat mamanah nganten, banggayang ipun nganten. Indike punika boyaja dosa. 37 Nanging yen wenten semeton lanang sane yakti-yakti suka lila ring manah jaga tan marabian, samaliha ipun jaga mrasidayang ngeret semara, tur sampun puput antuk ipun ngamanahin, becikan ipun nenten nganten. 38 Dadosipun anake sane nganten sareng gegelanipune, punika becik, nanging anake sane nenten nganten, langkungan becikipune. 39 Anake istri, dados druen sang lanang sakantun somahipune urip. Nanging yen somahipune sampun padem, sang istri dadosipun bebas jaga marabian malih, ring anak sane tresnain ipun, sakewanten mangda sareng semeton Kristen. 40 Kamanah antuk tiang, becikan yening ipun tetep balu. Kadi asapunika pamanggih tiange, tur manut pangrasan tiange, tiang taler kalingganin antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa.

1 Korintus 8

1 Sane mangkin, ngeniang indik ajeng-ajengan sane katurang ring arca-arcane mula sawiakti sakadi baos anake, mungguing iraga sareng sami sampun pada madue kaweruh. Nanging kaweruh punika ngranayang anake pada dados sumbung. Wantah kapitresnane sane ngwangun pasamuane. 2 Anak sane marasa dewekipun sampun uning ring saluiring paindikan, sujatinipun kaweruhipune kirang sampurna. 3 Nanging anake sane astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun kuningin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 4 Duaning punika ngeniang indik ngajengang surudan saking aturan sane sampun katurang ring arca-arca, iraga sampun pada uning mungguing sujatinipun arca-arca punika nglawatang paindikan sane tan wenten. Sujatinipun tan wenten sesembahan tiosan, sajawining Ida Sang Hyang Widi Wasa. 5 Yadianja wenten sane kasengguhang dewa-dewi ring suargan miwah ring jagate, tur yadiastu akeh wenten dewa-dewi sane sakadi asapunika, 6 nanging buat iraga wantah wenten Widi asiki, inggih punika Sang Aji, sane ngadakang saluiring sane wenten, tur urip iragane taler pabuat Ida. Buat iraga wantah wenten Panembahan asiki, inggih punika Ida Hyang Yesus Kristus. Malantaran Ida buanane puniki sampun kaadakang, tur malantaran Ida taler iraga urip. 7 Nanging tan makasami jadmane uning ring kasujatiane puniki. Anak sane kantun leket ring arcane punika, yen ipun nunas ajeng-ajengan sane katurang ring arca-arcane punika, ipun marasa ajeng-ajengane punika sawiakti dados surudan arcane punika. Santukan pepinehnyane kantun lemet, punika awinane ipun marasa kaletehin antuk ajeng-ajengane punika. 8 Sujatinipun ajeng-ajengane punika tanja ngranayang iraga sayan raket ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Yen ajengane punika nenten kajengang, iraga nentenja pacang pocol, tur yen kajengang iraga nentenja aget. 9 Nanging semeton patut waspada, mangda laksanan semetone sane bebas punika sampunang kantos ngawinang semeton sane kantun lemet kapracayannyane madosa. 10 Yen semeton sane sampun madue kaweruh punika, kapanggihin ngajengang surudan ring perhyangan antuk parasemetone sane kantun lemet kapracayannyane, boyake laksanan semetone punika jaga ngranayang semetone punika pacang purun nunas surudan? 11 Dadosipun kaweruh semetone punika ngawinang semeton ragane sane lemet kapracayannyane, nemu sengkala. Sujatinipun Ida Sang Kristus taler sampun seda pabuat ipun. 12 Malantaran punika semeton sampun madosa marep ring Ida Hyang Yesus Kristus, santukan semeton sampun madosa marep ring parasemetone sane lemet punika. 13 Punika awinanipun, yening ajeng-ajengane punika ngawinang semeton tiange madosa, becikan tiang tan nunas ulam, mangdane sampunang tiang ngawinang semeton tiange madosa.

1 Korintus 9

1 Boyake tiang puniki anak merdeka? Boyake tiang puniki utusan Ida Hyang Yesus? Boyake tiang sampun ngeton Ida Hyang Yesus, Panembahan iragane? Boyake semeton puniki woh pakaryan tiange pabuat Ida Sang Panembahan? 2 Yadianja anak tios tan ngangkenin tiang puniki utusan Idane, nanging semeton ngangkenin tiang puniki utusan Idane, santukan semeton ngraga, malantaran urip semetone sajeroning Ida Sang Panembahan punika dados bukti, mungguing tiang puniki yakti-yakti utusan Ida Hyang Yesus. 3 Marep ring anake sane ngiwangang tiang, sapuniki pasaur tiange: 4 Punapike tiang nenten wenang madaar miwah nginum buat pakaryan tiange? 5 Punapike tiang tan wenang ngamargiang paindikan sane pateh sakadi sane sampun kamargiang antuk parautusan sane tiosan wiadin semeton-semeton Ida Sang Panembahan miwah Dane Petrus, tur ngajak kurenan Kristen sajeroning pamargin tiange? 6 Punapike wantah tiang miwah Barnabas kewanten sane kapikedeh buat ngrereh pangupa jiwan tiange niri? 7 Punapike naenin wenten prajurit ring angkatan perang, sane ngamedalang prabea newek? Punapike wenten anak tani sane nandur wit anggur, sane nenten nunas woh angguripune? Punapike wenten pangangon biri-biri sane tan nginum susun biri-birinipune niri? 8 Indik sane aturang tiang puniki madasar antuk pangalaman tiange nyabran rahina. Ring Pidabdab Torate taler sampun kakecap sakadi asapunika. 9 Irika wenten kasurat sapuniki: "Edaja camoka bungut sampine ane sedekan matekap!" Sane karsayang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa iriki, boyaja banteng kewanten, nanging sujatinipun iraga. 10 Sabdane punika mula tuah kasuratang buat iraga puniki. Anake sane nandur miwah sane maderep sampun sapatutipun sami pada makarya madasar pangajap-ajap pacang polih duman. 11 Tiang puniki sampun nyambehang bibit rohani ring pantaran semetone, napike tan patut yen tiang ngalap akidik woh-woh sane sekala saking parasemeton? 12 Yening anak tiosan madue wewenang jaga nampi bagian woh-woh punika saking semeton, boyake wewenang tiange langkung agengan malih ring anake punika. Nanging wewenang tiange punika durung gunayang tiang. Tungkalikanipun tiang niri sampun ngamedalang prabea, mangda sampunang tiang puniki ngawinang santul pamargin Orti Rahayun Ida Sang Kristus. 13 Sampun janten semeton uning mungguing anake sane ngayah ring Perhyangan Agung, ipun polih pangupa jiwannyane saking Perhyangan Agung. Tur anake sane ngayah ring genahe ngaturang aturan, ipun taler polih duman saking aturane punika? 14 Asapunika taler Ida Sang Panembahan sampun netepang buat anake sane nglumbrahang Orti Rahayune punika, patut polih pangupa jiwannyane saking Orti Rahayune punika. 15 Nanging tiang durung naenin nganggen wewenang tiange punika. Tur tiang nyuratang indike puniki boyaja buat nuntut wewenang tiange punika. Santukan buat tiang becikan tiang padem, bandingang ring kabungahan tiange puniki rampas anak! 16 Tan wenten sane patut anggen tiang jalaran buat nyumbungang dewek ulihan tiang nglumbrahang Orti Rahayu, santukan indike punika mula wantah dados tetegenan tiange. Samaliha ambate ageng sengkalan tiange yen tiang nenten nglumbrahang Orti Rahayune punika. 17 Yen tiang ngamargiang pakaryan tiange punika mula wetu saking pakitan tiange niri, wenangke tiang ngajap nampi upah? Nanging santukan tiang nglumbrahang Orti Rahayune punika mula wetu saking pakitan tiange newek, indike punika mula dados tetegenan tiange newek sane kapisarayang antuk Ida Sang Panembahan ring tiang. 18 Yening asapunika napike sane dados upah tiange? Upah tiange inggih punika: Tiang kalugra nglumbrahang Orti Rahayu tan paupah, inggih punika tiang nenten nuntut wewenang tiange sajeroning tiang nglumbrahang Orti Rahayune punika. 19 Tiang puniki anak merdeka. Tan wenten anak sane manjakang tiang. Nanging tiang newek nadosang dewek tiange panjak buat anake sami, mangdane tiang mrasidayang molih anak saakeh-akehipun. 20 Punika awinanipun, marep ring anak Yahudine tiang dados anak Yahudi, mangda tiang polih anak Yahudi. Marep ring anake sane ngagem Pidabdab Torat, tiang taler sakadi anak sane ngagem Pidabdab Torat, yadian tiang tan kaprentah antuk Pidabdab Torate punika mangda tiang polih anak sane ngagem Pidabdab Torat. 21 Marep ring anake sane boya Yahudi tiang taler dados sakadi anak sane boya Yahudi, sakadi anak sane tan uning ring adat istiadat anak Yahudine, mangda tiang molih anak sane boya Yahudi. Indike puniki boyaja mapiteges mungguing tiang tan tuon ring pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa; sujatinipun tiang urip sajeroning reh-rehan pituduh Ida Sang Kristus. 22 Ring pantaran anake sane lemet kapracayannyane ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, tiang taler dados sakadi anake sane kadi asapunika, mangda tiang mrasidayang molih anake sane kantun lemet kapracayannyane. Cutetipun marep ring anake makasami tiang dados sasamanipun, mangdane tiang mrasidayang ngrahayuang makudang-kudang anak saking pantaran anake punika. 23 Saluiring paindikane puniki makasami margiang tiang uli krana Orti Rahayu punika, mangdane tiang taler polih eduman merta sane karauhang malantaran Orti Rahayu punika. 24 Semeton sampun uning mungguing anake sane malomba, sami pada malaib sibarengan. Nanging adiri sane jaga polih hadiah. Duaning punika palaibangja ragan semetone sabecat-becatipun, mangdane semeton polih hadiah. 25 Sawatek anake sane sareng-sareng malatih sami pada satinut ring pidabdab latihane punika. Ipun nglaksanayang indike punika tetujonipun mangda ipun polih mahkota sane tan langgeng, nanging iraga nglaksanayang pidabdabe punika mangda iraga polih mahkota sane langgeng. 26 Punika awinanipun tiang malaib mameneng ngungsi sasaran. Samaliha yening sakadi anak majaguran, tiang nyagur boyaja asal nyagur. 27 Tiang tansah nglatih dewek antuk pidabdab sane keras, mangdane tiang sane ngajakin anak tios sareng malomba, sampunang tiang raris katulak.

1 Korintus 10

1 Parasemeton, tiang meled mapakeling semeton sami, indik pamargin leluur iragane nguni ngiring Dane Musa. Dane sami kasayubin antuk mega, tur sami pada nglintangin Segara Abang saha rahayu. 2 Sajeroning megane punika miwah sajeroning segarane punika dane sami pada kalukat dados pangiring Dane Musa. 3 Dane sami pada ngajengang roti sane pateh, inggih punika ajengan rohani, 4 tur sami pada nginum inuman sane pateh, inggih punika inuman rohani. Dane sareng sami nginum saking batu rohani sane nyarengin dane. Batune punika tan lian, inggih punika Ida Sang Kristus ngraga. 5 Nanging yadiastu kadi asapunika, akeh saking pantaran danene sane tan kaledangin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, punika awinannya sawan danene mauyagan ring tegal melakange. 6 Paindikane punika, makasami dados conto buat iraga, buat mapakeling iraga, mangda iraga sampunang jaga ngedotang paindikan-paindikan sane tan patut, pateh sakadi sane kalaksanayang antuk leluur iragane nguni. 7 Samaliha mangda sampunang iraga nyumbah arca-arca sakadi sane sampun kamargiang antuk makudang-kudang leluur iragane, sakadi sane sampun kasuratang ring Cakepan Sucine: "Lantas anake ento pada negak laut pada mangan nginum; sasubane ento lantas pada maigel-igelan." 8 Sampunang pisan iraga macecabulan sakadi sane sampun kalaksanayang olih makudang-kudang leluur iragane punika, sane ngawinang dane seda sareng tigalikur tali akehipun sajeroning arahina. 9 Tur sampunang pisan-pisan iraga mintonin Ida Sang Panembahan, sakadi sane sampun kamargiang antuk makudang-kudang leluur iragane kantos dane seda cotot ula. 10 Tur sampunang pada pakrimik, sakadi sane sampun kalaksanayang antuk makudang-kudang leluur iragane nguni, kantos dane kasedayang antuk Malaekat Patine. 11 Indike punika sami sampun nibenin dane, minakadi dados conto, pabuat anak tiosan, tur makasami kasuratang mangda dados pakeling buat iraga sane urip ring masane mangkin, inggih punika ring masa pamuput jagate. 12 Punika awinanipun sapasiraja sane marasa ring dewekipune kukuh, patut tansah yatna, mangda sampunang ipun labuh. 13 Gegodan-gegodan sane sampun nempuh ragan semetone, punika gegodan sane taler biasa nempuh sawatek manusane. Ida Sang Hyang Widi Wasa punika satia tuu, punika awinannya Ida tanja pacang manggayang parasemeton kagoda langkungan ring kakuatan semetone. Rikalane semeton keni gegodan, Ida jaga mapaica kakuatan, mangda semeton mrasidayang ngarepin gegodane punika tur ngluputang semeton saking gegodane punika. 14 Duaning punika parasemeton sane kinasih, kelidin pisan indik nyumbah arca punika. 15 Tiang matur ring semeton sakadi anak sane wicaksana. Becikang makayunin atur tiange puniki! 16 Yening iraga nginum saking gelas sane madaging merta, tur pabuat gelase punika iraga matur panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, boyake punika patunggilan sajeroning rah Ida Sang Kristus? Samaliha rikala iraga nunas roti sane gompes-gompes iraga, boyake punika patunggilan ring anggan Ida Sang Kristus? 17 Santukan roti punika wantah abungkul, dadosipun iraga puniki yadianja sareng akeh, nanging dados mawak tunggal, santukan iraga sareng sami pada ngajengang roti sane abungkul punika. 18 Becikangja nlektekang bangsa Ibranine: Anake sane polih ngajengang ajeng-ajengan sane katurang ring genah aturane, ipun taler polih duman ngaturang ayah ring genah ngaturang aturane punika. 19 Punapike sane tuek tiang antuk baos tiange puniki? Punapike arca-arca wiadin bebanten sane katurang ring arca-arca punika sawiakti mapikenoh? 20 Sane tuek tiang inggih punika: mungguing bebanten anake sane katurang ring genah aturan arca-arcane, boyaja katurang ring Ida Sang Hyang Widi Wasa nanging katurang ring setan-setan. Tiang tan lila, yen semeton matunggilan sareng setan-setane punika. 21 Semeton nenten patut nginum saking gelas Ida Sang Panembahan, wusan punika raris nginum saking gelas setane. Semeton nenten patut sareng-sareng ngajengang ring perjamuan Ida Sang Panembahan, wusan punika raris ngajengang ring perjamuan setan punika. 22 Punapike iraga mamanah mangda Ida Sang Panembahan iri ring pakayunan Idane? Punapike iraga mitaenang, mungguing kuasan iragane langkungan ring Ida? 23 Wenten anak mabaos kadi asapuniki: "Iraga dados malaksana sakita karep iraga." Punika sawiakti, nanging boyaja makasami mapikenoh buat iraga. Iraga dados malaksana sakita karep iragane, nanging boyaja makasami becik buat iraga. 24 Sampunangja wantah makayunin kabuatan semetone niri kewanten, nanging patut taler semeton sareng-sareng makayunin kabuatan anak tiosan. 25 Semeton dados ngajengang sawatek ulame sane kadol ring pasar, saha tan perlu nureksain, malantaran sumelang pakayunan semetone. 26 Santukan kecap Cakepan Sucine sapuniki: "Jagate miwah sadagingipun sami punika druen Ida Sang Panembahan." 27 Yening semeton kaundang majengan antuk anak sane tan pracaya ring Ida Sang Panembahan, tur semeton taler sampun nampi undangane punika, ajengangja saluiring sane kasodaang pabuat semeton saha tan perlu malih nureksain malantaran semeton marasa sumelang ring kayun. 28 Nanging yen wenten anak mabaos ring semeton: "Ajeng-ajengane puniki surudan arca!" Yen asapunika sampunangja ajenga surudane punika, lantaran wenten semeton sane maosang miwah malantaran semeton sumelang ring kayun. 29 Sane dados tetujon tiange, boyaja sumelang ring pakayunan semetone niri, nanging sumelang ring manah anake sane lianan punika. Menawita wenten semeton sane mataken: "Napi awinanipun kabebasan tiange kawatesin antuk sumelang manah anak lian? 30 Yening tiang sampun ngastawa matur panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa buat dedaarane sane tunas tiang, napi awinanipun anake nyadcad tiang ulihan tiang nunas dedaaran sane sampun astawayang tiang punika?" 31 Napija luire sane laksanayang semeton, yadiastun mangan wiadin nginum, laksanayangja punika sami buat ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa. 32 Sampunang pisan semeton kantos ngawinang santul pakayunan semetone tiosan. Yadian ipun punika anak Yahudi wiadin anak Yunani, wiadin pasamuan druen Ida Sang Hyang Widi Wasa. 33 Tinutinja tiang! Tiang setata ngusahayang mangda mrasidayang ngardi liang manah anake sami ring saluiring paindikan. Nanging boyaja buat kapentingan tiange, sakewanten buat kapentingan anake sareng akeh, mangda anake punika sami prasida karahayuang!

1 Korintus 11

1 Tinutinja tiang, pateh sakadi tiang ninutin Ida Sang Kristus. 2 Tiang muji semeton santukan semeton tansah eling ring tiang, maliha semeton tetep pageh ngagem paurukan sane sampun aturang tiang ring semeton. 3 Nanging wenten malih sane buat aturang tiang, mangda semeton sami pada uning, inggih punika: sane dados ulun anake lanang, inggih punika Sang Kristus. Ulun anake istri, inggih punika sang lanang, tur ulun Ida Sang Kristus inggih punika Ida Sang Hyang Widi Wasa. 4 Asing-asing anak lanang sane ngastawa wiadin midartayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa ring perhyangan, yen ipun ngangkebin sirahnyane, ipun nganistayang Ida Sang Kristus. 5 Nanging asing-asing anak istri sane ngastawa wiadin midartayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa ring perhyangan yen nenten nganggen angkeb sirah, ipun nganistayang somahipune. Santukan ipun sampun pateh sakadi anake sane rambutne macukur. 6 Yening anake istri tan nyak nganggen angkeb sirah, becikan ipun ngetep bokipune. Nanging santukan mula nenten pantes anake istri magundul wiadin ngetep bok, punika awinannya ipun patut nganggen angkeb sirah. 7 Anake lanang, ipun tan perlu nganggen angkeb sirah santukan ipun nglawatang gambar miwah kaluihan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Nanging anake istri punika nyinarang kaluihan anake lanang. 8 Santukan kawit anake lanang boyaja saking anake istri, nanging anake istri punika kawitnyane saking anake lanang. 9 Maliha boyaja anake lanang kakardi buat anake istri, nanging anake istri kakardi buat anak lanang. 10 Punika awinanipun mangdane sida kasaksinin antuk paramalaekate anake istri patut nganggen angkeb sirah, makadados ciri mungguing ipun kareh antuk sang lanang. 11 Yadianja asapunika sajeroning urip iragane sakadi anak Kristen, nenten wenten anak istri sane bebas saking anak lanang, tur tan wenten anak lanang sane bebas saking anak istri. 12 Santukan yadianja anake istri punika kawitipun saking anak lanang, nanging anake lanang kembasang antuk anak istri; tur saluiring sane wenten punika kawitipun saking Ida Sang Hyang Widi Wasa. 13 Ne mangkin durusang ngayunin, punapike patut anake istri ring perhyangan ngastawa ring Ida Sang Hyang Widi Wasa yen ipun nenten nganggen angkeb sirah? 14 Boyake buanane puniki sampun ngicen lawat ring semeton mungguing yen anak lanang marambut panjang punika nista, sakewanten buat anake istri, rambut panjang punika dados kabungahanipune. 15 Santukan rambut panjang punika kapaicayang ring anake istri minakadi dados angkeb sirahnyane. 16 Nanging yen wenten anak ngonjakang indike puniki, pasaur tiange, sapuniki: ring perhyangan, yadian iraga wiadin pasamuan druen Ida Sang Hyang Widi Wasa sane tiosan, tan wenten malih pidabdab-pidabdab sane lianan sajeroning ngamargiang pangubakti. 17 Ngeniang ring paindikan-paindikan sane pacang aturang tiang ring sor puniki tiang tan pacang muji semeton, santukan yen semeton ngwentenang pangubakti tan ngwetuang woh-woh sane becik, nanging woh-woh sane kaon. 18 Kapingarep pisan, tiang polih gatra mungguing di nujune pasamuane mabakti, irika wenten sane maroang-roangan ring pantaran semetone. Indike punika taler gugu tiang akidik. 19 Sujatinipun tiang nentenja angob, yen ring pantaran semetone wenten sagsag, mangdane sinah siraja ring pantaran parasemetone sane yakti patut. 20 Yening semeton mapunduh ngwentenang pangubakti, semeton nentenja nunas perjamuan Ida Sang Panembahan. 21 Santukan yen semeton majengan, semeton ngajengang ajengan sane bakta semeton suang-suang, kantos wenten sane seduk miwah wenten taler sane punyah. 22 Boyake semeton madue umah genah semetone majengan miwah nginum? Punapike awinanipun semeton nganistayang pasamuan druen Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur ngawinang kimud anake sane tiwas-tiwas? Napike sane patut aturang tiang ring semeton? Patutke tiang muji semeton? Sampun sinah tiang tan muji semeton! 23 Santukan paurukan sane sampun tampi tiang saking Ida Sang Panembahan, punika taler sane aturang tiang ring semeton. Inggih punika, daweg wengine Ida Hyang Yesus, Panembahan iragane kaserahang, Ida ngambil roti, 24 tur sasampune Ida ngastawa ngaturang panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ida ngompes-ngompes roti punika kadulurin antuk pangandika: "Ene awak Tiange ane kapaicayang teken cening, laksanayangja buka keto, anggon painget buat Tiang." 25 Asapunika taler sasampune usan marayunan Ida ngambil gelas, tur ngandika sapuniki: "Gelase ene gelas prajanjian anyar, ane kacap baan getih Tiange; sabilang cening nginem uli gelase ene, laksanayangja buka keto, anggon painget buat Tiang." 26 Santukan sabilang semeton ngajengang roti puniki miwah nginem saking gelase puniki, semeton nglumbrahang sedan Ida Sang Panembahan kantos Ida rauh malih. 27 Punika awinanipun sapasiraja ngajengang rotin Ida Sang Panembahan miwah nginum saking gelas Idane, nganggen cara sane tan patut, ipun madosa marep ring angga miwah rah Ida Sang Panembahan. 28 Tureksainja riin ragan semetone suang-suang, usan punika wau semeton kengin nunas roti miwah nginum saking gelase punika. 29 Santukan sapasiraja nunas roti miwah nginum saking gelase punika saha tan ngresep, mungguing perjamuane punika nuek ring anggan Ida Sang Panembahan, ipun ngundang pasisip buat dewekipune niri. 30 Punika awinane ring pantaran parasemetone akeh sane sakit miwah lemet, tur akeh sane seda. 31 Yening sadurunge punika iraga sampun nureksain dewek, iraga tan pacang keni pasisip Ida Sang Hyang Widi Wasa. 32 Nanging yening iraga keni pasisip saking Ida Sang Hyang Widi Wasa, iraga kurukang, mangdane iraga sampunang kasisipang sareng-sareng ring jagate puniki. 33 Punika awinanipun parasemeton, yening semeton mapunduh jaga nunas perjamuan Ida Sang Panembahan, jantosangja dumun semeton-semetone sane lianan. 34 Yening wenten semeton sane seduk, becikan ipun madaar dumun jumah, mangda sampunang papunduhan semetone kasisipang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. Ngeniang paindikan-paindikan sane tiosan pacang aturang tiang ring semeton yen tiang sampun rauh iriki.

1 Korintus 12

1 Sane mangkin, ngeniang indik paican Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. Parasemeton, tiang meled mangda semeton pada uning ring kawiaktianipun indik paica-paicane punika. 2 Semeton sampun pada uning, inggih punika ritatkala semeton dereng uning ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, semeton kareh antuk arca-arca sane padem, sane tansah ngawinang semeton kasasar. 3 Semeton patut uning, mungguing nenten wenten anak sane katuntun antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, pacang mabaos: "Yesus ento jlema kena temah!" Taler nenten wenten anak sane mrasidayang ngangkenin: "Ida Hyang Yesus punika Panembahan," sajabaning ipun katuntun antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 4 Paican Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa punika mawarni-warni, nanging makasami kapaicayang antuk Roh sane asiki punika. 5 Kadi asapunika taler wenten cara mawarni-warni buat ngaturang ayah ring Ida Sang Panembahan, nanging Panembahan sane kayahin punika wantah asiki. 6 Wenten kabisan sane mawarni-warni, buat ngamargiang ayah-ayahane punika, nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa sane asiki punika taler sane mapaica kabisan ring anake suang-suang, buat ngamargiang ayah-ayahanipune. 7 Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa nyinahang teja wedanan Idane ring anake suang-suang pabuat kabecikan iragane sareng sami. 8 Buat semeton sane adiri, Ida Sang Roh punika mapaica kabisan buat nglumbrahang orti sane mawibawa, buat semeton sane tiosan Ida taler mapaica kabisan buat nerangang kaweruhan. 9 Buat semeton sane tiosan, Ida mapaica kapracayan pamantuka ring Ida Hyang Yesus, raris buat semeton sane tiosan, Ida mapaica kuasa buat nyegerang anak sakit. 10 Buat semeton sane tiosan, Ida Sang Roh punika mapaica kuasa ngwentenang praciri sane ngangobin, tur buat semeton sane tiosan Ida mapaica pawisik Ida Sang Hyang Widi Wasa. Tur buat semeton sane tiosan Ida mapaica kabisan buat minayang paica sane rauh saking Ida Sang Roh miwah sane boya saking Ida. Buat semeton sane tiosan Ida mapaica kabisan buat mabaos antuk basa sane tawah-tawah; tur buat semeton sane tiosan Ida mapaica kabisan buat ngartiang basa sane tawah-tawah punika. 11 Nanging punika sinamian pakardin Ida Sang Roh sane asiki punika. Ida mapaica ring anake suang-suang manut sapakarsan Idane ngraga. 12 Ida Sang Kristus pateh sakadi awak manusane sane asiki, nanging akeh anggotanipun, samaliha yadiastu anggotanipune katah, nanging punika mawak asiki. 13 Kadi asapunika taler iraga sareng sami puniki, yadiastu bangsa Yahudi wiadin bangsa boya Yahudi, anak sane dados panjak miwah anak sane merdeka, sami sampun kalukat dados mawak tunggal antuk Ida Sang Roh sane pateh tur iraga sareng sami kicen Ida Sang Roh sane asiki punika. 14 Santukan awak manusane punika boyaja kawangun antuk anggota asiki kewanten, nanging akeh anggotanipune. 15 Yen cokore mabaos: "Sawireh tiang tidongja lima, dadinne tiang tusing milu dadi anggotan awake ento," punapike ulihan punika cokore punika yakti boya dados anggotan sikiane punika? 16 Samaliha yen karnane mabaos: "Sawireh tiang tidong mata, dadinne tiang tusing milu dadi anggotan awake ento." Punapike ulihan punika ipun yakti boya dados anggotan sikiane punika? 17 Upami yen sikiane punika makasami dados panyingakan, ring dijake karnane punika? Samaliha yen makasami sikiane punika dados karna, ring dijake irunge? 18 Sujatinne Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun ngardi asing-asing anggota sikiane punika, mabina-binayan manut sapakarsan Idane. 19 Upami yen sane wenten wantah anggota sikian kewanten, sinah ipun tan dados kawastanin sikian. 20 Kasinahanipun, yadiastu ipun akeh anggotanipun, nanging sikiane punika wantah asiki. 21 Punika awinanipun panyingakane tan kengin mabaos ring tangane: "Icang tusing merluang cai." Asapunika taler sirahe tan kengin mabaos ring cokore: "Icang tusing merluang cai." 22 Samaliha yening katlektekang, sujatinipun anggota sane pakantenanipun kirang maguna, anggotane punika sane pinih mapikenoh. 23 Buat anggotan iragane sane pakantenanipun kirang maji, punika sane ajiang iraga pisan. Tur anggota sane kirang becik, punika banget pisan antuk iraga ngrunguang. 24 Indike punika tan kabuatang antuk anggotan iragane sane sampun becik. Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun ngwangun sikian iragane kadi asapunika becikipun, kantos anggota-anggota sane kirang mulia sampun kajiang, sabecik-becikipun. 25 Kadi asapunika sikiane punika nenten maperang-perang, nanging mangda sakancan anggotan sikiane sane mabina-binayan punika pada saling runguang. 26 Punika awinane, yen wenten anggota sane nandang kewuh, anggota sane tiosan taler sareng-sareng ngrasayang. Tur yen wenten anggota sane kajiang anggota sane tiosan taler sareng-sareng masuka rena. 27 Kadi asapunika parasemeton sinamian puniki dados anggan Ida Sang Kristus, tur semeton suang-suang dados anggotan anggan Idane. 28 Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun ngamanggehang linggih sane mawarni-warni ring pantaran pasamuane, inggih punika: linggih sane kaping pisan dados utusan Ida Hyang Yesus, sane kaping kalih dados nabi, sane kaping tiga dados guru. Taler wenten semeton sane polih paica kabisan buat ngwentenang katawahan, wenten sane kicen kabisan nyegerang anak sakit, wenten sane kicen kabisan nulungin anak lianan wiadin mimpin anak lian miwah wenten sane kicen kabisan mabaos nganggen basa sane tawah-tawah. 29 Ipun sareng sami punika, boya makasami dados utusan Ida Hyang Yesus, boya makasami dados nabi, wiadin dados guru. Ipun sareng sami boya makasami polih paica kabisan buat ngwentenang katawahan, 30 miwah kabisan buat nyegerang anak sakit, wiadin kabisan buat mabaos nganggen basa sane tawah-tawah miwah kabisan buat nerangang basa sane tawah-tawah punika. 31 Duaning punika usahayangja ragan semetone mangda pada polih paica sane pinih utama. Paica sane pinih utama, inggih punika, sakadi sane menggah ring sor puniki.

1 Korintus 13

1 Yadiastu tiang uning mabaos antuk basa manusa mawarni-warni miwah basa malaekat, nanging yen tiang tan maderbe kapitresnan, baos tiange tan bina kadi suaran gong sane macegur wiadin suaran tawa-tawane sane maklempung. 2 Yadiastu tiang polih wara nugraha buat midartayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa, wiadin tiang uning ring saananing pepingitan miwah widagda ring sakancaning kaweruh, samaliha yadianja tiang maderbe kapracayan sane sampurna, kantos mrasidayang ngisidang gunung, nanging yan tiang tan maderbe kapitresnan, indike punika sami taler nenten mapikenoh. 3 Samaliha yadian saluiring paderbean tiange padanaang tiang, tur tiang lila nyerahang padewekan tiange mangda katunjel, nanging yening tiang tan maderbe kapitresnan, indike punika sami tan wenten pikenohipun buat tiang. 4 Kapitresnane punika sabar miwah welas asih; kapitresnane punika nenten iri ati tur nenten nyumbungang dewek samaliha nenten mrekak. 5 Kapitresnane punika tan pacang nglaksanayang paindikan sane kaon, samaliha tan ngrereh bati buat padewekanipun kewanten, tur nenten gelis brangti miwah nenten seneng muntil kapelihan anak lian. 6 Kapitresnane punika nenten seneng ring paindikan-paindikan sane corah, nanging seneng ring paindikan-paindikan sane patut. 7 Kapitresnane punika tan naenin nguon ati, tur kapracayannya, pangajap-ajap miwah kasabarannyane setata langgeng. 8 Kapitresnane punika langgeng. Nanging indik pawisik Ida Sang Hyang Widi Wasa punika jaga wenten masa pamuputipun. Paica kabisan buat mabaos nganggen basa sane tawah-tawah taler pacang wenten pamuputipun. Samaliha karirihane taler pacang wenten pamuputipun. 9 Santukan karirihan miwah pawisik Ida Sang Hyang Widi Wasa sane kapaicayang ring iraga punika durung sampurna. 10 Nanging yening sane sampurna punika sampun rauh, sane nenten sampurna punika pacang ical. 11 Daweg tiange kantun alit, tiang mabaos kadi anak alit, pangrasan tiange taler sakadi anak alit, tur pepineh tiange taler sakadi anak alit. Nanging sane mangkin sasampune tiang madewek kelih, kawentenan tiange sakadi anak alit punika kutang tiang. 12 Santukan sane mangkin kawentenan iragane kantun sakadi anake mabalih lawat ring mekane, kantun saru pakantenanipun. Nanging benjang wekas, iraga pacang kapanggih mapadu arep. Sane mangkin tiang uning wantah akidik, nanging benjangan makasami sane uningin tiang, punika pacang sampurna sakadi Ida Sang Hyang Widi Wasa wikan ring tiang saha sampurna. 13 Dadosipun sane mangkin kantun tigang paindikan inggih punika kapracayan, pangajap-ajap miwah kapitresnan; nanging sane pinih utamana saking pantaran sane tetiga punika, inggih punika kapitresnan.

1 Korintus 14

1 Duaning punika usahayangja mangda semeton madue kapitresnan. Samaliha ulatija paica-paica sane kapaicayang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, minakadinipun pisan mangda semeton polih midartayang pawisik Ida Sang Hyang Widi Wasa. 2 Anake sane mabaos nganggen basa sane tawah-tawah punika, ipun boya mabaos ring manusa, nanging ipun matur ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, santukan tan wenten anak sane mrasidayang ngresep basa sane tawah-tawah punika. Malantaran antuk kuasan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun maosang kasujatian-kasujatian sane pingit. 3 Nanging anake sane midartayang pawisik Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun midartayang pawisik punika ring manusa, baosipune punika mitulungin, mituturin miwah nglipur. 4 Anake sane mabaos antuk basa sane tawah-tawah punika, ipun ngentegang manahipune niri, nanging anake sane midartayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa ipun ngentegang manah pasamuane sareng sami. 5 Tiang edot mangda semeton sareng sami mrasidayang mabaos nganggen basa sane tawah-tawah, nanging langkung-langkung malih edot tiange mangda semeton pada mrasidayang midartayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Santukan anake sane midartayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa punika kantun luihan bandingang ring anake sane mabaos nganggen basa sane tawah-tawah, sajawining yening wenten anak ring pasamuan, sane mrasidayang nerangang dagingipune, mangda pasamuane sareng sami prasida polih pitulungan. 6 Inggih parasemeton, yen tiang ngrauhin semeton, tur tiang mabaos ring ajeng semetone antuk basa sane tawah-tawah, napike pikenohipun? Sampun janten nenten wenten pikenohipun. Sajawining yening tiang taler mamuat pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa, wiadin pangweruhan wiadin pawisik Ida Sang Hyang Widi Wasa, wiadin paurukan. 7 Pateh sakadi suling miwah rebabe, gegambelan sane tan mangkihan, sapunapi jaga antuk anake uning minayang tabuh suling wiadin rebab punika, yening suling miwah rebab punika tan mabinayan suaranipun. 8 Yening suaran trompete nenten karuan-karuan, sapasirake sregep jaga sayaga maperang? 9 Kadi asapunika taler semeton-semeton sane mabaos antuk basa sane tawah-tawah. Yening semeton nenten mapidarta nganggen basa sane terang, sapunapike antuka anake tiosan jaga ngresep ring sane baosang semeton? Yen kadi asapunika, semeton tan bina sakadi anak sane mabaos ngajak embang. 10 Akeh pisan wenten basa mawarni-warni ring jagate. Nanging yadiastu kadi asapunika, tan wenten basa sane tan madue arti. 11 Yening tiang tan ngresep ring artin basane punika, tiang tan bina sakadi anak asing ring arepan anake sane nganggen basane punika, tur anake punika taler dados anak asing buat tiang. 12 Asapunika taler arepa ring semeton. Semeton nyaratang pisan mangdane polih paica saking Ida Sang Roh, nanging sane pinih utamana, mangda semeton migunayang paicane punika buat ngentegang manah pasamuane. 13 Anake sane mabaos antuk basa sane tawah-tawah, ipun patut mapinunas mangda ipun taler polih paica buat ngartiang indik sane baosang ipun punika. 14 Yen tiang ngastawa ngangge basa sane tawah-tawah, sane ngastawa punika roh tiange, nanging pepineh tiange tan sareng ngastawa. 15 Napike sane patut laksanayang tiang? Tiang pacang ngastawa antuk roh tiange, nanging taler antuk pepineh tiange; tiang pacang makidung antuk roh tiange, nanging tiang taler pacang makidung antuk pepineh tiange. 16 Yan semeton ngastawa matur panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa antuk roh kewanten, sapunapike antuka masinggihang pangastawan semetone olih parasemetone sane lianan, sane sareng-sareng mapunduh irika? Ipun nenten mrasidayang ngresep ring sane baosang semeton punika. 17 Yadiastun pangastawan panyuksman semetone ring Ida Sang Panembahan punika becik pisan, nanging tan mapikenoh buat semeton sane tiosan. 18 Tiang matur panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, santukan tiang duegan ring semeton sajeroning mabaos antuk basa sane tawah-tawah. 19 Nanging ring papunduhan-papunduhan pasamuane, tiang demenan ngucapang baos limang buku sane prasida karesep antuk anak tios, bandingang ring ngamedalang basa sane tawah-tawah panyiuan nanging tan karesep antuk ipun. 20 Parasemeton, sampunangja semeton makta pakayunan sakadi anak alit. Ring sajeroning kadursilan, becikan ragane sakadi anak alit, nanging ring sajeroning pakayunan mangda semeton sakadi anak sane sampun kelih. 21 Ring Cakepan Sucine wenten kasuratang kadi asapuniki: "Ulun bakal masabda teken bangsane ene malantaran anak ane nganggon basa ane tawah-tawah, muah malantaran wong sunantara. Nanging bangsane ene masih tusing nyak madingehang sabdan Ulune. Sapunika sabdan Ida Sang Panembahan." 22 Paica basa sane tawah-tawah punika dados bukti, boya buat semeton sane pracaya, nanging buat anak sane nenten pracaya; nanging paica buat midartayang pawisik Ida Sang Hyang Widi Wasa, punika dados bukti boya buat anak sane nenten pracaya, nanging buat semeton sane pracaya. 23 Yening nuju pasamuane mapunduh, raris semeton suang-suang pada mabaos antuk basa sane tawah-tawah, raris wenten rauh anak tios, sane durung pracaya, boyake ipun pacang mitaenang mungguing semeton sareng sami sampun pada buduh? 24 Nanging yening semeton sami pada midartayang pawisik Ida Sang Hyang Widi Wasa, raris wenten rauh anak tios, wiadin anak sane nenten pracaya, ipun pacang uning ring dewek madosa malantaran pawisik sane piragi ipun punika, tur ipun pacang katepasin antuk pawisik sane piragi ipun punika. 25 Saananing dosa-dosa sane mengkeb ring manahnyane sami pacang kasinahang, kantos ipun ngasorang dewek tur mabakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, saha mariangken: "Yakti wenten Ida Sang Hyang Widi Wasa ring pantaran semetone." 26 Parasemeton, yening semeton mapunduh praya ngwentenang pangubakti, sampun sapatutipun semeton suang-suang pada maturan, inggih punika wenten sane ngaturang kidung, wenten sane ngaturang paurukan, wiadin nyinahang sipta jati saking Ida Sang Hyang Widi Wasa, wiadin paica basa sane tawah-tawah wiadin paica buat nerangang basa sane tawah-tawah punika, mangdane sami punika mapikenoh buat pasamuane. 27 Yening wenten semeton sane mabaos antuk basa sane tawah-tawah, sampunang langkung ring sareng kekalih wiadin tetiga, tur mangda ipun slegenti. Samaliha mangda wenten semeton tiosan sane nerangang indik sane baosang ipun punika. 28 Yening tan wenten sane mrasidayang nerangang, becikan semetone sane mabaos nganggen basa sane tawah-tawah punika mendep ring papunduhane punika. Yening ipun mabaos becikan ipun mabaosan praragayan, wiadin ring Ida Sang Hyang Widi Wasa kewanten. 29 Anake sane sampun nampi pawisik saking Ida Sang Hyang Widi Wasa punika, adiri wiadin sareng kalih, patut ipun midartayang pawisike punika, tur anake sane tiosan patut nimbangin sane sampun kabaosang punika. 30 Nanging yening daweg punika pet wenten semeton sane sareng-sareng mapunduh irika polih paica pawisik saking Ida Sang Hyang Widi Wasa, semeton sane sedek mabaos punika becikan meneng dumun. 31 Parasemeton sami pada kalugra midartayang pawisik Ida Sang Hyang Widi Wasa, sakewanten slegenti, mangdane semeton sami pada polih peplajahan tur kapracayan semetone kakukuhang. 32 Paica indik midartayang pawisik Ida Sang Hyang Widi Wasa punika patut kawawa antuk anake sane nampi paicane punika, 33 santukan sane kakarsayang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa mangda semeton tentrem rahayu, boya maiegan. Pateh sakadi ring sakancan papunduhan-papunduhan pasamuan kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 34 Semeton-semeton sane istri mangda pada meneng ring papunduhan pasamuane. Ipun tan kalugra mabaos. Ipun patut tansah satinut ring prentah, sakadi sane inucap ring Pidabdab Torat Yahudine. 35 Yening ipun mamanah uning ring satunggiling paindikan, becikan sasampune rauh jumah, ipun mataken ring somahnyane. Santukan kawastanin kirang patut yen anak istri mabaos ring tengah-tengah papunduhan pasamuane. 36 Punapike sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa punika prasida metu saking semeton? Punapike sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa wantah katiba ring semeton kewanten? 37 Yening wenten semeton sane marasa ring sikian, mungguing ipun punika utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa wiadin anak sane nampi paican Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun patut uning mungguing sane aturang tiang ring semeton puniki pituduh Ida Sang Panembahan. 38 Yening ipun tan nyak nglinguang atur tiange, semeton taler sampunang nglinguang ipun. 39 Punika awinanipun parasemeton, usahayangja ragan semetone mangda polih paica midartayang pawisik Ida Sang Hyang Widi Wasa, nanging semeton sane mabaos antuk basa sane tawah-tawah sampunang tombahanga. 40 Laksanayangja paindikane punika makasami saha becik tur manut ring tata krama.

1 Korintus 15

1 Sapanglanturipun parasemeton, sane mangkin tiang mamanah mapakeling ring semeton indik Orti Rahayu sane sampun pidartayang tiang ring semeton, sane sampun tampi semeton, tur sane sungkemin semeton. 2 Semeton jaga karahayuang antuk Orti Rahayune punika, asal semeton tansah pageh nyungkemin, sakadi sane sampun pidartayang tiang ring semeton, sajawining yening kapracayan semetone punika tan mapikenoh. 3 Sane aturang tiang ring parasemeton puniki, paindikan sane sampun tampi tiang, inggih punika paindikan sane pinih utamana, indik Ida Sang Kristus sampun seda malantaran dosa-dosan iragane, sakadi sane sampun sinurat ring Cakepan Sucine. 4 Ida sampun kapendem, tur Ida sampun katangiang malih ring rahinane sane kaping tiga, taler manut sakadi sane sampun kasurat ring Cakepan Sucine. 5 Ida sampun makantenang raga ring Dane Petrus, tur sasampune punika Ida taler makantenang raga ring utusan Idane makaroras. 6 Sasampune punika Ida taler makantenang raga ring parasisian Idane sane lintangan ring limang atus akehipun. Parasemeton punika akeh sane kantun urip rauh mangkin. Nanging saking pantaranipune wenten taler sane sampun padem. 7 Sapanglanturipun Ida taler makantenang raga ring Dane Yakobus miwah ring parautusan Idane sami. 8 Ring pamuput pisan Ida makantenang raga ring sikian tiange, yadiastun tiang puniki nenten pisan pantes. 9 Tiang puniki utusan Ida Sang Panembahan, sane pinih sor. Sujatinipun tiang tan pisan pantes kawastanin utusan Idane, sawetning tiang sampun nyangsarain pasamuan druen Ida Sang Hyang Widi Wasa. 10 Nanging tiang dados sakadi mangkin puniki, tan lian wantah saking sih pasuecan Idane sane kapaicayang ring tiang punika nentenja nirguna. Tungkalikanipun, tiang sampun ngaturang ayah saratan ring parautusan Idane sane tiosan. Yadiastu indike punika boyaja ulihan tiang, nanging wantah masrana sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane makarya ring urip tiange. 11 Punika awinanipun, yadian Orti Rahayune punika rauhnya saking tiang, wiadin saking parautusan sane tiosan, makasami punika pateh tur punika sane sampun sungkemin semeton. 12 Sane mangkin, tiang parautusan sami pada midartayang mungguing Ida Sang Kristus sampun katangiang saking pantaran anake padem. Napi awinanipun ring pantaran semetone jeg wenten sane maosang mungguing nenten wenten anak padem sane pacang kauripang malih? 13 Yening yuakti anake padem nenten kauripang malih, Ida Sang Kristus taler nenten pacang katangiang. 14 Tur yening Ida Sang Kristus nenten katangiang saking pantaran anake padem, tan wenten sane patut pidartayang tiang, tur tan wenten sane patut pracayain parasemeton. 15 Langkungan ring punika, yening sawiakti anake padem nenten pacang kauripang malih, sampun sinah tiang puniki mobab pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, santukan tiang sampun nuturang, mungguing Ida Sang Kristus sampun katangiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane sujatinipun Ida nenten katangiang. 16 Santukan yen yakti anake padem nenten kauripang, Ida Sang Kristus taler tan pacang katangiang. 17 Samaliha yen Ida Sang Kristus nenten katangiang, nirguna pisan kapracayan semetone, tur indike punika mapiteges, mungguing semeton kantun tetep ring sajeroning dosa-dosan semetone. 18 Kadi asapunika taler nirguna pisan sakancan anake sane sampun padem, sane pracaya ring Ida Sang Kristus. 19 Samaliha yen pangajap-ajap iragane ring Ida Sang Kristus, wantah sakantun iraga urip ring mrecapada iriki kewanten, dadosipun iraga puniki manusa sane paling lacura saking pantaran manusane ring mrecapada puniki. 20 Nanging sujatinipun Ida Sang Kristus sampun katangiang saking pantaran anake padem, tur puniki dados jaminan, mungguing anake padem taler pacang katangiang. 21 Pateh sakadi Sang Pati rauh ring jagate malantaran jadma adiri, kadi asapunika taler malantaran Anak adiri, anake padem pacang kauripang malih. 22 Santukan pateh sakadi manusane sami padem, malantaran patunggilan ipun ring Adam, asapunika taler malantaran patunggilan ring Ida Sang Kristus, jadmane sami jaga kauripang malih. 23 Sami jaga kauripang manut giliran ipun suang-suang. Ida Sang Kristus dados pangawit, sasampune punika wau parapadruen Idane, ritatkala panemayan rauh Idane. 24 Sasampune punika raris rauh masa pamuput; inggih punika sasampun Ida Sang Kristus ngaonang sakancaning pararatune, parapamrentah miwah saananing kakuasane, Ida raris ngaturang pamrentahan Idane ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ida Sang Aji. 25 Santukan Ida Sang Kristus patut mrentah jagate puniki, ngantos sawatek meseh Idane kadadosang panjekjekan cokor Idane antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 26 Meseh Idane sane kapamuput, sane pacang kaonang Ida, inggih punika Sang Pati. 27 Santukan manut kecap Cakepan Sucine saluiring sane wenten sami sampun kadadosang nungkul ring buk padan Idane antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. Sane kabaos "saluiring sane wenten" punika, sinah Ida Sang Hyang Widi Wasa sane ngawinang makasami pada nungkul ring buk padan Ida Sang Kristus, Ida tan sareng ketang sajeroning sane nungkul punika. 28 Sasampune saluiring sane wenten sami kadadosang nungkul ring buk padan Ida Sang Kristus, raris Ida Sang Kristus sane maraga Sang Putra pacang nungkul ring buk padan Ida Sang Aji, sane sampun ngawinang saluiring sane wenten tumungkul ring buk padan Ida Sang Putra, mangdane ring pamuput Ida Sang Hyang Widi Wasa ngraga nitah makasami. 29 Sapunapike indik anake sane kalukat malantaran anake padem? Napike sane ajap-ajap ipun? Yening yakti sakadi baos anake, mungguing anake padem tan pacang kauripang, napike awinane ipun lila kalukat malantaran anake sane sampun padem? 30 Kadi asapunika taler tiang sareng sami, napike awinanipun tiang purun ngarepin baya nyabran rahina? 31 Parasemeton, nyabran rahina tiang ngarepin baya pati. Tiang mabaos kadi asapunika, malantaran kabungahan tiange ring parasemeton, santukan semeton wenten sajeroning Ida Sang Kristus, Panembahan iragane. 32 Yening tiang matarung nglawan sato galak irika ring kota Epesus, wantah madasar antuk tetimbangan kamanusan kewanten, napike pikenohipun buat tiang? Yening yakti anake padem tan pacang kauripang, boyake becikan sakadi baos anake: "Ngiringja iraga masuka-sukaan mangan nginum, santukan benjang iraga jaga padem." 33 Sampunangja semeton kantos pekelin anak! "Pagubugan sane kaon punika ngrusak solahe sane becik." 34 Pada elingja ring raga tur sampunangja ngardi dosa malih! Semeton sapatutipun marasa kimud, santukan ring pantaran parasemetone malih wenten semeton sane durung uning ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 35 Minab wenten anak sane mataken: "Sapunapike antuka anake sane padem pacang kauripang malih? Samaliha sapunapi pacang rupan padewekanipune sane kauripang punika?" 36 Semeton yakti kalintang jugul! Saluiring bibit sane tandur semeton ring tegale, ipun tan pacang mentik yen ipun durung padem dumun. 37 Tur bibit sane tandur semeton punika kantun marupa wewijian, minakadinipun padi wiadin sane tios-tiosan, boya mapunya sakadi tetanduran sane jaga mentik. 38 Nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa maicain ipun punya manut sapakarsan Idane: sabilang awiji kicen punya suang-suang. 39 Sakancan sane murip, nenten pateh makasami dagingipune. Daging manusane mabinayan ring daging satone, daging paksine taler bina, daging ulam segarane taler bina. 40 Kadi asapunika taler indik saananing sane wenten ring langite miwah saananing sane wenten ring jagate; saananing sane wenten ring langite kaluihannyane mabinayan ring kaluihan saananing sane wenten ring jagate. 41 Kaluihan suryane mabinayan ring kaluihan bulane. Kaluihan bulane bina ring kaluihan bintang-bintange, taler kaluihan bintange sane asiki tan pateh ring kaluihan bintange sane tiosan. 42 Kadi asapunika taler indik anake padem sane pacang kauripang. Rikala ipun katanem kawentenanipune tan langgeng, nanging rikala ipun kauripang benjangan, kawentenanipune langgeng. 43 Rikala ipun katanem kawentenanipune kaon tur lemet, nanging rikala ipun kauripang, kawentenanipune luih tur kukuh. 44 Sane katanem punika sikian sekala, nanging sane kauripang punika sikian niskala. Yening wenten sikian secara sekala, wenten taler sikian niskala. 45 Sakadi sane sampun kasuratang ring Cakepan Sucine: "Manusane sane pangawit inggih punika Adam, dane kakardi kadadosang jadma sane urip", nanging Adam sane wekasan, punika maraga Roh sane nguripang. 46 Sane rauh dumunan punika boya sane niskala, nanging sane sekala; usan punika wau rauh sane niskala. 47 Adam sane pangawit punika kakardi antuk buk, nanging Adam sane kaping kalih punika kawitnyane saking suarga. 48 Sawatek sane kawitipun saking buk, punika pateh sakadi anake sane kawitipun saking buk. Tur sawatek sane kawitipun saking suarga, punika taler pateh sakadi anake sane rauh saking suargan. 49 Pateh sakadi iraga sane mangkin marupa sakadi anak sane kawitipun saking buk, benjangan iraga jaga dados sakadi Anak sane saking suarga punika. 50 Parasemeton, pidaging atur tiange, inggih punika: Mungguing sikian iragane sane kawitnya saking daging miwah rah puniki tan pacang polih bagian sajeroning pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Samaliha manusa sane tan langgeng nenten mrasidayang dados manusa sane langgeng. 51 Pirengangja paindikan sane pingit puniki: Iraga puniki tan makasami pacang padem, nanging digelis iraga sareng sami puniki jaga kubah, 52 sajeroning akijapan, inggih punika rikala trompete sane kapamuput masuara. Santukan rikala trompete pacang masuara, jadmane sane padem pacang kauripang sajeroning kawentenan sane langgeng, tur iraga puniki sareng sami pacang kubah. 53 Paindikan sane pacang rusak puniki patut ngrangsuk paindikan sane tan pacang rusak, tur sane nyidayang padem puniki patut ngrangsuk sane tan nyidayang padem. 54 Duaning punika sasampune sane jaga rusak puniki ngrangsuk pangangge sane tan sida rusak miwah sane nyidayang padem sampun ngrangsuk pangangge sane tan nyidayang padem, irika pacang tegep kecap Cakepan Sucine sane kasurat asapuniki: "Sang Pati sampun kaon, Sang Menang sampun unggul." 55 "Ih Pati dija jani kamenangan ibane? Ih Pati dija jani kasaktian ibane?" 56 Kasaktian patine punika dosa, tur kakuasan dosane punika kawitnya saking Pidabdab Torate. 57 Nanging puji suksma pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane sampun ledang mapaica kamenangan ring iraga malantaran Ida Sang Kristus, Panembahan iragane. 58 Punika awinanipun parasemeton tiange, pada pagehangja kapracayan semetone, sampunang onyah-anyih. Pada antengja ngaturang ayah sajeroning pakaryan Ida Sang Panembahan! Santukan semeton sami sampun pada uning, mungguing ayah-ayahan semetone pamantuka ring Ida Sang Panembahan punika, nentenja pacang nirgawe.

1 Korintus 16

1 Sane mangkin ngeniang jinah sane jaga katurang ring parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane wenten ring jagat Yudea, laksanayangja sakadi sane sampun tuturang tiang ring pasamuan-pasamuane ring wewengkon Galatia. 2 Nyabran rahina Redite, mangda semeton suang-suang nganehang jinah semetone akidik manut pikolih semetone suang-suang, tur punduhangja, mangda rikala tiang rauh, semeton nenten repot malih munduhang jinahe punika. 3 Yening tiang sampun rauh, sapasiraja sane pracayain semeton, punika jaga utus tiang ka kota Yerusalem buat makta padanan semetone tur pacang kadulurin antuk surat buat pasamuane irika. 4 Yening semeton marasa perlu mangda tiang taler sareng mrika, tiang pacang luas nyarengin ipun. 5 Tiang misadia jaga ngrauhin semeton, sasampune tiang nglintangin wewengkon Makedonia, santukan sane mangkin tiang sedekan mamargi jaga nglintang irika. 6 Tiang mamanah masandekan ajebos ring genah semetone, minab kantos lintang masan dingin. Sasampune punika semeton mrasidayang nulungin tiang buat nerusang pamargin tiange. 7 Tiang tanja mamanah ngrauhin semeton wantah aslabsaban kewanten, nanging tiang mamanah sue sareng-sareng ring parasemeton, yening Ida Sang Panembahan ledang. 8 Nanging tiang pacang jenek irika ring kota Epesus, ngantos rauh Rerainan Pentakostane, 9 santukan irika tiang polih sela becik pisan buat ngamargiang pakaryan sane ageng tur penting, yadiastuja akeh anak sane nungkasin. 10 Yening Timotius ngrauhin semeton, tampija ipun, santukan ipun taler dados pangayah Ida Sang Panembahan, pateh sakadi tiang. 11 Sampunangja kantos wenten semeton sane nganistayang ipun! Nanging tulunginja ipun, mangdane ipun mrasidayang nglanturang pamarginipune saha rahayu, mangda ipun gelis mawali ring tiang, santukan tiang sareng semeton-semeton tiosan sampun sue nyantosang rauhipune. 12 Ngeniang ring semeton iragane Apolos, tiang sampun ping kuda-kuda mapangedih ring ipun, mangda ipun nyak rauh ninjoin semeton iriki, sareng ring semeton-semetone sane lianan. Nanging ipun durung mrasidayang ngrauhin semeton mangkin. Benjangan yen wenten sela sane becik, sinah ipun pacang rauh. 13 Ring pamuput pada yatnaja semeton! Pagehangja kapracayan semetone! Semeton patut wanen, tur kukuh bakuh! 14 Laksanayangja saluiring pakaryan semetone madasar antuk kapitresnan. 15 Parasemeton sampun pada uning, mungguing Stepanus miwah kulawarganipune, ipun dados anak Kristen sane pangawit ring jagat Akaya. Ipun sampun ngayahin parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Punika awinanipun tiang nunas mangda semeton, 16 satinut ring pimpinan anake sane sakadi Stepanus punika, tur taler ninutin sakancan anake sane sampun tuyuh sareng-sareng makarya ring ipun. 17 Tiang marasa liang ring manah uli krana rauhipun Stepanus, Portunatus miwah Akaikus, santukan ipun sampun ngentenin parasemeton. 18 Ipun sampun ngranayang liang idep tiange, sakadi ipun ngliangang idep semetone sareng sami. Anake sane kadi asapunika patut kajiang. 19 Pasamuan-pasamuan sane wenten ring jagat Asia ngaturang pangayu bagia ring semeton pasamuan sareng sami. Kadi asapunika taler Akwila miwah Priskila rauhing pasamuane sane wenten ring umahipune taler ngaturang pangayu bagia buat semeton sareng sami. 20 Taler parasemeton sane wenten irika sami ngaturang pangayu bagia ring semeton. Pada saling aturin pangayu bagiaja ring pantaran parasemetone maduluran pangaras sane suci. 21 Tiang Paulus taler ngaturang pangayu bagia malantaran tampak liman tiange niri. 22 Sapasiraja sane tan tresna bakti ring Ida Sang Panembahan, mangda ipun keni pasisip Ida Sang Hyang Widi Wasa. 23 Maranatha! Duh Ratu Panembahan, gelisangja rauh! Sih pasuecan Ida Hyang Yesus, Panembahan iragane nyarengin semeton sareng sami. 24 Tresna asih tiange taler nyarengin semeton sareng sami sajeroning Ida Sang Kristus Yesus.

2 Korintus 1

1 Surat saking tiang Paulus, sane dados utusan Ida Sang Kristus Yesus malantaran pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah saking Timotius semeton iragane, katur ring pasamuan druen Ida Sang Hyang Widi Wasa sane wenten ring kota Korintus miwah semeton parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa ring sawewengkon jagat Akayane. 2 Sih pasueca lan sutrepti rahayu saking Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ajin iragane miwah saking Ida Sang Hyang Yesus Kristus tumurun ring parasemeton sareng sami. 3 Ngiringja iraga matur panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ajin Ida Sang Hyang Yesus Kristus, Panembahan iragane, Sang Aji sane mahaasih, Widi sane maraga witing sakancan pitulungan. 4 Ida sane mapaica pitulungan ring iraga ring saananing kamewehan iragane, mangdane iraga mrasidayang ngaturang pitulungan ring parasemeton sane katempuh antuk kamewehan sane mawarni-warni, antuk pitulungan sane tampi iraga saking Ida Sang Hyang Widi Wasa. 5 Pateh sakadi iraga puniki sampun kicen eduman sane katah pisan ring sajeroning kasangsaran Ida Sang Kristus, kadi asapunika taler malantaran Ida Sang Kristus iraga prasida nampi pitulungan Idane sane luih. 6 Yening tiang nandang kamewehan, tiang nandang kamewehan buat nulungin semeton miwah pabuat karahayuan semetone. Yening tiang polih pitulungan, semeton taler polih pitulungan tur kicen kuasa, mangdane semeton pageh tur sabar, rikala semeton nandang sangsara sane pateh sakadi sangsarane sane nibenin padewekan tiange. 7 Duaning punika pangajap-ajap tiange ring semeton tan obah, santukan tiang uning mungguing semeton sampun polih duman saking sangsaran tiange, kadi asapunika taler jaga polih duman pitulungan saking pitulungan sane sampun tampi tiang. 8 Parasemeton, tiang meled pisan mangda semeton sami pada uning ring sangsara sane sampun nepen padewekan tiange ring wewengkon Asia. Sangsarane sane nibenin tiang kalangkung ageng tur abot. Tiang sampun tan mitaenang ring dewek tiange pacang kantun urip. 9 Daweg punika tiang marasa sakadi anak sane keni danda pati. Nanging paindikane punika mamargi kadi asapunika, mangdane tiang puniki sampunang jaga ngandelang dewek tiange niri, nanging mangda pracaya tur suksrah ring Ida Sang Hyang Widi Wasa sane kuasa nguripang anake sane padem. 10 Ida sampun ngluputang tiang saking baya pati sane ngresresin pisan, tur Ida pacang ngluputang tiang. Ida kewanten sane ajap-ajap tiang, santukan Ida pacang malih ngrahayuang tiang, 11 malantaran pangastawan semetone pabuat tiang, kadi asapunika taler, akeh pangastawane sane kunggahang pabuat tiang, pacang kadagingin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur tiang pacang kamertanin antuk Ida. Kadi asapunika taler akeh anake pacang matur panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa uli krana tiang. 12 Sane ngranayang tiang bungah ring manah, inggih punika manut kletegan manah tiange, mungguing idup tiange ring jagate, minakadinipun pisan sajeroning alap asih tiange ring semeton, sampun kawengku antuk kapolosan miwah cita nirmala saking Ida Sang Hyang Widi Wasa. Boya madasar kawicaksanan manusa, nanging madasar kawisesan sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 13 Sane unggahang tiang ring surate puniki, inggih punika paindikan-paindikan sane nyidayang kawacen tur karesepang antuk semeton. Pangajap-ajap tiange dumadakja semeton mrasidayang ngresep paindikane punika makasami, 14 inggih punika, paindikan sane mangkin wantah akidik karesep antuk semeton, mangdane rikala panemayan rauh Ida Hyang Yesus, semeton sareng sami jaga pada bungah uli krana tiang, kadi asapunika taler tiang bungah ring manah uli krana semeton sareng sami. 15 Tiang sampun marasa andel pisan ring paindikane puniki makasami, kantos pangawitipun tiang sampun ngrencanayang jaga ngrauhin semeton, mangda semeton kantos pingkalih nampi merta. 16 Tiang mamanah ngrauhin semeton rikalan tiange ka wewengkon Makedonia miwah rikalan tiange mawali saking wewengkone punika tiang mamanah simpang malih mriki, mangda semeton nulungin tiang buat nglanturang pamargin tiange ka jagat Yudea. 17 Boyaja sangkaning manah tiange onyah-anyih. Sujatinipun yen tiang ngardi rencana, boyaja tiang ngulahang dewek tiange kewanten, tur mangkin tiang mabaos: sawiakti, raris malih ajebosne: tan sawiakti. 18 Ida Sang Hyang Widi Wasa sane maraga satia dados saksi, mungguing janjin tiange ring semeton, boyaja "sawiakti" miwah "tan sawiakti". 19 Santukan Ida Hyang Yesus Kristus, Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane pidartayang tiang sareng Silas miwah Timotius ring pantaran parasemetone, boyaja maraga "sawiakti" miwah "tan sawiakti". Nanging tungkalikanipun, Ida Sang Kristus maraga "sawiakti". 20 Santukan sakatahing janjin Ida Sang Hyang Widi Wasa sami sampun dados sawiakti sajeroning Ida Sang Kristus. Punika awinanipun iraga mabaos "Amin", sajeroning Ida Sang Kristus Yesus buat ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa. 21 Ida Sang Hyang Widi Wasa ngraga sane sampun misekenang ring angen iragane, mungguing urip iragane nunggil ring Ida Sang Kristus. Ida Sang Hyang Widi Wasa ngraga sane sampun nyelik iraga, 22 tur sane sampun maicayang cihna ring iraga makadados padruen Idane. Ida maicayang Roh Idane malingga ring manah iragane, pinaka dados anceng pabuat sakancaning sane sampun kasediayang buat iraga sareng sami. 23 Ida Sang Hyang Widi Wasa wikan ring daging manah tiange, Ida aturin tiang dados saksin tiange, mungguing sane dados awinan tiang tan rauh ka kota Korintus, tan tios wantah majalaran tiang madalem semeton. 24 Boyaja tiang mamanah mrentah semeton ngeniang ring indik sane patut kapracayain, santukan tiang uning mungguing semeton sampun kuat sajeroning kapracayan. Tungkalikanipun, tiang mamanah nyarengin semeton makarya, buat ngulati kaliangan semetone.

2 Korintus 2

1 Sampun puput antuk tiang ngamanahin, mungguing yening tiang pacang ngrauhin semeton, tiang tan pacang ngawinang semeton sedih malih. 2 Santukan yen semeton sedih uli krana tiang, sapasirake sane pacang nglipur tiang, sajawining anake sane sampun sedih uli krana tiang punika? 3 Punika awinanipun tiang nulis surate puniki ring semeton. Yening tiang rauh, sampunang tiang nandang sedih uli krana semeton-semeton sane sapatutipun ngranayang tiang liang. Santukan tiang pracaya ring parasemeton, mungguing kaliangan tiange taler dados kaliangan semetone. 4 Tiang nulis surate puniki maduluran manah sane kalintang seksek, sedih, ngantos tiang tan mrasidayang ngampet yeh mata. Tiang ngaturang puniki boyaja mangda semeton maweweh-weweh sungsut, nanging mangda semeton pada uning ring ageng sih kapitresnan tiange ring semeton sami. 5 Ne mangkin yen wenten anak sane ngranayang kaduhkitan, boyaja tiang sane pacang nandang sedih, nanging semeton iriki sareng sami; mangda sampunang ngliwat antuk tiang matur, sakirang-kirangipun wenten makudang-kudang semeton saking pantaran semeton iriki sane nandang sedih. Tiang nenten nyak bes banget ring ipun. 6 Buat semeton-semeton sane sampun ngardi duhkita kadi asapunika, sampun cukup yen ipun sampun kasisipang antuk semetone sareng akeh. 7 Sane mangkin patut pisan semeton ledang ngampurayang ipun tur ngicen ipun panglipur mangdane ipun sampunang kantos sengkala uli krana sedihipune kalintang. 8 Duaning punika tiang mangkin nunas ring semeton, mangda semeton saking pitui nresnain ipun. 9 Puniki taler sane dados awinan tiange nulis surat ring semeton, mangda tiang prasida uning, punapike semeton yakti satinut ring saluiring paurukan tiange. 10 Sapasiraja sane sampun ampurayang semeton kiwanganipune, tiang taler ngampurayang ipun. Santukan yen tiang ngampurayang, yen prade wenten sane patut ampurayang tiang, indike punika laksanayang tiang ring ajeng Ida Sang Kristus, malantaran semeton, 11 mangdane Ratun Setane sampunang kantos polih jalaran ngereh iraga, santukan iraga sampun pada uning tetujon manahipune. 12 Rikala tiang sampun rauh ring kota Troas buat nglumbrahang Orti Rahayu indik Ida Sang Kristus, rasayang tiang Ida Sang Panembahan sampun mapaica margi ring tiang buat makarya irika! 13 Nanging yadianja sampun kadi asapunika, tiang tan marasa degdeg ring manah, santukan nyaman tiange Titus nenten panggihin tiang irika. Punika awinanipun tiang mapamit ring semeton-semetone irika tumuli nglanturang pamargi ka wewengkon Makedonia. 14 Nanging pujija Ida Sang Hyang Widi Wasa. Santukan malantaran patunggilan ring Ida Sang Kristus, tiang tan maren katuntun antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa ring margi kamenangan Idane. Tur malantaran tiang, Ida Sang Hyang Widi Wasa ngamiikang parab Ida Sang Kristus ring dija-dija. 15 Santukan tiang puniki satmaka ganda sane miik, sane katurang ring Ida Sang Hyang Widi Wasa antuk Ida Sang Kristus, sane gandannyane nglikub ring pantaran anake sane molih rahayu miwah sane nemu sengkala. 16 Buat anake sane pacang nemu sengkala, tiang satmaka ambun sawa sane ngranayang padem, nanging buat anake sane molih rahayu, tiang tan bina sakadi ambu sane nguripang. Nanging sapasirake sane jaga mrasidayang ngarepin karya sane kadi asapunika? 17 Tiang puniki boya pateh sakadi anak tiosan sane midartayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa sakadi anak madagang. Nanging santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane sampun ngutus tiang, kenginan tiang mabaos wantah amun patutipun kewanten. Sakadi parekan Ida Sang Kristus, tiang nyuksrahang dewek tiange ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa.

2 Korintus 3

1 Punapike tiang malih pacang nyumbungang dewek? Punapike perlu tiang ngedengang surat pujian ring semeton, wiadin nunas surat pujian saking semeton, sakadi sane sampun kalaksanayang antuk anake tiosan? 2 Sujatinipun semeton sareng sami sane makadados surat pujian buat tiang, sane katulis ring manah tiange, tur sane kuningin lan kawacen antuk anake sareng sami. 3 Santukan sampun sinah mungguing Ida Sang Kristus sane nulis surate puniki, tur kakirim malantaran tiang, sane katulis boyaja antuk tinta, nanging antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa sane nyeneng. Samaliha boyaja katulis ring papan sane malakar antuk batu, nanging ring atin manusane. 4 Tiang mabaos kadi asapunika santukan tiang pracaya ring Ida Sang Hyang Widi Wasa malantaran Ida Sang Kristus. 5 Sujatinipun tiang newek nenten mrasidayang pacang nglaksanayang pakaryane puniki, nanging kakuatan tiange wantah paican Ida Sang Hyang Widi Wasa. 6 Ida ngraga sane ngawinang tiang mrasidayang dados pangayah pasubaya sane anyar, inggih punika pasubaya sane mamuat pidabdab sane nenten matulis, nanging pidabdab sane saking Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. Santukan pidabdabe sane matulis punika ngawinang padem, nanging Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa punika nguripang. 7 Pidabdab Torate, punika sampun kukir marupa sasuratan ring papan batune. Tur rikala Pidabdab Torate punika kapaicayang, kaluihan Ida Sang Hyang Widi Wasa kasinahang, yadiastun cayan prarain dane Nabi Musa galangnyane sampun remrem, nanging caya punika kalintang terang, kantos bangsa Israel tan purun nganengneng prarain danene. Yening Pidabdab Torate sane ngranayang padem punika kadulurin antuk kaluihan sane kadi asapunika agengnya, 8 ambate agung kaluihan sane nyarengin anake sane ngancangin Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa punika. 9 Yening ayah-ayahan sane ngawinang manusane keni pasisip punika molih kaluihan ageng, ambate ageng ipun kaluihan ayah-ayahane sane ngawinang iraga kangkenin tan paiwang. 10 Dados kabaosang, malantaran wenten ipun kaluihan sane kalintang agung sane mangkin, kenginan kaluihan sane nguni punika sirna. 11 Santukan yening wenten kaluihan ring paindikan sane tan langgeng punika, napi malih ring paindikan sane langgeng punika. 12 Malantaran pangajap-ajap tiange sane kadi asapunika, ngawinang tiang purun ngamargiang indike punika. 13 Tiang bina pisan ring Dane Musa, sane nekep prarian danene mangdane bangsa Israel sampunang ngeton caya sane remrem tur sinah pacang sirna punika. 14 Pepinehipune sampun peteng dedet, punika awinanipun kantos rauh ring rahinane puniki, yening ipun mamaos Cakepan Suci Prajanjian Lawas, angkebe punika tan maren ngangkebin pepinehipune. Tur wantah malantaran nunggal ring Ida Sang Kristus kewanten angkebe punika mrasidayang kakaonang. 15 Kantos rauh mangkin, sabilang ipun mamaosin cakepan dane Nabi Musa, pepinehipune kangkebin. 16 Nanging angkebe punika kabukak, manut kecap Cakepan Sucine, kadi asapuniki: "Angkeb prarain Dane Musa kabukak, rikala dane manjing ka ayun Ida Sang Panembahan." 17 Kruna "Ida Sang Panembahan" iriki mapiteges Roh Ida Sang Hyang Yesus Kristus. Tur dijaja Roh punika malingga, irika wenten kamerdekaan. 18 Iraga sane mangkin nyinarang kaluihan Ida Sang Panembahan antuk prarai sane tan mangkeb. Tur kaluihane punika sane rauhnya saking Ida Sang Panembahan, sane maraga Roh, sane ngubah iraga kadadosang sayan pateh ring Ida, sajeroning kaluihan Idane.

2 Korintus 4

1 Malantaran sih pasuecan Idane, Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun maicayang pakaryane puniki ring tiang. Punika awinanipun tiang tan marasa ajerih ring manah. 2 Sakancaning laksana sane nyilib tur sane ngawinang kimud, punika sami sampun kutang tiang. Tiang tan jaga nglinggacaya miwah malsu sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Saking sujati tiang urip ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur tiang nyuksrahang sikian tiange mangda katepasin manut pepineh anake makasami. 3 Yening Orti Rahayune sane lumbrahang tiang karasayang kantun mangkeb, sujati wantah ilid buat anake sane sedekan paling. 4 Ipun nenten pracaya, santukan manahipune sampun kabutayang antuk I Setan, pamimpin sane jaat, sane mrentah jagate puniki. I Setan nyadelin ipun, mangda ipun nenten manggihin galang sane nyinarin ipun, inggih punika galang sane masinar saking Orti Rahayu indik kaluihan Ida Sang Kristus punika, santukan wantah malantaran Ida Sang Kristus, Ida Sang Hyang Widi Wasa nyinahang ragan Idane. 5 Santukan boyaja sikian tiange niri sane pidartayang tiang, nanging tiang midartayang indik Ida Sang Kristus, sane dados Sang Panembahan, tur tiang puniki, kadadosang pangayah parasemeton uli krana pakarsan Ida Hyang Yesus. 6 Ida Sang Hyang Widi Wasa sane sampun masabda: "Uli di tengah petenge lakar ada galang masunaran." Ida taler sane ngardi, mangda terang Idane macaya ring manah tiange, mangdane tiang pada polih galang saking untenging pangresepan tiange marep ring indik kamulian Ida Sang Hyang Widi Wasa sane masinar ring swabawan Ida Sang Kristus. 7 Nanging tiang sane ngagem brana rohanine puniki, tan bina sakadi payuk tanah, mangda prasida sinah mungguing kawisesan sane maha luur punika wantah wenten ring anggan Ida Sang Hyang Widi Wasa, boya ring sikian tiange. 8 Tiang sering kaala-ala, nanging tiang tan kantos benyah. Ring asapunapine tiang marasa bingbang ring manah, nanging tiang tan naen katelasan manah. 9 Akeh pisan meseh tiange, nanging tiang tan kirangan sawitra. Yadiastun tiang sering keni tatu raat pisan nanging tiang tan naenin sengkala. 10 Sedan Ida Hyang Yesus tansah sinah ring padewekan tiange sane sekala, mangda indik nyeneng Idane taler prasida kanten ring padewekan tiange. 11 Sapanjang urip tiange puniki tiang tansah kaepet singse malantaran Ida Hyang Yesus, mangda indik nyeneng Ida Hyang Yesus prasida kasinahang ring padewekan tiange sane sekala puniki. 12 Indike punika mapiteges, mungguing sang pati tansah ngrubeda sajeroning urip tiange, nanging sang urip tansah makarya sajeroning semeton sareng sami. 13 Manut kecaping Cakepan Suci: "Tiang mabaos, santukan tiang pracaya." Sajeroning roh kapracayan sane kadi asapunika, tiang taler mabaos santukan tiang pracaya. 14 Tiang uning mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa sane sampun nangiang Ida Hyang Yesus punika Ida taler pacang ngurip tiang ngiring Ida Hyang Yesus, tur pacang nangkilang tiang miwah semeton ring ajeng Idane ngraga. 15 Makasami puniki wantah pabuat kabecikan semetone. Sayan akeh anake sane nampi sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sayan maweweh-weweh akehnya atur panyuksma sane aturang ipun pabuat kaluihan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 16 Punika awinanipun tiang nenten rumasa ajerih, yadian sikian tiange puniki sayan sue sayan rusak, nanging idep tiange tan maren kaanyarang nyabran rahina. 17 Kamewehan sane amatra sane tandangin tiang mangkin sane wantah ajebos, punika jaga ngrauhang kaluihan sane agengan yen bandingang ring kamewehane punika. 18 Santukan tiang nenten nlektek paindikan sane kanten puniki, nanging tiang nlektek paindikan sane tan kanten. Santukan sane kanten punika matuuh wantah ajebos, nanging sane tan kanten punika langgeng kantos salami-laminipun.

2 Korintus 5

1 Santukan tiang uning, yen pondok tiange ring jagate puniki rusak, Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nyawisang pondok buat tiang ring suarga, inggih punika pondok sane langgeng, sane boya kakardi antuk manusa. 2 Sakantun tiang ring pondoke sane ring jagate puniki, tiang tan maren masesambatan, santukan tiang kalintang meled mamanah nyaluk pondok tiange sane ring suarga punika, satmaka sakadi pangangge. 3 Santukan yen tiang nyaluk pondoke punika, tiang tan pacang kakantenang malalung. 4 Santukan sakantun tiang ring pondoke sane sekala iriki, tiang tansah masesambatan, santukan tiang tansah marasa kateteh antuk tetegenan sane abot. Boyaja tiang mamanah ngutang sikian tiange sane sekala puniki, nanging bangetan meled tiange jaga ngrangsuk dewek tiange sane niskala punika, mangda kawentenane sane pacang padem puniki kakaput antuk kawentenan sane urip. 5 Ida Sang Hyang Widi Wasa sane sampun nabdabang iraga buat ngarepin perobahane puniki, tur Ida maicayang Roh Idane ring iraga, minakadi dados anceng. 6 Punika awinanipun manah tiange tansah purun. Tiang uning mungguing sakantun tiang magenah ring padewekane sane sekala puniki, tiang kantun doh saking purin Ida Sang Panembahan. 7 Santukan urip tiange puniki, madasar antuk kapracayan, boya madasar antuk paindikan sane nyidayang kakantenang. 8 Manah tiange tansah purun. Samaliha becikan tiang nilar padewekan tiange puniki, mangdane tiang nyidayang setata sareng-sareng ring ajeng Ida Sang Panembahan. 9 Nanging sane pinih utamana pisan, tiang meled ngledangang pakarsan Idane, yadian ring pondok tiange iriki, inggih punika sikian tiange, wiadin irika. 10 Santukan iraga sareng sami sampun pasti pacang katangkilang ring ajeng pangadilan Ida Sang Kristus, tur jadmane suang-suang pacang nampi pikolih sane patut tampi ipun, manut pakardinnyane sakantunipune urip, becik wiadin kaon. 11 Tiang uning napi tegesipun ajerih ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Punika awinanipun tiang tan maren nglemesin anak. Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun langkung wikan ring daging manah tiange. Kadi asapunika taler tiang ngajap-ajap dumadak semeton taler pada tatas uning ring daging manah tiange. 12 Boyaja tiang mamanah malih ngajumang dewek ring ajeng semeton. Nanging tiang wantah ngaturin semeton jalaran sane becik mangda semeton nyidayang bungah ring kayun marep ring sikian tiange, mangda semeton mrasidayang ngarepin sawatek anake sane nyumbungang dewek madasar antuk kawentenanipune sane sekala, boya madasar antuk budi pakertinipune. 13 Yening tiang pakantenanipun sakadi anak buduh, santukan tiang ngamargiang pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Tur yening pakantenanipun tiang tegteg, indike punika buat kapentingan parasemeton. 14 Sane mangkin parisolah tiange sampun kareh antuk sih pasuecan Ida Sang Kristus, sakadi tiang sampun uning mungguing wenten Anak adiri sampun seda buat sakancan manusane, sane mapiteges mungguing malantaran sedan Idane punika, sakancan manusane taler sampun padem. 15 Ida Sang Kristus sampun seda pabuat sakancan manusane, mangda sakancan anake sane kantun urip, sampunang malih urip pabuat dewekipune niri, nanging pabuat Ida, sane sampun seda tur nyeneng malih pabuat ipun. 16 Punika awinanipun iraga tan malih ngajiang anak manut cara kamanusan. Yadian sane riin iraga naenin ngajiang Ida Sang Kristus manut cara kamanusan, nanging sane mangkin iraga tan malih ngajiang Ida sakadi asapunika. 17 Yening anake sampun matunggilan ring Ida Sang Kristus, ipun dados manusa sane anyar; sane lawas sampun ical, tur sane anyar sampun rauh. 18 Indike punika makasami kakardi antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. Tur malantaran antuk Ida Sang Kristus, Ida Sang Hyang Widi Wasa ngraga sampun ngobah tegak iragane sane pecak dados meseh Idane, sane mangkin kadadosang parasawitran Idane. Tur Ida mapaica tetegenan ring iraga mangda taler nadosang anak lian dados parasawitran Idane. 19 Daging kasaksian tiange, inggih punika, malantaran Ida Sang Kristus, Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nadosang manusane makasami dados parasawitran Idane, Ida tan malih ngetang indik dosa-dosanipune. Ida sane sampun mitau ring tiang kadi asapunapi indik Idane nadosang ipun parasawitran Idane. 20 Kadi asapunika tiang mabaos sakadi utusan-utusan Ida Sang Kristus, satmaka Ida Sang Hyang Widi Wasa ngraga sane nglemesin semeton, malantaran tiang. Sajeroning parab Ida Sang Kristus, tiang nunas ring semeton, banggayangja mangda Ida Sang Hyang Widi Wasa ngubah semeton, saking pecak dados meseh-meseh Idane, mangkin dados parasawitran Idane. 21 Ida Sang Kristus tan padosa, nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa mategenang dosan iragane ring Ida, mangdane malantaran patunggilan iragane ring Ida, iraga prasida molih kapatutan Ida Sang Hyang Widi Wasa.

2 Korintus 6

1 Sajeroning tiang makarya sareng-sareng ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, tiang mapinunas ring semeton; tampija sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa; sampunangja semeton nglemenahang sih pasuecane punika. 2 Ring Cakepan Sucine Ida Sang Hyang Widi Wasa masabda: "Dikalan Ulun ledang, Ulun suba madingehang kita, tur didinane Ulun ngrahayuang, ditu Ulun suba nulungin kita." Pirengangja, puniki masan semetone kaledangin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur puniki rahina pabuat semeton jaga nampi karahayuan. 3 Tiang nenten mamanah nyadelin sapasira jua, mangda tiang nenten kiwangang antuk sapasira jua. 4 Nanging ring saparipolah tiange, tiang nyinahang, mungguing tiang puniki parekan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Tiang nyinahang indike puniki, malantaran tiang sabar nandang kamewehan. 5 Tiang sampun katigtig, kapangkeng miwah ngarepin anak iur, tiang sampun kanggen panjak, tiang magadang miwah makenta; 6 madasar antuk laksanane sane polos, saha madasar antuk pangweruhan tiange, antuk kasabaran miwah sih kapiolasan, sajeroning patunggilan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah masrana kapitresnan sane sujati, malantaran nglumbrahang orti sane sujati miwah malantaran kakuasan Ida Sang Hyang Widi Wasa, tiang nyinahang mungguing tiang puniki parekan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Tiang nganggen kasujatian pinaka sanjata buat anggen tiang nglurug wiadin buat nindihin dewek tiange. 8 Tiang kajiang, tiang kanistayang; tiang kaajumang, tiang kacacad. Yadiastun tiang jujur tiang kadalih mobab. 9 Tiang kabaos tan kuningin, nanging sami anake sampun pada uning ring tiang. Tiang kasengguh padem, nanging tiang urip sakadi sane panggihin semeton. Yadiastun tiang kaala-ala, nanging tiang tan padem. 10 Yadiastun tiang kakaryanang sedih kingking, tiang taler tan maren masuka rena. Pakantenanipun tiang tiwas, nanging akeh anak sane sampun dadosang tiang sugih. Pakantenanipun tiang tan maderbe punapa-punapi, nanging sujatinipun tiang maderbe saluiring paindikan. 11 Parasemeton tiang ring kota Korintus. Tiang sampun terus terang mabaos ring semeton. Daging manah tiange sampun edengang tiang ring semeton. 12 Tiang sampun ngagah daging manah tiange ring semeton, nanging semeton sane nenten ngagah daging pakayun semetone ring tiang. 13 Sane mangkin tiang mabaos ring semeton, satmaka tiang mabaos ring pianak-pianak tiange: Enjuhinja tiang pangrasa, sakadi pangrasa sane sampun enjuhang tiang ring semeton. Gagahja daging pakayunan semetone ring tiang. 14 Sampunangja semeton makarya sareng-sareng dados asiki ring anak sane durung pracaya, sakadi anak sane madue linggih sane pateh. Indike punika tan pacang sida mamargi. Punapike nyidayang kapatutane pacang matimpal ring kiwangane? Sapunapi jagi antuka sang galang pacang sareng-sareng ring sang peteng? 15 Punapike nyidayang Ida Sang Kristus saadung ring I Setan? Paindikan sane encenke sane pateh ring pantaran anake pracaya miwah sane tan pracaya? 16 Samaliha punapike wenten paindikan sane pateh ring pantaran Perhyangan Agunge miwah ring paradewane? Santukan iraga puniki pinaka Perhyangan Agung Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane nyeneng, sakadi sabdan Idane: "Ulun lakar malingga sig kaulan Ulun, Ulun lakar ada di pantarannyane. Ulun lakar dadi Widinnyane tur ia lakar dadi kaulan Ulune." 17 Kadi asapunika taler Ida Sang Panembahan masabda: "Makaadja kita uli di pantaran anake ento, tur palasangja iban kita uli anake ento, eda ngusud sawatek ane cemer, ditu mara Ulun bakal nampi kita. 18 Tur Ulun bakal dadi Ajin kitane, tur kita bakal dadi pianak Ulune eluh muah muani. Aketo sabdan Ida Sang Panembahan Sane Maha Kuasa."

2 Korintus 7

1 Parasemeton sane kinasih, sakancan prajanjiane puniki sampun kawentenang pabuat iraga. Duaning punika, ngiringja iraga pada nyuciang raga saking saananing paindikan sane ngletehin sekala niskala. Ngiringja iraga astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur nglaksanayang paindikan sane ngranayang ledang pakarsan Idane. 2 Karyanangja tiang genah ring pakayunan parasemetone! Tiang tan naenin mapakardi iwang marep ring sapasira jua, tur tan naen ngusakang pepineh anak miwah tiang tan naen ngapus sapasira jua. 3 Tiang mabaos kadi asapunika boyaja mamanah jaga ngiwangang semeton. Tiang sampun naenin maosang, mungguing semeton kalintang tresna ring tiang, kantos iraga mati idup sareng-sareng. 4 Tiang sampun kalintang andel ring semeton. Tur tiang taler kalintang bungah ring manah malantaran parasemeton. Ring sajeroning kakewehan tiange, tiang tansah kabekin antuk kawanenan miwah pangajap-ajap. 5 Rikala tiang rauh ring wewengkon Makedonia, ajebosko tiang nenten polih mangsegan. Drika-driki wenten kamewehan, samaliha wenten sane salah tampi ring tiang, tur tiang marasa ajerih ring manah. 6 Nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa sane tan maren ngicen panglipur ring anak sane kaselek ring manah, sampun mapaica panglipur ring tiang malantaran rauhipun Titus. 7 Tur boyaja malantaran rauhipune kewanten, langkung-langkung malih malantaran critanipune indik semeton sampun nglipur ipun. Maliha ipun taler sampun nyritayang ring tiang, indik kangen semetone ring tiang, indik paselsel semetone miwah kasaratan semetone nindihin tiang. Punika awinanipun maweweh-weweh kaliangan tiange. 8 Yadianja surat tiange punika ngranayang semeton pada sungsut ring kayun, nanging tiang tan banget mangenang indike punika. Sampun sinah taler tiang marasa mapangenan, yening surat tiange punika ngranayang semeton kalintang sungsut, yadianja ajebos. 9 Nanging sane mangkin tiang marasa bungah. Suka bungah tiange boyaja malantaran semeton sampun nandang sungsut, nanging santukan pepineh semetone. Santukan sungsut semetone punika sampun kagunayang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, kantos tiang nenten ngawinang semeton pocol. 10 Santukan sungsute sane kagunayang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa punika, ngawinang semeton meseh pepineh tur nuntun semeton ka jeroning karahayuane. Punika awinane tan wenten sane buat kapangenang. Nanging sungsute sane saking jagate iriki, punika sane nyidayang nuntun semeton ka sajeroning pati. 11 Sane mangkin indayangja tlektekang, asapunapi Ida Sang Hyang Widi Wasa mapakardi malantaran kaduhkitan semetone punika, inggih punika: sampun ngawinang semeton nyantep, ngawinang semeton meled muktiang raga nenten iwang, taler ngawinang semeton kalangkung duka marep ring paindikan sane iwang. Semeton kalangkung ajerih tur uyang. Semeton sarat mabakti, tur kalintang meled nyisipang anak sane mapakardi iwang. Semeton sampun muktiang raga dados anak sane tan paceda ring saluiring paindikane punika. 12 Punika awinanipun, yadiastun tiang sampun nulis surat punika ring semeton, boyaja uli krana wenten anak sane mapakardi iwang, wiadin uli krana wenten anak sane kiwangang. Nanging tiang nulis surat punika mangda sinah buat semeton ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa kadi asapunapi lulut kayun semetone ring tiang. 13 Punika sane ngawinang tiang kalipurang. Siosan ring panglipur sane sampun rasayang tiang punika, wenten malih sane ngawinang manah tiange liang, inggih punika kalianganipun Titus. Santukan semeton tan maren nglipur manahipune. 14 Sane riin tiang nyumbungang semeton ring arepan Tituse, tur semeton nenten ngawinang tiang kimud. Tiang tansah mabaos amun sujatinipun ring semeton, asapunika taler tiang nyumbungang semeton ring arepan Tituse wiakti sampun kabuktiang amun patutipun. 15 Tur kapitresnanipune marep ring semeton sayan ageng, rikala ipun eling ring indik semetone sareng sami pada satinut ring piteket tiange, maliha indik semetone nampi rauhipune maduluran ngeb-malingeb. 16 Tiang marasa bungah santukan sane mangkin semeton sampun prasida andelang tiang ring saluiring paindikan.

2 Korintus 8

1 Inggih parasemeton, tiang marasa perlu nguningayang ring parasemeton, indik sane sampun kakardi antuk sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa ring pasamuan-pasamuane ring wewengkon Makedonia. 2 Ipun sampun kauji antuk kamewehan sane kalintang abot. Nanging, santukan kabungahanipune tan kadi-kadi agengnya, yadiastun ipun tiwas, ipun prasida dados anak sane dana pisan sajeroning ngamargiang kapitresnan. 3 Tiang nguningayang ring semeton mungguing semeton-semeton ring wewengkon Makedonia, ipun sampun mapadana manut kamampuhannyane suang-suang, malahan kantos nglangkungin ring kakuatanipune, tur ipun mapadana antuk manah suka lila. 4 Saking nekeng ati ipun banget pisan mapangedih ring tiang, mangda ipun kawehin sareng nulungin parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane ring jagat Yudea. 5 Indike puniki lintangan ring sane ajap-ajap tiang. Kapingarep pisan, ipun sampun ngaturang sikianipune ring Ida Sang Panembahan. Sapangrarisipun, malantaran pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun taler sampun nyerahang padewekanipune ring tiang. 6 Punika awinanipun tiang ngangsok Titus, sane sampun ngawitin pakaryane punika, mangda ipun nglanturang pakaryane punika tur nulungin semeton, muputang indik nglaksanayang kapitresnane punika. 7 Semeton kalintang sugih ring saluiring paindikan, inggih punika: Sajeroning kapracayan, sajeroning bebaosan, sajeroning pangweruhan, sajeroning ngamargiang kapitresnan, samaliha sajeroning kapitresnan semetone ring tiang, kadi asapunika taler tiang meled mangda semeton taler sugih sajeroning ngamargiang ayah-ayahan kapitresnane punika. 8 Tiang boyaja ngwentenang pidabdab iriki, sakewanten malantaran nuturang indik kasaratan anake tiosan jaga mapitulung, pangajap-ajap tiange mangda kapitresnan semetone sane sujati punika taler kabuktiang. 9 Semeton sami sampun pada uning ring paindikan sane sampun kalaksanayang antuk Ida Hyang Yesus Kristus, Panembahan iragane. Yadianja Ida sugih, nanging malantaran semeton, Ida sampun dados tiwas, mangda malantaran katiwasan Idane, semeton prasida dados sugih. 10 Kamanah antuk tiang, ngeniang ring paindikane punika sapuniki: becikan sane mangkin semeton muputang napi sane sampun kawitin semeton saking taun sane sampun lintang. Semeton sane pangawit, boya wantah nyadia nglaksanayang nanging taler lila nglaksanayang. 11 Duaning punika rarisang lanturang tur puputang. Tiang nunas mangda semeton nyaratang muputang, sakadi kasaratan semetone ngrencanayang sane riin. Tur laksanayangja punika antuk panelas kamampuhan semetone. 12 Yening semeton wiakti lila mapadana, Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang nampi padanan semetone, madasar antuk kamampuhan semetone, boya madasar antuk sane tan sanggupin semeton. 13 Tiang boyaja nginganang tetegenan anak lian, raris mabaatin semeton, nanging santukan sane mangkin semeton sugih, sampun sapatutipun semeton nulungin anake sane kakirangan; kadi asapunika taler yening semeton kakirangan, tur ipun sugih, ipun pacang nulungin semeton. Majalaran kadi asapuniki, makakalih jaga pada katulungin. 15 Sakadi sane sampun kasuratang ring Cakepan Sucine: "Anake ane nambunang liu, tusing lakar lebihan, tur ane nambunang abedik tusing lakar kuangan." 16 Tiang matur panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, santukan Ida sampun ngawinang Titus, santep pateh sakadi tiang buat nulungin parasemeton. 17 Ipun boyaja wantah lila nagingin pangedih tiange kewanten, nanging mula wantah ipun saking nyantep mamanah mapitulung, kantos saking nekeng ati ipun mamanah jaga ngrauhin semeton. 18 Sareng-sareng ring Titus, tiang taler ngutus semeton tiosan, sane sampun kapuji pisan ring pantaran pasamuan-pasamuane, malantaran pakaryannyane midartayang Orti Rahayune punika. 19 Samaliha, ipun taler sampun kaselik tur kamanggehang antuk pasamuan-pasamuane, buat nyarengin tiang ring sajeroning pamargin tiange ngamargiang ayah-ayahan kapitresnane puniki, pabuat kaluihan Ida Sang Panembahan, tur buat nyinahang mungguing tiang lila mapitulung. 20 Tiang tangar pisan ngraksa jinah padanane puniki, mangda sampunang kantos wenten anak pakrimik ngeniang ring paindikan tiange ngamargiang kapitresnane puniki. 21 Sane dados tetujon tiange, inggih punika buat nglaksanayang paindikan sane patut boya wantah ring ayun Ida Sang Panembahan, nanging taler ring arepan manusane. 22 Kadi asapunika tiang ngutus semeton tiange punika, sinarengan ring semeton-semetone tiosan. Tiang sampun ping kuda-kuda nguji ipun, tur mabukti mungguing ipun mula demen mapitulung. Tur sane mangkin santukan ipun sampun kalintang andel ring semeton, kenginan ipun meled pisan nulungin semeton. 23 Mungguing Titus puniki timpal tiange sane sareng-sareng makarya buat nulungin semeton. Tur semeton-semetone sane tiosan punika utusan-utusan pasamuan, sane mamuat kaluihan pabuat Ida Sang Kristus. 24 Sinahangja kapitresnan semetone ring ipun, mangda pasamuan-pasamuane makasami pada pracaya tur uning mungguing tiang pantes nyumbungang parasemeton.

2 Korintus 9

1 Sujatinipun tiang nenten buat malih nyurat ring semeton, ngeniang indik nulungin parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane ring tanah Yudea. 2 Tiang uning mungguing semeton seneng mapitulung. Tur tiang sampun nyumbungang semeton marep ring parasemetone sane ring jagat Makedonia. Sapuniki baos tiange: "Parasemetone ring tanah Akaya sampun pada sedia jaga matulung ngawit saking atiban." Tur usahan parasemetone puniki sampun nutdut manah anake irika sat makasami. 3 Sane mangkin tiang ngutus semeton-semetone puniki, mangda panyumbung tiange ngeniang indik semetone, sampunang dados bebaosan sane puyung. Nanging sakadi sane sampun baosang tiang, mungguing semeton jaga nyadia mapitulung. 4 Yening nenten kadi asapunika, rikala semeton-semetone sane saking wewengkon Makedonia rauh sareng-sareng tiang, tur panggihin ipun semeton nenten sedia, ambate kimud manah tiange (santukan tiang kalintang cager ring semeton. Sampunangja semeton ngraga taler marasa kimud). 5 Punika awinanipun tiang marasa perlu ngenken semeton-semetone puniki mamargi dumunan, buat nabdabang padana sane sampun janjiang semeton punika, mangda rikalan tiange rauh, padanan semetone sampun sedia. Tur indike punika jaga nyinahang, mungguing padanan semetone punika mula saking suka lila, tur boya saking pepaksan. 6 Elingangja puniki: Anake sane nandur wantah akidik, akidik ipun pacang manyi, nanging anake sane nandur akeh, akeh taler ipun pacang manyi. 7 Duaning punika semeton suang-suang patut mapadana manut sakadi sane sampun kapastiang. Sampunang semeton mapadana maduluran maselselan wiadin saking pepaksan. Santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa sih sueca ring anake sane mapadana saking suka lila. 8 Samaliha Ida Sang Hyang Widi Wasa kuasa jaga mapaica ring semeton langkungan ring sane perluang semeton, mangdane semeton setata cukup madue pabuat ragan semetone, samaliha kantos maliah-liah, buat anggen semeton mapadana sajeroning mapakardi ayu. 9 Sakadi sane sampun kasuratang ring Cakepan Sucine: "Malantaran sih pasuecan Idane, Ida mapaica ring anake tiwas-tiwas, tur sih pasuecan Idane langgeng salawas-lawasnya." 10 Ida sane nyediayang bibit buat parapetanine muah roti buat kajengang, Ida taler sane pacang mapaica bibit sacukupipun ring semeton. Ida sane ngawinang bibite punika tumbuh, tur jaga ngamedalang woh matikel-matikelan sane wetu saking sih kapiolasan semetone. 11 Ida setata pacang nyugihang semeton mangda semeton tansah mrasidayang ngamargiang sih kapiolasan, ngantos akeh anake pada ngaturang panyuksma pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, malantaran padanan semetone sane rauhang tiang ring ipun. 12 Santukan laksanan semetone ngamargiang kapitresnan sane kadulurin antuk padana punika, boyaja wantah negepang kakiranganipun parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane ring kota Yerusalem kewanten, nanging taler ngawinang anake akeh pada ngaturang panyuksma pamantuka ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa. 13 Santukan sampun mabukti kapitresnan semetone, malantaran padanan semetone, akeh semeton Kristen ring Yudea pada ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa, malantaran kasatian semetone ring Orti Rahayun Ida Sang Kristus sane sungkemin semeton miwah malantaran sih kapiolasan kayun semetone, sajeroning semeton ngedumang padruen semetone ring ipun miwah ring anake lianan makasami. 14 Ipun sareng sami saking nekeng ati pacang ngastawayang semeton, malantaran sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane tan kadi-kadi agengnya sane sampun katiba ring semeton. 15 Pujija Ida Sang Hyang Widi Wasa santukan tan kadi-kadi ageng sih pasuecan Idane.

2 Korintus 10

1 Tiang puniki Paulus, sane kabaos purun ring semeton, rikalane tiang madohan, nanging nyunyur manis yening sampun marep-arepan ring semeton, sane mangkin nglemesin semeton. Malantaran sih pasuecan Ida Sang Kristus tiang saking manah ngalap asor mapinunas ring semeton. 2 Benjangan yening tiang rauh sampunang tiang paksana mangda tiang matingkah kasar marep ring parasemeton, santukan tiang uning mungguing tiang nyidayang matingkah kasar marep ring anake sane maosang tiang malaksana wantah nganggoang manah niri. 3 Mula wantah tiang kantun iriki ring jagate, nanging pamargin tiange boyaja sangkaning kangsok antuk indrian jagate. 4 Sanjatan tiange sajeroning payudan tiange punika, boyaja sanjata sane saking jagate puniki, nanging sanjata sane mawisesa saking Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane mrasidayang ngaonang sakancan benteng mesehe. 5 Tiang ngaonang sakancan tetungkasan sane palsu miwah kasumbungan-kasumbungan sane nyadelin imanusa jaga rauh ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Tiang naut sakancan pepineh manusane, mangda ipun astiti bakti ring Ida Sang Kristus. 6 Yen kasatiaan semetone sane sampurna sampun kabuktiang, irika tiang pacang nyisipang saananing tingkah solahe sane pekel. 7 Semeton nlektek saluiring paindikan, wantah manut pakantenanipun sacara sekala kewanten. Yening wenten anak sane marasa, mungguing ipun dados druen Ida Sang Kristus, ipun patut taler eling mungguing tiang sareng sami puniki, taler druen Ida Sang Kristus, pateh sakadi ipun. 8 Tiang tan marasa kimud, yadiastun langkungan antuk tiang nyumbungang dewek ngeniang ring indik kuasa paican Ida Sang Panembahan ring tiang, santukan kuasa punika buat ngwangun, tur boyaja nguugang semeton. 9 Tiang tan pisan mamanah matakut semeton antuk surat-surat tiange puniki. 10 Anake jaga mabaos sapuniki: "Surat-surat Dane Paulus keras tur nuek manah, nanging yen mapadu arep, dane keskes tur baos danene tan paguna." 11 Anake sane ngwastanin tiang asapunika patut pada ngresep, mungguing tiang yadian tiang mabaos mapadu arep, wiadin antuk surat, pateh kewanten, tan wenten binanipun. 12 Mula tiang tan purun jaga matehang miwah mandingang dewek ring anak sane ngajumang deweknyane niri. Ipun nyikut padewekannyane niri nganggen sikutipune niri tur mandingang deweknyane ring padewekanipune niri. Ambate nambetipune! 13 Tungkalikanipun, tiang tan pacang nyumbungang dewek kanti nglintangin wates, nanging wantah sajeroning wewidangan pakaryan sane sampun katetepang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa pabuat tiang, inggih punika taler rauh ring pakaryan ring pantaran parasemetone. 14 Santukan semeton wenten sajeroning wewengkon pakaryan tiange, kenginan tiang nentenja nglintangin wates, yen sane riin tiang rauh ngortiang Orti Rahayun Ida Sang Kristus ring semeton. 15 Kadi asapunika taler tiang tanja pacang nyumbungang dewek uli krana pakaryan sane kalaksanayang antuk anak tios ring jabaning wewidangan sane sampun kapastiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa pabuat tiang. Nanging pangajap-ajap tiange, mangda kapracayan semetone sayan maweweh-weweh, mangda tiang nyidayang sayan linggah makarya ring pantaran semetone, inggih punika sajeroning wewidangan sane sampun katetepang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 16 Kenginan tiang mrasidayang ngortiang Orti Rahayune ring wewidangan sane tiosan, ring sajaban wewidangan parasemetone, tur tan pacang nyumbungang dewek malantaran pakaryan sane sampun kamargiang ring wewidangan anak lian. 17 Manut kecap Cakepan Sucine: "Sapasiraja mamanah nyumbungang dewek, sapatutnya ipun nyumbungang dewek malantaran pakaryan sane sampun kakardi antuk Ida Sang Panembahan." 18 Santukan anake sane kapatutang boyaja anake sane muji sikianipune niri, nanging anake sane kaledangin antuk Ida Sang Panembahan.

2 Korintus 11

1 Tiang nunas ring parasemeton, mangda semeton sabar marep ring tiang, yadiastun tiang sada nambet akidik. Sabarja semeton! 2 Tiang sangsaya pisan ring semeton, kadi asapunika taler Ida Sang Hyang Widi Wasa. Semeton tan bina sakadi anak daa sane kantun genten, sane sampun pagelanang tiang ring satunggiling anak truna, inggih punika Ida Sang Kristus. 3 Tiang marasa sumangsaya, mungguing pakayunan semetone pacang kasliwegang, kantos semeton tan malih satia tuon astiti bakti ring Ida Sang Kristus, sakadi Dane Hawa duke nguni, sida kaapus antuk pangindrajalan ilelipi. 4 Santukan semeton sampun saking lila nampi anake sane rauh ngortiang Yesus sane tiosan ring sane sampun tuturang tiang. Semeton taler sampun nampi roh miwah orti rahayu sane bina pisan ring Roh miwah Orti Rahayu sane sampun tampi semeton saking tiang. 5 Tiang puniki nentenja kasoran ring "parautusan" semetone sane kabinawa punika. 6 Menawita tiang kirang pascad mabaos, nanging sajeroning kaweruhan tiang nentenja kasoran. Paindikane punika sampun setata tlehtehang tiang ring parasemeton kantos sinah pisan! 7 Punapike tiang iwang yening tiang ngasorang sikian buat nyumbungang semeton malantaran tiang tan paupah ngortiang Orti Rahayun Ida Sang Hyang Widi Wasa ring semeton? 8 Rikala tiang ngayahin semeton, tiang kabianin antuk pasamuan-pasamuan sane tiosan. Dados kabaosang, mungguing pasamuan-pasamuan sane lianan sampun pada bus-busin tiang, mangdane tiang mrasidayang nulungin parasemeton! 9 Duke tiang wenten ring pantaran parasemetone, tiang nenten pisan naenin makewuhin parasemeton yadiastun tiang merluang jinah. Saluiring sane dados kaperluan tiange, sampun kabaktaang antuk semeton-semeton sane rauh saking wewengkon Makedonia. Yadian sane riin, yadian ring benjang pungkur, tiang majanji, mungguing tiang tan pisan pacang makewehin parasemeton. 10 Masrana kasujatian Ida Sang Kristus sane wenten ring sikian tiange, tiang majanji, mungguing kabungahan manah tiange puniki nenten wenten anak sane pacang mrasidayang ngicalang ring sakuub wewengkon jagat Akayane puniki. 11 Punapi sane ngawinang tiang mabaos kadi asapunika? Punapike malantaran tiang tresna ring semeton? Ida Sang Hyang Widi Wasa makadados saksi, mungguing tiang tresna ring semeton. 12 Tiang pacang terus malaksana, sakadi sane sampun laksanayang tiang, mangda "parautusan" sane lianan punika nenten polih jalaran buat nyumbungang dewek tur mabaos, mungguing ipun pateh ring tiang sajeroning pakaryan. 13 Anake punika boya parautusan sane sujati, ipun punika utusan-utusan palsu. Ipun mobab tur mapi-mapi, mangda pakantenannya ipun sakadi parautusan Ida Sang Kristus sane sujati. 14 Parasemeton tan nyandang angob ring paindikan sane kadi asapunika. Ratun Setane taler ririh nyuti rupa sakadi malaekat Ida Sang Galang. 15 Kenginan boyaja dados paindikan sane tawah, yening panjakipune pada nyaru-nyaru dados parekan-parekan kasujatian. Ring pamuput ipun pacang nampi upah sane satinut ring laksananipune. 16 Malih wawanin tiang matur, sampunang pisan-pisan wenten anak sane ngwastanin tiang nambet. Samaliha yen semeton taler ngwastanin tiang kadi asapunika, anggen pisan kanambetan tiange, mangdane tiang nyidayang nyumbungang dewek akidik. 17 Baos tiange puniki, boya pituduh Ida Sang Panembahan, nanging tiang mabaos kadi anak nambet. 18 Santukan akeh wenten anak sane pada nyumbungang dewek sacara sekala, punika awinanipun tiang taler nyumbungang dewek. 19 Parasemeton kalintang sabar marep ring anake sane nambet. Semeton mitaenang ragan semetone wicaksana. 20 Parasemeton kalintang sabar yen marep ring anake sane manjakang miwah nguluk-uluk semeton; ipun pada masang pangindrajala pabuat semeton tur nganistayang semeton, wiadin namplak pipin semetone. 21 Tiang marasa kimud pisan ngangken, mungguing tiang nenten pisan juari ngamargiang paindikan sane kadi asapunika. Yening anak tiosan purun nyumbungang dewek ngeniang sinalih tunggil paindikan, tiang taler purun. Puniki tiang mabaos cara anak nambet. 22 Punapike ipun punika jadma Ibrani? Tiang taler jadma Ibrani! Punapike ipun punika jadma Israel? Tiang taler anak Israel! Punapike ipun sentanan Dane Abraham? Tiang taler sentanan Dane Abraham! 23 Punapike ipun parekan Ida Sang Kristus, tiang puniki parekan sane becikan ring ipun sareng sami! Puniki tiang mabaos sakadi anak buduh! Tiang makarya tuyuhan ring ipun; tiang seringan mapangkeng; tiang seringan katigtig, tur sering pisan tiang tambis-tambis padem. 24 Ping lima tiang katigtig antuk jadma Yahudine, sabilang tiang katigtig tiang tigtig ipun ping tigang dasa sia. 25 Ping tiga tiang kapecutin antuk anak Roma, tur kencurin antuk batu apisan. Ping tiga tiang keni sengkala kelem numpang kapal. Tur apisan tiang arahina lan awengi anyud ring segarane. 26 Sajeroning pamargi-pamargin tiange, sering pisan tiang katempuh antuk baya tomplok blabar, baya kabegalan, baya saking bangsa Yahudi miwah baya saking bangsa sane boya Yahudi. Keni baya ring kota, taler baya ring tegal melakange, baya ring segarane miwah baya saking sawitra-sawitra sane palsu. 27 Sajeroning pakaryan miwah pakibeh tiange sering pisan tiang magadang, makenta miwah bedak layah. Sering tiang makenta, bedak aus, tan wenten anak nglinguang, tan wenten genah masandekan miwah tan maderbe pangangge. 28 Paindikan-paindikan sane lianan, tan nyandang tuturang tiang. Nyabran rahina tiang marasa sumangsaya ngeniang ring indik kawentenan pasamuan-pasamuane makasami. 29 Yening wenten sinalih tunggil semeton sane lemet, tiang taler marasa lemet. Yening wenten semeton sane labuh sajeroning dosa, tiang taler marasa sedih. 30 Yening tiang patut nyumbungang dewek, sane pacang sumbungang tiang tan tios wantah kalemetan tiange. 31 Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ajin Ida Hyang Yesus, Panembahan iragane, wikan mungguing tiang nenten mobab, Ida patut kaluihang salawas-lawasnya. 32 Duke tiang ring kota Damsik, gubernur sane mrentah irika, sane ngwakilin Sang Prabu Aretas, mrentahang prajurit-prajuritnyane mangda ngebag pamedal kotane, buat jaga ngejuk tiang. 33 Nanging tiang kawadahin kranjang, tumuli kulur antuk tali saking tembok kotane sane kapongpong, katedunang ring jabaan tembok kotane punika. Kadi asapunika tiang ngluputang dewek tiange.

2 Korintus 12

1 Tiang patut nyumbungang dewek, yadiastuja indike punika nenten becik. Nanging sane mangkin, tiang taler mamanah nuturang paindikan sane kantenang tiang miwah paindikan-paindikan sane kasinahang antuk Ida Sang Panembahan ring tiang. 2 Tiang uning satunggiling anak Kristen, daweg patbelas warsa sane sampun langkung, tan pararapan ipun jeg kabakta ka suarga sane pinih duur (tiang tan pedas uning punapike punika paindikan sane nyekala, punapike punika satunggiling sipta jati, wantah Ida Sang Hyang Widi Wasa sane wikan). 3 Malih wawanin tiang ngaturang mungguing anake punika, tan pararapan jeg kabakta ka Pirdaus (punapike paindikane punika paindikan sane nyekala wiadin punika satunggiling sipta jati wantah Ida Sang Hyang Widi Wasa sane wikan). 4 Irika ipun miragi baos sane tan sida baosang miwah sane tan sida kucapang antuk bibih manusane. 5 Pabuat anake punika tiang misadia pacang nyumbungang dewek, nanging ngeniang padewekan tiange niri, tiang nenten jaga nyumbungang dewek, sajawining indik kalemetan tiange. 6 Yen tiang taler mamanah nyumbungang dewek tiang nentenja nambet, santukan tiang nuturang paindikan sane sujati. Nanging tiang nenten nyumbungang dewek, mangda sampunang wenten anak ngajiang tiang lintangan ring sane sampun katonang miwah piragi ipun ngeniang ring indik laksanan miwah baos tiange. 7 Mangda sampunang tiang dados anak sumbung majalaran paindikan-paindikan sane kalintang tawah sane sampun kapakantenang ring tiang, punika awinanipun tiang kicen satunggiling pinakit ring sikian tiange, inggih punika lima-batis Ratun Setane tansah makewehin tiang, tur nawengin tiang mangda sampunang tiang dados anak sumbung. 8 Ngeniang ring paindikane punika sampun ping tiga tiang ngastawa, mapinunas mangda Ida Sang Panembahan ledang ugi ngaonang pinakite punika saking dewek tiange. 9 Nanging pangandikan Ida Sang Panembahan ring tiang sapuniki: "Sih pasuecan Ulun suba cukup buat kita, sawireh kuasan Ulun kasinahang sajeroning kalemetan kitane." Punika awinanipun becikan tiang nyumbungang dewek majalaran kalemetan tiange, santukan rikala tiang lemet, tiang ngrasayang kakuasan Ida Sang Kristus nyayubin padewekan tiange. 10 Tiang liang nandang kalemetan, kasakitan, kamewehan, kasangsaran miwah kaduhkitan uli krana Ida Sang Kristus. Santukan dikalan tiange lemet, tiang sujati kuat. 11 Sane mangkin tiang malaksana sakadi anak sane nambet, nanging semeton sane ngawinang tiang malaksana kadi asapunika. Sapatutipun, semeton sane matutang laksanan tiange. Yadiastun tiang tan maji angan akidik, nanging ring saluiring paindikan, tiang nentenja kasoran ring "utusan-utusan" semetone sane kalintang kabinawa punika. 12 Sane patut kanggen bukti mungguing tiang puniki utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa, punika sami sampun kalaksanayang saha sabar ring pantaran parasemeton, malantaran antuk praciri-praciri miwah katawahan-katawahan sane ngangobin. 13 Yen bandingang ring pasamuane sane tiosan, ring sajeroning paindikan sane encenke semeton lemenahang tiang, sajawining sajeroning paindikan sane asiki puniki, inggih punika: Tiang tan makewehin parasemeton. Ampurayangja tiang sajeroning paindikan sane kirang adil puniki. 14 Sane mangkin sampun kaping tiganipun tiang matagenan jaga ngrauhin parasemeton. Tiang taler tan mamanah makewehin parasemeton. Sane buatang tiang, boyaja arta branan semetone, nanging ragan semetone. Boyaja ipianak sane patut miara reramannyane, nanging irerama sane patut miara pianak-pianaknyane. 15 Tiang lila ngetohang saananing brana miwah sikian tiange, buat nulungin parasemeton. Punapike malantaran tiang kalintang tresna ring parasemeton, semeton raris kirang tresna ring tiang? 16 Sampun janten semeton setuju, mungguing tiang nenten naenin makewehin parasemeton. Nanging wenten anak maosang, mungguing tiang sampun melog-melog parasemeton antuk pangindrajala. 17 Punapike asapunika? Punapike naenin tiang ngambil arta branan semetone, malantaran utusan sane sampun utus tiang ngrauhin semeton? 18 Tiang sampun ngutus Titus ngrauhin semeton miwah taler ngutus semeton Kristen sane tiosan buat nyarengin ipun. Punapike Titus sampun ngapus semeton? Boyake tiang sareng ipun malaksana sajeroning pangapti sane pateh miwah nganggen cara sane pateh? 19 Minab parasemeton pada mitaenang, mungguing rauh mangkin tiang pacang melanin dewek tiange ring ajeng parasemetone. Ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, tiang wantah ninutin pakarsan Ida Sang Kristus, tur saananing pakaryan tiange wantah buat nulungin parasemeton. 20 Tiang marasa sumangsaya, yen prade tiang prasida rauh, tiang jaga manggihin kawentenan semetone bina ring sane ajap-ajap tiang, kadi asapunika taler semeton manggihin tiang bina ring sane ajap-ajap parasemeton. Tiang sumangsaya mungguing tiang jaga manggihin semeton pada maiegan, pada iri ati, pada brangti, pada maroang-roangan, saling cacad, misunayang anak, sumbung miwah iur. 21 Tiang sumangsaya mungguing yen tiang mrasidayang ngrauhin semeton, Widin tiange pacang ngandapang tiang ring ajeng semetone. Irika tiang pacang sedih marep ring sakancan anake sane dumun sampun ngardi dosa tur rauh mangkin ipun durung ngutang laksananipune sane cemer, macecabulan miwah laksananipune sane tan patut.

2 Korintus 13

1 Puniki sane kaping tiganipun tiang jaga ngrauhin semeton. Manut kecap Cakepan Sucine: "Satunggiling dedalihan, wau kabaos sah yening sampun kabuktiang antuk saksi kekalih wiadin tetiga." 2 Ngeniang ring indik anake sane sampun ngardi dosa ring masa sane sampun lintang miwah anake sane tios-tiosan, dipidan daweg tiange rauh sane kaping kalih, indike punika sampun baosang tiang, sane mangkin sajeroning tiang madohan, malih wawanin tiang maosang, mungguing rikala tiang rauh, tan wenten anak sane jaga luput saking ukuman. 3 Parasemeton jaga nyidayang muktiang sakadi pangaptin semetone, mungguing Ida Sang Kristus ngandika malantaran tiang. Ida boyaja tan madue kuasa arepa ring semeton, nanging Ida nyinahang kawisesan Ida ring pantaran semetone. 4 Santukan yadiastu ring sajeroning kalemetan Ida sampun seda kasalib, nanging Ida sampun nyeneng uli krana kawisesan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Sajeroning patunggilan tiange ring Ida, tiang taler kalintang lemet, nanging sajeroning patunggilan tiange sareng semeton, tiang pacang urip ngiring Ida, malantaran kawisesan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 5 Ne mangkin indayangja tureksain ragan semetone, punapike parasemeton wiakti pageh-puguh sajeroning kapracayan? Sampun sinah semeton uning mungguing Ida Sang Kristus Yesus malingga ring telenging manah semetone sajawining yen semeton tan menang sajeroning ujian. 6 Tiang pracaya pisan semeton jaga uning, mungguing tiang boyaja tan menang sajeroning ujian. 7 Pinunas tiange ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, mangda sampunang semeton iwang, boyaja mangda tiang puniki mabukti menang sajeroning ujian, nanging mangda parasemeton mrasidayang ngardi paindikan sane patut, yadiastun pakantenanipun tiang puniki tan menang sajeroning ujian. 8 Santukan tiang tan pacang mrasidayang nglawan kasujatian. Sane lakonin tiang wantah satinut ring kasujatian. 9 Tiang marasa liang yening tiang lemet, nanging parasemeton kuat. Sane dados pangastawan tiange, mangdane parasemeton pada sampurna. 10 Punika awinanipun tiang nyuratang paindikane puniki rikala tiang madohan saking semeton, mangda yening tiang sampun prasida rauh ring pantaran semetone, sampunang kantos tiang keras marep ring semeton, nganggen kuasa sane kapaicayang antuk Ida Sang Panembahan ring tiang, inggih punika kuasa buat ngwangun semeton boya buat ngrusak. 11 Inggih parasemeton, sane mangkin tiang nunas mapamit! Pada usahayangja ragan semetone mangdane dados sampurna, tur idepangja pitutur tiange! Tiang nunas mangda semeton pageh saguluk sajeroning dame Ida Sang Hyang Widi Wasa Sane Maha Asih, miwah witing dame punika, jaga ngiyangin parasemeton! 12 Tiang nunas mangda parasemeton tansah pada saling aturin pangayu bagia maduluran pangaras sane suci. Pasamuan druen Ida Sang Hyang Widi Wasa sane irika, ngaturang pangayu bagia ring semeton. 13 Sih pasuecan Ida Sang Hyang Yesus Kristus, sih kapitresnan Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah patunggilan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, tansah ngiangin semeton sareng sami.

Galatia 1

1 Surat saking tiang Paulus, sane kaselik dados utusan boyaja kawitnya saking manusa, wiadin malantaran manusa, nanging kawit saking Ida Hyang Yesus Kristus miwah Ida Sang Hyang Widi Wasa, Sang Aji, sane sampun nangiang Ida Hyang Yesus saking pantaran anake padem. 2 Sakancan semeton sane nyarengin tiang irika, ngaturang pangayu bagia ring pasamuan-pasamuane ring wewengkon Galatia. 3 Tiang mapinunas mangda Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ajin iragane miwah Ida Hyang Yesus Kristus maicayang sih pasuecan miwah sutrepti rahayu ring parasemeton. 4 Ida Sang Kristus sampun nyerahang ragan Idane pabuat dosa-dosan iragane, mangdane iraga luput saking masa sane jaat sakadi mangkin puniki, satinut ring pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ajin iragane. 5 Wantah pabuat Ida Sang Hyang Widi Wasa kewanten wenten kaluihan salami-laminnya. Amin. 6 Tiang angob pisan ring semeton. Dados jeg digelis pisan semeton nilas Ida, sane sampun ngesengin semeton malantaran panugrahan Ida Sang Kristus, tur semeton ninutin orti rahayu sane lianan. 7 Sujatinne, punika boyaja Orti Rahayu. Sakewanten wenten makudang-kudang anak sane ngawinang semeton bingung, tur mamanah nyilurin Orti Rahayun Ida Sang Kristus. 8 Nanging yening tiang, wiadin malaekat sane turun saking suarga midartayang orti rahayu sane bina ring Orti Rahayu sane sampun rauhang tiang ring parasemeton, wastu ipun keni pasisip mangda kalebu ring nraka. 9 Sane riin tiang sampun nguningayang ring semeton, sane mangkin malih wawanin tiang: yening wenten anak sane midartayang orti rahayu sane bina ring sane sampun tampi semeton, wastu ipun keni pasisip ring nraka. 10 Yening kadi asapunika, punapike tiang ngulati mangda tiang kapuji antuk manusa? Boyaja asapunika! Tiang meled mangda tiang kaledangin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. Yening tiang kantun nyaratang mangda kapuji antuk manusa, kenginan tiang boya parekan Ida Sang Kristus. 11 Inggih parasemeton, tiang nguningayang ring semeton, mungguing Orti Rahayu sane pidartayang tiang puniki boyaja awi-awian manusa. 12 Tiang nrima Orti Rahayu punika boyaja saking manusa. Taler tan wenten anak sane naenin ngurukang Orti Rahayu punika ring tiang. Nanging Ida Hyang Yesus Kristus ngraga sane nyinahang Orti Rahayu punika ring tiang. 13 Santukan semeton sampun mireng, kadi asapunapi laksanan tiange, duk tiang kantun ngagem agama Yahudi. Sampun tan jangkaan tiang nyangsaren pasamuan druen Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur ngusahang mangda pasamuane punika sirna. 14 Sajeroning nglaksanayang agama Yahudi, tiang banget langkungan ring timpal-timpal tiange paturu bangsa Yahudi sane maiaban ring tiang. Tiang banget antengan ngamargiang adat istiadat leluur tiange, bandingang ring timpal-timpal tiange punika. 15 Nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa, malantaran sih pasuecan Idane, Ida nyelik tiang ngawit saking tiang kantun ring tengah basang memen tiange, tur ngesengin tiang, buat ngayah ring Ida. 16 Tur rikala Ida mapakayun: nyinahang Putran Idane ring tiang, mangda tiang prasida midartayang Orti Rahayu indik Ida Sang Putra ring bangsane sane boya Yahudi, tiang tan pisan nunas tetimbangan ring isapasira jua. 17 Tiang taler nentenja ka kota Yerusalem buat kapanggih ring parasemeton sane sampun dumunan ring tiang dados utusan Ida Sang Kristus. Nanging tiang ngraris luas ka tanah Arab, wekasan mawali malih ka kota Damsik. 18 Sasampune maletan tigang taun, wau tiang raris ka kota Yerusalem, praya nunas katerangan ring Dane Petrus. Tiang madunungan ring jeroan danene patbelas rahina. 19 Nanging tiang tan kapanggih ring parautusan sane lianan, sajabaning Dane Yakobus, semeton Ida Sang Panembahan. 20 Ida Sang Hyang Widi Wasa dados saksin atur tiange, mungguing saluiring sane suratang tiang puniki, mula wantah sujati amun patutipun. Tiang tan pisan-pisan mobab. 21 Sasampune punika tiang raris luas ka wewengkon jagat Siria miwah Kilikia. 22 Daweg punika, parapasamuane ring tanah Yudea durung tatas uning ring sikian tiange. 23 Parasemetone irika wantah miragi gatra, mungguing anak sane pecak nyangsarain pasamuan Ida Sang Kristus, sane mangkin midartayang indik kapracayan sane naenin jaga sirnayang ipun. 24 Malantaran mireng indik tiange punika, pasamuane raris ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa.

Galatia 2

1 Sasampune maletan patbelas taun, tiang malih mawali ka kota Yerusalem sareng Barnabas; taler Titus ajak tiang sareng. 2 Sane dados awinan tiange ka kota Yerusalem, santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa mapaica pawisik ring tiang, mungguing tiang patut mrika. Sajeroning pasangkepan tiange sareng parapamimpin pasamuane, tiang ngaturang piuning ring dane sareng sami, indik Orti Rahayu sane sampun pidartayang tiang ring parabangsa sane boya Yahudi. Tiang meled mangda sampunang pakaryan tiange sane sampun langkung punika, wiadin sane mangkin, jagi tan wenten gunanipun. 3 Mungguing timpal tiange Titus, yadiastun ipun anak Yunani, nanging ipun tanja kapaksa mangda masunat, 4 yadiastun wenten makudang-kudang anak sane ngaku-ngaku dados semeton sane nunggil ring pasamuan, ngedih mangda ipun kasunat. Anake punika tan bina sakadi mata-mata nylebseb ngranjing ka tengah pasamuane, buat nylidikin kamerdekaan tiange sajeroning Ida Sang Kristus. Anake punika mamanah nadosang tiang panjak. 5 Pelengan punika tiang tan pisan-pisan nyak ngalah wiadin makirig nglawan ipun, mangdane tiang nyidayang ngrajegang kasujatian Orti Rahayune punika pabuat parasemeton. 6 Mungguing parasemeton sane kabaos dados pamimpin pasamuane punika, yadiastun kadi asapunapi kawentenannyane, tiang tan pisan ngetang indike punika, santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa nenten mapilih kasih, parapamimpin punika nenten pisan mapaica pituduh-pituduh sane anyar ring tiang. 7 Tungkalikanipun, parasemeton punika raris manggihin, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun mapaica tetegenan ring tiang buat midartayang Orti Rahayu punika ring bangsa-bangsa sane boya Yahudi, pateh sakadi Ida mapaica tetegenan ring Dane Petrus buat midartayang Orti Rahayu punika ring pantaran bangsa Yahudine. 8 Santukan malantaran kawisesan Ida Sang Hyang Widi Wasa, tiang kadegang dados utusan pabuat bangsa-bangsa sane boya Yahudi, tan bina sakadi Dane Petrus kadegang dadosa utusan pabuat bangsa Yahudi. 9 Dane Yakobus, Petrus miwah Yohanes sane pinaka dados pamimpin pasamuane, raris uning mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa maicayang tetegenan sane istimewa puniki ring tiang, dane tumuli masalaman ring Barnabas miwah ring tiang. Tiang miwah parasemeton pamimpine punika saadung, mungguing tiang makarya ring pantaran anake sane boya Yahudi, tur dane ring pantaran bangsa Yahudine. 10 Sakewanten dane ngedih ring tiang, mangda tiang tansah eling ring semeton sane tiwas ring pantaran pasamuane irika. Tur indike punika mula sampun saratang tiang pisan nglakonin. 11 Rikala Dane Petrus rauh ring kota Antiokia, tiang terang-terangan nungkasin dane, santukan sampun sinah mungguing dane iwang. 12 Santukan sadurung parasemeton sane kutus antuk Dane Yakobus rauh irika, Dane Petrus sampun majengan sareng-sareng ring parasemetone sane boya Yahudi. Nanging sasampune parasemeton punika rauh irika, raris dane ngelen ulat tur tan kayun malih majengan sareng-sareng ring parasemeton sane boya Yahudi punika, santukan dane ajerih ring semetone sane ngedotang mangdane semeton sane boya Yahudi punika kasunat. 13 Samaliha parasemeton Yahudi sane lianan, taler matakeh mapi-mapi ninutin Dane Petrus, kantos Barnabas taler keni audan takeh mapi-mapine punika. 14 Rikala panggihin tiang dane pada ngamargiang paindikan sane lempas saking kasujatian Orti Rahayune, tiang raris mabaos ring Dane Petrus, ring ajeng semetone sami sapuniki: "Sujatinne semeton puniki anak Yahudi, nanging semeton sampun matakeh sakadi anak sane boya Yahudi, boya sakadi anak Yahudi. Yening kadi asapunika, sapunapiang semeton jagi maksa anak sane boya Yahudi mangda matakeh sakadi anak Yahudi?" 15 Yen manut palekadan, tiang puniki mula anak Yahudi, nenten anak sane boya Yahudi sane madosa. 16 Nanging tiang uning, mungguing anake prasida kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, wantah malantaran pracaya ring Ida Hyang Yesus Kristus, boya malantaran nglakonin paindikan sane kapituduhang antuk Pidabdab Torate. Kadi asapunika taler tiang sampun pracaya ring Ida Hyang Yesus Kristus mangda malantaran kapracayan tiange ring Ida Sang Kristus punika, tiang kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur boya malantaran tiang nglakonin paindikane sane kapituduhang antuk Pidabdab Torate. Santukan tan wenten anak sane jaga kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa malantaran ngamargiang paindikan sane kapituduhang antuk Pidabdab Torate. 17 Duaning punika yen tiang ngusahang dewek mangda kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa malantaran patunggilan tiange ring Ida Sang Kristus, raris sinah, mungguing tiang puniki taler madosa sakadi anak sane boya Yahudi, punapike indike punika mapiteges, mungguing Ida Sang Kristus punika sane ngawinang iraga madosa? Sampun sinah nenten kadi asapunika. 18 Santukan yen tiang ngawit malih ngwangun paindikan sane sampun uug tiang, indike punika nyinahang mungguing tiang puniki anak madosa. 19 Sujatinipun, yen marep ring Pidabdab Torate punika, tiang sampun padem, kapademang antuk Pidabdab Torate punika, mangdane tiang prasida urip pabuat Ida Sang Hyang Widi Wasa. Tiang sampun kapademang ngiring Ida Sang Kristus ring taru salib Idane, 20 kantos boya tiang newek sane kantun urip, nanging Ida Sang Kristus sane madeg ring sikian tiange. Samaliha tiang prasida murip sakadi mangkin puniki, wantah malantaran pracaya ring Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane sampun sih sueca ring tiang tur sampun maicayang urip Idane pabuat tiang. 21 Tiang tanja tempal ring sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Yening wenten anak sane kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa malantaran ninutin Pidabdab Torate, indike punika mapiteges mungguing sedan Ida Sang Kristus tan wenten gunanipun.

Galatia 3

1 Duh anak Galatia sane nambet! Sapasirake sane sampun masangin semeton panangkeb? Semeton sampun katurin katerangan sane terang ngeniang indik sedan Ida Hyang Yesus Kristus ring salibe. 2 Indayang terangang ring tiang, punapike semeton nrima Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa punika malantaran nglakonin titah Pidabdab Torate, punapi malantaran semeton miragiang saha pracaya ring Orti Rahayune punika? 3 Napi awinan kadi asapunika nambet semetone? Semeton sampun ngawitin antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa; punapike sane mangkin semeton mapakayun muputang antuk kakuatan semetone ngraga? 4 Punapike sampun tan paguna pamargin semetone sane sampun-sampun punika? Sampun sinah wenten gunanipun. 5 Rikala Ida Sang Hyang Widi Wasa mapaica Roh ring semeton miwah ngardi katawahan ring pantaran semetone, punapike Ida ngardi punika malantaran semeton nglakonin Pidabdab Torate, punapike malantaran semeton miragiang saha pracaya ring Orti Rahayune punika? 6 Sakadi sane sampun sinurat ring Cakepan Sucine, ngeniang indik Dane Abraham, sapuniki: "Dane pracaya ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur malantaran kapracayan danene, Ida Sang Hyang Widi Wasa nampi dane sakadi anak patut." 7 Kenginan semeton patut uning, mungguing anake sane urip sajeroning pracaya ring Ida Sang Kristus ipun dados katurunan Dane Abraham sane sujati. 8 Cakepan Sucine punika sampun riinan nlehtehang, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang nameang anake sane boya Yahudi punika pamantuka ring ragan Idane, malantaran pracaya ring Ida Sang Kristus. Punika awinanipun Cakepan Sucine punika sampun riinan midartayang Orti Rahayu ring Dane Abraham kadi asapuniki: "Majalaran kita, Ida Sang Hyang Widi Wasa lakar ngamertanin sakancan manusane di gumine." 9 Dane Abraham raris pracaya tur kamertanin; kadi asapunika taler sakancan anake sane pracaya taler kamertanin sakadi dane. 10 Anake sane nyagerang wantah nglakonin titah Pidabdab Torate kewanten, ipun urip sajeroning temah Ida Sang Hyang Widi Wasa. Santukan wenten sinurat ring Cakepan Sucine kadi asapuniki: "Nyenja ane tuara pageh nglakonin sakancan ane kasurat di Pidabdab Torate, anake ento kena temah Ida Sang Hyang Widi Wasa." 11 Kenginan sane mangkin sinah, mungguing tan wenten anak sane nyidayang kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa malantaran ipun nglakonin titah Pidabdab Torate; santukan wenten sinurat ring Cakepan Sucine kadi asapuniki: "Nyenja ane kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, majalaran kapracayan, ia lakar idup." 12 Nanging Pidabdab Torate punika, nentenja magantung ring kapracayan. Sakewanten sakadi sinurat ring Cakepan Sucine: "Anake ane nglakonin saluiring ane kauduh baan Pidabdab Torate ento, lakar idup majalaran Pidabdab Torate ento." 13 Nanging Ida Sang Kristus sampun mebasang iraga saking temah sane karauhang antuk Pidabdab Torate punika, majalaran Ida nyilurin iraga negen temahe punika, santukan wenten sinurat ring Cakepan Sucine: "Asing-asing anak ane mapentang di kayune, anake ento kena temah Ida Sang Hyang Widi Wasa." 14 Ida Sang Kristus nglakonin indike punika, mangda merta sane kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa ring Dane Abraham, prasida kapaicayang ring anak sane boya Yahudi, malantaran Ida Sang Kristus Yesus. Mangda malantaran pracaya ring Ida Sang Kristus, iraga taler prasida nrima Roh sane kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 15 Parasemeton! Tiang pacang ngambil imba saking paindikan sane lumbrah, inggih punika: yen wenten anak sareng kalih ngardi tur sampun neken surat prajanjian, tan wenten anak sane wenang muungang wiadin ngimbuhin prajanjiane punika. 16 Kadi asapunika taler, Ida Sang Hyang Widi Wasa ngwedalang janjin Idane ring Dane Abraham miwah katurunan danene. Sane sinurat ring Cakepan Sucine, boyaja: "Tur teken sakancan katurunan kitane." Sane mapiteges jadma katah. Nanging sane sinurat: "Tur teken katurunan kitane," sane mapiteges wantah anak adiri, inggih punika, Ida Sang Kristus. 17 Tetujon tiange, inggih punika: Ida Sang Hyang Widi Wasa ngardi prajanjian tur majanji pacang tuon ring janji punika. Pidabdab Torate sane wenten sasampune maletan samas tigang dasa taun ngawit saking prajanjiane punika kakardi, tan pisan wenang ngurungang prajanjian punika miwah ngicalang janjin Ida Sang Hyang Widi Wasa. 18 Santukan yening paican Ida Sang Hyang Widi Wasa magantung ring Pidabdab Torate punika, sampun janten paican Idane punika tan malih magantung ring janjin Idane. Nanging sujatinipun, Ida Sang Hyang Widi Wasa maicayang indike punika ring Dane Abraham, santukan indike punika sampun janjiang Ida ring Dane Abraham. 19 Yening kadi asapunika, punapike tetujon Pidabdab Torate punika? Pidabdab Torate punika kapaicayang buat nyinahang laksanane sane iwang. Pidabdab Torate wantah maguna kantos rauhnya katurunan Dane Abraham punika, sane sampun kicen janji antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. Pidabdab Torate punika kapaicayang malantaran paramalaekat, tur katerusang antuk anak adiri. 20 Nanging sang penerus punika nenten kaperluang, yen wantah ngeniang anak adiri kewanten, samaliha Ida Sang Hyang Widi Wasa punika maraga tunggal. 21 Yening kadi asapunika, punapike Pidabdab Torate punika matungkasan ring janjin Ida Sang Hyang Widi Wasa? Sampun janten nenten matungkasan. Santukan yening undang-undange punika sampun kapaicayang ring manusane, mangda manusane prasida polih urip, sampun sinah malantaran undang-undange punika, manusane prasida kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 22 Nanging manut linging Cakepan Sucine, sakuub jagate puniki wenten ring sor kakuasan dosane, mangdane paica sane kajanjiang madasar antuk pracaya ring Ida Sang Kristus, prasida kapaicayang ring anake sane pracaya. 23 Sadurung masa kapracayane rauh, iraga sareng sami kantun kategul sakadi narapidana antuk Pidabdab Torate punika, kantos kapracayane sane jaga rauh punika kasinahang ring iraga. 24 Kadi asapunika taler Pidabdab Torate punika nguasain iraga, kantos rauh ring masa pangrauh Ida Sang Kristus, mangdane iraga prasida kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, malantaran pracaya ring Ida Sang Kristus. 25 Sane mangkin masa kapracayane punika sampun rauh, duaning punika Pidabdab Torate punika nenten malih nguasain iraga. 26 Malantaran pracaya ring Ida Sang Kristus, semeton sareng sami prasida dados putran Ida Sang Hyang Widi Wasa, sajeroning patunggilan ring Ida Sang Kristus Yesus. 27 Semeton sinamian sane sampun kalukat sajeroning patunggilan Ida Sang Kristus, sami sampun pada ngrangsuk Ida Sang Kristus. 28 Duaning punika tan wenten binanipun anak Yahudi wiadin anak sane boya Yahudi, anak dados panjak wiadin anak merdeka, anak istri wiadin anak lanang, santukan makasami maraga tunggal sajeroning patunggilan ring Ida Sang Kristus. 29 Yening semeton puniki druen Ida Sang Kristus kenginan semeton taler katurunan Dane Abraham, tur semeton pacang nrima paindikan sane sampun kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa.

Galatia 4

1 Salanturipun, ipianak sane pacang ngwaris, sakantunnyane alit, kaempuang tan bina sakadi parekan, yadiastun sujatinnya, ipun sane patut nerbeang punika makasami. 2 Sakantun ipianak punika alit, ipun kaempuang antuk walinnyane, sane ngetangang sapariindikipune, kantos rauh ring masannya, sane sampun kapastiang antuk wong tuannyane. 3 Kadi asapunika taler iraga, sadurunge iraga madewek kelih secara rohani, iraga taler kareh antuk roh sane nitah buanane puniki. 4 Nanging rikala sampun tutug masannya, Ida Sang Hyang Widi Wasa raris ngutus Putran Idane ngraga. Sang Putra embas saking satunggiling anak istri, tur Ida urip satinut ring Pidabdab Torat Yahudine; 5 buat mebasang sakancan anake sane wenten ring reh-rehan Pidabdab Torate punika, mangda malantaran punika iraga prasida dados paraputran Ida Sang Hyang Widi Wasa. 6 Buat nyinahang mungguing parasemeton puniki dados paraputran Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ida sampun ngutus Roh Putran Idane ngranjing ring idep semetone, inggih punika Roh sane setata nyambat-nyambat: "Duh Aji, duh Ajin titiang." 7 Duaning punika, semeton tan kantun dados parekan nanging dados putra. Tur santukan semeton sampun dados putran Idane, Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang maicayang ring semeton saluiring padruen Idane, sane kasediaang buat paraputran Idane. 8 Sane riin semeton durung uning ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, punika awinan semeton dados panjak panembahan-panembahan sane sujatinipun boya Widi. 9 Nanging sane mangkin semeton sampun uning ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, wiadin tiang patut maosang, sane mangkin semeton kuningin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, napi awinanipun semeton jeg mawali ring roh-roh sane tan papuara punika? Napi awinannya semeton malih kayun dados panjakipune? 10 Semeton nyaratang pisan ngetang padewasan, inggih punika ala ayuning rahina, sasih, masa miwah taun. 11 Tiang marasa sumangsaya pisan ring semeton. Punapike katuyuhan tiange pabuat semeton sampun tan wenten pikenohipun? 12 Tiang nunas ring parasemeton, mangda parasemeton dados pateh sakadi tiang. Santukan, tiang taler pateh sakadi parasemeton. Semeton tan naen ngardi sane tan patut arepa ring tiang. 13 Semeton eling, punapi awinanipun tiang midartayang Orti Rahayu ring parasemeton duk pangawitipun pisan, inggih punika santukan tiang nandang sakit. 14 Nanging semeton tan pisan nulak wiadin nganistayang tiang, yadiastun kawentenan dewek tiange dados pakewuh sane ageng pabuat semeton, nanging semeton nampi tiang sakadi semeton nampi malaekat Ida Sang Hyang Widi Wasa; semeton nampi tiang sakadi semeton nampi Ida Sang Kristus Yesus. 15 Daweg punika semeton marasa bagia pisan. Nanging sane mangkin ring dija bagian semetone punika? Santukan tiang nyidayang nuturang indik semetone, inggih punika: Yen kapo mrasidayang, rasa-rasa semeton lila ngluntik pangaksian semetone tur maicayang ring tiang. 16 Punapike malantaran tiang nguningayang paindikan sane sujati, mangkin tiang dados meseh semetone? 17 Anake sane makuma-kuma tresna ring semeton, nanging sujatinne ipun ngadut pepineh sane tan becik arepa ring semeton. Santukan ipun mamanah malasang semeton saking tiang, mangda semeton prasida salulut ring ipun, sakadi ipun tresnain semeton. 18 Mulaja wantah becik makayun-kayunin indik tetujon sane becik, indike puniki mula setata patut, tur boya wantah ring pelengan tiange wenten iriki sareng-sareng ring semeton kewanten. 19 Ih cening, pianak sane sayangang tiang! Tan bina sakadi imeme pacang nglekadang rare, kadi asapunika rasan manah sane rasayang tiang pabuat parasemeton, mangdane Ida Sang Kristus malawat ring sikian semetone. 20 Sujatinipun tiang meled pisan mangda wenten sinarengan ring parasemeton, mangda tiang nyidayang mabaos nganggen takeh sane lianan, marep ring semeton. Santukan tiang meweh pisan ngamanahin semeton. 21 Indayang tiang mataken, saking pantaran semetone sane mapakayun ninutin saparititah Pidabdab Torate punika, punapike semeton tan uning indik sane kakecap ring Pidabdab Torate punika? 22 Wenten kakecap irika, mungguing Dane Abraham madue oka kekalih, sane adiri embas saking anak istri sane dados panyeroan, sane adiri embas saking anak istri sane pepadaan. 23 Okan danene sane embas saking anak istri sane dados panyeroan punika, embas kadi lumbrahipun anake ngembasang rare, nanging okan danene sane saking anak istri sane pepadaan punika, embas pinaka dados daging janjin Ida Sang Hyang Widi Wasa. 24 Indike punika makadados lawat, inggih punika: Anake istri kekalih punika pinaka pasubaya sane kekalih. Sane asiki (inggih punika ibu Hagar) pinaka pasubaya sane rauhnya saking Gunung Sinai, tur oka-okannyane punika sami pada embas sajeroning tegak dados panjak. 25 Dane Hagar pinaka dados Gunung Sinai ring tanah Arab, taler dados kabaosang pinaka dados kota Yerusaleme sane mangkin, sane dados panjak rauh ring rakyatnyane makasami. 26 Nanging kota Yerusaleme sane saking suargan punika, tan bina kadi anak istri sane pepadaan, sane dados biang iragane sareng sami. 27 Santukan wenten kakecap ring Cakepan Suci asapuniki: "Pada masuka renaja, ih sakancan anak luh ane bekung, ane tuara taen nglekadang rare. Pada liangja masuryak-suryak, ih sakancan anake ane tuara taen nyakit ngelah pianak. Sawireh anake luh ane kakutang baan somahne, lakar liunan ngelah pianak teken ane enu ngelah kurenan." 28 Parasemeton, semeton puniki dados paraputran Ida Sang Hyang Widi Wasa, pinaka daging prajanjian Idane, pateh sakadi Dane Ishak. 29 Duk punika ipianak sane lekad manut cara sane biasa, nyangsarain ipianak sane embas malantaran Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa; kadi asapunika taler ring masane mangkin. 30 Nanging sapunapike sane kakecap, ring Cakepan Sucine? Irika kakecap sapuniki: "Kutangja anake eluh ane dadi panyeroan ento kayang kapianaknyane; sawireh pianak anake eluh ane dadi panyeroan tan wenang bareng-bareng ngwarisin gelah bapanne, ngajak pianak anake eluh ane pepadaan." 31 Duaning punika parasemeton, iraga puniki boya okan anake istri sane dados panyeroan, nanging okan anake istri sane pepadaan.

Galatia 5

1 Iraga sampun sujati merdeka santukan Ida Sang Kristus sane sampun mebasang iraga. Duaning punika matakehja sakadi anak merdeka, tur sampunangja malih serahanga ragan semetone dados panjak. 2 Indayang pirengang! Puniki tiang Paulus sane matur ring semeton, mungguing yen semeton ngwehin malih ragan semetone kasunat, indike punika mapiteges, Ida Sang Kristus sampun tan pisan maguna pabuat semeton. 3 Malih wawanin tiang negesang ring semeton, sakancan anak sane ngwehin ragannyane kasunat, anake punika patut nglakonin Pidabdab Torate makasami. 4 Parasemeton sane ngindayang madame pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, malantaran nglakonin Pidabdab Torate punika, sujatinipun sampun palas saking Ida Sang Kristus. Ipun wenten ring jabaning sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 5 Mungguing iraga puniki, iraga ngajap-ajap mangda Ida Sang Hyang Widi Wasa ledang nameang iraga pamantuka ring ragan Idane; tur mula indike punika sane ajap-ajap iraga malantaran kuasan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa sane makarya sajeroning kapracayan iragane. 6 Santukan yening iraga nunggil ring Ida Sang Kristus Yesus, yadian masunat wiadin tan masunat, tan wenten binanipun; sane buat wantah pracaya ring Ida Sang Kristus sane kasinahang sajeroning kapitresnan. 7 Sane riin semeton sampun malaksana becik pisan. Sapasirake sane ngandeg semeton ninutin paindikane sane sujati? Napi awinanipun semeton keni kalelunyuhin? 8 Sinah paindikane punika boya saking Ida Sang Hyang Widi Wasa rauhnya, sane sampun ngesengin semeton. 9 Anake maosang, mungguing ragine sane akidik sampun cukup buat ngranayang nasak tapene sami. 10 Nanging tiang kantun cager ring parasemeton. Patunggilan iragane sajeroning Ida Sang Panembahan ngranayang tiang cager ring manah, mungguing pakayunan semetone tan malianan, tur isapasira jua anake sane nguluk-uluk semeton, ipun pacang kasi-sipang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 11 Parasemeton, anake sakadi tiang puniki, yening tiang kantun midartayang indik masunate punika penting, napi awinanipun tiang kantun kasangsarain? Yen paindikane punika kapatut, sampun sinah pidartan tiange indik salib Ida Sang Kristus, tan pacang ngranayang kamewehan. 12 Tiang meled mangda anake sane nguluk-uluk semeton punika nyaratang ngusahayang dewekipune, kantos ipun neres dewekipune niri. 13 Parasemeton, semeton kesengin buat merdeka. Nanging sampunang kamerdekaane punika anggen semeton jalaran buat nyerahang dewek semetone kaprentah antuk panca indrian semetone. Tungkalikanipun mangda kapitresnane punika ngawinang semeton pada saling ayahin. 14 Santukan daging Pidabdab Torate sampun kacutetang dados titah asiki, sane asapuniki: "Tresna asihja kita teken sesaman kitane, patuh teken nresnain dewek kitane niri." 15 Nanging yen semeton malaksana sakadi sato, saling gutgut, saling uluh, patut semeton waspada, mangda sampunang semeton saling uugang. 16 Atur tiange sapuniki! Banggayangja Ida Sang Roh nuntun urip semetone tur sampunangja semeton ngulurin indriane sekala. 17 Santukan pakitan indriane sane sekala punika matungkasan ring pakarsan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, samaliha pakarsan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa taler matungkasan ring pakitan indriane sekala. Makakalih punika mula mameseh. Indike punika mapiteges, mungguing semeton tan dados sakama-kama ngamargiang sapakitan semetone. 18 Yening semeton katuntun antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, semeton tan kantun kareh antuk Pidabdab Torate punika. 19 Indik parisolah indriane sekala punika sampun terang pisan. Inggih punika: macecabulan, nglaksanayang paindikan-paindikan sane cemer, ngulurin indria, 20 nyungsung arca, ngiwa, mameseh-mesehan, masogsag, iri ati, mamedih, ngulahang dewek padidi, maiegan, tansah ngae sogsag, 21 ngadut sekel ati, mamunyah, mamotah-motahan lan sapanunggilanipun. Sane mangkin tiang mapakeling ring semeton, sakadi sane sampun uningayang tiang riin, sapasiraja nglakonin paindikane sakadi punika, ipun tan pacang kalugra dados kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 22 Nanging Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang ngwetuang kapitresnan, kaliangan, dame, kasabaran, kapiolasan, kabecikan, kasatiaan, 23 alap asor miwah uning ring ngeret budi. Tan wenten pidabdab sane matungkasan ring sakancan paindikane punika. 24 Tur anake sane dados druen Ida Sang Kristus Yesus, anake punika sampun amati raga miwah amati saluiring pakitan indriannyane sekala. 25 Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun maicayang urip anyar ring iraga; Ida taler patut nuntun urip iragane. 26 Sampunang iraga sumbung, sampunang saling tangtangin wiadin saling iri ati.

Galatia 6

1 Parasemeton, yening wenten ring pantaran semetone sane iwang, semeton sane katuntun antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, patut saling ngalap kasor nuntun semeton punika mawali ka margine sane patut. Samaliha yatnain ragan semetone, mangda semeton ngraga sampunang taler kantos keni gegodan. 2 Pada saling tulunginja sajeroning negen tetegenan semetone. Malantaran punika semeton pacang nglakonin pituduh Ida Sang Kristus. 3 Yening wenten anak marasa deweknyane maji, nanging amun jatinne ipun tan paji, anake punika ngapus deweknyane niri. 4 Anake suang-suang patut nguji pakardinnyane niri-niri. Yening kapanggih becik, kenginan ipun nyidayang nyumbungang dewek ngeniang paindikan sane sampun kardi ipun, tur nenten mandingang ring paindikan sane sampun kakardi antuk anak sane lianan. 5 Santukan anake suang-suang patut negen tetegenannyane niri-niri. 6 Anake sane nampi peplajahan agama Kristen, ipun patut ngedumang paderbeannyane sane becik sareng ring gurunnyane. 7 Sampunangja semeton ngapus raga, santukan tan wenten anak sane mrasidayang melog-melog Ida Sang Hyang Widi Wasa. Anake pacang muponin punapija sane tandur ipun. 8 Yening ipun matanduran sajeroning pakitan indrianipune sane sekala, ipun pacang muponin padem. Nanging yening ipun matanduran sajeroning Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun jagi muponin urip langgeng saking Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 9 Punika awinane sampunangja iraga wadih mapakardi ayu, santukan yen sampun tutug masanipun, iraga pacang muponin pikolihnyane, asal iraga nenten nglewa. 10 Duaning punika, mumpung kantun wenten sela buat iraga, iraga patut mapakardi ayu ring anake sami, minakadinipun pisan ring parasemeton iraga sane nunggil kapracayan. 11 Indayangja tlektekang, ambate ageng aksara sane tulis tiang ring semeton, antuk tampak liman tiange niri. 12 Anake sane mamanah ngedengang padewekannyane miwah demen maosang paindikan sane sekala kewanten, anake punika sane ngusahang tur maksa semeton mangda masunat. Indike punika margiang ipun, wantah mangda ipun tan keni sangsara malantaran salib Ida Sang Kristus. 13 Anake sane masunat, ipun taler tan nglakonin titah Pidabdab Torate punika; anake punika ngedotang mangda semeton masunat, mangda ipun nyidayang nyumbungang dewekne mungguing semeton sampun satinut ring upakaranipune sane sacara sekala. 14 Nanging pabuat tiang, tiang wantah nyumbungang dewek tiange sajeroning salib Panembahan iragane Ida Hyang Yesus Kristus, santukan malantaran salib Idane punika, jagate sampun tan paguna pabuat tiang, kadi asapunika taler tiang tan paguna pabuat jagate. 15 Punika awinanipun, indik masunat, wiadin tan masunat, punika nenten penting. Nanging sane penting, inggih punika indik dados manusa sane anyar. 16 Pabuat anake sane nglaksanayang pidabdabe puniki ring uripnyane, tiang mapinunas mangda Ida Sang Hyang Widi Wasa mapaica sutrepti rahayu miwah sih pasuecan ring ipun, sinarengan ring parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 17 Pamuputipun, sampunangja wenten anak sane makewehin tiang, santukan ring sikian tiange wenten kuwuman sane nyinahang, mungguing tiang puniki dados parekan Ida Hyang Yesus. 18 Parasemeton, tiang mapinunas mangda sih pasuecan Panembahan iragane Ida Sang Hyang Yesus Kristus, nyarengin semeton sinamian. Amin!

Epesus 1

1 Surat puniki saking tiang Paulus, sane malantaran pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa, dados utusan Ida Sang Kristus Yesus, katur ring parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane wenten ring kota Epesus, sane satia tuon ring Ida Sang Kristus Yesus. 2 Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ajin iraga miwah Ida Sang Hyang Yesus Kristus nyuecanin semeton sareng sami antuk sih pasueca miwah dame. 3 Inggih parasemeton, ngiring iraga ngaturang puji suksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ajin Ida Sang Kristus Yesus, Panembahan iragane. Santukan Ida sampun ngamertanin iraga maduluran maicayang ring iraga saluiring panugrahan malantaran patunggilan iragane sajeroning Ida Sang Kristus Yesus. 4 Sadurung Ida ngardi jagate puniki Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nyelik iraga dados druen Idane sajeroning Ida Sang Kristus, mangdane iraga prasida suci nirmala ring ayun Idane. Malantaran saking sih pasuecan Idane, 5 satinut ring pakarsan miwah sih kapiolasan Idane, Ida sampun nadosang iraga paraputran Idane, sajeroning Ida Sang Kristus Yesus. 6 Ngiringja iraga ngaturang puji ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, uli krana sih pasuecan Idane sane luih samaliha uli krana waranugraha, sane kapaicayang ring iraga sajeroning Putran Idane sane kinasih. 7 Santukan malantaran sedan Ida Sang Kristus, iraga sampun kabebasang, inggih punika sakancan dosan iragane kampurayang. Ambate ageng sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa, 8 sane kapaicayang ring iraga kantos maliah. Ring sajeroning kawicaksanan miwah kaweruh Idane, 9 Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nglaksanayang pakarsan Idane. Ida nyinahang rencanan Idane sane pingit ring iraga, sane sampun kapastiang jaga kategepang sajeroning Ida Sang Kristus. 10 Rencanan Idane sane jaga kategepang rikala sampun rauh panemayannya, inggih punika, Ida jaga nadosang asiki saluiring gumatap-gumitip, sane wenten ring suarga miwah sane wenten ring jagate sajeroning Ida Sang Kristus, sane pinaka dados Ulunnyane. 11 Saluiring paindikan sane wenten sampun kakardi tur karencanayang miwah kapastiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. Tur malantaran pakarsan Idane, manut sane sampun kapastiang saking pangawit jagate, Ida sampun milih iraga dados kaulan Idane sane katunggilang sajeroning Ida Sang Kristus. 12 Duaning asapunika, ngiringja iraga sane pinih pangawit ngajap-ajap Ida Sang Kristus, muji kaluihan Ida Sang Hyang Widi Wasa! 13 Kadi asapunika taler ngeniang indik parasemetone. Rikala semeton miragi Orti Sane Sujati, inggih punika Orti Rahayu sane ngrahayuang semeton, mawastu semeton pracaya ring Ida Sang Kristus. Irika semeton raris kamanggehang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa dados druen Idane, malantaran Ida maicayang Roh Idane sane sampun janjiang Ida ring semeton. 14 Roh Idane punika dados anceng buat iraga, mungguing iraga pacang nampi paindikan sane sampun kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa ring kaulan Idane. Samaliha Roh Idane punika taler ngicen iraga kapastian, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang ngicen kamerdekaan sane sampurna ring parapadruen Idane. Ngiringja iraga muji kaluihan Idane! 15 Punika awinanipun, duk tiang miragi indik kapracayan semetone ring Ida Sang Hyang Yesus Kristus miwah indik sih kapitresnan semetone marep ring parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa, 16 tiang tansah ngaturang panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa uli krana semeton. Tiang tansah ngastawayang semeton tur 17 mapinunas ring Widin Ida Sang Hyang Yesus Kristus, Sang Aji sane maha luih, mangda maicayang Roh Idane ring semeton. Roh Idane punika sane jaga mapaica kawicaksanan miwah nyinahang Ida Sang Hyang Widi Wasa ring semeton, mangdane semeton prasida uning ring Ida. 18 Tiang tansah mapinunas, mangda Ida ngalangin pakayunan semetone, mangdane semeton prasida uning ring daging pangajap-ajap, sane ngawinang Ida sampun ngesengin. Ambate agung sih pasueca sane kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa ring parakaulan Idane, 19 samaliha tan kadi-kadi maha wisesan Idane sane kamanggehang ring iraga sane pracaya. Kawisesan Idane sane makarya sajeroning iraga punika pateh sakadi kawisesan Idane sane agung, 20 sane anggen Ida nangiang Ida Sang Kristus saking sajeroning sedan Idane tur taler anggen Ida ngalinggihang Ida Sang Kristus ring singasana sane mawisesa ring tengen Idane. 21 Irika Ida Sang Kristus mrentah saluiring pangreh, pamrentah, kakuasan miwah panguasa ring akasane; linggih Idane punika ngungkulin saluiring panguasa, ring jagate mangkin miwah taler ring benjang pungkur. 22 Ida Sang Hyang Widi Wasa nadosang saluiring sane wenten dados pajekjekan cokor Ida Sang Kristus. Maliha Ida kaserahang ring pasamuane, pinaka dados Ulun saluiring sane wenten. 23 Pasamuane punika pinaka anggan Ida Sang Kristus, sane kalikub antuk Ida, tur Ida nglikub saluiring paindikan makasami.

Epesus 2

1 Sane riin semeton sampun padem sacara rohani malantaran dosa miwah pamargin semetone sane nyapa kadi aku. 2 Daweg punika semeton malaksana satinut ring silakraman jagate sane corah; semeton pada satinut ring kakuasan sane ngreh akasane, inggih punika kakuasan sane ngreh anake sane nyapa kadi aku arepa ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 3 Sawiaktinne sane riin iraga sareng sami taler pateh kadi asapunika, sadaweg iraga kantun urip ngulurin indriane sane kaon, tur ninutin pepinehe sane corah. Punika awinanipun sapatutnya iraga taler keni pamidukan Ida Sang Hyang Widi Wasa, pateh sakadi anake tiosan. 4 Nanging sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa kalintang agung, samaliha tan kadi-kadi agung sih kapitresnan Idane, 5 kantos iraga sane sampun padem sacara rohani malantaran tungkas iragane, kauripang malih sajeroning Ida Sang Kristus. Malantaran sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa semeton sampun karahayuang. 6 Samaliha sajeroning patunggilan ring Ida Sang Kristus Yesus, iraga sampun kauripang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa tur kicen linggih sareng-sareng mrentah ngiring Ida Sang Kristus ring jagate sane jaga rauh. 7 Malantaran punika Ida Sang Hyang Widi Wasa nyinahang kautaman sih pasuecan Idane sane maliah-liah ring masa-masa sane pacang rauh, ring sajeroning tresna asih Idane sane sampun sinahang Ida ring iraga, malantaran Ida Sang Kristus Yesus. 8 Santukan malantaran sih pasuecan Idane, semeton prasida karahayuang, malantaran kapracayan semetone ring Ida; indike puniki boyaja malantaran pakertin semetone niri, nanging wantah malantaran sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 9 Punika awinanipun tan pisan patut semeton nyumbungang raga santukan punika boyaja pikolih pakertin semetone niri. 10 Ida Sang Hyang Widi Wasa sane ngardi iraga, tur malantaran patunggilan iragane sajeroning Ida Sang Kristus Yesus, Ida sampun ngardi iraga buat nglaksanayang pakaryan sane becik, sakadi sane sampun sediaang Ida buat iraga. 11 Inggih semeton, elingangja indik kawentenan semetone sane riin. Semeton sakadi bangsa sane boya Yahudi, kawastanin bangsa sane "tan masunat" antuk bangsa Yahudine, santukan bangsa Yahudine ngwastanin dewekipune bangsa "masunat", inggih punika sunat sacara sekala sane kamargiang antuk imanusa. 12 Duk punika semeton doh saking Ida Sang Kristus. Semeton dados wong sunantara, sane tan sareng ketang ring pantaran bangsa pepilihan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Punika awinanipun semeton tan polih duman sajeroning prajanjian, sane kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa ring kaulan Idane. Tur semeton tan maderbe pangajap-ajap miwah urip tan pa-Widi ring jagate puniki. 13 Nanging sane mangkin sajeroning Ida Sang Kristus Yesus, semeton sane dumun doh, mangkin sampun tampek malantaran sedan Idane. 14 Santukan Ida Sang Kristus Yesus ngraga sampun maicayang dame ring iraga, malantaran Ida nunggilang bangsa Yahudi miwah bangsa sane boya Yahudi dados bangsa asiki. Malantaran sedan Idane, Ida sampun nguug tembok panyeleng, sane malasang miwah ngawinang bangsa-bangsane punika mameseh-mesehan. 15 Ida sampun ngusap Pidabdab Torat Yahudine, inggih punika pituduh-pituduh rauhing pidabdab-pidabdabnyane, mangdane Ida prasida nameang tur nunggalang bangsane kekalih punika dados satunggiling bangsa sane anyar sajeroning Ida. 16 Malantaran seda ring salibe Ida Sang Kristus sampun ngicalang indik mameseh-mesehane punika; samaliha malantaran punika taler Ida nunggalang bangsane kekalih punika dados bangsa asiki, tumuli katurang ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 17 Kadi asapunika Ida Sang Kristus rauh tur midartayang Orti Rahayu sane madaging dame pabuat sakancan bangsane, inggih punika pabuat semeton sane boya Yahudi, sane doh saking Ida Sang Hyang Widi Wasa, kadi asapunika taler pabuat bangsa Yahudi sane nampek ring Ida. 18 Malantaran Ida Sang Kristus, iraga sareng sami, inggih punika bangsa Yahudi miwah bangsa sane boya Yahudi mrasidayang umedek tangkil ring ayun Ida Sang Aji, sajeroning Roh sane tunggal. 19 Duaning asapunika, sane mangkin, semeton sane boya bangsa Yahudi nentenja malih dados wong sunantara miwah pendonan, nanging dados warga sajeroning bangsa padruen Ida Sang Hyang Widi Wasa. 20 Semeton taler ngwangun ring duur dasar sane sampun kapasang antuk parautusan miwah paranabine, tur sane pinaka dados batu dasarnyane inggih punika Ida Sang Kristus. 21 Ida sane natakin wewangunane punika, samaliha Ida sane ngrajegang kantos dados Perhyangan Agung sane suci sajeroning Ida Sang Panembahan. 22 Sajeroning patunggilan ring Ida, semeton taler kawangun sareng-sareng ring semeton-semeton sane tiosan, kadadosang satunggiling wewangunan, genah Ida Sang Hyang Widi Wasa malingga, malantaran Roh Idane.

Epesus 3

1 Punika awinanipun tiang, Paulus, sane mapangkeng malantaran ngortiang Ida Sang Kristus Yesus ring semeton sane boya bangsa Yahudi, mapinunas ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 2 Semeton sampun pada mireng, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa, malantaran sih pasuecan Idane, sampun misarayang ring tiang pakaryane puniki pabuat kabecikan semetone. 3 Ida sampun nyinahang rencanan Idane sane pingit tur sampun nlehtehang ring tiang. (Indike punika sampun suratang tiang akedik ring semeton, 4 maliha yening semeton maosin sane sampun suratang tiang punika, semeton pacang uning ring pangresepan tiange ngeniang ring indik pepingitan Ida Sang Kristus punika.) 5 Duke nguni pepingitane punika kapingitang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, nanging sane mangkin malantaran Roh Idane paindikane punika sinahang Ida ring parautusan miwah paranabin Idane. 6 Mungguing pepingitane kadi asapuniki: malantaran Orti Rahayune, bangsa-bangsane sane boya Yahudi miwah bangsa Yahudine sareng-sareng polih pahan sajeroning mertan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Bangsa sane boya Yahudi punika taler kalugra sareng-sareng dados warga pasamuan, samaliha sareng-sareng polih duman ring sajeroning prajanjian sane sampun kamanggehang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa sajeroning Ida Sang Kristus Yesus. 7 Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun ngamanggehang tiang dados pangayah Orti Rahayune malantaran waranugrahan Idane sane luih, inggih punika waranugraha sane kapaicayang ring tiang malantaran kawisesan Idane. 8 Tiang sane paling nistana ring pantaran kaulan Idane sampun icen Ida waranugraha buat midartayang Orti Rahayu indik kasugihan Ida Sang Kristus sane tan kadi-kadi ring parabangsa sane boya bangsa Yahudi. 9 Samaliha tiang patut nlehtehang ring anake sami, mangda ipun pada ngresep ring indik Ida Sang Hyang Widi Wasa sane ngardi saananing sane wenten. Ida ngraga sane saking nguni mingit pepingitane punika, 10 mangdane sane mangkin malantaran pasamuan Idane, parapanguasa miwah pangreh sane wenten ring akasane prasida uning ring kawicaksanan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane mawarni-warni punika. 11 Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun ngamargiang paindikane punika manut rencanan Idane sane saking nguni, sane kalaksanayang malantaran Ida Sang Kristus Yesus, Panembahan iragane. 12 Malantaran patunggilan iragane ngiring Ida miwah malantaran kapracayan iragane ring Ida, iraga sampun prasida bebas tur rumasa andel tangkil ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa. 13 Duaning asapunika semeton, tiang mapinunas ring semeton, sampunangja semeton rumasa sungsut ring kayun malantaran sangsarane sane tandangin tiang, pabuat parasemeton. Indike puniki sami tandangin tiang wantah uli krana kabecikan semetone. 14 Punika awinanipun tiang tansah sumungkem ring ayun Ida Sang Aji, 15 sane dados kawitan sakancaning katurunan sane wenten ring jagate sane jaga rauh miwah ring jagate puniki. 16 Tiang mapinunas ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, mangdane malantaran Roh Idane, Ida sane wibuhing kaluihan maicayang kakuatan ring semeton, mangda angen semetone prasida pageh. 17 Samaliha mangdane malantaran kapracayan semetone, Ida Sang Kristus prasida malingga ring angen semetone. Tiang ngastawayang, mangda kapitresnane punika tansah dados pancer miwah dasar urip semetone, 18 mangdane semeton sinamian sareng-sareng ring parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa prasida ngresep, ambate panjang tur linggah, tegeh miwah dalem sih kapitresnan Ida Sang Kristus. 19 Inggih, dumadak semeton prasida ngresep ring sih kapitresnan Ida Sang Kristus, yadiastu tan sida antuk iraga ngresepang sategepipun, tur malantaran pangresepane punika, semeton sayan kabekin antuk kasampurnan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 20 Wantah Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane kuasa ngardi langkungan ring saluiring paindikan, sane tunas miwah manahang iraga, sakadi sane sampun sinah sajeroning kawisesan Idane ring urip iragane. 21 Dumadak pasamuane, malantaran Ida Sang Hyang Yesus Kristus muji Ida, turun-temurun salami-laminnya. Amin!

Epesus 4

1 Punika awinanipun tiang sane mapangkeng malantaran mamarekan ring Ida Sang Panembahan, kedeh mapinunas ring semeton, mangda semeton urip manut sakadi sesanan anake sane sampun kaselik antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 2 Semeton patut tansah ngalap kasor, darma sadu miwah sabar. Sinahangja kapitresnan semetone malantaran saling tulungin. 3 Semeton patut pada sarat ngamanggehang patunggilan sane kapaicayang antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, sajeroning karahayuan, sane nunggilang semeton sareng sami. 4 Semeton dados maraga tunggal, maderbe Roh tunggal miwah tunggal pangapti, esengan Ida Sang Hyang Widi Wasa ring semeton. 5 Samaliha tunggal Panembahan, tunggal kapracayan, tunggal lelukatan, 6 ma-Widi tunggal inggih punika sane dados Ajin manusane makasami, sane dados Panembahan anake makasami, sane makarya sajeroning manusane makasami miwah sane malingga sajeroning manusane makasami. 7 Iraga suang-suang sampun kicen paica manut sih pasuecan sane sampun kapastiang antuk Ida Sang Kristus Yesus. 8 Sakadi kecaping Cakepan Sucine asapuniki: "Ritatkala Ida munggah ka genahe sane maha luur Ida makta paratawanan. Ida maicayang paica ring imanusa." 9 Sane mangkin, napike tegesne: "Rikala Ida munggah"? Punika mapiteges, mungguing pinih riin Ida tedun, inggih punika tedun ka dasar jagate. 10 Ida sane sampun tedun punika, Ida taler sane munggah ka genahe sane maha luur, sane ngungkulin akasane makasami tur buanane kabekin antuk kawisesan Idane. 11 Ida punika sane maicayang paica ring imanusa. Ida sane nyelik makudang-kudang anak kadadosang utusan, sane lianan kadadosang nabi, sane lianan malih dados juru ngortiang Orti Rahayu, wenten taler sane dados pangancang pasamuan miwah sane lianan dados guru. 12 Kadi asapunika Ida nabdabang kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa makasami buat nglaksanayang pakaryan sane dados ayah-ayahan anak Kristen sajeroning ngwangun anggan Ida Sang Hyang Yesus Kristus. 13 Dadosipun iraga sane sareng akeh puniki pacang katunggilang sajeroning kapracayan miwah pangresepan ngeniang ring indik Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa. Iraga pacang dados kelih manut kasampurnan Ida Sang Kristus. 14 Iraga tan patut kantun sakadi rare, sane kaanyudang antuk ombak tur ampehang angin, inggih punika peplajahan saking anake sane ngawinang anake lianan pada paling. 15 Tungkalikanipun iraga patut kukuh bakuh sajeroning Ida Sang Kristus, sane maraga Ulu, malantaran maosang indik kapatutan sajeroning kapitresnan. 16 Sajeroning pangraksan Idane, anggotan sikiane punika katunggilang dados asiki. Dadosipun yen sabilang anggotan sikiane punika ngamargiang tetegenannyane sapatut ipun, sinah sikiane punika sayan tumbuh ngagengang tur dados kukuh bakuh sajeroning kapitresnan. 17 Sajeroning parab Ida Sang Panembahan tiang maosang miwah misekenang indike puniki ring semeton: sampunangja semeton malih urip sakadi jadma sane tan pracaya ring Widi, sane pepinehnyane tan paguna, 18 miwah pangresepannyane peteng dedet. Ipun sami tan polih duman urip, saking paican Ida Sang Hyang Widi Wasa, santukan ipun yakti-yakti belog punggung. 19 Ipun tan pisan maderbe kimud, samaliha tan wus-wusan malaksana corah saha ngulurin indriane sane cemer. 20 Boyaja kadi asapunika sane plajahin semeton ngeniang indik Ida Sang Kristus. 21 Semeton sampun seken pisan mireng indik Idane, maliha sakadi sisian Idane, semeton sampun kuruk indik kapatutan sane sajeroning Ida Hyang Yesus. 22 Punika awinanipun semeton patut ngutang kamanusane sane lawas, inggih punika sakancan laksanan semetone sane sampun-sampun, sane sampun kasengkalen antuk indriane sane paling. 23 Sehinja tungtung ati miwah pakayunan semetone mangda dados anyar. 24 Rangsukja kamanusane sane anyar, sane kakardi manut gambar Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane kasinahang sajeroning urip sane sujati, inggih punika sadu tur suci. 25 Duaning asapunika, sampunangja semeton malih mogbog! Semeton suang-suang patut mabaos amun sujatinipun ring pantaran semetone, santukan iraga puniki dados anggotan ragan Ida Sang Kristus. 26 Yening semeton duka, sampunang kantos ngawinang semeton madosa. Samaliha sampunangja duka kantos surup surya. 27 Sampunangja icena Ratun Setane kantos polih jalaran. 28 Semeton sane demen mamaling, patut wusan mamaling tur patut ngawitin makarya mangda mrasidayang urip sakadi patutne, samaliha mrasidayang nulungin anake sane tiwas. 29 Yening mabebaosan, sampunangja ngwedalang baos sane nyakitin ati, nanging mabaosja sane maguna, kantos paindikan sane baosang semeton ngawinang becik pabuat anake sane miragiang. 30 Sampunangja ngawinang sungsut Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, santukan Roh Idane punika dados cihna, mungguing semeton sampun dados druen Ida Sang Hyang Widi Wasa. Roh Idane punika sane pacang ngrahayuang semeton, yening sampun rauh panemayane Ida Sang Hyang Widi Wasa mebasang semeton. 31 Dohangja ragan semetone saking sakancan pepinehe sane duleg, saking indriane sane kaon miwah saking kabramantian. Sampunang malih seneng mapisuna wiadin nyacad anak. Sampunang malih madue pakayunan geting miwah sapanunggilanipun. 32 Tungkalikanipun, semeton patut ajer miwah darma sadu, samaliha saling aksamayang, sakadi Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun ngampurayang semeton sajeroning Ida Sang Kristus.

Epesus 5

1 Santukan semeton dados paraputran Ida Sang Hyang Widi Wasa sane sayang, semeton patut ngusahayang raga buat ninutin pakarsan Idane. 2 Semeton patut urip sajeroning kapitresnan, pateh sakadi Ida Sang Kristus tresna asih ring iraga kantos Ida nyerahang urip Idane buat iraga, dados aturan sane miik ngalub saha kaledangin ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa. 3 Santukan semeton dados parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa, indik macecabulan wiadin paindikan sane cemer wiadin loba angkara tan pisan patut kabaosang ring pantaran semetone. 4 Kadi asapunika taler indik bebaosan sane cabul, sane tan paguna, sane ngawag-awag, tan pisan pantes kabaosang ring pantaran semetone. Nanging tungkalikanipun, semeton patut matur panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 5 Semeton patut eling ring indike puniki: Sakancan sundele, sakancan jadmane sane cemer, wiadin sane loba angkara (santukan indike punika makasami mapiteges nyungsung dewa-dewa) nenten kalugra dados kaulan Ida Sang Kristus miwah kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 6 Sampunangja semeton kantos keni kabelog-belog masrana baos sane tan paguna, santukan sakancan paindikane punika pacang ngrauhang pidukan Ida Sang Hyang Widi Wasa, ring sakancan jadmane sane langgana ring Ida. 7 Punika awinanipun, sampunangja semeton sruron ring anake sane kadi asapunika. 8 Sane riin semeton wenten ring sajeroning peteng, nanging sane mangkin semeton sampun wenten ring sajeroning galang, santukan dados kaulan Ida Sang Panembahan. Punika awinanipun semeton patut urip sakadi paraputran Sang Galang. 9 Santukan galange punika sane ngwetuang woh, inggih punika kabecikan, kapatutan miwah kasujatian. 10 Saratangja mlajahin saluiring paindikan sane ngledangin Ida Sang Panembahan. 11 Sampunangja sareng nglaksanayang pakaryan sane mameteng, sane tan mapikenoh, sane dados druen sang peteng. Tungkalikanipun, suluhinja paindikane punika ring galange. ( 12 Sujatinne tiang kimud pisan maosang paindikan sane kalaksanayang ring petenge.) 13 Samaliha yening saluiring paindikane punika kasuluhang ring galange, irika pacang sinah kawiaktianipun. 14 Santukan sakancan paindikan sane sampun kanten sinah punika sampun dados galang. Punika awinanipun wenten kecap kadi asapuniki: "Matangija ragane sane sirep miwah matangija saking pantaran sang padem! Ida Sang Kristus pacang nyunarin ragane." 15 Punika awinanipun, yatnainja ragan semetone. Sampunangja urip sakadi anak belog punggung, nanging uripja sakadi anak wicaksana. 16 Rikala semeton madue sela, becikangja ngunayang, santukan masane mangkin masa sane kaon. 17 Punika awinan sampunangja sakadi anak belog punggung, nanging saratangja mangda semeton uning ring pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane patut laksanayang semeton. 18 Sampunangja semeton mapunyah-punyahan nginum anggur, sane wantah ngawinang semeton pacang nemu sengkala. Tungkalikanipun, semeton patut kabekin antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 19 Mabebaosanja sareng timpal-timpal semetone nganggen kakidungan Kidung miwah kidung-kidung suci. Makidung tur pujija Ida Sang Panembahan saking nekeng ati. 20 Ring saluiring paindikan semeton patut tansah ngaturang panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, Sang Aji, masrana parab Ida Sang Hyang Yesus Kristus, Panembahan iragane. 21 Semeton patut pada saling alap kasor, malarapan baktin semetone ring Ida Sang Kristus. 22 Semeton sane istri patut satinut ring sang lanang, sakadi semeton satinut marep ring Ida Sang Panembahan. 23 Santukan sang lanang sane ngreh sang istri, pateh sakadi Ida Sang Kristus ngreh pasamuan Idane; samaliha Ida Sang Kristus ngraga sane ngrahayuang pasamuane, inggih punika anggan Idane. 24 Punika awinanipun sang istri patut nungkul ring sang lanang, pateh sakadi pasamuane nungkul ring Ida Sang Kristus. 25 Tur pabuat semeton lanang, tresnainja rabin semetone pateh sakadi Ida Sang Kristus tresna asih ring pasamuan Idane, kantos Ida nyerahang urip pabuat pasamuan Idane. 26 Ida ngamargiang indike punika, buat ngaturang pasamuan Idane ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, masrana sabdan Idane, sasampun Ida nyuciang pasamuane punika antuk toya panglukatan, 27 samaliha mangda prasida Ida ngrajegang pasamuane ring ajeng Idane, saha suci nirmala tan paceda. 28 Sang lanang patut tresna asih ring sang istri, sakadi tresna asih ring deweknyane niri. Sang lanang sane tresna asih ring rabinnyane, ipun tresna asih ring dewekipun niri. ( 29 Tan wenten anak sane geting ring deweknyane niri. Tungkalikanipun: Ipun miara sikianipune niri, pateh sakadi Ida Sang Kristus miara pasamuan Idane. 30 Santukan iraga puniki dados anggota anggan Idane.) 31 Sakadi kecap Cakepan Sucine: "Punika awinanipun, sang lanang patut nilar reramannyane tur nunggil sareng ring rabinnyane kantos sang kalih prasida maraga tunggal." 32 Ring kecap Cakepan Sucine punika wenten kasinahang paindikan sane kalintang patut. Manut pangresep tiange, paindikane punika ngeniang indik patunggilan Ida Sang Kristus marep ring pasamuan Idane. 33 Nanging paindikane punika taler ngeniang indik semetone: inggih punika sang lanang patut tresna asih ring rabinnyane sakadi ipun nresnain sikianipune, samaliha sang istri patut ngajiang suaminnyane.

Epesus 6

1 Ih cerik-cerike, idepangja raos meme bapan ceninge, sawireh keto patutne solah anake Kristen. 2 "Baktija teken meme bapan ceninge", keto kecap pituduhe ane paling utamana, ane misi janji buka kene: 3 "Apanga kita rahayu tur dawa tuuh kitane di gumine." 4 Tur pabuat parawong tua, becikang alit-alit semetone, mangdane sampunang kantos alit-alite brangti ring semeton. Nanging tuntun tur pituturinja alit-alite antuk paurukan Kristen. 5 Pabuat sakancan parekan, tinutinja pamekel nyamane; laksanayangja prentahnyane saha nekeng ati, satmaka buka mamarekan teken Ida Sang Kristus. 6 Edaja nyama nglaksanayang prentahnyane di nujune mapadu arep dogen, buat ngliangang atinne, nanging buka parekan Ida Sang Kristus, laksanayangja pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa saha nekeng ati. 7 Tegenja ayah-ayahan nyamane dadi parekan aji keneh ane liang, buka nyama mamarekan teken Ida Sang Panembahan, tusingja buka anak mamarekan teken manusa. 8 Ingetangja, Ida Sang Panembahan lakar mapaica pikolih teken anake ane malaksana ayu, yadian ia parekan, yadian ia anak merdeka. 9 Pabuat parapamekel, becikangja miara parekan semetone. Sampunangja semeton mrentah ipun nganggen kawirosan. Elingangja, mungguing semeton miwah parekan semetone punika, sareng-sareng dados druen Pamekel sane tunggal ring suarga, sane nepasin anake makasami madasar antuk tetepasan sane pateh. 10 Pamuputipun parasemeton, tunggilangja kakuatan semetone sajeroning Ida Sang Panembahan, masrana kakuatan Idane sane maha wisesa. 11 Agemja gegaman sane sampun kapaicayang ring semeton antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, mangdane semeton pada sregep ngarepin pangindrajalan Ratun Setane. 12 Santukan iraga mayuda boyaja nglawan manusa, nanging nglawan kawisesan-kawisesan sane kaon ring akasane, parapangreh miwah panguasa sane ngreh jagate puniki. 13 Punika awinanipun sane mangkin agemja gegaman paican Ida Sang Hyang Widi Wasa. Mangdane ring panemayan Setane rauh, semeton mrasidayang nglawan mesehe punika, tur sasampune puput payudane, semeton pacang kantun pageh kadi jati mula. 14 Duaning punika semeton, pada sayagaja: pepetetinja wangkong semetone antuk kasujatian; tabenginja dadan semetone antuk kapatutan, 15 samaliha sepatuninja cokor semetone antuk kasaratan midartayang Orti Rahayu sane mamuat sutrepti rahayu. 16 Samaliha agemja kapracayan semetone ring Ida Sang Kristus makadados tameng, sane pacang nulak sakancan panah I Jaat sane ngendih murub. 17 Samaliha tampija karahayuane makadados topong waja miwah sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa makadados pedang, paican Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa ring semeton. 18 Margiangja paindikane punika makasami sajeroning pangastawan, saha nunas pitulungan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Pada ngastawaja nyabran rahina satinut ring tuntunan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. Samaliha pada sayagaja tur sampunang waneh ngastawayang parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 19 Astawayang taler tiang mangda Ida Sang Hyang Widi Wasa mapaica pawisik ring tiang, rikala rauh panemayan tiange patut mabaos, mangda tiang purun midartayang pepingitan Orti Rahayune punika. 20 Tiang sampun kamanggehang dados utusan pabuat Orti Rahayune punika, yadiastu sane mangkin tiang kapangkeng. Duaning punika astawayangja, mangda tiang purun midartayang Orti Rahayune punika sakadi patutipun. 21 Tikikus, inggih punika semeton iraga sane kinasih, samaliha sisia sane satia tuon ring pakaryan Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun sane pacang nartayang ring semeton, mangdane semeton-semeton pada uning ring paindikan miwah kawentenan tiange sane mangkin. 22 Punika awinanipun, tiang ngutus ipun ngrauhin semeton, buat nartayang ring semeton saluiring paindikan tiange, mangdane semeton kalipurang. 23 Ida Sang Hyang Widi Wasa, Sang Aji miwah Ida Sang Hyang Yesus Kristus maicayang sutrepti rahayu miwah kapitresnan miwah kapracayan ring semeton sinamian. 24 Sih pasuecan Idane setata nedunin semeton sinamian, sane tansah tresna asih ring Ida Sang Hyang Yesus Kristus sajeroning kapitresnan sane langgeng.

Pilipi 1

1 Surat saking tiang Paulus miwah saking Timotius, parekan-parekan Ida Sang Kristus Yesus, katur ring parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane wenten ring kota Pilipi, sane matunggilan sajeroning Ida Sang Kristus Yesus, samaliha katur ring parapamimpin miwah pangancang pasamuane iriki. 2 Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ajin iraga miwah Ida Sang Hyang Yesus Kristus maicayang sih pasuecan miwah sutrepti rahayu ring semeton sinamian. 3 Inggih parasemeton, sabilang tiang eling ring semeton, tiang tansah matur panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 4 Samaliha sabilang tiang ngastawayang semeton, tiang ngastawa saking manah sane liang, 5 santukan semeton sampun nulungin tiang sajeroning pakaryan tiange midartayang Orti Rahayu saking pangawit rauh mangkin. 6 Tiang marasa andel pisan, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane sampun ngawitin pakaryane sane becik puniki ring pantaran semetone, Ida pacang nglanturang tur muputang kantos rahina rauh Ida Sang Kristus Yesus. 7 Sampun sapatutipun tiang marasa kadi asapunika ngeniang semeton sareng sami, santukan semeton sareng sami tansah wenten ring manah tiange. Semeton miwah tiang, sareng-sareng pada polih duman paican Ida Sang Hyang Widi Wasa, inggih punika rikalan tiange kapangkeng sakadi mangkin miwah duke tiang nindihin miwah ngamanggehang Orti Rahayune punika. 8 Ida Sang Hyang Widi Wasa wikan, mungguing tiang mabaos amun sujatinne, ngeniang indik tiange tansah eling tur sayang ring semeton, samalihipun sayang tiange punika kawitnya saking pakayunan Ida Sang Kristus Yesus. 9 Pangastawan tiange kadi asapuniki: Tiang mapinunas, mangda kapitresnan semetone tansah sayan maweweh-weweh sajeroning pangresepan miwah tetimbangan sane sampurna, 10 mangdane semeton mrasidayang milih paindikan sane pinih becika, mangda semeton prasida suci tan paceda ring rahina rauh Ida Sang Kristus. 11 Urip semetone pacang kabekin antuk woh-woh kasujatian sane kawitnya saking Ida Sang Kristus Yesus, buat ngluihang miwah muji Ida Sang Hyang Widi Wasa. 12 Inggih parasemeton, tiang meled pisan, mangda parasemeton pada uning, mungguing paindikan sane tandangin tiang puniki, sujatinipun ngawinang Orti Rahayune sayan sumebar. 13 Kantos sawatek pajagaan purin Sang Nata Ratu miwah sakancan anake sane lianan sane wenten irika, sami pada uning, mungguing tiang kapangkeng wantah malantaran tiang dados parekan Ida Sang Kristus. 14 Samaliha, malantaran tiang mapangkeng puniki, akehan parasemeton pasamuane sayan pageh kapracayannyane ring Ida Sang Panembahan, kantos ipun tan ajerih tur sayan wanen midartayang Orti Rahayune punika. 15 Sampun janten wenten taler anak sane midartayang indik Ida Sang Kristus madasar antuk manah sane iri miwah majengah-jengahan, nanging wenten taler sane midartayang madasar antuk pangapti sane becik. 16 Anake sane madue pangapti sane becik, ipun midartayang indik Ida Sang Kristus madasar antuk kapitresnan, santukan ipun uning, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun maicayang pakaryan ring tiang buat nindihin Orti Rahayune punika. 17 Nanging anake sane lianan, ipun midartayang indik Ida Sang Kristus boya madasar antuk manah sane jujur, nanging madasar antuk manah sane dora, sane ngulahang dewek padidi. Malantaran laksananipune punika, ipun mitaenang tiang pacang sayan nandang kewuh ring pangkeng. 18 Indike punika tanja dados napi! Tiang marasa liang, santukan malantaran punika Ida Sang Kristus tansah kapidartayang, yadian madasar antuk manah sane dora, wiadin antuk manah sane jujur. Tur tiang setata pacang liang, 19 santukan tiang uning, mungguing malantaran pangastawan semetone miwah pitulungan Roh Ida Sang Kristus Yesus, tiang pacang kabebasang. 20 Pangapti miwah pangajap-ajap tiange, mangda tiang tan pacang naenin kaleson nglaksanayang pakaryan tiange, nanging mangda nyabran rahina, minakadinipun pisan sane mangkin, tiang tansah gargita ngluihang Ida Sang Kristus Yesus antuk sikian tiange, yadian sajeroning urip wiadin padem. 21 Santukan, punapike sujatine uripe punika? Pabuat tiang, yen tiang urip, punika pabuat Ida Sang Kristus. Yen tiang padem, punika becikan malih. 22 Nanging yening tiang kantun urip ring jagate, tiang mrasidayang nglanturang pakaryan sane mapikenoh, irika tiang tan mrasidayang nguningayang, sane encen patut pilih tiang. 23 Tiang marasa kajepit sajeroning paindikan sane kekalih puniki, inggih punika: tiang dot pisan nilar uripe puniki, mangda sareng-sareng ring Ida Sang Kristus, tur kamanah antuk tiang becikan asapunika. 24 Nanging pabuat semeton, kamanah antuk tiang, becikan yening tiang kantun urip ring jagate puniki. 25 Tiang pracaya pisan ring indike punika. Punika awinanipun tiang uning, mungguing tiang kantun urip ring jagate puniki. Tiang jaga sareng-sareng ring semeton, mangda semeton sayan pageh pracaya ring Ida Sang Kristus miwah sayan maweweh-weweh kaliangan semetone. 26 Dadosipun, yening tiang wenten malih ring pantaran semetone, semeton pacang madue jalaran sane agengan buat nyumbungang raga, sajeroning semeton ngiring Ida Sang Kristus Yesus. 27 Sane mangkin, sane pinih buata inggih punika, parisolah semetone patut saadung ring Orti Rahayun Ida Sang Kristus, mangdane yen tiang mrasidayang wiadin tan mrasidayang ngrauhin semeton, tiang pacang miragi, mungguing semeton tansah pageh saguluk miwah nunggal pangapti buat nindihin kapracayan sane kawitnya saking Orti Rahayune. 28 Sampunangja semeton ajerih ring parameseh semetone. Semeton patut tansah prawira, duaning indike punika pacang dados bukti pabuat ipun, mungguing ipun pacang kaon tur semeton pacang menang. Santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane jaga mapaica kamenangan ring semeton, 29 duaning semeton sampun kalugra mamarekan ring Ida Sang Kristus, boya wantah malantaran pracaya kewanten, nanging taler malantaran nandang kakewehan. 30 Sane mangkin semeton mrasidayang sareng-sareng ring tiang ring payudan. Sane riin semeton manggihin tiang mayuda, kadi asapunika taler sane mangkin semeton mireng tiang kantun mayuda.

Pilipi 2

1 Punapike urip semetone sajeroning Ida Sang Kristus ngawinang semeton kukuh bakuh? Punapike kapitresnan Idane nglipur semeton? Punapike semeton nunggil ring Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa? Punapike semeton marasa saling tresnain miwah saling padalem ring pantaran semetone? 2 Pinunas tiange ring semeton, tegepangja kaliangan manah tiange, malantaran nunggilang pakayunan, nunggilang kapitresnan miwah idep lan pangapti. 3 Sampunangja ngulahang raga kewanten, wiadin nyumbungang raga, nanging pada alap kasorja marep ring semeton sane lianan, tur sampunang pisan mitaenang raga becikan ring semeton sane lianan. 4 Sampunangja semeton ngulahang raga suang-suang kewanten, nanging semeton patut saling runguang. 5 Semeton patut nakehang raga pateh sakadi Ida Sang Kristus, inggih punika: 6 Yadiastu Ida maraga Widi, nanging Ida tan mikukuhin linggih Idane sakadi Widi. 7 Tungkalikanipun, saking lilaning kayun, Ida nilar linggih Idane punika, raris ngambil tegak parekan. Ida sampun nyekala dados manusa. 8 Ida sampun ngasorang raga tur satinut ring pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa kantos seda, kapentang ring salibe. 9 Malantaran punika Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nglinggihang Ida ring genah sane pinih luur, tur Ida kapaicain parab sane lianan. 10 Punika awinane sawatek sane wenten ring suarga miwah ring jagate miwah sane wenten ring jagate sane ring sor sami jaga pada sumuyud sumungkem, buat ngluihang parab Ida Hyang Yesus, 11 tur sami pada jaga ngangkenin, mungguing Ida Sang Kristus Yesus punika maraga Panembahan, pabuat kaluihan Ida Sang Hyang Widi Wasa, Sang Aji. 12 Inggih parasemeton sane sayang, sakadi semeton sampun tansah satinut ring tiang, rikalan tiange wenten sareng-sareng ring semeton, kadi asapunika taler sane mangkin, semeton patut satinut ring tiang, rikalan tiange doh saking semeton. Antengangja makarya, madasar antuk manah jejeh ngetor, buat nyampurnayang karahayuan semetone. 13 Santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa tansah makarya ring urip semetone, mangdane semeton kayun tur mrasidayang ninutin pakarsan Idane. 14 Sampunangja ngamelmel wiadin matetungkasan sajeroning nglaksanayang saluiring paindikan, 15 mangdane semeton prasida suci tan paceda, manut sakadi paraputran Ida Sang Hyang Widi Wasa sane sampurna iriki ring jagate, ring pantaran anake dosa miwah droaka. Semeton patut masinar ring pantaranipune, waluya sakadi bintang-bintang sane macaya ring langite, 16 rikala semeton midartayang ring ipun Orti indik uripe punika. Yening semeton nglaksanayang indike punika, tiang jaga polih jalaran buat nyumbungang dewek malantaran semeton, ring rahina rauh Ida Sang Kristus, santukan irika pacang janten, mungguing saluiring usaha miwah pakaryan tiange nentenja nirguna. 17 Yadiastu getih tiange jaga kakecorang dados banten, sane katurang ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa malantaran kapracayan semetone ring Ida Sang Kristus, tiang pacang matur suksma, tur tiang pacang maliang-liang sareng ring semeton. 18 Kadi asapunika taler semeton patut matur suksma, tur maliang-liangja sareng tiang. 19 Sajeroning Ida Hyang Yesus Kristus, tiang ngajap-ajap, mangda tiang mrasidayang digelis ngutus Timotius ngrauhin semeton, mangdane manah tiange prasida kalipurang malantaran tiang polih orti ngeniang indik semetone. 20 Mungguing Timotius punika, wantah ipun sane mrasidayang ngrasayang kawentenan tiange miwah sane saking jati-jati taler nglinguang kabuatan semeton. 21 Semeton sane lianan wantah ngulahang dewekipune suang-suang kewanten, ipun tan rungu ring indik Ida Hyang Yesus Kristus. 22 Tur semeton sami pada uning indik kasatian sane sampun buktiang ipun, indikipune sareng tiang, tan bina sakadi pianak ngajak rerama, sampun makarya sinarengan pabuat Orti Rahayune. 23 Tiang ngajap-ajap pisan, sasampune janten wicaran tiange, digelis jagi ngutus ipun ngrauhin semeton. 24 Samaliha sajeroning Ida Sang Panembahan, tiang newek taler pacang mrasidayang digelis ngrauhin semeton. 25 Kamanah antuk tiang, buat pisan tiang ngutus Epaproditus ngrauhin semeton. Ipun sampun makarya miwah ngroangin tiang, inggih punika ipun sampun dados pangayah sane utus semeton buat nulungin tiang. 26 Ipun meled pisan jaga kapanggih ring semeton sinamian, tur ipun marasa engsek ring manah, santukan semeton sampun mireng indik ipune gelem. 27 Sawiakti ipun gelem, samaliha das-dasan padem. Nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa sayang ring ipun, maliha boyaja wantah ring ipun kewanten, nanging Ida taler sayang ring tiang, mangdane sampunang maweweh-weweh kasedihan tiange. 28 Punika awinanipun tiang meled pisan jaga ngutus ipun ngrauhin semeton, mangda rikalane semeton manggihin ipun, semeton prasida liang, tur kasedihan tiange pacang sirna. 29 Tampija ipun antuk kayun sane liang, sakadi semeton sajeroning Ida Sang Panembahan. Ajiangja sakancan anake sane sakadi ipun, 30 santukan ipun ngetohang uripnyane kantos dasdasan padem, pabuat pakaryan Ida Sang Kristus, inggih punika ipun nulungin tiang, buat nylediinin semeton sareng sami.

Pilipi 3

1 Pamuputipun, parasemeton, banggayang Ida Sang Panembahan mapaica kaliangan ring semeton. Tiang tanja marasa meweh buat ngwawanin malih nulis surat ring semeton sakadi sane sampun-sampun, santukan malantaran punika karahajengan semetone pacang mawuwuh-wuwuh. 2 Waspadaja semeton marep ring anake sane nglaksanayang paindikan-paindikan sane corah, marep ring soroh asune, inggih punika anak sane ngamanggehang pidabdab sunat sane sekala. 3 Santukan boyaja ipun, nanging iraga sane sampun nampi sunat sane sujati, sawetning iraga nyungkemin Ida Sang Hyang Widi Wasa malantaran Roh Idane, tur masuka rena sajeroning Ida Sang Kristus Yesus. Iraga nentenja ngandelang upakara-upakara sane sekala. 4 Sampun janten tiang taler nyidayang andel ring paindikan-paindikan sane kadi asapunika. Yening anake lianan ngandelang upakara-upakara sane sekala, napi malih tiang, 5 sane kasunat rikala tiang matuuh kutus rahina. Tiang puniki jadma Israel, kawit saking soroh Benyamin, jadma Ibrani tulen. Ngeniang indik ngamargiang Pidabdab Torate, tiang puniki anggota golongan Parisi, 6 samaliha sajeroning ngamanggehang Pidabdab Torate tiang kantos nyangsarain pasamuan Ida Hyang Yesus. Ngeniang indik kasatian ngamargiang Pidabdab Torate tiang puniki tan paceda. 7 Saluiring paindikan sane riin rasayang tiang ngrauhang pikolih, nanging sane mangkin, sasampune tiang ngiring Ida Sang Kristus, paindikane punika anggep tiang kapocolan. 8 Samaliha boyaja wantah paindikan-paindikane punika kewanten, nanging saluiring paindikan rasayang tiang tan mapikenoh, yen bandingang ring paindikan sane pinih utama, inggih punika kaweruh indik Ida Sang Kristus Yesus, Panembahan tiange. Uli krana Ida, saluiring paindikane punika sampun kutang tiang, tur anggep tiang satmaka lulu, mangdane tiang mrasidayang molih Ida Sang Kristus, 9 tur nunggil ring Ida saha sampurna. Sane mangkin tiang tan malih maderbe kapatutan uli krana nglaksanayang daging Cakepan Torate punika. Nanging tiang maderbe kapatutan sane kapaicayang ring tiang malantaran pracaya ring Ida Sang Kristus, inggih punika kapatutan sane rauh saking Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane kadasarin antuk kapracayan ring Ida Sang Kristus. 10 Sane dados pangaptin tiange wantah mangda uning ring Ida Sang Kristus miwah ngrasayang kawisesan nyeneng Idane saking pantaran anake padem; samaliha ngrasayang kasangsaran Idane, tur mangda tiang prasida pateh sakadi Ida sajeroning sedan Idane, 11 kadulurin antuk pangajap-ajap, mangda wekasan tiang kauripang saking pantaran anake padem. 12 Tiang boyaja maosang dewek sampun mapikolih wiadin sampun sampurna sajeroning paindikane puniki. Tiang kantun ngusahayang dewek mangda mrasidayang molih ganjaran, santukan Ida Sang Kristus Yesus sampun ngamel tiang dados druen Idane. 13 Inggih parasemeton, tiang tanja ngwastanin dewek tiange sampun molih paindikane punika, nanging sane kardi tiang asapuniki, inggih punika: tiang nglaliang paindikan-paindikane sane sampun lintang tur ngusahayang dewek nyujuh sane wenten ring ajeng. 14 Punika awinane tiang malaib mameneng ngungsi wates sane katuju, mangdane tiang prasida molih ganjaran, inggih punika, mangda Ida Sang Hyang Widi Wasa sueca ngesengin tiang malantaran Ida Sang Kristus buat ngungsi uripe sane wenten ring luur. 15 Iraga sinamian sane sampun dados anak kelih sacara rohani, patut masolah sakadi asapunika. Nanging yening wenten anak ring pantaran semetone sane bina solahnyane, Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang nerangang indike punika ring semeton. 16 Yadianja kadi asapunapi, ngiring iraga nglanturang ngamargiang pidabdab sane sampun margiang iraga rauh mangkin. 17 Inggih parasemeton, tuladja tiang. Tiang sareng kalih sampun ngaturin semeton tetuladan sane patut, duaning punika tlektekangja sakancan anake sane ninutin tetuladan tiange. 18 Sane dumun ping kuda-kuda semeton sampun pituturin tiang, sane mangkin maduluran yeh mata malih wawanin tiang; akeh wenten anak sane malantaran uripnyane dados meseh sedan Ida Sang Kristus ring salibe. 19 Pamuputipun jadmane punika pacang nemu nraka, santukan ipun madewa dibasang. Ipun nyumbungang dewek malantaran paindikan-paindikan sane sujatinipun ngawinang kimud. Samaliha sane pinehin ipun wantah paindikan-paindikan sane sekala kewanten. 20 Nanging iraga sampun dados warganing suarga, maliha iraga ngaat nyantosang rauh Ida Sang Juru Rahayun iragane saking suarga, inggih punika Ida Sang Hyang Yesus Kristus. 21 Ida jaga ngrobah sikian iragane sane lemet puniki, mangda dados pateh sakadi anggan Idane sane luih masrana kawisesan Idane, sane ngreh saluiring paindikan.

Pilipi 4

1 Punika awinanipun inggih parasemeton sane sayangang tiang, sane tansah ape-ape tiang, sane tansah ngawinang tiang liang miwah bungah ring manah. Inggih parasemeton sane tresnain tiang, semeton patutne malaksana kadi asapuniki, inggih punika mangda semeton pageh urip sajeroning Ida Sang Panembahan. 2 Tiang nunas, mangda Euodia miwah Sintike leket masemetonan sajeroning Ida Sang Panembahan. 3 Kadi asapunika taler pinunas tiange ring Sunsugos, mangda semeton nulungin sang kalih punika. Santukan ipun sareng kalih sampun sarat makarya sareng tiang buat midartayang Orti Rahayu, sareng-sareng ring Klemens miwah parasemeton sane lianan, sane wastanipune sampun kunggahang ring Cakepan Uripe, druen Ida Sang Hyang Widi Wasa. 4 Pada masuka renaja semeton setata sajeroning Ida Sang Panembahan. Malih wawanin tiang, pada masuka renaja! 5 Sinahangja solah semetone sane ayu marep ring sakancan anake lianan. Ida Sang Panembahan gelis pacang rauh. 6 Sampunangja semeton sangsaya ring saluiring paindikan, nanging tunasja saluiring kabuatan semetone sajeroning pangastawan semetone ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, maduluran antuk rasa suksma ring manah. 7 Sutrepti rahayu saking Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane nglangkungin sakancan pepineh manusane, jaga negdegang pakayunan miwah pepineh semetone, sajeroning patunggilan ring Ida Sang Kristus Yesus. 8 Pamuputipun inggih parasemeton, incepangja ring kayun semetone saluiring paindikan sane ayu miwah paindikan-paindikan sane patut kapuji, inggih punika paindikan-paindikan sane sujati, sane luur, sane patut, sane suci nirmala, sane asri miwah luih. 9 Laksanayangja paindikan-paindikan sane sampun tampi miwah plajahin semeton saking tiang, inggih punika paindikan-paindikan sane sampun pirengang miwah cingakin semeton. Ida Sang Hyang Widi Wasa maicayang sutrepti rahayu ring iraga, Ida pacang nyarengin parasemeton. 10 Ageng pisan kaliangan manah tiange sajeroning Ida Sang Panembahan! Yadiastun sampun sue, nanging sane mangkin semeton malih polih sela buat nyinahang, mungguing semeton tansah eling ring tiang. Tiang boyaja maosang, mungguing semeton sampun lali ring tiang, nanging semeton tan polih sela buat nyinahang kapitresnan semetone. 11 Samaliha paindikane punika baosang tiang, boyaja malantaran tiang marasa tan kalinguang, santukan tiang sampun mlajah nampi sawentenipun. 12 Tiang sampun naenin nandang kakirangan, taler sampun naenin maibuh-ibuhan. Buat tiang paindikane sane kadi asapunika tan wenten sane tawah, inggih punika sajeroning wareg wiadin kaluen, sajeroning maibuh-ibuhan wiadin kakirangan. 13 Tiang mrasidayang nandangin saluiring paindikane punika malantaran kakuatan paican Ida Sang Kristus ring tiang. 14 Nanging pakayunan semetone kalintang becik ring tiang, santukan semeton sampun nulungin tiang rikala nandang kakewuhan. 15 Semeton saking kota Pilipi sami sampun pada tatas uning, mungguing rikala tiang nilar jagat Makedoniane, duk pangawit tiange midartayang Orti Rahayu, wantah semeton sane nulungin tiang, tur wantah semeton sane sareng-sareng ngrasayang aget lacur tiange. 16 Rikala tiang muatang pitulungan ring kota Tesalonika, semeton sampun langkungan ring apisan nulungin tiang. 17 Sane buatang tiang, boyaja pitulungane punika, nanging mangda pikolih semetone sayan mawuwuh-wuwuh. 18 Puniki pinaka dados surat bukti buat saluiring paindikan sane sampun tampi tiang saking semeton, sane langkungan ring kabuatan tiange. Sane mangkin saluiring kabuatan tiange sampun kategepang, santukan Epaproditus sampun ngrauhang ring tiang sumbangan semetone makasami. Sumbangan semetone punika tan bina sakadi aturan sane miik, sane kaledangin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 19 Dumadak Ida Sang Hyang Widi Wasa ledang negepang saluiring kabuatan semetone malantaran kawibuhan Idane sane maliah-liah sajeroning Ida Sang Kristus Yesus. 20 Luihangja Ida Sang Hyang Widi Wasa, Sang Aji, salami-laminipun. Amin. 21 Tiang ngaturang pangayu bagia ring parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane dados druen Ida Sang Kristus Yesus. Parasemeton sane wenten sareng-sareng ring tiang irika, taler ngaturang pangayu bagia ring semeton sami. 22 Kadi asapunika taler parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane wenten irika, minakadinipun pisan sane wenten ring purin Sang Nata Ratu. 23 Sih pasuecan Ida Sang Hyang Yesus Kristus tansah nyarengin parasemeton sinamian.

Kolose 1

1 Surat puniki saking tiang Paulus, sane wit saking pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa dados utusan Ida Sang Kristus Yesus miwah saking semeton iragane Timotius, 2 katur ring parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane wenten ring kota Kolose, inggih punika parasemeton sane satia tuu sajeroning Ida Sang Kristus. Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ajin iraga maicayang sih pasueca miwah sutrepti rahayu ring semeton sinamian. 3 Sabilang tiang sareng kalih ngastawayang semeton, tiang tansah matur panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, inggih punika Ajin Ida Sang Kristus Yesus, Panembahan iragane. 4 Santukan tiang sampun miragi indik kapracayan parasemetone ring Ida Sang Kristus miwah indik kapitresnan parasemetone marep ring sakancan kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 5 Rikala sabdane sujati, inggih punika Orti Rahayune punika katiba ring semeton, semeton sampun pada mireng indik pangajap-ajap, sane karauhang malantaran Orti Rahayune punika. Punika awinan kapracayan miwah kapitresnan semetone ring Ida Sang Kristus kadasarin antuk pangajap-ajape punika, sane sampun kacawisang ring suarga buat parasemeton. 6 Orti Rahayune punika ngrauhang merta tur sumebar ka sakuub jagate, sakadi sampun sumebar ring pantaran semetone, ngawit saking rahina daweg semeton miragi indik sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa, kantos prasida uning ring kawiaktiannyane. 7 Semeton sampun uning ring paindikane punika saking semeton iragane Epapras sane sayang, sane nyarengin tiang ngaturang ayah; ipun satia tuu ngayah ring Ida Sang Kristus pabuat karahayuan iragane. 8 Ipun nuturang ring tiang indik sih kapitresnan sane sampun kapaicayang antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa ring semeton. 9 Duaning asapunika tiang sareng kalih tan rered-rered ngastawayang semeton ngawit saking tiang miragi indik semetone. Tiang mapinunas mangda Ida Sang Hyang Widi Wasa ngebekin semeton antuk pangresepan ngeniang indik pakarsan Idane miwah antuk sakancan kawicaksanan sane kapaicayang malantaran Roh Idane. 10 Mangdane semeton mrasidayang urip satinut ring pakarsan Ida Sang Panembahan, tur tansah nglaksanayang paindikan sane ngledangin Ida. Samaliha urip semetone pacang ngwetuang woh, inggih punika saluiring laksanane sane ayu, tur pangresepan semetone ngeniang indik Ida Sang Hyang Widi Wasa sayan maweweh-weweh. 11 Dumadak semeton kadadosang kukuh bakuh malantaran kakuatan sane wetu saking kawisesan Idane sane luih, mangdane semeton mrasidayang sabar nandangin saluiring paindikan. 12 Aturangja panyuksma saking lianging ati ring Ida Sang Aji, sane sampun nadosang semeton pantes buat nampi duman sajeroning paindikan sane sampun cawisang Ida ring kaprabon galange buat parakaulan Idane. 13 Ida sampun mebasang iraga saking kakuasan petenge tur saha rahayu nuntun iraga ngaula ring Putran Idane sane sayang, 14 sane sampun mebasang iraga, inggih punika sane sampun ngampurayang dosa-dosan iragane. 15 Ida Sang Kristus punika maraga lawat Ida Sang Hyang Widi Wasa sane tan katon. Ida dados putra sane pinih duur, sane utamaan ring saluiring sane wenten. 16 Santukan malantaran Ida, Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadakang saluiring sane wenten ring ambarane miwah ring jagate, saluiring sane katon miwah sane tan katon, asapunika taler kawisesan, pangreh, pamrentah miwah panguasa sane niskala. Ida Sang Hyang Widi Wasa ngardi buanane puniki malantaran Ida tur pabuat Ida. 17 Ida sampun wenten riinan ring sane wenten makasami, samaliha sajeroning patunggilan ring Ida, saluiring sane wenten makasami polih tegak suang-suang sakadi patutipun. 18 Ida punika dados Ulu pabuat anggan Idane, inggih punika pasamuan sane kadrue antuk Ida; Ida punika dados empul kauripan pabuat anggan Idane; Ida punika putra sane pinih duur, sane sampun katangiang saking pantaran anake padem, mangdane Ida prasida dados sane pinih utamana ring pantaran saluiring sane wenten. 19 Santukan mula sampun kapastiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, mungguing kasampurnan Idane punika ngebekin Ida Sang Putra. 20 Punika awinan malantaran Ida Sang Putra, Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun mastiang buat ngwaliang buanane puniki ka ayun Idane. Malantaran sedan Putran Idane ring salibe, Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nameang tur ngwaliang ring ayun Idane, saluiring paindikan sane wenten ring jagate miwah sane wenten ring suargan. 21 Sane riin semeton doh saking Ida Sang Hyang Widi Wasa, samaliha mameseh ring Ida malantaran pakardi miwah parimanah semetone sane corah. 22 Nanging sane mangkin, malantaran sedan Putran Idane, Ida Sang Widi Wasa sampun ngamanggehang semeton dados sawitran Idane, mangdane semeton prasida suci nirmala miwah tan paceda ring ayun Idane. 23 Punika awinan semeton patut tansah kukuh bakuh sajeroning pracaya ring Ida Sang Kristus, sampunang onyah-anyih, kantos nilas pangajap-ajape sane sampun sungkemin semeton, rikala semeton mireng Orti Rahayune punika. Malantaran Orti Rahayune, sane sampun kaortiang ka sakuubing rat, tiang puniki Paulus sampun dados pangangcang Orti Rahayune punika. 24 Sane mangkin, tiang rumasa liang ring manah malantaran sangsara sane tandangin tiang pabuat semeton. Santukan malantaran kasangsaran tiange punika, tiang sareng negepang kasangsaran Ida Sang Kristus sane kantun kirang ring anggan Idane, inggih punika pasamuan sane kadrue antuk Ida. 25 Samaliha tiang sampun kamanggehang dados pangancang pasamuan antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane maicayang ring tiang pakaryane punika, sane patut laksanayang tiang pabuat karahayuan semetone. Pakaryane punika tan lian wantah midartayang sabdan Idane sategepnya, 26 inggih punika pepingitan sane sampun pingit Ida marep ring imanusa makasami ring masane sane sampun lintang, nanging sane mangkin sampun werayang Ida ring parakaulan Idane. 27 Pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa punika kadi asapuniki: inggih punika, mangda parakaulan Idane prasida uning ring pepingitan Idane, sane wibuh tur luih pabuat parabangsane sami. Pepingitane punika, kadi asapuniki: Ida Sang Kristus malingga ring urip semetone, punika mapiteges, mungguing semeton pacang polih duman ring kaluihan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 28 Punika awinane tiang midartayang Ida Sang Kristus ring manusane makasami. Tiang mituturin miwah ngurukang sawatek jadmane punika saking saguluking idep miwah kawicaksanan, mangdane tiang prasida ngaturang jadmane punika ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, sakadi jadma sane sampun kelih sajeroning patunggilan ring Ida Sang Kristus. 29 Mangdane paindikane punika prasida mamargi, punika awinane tiang ngusahayang miwah matuyuhin dewek, antuk kakuatan sane mawisesa paican Ida Sang Kristus sane malingga ring sikian tiange.

Kolose 2

1 Tiang meled pisan, mangda semeton pada uning, mungguing tiang sampun nyaratang makarya pabuat semeton miwah pabuat anake sane wenten ring kota Laodikia, samaliha buat anake makasami, sane tan uning ring tiang. 2 Mangda manahipune kabekin antuk panglipur, samaliha mangda ipun prasida nunggil sajeroning kapitresnan, saha wibuhing kaweruh sane wetu saking pangresepan sane sujati. Tur malantaran punika ipun pacang uning ring pepingitan Ida Sang Hyang Widi Wasa, inggih punika Ida Sang Kristus. 3 Ida punika dados sereg buat ngagah branan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane pingit, inggih punika kawicaksanan miwah kaweruh. 4 Punika awinan tiang ngaturin semeton, sampunang kantos wenten anak sane ngajum-ajum semeton antuk bebaosan sane nyunyur manis. 5 Yadiastu tiang edoh ring semeton, nanging tiang tansah masarengan ring semeton sajeroning roh. Tur tiang rumasa liang pisan ring manah, santukan tiang ngatonang patunggilan semetone sane kukuh bakuh sajeroning kapracayan ring Ida Sang Kristus. 6 Santukan semeton sampun nampi Ida Sang Kristus Yesus dados Panembahan semetone, punika awinanipun semeton patut urip sajeroning patunggilan ring Ida. 7 Semeton mangda makah dalem sajeroning Ida Sang Kristus tur urip semetone patut kawangun madasar antuk Ida, samaliha mangda kapracayan semetone sayan pageh ring Ida, sakadi sane sampun kurukang ring semeton. Maliha sampunang rered-rered matur panyuksma. 8 Pada yatnainja, mangdane tan kantos wenten anak sane ngoles semeton masrana kawicaksanan manusa sane nirguna sane ngawinang semeton kasasar. Santukan kawicaksanane punika kurukang antuk imanusa, sane kawitne saking roh-rohe sane mrentah buanane, sane boya saking Ida Sang Kristus. 9 Santukan saluiring kasampurnan lawat Ida Sang Hyang Widi Wasa malingga ring ragan Ida Sang Kristus, 10 tur semeton sampun kicen urip sane sampurna sajeroning patunggilan ring Ida. Ida punika sane ngereh saluiring pamrentahan miwah kakuasan. 11 Sajeroning patunggilan semetone ring Ida, semeton sampun kasunat, boya kasunat antuk imanusa, nanging semeton kasunat antuk Ida Sang Kristus malantaran ragan semetone kabebasang saking kakuasan dosane. 12 Santukan ritatkala semeton kalukat, semeton kapendem sareng-sareng ring Ida Sang Kristus, tur sajeroning lelukatane punika, semeton taler katangiang sareng-sareng ring Ida Sang Kristus, malantaran kapracayan semetone ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane kuasa nangiang Ida Sang Kristus saking pantaran anake padem. 13 Sane riin semeton padem sacara rohani malantaran dosa miwah malantaran semeton boya bangsa Yahudi, saha urip nyapa kadi aku. Nanging sane mangkin Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun ngurip semeton sajeroning Ida Sang Kristus. Ida sampun ngampurayang sakancan dosan iragane. 14 Surat utang iragane sane nyengkalen iraga, rauhing pidabdabnyane, sane nalih iraga punika, sampun sirnayang Ida malantaran sedan Idane ring salibe. 15 Ring salibe punika Ida Sang Kristus sampun mebasang raga saking kawisesan kakuasan sane tan katon. Ida sampun nadosang ipun pabalih-balihan ring arepan anake akeh rikala Ida maid tur nadosang ipun bebandan, santukan Ida sampun nyeneng. 16 Punika awinanipun sampunangja wenten anak sane ngardi awig-awig pabuat semeton, ngeniang indik pangan kinum, wiadin indik rerainan, wiadin indik purnama tilem, wiadin indik rahina Sabat. 17 Paindikane punika sami wantah nglawatang paindikan-paindikan sane pacang rauh. Kasujatianipun wantah Ida Sang Kristus. 18 Sampunangja semeton kantos keni kasisipang antuk anak, sane ngaku dewekne dados pamimpin malantaran ipun polih sipta jati. Ipun mapi-mapi ngasorang dewek miwah nyungkemin sakancan malaekate. Anake kadi asapunika sampun nyumbungang dewek tan padasar malantaran ninutin pepinehnyane, 19 ipun tan matunggilan malih ring Ida Sang Kristus, sane maraga Ulu. Sajeroning pangraksan Idane, sikian punika kapiara tur katunggilang dados asiki antuk tulang miwah otot, raris tumbuh manut sakadi pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 20 Semeton sampun padem sareng Ida Sang Kristus tur sampun kabebasang saking kakuasan roh-rohe sane nguasain buanane. Napi awinanipun semeton kantun urip ninutin jagate puniki? Punapi awinanipun semeton kantun ninutin pidabdab-pidabdabe sane kadi asapuniki: 21 "Niki tan wenang kagambel", "Niki tan wenang kacicipin", "Niki tan wenang kausud"? 22 Paindikane punika sasampunipun kanggen apisan makasami tan wenten pikenohipun, santukan punika sami wantah pidabdab-pidabdab miwah paurukan imanusa. 23 Sujatinipun saluiring paindikane punika tan wenten pikenohipun buat ngeret indriane, yadiastu manut pakantenanipun paindikane punika madaging kawicaksanan sajeroning nyungkemin paramalaekat tur kadulurin pangubakti sane keras miwah mapi-mapi ngandapang dewek, samaliha keras pisan nyakitin dewek.

Kolose 3

1 Punika awinanipun semeton, yening semeton sampun katangiang sareng Ida Sang Kristus, ulatija paindikan-paindikan sane wenten ring suargan ring genah Ida Sang Kristus malingga, ring singasana sane mawisesa ring tengen Ida Sang Hyang Widi Wasa. 2 Telebangja makayunin paindikan-paindikan sane wenten ring suargan, sampunang paindikan-paindikan sane wenten ring jagate. 3 Santukan semeton sampun padem, tur urip semetone sareng Ida Sang Kristus sajeroning Ida Sang Hyang Widi Wasa. 4 Urip semetone sane sujati inggih punika Ida Sang Kristus, tur benjang wekas rikala Ida Sang Kristus mapakantenang raga, semeton taler pacang sareng kapakantenang, samaliha pacang polih duman sajeroning kaluihan Idane. 5 Punika awinanipun semeton patut ngamademang indrian jagate, sane ngwawa semeton, minakadinipun: macecabulan miwah saluiring indria sane cemer, pepineh sane kaon, samaliha loba angkara (santukan loba angkara punika mapiteges nyungsung dewa-dewa). 6 Sawetning pidukan Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang katibakang ring anake sane tungkas ring Ida malantaran paindikan-paindikane sane kadi asapunika. 7 Sane riin semeton urip satinut ring indriane sane kadi asapunika, sane ngwawa urip semetone. 8 Nanging sane mangkin semeton patut ngutang saluiring paindikan sane kadi asapuniki, minakadinne: pedih, sengitan, pisuna. Indik mamisuh wiadin mabebaosan sane cemer, sampunangja naenin medal saking cangkem semetone. 9 Sampunangja kantos wenten ring pantaran semetone sane saling bobabin, santukan semeton sampun ngutang urip sane lawas miwah parisolahnyane, 10 tur sampun ngrangsuk urip sane anyar, sane tansah kaanyarang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane ngardi manusane, satinut ring lawat Idane. Mangda semeton prasida molih kaweruh sane sujati ngeniang indik Idane. 11 Dadosipun tan wenten malih binanipun bangsa boya Yahudi wiadin bangsa Yahudi, anak sane masunat miwah anak sane tan masunat, jadma sane tan uning ring adat wiadin jadma biadab, roang tatadan wiadin anak merdeka, nanging makasami sampun katunggilang sajeroning Ida Sang Kristus tur Ida Sang Kristus malingga ring ipun makasami. 12 Semeton sampun dados kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Ida sayang ring semeton tur sampun nyelik semeton dados druen Idane. Punika awinan semeton patut ngagem kapitresnan miwah kapiolasan, andap asor, darma sadu miwah sabar. 13 Semeton patut saling tulungin miwah saling aksamayang, rikalaning wenten sane sekel kayun arepa ring semetonnyane sane lianan. Semeton patut saling aksamayang sakadi Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun ngampurayang semeton. 14 Maliha sane utamaan ring sakancan paindikane punika makasami, tan lian wantah kapitresnan, sane nunggalang saluiring paindikan sajeroning patunggilan sane sampurna. 15 Karahayuan paican Ida Sang Kristus, patut tansah ngwawa manah semetone, santukan semeton sareng sami sampun kesengin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa dados maraga tunggal sajeroning karahayuane punika. Aturangja panyuksma. 16 Sabdan Ida Sang Kristus sane wibuh punika patut urip ring kayun semetone. Saling ajahin miwah saling pituturinja masrana kawicaksanan. Kidungangja Kidunge, kidung pujian miwah kidung rohani; luihangja Ida Sang Hyang Widi Wasa masrana matur panyuksma ring angen semetone. 17 Punapija sane karyanin miwah baosang semeton, laksanayangja punika sajeroning parab Ida Sang Hyang Yesus, sarwi aturangja panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, Sang Aji, malantaran Ida Sang Hyang Yesus. 18 Inggih parasemeton sane istri-istri, semeton patut satinut ring rabin semetone, santukan kadi asapunika patutipun solah anake Kristen. 19 Tur parasemeton sane lanang-lanang, tresnainja rabin semetone, sampunangja kasar marep ring ipun. 20 Ih cerik-cerike, tinutinja meme bapan ceninge, sawireh keto mula solah anake Kristen, ane kaledangin baan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 21 Maliha pabuat parasemeton wong tua, sampunangja semeton ngawinang alit-alite brangti, mangdane ipun tan kantos mamelog. 22 Ih pararoang tatadan, tinutinja pamekel ragane. Edaja ragane nglaksanayang prentahnyane dinuju ragane mapadu arep dogen, buat ngliangang atinne, nanging laksanayangja saking nekeng ati, malantaran baktin ragane teken Ida Sang Panembahan. 23 Apaja ane gaenin ragane, laksanayangja saha nekeng ati, buka ragane mamarekan teken Ida Sang Panembahan, tusingja buka mamarekan teken manusa. 24 Ingetangja, Ida Sang Panembahan lakar mapaica pikolih teken ragane; ragane lakar nampi pikolih ane suba sediaang Ida pabuat kaulan Idane. Sawireh pamekele ane sujati, ane panjakin ragane, tuah Ida Sang Kristus. 25 Buina pabuat anake droaka yadian enyen jua ia, ia lakar nampi pikolih kadrowakannyane; sawireh Ida Sang Hyang Widi Wasa lakar nepasin anake makejang baan tetepasan ane patuh.

Kolose 4

1 Pabuat parapamekel, patutang tur becikangja ragan semetone marep ring roang tatadan semetone. Elingangja, mungguing semeton taler madue pamekel ring suargan. 2 Sampunangja semeton rered ngastawa tur sayaga sajeroning pangastawan saha kadulurin antuk atur panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 3 Tur astawayang taler tiang, mangda Ida Sang Hyang Widi Wasa ledang mapaica sela sane becik buat midartayang sabdan Idane, inggih punika nlehtehang papingitan Ida Sang Kristus, sane ngawinang tiang mapangkeng sakadi mangkin. 4 Astawayangja, mangda tiang prasida midartayang sabdane punika sabecik-becikne, sakadi patutipun. 5 Marep ring anake sane tan pracaya ring Ida Sang Kristus Yesus, semeton patut malaksana saha wicaksana, tur rikalaning semeton polih sela, gunayangja punika sabecik-becikipun. 6 Bebaosan semetone patut tansah ngulangunin, maliha semeton patut uning ngwehin pasaur sane becik marep ring pitaken-pitaken anake suang-suang. 7 Tikikus, semeton iraga sane kinasih, pangayah sane satia tuu miwah timpal tiange mamarekan sajeroning pakaryan Ida Sang Panembahan, ipun pacang midartayang ring semeton saluiring paindikan tiange. 8 Punika awinanipun tiang ngutus ipun ngrauhin semeton buat nglipur semeton masrana mapidarta ring semeton indik kawentenan tiange sareng sami. 9 Onesimus, semeton sane kinasih miwah sane satia tuu, sinalih tunggil saking pasamuan semetone, taler rauh nyarengin ipun. Ipun sareng kalih pacang ngortiang ring semeton saluiring paindikan sane nibenin tiang irika. 10 Pangayu bagia pabuat semeton saking Aristarkus, sane mapangkeng sareng tiang, samaliha saking Markus, misanan Barnabase. (Semeton sampun pada nampi pabesen indikipune, mangda semeton nampi ipun yening ipun ngrauhin semeton.) 11 Samaliha pangayu bagia saking Yesus, sane kawastanin Yustus. Wantah ipun sareng tetiga anak Yahudi sane pracaya ring Ida Hyang Yesus, sane makarya sareng-sareng ring tiang mangda anake dados kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur ipun makatetiga banget pisan nulungin tiang. 12 Pangayu bagia saking Epapras, warga pasamuan semetone, miwah parekan Ida Sang Hyang Yesus Kristus. Ipun tan rered-rered ngastawayang semeton, mapinunas ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, mangda semeton kapagehang, dados anak sane sampun jati wikan, samaliha andel pisan tur saha nekeng ati ninutin pakarsan Idane. 13 Tiang newek sampun muktiang indik kasaratan ipune makarya pabuat semeton, maliha pabuat pasamuane ring kota Laodikia miwah kota Hierapolis. 14 Pangayu bagia saking Dane Lukas, dokter iragane sane sayang miwah saking Demas. 15 Rauhangja pangayu bagian tiange pabuat parasemeton sane wenten ring kota Laodikia miwah ring semeton Nimpa miwah ring pasamuane sane wenten ring umahipune. 16 Sasampune semeton memaos surat puniki, usahayangja mangda surate puniki taler kawacen sajeroning pasamuane ring kota Laodikia. Kadi asapunika taler semeton patut maosin surat sane pacang kakirim antuk pasamuane sane ring kota Laodikia. 17 Samaliha semeton patut miteketin Arkipus, mangda ipun muputang pakaryan sane sampun kaserahang ring ipun sajeroning ngayahin Ida Sang Panembahan. 18 Tiang nulis surat puniki antuk liman tiange newek: Pangayu bagia saking tiang, Paulus. Sampunangja lali ring ante, sane negul tiang. Sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa nyarengin semeton!

1 Tesalonika 1

1 Surat saking tiang Paulus, Silas miwah Timotius katur ring warga pasamuan ring kota Tesalonika, sane dados druen Ida Sang Hyang Widi Wasa, Sang Aji miwah Ida Sang Hyang Yesus Kristus. Sih pasueca miwah sutrepti rahayu saking Ida Sang Hyang Widi Wasa nyarengin semeton. 2 Tiang sareng tiga tansah matur panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa buat semeton sinamian, samaliha tiang tansah ngastitiang semeton sajeroning pangastawan tiange. 3 Santukan ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, Sang Aji, tiang tansah eling ring laksanan semetone, sane kadasarin antuk kapracayan ring Ida Sang Kristus miwah ring kasaratan semetone makarya, sane kadasarin antuk kapitresnan, samaliha ring pangajap-ajap semetone sane kukuh ring Ida Sang Hyang Yesus Kristus. 4 Inggih parasemeton, tiang uning mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa asih sueca ring semeton tur sampun nyelik semeton dados druen Idane. 5 Santukan tiang ngrauhang Orti Rahayune ring semeton boyaja wantah masrana bebaosan kewanten, nanging taler masrana kawisesan miwah tuntunan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, samaliha masrana manah sane andel pisan ring kasujatian Orti Rahayune punika! Semeton uning indik laksanan tiange, rikala tiang sareng-sareng ring semeton; indike punika makasami pabuat karahayuan semetone. 6 Semeton sampun nulad tiang miwah Ida Sang Panembahan. Samaliha yadiastun semeton akeh nandang pakewuh, nanging semeton nampi Orti Rahayune punika antuk kayun sane liang, sane kawitnyane saking Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 7 Punika awinane semeton dados tetuladan pabuat paraanake sane pracaya ring Ida Sang Kristus, sane wenten ring jagat Makedonia miwah jagat Akaya. 8 Santukan Orti Rahayu indik Ida Sang Panembahan sampun biakta ngawit saking pantaran semetone, boya wantah rauh ring jagat Makedonia miwah ring jagat Akaya kewanten, nanging Orti indik kapracayan semetone ring Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun sumebar milehan. Dadosne tan wenten malih paindikan sane buat baosang tiang. 9 Sawatek anake punika sami pada maosang indik semetone sampun nampi tiang duk tiang ngrauhin semeton, samaliha indik semetone sampun ngutang dewa-dewa, raris nyungsung Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur mamarekan ring Ida sane maraga Widi sane jumeneng langgeng miwah sujati. 10 Samaliha indik semetone nyantosang pangrauh Putran Idane saking suargan, inggih punika Ida Hyang Yesus, sane sampun tangiang Ida saking pantaran anake padem tur sane ngluputang iraga saking pidukan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane pacang rauh.

1 Tesalonika 2

1 Inggih parasemeton, semeton sami pada uning, mungguing rauh tiange ring pantaran semetone boyaja tan papuara. 2 Semeton sami pada uning, mungguing sadurung tiang rauh ring kota Tesalonika tiang sampun kasangsarain tur kaala-ala ring kota Pilipi. Nanging Widin iragane sampun maicayang kawanenan ring tiang buat midartayang Orti Rahayu ring semeton sane kawitne saking Ida Sang Hyang Widi Wasa, yadiastu akeh wenten anak sane nungkasin. 3 Piteket sane rauhang tiang ring semeton boyaja metu saking paindikan sane ngawinang anake kasasar, wiadin saking pepineh sane tan sadu, samaliha tanja maduluran pangindrajala. 4 Nanging tungkalikanipun, tiang tansah mabaos satinut ring pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane sampun ledang ring tiang, tur mategenin tiang Orti Rahayune punika. Punika awinanipun tiang tanja mapakibeh jaga ngulati kaliangan manah imanusa, nanging jaga ngulati kaledangan pakayunan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane tansah nguji manah iragane. 5 Semeton sami sampun pada uning, mungguing rauh tiange ring pantaran semetone boyaja kadulurin antuk baos nyunyur manis wiadin ngambekang kamomoan sane saruang tiang; indike punika Ida Sang Hyang Widi Wasa makasaksi. 6 Samaliha tiang tan naenin ngulati mangda kapuji antuk imanusa, yadian antuk semeton wiadin antuk anak lianan, 7 yadiastun tiang sakadi utusan Ida Sang Kristus, pantes polih pujian saking semeton. Nanging duk tiange wenten ring pantaran semetone tiang sayang ring parasemeton, sakadi rerama nyayangang pianakne. 8 Malantaran kapitresnan tiange ring semeton, tiang nyadia pisan, boya wantah ngaturang Orti Rahayun Ida Sang Hyang Widi Wasa ring semeton, nanging taler nyadia nyerahang urip tiange, santukan tiang kalintang tresna ring semeton! 9 Inggih parasemeton, semeton kari eling ring indik tiange sampun tuyuh pisan makarya! Rahina wengi tiang makarya, mangdane sajeroning tiang midartayang Orti Rahayun Ida Sang Hyang Widi Wasa ring semeton, tiang tan makewuhin parasemeton. 10 Parasemeton makasaksi, kadi asapunika taler Ida Sang Hyang Widi Wasa, mungguing tiang sampun malaksana sajeroning kasucian, kapatutan miwah tan paceda marep ring parasemeton sane pracaya ring Ida Sang Kristus. 11 Semeton sampun pada uning, mungguing tiang mituturin semeton suang-suang sakadi rerama mituturin pianakne. 12 Tiang sampun negdegang pakayunan semetone, tiang sampun nglipurang semeton, samaliha tiang banget pisan nunas ring semeton, mangda semeton malaksana satinut ring pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane nyelik semeton dados kaulan Idane tur ngranjing ring kaluihan Idane. 13 Punika awinane, tiang tansah ngaturang panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Rikala tiang ngrauhang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa ring semeton, semeton sampun mirengang tur nampi sabdane punika, boyaja sakadi tutur manusa, nanging sakadi sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur sawiakti kadi asapunika. Santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa makarya sajeroning semeton, sane pracaya ring Ida Sang Kristus. 14 Inggih parasemeton, paindikan-paindikan sane nibenin pasamuan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane wenten ring jagat Yudea, inggih punika parakaulan Ida Sang Kristus Yesus, taler nibenin semeton. Semeton sampun nandang sangsara saking bangsan semetone ngraga, pateh sakadi ipun pada nandang sangsara saking bangsa Yahudi, 15 sane sampun nyedayang Ida Hyang Yesus miwah paranabine, samaliha nyangsarain tiang. Ipun banget pisan ngawinang Ida Sang Hyang Widi Wasa bendu, samaliha sakancan manusane anggenipun satru. 16 Kantos ipun nyaratang nyadelin tiang, buat midartayang Orti Rahayu ring parabangsane sane boya Yahudi, Orti Rahayu sane ngrauhang karahayuan pabuat bangsane punika. Kadi asapunika ipun tansah ngwewehin dosa-dosannyane kantos jangkep wilanganipun, tur sane mangkin pidukan Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nibenin ipun sinamian. 17 Inggih parasemeton, sasampune tiang mapalasan ajebos saking semeton sane sekalanipun madohan saking semeton, nanging sujatinne sane mangkin tiang meled pisan kapanggih ring semeton, punika awinane tiang banget pisan ngusahayang mangdane prasida malih ngrauhin semeton. 18 Tiang meled pisan mawali ring pantaran semetone. Tiang Paulus, sampun langkungan ring apisan, mamanah mawali ngrauhin semeton, nanging Ratun Setane tansah nyadelin tiang. 19 Pamuputipun parasemeton, sajawining semeton, nenten wenten anak lianan sane dados pangajap-ajap miwah kaliangan tiange, samaliha sane dados jalaran tiang masuka bungah ring ayun Ida Hyang Yesus, rikala Ida rauh, duaning tiang sampun menang. 20 Sawiaktinipun pisan, semeton sane dados kabungahan miwah kaliangan tiange.

1 Tesalonika 3

1 Pamuputipun tan sida antuk tiang malih nanggehang. Punika  awinanipun tiang mamanah kantun magenah ring kota Atena padewekan, 2 tur ngutus Timotius, inggih punika semeton iragane sane makarya sareng-sareng ring tiang pabuat Ida Sang Hyang Widi Wasa, sajeroning midartayang Orti Rahayu indik Ida Sang Kristus. Tiang ngutus ipun buat nulungin ngukuhang kapracayan semetone, 3 mangdane tan wenten ring pantaran semetone sane nilas kapracayannyane ring Ida Sang Kristus, malantaran sangsarane puniki. Semeton sami pada uning, mungguing sangsarane sane kadi asapuniki sami wantah sampun dados duman iragane manut ring pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 4 Santukan rikala tiang kantun sareng-sareng ring semeton, sampun pauluin tiang nguningayang ring semeton, mungguing iraga pacang kasangsaran. Tur sakadi semeton sami pada uning, indike punika sawiakti kasidan. 5 Punika awinane tiang ngutus Timotius. Duaning tan sida malih antuk tiang nanggehang, punika awinane tiang ngutus ipun buat ngrauhin semeton, mangdane tiang prasida uning ring indik kapracayan semetone ring Ida Sang Kristus. Tiang marasa sumangsaya, mungguing I Setan sampun mintonin semeton, kantos ngawinang katuyuhan tiange tan mapituas. 6 Sane mangkin Timotius sampun mawali saking pantaran semetone, saha mamuat orti sane becik ngeniang indik kapracayan miwah kapitresnan semetone. Ipun sampun nuturang ring tiang, mungguing semeton tansah eling ring tiang, samaliha meled pisan kapanggih ring tiang, pateh sakadi tiang meled kapanggih ring semeton. 7 Punika awinanipun parasemeton, sajeroning kamewehan miwah kasangsaran tiange puniki, tiang sampun kalipurang antuk semeton. Sane ngawinang tiang kalipur, inggih punika kapracayan semetone, 8 santukan sane mangkin tiang sujati urip, yening semeton urip kukuh bakuh sajeroning Ida Sang Panembahan. 9 Sane mangkin tiang mrasidayang matur panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa pabuat semeton. Tiang matur panyuksma ring Ida malantaran kaliangan sane sampun rasayang tiang ulihan semeton ring ayun Widin iragane. 10 Rahina wengi tiang sarat pisan mapinunas ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, mangda tiang prasida kapanggih ring semeton miwah ngwewehin paindikan-paindikan sane kirang sampurna, sajeroning kapracayan semetone ring Ida Sang Kristus. 11 Dumadak Ida Sang Hyang Widi Wasa, inggih punika Ajin iraga miwah Ida Sang Hyang Yesus Kristus mapaica margi ring tiang buat  ngrauhin semeton. 12 Dumadak Ida Sang Panembahan ngwewehin kapitresnan semetone ring pantaran semetone miwah marep ring sakancan anake sane lianan kantos maliah-liah, sakadi kapitresnan tiange marep ring semeton. 13 Malantaran punika Ida pacang magehang kayun semetone, tur semeton pacang dados sampurna miwah suci ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ajin iragane, rikalan Ida Hyang Yesus rauh kasarengin antuk sakancan anake sane dados druen Idane.

1 Tesalonika 4

1 Pamuputipun parasemeton, semeton sampun mlajah saking tiang, indik laksana sane kaledangin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. Indike punika sampun laksanayang semeton sakadi patutipun. Nanging sane mangkin tiang sajeroning parab Ida Hyang Yesus, tiang miteketin semeton, mangda semeton sayan nyaratang nglaksanayang paindikane punika. 2 Santukan semeton sampun pada uning ring pitutur-pitutur sane sampun rauhang tiang ring semeton, malantaran kakuasan Ida Hyang Yesus. 3 Sane kakarsayang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, inggih punika: mangda semeton suci nirmala tan pateleteh. 4 Semeton suang-suang patut uning, ring indik ngambil rabi manut ring tatakrama sane suci tur mulia, 5 boyaja malantaran ngulurin indria sane cemer, sakadi parisolah anake sane tan pagama, sane tan uning ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 6 Sajeroning paindikane puniki, sampunang kantos wenten anak sane malaksana tan patut wiadin ngapus semetonnyane. Sane riin indike puniki sampun baosang tiang miwah sekenang tiang pisan ring semeton, mungguing Ida Sang Panembahan jaga nyisipang anake sane malaksana tan patut sakadi asapunika. 7 Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun ngesengin iraga boyaja buat nglaksanayang paindikan sane cemer, nanging mangda iraga urip suci nirmala. 8 Punika awinanipun, sapasiraja sane tungkas ring paurukane puniki, ipun boyaja tungkas ring manusa, nanging ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane maicayang Roh Idane ring parasemeton. 9 Tan buat malih tiang nyuratang ring semeton, ngeniang indik kapitresnan marep ring parasemeton sane pracaya ring Ida Sang Kristus. Semeton sampun kuruk antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, indik saling tresnain. 10 Semeton sampun nglaksanayang paindikan kadi asapunika marep ring parasemeton sane wenten ring jagat Makedonia. Punika awinanipun parasemeton, tiang mapinunas ring semeton, mangda semeton sayan nyaratang nglaksanayang paindikan sane kadi asapunika. 11 Sakadi sane riin tiang sampun mapiteket ring semeton, usahayangja mangda urip semetone degdeg, etangangja pakaryan semetone niri, tur pada anteng ngulati pangupa jiwan semetone suang-suang. 12 Malantaran punika semeton pacang kajiang antuk anake sane tan pracaya ring Ida Sang Kristus, samaliha semeton tan pacang gumantung ring sapasira jua sajeroning kabuatan semetone. 13 Inggih parasemeton, tiang meled mangda semeton uning ring indik anake sane sampun padem, mangda sampunang semeton sungsut sakadi anake sane lianan, sane nenten maderbe pangajap-ajap. 14 Iraga pracaya mungguing Ida Hyang Yesus sampun seda tur malih nyeneng; punika awinane iraga pracaya, mungguing anake sane sampun padem sajeroning ipun pracaya ring Ida Sang Kristus, jaga kambil antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa kagenahang sareng-sareng ring Ida Sang Kristus. 15 Paurukan Ida Sang Panembahan sane tuturang tiang ring parasemeton, kadi asapuniki: iraga sane kantun urip ring rahina pangrauh Ida Sang Panembahan, tan pacang ngriinin anake sane sampun padem. 16 Ritatkala punika pacang wenten suara makuug, inggih punika suaran pangageng malaekate miwah suaran sungun Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur Ida Sang Panembahan tumurun saking suargan. Sakancan anake sane sampun padem sajeroning ipun pracaya ring Ida Sang Kristus, pacang kauripang riin; 17 wus punika, iraga sane duk punika kantun urip, pacang kapunduhang sareng-sareng ring ipun ring ambune, praya mendak Ida Sang Panembahan ring ambarane. Irika iraga sareng sami jaga ngiring Ida Sang Panembahan salami-laminnya. 18 Punika awinanipun semeton patut saling pituturin mangda pada polih panglipur malantaran pitutur tiange puniki.

1 Tesalonika 5

1 Inggih parasemeton, ngeniang indik kala miwah masanipun paindikane punika pacang kasidan, tan buat suratang tiang ring semeton. 2 Santukan semeton sampun pada tatas uning, mungguing panemayan rauh Ida Sang Panembahan tan bina sakadi rauh dustane rikala wengi. 3 Rikala anake pada mabaos sapuniki: "Sami pada kerta tur raharja," tan pararapan ipun katempuh antuk baya panyengkala. Ipun tan pacang luput ring baya panyengkala punika, sane rauhnya tan bina sakadi rauh sakit anake ngembasang rare. 4 Nanging parasemeton, semeton boyaja sajeroning peteng, kantos pabuat semeton panemayane punika nentenja rauh sakadi rauh dustane. 5 Semeton sinamian dados druen sang galang, sane kakuub antuk rahinane. Iraga boya kakuub antuk wengi wiadin druen sang peteng. 6 Punika awinanipun sampunangja iraga sirep sakadi anake lianan; iraga patut sayaga tur waspada. 7 Rikala wengi anake pada sirep, tur rikala wengi taler anake pada mapunyah-punyahan. 8 Nanging iraga kakuub antuk rahina, punika awinane iraga patut waspada. Agemja kapracayan ring Ida Sang Kristus miwah kapitresnan semetone, waluya pinaka tameng miwah agemja pangajap-ajap karahayuan iragane pinaka dados topong waja. 9 Ida Sang Hyang Widi Wasa nyelik iraga boyaja buat katiwakin pamiduka, nanging buat molih karahayuan malantaran Ida Sang Hyang Yesus Kristus. 10 Ida sampun seda pabuat iraga, mangdane iraga prasida urip ngiring Ida, rikalane Ida rauh, sakantun iraga urip, wiadin iraga sampun padem. 11 Duaning punika semeton patut saling pituturin miwah saling tulungin, sakadi sane sampun laksanayang semeton. 12 Inggih parasemeton, tiang nunas ring parasemeton, mangda semeton ngajiang anake sane makarya ring pantaran semetone, inggih punika anake sane sampun kaselik antuk Ida Sang Panembahan buat nuntun miwah mituturin semeton. 13 Semeton patut saking nekeng ati ngajiang ipun maduluran kapitresnan, malarapan pakaryanipune. Samaliha pada sapsapja ring pantaran semetone. 14 Inggih parasemeton, tiang miteketin semeton; glemekinja anake sane mayus, atabinja anake sane takut, tulunginja anake sane lemet, tur sabarja ring anake sami. 15 Elingangja becik-becik, mangda sampunang wenten semeton sane ngwales pakardi ala antuk ulah sane ala, nanging semeton patut tansah ngusahayang raga buat mapakardi ayu marep ring pantaran semetone miwah marep ring anake makasami. 16 Semeton patut tansah masuka rena! 17 Miwah tan rered-rered ngastawa, 18 samaliha aturangja panyuksma sajeroning saluiring paindikan. Punika mula sane kakarsayang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, mangda laksanayang semeton sajeroning Ida Sang Kristus Yesus. 19 Sampunangja piwal ring Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 20 Maliha sampunangja nemberang pawarah paranabine. 21 Semeton patut nguji saluiring paindikan: paindikan sane becik patut laksanayang, 22 tur paindikane sane kaon patut impasin! 23 Ida Sang Hyang Widi Wasa, witing sutrepti rahayune, nadosang semeton suci ring saluiring paindikan, samaliha dumadak jiwa, roh miwah anggan semetone kapatiningin kantos tan paceda, rikalane Ida Sang Hyang Yesus Kristus rauh. 24 Ida sane ngesengin semeton, pacang muputang paindikane punika, santukan Ida maraga satia tuu. 25 Inggih parasemeton, astawayangja taler tiang. 26 Rauhangja pangayu bagian tiange ring parasemeton sinamian kadulurin antuk pangaras sane suci. 27 Malantaran kawisesan Ida Sang Panembahan tiang miteketin semeton mangda surate puniki kawacen ring ajeng parasemetone sinamian. 28 Sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa tansah nyarengin semeton sinamian.

2 Tesalonika 1

1 Surat saking tiang, Paulus, Silas miwah Timotius katur ring parawarga pasamuane ring kota Tesalonika, sane dados druen Ida Sang Hyang Widi Wasa, Sang Aji miwah druen Ida Hyang Yesus Kristus. 2 Ida Sang Hyang Widi Wasa, Sang Aji miwah Ida Sang Hyang Yesus Kristus maicayang sih pasueca miwah sutrepti rahayu ring parasemeton. 3 Inggih parasemeton, tiang patut tansah matur panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa pabuat semeton. Samaliha sampun sapatutipun kadi asapunika, santukan kapracayan semetone ring Ida Sang Kristus sayan maweweh-weweh miwah kapitresnan semetone marep ring pantaran parasemetone sayan ageng. 4 Punika awinanipun tiang sareng tiga marasa bungah ring manah, sajeroning pasamuan druen Ida Sang Hyang Widi Wasa, ngeniang indik parasemetone, santukan semeton tansah kukuh bakuh tur pracaya ring Ida Sang Kristus, sajeroning saluiring sangsara miwah kamewehan sane tandangin semeton. 5 Puniki sane dados bukti, mungguing tetepasan Ida Sang Hyang Widi Wasa yakti adil, santukan malantaran sakancan paindikane punika, semeton kalugra dados kaulan Idane, sawetning pabuat punika semeton sampun nandang kamewehan miwah sangsara. 6 Ida Sang Hyang Widi Wasa maraga adil; Ida pacang nibakang kamewehan ring anake sane ngawinang semeton nandang kamewehan, 7 miwah Ida pacang maicayang suka bagia ring semeton sane nandang kamewehan, kadi asapunika taler ring tiang sareng tiga. Ida pacang ngamargiang paindikane punika, rikala Ida Sang Hyang Yesus makantenang raga saking suargan, kairing antuk paramalaekat Idane sane mawisesa, 8 sane makta geni ngendih murub buat nyisipang anake sane tan uning ring Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah anake sane tan nyak ninutin Orti Rahayun Ida Sang Hyang Yesus. 9 Ipun sami pacang keni pasisip, inggih punika karusakan sane langgeng, palas saking ayun Ida Sang Panembahan miwah saking kawisesan Idane sane luih, 10 rikala Ida rauh ring Rahinane punika, buat nampi pujian saking kaulan Idane sinamian miwah kaluihang antuk sakancan anake sane pracaya ring Ida. Semeton taler jaga sareng-sareng ring ipun, santukan semeton sampun pracaya ring Orti Rahayu, sane sampun rauhang tiang ring semeton. 11 Punika awinane tiang tansah ngastawayang semeton. Tiang mapinunas, mangda Ida Sang Hyang Widi Wasa asung lugraha, mangda semeton prasida urip satinut ring pakarsan Idane. Dumadak malantaran kawisesan Idane, Ida nyampurnayang pakayunan semetone buat malaksana ayu miwah pakaryan kapracayan semetone ring Ida Sang Kristus. 12 Malantaran punika parab Ida Hyang Yesus pacang kaluihang antuk semeton, tur semeton pacang kaluihang antuk Ida, malantaran antuk sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa, Widin iragane miwah Ida Sang Hyang Yesus Kristus.

2 Tesalonika 2

1 Inggih parasemeton, mungguing indik pangrauh Ida Hyang Yesus Kristus miwah indik iragane kapunduhang sareng-sareng ring Ida, tiang nunas ring semeton, 2 sampunangja semeton jeg bingung miwah inguh ring kayun malantaran semeton mireng gatra, mungguing rahinan Ida Sang Panembahan sampun rauh. Menawi indike punika kabaosang antuk anake sane polih paica roh, wiadin antuk pamidartan anak sios, wiadin wenten anak sane maosang mungguing tiang sampun nyuratang indike punika ring surat tiange. 3 Sampunangja kantos wenten anak sane nguluk-uluk semeton. Santukan Rahinane punika tan pacang rauh, sadurunge Sang Tungkas sane pamuput rauh miwah Sang Corah makantenang dewek, sane sampun kapastiang nemu nraka. 4 Ipun pacang nungkasin saluiring sane kasungsung miwah sane kabaos Widi antuk imanusa. Ipun pacang nginggilang dewek kantos ngungkulin saluiring sane kabaos Widi punika, tur ipun ngranjing nyeleg ring Perhyangan Ida Sang Hyang Widi Wasa saha ngangken deweknyane dados Widi. 5 Punapike semeton sampun lali, mungguing indike punika sampun tuturang tiang ring semeton, rikala tiang wenten sareng-sareng ring semeton? 6 Wenten sane nyadelin, mangdane paindikane punika tan kasidan ring masane mangkin, tur semeton pada uning ring indike punika. Sang Corah punika pacang makantenang dewek, yening sampun rauh panemayanipune. 7 Kacorahane punika sampun ngawitin makarya sacara nyamar, nanging sane mangkin wenten sane kantun nyadelin. Yening sang sane nyadelin Sang Corah punika sampun kagingsirang, 8 kala irika Sang Corah punika pacang makantenang dewek, nanging Ida Hyang Yesus pacang mademang ipun, antuk angsengan sane medal saking cangkem Idane, raris nyirnayang ipun masrana teja wedanan Idane sane luih, rikala pangrauh Idane. 9 Sang Corah punika pacang rauh kadulurin antuk kawisesan Ratun Setane, tur ipun pacang ngadakang praciri-praciri sane ngangobin, praciri-praciri miwah katawahan-katawahan sane palsu, 10 kadulurin antuk pangindrajala mawarni-warni marep ring anake sane pacang sirna. Ipun pacang sirna, santukan ipun tan nyak nampi miwah nyungkemin kasujatian sane ngawinang ipun molih rahayu. 11 Punika awinanipun Ida Sang Hyang Widi Wasa ngutus kawisesan sane nguluk-uluk ipun, mangdane ipun pracaya ring paindikan-paindikan sane palsu. 12 Pamuputipun sawatek anake sane tan pracaya ring kasujatian, nanging ngulati kaliangan sajeroning dosa, ipun sami pacang keni pasisip. 13 Inggih parasemeton, tiang patut tansah matur panyuksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa pabuat semeton, sane kasayangan antuk Ida Sang Panembahan. Santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nyelik semeton kadadosang anak sane kapingarep karahayuang, antuk kawisesan Roh Idane miwah antuk kapracayan semetone ring kasujatian buat nadosang semeton kaulan Idane sane suci. 14 Semeton kesengin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa mangda semeton rahayu, malantaran Orti Rahayu sane pidartayang tiang ring semeton. Semeton kesengin buat nampi duman semetone sajeroning kaluihan Ida Sang Hyang Yesus Kristus. 15 Punika awinanipun parasemeton, pagehangja ragan semetone tur agemja paurukan sane sampun urukang tiang ring semeton, malantaran pamidarta, wiadin surat tiange. 16 Dumadak Ida Sang Hyang Yesus Kristus miwah Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ajin iragane, sane asih sueca ring iraga, samaliha sane maicayang panglipur ring iraga miwah pangajap-ajap sane becik sajeroning sih pasuecan Idane, 17 ngebekin pakayunan semetone antuk panglipur, samaliha nguatang semeton buat nglaksanayang paindikan-paindikan sane becik.

2 Tesalonika 3

1 Ring pamuput parasemeton, astawayangja tiang sareng tetiga, mangda sabdan Ida Sang Panembahan prasida nglantur kabiaktayang tur kaluihang sakadi ring pantaran semetone. 2 Astawayangja taler mangda Ida Sang Hyang Widi Wasa ngluputang tiang saking anake sane corah miwah kaon. Santukan boyaja makasami anake pracaya ring sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 3 Nanging Ida Sang Panembahan maraga satia tuu. Ida pacang nguatang semeton saha ngluputang semeton saking I Jaat. 4 Malantaran sih pasuecan Ida Sang Panembahan, tiang marasa andel ring semeton. Tiang pracaya mungguing semeton sampun nglaksanayang tur pacang nglaksanayang paindikan sane sampun tuturang tiang ring semeton. 5 Dumadak Ida Sang Panembahan nuntun kayun semetone buat tresna bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, samaliha nuntun kayun semetone sajeroning kapagehan, paican Ida Sang Kristus. 6 Inggih parasemeton, sajeroning parab Ida Sang Hyang Yesus Kristus tiang miteketin semeton; dohangja ragan semetone saking anake sane mayus, sane tan ninutin pitutur-pitutur sane sampun rauhang tiang ring ipun. 7 Semeton sampun pada tatas uning, mungguing semeton patut malaksana sakadi tiang. Tiang nenten pisan mayus, rikala tiang wenten sareng-sareng ring semeton. 8 Sakancan pitulungan sane tampi tiang, makasami taur tiang. Samaliha tiang tuyuh pisan makarya; rahina wengi tiang tansah makarya, mangdane tiang tan makewehin sapasira jua ring pantaran semetone. 9 Tiang makarya kadi asapunika, boyaja ulihan tiang tan maderbe wewenang buat nunas pitulungan ring semeton, nanging tiang malaksana kadi asapunika, mangda punika dados tetuladan, sane patut tinutin semeton. 10 Rikala tiang wenten ring pantaran semetone, tiang sampun miteketin semeton kadi asapuniki: "Sapasiraja sane tan kayun makarya, sampunang majengan!" 11 Indike punika rauhang tiang ring semeton, santukan tiang miragi, mungguing wenten anak ring pantaran semetone sane mayus, sane tan nyak makarya, nanging wantah ngaduk-aduk pakaryan anak lianan. 12 Sajeroning parab Ida Sang Hyang Yesus Kristus, tiang miteketin miwah nglemekin anake kadi asapunika; ipun patut nabdabang uripipune mangda becik samaliha anteng ngulati pangupajiwanipune suang-suang. 13 Nanging parasemeton, sampunangja semeton waneh mapakardi ayu. 14 Yening wenten sinalih tunggil saking pantaran semetone sane tan nyak ninutin pitutur sane rauhang tiang ring semeton puniki, pingetinja ipun tur sampunangja magubugan sareng ipun, mangdane ipun kantos kimud. 15 Nanging sampunang pisan semeton masatru ring ipun, nanging patutipun semeton nglemekin ipun, sakadi anak sane masemeton. 16 Dumadak Ida Sang Panembahan sane maraga wit sutrepti rahayu, tansah maicayang sutrepti rahayu ring semeton sajeroning saluiring paindikan. Ida Sang Panembahan nyarengin semeton sinamian. 17 Tiang nyurat puniki antuk liman tiange niri: Pangayu bagia saking Paulus. Sakancan surat tiange cirinin tiang kadi asapuniki, sapuniki tampak liman tiange! 18 Sih pasuecan Ida Sang Hyang Yesus Kristus nyarengin semeton sinamian.

1 Timotius 1

1 Surat uli tiang, Paulus ane dadi utusan Ida Sang Kristus Yesus manut pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa, Juru Rahayun iragane muah Ida Sang Kristus Yesus, ane dadi pangajap-ajap iragane. 2 Katiba teken Timotius, pianak tiange ane sujati sajeroning kapracayan teken Ida Sang Kristus. Ida Sang Hyang Widi Wasa, Sang Aji muah Ida Sang Hyang Yesus Kristus maicayang sih pasueca, welas asih muah sutrepti rahayu teken cening. 3 Tiang makeneh apanga cening nongos di kota Epesus, buka ane suba orahang tiang teken cening dugasne tiang enu di pajalan ka gumi Makedonia. Di kotane ento ada anak ngurukang paurukan-paurukan ane palsu, cening patut ngongkon ia suud buka keto. 4 Tundenja ia ajaka makejang, apanga ngutang satua-satua ane tan papuara muah babad palelintihan ane dawa-dawa, sawireh unduke ento makejang ngranayang pasogsag, buina tuara nglaksanayang rencanan Ida Sang Hyang Widi Wasa, ane suba tawanga ulihan pracaya teken Ida Sang Kristus. 5 Tetujon pituture ene, apanga numbuhang kapitresnan, ane wetu uli keneh ane suci nirmala, angen-angen ane galang muah uli kapracayan ane sujati. 6 Makudang-kudang anak ane suba lempas uli tetujon pituture tur suba kasasar malarapan reraosan ane tan paguna. 7 Ia makeneh dadi guru Torat Ida Sang Hyang Widi Wasa nanging ia pada tusing ngresep teken raosne padidi, wiadin teken paundukan ane santepanga pesan ngurukang. 8 Iraga nawang mungguing Pidabdab Torate ento melah, yening kagunayang amun patutne. 9 Ingetang pesan, pidabdab-pidabdabe ento kaadakang, tusingja pabuat anake ane malaksana patut, nanging pabuat anake ane tungkas teken pidabdab muah anake corah-corah; keto masih pabuat anake ane tan pawidi muah anake ane dosa muah pabuat anake ane tan magama wiadin anake ane ngulati kawiryan jagat, pabuat anake ane ngamatiang meme-bapanne, tur pabuat anake ane ngamatiang anak; 10 buina pabuat anake ane mamitra, ane nyolong semara, pabuat anake ane mlegandang anak, pabuat anake ane mobab, ane linyok muah anake ane kena cor wiadin anake ane malaksana tuara manut teken paurukan ane sujati. 11 Paurukane sujati ento madasar Orta Rahayu, ane kapisara tekening tiang apanga ortayang tiang, nah ento Orta Rahayu uli Ida Sang Hyang Widi Wasa, ane luih muah maraga sih sueca. 12 Tiang ngaturang panyuksma teken Ida Sang Kristus Yesus, Panembahan iragane ane suba mapaica kakuatan teken tiang buat nyalanang pagaen tiange! Tiang matur panyuksma teken Ida, sawireh Ida suba nyelik tur nglugrain tiang dadi parekan Idane, 13 yadiastu tiang ane malu nyelekang Ida, nyangsarain muah nganistayang Ida. Nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa kalintang sih sueca teken tiang, sawireh tiang tusing pracaya teken Ida Hyang Yesus muah tusing nawang teken ane laksanayang tiang. 14 Tur Ida Sang Panembahan mapaica sih pasueca bek kanti maliah-liah teken tiang, buina Ida mapaica kapracayan muah kapitresnan, ane dadi gelah iraga sajeroning patunggilan teken Ida Sang Kristus Yesus. 15 Ane orahang tiang ene sujati pesan, patut katrima muah kagugu, nah ento Ida Sang Kristus Yesus tedun ka jagate buat ngrahayuang anake dosa. Tiang ene jadma ane paling nistana di pantaran anake dosa, 16 nanging unduke ento ngranayang Ida Sang Hyang Widi Wasa kalintang sih sueca teken tiang, apanga Ida Sang Kristus Yesus prasida nyinahang kasabaran Idane arepa teken tiang, anak ane paling nistana di pantaran anake dosa, makadadi tetuladan pabuat anake makejang, ane lakar pracaya teken Ida muah nampi idup ane langgeng. 17 Ida Sang Nata ane langgeng, ane tan katon, ane maraga tunggal, Ida patut kaluihang muah kapuji kanti salawas-lawasnya. Amin. 18 Ih cening, Timotius, cening pisarain tiang pituduhe ene. Unduke ene mula manut buka sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa, nah ento unduk ceninge imaluan suba kawarahang baan nabine. Anggonja pawarah nabine ento buat ngukuhang dewek ceninge, sajeroning masiat nglawan sakancan ane tan patut, 19 buina pagehangja kapracayan ceninge teken Ida Sang Kristus Yesus muah angen-angen ceninge ane galang. Ada makudang-kudang anak ane tusing nyak ngrunguang kletegan kenehne, mawanan kapracayannyane dadi buyar. 20 Di pantaran anake ento, ada Himeneus muah Aleksander, ane suba serahang tiang apanga kareh baan Ratun Setane, apanga ia kaajahin eda buin nyelekang Ida Sang Hyang Widi Wasa.

1 Timotius 2

1 Kapingarep pesan, tiang miteketin cening, apanga cening ngaturang pinunas, pangastawa muah panyuksma teken Ida Sang Hyang Widi Wasa pabuat anake makejang, 2 nah ento pabuat pararatu muah parapamrentahe apang iraga sida muponin sutrepti rahayu sajeroning astiti bakti teken Ida Sang Hyang Widi Wasa tur sajeroning laksanane ane patut. 3 Paundukane ene mula melah tur kaledangin baan Ida Sang Hyang Widi Wasa, Juru Rahayun iragane, 4 ane mapakayunan apanga makejang anake karahayuang muah nawang kasujatian. 5 Sawireh Widine ento tunggal, buina Anak ane nameang manusane arepa teken Ida Sang Hyang Widi Wasa masih tuah adiri, nah ento: Ida Sang Kristus Yesus, 6 ane suba nyerahang anggan Idane buat ngrahayuang manusane makejang. Ento dadi bukti, dikala teka masan Ida Sang Hyang Widi Wasa mapakayunan apanga sakancan manusane karahayuang, 7 tur unduke ene ane dadi jalaran tiange kutus dadi utusan muah guru buat parabangsa ane tidong Yahudi, buat midartayang orta unduk pracaya teken Ida Sang Kristus muah unduk kasujatian. Tiang tusingja mobab, nanging tiang ngorahang ane amun benehne! 8 Pangidih tiange, dija-dijaja anake muani ane astiti bakti teken Ida Sang Hyang Widi Wasa, apanga ia pada tansah ngastawa, muah nyakupang lima, saha tusing enu ngadut keneh brangti muah ieg. 9 Keto masih tiang mapangidih, apanga luh-luhe mayasin dewekne aji panganggo ane pantes; bokne apanga mapusungan ane beneh, buina apanga eda nganggo pepayasan mas-masan wiadin sesocan muah panganggo ane mael-mael, 10 nanging apanga ia mayasin dewekne aji parisolah ane melah tur pantes buat anak luh ane sadu. 11 Luh-luhe apanga eda milu ngraos muah apanga andap asor. 12 Tiang tusing maang luh-luhe ngurukang wiadin mrentah anak muani, ia patut matilesang dewek. 13 Sawireh Dane Adam malunan kaadakang, suud keto mara Dane Hawa. 14 Tusingja Dane Adam ane kena kagoda, nanging anake luh kena kagoda tur tungkas teken pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 15 Nanging anake luh lakar karahayuang malantaran ia ngelah pianak, yening ia pageh sajeroning kapracayan, kapitresnan muah kasucian saha kadulurin solah ane melah.

1 Timotius 3

1 Raos tiange ene sujati pesan. Yening ada anak ane mabudi dadi pamimpin pasamuan, anake ento ngulati gegaen ane utama. 2 Pamimpin pasamuane patut anak ane tan paceda; ia patut ngelah kurenan aukud dogen, enteg ngaba keneh, bisa ngeret budi muah ia patut bisa matata susila; ia masih patut demen nampi dunungan, buina patut bisa ngurukang. 3 Ia tuara patut mapunyah-punyahan wiadin enggal pedih, nanging patut darma muah demen nameang anak; buina tusing kuduan teken pipis. 4 Ia patut bisa nabdabang pumahan muah pianak-pianaknyane, apanga pada ngidepang munyi muah bakti teken rerama. 5 Sawireh yening anake ane dadi pamimpin ento tusing bisa nabdabang pumahannyane newek, kenkenanga lakar nyidayang nabdabang pasamuan ane kadrue baan Ida Sang Hyang Widi Wasa? 6 Anake ane dadi pamimpin ento edaja anak ane mara-mara pracaya teken Ida Sang Kristus, sawireh yen keto, ia lakar dadi sombong, laut kena pasisip buka Ratun Setane. 7 Ia patut anak ane kajiang baan anake sajabaning pasamuan, apanga ia tusing bakat kanti cacada baan anake muah tusing kena pangindrajalan Ratun Setane. 8 Parapangancang pasamuane patut masih anak ane masolah melah muah jujur; ia patut tusing katagihan nginum anggur wiadin loba. 9 Ia patut pada ngagem kasujatian unduk kapracayan ane suba kasinahang, aji keneh ane galang. 10 Ia patut pada kauji malu, tur disubane mabukti ia tan paceda, mara ia dadi negen tetegenane ento. 11 Somahnyane masih patut bisa matata susila, tusing demen ngaba pisuna, wiadin ngraosang anak; ia patut pada enteg ngaba keneh muah jujur di saluiring paundukan. 12 Pangancang pasamuane patut ngelah kurenan tuah aukud dogen, buina ia patut bisa ngempuang pianak-pianakne muah ia bisa nabdabang pumahanne. 13 Anake ane mapakardi melah, ia lakar melah kajiang baan anake, tur lakar bani nartayang unduk kapracayannyane teken Ida Sang Kristus Yesus. 14 Dugase tiang nulis surate ene teken cening, tiang ngajap-ajap apanga dienggal nyidayang nekain cening. 15 Nanging yening tiang kasep teka, uli surate ene cening nyidayang nawang, kenken patutne iraga masolah sajeroning kulawargan Ida Sang Hyang Widi Wasa, nah ento pasamuan druen Ida Sang Hyang Widi Wasa ane jumeneng langgeng, ane dadi paduraksa muah dasar kasujatiane. 16 Tusing ada anak ane nyidayang moyanin unduk kagungan pepingitan agaman iragane: Ida nyinahang raga maraga manusa, Ida kasujatiang baan Ida Sang Roh tur kacingak baan paramalaekate. Ida kalumbrahang di pantaran bangsa-bangsane, Ida kasungkemin di gumine, tur Ida suba kaluihang di suargan.

1 Timotius 4

1 Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa suba tatas mawecana, mungguing manian ada makudang-kudang anak lakar nilas kapracayannyane teken Ida Sang Kristus. Anake ento lakar madingehang munyin roh-rohe ane duracara muah ngidepang paurukan-paurukan I Setan. 2 Paurukane ane buka kene wetu uli pangindrajalan anake ane demen mobab, ane unteng kenehne suba punah, tan bina buka kasuled aji besi panes. 3 Anake ento pada ngurukang, mungguing tan patut anake makurenan muah ia pada nombahang naar makudang-kudang soroh dedaaran. Nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa suba ngadakang soroh dedaarane ento makejang, apanga kadaar baan anake ane pracaya teken Ida muah ane suba nawang kasujatian, sasubane ia pada ngaturang suksma astawa. 4 Sakancan ane suba kaadakang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa ento makejang melah, tuara ada ane cemer, nanging makejang patut katampi maduluran suksma astawa. 5 Sawireh sabdan Idane muah pangastawane ngranayang sakancan paundukane ento kaledangin baan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 6 Yening cening nekedang pitutur-pituture ene teken paranyaman iragane, sinah cening lakar dadi parekan Ida Sang Kristus ane melah, sawireh cening suba ngincepang sabda kapracayan muah paurukan ane sujati, ane suba tinutin cening. 7 Nanging johangja dewek ceninge uli satua-satuane ane tan pawidi, ane tuara patut katuturang. Telebangja dewek ceninge nyalanang astiti bakti teken Ida Sang Hyang Widi Wasa. 8 Peplajahan buat awak iragane sekala, tuah abedik pikenohne, nanging peplajahan buat unduk kaniskalan setata gede gunanne, sawireh peplajahane ento misi janji buat idup iragane ane jani muah ane mani wekas. 9 Tuture ene sujati pesan, patut pesan katampi muah kagugu. 10 Ento krananne iraga sarat ngusahayang muah matuyuhin dewek, sawireh iraga ngajap-ajap Ida Sang Hyang Widi Wasa ane jumeneng langgeng, ane dadi Sang Juru Rahayu pabuat manusane makejang, minakadinne pesan buat anake ane pracaya teken Ida Sang Kristus. 11 Patinget muah urukangja paundukan-paundukane ene. 12 Eda baanga kanti ada anak ane nemberang cening, yadian cening enu truna, nanging cening patut dadi tetuladan, sajeroning reraosan, parisolah, kapitresnan, kapracayan muah kasucian pabuat anake ane pracaya teken Ida Sang Kristus. 13 Sambilang ngantiang tekan tiange, cening patut tansah ngusahayang dewek ceninge buat mamaca Cakepan Suci, pamidarta muah nguruk di arepan pasamuane. 14 Eda lemenahanga paica rohani, ane kapaicayang teken cening, dugas paranabine ngandika muah dugas parapanglingsire ngungkulang tangan sig ceninge. 15 Santepangja dewek ceninge buat nglakonin paundukane ene makejang, apanga unduk ceninge sayan sampurna tingalina baan anake makejang. 16 Waspadaja teken dewek muah teken paurukan ceninge. Terusangja nglakonin paundukane ene makejang, sawireh yen cening nglakonin, cening lakar ngrahayuang dewek ceninge muah sakancan anake ane madingehang cening.

1 Timotius 5

1 Eda cening langgah marep teken anak kelihan, nanging takehangja dewek ceninge buka cening matakeh teken bapan ceninge. Tur marep teken anak ane cerikan, takehangja dewek ceninge buka cening matakeh marep teken adi-adin ceninge. 2 Marep teken luh-luhe ane kelihan, matakehja buka marep teken memen ceninge muah marep teken luh-luhe ane cerikan matakehja buka marep teken adi-adin ceninge luh, maduluran keneh ane ning nirmala. 3 Ajiangja parabalune ane sujati balu. 4 Nanging yening ada balu ane ngelah pianak wiadin cucu, kapingarep pianak cucunne patut nyalanang tetegenan agamannyane marep teken pakurenannyane, rerama, dadong wiadin pekak, tur ulihan keto ia mayah utang teken meme bapanne muah teken pekak wiadin dadongne, sawireh solahe ane buka keto ento kaledangin baan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 5 Nanging anake balu ane sujati balu, ane tusing ngelah nyen-nyen ia nguleng ngajap-ajap Ida Sang Hyang Widi Wasa, buina peteng lemah tusing suud-suud ngastawa muah nunas pitulungan teken Ida. 6 Nanging anake balu ane ngulurin dewekne masuka-sukan sujatinne ia suba mati, yadian ia enu idup. 7 Patingetja ia baan pituture ene, apanga tusing ada anak ane nyidayang melihang ia. 8 Nanging yening ada anak ane tuara ngrunguang nyama-nyamaanne, minakadinne pesan pakurenanne, anake ento suba nilas kapracayannyane teken Ida Sang Kristus, tur ia corahan bandingang teken anake ane tusing pracaya. 9 Anake balu ane matuuh tunaan teken nem dasa tiban, edaja asukanga di daptar cacah jiwan anake balu. Buina anake balu ento patut makurenan tuah acepok, 10 tur ia kasambat melah ulihan laksanannyane ane melah: ngempuang pianak-pianakne, demen nampi dunungan, demen masehin cokor parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa, demen nulungin anake ane nandang kakewehan, cutetne setata ngusahayang dewek mapakardi ayu. 11 Nanging eda bareng daptaranga anake luh balu ane enu bajang; sawireh yen ia kasemaran tur buin makeneh nganten, ia ngejohang awakne uli Ida Sang Kristus; 12 tur ulihan ento ia sisip ngelong janjinnyane ane malu teken Ida. 13 Ia pada ngutang gae tur malali kemo mai ka umah-umah anake, nanging ane buin jelekan teken ento, ia majalan ngaba pisuna muah ngraosang anak, ngraosang paundukan ane tuara patut raosanga. 14 Ento krananne melahan anake balu ane enu bajang buin nganten, tur numbuhang pianak muah nabdabang pumahannyane, apanga musuh-musuh iragane tusing ngelah jalaran buat nyelekang iraga. 15 Sawireh ada makudang-kudang anak balu suba nilas kapracayan teken Ida Sang Kristus, laut ia nututin Ratun Setane. 16 Nanging yening ada anak luh ane pracaya teken Ida Sang Kristus ngelah anak balu-balu jumahne, ia patut miara balu-balune ento, eda pasamuane pabaatina, apanga pasamuane nyidayang miara balu-balune ane nglisting. 17 Parapanglingsir ane melah baane mimpin pasamuane, patut kajiang tikel ping pindo, kapingarep ane matuyuhang dewek buat mapidarta muah ngurukang. 18 Sawireh ada kakecap di Cakepan Sucine buka kene: "Edaja krosoina bungut sampine ane nenggala", muah kecap ane lenan: "Asing-asing anake ane magae patut nampi pikolihnyane". 19 Edaja padingehanga dedalihan anake marep teken salah tunggil panglingsire, sajaba yening ada saksinne ajaka dadua wiadin ajaka tetelu. 20 Anake ane madosa glemekinja ia di arepan anake liu, apanga anake ane lenan tusing bani ngae dosa. 21 Di ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa muah Ida Sang Kristus Yesus muah paramalaekate ane suci, tiang kedeh miteketin cening, apanga cening teleb tur tusing bingbang ninutin pitutur-pituture ene tur edaja matuju mua sajeroning laksanan ceninge. 22 Sajeroning ngayah teken Ida Sang Panembahan edaja kadropon ngungkulang lima sig anake. Edaja bareng milu teken dosan anake lenan; tangarinja apanga dewek ceninge suci nirmala. 23 Eda cening nginem yeh dogen, nanging nginemja yeh anggur abedik buat kasegeran ceninge, sawireh cening pepesan nyakitang basang. 24 Ada makudang-kudang anak ane sinah pesan dosanne tur dosannyane lakar malunan katepasin; nanging dosa-dosan anake lenan, manian mara lakar ngenah. 25 Aketo masih laksana ane ayu lakar sinah pesan, yen tusing sinah pasti tusing sida baana ngengkebang.

1 Timotius 6

1 Sakancan anake ane dadi panjak patut ngajiang tur bakti teken pamekelnyane, apanga tusing kanti ada anak ane nganistayang parab Ida Sang Hyang Widi Wasa muah paurukan iragane. 2 Parapanjak ane mamanjak teken pamekel ane pracaya teken Ida Sang Kristus, tuara patut ia nganistayang pamekelnyane, yadiapin pamekelnyane suba dadi nyama pasamuan. Tungkalikane, panjake ento patut sayan melah ayah-ayahanne teken pamekelnyane, sawireh pamekel ane ngrasayang ayah-ayahanne, anak ane pracaya teken Ida Sang Kristus muah ane tresnaina. Cening patut ngurukang muah midartayang paundukan-paundukane ene. 3 Nyenja ngurukang paurukan ane mabinayan, ane tusing adung teken sabdan Ida Hyang Yesus Kristus ane sujati muah teken paurukan agaman iragane, 4 anake ento dadi sombong pesan muah tusing nawang apa. Ia demen ngalih-alihin kapelihan anak muah saling tembungin raos, ane ngranayang iri ati, maiegan, mamisuh, sangsaya, 5 muah tusing suud-suud madedalihan ane wetu uli pepineh ane tuara teteg, ane tuara beneh. Ida ngaden agamane ento dadi anggon srana buat ngalih kasugihan. 6 Sasajaane, agamane ento ngranayang anake sugih pesan, yening ia bisa nampi saking liang apa ane gelahanga. 7 Apake ane aba iraga mai ka mrecapada? Iraga tusing ngaba apa-apa. Apake ane bakal nyidayang aba iraga magedi uli di mrecapada? Masih tusing bakal nyidayang ngaba apa. 8 Ento krananne yening iraga suba ngelah sandang pangan, ento suba patut cukup buat iraga. 9 Nanging anake ane makeneh dadi sugih, ia suba kena gegodan muah kaliput baan indriannyane ane jugul muah tan papuara, ane ngranayang ia nemu sengkala gede. 10 Sawireh kuduan teken pipis dadi kawit sakancan kadursilane, liu anake ngadokang dayane buka keto, kanti ia pada lempas uli kapracayannyane teken Ida Sang Kristus tur ngenyagang kenehne baan makudang-kudang duhkita. 11 Nanging cening, ane dadi druen Ida Sang Hyang Widi Wasa, johangja dewek ceninge uli paundukane ento makejang. Ulatija kadilan, pangastiti bakti teken Ida Sang Hyang Widi Wasa, kapracayan, kapitresnan, kasabaran muah kadarman. 12 Saratangja malomba sajeroning kapracayane tur ulehang apanga cening molih idup langgeng buat dewek ceninge, sawireh cening suba kesengin baan Ida Sang Hyang Widi Wasa buat idupe ane langgeng ento, dugase cening ngucapang pangangken ceninge di arepan anake liu ane pinaka saksi. 13 Di ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, ane maicayang idup teken saluiring ane ada muah di ayun Ida Hyang Yesus Kristus, ane suba ngwedalang pangangken idane di ajeng Pontius Pilatus, tiang miteketin cening! 14 Tinutinja pituduhe ento, aji keneh ane ening nirmala muah tan paceda kanti teka Dina panemayan Ida Hyang Yesus Kristus nyinahang raga. 15 Dikala suba tutug masanne, Ida lakar kasinahang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa, ane maraga Panguasa tunggal ane patut kapuji, Ratuning pararatu muah Panembahan sakancan panembahane. 16 Ida ngraga maraga langgeng, Ida nyeneng sajeroning galang ane tusing ada anak ane nyidayang maekin. Tusing ada anak ane suba taen ngatonang Ida, tusing ada anak lakar taen nyidayang ngatonang Ida. Pabuat Ida kapujian muah kakuasan ane langgeng. Amin. 17 Patingetja anake ane sugih teken arta brana di jagate, apanga ia tusing pada sombong, tur apanga ia tusing ngandelang paundukan-paundukan ane tuara langgeng buka kasugihane ento, nanging apanga ia pada ngajap-ajap Ida Sang Hyang Widi Wasa ane maha dana tur maicayang teken iraga saluiring paundukan, buat rasayang iraga. 18 Patingetja ia ajaka makejang, apanga ia pada malaksana ayu, kanti ia pada sugih teken laksanane ane ayu, apanga ia pada dana, tur sedia ngedumang gelahne teken anake lenan. 19 Aketo ia lakar munduhang kasugihan buat dewekne ane lakar dadi dasar ane kukuh buat dimani puane. Tur ia nyidayang muponin idup ane sujati. 20 Cening Timotius, melahangja ngagem ane suba kapisarayang teken cening. Kelidinja reraosan ane tan pawidi muah pagonjakan ane tan papuara, ane madan "Kaweruh", nanging sujatinne pelih baana ngadanin baan anake. 21 Sawireh liu ada anak ane ngulati kaweruhe ento, nanging pamragatne ia kelangan kapracayannyane teken Ida Sang Kristus. Sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa nyarengin cening ajak makejang.

2 Timotius 1

1 Surat uli tiang, Paulus ane dadi utusan Ida Sang Kristus Yesus, manut pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa, ane kutus midartayang idup ane kajanjiang sajeroning patunggilan iragane teken Ida Sang Kristus Yesus. 2 Katiba teken Timotius, pianak tiange ane sayang: Tiang mapinunas teken Ida Sang Hyang Widi Wasa, Sang Aji muah Ida Sang Kristus Yesus, Panembahan iragane, apang Ida maicayang sih pasueca, panugrahan muah sutrepti rahayu teken cening. 3 Tiang ngaturang panyuksma teken Ida Sang Hyang Widi Wasa, ane ayahin tiang maduluran keneh ane ening, buka ane kalaksanayang baan paraleluur tiange. Lemah peteng, sabilang tiang inget teken cening di sajeroning pangastawan tiange, tiang ngaturang panyuksma teken Ida. 4 Tiang inget teken yeh paningalan ceninge, tur tiang edot pesan lakar katemu teken cening, apanga tiang prasida liang. 5 Tiang inget teken kapracayan ceninge ane jujur, ane patuh buka kapracayan dadong ceninge, Lois muah memen ceninge Eunike. Tiang cager mungguing kapracayan ceninge masih patuh buka keto. 6 Ento krananne tiang matinget cening, apang cening tansah miara paican Ida Sang Hyang Widi Wasa ane kapaica teken cening, dugas tiange ngungkulang lima di duur sirah ceninge. 7 Sawireh Ida Sang Roh, ane suba kapaicayang teken iraga baan Ida Sang Hyang Widi Wasa, tusingja ngranayang iraga takut, nanging sujatinne Roh Idane ngebekin iraga baan kakuatan, kapitresnan muah pangeret budi. 8 Edaja cening kimud buat nyaksiang Ida Sang Panembahan; edaja masih kimud malarapan tiang, ane kapangkeng ulihan tiang midartayang Ida. Nanging tegenja duman ceninge sajeroning kasangsaran malarapan nartayang Orta Rahayune, sawireh Ida Sang Hyang Widi Wasa suba mapaica kakuatan teken cening buat nandangin kasangsarane ento. 9 Ida suba ngrahayuang iraga muah suba ngesengin iraga dadi kaulan Idane, tusingja ulihan laksanan iragane, nanging ulihan pakarsan muah sih pasuecan Idane. Ida suba ngicen iraga sih pasueca malantaran Ida Sang Kristus Yesus satonden pangawit gumine, 10 nanging ane jani sih pasuecan Idane suba kasinahang teken iraga malantaran rauh Ida Sang Juru Rahayun iragane, Ida Sang Kristus Yesus. Ida suba ngaonang kakuasan patine muah malantaran Orta Rahayune Ida suba nyinahang idup ane langgeng. 11 Ida Sang Hyang Widi Wasa suba nyelik tiang dadi utusan muah guru, buat midartayang Orta Rahayune, 12 tur malarapan ento tiang nandangin saluiring sangsarane ene. Nanging tiang tetep pracaya, sawireh tiang nawang nyen ane andelang tiang, tur tiang pracaya, mungguing Ida kuasa miara paica ane suba pisarayang Ida teken tiang kanti dina pangrauh Ida Sang Panembahan. 13 Agemja paurukan sujati ane suba urukang tiang teken cening, pinaka tetuladan ane patut tinutin cening muah pagehangja dewek ceninge sajeroning kapracayan muah kapitresnan iragane, sajeroning patunggilan teken Ida Sang Kristus Yesus. 14 Piaraja paundukan-paundukan ane melah ane suba kapisarayang teken cening, malantaran kakuasan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, ane malingga sajeroning iraga. 15 Cening suba nawang, mungguing makejang anake ane di wewengkon Asia suba ngalahin tiang, keto masih Pigelus muah Hermogenes. 16 Dumadak Ida Sang Panembahan maicayang sih pasueca teken kulawargan Onesiporuse, sawireh ping kuda-kuda ia suba nglipurang tiang. Ia tuara kimud, yadiastun tiang kapangkeng, 17 nanging uli mara ia teked di kota Roma ia terus ngalih tiang, kanti ia katemu teken tiang. 18 Tiang mapinunas apang Ida Sang Panembahan nglugrain ia sih pasueca uli Ida Sang Panembahan, dipanemayan rauh Idane. Cening suba pada pedas nawang, unduknyane suba liu nulungin tiang di kota Epesus.

2 Timotius 2

1 Ih cening, pianak tiange, pagehangja dewek ceninge malantaran sih pasuecan ane suba tampi iraga sajeroning patunggilan iragane teken Ida Sang Kristus Yesus. 2 Agemja pitutur-pitutur ane suba dingeh cening, ane pidartayang tiang di arepan anake liu, ane pinaka saksi; urukangja ento teken anake ane andelang cening, ane lakar bisa ngurukang anak len. 3 Tegenja duman ceninge sajeroning kasangsaran, buka prajurit Ida Sang Kristus ane satia. 4 Prajurite ane di pasiatan tansah ngusahayang buat ngliangang keneh komandanne, ento kranane ia tusing nglinguang paundukan-paundukan muah kaperluannyane di jagate. 5 Anake ane malomba tusing bakal menang, yening ia tusing ninutin pidabdab anake malomba. 6 Anake tani ane suba tuyuh magae, patut ia ane kapingarep nampi duman pamuponnyane. 7 Telebangja pitutur tiange ene, sawireh Ida Sang Panembahan lakar mapaica pangresepan teken cening, apanga cening ngresep teken saluiring paundukan. 8 Ingetangja Ida Sang Hyang Yesus Kristus, ane suba katangiang uli pantaran anake mati, ane maraga turunan Sang Prabu Daud, buka ane katuturang sajeroning Orta Rahayune, ane suba pidartayang tiang. 9 Ulihan tiang midartayang Orta Rahayune, tiang nandang sangsara, kanti tiang kaante buka narapidanane. Nanging sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa, tusing nyidayang kante, 10 buina majalaran Orta Rahayune ento, tiang sabar nandangin saluiring paundukan pabuat kaula seselikan Ida Sang Hyang Widi Wasa, apanga ia pada molih rahayu sajeroning Ida Sang Kristus Yesus, maduluran kaluihan ane langgeng. 11 Mula saja raose ane buka kene: "Yening iraga suba mati ngiring Ida, iraga lakar idup ngiring Ida. 12 Yening iraga tetep sabar nandang sangsara, iraga lakar mrentah ngiring Ida. Yening iraga nilas Ida, Ida masih lakar nilas iraga. 13 Yening iraga tusing satia tuu, Ida tetep satia tuu sawireh Ida tusing taen ngapus raga!" 14 Patingetangja unduke ene marep teken pasamuan ceninge, tur pituturinja ia, di ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, apang ia tusing pada matembung raos. Laksanane ane buka keto tusing melah, nanging tuah ngranayang ngae usak pasamuane ane ningeh paundukane ento. 15 Jalanangja saluiring gegaen ceninge, apanga cening kaledangin baan Ida Sang Hyang Widi Wasa, buka anake dadi pangayah, ane tusing kimud teken geginanne, ane satia tuu ngurukang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa ane sujati. 16 Johangja dewek ceninge uli unduk ane nyapa kadi aku muah uli matembung raos ane tan paisi, ane ngranayang anake palas uli ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa. 17 Paurukan anake ento tan bina buka berunge ane tansah nglinggahang. Di pantaran guru-gurune ento ada anak ajaka dadua milu ngurukang buka keto, nah ento: Himeneus muah Piletus. 18 Ia suba pada ngutang paurukan ane sujati buina ia ngranayang kasasar kapracayan anake teken Ida Sang Kristus, sawireh ia ngurukang, mungguing unduk iragane lakar buin idup uli pantaran anake mati ento suba liwat. 19 Nanging dasare ane kukuh ane suba kapasang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa tusing lakar obah; buina sig dasare ento suba matulis buka kene: "Ida Sang Panembahan wikan teken anake ane dadi druen Idane", buina, "nyenja ngorahang dewekne druen Ida Sang Panembahan, ia patut ngejohang dewekne uli laksanane ane tan patut". 20 Di umahe ane gede, ditu liu ada prabot, minakadinne piring, cangkir muah ane len-lenan. Prabote ento ada ane malakar mas muah perak, ada masih malakar kayu muah tanah legit; ada prabot ane kagunayang buat gae ane utama, ada masih ane kagunayang buat gae ane madia muah nista. 21 Yening ada anak ane nyuciang dewekne uli paundukan-paundukan ane corah, anake ento lakar kagunayang buat gae ane utama, sawireh ia astiti bakti muah maguna buat Pamekelnyane, tur suba tragia buat nglaksanayang gegaene ane melah. 22 Kelidinja indrian masa trunane, usahayangja dewek ceninge buat ngulati kadilan, kapracayan, kapitresnan muah dame, bareng-bareng ajak anake ane nunas pitulungan teken Ida Sang Panembahan aji keneh ane ening. 23 Johang dewek ceninge uli matembung raos ane tan paisi muah tan papuara; cening suba nawang, mungguing patembunge ane buka keto pamragatne lakar dadi ieg. 24 Parekan Ida Sang Panembahan tusing patut maiegan. Parekane ento patut darma marep teken anake makejang, patut dadi guru ane melah muah sabar, 25 ane bisa mituturin musuh-musuhne baan raos ane nyunyur manis. Dumadak Ida Sang Hyang Widi Wasa maicayang sela teken anake ento buat ngesehin pepinehnyane, ngutang dosa-dosannyane, apanga ia nawang kasujatian. 26 Yen suba keto ia lakar inget teken dewekne laut ngelesang dewekne uli jeet Ratun Setane ane suba negul ia buat nyalanang sakita karep Ratun Setane ento.

2 Timotius 3

1 Ingetangja unduke ene. Dimasane ane panyuud ditu lakar ada kala masa ane keweh. 2 Anake lakar pada ngulahang dewekne padidi, loba, kuduan teken pipis, ngagu muah nguluk-uluk. Anake lakar pada misunayang timpal-timpalne, langgana teken meme bapanne, tusing bisa nampi legan anak muah murang agama. 3 Buina ia pada tusing ngelah kapitresnan, tusing bisa madame, demen misuna, enggal pedih, gemes muah tusing demen teken paundukan ane melah. 4 Ia pada linyok, brangsongan muah sumbung. Ia pada demenan ngulurin indria bandingang teken astiti bakti teken Ida Sang Hyang Widi Wasa. 5 Sekalane dogen ia pada nyalanang pangubakti, nanging sujatinne ia ngutang kuasan pangubaktine ento. Kelidinja anake ane buka keto. 6 Uli di pantaran anake ane buka keto, ada ane nylebseb macelep mulih-mulihan, laut mrentah luh-luhe ane tunaan pageh pepinehnyane, ane mondong dosa-dosanne kanti seed muah kaliput baan sakancan indriane, 7 nah ento luh-luhe ane pada demen mlajah, nanging tusing taen resep teken unduk kasujatian. 8 Buka Yanes muah Yambres tungkas nglawan Dane Musa, aketo masih anake ane pada tungkas nglawan kasujatian sasubane pada usak pepinehne muah kapracayannyane suba tusing mapikenoh. 9 Nanging ia tusing nyidayang nerusang pajalanne buka keto, sawireh makejang anake lakar ngatonang kabelogannyane, tan bina buka unduk Yanes muah Yambrese ento. 10 Nanging cening suba ninutin paurukan, parisolah muah tetujon idup tiange; cening suba pedas teken kapracayan, kasabaran, kapitresnan, kateleban tiange, 11 aketo masih teken kakewehan muah kasangsaran tiange. Cening suba nawang saluiring paundukan ane nibenin tiang di kota Antiokia, Ikonium muah di kota Listra, nah ento unduk sangsara ane gede ane suba tandangin tiang. Nanging Ida Sang Panembahan suba ngluputang tiang uli sangsarane ento. 12 Sakancan anake ane makeneh malaksana astiti bakti teken Ida Sang Hyang Widi Wasa sajeroning Ida Sang Kristus Yesus, ia lakar kasangsaren, 13 nanging anake corah muah ane demen melog-melog anak lenan, kacorahannyane sayan mawuwuh-wuwuh muah sajeroning ia nguluk-uluk anak lenan, sujatinne ia ngapus dewekne padidi. 14 Nanging pabuat cening, pagehangja ngagem kasujatian ane suba plajahin muah pracayain cening. Cening suba tatas nawang, nyen ane dadi paragurun ceninge, 15 buina cening sinah inget, mungguing uli enu cenik cening suba nawang Cakepan Suci, ane maicayang kawicaksanan, ane ngrahayuang cening malantaran pracaya teken Ida Sang Kristus Yesus. 16 Cakepan Sucine makejang kawisikang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa muah maguna pesan buat ngurukang unduk kasujatian, buat nyinahang ane pelih, buat menahin ane tusing beneh, buina mamuat pitutur-pitutur buat malaksana ane patut, 17 apanga anake ane ngaturang ayah teken Ida Sang Hyang Widi Wasa, kacawisang muah kadabdabang saha sampurna buat nglaksanayang sakancan laksanane ane melah.

2 Timotius 4

1 Saking sarat pesan tiang mituturin cening di ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa muah Ida Sang Kristus Yesus, ane lakar nepasin sakancan manusane, ane enu idup muah ane suba mati. Malarapan pangrauh muah pamrentahan Idane, tiang mapiteket teken cening, 2 apanga cening nartayang muah geleng nuturang Orta Rahayune dimasane liang wiadin tuara liang; sinahangja pajalan anake pelih, glemekin muah pituturinja ia baan keneh ane sabar muah aji paurukan. 3 Lakar ada masanne anake tusing lakar nyak madingehang paurukan ane sujati, nanging ia pada lakar ninutin kitannyane newek, buina ia lakar ngalih guru-guru buat ngurukang paundukan-paundukan ane demenina madingehang. 4 Ia pada lakar ngelen ulat arepa teken paurukan ane sujati muah ia lakar pada santep madingehang satua-satua ane puyung. 5 Nanging cening, ingetang pesan dewek ceninge arepa teken saluiring paundukan; sabarja sajeroning nandang kakewehan, jalanangja gaen ceninge midartayang Orta Rahayune muah pragatangja sakancan kapatutan ceninge mamarekan teken Ida Sang Hyang Widi Wasa. 6 Buat padewekan tiange, suba teka panemayan tiange lakar dadi aturan; panemayan tiange mati suba paek. 7 Sajeroning malomba, tiang suba nyaratang malaib kanti teked di wates ane panyuud, nah ento tiang suba ngemit kapracayan tiange teken Ida Sang Kristus. 8 Ane jani gelungan kamenangan suba kasediaang buat tiang, nah ento gelungan kasujatian, ane lakar kapaicayang teken tiang didina pangrauh Idane, baan Ida Sang Panembahan, ane maraga Hakim ane adil. Buina tusingja teken tiang dogen, nanging teken sakancan anake ane madasar kapitresnan ngajap-ajap rauh Idane. 9 Ulehangja dewek ceninge apang dienggal teka nelokin tiang. 10 Demas suba ngalahin tiang, sawireh ia nresnain gumine ene, tur ia suba ka kota Tesalonika. Kreskes suba ka gumi Galatia muah Titus ka gumi Dalmatia. 11 Tuah Lukas ane enu marengin tiang. Alihja Markus tur ajakja bareng mai, sawireh ia maguna pesan buat nulungin tiang. 12 Tiang suba ngutus Tikikus ka kota Epesus. 13 Dikalan ceninge teka mai, abaja jubah tiange ane kutang tiang jumah Karpus di kota Troas, buina abaja buku-bukune makejang, minakadinne pesan buku-buku ane aji kertas kulite ento. 14 Aleksander, pande temagane ento, suba liu pesan mapagae ala marep teken tiang. Ida Sang Panembahan lakar ngwales ia manut pagaennyane. 15 Tangarinja dewek ceninge arepa teken ia, sawireh ia sanget pesan tungkas teken paurukan iragane. 16 Dugas tiang nindihin dewek tiange ane simalu, tusing ada anak ane ngilonin tiang, makejang pada ngalahin tiang. Dumadak Ida Sang Hyang Widi Wasa tusing nyisipang ia ajaka makejang. 17 Nanging Ida Sang Panembahan tansah ngabih tur ngicen tiang kakuatan, kanti tiang nyidayang midartayang Orta Rahayune, apanga kadingeh baan bangsa-bangsane ane tidong Yahudi; tur tiang luput uli bungut singane ento. 18 Buina Ida Sang Panembahan lakar ngluputang tiang uli sakancan pangindrajalane tur lakar nuntun tiang saha rahayu ngungsi ka Kaprabon Idane ane anyar di suargan. Luihangja Ida salami-laminnya. Amin. 19 Pangayu bagian tiange buat Priskila muah Akwila muah buat kulawargan Onesiporuse. 20 Erastus enu nongos ditu di kota Korintus muah Tropimus suba kalahin tiang di kota Miletus, sawireh ia sakit. 21 Ulehangja dewek ceninge, apanga cening nyidayang nekain tiang satonden masan dingine. Pangayu bagia uli Ebulus, Pudes, Linus muah Klaudia, aketo masih uli sakancan nyama-nyamaane ane lenan. 22 Ida Sang Panembahan nyarengin roh ceninge. Sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa nyarengin cening ajak makejang.

Titus 1

1 Surat uli tiang, Paulus, parekan Ida Sang Hyang Widi Wasa muah utusan Ida Hyang Yesus Kristus. Tiang suba kaselik muah kutus buat magehang kapracayan kaula seselikan Ida Sang Hyang Widi Wasa muah buat nuntun kaulan Idane, apanga sayan teleb baana ngresepang kasujatian ane kuruk baan agaman iragane, 2 ane kadasarin baan pangajap-ajap buat ngulati idup ane langgeng. Ida Sang Hyang Widi Wasa, ane tusing pesan taen linyok, Ida suba nyanjiang idup ane langgeng ento teken iraga uli duk tan ana paran-paran. 3 Didina ane suba pastiang Ida, Ida Sang Hyang Widi Wasa suba nyinahang unduke ento sajeroning Orti Rahayun Idane, ane pisarayang Ida teken tiang muah ane ortaang tiang manut pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa, Juru Rahayun iragane. 4 Surate ene katiba teken Titus, pianak tiange ane sujati sajeroning kapracayan iragane teken Ida Sang Kristus. Dumadak Ida Sang Hyang Widi Wasa, Sang Aji muah Ida Sang Kristus Yesus, Juru Rahayun iragane maicayang sih pasueca muah sutrepti rahayu teken cening. 5 Tiang ngutang cening di Pulo Kreta, apanga cening nabdabang paundukan-paundukan ane perlu kadabdab muah buat milih saha ngadegang panglingsir-panglingsir pasamuane di asing-asing kota. Ingetangja pitutur-pitutur tiange ene; 6 anake ane dadi panglingsir ento patut tan paceda; ia patut ngelah kurenan tuah aukud dogen muah pianak-pianakne patut pracaya teken Ida Sang Kristus, buina ia tusing taen nekaang paplungguhan malarapan solah pianakne ane tuara nganutin pidabdab muah tuara ngidepang munyi. 7 Sawireh ia kapisarain pakaryan Ida Sang Hyang Widi Wasa, panglingsir pasamuane ento patut tan paceda. Ia tusing dadi ngagu wiadin brangsongan wiadin demen mapunyah-punyahan, gemes wiadin loba angkara. 8 Ia patut demen nampi dunungan, demen teken paundukan-paundukan ane melah, nyidayang ngeret budi, polos, sadu muah bisa ngabetang dewek. 9 Ia patut kukuh ngagem sabda ane patut kagugu muah ane adung teken paurukan ento, apanga ia nyidayang mituturin anak lenan baan paurukan ane sujati, buina ia nyidayang nyinahang kapelihan anake ane nungkasin ia. 10 Sawireh liu ada anak ane tungkas muah anak ane nguluk-uluk anak lenan baan raos ane puyung, minakadinne pesan di pantaran anak Yahudine ane suba pracaya teken Ida Sang Kristus. 11 Anake ane buka keto patut kabungkem apanga ia siep, sawireh ia nguugang pakurenan anak baan paurukan ane tuara patut, buat munduhang pipis aji cara ane ngranayang kimud. 12 Salah tunggal uli pantaran nabinnyane, anak uedan pulo Kreta, suba ngorahang buka kene: "Wong Kretane ento mula setata demen mobab, buron ane loba angkara, jadma ane mayus, budag ngamah." 13 Unduk ane orahanga ento mula saja beneh buka keto. Ento krananne, sangetang pesan nglemekin anake ento makejang, apanga ia nguleng pracaya teken Ida Sang Kristus, 14 buina apanga ia suud ngrunguang satuan anak Yahudine muah pituduh-pituduh manusane, ane kawitne uli manusa, ane suba nulak kasujatiane ento. 15 Buat anake ane suci, saluiring paundukan dadi suci, nanging pabuat anake cemer muah ane tuara pracaya teken Ida Sang Kristus, tusing ada paundukan ane suci, sawireh budi muah angennyane pada cemer. 16 Ia pada ngaku nawang Widi, nanging parisolahnyane moyanin Widi. Ia pada setata geting muah piwal teken pituduh, tuara mampuh ngae ane melah.

Titus 2

1 Nanging cening patut ngurukang paurukan-paurukan ane melah. 2 Pituturinja anake muani ane tua-tua, apanga ia tusing mapunyah-punyahan, nanging apanga pada enteg ngaba keneh muah ngeret budi, pada pageh sajeroning kapracayan, kapitresnan muah sabar. 3 Keto masih tuturinja eluh-eluhe ane tua-tua. Apanga ia masolah satinut teken solah eluh-eluhe ane sadu. Apanga tusing demen ngae pisuna muah katagihan nginum anggur. Ia patut ngurukang paundukan-paundukan ane melah, 4 buat ngajahin eluh-eluhe ane cerikan nresnain kurenan muah pianak-pianaknyane, 5 ngeret budi muah tan paceda, jemet nabdabang pumahannyane, satinut teken kurenane, apanga sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa tusing kanti cacada baan anake. 6 Aketo masih pituturinja paratrunane apanga ia pada ngeret budi. 7 Cening niri patut dadi tetuladan sajeroning laksanan ceninge di saluiring paundukan. Buina cening patut tansah jujur muah teleb sajeroning paurukan ceninge. 8 Gunayangja raos ane beneh, apanga tusing kanti sida baana melihang baan anake, buina apanga musuh-musuh ceninge pada marasa kimud, sawireh tusing sida baana nyelekang iraga. 9 Anak ane dadi panjak patut ia satinut teken pamekelnyane, tur tansah ngae kaliangan keneh pamekelne. Ia patut tusing bani tulak teken munyin pamekelne, 10 wiadin mamaling pagelahan pamekelne. Tungkalikane ia patut tansah muktiang awakne maperah melah tur satia tuu, apanga uli laksanannyane ento, anake makejang pada pracaya teken sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa, Juru Rahayun iragane. 11 Sawireh Ida Sang Hyang Widi Wasa suba nyinahang sih pasuecan Idane buat ngrahayuang manusane makejang. 12 Sih pasuecan Idane ento mituduhang iraga, apanga iraga ngutang idup ane tan pawidi muah saluiring indriane ane sekala, buina apanga iraga ngeret budi, jujur muah astiti bakti teken Ida Sang Hyang Widi Wasa di gumine ene, 13 sajeroning iraga ngati-ati dina ane kamertanin baan Ida Sang Hyang Widi Wasa, Juru Rahayun iragane. Didinane ento kaluihan Ida Sang Hyang Widi Wasa ane luih muah Ida Sang Kristus Yesus lakar kasinahang. 14 Ida suba maicayang ragan Idane teken iraga, buat ngluputang iraga uli saluiring kacorahan muah nadiang iraga kaulan Idane ane suci, ane dadi druen Idane ngraga, buina ane demen ngae paundukan-paundukan ane melah. 15 Urukangja paundukan-paundukane ene, tur anggonja wewenang ceninge buat mituturin muah nglemekin anake ane nyak madingehang tutur ceninge, apanga eda cening kanti temberanga.

Titus 3

1 Patingetja warga pasamuan ceninge, apanga ia pada ngasorang deweknyane teken parapamrentah muah parapanguasane, buina apanga ia pada satinut muah sadia nglaksanayang gegaen ane melah. 2 Pituturinja ia, apanga ia tusing misunayang anak lenan, nanging apanga ia pada sapsap muah setata ajer tur masolah andap asor marep teken anake makejang. 3 Sawireh ane malu iraga mamuduh, tusing ngidepang munyi muah murang laku. Iraga demen ngulurin indria muah kawiryan. Iraga mabikas corah muah setata iri, buina saling gedegin. 4 Nanging dikalane sih pasueca muah welas asih Ida Sang Hyang Widi Wasa, Juru Rahayun iragane kasinahang, 5 Ida ngrahayuang iraga. Tusingja malarapan pakardin iragane ane melah, nanging tuah uli krana sih kapiolasan Idane. Ida suba ngrahayuang iraga malarapan lelukatan, tur sangkaning ento Roh Idane maicayang idup ane anyar teken iraga. 6 Malantaran Ida Hyang Yesus Kristus, Juru Rahayun iragane, Ida Sang Hyang Widi Wasa maicayang Roh Idane teken iraga kanti maliah-liah, 7 apanga masrana sih pasuecan Idane, iraga sida kadameang pamantuka teken Ida Sang Hyang Widi Wasa muah sida molih idup ane langgeng, ane ajap-ajap iraga. 8 Raos tiange ene sujati pesan. Pangaptin tiange, apanga cening nyekenang paundukan-paundukane ene, apanga anake ane pracaya teken Ida Sang Hyang Widi Wasa ngusahayang deweknyane buat ngae melah. Ene paundukan ane melah tur maguna pabuat anake muani-muani. 9 Nanging kelidinja pasogsag ane tan papuara, babad palelintihan ane dawa-dawa, paiegan muah pagerengan unduk Pidabdab Torate. Ento makejang tan mapikenoh buina tan papuara. 10 Anake ane ngae sogsag di pantaran ceninge glemekinja kanti ping pindo, suud keto sepekangja ia. 11 Cening suba nawang, mungguing anake ane buka keto ento anak dursila tur dosan-dosannyane muktiang kadursilannyane. 12 Yen tiang ngutus Artemas wiadin Tikikus nekain cening, usahayangja dewek ceninge buat nekain tiang ka kota Nikopolis, sawireh tiang suba makeneh lakar nongos ditu dimasan dingine. 13 Saratangja nulungin Senas, ane dadi pangacara muah Apolos, apang ia ajaka dadua nyidayang majalan luas, tur tureksainja apanga ia tusing kanti kuangan bekel. 14 Urukangja warga pasamuane setata mapagae melah, buat nyukupang pangupajiwannyane; apanga idupnyane mapikenoh. 15 Sakancan anake ane sig tiange nekedang pangayu bagia teken cening. Tekedangja pangayu bagian tiange teken timpal iragane sajeroning kapracayan teken Ida Sang Kristus. Sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa ngraksa cening ajak makejang.

Pilemon 1

1 Surat saking tiang, Paulus, sane mapangkeng malantaran Ida Sang Kristus Yesus miwah saking semeton iragane Timotius. Katur ring Pilemon, sawitran tiange, samaliha sane makarya sareng-sareng tiang, 2 miwah katur ring pasamuane sane wenten ring umah semetone, samaliha ring semeton iragane sane istri, Apia miwah ring semeton Arkipus sane dados prajurit. 3 Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ajin iragane miwah Ida Hyang Yesus Kristus maicayang sih pasueca miwah sutrepti rahayu ring semeton. 4 Inggih semeton Pilemon, sabilang tiang ngastawa, tiang ngastitiang semeton ring Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah matur panyuksma ring Widin tiange. 5 Santukan tiang miragi indik kapitresnan semetone marep ring sakancan kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa, maliha indik kapracayan semetone sajeroning Ida Hyang Yesus. 6 Pinunas tiange ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, mangda patunggilan tiange sareng ring semeton sajeroning kapracayan ring Ida Sang Kristus, ngawinang sayan teleb antuk iraga ngresepang saluiring mertan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane trima iraga sajeroning Ida Sang Kristus. 7 Inggih semeton sane sayang, kapitresnan semetone sampun ngawinang tiang liang pisan, samaliha marasa banget polih panglipur. Semeton sampun ngawinang liang manah sakancan kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 8 Punika awinanipun, sakadi semeton sajeroning Ida Sang Kristus, tiang wenang mrentahang semeton, buat nglaksanayang paindikan sane patut laksanayang semeton. 9 Nanging malantaran tresnan semetone ring tiang, mawinan tiang mapinunas ring semeton. Indike puniki laksanayang tiang, yadiastun tiang Paulus, utusan Ida Sang Kristus Yesus, sane mangkin kapangkeng malantaran Ida. 10 Tiang nunas ring semeton, ngeniang indik Onesimus, sane waluya dados pianak tiange sajeroning Ida Sang Kristus, santukan sakantun tiang ring pangkeng, tiang satmaka dados bapanipune sacara rohani. 11 Sane dipidan ipun tan mapikenoh pabuat semeton, nanging sane mangkin ipun mapikenoh pisan pabuat semeton miwah pabuat tiang. 12 Mangkin ipun utus tiang mawali ngrauhin semeton tur manah tiange taler nyarengin ipun. 13 Tiang mamanah ngajak ipun sakantun tiang iriki, sakantun tiang mapangkeng malantaran Orti Rahayune, mangdane ipun mrasidayang nulungin tiang, pinaka dados silur semetone. 14 Nanging tiang tan lila, yening semeton nulungin tiang saking pepaksan, tan saking lilaning kayun. Punika awinanipun tiang tan jaga nglaksanayang paindikan sane tan adungin semeton. 15 Menawi punika awinanipun Onesimus palas ajebos saking semeton, mangdane ipun prasida malih sareng-sareng ring semeton buat salawas-lawasnya. 16 Sane mangkin ipun boya wantah dados panjak; ipun sampun dados semeton sane sayang sajeroning Ida Sang Kristus; minakadinipun pisan pabuat tiang. Napi malih pabuat semeton, ipun dados panjak, miwah dados semeton sajeroning Ida Sang Panembahan. 17 Punika awinanipun, yening semeton rumasa ring tiang puniki dados sawitran semetone, tampija ipun malih sakadi semeton nampi tiang. 18 Yening ipun madue iwang marep ring semeton, wiadin mautang ring semeton, tiang sane pacang negen. 19 Tiang nyuratang puniki antuk liman tiange niri: Tiang Paulus jaga naur ring semeton! (Sampun janten tiang tan buat mapakeling semeton, mungguing semeton mautang urip ring tiang.) 20 Punika awinanipun, inggih semeton, laksanayangja indike puniki pabuat tiang, malantaran Ida Sang Panembahan; lipurangja manah tiange, sakadi anak masemeton sajeroning Ida Sang Kristus! 21 Mawinan tiang nyurat puniki, santukan tiang pracaya mungguing semeton pacang nagingin pinunas tiange ring semeton, sawiaktinipun tiang tatas uning, mungguing semeton pacang nagingin langkungan ring punika. 22 Samaliha sediaangja taler tiang dunungan, santukan tiang ngajap-ajap pisan, dumadak Ida Sang Panembahan jaga nglingganin pangastawan semetone sinamian tur nglugrain tiang mawali mapanggih ring semeton. 23 Epapras, sane sareng tiang ring pangkeng malantaran Ida Sang Kristus, ngaturang pangayu bagia ring semeton, 24 kadi asapunika taler sawitra-sawitran tiange sane makarya sareng-sareng ring tiang, minakadinipun Markus, Aristarkus, Demas miwah Lukas. 25 Sih pasueca saking Ida Sang Hyang Yesus Kristus nyarengin semeton sinamian.

Ibrani 1

1 Sane riin sampun sering pisan tur nganggen cara mawarni-warni Ida Sang Hyang Widi Wasa masabda ring paraleluur iragane malantaran paranabi-nabine, 2 nanging ring masane sane wekasan puniki Ida masabda ring iraga malantaran Putran Idane. Malantaran Ida Sang Putra punika, Ida Sang Hyang Widi Wasa ngardi buanane, samaliha ring pamuput, Ida Sang Putra sane selik Ida buat nruenang saluiring sane wenten. 3 Ida Sang Putra masinar malantaran caya kaluihan Ida Sang Hyang Widi Wasa; Ida maraga gambar Ida Sang Hyang Widi Wasa, samaliha Ida ngamel buanane masrana sabdan Idane sane mawisesa. Sasampune Ida nyuciang imanusa saking dosa-dosannyane, Ida raris malingga ring suarga, ring singasana sane mawisesa ring tengen Ida Sang Hyang Widi Wasa Sane Maha Kuasa. 4 Ida Sang Putra punika agungan ring paramalaekate, kadi asapunika taler parab sane kapaicayang ring Ida antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, agungan ring parab paramalaekate. 5 Santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa, tan naenin masabda ring sinalih tunggil malaekat Idane, kadi asapuniki: "Cening, Putran Aji; didinane jani Ulun dadi Ajin ceninge." Kadi asapunika taler Ida Sang Hyang Widi Wasa tan naenin masabda ring sinalih tunggil malaekate, kadi asapuniki: "Ulun lakar dadi Ajinne, tur ia lakar dadi Putran Ulun." 6 Rikala Ida Sang Hyang Widi Wasa mapakayunan jaga ngutus Putran Idane sane pinih duura ka jagate, Ida taler masabda kadi asapuniki: "Sawatek malaekat Ida Sang Hyang Widi Wasa patut nyumbah Ida Sang Putra." 7 Ngeniang indik paramalaekate, Ida Sang Hyang Widi Wasa masabda kadi asapuniki: "Ida Sang Hyang Widi Wasa nadosang paramalaekat Idane dados angin, samaliha paraparekan Idane dadosang Ida geni ngendih." 8 Nanging ngeniang ring indik Ida Sang Putra, Ida Sang Hyang Widi Wasa masabda asapuniki: "Duh Ratu Sang Hyang Widi Wasa, singasanan IRatu pacang manggeh salami-laminnya. IRatu mrentah kaprabon IRatune saha adil. 9 IRatu asih sueca ring paindikan sane patut, tur menggah piduka ring paindikan sane tan patut; punika awinanipun Ida Sang Hyang Widi Wasa, Widin IRatune, nyelik saha maicayang kasukan ring IRatu, malantaran Ida mapaica ring IRatu kaluihan sane agungan imbangang ring kaluihan sane paicayang Ida ring parasawitran IRatune." 10 Ida Sang Hyang Widi Wasa taler masabda kadi asapuniki: "Duh Ratu Panembahan, duk purwaka IRatu ngwentenang pretiwi, tur antuk tangan IRatune, IRatu ngwentenang akasa. 11 Akasa miwah pretiwine jaga sirna, nanging IRatu manggeh salami-laminnya; akasa miwah pretiwine pacang dados buuk sakadi panganggene. 12 IRatu pacang nampihang ipun sakadi kawacane, ipun pacang lusuh sakadi panganggene. Nanging IRatu tansah manggeh tan lusuh-lusuh, tur IRatu tan naenin pacang lingsir." 13 Ida Sang Hyang Widi Wasa tan naenin masabda ring sinalih tunggil malaekat Idane, kadi asapuniki: "Negakja Cening bareng-bareng di singasana kawisesan Ajine, kanti musuh-musuh Ceninge dadiang Aji pajekjekan Ceninge." 14 Yening kadi asapunika, punapike paramalaekate punika? Boyake paramalaekate punika maraga roh, sane mamarekan ring Ida Sang Hyang Widi Wasa tur kutus antuk Ida buat nulungin anake sane jaga molih karahayuan.

Ibrani 2

1 Punika awinanipun iraga patut sayan pageh ngagem kasujatian, sane sampun piragi iraga, mangdane iraga tan lempas saking kapatutane punika. 2 Sabda sane kapaicayang malantaran paramalaekate punika, tansah manggeh kawiaktianipun, samaliha sapasiraja sane tan ninutin sabdane punika, ipun pacang nampi pasisip sane sapatutipun. 3 Duaning asapunika, punapike iraga mrasidayang luput, yening iraga tan lingu ring karahayuan sane kadi asapunika agengnya? Pangawitipun Ida Sang Panembahan ngraga sane ngwarahang karahayuane punika, tur anake sane miragi pawarah Idane punika, sampun muktiang ring iraga, mungguing pawarahe punika mula sujati. 4 Samaliha Ida Sang Hyang Widi Wasa taler ngukuhang kasaksian anake punika masrana praciri-praciri kawisesan Idane miwah masrana paindikan-paindikan sane tawah miwah makudang-kudang praciri sane ngangobin. Ida taler maicayang Roh Idane satinut ring pakarsan Idane. 5 Ida Sang Hyang Widi Wasa nenten pisan ngadegang paramalaekate dados pangreh jagate sane jaga kardi Ida, inggih punika jagate sane baosang iraga iwau. 6 Tungkalikanipun, sakadi sane kunggahang ring Cakepan Sucine: "Uduh Ratu Sang Hyang Widi Wasa, sapasirake manusa punika, kantos IRatu tansah eling ring ipun? Sapasirake manusa pada punika, kantos IRatu tansah nglinguang ipun? 7 IRatu nadosang tegak imanusa punika soran ring paramalaekate wantah abosbos. IRatu mapaica gelungan kamulian miwah kaluihan ring ipun, 8 samaliha ipun dadosang IRatu pangreh saluiring sane wenten." Ring cakepane punika taler sinurat, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa nadosang imanusa pangreh saluiring sane wenten makasami, indike punika mapiteges mungguing tan wenten sane tan kareh antuk ipun. Nanging sane mangkin iraga tan manggihin manusane ngereh saluiring paindikan sane wenten. 9 Sane panggihin iraga Ida Hyang Yesus, sane ngereh saluiring paindikan sane wenten, Ida sampun kalinggihang soran ring paramalaekate abosbos, mangdane malantaran sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ida prasida seda pabuat sakancan manusane. Sane mangkin iraga manggihin Ida sampun kicen gelungan kamulian miwah kaluihan malantaran sedan Idane. 10 Mula wantah sapatutnya, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane ngardi tur miara saluiring sane wenten, jaga nyampurnayang Ida Hyang Yesus malantaran sangsaran Idane, mangdane akeh anake nampi kaluihan Idane. Santukan wantah Ida Hyang Yesus punika, sane nuntun ipun ngungsi karahayuane. 11 Ida nyuciang manusane saking dosa-dosannyane, samaliha Ajin Idane miwah Ajin anake sane sampun suciang Ida punika pateh. Punika awinanipun Ida Hyang Yesus tan kemad ngwastanin anake punika parasemeton Idane. 12 Sakadi sabdan Idane sane kadi asapuniki: "Duh Ratu Sang Hyang Widi Wasa, Titiang jaga nuturang indik IRatune ring paranyaman Titiange. Titiang jaga ngluihang IRatu ring arepan pasamuane." 13 Ida taler masabda asapuniki: "Wantah Ida Sang Hyang Widi Wasa kewanten sane andelang Titiang." Samaliha Ida taler masabda: "Puniki Titiang sareng ring alit-alite, sane sampun kapaicayang ring Titiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa." 14 Santukan alit-alite, punika sakadi sane wastanin Ida, wantah manusa sekala, punika awinanipun Ida Hyang Yesus ngraga manjadma dados manusa sekala, pateh sakadi alit-alite punika. Ida manjadma kadi asapunika, mangdane malantaran sedan Idane, Ida prasida masmi Ratun Setane, sane ngereh sang pati, 15 tur Ida mebasang anake sane sakantunipune urip dados panjak I Setan malantaran ajerihipune ring sang pati. 16 Sane mangkin sampun sinah, mungguing boyaja paramalaekate sane tulungin Ida. Nanging, sakadi sane menggah ring Cakepan Sucine: "Ida nulungin turunan Dane Abraham." 17 Indike punika mapiteges, mungguing Ida patut dados pateh sakadi parasemeton Idane ring saluiring pamargin Idane, mangdane Ida prasida dados Pandita Agung sane satia tuu miwah kapiolasan, sajeroning pangastitin Idane ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, mangda malantaran punika dosan parakaulan Idane prasida kampurayang. 18 Sane mangkin Ida mrasidayang nulungin anake sane katempuh antuk gegodan, santukan Ida ngraga sampun katempuh antuk gegodan miwah sampun nandang sangsara.

Ibrani 3

1 Inggih parasemeton sane pracaya ring Ida Sang Kristus, sane taler sampun kesengin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. Ulengangja kayun semetone ring Ida Hyang Yesus, sane sampun kutus antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa dados Pandita Agung sajeroning kapracayan sane agem iraga. 2 Ida sampun satia tuu ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane sampun nyelik Ida buat ngamargiang pakaryane punika, sakadi Dane Musa sampun satia tuu ring ayah-ayahan danene arepa ring parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 3 Anake sane ngwangun umah, ipun nampi pujian langkungan ring umahe punika. Kadi asapunika taler Ida Hyang Yesus patut kaluihang banget langkungan ring Dane Musa. 4 Asing-asing umah wenten anak sane ngwangun, tur Ida Sang Hyang Widi Wasa sane ngwangun saluiring sane wenten. 5 Dane Musa sampun satia tuu ring ayah-ayahan danene sakadi parekan arepa ring parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur sampun ngwarahang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane jaga wecanayang Ida ring benjang pungkur. 6 Nanging Ida Sang Kristus sane makadados Sang Putra, sane sampun kapisara buat ngraksa parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ida sampun satia tuu. Sane pinaka dados parakaulan Idane, inggih punika iraga, yening iraga tansah pageh tur cager ring paindikan sane ajap-ajap iraga. 7 Punika awinanipun, sakadi sabda sane sampun kawedarang antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane kadi asapuniki: "Yening didinane jani kita ningeh sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa, 8 eda kita bengkung buka dugase kita droaka teken Ida Sang Hyang Widi Wasa, buka ipidan, dugase kita nglelana di tegal melakange, dikalane kita mintonin Ida. 9 Di tegal melakange leluur kitane nyoba muah mintonin Ulun, asapunika sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa, yadianja ia ajaka makejang suba pada ngatonang paundukan ane suba gae Ulun petang dasa taun makelonne. 10 Ento krananne Ulun pedih teken bangsane ento kanti Ulun mesuang munyi buka kene: 'Bangsane ene tansah tungkas tur tusing enyak tinut teken prentah-prentah Ulune.' 11 Ulun pedih kanti Ulun masumpah janji buka kene: 'Ia ajaka makejang ento tusing taen lakar ngenjek sig tongos Ulune mareren.'" 12 Duh parasemeton, pada waspadaja, mangdane tan wenten ring pantaran semetone, sane madue manah tan becik tur tan pracaya, kantos ipun nilas Ida Sang Hyang Widi Wasa sane nyeneng. 13 Tungkalikanipun, nyabran rahina semeton patut saling tulungin sakantun iraga ngentap rahina kawastanin: "Dinane Jani", antuk kakecap Cakepan Sucine, mangdane tan wenten saking pantaran semetone sane kabelog-belog antuk dosane tur dados bengkung. 14 Santukan iraga makasami dados kantin Ida Sang Kristus, yening iraga pageh kantos kapamuput sajeroning kapracayan sane sampun agem iraga saking pangawit. 15 Kadi asapuniki kecap Cakepan Sucine: "Yening didinane ane jani kita ningeh sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa eda kita bengkung, buka ipidan dugase kita droaka teken Ida Sang Hyang Widi Wasa." 16 Sapasirake sane miragi sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa tur droaka ring Ida? Inggih punika sakancan anake sane dipidan katuntun antuk Dane Musa, medal saking panegara Mesir. 17 Marep ring sapasirake Ida Sang Hyang Widi Wasa duka petang dasa taun suennya? Inggih punika marep ring anake sane madosa, sane ebah ngraris padem ring tegal melakange. 18 Rikala Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadakang sumpah janji kadi asapuniki: "Ia ajaka makejang ento tusing lakar taen ngenjek sig tongos Ulune mareren", sapasirake sane katuek antuk sabdan Idane puniki? Inggih punika anake sane sampun droaka punika. 19 Dadosipun parasemeton, sane mangkin iraga uning, mungguing ipun tan mrasidayang ngenjek irika, santukan ipun makasami tan pracaya.

Ibrani 4

1 Sane mangkin, Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun majanji ring iraga, mungguing iraga kalugra ngranjing tur mararian ngiring Ida. Duaning punika ngiringja iraga tansah yatna, mangdane tan wenten ring pantaran iragane sane tan durus kalugra ngranjing sajeroning parariane punika. 2 Santukan iraga sampun miragi indik Orti Rahayune, pateh sakadi dane taler sampun miragi. Dane sampun miragi Orti Rahayune punika, nanging Orti Rahayune punika tan ngawinang dane rahayu, santukan rikala dane miragiang, dane tan pracaya ring Orti Rahayune punika. 3 Nanging iraga sane pracaya, pacang ngranjing tur mararian ngiring Ida Sang Hyang Widi Wasa, satinut ring sabdan Idane, sane kadi asapuniki: "Ulun pedih muah suba masumpah janji: Ia ajaka makejang tusing lakar taen ngenjek tur mareren sig tongos Ulune mareren." Ida sampun masabda kadi asapuniki, yadiastu pakaryan Idane sampun puput, ngawit saking duke Ida ngardi jagate. 4 Santukan wenten kakecap ring Cakepan Sucine ngeniang ring indik rahinane sane kaping pitu kadi asapuniki: "Ring rahina sane kaping pitu, Ida Sang Hyang Widi Wasa mararian saking sakancan pakaryan Idane." 5 Ngeniang ring indike punika wenten malih kakecap kadi asapuniki: "Ia ajaka makejang tusing lakar taen ngenjek tur mareren sig tongos Ulune mareren." 6 Sakancan anake sane pangawit miragi Orti Rahayune tan ngranjing tur tan mararian ngiring Ida Sang Hyang Widi Wasa, santukan ipun makasami pada nenten pracaya ring Orti Rahayune punika. Nanging wenten anak sane lianan, sane kalugra ngranjing tur mararian ngiring Ida. 7 Indike punika nyinahang tur muktiang, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa ngamanggehang rahina lianan, sane kawastanin "Dinane Jani". Indike punika sampun ndikayang Ida sasampun maletan makudang-kudang taun, malantaran Sang Prabu Daud, tur kunggahang ring Cakepan Sucine sakadi sane sampun inucap iwau kadi asapuniki: "Yen didinane jani kita ningeh sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa eda pesan kita bengkung." 8 Yening Dane Yosua sampun nuntun bangsan iragane ngranjing ka genah mararian sane kakardi antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, sinah ungkuran Ida tan pacang mawecana malih ngeniang ring indik rahina sane siosan punika. 9 Dadosipun pabuat kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa kantun wenten genah mararian sakadi genah Idane mararian ring rahina sane kaping pitu punika. 10 Santukan sapasiraja sane ngranjing tur mararian ngiring Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun pacang mararian saking pakaryanipune niri, sakadi Ida Sang Hyang Widi Wasa mararian saking pakaryan Idane. 11 Duaning punika, ngiringja iraga ngusahayang dewek sabecik-beciknya, mangda iraga mrasidayang ngranjing ngiring Ida ring genah marariane punika. Sampunang kantos wenten angan adiri saking pantaran iragane sane droaka sakadi pamargin danene sane sampun-sampun, raris tan durus kalugra ngranjing ka genah marariane punika. 12 Santukan sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa punika urip tur mawisesa. Sabdan Idane punika manganan bandingang ring pedang sane marai kekalih. Pedang punika nuek kantos ka unteng, megatang jiwa lan roh, tulang miwah jajah. Sabdane punika nepasin indria miwah manah manusane. 13 Tan wenten paindikan sane prasida makebang ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa. Saluiring paindikan sane wentenang Ida makebat tur makeber ring ayun Idane; tur iraga makasami patut ngaturang paindikan sane tuduhang Ida ring iraga suang-suang ring ayun Idane. 14 Duaning punika, ngiringja iraga tansah pageh sajeroning kapracayan sane sampun agem iraga. Santukan iraga maderbe Pandita Agung sane sampun tangkil ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, inggih punika Ida Hyang Yesus, Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa. 15 Samaliha Pandita Agung iraga punika boyaja Ida tan ngrasayang kalemetan iragane. Tungkalikanipun, Pandita Agung iragane punika sampun kapintonin ring saluiring paindikan sakadi iraga, nanging Ida sampun tan madosa. 16 Duaning asapunika parasemeton, ngiringja iraga wanen tur tangkil ring singasanan Ida Sang Hyang Widi Wasa, santukan irika wenten sih pasuecan. Irika iraga pacang nampi kapiolasan miwah manggihin sih pasueca, sane pacang nulungin iraga rikalane iraga muatang pitulungan.

Ibrani 5

1 Asing-asing Pandita Agung punika kaselik saking pantaran manusa tur kabiseka buat ngaturang ayah ring Ida Sang Hyang Widi Wasa buat ngwakilin anake akeh, samaliha buat ngaturang banten miwah aturan pabuat pamrastan dosa. 2 Santukan ida maraga lemet sajeroning makudang-kudang paindikan, punika awinanipun Ida mrasidayang rumasa kapiolasan ring anake sane nambet miwah sane iwang. 3 Samaliha santukan ida ngraga maraga lemet, ida patut ngaturang aturan boyaja buat pamrastan dosa-dosan anake lianan kewanten, nanging taler pabuat pamrastan dosa-dosan idane ngraga. 4 Tan wenten anak sane milih dewekipune niri dados Pandita Agung, nanging wantah malantaran kesengin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa anake prasida dados Pandita Agung, pateh sakadi Sang Pandita Agung Harun sane kesengin duke nguni. 5 Kadi asapunika taler ngeniang ring indik Ida Sang Kristus. Boyaja Ida ngraga sane ngamanggehang ragan Idane dados Pandita Agung. Nanging tungkalikanipun, Ida Sang Hyang Widi Wasa masabda ring Ida kadi asapuniki: "Cening Putran Ulun; didinane jani Ulun dadi Ajin Ceninge!" 6 Wenten malih sabdan Idane, sane menggah ring Cakepan Sucine kadi asapuniki: "Cening lakar dadi Pandita salawas-lawasnya manut buka pidabdab kapanditan Pandita Melkisedeke." 7 Daweg Ida nyeneng maraga manusa ring mrecapada, Ida Hyang Yesus ngastawa miwah mapinunas saha ngasih-asih kadulurin antuk tetangisan ring Ida Sang Hyang Widi Wasa sane kuasa ngluputang Ida saking sang pati. Santukan Ida ngalap kasor saha astiti bakti, punika awinanipun Ida Sang Hyang Widi Wasa nglingganin pinunas Idane. 8 Nanging yadiastu Ida maraga Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ida sampun mlajah satinut tur astiti bakti sajeroning kasangsaran Idane. 9 Sasampune Ida kasampurnayang Ida dados witing karahayuane sane langgeng pabuat sakancan anake sane satinut ring Ida, 10 samaliha Ida Sang Hyang Widi Wasa ngamanggehang Ida dados Pandita Agung satinut ring pidabdab kapanditan Ida Pandita Melkisedeke. 11 Ngeniang ring paindikane punika, akeh sane patut baosang tiang, nanging tan sida antuk tiang nlehtehang makasami ring semeton, santukan tan prasida antuk semeton ngresepang paindikane punika makasami. 12 Sujatinipun semeton sampun patut dados guru, nanging semeton kantun muatang anak buat ngaturin semeton paurukan-paurukan dasar, ngeniang indik sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Semeton durung mrasidayang ngajengang ajengan sane katos-katos, nanging sane mangkin semeton patutne kantun nginum susu. 13 Anake sane nginum susu kantun dados anak alit, durung uning ngresepang paindikan sane patut miwah sane tan patut. 14 Ajengan sane katos-katos punika pabuat anake sane sampun duur, sane sampun mrasidayang ngresepang tur maminayang paindikan sane becik miwah paindikan sane tan becik.

Ibrani 6

1 Duaning asapunika ngiringja iraga nglanturang peplajahan iragane mlajahin peplajahan sane sampun duur, tur kutangja dasar-dasar peplajahane sane ngeniang indik paurukan Kristene. Sampunangja matuyuhin raga buat ngwawanin malih dasar-dasar peplajahan ngeniang indik ngutang pakaryan sane tan mapikenoh, wiadin indik pracaya ring Ida Sang Hyang Widi Wasa; 2 kadi asapunika taler ngeniang indik pidabdab panglukatan miwah indik ngungkulang tangan; samaliha indik anake padem pacang murip malih miwah indik ukuman sane langgeng. 3 Ngiringja iraga nglanturang pamargin iragane. Puniki sane pacang laksanayang iraga yening kaledangin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 4 Santukan asapunapike antuk jaga ngwaliang anake sane sampun nilar kapracayannyane ring Ida Sang Kristus, mangda ipun malih kapok? Anake punika sampun naenin wenten sajeroning galang Ida Sang Hyang Widi Wasa. Ipun sampun ngrasayang paica saking suarga tur sampun nampi duman Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 5 Saking pamarginipune sane sampun-sampun punika, ipun uning, mungguing sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa punika becik, samaliha ipun sampun ngrasayang kawisesan masane sane pacang rauh. 6 Nanging yadiastun kadi asapunika, kandugi ipun prasida nilar kapracayanipune ring Ida Sang Kristus. Iraga tan nyidayang ngwaliang ipun, mangda ipun malih pracaya, santukan ipun malih ngwawanin mentang Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa ring salibe tur malih nganistayang Ida Hyang Yesus ring arepan anake akeh. 7 Ida Sang Hyang Widi Wasa ngamertanin tanahe sane ngisep toya santukan sabehe sering nibenin ipun. Tanahe punika raris numbuhang tetanduran sane mapikenoh buat sang nandur. 8 Nanging yening tanahe punika numbuhang ketket miwah lalang tan wenten pikenohipun; yening kadi asapunika tanahe punika pacang keni pastun Ida Sang Hyang Widi Wasa tur jagi geseng Ida. 9 Nanging duh parasawitran tiange, yadiastu tiang maosang paindikan sane kadi asapunika, tiang andel pisan ring semeton. Tiang uning, mungguing semeton sampun kicen merta sane becikan sajeroning karahayuan semetone. 10 Ida Sang Hyang Widi Wasa boyaja nenten adil. Ida tan pacang lali ring pakaryan semetone, wiadin ring astiti baktin semetone sane sampun sinahang semeton ring Ida sajeroning semeton sampun nulungin parasemetone sane pada-pada Kristen rauh mangkin. 11 Tiang meled pisan, mangda semeton sinamian terus pageh kantos ka pamuput, mangdane paindikane sane ajap-ajap semeton sida kadagingin. 12 Sampunangja semeton mayus, nanging matakehja sakadi anake sane pracaya tur sabar, mangdane malantaran punika semeton prasida nampi pikolih sane sampun kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 13 Rikala Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadakang prajanjian ring Dane Abraham, Ida masumpah jaga nglaksanayang paindikan sane sampun janjiang Ida punika. Santukan tan wenten anak sane agungan ring Ida, duaning punika Ida masumpah sajeroning parab Idane ngraga. 14 Pangandikan Idane kadi asapuniki: "Ulun majanji teken kita; Ulun lakar ngamertanin kita tur ngicen kita katurunan liu pesan." 15 Dane Abraham punika maraga sabar, duaning punika dane prasida nampi paindikan sane kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 16 Rikala anake masumpah, ipun masumpah masrana parab anak sane agungan ring ipun, tur sumpahe punika muputang wicara ring pantaran manusane. 17 Ida Sang Hyang Widi Wasa punika mapakayunan, mangda seken pisan pabuat anake sane pacang nampi janjin Idane punika, mungguing Ida tan pacang linyok ring janjin Idane, punika awinanipun Ida majanji maduluran sumpah. 18 Duaning asapunika paindikane makakalih punika tan prasida kaobah, samaliha Ida Sang Hyang Widi Wasa tan pacang mobab ngeniang ring indike punika. Malantaran punika, iraga sane sampun muponin sutrepti rahayu sajeroning Ida, banget pisan kangsok mangda iraga pageh ngagem pangajap-ajap sane wenten ring arepan iragane. 19 Pangajap-ajape punika pinaka dados jangkar pabuat manah iragane. Indike punika sampun pasti samaliha saha rahayu iraga jaga nglintangin korden panyeleng genah pamuspan suargane, raris ngranjing ka genah pamuspane sane maha suci. 20 Ida Hyang Yesus sampun riinan ngranjing mrika buat kapentingan iragane. Ida sampun dados Pandita Agung salami-laminnya, satinut ring pidabdab kapanditan Sang Pandita Melkisedek.

Ibrani 7

1 Sang Pandita Melkisedek punika sang prabu saking kota Salem, tur panditan Ida Sang Hyang Widi Wasa Sane Maha Luur. Rikala Dane Abraham mawali saking payudan nyedayang pararatune, Sang Pandita Melkisedek mendakin dane, raris ida ngamertanin dane. 2 Irika Dane Abraham raris ngaturang apahdasan saking jejarahan danene ring ida. (Melkisedek punika tegesipun, sane kaping pisan inggih punika: "Ratun Kapatutan". Santukan ida madeg prabu ring kota Salem, duaning punika taler tegesipun: "Ratun Dame".) 3 Tan wenten kasurat ngeniang indik aji miwah biang Sang Pandita Melkisedeke, kadi asapunika taler ngeniang indik leluur idane; tan wenten babad indik embas miwah sedan idane. Ida tan bina sakadi Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa; ida madeg dados pandita salami-laminnya. 4 Kenginan semeton sampun uning ambate agung idane. Dane Abraham, sane dados leluur iragane, ngaturang apahdasan saking jejarahan danene ring ida. 5 Samaliha parakaturunan Dane Lewi, inggih punika wangsa pinandita, kapituduhang antuk Pidabdab Torate mangda nudukin apahdasan saking pamupon bangsa Israel -- dadosipun katurunan Dane Lewi nudukin saking parasemeton danene tunggal bangsa, yadiastu dane punika makasami katurunan Dane Abraham. 6 Mungguing Sang Pandita Melkisedek, ida katurin apahdasan antuk Dane Abraham tur ida ngamertanin dane, sane sampun nampi janjin Ida Sang Hyang Widi Wasa. 7 Sampun janten mungguing anake sane ngamertanin punika, agungan linggihnyane bandingang ring anake sane kamertanin. 8 Parapanditane sane nudukin apahdasan punika dane punika maraga manusa pada, nanging manut kecap Cakepan Sucine: Sang Pandita Melkisedek sane nudukin apahdasan punika, ida nyeneng salami-laminnya! 9 Yening kadi asapunika, taler sida kabaosang, mungguing rikalane Dane Abraham ngaturang apahdasan, Dane Lewi, (inggih punika katurunan danene sane nudukin apahdasan) taler ngaturang apahdasan ring Sang Pandita Melkisedek. 10 Santukan daweg Sang Pandita Melkisedek kapanggih ring Dane Abraham, Dane Lewi durung kembasang, nanging sampun wenten sajeroning anggan Dane Abraham, leluur danene. 11 Madasar antuk kapanditan Dane Lewi punika, Pidabdab Torate kapaicayang ring bangsa Israel. Sane mangkin yening pakaryan parapandita Lewi punika sampurna, sinah tan kabuatang malih pandita sane lianan, inggih punika pandita sane manut ring pidabdab kapanditan Sang Pandita Melkisedek, nentenja manut ring pidabdab kapanditan Sang Pandita Agung Harun. 12 Santukan yening pidabdab kapanditane punika magentos, Pidabdab Torate punika taler patut kagentosin. 13 Ida Sang Panembahan iragane, sane dados pandita manut pidabdab sane anyar, Ida saking warga lianan, samaliha tan wenten saking pantaran wangsan Idane sane naenin ngayah dados pandita ring genah aturane. 14 Iraga sampun pada uning mungguing Ida kembasang saking wangsa Yehuda; tur Dane Musa tan naenin maosang wangsan Idane punika, rikala dane maosang indik kapanditan. 15 Sane mangkin paindikane punika dados sayan terang; sampun rauh pandita sane lianan, sane pateh sakadi Sang Pandita Melkisedek. 16 Ida dados pandita nentenja malantaran pidabdab manusa, nanging Ida dados pandita malantaran urip sane langgeng. 17 Santukan wenten menggah ring Cakepan Sucine kadi asapuniki: "Kita lakar dadi pandita salawas-lawasnya, manut pidabdab Kapanditan Melkisedeke." 18 Duaning punika pidabdabe sane lawas raris kasampingang, santukan pidabdabe punika kirang kuat tur tan mapikenoh. 19 Santukan Pidabdab Torat Dane Musa nenten prasida ngawinang dados sampurna. Tur sane mangkin sampun wenten pangajap-ajap sane lianan, malantaran pangajap-ajape punika iraga rauh nangkil ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa. 20 Samaliha, wenten taler sumpah Ida Sang Hyang Widi Wasa. Rikala anake lianan kamanggehang dados pandita, irika tan wenten sumpah sane kadi asapunika. 21 Nanging Ida Hyang Yesus kadegang dados pandita malantaran sumpah, rikala Ida Sang Hyang Widi Wasa masabda ring Ida asapuniki: "Ida Sang Panembahan suba masumpah, tur Ida tusing lakar ngobah pakayunan Idane: 'Cening lakar dadi pandita salawas-lawasnya.'" 22 Paindikane punika sane ngawinang Ida Hyang Yesus taler dados anceng prajanjian sane becikan. 23 Wenten taler binanipun sane lianan: Pandita-pandita sane lianan punika wenten akeh, santukan dane sami seda, tur tan mrasidayang nglanturang pakaryan danene. 24 Nanging Ida Hyang Yesus nyeneng salami-laminnya, tur pakaryan Idane dados pandita nenten kaserahang ring anak lian. 25 Duaning punika sane mangkin miwah benjangan, Ida mrasidayang ngrahayuang anake sane rauh nangkil ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa malantaran Ida, santukan Ida nyeneng salami-laminnya ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa buat nunasang kapentingan anake punika. 26 Dadosipun Ida Hyang Yesus punika maraga Pandita Agung, sane wikan ring kabuatan-kabuatan iragane. Ida punika maraga suci; sajeroning Ida tan wenten kiwangan wiadin dosa; Ida sampun kapalasang saking manusane sane dosa tur kunggahang ka suarga. 27 Ida tan pateh sakadi pandita-pandita agung sane lianan; Ida tan perlu ngaturang aturan nyabran rahina, pinih riin pabuat dosa-dosan Idane ngraga, wusan punika taler pabuat dosa-dosan manusane. Ida sampun ngaturang aturan, wantah apisan buat salami-laminipun, rikala Ida ngaturang anggan Idane ngraga. 28 Torat Dane Musa ngamanggehang anake sane tan sampurna dados Pandita Agung; nanging janjin Ida Sang Hyang Widi Wasa sane kadulurin antuk sumpah, sane rauh sasampun Cakepan Torate punika, ngamanggehang Ida Sang Putra, dados Pandita Agung, santukan Ida sampun kadadosang sampurna salami-laminnya.

Ibrani 8

1 Sane makadados unteng paindikane sane baosang iraga, kadi asapuniki: Iraga madue Pandita Agung, sane malingga ring genah sane mawisesa ring tengen singasanan Ida Sang Nata Sane Maha Suci ring suarga. 2 Ida ngamargiang darma kapanditan Pandita Agung ring genah mabakti Sane Maha Suci, inggih punika ring genah mabakti sane sujati, sane kawangun antuk Ida Sang Panembahan, boyaja antuk imanusa. 3 Asing-asing Pandita Agung kamanggehang buat ngaturang sarwa aturan miwah aturan wewalungan ring Ida Sang Hyang Widi Wasa; duaning punika Pandita Agung iragane taler patut madue aturan sane jaga aturang Ida. 4 Yening Ida kantun nyeneng ring jagate, Ida nenten pacang dados pandita, santukan akeh wenten pandita sane ngaturang aturan satinut ring Pidabdab Torate. 5 Darma kapanditan, sane kamargiang antuk parapanditane lianan sujatinipun wantah imba miwah lawat paindikan sane wenten ring suargan. Pateh sakadi paindikan sane ngeniang indik Dane Musa. Ritatkala Dane Musa jaga ngwangun genah mabakti punika, Ida Sang Hyang Widi Wasa ngandika ring dane asapuniki: "Pedasangja, apanga kita ngwangun buka contone ane kedengang teken kita di gununge ento." 6 Nanging sujatinne Ida Hyang Yesus sampun kadegang dados pandita buat ngamargiang darma kapanditan sane luihan ring darma kapanditan parapanditane lianan. Santukan pasubayan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane anyar karauhang antuk Ida Hyang Yesus ring imanusa punika mula pasubaya sane becikan, sane kadasarin antuk janji-janji ngeniang paindikan sane becikan. 7 Yening ring pasubayane sane pangawit punika tan wenten sane kirang, sinah sampun tan kabuatang malih pasubaya sane kaping kalih. 8 Nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa nyingak kaulan Idane iwang, punika duaning Ida ngandika kadi asapuniki: "Suba teka masanne, sapunika sabdan Ida Sang Panembahan, Ulun lakar ngadakang pasubaya ane anyar teken bangsa Israel muah teken suku bangsa Yehuda. 9 Pasubayane ento tusingja buka pasubayane ane suba adakang Ulun teken leluurnyane, dugase ia ajaka makejang tuntun Ulun pesu uli tanah Mesir. Ia ajaka makejang tusing satia teken pasubayane ane adakang Ulun ngajak ia, ento kranane Ulun tusing ngrunguang ia ajaka makejang, sapunika sabdan Ida Sang Panembahan. 10 Ane jani, ene suba pasubaya ane adakang Ulun ngajak bangsa Israele dimani wekas, sapunika sabdan Ida Sang Panembahan: Ulun lakar neketang pituduh-pituduh Ulune di kenehne, buina nyuratang pituduhe ento di atinne. Ulun lakar dadi Widinne, tur ia ajaka makejang lakar dadi kaulan Ulun. 11 Tusing perlu ia pada saling urukang ajaka timpal-timpalne, wiadin nuturin nyama-nyamaanne buka kene: 'Semeton patut uning ring Ida Sang Panembahan.' Sawireh ia ajaka makejang pada nawang Ulun, uli ane enu cerik-cerik kayang ane suba tua-tua. 12 Ulun lakar maicayang pangampura buat kapelihannyane, tur tusing lakar ngingetang buin dosa-dosannyane." 13 Ida ngandikayang indik pasubaya sane anyar, kenginan pasubaya sane pangawit punika sampun kadadosang pasubaya lawas antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa; tur paindikan sane sayan let miwah sayan uek digelis pacang ical.

Ibrani 9

1 Ring pasubayane sane pangawit wenten pidabdab indik mabakti miwah genah mabakti sane kakardi antuk manusa. 2 Ring genah mabaktine punika wenten rongan kekalih, sane asiki ring jabaan, kawastanin Genah Sane Suci. Ring rongan punika wenten lampu, meja miwah roti sane katurang ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa. 3 Ring ungkur korden panyelenge, inggih punika kordene sane kaping kalih, wenten malih rongan sane kawastanin Genah Sane Maha Suci. 4 Ring rongane punika wenten pasepan malakar mas, genah morbor menyan miwah Peti Prajanjiane, sane kakaput antuk mas makabungkul. Sajeroning petine punika wenten jembung mas, sane madaging manna miwah teteken Sang Pandita Agung Harun sane sampun naenin makedapan miwah batu kalih tebih sane matulis pituduh-pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 5 Ring duur Petine punika wenten arca palawatan malaekat Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane kampidnyane makebat ngangkebin tekep Petine punika, sane kawastanin genah pangampuraning dosa. Nanging sane mangkin durung masanipun buat nlehtehang paindikane punika makasami. 6 Paindikane punika kadabdab kadi asapuniki: parapanditane nyabran rahina ngranjing ring rongan sane ring jabaan buat ngamargiang darma kapanditan danene. 7 Nanging wantah Sang Pandita Agung sane ngranjing ring rongan sane ring jeroan ngataun apisan. Sang Pandita Agung makta rah sane jaga aturang dane ring Ida Sang Hyang Widi Wasa pabuat dane ngraga miwah pabuat pamrastan dosa-dosan rakyate sane tan uninginipun. 8 Malantaran pidabdab sakancan barang-barange punika, Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun ngurukang saha tatas mungguing sakantun rongane sane ring jabaan punika manggeh, lawange sane ngungsi ka Genah Sane Maha Suci punika kantun durung mampakan. 9 Paindikane punika dados lawat pabuat masane sane mangkin, sane mapiteges: mungguing sarwa aturan miwah aturan wewalungan sane katurang ring Ida Sang Hyang Widi Wasa tan mrasidayang nyampurnayang manah anake sane mabakti. 10 Paindikane punika makasami wantah pidabdab sekala, ngeniang indik dedaaran, inum-inuman miwah upakara mabresih, sane kamargiang kantos rauh panemayannyane saluiring paindikan pacang kaanyarang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 11 Nanging Ida Sang Kristus sampun rauh dados Pandita Agung pabuat paindikan sane becik sane sampun wenten iriki ring jagate. Genah mabakti genah Idane ngamargiang darma kapanditane punika agungan miwah luihan kasampurnannyane; genahe mabakti punika nentenja kakardi antuk manusa, tur tan kawengku antuk jagate sane sekala puniki. 12 Rikala Ida Sang Kristus ngranjing ka rongan sane ring jeroan, inggih punika Genah Sane Maha Suci, Ida ngranjing wantah apisan buat salami-laminipun tur Ida nenten makta rah kambing miwah banteng sane jaga katurang dados aturan. Nanging Ida makta rah Idane ngraga tur malantaran punika Ida molih karahayuan sane langgeng pabuat iraga. 13 Rah kambing miwah bantenge miwah abun aturan godel banteng sane kaborbor punika raris kaketisang ring anake sane leteh. Malantaran punika anake punika dados suci, santukan kaletehannyane sampun kabrastayang. 14 Yening paindikane punika sawiakti kadi asapunika, punapi malih rah Ida Sang Kristus. Santukan malantaran Ida Sang Roh Suci sane langgeng, Ida Sang Kristus sampun ngaturang anggan Idane ngraga dados aturan sane sampurna ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Rah Idane pacang nyuciang manah iraga saking saluiring pakaryan iragane sane tan mapikenoh, mangdane iraga prasida ngaturang bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa sane jumeneng langgeng. 15 Malantaran paindikane punika Ida Sang Kristus ngrauhang pasubaya sane anyar, mangda anake sane sampun kesengin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa prasida nampi merta sane langgeng, sane sampun kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. Paindikane punika prasida mamargi, santukan sedan Idane sampun mebasang manusane saking saluiring kiwangannyane, sane kardi ipun daweg ipun kantun kategul antuk pasubaya sane lawas. 16 Yening wenten surat wasiat ngeniang indik warisan, pinih riin patut kabuktiang, mungguing anake sane ngaryanang surate punika sampun padem. 17 Santukan surat wasiate punika tan mapikenoh, yening anake sane ngaryanang surate punika kantun urip. Surate punika wau wenten pikenohipun, yening anake punika sampun padem. 18 Punika awinanipun pasubaya sane lawas punika prasida dados sah wantah malantaran rah. 19 Santukan sasampune Dane Musa midartayang sakancan pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa sane kasurat ring Cakepan Torate ring arepan bangsa Israel, dane raris ngambil rah banteng madukan toya, tumuli kaketisang ring Cakepan Torate punika miwah ring sakancan anake sane wenten irika, nganggen padang hisop miwah bulun biri-biri sane mawarna barak wayah, 20 kadulurin pangandika asapuniki: "Ene getih ane ngesahang pasubaya, ane kapituduhang baan Ida Sang Hyang Widi Wasa, apanga tinutin nyama ajak makejang." 21 Kadi asapunika taler Dane Musa ngetisin genah mabaktine miwah saluiring prabot sane kagunayang sajeroning pangubaktine antuk rah. 22 Sujatinipun, manut Cakepan Torate, satmaka saluiring paindikan kasuciang antuk rah; tur dosa-dosane wantah sida kampurayang, yening wenten tabuh rah. 23 Kadi asapunika patutipun saluiring paindikane puniki kasuciang, sane pinaka dados lawat paindikan sane wenten ring suarga. Nanging paindikan sane wenten ring suarga punika mamuatang aturan sane luihan. 24 Santukan Ida Sang Kristus nentenja ngranjing ka Genahe Sane Suci, sane kakardi antuk manusa, sane wantah dados lawat Genah Sane Sujati, nanging Ida sampun ngranjing ka suarga, tur irika sane mangkin Ida nangkil ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa pabuat kapentingan iragane. 25 Sang Pandita Agung Yahudine nyabran taun ngranjing ka Genahe Sane Suci makta rah sato. Nanging Ida Sang Kristus tanja nyabran-nyabran ngranjing buat ngaturang anggan Idane, 26 santukan yening kadi asapunika Ida patut nyabran-nyabran nandang sangsara ngawit saking duk jagate kakardi. Nanging, Ida sampun mapakantenang raga wantah apisan buat salami-laminnya, rikala pamuput masane sampun nampek, buat mrastayang sakancan dosane, malantaran Ida ngaturang anggan Idane ngraga. 27 Sakancan manusane sampun janten pacang padem wantah apisan, raris ipun katepasin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 28 Kadi asapunika taler ngeniang indik Ida Sang Kristus, Ida sampun katurang dados aturan wantah apisan buat mrastayang dosa-dosan anake akeh. Ida pacang mapakantenang raga sane kaping kalihipun nentenja buat mrastayang dosa, nanging buat ngrahayuang anake sane nyantosang rauh Idane.

Ibrani 10

1 Pidabdab Torat Yahudine punika boyaja conto sane sampurna miwah jangkep ngeniang paindikan sane sujati. Punika wantah lawat sane samar-samar ngeniang paindikan sane pacang rauh. Aturan sane pateh tansah katurang nyabran taun. Yening kadi asapunika asapunapike antuka Pidabdab Torate nyampurnayang anake sane nangkil ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, masrana antuk aturan-aturan punika. 2 Yening anake sane mabakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa sujati sampun kabresihin saking dosa-dosannyane, sinah anake punika tan malih marasa iwang malantaran dosa-dosannyane, tur sakancan aturane patut kawusanang. 3 Nanging sujatinipun aturan-aturane punika mapikenoh buat mapakeling manusane indik dosa-dosannyane nyabran taun. 4 Santukan rah banteng miwah kambing tan naenin mrasidayang mrastayang dosa. 5 Duaning punika, ritatkala Ida Sang Kristus jaga rauh ka jagate Ida matur ring Ida Sang Hyang Widi Wasa kadi asapuniki: "IRatu tan ngarsayang aturan-aturan miwah banten, nanging IRatu sampun nyediayang satunggiling angga pabuat Titiang. 6 IRatu tan ledang ring sato-sato sane kaborbor makaukud ring genah aturane, wiadin ring aturan-aturan pabuat mrastayang dosa. 7 Duaning punika atur Titiange: 'Puniki Titiang, duh Ratu Sang Hyang Widi Wasa, Titiang jaga nglaksanayang paindikan sane arsayang IRatu, sakadi sane sinurat ngeniang indik Titiange ring Cakepan Torate.'" 8 Pinih riin Ida Sang Kristus ngandika kadi asapuniki: "IRatu tan ngarsayang miwah tan ngledangin aturan-aturan miwah banteng wiadin sato sane kaborbor ring genah aturane miwah aturan-aturan buat mrastayang dosa." Kadi asapunika pangandikan Idane, yadiastu sakancan aturane punika katurang satinut ring Pidabdab Torate. 9 Ida raris ngandika sapuniki: "Puniki Titiang, duh Ratu Sang Hyang Widi Wasa. Titiang jaga nglaksanayang paindikan sane arsayang IRatu." Duaning punika Ida Sang Hyang Widi Wasa raris ngutang sakancan aturane sane lawas tur ngentosin antuk aturan Ida Sang Kristus. 10 Santukan Ida Sang Kristus Yesus ngamargiang paindikan sane karsayang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, iraga makasami kadadosang suci saking dosa masrana aturan anggan Idane ngraga, wantah apisan buat salami-laminnya. 11 Asing-asing pandita Yahudine ngamargiang darma kapanditan danene nyabran rahina tur mawali-wali dane ngaturang aturan sane pateh, sakewanten aturan punika tan naenin mrasidayang mrastayang dosa. 12 Nanging Ida Sang Kristus sampun ngaturang aturan wantah asiki pabuat dosa-dosane, inggih punika aturan sane becik salami-laminnya, tur Ida raris malingga ring genah sane mawisesa sareng Ida Sang Hyang Widi Wasa. 13 Sane mangkin Ida nyantosang irika, kantos meseh-meseh Idane kadadosang pajekjekan Idane antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 14 Dadosipun masrana aturan sane asiki punika, Ida sampun nyampurnayang anake sane sampun bresih saking dosa buat salami-laminnya. 15 Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa taler maicayang ring iraga kasaksian Idane. Pinih riin Ida masabda asapuniki: 16 "Ene pasubaya ane lakar adakang Ulun ngajak ia pada dimani wekas, sapuniki sabdan Ida Sang Panembahan: Ulun lakar nyelepang pituduh-pituduh Ulune di atinne, tur nyurat pituduh-pituduhe ento di kenehne." 17 Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa raris masabda asapuniki: "Ulun tuara lakar inget teken dosa-dosannyane tur teken laksanannyane ane corah." 18 Duaning punika yening dosa-dosane punika sampun kampurayang, tan kabuatang malih aturan buat mrastayang dosa-dosane punika. 19 Punika awinanipun, duh parasawitran tiange, malantaran sedan Ida Sang Kristus iraga sampun bebas pisan buat ngranjing ka Genahe Sane Maha Suci. 20 Ida Sang Kristus sampun makbak margi pabuat iraga, margi sane anyar, sane maicayang urip, nglintangin kordene punika, inggih punika anggan Idane ngraga. 21 Iraga madue Pandita Agung sane ngamong parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 22 Duaning punika, ngiringja iraga tangkil ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, kadulurin antuk manah sane sadu saha kapracayan sane pageh, kadulurin antuk manah sane sampun kasuciang saking dosa miwah kadulurin antuk sikian iragane sane sampun kabresihin antuk toya ening. 23 Ngiringja iraga pageh ngagem pangajap-ajap sane sampun sungkemin iraga, santukan iraga pracaya, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang nagingin janjin Idane. 24 Ngiringja iraga saling runguang ring pantaran iragane, saling tulungin, buat muktiang kapitresnan iragane miwah buat mapakardi sane ayu. 25 Sampunangja iraga ngutang kabiasaan iragane mapunduh buat mabakti, sakadi sane kalaksanayang antuk makudang-kudang semeton iragane. Nanging, ngiringja iraga saling pituturin. Minakadinipun pisan, santukan Rahinan Ida Sang Panembahan inggih punika Rahinan Idane pacang rauh malih, sampun nampek. 26 Santukan tan wenten malih aturan sane jaga mrastayang dosa, yening iraga saking nyelapang nglanturang ngardi dosa, sasampun kasujatiane punika kasinahang ring iraga. 27 Cutetipun, sane mangkin iraga wantah patut ajerih ring paindikan sane pacang katibakang, inggih punika: tetepasane miwah geni sane ngresresin, sane jaga ngeseng anake sane droaka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa! 28 Yening wenten anak sane tungkas ring Pidabdab Torat Dane Musa, anake punika keni danda pati saha tan kapedalem, rikala ipun katepasin iwang, malantaran kasaksian anak sareng kekalih wiadin sareng tiga. 29 Yening kadi asapunika, asapunapike panadosanipun anake sane nganistayang Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa? Asapunapike panadosipun anake sane tan pisan ngajiang rah pasubayan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane sampun nadosang ipun suci saking dosa-dosanipune? Kadi asapunika taler anake sane nganistayang Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa sane maraga sih sueca? Indayangja semeton ngayun-ngayunin, ambate langkung agengipun pasisip sane pacang tampi ipun. 30 Santukan iraga sami pada uning ring Ida, sane masabda kadi asapuniki: "Ulun kuasa ngwales. Ulun lakar ngwales." Tur Ida taler sane masabda kadi asapuniki: "Ida Sang Panembahan lakar nepasin kaulan Idane." 31 Ambate res rasanipun yening tumiba ring tangan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane jumeneng langgeng. 32 Elingangja kawentenan semetone sane riin. Daweg punika, sasampune galang Ida Sang Hyang Widi Wasa nyinarin semeton, semeton akeh nandang pakewuh, nanging semeton tan kakaonang ring payudane punika. 33 Sampun sering semeton kanistayang tur kaala-ala ring arepan anake akeh, tur sering-sering semeton sedia nyarengin anake sane kaala-ala. 34 Semeton sareng nunggal rasa ring anake sane mapangkeng sane nandang pakewuh, tur ritatkala saluiring padruen semetone kambil, semeton girang nandangin kapocolan semetone, santukan semeton pada uning, mungguing semeton kari madue arta brana sane becikan, sane pacang manggeh salami-laminnya. 35 Duaning punika pagehangja ragan semetone ngagem kapracayan semetone, santukan kapracayane punika ngrauhang pikolih sane ageng. 36 Semeton perlu sabar, buat nglaksanayang pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa tur nampi paindikan sane janjiang Ida. 37 Santukan, sakadi kakecap ring Cakepan Sucine: "Tuah buin akejep Ida ane lakar rauh, bakal rauh, Ida tusing lakar kasep. 38 Nanging kaulan Ulune ane patut lakar pracaya tur idup; nanging yening ada di pantarannyane ane murang agama, Ulun tuara ledang teken anake ento." 39 Nanging iraga boyaja anak sane murang agama tur sane sampun murang lampah. Tungkalikanipun, iraga maderbe kapracayan tur iraga karahayuang.

Ibrani 11

1 Madue kapracayan punika mapiteges marasa cager ring paindikan sane ajap-ajap iraga tur ngega ring paindikan sane tan sida antuk iraga ngantenang. 2 Malantaran kapracayan, lingsir-lingsire sane nguni kaledangin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 3 Malantaran kapracayan, iraga uning, mungguing buanane kaadakang antuk sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Duaning punika sakancan sane katon kaadakang saking sane tan katon. 4 Malantaran kapracayan, Dane Habel ngaturang aturan sane becikan bandingang ring aturan Dane Kain. Malantaran kapracayan danene, Dane Habel kaledangin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, santukan Ida ngraga ngledangin aturan danene. Malantaran kapracayan danene, Dane Habel kantun mabaos yadiastu dane sampun seda. 5 Malantaran kapracayan, Dane Henoh luput saking pati. Nanging dane kunggahang tangkil ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa tur tan wenten anak sane mrasidayang manggihin dane, santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane sampun ngunggahang dane. Cakepan Sucine nuturang, mungguing sadurunge Dane Henoh kunggahang, dane sampun ngawinang ledang pakayunan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 6 Tan wenten anak sane mrasidayang ngawinang ledang pakayunan Ida Sang Hyang Widi Wasa yen tan madue kapracayan. Santukan sapasiraja rauh tangkil ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, anake punika patut pracaya, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa punika wenten tur asung lugraha ring anake sane ngruruh Ida. 7 Malantaran kapracayan, Dane Nuh mirengang pakeling Ida Sang Hyang Widi Wasa ngeniang ring paindikan sane benjang wekas, sane tan prasida kantenang dane. Dane satinut ring pituduh Idane, raris dane ngwangun prau sane ageng tur malantaran praune punika dane sareng kulawargan danene prasida karahayuang. Kadi asapunika Ida nyisipang jagate, tur dane kapatutang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa malantaran kapracayan danene. 8 Malantaran kapracayan, Dane Abraham satinut ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, ritatkala dane kesengin antuk Ida, ngungsi jagat sane sampun janjiang Ida jaga kapaicayang ring dane. Dane nilar jagat uedan danene, yadiastu dane tan uning ring jagate sane ungsi dane. 9 Malantaran kapracayan, dane masandekan ring jagate sane sampun kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, yadiastu dane dados wong sunantara. Dane malinggih sajeroning kemah sareng Dane Ishak miwah Dane Yakub, sane nampi janji pateh saking Ida Sang Hyang Widi Wasa. 10 Santukan Dane Abraham nyantosang kota, sane dasarnyane langgeng, sane karencanayang tur kawangun, antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 11 Malantaran kapracayan, Dane Abraham prasida dados aji, yadiastu dane sampun lingsir pisan tur Dane Sarah ngraga sampun tan mrasidayang madue putra. Dane pracaya, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang nagingin janjin Idane. 12 Yadiastu dane sampun sumasat seda, nanging dane ngembasang katurunan sane akeh pisan, satmaka kadi bintang-bintang sane wenten ring akasane, satmaka kadi biase sane wenten ring pasisi. 13 Dane sareng sami punika, pada seda sajeroning kapracayan. Dane tan nampi daging janjin Ida Sang Hyang Widi Wasa, nanging saking doh dane ngaksi tur nyambat daging janjine punika saha dane ngangken, mungguing dane wantah wong sunantara miwah anak pararudan kewanten ring mrecapada puniki. 14 Sampun sinah mungguing dane sane mabaos kadi asapunika, meled ngulati jagat sane pacang dados panegaran danene ngraga. 15 Tan wenten pakayunan danene jaga mawali ka jagat sane sampun tilar dane; yening dane mapakayunan jaga mawali, sinah wenten cukup sela buat dane mawali mrika. 16 Nanging dane ngarsayang panegara sane becikan, inggih punika panegara ring suarga. Duaning punika Ida Sang Hyang Widi Wasa tan rumasa kimud yening dane nyambat Ida dados Widin danene, santukan Ida sampun nyediayang kota pabuat dane. 17 Malantaran kapracayan, Dane Abraham ngaturang okan danene Ishak dados aturan, ritatkala Ida Sang Hyang Widi Wasa mintonin dane. Dane Abraham punika sampun nampi janjin Ida Sang Hyang Widi Wasa tur dane sedia ngaturang okan danene sane tunggal dados aturan. 18 Sadurungipun, kadi asapuniki sabdan Idane ring dane: "Malantaran Ishak, kita ngelah katurunan." 19 Dane Abraham sampun andel, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa kuasa nguripang Dane Ishak saking pantaran anake padem -- tur dados kabaosang, mungguing dane yakti-yakti nampi Dane Ishak sane sampun kauripang saking pantaran anake padem. 20 Malantaran kapracayan, Dane Ishak nyanjiang merta pabuat ring benjang wekas ring Dane Yakub miwah Dane Esau. 21 Malantaran kapracayan, makire dane seda, Dane Yakub ngamertanin okan Dane Yusup makakalih; dane matangledan ring muncuk tungked danene, tur nyumbah Ida Sang Hyang Widi Wasa. 22 Malantaran kapracayan, makire dane seda, Dane Yusup maosang indik bangsa Israel jaga medal saking jagat Mesir, samaliha dane ngicen pabesen sane patut kalaksanayang ngeniang indik sawan danene. 23 Malantaran kapracayan, wong tuan Dane Musa ngengkebang Dane Musa tigang sasih suenipun, sasampune dane embas. Santukan Dane Musa punika kakantenang bagus, tur dane tan ajerih jaga piwal ring pituduh ida sang prabu. 24 Malantaran kapracayan, sasampune dane duur, Dane Musa, tan kayun kasambat dados putran Sang Putri, okan sang prabu Mesire. 25 Santukan dane senengan jaga nandang pakewuh sareng-sareng ring kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa, bandingang ring masuka-sukan sajeroning dosa, nanging wantah abosbos. 26 Dane sampun marasa mungguing kanistayang malantaran Sang Prabu Sane Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa punika luihan bandingang ring saluiring kasugihan jagat Mesire, santukan dane meleng pikolihe sane benjang wekas. 27 Malantaran kapracayan, Dane Musa nilar jagat Mesir saha tan ajerih ring pidukan ida sang prabu, dane tan kayun malih mawali mrika, santukan dane sampun ngantenang Ida Sang Hyang Widi Wasa sane tan katon. 28 Malantaran kapracayan, Dane Musa ngamanggehang Rerainan Paskah tur ngandikayang, mangda obag-obagan lawange kolesin rah, mangdane Malaekat Patine tan prasida ngamademang paraputran bangsa Israele sane pinih duura. 29 Malantaran kapracayan, bangsa Israel satmaka madaat mrasidayang nglintangin Segara Abang. Ritatkala bangsa Mesire ngindayang jaga nutug bangsa Israele, ipun makasami kelem jantos padem. 30 Malantaran kapracayan, tembok-tembok kota Yerikone punika runtuh, sasampune kailehin antuk bangsa Israel pitung rahina suenipun. 31 Malantaran kapracayan, Rahab sane dados sundel punika nenten kapademang sareng ring anake sane tungkas ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, santukan ipun nampi paramata-matane ring umahipune saha becik. 32 Perluke malih lanturang tiang? Tan wenten sela buat tiang nuturang indik Dane Gideon, Barak, Simson, Yepta, Daud, Samuel miwah paranabine. 33 Malantaran kapracayan, dane mayuda nglawan panegara-panegarane sane siosan saha molih kamenangan. Dane pada ngamargiang paindikan sane patut tur nampi sane kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. Dane mungkem bungut singa-singane, 34 dane ngamademang geni sane murub, dane luput saking pati antuk pedang, dane mula pada lemet, nanging dados kuat; dane mawisesa ring payudan tur ngaonang prajurit dura negarane. 35 Malantaran kapracayan parawanitane nampi malih anggota kulawarganipune sane kauripang saking pantaran anake padem. Wenten malih sane tan kayun nampi kamerdekan, dane seda malantaran kasangsarain, mangdane dane prasida malih katangiang sajeroning urip sane becikan. 36 Wenten malih sane kabinjulin tur kapecutin, sane lianan kaante tur kapangkeng. 37 Wenten taler sane kencur antuk batu, wenten sane kagergaji dados kalih, wenten sane kasedayang antuk pedang. Wenten sane nglelana, mapangangge malakar antuk kulit biri-biri wiadin kulit kambing. Dane pada tiwas, samaliha kasangsaren miwah kaala-ala. 38 Kaluihan jagate puniki nenten pantes pabuat dane. Dane nglelana sakadi anake sane rarud ring tegal melakange, ring bukit-bukite, wiadin masandekan ring gua-guane miwah sajeroning bangbang-bangbange. 39 Anake punika makasami sampun molih kamenangan malantaran kapracayan. Nanging dane tan nampi sane kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, 40 santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nyediayang rencana sane becikan pabuat iraga; Ida ngarsayang, mangda dane makasami dados sampurna sareng ring iraga.

Ibrani 12

1 Pabuat iraga, iraga akeh pisan madue saksi. Duaning punika ngiringja iraga ngutang saluiring paindikan sane nyadelin iraga miwah dosa sane kalintang tekek negul iraga, mangdane iraga mrasidayang geleng malomba ngungsi wates sane wenten ring arep iragane. 2 Ngiringja iraga meleng Ida Sang Hyang Yesus, santukan kapracayan iraga gumantung ring Ida saking pangawit rauh ka pamuput. Ida nenten nyerah malantaran salibe punika. Tungkalikanipun, malantaran kasukan sane nyantosang Ida, Ida tan kimud kanistayang malantaran kasedayang ring salibe, tur sane mangkin Ida malingga ring singasana sane kuasa ring tengen Ida Sang Hyang Widi Wasa. 3 Kayun-kayuninja semeton, asapunapi pamargin Idane, asapunapi Ida sampun kagetingin antuk anake dosa. Duaning punika sampunangja semeton ajerih tur nyerah. 4 Santukan sajeroning payudan semetone nglawan dosa, semeton durung mayuda kantos ngemasin pati. 5 Sampun lalike semeton ring sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane nglipur semeton sakadi paraputran Idane, sane kadi asapuniki: "Kita pianak Ulun, pada runguja kita rikala Ida Sang Panembahan mecutin kita tur edaja jejeh, dikalane Ida nukain kita. 6 Sawireh Ida Sang Panembahan mecutin anake ane asihin Ida, tur Ida ngukum anake ane tampi Ida dadi Putran Idane." 7 Tandanginja kasangsarane sane nibenin semeton satmaka dados ukuman saking ibapa. Santukan kasangsaran semetone punika nyinahang, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa ngangkenin semeton dados paraputran Idane. Wentenke pianak sane tan naenin kukum antuk bapanipune? 8 Yening semeton nenten kukum sakadi sakancan putran Idane, punika mapiteges, mungguing semeton boya putran Idane sane sujati, nanging semeton pianak bebinjat. 9 Ngeniang ring indik bapan iragane sane sekala, yadiastu ipun ngukum iraga, iraga taler ngajiang ipun. Punapi malih yening ngeniang ring indik Ajin iragane sane rohani, iraga patut nyerahang raga langkungan ring punika tur molih urip. 10 Parabapan iragane sane sekala ngukum iraga wantah abosbos, kadi asapunapi sane karasayang becik antukipun. Nanging Ida Sang Hyang Widi Wasa ngukum iraga pabuat karahayuan iragane, mangdane iraga prasida molih duman sajeroning kasucian Idane. 11 Yening iraga kukum, ritatkala punika iraga marasa sedih, boyaja marasa liang. Nanging wekasan anake sane sampun kajahin antuk ukuman punika, jaga muponin pikolih, inggih punika urip sane sujati miwah sutrepti rahayu. 12 Duaning punika tingtingangja lengen semetone tur leserang entud semetone sane lemet. 13 Pagehangja nuut margine sane beneng, mangdane buntut semetone sane perot tan prasida dados rumpuh, nanging tungkalikanipun mangda dados seger. 14 Madameja semeton marep ring sakancan anake tur usahangja mangda urip semetone suci, santukan tan wenten anak sane pacang ngantenang Ida Sang Panembahan yening ipun tan suci. 15 Waspadaja, mangda tan wenten anak sane ngutang sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Maliha mangda tan wenten anak sane dados sakadi wit tarune sane pait, sane makewuhin anake akeh malantaran getahnyane sane maracun. 16 Waspadaja, mangda tan wenten anak sane macecabulan wiadin kaliput antuk indria sane nista sakadi Dane Esau, sane ngadol linggih danene sakadi oka sane pinih duura, aji ajengan apiring! 17 Semeton pada uning, mungguing ungkuran dane mapakayun molih mertan ajin danene, nanging dane katulak, santukan dane tan polih jalaran buat ngesehin pamargin danene sane sampun-sampun, yadiastu dane ngusahayang punika maduluran mespes toyan pangaksian. 18 Semeton nenten ngrasayang paindikan sane karasayang antuk bangsa Israele, daweg ipun rauh ring Gunung Sinai. Irika ipun sami ngrasayang geni sane murub, peteng dedet miwah angin baret, 19 samaliha ipun pada miragiang kuugan suaran trompet miwah sabda. Ritatkala ipun miragi sabdane punika, ipun nunas mangda suaran sabdane punika tan kapiragi malih angan akecap, 20 santukan pituduhe punika kalangkung abot pabuat ipun, inggih punika kadi asapuniki: "Yadiapinja sato ane ngenjek gununge ene, satone ento patut kencur baan batu kanti mati." 21 Paindikane punika ngresresin pisan, kantos Dane Musa ngandika sapuniki: "Tiang ngejer tur jejeh pisan!" 22 Nanging tungkalikanipun semeton sampun rauh ring Gunung Sion tur ring kotan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane jumeneng langgeng, inggih punika kota Yerusalem sane wenten ring suarga tur irika wenten malaekat panyiuan. 23 Semeton sampun rauh ring pasamuan paraputran Ida Sang Hyang Widi Wasa sane pinih duura, sane pesengannyane sampun kasurat ring suarga. Semeton sampun rauh tangkil ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane dados Hakim manusane makasami, tur ring roh sawatek anake sane patut sane sampun kasampurnayang. 24 Semeton sampun rauh tangkil ring Ida Hyang Yesus, sane sampun ngwentenang pasubaya sane anyar, tur rauh ring rah Idane, sane sampun kaketisang, sane mamuat paindikan sane luihan ring rah Dane Habel. 25 Duaning punika semeton, pada waspadaja, tur sampunangja semeton nulak miragiang anake sane mapidarta. Anake sane tan nyak miragiang pidartan anake sane midartayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa ring jagate, ipun tan pacang luput. Punapi malih iraga, iraga tan pacang nyidayang luput, yening iraga tan nyak miragiang sabdan Ida, sane masabda saking suarga. 26 Duke nguni sabdan Idane ngawinang jagate magejeran, nanging sane mangkin Ida sampun majanji, kadi asapuniki: "Ulun buin acepok, tusingja lakar ngejerang gumine dogen, nanging langite masih lakar gejerang Ulun." 27 Sabdan Idane "buin acepok" sampun terang nyinahang, mungguing sakancan sane sampun kakardi pacang kagejerang tur kentungang mangdane sane tan kagingsirang pacang kantun manggeh. 28 Duaning punika ngiringja iraga matur panyuksma, santukan iraga molih tanah air sane tan kagejerang. Ngiringja iraga matur suksma tur mabakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, nganggen cara sane kaledangin antuk Ida, malantaran astiti bakti miwah ajerih; 29 santukan Widin iragane sujati maraga geni sane pacang masmi.

Ibrani 13

1 Lanturangja saling tresnain ring pantaran semetone, sakadi anak sane mapasemetonan sajeroning Ida Sang Kristus. 2 Elingangja mangda semeton lila nampi anak madunungan jumah semetone. Santukan makudang-kudang anak sane ngamargiang paindikane punika, ipun nampi malaekat, sane tan uningin ipun. 3 Elingangja anake sane wenten ring pangkenge, rasayangja satmaka semeton sareng-sareng ring ipun mapangkeng. Elingangja anake sane nandang pakewuh, taler rasayang satmaka semeton pateh nandang pakewuh sakadi ipun. 4 Semeton makasami patut ngajiang pangantenan semetone tur sang mapikuren mangda pada satia marep ring somahipune. Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang nepasin anake sane cabul miwah sane mamitra. 5 Sampunangja semeton kuduan ring jinah, tur puputangja ragan semetone antuk paindikan sane sampun druenang semeton. Santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun ngandika kadi asapuniki: "Ulun tusing taen lakar ngutang kita; kita tansah lakar runguang Ulun." 6 Duaning punika ngiringja iraga wanen tur ngucap kadi asapuniki: "Ida Sang Panembahan dados Panulung tiange, tiang tan pacang ajerih. Tan wenten anak sane nyidayang ngudiang-ngudiang marep ring tiang." 7 Elingangja parapamimpin semetone sane nguni, sane sampun midartayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa ring semeton. Kayun-kayuninja malih sapunapi indik danene sampun urip miwah seda, tur tinutinja kapracayan danene. 8 Ida Sang Kristus punika pateh, sane dibi, sane mangkin miwah salami-laminipun. 9 Sampunangja paurukane sane tawah mawarni-warni punika ngawinang semeton nyasar saking pamargin semetone sane patut. Becikan iraga kapagehang antuk sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa, boyaja antuk pidabdab sane ngeniang indik mangan miwah nginum, santukan anake sane ninutin pidabdabe punika tanja pacang molih pitulungan saking pidabdabe punika. 10 Parapandita sane ngayah ring genah pamuspan anak Yahudine tan wenang ngrayunang aturan sane wenten ring genah aturan iragane. 11 Pandita Agung anak Yahudine makta rah sato ka jeroning Genahe Sane Maha Suci buat ngaturang rahe punika dados aturan panyupat dosa-dosa; nanging bangken satone punika kageseng ring jabaan genahe mabakti. 12 Punika awinan Ida Hyang Yesus taler seda ring jabaan pamedal kotane, mangdane Ida prasida nyuciang rakyate saking dosa-dosannyane masrana antuk rah Idane. 13 Duaning punika ngiringja iraga nangkil ring Ida ring jabaan genahe mabakti tur sareng-sareng ngambil duman ring kanistan Idane. 14 Santukan iriki ring mrecapada tan wenten kota sane langgeng pabuat iraga. Iraga ngulati kota sane jaga rauh. 15 Duaning punika, ngiringja iraga tansah ngaturang pujian ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane katurang sajeroning Ida Hyang Yesus, inggih punika baos sane wetu saking bibih iragane tansah ngangkenin parab Idane. 16 Sampunangja lali buat malaksana sane becik tur saling tulunginja ring pantaran semetone, santukan paindikane punika dados aturan sane kaledangin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 17 Tinutinja parapamimpin semetone tur margiangja prentah-prentah danene. Dane tan rarianan tansah miara jiwan semetone, santukan dane patut ngaturang tanggung jawab ngeniang indik ayah-ayahan danene ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa. Yening semeton ninutin dane, dane pacang nglaksanayang pakaryan danene saha liang. Nanging yening tan kadi asapunika, dane pacang makarya saha sedih, tur paindikan punika tan pacang mapikenoh pabuat semeton. 18 Pagehangja ngastawayang tiang. Tiang pracaya mungguing manah tiange ening nirmala, santukan tiang tansah meled ngamargiang paindikan sane patut. 19 Banget pisan tiang nunas ring semeton, mangda semeton ngastawa ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, mangdane Ida digelis ngutus tiang mawali ngrauhin semeton. 20 Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nangiang Ida Hyang Yesus saking pantaran anake padem tur malantaran sedan Idane, Ida Hyang Yesus dados Pangangon Agung pabuat biri-birine punika. Samaliha malantaran sedan Idane, pasubaya sane langgeng sampun kadagingin meterae. 21 Dumadak Ida Sang Hyang Widi Wasa, Widin damene, maicayang ring semeton saluiring paindikan sane becik, sane buatang semeton buat nglaksanayang pakarsan Idane. Samaliha dumadak malantaran Ida Hyang Yesus Kristus, Ida Sang Hyang Widi Wasa ngaryanang paindikan sane ledangin Ida, sajeroning iraga. Tur wantah pabuat Ida Sang Kristus kamulian salami-laminipun. Amin. 22 Duh parasemeton, tiang nunas, mangda semeton saha sabar mirengang pitutur-pitutur tiange puniki, santukan surat sane tulis tiang puniki nentenja panjang pisan. 23 Tiang meled, mangda semeton uning, mungguing semeton iragane Timotius sampun kabebasang saking pangkenge. Yening ipun digelis rauh, tiang pacang sareng-sareng ring ipun ngrauhin semeton. 24 Rauhangja pangayu bagian tiange ring sakancan parapamimpin semetone tur ring sakancan kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Parasemeton saking jagat Italia ngaturang pangayu bagia ring semeton. 25 Sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa nyarengin semeton sinamian.

Yakobus 1

1 Pangayu bagia saking tiang Yakobus, parekan Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah Ida Hyang Yesus Kristus, buat kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane pada sumebar ring sakuub jagate. 2 Parasemeton, yening semeton katempuh antuk gegodan mawarni-warni, semeton patut marasa aget. 3 Santukan parasemeton sami sampun pada uning, yening kapracayan semetone mrasidayang ngarepin gegodan-gegodane punika, pamuputipun semeton pacang molih kapagehan. 4 Pracayaja mungguing kapagehan semetone punika jaga nuntun semeton ring salampah lakun semetone, saha semeton tan pacang labuh, mangdane semeton prasida sampurna tur jangkep, samaliha tan kakirangan punapa-punapi. 5 Nanging yening wenten ring pantaran parasemeton sane kirang wicaksana, mangda ipun ngastawa ring Ida Sang Hyang Widi Wasa sane pacang ngicen ipun kawicaksanan; santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa kalintang dana tur tan madue pamrih ring jadmane makasami. 6 Nanging yen semeton ngastawa, mangda semeton sawiakti pracaya, tur tan pisan-pisan dados bingbang ring kayun. Santukan anake sane bingbang, tan bina sakadi ombak segarane, sane kampehang antuk angine mrika-mriki. 7 Jadmane kadi asapunika sampunang ipun mitaenang pinunasipune pacang kadagingin antuk Ida Sang Panembahan. 8 Santukan anake sane mapi-mapi, tan pacang marasa tentrem ring uripnyane. 9 Buat parasemeton sane tiwas ipun patut suka bungah yening Ida Sang Hyang Widi Wasa ningtingang ipun. 10 Asapunika taler buat semeton-semeton sane sugih, ipun patut suka bungah yening Ida Sang Hyang Widi Wasa ngasorang ipun. Santukan anake sugih punika pacang ical sakadi bungan padange. 11 Rikala sang surya sampun endag panesnyane ngranayang padange layu, bungannyane aas tur kaasriannyane kasirnayang. Kadi asapunika waluyane kawentenan anake sugih. Ipun pacang kasirnayang sajeroning ipun repot ngetangang kasugihanipune. 12 Bagia pisan anake sane pageh satia tuu sajeroning gegodan. Santukan yening ipun mrasidayang nglintangin gegodane punika, ipun jaga molih upah, inggih punika urip sane sampun kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa buat sawatek anake sane astiti bakti ring Ida. 13 Yen wenten anak sane katempuh gegodan sane kadi asapunika, sampunang ipun mabaos: "Gegodane puniki saking Ida Sang Hyang Widi Wasa rauhnya." Santukan Ida tan pisan prasida kagoda antuk dursila, tur Ida tan pisan-pisan mintonin isapasira jua. 14 Nanging jadmane punika keni gegodan, yening ipun kapaid tur keni kajeet antuk indrianipune sane corah. 15 Raris indrianipune sane corah punika mobot tur ngembasang dosa, samaliha idosa punika, yen sampun tutug wulananipune raris ngembasang pati. 16 Parasemeton, sampunangja semeton keni kauluk-uluk! 17 Saluiring paicane sane becik miwah wara nugrahane sane sampurna, punika rauhnya saking suarga tumurun saking Ida Sang Hyang Widi Wasa sane ngardi galang suargane. Ida ngraga tan obah-obah; tur lawat peteng taler tan wenten ring anggan Idane. 18 Malantaran pakarsan Idane ngraga Ida ngadakang iraga antuk sabda jati, mangdane iraga puniki molih genah sane pamucuk ring pantaran saluiring sane kakardi antuk Ida. 19 Parasemeton sane tresnain tiang, elingang pisan atur tiange puniki: Semeton suang-suang mangda gelis mirengang, nanging mangda tan gegison mabaos tur sampunang gelis duka. 20 Santukan pedihe punika tan pacang muponin pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane patut. 21 Duaning punika bebasangja ragan semetone saking kabiasaan sane cemer miwah sakatahing parisolahe sane dursila. Sumungkemja ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur tampija sabda sane sampun celekang Ida ring telenging pakayunan parasemetone, inggih punika sabda sane kuasa ngrahayuang semeton. 22 Sampunangja semeton mamelog, malantaran wantah mirengang sabdan Idane. Nanging laksanayangja sabdane punika. 23 Sapasiraja miragiang sabdane punika, nanging ipun nenten nglaksanayang sabdane punika, ipun tan bina sakadi anak sane masuluh ring mekane tur manggihin lawatipune niri. 24 Ipun mrasidayang uning ring rupannyane, nanging wau ipun makaon, ipun lali ring rupannyane niri. 25 Nanging sapasiraja sane yakti nlektekang pidabdabe sane sampurna, inggih punika pidabdab sane ngawinang jadmane merdeka, tur ipun pageh puguh nyungkemin, samaliha boyaja wantah miragi tur raris lali, nanging puguh taler nglakonin, anake punika kamertanin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa sajeroning laksananipune. 26 Yening wenten anak sane mitaenang dewek sampun ngamargiang agama, nanging ipun tan majangka-jangka sajeroning mabaos, ipun ngapus awakipune niri tur nirguna agamanipune. 27 Pangubakti sane patut miwah sujati ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ajin iragane, inggih punika: nelokin anak ubuh miwah parabebalu sane kaliput antuk kakewehan. Ping kalih nyaga dewek mangda sampunang kantos karusak antuk jagate puniki.

Yakobus 2

1 Parasemeton, sakadi anak sane sampun pracaya ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, Panembahan iragane Sane Maha Luur, sampunangja mapilih kasih marep ring anake sinamian rikalaning semeton ngayahin anak. 2 Rikalaning kawentenang kumpulan pangubakti, menawi wenten anak sugih rauh ngangge pangangge sarwa mule, minakadinne: maali-ali mas miwah wenten taler anak tiwas rauh, sane mapangangge dekil. 3 Yening rikala punika semeton bangetan ngajiang anake sane mapangangge sarwa becik iwau, tur mabaos ring ipun sapuniki: "Rarisang semeton malinggih ring ajeng," nanging arepa ring anake sane tiwas punika semeton mabaos: "Semeton becikan ngadeg irika," wiadin: "Rarisang malinggih iriki ring samping batis tiange!", 4 kenginan malantaran punika semeton sampun iwang, santukan semeton mapilih kasih ring pantaran semetone miwah semeton sampun ngamargiang tetepasan antuk manah dursila. 5 Parasemeton sane tresnain tiang, sane mangkin indayang pirengang! Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun milih anak sane tiwas ring jagate iriki mangdane dados sugih sajeroning kapracayan tur dados kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa ring jagate sane anyar sane sampun janjiang Ida buat anake sane bakti ring Ida. 6 Nanging semeton nganistayang anake sane tiwas. Sapasirake sane makta semeton ka pangadilan tur nyangsarain semeton? Boyake anake sane sugih? 7 Ipun sane nganistayang parabe sane luih, sane sampun kapaicayang ring semeton. 8 Nanging yening semeton pageh mamargi manut pituduh Pamrentahan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane munggah ring Cakepan Sucine, inggih punika: "Tresna asihja teken sesama buka nresnain deweke padidi," semeton sampun malaksana sane patut. 9 Nanging yening semeton mapilih kasih, semeton sampun ngardi dosa. Tur pituduhe iwau nyisipang semeton, mungguing semeton sampun tungkas ring pituduh. 10 Sapasiraja tungkas ring Pidabdab Torate, yadiastu wantah asiki, ipun iwang, tur tungkas ring pituduhe makasami. 11 Santukan Ida sane masabda: "Edaja mamitra," Ida taler sane masabda: "Edaja ngamatiang." Dadosipun, yadian semeton tan nglakonin mamitra, nanging mamati-mati, semeton sampun tungkas ring pituduhe punika. 12 Duaning punika becikan parasemeton sajeroning mabaos miwah matingkah solah, mangda sakadi anak sane jaga katepasin antuk pituduh sane jaga mebasang punika. 13 Santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa tan pacang nyinahang sih pasueca rikala Ida nepasin jadmane sane tan maderbe sih kapiolasan; nanging sih kapiolasane punika ngaonang tetepasane punika. 14 Parasemeton yening wenten anak sane maosang padewekanipune madue kapracayan, nanging laksananipune tan manut ring kapracayan punika, napike pikenohipune? Punapike mrasidayang kapracayannyane punika ngrahayuang ipun? 15 Yening wenten semeton lanang wiadin istri sane tan madue pangangge wiadin tan madue dedaaran sane patut daar ipun nyabran rahina, 16 raris saking pantaran semetone wenten sane mabaos: "Rahayuangja mamargi parasemeton, saputin ragane mangda anget, tur majenganja mangda wareg!" nanging parasemeton tan pisan ngwehin ipun punapa-punapi sane patut buat sikiannyane, napike pikenohipun baos semetone iwau? 17 Kadi asapunika taler ngeniang indik kapracayan punika. Kapracayane yen tan kadulurin antuk laksana, sujatinipun kapracayan punika sampun padem. 18 Menawita wenten anak mabaos: "Wenten anak sane madue kapracayan, wenten anak sane madue laksana," tiang jagi nyaurin ipun: "Indayang edengang ring tiang, tur tiang pacang ngedengang ring ragane kapracayan tiange antuk laksanan tiange." Sapunapi antuk anake jaga madue kapracayan, yening ipun tan kadulurin antuk laksana. 19 Ragane pada pracaya mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa punika tunggal. Patut! Nanging setan-setane taler pada pracaya, tur ipun sami pada jejeh ngetor. 20 Ih manusa punggung, sapunapi mangkin, kayunke semeton mariangken, mungguing kapracayan sane tan kadulurin antuk laksana punika sujatinne puyung? 21 Boyake Dane Abraham, leluur iragane, kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa majalaran laksanan danene, rikala dane ngaturang Ishak, okan danene ring genah aturane? 22 Irika semeton nyingak, mungguing kapracayan miwah laksana punika saling tulung. Tur antuk laksanane punika kapracayane punika dados sampurna. 23 Duaning punika prasida tegep sabda sane sampun kakecap ring Cakepan Sucine sane kadi asapuniki: "Irika Dane Abraham raris pracaya ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur malantaran kapracayan danene, Ida Sang Hyang Widi Wasa ledang nampi dane." Duaning punika Dane Abraham kawastanin sawitran Ida Sang Hyang Widi Wasa. 24 Sane mangkin sampun pada sinah, mungguing manusane punika kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa majalaran saking laksanannyane, boyaja wantah antuk kapracayannyane kewanten. 25 Rahab, sundele punika, taler kadi asapunika. Ipun taler kadameang pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa majalaran laksananipune, rikala ipun ngengkebang utusan bangsa Yahudine ring umahnyane, tur nulungin utusane punika mangda prasida luput, nuut margine sane lianan. 26 Santukan pateh sakadi sikiane puniki, yening tan madaging roh, ipun padem, kadi asapunika taler kapracayan punika yening tan kadulurin antuk laksana taler padem.

Yakobus 3

1 Parasemeton, saking pantaran parasemeton sampunang akeh sane mamanah dados guru; santukan iraga sampun sami pada uning, mungguing guru punika pacang katepasin antuk tetepasan sane abotan ring anake sane lianan. 2 Santukan iraga sareng sami puniki sering ngardi iwang. Sapasira sane tan iwang sajeroning bebaosan, ipun sampun kawastanin sampurna, tur ipun mrasidayang ngereh sikianipune. 3 Bungut kudane kapasangin padangal, mangda ipun nyak tinut ring iraga, tur iraga mrasidayang mrentah ipun manut ring saparimanah iragane. 4 Maliha indayangja cingakin kapale punika! Yadian kapale punika kalintang ageng, tur kampehang angin sane baret, nanging ipun prasida kareh antuk kemudi sane alit pisan manut saparimanah ijuru mudi. 5 Kadi asapunika taler lidahe punika, yadiastu lidahe punika kalintang alit nanging mrasidayang nyumbungang paindikan-paindikan sane ageng-ageng. Indayang mangkin malih pakayunin genine punika. Yadian ipun katon kalintang alit, nanging ipun mrasidayang muunang alase sane jimbar. 6 Lidahe punika tan bina sakadi geni, ipun satmaka sakadi jagat sane bek madaging kiwangan. Ipun nglikub sikian iragane, tur nglikub sikian iragane antuk kacorahan. Ipun ngeseng sakuub urip iragane antuk geni, sane rauhipun saking nraka. 7 Sawatek sato alase, sarwa paksi miwah sato sane ngrayang miwah satone ring segarane sami prasida kaebohang antuk imanusa, 8 nanging durung naenin wenten jadma sane nyidayang ngebohang layahnyane. Lidahe punika sujatinne kalintang galak tur tan sida kaprentah. Ipun bek madaging wisia sane ngamademang. 9 Iraga ngluihang Ida Sang Aji, Panembahan iragane antuk lidah, nanging antuk lidahe punika taler iraga nemah sane kakardi manut gambar Ida Sang Hyang Widi Wasa. 10 Saking cangkeme sane asiki punika wetu temah miwah puji suksma. Paindikan-paindikan sane sakadi asapunika ring pantaran parasemeton tan pisan-pisan patut. 11 Punapike wenten klebutan toya sane asiki pacang ngwetuang toya sane manis miwah toya sane pait? 12 Parasemeton, punapi wenten punyan aa mabuah saitun, wiadin punyan anggur ngamedalang woh aa? Kadi asapunika taler klebutan toyane sane pakeh, tanja ngamedalang toya nyem. 13 Punapi wenten ring pantaran semetone sane wicaksana miwah midep? Ipun patut muktiang indike punika antuk laksananipune sane becik, malantaran solahnyane sane kasinahang antuk alap asor miwah kawicaksanan. 14 Yening semeton madue pakayunan iri ati, tur wantah ngulahang sikian kewanten, sampunangja semeton nyumbungang raga, tur sampunang mogbog arepa ring kasujatian! 15 Kawicaksanan sane kadi asapunika boyaja kawicaksanan sane saking suarga, nanging saking jagate puniki, medal saking angkaran manusane, inggih punika saking setan. 16 Santukan ring dijaja wenten iri ati miwah indik ngulahang dewek kewanten, irika jaga wenten ieg miwah sakancaning kadursilan. 17 Nanging yening kawicaksanan sane saking luur, punika kapingarep pisan nirmala, salanturipun seneng ngardi dame, ajer, ngidep munyi, bek madaging sih kapiolasan miwah matingkah solah sane becik, tan maroang-roangan, tur tan mapi-mapi. 18 Paindikan-paindikan sane becik dados pikolih saking tetanduran sane kasambeh antuk anake sane ngardi tentrem raharja sajeroning sutrepti rahayu.

Yakobus 4

1 Napike sane ngranayang sogsag lan paiegan ring pantaran parasemetone? Boyake wetu saking indria sane saling tembung sajeroning angen parasemetone? 2 Semeton ngedotang satunggiling barang nanging tan prasida polih. Raris semeton sregep jaga ngamatiang anak. Semeton banget pisan edot ring satunggiling barang, nanging taler nenten prasida keniang semeton barang sane buatang semeton punika, raris semeton ngawitin saling tembungin raos, tur maiegan. Semeton tan mapikolih punapa-punapi, santukan semeton tan mapinunas ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 3 Menawita semeton taler mapinunas, nanging semeton taler tan molih, santukan dasar pepineh semetone mapinunas tan becik. Sawetning sane tunas semeton punika pacang telasang semeton buat ngulurin indrian semetone. 4 Ih jero, anak sane tan satia! Punapike parasemeton durung uning, mungguing makakasihan ring jagate puniki mapiteges mameseh ring Ida Sang Hyang Widi Wasa? Duaning punika sapasiraja mamanah masawitra ring jagate puniki, ipun nadosang deweknyane meseh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 5 Sampunang pitaenanga tan paguna kecap Cakepan Sucine sane kadi asapuniki: "Roh sane kagenahang sajeroning padewekan iragane, antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, kabekin antuk kameledan sane banget pisan." 6 Nanging sih pasueca sane sampun kapaicayang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, langkung agengan ring punika. Sakadi kakecap Cakepan Sucine sapuniki: "Ida Sang Hyang Widi Wasa nglawan anake sane mrekak, nanging mapaica sih pasueca ring anake sane andap asor." 7 Duaning punika suksrahja ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur lawanja Ratun Setane, ipun pacang malaib jerih! 8 Tangkilinja Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur Ida pacang rauh nganampekin parasemeton. Bresihinja tangane, ih anak sane madosa! Tur eningangja kayune ih anak sane mapi-mapi! 9 Pada duhkitaja masesambatan; salinin gargitan semetone antuk tangis, tur suka bungahe antuk kaduhkitan. 10 Sorangja ragan semetone ring ayun Ida Sang Panembahan, Ida pacang nintingang parasemeton. 11 Parasemeton, sampunang semeton seneng pada saling cacad! Sapasira seneng nyacad timpal wiadin nepasin anak sane tiosan, ipun nganistayang Pidabdab Torat tur ipun nepasin Pidabdab Torate punika. Yening semeton nepasin Pidabdab Torate punika, semeton sampun tan satinut malih ring Pidabdab Torate punika, nanging semeton sampun dados hakimipun. 12 Wantah Ida Sang Hyang Widi Wasa kewanten sane mapaica pituduh lan kuasa nepasin manusane, Ida ngraga mrasidayang ngrahayuang miwah nyirnayang. Sapasirake pitaenang semeton ragan semetone, kantos semeton mamanah nepasin sesaman semetone? 13 Sane mangkin pirengangja tiang, ih parasemeton sane mabaos: "Didinane ene wiadin mani tiang lakar luas ka kota anu, ditu tiang bakal nongos nyang atiban tur madagang apang liu maan bati." 14 Nanging sujatinne semeton tan pisan uning ring paindikan rahinane benjang. Napi piteges urip semetone puniki? Urip semetone punika tan bina sakadi andus sane kanten wantah ajebos raris ical. 15 Sapatutipun semeton patut mabaos sapuniki: "Yening Ida Sang Panembahan ngarsayang, tiang jaga urip tur makarya sapuniki wiadin sapunika." 16 Nanging sane mangkin semeton sampun nyumbungang raga antuk kamrekakan semetone. Masesumbung kadi asapunika sujatinne iwang. 17 Yening anake sane uning ring paindikan sane becik sane patut kardi ipun, nanging ipun tan nyak nglaksanayang punika, ipun keni pasisip dosa.

Yakobus 5

1 Dadosipun sane mangkin ih jero sane sugih-sugih, pirengangja atur tiange. Pada nangisja tur pada masesambatanja marep ring sangsarane sane pacang nibenin semeton. 2 Kasugihan semetone sampun berek tur panganggen semetone sampun telas amah ngetnget. 3 Mas miwah perak semetone sampun pada amah barak, tur baraknyane pacang dados saksi marep ring semeton, tur ipun pacang neda ragan semetone sakadi api. Semeton sampun munduhang kasugihan ring masa-masa sane pacang puput puniki. 4 Semeton sampun tan naur upah anake sane makarya ring pategalan semetone. Pirengangja sesambatanipune. Sesambatan anake sane munduhang upon-upon semetone sampun kapireng antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ida Sang Panembahan Sane Maha Kuasa. 5 Semeton sampun tansah masuka-sukan antuk kasugihan semetone ring jagate iriki, tur semeton sampun ngulurin kayun sakadi ring rahina panampahane. 6 Semeton sampun nyisipang muah ngamademang anak tan padosa tur ipun tan nglawan semeton. 7 Punika awinanipun parasemeton, pada sabarja kantos panemayan rauh Ida Sang Panembahan. Cingakinja, kadi asapunapi sabar parapetanine rikala ipun nyantosang pamupun pategalanipune sane becik. Ipun sabar nyantosang masan endang miwah masan sabeh. 8 Semeton taler patut sabar tur kukuhangja pangajap-ajap semetone, santukan masan rauh Ida Sang Panembahan sampun nampek. 9 Parasemeton, sampunangja semeton pada saling iwangang, mangda Ida Sang Hyang Widi Wasa tan pacang nyisipang semeton. Sang Hakim sujatinipun sampun ngadeg ring arepan korine. 10 Parasemeton, elingangja paranabine sane sampun ngandika sajeroning parab Ida Sang Panembahan. Tuladja dane sajeroning kasabaran danene nandang sangsara. 11 Tiang ngwastanin dane punika, yuakti bagia. Semeton sami sampun pada mireng indik kapagehan Dane Ayub tur parasemeton taler sami pada uning ring indik sane sampun kacawisang buat dane antuk Ida Sang Panembahan ring wekasannyane. Santukan Ida Sang Panembahan asih darma, bek antuk sih pasuecan. 12 Nanging sane pinih buat parasemeton, yen semeton majanji, sampunangja masumpah masrana suarga wiadin masrana gumi wiadin sane sios-siosan. Yening yakti, baosang yakti, yening nenten, baosangja nenten, mangda sampunang ragane keni tetepasan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 13 Yening wenten ring pantaran semetone, sane nandang kewuh becikan ipun ngastawa! Yening wenten sane masuka rena becikan ipun makidung muji. 14 Yening wenten ring pantaran parasemetone sane sungkan, gelisang aturin parapanglingsir pasamuane rauh, mangda dane ngastawayang sang sungkan, kadulurin antuk kolesin antuk minyak masrana nyambat parab Ida Sang Panembahan. 15 Pangastawa sane kadulurin antuk kapracayan sane sujati pacang nyegerang sang sungkan, tur Ida Sang Panembahan pacang ngwaliang ipun sakadi jati mula; tur yening ipun ngardi dosa, dosanipun taler jagi kampurayang. 16 Duaning punika, patut pisan semeton pada saling angkenin dosan semetone suang-suang, tur pada saling astawayang, mangdane semeton pada kasegerang. Santukan pangastawan anake patut, ageng pisan kuasannyane. 17 Dane Elia punika anak sane pateh sakadi iraga. Dane sampun ngastawa saking nekeng ati, mapinunas mangda sampunang wenten sabeh, raris tigang taun nem sasih suenipun tan wenten sabeh ring jagate. 18 Tumuli dane ngastawa malih, raris tedun sabeh tur tanahe numbuhang palawija. 19 Parasemeton, yening wenten semeton sane lempas saking kapatutan, raris wenten semeton sane ngwaliang ipun ka pamarginipune sane patut, 20 elingangja, mungguing sapasiraja sane mrasidayang ngwaliang anake sane sampun madosa, saking pamargin ipune sane iwang, semeton iwau ngrahayuang jiwan anake madosa punika saking patine, tur dosanipune sane akeh pacang kampurayang.

1 Petrus 1

1 Surat saking tiang, Petrus, utusan Ida Sang Kristus Yesus. Katur ring kaula seselikan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane dados wong pararudan sumebar ring wewengkon Pontus, Galatia, Kapadokia, Asia miwah Bitinia. 2 Semeton sampun kaselik satinut ring rencanan Ida Sang Hyang Widi Wasa, Sang Aji, tur kadadosang kaulan Idane antuk Roh Idane sane suci, samaliha mangda semeton satinut ring Ida Sang Hyang Yesus Kristus tur kadadosang suci nirmala antuk rah Idane. Tiang mapinunas ring Ida Sang Hyang Widi Wasa mangda Ida mapaica sih pasuecan miwah sutrepti rahayu kantos maliah-liah ring semeton. 3 Ngiringja ngaturang puji suksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ajin Ida Sang Hyang Yesus Kristus! Malantaran sih pasuecan Idane sane ageng, Ida sampun maicayang urip sane anyar ring iraga, malantaran Ida nangiang Ida Sang Kristus Yesus saking pantaran anake padem. Indike puniki ngebekin iraga antuk pangajap-ajap sane urip, 4 buat pacang nampi wara nugraha, sane kasediayang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa pabuat kaulan Idane. Wara nugraha sane simpen Ida pabuat semeton ring suargan punika, tan pacang rusak miwah tan pacang berek wiadin sirna. 5 Wara nugraha punika sampun kasimpen pabuat semeton sareng sami, inggih punika semeton sane sampun kapiara saha rahayu antuk kawisesan Ida Sang Hyang Widi Wasa, pabuat karahayuan sane jaga kasinahang ring pamuput masane. 6 Pada masuka renaja malantaran paindikane punika, yadiastu sane mangkin semeton perlu nandang duhkita ajebos malantaran katempuh antuk gegodan sane mawarni-warni. 7 Tetujonipun makasami punika tan sios wantah buat muktiang kasujatian kapracayan semetone. Mase sane pacang rusak taler kauji antuk geni. Kadi asapunika taler kapracayan semetone sane pangarganipun banget langkungan ring pangargan mase punika, taler patut kauji, mangda sinah kapagehannyane. Ring rahina pangrauh Ida Hyang Yesus Kristus, irika semeton pacang nampi pujian, kaluihan miwah kaagungan. 8 Semeton astiti bakti ring Ida, yadiastu semeton tan naenin manggihin Ida; semeton pracaya ring Ida, yadiastu sane mangkin semeton tan nyingakin Ida; punika awinan semeton masuka rena sajeroning kaliangan sane tan pira-pira luih miwah agengipun, 9 santukan semeton sampun molih tetujon kapracayan semetone, inggih punika karahayuan buat jiwan semetone. 10 Indik karahayuan puniki, sampun katureksain miwah kagulik antuk paranabine; tur paranabine punika sampun mawarah-warah indik paicane puniki, sane jaga kapaicayang ring semeton antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 11 Dane pada nureksain rikala punapi miwah kadi asapunapi indike punika pacang kasidan. Roh Ida Sang Kristus sane malingga ring anggan danene, inggih punika Roh sane sampun matujuang indik kasangsarane sane pacang katandangin antuk Ida Sang Kristus miwah indik kaluihan sane pacang puponin Ida sasampun kasangsarane punika. 12 Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nyinahang ring paranabine punika, mungguing pakaryan danene punika boyaja pabuat dane ngraga, nanging pabuat karahayuan semetone. Indike punika kasinahang rikala dane maosang indik kasujatian sane sampun pireng semeton saking parautusan Orti Rahayune, sane mapidarta malantaran kawisesan Ida Sang Hyang Roh Suci, sane kutus saking suarga. Puniki sampun kasujatian sane taler meled kuningin antuk paramalaekate. 13 Punika awinan parasemeton, dabdabangja kayun semetone buat malaksana. Pada tragiaja, agemja pangajap-ajap semetone buat nampi wara nugraha sane jaga kapaicayang ring semeton, rikala Ida Sang Kristus Yesus rauh. 14 Sairingja ring sapakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sampunangja semeton ngulurin indrian semetone sakadi duke semeton durung uning ring pakarsan Idane. 15 Tungkalikanipun, semeton patut suci ring sajeroning sakancan laksanan semetone, sakadi Ida Sang Hyang Widi Wasa sane ngesengin semeton maraga suci. 16 Santukan wenten kakecap ring Cakepan Suci kadi asapuniki: "Kita patut suci, sawireh Ulun suci." 17 Rikala semeton ngastawa ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, semeton nyambat Ida punika Sang Aji. Ida punika nepasin sakancan manusane nganggen cara sane pateh, manut pakardinnyane suang-suang. Punika awinanipun semeton patut astiti bakti ring Ida sakantun semeton urip ring jagate puniki. 18 Santukan semeton sampun uning, mungguing semeton sampun katebus tur kabebasang saking parisolah semetone sane tan papuara sane tampi semeton saking leluur semetone. Semeton katebus boyaja antuk brana sane pacang rusak, tanja antuk perak wiadin mas, 19 nanging antuk rah Ida Sang Kristus sane luih, sane tan bina sakadi rah panak biri-biri sane tan paceda miwah tan pacantula. 20 Ida sampun kaselik antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, sadurung jagate kawentenang nanging Ida wau kasinahang ring pamuput masane buat karahayuan semetone. 21 Malantaran Ida, semeton pracaya ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane nangiang Ida saking pantaran anake padem miwah maicayang kamulian ring Ida; punika awinan kapracayan miwah pangajap-ajap semetone nguleng ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 22 Sane mangkin santukan semeton sampun nyuciang raga, malantaran semeton ninutin paindikan sane sujati, kantos semeton madue kapitresnan sane jujur marep ring semeton sane pracaya ring Ida Sang Kristus, saling tresnainja ring pantaran semetone saha nekeng ati. 23 Santukan malantaran sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane urip miwah langgeng, semeton sampun kadadosang manusa anyar, sane imbas boya saking patemon lanang istri, nanging saking Ida Sang Aji sane jumeneng langgeng. 24 Sakadi kecap Cakepan Sucine sane asapuniki: "Sakancan manusane tan bina buka padange, muah sakancan kaluihannyane tan bina buka bungan padange; padange ento layu muah bungane pada aas, 25 nanging Sabdan Ida Sang Panembahan langgeng salawas-lawasnya." Puniki sampun sabda sane karauhang ring parasemeton antuk Orti Rahayune.

1 Petrus 2

1 Duaning punika edohangja ragan semetone saking saluiring paindikan sane corah; sampunangja malih mobab, wiadin mapi-mapi, iri ati, wiadin ngae pisuna! 2 Maparisolahja semeton sakadi rare sane wau embas, sane tansah muatang susu rohani sane sujati, mangdane malantaran nginum susune punika semeton sayan lanus miwah tansah rahayu. 3 Santukan sakadi kecap Cakepan Sucine sapuniki: "Kita suba ngrasayang sih pasuecan Ida Sang Panembahan." 4 Tangkilja ring Ida Sang Panembahan, sane maraga batu urip sane kentungang antuk manusane satmaka tan paji, nanging kaselik tur kaluihang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 5 Tangkilja ring Ida sakadi batu-batu sane urip, tur aturangja ragan semetone mangda kagunayang buat ngwangun perhyangan sane rohani, genah semetone ngamargiang darma kapanditan buat ngaturang aturan rohani miwah aturan sane kaledangin ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, malantaran Ida Sang Hyang Yesus Kristus. 6 Santukan wenten kakecap ring Cakepan Suci kadi asapuniki: "Ulun milih batu ane luih, ane jani pasang Ulun dadi batu dasar di Bukit Sion; muah nyenja ane pracaya teken Ida, ia tusing lakar nemu wirang." 7 Batune puniki dados paindikan sane ageng pangarganipun pabuat semeton sane pracaya. Nanging pabuat anake sane tan pracaya: "Batune ane kakutang baan tukang batune ento dadi batu dasar ane paling utamana." 8 Wenten malih kecap lianan ring Cakepan Sucine sapuniki: "Batune ene ane lakar ngranayang anake nanjung muah ane lakar ngranayang anake labuh." Anake punika pada nanjung santukan ipun pada tan pracaya ring Sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa; puniki sane dados pakarsan Idane marep ring ipun. 9 Nanging semeton puniki dados bangsa seselikan, dados parabagawanta, dados bangsa sane suci, kaula sane kadrue antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane kaselik midartayang pakardin Ida Sang Hyang Widi Wasa sane ngangobin, sane ngesengin semeton saking petenge ka sajeroning galang Idane sane luih. 10 Sane riin semeton boyaja kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa, nanging sane mangkin semeton dados kaulan Idane; sane riin semeton tan uning ring sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa, nanging sane mangkin semeton sampun nampi sih pasuecan Idane. 11 Inggih parasawitran tiange, tiang nunas ring semeton, sane pinaka dados wong pendonan miwah wong pararudan ring jagate puniki! Edohangja ragan semetone saking sakancan indria, sane tansah matetungkasan marep ring jiwan iragane. 12 Parisolah semetone ring pantaran anake sane tan pracaya ring Ida Sang Kristus patut tansah becik, mangdane rikala anake punika maosang semeton ngardi sane corah, anake punika pacang ngantenang laksanan semetone sane ayu, tur malantaran punika ipun ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa ring Rahina pangrauh Idane. 13 Malantaran Ida Sang Panembahan, semeton patut tansah satinut ring sakancan pamrentahe, inggih punika: ring Ida Sang Nata Ratu, sane ngagem kakuasan sane pinih ageng, 14 ring paragubernur, sane kutus antuk Ida Sang Nata Ratu buat nyisipang anake corah miwah muji anake sane mapakardi ayu. 15 Santukan sane dados pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa sapuniki: Ida ngarsayang mangda semeton mrasidayang mungkem bebaosan sane sigug, sane wetu saking anake sane nambet, malantaran pakardin semetone sane ayu. 16 Malaksanaja semeton sakadi anak sane merdeka; sampunangja semeton ngangkebin kacorahan antuk kamerdekan semetone, nanging malaksanaja sakadi parekan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 17 Ajiangja sakancan anake, tresnainja semetone sane pracaya, takutja ring Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah baktija ring Ida Sang Nata Ratu. 18 Parasemeton sane dados parekan, baktija ring pamekel semetone, boyaja ring sane darma miwah polos kewanten, nanging taler ring pamekel sane brangsongan. 19 Ida Sang Hyang Widi Wasa jaga ngamertanin semeton, yen semeton saking nulusing ati nandangin kasangsaran sane tan adil, malantaran semeton uning ring pakarsan Idane. 20 Santukan, napike pikolih semeton, yen semeton nandang kasangsaran malantaran semeton malaksana corah? Nanging yen semeton nandang kasangsaran malantaran semeton malaksana ayu, Ida Sang Hyang Widi Wasa jaga ngamertanin semeton. 21 Ida sampun ngesengin semeton pabuat paindikane punika, santukan Ida Sang Kristus ngraga sampun nandang sangsara pabuat semeton tur semeton sampun kicen tetuladan sane patut tulad semeton. 22 Ida Sang Kristus tan naenin ngardi dosa, tan wenten anak sane naenin miragiang Ida mobab. 23 Rikala Ida kanistayang, Ida tan ngwales antuk panyacad. Rikala Ida kasangsarain Ida nenten matandang wirang, nanging Ida wantah ngajap-ajap Ida Sang Hyang Widi Wasa, Hakim sane adil. 24 Ida Sang Kristus ngraga negen dosa-dosan iragane sajeroning anggan Idane ring salibe, mangdane iraga prasida mati raga marep ring dosa, nanging urip buat malaksana ayu. Semeton sampun kasegerang malantaran kanin-kanin Idane. 25 Sane riin semeton satmaka biri-biri sane paling, nanging sane mangkin semeton sampun kabakta mawali ngiring Pangangon miwah Pamiara jiwan semetone.

1 Petrus 3

1 Kadi asapunika taler parasemeton sane istri, patut satinut ring rabin semetone, mangdane yening wenten makudang-kudang saking pantaranipune sane tan pracaya ring sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun prasida pracaya malantaran parisolah semetone. Tan buat semeton ngamedalang baos angan abuku, 2 santukan ipun pacang ngantenang indik parisolah semetone sane suci miwah astiti bakti. 3 Sampunangja semeton mapayas cara sekala, minakadinipun mapusungan sane becik, wiadin ngangge sarwa mas-masan, wiadin ngrangsuk pangangge sane sarwa endah mangdane semeton kanten ayu. 4 Nanging payasinja ragan semetone antuk solah sane becik, antuk manah sane darma tur ngalap kasor, sane luih pangarganipun ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa. 5 Santukan duke nguni paraistrine sane astiti bakti miwah sane ngajap-ajap Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun pada mayasin dewekipune malantaran ipun satinut ring lanangipune. 6 Minakadinipun Dane Sarah, sane kadi asapunika; dane satinut ring Dane Abraham miwah nyambat Dane Abraham "pamekel tiange". Sane mangkin semeton dados oka-okan danene, yening sampun semeton mapakardi ayu miwah tan ajerih ring saluiring paindikan. 7 Kadi asapunika taler parasemeton lanang, sajeroning semeton mapumahan sareng rabin semetone, semeton patut uning, mungguing rabin semetone punika maraga lemet. Punika awinane semeton patut ngajiang ipun, santukan ipun jaga nampi paica urip saking Ida Sang Hyang Widi Wasa sareng-sareng ring semeton. Laksanayangja kadi asapunika, mangdane pangastawan semetone tan kapialangan. 8 Cutetipun; parasemeton sinamian patut saguluk ring kayun miwah nunggil rasa. Saling tresnainja ring pantaran semetone, sakadi anak sane masemetonan, samaliha pada saling sayangang miwah pada saling ngalap kasor. 9 Sampunangja semeton ngwales laksana sane ala antuk pakardi sane corah, wiadin temah kawales antuk temah, nanging tunasangja merta, santukan semeton sampun kajanjiang jagi nampi merta antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, daweg Ida ngesengin semeton. 10 Sakadi kakecap ring Cakepan Sucine kadi asapuniki: "Sapasiraja mamanah molih urip, samaliha muponin masa sane becik, ipun patut nyaga layahipune mangda sampunang ngucap ala miwah tan malih mobab. 11 Ipun patut ngutang laksana sane ala raris mapakardi ayu, ipun patut ngulati miwah ngusahayang dame. 12 Santukan Ida Sang Panembahan punika tansah macingak ring anake sane patut, miwah tansah mirengang pinunasipune, nanging Ida tan lingu ring anake sane mapakardi ala." 13 Sapasirake sane pacang nyengkalen semeton, yening semeton tansah mapakardi sane ayu? 14 Nanging yen semeton katibenin sangsara malantaran semeton ngamargiang sane patut, ambate bagian semetone. Sampunangja ajerih ring manusa tur sampunangja semeton meweh. 15 Nanging astiti baktija ring Ida Sang Kristus sajeroning angen semetone tur sungsungja Ida dados Panembahan semetone. Semeton patut tansah sedia nyaurin pitaken anake ngeniang indik pangajap-ajap semetone. 16 Nanging tlehtehangja indike punika antuk kayun sane jujur miwah bakti. Samaliha angen semetone patut tansah ening, mangdane yening wenten anak sane maosang tan patut ngeniang indik parisolah semetone astiti bakti ring Ida Sang Kristus, ipun pacang kimud malantaran baosipune punika. 17 Santukan becikan iraga nandang sangsara malantaran iraga mapakardi ayu, katimbang ring malantaran iraga ala, yening indike punika kakarsayang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa. 18 Sawetning Ida Sang Kristus ngraga sampun seda pabuat semeton. Ida sampun seda apisan buat nebus dosan sakancan anake, inggih punika pabuat anake sane becik miwah anake sane corah, mangdane Ida prasida nuntun semeton ka ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa. Ring sekalanipun, anggan Idane kasedayang, nanging secara rohani Ida kanyenengang, 19 samaliha sajeroning Ida nyeneng maraga Roh punika, Ida sampun lunga buat midartayang Orti Rahayu ring sakancan roh-rohe sane kabanda. 20 Inggih punika roh-roh anake sane tan astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, rikala Ida nyinahang kasabaran Idane, duke Ida nyantosang Dane Nuh muputang praun danene. Sajeroning praune punika wenten anak wantah akidik, inggih punika wantah kutus diri, sane karahayuang luput saking toyane punika. 21 Sane mangkin toyane punika dados pretiwimba indik lelukatan, sane ngrahayuang semeton. Lelukatane punika boyaja ngicalang reged sane sekala saking sikian iragane, nanging dados pasubaya pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa sane metu saking manah sane becik. Lelukatane punika ngrahayuang semeton malantaran nyeneng Ida Sang Hyang Yesus Kristus saking pantaran anake padem. 22 Ida sampun munggah ka suargan, raris irika malinggih ring genah sane kaledangin antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur Ida mrentah sakancan malaekate miwah parapamrentah lan panguasa sane wenten ring akasane.

1 Petrus 4

1 Sawetning Ida Sang Kristus ring sekalanipun sampun nandang sangsara, semeton patut taler magehang ragan semetone sajeroning pepineh sane kadi asapunika, santukan anake sane nandang sangsara ring sekala, ipun tan malih ngardi dosa. 2 Duaning asapunika ngawit saking mangkin sapanglanturipun semeton patut urip ninutin pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa, boyaja urip kareh antuk indrian semetone. 3 Ring masa sane sampun lintang semeton sampun cukup ngamargiang paindikan sakadi sane kalaksanayang antuk anake sane tan pracaya ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. Duke punika semeton sampun urip sajeroning paindikan sane cemer, ngulurin indria, mamunyah, masuka-sukan, mapesta-pestayan, tur nyungsung dewa-dewa sane tan patut kasungsung. 4 Sane mangkin anake sane tan nyungsung Widi punika angob, mungguing semeton tan aor malih sareng ipun sajeroning laksana sane tan patut, punika awinannya ipun misunayang semeton. 5 Nanging ipun jaga ngwekasang dewekipune suang-suang ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane sampun sedia nibakang tetepasan ring anake sane urip miwah sane padem. 6 Punika awinanipun Orti Rahayune taler kapidartayang ring anake sane padem, inggih punika anake sane sampun katepasin sekalanipun, sakadi sakancan anake sampun pada katepasin. Orti Rahayune kapidartayang ring ipun, mangda sajeroning kawentenanipun sane rohani ipun prasida urip sakadi Ida Sang Hyang Widi Wasa. 7 Pamuput saluiring paindikan sampun nampek. Punika awinanipun semeton patut waspada ring raga tur tansah tragia mangda semeton nyidayang ngastawa. 8 Nanging sane pinih utamana semeton patut pada santep saling tresnain, santukan kapitresnane punika ngangkebin dosa sane akeh. 9 Semeton patut sedia saling tampi ring pumahan semetone suang-suang, saha tan makeengan. 10 Semeton suang-suang sakadi sedahan sane ngamong paica-paican Ida Sang Hyang Widi Wasa sane mawarni-warni, patut ngangge paicane sane sampun tampi semeton saking Ida Sang Hyang Widi Wasa punika, pabuat karahayuan semetone sane lianan. 11 Sapasiraja nampi panugrahan buat mapidarta, ipun patut midartayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Sapasira sane nampi panugrahan buat ngayahin, ipun patut ngayahin manut ring kakuatan sane kapaicayang ring ipun antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, mangdane ring saluiring paindikan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane kapuji, malantaran Ida Sang Kristus Yesus, sane nuenang kamulian miwah kakuasane salami-laminnya. Amin. 12 Parasawitran tiange sane sayang, sampunang semeton angob, ring ujian sangsarane sane tandangin semeton, yadiastun rupanipun sakadi paindikan sane tawah nibenin semeton. 13 Nanging semeton patut masuka rena, santukan paindikane punika mapiteges, mungguing semeton taler sareng negen kasangsaran Ida Sang Kristus, mangdane semeton prasida masuka rena, rikala Ida nyinahang kaluihan Idane. 14 Bagia pisan semeton, yening semeton kanistayang malantaran semeton dados sisian Ida Sang Kristus. Paindikane punika mapiteges, mungguing Roh sane luih, inggih punika Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa malingga ring semeton. 15 Sampunangja wenten ring pantaran semetone, anak sane nandang sangsara malantaran ipun ngamademang anak, wiadin mamaling, wiadin malaksana dursila, wiadin milu-milu ring paindikan anak lian. 16 Nanging yening semeton nandang sangsara malantaran semeton dados anak Kristen, sampunang semeton kimud malantaran paindikane punika, nanging aturangja puji suksma ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, santukan semeton nandang sangsara malantaran parab Ida Sang Kristus. 17 Santukan sampun rauh panemayan Ida Sang Hyang Widi Wasa nibakang tetepasan, tur Ida ngawitin nepasin kaulan Idane. Yening tetepasane punika ngawitin ring iraga, asapunapike pamuputipun panados sakancan anake sane tan pracaya ring Orti Rahayun Ida Sang Hyang Widi Wasa? 18 Santukan wenten kakecap ring Cakepan Sucine kadi asapuniki: "Yening anake sane pracaya ring Ida Sang Hyang Widi Wasa punika meweh molih karahayuan, asapunapike wekasan panadosipun anake sane madosa miwah anake sane tan nyungsung Ida Sang Hyang Widi Wasa?" 19 Punika awinanipun, anake sane nandang sangsara malantaran paindikane punika kakarsayang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, antuk laksana sane patut, anake punika patut nyuksrahang dewekipune ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, Sang Sane Ngardi ipun, sane tansah satia ring janjin Idane.

1 Petrus 5

1 Tiang mapitutur ring parapanglingsir pasamuane sane wenten ring pantaran semetone, santukan tiang newek taler dados panglingsir. Tiang dados saksi indik kasangsaran Ida Sang Kristus tur tiang jaga polih duman sajeroning kaluihan Idane sane jaga kasinahang. Tiang nunas ring parasemeton: 2 Angonangja ingon-ingone, inggih punika pasamuan druen Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane sampun kaserahang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa ring semeton. Angonangja saking suka lila, satinut ring pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa, sampunang antuk manah tan lila. Laksanayangja pakaryan semetone boyaja malantaran mamuatang upah, nanging malantaran pakayunan semetone sane nekeng ati jaga mamarekan. 3 Sampunangja semeton mapakayunan jaga ngereh anake sane sampun kaserahang mangda piara semeton, nanging dadosja tetuladan pabuat ipun. 4 Rikala Ida Sang Pamimpin pangangone jaga nyinahang raga, semeton pacang nampi gelungan sane luih, sane pacang tan naenin rered kaluihannyane. 5 Kadi asapunika taler parasemeton sane anom-anom, semeton patut satinut ring anake lingsir-lingsir. Semeton sinamian patut ngandapang raga tur saling ayahin, santukan wenten kakecap ring Cakepan Sucine sane kadi asapuniki: "Ida Sang Hyang Widi Wasa nungkasin anake sane sumbung, nanging Ida maicayang sih pasuecan Idane ring anake sane ngalap kasor." 6 Punika awinanipun semeton patut ngasorang raga marep ring kawisesan Ida Sang Hyang Widi Wasa, mangda Ida nginggilang semeton. 7 Aturangja saluiring kasumangsayan semetone, santukan Ida pacang miara semeton. 8 Pada tragia tur waspadaja! Santukan Ratun Setane, meseh semetone, nglincak milehan sakadi singane sane aung-aung, praya nguluh semeton. 9 Pagehangja kapracayan semetone tur lawanja ipun, santukan semeton uning, mungguing kasangsarane sane pateh nibenin sakancan semetone sane pracaya ring Ida Sang Hyang Yesus Kristus. 10 Nanging sasampune semeton nandang sangsara ajebos, Ida Sang Hyang Widi Wasa witing saluiring panugrahane, sane sampun ngesengin semeton buat ngranjing ring kaluihan Idane sane langgeng, sajeroning Ida Sang Kristus, Ida pacang nyampurnayang miwah ngicen kapagehan, kakuatan miwah nasarin semeton. 11 Ida sane maraga mawisesa salami-laminnya. Amin. 12 Tiang nulis surate sane cutet puniki malantaran pitulungan Silas, sane dados semeton sane satia pabuat tiang, buat mapakeling tur nyinahang ring semeton, mungguing paindikane puniki panugrahan sane sujati saking Ida Sang Hyang Widi Wasa. Pagehangja ragan semetone ngagem paindikane puniki. 13 Pasamuan sane wenten ring kota Babilon, sane kaselik pateh sakadi semeton, ngaturang pangayu bagia ring semeton, kadi asapunika taler pangayu bagia saking Markus, pianak tiange. 14 Semeton patut saling aturin pangayu bagia masrana pangaras kapitresnan Kristen. Sutrepti rahayu nyarengin semeton sinamian, sane dados druen Ida Sang Kristus.

2 Petrus 1

1 Surat saking tiang Simon Petrus, parekan miwah utusan Ida Sang Hyang Yesus Kristus. Katur ring parasemeton sane malantaran kadilan Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah Ida Sang Hyang Yesus Kristus, Juru Rahayun iragane, sampun kicen kapracayan sane luih pateh sakadi kapracayan tiange. 2 Tiang mapinunas ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, mangda Ida maicayang sih pasueca miwah sutrepti rahayu ring semeton kantos maliah-liah, malantaran kaweruh semetone ngeniang indik Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah Ida Hyang Yesus Panembahan iragane. 3 Masrana kawisesan Idane, Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun maicayang ring iraga saluiring paindikan sane buatang iraga, mangda iraga mrasidayang astiti bakti ring Ida, malantaran iraga sampun uning ring Ida, sane sampun ngesengin iraga buat molih kamulian miwah kabecikan Idane. 4 Masrana punika Ida sampun maicayang ring iraga panugrahan sane agung miwah luih pisan, sane sampun janjiang Ida, mangdane malantaran panugrahan punika semeton prasida luput saking panca wisayan jagate, sane ngranayang sengkala. Samaliha mangda iraga molih urip sakadi kawentenan Idane. 5 Duaning punika usahayangja ragan semetone buat ngwewehin kapracayan semetone antuk pakardin semetone sane ayu; pakardin semetone sane ayu wewehinja antuk kaweruhan; 6 kaweruhan semetone wewehinja antuk pangeret budi; pangeret budin semetone wewehinja antuk kasabaran; kasabaran semetone wewehinja antuk astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa; 7 astiti baktin semetone wewehinja antuk tresna ring sesaman; tresna ring sesaman semetone wewehinja antuk kapitresnan. 8 Paindikane puniki perlu buat semeton; yening saluiring paindikane puniki sampun wenten ring ragan semetone kantos maliah-liah, semeton pacang dados anteng tur mapikenoh sajeroning kaweruh semetone ring Ida Sang Hyang Yesus Kristus. 9 Nanging sapasiraja sane tan ngagem paindikane puniki, ipun tan bina sakadi anak buta, kantos ipun tan mrasidayang ngantenang, samaliha ipun lali, mungguing dosa-dosanipune sane nguni sampun kabrastayang. 10 Punika awinanipun parasemeton, becikangja ngusahayang ragan semetone, mangda indik semetone kesengin miwah kaselik punika sayan manggeh. Yening semeton sampun manggeh, semeton tan pacang malih labuh ring dosane. 11 Malantaran punika semeton jaga kicen wewenang buat ngrasayang kawiryan sajeroning Pamrentahan Panembahan sane langgeng miwah Juru Rahayun iragane, Ida Sang Hyang Yesus Kristus. 12 Duaning punika, tiang pacang tansah mapakeling semeton ngeniang indike puniki, yadiastu semeton sampun pada uning, samaliha sampun pageh pisan ngamanggehang kasujatian sane sampun tampi semeton. 13 Kamanah antuk tiang, sakantun tiange urip ring jagate, wantah mula dados tetegenan tiange buat mapakeling semeton ngeniang saluiring paindikane punika. 14 Tiang uning, mungguing tiang gelis pacang ninggal dewek tiange sane sekala puniki, sakadi sane sampun terang-terang kapangandikayang antuk Ida Sang Kristus Yesus ring tiang. 15 Tiang jaga ngusahayang mangdane sasampune tiang padem, semeton tansah mrasidayang eling ring paindik-paindikane puniki. 16 Sajeroning pidartan tiange ring semeton ngeniang indik pangrauh Ida Sang Hyang Yesus Kristus sane kadulurin antuk kawisesan, pidartan tiange tanja madasar antuk satua awi-awian, santukan tiang newek sampun manggihin kagungan Idane. 17 Tiang manggihin Ida, ritatkala Ida polih kapujian miwah kaluihan saking Ida Sang Hyang Widi Wasa, Sang Aji. Daweg punika wenten kapiragi sabda sane katuekang ring Ida saking Ida Sang Maha Mulia, kadi asapuniki: "Ene Putran Ulun ane sayang, ane ledangin Ulun." 18 Tiang newek sampun miragi sabda punika turun saking langite, ritatkala tiang ngiring Ida ring pucak gununge sane suci punika. 19 Punika awinane kapracayan tiange ring pidartan paranabine sayan kukuh. Semeton patut waspada pisan ring paindikane punika, santukan paindikane punika satmaka sundih sane masinar ring petenge, kantos galang kangine miwah bintang siange masinar sajeroning pakayunan semetone. 20 Nanging sane pinih buata pisan, semeton patut eling ring indike puniki: Tan wenten anak sane malantaran kadueganipune niri mrasidayang nlehtehang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane kawisikang antuk Ida Sang Hyang Roh Suci sane menggah ring Cakepan Sucine. 21 Santukan tan wenten sabda sane wetu saking pepineh manusa, sajabaning saking manusa sane katuntun antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, ritatkala ipun midartayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa.

2 Petrus 2

1 Sane riin wenten nabi-nabi palsu ring pantaran semetone, asapunika taler pacang wenten guru-guru palsu ngrauhin semeton. Ipun pacang makta paurukan-paurukan sane tan sujati, sane ngranayang sengkala, samaliha ipun moyanin Ida Sang Panembahan sane sampun nebus ipun. Malantaran paindikane punika, tan dumade ipun ngrauhang karusakan pabuat dewekipune. 2 Yadiastu kadi asapunika akeh anake pacang ninutin parisolahipune sane ngulurin indria punika, tur malantaran laksananipune punika anake akeh pacang nganistayang Marga Kapatutane. 3 Sajeroning loba angkaranipune, guru-guru palsune punika jaga nguluk-uluk semeton masrana antuk satuanipune sane puyung. Nanging sampun saking sue ipun cumawis pacang keni pasisip tur Ida sane pacang nyirnayang ipun sampun tragia. 4 Ida Sang Hyang Widi Wasa tan madalem paramalaekat sane ngardi dosa, nanging Ida ngentungang ipun ka nrakane. Irika ipun kabanda ring petenge, nyantosang Rahina Pangadilane punika. 5 Ida Sang Hyang Widi Wasa nenten madalem jagate sane nguni, nanging Ida ngrauhang blabar agung ring jagat manusane sane droaka. Ida wantah ngluputang Dane Nuh, anak sane midartayang kapatutan punika miwah anak lianan pitung diri. 6 Ida Sang Hyang Widi Wasa nyisipang kota Sodom miwah kota Gomora tur kageseng antuk geni. Punika kadadosang conto indik panados anake sane droaka. 7 Ida ngluputang Dane Lot, anak sane patut punika, sane tansah nandang duhkita malantaran parisolah jadmane sane tan ninutin pidabdab, tur sane wantah ngulurin indriannyane kewanten. 8 Anake sane patut punika madunungan ring pantaran jadmane droaka punika tur nyabran rahina dane manggihin miwah mireng paindikan sane ngawinang dane nandang duhkita, malantaran jadmane sane corah punika. 9 Ida Sang Hyang Widi Wasa wikan kadi asapunapi patutipun ngluputang anake patut saking gegodan sane nibenin ipun, tur kadi asapunika taler Ida wikan nyangcang jadmane sane dursila buat kasisipang ring Rahina Pangadilane, 10 minakadinipun pisan jadmane sane ngulurin indrianipune sane cemer miwah nganistayang kakuasan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Guru-guru palsune puniki sujati ngagu miwah sumbung pisan, samaliha ipun langgana ring daging suargane sane luih saha ipun nganistayang Ida. 11 Yadiastu paramalaekate luihan miwah langkungan kawisesannyane katimbang ring guru-guru palsune punika, paramalaekate punika nenten nganistayang guru-guru palsune punika ring ayun Ida Sang Panembahan. 12 Nanging guru-guru palsune punika, tan bina sakadi sato sane tan madue pepineh, sane lekad wantah buat kejuk tur kapademang, ipun nganistayang paindikane sane tan uningin ipun. Ipun pacang kabasmi sakadi satone punika. 13 Ipun pacang nemu sangsara makapikolih kacorahanipune nyangsarain anak lianan. Sane dados kalianganipune, inggih punika ngulurin indria rikala rahina. Ipun jaga dados paindikan sane ngranayang kimud miwah santul, yening ipun sareng-sareng mangan nginum ring pantaran semetone, saha ipun tan maren ngulurin indrianipune sane corah. 14 Matanipune kaliput antuk indria mamitra, tur ipun tan wadih-wadih ngardi dosa. Ipun mikatin jadmane sane onyah-anyih, samaliha ipun sampun ririh ring paindikan loba angkara. Ipun sampun keni temah Ida Sang Hyang Widi Wasa. 15 Ipun sampun lempas saking margi sane patut tur sampun kasasar, tur ninutin margin Dane Bileame, okan Beor, sane kuduan ring upah pakaryan danene sane corah, 16 kantos Dane Bileam sampun polih panglemek sane banget pisan malantaran dosa-dosan danene. Kuda pondongan sane bega punika, mabaos sakadi manusa, tur nyadelin pamargin danene sane lipia ring raga punika. 17 Guru-guru palsu punika tan bina sakadi klebutan toya sane sampun etuh, tan bina sakadi ambune kampehang angin baret. Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nyediayang genah sane peteng dedet pabuat ipun. 18 Ipun sampun ngucapang baos sane sumbung tur puyung, tur ngadokang indrianipune sane cabul buat mikatin jadmane sane wau matilar saking pantaran anake kasasar. 19 Ipun ngakuang anake lian kabebasan, nanging ipun newek dados panjak parisolahipune sane pacang ngawinang ipun winasa. Santukan anake mula dados panjak anake sane ngaonang ipun. 20 Yening wenten anak sampun luput saking kawisayan jagate sane corah, malantaran ipun sampun uning ring indik Ida Sang Kristus Yesus, Sang Panembahan miwah Sang Juru Rahayu, raris anake punika malih kareh antuk kawisayan jagate, ring ka pamuput kawentenan anake punika kaonan ring kawentenanipun sane dumun. 21 Duaning punika pabuat anake punika becikan yening ipun tan naenin uning ring margi kapatutane punika, katimbang ipun naenin uning, nanging malih ngutang pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa sane sampun tampi ipun. 22 Anake punika tan bina sakadi slokane sane kadi asapuniki: "Cicinge mabalik buin ngamah utahne", samaliha slokane sane lianan: "Celenge ane suba kapandusang, buin maguyang sig endute."

2 Petrus 3

1 Inggih parasawitran tiange: Puniki surat tiange sane kaping kalih katur ring parasemeton. Malantaran surat tiange, tiang ngusahayang jaga nutdut pakayunan semetone sane ening, malantaran tiang mapakeling semeton ngeniang indike puniki. 2 Tiang mamanah, mangda semeton eling ring sabda sane nguni, sane sampun kapidartayang antuk paranabine sane suci, samaliha eling ring pituduh Ida Sang Panembahan miwah Sang Juru Rahayu, sane sampun karauhang ring semeton antuk parautusan semetone. 3 Minakadinipun pisan semeton patut uning, mungguing ring masa sane pamuput jaga wenten anak rauh, anak sane tansah kareh antuk indrianipune. Ipun jaga minjulin semeton, 4 tur mabaos kadi asapuniki: "Singke Ida majanji jaga rauh? Dijake Ida? Leluur iragane suba pada mati, nanging sakancan paundukane masih enu patuh buka uli pangawit gumine kaadakang." 5 Anake punika wantah saking tan lingu mungguing sane nguni Ida Sang Hyang Widi Wasa ngadakang akasa miwah jagate malantaran sabdan Idane. Jagate kakardi antuk toya miwah saking toyane. 6 Tur antuk toyane punika, inggih punika toyan blabar agunge, jagate sane nguni punika kasirnayang. 7 Nanging malantaran sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane pateh punika jagate miwah akasane sane mangkin, kasengker buat jaga kageseng. Ipun kasengker kantos panemayan anake sane tan astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa jaga katepasin miwah kabasmi. 8 Inggih sawitran tiange sane sayang, sampunang semeton lali ring paindikan sane asiki puniki. Ring ayun Ida Sang Panembahan tan wenten binanipun arahina wiadin siu taun. Pabuat Ida makakalih punika pateh. 9 Ida Sang Panembahan boyaja alon-alon nglaksanayang paindikan sane sampun janjiang Ida, sakadi sane kabaosang antuk makudang-kudang anake. Ida sabar marep ring semeton, santukan Ida nenten pisan ledang, yening wenten ring pantaran semetone sane winasa, nanging Ida ngarsayang mangda sakancan anake ngutang dosa-dosanipune. 10 Nanging Rahinan Ida Sang Panembahan pacang rauh tan bina sakadi dustane. Ring Rahinane punika akasane pacang sirna kadulurin antuk suara makuug, saluiring paindikane sane wenten ring akasane jaga kageseng tur kasirnayang, samaliha jagate miwah sakancan dagingnyane pacang sirna. 11 Saluiring paindikane puniki pacang kasirnayang kadi asapunika. Punika awinanipun urip semetone patut suci nirmala miwah astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, 12 sambilang nyantosang Rahina rauh Ida Sang Hyang Widi Wasa. Semeton patut nyaratang mangda Rahinane punika digelis rauh inggih punika Rahina rikalaning akasane pacang kageseng miwah kasirnayang, tur saluiring paindikane sane wenten ring akasane pacang lebur. 13 Nanging iraga nyantosang paindikan sane sampun kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa: inggih punika akasa sane anyar miwah jagat sane anyar, sane kadunungin antuk kapatutan. 14 Punika awinane parasemeton tiange, rikalaning semeton nyantosang Rahinane punika, semeton patut suci nirmala tur tan paceda ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, samaliha madame ring Ida. 15 Anggepja kasabaran Ida Sang Panembahan satmaka sakadi sela sane kapaicayang ring semeton buat molih rahayu, sakadi sampun kasuratang antuk Dane Paulus ring semeton, masrana kawicaksanan paican Ida Sang Hyang Widi Wasa ring dane. 16 Paindikane puniki sane baosang dane ring sakancan surat-surat danene, rikala dane nyuratang paindikane punika. Sajeroning surat-surat danene wenten makudang-kudang paindikan sane sengka antuk iraga ngresepang, sane iwang antuka nerangang antuk anake sane jugul apunggung miwah sane onyah-anyih, sakadi sampun margiang ipun marep ring kecap Cakepan Sucine. Malantaran paindikane punika ipun pacang ngrauhang karusakan buat dewekipune niri. 17 Nanging semeton, parasawitran tiange, semeton sampun uning ring paindikane punika. Punika awinanipun semeton patut tansah waspada, mangdane semeton tan kantos kapaid antuk anake sane nyapa kadi aku punika, kantos labuh saking kawentenan semetone sane rahayu. 18 Nanging semeton patut tansah maweweh-weweh sajeroning sih pasueca miwah kaweruh ngeniang indik Ida Sang Hyang Yesus Kristus, Juru Rahayun iragane. Pujija Ida sane mangkin kantos salami-laminnya. Amin.

1 Yohanes 1

1 Tiang nyuratang ring semeton indik Sabda Urip, sane sampun wenten saking pangawit. Tiang sampun miragi sabdane punika, samaliha tiang sampun manggihin antuk paningalan tiange. Sawiakti sampun tlehtehang tiang tur sampun usud tiang. 2 Rikala witing uripe punika sampun katon, tiang sampun ngantenang witing uripe punika; punika awinan tiang maosang indik witing uripe punika tur nuturang ring semeton indik urip langgeng, sane wenten sajeroning Ida Sang Hyang Widi Wasa, samaliha sane sampun kasinahang ring tiang. 3 Paindikan sane sampun kantenang tiang miwah piragi tiang, punika taler tuturang tiang ring semeton, mangdane semeton prasida sareng-sareng ring tiang sajeroning patunggilan ring Ida Sang Aji miwah sareng ring Putran Idane, Ida Hyang Yesus Kristus. 4 Tiang nyuratang paindikane puniki, mangda kaliangan tiange dados sampurna. 5 Puniki orti sane sampun tampi tiang saking Putran Idane tur pidartayang tiang ring semeton, inggih punika: Ida Sang Hyang Widi Wasa maraga galang, samaliha tan pisan wenten peteng sajeroning Ida. 6 Duaning punika, yening iraga maosang mungguing iraga sajeroning Ida, nanging iraga urip sajeroning peteng, iraga mobab sajeroning bebaosan miwah laksanan iragane. 7 Nanging yening iraga urip sajeroning galang, sakadi Ida wenten sajeroning galang, irika iraga matunggilan ring pantaran iragane, tur rah Ida Hyang Yesus, Putran Idane nyuciang iraga saking sakancan dosan iragane. 8 Yening iraga maosang, mungguing iraga tan madue dosa, iraga ngapus dewek iraga niri tur tan wenten kasujatian sajeroning iraga. 9 Nanging yening iraga mariangken dosa-dosan iragane ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ida pacang satia ring janjin Idane tur adil. Ida pacang ngampurayang dosa-dosan iragane tur nyuciang iraga saking saluiring kacorahan iragane. 10 Yening iraga maosang, mungguing iraga tan naenin madosa, iraga nadosang Ida Sang Hyang Widi Wasa maraga mobab tur sabdan Idane tan wenten malingga sajeroning iraga.

1 Yohanes 2

1 Inggih parasemeton, sane pinaka dados pianak tiange, tiang nyuratang indike puniki, mangdane semeton tan ngardi dosa; nanging yening wenten anak sane madosa, iraga madue juru baos sane adil ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, Sang Aji, inggih punika Ida Sang Kristus. 2 Ida dados margi tur malantaran Ida dosa-dosan iragane kampurayang, samaliha boyaja dosa-dosan iragane kewanten, nanging taler dosa-dosan sakancan manusane. 3 Yening iraga satinut ring pituduh-pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa, sampun pasti iraga uning ring Ida. 4 Yening wenten anak sane maosang, mungguing ipun uning ring Ida, nanging ipun tan satinut ring pituduh-pituduh Idane, anake punika mobab tur tan wenten kasujatian sajeroning ipun. 5 Nanging sapasira jua sane ninutin sabdan Idane, astiti baktin anake punika pamantuka ring Ida Sang Hyang Widi Wasa sawiakti sampun kasampurnayang. Iraga yakti nyidayang tatas uning mungguing iraga yakti-yakti urip sajeroning Ida Sang Hyang Widi Wasa, kadi asapuniki: 6 "Sapasiraja maosang, mungguing ipun urip sajeroning Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun patut urip sakadi Ida Hyang Yesus Kristus." 7 Inggih parasawitran tiange, pituduh sane suratang tiang ring semeton, boyaja pituduh anyar; puniki pituduh sane lawas, sane sampun pirengang semeton saking pangawit. Pituduhe sane lawas tan lian wantah Orti Rahayu sane sampun pirengang semeton. 8 Yadiastu asapunika, pituduh sane suratang tiang ring semeton puniki pituduh anyar, tur kasujatiannyane katon sajeroning Ida Sang Kristus miwah sajeroning semeton. Santukan petenge sedek lintang tur galang sane sujati sampun masinar. 9 Sapasiraja sane maosang mungguing ipun wenten sajeroning galang, nanging ipun geting ring nyamanipune, anake punika wenten sajeroning peteng kantos rauh mangkin. 10 Sapasiraja sane tresna asih ring nyamannyane, ipun wenten sajeroning galang, duaning punika ring sikianipune tan wenten paindikan sane ngawinang anak sane siosan madosa. 11 Nanging sapasiraja sane geting ring nyamanipune, ipun wenten sajeroning peteng, ipun mamargi ring petenge, samaliha ipun tan uning ring tetujon pamarginipune, santukan petenge ngawinang ipun buta. 12 Duh parasemeton sane pinaka dados pianak tiange, tiang nyurat ring semeton, santukan dosa-dosan semetone sampun kampurayang malantaran parab Ida Sang Kristus. 13 Duh parabapa, tiang nyurat ring semeton, santukan semeton sampun pada uning ring Ida, sane sampun wenten saking pangawit. Tiang nyurat ring parasemeton, duh paratruna, santukan semeton sampun ngaonang I Jaat. 14 Tiang nyurat ring cening, duh paraalit-alite, santukan cening pada uning ring Ida Sang Aji. Tiang nyurat ring parabapa, santukan semeton sampun pada uning ring Ida sane sampun wenten saking pangawit. Tiang nyurat ring semeton, paratruna, santukan semeton, pada siteng-siteng; sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa malingga sajeroning semeton tur semeton sampun ngaonang I Jaat. 15 Sampunangja semeton nresnain jagate wiadin saluiring sane wenten ring jagate. Yening semeton nresnain jagate, semeton tan madue astiti bakti ring Ida Sang Aji. 16 Saluiring paindikan sane dados dreben jagate, inggih punika saluiring paindikan sane kadotang antuk sikian iragane sane madosa, saluiring paindikan sane dot katonton miwah kadotang, samaliha saluiring paindikan sane kasumbungang antuk imanusa makasami, paindikane punika boyaja saking Ida Sang Aji kawitnyane, nanging saking jagate. 17 Jagate miwah saluiring paindikan sane wenten ring jagate, sane kadotang antuk manusane, punika makasami pacang sirna, nanging anake sane ngamargiang pakarsan Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun urip salami-laminnya. 18 Duh paracening tiange, pamuput jagate sampun nampek! Semeton sampun katuturin, mungguing satrun Ida Sang Kristus jagi rauh; tur sane mangkin akeh satrun Ida Sang Kristus sampun nyinahang dewekipune, duaning punika iraga uning, mungguing pamuput jagate sampun nampek. 19 Anake punika boyaja dados roang iragane, duaning punika ipun sampun matilar saking pantaran iragane; yening ipun dados roang iragane, sinah ipun jaga sareng-sareng ring iraga. Nanging ipun sampun matilar, mangdane sinah, mungguing ipun nenten dados roang iragane. 20 Ida Sang Kristus sampun maicayang Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa ring semeton, duaning punika semeton sareng sami uning ring indik kasujatian. 21 Tiang nyuratang ring semeton, boyaja malantaran semeton tan uning ring kasujatian. Tungkalikanipun, santukan semeton uning ring kasujatian, tur taler uning, mungguing tan wenten paindikan sane mobab sane kawitnyane saking kasujatian. 22 Dadosipun, sapasirake sane mobab? Inggih punika anake sane maosang, mungguing Ida Hyang Yesus punika boya Ida Sang Prabu Sane Kajanjiang punika. Anake punika dados satrun Ida Sang Kristus, ipun nulak Ida Sang Aji miwah Ida Sang Putra. 23 Santukan sapasiraja nulak Ida Sang Putra, ipun taler nulak Ida Sang Aji; sapasiraja nampi Ida Sang Putra, ipun taler nampi Ida Aji. 24 Punika awinanipun, pagehangja ngagem paindikan sane sampun pirengang semeton saking pangawit. Yening semeton ngagem paindikan sane sampun pirengang semeton saking pangawit, semeton pacang urip sajeroning patunggilan sareng ring Ida Sang Putra miwah Ida Sang Aji. 25 Tur puniki paindikan sane sampun kajanjiang antuk Ida Sang Kristus, pacang paicayang Ida ring iraga, inggih punika urip langgeng. 26 Tiang nyuratang ring semeton ngeniang indik anake sane ngusahayang jaga ngapus semeton. 27 Nanging ngeniang indik semetone, Ida Sang Kristus sampun maicayang Roh Idane ring semeton. Sakantun Roh Idane manggeh sajeroning semeton, semeton tan mamuatang anak lianan buat ngurukang semeton. Santukan Roh Idane ngurukang semeton saluiring paindikan, samaliha paindikan sane urukang Ida punika paindikan sane sujati, boyaja sane bobab. Punika awinanipun tinutinja paurukan Roh Idane, tur pagehja sajeroning Roh Ida Sang Kristus. 28 Duh paraalit-alit tiange, pagehja sajeroning Ida, mangdane iraga wanen, rikalaning Ida nyinahang raga tur iraga tan perlu kimud ring rahina rauh Idane. 29 Semeton uning, mungguing Ida Sang Kristus maraga patut; punika awinan semeton patut uning, mungguing sakancan anake sane patut laksanannyane, ipun dados putran Ida Sang Hyang Widi Wasa.

1 Yohanes 3

1 Indayangja aksi, boyake kalangkung ageng sih pasuecan Ida Sang Aji marep ring iraga. Amunika ageng sih pasuecan Idane, kantos iraga kawastanin dados paraputran Ida Sang Hyang Widi Wasa; tur amun sujatinipun iraga dados paraputran Idane. Punika awinanipun jagate tan uning ring iraga, santukan jagate tan uning ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 2 Duh parasawitran tiange sane sayang, sane mangkin iraga dados paraputran Ida Sang Hyang Widi Wasa, nanging durungja janten, asapunapi jagi panados iragane ring benjang wekas. Nanging iraga uning, mungguing rikalaning Ida Sang Kristus nyinahang raga, iraga pacang dados pateh sakadi Ida, santukan iraga pacang ngantenang Ida sakadi kawentenan Idane sane sujati. 3 Sakancan anake sane maderbe pangajap-ajap kadi asapuniki sajeroning Ida Sang Kristus, ipun tansah urip suci nirmala, sakadi Ida Sang Kristus maraga suci nirmala. 4 Sapasiraja sane madosa, ipun iwang malantaran ipun nungkasin pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa; santukan dosa punika sujatinipun tungkas ring pituduh. 5 Semeton uning, mungguing Ida Sang Kristus nyinahang raga buat ngambil dosan manusane, samaliha sajeroning Ida tan wenten dosa. 6 Punika awinanipun sakancan anake sane urip sajeroning Ida Sang Kristus, ipun tan kantun malih ngardi dosa; nanging sapasiraja sane tan usan-usan ngardi dosa, anake punika tan naenin ngatonang wiadin uning ring Ida. 7 Duh paracening tiange. Sampunangja banggayanga wenten anak sane ngapus-apus semeton. Sapasiraja sane ngardi paindikan sane patut, ipun dados anak patut, sakadi Ida Sang Kristus maraga patut. 8 Sapasiraja sane tan usan-usan ngardi dosa, ipun dados druen Ratun Setane, santukan Ratun Setane sampun madosa saking pangawit. Puniki sane dados awinanipun Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa nyinahang raga, inggih punika buat masmi pakaryan Ratun Setane. 9 Sapasiraja dados putran Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun usan ngardi dosa; santukan kawentenan Ida Sang Hyang Widi Wasa wenten sajeroning ipun; tur santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa punika dados Ajinipune, ipun tan mrasidayang malih ngardi dosa. 10 Janten pisan binanipun anake sane dados putran Ida Sang Hyang Widi Wasa imbangang ring anake sane dados pianak Ratun Setan: anake sane ngardi paindikan sane tan patut wiadin sane tan tresna ring nyamanipune, anake punika boyaja putran Ida Sang Hyang Widi Wasa. 11 Sabda sane sampun pirengang semeton saking pangawit, inggih punika: iraga patut saling tresnain. 12 Iraga tan patut sakadi Dane Kain, dane druen I Jaat, samaliha dane nyedayang semeton danene ngraga. Punapike awinanipun Dane Kain nyedayang semeton danene? Santukan sane kardi dane punika paindikan sane tan patut, nanging sane kakardi antuk semeton danene punika paindikan sane patut. 13 Duaning asapunika, duh parasawitran tiange, sampunangja semeton tengkejut yening jagate puniki geting ring semeton. 14 Iraga uning, mungguing iraga sampun ninggal sang pati tur sampun ngranjing sajeroning urip; iraga uning ring indike punika, santukan iraga tresna ring parasemeton iragane. Sapasiraja sane tan madue kapitresnan, ipun kantun sajeroning patine. 15 Sapasiraja geting ring nyamanipune, ipun ngamademang nyamanipune; tur semeton sampun pada uning, mungguing anake sane ngamademang nyamanipune, ipun tan molih urip langgeng. 16 Iraga uning indik kapitresnane punika kadi asapuniki: Ida Sang Kristus sampun maicayang urip Idane pabuat iraga. Punika awinanipun iraga taler patut nyerahang urip iragane pabuat parasemeton iragane. 17 Yening wenten anak sugih tur manggihin nyamannyane kakirangan, nanging ipun raris dadi ati marep ring nyamannyane punika, sapunapi jagi antukipun maosang, mungguing manahipune astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa? 18 Duh parapianak tiange! Tan patut yening kapitresnan iragane wantah ring baos kewanten, nanging kapitresnane punika patut sujati, sane sinah sajeroning laksana. 19 Malantaran punika iraga pacang uning mungguing iraga dados druen kasujatian. Malantaran punika manah iraga pacang pageh ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa. 20 Yening manah iragane ngiwangang iraga, iraga uning mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa agungan ring manah iraga, samaliha Ida wikan ring saluiring paindikan. 21 Duaning punika, duh parasawitran tiange sane sayang, yening manah iragane nenten ngiwangang iraga, iraga pacang purun ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa. 22 Iraga nampi saking Ida saluiring sane tunas iraga, santukan iraga ninutin pituduh Idane tur nglaksanayang paindikan sane ledangin Ida. 23 Pituduh Idane kadi asapuniki: mangda iraga pracaya ring parab Putran Idane, Ida Hyang Yesus Kristus tur saling tresnain ring pantaran iragane, sakadi sane sampun kapituduhang antuk Ida Sang Kristus. 24 Sapasiraja ninutin pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun urip sajeroning Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah Ida Sang Hyang Widi Wasa malingga sajeroning ipun. Sane mangkin iraga uning, mungguing Ida Sang Hyang Widi Wasa malingga sajeroning iraga. Iraga uning ring indike punika malantaran Ida Sang Roh sane sampun paicayang Ida ring iraga.

1 Yohanes 4

1 Duh parasawitran tiange: sampunangja semeton pracaya ring sakancan anake sane maosang, mungguing ipun kalingganin antuk Ida Sang Roh, nanging pintoninja ipun, mangdane semeton prasida uning, punapike roh sane malingga sajeroning ipun punika kawitnyane saking Ida Sang Hyang Widi Wasa. Santukan sampun akeh wenten nabi palsu nglelana milehan. 2 Sapuniki caranipun semeton mrasidayang uning, punapike punika Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa punapi nenten, inggih punika: anake sane maosang, mungguing Ida Sang Hyang Yesus Kristus rauh maraga manusa, anake punika kalingganin antuk Roh sane kawitnya saking Ida Sang Hyang Widi Wasa. 3 Nanging anake sane tan ngangkenin, indik Ida Hyang Yesus kadi asapunika, anake punika nenten kalingganin antuk Roh, sane kawitnya saking Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun kalingganin antuk roh sane kawitnya saking satrun Ida Sang Kristus. Semeton sampun pada mirengang, mungguing satrun Idane punika pacang rauh tur sane mangkin ipun sampun wenten ring jagate. 4 Nanging, duh parapianak tiange, semeton sampun dados druen Ida Sang Hyang Widi Wasa, samaliha sampun ngaonang nabi-nabi palsune; santukan Ida Sang Roh, sane malingga sajeroning semeton, langkungan kawisesan Idane ring kawisesan roh anake sane dados druen jagate. 5 Anake punika maosang paindikan jagate tur jagate miragiang baosipune, santukan ipun dados druen jagate. 6 Nanging iraga dados druen Ida Sang Hyang Widi Wasa. Sapasiraja uning ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, anake punika miragiang baos iragane; nanging anake sane tan dados druen Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun tan miragiang baos iragane. Malantaran puniki sida antuk iraga uning indik binanipun Roh sane sujati miwah roh sane tan sujati. 7 Duh parasawitran tiange! Ngiring iraga saling tresnain ring pantaran iragane, santukan kapitresnane punika saking Ida Sang Hyang Widi Wasa kawitipun. Anake sane madue kapitresnan, ipun dados putran Ida Sang Hyang Widi Wasa, samaliha ipun uning ring Ida Sang Hyang Widi Wasa. 8 Sapasiraja sane tan madue kapitresnan, ipun tan uning ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa maraga tresna asih. 9 Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nyinahang tresna asih Idane ring iraga, kadi asapuniki: Ida sampun ngutus Putran Idane sane Tunggal ka jagate, mangdane iraga prasida muponin urip malantaran Ida. 10 Tresna asihe punika kadi asapuniki: nentenja iraga sane sampun dreda bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, nanging Ida sane sampun tresna asih ring iraga tur Ida sampun ngutus Putran Idane, mangdane malantaran Ida dosa-dosan iragane kampurayang. 11 Duh parasawitran tiange, yening kadi asapunika agengipun tresna asih Ida Sang Hyang Widi Wasa ring iraga, iraga patut saling tresnain ring pantaran iragane. 12 Tan wenten anak sane naenin ngantenang Ida Sang Hyang Widi Wasa; yening iraga saling tresnain ring pantaran iragane, Ida Sang Hyang Widi Wasa jaga malingga sajeroning iraga, tur tresna asih Idane sida sampurna sajeroning iraga. 13 Iraga nyidayang tatas uning, mungguing iraga urip sajeroning Ida Sang Hyang Widi Wasa samaliha Ida malingga sajeroning iraga, santukan Ida sampun maicayang Roh Idane ring iraga. 14 Samaliha iraga sampun ngantenang tur nuturang ring anake lianan, mungguing Ida Sang Aji sampun ngutus Putran Idane dados Sang Juru Rahayun jagate. 15 Sapasiraja sane ngangkenin, mungguing Ida Hyang Yesus punika Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ida Sang Hyang Widi Wasa jaga malingga sajeroning anake punika, tur anake punika urip sajeroning Ida. 16 Samaliha iraga sampun pada uning tur pracaya indik tresna asih Idane ring iraga. Ida Sang Hyang Widi Wasa maraga tresna asih, sapasiraja sane urip sajeroning tresna asih, anake punika urip sajeroning Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur Ida Sang Hyang Widi Wasa malingga sajeroning ipun. 17 Tresna asih Idane punika prasida sampurna sajeroning iraga, tetujonipun mangdane iraga prasida molih kawanenan ring Rahina Pangadilane; iraga pacang dados purun, santukan urip iragane ring jagate puniki pateh sakadi urip Ida Sang Kristus. 18 Tan wenten jejeh sajeroning tresna asihe punika, tresna asihe sane sampurna ngicalang jejeh. Punika awinanipun tresna asihe punika tanja dados sampurna sajeroning anake sane jejeh, santukan jejehe punika madaging pasisip. 19 Iraga madue kapitresnan, santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa riinan tresna asih ring iraga. 20 Yening wenten anak sane maosang, mungguing ipun dreda bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, nanging ipun geting ring nyamannyane, anake punika mobab. Santukan tan prasida antukipun dreda bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane tan kantenang ipun, yening ipun tan tresna asih ring nyamanipune sane kantenang ipun. 21 Pituduhe sane kapaicayang antuk Ida Sang Kristus ring iraga asapuniki: Sapasiraja dreda bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun patut taler tresna asih ring nyamanipune.

1 Yohanes 5

1 Sapasiraja sane pracaya, mungguing Ida Sang Kristus punika, Sang Prabu Sane Kajanjiang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, anake punika dados putran Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur sapasiraja sane tresna asih ring salah tunggaling bapa, anake punika taler tresna asih ring pianak bapane punika. 2 Iraga prasida uning, mungguing iraga tresna asih ring paraputran Ida Sang Hyang Widi Wasa, malantaran dreda bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa tur ninutin pituduh-pituduh Idane. 3 Santukan iraga dreda bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa punika mapiteges, mungguing iraga ninutin pituduh-pituduh Idane. Tur pituduh-pituduh Idane punika nentenja abot pisan pabuat iraga, 4 santukan sakancan putran Ida Sang Hyang Widi Wasa mrasidayang ngaonang jagate. Iraga prasida ngaonang jagate antuk kapracayan iragane. 5 Sapasirake sane mrasidayang ngaonang jagate? Wantah anake sane pracaya, mungguing Ida Hyang Yesus punika Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa. 6 Ida Hyang Yesus Kristus punika Ida Sang Sane Rauh; Ida rauh kadulurin antuk toya panglukatan Idane miwah antuk rah sane medal duke Ida seda. Rauh Idane boyaja kadulurin antuk toya kewanten, nanging kadulurin antuk paindikan kekalih: inggih punika toya miwah rah. Roh Ida Sang Hyang Widi ngraga sane sampun ngicen kasaksian, mungguing paindikane punika sujati, santukan Roh Idane punika maraga kasujatian. 7 Wenten saksi tetiga, 8 inggih punika: Ida Sang Roh, toya miwah rah, samaliha kasaksian sang tiga punika saadung. 9 Iraga pracaya ring kasaksian manusane; kasaksian Ida Sang Hyang Widi Wasa langkungan ring kasaksian manusane, tur kadi asapunika kasaksian Ida Sang Hyang Widi Wasa ngeniang indik Putran Idane. 10 Punika awinanipun, sapasiraja pracaya ring Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa, kasaksian Idane punika wenten sajeroning manahipune; nanging sapasiraja sane tan pracaya ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, ipun sampun nadosang Ida Sang Hyang Widi Wasa mobab, santukan ipun tan pracaya ring sabdan Idane, sane sampun dados makasaksi ngeniang indik Putran Idane. 11 Kasaksian punika kadi asapuniki: Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun maicayang urip langgeng ring iraga, tur uripe punika wenten sajeroning Putran Idane. 12 Sapasiraja sane madue Ida Sang Putra anake punika muponin uripe punika; sapasira sane tan madue Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa, anake punika tan muponin urip punika. 13 Tiang nyuratang paindikane puniki ring semeton, mangdane semeton prasida uning, mungguing semeton muponin urip langgeng, inggih punika, semeton sane pracaya ring Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa. 14 Iraga tan malih jejeh ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, santukan iraga pracaya, mungguing Ida miarsayang pinunas iragane, yening iraga nunas ring Ida paindikan sane manut ring pakarsan Idane. 15 Ida miarsayang pinunas iragane, sabilang iraga mapinunas ring Ida; santukan iraga uning ring paindikane puniki sujati, iraga taler uning, mungguing Ida maicayang ring iraga paindikan sane tunas iraga ring Ida. 16 Yening wenten anak sane manggihin nyamannyane ngae dosa sane tan ngawinang ipun padem, anake punika patut ngastawa ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane jaga maicayang urip ring ipun. Indike puniki ngeniang indik anake sane dosannyane tan ngawinang ipun padem. Nanging wenten dosa sane ngawinang padem, tiang tanja maosang mangdane semeton ngastawayang indike punika. 17 Sakancan laksanane sane iwang punika dosa, nanging wenten dosa sane tan ngawinang padem. 18 Iraga uning, mungguing tan wenten putran Ida Sang Hyang Widi Wasa sane terus-tumerus ngardi dosa, santukan Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa nyayubin ipun, samaliha I Jaat tan mrasidayang nyengkalen ipun. 19 Iraga uning, mungguing iraga dados druen Ida Sang Hyang Widi Wasa, yadiastun sakuub jagate kareh antuk I Jaat. 20 Iraga uning, mungguing Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun rauh tur sampun maicayang kaweruh ring iraga, mangdane iraga prasida uning ring Ida Sang Hyang Widi Wasa sane sujati. Urip iragane wenten sajeroning Ida Sang Hyang Widi Wasa sane sujati inggih punika sajeroning Putran Idane, Ida Hyang Yesus Kristus. Ida Hyang Yesus punika maraga Widi sane sujati miwah urip langgeng sane sujati. 21 Duh paracening tiange, edohangja ragan semetone saking sawatek dewa-dewane sane palsu.

2 Yohanes 1

1 Surat saking tiang, sinalih tunggil panglingsir. Katur ring Sang Ibu miwah paraputran danene, sane sujati tresnain tiang. Boyaja wantah tiang niri, nanging sakancan anake sane uning ring kasujatiane punika sami pada tresna ring semeton, 2 santukan kasujatiane punika malingga sajeroning iraga miwah jagi nyarengin iraga salami-laminnya. 3 Tiang mapinunas mangda Ida Sang Hyang Widi Wasa, Sang Aji miwah Ida Hyang Yesus Kristus, Putran Ida Sang Aji, maicayang ring iraga panugrahan, sih pasuecan miwah sutrepti rahayu; dumadak punika makasami dados druen iraga sajeroning kasujatian miwah kapitresnan. 4 Tiang rumasa kalangkung liang manggihin, mungguing wenten ring pantaran paraokan semetone, sane urip sajeroning kasujatian, satinut ring pituduh Ida Sang Aji ring iraga. 5 Duaning punika tiang nunas ring semeton, duh Sang Ibu, ngiringja iraga sareng sami pada saling tresnain ring pantaran iragane. Puniki boyaja pituduh anyar sane suratang tiang ring semeton, nanging pituduh sane sampun wenten ring pantaran iragane saking pangawit. 6 Kapitresnan sane baosang tiang puniki mapiteges, mungguing iraga patut satinut ring pituduh-pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa. Pituduh sane sampun pirengang semeton saking pangawit; inggih punika: semeton sareng sami patut urip sajeroning kapitresnan. 7 Wenten akeh anak dursila sampun milehan ring jagate, sane midartayang mungguing Ida Hyang Yesus punika rauh ka jagate boya maraga manusa. Anake sane kadi asapunika sujatinne, jadma dursila, sane dados satrun Ida Sang Kristus. 8 Punika awinane waspadaja, mangda sampunang paindikan sane sampun kardi semeton ngantos ical, nanging mangda wekasan semeton nampi pikolih sategepipun. 9 Sapasiraja sane tan manggeh ngagem paurukan Ida Sang Kristus, nanging lempas saking paurukan Idane punika, anake punika nenten maderbe Ida Sang Hyang Widi Wasa. Tur sapasiraja manggeh ngagem paurukane punika, ipun maderbe Ida Sang Aji miwah Ida Sang Putra. 10 Duaning punika yening wenten anak sane ngrauhin semeton, sane tan manut ring paurukane puniki, sampunangja semeton nampi anake punika ring jeroan semetone; taler sampunangja mabaos ring ipun sapuniki: "Sutrepti rahayu nyarengin semeton." 11 Santukan sapasiraja sane ngucapang sutrepti rahayu marep ring anake punika, ipun taler dados roang anake punika sajeroning laksananipune sane corah. 12 Yadiastu akeh paindikan sane buat pisan aturang tiang ring semeton, nanging tiang nenten jaga ngaturang indike punika malantaran surat; tiang ngajap-ajap jaga ngrauhin semeton tur ngaturang paindikane punika mapadu arep ring semeton, mangdane kaliangan semetone sampurna. 13 Paraokan semeton-semetone sane sayang, ngaturang pangayu bagia ring semeton.

3 Yohanes 1

1 Uli tiang salah tunggil panglingsir. Katiba teken Gayus, ane sayangang tiang, tur ane tresnain tiang pesan. 2 Duh sawitran tiange, tiang ngastawayang apang cening rahayu sajeroning saluiring paundukan, buina apanga cening seger, buka jiwan ceninge rahayu. 3 Tiang marasa liang pesan, dugase ada nyama teka nelokin tiang tur nyritayang kasatian ceninge sajeroning kasujatian, sawireh cening sasajaane mula satia. 4 Pabuat tiang tusing ada kaliangan ane gedenan, tinimbang teken ningehang unduk pianak-pianak tiange urip sajeroning kasujatian. 5 Duh sawitran tiange, cening satia pesan sajeroning pagaen ceninge buat paranyama ane lenan, yadiapin ia anak sunantara. 6 Anake pada nyritayang teken pasamuane ane ada dini unduk kapitresnan ceninge. Terusangja cening nulungin paranyaman iragane buat nerusang pajalannyane, nganggon cara ane kaledangin baan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 7 Sawireh ia suba pada luas buat ngayahin Ida Sang Kristus saha tuara nrima pitulungan uli anake ane tusing nawang Widi. 8 Ento kranane iraga, anak Kristen, patut nulungin anake ento, apanga iraga masih milu bareng ngayah pabuat kasujatiane. 9 Tiang suba nulis surat ane bawak teken pasamuane. Nanging Diotrepes, ane dot dadi pamimpinnyane, tusing nyak rungu teken unduk ane suratang tiang. 10 Ento kranane yening tiang suba teka, ditu tiang lakar nlehtehang saluiring paundukan ane suba laksanayanga, nah ento unduknyane suba nganistayang iraga muah unduknyane mobab. Buina tusingja tuah amonto dogen, ia masih tusing nyak nampi paranyamane ane nekain pasamuane, buina ia nombahang anake ane makeneh nampi paranyamane ento, tur anake ento nagih sepekanga uli pasamuane. 11 Duh sawitran tiange sayang, edaja tulada paundukane ane jele, nanging tinutinja ane melah. Nyenja ane malaksana melah, anake ento druen Ida Sang Hyang Widi Wasa. Nyenja ane malaksana jele, anake ento tusing ngatonang Ida Sang Hyang Widi Wasa. 12 Makejang anake ngraosang mungguing Demetrius ento anak melah. Kasujatiane masih ngraosang buka keto. Buina tiang niri masih mituiang kamelahannyane, tur cening pada nawang, mungguing kasaksian tiange ento mula beneh. 13 Liu paundukan ane perlu suratang tiang teken cening, nanging tiang tusing makeneh nuturang ento baan surat. 14 Tiang ngajap-ajap dienggal nelokin cening, ditu mara iraga lakar mareraosan mapadu arep. 15 Sutrepti rahayu pabuat cening. Makejang parasawitran ceninge mapetang pangayu bagia. Tekedang masih pangayu bagian tiange teken parasawitran iragane.

Yudas 1

1 Surat saking tiang, Yudas, parekan Ida Sang Hyang Yesus Kristus miwah semeton Dane Yakobus. Katur ring sakancan anake sane sampun kesengin tur sane urip sajeroning sih kapiolasan Ida Sang Hyang Widi Wasa, inggih punika Sang Aji miwah sane kasayubin antuk Ida Sang Hyang Yesus Kristus. 2 Tiang mapinunas ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, mangda Ida maicayang sih pasueca, sutrepti rahayu miwah kapitresnan kantos maliah-liah ring semeton sinamian. 3 Parasawitran tiange sane sayang! Tiang sampun ngusahayang pisan buat nulis surat praya katur ring parasemeton ngeniang indik karahayuan sane tampi iraga; santukan sane mangkin tiang marasa perlu pisan nulis surat ring semeton, buat mituturin semeton, mangda semeton sayan pageh nindihin kapracayan ring Ida Sang Kristus, sane sampun kapaicayang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa ring parakaulan Idane wantah apisan buat salami-laminnya. 4 Santukan wenten anak sane tan pa-Widi sampun saking silib nyleseb ngranjing ring pantaran iragane, sane madingang paurukan indik sih pasuecan Ida Sang Hyang Widi Wasa, Widin iragane, buat matutang parisolahipune sane cemer, samaliha ipun tulak ring Ida Sang Kristus Yesus, Sang Maraga Ratu miwah Panembahan iragane sane tunggal. Sane riin ring Cakepan Sucine sampun kawarahang indik pasisip, sane patut tampi ipun. 5 Yadiastu semeton sampun pada tatas uning ring saluiring paindikane puniki, nanging manah tiange kedeh mapakeling semeton, indik Ida Sang Panembahan sampun ngrahayuang bangsa Israel saking tanah Mesir, nanging sawus punika Ida taler nyirnayang anake sane tan pracaya. 6 Elingangja indik paramalaekate sane tan kayun ngamanggehang linggih miwah kakuasannyane, nanging pada nilar linggihnyane punika, mawastu paramalaekate punika raris kabanda salami-laminnya antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa ring genahe sane peteng dedet ring sor jagate, jaga kukum ring masa pamuput jagate. 7 Elingangja taler indik kota Sodom miwah kota Gomorane, sapunika taler kota-kotane sane nampek irika, sane rakyatnyane pada malaksana pateh sakadi malaekate punika, samaliha macecabulan miwah ngulurin indria sane tan patut; ipun sami sampun pada nampi pasisip sajeroning geni sane langgeng, pinaka dados pakeling ring anake makasami. 8 Kadi asapunika taler anake sane tan pa-Widi punika sampun marerambangan sane ngawinang ipun pada nyemerang deweknyane niri; tur ipun pada nganistayang kawisesan Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah daging suargane sane luih. 9 Pamimpin paramalaekate Sang Mikael, tan purun malaksana langgana kadi asapunika. Sajeroning pasogsag nglawan Ratun Setane, rikala ngujegang indik sapasira sane pacang nampi sawan dane Nabi Musa, Sang Mikael tan purun nganistayang Ratun Setane, nanging wantah ngandika: "Ida Sang Panembahan lakar nyisipang iba." 10 Nanging anake sakadi iwau punika nganistayang paindikan sane tan uningin ipun; tur paindikan sane uningin ipun wantah antuk pangrasa kadi pangrasan satone, paindikane punika sane ngawinang ipun nemu sengkala. 11 Ambate ageng sengkalanipune! Ipun sampun pada ninutin pamargin Dane Kain. Mangda polih kasugihan, ipun sampun ngardi kacorahan sakadi Dane Bileam. Ipun sampun pada momo angkara sakadi Dane Korah, tur ipun taler sampun kasirnayang sakadi Dane Korah punika. 12 Anake punika tan bina sakadi paindikan sane cemer sajeroning perjamuan kasih semetone, santukan ipun tan madue kimud. Ipun wantah pada ngulahang dewekipune niri. Tan bina sakadi guleme sane ampehang angin, nanging tan wenten ngemu sabeh. Tan bina sakadi wit tarune sane tan ngwetuang woh, yadiastu masan woh-wohan, santukan tarune punika mabutan rauhing akah-akahnyane kantos tuh. 13 Ipun tan bina sakadi ombake sane ageng ring segarane, didihnyane nyinahang kacorahannyane punika. Ipun tan bina sakadi bintang sane ngider buana, sane sampun kasediaang genah antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa ring genahe sane pinih peteng dedeta buat salami-laminnya. 14 Indikipune punika sane riin Dane Henoh, katurunan Dane Adam sane kaping nem sampun mawangsit kadi asapuniki: "Iwasinja! Ida Sang Panembahan lakar rauh, kairing baan paramalaekat panyiuan, 15 lakar nibakang tetepasan teken sakancan manusane, lakar nyisipang sakancan anake dosa, ane murang agama, majalaran laksanannyane ane corah muah pangucapnyane ane langgana teken Ida Sang Hyang Widi Wasa." 16 Anake puniki tansah ngamigmig miwah ngiwangang anak lianan; ipun ngulurin indriannyane sane corah. Ipun sombong miwah demen ngajum-ajum anak lianan, mangda ipun prasida polih paindikan sane edotang ipun. 17 Elingangja duh parasemeton tiange! Elingangja paindikan sane riin sampun kapidartayang ring parasemeton antuk parautusan Ida Sang Hyang Yesus Kristus. 18 Dane sampun mabaos ring semeton asapuniki: "Rikala masane sane pamuput sampun rauh irika pacang wenten anak rauh, sane pacang melog-melog semeton, inggih punika anak sane ngulurin indriannyane niri sane murang agama." 19 Anake puniki sane ngawinang sagsag ring pantaran semetone, ipun kareh antuk indriannyane niri, santukan ipun tan kalingganin antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. 20 Nanging parasemeton, parasawitran tiange, lanturangja ngwangun urip semetone madasar antuk kapracayan sane kalintang suci ring Ida Sang Kristus. Ngastawaja manut tuntunan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, 21 tur tansah urip sajeroning astiti bakti ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, sambilang nyantosang panemayan Ida Sang Hyang Yesus Kristus maicayang urip langgeng ring semeton malantaran sih pasuecan Idane. 22 Sinahangja kapiolasan semetone marep ring anake sane bingbang. 23 Rahayuangja ipun sami, malantaran ngluputang ipun saking genine. Kadi asapunika taler sinahangja tresna asih semetone ring anake lianan, saha kadulurin antuk ajerih, nanging getinginja panganggenipune sane leteh, sane kaletehin antuk indriannyane sane cemer. 24 Wantah ring Ida, inggih punika Ida sane mawisesa ngabih semeton, mangda semeton tan kantos labuh, samaliha sane mawisesa ngater semeton tan paceda tur liang ring ayun Idane sane luih, 25 Ida Sang Hyang Widi Wasa, sane tunggal, Juru Rahayun iragane malantaran Ida Sang Kristus Yesus, patut katurang kamulian, kawibawan, kawisesan miwah pamrentahan saking nguni rauh mangkin kantos salami-laminnya. Amin.

Wahyu 1

1 Cakepan puniki mamuat paindikan sane kasinahang antuk Ida Hyang Yesus Kristus, inggih punika paican Ida Sang Hyang Widi Wasa sane kapaicayang ring Ida, mangdane Ida nyinahang ring paraparekan Ida Sang Hyang Widi Wasa, ngeniang paindikan sane pacang gelis rauh. Ida Sang Kristus nyinahang paindikane puniki ring parekan Idane Yohanes, malantaran Ida ngutus malaekat Idane, ngrauhin dane. 2 Tur Dane Yohanes nuturang saluiring paindikan sane sampun panggihin dane punika. Puniki tutur danene ngeniang indik pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah ngeniang indik kasujatian sane kasinahang antuk Ida Sang Hyang Yesus Kristus. 3 Bagia anake sane mamaosin cakepan puniki miwah bagia taler anake sane miragiang pawarah-warah ngeniang paindikan sane jaga rauh puniki, saha ninutin sawatek sane sampun tinulis ring cakepane puniki. Santukan kala masan paindikane puniki jaga kalaksanayang sampun nampek. 4 Surat saking tiang Yohanes katur ring pasamuane makapepitu sane wenten ring tanah Asia Alit. Sih pasueca miwah sutrepti rahayu saking Ida Sang Hyang Widi Wasa sane wenten mangkin, tur sane riin sampun wenten miwah sane taler wenten ring wekasan miwah saking rohe sane pepitu, sane nyadpada wenten ring ajeng singasanan Idane, 5 miwah saking Ida Hyang Yesus Kristus, saksi sane satia tuu, Sang Putra sane pinih duur, sane sampun katangiang saking pantaran anake padem, tur sane taler mrentah pararatune ring jagate puniki, nyarengin semeton. Ida asih sueca ring iraga, tur malantaran sedan Idane, Ida sampun mebasang iraga saking dosa-dosan iragane. 6 Tur Ida sampun nglugrain iraga mrentah sakadi pararatu, tur ngaturang ayah ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, Ajin Idane, sakadi parawiku. Wantah Ida Hyang Yesus Kristus kewanten sane nruenang kaluihan miwah kakuasane kantos salami-laminnya. Amin! 7 Pada cingakinja, Ida rauh maduluran mega. Sakancan anake pacang ngantenang Ida, kadi asapunika taler anake sane sampun numbak Ida. Tur sawatek parabangsane ring jagate pacang mangelingin Ida. Sampun janten kadi asapunika. Amin. 8 "Ulun ene ane pangawit muah ane panyuud," kadi asapunika sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa, Sang Panembahan Sane Maha Kuasa, sane riin sampun wenten, sane wenten mangkin miwah sane wenten ring wekasan. 9 Tiang puniki Yohanes, semeton ragane, tur sajeroning patunggilan ring Ida Hyang Yesus, tiang sareng-sareng nandang kakewuhan ring semeton miwah sareng-sareng sajeroning Pamrentahan Idane miwah sajeroning kapagehan. Tiang kaselong ring pulo sane mawasta Patmos, santukan tiang midartayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah kasujatian sane kasinahang antuk Ida Hyang Yesus. 10 Ring rahina Reditene, tiang marasa kakuub antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa. Raris tiang miragi suara jangih, sane suarannyane tan bina kadi suaran trompet, mabaos ring ungkur tiange. 11 Sapuniki baosne: "Apaja ane tepukin kita, suratangja di bukune, tur papetangja bukune ento ka pasamuane ane pepitu ento, ane ada di kota-kota Epesus, Smirna, Pergamus, Tiatira, Sardis, Piladelpia muah Laodikia." 12 Tiang raris matolihan mamanah uning ring anake sane mabaos ring tiang punika. Irika kantenang tiang wenten tatakan lampu pepitu sane malakar antuk mas. 13 Ring basa tengah tatakan lampune sane pepitu punika panggihin tiang wenten anak sane pakantenannyane sakadi manusa, nganggen jubah sane lambihne rauh ka cokor, tur dadan Idane kabedbed antuk pepetet mas. 14 Prabu miwah rambut Idane putih sakadi bulun biri-birine wiadin sakadi saljune, tur panyingakan Idane ngendih tan bina sakadi genine. 15 Cokor Idane makilap sakadi temagane sane wusan masepuh raris kakosot ngantos gumilap, tur suaran Idane sakadi grudugan toya ageng ngecor ring grembengane. 16 Tangan Idane sane tengen ngamel bintang pepitu miwah saking cangkem Idane medal pedang sane marai kekalih tur mangan pisan. Prarain Idane masunaran sakadi suryane sedeng tengai tepet. 17 Rikala tiang ngantenang Ida, tiang jeg bah makakeb ring ajeng cokor Idane, tan bina sakadi anak padem. Ida raris ngusud tiang antuk tangan Idane sane tengen tur kadulurin pangandika sapuniki: "Edaja takut! Ulun ene ane panyumu muah ane panyuud. 18 Ulun ene anak ane maraga idup. Ulun suba mati, nanging pedasinja, Ulun suba idup kanti salawas-lawasne. Ulun mrentah Sang Pati muah Pati Lokane. 19 Ento awanane, suratangja apa ane tingalin kita, nah ento ane ada jani muah ane bakal teka manian. 20 Artin bintange ane pepitu di liman Ulune di kenawan muah tatakan lampu mase ane pepitu ento kene: Bintange ane pepitu, mateges paramalaekat pasamuane ane pepitu muah tatakan lampune ane pepitu, mateges pasamuane ane pepitu ento."

Wahyu 2

1 "Teken malaekat pasamuane di kota Epesus tulisangja kene: Ene sabdan Ida ane ngamel bintange ane pepitu di tangan Idane ane di tengen, tur ane mamargi di selagan tatakan lampune pepitu ane malakar aji mas ento. 2 Ulun nawang unduk ane suba laksanain kita. Ulun nawang unduk kitane suba tuyuh pesan magarapan muah unduk kitane sabar pesan. Ulun nawang mungguing kita tusing nyidayang bareng-bareng teken anake ane dursila, buina kita suba mintonin anak ane ngaku-ngaku dadi utusan, nanging sujatinne ia tuaraja utusan, tur kita suba muktiang, mungguing ia ento mobab. 3 Kita sabar, kita suba nandang kakewuhan uli krana Ulun, tur kita tusing nyak nyerah. 4 Nanging ada cedane ane patut orahang Ulun teken kita kene: Jani kita tusing enu nresnain Ulun, cara buka dugas kitane nresnain Ulun maluan dugas pangawitne. 5 Pinehinja, ambate dalemne kita suba labuh! Jani kutangja dosa-dosan kitane tur lakonin buin unduk ane suba lakonin kita imaluan dugas pangawitne. Yening kita tusing ngutang dosa-dosan kitane, Ulun lakar teka, tur tatakan lampun kitane bakal jemak Ulun uli di tongosne. 6 Nanging ada melah kitane kene: Kita geting teken sakancan pangiring golongan Nikolause, patuh buka Ulun masih geting teken ia. 7 Yen kita ngelah kuping, padingehangja sabdan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa ane katiba teken pasamuan-pasamuane. Anake ane menang, ia bakal baang Ulun wewenang buat naar buah punyan idupe ane mentik di Taman Ida Sang Hyang Widi Wasa." 8 "Buina teken malaekat pasamuane di kota Smirna suratangja buka kene: Ene sabda uli Ida Sang Pangawit muah Ida Sang Pamuput, ane suba seda tur nyeneng buin. 9 Ulun nawang saananing kakewuhan kitane, Ulun nawang kita tiwas, nanging sujatinne kita sugih. Ulun nawang kita kapisunayang baan anake, ane ngaku-ngaku anak Yahudi, nanging sujatinne ia tusing anak Yahudi; anake ento sujatinne roang Ratun Setan. 10 Edaja takut teken paundukan ane patut lakar tandangin kita. Padingehangja! Ratun Setane lakar mintonin kita, malantaran makudang-kudang anak di pantaran kitane lakar celepanga ka pangkenge, tur kita bakal nandang pakewuh dasa dina makelonne. Satia tuuja marep teken Ulun, yadian kanti ngemasin mati, tur Ulun lakar maang kita gelungan urip. 11 Sawireh keto, yen kita ngelah kuping, padingehangja sabda ane kasabdayang baan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa ane katiba teken pasamuan-pasamuane. Nyenja menang, ia bakal tusing nandang pati, dikalan tekan patine ane kaping pindo." 12 "Buina teken malaekat pasamuane di kota Pergamus, tulisangja buka kene: Ene sabdan Ida, Sang ane ngamel pedang ane merai dadua tur mangan pesan. 13 Ulun nawang tongos kitane ngoyong, nah ento di tongos Ratun Setane ngrajegang singasanannyane. Kita satia teken Ulun tur kita tusing nilas kapracayan kitane teken Ulun, yadian dugas masan Antipase, saksin Ulune ane satia tuu, kamatiang di tongos Ratun Setane. 14 Nanging arepa teken kita ada abedik ane tusing demenin Ulun; nah ento di pantaran kitane ada ane ninutin paurukan Bileam, ane ngajahin Balak, kenken carane ngawenang bangsa Israel apanga ia pada madosa, ulihan ia naar surudan muah nyalanang ambek mamitra. 15 Aketo masih di pantaran kitane ada ane ninutin paurukan murid-murid Nikolause. 16 Sawireh keto, kutangja dosa-dosan kitane! Yening tuara keto Ulun lakar nekain kita tur nyiatin anake ento aji pedange ane pesu uli di cangkem Ulune. 17 Sawireh keto, yen kita ngelah kuping, padingehangja sabda ane kasabdayang baan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa buat pasamuan-pasamuane! Nyenja menang, ia bakal baang Ulun roti manna ane pingit ento. Ulun masih bakal maang ia suang-suang batu putih, ane misi adan ane anyar, ane tusing tawanga baan anake, sajawining olih sang ane nampi." 18 Teken malaekat pasamuane ane di kota Tiatira, suratangja buka kene: "Ene sabdan Putran Ida Sang Hyang Widi Wasa, ane pangaksian Idane ngendih murub buka apine, tur cokor Idane buka temagane ane gumilap. 19 Ulun nawang sawatek ane gaenin kita. Ulun nawang kapitresnan, kasatian, ayah-ayahan muah kasabaran kitane. Ulun nawang gegaen kitane ane jani melahan padaang teken ane ipidan dugas di panyumunne. 20 Nanging ada masih cedane. Nah ento kita enu ngajak bareng-bareng anake eluh ane madan Isebel, ane ngaku-ngaku dadi utusan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Ia suba ngurukang tur melokang pepineh paraparekan Ulune apanga nglakonin mamitra muah naar surudan. 21 Ulun suba maang ia tempo, apanga ia ngutang dosa-dosannyane, nanging ia tusing nyak ngutang solahne ane demen mamitra ento. 22 Wireh keto Ulun lakar ngentungang ia di pedemane, ditu ia bakal sanget pesan mataanan, ajaka anake ane mamitra ngajak ia. Unduke ene lakar jalanang Ulun jani, sajaba ia ajaka makejang pada kapok uli pajalannyane ane corah ajaka anake eluh ento. 23 Parapangiringne masih lakar matiang Ulun, tur sasubane ento pasamuane makejang bakal pada nawang, mungguing Ulun wikan teken pepineh muah teken pakitan manusane. Ulun bakal ngwales teken kita suang-suang manut teken pagaen kitane. 24 Nanging kita ane lenan, ane di kota Tiatira, kita suba tusing ninutin paurukan ane jaat ene; kita suba tusing mlajahin peplajahan ane kadanin baan anake ento: "Papingitan Ratun Setan". Ulun ngorahang teken kita, mungguing Ulun tusing buin mategenin kita baan tetegenan ane lenan. 25 Nanging kita patut pageh ngagem paundukan ane suba agem kita, kanti Ulun teka. 26 Nyenja menang, tur nglantur nglaksanayang pakarsan Ulune kanti ka panyuud, anake ento bakal baang Ulun kuasa patuh buka ane tampi Ulun uli Ajin Ulune; ia bakal baang Ulun kuasa buat mrentah bangsa-bangsane ento nganggon tungked besi muah lakar ngenyagang bangsane ento buka belahan pasone. Ulun masih lakar maang ia bintang siang. 29 Wireh keto yen kita ngelah kuping, padingehangja sabda ane kasabdayang baan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa buat pasamuan-pasamuane!"

Wahyu 3

1 "Teken malaekat pasamuane di kota Sardis suratangja buka kene: Ene sabdan Ida ane nuenang rohe ane pepitu, ane nyadpada di ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa muah bintang ane pepitu ento. Ulun nawang sakancan pagaen kitane, Ulun nawang kita orahanga idup, nanging sujatinne kita mati! 2 Wireh keto bangunja, tur kuatangja apa ane gelahang kita, satondene ia makejang mati. Sawireh unduk ane suba laksanayang kita, tepukin Ulun tonden sampurna di ayun Widin Ulune. 3 Wireh keto ingetangja! Apa ane plajahin kita, jalanangja buka keto, tur kutangja dosa-dosan kitane. Yening kita tuara bangun, Ulun lakar nekain kita patuh buka tekan malinge, tur kita tusing bakal nawang panemayan tekan Ulune. 4 Nanging dini di kota Sardis ada makudang-kudang anak di pantaran kitane ane tuara nyemerang panganggonne. Anake ento bakal majalan ajak Ulun, tur pada mapanganggo putih, sawireh anake ento kasambat pantes nganggon panganggo buka keto. 5 Nyenja menang, ia lakar kapanganggoin panganggo putih buka keto, tur adannyane tusing bakal usap Ulun uli di cakepan ane mamuat adan anake ane maan idup. Ulun bakal ngangkenin ia pada dadi gelah Ulune di ayun Ajin Ulune muah di arepan paramalaekat Idane. 6 Wireh keto yen kita ngelah kuping, padingehangja sabdan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, buat pasamuan-pasamuane!" 7 "Teken malaekat pasamuane di kota Piladelpia suratangja buka kene: Ene sabda uli Ida ane maraga suci, ane maraga sujati, ane ngamel sereg druen Sang Prabu Daude; yening Ida ngampakang, tusing ada anak ane bakal nyidayang ngubetang, tur yening Ida ngubetang, tusing ada anak ane nyidayang ngampakang. 8 Ulun nawang sakancan pagaen kitane, Ulun nawang mungguing kakuatan kitane tuah abedik; kita suba satinut teken paurukan Ulune, tur suba satia tuu teken Ulun. Ulun suba ngampakang jelanan pabuat kita, ane tusing ada anak ane nyidayang ngubetang. 9 Padingehangja! Sakancan sekan Ratun Setane ane mogbog ngorahang dewekne anak Yahudi, nanging sujatinne tusing anak Yahudi, lakar gaenang Ulun apanga ia nengkluk di tlapakan batis kitane. Ia bakal pada nawang, mungguing Ulun tresna asih teken kita. 10 Sawireh kita suba ngagem pituduh Ulune saha sabar, Ulun masih ngluputang kita uli masan kakewehane ane lakar teka di gumine, buat lakar nguji manusane di mrecapada. 11 Ulun bakal enggal teka. Pada tekekangja apa ane suba gelahang kita, apang eda kanti ada anak ane bakal ngrampas hadiah kamenangan kitane. 12 Anake ane menang, ia bakal dadiang Ulun sesaka di Perhyangan Widin Ulune; tur ia tusing bakal pesu buin uli ditu. Buina ia bakal tulisin Ulun parab Widin Ulune muah adan kotan Widin Ulune, nah ento Yerusalem ane anyar, ane tumurun uli suargan, uli Widin Ulune, tur masih ia tulisin Ulun adan Ulune ane anyar. 13 Wireh keto yen kita ngelah kuping, padingehangja sabdan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa ane kasabdayang buat pasamuan-pasamuane." 14 "Teken malaekat pasamuane di kota Laodikia suratangja buka kene: Ene sabda uli Sang Maraga Amin, saksi ane satia tuu tur sujati, ane dadi pangawit saluiring ane kaadakang olih Ida Sang Hyang Widi Wasa. 15 Ulun nawang saluiring pagaen kitane. Ulun nawang kita tusingja embon muah tusingja panes. Ambate melahne yening kita panes wiadin embon, 16 nanging sawireh kita sakewala anget, tusing panes muah tusing embon, kita bakal utahang Ulun uli di cangkem Ulune. 17 Kita ngorahang: 'Tiang sugih, buina liu ngelah arta brana, tiang suba tusing kuangan apa!' Nanging kita tusing nawang ambate mlarat muah nistan kitane. Kita tiwas, malalung muah buta. 18 Sawireh keto, Ulun mituturin kita, apang kita meli mas ane murni teken Ulun, apanga kita sugih. Buina beli masih panganggo putih, anggon nganggoin dewek kitane, buat ngangkebin dewek kitane ane malalung, ane ngranayang kimud, buina beli masih ubad anggo ngubadin matan kitane, apanga kita nyidayang nepukin. 19 Anake ane tresnain Ulun, ia glemekin tur tigtig Ulun. Wireh keto pada telebangja tur kutangja dosa-dosan kitane. 20 Padingehangja! Ulun majujuk di arepan korine sambilang Ulun nogdog kori; yening ada anak ane ningeh munyin Ulune tur ada anak ngampakin Ulun kori, Ulun bakal macelep ka umah anake ento, tur Ulun bakal madaar bareng-bareng ajak ia muah ia ajak Ulun. 21 Nyenja menang, ia bakal lugrain Ulun negak bareng-bareng ajak Ulun di singasanan Ulune, patuh buka Ulun suba menang tur jani negak bareng-bareng ngiring Ajin Ulune di singasanan Idane. 22 Sawireh keto yening kita ngelah kuping, padingehangja sabda ane kasabdayang baan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa buat pasamuan-pasamuane!"

Wahyu 4

1 Sasampune punika malih tiang polih sipta jati sane lianan, tur tiang ngantenang wenten kori mampakan ring suarga. Tur suara sane suarannyane sakadi suaran trompet, sane riin sampun naenin piragi tiang ngandika ring tiang, ngandika kadi asapuniki: "Maija menekan, Ulun bakal ngedengin kita, apa ane tusing buungan bakal kasidan sasubane ene." 2 Tan pararapan Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa raris nguasain tiang. Irika ring suarga wenten satunggiling singasana, tur wenten anak malinggih ring singasanane punika. 3 Prarain Idane masunaran, tan bina sakadi sesocan inten miwah mirah; singasanane punika kiter antuk bianglalah sane dumilah sakadi inten ijo. 4 Samaliha singasana punika taler kiter antuk singasana sane lianan, patlikur akehipun, sane kalinggihin antuk parapanglingsir patlikur diri akehipun. Parapanglingsire punika mapangangge sarwa putih tur duur danene magelungan mas. 5 Saking singasanane punika medal kilap, suara miwah kerug krebek. Ring ajeng singasanane punika wenten sundih sane ngendih pepitu; punika Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa sane pepitu. 6 Ring ajeng singasanane punika wenten kanten sakadi segara kaca, ening sakadi kristal. Ring ilehan singasanane punika miwah ring sabilang sampingnyane, wenten sato patpat, sane bek madaging mata, ring arep miwah ring ungkurnyane. 7 Satone sane kaping pisan rupanipun sakadi singa; satone sane kaping kalih marupa godel lembu tur satone sane kaping tiga muanipun sakadi muan manusa; tur satone sane kaping pat rupanipun sakadi paksi garuda sane nuju makeber. 8 Satone makapatpat punika suang-suang pada maderbe kampid nemnem, tur bek madaging mata, ring tengah miwah ring sisinipun makaileh. Rahina wengi ipun masuara tan papegatan sapuniki: "Suci, suci, suci, Ida Sang Hyang Widi Wasa, Sane Maha Kuasa, sane riin sampun wenten, tur sane wenten mangkin miwah sane taler wenten ring wekasan." 9 Satone makapatpat punika ngaturang kidung pujian miwah ngaturang sembah tur ngaturang panyuksma ring Ida sane malingga ring singasanane punika sane nyeneng salami-laminipun. Rikala ipun nglaksanayang indike punika, 10 parapanglingsire sane patlikur punika sami pada sumungkem ring ajeng Ida sane malinggih ring singasanane punika, tur ngaturang sembah ring Ida sane nyeneng salami-laminipun. Dane sami pada ngelus tur ngenahang gegelungan danene ring ajeng singasanane tur kadulurin atur: 11 "Duh Ratu Panembahan miwah Widin titiange, Palungguh IRatu mula patut katurin puji, sembah miwah kawisesan. Santukan Palungguh IRatu sane sampun ngardi makasami, tur antuk pakarsan Palungguh IRatu makasami puniki sampun wenten tur urip."

Wahyu 5

1 Tiang ngantenang wenten cakepan ring tangan Idane sane tengen, inggih punika, Ida sane malinggih ring singasanane punika; cakepan punika sampun matulis ring sisi miwah ring tengahnyane tur madaging meterae pepitu. 2 Taler tiang ngatonang malaekat sane katong adiri sane majeritan antuk suara sane gora sapuniki: "Sapasirake sane kawenangang pacang ngagah tur mukak meteraen cakepane punika?" 3 Nanging sawatek anake ring suarga miwah sane ring jagate tur sane wenten ring jagate sane ring sor, tan wenten sane mrasidayang ngagah cakepane punika wiadin sane mrasidayang ningalin sesuratan sane wenten ring tengah cakepane punika. 4 Irika raris tiang ngeling sedih kingking, santukan tan wenten anak sane kawenangang jaga ngagah cakepane punika wiadin ningalin sesuratan sane wenten ring tengah cakepane punika. 5 Raris wenten ring pantaran parapanglingsire punika mabaos ring tiang: "Edaja cening ngeling! Tingalinja singane ane uli terehan Dane Yehuda ento, nah ento turunan ane luih uli Sang Prabu Daud, Ida suba menang tur Ida nyidayang mukak meteraene ane pepitu tur ngagah cakepane ento." 6 Irika raris kantenang tiang wenten Panak Biri-biri ngadeg ring basa tengah singasanane punika, tur kiter antuk satone patpat miwah parapanglingsire sane patlikur punika. Panak Biri-birine punika pakantenannyane sakadi naenin matampah. Panak Biri-birine punika matanduk pepitu tur madue pangaksian taler pepitu, inggih punika Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa sane pepitu, sane sampun kutus ka sakuub jagate. 7 Panak Biri-birine punika raris nganampekin tur ngambil cakepane saking tangan Idane sane tengen, sang sane malinggih ring singasanane punika. 8 Rikala Panak Biri-birine punika ngambil cakepane punika, satone sane patpat miwah parapanglingsire sane patlikur punika, sami pada sumungkem ring ajeng Panak Biri-birine punika. Suang-suang pada ngamel rebab miwah bokor mas, sane bek madaging menyan, inggih punika pangastawan parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 9 Raris dane sami makidung sasarengan ngidungang kidung anyar sapuniki: "Wantah Palungguh IRatu sane wenang ngambil cakepane punika tur mukak meteraennyane. Santukan Palungguh IRatu sampun kasedayang, tur malantaran sedan IRatune, IRatu sampun ngrahayuang manusane makasami buat katur ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, saking asing-asing suku miwah basa, soroh miwah bangsa. 10 Palungguh IRatu sampun nadosang ipun parapinandita, buat ngaturang ayah ring Widin iragane, tur Palungguh IRatu sampun nadosang ipun pararatu sane jaga mrentah ring jagate." 11 Tumuli tiang malih ngatonang miwah miragi suaran malaekat minab wenten aketi laksa akehipun. Malaekate punika pada majujuk ngiter singasanane miwah satone patpat miwah parapanglingsire, 12 tur pada makidung antuk suara sane jangih sapuniki suaranne: "Panak Biri-birine sane sampun naenin katampah punika, Ida mula patut nampi kawisesan, kasugihan, kawicaksanan miwah kakuatan, kamulian, kagungan miwah kapujian." 13 Irika raris piragi tiang sawatek sane murip sane wenten ring jagate miwah sane wenten ring jagate sane ring sor miwah sakancaning sane wenten ring segarane, saluiring sane wenten ring buanane sami, pada makidung sapuniki: "Ida sane malinggih ring singasanane miwah Panak Biri-birine, patut kapuji-puji, kasungsung sumbah, kaluihang tur madue kuasa salami-laminnya!" 14 Satone makapatpat pada masaur "Amin". Tur parapanglingsire sami pada sumungkem tur nyumbah.

Wahyu 6

1 Tumuli tiang ngatonang Panak Biri-birine punika mukak meteraene sane pangawit saking meteraene sane pepitu punika, tur piragi tiang suaran salah tunggil satone sane patpat punika, suaranipun tan bina kadi krebek sapuniki: "Maija!" 2 Irika kantenang tiang wenten kuda seta. Sane nglinggihin kudane punika ngagem panah, tur anake punika kicen gegelungan. Anake punika raris medal sakadi anak sane sampun menang buat ngrebut kawijayan. 3 Wus punika Panak Biri-birine raris mukak meteraene sane kaping kalih, tur piragi tiang satone sane kaping kalih mabaos sapuniki: "Maija!" 4 Raris wenten kuda siosan medal, inggih punika kuda abang. Anake sane nglinggihin kudane punika kicen kuasa buat ngwentenang paperangan ring jagate puniki, kantos jadmane pada saling pademang. Anake punika taler kicen pedang ageng. 5 Wus punika Panak Biri-birine punika raris mukak meteraene sane kaping tiga; tur piragi tiang satone sane kaping tiga mabaos: "Maija!" Tur irika raris panggihin tiang wenten kuda cemeng. Anake sane nglinggihin kudane punika, ngamel dacin. 6 Raris wenten suara piragi tiang sakadi suara sane medal saking pantaran satone patpat punika, sapuniki suaranipun: "Gandume atakeh dadi upah anak magae awai muah jelaene telung takeh masih dadi upah anak magae awai. Nanging lengis muah anggure eda usakanga!" 7 Wus punika Panak Biri-birine raris mukak meteraene sane kaping pat tur piragi tiang suaran satone sane kaping pat sapuniki: "Maija!" 8 Irika katonang tiang wenten kuda wilis. Sane nunggang kudane punika mawasta Sang Pati, ipun katututin antuk Pati Lokane. Sang Pati kicen kuasa ngamademang apah patan daging jagate, antuk paperangan, sayah ageng miwah grubug miwah antuk sato-sato sane galak ring jagate. 9 Wus punika Panak Biri-birine raris mukak meteraene sane kaping lima. Irika ring sor genah aturane panggihin tiang jiwa-jiwan anake padem uli krana midartayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa, samaliha satia tuu ring kasaksianipune. 10 Anake punika sami pada majeritan antuk suara sane jangih, sapuniki baosnyane: "Duh Ratu Panembahan Sane Maha Kuasa, sane maraga suci tur sujati. Malih amunapike suenipun jaga panemayan Palungguh IRatu pacang nepasin miwah nyisipang jadmane ring jagate, santukan ipun sampun ngamademang titiang?" 11 Anake punika suang-suang pada kicen busana putih, tur ipun kapangandikayang mangda mararian dumun ajebos, kantos jangkep etangan paratimpalipune sane dados parekan miwah paranyamanipune sane jaga kapademang sakadi ipun. 12 Wus punika kantenang tiang Panak Biri-birine raris mukak meterae sane kaping nem. Tumuli wenten linuh ageng tur suryane katon badeng sakadi bereme sane kasar, tur bulane abang pisan sakadi rah. 13 Bintang-bintange ring langite sami pacepolpol ulung ka jagate sakadi ulungan woh aane sane matah aasang angin baret. 14 Langite sirna sakadi kakerebe kagulung tur kunggahang, tur gunung miwah pulo-pulone sami pada magingsir saking genahipune. 15 Irika pararatune ring jagate miwah parapangagenge miwah parasenapatine, anake sugih-sugih miwah anake sane madue kuasa miwah sakancan anake sane lianan, anak sane dados panjak miwah anak sane merdeka, sami pada ngengkebang dewek ring gua-guane wiadin ring selag-selagan gunung batu kaange. 16 Irika anake pada mabaos ring gunung-gununge miwah ring batu-batu kaange sapuniki: "Tangkebja tiang tur ilidangja tiang uli pangaksian Idane, ane malinggih di singasanane ento miwah uli bebendun Panak Biri-birine. 17 Rahina piduka sane ageng pabuat ipun sareng sami sampun rauh, tur sapasirake sane jaga purun mapas?"

Wahyu 7

1 Sasampune punika, tiang ngantenang malaekat sareng patpat, ngadeg ring tepin jagate makapatpat. Malaekate punika nabengin angine ring jagate, mangda sampunang kantos wenten angin mampehan ring jagate, ring segara miwah nempuh taru-tarune. 2 Tur wenten panggihin tiang malaekat tiosan rauh saking kangin mamuat meteraen Ida Sang Hyang Widi Wasa sane nyeneng. Irika dane majeritan antuk suara jangih ring malaekate sane patpat, sane sampun kicen wewenang antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa buat nguugang jagate miwah segarane. 3 Sapuniki baos danene: "Eda malu uuganga gumine muah pasihe muah kakayonane, satonden tiang mingetin aji meterae, gidat sawatek kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa!" 4 Tur tiang kapangandikain, mungguing katah anake sane kapingetin gidatnyane antuk meteraen Ida Sang Hyang Widi Wasa, cacakan ipun wenten satus petang dasa patpat tali. Anake punika sami asalipun saking katurunan Israel, inggih punika: 5 Saking terehan Dane Yehuda sane kapingetin antuk meterae wenten roras tali, saking terehan Dane Ruben roras tali, saking terehan Dane Gad roras tali. 6 Saking terehan Dane Aser roras tali, saking terehan Dane Naptali roras tali, saking terehan Dane Manase roras tali. 7 Saking terehan Dane Simeon roras tali, saking terehan Dane Lewi roras tali, saking terehan Dane Isakar roras tali. 8 Saking terehan Dane Sebulon roras tali, saking terehan Dane Yusup roras tali, saking terehan Dane Benyamin roras tali. 9 Sasampune punika wenten panggihin tiang, jadma katah pisan, kantos tan keni antuk ngetang akehipun. Jadmane punika asalipun saking sawatek soroh, terehan, bangsa miwah basa, sami pada majujuk ring ajeng singasanane miwah ring ajeng Panak Biri-birine. Anake punika sami nganggen busana putih tur ngamel papah punyan palma. 10 Tur ipun masaur manuk sasarengan antuk suara sane jangih sapuniki: "Karahayuan titiange sareng sami rauhnya saking Ida Sang Hyang Widi Wasa sane malingga ring singasanane miwah saking Panak Biri-birine punika!" 11 Irika paramalaekate sami pada ngadeg ngiter singasanane, kasarengin antuk parapanglingsire miwah satone patpat punika. Dane sareng sami raris sumungkem ring ajeng singasanane tur nyumbah Ida Sang Hyang Widi Wasa, 12 maduluran atur: "Amin! Kaluuran miwah kamulian, kawicaksanan miwah panyuksma, kaluihan miwah kakuasan miwah kakuatan katur ring Ida Sang Hyang Widi Wasa, langgeng salami-laminnya! Amin!" 13 Raris sinalih tunggil saking parapanglingsire punika mabaos ring tiang sapuniki: "Nyenke anake ane mabusana putih ento, tur uli dija rauhne?" 14 Raris tiang matur ring dane: "Ratu, titiang tan uning, Ratu sane wikan ring indike punika." Irika raris dane ngandika ring tiang: "Ene suba anake ane suba luput tur rahayu uli sangsarane ane gede. Anake ane suba ngumbah panganggonne tur mutihang aji getih Panak Biri-birine. 15 Ento kranane anake ento pada majujuk di ajeng singasanan Ida Sang Hyang Widi Wasa tur ngaturang ayah ring Ida peteng lemah di Perhyangan Agung Idane. Tur Ida ane malingga di singasanane ento bakal nyayubin anake ento aji teja wedanan Idane. 16 Anake ento tusing buin bedak lan seduk. Buina panes matan aine wiadin panes bantenge tusing buin nyakitin anake ento. 17 Sawireh Panak Biri-birine ane di basa tengah singasanane ento, ane bakal ngangonang tur nuntun anake ento ka empul toya uripe. Tur Ida Sang Hyang Widi Wasa bakal ngusapang yeh paningalan anake ento."

Wahyu 8

1 Rikala Panak Biri-birine punika mukak meterae sane kaping pitu, ring suarga jeg sepi mapepan, wenten sawatara atengah jam suenipun. 2 Tumuli panggihin tiang malaekate pepitu sane ngadeg ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa; dane suang-suang pada kicen trompet pada masiki. 3 Tumuli wenten rauh malaekat siosan adiri makta pasepan mas raris ngadeg ring arepan genah aturane. Dane kicen menyan akeh pisan, buat katurang sinarengan ring pangastawan kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa ring duur genah aturane sane wenten ring ajeng singasanane. 4 Irika andus menyane punika sinarengan ring pangastawan parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa mubun tur malepuk ka ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa saking tangan malaekate iwau. 5 Raris malaekate punika ngambil pasepane, kabekin kadagingin geni saking genah aturane, tur kentungang ka jagate. Irika raris wenten suara miwah kuugan krebek, kilap tatit miwah linuh ageng. 6 Irika malaekate sane pepitu punika sane pada ngamel trompet, pada sedia-sedia jaga ngupin trompete punika. 7 Malaekate sane kaping pisan ngupin trompetnyane. Tumuli wenten sabeh miwah geni macampur rah, sakadi breokang ulung ka jagate. Apah tigan jagate puun, taler apah tigan saking sawatek kakayonane miwah sakancan daun padange sane gadang. 8 Raris malaekate sane kaping kalih ngupin trompetnyane. Raris wenten rerupan sakadi gunung sane ageng pisan, tur ngendih murub kasabatang ka segarane. Apah tigan toyan segarane dados rah, 9 tur sawatek daging segarane sane mangkihan padem apah tiganipun miwah apah tigan saking sawatek kapale sami pada geseng. 10 Raris malaekate sane kaping tiga ngupin trompetnyane. Raris bintange sane ageng sane ngendih sakadi sundih, ulung saking langite, tur nepen apah tigan saking sawatek tukade miwah toya anakane. 11 (Wastan bintange punika bintang Pait.) Apah tigan saking sawatek toyane sami pada pait, tur akeh anake padem ulihan nginem toyane punika, santukan toya punika sampun dados pait. 12 Raris malaekate sane kaping pat ngupin trompetnyane. Tumuli apah tigan saking suryane, apah tigan saking bulane miwah apah tigan saking bintang-bintange keni kagebug, kantos apah tigannyane sami pada dados peteng, mawanan apah tigan rahinane miwah apah tigan wengine nenten polih galang. 13 Raris tiang manggihin miwah miragi wenten paksi garuda makeber tegeh ring ambarane sambilang ipun masuara banter sapuniki: "Sengkala, sengkala! Ambate sengkalan sawatek anake ane nongos di gumine, yen trompet malaekate ane buin tetelu ento bakal kamunyiang!"

Wahyu 9

1 Wus punika malaekate sane kaping lima raris ngupin trompetnyane. Irika tiang manggihin wenten bintang asiki sane sampun ulung saking langite ka jagate. Bintange punika kicen sereg jurang patine. 2 Bintange punika tumuli mukak jurang patine punika, raris wenten andus malepuk medal saking jurang patine punika, tan bina sakadi andus sane medal saking panunjelane sane ageng; surya miwah ambarane dados peteng dedet antuk anduse sane medal saking jurang patine punika. 3 Saking anduse punika raris metu balang sane ngebekin jagate. Balang-balange punika kicen upas sakadi teledu. 4 Balang-balange punika sami pada kapiteketin mangda ipun sampunang ngusakang padang-padange ring jagate miwah saananing entik-entikan wiadin kekayonan. Sane kalugra wantah ngusakang sawatek anak sane tan madaging meteraen Ida Sang Hyang Widi Wasa ring gidatnyane. 5 Balang-balange punika tan kalugra ngamademang jadmane punika. Nanging wantah nyakitin ipun limang sasih suenipun. Sakitnyane pateh sakadi anake sakit gencer teledu. 6 Dikalane punika jadmane punika sami pada ngundang pati, nanging tan prasida kapanggih. Manusane dot padem, nanging patine ngedoh saking ipun. 7 Mungguing rupan balange punika tan bina sakadi kuda tunggangan sajeroning payudan. Ring tenggeknyane wenten sakadi gegelungan mas. Muannyane marupa sakadi muan manusa. 8 Gembalnyane sakadi bok anak eluh, tur giginipune sakadi gigin singane. 9 Tangkahipune katabengin antuk barang sane rupanipun sakadi baju besi, tur suaran kampidipune sakadi suaran kreta perange, sane kakedeng antuk kuda katah, sane ngungsi ka rananggana. 10 Ikuhipune pateh sakadi ikuh teledu, wenten palitnyane. Ikuhnyane punika madaging upas buat nyakitin manusane limang sasih suenipun. 11 Raja sane mrentahang ipun, inggih punika malaekat jurang patine sane dalem punika. Yen manut basa Ibrani dane mapesengan Abadon, tur yen manut basa Yunani dane mapesengan Apolion (pitegesipun pangrusak). 12 Panyengkala sane kapisan sampun lintang, sane mangkin jaga rauh panyengkala malih kekalih. 13 Raris malaekate sane kaping nem ngupin trompetnyane. Irika piragi tiang wenten suara medal saking bucu-bucun genah aturan mase makapatpat, inggih punika genah aturan sane ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa. 14 Suarane punika mabaos ring malaekate sane kaping nem sane ngamel trompet punika, sapuniki: "Elebangja malaekate ane ajaka patpat ane mategul di sisin Tukad Eprate ento." 15 Malaekate makapatpat punika sampun kasediaang buat ngantosang dauh, rahina, sasih miwah taun puniki, buat ngamademang apah tigan saking sawatek manusane. 16 Prajurite sane nunggang kuda wenten satak juta katahipun. Kadi asapunika piragi tiang cacakanipune. 17 Sajeroning sipta jati punika tiang ngantenang sawatek kudane miwah sane nunggang punika, ipun pada nganggen baju besi, wenten sane mawarna barak ngendih kadi geni, wenten sane biru, wenten sane mawarna kuning sakadi welirang. Tenggek kudane sakadi tenggek singa tur saking bungutipune medal geni, andus miwah welirang. 18 Malantaran grubuge puniki, apah tigan saking sawatek manusane padem, inggih punika malantaran geni, andus miwah welirang, sane medal saking bungut kudane punika. 19 Santukan upas kuda-kudane punika magenah ring bungut miwah ring ikuhnyane. Ikuhnyane tan bina sakadi ula; ikuhne punika madaging tenggek, sane gunayang ipun nyengkalen anak. 20 Manusane sane kantun, sane tan padem antuk grubuge punika, tan nyak ngesehin pepinehnyane tur ngutang geginannyane sane sampun-sampun. Ipun tan maren nyumbah roh-roh bebutan, arca-arca sane malakar antuk mas wiadin perak, temaga, batu miwah taru sane tan mrasidayang ngeton, miragi wiadin mamargi. 21 Tur ipun tan nyak kapok saking mamati-mati, ngadokang pangiwa, macecabulan miwah mamaling.

Wahyu 10

1 Tiang tumuli ngatonang satunggiling malaekat sane mawisesa tedun saking suarga. Malaekate punika mabusana mega, ulunnyane kiter antuk biang lalah, maliha prarainnyane tan bina kadi surya, tur cokornyane tan bina sakadi geni. 2 Tangannyane ngamel cakepan alit sane magagah. Cokornyane sane tengen menjekan ring segarane tur sane kiwa menjekan ring jagate. 3 Malaekate punika tumuli makaukan antuk suara sane makuug waluya sakadi suaran singa. Sasampune malaekate punika makaukan, raris krebeke makapepitu punika pada masuara. 4 Sasampune krebeke makapepitu usan masuara, tiang mamanah jaga nulisang indike punika. Nanging gelisan tiang miragi sabda saking suarga sapuniki: "Sekepangja apa ane raosanga teken krebeke ane pepitu ento, tur eda pesan tulisanga!" 5 Irika malaekate sane menjekan ring segarane miwah ring jagate punika, raris ngangkat tangannyane ka langite, 6 dane masumpah masrana nyambat parab Ida Sang Hyang Widi Wasa sane nyeneng salami-laminnya, sane sampun ngardi langite miwah sadagingipun makasami, tur sane sampun ngardi jagat miwah sadagingipun sami miwah sane sampun ngardi segarane miwah sadagingipun makasami, sapuniki baosnyane: "Tusing dadi buin sangkeang! 7 Nanging dikalan malaekate sane kaping pitu ngupin trompetnyane, ditu Ida Sang Hyang Widi Wasa lakar muputang rencanan Idane ane pingit, buka ane suba wecanayang Ida teken paraparekan Idane, nah ento iparanabi." 8 Raris suarane sane sampun piragi tiang saking langite punika mawecana ring tiang, sapuniki: "Kemaja jemak cakepane ane magagah ane di tangan malaekate ane majujuk di pasihe muah di gumine ento!" 9 Irika raris tiang mamargi maranin malaekate punika tur nunas ring dane mangda ledang maicayang cakepane punika ring tiang. Pangandikan danene ring tiang: "Jemakja tur eledja cakepane ento. Di basang kitane cakepane ento bakal marasa pait, nanging di bibih kitane ia marasa manis luir madu." 10 Irika raris tiang ngambil cakepane punika saking tangan sang malaekat, tumuli eled tiang. Yuakti madaging sakadi pangandikan danene: Ring bungut tiange manis sakadi madu rasanipun, nanging sasampune eled tiang, basang tiange marasa pait makilit. 11 Malaekate punika raris ngandika ring tiang: "Kita patut buin midartayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa tekening parabangsane, suku, basa muah teken pararatune."

Wahyu 11

1 Sasampune punika tiang raris kicen gegulak, rupanipun sakadi tungked sane kanggen nyikut, tur kadulurin antuk pangandika: "Bangunja tur sikutja Perhyangan Agunge muah tongos aturane tur petekja anake ane mabakti ditu. 2 Nanging natar Perhyangan Agunge ane di jabaan ento eda barenganga nyikut, sawireh natare ento suba kaserahang pabuat bangsa-bangsane ane tan pa-Widi. Tur bangsane ento lakar nyekjek kota sucine ento petang dasa dadua bulan makelonne. 3 Tur manira bakal ngutus utusan nirane dadua apanga ia pada ngortiang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa sambilanga sedih mapangenan, siu satak nem dasa dina makelonne." 4 Utusane kekalih punika, inggih punika punyan saitun kekalih miwah tatakan lampune kekalih sane magenah ring ayun Panembahan jagate makasami. 5 Yen wenten anak sane mamanah nyakitin dane, saking cangkem danene medal geni, sane kanggen ngeseng meseh-mesehnyane. Tur yen wenten anak sane mamanah nyakitin dane, anake punika pacang padem sakadi punika. 6 Utusane kekalih punika madue kuasa nabengin langite mangda sampunang wenten sabeh sakantun dane midartayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Sang kalih taler madue kuasa jaga ngubah toya-toya anakane dados rah, tur kuasa jaga ngwentenang panyengkala ring jagate antuk pinakit mawarni-warni, manut sakita karep danene. 7 Yening sang kalih sampun puput midartayang sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa, raris satone sane medal saking jurang patine sane dalem punika pacang nyiatin dane. Satone punika pacang ngaonang tur nyedayang dane, 8 tur sawan danene pacang kagenahang ring tengah margine ageng, ring tengah kotane sane ageng, inggih punika kota pecak genah Panembahannyane kapentang ring salibe. Yening anggen pretiwimba, kotane punika kawastanin Sodom wiadin Mesir. 9 Tur jadmane saking sawatek bangsane, sawatek suku-suku, basa miwah soroh-sorohan mabalih sawan danene tigang rahina nanggu aselid suenipun, tur makasami jadmane punika tan pacang nguehin mendem sawan danene punika. 10 Jadmane ring jagate makasami kalintang gargita, ngeniang indik sedan sang kalih. Jadmane sami masuka-sukan tur saling ejotin, santukan nabi sane kekalih punika tansah ngwetuang pakewuh buat sawatek jadmane ring jagate. 11 Sasampune tutug tigang rahina nanggu aselid, raris wenten angsengan sane nguripang saking Ida Sang Hyang Widi Wasa nedunin tur ngrangsukin dane, tur dane raris matangi, sawatek anake sane ngatonang dane, sami pada ajerih pisan. 12 Irika nabine kekalih punika raris mireng suara sane jangih saking suarga, sapuniki: "Maija!" Raris sang kalih munggah ka suarga, kalikub antuk mega. Indike punika kakantenang antuk parameseh danene. 13 Daweg punika ugi jeg wenten linuh ageng pisan, tur apah dasan saking kotane punika uug, jadmane sane padem ulihan linuhe punika wenten pitung tali akehnyane, tur sane tiosan kalintang ajerih, tumuli ngluihang Ida Sang Hyang Widi Wasa ring suarga. 14 Panyengkala sane kaping kalih sampun lintang, nanging cingakinja panyengkala sane kaping tiga, sane digelis jaga rauh. 15 Raris malaekate sane kaping pitu ngupin trompetnyane, irika kapiragi suara jangih saking suarga, sapuniki: "Pamrentahan ring jagate sane mangkin sampun kagamel antuk Ida Sang Panembahan iragane miwah antuk Ida sane sampun kabiseka. Ida pacang ngwengku rat ngantos salami-laminipun." 16 Irika parapanglingsire sane patlikur punika sane malinggih ring singasanannyane suang-suang ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa, sami pada sumungkem tur nyumbah Ida, 17 maduluran atur sapuniki: "Duh Ratu Sang Hyang Widi Wasa Sane Maha Kuasa, sane wenten miwah sane sampun wenten. Titiang matur panyuksma ring Palungguh IRatu, santukan Palungguh IRatu sampun ngagem kakuasan Palungguh IRatu sane ageng, maliha sampun ngawitin mrentah. 18 Sawatek bangsane sane tan pa-Widi pada brangti, santukan panemayan pidukan Palungguh IRatu miwah panemayan tetepasan buat anake sane sampun padem sampun rauh. Sane mangkin panemayan Palungguh IRatu, jaga mapaica pikolih ring parekan, paranabi miwah parakaulan Palungguh IRatu, sane astiti bakti ring Palungguh IRatu, agung alit. Puniki taler panemayan Palungguh IRatu jaga nyirnayang jadmane sane ngrusak jagate. 19 Raris korin Perhyangan Agunge ring suargan menga, tur katon irika peti pasubayan Ida Sang Hyang Widi Wasa sajeroning Perhyangan Agung punika. Raris wenten kilap miwah kerug krebek miwah linuh tur sabeh es bales pisan.

Wahyu 12

1 Tumuli wenten ciri sane tawah ring langite. Inggih punika, wenten anak istri sane mabusana antuk surya, bulane dados pajekjekan cokor danene, tur nganggen gegelungan masoca bintang roras. 2 Anake istri punika mobot jaga ngembasang putra, punika awinane dane masesambatan nandang sakit. 3 Raris wenten ciri tawah sane tiosan ring langite, inggih punika wenten naga ageng, warnannyane barak wayah, tenggekipune pepitu tur matanduk adasa. Tur ring tenggeknyane sane pepitu punika, makasami madaging gegelungan. 4 Antuk ikutnyane, ipun maid apah tigan saking bintang-bintange ring langite tur sabatang ipun ka jagate. Nagane punika tumuli nyeleg ring arepan anake istri sane jaga ngembasang putra punika, praya nyarap okannyane, rikalaning oka punika sampun embas. 5 Raris anake istri punika ngembasang putra lanang, sane jaga mrentah sawatek bangsane antuk tungked besi. Nanging anake alit punika jeg karebut tur kabakta ka ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah ka singasanan Idane. 6 Raris anake istri punika malaib ka tegal melakange, irika dane sampun kasediaang genah antuk Ida Sang Hyang Widi Wasa, mangda dane kapiara irika siu satak nem dasa rahina suenipun. 7 Ring suarga raris wenten perang. Sang Malaekat Mikael sareng wadua balannyane mayuda nglawan nagane punika. Nagane punika taler kasarengin antuk parawadua balannyane. 8 Nanging nagane punika kaon, raris ipun miwah wadua balanipune tan kalugra malih magenah ring suarga. 9 Nagane ageng punika tumuli kasabatang tedun. Ipun pinaka iula tua, sane kawastanin Iblis wiadin Ratun Setan, sane ngranayang sadaging jagate salah ulah. Ipun kasabatang ka jagate, sareng wadua balannyane. 10 Rikala punika piragi tiang wenten suara jangih saking suarga kadi asapuniki: "Ne mangkin karahayuan Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun rauh. Sane mangkin Ida nyinahang kawisesan Idane dados prabu. Sane mangkin Sang Prabu sane janjiang Ida sampun nyinahang kuasan Idane. Santukan ijuru dalih sane nalih semeton-semeton iragane siang dalu ring ayun Widin iragane, sampun kasabatang tedun. 11 Parasemeton iragane punika ngaonang ijuru dalih antuk rah Panak Biri-birine tur antuk kasujatian sane pidartayang ipun. Santukan iparasemeton sampun las ngetohang jiwannyane, ngantos ngraris padem. 12 Duaning punika pada masuka renaja ih suarga miwah sawatek daging suargane makasami. Nanging sengkala pisan jagate miwah segarane. Santukan Ratun Setane sampun tedun ka jagate miwah ka segarane, saha brangtinipune tan sipi-sipi, santukan ipun uning wanengipune sampun nampek." 13 Rikala naga punika uning ring deweknyane sampun kasabatang ka jagate, irika raris ipun nguber anake istri sane ngembasang putra lanang punika. 14 Anake istri punika sampun kicen kampid paksi garuda sane ageng, mangda dane makeber ka genahnyane ring tegal melakange. Ring genahe punika dane kapiara tigang taun atengah suenipun, luput saking panyangsaran iula. 15 Raris ula punika nyimbuhang toya saking bungutipune, sakadi tukad agengne, kaojogang ring anake istri punika, mangda anake istri punika kanyudang antuk toyane punika. 16 Nanging anake istri punika katulungin olih ibu pretiwi. Pretiwine engkag, irika toyane sane medal saking simbuhan iula punika kaisep antuk engkagan pretiwine punika. 17 Nagane punika raris brangti ring anake istri punika, tumuli nyiatin sawatek katurunan anake istri punika, inggih punika sakancan anake sane satinut ring pituduh Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah satia tuu ring kasujatian sane kasinahang antuk Ida Hyang Yesus. 18 Nagane punika raris nyeleg ring sisin segarane.

Wahyu 13

1 Tumuli tiang ngatonang sato asiki medal saking tengah segarane. Satone punika matanduk adasa, tur tenggekipune pepitu. Sabilang tanduknyane madaging gegelungan asiki. Tur ring sabilang tenggeknyane matulis satunggiling wasta kanistan. 2 Satone sane kantenang tiang punika rupanipun tan bina sakadi macan tutul, buntutipune tan bina sakadi buntut beruang, tur bungutipune sakadi bungut singa. Nagane punika ngwehin satone punika kakuatannyane, singasanannyane miwah kakuasannyane sane ageng. 3 Sinalih tunggil tenggekipune punika, rupanipun sakadi naenin matatu, tur tatunnyane punika mayanin dewekipune. Nanging tatu punika sampun was. Sadaging jagate makasami pada angob, tumuli ngiringang satone punika. 4 Anake sami pada nyumbah nagane punika, santukan inaga sampun ngwehin kakuasannyane ring isato punika. Anake sami taler pada nyumbah satone punika sambilang ipun mabaos: "Sapasirake sane mrasidayang matehin satone puniki? Tur sapasirake sane purun nglawan ipun?" 5 Satone punika kalugra ngucapang paindikan-paindikan sane kalintang dursila, tur ipun kalugra maderbe kakuasan petang dasa kalih sasih suenipun. 6 Ipun tumuli ngawitin nganistayang Ida Sang Hyang Widi Wasa, nganistayang parab miwah linggih Idane miwah sawatek daging suargane. 7 Samaliha ipun kalugra buat maperang nglawan sawatek kaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur ngaonang parakaulan Idane punika. Ipun kicen kakuasan mrentah asing-asing suku, golongan, basa miwah bangsa. 8 Tur sawatek manusane ring jagate makasami pacang nyumbah ipun. Inggih punika sawatek anake sane wastannyane tan kasuratang saking pangawit jagate, ring cakepan sane mamuat wastan anake sane molih urip druen Panak Biri-birine sane sampun matampah punika. 9 Duaning punika, yen semeton madue karna, mangda semeton mirengang. 10 Sang sane sampun kapastiang pacang kejuk, ipun jaga kejuk; sang sane kapastiang pacang kapademang antuk pedang, ipun jaga kapademang antuk pedang. Sane pinih buat iriki inggih punika kapagehan miwah kapracayan parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 11 Tumuli kantenang tiang wenten sato lianan malih asiki medal saking jagate. Ipun matanduk sakadi tanduk Panak Biri-birine, tur ipun mabaos sakadi naga. 12 Ipun ngunayang kakuasan satone sane kaping pisan punika ring arepannyane. Ipun mamaksa sawatek daging jagate mangda nyumbah satone sane pangawit punika, sane tatunnyane sampun was. 13 Ipun ngwentenang praciri-praciri sane ageng, minakadi geni tedunang ipun saking langite ka jagate ring arepan anake akeh. 14 Ipun ngapus sakancan anake sane urip ring jagate masrana praciri-praciri sane kalugra ipun ngwentenang ring arepan satone sane pangawit punika. Tur ipun mrentahang anake sane wenten ring jagate mangda ngardi arca buat ngluihang satone sane sampun katatunin antuk pedang, nanging ipun kantun urip. 15 Satone sane kaping kalih puniki taler kalugra buat ngidupang arcan satone punika kantos arcane punika uning mabaos, tur ngamademang sawatek jadmane sane tan nyak nyumbah ipun. 16 Satone punika maksa anake sami, agung alit, sugih tiwas, parekan wiadin tan, mangda sami madaging pinget ring tangannyane tengen miwah ring gidatnyane. 17 Tan wenten anak sane dados matetumbasan wiadin madolan sajawining anak sane sampun nganggen pinget, inggih punika wastan satone punika wiadin wilangan wastannyane. 18 Sane pinih penting iriki, inggih punika kawicaksanan. Sapasiraja sane wicaksana, ipun mrasidayang ngresep ring piteges wilangan satone punika. Santukan wilangan satone punika marupa wilangan jadma adiri, tur wilanganipune inggih punika tigang atak nem dasa nem.

Wahyu 14

1 Raris kantenang tiang Panak Biri-birine ngadeg ring Bukit Sion kasarengin antuk anak satus petang dasa patpat tali akehipun, sane ring gidatipune sami matulis parab Panak Biri-birine miwah Ajin Idane. 2 Tiang miragi wenten suara saking ambarane sakadi grudugan blabar agung miwah sakadi kerugan krebeke sane ageng. Samaliha suara sane piragi tiang punika tan bina sakadi suaran rebab sane sedek kasuarayang antuk juru rebabe. 3 Anake 144.000 punika sami pada majujuk marep ka singasanane miwah satone patpat miwah parapanglingsire. Ipun sareng sami pada ngidungang kidung anyar, sane wantah ipun, inggih punika anake sane sampun karahayuang saking jagate, mrasidayang mlajahin kidunge punika. 4 Anake punika, anak sane suci, santukan ipun pada nyukla brahmacari. Dadosipun anake punika sami truna genten. Anake punika tansah ngiringang Panak Biri-birine ring salampah lakun Idane. Anake punika karahayuang saking pantaran manusane pinaka dados aturan sane pangawit buat Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah Panak Biri-birine punika. 5 Tur anake punika tan naenin mobab, ipun sami tan paceda. 6 Wenten malih kantenang tiang malaekat tiosan asiki, makeber tegeh ring langite, tur dane ngamel Cakepan Orti Rahayune sane langgeng, sane jaga kaortiang ring sawatek manusane ring jagate, miwah ring parabangsane sami miwah buat parasuku miwah ring sakancan basa. 7 Tur dane ngandika antuk suara sane jangih sapuniki: "Pada takutja teken Ida Sang Hyang Widi Wasa tur luihangja Ida, sawireh suba teka panemayan Idane nepasin manusane. Sungsung sumbahja Ida ane suba ngardi langit lan gumi muah pasihe tur sawatek yeh anakane!" 8 Tumuli wenten malaekat tiosan, inggih punika malaekat sane kaping kalih, ngiringang malaekate sane dumunan tur mabaos: "Suba uug, suba uug Babele, kotane ane gede ento, ane suba ngranayang sawatek bangsane punyah aji anggur muah ngulurin keneh aji macecabulan!" 9 Malih wenten malaekat tiosan, sane kaping tiga, ngiring malaekate kekalih iwau, tur ngandika antuk suara jangih: "Nyenja ane nyumbah satone ento muah arcannyane, tur di gidatne wiadin di limanne misi pinget, 10 anake ento bakal kicen nginem anggur pidukan Ida Sang Hyang Widi Wasa, ane suba kasediang di lumur pidukan Idane. Anake ento bakal kasakitin baan api muah welirang di ajeng paramalaekate ane suci muah di ajeng Panak Biri-birine. 11 Andus apine ane kanggon nyakitin ia tansah menek salawas-lawasnya. Peteng lemah anake ento kasakitin ditu, nah ento sawatek anake ane nyumbah sato wiadin arcan satone ento muah sawatek anake ane misi pinget adan satone ento." 12 Sane pinih buat iriki, inggih punika mangda parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa pageh nglaksanayang pituduh Idane tur pageh pracaya ring Ida Hyang Yesus. 13 Malih tiang miragi suara saking suarga sapuniki: "Tulisangja kene! Bagia anake ane mati sajeroning ia ngaturang ayah teken Ida Sang Panembahan, ngawit uli dinane ene!" Ngandika Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa: "Saja pesan buka keto! Anake ento bakal mangsegan uli katuyuhannyane, sawireh sawatek pikolih ayah-ayahannyane marengin anake ento." 14 Malih wenten kantenang tiang, inggih punika wenten mega putih. Ring megane punika katon wenten Anak malinggih, marupa sakadi Putraning Manusa. Ring duur Idane nganggen gegelungan mas tur ring tangan Idane ngamel arit sane mangan pisan. 15 Raris wenten malaekat tios, medal saking Perhyangan Agung. Malaekate punika majeritan antuk suara sane jangih ring Anake sane malinggih ring megane punika sapuniki: "Ne mangkin durusang ngampung antuk arit druene, santukan sampun masanipun, sarehning pantune ring jagate sampun kuning!" 16 Irika raris Ida, sane malinggih ring megane punika tumuli ngamengang arit Idane ka jagate, tur sakancan tetanduran ring jagate kanyi. 17 Raris wenten malaekat tiosan medal saking Perhyangan Agunge ring suarga, taler makta arit sane mangan. 18 Wenten malih malaekat tiosan rauh saking genah aturane. Malaekate puniki madue kuasa mrentah geni tur dane mageluran ring malaekate sane makta arit mangan punika sapuniki: "Durusang amengang arit druene sane mangan punika tur anggetja woh anggure ring jagate santukan sampun pada nasak wohipune!" 19 Raris malaekate punika ngamengang aritnyane ka jagate, tur ngangget woh anggure ring jagate tumuli kasabatang ka genah pameresan anggure sane ageng, inggih punika bebendun Ida Sang Hyang Widi Wasa. 20 Tur buah-buah anggure kaperes ring pameresane sane ring jabaan kotane, tur saking pameresane punika medal rah sakadi blabar embahanipun kantos tigang atus kilometer dohnyane.

Wahyu 15

1 Malih tiang ngantenang praciri ageng tur tawah ring langite. Inggih punika wenten malaekat pepitu ngagem panyengkala sane pamuput, pepitu akehipun, tur punika bebendun Ida Sang Hyang Widi Wasa sane ka pamuput. 2 Raris wenten kantenang tiang rerupan sane rupanipun sakadi segara kaca madukan geni, tur ring tepinnya kantenang tiang wenten anak majujuk sane pada ngagem rebab paican Ida Sang Hyang Widi Wasa. Jadmane punika sami sampun ngaonang satone miwah anake sane mapinget wilangan sato punika. 3 Anake punika sami ngidungang kakidungan Dane Musa, parekan Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah kakidungan Panak Biri-birine, sapuniki: "Duh Ratu Sang Panembahan, Ida Sang Hyang Widi Wasa, Sang Maha Kuasa, ambate agung miwah tawah sawatek pakaryan Palungguh IRatu. Duh Ratu Prabun saluiring bangsane, saluiring margin Palungguh IRatu sami adil tur patut. 4 Duh Ratu Sang Panembahan, sapasirake pacang purun ring Palungguh IRatu, sane tan pacang ngluihang parab Palungguh IRatu? Santukan wantah Palungguh IRatu kewanten sane maraga suci. Sawatek bangsane pacang rauh tur sumungkem nyumbah nyungsung Palungguh IRatu, santukan sampun sinah, mungguing pakaryan Palungguh IRatu punika yuakti patut tur adil." 5 Sasampune punika tiang raris manggihin anak ngampakang Perhyangan Agunge ring suargan, sane madaging gedong linggih Ida Sang Hyang Widi Wasa. 6 Irika malaekate pepitu sane makta panyengkalane pepitu punika medal saking Perhyangan Agunge, mapangangge kasa putih sentak kelep-kelep, tur ring dadannyane kabedbed antuk pepetet mas. 7 Tur sinalih tunggal saking satone sane patpat punika ngaturang ring malaekate pepitu iwau bokor mas pepitu sane sampun ebek madaging pidukan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane nyeneng salami-laminnya. 8 Perhyangan Agunge kabekin antuk andus kaluihan miwah kawisesan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Tan wenten anak sane mrasidayang ngranjing ka Perhyangan Agung, sadurung puput panyengkala punika kabakta medal antuk malaekate pepitu punika.

Wahyu 16

1 Tumuli tiang miragi suara saking tengah Perhyangan Agunge mabaos ring malaekate pepitu punika sapuniki: "Kema jani breokang bokore makapepitu ane misi bebendun Ida Sang Hyang Widi Wasa ka gumine." 2 Malaekate sane kaping pisan raris mamargi tur mreokang bokornyane ka jagate. Irika sawatek anake sane madaging pinget satone punika tur nyumbah arcannyane, sami keni gering busul pakeplugplug raat pisan. 3 Malaekate sane kaping kalih raris mreokang bokornyane ka segarane. Irika toyan segarane magentos dados rah sakadi rah anake padem, tur sawatek sane urip ring segarane sami padem. 4 Malaekate sane kaping tiga raris mreokang bokornyane ka tukad-tukade miwah ka toya anakane, mawastu toyane sami magentos dados rah. 5 Raris piragi tiang malaekate sane kawenangang ngereh toyane punika mabaos sapuniki: "Sayuakti Palungguh IRatu maraga adil, sane maraga maha suci, sane wenten mangkin miwah sane riin taler wenten, sane sampun nibakang pasisipe puniki! 6 Santukan anake punika sami sampun ngamademang parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah paranabine, punika awinan Palungguh IRatu ngicen ipun nginum rah. Ipun muponin woh pakardinipune!" 7 Raris piragi tiang wenten suara saking genah aturane sapuniki: "Duh Ratu Panembahan, Sang Hyang Widi Wasa Sane Maha Kuasa, sakancan tetepasan Palungguh IRatu yuakti adil!" 8 Malaekate sane kaping pat raris mreokang bokornyane ring suryane, tur suryane kicen kuasa buat ngeseng manusane antuk panesnyane sane kadi geni. 9 Manusane sami kageseng antuk panes genine sane ngarab-arab. Nanging ipun sayan nganistayang parab Ida Sang Hyang Widi Wasa sane ngwisesain panyengkala punika. Ipun tan nyak ngutang dosa-dosannyane miwah ngluihang kagungan Ida Sang Hyang Widi Wasa. 10 Raris malaekate sane kaping lima mreokang bokornyane ring singasanan satone punika. Kaprabon satone punika raris kalikub antuk peteng dedet, tur jadmane pada ngugut layahnyane ulihan ipun naenang sakit. 11 Tur ulihan sakit miwah ulihan busulipune, anake punika sami pada nganistayang Ida Sang Hyang Widi Wasa sane malingga ring suarga. Nanging ipun tan pisan nyak ngutang tingkah solahnyane sane corah. 12 Raris malaekate sane kaping nem mreokang bokornyane ring tukade sane ageng pisan, inggih punika Tukad Eprat. Toyane raris nyat tur tukade tuh, mangdane wenten margi buat pararatune sane jaga rauh saking jagate kangin. 13 Raris kantenang tiang saking bungut nagane miwah saking bungut satone tur saking bibih nabine sane palsu wenten medal roh jaat tetiga, rupanipun sakadi katak. 14 Roh-roh punika sami roh setan-setan sane ngadakang paindikan-paindikan sane tawah-tawah. Roh-rohe punika raris mamargi ngrereh tur munduhang sawatek pararatune ring jagate sami, buat mayuda nglawan Ida Sang Panembahan ring rahinane sane ageng, inggih punika Rahinan Ida Sang Hyang Widi Wasa Sane Maha Kuasa. 15 "Padingehangja! Ulun bakal teka buka tekan malinge. Bagia anake ane setata yatna tur inget teken panganggonne, apanga eda kanti malalung ia majalan tur kagaenang kimud di arepan anake liu!" 16 Raris roh-roh punika munduhang pararatune ring satunggiling genah sane turah basa Ibrani mawasta Harmagedon. 17 Irika malaekate sane kaping pitu raris mreokang bokornyane ring ambarane. Raris saking singasanane sane ring Perhyangan Agung punika wenten suara jangih sapuniki: "Suba pragat!" 18 Tumuli makebiar kilape tur kerug krebek magrudugan tur wenten linuh magenjongan. Saking pangawitipun wenten jadma ring jagate, durung naenin wenten linuh amunika agengipun. Punika linuh sane pinih ageng. 19 Irika kotane sane ageng punika engkag, belah dados tetiga. Tur kota-kotan sawatek bangsane sami pada uug. Irika Ida Sang Hyang Widi Wasa eling ring kota Babele sane ageng punika. Kotane punika tumuli kicen nginum saking lumur sane bek madaging anggur bebendun Idane. 20 Pulo-pulone sami ical musna, tur gunung-gununge sami sampun sirna. 21 Sabeh es sane ageng sane bobotipun kantos seket kilo, ulung saking langite nepen manusane. Tur manusane nganistayang Ida Sang Hyang Widi Wasa uli krana sabeh es sane ngranayang sengkala punika, santukan panyengkalane punika ageng pisan.

Wahyu 17

1 Raris sinalih tunggal saking malaekate sane pepitu, sane makta bokor pepitu punika maranin tiang tur ngandika sapuniki: "Maija, manira bakal matujuhang teken kita unduk tetepasan ane bakal katibakang teken sundele ane agung, nah ento kotane ane kawangun di tongos ane liu tukadne. 2 Sawatek pararatune di gumine suba pada taen mamitra ngajak ia, tur sawatek isin gumine suba pada punyah baana teken anggur cecabulane." 3 Tiang raris karangsukin antuk Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, tur malaekate punika tumuli ngajak tiang ka tegal melakange. Irika tiang ngantenang anak luh adiri negakin sato barak, sane awakipune bek matulis wasta kanistan. Satone punika matenggek pepitu tur matanduk adasa. 4 Anake eluh punika nganggen pangangge mawarna ungu lan jingga sane masulam antuk mas miwah sesocan lan mutiara. Ring limannyane wenten bokor mas ebek madaging kadurakan, kacemeran, pinaka woh cecabulanipune. 5 Tur ring gidatnyane matulis wasta sane pingit: "Babel ane gede, memen sawatek sundele muah inan kadurakan gumine." 6 Tur tiang manggihin anake eluh punika sedeng punyah, inggih punika punyah antuk rah parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah rah sawatek anake sane kapademang malantaran astiti baktinnyane ring Ida Hyang Yesus. Dawege tiang ngatonang anake luh punika, tiang marasa angob pisan. 7 Irika malaekate punika mataken ring tiang: "Apa kranane kita angob? Manira bakal ngorahang teken kita rahasian anake luh ento muah rahasian satone ane tegakina ento, nah ento satone ane matenggek pepitu muah matanduk adasa. 8 Mungguing satone ane suba tepukin kita ento, suba taen laad ada, nanging jani suba tusing ada, ia bakal pesu uli bangbange ane dalem, tur ia bakal kasirnayang. Anake ane idup di gumine, nah ento sawatek anake ane tusing macatet adanne di cakepan ane mamuat adan anake ane maan idup, ngawit uli satonden gumine ene kaadakang, ia bakal angob dikalane ia nepukin mungguing satone ento suba laad ada, nanging jani suba tusing ada, sakewala ia lakar buin ngenah. 9 Ane perlu jani, nah ento pepinehe ane wicaksana! Mungguing tenggeke ane pepitu ento, nah ento gununge pepitu tongos anake luh negak. Tenggeke pepitu ento masih mapiteges pararatune pepitu. 10 Ane lelima suba tusing enu, ane abesik jani enu tur ane abesik ento tonden ada. Tur yening ada, tuuhne tuah akesep pesan. 11 Tur satone ane laadne ada ento, nanging ane jani suba tusing ada, nah ento pararatune ane kaping kutus, nanging dadi salah tunggal uli ane pepitu ento, tur ia bakal kasirnayang. 12 Tanduke ane adasa, ane suba tepukin kita ento, ento pararatu ane adasa, ane tonden madeg ratu, nanging ia ajaka makejang lakar kicen madeg ratu ajam, bareng-bareng ajak satone ento. 13 Pararatune ento suba saigum nyerahang kakuatan muah kakuasannyane teken satone ento. 14 Pararatune ento suba pada yatna bakal maperang nglawan Panak Biri-birine ento. Nanging Panak Biri-birine kairingang baan anake ane suba kesengin, kapilih tur satia tuu teken Ida, lakar menang, sawireh Panak Biri-birine ento Agunging paraagunge muah Ratuning pararatune." 15 Malih malaekate punika mabaos ring tiang sapuniki: "Sawatek yehe ane tepukin kita, ane tongosina baan sundele ento, nah ento parabangsa, rakyat, suku muah basa. 16 Tanduke ane adasa ane suba tepukin kita ento muah satone ento, ia lakar geting teken sundele ento. Sundele ento bakal busbusina makaukud kanti malalung, tur isinne bakal amaha teken burone ento, suud keto laut tunjela baan api. 17 Sawireh Ida Sang Hyang Widi Wasa suba nyelubin atin pararatune ento apanga saguluk nglaksanayang pakarsan Idane, tur apanga ia pada nyerahang kakuasannyane teken burone ento, kanti teka masan sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa kategepang. 18 Anake eluh ane suba tepukin kita ento singja len, nah ento kotane ane gede ane ngereh sawatek pararatune di gumine."

Wahyu 18

1 Sasampune punika tiang ngantenang malaekat adiri tumurun saking suarga. Malaekate punika madue kuasa ageng, tur jagate ngantos galang kasunarin antuk kaluihannyane. 2 Malaekate punika raris ngelur kadi sapuniki: "Suba uug, suba uug Babele, kotane ane gede ento, tur jani suba dadi tongos bebutan muah tongos pengkeban saananing roh-rohe ane cemer, muah sawatek kedis-kedise ane jelek-jelek ane kagetingin, makejang masebun ditu. 3 Sawireh sawatek bangsane makejang suba pada nginem anggur indria cecabulannyane, tur pararatune di gumine suba pada mamitra ajaka ia. Muah sudagare di gumine suba pada sugih ulihan ngulurin indriannyane ento." 4 Raris tiang miragi wenten suara sane lianan saking suarga sapuniki: "Magedija, ih sawatek kaulan Ulun, magedija uli sig iane apanga eda kita kanti milu ngae dosa buka dosan iane, tur apanga kita eda kanti milu kena pasisipne. 5 Sawireh dosa-dosanne suba madugdug kanti neked ka langite, tur Ida Sang Hyang Widi Wasa singja lali teken kacorahannyane. 6 Jani walesja teken ia patuhang buka pagaennyane marep teken kita, baang ia tikel ping pindo manut teken pagaennyane. Isinin gelase aji inum-inuman ane tikel ping pindo buketne, imbangang teken inum-inumane ane sediaanga buat kita. 7 Jani sakitin ia aji panyangsara muah kaduhkitan; asah amun kaliangan muah idup masuka-sukan ane suba puponina. Sawireh ia mapineh kene: 'Jani idewek madeg raja putri, idewek tusingja balu, buina idewek tusing taen kaduhkitan.' 8 Ento krana ia bakal nemu sengkala sajeroning awai, nah ento grubug, kaduhkitan muah sayah ane gede. Ia lakar katunjel, sawireh Ida Sang Hyang Widi Wasa ane nepasin ia ento maraga maha kuasa." 9 Pararatune ring jagate sane mamitra miwah masuka-sukan sarengipun, pacang pada matetangisan miwah pada masesambatan rikalane pada nyingak andus gumine sane muunang punika. 10 Pararatune punika pacang nonton saking doh kabatek antuk ajerih ring sangsaranipune tur mabaos sapuniki: "Aduh, sengkala gede ragane ih kota ane gede, kota Babel ane kukuh. Pasisip Ida Sang Hyang Widi Wasa buat ragane suba kalaksanayang sajeroning ajam!" 11 Parasudagare ring jagate sami pada ngeling tur pada sedih mangenang ipun, santukan tan wenten anak sane jaga numbas barang-barangipune. 12 Inggih punika barang-barang mas wiadin perak, sesocan miwah mutiara, wastra lenen sane alus miwah wastra tangi, sutra miwah wastra sane mawarna barak, barang-barang sane malakar antuk taru sane becik mawarni-warni, saluiring barang sane malakar antuk danta miwah antuk taru mael-mael, sane malakar antuk temaga, antuk besi miwah antuk batu marmer, 13 babakan kayu manis miwah anget-angetan, wewangen, mur miwah menyan; anggur, minyak, tepung miwah gandum; lembu miwah biri-biri; kuda miwah kreta; roang tatadan miwah jiwan manusa. 14 Parasudagare punika mabaos ring ipun sapuniki: "Sawatek barang-barang ane melah ane demenin ragane suba ilang, tur sawatek kasugihan muah kajegegan ragane masih suba ilang, tur tusing bakal buin tepukin ragane!" 15 Parasudagare sane sampun sugih uli krana madolan ring kotane punika, pacang majujuk saking doh, santukan ajerih ring sangsaranipune. Ipun pacang ngeling masesambatan 16 sapuniki baosne: "Aduh sengkala pesan ragane ih kota gede, kota ane nganggo kamben alus, kamben tangi muah barak, ane mapayas aji mas-masan, sesocan lan mutiara! 17 Sawireh sajeroning ajam kasugihan ane amonto suba sirna!" Tur sawatek juragan kapale miwah panumpangnyane, napi malih paraburuhe ring kapale miwah sawatek anake sane geginannyane ngrereh pangupa jiwa ring segarane, sami pada majujuk saking doh, 18 rikala ngeton andus genine sane muunang kotane punika, sami pada pagelur mabaos sapuniki: "Tusing taen ada kota ane buka kene gedenne!" 19 Anake punika sami pada mebehang abu ring sirahne tur pada jerit-jerit ngeling sambilang ipun masesambatan sapuniki: "Aduh, sengkala! Sengkala kotane ane gede ento, kota ane ngranayang sawatek anake ane ngelah kapal di pasihe makejang suba dadi sugih uli krana kasugihannyane. Tur sajeroning ajam ia jani kasirnayang!" 20 Malantaran uugnyane punika, masuka renaja inggih paradaging suargane! Pada masuka renaja parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah parautusan miwah paranabine! Santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa sampun nyisipang ipun uli krana pakardinipune marep ring ragane. 21 Raris wenten malaekat sane siteng adiri. Malaekate punika raris ngosong batu, ageng batune sawatara kadi batu pangilesane, raris entung ipun ka segarane, tur kadulurin antuk baos sapuniki: "Patuh buka batune ento, keto masih kota Babele ane gede ento lakar kasabatang tuun sangetanga pesan, kanti tusing taen buin katepukin. 22 Buina munyin rebabe lan munyin juru kidunge, aketo masih munyin sulinge muah munyin trompete tusing bakal madingehan buin di tengah kotane ento. Aketo masih tusing ada buin anak ane magarapan ditu. Tur munyin batu pangilesane masih tusing madingehan buin di kotane ento. 23 Tusing taen buin lakar ada cayan lampu ditu tur munyin panganten luh wiadin muani masih tusing madingehan di kotane ento. Sawireh sudagar ibane kuasa pesan di gumine makejang, tur malantaran kasaktian ibane, iba ngranayang parabangsane makejang pada paling." 24 Kota Babele punika sampun kasisipang uli krana rah paranabi miwah rah parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane kapanggih ring kotane iriki; inggih punika rah sakancan anake sane sampun kapademang ring jagate puniki.

Wahyu 19

1 Sasampune punika wenten piragi tiang suara banter, sakadi suaran anak sareng akeh ring suargan, sapuniki baosne: "Pujija Ida Sang Hyang Widi Wasa! Karahayuan, kaluuran muah kakuasan ada sig Widin iragane, 2 sawireh tetepasan Idane saja patut muah adil. Ida suba nyisipang sundele ane agung ento ane ngusakang gumine aji cabulne. Ida suba nyisipang ia, sawireh ia suba ngamatiang parekan-parekan Idane." 3 Malih apisan piragi tiang anake punika mabaos: "Pujija Ida Sang Hyang Widi Wasa! Andus kotane ane gede ane suba katunjel ento malepuk tan papegatan kantos salawas-lawasne!" 4 Irika parapanglingsire sane patlikur punika sasarengan ring satone patpat punika sumungkem tur nyumbah Ida Sang Hyang Widi Wasa sane malinggih ring singasanane, saha kadulurin atur: "Amin, pujija Ida Sang Hyang Widi Wasa!" 5 Saking singasanane punika raris wenten suara sapuniki: "Pujija Widin iragane, ih sawatek parakaulan Idane muah sawatek anake ane nyungsung Ida, cerik kelih, tua bajang!" 6 Raris piragi tiang wenten suara sakadi suaran jadma akeh, sakadi kuugan blabar wiadin sakadi kerugan krebek sane ageng sapuniki: "Pujija Ida Sang Hyang Widi Wasa. Sawireh Ida Sang Panembahan, Widin iragane Ane Maha Kuasa, suba jumeneng Nata! 7 Jalanja pada masuka rena masuryak-suryak! Pujija kagungan Idane! Sawireh rahina pabuncingan Panak Biri-birine suba teka, tur pangantene istri suba tragia. 8 Pangantene istri ento suba kabusanain wastra alus, putih tur makilap!" (Wastra alusne ento, pinaka laksana ane patut uli parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa.) 9 Malaekate punika raris ngandika ring tiang sapuniki: "Suratangja kene: 'Bagia anake ane kaundang ka karya pabuncingan Panak Biri-birine.'" Malih malaekate punika ngandika: "Ene sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa ane sujati." 10 Irika tiang sumungkem nyumbah ring ajeng cokor malaekate punika. Nanging sang malaekat punika mabaos ring tiang sapuniki: "Edaja keto! Sawireh manira masih parekan, patuh teken kita muah patuh teken nyama-nyamaan kitane ane ngagem kasujatian ane kasinahang baan Ida Hyang Yesus. Sumbahja Ida Sang Hyang Widi Wasa. Sawireh kasujatian ane kasinahang baan Ida Hyang Yesus, ento masih ane ngwisikin paranabine!" 11 Tumuli tiang ngeton suarga menga, tur wenten kuda seta. Sane nglinggihin kuda seta punika mapesengan: "Sang Satia Tuu tur Sujati". Ida setata adil sajeroning nibakang tetepasan miwah nglaksanayang paperangan. 12 Panyingakan Idane tan bina kadi genine endih tur ring prabun Idane madaging makudang-kudang gegelungan. Ida madue parab sane matulis ring ragan Idane, inggih punika satunggiling parab, sane tan wenten anak sane uning, sajawining Ida ngraga. 13 Ida mabusana jubah, sane bek madaging rah. 14 Tur sawatek wadua balane punika sami pada nglinggihin kuda seta tur mapangangge sarwa petak malakar antuk kasa. 15 Saking cangkem Idane metu pedang mangan pisan sane kanggen ngaonang sawatek parabangsane. Tur Ida pacang mrentah bangsa-bangsane punika antuk tungked besi. Samaliha Ida pacang meres anggur ring genah pameresan anggure, inggih punika bebendun Ida Sang Hyang Widi Wasa Sane Maha Kuasa. 16 Ring jubah Idane miwah ring cokor Idane, madaging tulisan parab, inggih punika: "Ratuning sawatek pararatu, miwah Agunging paraagunge". 17 Raris tiang manggihin malaekat adiri nyeleg ring suryane. Malaekate punika ngaukin sawatek paksine ring ambarane antuk suara sane jangih sapuniki: "Maija pada mapunduh dini bareng-bareng mapesta, nunas bujanan Ida Sang Hyang Widi Wasa, ane gede! 18 Maija pada ngamah isin pararatune muah isin sawatek parasenapatine muah isin sawatek prajurite muah isin sawatek jarane muah sawatek isin anake ane negakin jarane ento muah isin jlemane makejang, cerik kelih, tua bajang, anak ane merdeka wiadin roang tatadan!" 19 Raris tiang manggihin satone punika sareng ring pararatune ring jagate, kairing antuk paraprajuritnyane sampun pada mapunduh, yatna jaga maperang nglawan Anake sane nglinggihin kuda punika miwah prajurit Idane. 20 Irika satone punika keni kejuk, asapunika taler nabine sane palsu punika, pangiring satone punika, sane sampun ngwentenang praciri-praciri ring arepannyane, (malantaran praciri-pracirine punika ipun sampun ngranayang pepineh anake sane sampun nampi pinget saking satone punika miwah sampun nyumbah arcannyane sami pada paling). Sato miwah nabine punika makakalih kasabatang idup-idup ka segara genine sane endih murub madaging welirang. 21 Wadua balanipune sami kapademang antuk pedang, sane medal saking cangkem Anake sane nglinggihin kuda punika; tur pada paksi-paksine betek neda bangkenipune.

Wahyu 20

1 Raris tiang ngantenang malaekat adiri tedun saking suarga makta sereg bangbange sane dalem miwah ante agulung. 2 Malaekate punika raris ngejuk naga, ulane sane tua, inggih punika, Iblis wiadin Ratun Setane tur kategul siu taun suenipun. 3 Setane punika raris kasabatang ka bangbange sane dalem tumuli kakancing tur kasegel tekepnyane, mangda I Setan nenten mrasidayang malingang pepineh bangsa-bangsane, sadurung jangkep siu taun punika. Sasampune langkung siu taun punika, ipun raris malih kaelebang wantah ajebos. 4 Irika tiang manggihin singasana-singasana miwah watek anake sane malinggih irika. Watek anake punika kicen kuasa buat nibakang tetepasan. Taler kantenang tiang jiwa-jiwan anake sane kapunggal sirahne uli krana ipun nglumbrahang kasujatian sane kasinahang antuk Ida Hyang Yesus miwah sabdan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Anake punika sampun tan nyak nyumbah satone miwah arcan satone punika tur sane gidat miwah tangannyane tan madaging pinget satone punika. Anake punika urip malih tur mrentah dados ratu sareng-sareng ring Ida Hyang Yesus Kristus siu taun suenipun. 5 (Nanging anake sane sampun padem tiosan tan katangiang sadurung puput siu taune punika.) Puniki indik anake padem kauripang sane kaping pisan. 6 Bagia tur kamertanin pisan anake sane sareng-sareng kauripang rikala anake padem kauripang sane kapisan puniki. Santukan sang pati sampun tan malih mrentah ipun kantos ipun tan pacang padem rikala rauh pademe sane kaping kalih. Ipun jaga dados parapinandita ring ayun Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah ring ayun Ida Sang Kristus, tur ipun jaga mrentah sareng-sareng ring Ida siu taun suenipun. 7 Tur sasampune puput masa siu taune punika, Ratun Setane jaga kalebang malih saking pangkengnyane. 8 Ipun pacang ngrereh sawatek bangsane ring jagate, pacang sliwegang ipun pepinehnyane, inggih punika Gog miwah Magog. Setane punika pacang ngumpulang parabangsane punika buat maperang, tur cacakanipune tan bina sakadi biase ring pasisi akehipun. 9 Ipun sumebar ngebekin jagate, raris ngiter genah pamuspan parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah kota sane asihin Ida punika. Nanging saking ambarane raris wenten geni ngeseng anake punika makasami. 10 Raris Ratun Setane sane ngapus anake punika, kasabatang ka segara genine sane bek madaging welirang, inggih punika ring genah sato miwah nabi palsune, tur ipun kasangsarain irika rahina wengi salami-laminnya. 11 Tumuli tiang manggihin singasana sane ageng mawarna petak miwah Ida sane malinggih irika. Langit miwah jagate jeg sirna saking ajeng Idane tur tan kapanggih malih. 12 Tur tiang manggihin anake sane sampun padem, agung alit pada nangkil ring ajeng singasana punika. Raris cakepane sami kagagah. Taler wenten cakepan sane tiosan kagagah, inggih punika cakepan sane mamuat wastan anake sane molih urip. Irika anake sane sampun padem pada katepasin manut ring pakardinnyane suang-suang, manut sakadi sane sampun kasuratang ring cakepane puniki. 13 Segarane raris ngaturang sawatek anake sane padem ring segara. Sang pati miwah pati lokane taler ngaturang sakancan anake sane raksa ipun. Makasami jadmane punika katepasin manut pakardinnyane suang-suang. 14 Irika sang pati miwah pati lokane kasabatang ka segara genine. (Segara geni punika, inggih punika padem sane kaping kalih.) 15 Tur sawatek jadmane sane wastannyane tan munggah ring cakepan sane mamuat wastan anake sane molih urip, ipun kasabatang ka segara genine punika.

Wahyu 21

1 Raris tiang manggihin langit miwah jagat sane anyar. Langit miwah jagate sane pangawit punika sampun sirna, tur segarane taler sirna. 2 Raris panggihin tiang kotane sane suci punika, inggih punika Yerusalem sane anyar, tumurun saking suarga, saking Ida Sang Hyang Widi Wasa, mapayas luir kadi panganten istri sane meseh buat matemu ring rabinnyane. 3 Tumuli piragi tiang suara sane jangih saking singasanane punika sapuniki: "Jani purin Ida Sang Hyang Widi Wasa suba ada di pantaran manusane. Ida ledang nyarengin imanusa, tur ia dadi kaulan Idane. Ida Sang Hyang Widi Wasa ngraga lakar nyarengin ia, tur Ida dadi Widinnyane. 4 Ida lakar ngusap sakancan yeh paningalannyane. Sang pati suba tusingja enu. Tusing enu ada kaduhkitan, eling wiadin sakit. Sawatek paundukan ane lawas suba sirna." 5 Raris Ida sane malinggih ring singasanane punika tumuli mawecana: "Ane jani Ulun ngadakang sakancan ane ada, dadi anyar." Ida malih nglanturang mawecana: "Suratangja ene, sawireh sabdane ene sujati tur patut kagugu." 6 Wecanan Idane ring tiang: "Makejang suba kasidan. Ulun ene maraga Alpa muah Omega, ane maraga Pangawit muah ane dadi Panyuud. Anake ane bedak bakal baang Ulun nginem yeh sakama-kama uli empul yehe ane ngidupang. 7 Nyenja ane menang, ia bakal muponin unduke ene makejang. Ulun bakal dadi Widinnyane muah ia dadi putran Ulune. 8 Nanging anake ane getap, anake ane tuara pracaya, anake ane demen ngapus, anake ane demen ngamatiang, anake ane demen macecabulan, anake ane demen ngiwa, ane nyumbah arca-arca muah sawatek anake ane demen mobab, anake ento makejang bakal nampi dumannyane di pasih api muah welirange ane tan mari endih murub, nah ento mati ane kaping pindo." 9 Raris wenten malaekat adiri saking pantaran malaekate sane pepitu, sane ngamel bokore sane pepitu, sane madaging pitung panyengkala sane pamuput, ngrauhin tiang tur ngandika sapuniki: "Maija, manira lakar matujuhang teken kita pangantene istri, pepacangan Panak Biri-birine." 10 Raris tiang karangsukin olih Roh Ida Sang Hyang Widi Wasa, tumuli sang malaekat makta tiang ka duur gununge sane tegeh pisan. Sang malaekat matujuhang ring tiang kota Yerusalem, inggih punika kotane sane suci punika, tumurun saking suarga, saking Ida Sang Hyang Widi Wasa. 11 Kotane punika galang dumilah antuk kaluihan Ida Sang Hyang Widi Wasa. Kotane punika masunaran sakadi sesocan sane becik pisan, sakadi sesocan yaspis, ening sakadi kaca. 12 Tembok kotane punika ageng tur tegeh. Kori agungnyane wenten roras, tur wenten malaekat roras sane ngebag kori agunge punika. Ring korine punika wenten matulis wastan bangsa Israel sane roras suku punika. 13 Sabilang samping madaging kori agung tetiga, inggih punika sisi sane bedangin madaging kori agung tetiga, sane bedelod madaging tetiga, sane baler madaging tetiga miwah sane bedauh madaging tetiga. 14 Temboke punika kadasarin antuk batu ageng roras tur makaroras madaging tulisan wastan parautusan Panak Biri-birine sane roras punika. 15 Malaekate sane mabaos ring tiang punika makta gegulak mas, buat nyikut kotane punika, kori agung miwah temboknyane. 16 Kotane punika wangunnyane mrepat, panjang lan linggahnyane pateh. Malaekate punika raris nyikut kotane punika antuk sikut danene punika, keniang dane kalih tali samas kilometer panjangnyane. Panjang miwah linggah lan tegeh kota punika pateh. 17 Malaekate punika taler nyikut tembok kota punika, kenianga nem dasa meter, manut ukuran sane sampun kanggen antuk malaekate punika. 18 Temboke punika malakar antuk sesocan yaspis tur kotane kawangun antuk mas tulen, waluya kadi kaca ening. 19 Dasar tembok kotane punika kapayasin antuk sesocan mawarni-warni. Dasar sane kaping pisan antuk sesocan yaspis, sane kaping kalih antuk batu nilam, sane kaping tiga antuk batu mirah, sane kaping pat antuk batu sambrud, 20 sane kaping lima antuk batu unam, sane kaping nem antuk batu sardis, sane kaping pitu antuk batu ratna cempaka, sane kaping kutus antuk batu beril, sane kaping sia antuk batu krisolit, sane kaping dasa antuk batu krisopras, sane kaping solas antuk batu lasuardi miwah sane kaping roras punika kakardi antuk mutiara. 21 Sabilang kori kakardi antuk mutiara asiki. Tur margi-margine ring kotane punika kakardi antuk mas murni waluya kadi kaca ening. 22 Ring kotane punika tan wenten Perhyangan Agung panggihin tiang, santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa, Sang Panembahan Sane Maha Kuasa miwah Panak Biri-birine punika sane dados Perhyangan Agung kotane punika. 23 Kotane punika tan malih muatang sinar surya wiadin sinar bulan, santukan kaluihan Ida Sang Hyang Widi Wasa sane nyunarin tur Panak Biri-birine punika sane dados suluh kotane. 24 Parabangsane ring jagate pacang mamargi ring sor sinar cayan kotane miwah pararatune ring jagate pada makta kasugihannyane ka kota punika. 25 Kori agung kotane tetep pacang mampakan sapanjang rahina, tan pacang naen maubetan, santukan irika tan wenten wengi. 26 Sakancan kagungan miwah kasugihan parabangsane pacang kabakta ka kotane punika. 27 Nanging sawatek sane cemer miwah anak sane malaksana tan patut wiadin mobab, tan pacang kalugra ngranjing ring kotane punika. Wantah anake sane wastannyane sampun matulis ring cakepan druen Panak Biri-birine inggih punika cakepan sane mamuat wastan anak sane molih urip kewanten, sane kalugra ngranjing ka kotane punika.

Wahyu 22

1 Malaekate punika taler matujuhin tiang tukad toya sane ngawinang urip, sane toyannyane ening sakadi kaca, sane membah saking singasanan Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah saking singasanan Panak Biri-birine punika, 2 tur membah nuluh basa tengah margin kotane punika. Sabilang sisin tukade punika, wenten wit kauripan sane mawoh ping roras ataun, ngabulan apisan. Daun-daun wit kauripane punika kanggen ngwarasang parabangsane. 3 Ring kotane punika tan wenten malih sane keni temah Ida Sang Hyang Widi Wasa. Singasanan Ida Sang Hyang Widi Wasa miwah singasanan Panak Biri-birine pacang wenten ring kota punika tur parakaulan Idane pacang astiti bakti ring Ida. 4 Parakaulan Idane pacang pada ngatonang wedanan Idane tur parab Idane pacang katulis ring gidatipune sami. 5 Irika tan pacang malih wenten wengi, tur parakaulan Ida Sang Hyang Widi Wasa tan malih muatang cayan lampu wiadin galanging surya, santukan Ida Sang Hyang Widi Wasa, Sang Panembahan sane pacang dados galangipune, tur ipun pacang mrentah dados ratu kantos salami-laminnya. 6 Raris malaekate punika ngandika ring tiang sapuniki: "Sabdane ene saja tur patut kagugu. Tur Ida Sang Panembahan, Ida Sang Hyang Widi Wasa ane maicayang Roh Idane teken paranabine, ngutus malaekat Idane buat ngedengang teken parakaulan Idane, unduk ane bakal enggal teka." 7 Ida Hyang Yesus ngandika: "Sujatinne Ulun bakal enggal teka! Bagia anake ane nuutang sabda ane kawarah-warahang di cakepane ene!" 8 Tiang puniki Yohanes, sane sampun miragi miwah ngatonang indike punika makasami. Tur sasampune tiang miragi tur ngeton punika makasami, tiang raris sumungkem nyumbah ring malaekate sane sampun ngedengang indike punika ring tiang. 9 Nanging malaekate punika ngandika ring tiang sapuniki: "Edaja keto teken manira! Sawireh manira masih dadi parekan, patuh buka kita muah timpal-timpal kitane muah paranabine muah buka sakancan anake ane nuutang sawatek sabdane di cakepane ene. Sumbahja Ida Sang Hyang Widi Wasa!" 10 Malih malaekate punika ngandika ring tiang: "Edaja pingitanga pawarah-warahe ane di cakepane ene, sawireh wanengne suba paek. 11 Nyenja demen ngae jele apanga terus ia magae jele; nyenja demen ngae cemer depang ia terus cemer, tur nyenja ane sadu depang ia terus malaksana patut; nyenja suba suci depang ia miara kasucian dewekne!" 12 Ida Hyang Yesus ngandika: "Padingehangja! Sasajaane Ulun bakal enggal teka! Ulun bakal ngaba hadiah buat sakancan anake, manut pagaennyane suang-suang. 13 Ulun ene Alpa lan Omega, Ane Pangawit muah Ane Panyuud, Ane Paling Malu muah Ane Paling Duri." 14 Bagia anake sane ngumbah jubahnyane kantos kedas. Anake punika pacang kalugrain wewenang naar woh uripe punika tur ngranjing ring kotane punika ngambah ring kori agunge. 15 Nanging sawatek anake sane demen ngapus miwah sane ngiwa, sundel-sundele, anake sane demen ngamademang jadma, anake sane nyumbah arca-arca miwah sawatek anake sane demen mabaos miwah malaksana mobab, anake punika wenten ring jabaan kori agung kotane punika. 16 "Ulun ene Yesus, suba ngutus malaekat Ulune buat nuturang sapariunduke ene makejang teken kita, buat sakancan pasamuane. Ulun sentanan Sang Prabu Daud, Ulun bintang siang ane masunaran galang." 17 Irika Sang Roh miwah pangantene istri punika ngandika: "Maija!" Sakancan anake sane miragi pangandikane punika mangda taler mabaos: "Maija!" Sapasiraja sane marasa kasatan, mrikija; sapasiraja sane mapakayunan, tampija paica toya sane ngawinang urip punika. 18 Tiang puniki Yohanes, saking sujati sarat ngaturang pakeling ring sawatek anake sane kayun mirengang pawarah-warahe sane munggah ring cakepane puniki: "Yen wenten anak sane ngimbuhin sabdane puniki, Ida Sang Hyang Widi Wasa pacang ngimbuhin pasisipipune antuk sengkala-sengkalane sane munggah ring cakepane puniki. 19 Maliha yen wenten anak sane ngirangin pawarah-warahe sane munggah ring cakepane puniki, Ida Sang Hyang Widi Wasa taler pacang ngambil bagianipune saking woh wit taru sane ngawinang urip miwah saking kotane suci, sakadi sane sampun kunggahang ring cakepane puniki." 20 Ida sane sampun mapaica katerangan ngeniang paindikane puniki makasami, masabda: "Tuah saja buka keto! Ulun bakal enggal teka!" Amin. Durusangja rauh duh Hyang Yesus Panembahan titiang! 21 Sih pasuecan Ida Hyang Yesus, nunggilja ring semeton sareng sami! Amin.