The New Testament of our Lord and Saviour Jesus Christ

Mateo 1

1 Re' wili i kib'ihnaal i rumaam rati't i Jesucristo: Re' reh riih rumaam i reey David, eh riih rumaam i Abraham. 2 Re' Abraham rajaaw i Isaac. Re' Isaac rajaaw i Jacob. Re' Jacob rajaaw i Judá ruch'ihil taqe chee ruchaaq'. 3 Re' Judá rajaaw i Fares ruch'ihil i Zara, eh re' kituut Tamar rub'ihnaal. Re' Fares rajaaw i Esrom. Eh re' Esrom rajaaw i Aram. 4 Re' Aram rajaaw i Aminadab. Re' Aminadab rajaaw i Naasón. Eh re' Naasón rajaaw i Salmón. 5 Re' Salmón ruch'ihil i Rahab, rutuut rajaaw i Booz. Re' Booz ruch'ihil i Rut, rutuut rajaaw i Obed. Re' Obed rajaaw Isaí. 6 Re' Isaí rajaaw i reey David. Re' reey David rajaaw i Salomón, rak'uun ruuk' ixoq xwihik cho chi rehk'een i Urías. 7 Eh re' Salomón rajaaw i Roboam. Re' Roboam rajaaw i Abías. Eh re' Abías rajaaw i Asa. 8 Re' Asa rajaaw i Josafat. Re' Josafat rajaaw i Joram. Eh re' Joram rajaaw i Uzías. 9 Re' Uzías rajaaw i Jotam. Re' Jotam rajaaw i Acaz. Eh re' Acaz rajaaw i Ezequías. 10 Re' Ezequías rajaaw i Manasés. Re' Manasés rajaaw i Amón. Eh re' Amón rajaaw i Josías. 11 Re' Josías rajaaw i Jeconías je' wo' taqe ruchaaq', chupaam taqe q'iij re' re' xichoparik, eh xi k'amarik reje aj Israel pan tinamit Babilonia. 12 Eh noq k'amooj chik taqe reje Babilonia i aj Israel, re' Jeconías xwihik jinaj rak'uun, Salatiel rub'ihnaal. Eh re' Salatiel rajaaw i Zorobabel. 13 Re' Zorobabel rajaaw i Abiud. Re' Abiud rajaaw i Eliaquim. Eh re' Eliaquim rajaaw i Azor. 14 Re' Azor rajaaw i Sadoc. Re' Sadoc rajaaw i Aquim. Eh re' Aquim rajaaw i Eliud. 15 Re' Eliud rajaaw i Eleazar. Re' Eleazar rajaaw i Matán. Eh re' Matán rajaaw i Jacob. 16 Re' Jacob rajaaw i José, re' i rub'ahiil i María, re' i rutuut i Jesús, re' i Cristo inkiq'or reh. 17 Noq xwihik chaloq i Abraham kajlaj ch'iht chi k'acharik i xb'aan noq x-aasjik i David. Chi riij i re' kajlaj ch'iht wo' chik chi k'acharik i xb'aan, noq xi k'amarik reje Babilonia. Chi riij i re', kajlaj ch'iht wo' chik chi k'acharik i xb'aan noq x-aasjik i Cristo. 18 Re' Jesucristo je' wili noq x-aasjik: Re' María, i rutuut, ruye'em chik wach i q'orik reh i José. Eh noq xakomajaa' wo' inkik'am kiib', re' i María xkahnik wach k'acharik ruum i rajaawriik i Santolaj Uxlab'al. 19 Re' José korik wach ruk'ux. Ruum aj re' ma' xraaj ta ruk'uhtaam ruk'ixb'ilaal i María, xa chi ma' eht'alimaj naq xraaj rukanaam. 20 Re' José noq kapeew i rub'an chi riij i wili, jinaj i ruánjel i QaJaaw xuk'uhtaaj riib' reh paruwiriik je' wili i xq'orarik reh: José, hat riih rumaam i David, maayoj ak'ux chuk'amariik i María chi awehk'een, ruum re' reh re' i Santolaj Uxlab'al xkananik reh wach k'acharik 21 Re' María jinaj i rak'uun naa raasjiik, Jesús i rub'ihnaal naa akojom, ruum re' reh naa ruko'liniik reh i rutinamiit ruuk' i kimahk, i nuchjik. 22 Chu'nchel i wili xb'aan, reh chi xooj eloq wach i ruq'orom cho pampeet i QaJaaw Dios, ruuk' chii' i jalal ruq'oral chi je' wili: 23 Eh jinaj q'ahxoq ma' reht'al ta wach q'o'rinik winaq, naa raasjiik jinaj k'isa rak'uun, Emanuel i rub'ihnaal naa rukojom, inki, (re' iraaj ruq'orom chi Re' Dios wilik quuk') 24 Noq xrik'raaj riib' i José paruwiriik, xub'an wo' hoq i xq'orarik reh ruum i ruánjel i QaJaaw, xuk'am wo' chi rehk'een i María. 25 Xa re' la', xama' xwirik ta wo' ruuk' i María, kore' xwirik ruuk' noq aasjinaq chik i k'isa rak'uun, eh Jesús i rub'ihnaal xkojarik ruum i José.

Mateo 2

1 Re' Jesús ar x-aasjik pan tinamit Belén paruyuq'ul i Judea, re' noq wilik chi reyil i Herodes ar. Wilik taqe winaq aj na'ojb'al, xi chalik parelb'aal q'iij, xiooj k'oloq Jerusaleem. 2 Eh xkipech'uj chi je' wili: ¿Aha' wilik i k'isa k'un ko x-aasjik, re' i naa rokiik chi kireey i aj judío? Re' hoj xqilow cho wach i ruch'uminal parelb'aal q'ij. Ruum aj re', xoj chalik chulooq'jiik, inki taqe. 3 Eh noq xrib'iraj i reey Herodes chi je' re' xutoq'aa' intukik wach ruk'ux, je' wo' chu'nchel i aj Jerusaleem. 4 Eh re' i reey xumol kiwach i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal, eh xupahqaaj keh chi je' wili: ¿Mi aweht'al taq i hat aha' naa raasjiik i Cristo? inki. 5 Re' keh je' wili chaq'wik xkian: Ar pan tinamit Belén paruyuq'ul i Judea naa raasjiik, ruum re' jalal ruq'oral i Dios je' wili rutz'ihb'aam chaloq: 6 Hat tinamit Belén, wilkaat paruyuq'ul i Judá, ma' re' ta nkiwii' chi q'e' hat k'isiin chikiwach i tinamit wilkeeb' paruyuq'ul Judá, awuuk' la' hat naa reliik chaloq jinaj aj K'amal b'eeh, naa rucha'jiniik reh i nutinamiit Israel, inki, inki taqe. 7 Eh re' Herodes xumol kiwach chi q'eeqmaal taqe i winaq aj na'ojb'al. Eh xupech'uj keh chi korik chih q'ijil kilom cho wach i ch'umiil re' re'. 8 Eh xutaq'aaj taqe reje Belén, je' wili xuq'or keh: Hiy taq ar cha sik' taq cho chi riij chi korik chih rub'anam i k'isaak'un re' re'. Eh noq nee taq inareq, i k'oq taq aq'or weh aha' wilik, reh chi nee wo' kinooj i hin chulooq'jiik, inki. 9 Eh noq xkib'iraj chi je' re' taqe winaq aj na'ojb'al xiooj wo' hoq, eh peet reje chikiwach i ch'umiil i kilom cho wach parelb'aal q'iij, korehtaal xooj pa'lojoq chinaah i ye'aab' wilik wii' i k'isa k'un. 10 Eh noq xkilow chi xpa'lojik i ch'umiil taqe winaq aj na'ojb'al, ma' k'isiin ta xsuuqb'ik kik'ux. 11 Eh noq xi okik i koq pan jinaj paat, ar xkireq i k'isa k'un ruch'ihil i María, re' rutuut, xkixuk'aa' koq kiib' chulooq'jiik i k'isa k'un. Eh xkiteh i kikaxoon, xkisiij ree oro, insensia, i mirra. 12 Eh xq'orarik keh pan kiwiriik chi maa kisutinik chik reje i wilik wii' i reey Herodes. Je' re' noq tokoom chik i b'eeh xkik'am reje noq xi sutinik pan kitinamiit. 13 Ojinaq-oq chik taqe winaq aj na'ojb'al, jinaj i ruánjel i QaJaaw xrilow wach i José paruwiriik, je' wili xq'orarik reh: Na'lojoq aweh chak'am reje i k'isa k'un ruch'ihil i rutuut, hiy ar i Egipto. Konaa chik nuq'orom aweh jaruuj ti sutinik chaloq, ruum re' reey Herodes naa rusik'im i k'isa k'un ree rukanteesjiik, i nuchjik. 14 Je' re' noq chupaam i aq'ab' re' re', xna'lojik re' José xuk'am reje i k'isa k'un ruch'ihil i rutuut, xooj reje Egipto. 15 Re' keh ar xi patinik korehtaal xkimik i Herodes. Re' wili xb'aan, reh chi xooj eloq wach i ruq'orom cho pampeet i QaJaaw Dios, ruuk' chii' i jalal ruq'oral chi je' wili: Re' hin xnuyuq'eej reje wak'uun Egipto, inki. 16 Noq xunab'eej i Herodes chi xchukarik ree q'orik kuum i aj na'ojb'al, xchalik ruk'aah. Xutaq'aaj kikanteesjiik i kok' ak'un kore' xi-aasjik eh xponik kuuk' aj ka'kab' haab', wilkeeb' Belén, eh i wilkeeb' chi junsuut i ye'aab' re' re', ruum re' re' i ruq'ijil i raasjiik i Jesús xkiq'or taqe winaq re' re'. 17 Je' re' noq xooj eloq wach i rutz'ihb'aam i Jeremías jalal ruq'oral i Dios, je' wili xuq'or: 18 Jinaj i q'orik x-ib'irjik xb'aan chaloq Ramá, kowlaj oq'ik, jinaj runimaal ti'kiil k'uxliis. Re' po'nchel i Raquel oq'ik i rub'an chi riij taqe rak'uun, ma' xata chik q'uunjik wach xraaj, ruum xukapaaj i reh chi kamnaq chik taqe i rak'uun, inki. 19 Eh noq kamnaq chik i Herodes, jinaj i ruánjel i QaJaaw xuk'uhtaaj riib' ree José paruwiriik ar Egipto, je' wili i xq'orarik reh: 20 Na'lojoq aweh chak'am reje i k'isa k'un ruch'ihil i rutuut. Tisutinoq wo' chik reje paruyuq'ul i Israel, ruum xkimik chik i xraaj naq rukanteesjiik i k'isa k'un, i nuchjik. 21 Re' José xwuktik, wo' hoq xuk'am reje paruyuq'ul i Israel i k'isaak'un ruch'ihil i rutuut. 22 Noq xrib'iraj i José chi re' chik i Arquelao xokik chi ajaab'ees ar Judea chi jilow i rajaaw re' i Herodes, xchalik ruyo'jiik chi ojik ar. Ko xq'orarik chik reh paruwiriik ruum i Dios, noq xooj paruyuq'ul i Galilea. 23 Eh noq xponik ar xooj patineel pank'isa tinamit Nazaret. Re' wili xb'aan, reh chi xooj eloq wach i kiq'orom taqe jalal ruq'oral i Dios chi re' Jesús aj Nazaret i naa rubíhnaam.

Mateo 3

1 Chupaam taqe i q'iij re' re', re' Juan aj qasan ha' xooj chupaam i ye'aab' chiq yuuq' paruyuq'ul i Judea. Ar xutoq'aa' k'uhb'alinik, 2 eh je' wili i xuq'or: Chayot' taq ak'ux chi riij taq amahk, ruum re' i runimaal i rajaawriik i Dios inyijik chaloq i ruk'uliik inki. 3 Chi riij i Juan wili xq'orik chaloq i Isaías jalal ruq'oral i Dios, noq xuq'or chi je' wili: Jinaj i k'erik chii' chuq'orariik chi je' wili chupaam i ye'aab' chiq yuuq': Chayejaa' taq chi korik awánima chuk'ulariik i QaJaaw Dios. Chayejaa' taq chi korik i rub'eeh je' rukab' noq inyejeb'jik rub'eeh i wilik chi ajaab'esil, inki. 4 Eh re' Juan rismaal riij cameyo ruyej-aal i ruso' i rukoj, eh re' b'ak'b'al paam tz'uhuum. Re' ruk'uxlaaj wii' riib' xa chili'l, eh xa riis panch'ahn winaq kaab'. 5 Eh re' i ruq'or i Juan, kik'ulik chi rib'irjiik i wilkeeb' Jerusaleem, i wilkeeb' paruyuq'ul i Judea, i wilkeeb' ma' najt ta chi chii' nim ha' Jordán. 6 Eh noq inkipahqaaj kuyb'al kimahk, inqahteesjik kihaa' ruum i Juan panim ha' Jordán. 7 Eh noq xrilow i Juan chi ma' k'isiin i aj fariseo, i aj saduceo, xiooj k'oloq ruuk' chuqahteesjiik naq kihaa', je' wili xuq'or keh: Re' taq i hat, je' taq akab' i aaq' ¿Awach taq inq'orik aweh chi naa taq ako'leem awiib' chuwach i rujosq'iil i Dios chalik reh? 8 Cha k'uhtaaj la' pee taq chi ayot'om taq chik ak'ux chi riij taq amahk. 9 Eh maakapaaj taq i hat chi nee taq inik'ik chawiij i rujosq'iil i Dios xa ruum chi nee taq inaq'or chi hat taq riih rumaam i Abraham. Re' hin korik i nuq'or taq aweh chi re' Dios ma' k'axik ta noq neeruyejaa' chi riih rumaam i Abraham taqe ab'aj wili. 10 Re' i ti' k'axik naa taq ak'ulum korjinaq chik wach. Je' rukab' ikej noq wilik chik i koq waraa' i chee'. Eh chu'nchel chee' ma' holohik taj inkiwachuj naa ruyok'ariik ko paraa', eh ink'atarik wach q'aaq'. 11 Korik, re' hin inuqasaj taq ahaa' xa ruuk' ha', xa rehtalil chi ayot'om taq chik ak'ux chi riij taq amahk. Raaj i k'ulik iloq reh chi wiij, ruuk' i Santolaj Uxlab'al, ruuk' q'aaq' naa ruqasam taq ahaa'. Re' reh q'e' nim rajaawriik chi nuwach i hin ni xata ruk'ul chi weh chi hin t'uhyen reh i ruxijab'. 12 Re' reh wilik chik cho pan q'ab' i chahchb'al wach i trigo, ehteesb'al iloq reh inaq'wach chi xilak i rusohk'iil. Naa rumolom inaq'wach pan i ye'aab' reh. Eh re' rusohk'iil, naa ruk'atam pan q'aaq' ma' jaruuj naa ruchuhpiik, inki Juan. 13 Eh re' Jesús Galilea xchalik noq xooj k'oloq chi chii' nim ha' Jordán, i wilik wii' Juan, reh chi ar naa ruqahteesjiik ruhaa' ruum i Juan. 14 Re' Juan ma' xraaj ta naq, je' wili xuq'or reh i Jesús: ¿Chib'ih reet noq k'ahchi' kiin asik'im chi re' hin naa nuqasaniik ahaa'? Re' la' naq i hat i ruk'ul chi neenaqasaj nuhaa', inki. 15 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Chakanaa' pee chi je' re', yu'naak chaqasaj la' nuhaa', ruum ajwaal wach chi naaqa'nam iraaj i Dios, inki. Re' Juan xub'an wo' hoq i xq'orarik reh. 16 Qajinaq-oq chik ruhaa' i Jesús, xelik cho panha'. Eh chi jumehq'iil, xrilow johtoq chi xteh chii' i taxaaj, xrilow wo' hoq chi xqajik cho chinaah i Santolaj Uxlab'al chi je' paloma. 17 Eh x-ib'irjik jinaj i q'orik xb'aan cho pan taxaaj, je' wili i xuq'or: Re' wili i Wak'uun q'e' nuk'ax, re' wo' reh inupab'aam, inki.

Mateo 4

1 Eh chi riij i re' xk'amarik reje i Jesús ruum i Santolaj Uxlab'al panchiq yuuq', reh chi ar xpajarik ruum i aj Yahm. 2 Eh re' Jesús ka'winaq q'iij ka'winaq aq'ab' ma' xub'an ta ruwa' ar. Chi riij i re', xchalik runuhmiik. 3 Eh re' aj yahm xujil i koq riib' chupajariik i Jesús, eh je' wili i xuq'or reh: Mi xti korik chi hat Rak'uun i Dios, cha q'or keh ab'aj wili chi kikorjoq chi kaxlanwi'k, inki reh. 4 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or: Pan santo laj huuj i ruq'or chi ma' xata ruuk' kaxlanwi'k naa ruk'achariik i winaq naa la' wo' ruwihiik ruk'achariik ruuk' i ruq'oral i Dios, i nelik cho panchii' inki. 5 Chi riij i re', re' aj yahm xuk'am reje i Jesús pan santo laj tinamit Jerusaleem, eh xujosaj johtoq ko chi jurub' i rupaat i QaJaaw, 6 eh je' wili i xuq'or reh: Mi xti korik chi hat Rak'uun i Dios, chakut qohoq awiib' wach ak'al, ruum pan santo laj huuj i ruq'or chi re' Dios naa rutaq'aam chaloq taqe i ruánjel chi naa kaat kicha'jeem reh chi ma' xta neenak'ul. Eh naa kaat kich'ihleem ruuk' kiq'ab', reh chi ma' nee ta naq'oj awiib' wataq ab'aj, inki. 7 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or: I ruq'or wo' pan santo laj huuj chi ma' jino'q naa rupajwiik reh i QaJaaw Dios, inki. 8 Eh re' aj yahm xuk'am reje i Jesús chinaah i jinaj yuuq' najt naah, eh ar xuk'uhtaaj cho reh chu'nchel i runimaal kiwach i kiholwochiil i nimaq taq tinamit wilkeeb' wach ak'al. 9 Eh je' wili xuq'or reh i Jesús: Wila' xaxuk'aa' awiib' chi nulooq'jiik, chu'nchel i nimaq taq tinamit wulu' neenuyeew aweh, inki. 10 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Hat aj yahm, eleen chi nuwach, ruum pan santo laj huuj i ruq'or chi xa re' wo' QaJaaw Dios naa rulooq'jiik, eh xa re' wo' reh naa rukamanjiik wach, inki. 11 Chi riij i re', re' i aj yahm, xukanaa' kahnoq i Jesús. Eh re' taqe ánjel xi chalik chutoob'jiik i Jesús. 12 Noq xrib'iraj i Jesús chi prexo chik wilik i Juan aj qasan ha', xooj paruyuq'ul i Galilea. 13 Xa re' la', ma' xkahnik ta ar Nazaret. Ko Capernaum xooj chi patinik, re' i tinamit wilik chi chii' i k'isa palaw, paruyuq'ul i tinamit Zabulón, eh i tinamit Neftalí. 14 Je' wili xb'aan, reh chi xooj eloq wach i rutz'ihb'aam chaloq i Isaías jalal ruq'oral i Dios chi je' wili: 15 Ruyuq'ul i Zabulón, ruyuq'ul i Neftalí, chupaam i b'eeh chi chii' palaw parelb'aal q'iij ree nim ha' Jordán ar Galilea, re' taqe patim wii' ma' re' ta taqe aj judío: 16 Re' taqe tinamit i wilkeeb' panq'equm xkilow wach jinaj runimaal saqum. Eh re' taqe k'acharik inki a'n paruyohb'alil i kimik, xisihq'jik cho ruum jinaj saqum, inki. 17 Chupaam taqe i q'iij re' re' xtohq'ik ruq'orom i Jesús chi je' wili: Chayot' taq ak'ux chi riij taq amahk, ruum re' i runimaal i rajaawriik i Dios inyijik chaloq i ruk'uliik, inki. 18 Noq k'ahchi' rik'iik i Jesús chi chii' i palaw Galilea, xrilow reje wach i ki'ib' chi winaq, kichaaq' kiib', jinaj i Simón, Pedro i rukab' b'ih, eh re' jinaj, Andres rub'ihnaal. Re' keh, k'ahchi' kikutum pan palaw i kiya'l ruum b'anal kar taqe. 19 Eh je' wili i xq'orarik keh ruum i Jesús: Taq taq chi wiij. Naa taq kaat nukojom chi re' taq chik aawas achaaq' naa asik'im chi jilow kar, ki uchjik. 20 Re' keh jumehq'iil xkikanaa' kahnoq i kiya'l, eh xiooj chi riij i Jesús. 21 Eh k'isiin chik i xb'ehik reje Jesús, ki'ib' wo' chik i winaq xrilow reje kiwach kichaaq' kiib', re' Jacobo re' i Juan, rak'uun taqe i Zebedeo. Eh pan barco wilkeeb' ruuk' i kajaaw, k'ahchi' kik'ojem wach i kiya'l. Eh xiyuq'ub'jik reje ruum i Jesús. 22 Re' keh xa chupaam wo' jumehq' re' re' xkikanaa' kahnoq i barco je' wo' kajaaw, re' chik i Jesús xkitahqeej reje. 23 Re' Jesús xub'ehuj cho paam i ruyuq'ul i Galilea. Eh chupaam taqe paat inlooq'jik wii' Dios xub'an i tijinik. Xuq'or rib'iral i ak' k'uhb'aal re' i runimaal rajaawriik i Dios. Eh xuk'achrisaj taqe i xa reh reh wach kiyab'ilaal. 24 Eh re' xub'an i Jesús xooj rib'iral panruyuq'ul i Siria. Ruum aj re', xkik'am cho chuwach taqe i wilkeeb' panti' k'axik ruum i xa reh reh wach chi yab'ilaal, chi je' i wilik ma' tob'laj uxlab'al kuuk', chi je' nahool imb'anik keh, taqe i siik, xuk'aachrisaj taqe. 25 Eh ma' k'isiin i tinamit xi tahqinik reh, chi je' taqe aj Galilea, chi je' taqe aj i Decápolis, chi je' taqe aj Jerusaleem, chi je' taqe aj Judea, chi je' taqe aj parelb'aal q'iij ree nim ha' Jordán.

Mateo 5

1 Noq xrilow i Jesús i ruk'ihaal tinamit, xjohtik johtoq nah yuuq', ar xutzunaa' cho riib'. Eh re' taqe raj tahqaneel xkijil i koq kiib' ruuk'. 2 Re' Jesús xtohq'ik taqe ruk'uhb'alem chi je' wili: 3 Atoob' keh awach inkireq chi riij chi ko wilik i ajwaal wach chi keh ruuk' i kinimaniik ruum re' keh kiehtrik i runimaal i rajaawriik i Dios. 4 Atoob' keh inkikoj rehtaal chi ntz'irik kiwach, ruum re' Dios naa ruye'wiik rusuqkiil kik'ux. 5 Atoob' keh i xa ch'ub'ik wach kik'ux, ruum re' keh naakik'ulum chi kiye'aab' i q'orooj cho rib'iral keh ruum i Dios. 6 Atoob' keh i xankotwaaj chik rub'anariik iraaj i Dios, ruum re' reh naa rutoob'iniik keh chub'anariik. 7 Atoob' keh inkiketelaaj wach i kas kichaaq', ruum re' Dios naa ruketeliniik kiwach i keh. 8 Atoob' keh i saq wach i kánima, ruum re' keh naakilom wach i Dios. 9 Atoob' keh inkichop kik'ux chusik'ariik i wihik pansuqkiil k'uxliis, ruum re' keh naa kikahniik chi rak'uun rixq'uun i Dios taqe. 10 Atoob' keh inkikuy i ti' k'axik imb'aan keh ruum i rub'anariik iraaj i Dios, ruum re' keh kiehtrik i runimaal i rajaawriik i Dios. 11 Atoob' taq aweh i hat wila' xakuy taq i b'ajarik, i ti' k'axik neenkian taq aweh, noq neenkitz'aq wach i xa reh reh wach chi chukuj q'orik taq chawiij ruum i nunimjiik i hin. 12 Eh xti suuqb'oq taq ak'ux ruum naa taq ak'ulum jinaj runimaal kooch ar pan taxaaj. K'oloq taq panak'ux chi je' wo' re' noq x-ixoowjik cho kiwach taqe jalal ruq'oral i Dios xi wihik cho pampeet, inki Jesús. 13 Re' taq i hat, hat taq ratz'amil i tinamit wach ak'al. Chakoj taq rehtaal aatz'aam noq ma' ki'toq'ik ta chik, ma' xta chik inkamanik wii' inq'eb'arik reje, inyeq'eb'ik paam kuum i tinamit. 14 Eh hat wo' taq rusaqumaal i tinamit wach ak'al. Chakoj taq rehtaal jino'q i tinamit nah yuuq' wilik ma' nee ta rub'an chi nee rukeb'aa' riib'. 15 Re' i saqumb'al inqoparik pampaat, ma' nee ta rub'an chi neentak'ab'jik naah chi kaxoon, taxaaj la' inye'arik, reh chi neerusihq'eej chu'nchel i wilkeeb' pampaat. 16 Je'-oq re' noq neensihq'inik taq asaquumaal i hat chikiwach i tinamit. Noq neenkilow chi holohik taq ana'ojb'al, neenkiloq'ej taq aaWaJaaw i wilik cho pan taxaaj, inki Jesús. 17 Re' taq i hat maakapaaj taq chi xin chalik chusachariik wach i k'uhb'aal ye'ooj ree Moisés, je' wo' hoq i xkiq'or i jalal ruq'oral i Dios, xchalik la' wesaj wach. 18 Re' hin xti korik i nuq'or taq aweh: Noq komajaa'-oq insahchik wach i taxaaj i wach ak'al, ma' naa ta rehtesjiik k'isinoq ruuk' i ruq'or i k'uhb'aal, korehtaal la' nooj eloq wach chu'nchel. 19 Ruum aj re', awach i ma' runimaj i ruq'or jino'q i k'uhb'aal, atoob' ta q'e' k'isiin wach, eh je' re' i ruk'uhtaaj keh i tokoom, ma' naa ta ruye'ariik runimaal wach pa runimaal rajaawriik i Dios. Raaj awach i nimanik reh i ruq'or i k'uhb'aal, eh je' re' i ruk'uhtaaj keh i tokoom, re' re' naa ruye'ariik runimaal wach pa runimaal rajaawriik i Dios. 20 Ruum aj re', i nuq'or taq aweh i hat, wila' ma' xaq'at taq kiwach i aj fariseo, taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal, ruuk' i rub'anariik i raaj i Dios, ma' jaruuj taq naa awokiik pa runimaal rajaawriik i Dios, inki Jesús. 21 Re' taq i hat ab'iram taq i q'orooj cho keh i aj najtir q'iij chi je' wili: Maacansaj taq aawas achaaq', ruum awach i rukansaj i ras ruchaaq', naa ruq'atariik q'orik chinaah, ki uchjik. 22 Re' i hin i nuq'or taq aweh chi xa ruum chi neenchalik rujosq'iil jino'q chinaah i ras ruchaaq', neenq'atarik q'orik chinaah. Eh awach i neerub'aj i ras ruchaaq', neenk'amarik reje chikiwach i q'atal q'orik. Eh awach i nee ruq'or reh i ras ruchaaq' chi ma' xta kamaj, i ruk'ul chi naa rojiik pan q'aaq'. 23 Ruum aj re', re' hat, wila' xak'am reje amayiij wach artaal, eh ar-oq xk'ulik cho panak'ux chi wilik amahk chuwach aawas achaaq', 24 cha kanaa' peet amayiij ar. Hiy cho ruuk' aawas achaaq' chak'am taq awiib' panotob'il ruuk', kora'j neetichalik wach artaal re' chuq'ahteesjiik amayiij. 25 Wila' awach xk'amwik aweh pan q'atb'al q'orik, noq ojik taq i na a'n, cha yejaa' taq wach panotob'il ruuk' taq apeleto. Chi je' re', ma' nee ta tiruq'asaj pan q'ab' i q'atal q'orik. Ruum wi ma' xa a'n chi je' re', re' q'atal q'orik neetiruq'asaj pan q'ab' i polisía, eh re' polisía nee tiruyeew pantz'ilom. 26 Xti korik i nuq'or aweh chi ma' jaruuj nee ti elik cho pantz'ilom wila' ma' xatoj nik' k'ihaal naa aweliik cho wii', inki Jesús. 27 Re' taq i hat ab'iram taq i q'orooj cho najtir q'iij chi je' wili: Maa ch'uwa'reej wach aakaxáro, inki. 28 Eh re' hin i nuq'or taq aweh chi awach i nee rilow jino'q ixoq, eh neerotwaaj k'oyomal ruuk', xuch'uwa'reej chik wach i rukaxaro paránima ruuk' ixoq re' re'. 29 Ruum aj re', re' hat, wila' re' i rusak'aaj naq'awach inq'eb'wik aweh pamahk, chawisaj iloq. Chaq'eb' reje wulu', ruum ma' xta reet chi nee naq'eb' jino'q i naq'awach chuwach chi neenooj chu'nchel ati'jolal pan q'aaq'. 30 Eh wila' re' i rusak'aaj aq'ab' inq'eb'wik aweh pamahk, chayok' iloq. Chaq'eb' reje wulu', ruum ma' xta reet chi nenaq'eb' jino'q aq'ab' chuwach chi nenooj chu'nchel ati'jolal pantojb'al amahk, inki Jesús. 31 Eh q'orooj wo' chaloq chi je' wili: Awach i naa ruch'aqam irukaxaro ruuk' i rehk'een, inchol ruye'em ruhuuj rehtalil chi xkich'aq chik kiib', inki. 32 Eh re' hin i nuq'or taq aweh chi re' i winaq i ruch'aq riib' ma' ruum ta chi k'ahchi' chi k'oyomal i rehk'een, xak'ahchi' ruminim chupaam i rehk'een chi naa ruch'uwa'reem wach irukaxaro. Eh awach i neerub'an kaxáro ruuk' ixoq kanamaj, nee ruch'uwa'reej wach irukaxaro, inki Jesús. 33 Re' taq i hat ab'iram taq i q'orooj cho keh i aj najtir q'iij chi je' wili: Wila' xaq'or taq i ti wilii QaJaaw chi naa taq a'nam koruman chi naa taq a'nam, ki uchjik. 34 Raaj i hin i nuq'or taq aweh chi ma' ruyee ta riib' chi nee taq inaq'or i ti wilii QaJaaw ruuk' i xa chib'ih jariik. Ni xata ruyee riib' chi nee taq inaq'or i b'ih i taxaaj, ruum re' re' ruye'aab' i Dios. 35 Ni xata neeruyee riib' chi nee taq inaq'or i ti wili wach ak'al, ruum re' re' ye'aab' rooq i Dios noq wilik. Eh ma' nee ta ruyee riib' chi nee taq inaq'or i ti wili i Jerusaleem, ruum re' re' rutinamiit i Reey nim rajaawriik. 36 Maaq'or wo' taq i ti wili nunaah, ruum ma' nee ta ruyee riib' chi nee taq inayejaa' chi saq oon q'eq jino'q i rismaal taq anaah. 37 Korik, tiko'q taq, wila' korik taq inaq'or. Eh ma' korik taj tiko'q taq wi ma' korik taq inaq'or, ruum wi xa tiq taq i koq naah, xa ruuk' chik i aj Yahm inchalik, inki Jesús. 38 Re' taq i hat ab'iram taq i q'orooj cho chi je' wili: Awach x-puch'wik reh i naq'awach i hat, chapuch' wo' chik inaq'wach i reh. Eh awach xtohwik reh i wach aweeh i hat, chatoh wo' chik i wareeh i reh, ki uchjik. 39 Eh re' hin i nuq'or aweh chi maaq'aj wach reh i ma' tiklik ta imb'anik aweh. Wila' xsak'arik i pan wach juntar, chuyeew wo' chik chi sak'arik i juntar. 40 Wila' awach xooj jalwoq aweh pan q'atb'al q'orik, eh xraaj-oq ruk'amam aakamísa, chayeew wo' reh haa' aachakéta. 41 Eh wila' awach xminwik aweh chi k'amaj ihq junhiil-oq, chamanaa' ka'hiil i hat. 42 Eh awach i neerupahqaaj chib'ih jariik aweh, chayeew reh. Eh awach iraaj rukemeel awuuk', maanijisaj awiib' chuwach, inki Jesús. 43 Re' taq i hat ab'iram taq i q'orooj cho chi je' wili: Chak'ax taq i kik'axwik aweh. Eh awach i ki-ixowanik taq aweh, cha wixowaaj wo' taq kiwach i hat, inki. 44 Eh re' hin i nuq'or taq aweh chi chak'ax taq i ki-ixowanik taq awach. Xa suq taq tiq'oroq kuuk' i ma' holohik ta kiq'orik taq chawiij, eh cha a'n taq otob'il keh i ma' suq ta taq tikilow. Eh cha a'n taq atiij chikiij i kib'ajwik taq aweh, i ma' tiklik ta kib'anik taq aweh. 45 Reh chi hat taq manlik rak'uun rixq'uun i Ajaab'ees wilik cho pan taxaaj. Re' reh i ruyeew chaloq i q'iij chikinaah i holohik kina'ojb'al, chikinaah i ma' holohik ta kina'ojb'al. Eh i ruyeew chaloq i jab' chikinaah i korik wach kik'ux, chikinaah i ma' korik ta wach kik'ux. 46 Eh wila' xa re' i kik'axwik taq aweh inak'ax, ma' jaruuj taq naa ruye'em akooch i Dios. ¿Mi ma' aweht'al taq re' hat chi je' wo' re' k'axaj kiib' inki a'n i aj pahqan tooj? 47 Eh wila' xa re' taq awamigo i nayeew taq rusuqkiil kik'ux, ma' rub'ehel ta taq i na a'n. ¿Mi ma' aweht'al taq re' hat chi je' wo' re' inki a'n i ma' kinimanik ta ree Dios? 48 Re' taq i hat korik-oq taq wach ak'ux, je' rukab' taq aaWaJaaw wilik cho pan taxaaj korik wach ruk'ux, inki Jesús.

Mateo 6

1 Chab'iraj taq i naa nuq'orom aweh: Mo'-oq xa chikiwach i tinamit taq neena a'n i holohik chi b'anarik xa reh chi nee taq tikilow. Wila' xa a'n taq i je' re', re' taq aaWaJaaw wilik cho pan taxaaj ma' naa ta taq ruye'em aakooch. 2 Re' hat noq naa a'nam otob'il keh i neb'aa', maawisaj ruq'orkiil. Maa a'n je' rukab' inki a'n i xak'ul inki a'n kiwach chupaam taqe paat inlooq'jik wii' Dios oon pantaq b'eeh, xa re' inkaaj chi neenye'arik kiloq'il kuum i tinamit. Re' hin xti korik i nuq'or taq aweh chi ruuk' inki a'n re' re', xye'arik chik i kikooch. 3 Raaj noq naa asihim k'isinoq chib'ih keh i neb'aa' i hat, ma' ko ta ruman chi neenak'utjaaj reh i naah awamigo 4 xa chi q'eeqmaal la' naa asihiniik. Eh re' aaWaJaaw wilik cho pan taxaaj, i k'ahchi' cho rilwiik reh i na a'n chi q'eeqmaal, re' reh naa ruye'wiik aakooch, inki Jesús. 5 Noq naa taq a'nam atiij, maa a'n taq je' rukab' inki a'n i xak'ul inki a'n kiwach. Re' keh imponik chikiwach chi pa'alkeeb' noq inki a'n kitiij chupaam taqe paat inlooq'jik wii' Dios, eh pantaq rutz'u'kaal b'eeh xa re' inkaaj chi ki-ilarik kuum i tinamit. Re' hin xti korik i nuq'or taq aweh chi xye'arik chik i kikooch. 6 Raaj i hat, noq naa a'nam atiij, okeen i koq panapaat, chatz'ap chaa puerta, cha a'n atiij chuwach aaWaJaaw, re' aaDios i wilik awuuk' ar pan Uxlab'al. Eh re' aaWaJaaw inilwik reh i na a'n chi q'eeqmaal, re' reh naa ruye'wiik akooch chuwachiil. 7 Noq naa a'nam atiij, mak'ihpechej taqe q'orik i xama' xta rub'ehel, je' rukab' inki a'n i ma' keht'al ta wach i Dios. Re' keh inkikapaaj chi ruuk' i ma' k'isa q'orik inki a'n ki-ib'irjik ruum i Dios. 8 Je' re' noq, maa a'n taq aweh i hat je' rukab' inki a'n i keh, ruum re' taq aaWaJaaw wilik cho pan taxaaj reht'al chik i ajwaal wach taq cha weh noq komajaa' taq i naapahqaaj reh. 9 Ruum aj re', re' taq i hat, je' wili rub'aan taq atiij naa a'nam: QaJaaw Dios wilkaat cho pan taxaaj: Loq'imaj ta naq ab'ihnaal. 10 Chayeew chaloq i runimaal awajaawriik. Eh nee ta naq imb'aan ayu' wach ak'al inawaaj i hat je' rukab' imb'aan ar pan taxaaj. 11 Eh nee ta naq i nayeew cho qeh yu'naak i qawa' qahaa' ajwaal wach chi qeh rajlaal i q'iij. 12 Chakuy ta naq i qamahk ruuk' i ma' holohik taj inqa'an, je' rukab' noq xqakuy kimahk i hoj i kib'anik qeh i yiib' wach na'ojb'al. 13 Mayeew q'ab' chi nee qoh pajarik qoh ako'leej la' chuwach i aj Yahm, ruum xa re' wo' hat i qaDios wilik animaal awajaawriik aloq'il chi juneliik. Je' ta wo' naq re', tiko'q taq. 14 Ruum wila' xakuy taq kimahk i hat i kib'anik taq aweh i ma' holohik ta laj na'ojb'al, re' taq aaWaJaaw wilik cho pan taxaaj nee wo' rukuy taq amahk i hat. 15 Eh wila' ma' xakuy taq kimahk i tokoom i hat, re' taq aaWaJaaw wilik cho pan taxaaj ma' nee ta wo' rukuy taq amahk i hat, inki Jesús. 16 Eh noq ma' naa ta a'nam taq awa' ahaa' chulooq'jiik i Dios, mo'-oq intz'irik taq awach je' rukab' inki a'n i k'ul inki a'n kiwach. Re' keh intz'irik kiwach noq ma' nkian ta kiwa' kihaa', xa re' inkaaj chi ki-ilarik kuum i tinamit. Re' hin xti korik i nuq'or taq aweh chi kik'ulum chik i kikooch. 17 Eh re' hat, noq ma' naa ta a'nam awa' ahaa' chulooq'jiik i Dios, chatz'aj awach, eh cha yejaa' awiib' chi korik, 18 reh chi re' tinamit ma' nee ta nkinab'eej chi ma' a'nam ta awa' ahaa'. Xa re' wo' aaWaJaaw, aaDios wilik awuuk' pan Uxlab'al, naa runab'iniik reh i k'ahchi' kaat, eh re' reh naa ruye'wiik aakooch, inki Jesús. 19 Maamol taq wach i b'ehomal ayu' wach ak'al, re' insahchik wii' kiwach i xa chib'ih jariik ruum i rumohol, ruum i ruq'uxil, re' kiokik wii' chi i leq' taqe ajileq'. 20 Chachop la' taq ak'ux chureqariik i b'ehomal wilik cho pan taxaaj, ruum ar ma' nsahchik ta wach ruum i rumohol, ruum i ruq'uxil, ni xata re' i ajileq' kiokik ar chi i leq'. 21 Je' re' noq, aha' taq naa ruwihiik ab'ehomal, ar wo' taq naa ach'ikaam reje ak'ux, inki Jesús. 22 Re' taqe naq'awach rusaqumaal ati'jolal. Wila' re' taqe naq'awach saqum ki-ilwik, iraaj ruq'orom chi chu'nchel ati'jolal neen wihik rusaqumaal. 23 Raaj wila' re' taqe naq'awach ma' saqum ta ki-ilwik, chu'nchel ati'jolal panq'equm wilik. Eh wila' re' asaquumaal insutinik chi q'equm, yohb'aal naa nchewach q'equmaal inkahnik, inki Jesús. 24 Ma' awach taj i neerub'an chi ki'ib' i rupatroon, ruum noq neerunimaj i jinaj, ma' nee ta runimaj i jinaj xa jinaj i neeruk'ax, eh re' jinaj neerixowaaj wach. Ruum aj re' ma' nee ta rub'an chi neenkamanjik wach i Dios wila' ink'axarik wach i b'ehomal, inki Jesús. 25 Re' hin i nuq'or taq aweh chi mat qaaj taq kapeew chi riij taq awa' ahaa', eh mat qaaj taq kapeew chi riij taq aso' b'urb'al wach taq ati'jolal, ruum re' taq aak'achariik k'ih tz'aaq chuwach i k'uxumb'al taq aweh, eh k'ih wo' tz'aaq taq ati'jolal chuwach taq aso'. 26 Chakoj taq rehtaal i kok' chikop kirupinik pan taxaaj. Re' keh ma' xtee inkitik, ma' xtee nkijach, ma' xtaj nkimol parupatil re' la' taq aaWaJaaw wilik cho pan taxaaj ink'uxlanik keh. Eh re' taq i hat, q'e' taq k'ih atz'aaq chikiwach i kok' chikop re' re'. 27 Eh ma' jino'q taq awee hat i neerub'an rutiqariik k'isinoq rooq i ruk'achariik, chuchop ta nare' inche ruk'ux chub'aan. 28 ¿Chihreet noq tiqajik taq kapeew chi riij aso' naa akojom? Chakoj taq rehtaal nik' wach noq kik'ihik johtoq i uhtz'ub' wataq yuuq' k'ixkaab'. Re' keh ma' kikamanik taj, eh ni xata nkikem kiso'. 29 Xti korik la' taq i nuq'or aweh i hin chi ni xata re' i ruholohaq so' xukoj chaloq i reey Salomón xureq chi je' kiholwochiil taqe i uhtz'ub' re' re'. 30 Eh wila' je' re' kitiq'ib'jiik i rub'an Dios taqe uhtz'ub', i xa re' tii q'iij yu'naak wilkeeb' wataq yuuq' k'ixkaab' eh iqal neekikutarik pan q'aaq', ra'j naa taq chik re' hat ma' nee taq tutiq'aa' i Dios, re' taq i hat xa q'e' taq k'isiin ak'ux chi nimanik 31 Je' re' noq, mat qajik taq kapeew, maaq'or taq i je' wili: ¿Aha' naa ruchaliik i qawa' qahaa' aha' naa ruchaliik i qaso'? Matko'q taq, 32 ruum xa re' wo' taqe i ma' kinimanik ta ree Dios kiqajik kapeew chusik'ariik taqe re'. Re' taq i hat, jinaj taq aaWaJaaw wilik cho pan taxaaj, re' ineht'alinik reh chi ajwaal wach taq cha weh taqe re'. 33 Ruum aj re' peet taq naa asik'im i runimaal i rajaawriik i Dios ruch'ihil i korik laj na'ojb'al inchalik ruuk' i reh. Chi riij i re', nee wo' taq i ruyeew chaaweh chu'nchel i re'. 34 Ruum aj re', mat qaaj taq kapeew chi riij i q'iij iqal ruum tokoom chik i kapeew i ruk'am chaloq i q'iij iqal Eh re' ju'jun chi q'iij xa reh reh wach i k'axik i ruk'am chaloq, inki Jesús.

Mateo 7

1 Re' taq i hat, maakoj taq kimahk i tokoom, reh chi ma' nee ta rukoj taq amahk i Dios i hat, 2 ruum wi xakoj taq kimahk i tokoom i hat, je' wo' re' na' kojaroq taq amahk i hat ruum i Dios. Eh nik' wach i xa a'n taq keh i tokoom i hat, je' wo' chik re' i naa rub'aan taq awee hat. 3 Raaj i hat, ¿Chib'ih reet noq inakoj rehtaal i k'isa sohk' wilik panaq'wach aawas achaaq' mi ma' nakoj rehtaal re' i qamaam i b'ooj wilik panaq'awach i hat? 4 Eh wila' ko wilik i qamaam i b'ooj panaq'wach i hat. ¿Mi neerub'an chi neenaq'or reh aawas achaaq' anwisaj i k'isa sohk' wilik panaq'wach? 5 Re' hat xak'ul i na a'n awach, chawisaj peet i qamaam i b'ooj wilik panaq'awach i hat kora'j neenawesaj re' i k'isa sohk' wilik panaq'wach aawas achaaq', inki Jesús. 6 Re' taqe q'e' looq' maayeew taq keh i je' kikab' i tz'i' ruum nee-oq inki a'n taq ti' k'axik aweh. Eh re' je' holohaq ab'aj, perla, maayeew wo' taq keh taqe i je' kikab' i ahq, ruum xa nee-oq inkiye'q' pankooq, inki Jesús. 7 Chapahqaaj taq ree Dios re' reh nee ruyeew taq chaaweh, cha sik' taq, nee taq inareq, chaq'oj taq i koq wach i puerta, nee taq i ruteh chaaweh. 8 Ruum awach i neerupahqaaj, neenye'arik reh, awach i neerusik', nee rureq, eh awach i neeruq'oj i koq wach i puerta, nee wo' inteharik reh. 9 ¿Mi wilik taq jino'q aweh i hat ab'aj i nee ruyeew chi jilow rukaxlanwi'k i ruha'lak'uun noq neerupahqaaj rukaxlanwi'k? 10 ¿Mi neerub'an chi aaq' i nee ruyeew chi jilow rukaar i ruha'lak'uun noq neerupahqaaj rukaar? 11 Eh wila' tichol taq ruye'ariik i hat i ajwaal wach chi keh taq awak'uun awixq'uun, eh ma' holohik ta taq ana'ojb'al, ra'j naa chik re' taq aaWaJaaw wilik cho pan taxaaj ma' nee ruyeew cho keh i ajwaal wach chi keh awach i neenkipahqaaj reh 12 Eh nik' wach inawaaj taq i hat chi neen kian taq awuuk' aawas achaaq', je' wo' re' i cha a'n taq i hat kuuk' i keh, ruum je' re' i ruq'or i k'uhb'aal, eh je' wo' re' i ruq'or i kitz'ihb'aam chaloq taqe jalal ruq'oral i Dios, inki Jesús. 13 Chachop taq ak'ux chi okik chupaam i k'isiin wach puerta, ruum re' nim wach puerta, i nim wach b'eeh, pantojb'al mahk ink'amwik, eh ma' k'isiin i okik inki a'n ar. 14 Eh re' i k'isiin wach puerta i k'isiin wach b'eeh, chupaam i juneliik k'acharik ink'amwik, eh xama' k'ih ta wo' hoq i k'ahchi' kireqwiik reh, inki Jesús. 15 Chawik'raaj taq awiib' chikiwach taqe inkikoj kiib' chi jalal ruq'oral i Dios. Re' keh xa je' tii chik maaxo laj tentzun noq kik'uloq taq awuuk', xanaah re' je' taqe josq'laj xojb' pankanima. 16 Re' keh xa ruuk' i kina'ojb'al naa taq anab'eem chib'ih kianam. Chakoj taq rehtaal chi re' k'iix ma' nee ta ruwachuj i uuva, ni xata re' k'iixmoq'ool neeruwachuj i higo. 17 Chu'nchel i chee' ma' xta kiyab'ilaal ma' q'aah ta paam inkiwachuj. Eh re' taqe chee' wilik kiyab'ilaal q'aah paam inkiwachuj. 18 Re' chee' ma' xta ruyab'ilaal ma' nee ta rub'aan chi q'aah paam ineeruwachuj. Eh re' chee' wilik ruyab'ilaal ma' nee ta rub'an chi ma' q'aah ta paam ineeruwachuj. 19 Chu'nchel i chee' q'aah paam inkiwachuj, kiyok'arik eh kikutarik wach q'aaq'. 20 Eh ruuk' i kina'ojb'al naa taq anab'eem kiwach taqe chukul q'orik re' re', inki Jesús. 21 Re' taqe kiq'orik, Jaaw, Jaaw, weh, ma' chu'nchel ta naa kokiik pa runimaal rajaawriik i Dios. Xa re' la' wo' naa kokiik awach i kib'anik reh iraaj i waJaaw wilik cho pan taxaaj. 22 Eh paruq'ijil i q'ataj q'orik, ma' k'isiin naa kiq'oriik weh chi je' wili: Jaaw, Jaaw, ¿Mi ma' panab'ihnaal xoj q'orik re', mi ma' panab'ihnaal re' xqesaj taqe ma' tob'laj uxlab'al kuuk' i tinamit? ¿Mi ma' panab'ihnaal xqa a'n re' i ma' jank'al ta nilarik? inko'q taqe. 23 Eh re' hin je' wili i naa nuq'orom keh: Ma' weht'al ta taq awach. Eleen taq chi nuwach hat taq b'anal reh i yiib' wach ana'ojb'al kinko'q keh, inki. 24 Awach i kirib'iraj eh i rub'an aha' wilik i nuq'or, nee nujalwachej ruuk' jino'q i winaq wilik runa'ojb'al, ab'aj i xukoj chi ch'ikaab' reh i rupaat. 25 Eh noq xchalik runimaal teew jab', xub'an i elal ha', xuq'ojib'eej riib' chuwach i paat re' re'. Eh re' paat ma' xq'ehb'ik taj, ruum panab'aj ch'iklik i raa'. 26 Eh re' i kirib'iraj wo' naq, eh ma' rub'an taj aha' wilik i nuq'or, nee nujalwachej ruuk' jino'q i winaq ma' xta runa'ojb'al, nah saniib' xuch'ikaa' i rupaat. 27 Eh noq xchalik runimaal teew jab', xub'an i elal ha', xuq'ojib'eej riib' chuwach i paat re' re', eh yohb'aal wach noq xch'a'lojik, ki uchjik ruum i Jesús. 28 Noq xukohlaaj ruq'orariik i Jesús taqe wili, re' ruk'ihaal tinamit ma' k'isiin ta noq xsahchik kik'ux ruum i k'uhb'alinik xub'an, 29 ruum re' reh xti wilik rajaawriik chi k'uhb'alinik ma' je' ta rukab' i k'uhb'alinik inki a'n i kik'uhtanik ree najtir k'uhb'aal.

Mateo 8

1 Noq xqajik cho nah yuuq' i Jesús, ma' k'isiin i tinamit xi tahqinik reje reh. 2 Eh jinaj i winaq aj rax q'aah xujil i koq riib' ruuk' i Jesús, xuxuk'aa' riib' chuwach, je' wili i xuq'or reh: Jaaw, nee ta nawaaj, nee naq kinak'achrisaj ruuk' i nuyab'ilaal, inki. 3 Re' Jesús xutz'a'j reje i yowaab', je' wili i xuq'or reh: Tiwaaj kaat nuk'achrisam. Tik'aachjoq inki. Eh re' aj rax q'aah, jumehq'iil xk'achjik xelik i rax q'aah chi riij. 4 Re' Jesús je' wili i xuq'or reh: Ma' awach eh aq'or i xnub'an aweh. Hiy la', cha k'uhtaaj chaawiib' chuwach i k'amal kib'eeh aj tiij, eh chayeew amayiij ruq'orom chaloq i Moisés, reh chi neenkinab'eej chi xatk'achjik chik, i nuchjik. 5 Noq xokik i Jesús pan tinamit Capernaum, jinaj i aj Roma k'amal kib'eeh i soldado, xujil i koq riib' chupahqaljiik otob'il ree Jesús, 6 je' wili xuq'or reh: Jaaw, re' numoso yoklik cho pampaat ruum yab'ilaal. Re' reh sikrinaq i ruti'jolal, k'ahchi' rik'iik chi ti' k'axik, inki. 7 Re' Jesús je' wili i xuq'or reh: Re' hin nee kinooj chuk'achreesjiik amoso, i nuchjik. 8 Re' k'amal kib'eeh i soldado je' wili xuq'or: Jaaw, ma' ruk'ul ta chi weh chi netiooj panupaat. Xa cha taq'aaj la' ruq'orariik reh chi neenk'achjik inumoso. 9 Neetinimjik, Chawil i hin, atoob' ta wilik kitaaq'anik weh, kinkinimaj wo' taqe nu soldado. Noq neenuq'or reh jino'q chi ohoq, nee wo' nooj. Eh kim ayu', kinko'q reh jino'q, nee wo' nchalik. Eh noq neenutaq'aaj i numoso chi kamanik, nee wo' nooj, inki. 10 Eh noq xrib'iraj i Jesús chi je' re', xsahchik ruk'ux, je' wili i xuq'or keh i kitahqinik reh: Xti korik i nuq'or chi ma' jank'al ta nureq jino'q ar Israel xti ruye'em ruk'ux je' rukab' i winaq wili inki. 11 Re' hin i nuq'or taq aweh chi ma' k'isiin taqe i naa kichaliik parelb'aal q'iij, parookb'aal q'iij, naa kokiik pa runimaal rajaawriik i Dios, eh naa kianam kiwa' ar ruuk' i Abraham, ruuk' i Isaac, ruuk' i Jacob. 12 Eh re' taqe i ye'ooj naq q'ab' keh chi naa kokiik pa runimaal rajaawriik i Dios naakikutariik cho panq'equm. Ar naa koq'iim, eh naakiqirich'eem naah i keeh, inki. 13 Eh re' Jesús je' wili xuq'or reh i k'amal kib'eeh soldado: Hiy panapaat. Neenb'aan aha' wilik i xapahqaaj, ruum chi aye'em ak'ux, inki. Eh chupaam i jumehq' re' re', xk'achjik i rumoso i winaq re' re'. 14 Noq xooj k'oloq i Jesús parupaat i Pedro, xponik rureq i rutuut i rehk'een i Pedro chi yoklik pan yokaab', ruum k'ahchi' i kaq tz'a' chi riij. 15 Xrilow chi je' re' i Jesús, xuchop chi q'ab' i yowaab', eh jumehq'iil xik'ik i kaq tz'a' chi riij. Xwuktik johtoq ixoq re' re', eh re' chik i reh xutoq'aa' cho yej-anik kiwa'. 16 Noq xokik i q'iij, ma' k'isiin wilik ma' tob'laj uxlab'al kuuk' xkik'am cho chuwach i Jesús. Re' reh xa ruuk' i ruq'oral xukaaj taqe reje i ma' tob'laj uxlab'al, eh xuk'achrisaj taqe chu'nchel i yowaab'. 17 Reh chi xooj eloq wach i ruq'orom chaloq i Isaías jalal ruq'oral i Dios chi je' wili: Re' reh x-eesanik i ruti'kiil qak'ux, eh re' reh xk'amwik i qayab'ilaal, inki. 18 Eh noq xrilow i Jesús chi ma' k'isa tinamit i wilik chi junsuut, xuq'or keh i raj tahqaneel chi kiq'ahxoq reje chi juntar i k'isa palaw. 19 Eh jinaj ink'uhtanik ree k'uhb'aal xujil i koq riib' ruuk' i Jesús, je' wili i xuq'or reh: Hat aj Tijoom, re' hin tiwaaj kaat nutahqeem xa aha' pa' netiooj, inki. 20 Re' Jesús je' wili i xuq'or reh: Re' taqe yaak wilik kijuul, eh re' taqe chikop kirupinik wilik wo' kisuuq'. Raaj i hin Ak'unb'ees nuwii' winaq, ma' xta nupaat nuhi'limb'aal, inki. 21 Eh jinaj re' ruuk' taqe raj tahqaneel, i Jesús je' wili xuq'or: Jaaw, chayee pee q'ab' weh chi nenooj numuq'aa' i wajaaw, kora'j nee kinooj chawiij re', inki. 22 Re' Jesús je' wili xuq'or reh: Taq la' chi wiij cha kanaa' taqe i kamnaq chi re' keh neekimuq'anik reh i kikamnaaq, i nuchjik. 23 Chi riij i re', re' Jesús xjohtik pan barco ruch'ihil taqe raj tahqaneel. 24 Eh noq ik'ik chik inki a'n chinaah i k'isa palaw, jinaj i kowlaj teew xchalik. Re' rub'ohl i palaw k'ahchi' naq chik rutz'apam naah i barco. Eh re' Jesús wirik i rub'an. 25 Eh re' taqe i raj tahqaneel, xooj kuksaj i Jesús je' wili i xkiq'or reh: Jaaw, Jaaw, wukteen qoh ako'leej k'ahchi' qojiik qohoq ri'si ha' inki taqe. 26 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: ¿Chihreet noq ma' k'isiin taq ayo'jiik? Ma' aye'em ta taq ak'ux chi nimanik, inki. Eh xwuktik johtoq, xupab'aa' i kowlaj teew i rub'ohl i palaw, eh xanoq wo' kitz'iriwanik. 27 Noq xkilow chi je' re' i wilkeeb' pan barco, xsahchik kik'ux, xkipahqaaj chikiwach chi je' wili: ¿Awach aj wo' winaq wili? Inimjik inche ruum i teew, ruum i palaw, inki taqe. 28 Eh noq xponik i Jesús chi juntar i k'isa palaw paruyuq'ul i Gadara, ki'ib' i winaq wilik ma' tob'laj uxlab'al kuuk', xi elik chaloq pankijuleel kamnaq, eh xkijil i koq kiib' ruuk' i Jesús. Re' keh xayohb'aal chik wach i kijosq'iil ma' awach taj inik'ik chupaam i b'eeh re' re'. 29 Eh kow xkiq'or chi je' wili: Jesús, hat Rak'uun i Dios ¿Chib'ih reet noq inchalik amin awiib' quuk'? ¿Mi xat chalik ayu' re' chub'anariik qeh i ti' k'axik noq komajaa' i rureq i ruq'ijil? inki taqe. 30 Eh ma' najt ta ar wilkeeb' i ma' k'isa ahq k'uxuj ch'ahn inki a'n 31 Eh re' taqe ma' tob'laj uxlab'al xkipahqaaj otob'il ree Jesús, chi je' wili: Wila' nakooj awesam kuuk' winaq wili, chayeew q'ab' qeh chi nee qoh okik chi kipaam taqe ahq wulu', inki taqe. 32 Hiy taq, ki uchjik ruum i Jesús. Re' taqe ma' tob'laj uxlab'al xi elik kuuk' i winaq, xi okik chi kipaam taqe ahq. Re' taqe ma' k'isa ahq re' re' xkikutib'eej kiib' pan b'oqeel, pank'isa palaw xiooj q'ehb'oq, eh ar xijihq'ik. 33 Re' taqe cha'jen ahq xi elik kajiim ruum kiyo'jiik. Noq xi ponik pan tinamit, xkitoq'aa' ruk'utjiik chu'nchel i re', je' wo' hoq i xb'aan kuuk' taqe winaq wilik naq ma' tob'laj uxlab'al kuuk'. 34 Noq xkib'iraj taqe tinamit chi je' re', chi kunchelaal xiooj aha' wilik wii' i Jesús. Eh noq xkilow wach, xkipahqaaj otob'il reh chi eloq reje pankiyuq'ul.

Mateo 9

1 Chi riij i re', re' Jesús xjohtik reje pan jinaj barco, xq'ahxik juntar k'isa palaw, eh xooj k'oloq parutinamiit. 2 Eh jinaj i winaq siik yoklik wach ruch'aht noq xkik'am reje chuwach i Jesús. Xrilow chi kiye'em kik'ux chi nimanik je' wili xuq'or reh i yowaab': Wak'uun, mantib'ik ak'ux re' taqe amahk kuyuuj chik, inki. 3 Eh wilik taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal, je' wili xkikapaaj: Re' winaq wili k'ahchi' ruq'ehtaam i Dios ruuk' taqe ruq'or, inki taqe. 4 Eh re' Jesús xanoq wo' reht'al chib'ih jariik i k'ahchi' kikapaam. Ruum aj re', xuq'or keh chi je' wili: ¿Chib'ih reet noq q'e' yiib' taq wach akapeew? 5 ¿Aha' wilik i ma' k'axik ta chi q'orarik reh i yowaab' noq inakapaaj taq i hat, mi re' chi neenuq'or reh chi kuyuuj chik taqe amahk, oon re' chi neenuq'or reh chi wukteen johtoq, tib'ehoq reje? 6 Yu'naak naa taq nuk'uhtaam aweh chi re' hin, i Ak'uunb'ees nuwii' winaq wilik wajaawriik ayu' wach ak'al chukuyariik taqe mahk, inki. Je' wili i xuq'or reh i siik: Tipaa' johtoq chak'am ach'aht hiy panapaat, inki reh. 7 Eh re' siik naq xpa'lojik wo' johtoq, xooj parupaat. 8 Noq xkilow chi je' re' i tinamit, ma' k'isiin ta noq xiyo'jik, eh xkiloq'ej i Dios, ruum xuk'uhtaaj i rajaawriik kuuk' taqe winaq. 9 Noq xelik reje ar i Jesús, xrilow wach jinaj i winaq, Mateo rub'ihnaal, tzunlik chupaam i ye'aab' impahqaljik wii' tooj inkamanik ar Roma. Taq chi wiij, inki reh. Eh re' Mateo xpa'lojik johtoq, xooj chi riij i Jesús. 10 Eh re' Jesús noq wi'k chik i rub'an nah mexa parupaat i Mateo ruch'ihil taqe raj tahqaneel, ma' k'isiin taqe i aj pahqan tooj, eh wilik taqe aj mahk xiooj k'oloq, xkian kiwa' ruuk' i Jesús nah méxa. 11 Noq xkilow chi je' re' i aj fariseo, xkipahqaaj reh taqe raj tahqaneel i Jesús chi je' wili: ¿Chib'ih reet noq i rub'an ruwa' taq awaj tijoom chi kixilak aj pahqan tooj, chi kixilak aj mahk? inki taqe. 12 Noq xrib'iraj chi je' re' i Jesús, je' wili xuq'or keh: Re' ma' xta kiyab'ilaal ma' xta kamaj keh i aj iq'omaneel, re' taqe yowaab' ra'j ajwaal wach chi keh re' aj iq'omaneel. 13 Re' taq i hat, cha tijej taq riij i ruq'or taqe i q'orik wili: Re' hin re' ketelinik wachiis inwaaj, ma' nwaaj ta chi chikop taq i nee nayeew chi amayiij, inki. Ruum aj re', re' hin ma' xin chalik ta chi kisik'ariik i korik wach kik'ux. Xinchalik la' chi kisik'ariik i aj mahk, reh chi neenkiyot' i kik'ux, inki. 14 Re' taqe raj tahqaneel i Juan aj qasan ha' xkijil i koq kiib' ruuk' i Jesús, je' wili xkiq'or reh: Re' hoj, re' taqe aj fariseo k'ih pech inqakuy qawa' qahaa' chulooq'jiik i Dios. Raaj taqe awaj tahqaneel i hat, ¿Chib'ih reet noq ma' nkikuy ta kiwa' kihaa'? inki taqe. 15 Eh re' i Jesús je' wili xuq'or keh: ¿Mi neerub'an re' chi neentz'irik kiwach taqe yuuq'imaj haa' chuninq'ijiik i kaxáro noq ko wilik chi kixilak i b'ahiilb'ees? Ko naa ruponiik i q'iij noq naa rehtesjiik chi kixilak i b'ahiilb'ees, kora'j naa kikuyum kiwa' kihaa' re'. 16 Eh ma' awach ta ineeruk'ojej wach i ru q'aah so' ruuk' i ak' itz'ihy, ruum re' ak'laj k'oojb'al intz'ub'ik eh neeruxih i q'aah itz'ihy ruuk' i re', neenooj chunimaal i ruxihiik. 17 Ma' nee ta inye'arik i ak' vino chupaam taqe i q'aah koxtaal tz'uhuum, ruum re' taqe i q'aah tz'uhuum neekik'er, eh neenq'ehb'ik i vino ruch'ihil i koxtaal tz'uhuum. Ruum aj re', re' ak'laj vino koruman chi chupaam taqe ak' tz'uhuum neenye'arik. Chi je' re', ma' xta neen kik'ul i ki'ib' re' re', inki Jesús. 18 Noq kok'ahchi' ruq'orariik keh taqe re' ruum i Jesús, jinaj i winaq k'amal kib'eeh i aj judío xooj k'oloq ruuk' xuxuk'aa' riib' chuwach, je' wili xuq'or reh: Re' wixq'uun kore' xkimik. Neeta tiooj chi wiij, nee naq i nayeew aq'ab' chinaah, nee naq ink'aach ruka'peech, inki. 19 Eh re' i Jesús, xooj wo' chi riij i winaq re' re' ruch'ihil taqe i raj tahqaneel. 20 Noq ojik i rub'an i Jesús, jinaj ixoq kab'laj haab' rokiik pan yab'ilaal, re' i rukik'eel ma' rumay ta elik, xujil i koq riib' chi riij i Jesús, eh xutz'a'j i koq i ruso', 21 ruum xuq'or paruk'ux chi je' wili: Xa re' mi xnutz'a'j i ruso' i Jesús neekink'achjik, inki. 22 Eh re' Jesús xusutej riib' chi rilariik ixoq, je' wili xuq'or reh: Wixq'uun, mantib'ik chik ak'ux. Yu'naak xatk'achjik chik, ruum aye'em ak'ux chi nunimjiik, i nuchjik. Eh chupaam i jumehq' re' re' xanoq wo' xk'achjik ixoq. 23 Noq xooj k'oloq i Jesús parupaat i k'amal kib'eeh i aj judío, xrilow taqe i aj q'ooj chi k'ahchi' chik kiyejaam kiib' reh ojik chi muq'anik. Eh xrilow wo' taqe tinamit chi xak'erik chik kichii' chi oq'ik. 24 Re' Jesús je' wili xuq'or keh i tinamit: Eleen taq reje ayu', ruum re' xq'un wili ma' kamnaq taj, xa wirik i rub'an, inki, eh re' keh xkikaqse'laaj i xuq'or. 25 Noq resam chik taqe chaloq rij paat i tinamit i Jesús, xokik i koq i wilik wii' i xq'un, xuchop johtoq chi q'ab', eh re' xq'un xwuktik johtoq xk'aach wo' chik ruka'peech. 26 Eh re' i ma' ilooj taj xub'an i Jesús ruuk' i xq'un xooj rib'iral chi junsuut i ye'aab' re' re'. 27 Noq xelik reje i Jesús chupaam i ye'aab' re' re', ki'ib' i moywach xi tahqinik reje reh, k'erik kichii' chuq'orob'jiik chi je' wili: Hat riih rumaam i David, chaketelaaj qawach, qoh ak'achrisaj inki taqe reh. 28 Eh noq xokik i Jesús pan jinaj paat, re' taqe i ki'ib' chi moywach, xkijil i koq kiib' ruuk' i Jesús. Eh xupahqaaj keh chi je' wili: ¿Mi nanimaj taq i hat chi wilik wajaawriik taq chak'achreesjiik? ki uchjik. Hoo' Jaaw, inqanimaj, inki taqe. 29 Eh re' i Jesús xutz'a'j inaq'kiwach, je' wili xuq'or keh: Ma' xta reet naa taq kaat nuk'achrisam je' rukab' taq inawaaj, ruum aye'em taq ak'ux wuuk', inki. 30 Eh re' naq' kiwach xteh wo' hoq. Chi riij i re', je' wili i xq'orarik keh ruum i Jesús: Waaj ta taq awach eh inaq'or chi xatnuk'achrisaj taq, ki uchjik. 31 Eh re' keh, xa kore' wo' xi elik reje ar, noq xtohq'ik kik'utjaam chupaam i ye'aab' re' re' i ma' ilooj taj xub'an i Jesús kuuk'. 32 Noq xi elik cho ar i ki'ib' chi moywach naq taqe, wilik i xi k'amwik cho ruuk' i Jesús jinaj i winaq meem wilik ma' tob'laj uxlab'al ruuk'. 33 Eh noq xresaj i ma' tob'laj uxlab'al i Jesús ruuk' i meem, xanoq wo' xutoq'aa' q'orik. Noq xkilow i tinamit chi je' re', ma' k'isiin ta xsahchik kik'ux, je' wili xkiq'or: Ma' jank'al q'iij inilarik ayu' Israel i xb'aan wili inki taqe. 34 Eh re' taqe fariseo, je' wili xkiq'or: Re' winaq wili ruuk' i ruwinqilal i k'amal kib'eeh i ma' tob'laj uxlab'al i resaj taqe i ma' tob'laj uxlab'al kuuk' i tinamit, inki taqe. 35 Re' Jesús xub'ehuj paam taqe tinamit, je' wo' pantaq ab'iix. Eh chupaam taqe paat inlooq'jik wii' Dios xub'an i tijinik xuq'or rib'iral i ak' k'uhb'aal re' i runimaal rajaawriik i Dios xuk'achrisaj taqe i xa reh reh wach kiyab'ilaal, eh xa reh reh wach kiti'kiil. 36 Noq xrilow kiwach i ma' k'isa tinamit i Jesús, xuketelaaj kiwach, ruum ti' kik'ux, eh ma' nkireq ta chi riij chib'ih naa kianam, xa je' kikab' i tentzun ma' xta cha'jen keh. 37 Ruum aj re', re' Jesús je' wili xuq'or keh i raj tahqaneel: Re' taqe i tinamit wili je' kikab' i tik xa jacharik chik iraaj. Xa nkaaj chik kib'iram i k'uhb'aal. Xa re' la', re' taqe aj kamanoom xama' k'ih ta wo' tii taqe. 38 Je' re' noq re' taq i hat, cha pahqaaj taq reh i Dios chi chutaq'aaj chaloq taqe i q'orol ree ruk'uhb'aal. Reh chi neen q'orarik keh i tinamit wili, inki Jesús.

Mateo 10

1 Re' Jesús xuyuq'eej taqe ruuk' i kab'laj chi raj tahqaneel, xuyeew kajawriik chi rehtesjiik i ma' tob'laj uxlab'al kuuk' i tinamit, chi kik'achreesjiik i xa reh reh wach i kiyab'ilaal, i xa reh reh wach i kiti'kiil. 2 Re' taqe kab'laj chi raj tahqaneel, je' wili i kib'ihnaal: Re' peet, Simón eh Pedro i rukab' b'ih, eh re' ruchaaq', Andres i b'ih, re' i ki'ib' chi rak'uun i Zebedeo, Jacobo i b'ih i jinaj, eh re' i jinaj, Juan b'ih, 3 eh re' Felipe, re' Bartolome, re' Tomas eh re' Mateo, re' naq inpahqanik tooj re' inkamanik ar Roma, eh re' i rak'uun i Alfeo, Santiago i b'ih, re' i Tadeo, 4 eh re' Simón, i re' ruuk' taqe i aj Canaán, eh re' i Judas Iscariote, re' i xk'ayinik ree Jesús. 5 Re' Jesús xutaq'aaj taqe reje i kab'laj chi raj tahqaneel chi k'uhb'alinik, je' wili kik'uhb'aljiik xub'an reje: Mat'ooj taq pankiyuq'ul i ma' re' ta taqe aj Israel, ni xata pan kitinamitaal i aj Samaria. 6 Hiy la' taq kuuk' i aj Israel, re' taqe i je' sah cheel tentzun noq wilkeeb'. 7 Eh aha' taq naa awik'iik ponoq, k'ahchi'-oq taq aq'orom chi re' runimaal rajaawriik i Dios wilik chik ayu' wach ak'al. 8 Eh naa taq aak'achrisam taqe yowaab', taqe aj rax q'aah, naa taq awesam i ma' tob'laj uxlab'al kuuk' i tinamit naa taq awuksam taqe kamnaq chi k'achlik kiwach. Eh xa chi siih taq xak'ul awajaawriik, xa chi siih wo' chik taq naa aye'em. 9 Noq naa taq awojiik, ma' naa ta taq ak'amam i oro, ni xata plata, ni xata tumiin re' ruuk' i q'an ch'ihch', 10 ni xata achiim, ni xata aso' ajalb'aal, ni xata ruka'k'uuhl taq axijab', ni xata aakarote taq i naa ak'amam. Ruum re' kamanoom i ruk'ul chi naa ruye'ariik reh i ajwaal wach chi reh. 11 Eh noq naa taq aponiik pan jino'q tinamit oon pan jino'q ab'iix, cha sik' taq ar jino'q i winaq xa atoob' wach ruk'ux. Ruuk' taq cha a'n apatal jarub' pa' q'iij taq nee ti wihik ar. 12 Noq nee taq ti okik panrupaat, chayeew taq rusuqkiil ruk'ux. 13 Wila' re' ehchan paat xraaj ruk'ulum i rusuqkiil k'uxliis re' re', cha kanaa' taq reh, eh wila' ma' xraaj ruk'ulum, maakanaa' taq reh. 14 Wila' ma' xatkik'ul taq chaloq, eh wila' ma' xkaaj kib'iram taq i naa aq'orom, ti eloq taq reje chupaam i paat re' re' oon tinamit chapuh taq kahnoq i pooq panawooq. 15 Re' hin xti korik i nuq'or taq aweh chi na' ponoq ruq'ijil i q'ataj q'orik, xti xiik' wo' chik naah ti'kiil i tojb'al kimahk naakik'ulum i tinamit re' re' ma' xata je' rukab' i xuk'ul i tinamit Sodoma i Gomorra, inki Jesús. 16 Re' hin naa taq kaat nutaq'aam reje chi je' taq hat tentzun chi kixilak taqe xojb'. Xa re' la', q'as-oq taq wach ak'ux je' rukab' i aaq', eh xa hat-oq wo' taq atoob' je' rukab' i paloma. 17 Eh chawik'raaj taq awiib', ruum re' taqe tinamit naa taq kaat kiq'asam pan kiq'ab' q'atal q'orik, eh naa taq kaat kiq'ojib'eem chupaam taqe paat inlooq'jik wii' Dios. 18 Eh ruum i nunimjiik, naa taq kaat kiq'asam pan kiq'ab' i wilik kajaawriik, pan kiq'ab' i reey. Chi je' re' naa taq aq'orom wib'iral kee keh, je' wo' keh i ma' re' ta taqe aj Israel. 19 Eh noq naa taq kaat kiq'asam pan kiq'ab' taqe q'atal q'orik, mat qajik taq kapeew ruuk' chib'ih taq i naa aq'orom oon nik' wach taq naa aq'oriik, ruum re' Dios naa ruye'wiik taq chaq'oral. 20 Eh chib'ih taq i naa aq'orom, ma' xata panak'ux taq naa ruchaliik re' la' i ruSantolaj Uxlab'al taq aaWaJaaw naa ruye'wiik taq chaq'oral. 21 Eh re' taqe i aasb'ees naa kiq'asam pankimik i kichaaq'. Eh re' taqe i ajaab'ees naa kiq'asam pankimik i kak'uun. Eh re' taqe i ak'uunb'ees ixq'uunb'ees naakixowaam wach i kajaaw, eh naakiye'em pankimik. 22 Eh ruum i nunimjiik, naa taq kixowaam awach chu'nchel i tinamit. Eh awach i xukuy ransil ixowaal korehtaal i rukimiik, re' re' naa ruko'ljiik. 23 Noq nee taq inkixowaaj awach chupaam jino'q i tinamit, hiy taq pan tokoom tinamit. Ruum re' hin xti korik i nuq'or taq aweh chi xakomajaa' wo' taq inakohlaaj rub'ehjiik paam taqe tinamit wilkeeb' Israel noq naa nuk'uliik iloq ruka'peech i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq. 24 Re' i xa tijen riib' ma' nee ta ruq'at wach i raj tijoom. Eh re' i xa móso ma' nee ta ruq'at wach i rupatroon. 25 Re' xa tijen riib' manlik-oq reh chi neentijik ruum i raj tijoom. Eh re' móso manlik-oq reh wila' xureq chi riij iraaj i rupatroon. Eh wila' nkikoj chi Beelzebu i ehchan paat, ra'j naa chik re' taqe awach reh ma' holohik ta neekiq'orik chi riij, inki Jesús. 26 Eh mat yo'jik taq chikiwach i tinamit, ruum ma' xtaj i neenb'aan chi q'eeqmaal chi ma' ta nee nelik wach saqum. Eh ma' xtaj i neenb'aan chi ke'lik chi ma' ta neeneht'aljik. 27 Eh re' taq i nuq'or aweh i hin panke'lik, chi wachiil taq chik cha q'or i hat. Aha' wilik i nuq'or taq aweh chi q'eeqmaal, kow taq chik cha q'or chikiwach i tinamit. 28 Matyo'jik taq chikiwach i nee kikansanik taq reh ati'jolal, eh re' taq awánima ma' nee ta nkikansaj. Re' la' taq i Dios chayohleej, re' i wilik rajaawriik chuye'ariik taq awánima ati'jolal pantojb'al mahk. 29 Chakoj taq rehtaal chi re' kok' tz'ikin ma' re' ta nkiwii' chi ki'ib' i jinaj sentabo kik'ayjik wii', ma' jino'q keh ineekiqajik wach ak'al chi ma' ta nee ruyeew q'ab' taq aaWaJaaw wilik cho pan taxaaj. 30 Eh re' taq i hat, ajlamaj nare' chi ju'junaal chu'nchel i rismaal taq anaah. 31 Mat yo'jik taq, ruum re' taq i hat xiik' taq naah k'ihaal atz'aaq chikiwach i ruk'ihaal chi kok' tz'ikin, inki Jesús. 32 Awach inq'orik reh chikiwach i tinamit chi re' hin kirunimaj, re' hin naa wo' nuq'orom reh i waJaaw wilik cho pan taxaaj chi re' reh korik chi xnimanik. 33 Raaj awach i naa ruq'orom chikiwach i tinamit chi ma' re' tee hin kirunimaj, re' hin naa wo' nuq'orom reh i waJaaw wilik cho pan taxaaj chi re' reh ma' xnimanik taj, inki. 34 Maacapaaj inche taq i hat chi xin chalik chuye'ariik i suq kiil k'uxliis chi kixilak i tinamit ayu' wach ak'al xin chalik la' chutikariik i peleto. 35 Ruum i nunimjiik, re' ak'uunb'ees xchalik nukoj panixowaal ruuk' i rajaaw. Eh re' ixq'uunb'ees xchalik nukoj panixowaal ruuk' i rutuut. Eh re' ilib'jeel xchalik nukoj panixowaal ruuk' i rutuut i rub'ahiil. 36 Eh re' ju'jun re' taqe awach keh wilik pankipaat naa rusutiniik chi ixowan kiwach. 37 Eh awach i re' chik i rutuut rajaaw q'e' ruk'ax chi nuwach i hin ma' ruk'ul ta chi waj tahqaneel. Eh awach i re' chik i rak'uun rixq'uun q'e' ruk'ax chi nuwach i hin, ma' ruk'ul ta chi waj tahqaneel. 38 Awach i ma' rukuy ta ruk'amariik i rukuruus, ma' kirutahqeej taj, ma' ruk'ul ta chi waj tahqaneel. 39 Eh awach i ruko'leej riij i ruk'achariik ayu', naa ruq'eb'em i juneliik k'acharik. Eh awach i ruq'eb' i ruk'achariik ayu' ruum i nunimjiik i hin, re' re' naa rureqem i juneliik k'acharik, inki Jesús. 40 Awach neenk'ulwik taq aweh i hat, re' wo' hin neekiruk'ul ruuk'. Eh awach i neenk'ulwik wee hin, re' wo' xtaaq'anik cho weh i ruk'ul ruuk'. 41 Awach i nee ruk'ul ruuk' jino'q jalal ruq'oral i Dios ruum chi rutaaq'aniik chaloq i Dios, je' wo' rukab' i rukooch i jalal ruq'oral i Dios naa ruk'ulum. Eh awach i neenk'ulwik reh jino'q korik wach ruk'ux ruum chi korik wach ruk'ux, je' wo' rukab' i rukooch i korik wach ruk'ux naa ruk'ulum. 42 Xa awach pa' jino'q, atoob' ta xa jinaj kulk chi jot'ik neerusiij reh jino'q keh i nukok'taaq wili ruum chi waj tahqaneel i naa rusihim ruhaa', xti korik i nuq'or taq aweh chi naa ruk'ulum i rukooch chi riij i naa rub'anam, inki Jesús.

Mateo 11

1 Eh noq xukohlaaj kik'uhb'aljiik taqe i kab'laj chi raj tahqaneel i Jesús, xelik reje ar xooj chi tijinik, eh xooj chuq'orariik i k'uhb'aal chupaam tinamit wilkeeb' chupaam i ye'aab' re' re'. 2 Eh noq pantz'ilom chik wilik i Juan aj qasan ha', xponik rib'iral ruuk' chib'ih i k'ahchi' rub'anam i Cristo. Ruum i re', kiib' i raj tahqaneel xutaq'aaj chaloq chi rupahqaljiik reh i Jesús chi je' wili: 3 ¿Mi re' hat i Cristo, i k'ahchi' ruq'orariik chi naa ruk'uliik iloq, oon ko naa chik quy-eem jino'q tokoom? inki taqe reh. 4 Chalik i Jesús je' wili kichaq'weesjiik xub'an: Hiy taq cha q'or reh i Juan i k'ahchi' taq awilom i k'ahchi' taq ab'iram. 5 Chi re' taqe moywach ki-ilwik chik, re' taqe siik kib'ehik chik, re' taqe aj rax q'aah xik'achjik chik, re' taqe tz'ap xikin ki-ib'irinik chik, re' taqe kamnaq xi wuktik chaloq chi k'achlik kiwach, eh k'ahchi' ruq'orariik keh i neb'aa' i ak' k'uhb'aal reh i ko'lemb'al iib'. 6 Atoob' reh awach i ma' inyoj ta ruk'ux chi nunimjiik ki uchjik ruum i Jesús. 7 Noq xi sutinik reje i raj tahqaneel i Juan, re' Jesús xuq'or keh i tinamit wilkeeb' ar chib'ih rub'anam i Juan, je' wili xuq'or: ¿Chib'ih rub'anam i winaq xponik taq awilow chupaam i ye'aab' chiq yuuq'? ¿Mi xa je' kaxlan aaj k'ul inooj ruum teew? 8 Wila' ma' re' re', ¿chaaj wo' jariik re' i xponik taq awilow wach, jino'q oon winaq xiik' naah holwochiil i ruso'? Re' taq i hat aweht'al taq chi re' taqe i kikojwik holohaq itz'ihy, chupaam taqe paat wilkeeb' wii' reey kiwihik. 9 ¿Chaaj wo' rub'anam re' i xponik taq awilow wach, jalal ruq'oral i Dios? Re' hin xti korik i nuq'or taq aweh chi re' xponik taq awilow wach re' i Juan aj qasan ha', i q'e' nim rajaawriik chuwach jino'q jalal ruq'oral i Dios. 10 Eh chi riij i Juan wili tz'ihb'amaj pan santo laj huuj, chi je' wili: Re' hin naa nutaq'aam awuuk' i waj taqareel, reh chi naa ayejaam awánima chuk'ulariik i QaJaaw, je' rukab' noq inyejeb'jik i rub'eeh i wilik chi ajaab'esil, inki. 11 Xti korik i nuq'or taq aweh chi ma' jino'q keh i k'achareel ik'inaq taqe chaloq nim rajaawriik chuwach i Juan aj qasan ha'. Xa re' la', re' i q'e' k'isiin wach naa rokiik pa runimaal rajaawriik i Dios, re' reh xti q'e' nim rajaawriik chuwach i Juan. 12 Xa re' wo' hoq i ruk'uliik chee Juan aj qasan ha' eh xa ko je' wo' yu'naak, re' runimaal rajaawriik i Dios k'ahchi' rik'iik pan k'axik. Eh re' taqe kow inki a'n kiib' inkaaj naq kisacham wach ruuk' kaansil. 13 Chu'nchel i jalal ruq'oral i Dios, je' wo' najtir k'uhb'aal, xiq'orik cho chi riij i runimaal rajaawriik i Dios, eh kore' xooj eloq wach noq xtohq'ik cho ruq'orom i Juan. 14 Wila' re' taq i hat inawaaj anab'eem, re' Juan aj qasan ha', re' wo' hoq i jalal ruq'oral i Dios, Elías rub'ihnaal, q'orooj cho rib'iral chi naa ruk'uliik iloq. 15 Awach inkaaj kib'iram taqe q'orik wili, kib'iraj. 16 Re' taqe tinamit wilkeeb' yu'naak naa nujalwachem kuuk' i kok' ak'un inkimol kiib' chi k'o'nik pantaq k'aayb'al, eh kow inkiq'or chikiwach chi je' wili: 17 Re' hoj xqaxulej taq aweh i tz'uuy suq i ruq'or, eh ma' xa a'n ta wo' taq asoon, eh xqatz'uyej taq aweh i tz'uuy intz'irik wach, eh ma' xat oq'ik ta wo' taq, inki taqe. 18 Re' taq i hat, je' taq akab' taqe re', ruum re' Juan noq xawil taq chi ma' inwi'k i ma' nuk'ik taj je' taq wili xaq'or: Ma' tob'laj uxlab'al i wilik ruuk', tiki taq reh. 19 Eh noq, xink'ulik i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq xawil taq chi kinwi'k kinuk'ik, q'e' inwi'k q'e' nuk'ik ramigo taqe aj mahk taqe i kipahqanik ree tooj inkamanik ar Roma, tiki taq weh. Xanaah re', re' i runa'ojb'al i Dios ink'utinik wo' naq wach chi korik ruuk' i nub'an, inki Jesús. 20 Eh re' Jesús xutoq'aa' q'ilooj pantaq tinamit i xub'an wii' i ma' k'isiin i ma' ilooj taj, ruum re' taqe tinamit wilkeeb' ar ma' kiyot'om tee kik'ux chi riij i kimahk, eh ma' kinimam tee Dios je' wili xuq'or keh: 21 Q'e' taq ti' i naa ak'ulum i hat taq aj Corazín, taq i hat aj Betsaida, ruum kuuk' taj i aj Tiro, i aj Sidón xb'aan taqe i ma' ilooj taj xb'aan taq chaxilak i hat, re' keh najtir naq chik inkinimaj i Dios, xkikoj naq chik q'as wach itz'ihy chikiij, xkikoj naq chik chaaj wach kinaah. 22 Re' hin i nuq'or taq aweh chi na' ponoq i ruq'ijil i q'ataj q'orik, xiik' naah ti'kiil i tojb'al taq amahk naa ak'ulum i hat chuwach i tojb'al kimahk naakik'ulum i aj Tiro i aj Sidón. 23 Eh re' taq i hat aj Capernaum, panak'ux taq i hat naa taq areqem wach i taxaaj ruum i runimaal taq awach. Pan kiye'aab' la' kamnaq taq naa aye'ariik, ruum pan tinamit Sodoma ta xb'aan taqe i ma' ilooj taj xb'aan taq chaxilak i hat, re' tinamit re' re' komajaa' naq insacharik wach yu'naak. 24 Eh re' hin i nuq'or taq aweh chi na' ponoq i ruq'ijil i q'ataj q'orik, xiik' naah ti'kiil i tojb'al taq amahk naa ak'ulum i hat chuwach i xkik'ul i aj Sodoma, inki Jesús. 25 Eh chupaam taqe q'iij re' re', je' wili xuq'or i Jesús: Hat waJaaw, ehchan reh i taxaaj, i wach ak'al, re' hin tinuloq'ej, ruum keh i xama' xta tii kina'ojb'al, xayeew cho chi naab'jik i korik, ma' xayeew ta cho keh chi naab'jik i aj na'ojb'al je' wo' keh i q'as wach kik'ux. 26 Hoo', Jaaw, ma' xta reet i xa a'n chi je' re', ruum je' re' i xponik chawach, inki. 27 Re' waJaaw ruq'asam panuq'ab' chu'nchel i xa chib'ih jariik i wilik. Re' hin, Ak'uunb'ees Dios, ma' jino'q i naab'inik nuwach chi korik, xa re' wo' hoq Ajaab'ees. Eh re' Ajaab'ees, ma' jino'q naab'inik wach, xa re' wo' hin Ak'uunb'ees, eh naa wo' runaab'jiik wach kuum awach aj eh inwaaj nuye'em chi naab'jik i hin. 28 Kim taq wuuk' chawunchelaal i hat taq q'uhtinaq ruum akamaj, ruum taq aawihq re' hin nee taq tinuhi'lisaj. 29 Eh chak'am taq naah i nuk'uhb'aal i nuq'or taq aweh i hin. Eh cha tijej taq aweh i nub'an i hin xa kinloch'ik, xa atoob' wach nuk'ux. Chi je' re', nee taq inareq ruhi'limb'aal awánima. 30 Re' nuk'uhb'aal ma' k'axik ta chi b'anarik. Re' ihq i nuyeew taq cha naah ma' ahl taj, inki Jesús.

Mateo 12

1 Eh chupaam q'iij re' re', re' Jesús pan jinaj hi'limb'al q'iij, noq xik'ik ponoq i tikooj wii' trigo. Eh re' taqe i raj tahqaneel xchalik kinuhmiik, xkisik' i wach i trigo, xkipotz' i riij, eh xkik'ux i koq inaq'wach. 2 Noq xkilow chi je' re' i aj, fariseo, je' wili xkiq'or reh i Jesús: Chawilow taqe awaj tahqaneel k'ahchi' kianam i ma' ye'ooj ta q'ab' chi naa rub'aan pan hi'limb'al q'iij, inki taqe. 3 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: ¿Mi ma' awilom taq pan santo laj huuj re' i xub'an chaloq i David je' wo' taqe i ruch'ihil pan jinaj q'iij noq ma' inkikuy ta chik i kinuhmiik? 4 Re' reh xokik chupaam i rupaat i Dios. Ar xuk'ux taqe i kaxlanwi'k, mayijimaj chuwach i Dios, re' i ma' ye'ooj ta q'ab' reh chi naa ruk'uxum, ni xata re' taqe i ruch'ihil naa naq kik'uxwik reh xa re' wo' naq taqe i k'amal kib'eeh aj tiij kik'uxwik reh. 5 ¿Mi ma' awilom taq re' i ruq'or i k'uhb'aal, re' i ruq'or wii' chi re' taqe i k'amal kib'eeh aj tiij kikamanik chupaam i rupaat i Dios ma' kihi'lik ta pantaq hi'limb'al q'iij, eh re' inki a'n re' re' ma' mahk taj? 6 Re' hin i nuq'or taq aweh chi ayu' wilik jinaj q'e' nim rajaawriik chuwach i rupaat i Dios. 7 Re' taq i hat majaa' taq inareq chi riij i q'orik i ruq'or chi je' wili: Re' hin re' i ketelinik wachiis inwaaj. Ma' nwaaj ta chi chikop taq i nee nayeew chi mayiij, inki. Wi ta nareq taq chi riij chib'ih i ruq'or, ma' nakoj ta naq taq kimahk i ma' xta kimahk. 8 Eh re' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, wilik wajaawriik chinaah i hi'limb'al q'iij, inki i Jesús. 9 Chi riij i re', xelik reje ar i Jesús, xooj chupaam jinaj i paat inlooq'jik wii' Dios. 10 Eh jinaj i winaq wilik ar siik i q'ab' juntar. Re' taqe i aj fariseo, xkaaj naq kireqem ru mahk i Jesús, xkipahqaaj reh chi je' wili: ¿Mi ruyeew q'ab' i k'uhb'aal chi neenk'achreesjik i yowaab' pan hi'limb'al q'iij? inki taqe. 11 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or keh: ¿Awach taq aweh i hat i wilik jino'q rutentzuun, eh neenq'ehb'ik panjul i rutentzuun pan hi'limb'al q'iij, mi ma' nee naq inooj resaj noq inaq'or taq i hat? 12 Eh re' winaq k'ih tz'aaq chuwach jino'q i tentzun. Ruum aj re', i ruyee riib' chi neemb'aan otob'il reh i winaq pan hi'limb'al q'iij, i nuchjik. 13 Eh re' Jesús je' wili xuq'or ree winaq siik i q'ab' juntar: Chayub' aq'ab', inki. Noq xuyub' i q'ab', xanoq wo' xk'achjik, je' chik rukab' i juntar xkahnik. 14 Noq xkilow chi je' re' taqe i aj fariseo, xi elik reje rij paat, eh xtohq'ik kisik'im chi riij nik' wach rukanteesjiik naa kianam i Jesús. 15 Noq xunab'eej i Jesús i k'ahchi' kiyejaam wach, xelik reje ar. Eh ma' k'isiin i tinamit xi tahqinik reje reh. Eh xuk'aachrisaj chu'nchel i wilik kiyab'ilaal. 16 Eh xuq'or keh chi ma' awach ta eh naa kiq'orom awach i reh. 17 Re' wili xb'aan, reh chi xooj eloq wach i ruq'orom chaloq i Isaías i jalal ruq'oral i Dios, chi je' wili: 18 Re' wili i waj kamanoom nusik'im wach, q'e' nuk'ax, insuuqb'ik nuk'ux chi riij. Naa nuye'em Wuxlab'al chinaah, eh naa ruq'orom i rukorkiil wach i nuk'ux keh chu'nchel i tinamit. 19 Re' reh ma' awach tee naa ruwech'um, ma' naa ta ruk'erem chii', eh ma' naa ta rib'irjiik i ruq'oral pantaq b'eeh. 20 Re' reh naa rutoob'eem taqe i xa je' taqe paxeel kaxlan aaj, eh je' wo' taqe i je' taqe q'aaq' xa k'isiin intzub'ik rusib'eel. Xti korik la' chi re' reh naa ruk'amwiik chaloq i wihik parub'ehel. 21 Eh ruuk' i reh, naakich'ikaam kik'ux i tinamit, eh re' i wilkeeb' cho chi chii' palaw k'achi' kuy-eem chi naa rojiik eloq wach i re', inki. 22 Jinaj i winaq xkik'am reje ruuk' i Jesús, moywach, meem, wilik i ma' tob'laj uxlab'al ruuk'. Re' Jesús xuk'achrisaj i winaq re' re', xteh inaq'wach, eh xq'orik wo' hoq. 23 Eh chu'nchel i tinamit, xsahchik kik'ux, je' wili i xkiq'or: ¿Mi ma' ta wo' re' i wili i riih rumaam i reey David? inki taqe. 24 Eh noq xkib'iraj chi je' re' i aj fariseo, je' wili xkiq'or: Re' winaq wili ruuk' i ruwinqilal i Beelzebu, re' i k'amal kib'eeh i ma' tob'laj uxlab'al, i resaj taqe ma' tob'laj uxlab'al kuuk' i tinamit, inki taqe. 25 Re' Jesús reht'al chik i k'ahchi' kikapaam je' wili i xuq'or keh: Wila' k'ih ch'uq elinaq jino'q i nimlaj tinamit jumehq'iil insahchik wach. Eh wila' k'ih ch'uq elinaq jino'q i k'isa tinamit, oon pan jino'q paat, re' taqe re' jumehq'iil insahchik kiwach. 26 Je' re' noq, wila' re' aj Yahm i rukaaj reje i ruch aj yahm, xa re' wo' reh k'ahchi' rupletoheem riib'. Chi je' re', xama' najt ta wo' neen wihik rajaawriik. 27 Eh re' taq i hat inaq'or taq chi re' hin ruuk' i rajaawriik i Beelzebu inwesaj i ma' tob'laj uxlab'al kuuk' i tinamit. ¿Raaj taq awaj tahqaneel i hat, aha' inchalik i kajaawriik chi rehtesjiik i ma' tob'laj uxlab'al? Re' wo' keh kik'uhtanik reh chi hat taq chukul q'orik. 28 Re' hin, ruuk' i ruSantolaj Uxlab'al i Dios inwesaj i ma' tob'laj uxlab'al kuuk' i tinamit. Eh re' re' ink'uhtanik reh chi re' runimaal rajaawriik i Dios wilik taq chik panayejaal panaxilak. 29 Chakoj taq rehtaal chi re' jino'q i winaq wilik ransil, ma' awach taj i neenokik parupaat chi ruq'uchariik chib'ih reh, chi ma' ta peet neenb'ak'arik wach. Xa re' wo' chi je' re' neenb'aan ruq'uchariik i chib'ih reh. 30 Awach i ma' imponik ta chuwach i nub'an, i rixowaaj nuwach. Eh awach i ma' re' ta haa' chi wiij chumolariik i wach i nutik, xa q'eb'ooj i rub'an. 31 Ruum aj re', i nuq'or taq aweh chi re' taqe i tinamit, neenkuyarik chu'nchel i kimahk ruum i Dios, je' wo' chu'nchel i yiib' wach q'orik inkiq'or. Raaj wila' xkib'aj i Santolaj Uxlab'al, ma' jaruuj naa rukuyariik i kimahk. 32 Eh xa awach pa' ineeb'ajwik wee hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, neenkuyarik i ru mahk. Raaj awach ineenb'ajwik reh i Santolaj Uxlab'al, re' reh ma' naa ta rukuyariik i ru mahk chupaam i k'acharik wili, ni xata chupaam i junch'iht chik chi k'acharik, inki. 33 Chakoj taq rehtaal chi re' chee' ma' xta ruyab'ilaal, ma' q'aah ta paam i ruwachuj. Eh wila' re' chee' wilik ruyab'ilaal, q'aah paam i ruwachuj. Je' re' noq re' chee', re' wach ink'uhtanik reh chib'ih rub'anam. 34 Re' taq i hat, je' taq akab' i aaq' ma' holohik ta taq ana'ojb'al Je' re' noq, ma' holohik ta taq ti q'orik, ruum re' i ruq'or ruuk' chii' i ju'jun, paránima wilik chaloq. 35 Eh re' atoob'laj winaq re' taqe holohik i ruq'or, ruum holohik wilik cho paránima. Eh re' yiib' wach runa'ojb'al re' taqe i yiib' wach i ruq'or, ruum re' yiib' wach wilik cho paránima. 36 Re' hin i nuq'or taq aweh chi chu'nchel i q'orik xama' xta rutiq wach inkiq'or i tinamit, inkaaj ma' nkaaj naa kiq'asam chuwach i Dios na' chureq ruq'ijil i q'ataj q'orik, 37 ruum ruuk' i chib'ih xaq'or chib'ih xa a'n, naa ruq'atam i q'orik cha naah i Dios. Eh ruuk' re', naa ruq'orom aweh mi ma' xta amahk oon wilik amahk, inki. 38 Eh wilik taqe i aj fariseo, je' wo' taqe i kik'uhtanik ree najtir k'uhb'aal, xkiq'or ree Jesús chi je' wili: Hat aj Tijoom, inqaaj kaatqilom chub'anariik jino'q i ma' ilooj taj, inki taqe. 39 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Re' tinamit wili yiib' wach kina'ojb'al, ma' korik ta wach kik'ux, xa re' ma' ilooj taj inkipahqaaj. Xa re' la', ma' naa ta chik ruk'uhtjiik keh jino'q i ma' ilooj taj xb'aan cho ruuk' i Jonás jalal ruq'oral i Dios. 40 Ruum nik' wach i xuk'ul i Jonás noq ixib' q'iij, ixib' aq'ab' xwihik cho chupaam i nimlaj kar, je' wo' re' i naa nuk'ulum i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, ixib' q'iij, ixib' aq'ab' naa numuhqiik panak'al. 41 Eh paruq'ijil i q'ataj q'orik, re' taqe i aj Nínive naakipa'lojiik chaloq chi q'orariik chi wilik kimahk i tinamit wilkeeb' yu'naak. Ruum re' taqe i aj Nínive xkinimaj i Dios noq xq'orarik keh i k'uhb'aal ruum i Jonás. Re' i wilik ayu' yu'naak, q'e' nim rajaawriik chuwach i Jonás. 42 Je' wo' ixoq xwihik cho chi reyil pansak'aaj ree reelb'aal q'iij naa wo' rupa'lojiik chaloq paruq'ijil i q'ataj q'orik naa ruq'orom chi wilik kimahk i tinamit. Ruum re' ixoq re' re' ko chi najt yuuq' xchalik noq xk'ulik rib'iraj i k'uhb'alinik xub'an i reey Salomón. Raaj i wilik ayu' yu'naak, q'e' nim rajaawriik chuwach i Salomón, inki Jesús. 43 Eh noq i nelik i ma' tob'laj uxlab'al ruuk' i winaq, inooj pantaq chiq yuuq' chusik'ariik i ruye'aab' reh ruhi'lb'aal, eh i rilow chi ma' rureq ta ruye'aab', je' wili ruq'or: 44 Naa wo' chik wojiik panupaat i xinelik cho wii', inki. Noq imponik wo' chik ruuk' i winaq, imponik rureq i ruye'aab' tehlik paam, mesooj paam, eh xoyimaj paam. 45 Eh noq insutinik wo' chik reje i ma' tob'laj uxlab'al. Eh wuquub' chik chi ma' tob'laj uxlab'al i ruk'am reje chi riij, xiik' naah yib'kiil kiwach chuwach i reh kiokik chi patinik ruuk' i winaq. Eh re' winaq re' re', xiik' chik naah yib'kiil wach i runa'ojb'al chuwach i pampeet. Je' aj re' i naakik'ulum i tinamit wili yiib' wach i kina'ojb'al, inki Jesús. 46 Eh xa ko k'ahchi'-oq wo' chi q'orik i Jesús kuuk' i tinamit, xooj k'oloq i rutuut ruch'ihil taqe i ruchaaq'. Ar xi kahnik rij paat, eh xa nkaaj naq chik kiq'o'reem i Jesús. 47 Wilik xq'orik i koq reh i Jesús chi je' wili: Re' aatuut ruch'ihil taqe achaaq' wilkeeb' cho rij paat, tikaaj naq kaat kiq'o'reem, inki. 48 Re' Jesús je' wili i xuq'or reh: ¿Awach i nutuut, eh awach taqe nuchaaq' noq inakapaaj i hat? inki reh. 49 Eh re' Jesús xuk'uhtaaj taqe reje i raj tahqaneel ruuk' q'ab', je' wili xuq'or: Re' taqe wulu' jilow nutuut, eh jilow nuchaaq' noq wilkeeb', 50 ruum xa awach pa' neemb'anik reh iraaj i waJaaw wilik cho pan taxaaj, re' reh jilow nuchaaq', jilow wanaab' jilow nutuut noq wilik, inki.

Mateo 13

1 Eh chupaam i q'iij re' re', xelik reje i Jesús pampaat, xooj rutzunaa' riib' chi chii' i palaw. 2 Xrilow i Jesús chi ma' k'isa tinamit i xkimol kiib' chi junsuut, xjohtik pan barco, ar xutzunaa' cho riib'. Eh re' taqe tinamit xi kahnik chi chii' i palaw. 3 Eh ma' k'isiin taqe i xa chib'ih jariik xuk'uhtaaj keh i tinamit ruuk' i jalwaach q'orik. Je' wili xuq'or keh: Jinaj i winaq xooj iwaal. 4 Noq xutoq'aa' reje rupalem i rijaa' chupaam i rak'aal, wilik i rijaa' xiqajik pantaq b'eeh. Xi chalik i kok' tz'ikin, xkik'ux i ja' re' re'. 5 Eh wilik i rijaa' xiqajik xilak taq ab'aj ma' piim ta wii' ak'al. Re' i ja' re' re' jumehq'iil xipoq' chaloq, ruum ma' cham ta paam ak'al xiqajik wii'. 6 Xa re' la', noq xchalik i rutz'a'iil i q'iij chinaah, xi chiqik, ruum ma' xuk'am ta raa' chi korik. 7 Wilik rijaa' xiqajik xilak taq raa' k'iix. Eh noq xik'ihik johtoq i k'iix, xub'aqrisaj taqe tik re' re'. 8 Eh wilik i rijaa' xiqajik pan rax paam ak'al, eh xiwachinik chi korik. Wilik i jinaj siento chi naq'wach i xuyeew i ju'jun chi naq'wach i ja' wilik xkiyeew oxk'ahl, wilik xkiyeew lajeeb' ru ka'winaq chi naq'wach. 9 Awach inkaaj kib'iram taqe wili, kib'iraj inki. 10 Eh re' taqe raj tahqaneel i Jesús xkijil i koq kiib' ruuk', xkipahqaaj reh chi je' wili: ¿Chib'ih reet noq panjalwaach q'orik inaq'o'reej taqe tinamit? inki taqe reh. 11 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Re' taq i hat xuyeew taq chik chaaweh chi naab'jik i Dios i ma' eht'alimaj ta naq chi riij i runimaal rajaawriik i reh. Eh re' tinamit ma' xye'arik ta keh chi naab'jik. 12 Awach i rureq chi riij i rukorkiil xiik' chik naah i naa ruye'ariik reh chi naab'jik. Eh awach i xa k'isiin i rureq chi riij naa rehtesjiik chuwach nik' nimaal i reht'al. 13 Ruum aj re' panjalwaach q'orik inuq'o'reej i tinamit wili, ruum k'ahchi' wo' naq kilom je' ma' nkilow inki a'n kiib' k'ahchi' wo' naq kib'iram, je' ma' nkib'iraj inki a'n kiib', eh xama' nkireq ta wo' chi riij. 14 Eh kuuk' i tinamit wili, inooj eloq wach i ruq'orom chaloq i Isaías jalal ruq'oral i Dios, chi je' wili: Re' keh naa wo' naq kib'iram, xama' naa ta wo' kireqem chi riij, naa wo' naq kilom, xama' naa ta wo' kikojom rehtaal, 15 ruum re' kánima tinamit wili xiik' naah kowiil, inkitz'ap i kixikin, ruum ma' nkaaj ta kib'iram, inkimutz' inaq'kiwach, ruum ma' nkaaj ta kilom. Je' re' inki a'n ruum ma' nkaaj ta kikojom rehtaal, eh ni xata nkaaj nuniimjiik, reh naq chi nee taqe nuko'leej, inki. 16 Raaj taq i hat atoob' taq aweh, ruum k'ahchi' taq awilom ruuk' naq'awach, eh k'ahchi' taq ab'iram ruuk' axikin. 17 Re' hin xti korik i nuq'or taq aweh chi ma' k'isiin i jalal ruq'oral i Dios korik wach kik'ux xkaaj naq kilom i k'ahchi' taq awilom i hat, ma' xkilow taj. Eh xkaaj naq kib'iram i k'ahchi' taq ab'iram i hat ma' xkib'iraj taj, inki. 18 Re' Jesús je' wili xuq'or: Chab'iraj taq chib'ih iraaj ruq'orom i jalwaach q'orik chi riij i aj iwaal: 19 Re' taqe i ja' xiqajik pantaq b'eeh kijalwaach taqe ki-ib'irinik reh i k'uhb'aal chi riij i runimaal rajaawriik i Dios, eh ma' nkireq ta chi riij chib'ih raaj ruq'orom, inchalik i aj Yahm, i ruq'uch keh i k'uhb'aal i xye'arik naq pan kánima. 20 Eh re' taqe i ja' xiqajik xilak taq ab'aj kijalwaach taqe i tinamit ki-ib'irinik reh i k'uhb'aal, eh xasuq suq chik kik'ux noq inkik'ul pan kánima. 21 Eh ruum chi ma' nkimol ta pan kánima chi korik, ma' najt ta nkikuy runimjiik. Noq inchalik i pajarik, eh inchalik i ti' k'axik chikinaah ruum i rub'aan i ruq'or i k'uhb'aal, jumehq'iil inyoj kik'ux chi nimanik. 22 Eh re' taqe i ja' xiqajik xilak taq k'iix kijalwaach taqe i ki-ib'irinik reh i k'uhb'aal. Xa re' la', chinaah chik i xa chib'ih jariik, chinaah chik i b'ehomal inkich'ikaa' i kik'ux. Re' taqe re' ineesanik reh i k'uhb'aal pan kánima, eh ma' inkamanik ta keh. 23 Eh re' taqe i ja' xiqajik pan rax paam ak'al kijalwaach taqe i ki-ib'irinik reh i k'uhb'aal eh inkireq chi riij, inkik'am naah. Re' taqe re', je' kikab' i ja' jinaj siento oxk'ahl lajeeb' ru ka'winaq ixkiwachuj i ju'jun chi naq'wach, inki. 24 Re' Jesús jinaj wo' chik i jalwaach q'orik xuq'or keh i raj tahqaneel chi je' wili: Re' runimaal rajaawriik i Dios je' rukab' i xub'an jinaj i winaq holohik laj i ja' i xutik parak'aal. 25 Eh noq xiqajik chi wirik chu'nchel i móso, xokik chaloq inixowanik wach, xk'ulik rutik i yeb'ee wach ch'ahn xilak trigo xa re' wo' re' xk'ulik rub'an eh xooj. 26 Eh noq xk'ihik johtoq i trigo, xponik i q'iij chi xutoq'aa' wachinik ar xk'utinik chi wilik i yeb'ee wach ch'ahn chi xilak. 27 Noq xkilow chi je' re' i móso, xooj kiq'or reh i ehchan ree trigo chi je' wili: Jaaw, re' i ja' xatik pan awak'aal holohik i ja', eh ¿aha' xchalik yeb'ee wach ch'ahn wilik chi kixilak atrigo? inki taqe. 28 Re' kipatroon je' wili xuq'or: Jino'q naa aj ixowaal xk'ulik tikwoq reh i yeb'ee wach ch'ahn re' re', inki. Re' taqe móso je' wili xkiq'or: Wila' nawaaj, nenooj qachuq i yeb'ee wach ch'ahn, inki taqe. 29 Re' kipatroon je' wili xuq'or: Ma' chih taj, ruum paruchuqariik-oq chik inche yeb'ee wach ch'ahn, nee-oq taq inaachuq cho haa' i trigo. 30 Chakanaa' pee taq chi junk'iih johtoq ruuk' i trigo kore' noq naa ruponiik i ruq'ijil i rusik'ariik i wach i trigo. Kora'j naa nuq'orom keh re' i numoso chi peet naakichuqum i yiib' wach ch'ahn, naakib'ak'am paam chi chuhtaal reh i ruk'atariik. Eh naakimolom i koq inaq'wach i trigo pamolb'al reh, inki, inki Jesús. 31 Re' Jesús jinaj wo' chik i jalwaach q'orik xuq'or keh i raj tahqaneel chi je' wili: Re' runimaal rajaawriik i Dios je' rukab' i rub'an rija'eel i mostása i rutik parak'aal i winaq. 32 Korik noq xa re' wo' mostása q'e' kok' taq naq'wach chuwach i xa chib'ih ija'eel. Xa re' la' noq ink'ihik xiik' naah chamiil, imponik chuwach taqe tik, imponik chi je' nimlaj chee'. Eh re' taqe kok' tz'ikin kirupinik pan taxaaj inkiyejaa' kisuuq' nah taq q'ab', inki. 33 Eh jinaj wo' chik i jalwaach q'orik xq'orarik keh ruum i Jesús chi je' wili: Re' runimaal rajaawriik i Dios je' rukab' i rub'an i ch'amb'esb'al ruq'oril kaxlanwi'k noq re' ixoq i ruchop oxpaj-oq chi arina, i ruxilakeej ruuk', korehtaal i ruch'amb'isaj chu'nchel i q'oor, inki. 34 Eh chu'nchel i wili panjalwaach q'orik xuq'or i Jesús keh i tinamit ma' xtaj i xuq'or keh chi ma' ta panjalwaach q'orik. 35 Reh chi xooj eloq wach i ruq'orom chaloq i jalal ruq'oral i Dios chi je' wili: Re' hin naa nuq'oriik panjalwaach q'orik. Wilik i naa nuq'orom, re' i ma' eht'alimaj taj i rutz'uhkriik i wach ak'al, inki, inki Jesús. 36 Eh re' Jesús xuch'aq taqe kahnoq i tinamit, xokik i koq pan jinaj paat. Re' taqe raj tahqaneel xkijil i koq kiib' ruuk', eh je' wili i xkiq'or reh: Inqaaj chi neenaq'or qeh chib'ih raaj ruq'orom i jalwaach q'orik chi riij i yeb'ee wach ch'ahn tikooj chupaam i ye'aab', inki taqe. 37 Re' Jesús je' wili xuq'or keh: Re' i xtikwik reh i holohik laj i ja' nujalwaach i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq. 38 Re' ye'aab' rujalwaach i wach ak'al. Eh re' holohik i ja' kijalwaach i wilkeeb' pa runimaal rajaawriik i Dios. Re' i yeb'ee wach ch'ahn kijalwaach i tinamit ehchalimaj taqe ruum i aj Yahm. 39 Eh re' aj ixowaal xk'ulik tikwoq reh i yeb'ee wach ch'ahn rujalwaach i aj Yahm. Eh re' i rusik'ariik i wach i tik rujalwaach i rukuxiik wach i wach ak'al wili. Re' taqe móso i kimolwik reh i wach i tik kijalwaach taqe ánjel. 40 Nik' wach imb'aan reh i yeb'ee wach ch'ahn noq inchuqarik, eh ink'atarik pan q'aaq', je' wo' re' na' sacharoq wach i wach ak'al wili. 41 Re' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, naa nutaq'aam taqe i nuánjel chumolariik kiwach, chi kehteesjiik pa runimaal rajaawriik i Dios taqe i kiminwik reh pamahk i tokoom, je' wo' i kib'anik reh i yiib' wach na'ojb'al. 42 Re' taqe re', naakikutariik pa runimaal q'aaq' ar naa koq'iim, naakiqirich'eem naah i keeh. 43 Eh re' taqe i korik wach kik'ux, xa je' chik rukab' i rusaqumaal i q'iij i kisaqumaal naa rub'anam pa runimaal rajaawriik i Dios re' i kaJaaw. Wila' nawaaj taq ab'iram taqe wili, chab'iraj taq, inki Jesús. 44 Re' runimaal rajaawriik i Dios je' rukab' jino'q i xiik' naah k'ihaal tz'aaq muq'amaj pan jino'q ye'aab'. Eh awach neenreqwik reh nee wo' chik i rumuq'aa' ruka'peech. Ruum i rusuqkiil ruk'ux, neenooj ruk'ayej chu'nchel i chib'ih reh re' chik i ye'aab' re' re' neeruloq', inki Jesús. 45 Re' runimaal rajaawriik i Dios je' rukab' jino'q i aj yakool sik'ij holohaq ab'aj i rub'an, re' ruuk' i perla inkiq'or reh. 46 Noq re' aj yakool re' re' nee rureq jino'q i k'ih tz'aaq perla, neenooj ruk'ayej chu'nchel i chib'ih reh re' chik i perla re' re' neeruloq', inki. 47 Re' runimaal rajaawriik i Dios je' rukab' i rub'an i ya'l chopb'al kar noq inkutarik qohoq pan palaw, xa chib'ih kariil i rumol cho wach. 48 Eh noq i nujik i ya'l, re' taqe aj karineel inkiqerej cho chi chii' palaw. Ar inkitzunaa' kiib' chuchihariik wach i kar. Re' taqe kik'uxarik, inkimol pantaq chakach, re' ma' kik'uxarik taj, inkiq'eb' reje. 49 Je' re' i naa rub'aan kuuk' i tinamit noq naa rusachariik wach i wach ak'al wili: Naa kichaliik taqe ánjel, naa ruk'uliik kichihim i korik wach kik'ux chi kixilak i yiib' wach kina'ojb'al. 50 Re' taqe yiib' wach kina'ojb'al naakikutariik pa runimaal q'aaq' ar naa koq'iim eh naakiqirich'eem naah i keeh, inki Jesús. 51 Re' Jesús xupahqaaj keh i raj tahqaneel chi je' wili: ¿Mi nareq aj wo' taq chi riij chu'nchel i wili? inki. Hoo', Jaaw, inqareq chi riij, inki taqe. 52 Re' i Jesús je' wili i xuq'or keh i raj tahqaneel: Jino'q ink'uhtanik ree k'uhb'aal i rutijej riib' ruuk' i runimaal rajaawriik i Dios, i rureq chi je' rukab' jino'q i ehchan paat inchol rehtesjiik iloq i ak', ik'aal wach chi xilak taqe i chib'ih reh, inki. 53 Noq xukohlaaj ruq'orariik taqe jalwaach q'orik wili i Jesús, xelik reje ar, 54 eh xponik parutinamiit. Ar xutoq'aa' k'uhb'alinik chupaam i paat inlooq'jik wii' Dios. Eh re' taqe tinamit xsahchik kik'ux ruum i k'uhb'alinik xub'an, je' wili i xkiq'or: ¿Aha' xutijej i na'ojb'al reht'al i winaq wili nik' wach noq i ruk'uhtaaj taqe i ma' ilooj taj wili? 55 Re' winaq wili rak'uun i aj sehk, eh re' rutuut, María rub'ihnaal. Re' i winaq wili, ras i Jacobo, ras i José, ras i Simón eh ras Judas. 56 Eh re' taqe ranaab' ayu' patim taqe chi qaxilak. Eh ¿Nik' wach noq reht'al chu'nchel i na'ojb'al wili? inki taqe. 57 Ruum i re', ma' xkaaj ta kinimam i Jesús. Eh je' wili i xq'orarik keh ruum i Jesús: Xti korik noq re' jino'q i jalal ruq'oral i Dios xa aha' inye'arik ruloq'il, eh parutinamiit parupaat ma' ajwaal ta wach, ki uchjik. 58 Re' Jesús ma' q'e' ta k'ih i ma' ilooj taj xub'an ar, ruum re' taqe tinamit ma' xkinimaj taj i Jesús.

Mateo 14

1 Chupaam taqe q'iij re' re', re' Herodes, noq wilik chi ajaab'esil Galilea, xrib'iraj rib'iral i rajaawriik i Jesús. 2 Eh je' wili i xuq'or keh i raj kamanoom: Re' inkiq'or re' re', noq i nuq'or i hin, re' Juan aj qasan ha' xk'aach wo' chik chaloq. Ruum aj re', wilik rajaawriik chub'aan taqe i ma' ilooj taj, inki. 3 Re' Herodes je' re' xuq'or, ruum pampeet rutaq'aam ruchopariik i Juan, b'ak'lik wach chi karena noq xutaq'aaj pantz'ilom. Re' Herodes je' re' i xub'an, re' xraaj chi xuch'ikaa' ruk'ux i Herodías, i rehk'een naq i Felipe, re' ruchaaq' i Herodes. 4 Re' Juan ruq'orom wo' cho reh i Herodes chi ma' ruyee ta riib' chi naa ruk'amam chi rixoqil ixoq re' re'. 5 Ruum aj re', re' Herodes xraaj wo' naq rukansam i Juan pampeet xa re' la', xyo'jik chikiwach i tinamit, ruum chu'nchel kinimanik reh chi re' Juan jalal ruq'oral i Dios. 6 Eh noq xponik i ruq'ijil i runinq'ijiik i ruhab'ul i Herodes, xutik'aa' soon i rixq'uun i Herodías chikiwach taqe ulaa'. Eh re' Herodes ma' k'isiin ta xponik chuwach i xq'un re' re'. 7 Eh xuq'or i korik parub'ihnaal i Dios chi naa ruye'em reh i xq'un chib'ih pa' jariik i neerupahqaaj. 8 Re' i xq'un re' re', noq taqchi'imaj chik ruum i rutuut, je' wili xuq'or: Yu'naak inwaaj chi nee nayeew weh pan jino'q pulato i naah i Juan aj qasan ha', inki. 9 Re' reey Herodes xtib'ik wo' naq ruk'ux ruum i xpahqaljik reh. Xa ruum chi ruq'orom chik i korik parub'ihnaal i Dios chikiwach ulaa', ruum aj re', xutaq'aaj ruq'orariik chi ye'aroq reh i xq'un i naah i Juan re' i xupahqaaj. 10 Re' Herodes xutaq'aaj ruyok'ariik i ralaq i Juan pantz'ilom. 11 Eh jumehq'iil xkik'am reje pan jinaj pulato i naah i Juan, xkiyeew reh i xq'un chalik i reh xuq'asaj ree rutuut. 12 Chi riij i re', xi ponik taqe i raj taqareel i Juan, xkik'am reje i ruti'jolal, eh xkimuq'aa'. Eh chi riij i re', xooj kiq'or reh i Jesús chib'ih xuk'ul i Juan. 13 Noq xunab'eej i Jesús i xuk'ul i Juan, xelik reje ar chi rutkeel xokik reje pam barco, xooj chupaam i ye'aab' chiq yuuq'. Noq xkinab'eej chi je' re' i tinamit, ma' k'isiin i xi elik reje pankok' tinamit, chi kooq xkitahqeej reje i Jesús. 14 Eh noq xqajik pan barco i Jesús, xrilow chi wilkeeb' ar i ruk'ihaal tinamit, eh xuketelaaj kiwach, xuk'achrisaj taqe i yowaab' xk'amarik reje ruuk'. 15 Noq xokik i q'iij, re' taqe raj tahqaneel i Jesús xkijil i koq kiib' ruuk', eh je' wili i xkiq'or reh: Yu'naak xokik chik i q'iij. Chach'aq taqe reje i tinamit, reh chi neenooj kiloq' kiwa' pan tinamit, ruum ayu' ma' xta patineel, inki taqe. 16 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Ma' ko ta ruman chi nee kiooj chuloq'ariik i kiwa' neerub'an chi nee taq i nayeew kiwa' i hat, inki. 17 Re' taqe raj tahqaneel i Jesús je' wili i xkiq'or: Re' hoj xa ho'oob' wo' tii chi kaxlanwi'k, eh xa ki'ib' wo' chi kar i wilik quuk', inki taqe. 18 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Chak'am taq cho weh ayu', inki. 19 Eh re' Jesús xuq'or keh i ruk'ihaal tinamit chi kitzunaa' qohoq kiib' nah ch'ahn. Eh xuchop i ho'oob' chi kaxlanwi'k, i ki'ib' chi kar, xtz'ehtanik johtoq pan taxaaj, xut'iosej ree Dios, xuch'uy taqe i kaxlanwi'k, taqe kar, xuyeew keh i raj tahqaneel. Re' keh xipuhkanik keh i tinamit. 20 Chu'nchel i tinamit wilkeeb' ar xkian kiwa' korehtaal xinujik chi korik. Eh ko kab'laj chik chakach ixkinujisaj chi ruxeer kaxlanwi'k chi ruxeer kar. 21 Re' i xkian kiwa' chupaam i jumehq' re' re' wilkeeb' naa ho'oob'-oq miil chi winaq, chi ma' ajlamaj ta haa' taqe ixoq, ni xata re' taqe i kok' ha'lak'un. 22 Eh chi riij i re', re' Jesús xuq'or keh i raj tahqaneel chi kiokoq reje pan barco, reh chi peet i keh neekiq'ahxik reje chi juntar i k'isa palaw noq komajaa' imponik i reh, ruum re' reh ko xuch'aq taqe kahnoq i tinamit. 23 Eh ruch'aqam-oq chik taqe kahnoq i tinamit i Jesús, xjohtik chinaah jinaj i yuuq', reh chi ar xub'an rutiij chi rutkeel. Eh noq xjohtik aq'ab', xa ko wilik wo' ar chi rutkeel. 24 Noq ponik chik i rub'an i barco k'isiin ma' yejal palaw, xakow chik i ruq'oj i koq riib' i rub'ohl i palaw chuwach i barco, ruum re' teew chuwach inchalik. 25 Eh parusaq'iik, xb'ehik reje chi rooq i Jesús nah palaw, xujil i koq riib' kuuk' i raj tahqaneel ojik inki a'n pan barco. 26 Eh xkilow taqe raj tahqaneel chi jinaj i b'ehik i rub'an chi rooq nah palaw, xkik'er kichii' ruum kiyo'jiik: Wulu' yohb'isaneel inki taqe. 27 Eh chi jumehq'iil xiq'orob'jik reje ruum i Jesús chi je' wili: Chakowej taq ak'ux mat yo'jik taq. Re' hin taq k'ahchi' awilom nuwach, inki. 28 Chalik i Pedro je' wili xuq'or ree Jesús: Jaaw, wila' re' hat, chayee q'ab' wee hin chi nee kimb'ehik reje chi wooq nah palaw, inki. 29 Ma' xta reet kim, i nuchjik. Re' Pedro xelik reje pan barco, xutoq'aa' reje b'ehik chi rooq nah palaw, xooj aha' wilik wii' i Jesús. 30 Eh noq xrik' raaj i rukowiil i teew i Pedro, xchalik ruyo'jiik. Eh xrik'raaj chi k'ahchi' rujutlujiik qohoq pan palaw, xuk'er chii' chuq'orariik chi je' wili: Jaaw, kink'oloq ako'leej inki. 31 Re' Jesús jumehq'iil xuchohpaaj qohoq chi q'ab' i Pedro, je' wili i xuq'or reh: Re' hat, ma' q'e' ta achopom ak'ux chi nimanik ¿Chib'ih reet noq xa kokiib' wo' ak'ux? i nuchjik. 32 Noq xijohtik pan barco, jumehq'iil xtz'irlojik i kowlaj teew. 33 Eh xkilow chi je' re' i wilkeeb' chupaam i barco, xkixuk'aa' kiib' chulooq'jiik i Jesús, je' wili i xkiq'or reh: Xti korik chi re' hat, hat Rak'uun i Dios inki taqe. 34 Eh noq xi q'ahxik chi juntar i k'isa palaw, xi ponik paruyuq'ul i Genesaret. 35 Re' tinamit wilkeeb' ar xkinab'eej wach i Jesús. Eh jumehq'iil xkesaj ruq'orkiil chi junsuut i ye'aab' re' re' chi wilik ar i Jesús, eh xkik'am cho chuwach chu'nchel taqe yowaab'. 36 Eh re' tinamit re' re' xkipahqaaj otob'il ree Jesús chi atoob' ta xa re' neeruyee q'ab' chi neentz'a'jik i rooq i ruso' kuum i wilik kiyab'ilaal. Eh chu'nchel i xitz'a'inik reh i rooq i ruso', xik'achjik.

Mateo 15

1 Eh wilik taqe aj fariseo, je' wo' taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal, xi chalik Jerusaleem, xkijil i koq kiib' ruuk' i Jesús, xkipahqaaj reh chi je' wili: 2 ¿Chib'ih reet taqe awaj tahqaneel noq ma' nkian taj i kiq'orom kahnoq i qamaam qati't? Re' keh ma' nkitz'aj taj i kiq'ab' noq inki a'n kiwa', inki taqe. 3 Re' reh je' wili xuq'or keh: Raaj taq i hat, ¿Chib'ih reet noq ma' na a'n taq i ruq'or i ruk'uhb'aal i Dios ruum i rub'anariik taq ana'ojb'al atijem taq chaloq? 4 Re' Dios je' wili i ruq'orom chaloq: Chak'ax aatuut awajaaw, eh. Awach i neerub'aj i rutuut rajaaw, naa ruye'ariik pan ti'laj kimik, inki. 5 Eh re' taq i hat inaq'or taq chi nee ruyee riib' chi neeruq'or i winaq reh i rutuut rajaaw chi je' wili: Ma' ruyee ta riib' chi neetinutoob'eej, ruum chu'nchel i chib'ih jariik wilik weh nuq'asam chik chi mayiij chuwach i Dios, inko'q. 6 Eh inaq'or taq chi awach nee nq'orik reh i je' re', ma' ruman ta chik chi nee rutoob'eej i rutuut rajaaw. Ruum i re', ma' na a'n ta taq i ruq'or i ruk'uhb'aal i Dios ruum i rub'anariik taq ana'ojb'al atijem taq chaloq. 7 Re' taq i hat, xak'ul taq i na a'n awach, xti korik i ruq'orom taq cho chawiij i Isaías i jalal ruq'oral i Dios, chi je' wili: 8 Re' taqe tinamit wili xa chi kichii' kinkiloq'ej, eh re' kánima najt wilik wuuk'. 9 Xa ma' xta rutiq chi kinkiloq'ej, ruum re' k'uhb'aal inkik'uhtaaj xa ruk'uhb'aal winaq, inki, inki Jesús. 10 Re' Jesús xuyuq'eej ruuk' i tinamit, je' wili xuq'or keh: Chab'iraj taq, chareq taq chi riij i naa nuq'orom: 11 Ma' re' taj inokik panchii' i winaq inch'uwa'risanik wach i ránima re' la' i nelik cho panchii' inch'uwa'risanik wach i ránima, inki. 12 Eh re' taqe raj tahqaneel i Jesús xkijil i koq kiib' ruuk', je' wili xkiq'or reh: ¿Mi xanab'eej chi xyoj kik'ux taqe aj fariseo ruum taqe xaq'or? inki taqe. Eh re' Jesús je' wili xuq'or: 13 Re' keh naakik'ulum keh je' rukab' i naa ruk'ulum na' chuqaroq haa' i raa' i xa chib'ih jariik chi tik ma' re' ta rutikooj i waJaaw wilik cho pan taxaaj. 14 Chakanaa' taq, ruum re' keh k'amal kib'eeh taqe i kuch moywach Wila' re' i moywach xuk'am rub'eeh i ruch moywach kikab'cheel nee kiooj q'ehb'oq panjul, inki. 15 Re' Pedro je' wili xuq'or reh i Jesús: Inqaaj chi nee nach'ob' rub'ehel qeh chib'ih iraaj ruq'orom taqe xaq'or, inki. 16 Re' Jesús je' wili i chaq'wik xub'an: ¿Mi xakomajaa' wo' taq inareq chi riij re' hat? 17 ¿Mi ma' nareq taq chi riij re' chi chu'nchel inokik pan chi'is, pan pamis inooj qohoq, eh chi riij i re', inooj wo' chik sa'joq? 18 Eh re' i nelik cho panchii' i winaq, paránima i nelik chaloq, eh re' re' inch'uwarisanik i ránima, 19 ruum pan ánima i nelik chaloq taqe wili: Ma' holohik ta laj kapeew, kaansanik iib', ch'aqaj wach kaxáro, k'oyomal, i leq', chukuj q'orik, tz'aqaj wach k'utaaj. 20 Re' taqe re' ra'j korik re', chi re' re' inch'uwarisanik wach i ránima. Eh re' wi'k imb'aan chi ma' tz'ajooj taj i q'ab'iis, ma' ruch'uwa'risaj ta wach i ránima i winaq inki Jesús. 21 Eh re' Jesús xelik reje ar, paruyuq'ul chik i Tiro, paruyuq'ul chik i Sidón xooj. 22 Chupaam i ye'aab' re' re', patim jinaj ixoq, aj Canaán k'erik chii' je' wili i xuq'or reh i Jesús: Jaaw, hat riih rumaam i reey David, chaketelaaj nuwach Chak'achrisaj weh i wixq'uun k'ahchi' rik'iik chi ti' ruum i ma' tob'laj uxlab'al wilik ruuk', inki. 23 Re' Jesús ma' chaq'wik taj. Eh re' taqe i raj tahqaneel xkijil i koq kiib' ruuk', xkipahqaaj otob'il reh i Jesús je' wili i xkiq'or reh: Chataq'aaj reje ixoq re' re' q'e' ch'i'k i ruq'or cho chiqiij, inki taqe. 24 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or: Re' hin xirutaq'aaj chaloq i Dios xa kuuk' taqe aj Israel, i je' sah cheel tentzun noq wilkeeb', inki. 25 Eh re' ixoq toq' toq' xujil i koq riib' ruuk' i Jesús, xuxuk'aa' riib' chuwach, je' wili xuq'or reh: Jaaw, cha a'n otob'il weh, inki wo' chik reh. 26 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Ma' ruyee ta riib' chi neenqaq'uch i ki kaxlanwi'k taqe ak'uunb'ees, eh keh ta chik i tz'i' neenye'arik, inki. 27 Re' ixoq, je' wili i xuq'or ree Jesús: Jaaw, korik i xaq'or. Re' taqe tz'i' inkik'ux nare' wo' i keh i ruxeer i kaxlanwi'k i ruq'eb' chee kikoo' nah méxa, inki. 28 Eh re' i Jesús, je' wili xuq'or: Ixoq, re' hat xti achopom ak'ux chi nunimjiik. Ruum i re', naa nub'anam otob'il aweh je' rukab' inawaaj, inki. Eh xa chupaam wo' jumehq' re' re' xk'achjik i rixq'uun ixoq. 29 Eh re' Jesús xelik reje chupaam i ye'aab' re' re', xik'ik ponoq chi chii' i k'isa palaw wilik paruyuq'ul i Galilea. Eh jumehq'iil xjohtik chinaah yuuq' ar xutzunaa' cho riib'. 30 Ma' k'isiin i tinamit xkimol kiib' ruuk'. Xkik'am reje i kiyowaab'. Wilik taqe moywach, siik, tuproq, tupq'ab', meem. Eh ma' k'isiin taqe i xa reh reh wach kiyab'ilaal xkik'am reje chuwach i Jesús, eh xuk'achrisaj taqe. 31 Re' i tinamit xsahchik kik'ux noq xkilow chi re' taqe meem kiq'orik chik, re' taqe tuproq tupq'ab' xik'achjik, re' taqe siik kib'ehik chik, eh re' taqe moywach ki ilwik chik. Ruum i re' xkiyeew ruloq'il i Dios, re' i ki Dios i aj Israel. 32 Re' Jesús xuyuq'eej taqe ruuk' i raj tahqaneel, je' wili xuq'or keh: Re' hin q'e' nuketelaaj kiwach i tinamit wili, ruum ixib' chik q'iij kokiik wuuk' ayu', eh ma' xta kiwa'. Re' hin ma' nwaaj ta nutaq'aam taqe reje chi ma' kianam ta kiwa', ruum nee-oq kiq'ehb'ik pamb'eeh ruum kinuhmiik, inki. 33 Eh re' taqe raj tahqaneel je' wili i xkiq'or: Ayu' ma' xta patineel ma' aha' ta neenqak'am cho kiwa' taqe i ruk'ihaal tinamit wili, inki taqe. 34 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: ¿Jarub' taq i kaxlanwi'k wilik awuuk' i hat? inki. Re' keh je' wili i xkiq'or: Xa wuquub' wo' tii chi kaxlanwi'k eh kiib' ixib' i kok' kar wilik quuk', inki taqe. 35 Chi riij i re', re' Jesús xuq'or keh i tinamit chi kitzunaa' qohoq kiib' wach ak'al. 36 Eh xuchop i wuquub' chi kaxlanwi'k je' wo' kok' kar, xut'iosej johtoq ree Dios. Eh xuch'uy taqe kaxlanwi'k je' wo' taqe kok' kar, xuyeew keh i raj tahqaneel, re' chik i keh xipuhkanik keh i tinamit. 37 Chu'nchel i tinamit wilkeeb' ar xkian kiwa', korehtaal xinujik chi korik. Eh ko wuquub' chik i chakach xkinujisaj chi ruxeer kaxlanwi'k chi ruxeer kar, re' i xqohxanik. 38 Re' taqe xkian kiwa' wilkeeb' naa kijib'-oq miil chi winaq, chi ma' ajlamaj ta haa' taqe ixoq ni xata re' taqe kok' ha'lak'un. 39 Chi riij i re', re' Jesús xuch'aq taqe kahnoq i ruk'ihaal tinamit, xjohtik reje pan barco, xooj paruyuq'ul i Magdala.

Mateo 16

1 Re' taqe i aj fariseo, taqe i aj saduceo, xi chalik chupajariik i Jesús, reh naq chi naa ruq'ehb'iik. Ruum aj re', xkipahqaaj reh chi chub'aan jino'q i ma' ilooj taj, k'uhtb'al reh mi korik chi ruuk' i Dios inchalik. 2 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Re' taq i hat noq inokik i q'iij, Holohik aq'ab' naa rub'anam yu'naak, ruum kaq paam i taxaaj, tiki taq. 3 Eh wahq'eq, ma' holohik tee q'iij naa rub'anam yu'naak, ruum kaq eh suutz' paam i taxaaj, tiki taq. Wila' aweht'al taq ¿Chib'ih raaj ruq'orom taqe i ruk'uhtaaj riib' pan taxaaj, chib'ih reet noq ma' nareq taq chi riij chib'ih raaj ruq'orom taqe i ma' ilooj taj ink'uhtjik yu'naak? 4 Re' tinamit wili yiib' wach kina'ojb'al, ma' korik ta wach kik'ux Inkipahqaaj chi naa nub'anam jino'q i ma' ilooj taj. Re' hin korik i nuq'or chi ma' jino'q chik i ma' ilooj taj q'e' nim wach naa ruk'uhtjiik chuwach i xb'aan cho ruuk' i Jonás, inki. Eh xukanaa' taqe kahnoq. 5 Eh noq xi q'ahxik juntar k'isa palaw taqe raj tahqaneel i Jesús, xsahchik pankik'ux ruk'amariik reje kikaxlanwi'k. 6 Je' wili i xq'orarik keh ruum i Jesús: Chab'iraj taq, chawik'raaj taq awiib' ruuk' inkikoj chi ch'amb'esb'al ruq'oril kaxlanwi'k taqe i aj fariseo, taqe i aj saduceo, inki. 7 Re' taqe raj tahqaneel k'ul xkiq'or chikiwach chi je' wili: Je' re' i ruq'or qeh, ruum ma' xqak'am ta cho qa kaxlanwi'k, inki taqe. 8 Noq xunab'eej i Jesús i k'ahchi' kiq'orom, je' wili xuq'or keh: ¿Chib'ih reet noq inaq'or taq chi ma' xak'am ta taq chaa kaxlanwi'k? Ma' achopom ta taq ak'ux chi nimanik 9 ¿Mi xakomajaa' wo' taq inareq chi riij re', mi ma' nk'ulik taq panak'ux re' i ma' ilooj taj xnub'an noq xnuch'aq i ho'oob' chi kaxlanwi'k keh i ho'oob' miil chi winaq? Eh ¿Jarub' chakach taq i xanujisaj chi ree ruqox? 10 Eh ¿mi ma' nk'ulik taq panak'ux re' i wuquub' chi kaxlanwi'k xnuch'aq keh i kijib' miil chi winaq? Eh ¿jarub' i chakach taq xanujisaj chi ree ruqox? 11 Eh ¿Mi ma' xareq taq chi riij re' chi ma' chi riij ta kaxlanwi'k k'ahchi' nuq'orik, noq xnuq'or taq aweh chi chawik'raaj taq awiib' ruuk' inkikoj chi ch'amb'esb'al ruq'oril kaxlanwi'k taqe aj fariseo, taqe aj saduceo? inki Jesús. 12 Ruuk' i re', xkireq chi riij taqe raj tahqaneel chi re' Jesús ma' re' ta chi riij ch'amb'esb'al ruq'oril kaxlanwi'k xq'orik, chi riij la' i k'uhb'alinik inki a'n taqe aj fariseo, taqe aj saduceo k'ahchi' chi q'orik. 13 Noq xponik i Jesús pan tinamit Cesarea, wilik paruyuq'ul i Filipo, xupahqaaj keh raj tahqaneel chi je' wili: ¿Awach aj wo' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq noq inkiq'or i tinamit? inki. 14 Eh re' keh je' wili i xkiq'or: Wilik kiq'orik reh chi re' hat Juan aj qasan ha', eh chi re' hat i Elías, chi re' hat Jeremías, chi re' hat jinaj keh i jalal ruq'oral i Dios xi wihik chaloq najtir, inki taqe. 15 Eh raaj taq i hat, ¿awach i hin noq inaq'or taq? inki keh i raj tahqaneel. 16 Re' Simón Pedro je' wili i chaq'wik xub'an: Re' hat i Cristo, i Rak'uun i k'achlik Dios, inki reh. 17 Re' Jesús je' wili chaq'wik xub'an: Atoob' aweh i hat Simón, hat rak'uun i Jonás, ruum re' xaq'or, ma' re' ta jino'q winaq xk'uhtanik aweh re' la' waJaaw wilik cho pan taxaaj xk'uhtanik chaaweh. 18 Re' hin i nuq'or aweh chi re' hat i Pedro. Eh re' nimlaj ab'aj wili naa nukojom chi kaa' ki'sil chu'nchel i naakinimaniik weh. Re' keh ma' xta naa kuuchjiik ruum i ruwinqilal i kimik. 19 Re' hin naa nuye'em aweh taqe laweh tehb'al reh i runimaal rajaawriik i Dios. Aha' wilik i naa aye'em q'ab' i hat chi naa rub'aan ayu' wach ak'al, naa wo' rub'aan ar pan taxaaj. Aha' wilik i ma' naa ta aye'em q'ab' i hat chi naa rub'aan ayu' wach ak'al, ma' naa ta wo' rub'aan ar pan taxaaj, i nuchjik. 20 Chi riij i re', re' Jesús xuq'or keh i raj tahqaneel chi ma' awach ta eh naa kiq'orom chi re' reh i Cristo q'orooj cho rib'iral. 21 Eh chupaam i q'iij re' re', re' Jesús xuch'ob' rub'ehel keh i raj tahqaneel chi ajwaal wach chi naa rojiik Jerusaleem. Chi ar naa ruk'ulum i ti' k'axik kuum i nimaq wach kikamaj, kuum kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, kuum i kik'uhtanik reh i k'uhb'aal. Eh chi naa rukanteesjiik chi paroox q'iij naa wo' chik ruk'aach chaloq. 22 Noq xrib'iraj chi je' re' i Pedro, xresaj reje chi rutkeel i Jesús, eh xtohq'ik ruq'ilim: Jaaw, ma' ta naq neraaj i Dios chi neenak'ul i ti' k'axik re' re' inki reh. 23 Eh re' Jesús xusutej riib' chutz'ehtjiik i Pedro, je' wili runaqariik xub'an: Pedro, eleen chi nuwach je' akab' i aj Yahm, ruum k'ahchi' aq'atam panub'eeh. Re' hat ma' re' taj iraaj i Dios inakapaaj riij re' la' inkaaj i tinamit inakapaaj, i nuchjik. 24 Chi riij i re', re' Jesús je' wili i xuq'or keh i raj tahqaneel: Awach iraaj chi neenokik haa' chi waj tahqaneel, marub'an chik runa'ojb'al chi rib'il riib', chuk'am la' rukuruus, eh kirutahqeej. 25 Awach iraaj ruko'leem riij i ruk'achariik ayu' wach ak'al, naa ruq'eb'em i juneliik k'acharik. Eh awach i nee ruq'eb' i ruk'achariik ayu' wach ak'al ruum i nunimjiik i hin, re' reh naa rureqem i juneliik k'acharik. 26 ¿Chib'ih neerutiq reh jino'q chi nee rehchaaj chu'nchel i wilik wach ak'al eh neeruq'eb' i ránima? ¿Nik' chik wach rutojariik riij i ko'lemb'al ree ránima neerub'an? 27 Re' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq naa nuk'uliik iloq ruka'peech ruuk' i ruloq'il i waJaaw, wuch'ihil taqe nuánjel, kora'j naa nuye'em re' i kitojb'aal i ju'jun re' q'oreel chib'ih xkian chib'ih xkiq'or. 28 Re' hin ak'uunb'ees nuwii' winaq xti korik i nuq'or taq aweh chi wilik i wilkeeb' ayu' ma' naa ta kikimiik chi komajaa' inkilow i nuk'uliik ruuk' i wajaawriik chi reyil, inki.

Mateo 17

1 Waqiib'-oq chik q'iij rub'aan taqe re', re' Jesús resaj reje i Pedro ruch'ihil i ki'ib' chi kichaaq' kiib', re' Jacobo, eh re' Juan, xuk'am reje chinaah jinaj i yuuq' najt naah. 2 Eh ar xjaljik ruwii' i Jesús chikiwach. Re' wach xan reprotik chik je' rukab' i q'iij. Eh re' ruso' xsutinik chi xasaq saq chik, je' rukab' i saqumb'al. 3 Chupaam i jumehq' re' re', xkilow wach i Moisés, i Elías, k'utaaj inki a'n ruuk' i Jesús. 4 Eh re' Pedro je' wili xuq'or ree Jesús: Jaaw, ma' xta reet chi wilkooj ayu' i hoj wila' nawaaj, neenuyejaa' ixib'-oq i kok' perpat ayu', jinaj awee hat, jinaj i ree Moisés, eh jinaj i reh i Elías, inki. 5 Eh re' Pedro noq xuq'or taqe re', jinaj i suutz' xchalik chikinaah xasaqum chik paam xsuutjik kiij ruum i rumuuj. Chupaam i suutz' re' re' xb'aan chaloq jinaj i q'orik, je' wili xuq'or: Re' i wili i Wak'uun q'e' nuk'ax, eh q'e' suq nuk'ux chi riij, eh re' i naa ruq'orom i reh, re' taq chab'iraj, inki. 6 Noq xkib'iraj i q'orik re' re', ixib' chi raj tahqaneel i Jesús ma' k'isiin xiyo'jik, xkipachaa' qohoq kiib' wach ak'al. 7 Noq xrilow chi je' re' i Jesús, xujil i koq riib' kuuk', xutz'a'j taqe i koq, je' wili xuq'or keh: Ik'oq taq ayo'jiik wukteen taq johtoq, ki uchjik. 8 Eh noq xi wuktik johtoq, ma' awach ta chik jino'q tokoom xkilow wach ar, ach wo' re' i Jesús xkilow chi wilik ar. 9 Noq qajik inki a'n chaloq chinaah i yuuq' re' re', re' Jesús je' wili i xuq'or keh i ixib' chi raj tahqaneel: Ma' awach taq eh aq'or chib'ih taq i xawilow kore' taq naa aq'orom na' kinwukteesjoq cho chi k'achlik nuwach i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, inki. 10 Re' taqe i raj tahqaneel xkipahqaaj reh i Jesús chi je' wili: ¿Chaaj wo' reet re' noq inkiq'or taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal chi peet i Elías naa ruk'uliik iloq chuwach i Cristo? inki taqe. 11 Eh re' Jesús je' wili kichaq'weesjiik xub'an: Korik, q'orooj chaloq chi re' Elías peet naa ruk'uliik iloq, eh re' reh naa rutuswiik wach chib'ih taqe i naa rub'anam i Dios. 12 Eh re' hin i nuq'or taq aweh chi re' Elías xk'ulik chik. Xa re' la', re' keh ma' xkiyeew ta rajaawriik, xkian la' ti' k'axik reh, nik' wach i xkaaj i keh. Je' wo' chik re' i ti' k'axik naa kianam wee hin, i Ak'uunb'ees nuwii' winaq, inki. 13 Ruuk' i xq'orarik keh re' re', re' taqe raj tahqaneel xkinab'eej chi re' Jesús chi riij i Juan aj qasan ha' k'ahchi' chi q'orik. 14 Eh noq xi ponik i wilkeeb' wii' i tinamit, jinaj i winaq xujil i koq riib' ruuk' i Jesús, xuxuk'aa' riib' chuwach, je' wili xuq'or reh: 15 Jaaw, chaketelaaj wach i wak'uun. Chak'achrisaj weh, ruum re' reh k'ahchi' rik'iik pa runimaal ti' ruum nahool, inq'ehb'ik wach ak'al, eh k'ih pech inq'ehb'ik pan q'aaq', je' wo' panha'. 16 Re' hin xnuk'am chaloq i wak'uun chikiwach awaj tahqaneel, xa re' la' xama' nkian ta wo' ruk'achreesjiik, inki. 17 Re' Jesús je' wili chaq'wik xub'an: Hat taq tinamit ma' tinimanik ta taq, yiib' taq wach ana'ojb'al ¿Xti nik' aj wo' najtiil naa nub'anam taq awuuk'? Eh ¿nik' najtiil naa nukuyum taq ayiib' wach na'ojb'al? Chak'am taq cho weh re' aak'un re' re' inki. 18 Eh re' reh xuq'il i ma' tob'laj uxlab'al, xresaj ruuk' aak'un. Eh chupaam i jumehq' re' re' xanoq wo' xk'achjik aak'un. 19 Chi riij i re', re' taqe raj tahqaneel i Jesús xkiq'o'reej chi rutkeel i je' wili xkiq'or reh: ¿Chib'ih reet noq ma' xqa a'n ta rehtesjiik i hoj i ma' tob'laj uxlab'al ruuk' ak'un re' re'? inki taqe. 20 Re' Jesús je' wili xuq'or keh: Ma' xa a'n ta taq, ruum ma' achopom ta taq ak'ux. Re' hin xti korik i nuq'or taq aweh, chi aye'em ta taq ak'ux xa je' ta naq nimaal naq'wach mostása, noq nee naq taq inaq'or reh i yuuq' wili, eleen ayu', re' yuuq' nee wo' naq i rujal ruye'aab', ma' xta naq i k'axik taq chawach. 21 Re' ma' tob'laj uxlab'al wili, ma' nee ta nelik xa chi je' wili ko ruuk' la' tiij chi ma' b'anooj ta wi'k ha' neenelik, inki. 22 Noq ruch'ihil taqe i raj tahqaneel i Jesús chi b'ehik ar paruyuq'ul i Galilea, je' wili i xuq'or keh: Re' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq naa kinkiq'asam pan kiq'ab' i tinamit. 23 Eh naa kiin kikansam, eh paroox q'iij naa wo' chik wukteesjiik chaloq chi k'achlik nuwach, inki. Noq xkib'iraj chi je' re' taqe raj tahqaneel, ma' k'isiin ta noq xtib'ik kik'ux. 24 Noq xponik i Jesús ruch'ihil taqe raj tahqaneel Capernaum, re' taqe i kipahqanik ree tooj inkamanik parupaat i Dios xiooj chi rilariik i Pedro, eh xkipahqaaj reh chi je' wili: Raaj awaj tijoom i hat, ¿mi ruyeew i tooj inkamanik parupaat i Dios? inki taqe. 25 Hoo', i rutoj, inki i Pedro. Noq xokik pampaat i Pedro i wilik wii' i Jesús, peet i reh xq'orob'jik, je' wili i xq'orarik reh: Raaj i hat Simón, ¿chib'ih inakapaaj i hat? ¿Awach eh inkipahqaaj i tooj i reey ayu' wach ak'al, je' wo' hoq i q'asanik tumiin? ¿Mi xa reh taqe kitinamitaal, oon inkipahqaaj wo' reh taqe tokoom tinamit? inki. 26 Re' Pedro je' wili chaq'wik xub'an: Noq i nukapaaj i hin, xa keh i tokoom tinamit inkipahqaaj, inki. Re' Jesús je' wili xuq'or: Re' kitinamitaal i reey ma' xta tooj naa kianam. 27 Reh chi ma' awach taj ineenqayoj ruk'ux, hiy chi chii' i k'isa palaw, chakut qohoq i chopb'al kar. Eh re' peet kar neenawesaj, neenareq panchii' jinaj i tumiin. Ruuk' i re' neenooj aq'asaj i nutooj i hin, eh nee wo' nooj aq'asaj aatooj i hat, inki.

Mateo 18

1 Chupaam i q'iij re' re', xkijil i koq kiib' i raj tahqaneel ruuk' i Jesús, je' wili xkiq'or reh: ¿Awach i q'e' naa ruye'ariik runimaal wach pa runimaal rajaawriik i Dios? inki taqe. 2 Chalik i Jesús xuyuq'eej ruuk' jinaj i k'isaak'un, xuyeew pankiyejaal, 3 je' wili i xuq'or: Re' hin xti korik i nuq'or taq aweh, wila' ma' xajal taq wach ana'ojb'al, wi ma' xa a'n taq chi je' rukab' i k'isa k'un wili, ma' jaruuj taq naa awokiik pa runimaal rajaawriik i Dios. 4 Re' i q'e' naa ruye'ariik runimaal wach pa runimaal rajaawriik i Dios, re' i naa ruloch'om riib', eh neerub'an chi je' rukab' i k'isa k'un wili. 5 Eh awach i ruk'ul ruuk' panub'ihnaal jino'q i k'isa k'un je' rukab' i wili, re' wo' hin kiruk'ul ruuk', inki. 6 Xa awach i neenq'eb'wik reh pamahk jino'q i nukok'taaq kinimanik weh i ruk'ul naq chi neenb'ak'arik chi ralaq jino'q qamaam ab'aj ke'b'al, eh neenkutarik paruchamiil i palaw. 7 Eh q'e' ti' chi reh i tinamit wach ak'al chi neenq'ehb'ik pamahk. Re' xa chib'ih jariik inq'eb'wik pamahk, xanaa wo' ruwihiik xa re' la', xiik' naah ti'kiil i naa ruk'ulum awach inq'eb'wik keh pamahk i tokoom. 8 Ruum aj re', wila' re' jino'q aawooq oon jino'q aq'ab' inq'eb'wik aweh pamahk, chayok' iloq, chaq'eb' reje wulu' ruum ma' xta reet chi xa jinaj aawooq xa jinaj aq'ab' noq netiokik chupaam i juneliik k'acharik chuwach chi wilik kab'chel aawooq kab'chel aq'ab' noq nee tikutarik pan q'aaq' chi juneliik. 9 Eh wila' re' jino'q i naq'awach inq'eb'wik aweh pamahk, chawesaj iloq, chaq'eb' reje wulu' ruum ma' xta reet chi xa jinaj i naq'awach noq nee ti okik chupaam i juneliik k'acharik chuwach chi wilik kab'chel i naq'awach noq nee tikutarik pan q'aaq', inki. 10 Maawixowaaj taq kiwach i nukok'taaq wili, ruum re' hin xti korik i nuq'or taq aweh chi re' i ki ánjel incha'jinik keh juneliik wilkeeb' i koq chuwach i waJaaw wilik cho pan taxaaj. 11 Re' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq xin chalik chi kiko'ljiik taqe q'ehb'inaq pankimahk. 12 ¿Chib'ih taq inaq'or i hat chi riij i wili? Qaq'or chi re' jino'q winaq wilik jino'q siento rutentzuun, eh neensahchik jino'q chuwach. ¿Mi ma' nee naq i rukanaa' kahnoq panch'ahn i ach jinaj ma' siento eh nenooj chusik'ariik i rutentzuun jinaj? 13 Eh wila' xureq chaloq i jinaj chi tentzun re' re', re' hin xti korik i nuq'or taq aweh chi ma' k'isiin ta neensuuqb'ik ruk'ux chi riij i jinaj re' re' chikiwach taqe i ach jinaj ma' siento ma' sahchinaq ta taqe. 14 Je' wo' re' i rub'an taq aaWaJaaw i hat wilik cho pan taxaaj ma' raaj ta chi neensahchik jino'q keh i nukok'taaq wili, inki. 15 Wila' xmahkunik chawach aahermano, cha a'n ak'utaaj ruuk' chi rutkeel, cha q'or reh chib'ih xmahkunik wii'. Eh wi xatrunimaj, iraaj ruq'orom chi xak'am wo' taq chik awiib' pansuqkiil k'uxliis ruuk'. 16 Eh wila' ma' xatrunimaj cha wutkeel, chayuq'eej chawiij jino'q oon ki'ib'-oq i hermano, reh chi ruuk' i kiq'oral i ki'ib' oon ixib', neen korjik chib'ih taq i k'ahchi' ayejaam wach. 17 Eh wila' ma' xunimaj taqe re', cha q'or keh i komoon aj nimaneel. Eh wila' ma' xunimaj wo' taqe re', inchol akojom chi je' rukab' i ma' nimanik ta ree Dios, oon je' rukab' i aj pahqan tooj. 18 Re' hin xti korik i nuq'or taq aweh chi re' i naa taq aye'em q'ab' i hat chi naa rub'aan ayu' wach ak'al, naa wo' rub'aan pan taxaaj. Eh re' i ma' naa ta taq aye'em q'ab' i hat chi naa rub'aan ayu' wach ak'al, ma' naa ta wo' rub'aan pan taxaaj. 19 Eh i nuq'or taq aweh i wili: Wila' wilik taq kiib'-oq aweh i hat ayu' wach ak'al i neenkian jinaj wach kik'ux chupahqaljiik pan kitiij i xa chib'ih jariik inkaaj kipahqaam, re' QaJaaw wilik cho pan taxaaj nee wo' ruyeew cho keh. 20 Ruum xa aha' pa' kimolom kiib' panub'ihnaal ki'ib' oon ixib'-oq, re' hin wilkiin pankiyejaal pan kixilak, inki Jesús. 21 Eh re' Pedro xooj rupahqaaj ree Jesús chi je' wili: Jaaw, ¿jarpech aj wo' naa nukuyum ru mahk i nuhermano wila' xmahkunik chi nuwach? ¿Mi manlik ruuk' i wuquub' pech neenukuy ru mahk? inki. 22 Eh re' Jesús je' wili chaq'wik xub'an: Re' hin i nuq'or aweh chi ma' xata wuquub' pech lajeeb' la' rukajwinaq pech chi wuquub' pech naa akuyum ru mahk aahermano, i nuchjik. 23 Ruum aj re', re' runimaal rajaawriik i Dios je' rukab' i xub'an jinaj i reey, xraaj naq rub'irim riij i kik'aas taqe rumoso. 24 Eh noq k'ahchi' naq rutoq'aam rub'irariik riij i kik'aas taqe rumoso, jinaj i xooj kipab'aa' chuwach, xiik' naah k'ihaal i ruk'aas ruuk'. 25 Ruum chi ma' xta rutumiin i móso re' re' tojb'al ree ruk'aas, re' reey xutaq'aaj ruq'orariik chi k'ayjoq pankowlaj kamanik i aj k'aas, je' wo' rehk'een, taqe i rak'uun rixq'uun, chi k'ayjoq i chib'ih reh, reh chi nee rutoj i ruk'aas. 26 Xrib'iraj chi je' re' i móso wilik ruk'aas, xuxuk'aa' riib' chuwach i reey, xupahqaaj rukuyb'al reh, je' wili xuq'or: Jaaw, cha kuy pee chik k'isinoq numahk. Re' hin xanaa wo' nutojom aweh chu'nchel i nuk'aas, inki. 27 Eh re' reey xuketelaaj wo' wach i aj k'aas, eh rukuyum-oq chik ru mahk ruuk' i ruk'aas, xroq'taaj reje. 28 Eh noq x-oq'teesjik reje i móso re' re', xuk'ul jinaj i ruch móso wilik k'isiin ruk'aas ruuk' xuchop chi ralaq, xtohq'ik rub'iyim, je' wili xuq'or reh: Chatoj weh aak'aas, inki. 29 Eh re' ruch móso xuxuk'aa' riib' chuwach, xupahqaaj rukuyb'al reh, je' wili xuq'or: Chakuy pee chik k'isinoq numahk. Re' hin xanaa wo' nutojom aweh chu'nchel i nuk'aas i nuchjik. 30 Eh re' reh ma' xukuy ta k'isinoq ru mahk i ruch móso xutaq'aaj la' pantz'ilom, re' xraaj i reh chi korehtaal intojarik reh i k'aas. 31 Re' xub'an reh i ruch móso i winaq re' re', q'e' ti' xkik'raaj i móso junch'uq. Ruum i re', xooj kiq'or reh i reey chu'nchel chib'ih i xk'ularik. 32 Eh re' reey xutaq'aaj ruk'amariik i ma' xkuywik ta mahk re' re', je' wili xuq'or reh: Re' hat yiib' wach ana'ojb'al. Re' hin xnukuy amahk ruuk' chu'nchel aak'aas wilik naq wuuk', ruum xapahqaaj kuyb'al amahk weh. 33 Je' wo' naq re' i xa a'n i hat, xaketelaaj wo' naq wach awuch móso je' rukab' noq xnuketelaaj awach i hin, i nuchjik. 34 Eh re' reey ma' k'isiin ta xchalik ruk'aah chinaah, xuq'or chi b'anroq ti' k'axik reh korehtaal neerutoj chu'nchel i ruk'aas. 35 Je' wo' re' i naa rub'anam taq awuuk' i hat i waJaaw wilik cho pan taxaaj wila' ma' nakuy taq ru mahk chu'nchel ak'ux aahermano cha ju'junaal, inki Jesús.

Mateo 19

1 Eh noq xukohlaaj ruq'orariik taqe re' i Jesús, xelik reje Galilea, xooj paruyuq'ul i Judea, re' wilik parelb'aal q'iij ree nim ha' Jordán. 2 Eh re' Jesús, ma' k'isiin i tinamit xtahqinik reje reh, eh xuk'achrisaj taqe i yowaab'. 3 Eh re' taqe aj fariseo, xkijil i koq kiib' ruuk' i Jesús. Xa re' naq inkaaj, chi xmahkunik ta chikiwach xkipahqaaj reh chi je' wili: ¿Mi ruyeew q'ab' i k'uhb'aal chi neeruch'aq riib' i winaq ruuk' i rehk'een ruum i xa chib'ih jariik? inki taqe. 4 Re' Jesús je' wili kichaq'weesjiik xub'an: ¿Mi ma' awilom taq re' pan santo laj huuj chi re' i Dios xyej-anik cho keh pampeet jinaj i winaq, jinaj ixoq xuyejaa' chaloq? 5 Eh i ruq'or wo' chi je' wili: Re' winaq koruman chi nareliik nah q'ab' i rutuut rajaaw, ruuk' chik i rehk'een naakik'ulaam wach i kik'achariik. Eh re' taqe ki'ib' re' re' naa kikahniik chi xa jinaj chik taqe, inki. 6 Je' re' noq, ma' ki'ib' ta chik taqe xa jinaj la' chik taqe. Ruum aj re', ma' jino'q naa ruch'aqwiik kiwach i ruk'ulaam wach i Dios, inki. 7 Eh re' taqe aj fariseo, je' wili xkiq'or: ¿Chib'aaj wo' reet re' noq xuyeew q'ab' i k'uhb'aal ye'ooj ree Moisés chi re' winaq neerub'an chi nee ruyeew i huuj ch'aqb'al reh i rehk'een? inki taqe. 8 Re' Jesús je' wili xuq'or keh: Re' k'uhb'aal re' re' xuyeew taq q'ab' aweh chi naa taq ach'aqam awiib' ruuk' awehk'een, ruum q'e' taq kow anaah. Eh noq xtohq'ik chaloq i k'acharik, ma' je' ta re'. 9 Re' hin i nuq'or taq aweh chi awach i xuch'aq riib' ruuk' i rehk'een chi ma' ruum ta chi xk'atarik rooq, eh nee wo' chik i rub'an kaxáro ruuk' i tokoom ixoq, xuch'uwa'risaj wach irukaxaro. Eh awach i neerub'an kaxáro ruuk' ixoq ch'aqooj ruum i rub'ahiil, re' winaq re' re' nee wo' ruch'uwa'reej wach irukaxaro, inki. 10 Noq xkib'iraj chi je' re' i raj tahqaneel i Jesús, je' wili xkiq'or reh: Wila' je' re' i k'acharik naa rub'anam i winaq ruuk' i rehk'een, xama' xta nkih chi neenb'aan kaxáro, inki taqe. 11 Re' Jesús je' wili i chaq'wik xub'an: Ma' chu'nchel ta kireqwiik chi riij i k'ahchi' nuq'orom wili, xa re' wo' naakireqwiik chi riij awach taqe aj eh ruye'em chi naab'jik i Dios. 12 Re' taqe winaq k'ih b'uhr wach imb'anik keh chi kapuun taqe: Wilik taqe i xa chi kaasb'al chi kapuun taqe, eh wilik taqe i xamb'aan keh chi kapuun taqe, eh wilik taqe, i xa nkaaj chi kikahnik chi kapuun taqe reh chi naa kianam chi korik i rukamaj i Dios. Awach iraaj runimam i wili, chunimaj, inki Jesús. 13 Eh wilik taqe i kok' ha'lak'un xkik'am chaloq chuwach i Jesús, reh chi naa ruye'em kab'chel i q'ab' chikinaah, eh naa rub'anam rutiij chikinaah. Eh re' taqe raj tahqaneel kiq'il taqe i kik'amwik cho keh i kok' ha'lak'un. 14 Eh re' i Jesús, je' wili xuq'or keh i raj tahqaneel: Maaq'il taq i kik'amwik cho keh i kok' ha'lak'un. Kik'am pee chaloq wuuk', ruum re' i runimaal rajaawriik i Dios keh taqe awach je' kikab' i kok' ha'lak'un wili, inki. 15 Eh xuyeew wo' kab'chel i q'ab' chikinaah i kok' ha'lak'un. Eh xelik reje chupaam i ye'aab' re' re'. 16 Jinaj i k'ijool q'e' b'ehoom xooj ruuk' i Jesús, je' wili xuq'or reh: Hat atoob'laj aj Tijineel, ¿Chib'ih i holohik laj na'ojb'al naa nub'anam, reh chi neenwehchaaj i juneliik k'acharik? inki. 17 Re' Jesús je' wili xuq'or: ¿Chib'ih reet noq inaq'or chi hin atoob'? Ma' awach ta chik jino'q atoob' xa re' wo' hoq i jinaj chi Dios atoob'. Wila' nawaaj chi neenawehchaaj i juneliik k'acharik, cha nimaj taqe ruk'uhb'aal i Dios, i nuchjik. 18 ¿Aha' aj wo' wilik taqe re' i k'uhb'aal re' re'? inki noq xchaq'wik i k'ijool. Re' Jesús je' wili xuq'or: Re' chi ma' naa taa a kansam aawas achaaq'. Ma' naa taa ch'uwarisam wach aakaxáro. Ma' naa ta welq'aniik. Eh ma' naa ta a'nam i chukuj q'orik. 19 Eh naa aye'em ruloq'il atuut awajaaw. Naa ak'axam aawas achaaq' je' rukab' noq inak'ax awiib' i hat, i nuchjik. 20 Eh re' k'ijool je' wili chaq'wik xub'an: Chu'nchel k'uhb'aal re' re' xa nub'an wo' cho runimjiik. ¿Chib'ih chik jariik i komajaa' nub'an runimjiik chi riij taqe re'? inki. 21 Re' Jesús je' wili ruchaq'weesjiik xub'an: Wila' nawaaj chi korik wach ak'ux, hiy chak'ayej chu'nchel i chib'ih aweh, eh re' tz'aaq nee nach'aq keh i neb'aa'. Chi je' re' neen wihik ab'ehomal pan taxaaj, eh netiooj chi wiij, i nuchjik. 22 Noq xrib'iraj i k'ijool chi naa ruk'ayem i chib'ih reh, ma' k'isiin ta ntz'irik wach noq xooj, ruum q'e' b'ehoom. 23 Xrilow chi je' re' i Jesús, je' wili xuq'or keh i raj tahqaneel: Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi q'e' k'axik chi reh b'ehoom chi neenokik pa runimaal rajaawriik i Dios. 24 Inuka'pechej wo' chik ruq'orariik taq aweh chi ma' k'axik ta chi reh jino'q i nimlaj chikop cameyo chi neenik'ik paruhopil kúxa chuwach chi neenokik i b'ehoom pa runimaal rajaawriik i Dios, inki. 25 Eh noq xkib'iraj chi je' re' taqe raj tahqaneel, ma' k'isiin ta xsahchik kik'ux, je' wili i xkiq'or: ¿Awach aj wo' re' i naa ruko'ljiik chi je' re'? inki taqe. 26 Xrib'iraj chi je' re' i Jesús, xutz'ehtaaj panaq' kiwach, je' wili i xuq'or keh: Re' wili k'axik rub'aan chi keh i winaq. Raaj chi reh i Dios ma' k'axik ta k'isinoq chi b'anarik, ki uchjik. 27 Chalik i Pedro je' wili xuq'or: Re' hoj xqakanaa' chaloq chu'nchel i chib'ih jariik wilik qeh, eh re' chik i hat xatqatahqeej. ¿Chib'ih i naa qak'ulum chi jilow? inki. 28 Eh re' Jesús je' wili kichaq'weesjiik xub'an: Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi na' jalaroq wach chu'nchel, re' noq naa nutzuhniik pan nuloq'laj ye'aab' i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq re' taq i hat, i hat taq kab'laj chi waj tahqaneel, naa wo' taq atzuhniik chupaam i kab'laj chi tzunaab', reh chi naa taq awokiik haa' chi q'ataj q'orik chikinaah i kab'laj ch'uq chi tinamit Israel. 29 Chu'nchel taqe i xkikanaa' chaloq kipaat, kas kichaaq' winaq, eh kanaab', kituut kajaaw, kak'uun kixq'uun, oon kak'aal ruum i nunimjiik i hin, jinaj chik siento chi je' re' i jilow naakik'ulum, eh naa wo' kik'ulum chi kikooch i juneliik k'acharik. 30 Xa re' la', ma' k'isiin taqe i peet b'eeh yu'naak, re' taqe re' naa kikahniik chi xam b'eeh. Eh ma' k'isiin taqe xam b'eeh yu'naak, re' taqe re' naa kikahniik chi peet b'eeh, inki.

Mateo 20

1 Re' runimaal rajaawriik i Dios je' rukab' i xub'an jinaj i winaq ehchan asiénto: Ko wahq'eq xooj chusik'ariik taqe rumoso, reh chi naa kojiik kamanoom i rutikim wii' i ru uuva. 2 Noq xureq taqe rumoso, xuq'or keh chi naa rutojom keh i tz'aaq i jinaj q'iij chi kamanik. Eh xutaq'aaj taqe reje chi kamanik i rutikim wii' i ru uuva. 3 Eh xelik wo' chik chusik'ariik rumoso je' naa b'elejeeb' ora rujohtiik i q'iij. Wilik taqe xponik rureq pank'ayb'al chi ma' xta kikamaj. 4 Je' wili xuq'or keh: Re' taq i hat neerub'an chi nee taq tiooj chi kamanik nutikim wii' i nu uuva nee wo' taq tinutoj chi manlik, inki. Eh re' taqe i winaq xiooj wo' kamanoom. 5 Eh re' ehchan asiénto xelik wo' chik reje chusik'ariik ruman rumoso kab'lajora i q'iij. Noq xponik ixib' ora ruqajiik i q'iij, xelik wo' chik reje chusik'ariik ruman rumoso. 6 Eh je' chik hoob' ora i ruqajiik i q'iij, xooj wo' chik chusik'ariik ruman rumoso. Eh wilik taqe i xponik xureq pan k'aayb'al chi ma' xta kikamaj, je' wili i xuq'or keh: ¿Chib'ih reet noq xat ik'ik taq q'iij ayu' chi ma' xta taq akamaj? inki keh. 7 Re' keh je' wili i xkiq'or: Ruum chi ma' awach ta nq'orik qakamaj, inki taqe. Eh re' i ehchan asiénto, je' wili xuq'or keh: Nee wo' rub'an chi nee taq tiooj i hat chi kamanik i nutikim wii' i nu uuva, nee wo' taq tinutoj chi korik inki. 8 Noq xokik i q'iij, re' ehchan ree asiénto je' wili xuq'or reh inilwik ree rukamaj: Chayuq'eej taqe reje i móso, peet taqe neenatoj i xam xkitoq'aa' kamanik. Eh re' taqe peet xkitoq'aa' kamanik, xam taqe neenatoj, inki. 9 Eh peet wo' xiooj k'oloq taqe i k'isiin ma' hoob' ora ruqajiik i q'iij xkitoq'aa' kamanik, eh manlik wo' wach i tz'aaq i jinaj q'iij chi kamanik i xkik'ul chi kiju'junaal. 10 Eh noq xiooj k'oloq taqe i peet xi okik chi kamanik, xkikapaaj i keh chi naa ruye'ariik naah i kitojb'aal. Xanaah re', xa re' wo' manlik i tz'aaq i jinaj q'iij chi kamanik i kitojb'aal xkik'ul chi kiju'junaal. 11 Eh noq xkilow chi je' re' k'ihaal i kitojb'aal xkik'ul, xtohq'ik i koq kichoqem i ehchan ree asiénto, 12 je' wili xkiq'or reh: Re' taqe wili ko xam xik'u'loq, xa jinaj wo' ora xi kamanik. Eh re' hat eliik wach k'ihaal i qatojb'aal xayeew kuuk'. Xanaah re', re' hoj xqakuy i jinaj q'iij chi kamanik, eh xqakuy wo' rutz'a'iil i q'iij, inki taqe. 13 Re' ehchan ree asiénto je' wili ruchaq'weesjiik xub'an i jinaj keh i kamanoom re' re': Wamigo, re' hin ma' xtee ma' rub'ehel k'ahchi' kiin awuuk', ruum xqayejaa' awuuk' chi xa re' wo' manlik i tz'aaq i jinaj q'iij chi kamanik naa kaat nutojom. 14 Chak'ul la' atojb'aal i hat eh hiy. Re' hin je' k'ihaal atojb'aal i hat inwaaj nuye'em reh i koq'uun xokik chi kamanik. 15 Je' re' naa nub'anam, ruum re' hin wilkiin chinaah i nutumiin chib'ih pa' inwaaj, neenub'an ruuk'. ¿Inawilow oon i hat chi xa hin atoob'? inki ehchan ree asiénto. 16 Re' reh je' re' xub'an kojb'al rehtaal chi re' taqe xam b'eeh, re' taqe re' naa kikahniik chi peet b'eeh eh re' taqe peet b'eeh, re' taqe re' naa kikahniik chi xam b'eeh, inki Jesús. 17 Eh noq johtik chik i rub'an i Jesús Jerusaleem, xuk'am taqe reje chi kutkeel i kab'laj chi raj tahqaneel, je' wili xuq'or keh: 18 Yu'naak johtik inqa a'n Jerusaleem. Ar naa nuq'ahteesjiik i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq pan kiq'ab' taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, eh pan kiq'ab' taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal. Ar naakiq'atam q'orik chi nunaah, reh i nukanteesjiik. 19 Eh naa kinkiq'asam pan kiq'ab' taqe ma' re' ta aj Israel, naa kinkikaqse'laam, naa kiin kiq'ojib'eem, naa kiin kiye'em wach kuruus. Xa re' la', paroox q'iij naa wo' chik nuk'aach chaloq, inki. 20 Chi riij i re', re' rehk'een i Zebedeo, ruch'ihil taqe i ki'ib' chi rak'uun, xujil i koq riib' ruuk' i Jesús xuxuk'aa' riib' chuwach chupahqaljiik reh jinaj otob'il. 21 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or ree ixoq: ¿Chib'ih i otob'il inawaaj? inki reh. Re' ixoq je' wili i xuq'or: Inwaaj chi re' wak'uun kab'chel neenak'ul taqe awuuk', jinaj i neentzuhnik panasak'aaj, jinaj neentzuhnik panatz'eet, inki. 22 Eh re' i Jesús, je' wili i xuq'or keh: Re' taq i hat ma' aweht'al ta taq i k'ahchi' apahqaam. ¿Mi nee taq i nakuy ruuk'jiik re' i jinaj kulk chi k'ah laj ha' naakiye'em weh chi uuk'jik i hin, rujalwaach i ti' k'axik naa nuk'ulum? ¿Mi nee taq inakuy raansil re' i qasanik ha' naa kianam wee hin? inki. Hoo', neenqakuy raansil, inki taqe. 23 Re' Jesús je' wili xuq'or keh: Korik, naa taq akuyum ruuk'jiik i je' jinaj kulk chi k'ahlaj ha' i naa kiye'em weh chi uuk'jik, re' i rujalwaach i ti' k'axik naa nuk'ulum. Xa re' la', ma' weh ta ruye'ariik q'ab' taq aweh chi jinaj i neentzuhnik panusak'aaj, jinaj i neentzuhnik panutz'eet, keh la' naa ruye'ariik awach aj eh noq ruyejaam cho wach i waJaaw, inki. 24 Noq xkib'iraj chi je' re' i lajeeb' chi raj tahqaneel i Jesús, xchalik kik'aah chikinaah i ki'ib' chi kik'uliil, re' kichaaq' kiib'. 25 Eh re' Jesús xuyuq'eej taqe reje i raj tahqaneel, je' wili xuq'or keh: Re' taq i hat aweht'al taq chi kixilak aj mahk, kow kitaaq'anik i k'amal kib'eeh, eh re' taqe nimaq kiwach xti kow inki a'n i taaq'anik chikinaah i tinamit. 26 Eh chaxilak taq i hat, ma' ruk'ul ta chi je' re' i neenb'aan. Awach la' iraaj chi neen wihik rajaawriik taq chaxilak, peet inchol rub'anam otob'il keh i tokoom. 27 Awach iraaj k'amaj b'eeh taq chaxilak, inchol chi peet taq i hat neetirutob'eej. 28 Je' rukab' i hin, i Ak'uunb'ees nuwii' winaq, ma' xin chalik taj chi re' hin naa kiin kitoob'eem i tinamit. Re' la' hin xin chalik chi kitoob'jiik i keh, ruum naa nuye'em i nuk'achariik chi ko'lemb'al kiib' i chu'nchel, inki. 29 Noq xelik reje pan tinamit Jericó, ma' k'isiin i tinamit xi tahqinik reje reh i Jesús. 30 Eh ki'ib' i moywach tzunulkeeb' chii' b'eeh. Eh noq xkib'iraj chi ik'ik i rub'an i Jesús, xkik'er reje kichii' chuq'orob'jiik chi je' wili: Jaaw, hat riih rumaam i reey David, chaketelaaj qawach inki taqe. 31 Eh re' tinamit, xtohq'ik kiq'ilim taqe moywach. Eh re' keh q'e' chik kow xkik'er reje kichii' chuq'orob'jiik i Jesús chi je' wili: Jaaw, hat riih rumaam i David, chaketelaaj qawach inki wo' chik taqe. 32 Eh re' i Jesús, xpa'lojik, xuyuq'eej taqe reje i ki'ib' chi moywach, xupahqaaj keh chi je' wili: ¿Chib'ih taq inawaaj chi neenub'an aweh? ki uchjik. 33 Re' keh je' wili chaq'wik xkian: Jaaw, inqaaj naq i hoj chi nee nateh qeh inaq'qawach, inki taqe. 34 Noq xrib'iraj i Jesús chi je' re', xuketelaaj kiwach, xutz'a'j inaq' kiwach. Eh chupaam i jumehq' re' re', xteh inaq'kiwach, eh xiooj chi riij i Jesús.

Mateo 21

1 Noq ach k'isiin ma' mponik Jerusaleem i Jesús ruch'ihil taqe raj tahqaneel, xi ponik Betfagé, re' wilik chucheel i yuuq', olivo. Noq ar chik wilkeeb' xutaq'aaj taqe reje ki'ib' keh i raj tahqaneel. 2 Je' wili xuq'or keh: Hiy taq panab'iix wilkeeb' wii' patineel, wilik reje chi qawach. Ar taq neenareq chi b'ak'lik jinaj ati't b'uurux ruch'ihil k'isa rak'uun. Chachej taq chaloq, eh kab'chel taq nee nak'am cho weh. 3 Eh wila' awach xpahqanik taq aweh chi chib'ih kamaj taq aweh, reh i QaJaaw naa rukamaniik kab'chel, eh naa wo' chik rutaq'aam chaaweh, tiko'q taq reh, inki Jesús. 4 Re' wili xb'aan, reh chi xooj eloq wach i ruq'orom chaloq i jalal ruq'oral i Dios, chi je' wili: 5 Chaq'or keh i rutinamiit wilkeeb' Sión chi je' wili: Re' taq aaReey chalik reh taq awuuk', xa ch'ub'ik wach ruk'ux ihqamaj ruum i k'isa b'uurux, rak'uun jinaj ati't b'uurux aj ihqoom, inki. 6 Re' ki'ib' chi raj tahqaneel i Jesús xiooj wo' hoq, xponik kian i xq'orarik reje keh ruum i Jesús, 7 xkik'am wo' chaloq ati't b'uurux ruch'ihil i k'isa rak'uun. Eh xkikoj i kib'urb'aal chi jurub' i k'isa b'uurux, eh xjohtik i Jesús chi riij. 8 Eh ma' k'isa tinamit i wilkeeb' ar. Wilik xkihe' wach i kib'urb'aal pamb'eeh i xik'ik wii' i Jesús. Eh wilik wo' i xkiyok' i xaq chee', eh xkiyeew pamb'eeh. 9 Re' i tinamit peet chuwach i Jesús, taqe xam chi riij, k'erik kichii' chuq'orariik chi je' wili: Xti wilik ruloq'il i riih rumaam i reey David wilik runimaal wach i xk'u'loq parub'ihnaal i QaJaaw Chu'nchel ta naq neen ye'wik ruloq'il i Dios wilik cho pan taxaaj, inki taqe. 10 Noq xokik i Jesús ar Jerusaleem, chu'nchel i tinamit wilkeeb' ar xkitukej kiib', eh wilik i xkipahqaaj chikiwach chi je' wili: ¿Awach aj wo' wili? inki taqe. 11 Eh re' tinamit je' wili chaq'wik xkian: Re' wili, re' i jalal ruq'oral i Dios, Jesús rub'ihnaal, aj Nazaret i wilik paruyuq'ul i Galilea, inki taqe. 12 Noq xokik i Jesús chi chii' i rupaat i QaJaaw, xresaj taqe cho riij paat i aj k'aay je' wo' taqe i loq'ool. Eh xuk'ahwaaj taqe reje wulu' i kiméxa i kich'aqwik wach tumiin. Xuk'ahwaaj wo' reje wulu' i kixiila taqe i aj k'aay paloma. 13 Eh je' wili xuq'or keh: Pan santo laj huuj i tz'ihb'amaj chaloq chi je' wili xuq'or i Dios: Re' nupaat b'amb'al tiij naa rukahniik wii', inki. Eh re' taq i hat akojom taq chi ke'emb'al kiib' ajileq', inki. 14 Noq wilik i Jesús parupaat i QaJaaw, re' taqe moywach, re' taqe siik xkijil i koq kiib' ruuk', eh xuk'achrisaj taqe. 15 Eh re' taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal xchalik kik'aah noq xkilow taqe i ma' ilooj taj xub'an i Jesús. Eh xchalik kik'aah noq xkib'iraj chi re' taqe i kok' ha'lak'un k'erik kichii' parupaat i QaJaaw chuq'orariik chi je' wili: Xti wilik ruloq'il i riih rumaam i reey David inki taqe. 16 Eh re' keh je' wili i xkiq'or ree Jesús: ¿Mi nab'iraj inkiq'or taqe re'? inki taqe. Hoo', imb'iraj inki. ¿Mi ma' awilom taq panhuuj re' hat i ruq'orom chaloq i Dios, chi je' wili? Ruuk' i kitz'uuy i komanaan, eh ruuk' i kitz'uuy ko ch'uuch' kipaam, naa rutz'uyjiik nuwach, inki, inki Jesús. 17 Eh xikanab'jik kahnoq ruum i Jesús, xelik reje Jerusaleem. Ar chik xooj Betania, re' i xponik rik'saj wii' jinaj aq'ab'. 18 Noq xk'u'loq wo' chik i Jesús ko wahq'eq ar Jerusaleem, xchalik runuhmiik. 19 Eh xrilow reje wach chii' b'eeh jinaj i ruche'el i higo. Xooj naq rusik' i wach xanaah re', ma' jino'q i wach xureq, xa xaq wilik. Xrilow chi je' re' i Jesús, je' wili xuq'or reh i ruche'el i higo: Yu'naak ma' jaruuj chik naa aawachiniik inki reh, eh re' ruche'el i higo xchiqik. 20 Noq xkilow chi je' re' taqe raj tahqaneel i Jesús, ma' k'isiin ta xsahchik kik'ux, xkipahqaaj reh chi je' wili: ¿Nik' wach noq wilik i re' chi xchiqik i ruche'el i higo? inki taqe. 21 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh, wila' achopom taq ak'ux chi nimanik, wila' ch'iklik taq ak'ux, ma' xata je' rukab' i xnub'an i hin reh i higo nee taq i na a'n i hat. Nee la' taq inaq'or ree yuuq' wili chi chukut riib' pan palaw, nee wo' i rukut riib' pan palaw. 22 Eh chu'nchel i nee taq inapahqaaj reh i Dios panatiij, nee wo' inye'arik taq chaaweh, inki. 23 Eh re' Jesús noq xokik parupaat i QaJaaw chi k'uhb'alinik, re' taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe i nimaq wach i kikamaj chi kixilak i aj judío, xkipahqaaj reh chi je' wili: ¿Aha' xchalik awajaawriik i hat chub'aan taqe re'? ¿Awach xye'wik aweh awajaawriik? inki taqe reh. 24 Re' Jesús je' wili xuq'or keh: Re' hin jinaj wo' q'orik naa nupech'um taq aweh i hat. Wila' xaq'or taq weh, re' hin nee wo' taq i nuq'or aweh aha' inchalik i wajaawriik chub'anariik taqe wili. 25 Chaq'or aj taq weh re' i hat: ¿Awach xtaaq'anik cho ree Juan chi qasanik ha', re' Dios oon xa winaq taqe? ki uchjik. Xkib'iraj chi je' re', xtohq'ik kiwech'um riij chikiwach: Wila' xqaq'or reh chi re' Dios xtaaq'anik cho reh, ¿Chib'aaj reet noq ma' xanimaj taq re'? inko'q qeh. 26 Eh wila' xqaq'or reh chi xa winaq taqe xtaaq'anik cho reh, yohb'aal ma' chih qoh kuchej i tinamit, ruum chu'nchel kinimanik reh chi re' Juan jalal ruq'oral i Dios, inki taqe. 27 Eh je' wili ruchaq'weesjiik i Jesús xkian: Ma' qeht'al taj awach xtaaq'anik cho reh, inki taqe. Re' i Jesús, je' wili xuq'or: Je' wo' hin ma' nee ta wo' i nuq'or taq aweh aha' inchalik i wajaawriik chub'anariik taqe wili, inki. 28 Re' Jesús xupech'uj keh chi je' wili: ¿Chib'ih taq inakapaaj i hat chi riij i wili? Jinaj i winaq xwihik chaloq ki'ib' i rak'uun. Eh jinaj keh i rak'uun je' wili xuq'or reh: Wak'uun, re' hat naa awojiik kamanoom chupaam nu uuva, inki. 29 Eh re' rak'uun, ma' nwaaj ta ojik inki noq xchaq'wik. Chi riij i re', xujal wach i rukapeew, xooj wo' kamanoom. 30 Eh xutaq'aaj wo' chi kamanik i rak'uun jinaj. Re' rak'uun je' wili chaq'wik xub'an: ma' xta reet, Jaaw, nee kinooj, inki xanaah re', ma' xooj ta wo' kamanoom. 31 ¿Awach keh i ki'ib' re' re' xub'an aha' wilik i xraaj i rajaaw noq inakapaaj taq i hat? ki uchjik. Re' i xunimaj i rukamaj i rajaaw, inki taqe. Re' Jesús je' wili xuq'or keh: Xti korik i nuq'or taq aweh chi peet naa kokiik taq chawach pa runimaal rajaawriik i Dios taqe i kipahqanik ree tooj inkamanik ar Roma, taqe i k'oyoom laj ixoq, 32 ruum re' Juan aj qasan ha' xk'ulik wo' naq ruk'uhtaaj taq aweh i korik laj k'acharik, eh xama' xanimaj ta wo' taq. Atoob' ta xawilow wo' naq taq chu'nchel i wili, xama' xayot' ta wo' taq ak'ux chi riij taq amahk. Raaj taqe i kipahqanik tooj, taqe i k'oyoom laj ixoq, re' keh xkinimaj, ki uchjik ruum i Jesús. 33 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh taqe re': Chab'iraj wo' taq chik i jalwaach q'orik wili: Jinaj i ehchan asiénto xutik i uuva paruye'aab', eh xukoj pan koraal. Ar xuyejaa' i yitz'b'al reh i ru-uuva. Eh jinaj inajt naah paat xuyejaa' cha'jalb'al reh i rutik. Eh xuyeew chi kemeel i ruye'aab' keh i junch'uq chi aj kamanoom, eh xooj panb'iyajo. 34 Eh noq xponik i ruq'ijil i rusik'ariik i wach i ru-uuva, wilik taqe i rumoso xutaq'aaj cho kuuk' i xikemelinik reh i ruye'aab' chupahqaljiik i wach i ru-uuva i naa naq rukahniik ree reh. 35 Eh re' taqe i aj kemelen ye'aab' xkichop taqe i móso xi chalik chi taqarik wilik taqe xkiq'ojib'eej, wilik taqe i xkikansaj, eh wilik taqe i xkikutib'eej chi ab'aj. 36 Eh re' i ehchan ye'aab' tikooj wii' uuva, k'ih chik i rumoso xutaq'aaj chaloq chuwach i pampeet, eh re' taqe aj kemelen ye'aab' eliik wach i xkian reh chu'nchel i móso. 37 Eh noq xooj kuxoq, re' chik i rak'uun xutaq'aaj chaloq, ruum xukapaaj i reh chi naa naq runimjiik i rak'uun. 38 Noq xkilow taqe aj kemelen ye'aab' chi re' chik ak'uunb'ees wilik ar, je' wili i xkiq'or chikiwach: Reh i wili naa rukahniik i ye'aab' i ruk'ul chi neenqakansaj. Chi je' re', neenkahnik qee hoj i ruye'aab' naa naq ruye'ariik reh, inki taqe. 39 Je' re' noq, xkichop ak'uunb'ees, xkesaj chaloq aha' tikooj wii' i uuva, eh xkikansaj. 40 Raaj na' k'oloq i xti ehchan ree ye'aab' tikooj wii' i uuva, ¿chib'ih i naa rub'anam kuuk' i kamanoom re' re' noq i nakapaaj taq i hat? ki uchjik. 41 Re' keh je' wili i xkiq'or: Ma' naa ta ruketelaam kiwach, naa taqe rukansam i yiib' wach kina'ojb'al re' re'. Eh tokoom chik aj eh naa ruye'em chi kemeel i ruye'aab' rutikim wii' i uuva, reh chi naa ruye'ariik reh paruq'ijil i wach i ru-uuva naa rehchaam i reh, inki taqe. 42 Eh je' wili i xq'orarik keh ruum i Jesús: ¿Mi ma' awilom taq re' i hat pan santo laj huuj? chi je' wili: Re' ab'aj ma' xponik ta panaq' kiwach i aj yej-an paat, re' i re' xkahnik chi rukowiil i rooq i paat. Re' wili xub'an i QaJaaw, eh xiik' naah nimaal wach chi qee hoj yu'naak, inki. 43 Ruum aj re', re' hin i nuq'or taq aweh chi ma' naa ta taq awehtriik i runimaal rajaawriik i Dios. Re' chik i tokoom tinamit naakehtriik, re' naa kib'aniik reh imponik chuwach i Dios. 44 Eh wila' awach ixq'ehb'ik chinaah ab'aj re' re', kok' xeer neenkahnik, eh wila' awach aj chinaah xq'ehb'ik, neerupuch'ib'eej, xa je' chik pooq nee rukanaa', ki uchjik ruum i Jesús. 45 Eh re' taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe i aj fariseo, noq xkib'iraj i jalwaach q'orik xuq'or i Jesús, xkireq chi riij chi re' keh k'ahchi' kiq'orariik. 46 Ruum i re' xkikapaaj naq ruchopariik i Jesús xa re' la' xiyo'jik wo' chik, ruum re' taqe tinamit inkinimaj chi re' Jesús jalal ruq'oral i Dios.

Mateo 22

1 Re' Jesús xutoq'aa' wo' chik ruq'o'reem taqe tinamit panjalwaach q'orik, je' wili xuq'or keh: 2 Re' runimaal rajaawriik i Dios je' rukab' i xub'an i jinaj i reey xub'an jinaj i ninq'iij noq xub'an kaxáro i rak'uun. 3 Re' reh xutaq'aaj taqe reje i rumoso chi kik'amariik taqe i yuuq'imaj haa' chuninq'ijiik i kaxáro xa re' la', re' keh ma' xkaaj ta chalik. 4 Eh re' reey, tokoom chik taqe i rumoso xutaq'aaj reje, je' wili i xuq'or keh: Chaq'or keh taqe yuuq'imaj haa' chuninq'ijiik i kaxáro chi xnuyejaa' chik i kiwa'. Eh xnutaq'aaj chik rukanteesjiik taqe nuwakax taqe i nu chikoop xiik' naah kiq'ina'iil, chu'nchel chik korjinaq, kichaloq chuninq'ijiik i kaxáro, inki. 5 Eh re' taqe i yuuq'imaj haa' xama' xkinimaj ta wo' hoq kiyuq'ub'jiik xb'aan. Wilik i xiooj chi rilariik i kak'aal, eh wilik i xiooj chub'anariik taqe i kiyak. 6 Re' taqe junch'uq xkichop taqe rumoso i reey xutaq'aaj taqe reje, xkiq'ojib'eej korehtaal xkikansaj. 7 Eh noq xrib'iraj chi je' re' i reey, xchalik ruk'aah xutaq'aaj taqe reje i ru soldado chi kikanteesjiik taqe i aj kaansoom re' re', eh xutaq'aaj wo' ruk'atariik i kitinamiit. 8 Re' reey jumehq'iil xuq'or keh i rumoso chi je' wili: Chu'nchel chik korjinaq reh i runinq'ijiik i kaxáro xa re' la', re' taqe i yuuq'imaj naq taqe haa' ma' ruk'ul ta wo' chi keh chi xi chalik haa'. 9 Yu'naak hiy taq chupaam taqe b'eeh wilkeeb' panyejaal tinamit, xajarub' pa' chi tinamit i nee taq inareq cho ar, chayuq'eej taq cho ha' chuninq'ijiik i kaxáro, inki. 10 Eh re' taqe i rumoso i reey xi elik wo' reje pantaq b'eeh chusik'ariik i tinamit. Eh nik' nimaal i xkireq, jumolariik wach xkian chaloq chi je' yiib' wach kina'ojb'al chi je' holohik kina'ojb'al. Ruuk' i re', xnujik i paat i xb'aan wii i kaxáro. 11 Eh noq xokik i koq i reey chi kilariik taqe i xiyuq'ub'jik cho haa' chuninq'ijiik i kaxáro, xukoj rehtaal chi jinaj i winaq wilik chi kixilak ma' rukojom taj i ruso' reh i runinq'ijiik kaxáro. 12 Je' wili i xq'orarik reh ruum i reey: Raaj i hat wamigo, ¿nik' wach noq xat okik cho haa' ayu' chi ma' akojom taj aso' reh i runinq'ijiik kaxáro? inki. Eh re' reh ma' xchaq'wik taj. 13 Eh re' reey je' wili xuq'or keh i puhkanik wi'k inki a'n: Chab'ak' taq wach i rooq, i q'ab', chakut taq reje rij paat pa runimaal q'equm, ar naa roq'iim, naa ruqirich'eem naah i reh, inki. 14 Je' re' i naa ruk'ulariik, ruum ma' k'isiin taqe i yuuq'imaj eh xama' k'ih ta wo' taqe i sik'ooj kiwach, inki Jesús. 15 Eh re' taqe i aj fariseo, xkian jinaj wach kik'ux chi naa naq kiminim chupaam i Jesús chi naa ruq'orom jino'q i q'orik ma' holohik taj xa kojb'al naq ru mahk pankik'ux. 16 Eh re' taqe i aj fariseo wilik i kuch'ihil, eh wilik taqe i kuch'ihil i Herodes, xkitaq'aaj chaloq chuq'orariik ree Jesús chi je' wili: Hat aj Tijoom, re' hoj qeht'al chi naq'or i korik, eh inaq'or rub'ehel nik' wach i k'acharik iraaj i Dios, eh ma' nanimaj taj inkiq'or i tinamit, ruum ma' awach taj i tokoom rilariik i na a'n. 17 Re' hoj inqaaj chi neenaq'or qeh chib'ih nakapaaj chi riij i wili: ¿Mi ma' xta reet chi neenqa a'n i tooj ruuk' i ajaab'ees aj Roma oon ma' ruyee ta riib'? inki taqe reh. 18 Eh re' Jesús noq xukoj rehtaal chi ma' holohik taj inkikapaaj chi riij, je' wili i xuq'or keh: Xak'ul taq i na a'n awach, ¿chib'ih reet noq kinawaaj taq kiin apajam? 19 Chak'am taq cho jino'q weh i tumiin intojarik wii' i tooj, inki. Eh xkik'am cho reh jinaj i tumiin re' ruuk' i saq wach. 20 Eh xpahqaljik keh ruum i Jesús chi je' wili: ¿Awach eh i wachiis wilik chuwach i tumiin wili, eh awach aj b'ihnaal i tz'ihb'amaj chuwach? ki uchjik. 21 Re' keh je' wili i xkiq'or: Re' wach i ajaab'ees aj Roma, re' rub'ihnaal wilik chuwach, inki taqe. Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Chatoj taq riij reh ajaab'ees i reh ajaab'ees. Chatoj taq riij ree Dios i reh i Dios, inki. 22 Noq xkib'iraj chi je' re' i xq'orarik keh, ma' k'isiin ta xsahchik kik'ux, xkikanaa' kahnoq i Jesús xi elik reje ar. 23 Eh chupaam q'iij re' re', re' taqe i aj saduceo xiooj ruuk' i Jesús. (Re' keh inkiq'or chi ma' kiwuktiik ta chik chee kamnaq) Ruum aj re', xkipahqaaj ree Jesús nik' wach noq wilik i re'. 24 Je' wili i xkiq'or reh: Aj Tijineel, re' k'uhb'aal ye'ooj ree Moisés i ruq'or chi wila' xkimik i winaq chi ma' xwihik ta rak'uun rixq'uun ruuk' i rehk'een, i ruk'ul chi re' chaq'b'ees ak'un neerub'an kaxáro ruuk' i kahnel ixoq, reh chi neen wihik rak'uun rixq'uun ruuk' parub'ihnaal i kamnaq. 25 Ayu' chi qaxilak i hoj xwihik b'ila' chaloq wuquub' chi winaq kas kichaaq' kiib'. Re' aasb'ees xub'an kaxáro, eh xkimik reje, chi ma' xwihik ta rak'uun rixq'uun ruuk' i rehk'een, eh re' chik i rukab' ak'un xub'an kaxáro ruuk' i rehk'een. 26 Re' rukab' ak'un, je' wo' chik re' i xuk'ul. Eh re' roox ak'un xub'an wo' chik kaxáro ruuk' i kahnel ixoq. Eh je' wo' chik re' i xuk'ul, korehtaal xkian kaxáro ruuk' i kahnel ixoq re' re' kiwuqcheel. 27 Eh kamnaq-oq chik taqe winaq re' re', xkimik wo' hoq i kahnel ixoq. 28 Eh na' kiwuktoq chee kamnaq chi k'achlik kiwach, ¿awach keh i wuquub' re' re' naa rukahniik chi rub'ahiil ixoq re' re', ruum kiwuqcheel xkian kaxáro ruuk'? inki taqe reh i Jesús. 29 Eh re' Jesús je' wili kichaq'weesjiik xub'an: Re' taq i hat, hat taq sachalkaat, ruum ma' nareq ta taq chi riij chib'ih ruq'or pan santo laj huuj, ni xata re' i rajaawriik i Dios taq inareq chi riij. 30 Noq naakiwuktiik chee kamnaq chi k'achlik kiwach, re' taqe winaq, taqe ixoq ma' naa ta chik kia'nam kaxáro naa la' kikahniik chi je' kikab' taqe ánjel wilkeeb' cho pan taxaaj. 31 Re' kiwuktiik chaloq i kamnaq chi k'achlik kiwach, re' taq i hat awilom taq chik pan santo laj huuj, re' i ruq'orom chaloq i Dios chi je' wili: 32 Re' hin i ruDios i Abraham, i ruDios Isaac, i ruDios i Jacob, inki. Ruuk' i re' inkan chi riij chi re' taqe kamnaq ma' kamnaq ta taqe chuwach i Dios, k'achalkeeb' la', ki uchjik ruum i Jesús. 33 Noq xkib'iraj i tinamit chi je' re' i xuq'or i Jesús, ma' k'isiin ta xsahchik kik'ux ruum i tijinik i rub'an. 34 Re' taqe aj fariseo xkimol kiib' noq xkinab'eej chi xtz'ahpik i kichii' taqe aj saduceo ruum i xuq'or i Jesús. 35 Eh jinaj i wilik chi kixilak re' ruuk' i kik'uhtanik ree k'uhb'aal xraaj naq rukojom ru mahk i Jesús, xupahqaaj reh chi je' wili: 36 Hat aj Tijoom, inwaaj i hin chi nee naq'or weh aha' wilik i k'uhb'aal xti wilik rajaawriik chi xilak i k'uhb'aal inki ree Jesús. 37 Re' Jesús je' wili i xuq'or reh: Re' chi naa ak'axam aaWaJaaw aaDios chu'nchel ak'ux, chu'nchel awánima, chu'nchel akapeb'aal. 38 Re' aj i wili xti wilik rajaawriik, eh re' i peet k'uhb'aal chi kixilak taqe i k'uhb'aal. 39 Eh re' rukab' k'uhb'aal eliik wach ruuk' i peet, je' wili ruq'or: Chak'ax aawas achaaq' je' rukab' noq inak'ax awiib' i hat, inki. 40 Re' taqe ki'ib' chi k'uhb'aal wili raa' ri'sil taqe i k'uhb'aal ye'ooj cho reh i Moisés, je' wo' k'uhb'aal xkiq'or chaloq taqe jalal ruq'oral i Dios, inki Jesús. 41 Eh xa ko kimolom-oq wo' kiib' taqe i aj, fariseo, 42 xpahqaljik keh ruum i Jesús chi je' wili: ¿Chib'ih taq inakapaaj chi riij i Cristo? ¿Awach aj iih maam noq inaq'or taq i hat? ki uchjik. Re' keh je' wili chaq'wik xkian: Riih rumaam i reey David, inki taqe. 43 Eh je' wili i xq'orarik keh ruum i Jesús: Nik' wach noq wilik chi re' reey David ruuk' Ruxlab'al i Dios xuq'or Jaaw ree Cristo, noq xuq'or parutz'uuy chi je' wili: 44 Re' QaJaaw Dios xuq'or reh i waJaaw chi je' wili: Ti tzuun panusak'aaj, korehtaal i nuyeew taqe panawooq i ki-ixowanik awach, inki. 45 Eh ¿nik' wach noq wilik chi riih rumaam i reey David i Cristo, eh inq'orarik Jaaw reh ruum i David? ki uchjik ruum i Jesús. 46 Eh ma' awach ta jino'q inchol ruchaq'weesjiik i Jesús ruuk' q'orik. Eh chupaam i q'iij re' re', ma' awach ta chik i xuchop ruk'ux chi rupeech'jiik i Jesús.

Mateo 23

1 Chi riij i re', re' Jesús je' wili xuq'or keh i raj tahqaneel ruch'ihil taqe tinamit: 2 Re' taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal, taqe i aj, fariseo, wilik kajaawriik chuch'ob'ariik rub'ehel i k'uhb'aal ye'ooj ree Moisés. 3 Je' re' noq, tinimanoq taq chikiwach cha a'n taq chu'nchel inkiq'or xa re' la', maak'am taq naah i na'ojb'al inki a'n ruum re' keh tokoom inkiq'or, tokoom inki a'n 4 Re' keh je' naa taqe ahl laj ihq ma' nkuyjik taj inkib'ak' paam eh inkiyeew chinaah i tokoom xanaah re', re' keh xata nkaaj kich'ihleem k'isinoq. 5 Chu'nchel inki a'n xa re' inkaaj chi ki-ilarik kuum i tinamit. Eh inkikoj yejal kiwach, wataq kitileb' junch'ob'-oq i ruq'oral i Dios kitz'ihb'aam chuwach i junrahp chi tz'uhuum, eh wilik risinchii' rooq i kiso' inkikoj. 6 Re' keh chupaam i sik'oj wach ye'aab' sik'oj wach tzunaab' inkaaj wihik noq inki a'n kiwa' kihaa' pantaq ninq'ijinik chupaam taqe paat inlooq'jik wii' Dios. 7 Eh inkaaj chi ruuk' loch'ik neenye'arik rusuqkiil kik'ux pantaq b'eeh kuum i tinamit. Inkaaj chi neen q'orarik keh chi aj tijoom taqe. 8 Raaj taq i hat, maayeew taq q'ab' keh i tinamit chi nee taq tikiq'or chi hat taq aj tijoom, ruum chawunchelaal taq i hat aahermano taq chik awiib', eh xa jinaj taq awaj Tijoom. 9 Eh ma' jino'q taq i naa aq'orom chi aaWaJaaw ayu' wach ak'al, ruum xa jinaj wo' taq aaWaJaaw, xa re' wo' hoq i wilik cho pan taxaaj. 10 Mayeew wo' taq q'ab' chi nee taq tikiq'or chi hat taq k'amal b'eeh, ruum xa re' wo' hin jinaj chi Cristo, hin taq K'amal ab'eeh. 11 Awach i nim wach taq chaxilak, inchol rutoob'eem i tokoom, 12 ruum xa awach i nim wach i rub'an riib', naa rehtesjiik i runimaal awach, eh awach i ma' nim ta wach i rub'an riib', naa ruye'ariik runimaal wach. 13 Re' taq i hat i tik'uhtanik ree k'uhb'aal, taq i hat aj fariseo, xak'ul taq i na a'n awach. Q'e' taq ti' i naa ak'ulum, ruum ma' nayeew ta taq q'ab' okik pa runimaal rajaawriik i Dios. Ni xata re' taq i hat ti okik, ni xata nayeew taq q'ab' keh awach naq inkaaj okik. 14 Re' taq i hat i tik'uhtanik ree k'uhb'aal, taq i hat aj fariseo, xak'ul taq i na a'n awach. Q'e' taq ti' i naa ak'ulum, ruum inaq'uch taq i kipaat ixoq kamnaq kib'ahiil. Eh xa re' taq inawaaj chi ma' nkan ta taq chawiij, xanajt chik rooq taq atiij i na a'n. Ruum i re', xiik' naah ti'kiil taq i naa ak'ulum. 15 Re' taq i hat i tik'uhtanik ree k'uhb'aal, taq i hat aj fariseo, xak'ul taq i na a'n awach. Q'e' taq ti' i naa ak'ulum, ruum tiooj taq chi najt yuuq', ti ik'ik taq nah taq palaw chusik'ariik taq awuch'ihil. Eh noq areqem taq chik inamin taq chub'anariik i na a'n taq hat, ruum i re', xiik' naah ti'kiil i tojb'al ru mahk naa ruk'ulum i reh je' rukab' taq i naa ak'ulum i hat. 16 Re' taq i hat k'amal b'eeh, taq hat moywach ti' taq i naa ak'ulum ruum je' taq wili inaq'or: Awach i ruq'or i korik parub'ihnaal i rupaat QaJaaw re' re' ma' ko ta ruman chi neerub'an i ruq'or. Raaj wila' i ruq'or i korik parub'ihnaal i oro wilik parupaat i QaJaaw, re' re' koruman chi naa rub'anam i ruq'or, tiki taq. 17 Ma' xta taq ana'ojb'al, je' taq i hat moywach ¿Aha' wilik i q'e' nim rajaawriik noq inakapaaj taq i hat, mi re' oro oon re' i rupaat i QaJaaw re' inkuxeesjik wii' i oro? 18 Eh inaq'or taq i hat: Awach i ruq'or i korik parub'ihnaal artaal, re' re' ma' ko ta ruman chi neerub'an i ruq'or. Raaj awach inq'orik i korik parub'ihnaal mayiij wilik wach artaal, re' re' koruman chi naa rub'anam i ruq'or, tiki taq. 19 Je' taq hat moywach ¿Aha' wilik i q'e' nim rajaawriik noq inakapaaj taq i hat, mi re' i mayiij oon re' artaal inkuxeesjik wii' i mayiij? 20 Awach inq'orik i korik parub'ihnaal i artaal re' reh ma' xata re' artaal k'ahchi' ruq'orom b'ih k'ahchi' la' wo' ruq'orom haa' i b'ih chu'nchel i wilkeeb' chinaah i artaal. 21 Eh awach inq'orik i korik parub'ihnaal i rupaat i QaJaaw, ma' xata re' i rupaat i QaJaaw ruq'or b'ih ruq'or la' wo' haa' i b'ih i Dios, re' i patim chupaam i rupaat. 22 Eh awach inq'orik i korik parub'ihnaal taxaaj, i ruq'or wo' haa' b'ih ruye'aab' i Dios, i ruq'or wo' haa' i b'ih i Dios wilik cho chupaam i ye'aab' re' re'. 23 Re' taq i hat i tik'uhtanik ree k'uhb'aal, taq i hat aj fariseo, xak'ul taq i na a'n awach. Q'e' taq ti' i naa ak'ulum, ruum xa re' taq i ru lajeeb' sentabohiil i tz'aaq i sik'ijn, i tz'aaq aniix, i tz'aaq i samat, i nayeew taq ree Dios. Eh re' i q'e' ajwaal wach i ruq'or i k'uhb'aal ma' na a'n ta taq, re' taqe wili: Re' korik laj na'ojb'al, ketelinik wachiis, chopoj k'uxliis. Eh ma' nee ta wo' taq inakanaa' ruye'ariik taqe re'. 24 Hat taq k'amal b'eeh, taq hat moywach je' naa natz'ir taq iloq i kok' utz' chinaah taq ahaa', eh je' naa naawuk'ej taq xilak ahaa' i nimlaj chikop cameyo. 25 Re' taq i hat i tik'uhtanik ree k'uhb'aal, taq i hat aj fariseo, xak'ul taq i na a'n awach. Q'e' taq ti' i naa ak'ulum, ruum xa re' taq i riij akulk, xa re' riij taq apulato inatz'aj, eh nujinaq chaloq i paam ruuk' taq areqem ruuk' i leq', areqem taq ruuk' i ruk'axariik wach i xa chib'ih jariik. 26 Re' taq i hat aj fariseo, je' taq hat moywach Peet taq chatz'aj i paam taq akulk, taq aplato chi je' re' neenkahnik chi saq i riij. 27 Re' taq i hat i tik'uhtanik reh i k'uhb'aal, taq i hat aj fariseo, xak'ul taq i na a'n awach. Q'e' taq ti' i naa ak'ulum, ruum xa je' taq akab' i tz'aq kimuhqik wii' i kamnaq, xasaq potz'ik chik, xa holohik chik i riij xanaah re' i paam nujinaq chaloq chi rub'aqil kamnaq, eh xiik' naah ch'uwa'iil wach taqe i wilkeeb' chupaam. 28 Ruum re' taq i hat je' tii chik holohik taq ana'ojb'al i na a'n taq awiib' chikiwach i tinamit xanaah re' panawánima taq nujinaq chaloq i k'ul b'anaj wachiis, nujinaq chaloq i yiib' wach na'ojb'al. 29 Re' taq i hat i tik'uhtanik reh i k'uhb'aal, taq i hat aj fariseo, xak'ul taq i na a'n awach. Q'e' taq ti' i naa ak'ulum, ruum inayejaa' tii chik taq i tz'aq chinaah i muqulkeeb' wii' taqe jalal ruq'oral i Dios, eh inaxoyej taq naah muqulkeeb' wii' i korik wach kik'ux. 30 Eh chi riij i re', je' wili taq inaq'or: Wilkooj ta chaloq i hoj noq xi k'acharik taqe i qamaam qati't, ma' xqatow ta naq taqe chi kikanteesjiik taqe i jalal ruq'oral i Dios, tiki taq. 31 Ruuk' taq inaq'or re' re', xateh taq wach chi hat taq chaloq kiih kimaam taqe i xikansanik cho keh taqe jalal ruq'oral i Dios. 32 Chakohlaaj wo' pee taq wach re' i yiib' wach na'ojb'al kitik'aam cho ruuk' taq aamaam awati't. 33 Re' taq i hat yiib' taq wach ana'ojb'al, je' taq akab' i aaq' ¿Nik' wach noq naa rik'iik taq chawiij i runimaal tojb'al mahk pan q'aaq' chi je' re'? 34 Re' hin naa nutaq'aam taqe reje chaxilak i jalal ruq'oral i Dios, taqe wilik kina'ojb'al, taqe aj tijoom. Xa re' la', re' taq i hat wilik taq naa akansam, eh wilik taq i naa aye'em wach kuruus. Wilik taq i naa aq'ojib'eem chupaam taqe paat inlooq'jik wii' Dios, eh naa taq awixowaam kiwach chupaam taqe i tinamit naakik'iik wii'. 35 Eh re' taq i hat naa ak'ulwiik reh i ti' k'axik chi riij i kikimiik chu'nchel i korik wach kik'ux kansamaj taqe chaloq xa re' wo' rutohq'iik cho ruuk' i Abel, i korik wach ruk'ux, eh korehtaal i rukimiik i Zacarías, i rak'uun Berequías, re' i xakansaj taq panyejaal i rupaat i Dios ma' najt ta ruuk' i artaal. 36 Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi re' taqe tinamit wilkeeb' yu'naak naa kik'ulwiik i ti' k'axik chi riij i xb'aan cho keh re' re', inki Jesús. 37 Hat taq aj Jerusaleem, hat taq aj Jerusaleem, xakok'ahchi' wo' taq akansam taqe jalal ruq'oral i Dios, eh i nayeew taq chi ab'aj taqe raj tahqaneel i rutaq'aaj taq cho chaxilak. Re' hin xata wo' jarpech naq xwaaj taq numolom awach, je' rukab' i rub'an ati't kixlaan noq i rumol kiwach i kok' rak'uun chi ri'sil ruxiik' Eh re' taq i hat ma' xawaaj ta taq. 38 Ruum i re', re' taq aatinamiit naa rukahniik chi ma' xta chik naa ruwihiik chupaam. 39 Re' hin i nuq'or taq aweh chi yu'naak johtoq, chi qawach ma' naa ta taq chik awilom nuwach, kore' taq chik naa awilom nuwach na' cha q'or taq chi je' wili: Wilik ruloq'il i xk'u'loq parub'ihnaal i QaJaaw, tiko'q taq, inki Jesús.

Mateo 24

1 Re' Jesús xelik chaloq chupaam i rupaat i QaJaaw, ojik naq chik i rub'an. Eh re' taqe raj tahqaneel xkijil i koq kiib' ruuk', kipahqaaj reh mi ma' xta reet rukorb'eesjiik b'anooj i rupaat i QaJaaw. 2 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or keh: ¿Mi nakoj taq rehtaal nik' wach rub'aan i re'? Re' hin xti korik i nuq'or taq aweh chi ma' jino'q ab'aj naa rukahniik chi tuslik wach paruye'aab' naa la' ruyojib'iik chu'nchel, inki. 3 Eh re' Jesús xooj chinaah i yuuq' olivo, ar xutzunaa' riib'. Eh re' taqe raj tahqaneel xkijil i koq kiib' ruuk', xkipahqaaj reh chi rutkeel chi je' wili: Chaq'or qeh ¿jaruuj ink'ularik taqe re', eh chib'ih i rehtalil naa ruwihiik ak'uliik iloq ruka'peech, i rusahchiik wach i wach ak'al? inki taqe. 4 Eh re' reh je' wili xuq'or keh: Chawik'raaj taq awiib' ma' awach taq ayeew q'ab' reh chi nee taq tirujot', 5 ruum ma' k'isiin i naa kik'uliik iloq chi jot'ooj, naa tii chik kikojom kiib' chi re' hin. Re' hin i Cristo, inko'q taqe, eh ma' k'isiin taqe i naakijot'om. 6 Re' taq i hat naa taq ab'iram rib'iral chi xa aha' yuuq' naa rub'aan i q'aq'inik mat yo'jik taq, ruum xa je' wo' re' i naa ruk'ulariik. Xa re' la', komajaa' ta wo' re' re' i rusahchiik wach i wach ak'al. 7 Eh re' taqe i nimaq taq tinamit k'ul naa kitoq'aam peleto chikiwach, eh re' i ju'jun seht chi tinamit k'ul naa kitoq'aam q'aq'inik chikiwach. Naa ruwihiik i wi'jaleel. Naa ruwihiik yihk chupaam taqe ye'aab' xa aha' yuuq'. 8 Xa re' la', chu'nchel i re' xa toq'omb'al pee i koq ruuk' i runimaal ti' k'axik naa ruk'ulariik. 9 Chi riij i re', re' taq i hat naa taq aye'ariik panti' k'axik, naa taq akanteesjiik, eh chu'nchel i tinamit naa taq kixowaam awach ruum i nunimjiik. 10 Chupaam taqe q'iij re' re', ma' k'isiin taqe i naa ruyojiik kik'ux chi nimanik, eh naa rutohq'iik kixowaam kiwach, k'ul naa rutohq'iik kikojom kimahk chikiwach. 11 Eh ma' k'isiin taqe i naa kik'uliik iloq, naa kikojom kiib' chi jalal ruq'oral i Dios, eh ma' k'isiin taqe i naakijot'om. 12 Je' re' noq, ma' k'isiin i yiib' wach na'ojb'al naa rub'aan. Eh ruum i re', ma' k'isiin taqe inaakikanaam ruk'axariik taqe i tokoom. 13 Raaj awach i ma' xyoj ta ruk'ux chi nimanik korehtaal i rukimiik, re' re' naa ruko'ljiik. 14 Eh re' ak' k'uhb'aal wili chi riij i runimaal rajaawriik i Dios naa ruq'orariik chi junsuut i wach ak'al, reh chi chu'nchel naakinab'iniik reh, kora'j naa rusachariik wach re' chu'nchel i wach ak'al. 15 Re' Daniel jalal ruq'oral i Dios, rutz'ihb'aam chaloq chi naa rub'aan i yiib' wach na'ojb'al, re' imb'anik sachooj. (Awach inchol ilij wach huuj, inchol rureqem chi riij chib'ih raaj ruq'orom) 16 Eh noq naa taq awilom i hat chi k'ahchi' i yiib' wach na'ojb'al re' re' chupaam Santolaj Ye'aab', re' taqe i wilkeeb' Judea inchol chi nee kiooj chi elik pantaq rax chee'. 17 Eh awach i wilik ponoq kochinaah i rupaat manqajik chaloq chi rehtesjiik i chib'ih wilik reh parupaat. 18 Eh awach i wilik ponoq parab'iix mansutinik chik chaloq chuk'amariik i ruso'. 19 Chupaam i q'iij re' re', q'e' ti' elik naakilom wach taqe ixoq wilkeeb' wach k'acharik, oon wilik kikok' ha'lak'un ko aj ch'uuch' taqe. 20 Re' taq i hat, inchol taq apahqaam ree Dios panatiij chi ma' ta naq paruq'ijil k'uxik, ma' ta naq pan hi'limb'al q'iij neenb'aan i elik re' re', 21 ruum chupaam i q'iij re' re', jinaj i runimaal ti' k'axik naa rilariik ma' jank'al ta nilarik chaloq i rutz'uhkriik chee wach ak'al, eh ma' jaruuj wo' chik q'iij naa rilariik. 22 Eh wi ta re' Dios ma' neerutoq rooq jarub' q'iij naa rub'an i ti' k'axik re' re', ma' jino'q naq i neeruko'leej riib'. Naa la' rutoqom rooq i Dios jarub' q'iij naa rub'aan i re', k'axb'al keh i rusik'im cho kiwach. 23 Eh wila' awach taq xq'orik aweh chi je' wili: Chawil taq ayu' wilik i Cristo, wulu' wilik i Cristo, inko'q taq aweh, manimaj taq reh, 24 ruum wilik i naa kik'uliik iloq naa kikojom kiib' chi Cristo, wilik naa kikojom kiib' chi jalal ruq'oral i Dios. Ma' k'isiin i ma' ilooj taj naa kia'nam jot'b'al keh i tinamit, eh wilik wo' i rusik'im kiwach i Dios naakijot'om. 25 Re' hin, noq taq k'ahchi' nuq'orom aweh, chi je' re' i naa ruk'ulariik. 26 Eh wila' xkiq'or taq aweh chi je' wili: Chawil taq ar wilik i Cristo chupaam i ye'aab' chiq yuuq', tiuchjoq taq, mat'ooj taq chi rilariik. Eh ayu' rukeb'aam riib', tiuchjoq taq, manimaj taq keh, 27 ruum re' na' kink'oloq i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq xan saqumanik chik i naa nub'anam, je' rukab' i rub'an i rusaqumaal i ruch'aab' i kahoq noq insihq'inik cho parelb'aal q'iij, eh imponik i rusaqumaal ko parookb'aal q'iij. 28 Eh chakoj taq rehtaal chi aha' wilik i ruti'jolal jino'q i kamnaq, ar wo' inkimol kiib' i k'uch, inki Jesús. 29 Eh ik'inaq-oq chik i runimaal ti' k'axik re' re', re' q'iij naa ruq'equumriik wach. Re' poh ma' naa ta chik ruye'em i rusaqumaal. Eh re' taqe i ch'umiil naakiq'ehb'iik chaloq pan taxaaj. Eh re' taxaaj ruch'ihil taqe i wilkeeb' chupaam naakik'uyu'jiik. 30 Chi riij i re', naa ruk'utiniik cho pan taxaaj i rehtalil i nuk'uliik i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq. Chu'nchel i tinamit sut i wach ak'al naa kiyo'jiik naa koq'iim na' kilow nuwach i hin, chi k'ulik i nub'an iloq nah suutz' pan taxaaj ruuk' i runimaal i wajaawriik, i nuloq'il. 31 Re' hin naa nutaq'aam taqe reje i nuánjel, reh chi kow naakixulem chaloq i kituun molb'al kiwach taqe i nusik'im cho kiwach, reh chi sut i raa' taxaaj naa kichaliik. 32 Re' taq i hat, inchol taq atijem awiib' ruuk' i ruche'el i higo noq ha'lak'un i q'ab', eh intoxlinik johtoq i xaq, ar taq naa akojom rehtaal chi ilook' i rutik'aa' i siq'jil. 33 Eh noq naa taq awilom chi xb'aan taqe i kore' xnuq'or chaloq, chanab'eej taq chi re' hin, Ak'uunb'ees Dios, xailook' chik kink'u'loq ruka'peech. 34 Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi chu'nchel i re' naa rub'aan noq komajaa' kikimik taqe i tinamit wilkeeb' yu'naak. 35 Re' taxaaj i wach ak'al naa rik'iik kiwach. Eh re' i nuq'oral i hin ma' naa ta rik'iik wach korehtaal inooj eloq wach aha' wilik i ruq'or. 36 Xa re' la', re' ruq'ijil, re' ru orahiil i nuk'uliik, ma' awach ta neht'alinik reh, ni xata re' taqe ánjel wilkeeb' pan taxaaj, ni xata re' hin, Ak'uunb'ees Dios, xa re' wo' hoq Ajaab'ees Dios ineht'alinik reh. 37 Nik' wach i xk'ularik chaloq paruq'ijil i Noé, je' wo' re' i naa ruk'ulariik na' kink'oloq ruka'peech i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq. 38 Chupaam taqe q'iij re' re', noq komajaa' i nujik i ha' chinaah i wach ak'al, wilik i wi'k inki a'n wilik uk'ik inki a'n wilik i kaxáro inki a'n korehtaal xokik chupaam i kanowa paat i Noé. 39 Re' taqe tinamit ma' k'ahchi' ta kikapaam, noq xnujik i ha' chinaah i wach ak'al korehtaal xi kanteesjik chi kunchelaal. Je' wo' re' na' kink'oloq ruka'peech i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, chi ma' eht'alimaj naa nuk'uliik. 40 Eh chupaam i jumehq' re' re', ki'ib' winaq naa kiwihiik panab'iix chi laq'alkeeb' jinaj i naa ruk'amariik johtoq, jinaj naa rukanab'jiik kahnoq. 41 Eh ki'ib' ixoq jinaj naa kiwihiik wii' chi ke'k jinaj i naa ruk'amariik johtoq, jinaj naa rukanab'jiik kahnoq. 42 Je' re' noq re' taq i hat, xa eliik-oq na'lik taq aweh, ruum ma' aweht'al ta taq nik' i ora naa nuk'uliik iloq i hin, i hin taq aaWaJaaw. 43 Re' hin korik i nuq'or taq aweh: Qaq'or chi nee ta reht'aliij i ehchan paat nik' i ru orahiil aq'ab' neemponik i ajileq' parupaat. Re' reh na'lik naq reh neenik'ik aq'ab', ma' nee ta naq i ruyeew q'ab' reh i ajileq' chi neenokik parupaat. 44 Ruum aj re', re' taq i hat, inchol taq ayejaam awiib', ruum ma' k'ahchi' ta taq akapaam noq naa nuk'uliik iloq i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, inki Jesús. 45 Awach i móso korik wach ruk'ux, wilik runa'ojb'al, neenkanab'jik chi kilariik i awach reh i rupatroon, reh chi re' chik i móso re' re' neen ye'wik kiwa' kihaa' paruorahiil. 46 Je' re' noq, atoob' reh i móso wila' k'ahchi' rub'anam chi korik i rukamaj q'orooj kahnoq reh noq nenooj k'uloq i rupatroon. 47 Re' hin xti korik i nuq'or taq aweh chi re' i patroon nee rukanaa' i rumoso re' re' chucha'jaljiik chu'nchel i chib'ih i wilik reh. 48 Raaj wila' re' i móso re' re' ma' holohik taj i runa'ojb'al nee ruq'or paruk'ux chi je' wili: Re' nupatroon komajaa' k'ulik iloq reh, inko'q 49 nee rutoq'aa' ruq'ojib'eem taqe i ruch móso junch'uq, eh nenooj chi wi'k, chi uk'ik chi kixilak taqe i xohk'reel 50 re' móso re' re', naa rojiik k'oloq i rupatroon chinaah chupaam i q'iij noq ma' k'ahchi' ta rukapaam, eh ni xata naa runab'eem i ora nik' naa ruponiik i rupatroon. 51 Naa ruye'ariik pa runimaal ti' k'axik ruum i rupatroon ar naa roq'iim, naa ruqirich'eem naah i reeh. Naa ruk'ulum reh je' rukab' i naakik'ulum i xak'ul inki a'n kiwach, inki Jesús.

Mateo 25

1 Re' ookik pa runimaal rajaawriik i Dios naa ruk'ulariik je' rukab' i xkik'ul i lajeeb' chi q'ahxoq ma' keht'al ta wach q'orinik winaq, noq xb'aan jinaj i kaxáro, xkik'am reje i kisaqumb'aal, xiooj chi ruk'ulariik i b'ahiilb'ees. 2 Eh ho'oob' keh i q'ahxoq re' re' wilik kina'ojb'al, ho'oob' i ma' xta kina'ojb'al. 3 Re' i ma' xta kina'ojb'al xkik'am wo' naq reje i kisaqumb'aal xa re' la', ma' xkik'am ta reje ruman i kaseite. 4 Eh re' i wilik kina'ojb'al, ma' xata re' i kisaqumb'aal xkik'am reje xkik'am la' wo' reje ju'jun lemeta ruman kaseite. 5 Ruum chi ma' xponik ta chi jumehq'iil i b'ahiilb'ees, xchalik kitahka'y kilajeeb' chel, eh xqajik i kiwiriik. 6 Eh je' naa chik k'isiin ma' yejal aq'ab', jinaj i kowlaj q'orik x-ib'irjik, chi je' wili: Xk'u'loq chik i b'ahiilb'ees. Hiy taq chak'ul ki uchjik chaloq. 7 Xkib'iraj chi je' re' taqe kok' q'ahxoq, xi wuktik johtoq chi kunchelaal eh xtohq'ik kiyejaam i kisaqumb'aal. 8 Eh re' taqe i ho'oob' ma' xta kina'ojb'al je' wili xkiq'or reh ho'oob' wilik kina'ojb'al: Chayeew tii taq k'isinoq qeh aawaseite, ruum re' i qasaqumb'aal i hoj ma' xta chik paam, k'ahchi' ruchuhpiik, inki taqe. 9 Eh re' wilik kina'ojb'al je' wili i xkiq'or: Ma' nee ta ruyee riib' chi nee taq tiqunej i qaseite, ruum ma' nee ta manlojik qeh i hoj ma' nee ta wo' manlojik taq aweh i hat. Ruum aj re', hiy taq kuuk' i aj k'aay chaloq' taq cha weh i hat, inki taqe. 10 Eh noq wilkeeb' ponoq chi loq'oj kaseite i ho'oob' chi kok' q'ahxoq ma' xta kina'ojb'al, manlik xponik i b'ahiilb'ees. Re' taqe kok' q'ahxoq wilik kina'ojb'al xi okik i koq ruuk' i b'ahiilb'ees aha' xub'an wii' kaxáro, eh xtz'aparik chaloq i puerta. 11 Chi riij i re', xi ponik wo' chik taqe i ho'oob' chi kok' q'ahxoq ma' xta kina'ojb'al, je' wili xkiq'or: Jaaw, Jaaw, cha kuy cha teh tii qeh i puerta inki taqe. 12 Eh re' i b'ahiilb'ees je' wili i xuq'or: Xti korik taq i nuq'or aweh chi ma' weht'al ta taq awach, inki. 13 Ruum aj re' xa eliik-oq na'lik taq aweh i hat, ruum ma' aweht'al ta taq i ruq'ijil i ru orahiil i nuk'uliik iloq i hin, inki Jesús. 14 Re' runimaal rajaawriik i Dios je' rukab' i xub'an jinaj i winaq ach ojik reh chi b'iyajo chi najt. Xuyuq'eej taqe ruuk' i rumoso, xuq'or keh chi naa kicholiik yak ruuk' i rutumiin. 15 Eh jinaj i rumoso xuyeew reh i ho'oob' miil chi tumiin, jinaj i xuyeew reh i kiib' miil, eh jinaj i xuyeew reh jinaj miil. Xuyeew keh chi kiju'junaal re' q'oreel nik' k'ihaal i neenkikuy rutz'a'jiik, eh xooj pan b'iyajo. 16 Eh re' i móso xuk'ul ho'oob' miil chi tumiin xutoq'aa' yak ruuk', eh ho'oob' miil wo' chik i xrak'uneej chuwach. 17 Je' wo' re' i xub'an i xye'arik kiib' miil chi tumiin reh, kiib' wo' chik miil xrak'uneej chuwach. 18 Eh re' i xuk'ul i jinaj miil chi tumiin xooj ruk'ot jinaj i jul, ar xukeb'aa' i rutumiin i rupatroon. 19 Najtir-oq chik inooj i kipatroon taqe móso re' re', xsutinik wo' chik chaloq, eh xtohq'ik rub'irim riij kuuk' i rutumiin ruye'em kahnoq keh. 20 Peet xponik i ruk'ulum i ho'oob' miil chi tumiin, xuq'asaj reh i rupatroon i ho'oob' miil chi tumiin, je' wili xuq'or reh: Jaaw, re' hat xa ho'oob' miil i xayeew weh eh ho'oob' miil chik i naah aa-tumiin wili, re' i xrak'uneej chi nuwach, inki. 21 Re' patroon je' wili xuq'or reh: ma' xta reet re' hat q'e' hat chihooj laj móso, korik wach ak'ux. Ruum chi xayeew ak'ux chi x-ak'unanik chawach i k'isiin, k'ih chik inanuye'em aweh chi jilow, okeen wuuk', suuqb'oq ak'ux, i nuchjik. 22 Chi riij i re', xooj k'oloq i móso ruk'ulum i kiib' miil chi tumiin je' wili xuq'or reh i rupatroon: Jaaw, re' hat xakiib' miil chi tumiin i xayeew weh eh kiib' chik miil i naah atumiin wili, re' xrak'uneej chi nuwach, inki. 23 Re' patroon je' wili i xuq'or reh: ma' xta reet re' hat q'e' hat chihooj laj móso, korik wach ak'ux. Ruum chi xayeew ak'ux chi x-ak'unanik chawach i k'isiin, k'ih chik i naa nuye'em aweh chi jilow, okeen wuuk', suuqb'oq ak'ux, i nuchjik. 24 Eh noq xponik i móso ruk'ulum i jinaj miil chi tumiin, je' wili xuq'or reh i rupatroon: Jaaw, re' hin weht'al chi re' hat, hat josq'laj winaq, eh inajach aha' ma' atikim ta wii', eh inamol i xa chib'ih jariik aha' ma' natilej ta wii'. 25 Ruum aj re', xinyo'jik, xooj nukeb'aa' atumiin panak'al. Xa re' la', mat kapeb'ik chi riij wilih wo' hoq atumiin xayeew kahnoq weh, aweh wo' hoq, inki. 26 Eh je' wili i xq'orarik reh ruum i rupatroon: Re' hat, hat jinaj sikiil laj móso yiib' wach ana'ojb'al, aweht'al chi nujach aha' ma' nutikim ta wii', eh inumol i xa chib'ih jariik aha' ma' nupalem ta wii'. 27 Chib'ih naq i xa a'n, xak'am naq reje i nutumiin aha' i molarik wii' i tumiin. Chi je' re', xnuk'ul naq i nutumiin, eh xnuk'ul wo' naq i tojb'al riij, i nuchjik. 28 Je' wili i xuq'or i rupatroon keh taqe i wilkeeb' ar: Chaq'uch taq reh i jinaj miil chi tumiin, chayeew taq reh awach i wilik i lajeeb' miil chi tumiin ruuk'. 29 Ruum awach i wilik chib'ih reh, naa ruye'ariik ruman reh, eh naa ruqohxaniik chuwach. Raaj i ma' xta chib'ih reh, ma' xta naa ruye'ariik reh naa la' ruq'uchariik reh wila' wilik k'isinoq chib'ih reh. 30 Re' i móso wili ma' xta xutiq wach, chakut taq reje rij paat pa runimaal q'equm re' inaroq'iim wii' eh naa ruqirich'eem naah i reeh, inki, inki Jesús. 31 Noq naa nuk'uliik ruka'peech ruuk' i runimaal nuloq'il i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, wuch'ihil taqe i nuánjel, naa nutzuhniik chupaam i nuloq'laj ye'aab'. 32 Eh re' taqe tinamit wilkeeb' sut i wach ak'al naakimolom kiib' chi nuwach. Eh re' hin naa taqe nu ch'aqam, je' rukab' i rub'an i cha'jen tentzun noq i resaj taqe iloq i kaprax chi kixilak i rutentzuun. 33 Re' taqe i je' tentzun, panusak'aaj taqe naa nuye'em. Eh re' taqe i je' kaprax, panutz'eet taqe naa nuye'em. 34 Re' hin i Reey je' wili i naa nuq'orom keh i naa kiwihiik panusak'aaj: Kim taq i hat i ruye'em i rotob'il i waJaaw taq cha naah. Okeen taq chupaam i runimaal i rajaawriik i Dios re' ruyejaam taq chaaweh noq xutz'uhkrisaj chaloq i wach ak'al. 35 Naa taq awehchaam aaye'aab' re' re', ruum nik' xnukuy nuwa', xayeew taq nuwa', nik' xnukuy nuhaa' xayeew taq nuhaa', eh xinwihik chi xa hin ik'al b'eeh, xayeew taq nupatal. 36 Eh nik' xub'an chi ma' xta nuso', xayeew taq nuso' nik' xinyowab'jik, ximponik taq awilow nik' xinwihik pantz'ilom, ximponik taq aq'o'reej, kinko'q keh. 37 Eh re' taqe korik wach kik'ux naakipech'um weh chi je' wili: Jaaw, ¿jank'al xatqilow chi k'ahchi' akuyum awa', eh xqayeew awa'? Eh ¿jank'al xatqilow chi k'ahchi' akuyum ahaa', eh xqayeew ahaa'? 38 Eh ¿jank'al xatqilow chi hat ik'al b'eeh, eh xqayeew apatal? ¿Jank'al xatqilow chi ma' xta aso', eh xqayeew aso'? 39 ¿Jank'al xatqilow chi hat yowaab' oon chi wilkaat pantz'ilom, eh xoj ponik cha wilariik? inko'q taqe weh. 40 Eh re' hin i Reey je' wili kichaq'weesjiik naa nub'anam: Xti korik taq i nuq'or aweh chi nik' nimaal otob'il xa a'n taq keh i nukok' chaaq' xama' nimaq ta kiwach, weh hin wo' taq xa a'n otob'il re' re', kinko'q keh. 41 Eh re' hin i Reey, je' wili i naa nuq'orom keh i naa kiwihiik panutz'eet: Eleen taq chi nuwach q'orooj chik chi naa taq aye'ariik panti' k'axik. Hiy taq pan q'aaq' chi juneliik, re' i q'aaq' yej-amaj chaloq chi tojb'al ru mahk i aj Yahm ruch'ihil taqe i ruánjel. 42 Ar taq naa awojiik, ruum nik' xnukuy nuwa', ma' xayeew ta taq nuwa' nik' xnukuy nuhaa', ma' xayeew ta taq nuhaa'. 43 Eh nik' xinwihik chi xa hin ik'al b'eeh ma' xayeew ta taq nupatal, nik' xub'an chi ma' xta nuso', ma' xayeew ta taq nuso', eh nik' taq xawil chi hin yowaab' oon noq wilkiin pantz'ilom, ma' ximponik ta taq awilow, kinko'q keh. 44 Eh re' keh naakipech'um weh chi je' wili: Jaaw, ¿jank'al xatqilow chi xakuy awa', chi xakuy ahaa', chi xa hat ik'al b'eeh, chi ma' xta aso', chi hat yowaab', chi wilkaat pantz'ilom, eh ma' xqa a'n ta otob'il aweh? inko'q taqe weh. 45 Eh re' hin i Reey, je' wili kichaq'weesjiik naa nub'anam: Xti korik taq i nuq'or aweh chi ma' xa a'n ta taq otob'il keh aawas achaaq', i xama' q'e' ta nim kiwach, iraaj ruq'orom chi ma' xa a'n ta wo' taq otob'il weh i hin, kinko'q keh. 46 Re' taqe re' naa kojiik pantojb'al mahk chi juneliik. Eh re' taqe korik wach kik'ux naa kojiik pan juneliik k'acharik, inki Jesús.

Mateo 26

1 Ruq'orom-oq chik chu'nchel i re' i Jesús, je' wili i xuq'or keh i raj tahqaneel: 2 Re' taq i hat aweht'al taq chi pan kiib' q'iij intohq'ik i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto. Ar naa kiin kiye'em wach kuruus i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, inki. 3 Eh chupaam i q'iij re' re', re' taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe nimaq wach kikamaj chi kixilak i aj judío, xkimol kiib' chupaam i paat intaaq'anik wii' Caifas, re' i kajaaw taqe i k'amal kib'eeh aj tiij. 4 Ar xkiyejaa' wach chi ruuk' jot'ooj naa kichopom i Jesús, eh naa kikansam. 5 Eh je' wili xkiq'or: Xa re' la', ma' nee ta nqachop noq kok'ahchi' i ninq'iij, reh chi ma' nee ta nkimol kiib' i tinamit chi qapletohjik, inki taqe. 6 Re' Jesús noq xwihik cho pan tinamit Betania ar parupaat i Simón, re' i aj rax q'aah inkiq'or reh, 7 jinaj ixoq xujil i koq riib' ruuk' i Jesús, ruyohq'eem jinaj i lemeta ink'ohnik laj iq'oom re' ruuk' i q'e' k'ih tz'aaq. Eh noq wilik nah mexa i Jesús, re' ixoq xujalk'iij ink'ohnik laj iq'oom wach naah i Jesús. 8 Noq xkilow i raj tahqaneel i Jesús chi je' re' i xub'an ixoq, xikaqrik, je' wili i xkiq'or: ¿Chib'ih reet noq inye'arik chi re' chi ma' re' iq'oom re' re'? 9 Re' iq'oom re' re', xub'an naq chi xk'ayjik, eh k'ih naq xtojarik, re' tz'aaq xkamanik naq chi toob'al keh i neb'aa', inki taqe. 10 Re' Jesús xrib'iraj i xkiq'or i raj tahqaneel, je' wili i xuq'or keh: ¿Chib'ih reet noq ti wech'ik taq ruuk' ixoq wili? Re' xub'an weh jinaj na'ojb'al ma' xta reet chi b'anarik. 11 Re' taqe neb'aa' juneliik naa kiwihiik taq chaxilak, raj i hin ma' juneliik ta naa nuwihiik taq chaxilak. 12 Re' xub'an weh ixoq wili noq xujalk'iij ink'ohnik laj iq'oom wach nunaah, korb'eesb'al reh i nuti'jolal reh i numuhqiik. 13 Re' hin xti korik i nuq'or taq aweh chi xa aha' pa' yuuq' chi junsuut i wach ak'al naa ruq'orariik i ak' k'uhb'aal wili reh ko'lemb'al iib', naa wo' ruq'orariik ar i xub'an ixoq wili, eh naa ruk'uliik pank'uxliis, inki Jesús. 14 Eh jinaj keh i kab'laj chi raj tahqaneel i Jesús, re' i Judas Iscariote rub'ihnaal, xooj kuuk' i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, 15 je' wili i xuq'or keh: Re' hin nee nuq'asaj taq aweh i Jesús. ¿Jarub' taq chi tumiin i nee nayeew weh chi riij? inki. Re' taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij xkik'uhtaaj reh i lajeeb' ru ka'winaq chi tumiin re' ruuk' i saq wach. 16 Eh chupaam i q'iij re' re', xtohq'ik rusik'im chi riij i Judas nik' naa ruye'em riib' chuwach chi naa ruq'asam i Jesús pan kiq'ab'. 17 Pampeet q'iij ree ninq'iij noq ink'uxarik i kaxlanwi'k ma' kojooj ta ch'amb'esb'al reh, re' taqe raj tahqaneel i Jesús je' wili i xkiq'or reh: ¿Aha' inawaaj chi neenqayejaa' awa' ahaa' i naa ak'uxum ree xq'eq reh i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto? inki taqe. 18 Re' Jesús je' wili xuq'or keh: Hiy taq pan tinamit. Ar taq neenareq i jinaj winaq, je' taq wili i neenaq'or reh: Re' qaj Tijineel je' wili i xuq'or: Re' hin ach k'isiin ma' kinkimik. Ruum aj re', naa wojiik parupaat chi runinq'ijiik i elik chaloq Egipto wuch'ihil taqe waj tahqaneel, inki, tiko'q taq reh. 19 Eh re' taqe raj tahqaneel i Jesús xkian wo' hoq i xuq'or keh xkiyejaa' wo' hoq i wi'k ha' ree xq'eq i reh i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto. 20 Noq okinaq chik i q'iij, re' Jesús xooj wih-oq nah mexa ruch'ihil taqe i kab'laj chi raj tahqaneel. Noq wi'k chik inki a'n ar, 21 je' wili i xuq'or keh: Re' hin xti korik i nuq'or taq aweh chi jinaj taq i wilik chaxilak i hat naa ruk'ayiniik weh chi ma' weht'al, inki. 22 Eh noq xkib'iraj i chi je' re', ma' k'isiin ta xchalik ruti'kiil kik'ux, xariij chik riib' noq kipahqaam reh chi je' wili: Jaaw, ¿re'-oq pe' nchee hin kinaq'or? inki taqe chi kiju'junaal. 23 Eh re' Jesús je' wili kichaq'weesjiik xub'an: Awach i hoj junwaa' ruuk' chupaam i jinaj chi pulato, re' re' naa ruk'ayiniik weh. 24 Re' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, xanaa wo' nuk'ulum i ti' k'axik je' rukab' i ruq'or i tz'ihb'amaj cho pan santo laj huuj. Xa re' la', xiik' naah ti'kiil i naa ruk'ulum i naa ruk'ayiniik weh, q'e' naq chihooj chi reh chi ma' ta aasjik, inki. 25 Eh re' Judas k'ahchi' ruk'ayiniik reh je' wili i xuq'or: Jaaw, ¿re'-oq pe' nchee hin naa nuk'ayiniik aweh noq inaq'or? inki. Re' Jesús je' wili xuq'or reh: Korik, re' hat, eh xa xaq'or awiib', i nuchjik. 26 Eh noq k'ahchi' chik keeb' chi wi'k, re' Jesús xuchop chaloq i kaxlanwi'k, xut'iosej johtoq ree Dios. Xuch'uy xuyeew keh i raj tahqaneel, je' wili i xuq'or keh: Yu'naak chak'ux taq i kaxlanwi'k wili re' i rujalwaach i nuti'jolal, inki. 27 Eh xuchop chaloq, i kulk xut'iosej johtoq ree Dios, xrik'saj reje keh i raj tahqaneel, je' wili xuq'or keh: Chawuk'ej taq aweh i hat i wilik chupaam i kulk wili, 28 ruum re' wilik chupaam i rujalwaach i nukik'eel, re' i naa ruchihkiik chi k'axb'al keh i ruk'ihaal tinamit, kuyb'al reh taqe kimahk reh chi naa rojiik eloq wach i ruyejaam cho wach i Dios. 29 Xa re' la', re' hin i nuq'or taq aweh chi komajaa' pee chik naawuk'em i riis uuva wili kore' chik na' chureq i ruq'ijil na' anwuk'ej i ak' riis uuva taq awuuk' pa runimaal rajaawriik i waJaaw pan taxaaj, inki Jesús. 30 Eh kitz'uyem-oq chik i tz'uuy loq'oomb'al ree Dios i Jesús ruch'ihil taqe i raj tahqaneel, xiooj chinaah i yuuq', olivo. 31 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or keh i raj tahqaneel ar: Chawunchelaal taq i hat naa ruyojiik taq ak'ux wuuk' chupaam aq'ab' yu'naak, ruum je' wili i ruq'orom chaloq i Dios, pan santo laj huuj: Naakikansam i cha'jen tentzun, eh re' taqe i tentzun naa kitukem kiib', inki. 32 Raaj na' kinwukteesjoq chaloq ruka'peech chi k'achlik nuwach i hin, peet naa wojiik paruyuq'ul i Galilea chawach taq i hat, inki Jesús. 33 Re' Pedro je' wili ruchaq'weesjiik i Jesús xub'an: Atoob' ta chu'nchel neenyoj kik'ux awuuk', re' hin ma' jaruuj neenyoj nuk'ux, inki. 34 Eh je' wili i xq'orarik reh ruum i Jesús: Xti korik i nuq'or aweh chi chupaam aq'ab' yu'naak, noq komajaa' inoq'ik imaas, re' hat oxpech naa aq'orom chi ma' aweht'al ta nuwach, i nuchjik. 35 Re' Pedro xti xuq'or i korik chi je' wili: Atoob' ta hin junkimiik awuuk', re' hin ma' jaruuj neenuq'or chi ma' weht'al taa wach, inki. Eh chu'nchel i raj tahqaneel i Jesús je' wo' re' i xkiq'or. 36 Chi riij i re', re' Jesús, ruch'ihil taqe i raj tahqaneel, noq xooj chupaam i ye'aab', Getsemaní rub'ihnaal. Je' wili xuq'or keh: Titzuun pee taq kahnoq ayu' anb'an pee cho nutiij wulu' i hin, inki. 37 Noq xooj rub'an rutiij, xuk'am reje chi riij ixib' chi raj tahqaneel, re' Pedro, re' taqe i ki'ib' chi rak'uun i Zebedeo. Noq wilik chik ar, q'e' xchalik rutz'irkiil wach, xchalik ruyot'kiil i ránima. 38 Eh je' wili i xuq'or keh: Re' hin yohb'aal wach tz'irkiil inwik'raaj pan wánima, je' nche xanaa chik nukimiik noq inwik'raaj, tikaan pee taq ayu' xa re' la', mat wirik taq, reh chi nee taq kinawuhch'ihleej, inki. 39 Re' Jesús k'isiin chik xb'ehik reje, ar xuk'utzaa' qohoq i naah wach aak'al, eh xub'an rutiij, je' wili xuq'or: Hat waJaaw, wila' neeruyee riib' chawach, maayeew q'ab' chi nee nuk'ul i ti' k'axik wili. Xa re' la', ma' ta naq neemb'aan inwaaj i hin re' ta la' naq neemb'aan inawaaj i hat, inki. 40 Eh xsutinik wo' chik chaloq kuuk' i ixib' chi raj tahqaneel, eh suq kiwiriik noq xk'ulik taqe rureq. Eh xruksaj taqe, je' wili i xuq'or ree Pedro: Re' taq i hat ni xata xakuy taq junk'aam-oq chi na'lik taq aweh chi wuch'ihljiik. 41 Ma a'n taq chik i wirik cha a'n taq atiij, reh chi ma' nee ta taq ti q'ehb'ik pamahk. Korik, re' taq i hat chu'nchel taq awánima chi nunimjiik xa re' la', re' taq ati'jolal ma' xta rukowiil, ki uchjik. 42 Eh xooj wo' chik rub'an rutiij ruka'peech i Jesús, je' wili xuq'or: Hat waJaaw, wila' ma' neeruyee riib' chi neenik'ik chi wiij i pajarik, i ti' k'axik wili, cha a'n wuuk' inawaaj i hat, inki. 43 Eh noq xsutinik wo' chik chaloq i Jesús, suq wo' chik kiwiriik ixib' chi raj tahqaneel noq xk'ulik taqe rureq, ruum xa xmutz'lujik chik inaq' kiwach ruum i kiwiriik. 44 Eh xukanaa' wo' chik taqe kahnoq, xooj wo' chik rub'an rutiij roxpeech. Eh re' wo' chik xuq'or parutiij i xuq'or pampeet. 45 Eh xsutinik wo' chik chaloq kuuk' ixib' chi raj tahqaneel, je' wili i xuq'or keh: ¿Mi xa ko wirik, mi xa ko hi'lik wo' taq i na a'n re' hat? Eh re' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, xponik chik i ru oorahiil chi naa kinkiq'asam pan kiq'ab' taqe aj mahk. 46 Na'lojoq taq aweh taq taq. Re' i naa ruk'ayiniik weh chi ma' eht'alimaj xk'ulik chik chaloq, inki Jesús. 47 Eh xa ko k'ahchi'-oq wo' chi q'orik i Jesús, xooj k'oloq i Judas, re' jinaj keh i kab'laj chi raj tahqaneel, ruch'ihil i ma' k'isa tinamit yoq'ooq' kich'ihch', yoq'ooq' kichee'. Re' taqe re', kitaaq'anik reje i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe i nimaq wach kikamaj chi kixilak i aj judío. 48 Eh re' Judas, i xk'ayinik ree Jesús ruye'em naq chik rehtalil keh i chopool, je' wili i xuq'or keh: Awach pa' i neenutz'ub' taq neenawilow, ra'j re' re' i Jesús, eh re' taq i re' neenachop, inki. 49 Eh chupaam aq'ab' re' re', xujil i koq riib' i Judas ruuk' i Jesús, je' wili xuq'or reh: K'aleen, Jaaw, hat waj Tijineel, inki reh, eh xutz'ub' i koq i wach. 50 Re' Jesús je' wili xuq'or reh: Wamigo, aha' wilik i xchalik a a'n, cha a'n wo' hoq, inki reh. Xkib'iraj chi je' re' taqe chopool, xkijil i koq kiib' ruuk' i Jesús, eh xkichop. 51 Eh jinaj chi kixilak i wilkeeb' ruuk' i Jesús xuqerej chaloq i ruch'ihch' parupaat, xuyok' juntar i xikin i jinaj keh i rumoso i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij. 52 Eh je' wili i xq'orarik reh ruum i Jesús: Chamol qohoq ach'ihch' parupaat, ruum chu'nchel i kikansanik ruuk' ch'ihch', ruuk' wo' chik ch'ihch' naa kikanteesjiik i keh. 53 ¿Mi ma' aweht'al re' hat chi re' waJaaw wilik cho pan taxaaj ma' xata naq kajlaj ch'uq chi ánjel ineerutaq'aaj cho chi nuko'ljiik chupaam i jumehq' wili, nee ta nupahqaaj reh? 54 Eh nee ta nub'an i je' re', ma' jaruuj naq nenooj eloq wach i tz'ihb'amaj chaloq pan santo laj huuj, re' inq'orik cho chi riij, chi je' re' i naa ruk'ulariik, i nuchjik ruum i Jesús. 55 Eh re' Jesús xupahqaaj keh i tinamit chi je' wili: ¿Chib'ih reet noq ruuk' ch'ihch' ruuk' chee' taq xat chalik chi nuchopariik i hat? Je' cho kinchoparik ajileq' taq i na a'n, chu'nchel wo' naq q'iij xinwihik taq chaawuuk' parupaat i Dios chi k'uhb'alinik, eh ma' nik' ta taq xinachop chaloq. 56 Eh chu'nchel i wili k'ahchi' ruk'ulariik, reh chi naa rojiik eloq wach i kitz'ihb'aam chaloq pan santo laj huuj taqe i jalal ruq'oral i Dios, inki Jesús. Chupaam i jumehq' re' re', chu'nchel i raj tahqaneel xkimol chi elik, xkikanaa' chi rutkeel. 57 Re' taqe i xichopwik ree Jesús xkik'am reje parupaat i Caifas, re' i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij. Ar xkimol kiib' ruuk' i Caifas taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal, taqe nimaq wach kikamaj chi kixilak i aj judío. 58 Eh re' Pedro najt xam reje chi riij i Jesús korehtaal xponik chi chii' i rupaat i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, ar xutzunaa' riib' kuuk' taqe i kicha'jinik reh i rupaat i Dios, i chi rilariik chib'ih naa rojiik kuxoq wii' i k'ahchi' keeb' ree Jesús. 59 Re' taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe i kimolom kiib' ar, kisik' naq chi riij nik' wach noq naa kikojom ru mahk i Jesús, re' inkaaj chi naa ruq'atariik i q'orik chinaah, reh chi neenkanteesjik. 60 Eh ma' jaruuj wo' naq inkireq ru mahk i Jesús, atoob' ta ma' k'isiin wo' naq i tinamit xi ponik chi chukariik ru mahk. Eh noq xooj kuxoq, kiib' wo' chik i xi ponik chi chukariik ru mahk, 61 je' wili xkiq'or: Re' winaq wili je' wili i ruq'or: Re' hin naa nuyojom i rupaat i Dios, eh xa ruuk' wo' chik ixib' q'iij neenwuksaj johtoq, inki, inki taqe i koq. 62 Eh re' i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, xupab'aa' johtoq riib', xupahqaaj ree Jesús chi je' wili: ¿Chib'ih reet noq ma' tichaq'wik taj? ¿Chib'ih inaq'or chi riij amahk k'ahchi' kikojom? inki reh. 63 Eh re' Jesús xama' xchaq'wik ta wo' hoq. Eh re' i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij je' wili i xuq'or ree Jesús: Parub'ihnaal i k'achlik Dios, i nuq'or aweh chi cha q'or qeh mi re' hat i Cristo, i Rak'uun i Dios, inki. 64 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Hoo', korik i xaq'or chi re' hin i Cristo. Re' hin i nuq'or taq aweh chi korehtaal naa taq kiin awilom i hin, chi tzunulkiin cho parusak'aaj i Dios nim rajaawriik, eh na' kink'oloq iloq nah suutz' pan taxaaj, inki. 65 Eh re' i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, xuweq i ruso' chi riij ruum ruk'aah, je' wili xuq'or: Re' winaq wili k'ahchi' rub'ajam i Dios ruuk' taqe q'orik i rub'an. Ma' kota chik ruman chi awach nee nq'orik chi wilik ru mahk. Re' taq i hat xab'iraj taq chik rub'ajariik i Dios xub'an 66 ¿Chib'ih taq inaq'or chi riij i re' i hat? ki uchjik. Re' keh je' wili xkiq'or: Korik wo' chi wilik ru mahk inchol chi neenkanteesjik, inki taqe. 67 Chi riij i re', xkichuhb'aaj i koq panaq'wach i Jesús, eh xkiq'ojib'eej. Wilik taqe i re' i panaq'wach xkiyeew i koq chi q'ab'iis, 68 je' wili xkiq'or reh: Re' hat xaq'or awiib' chi re' hat i Cristo. Chaq'ijej aj yu'naak re' awach i xsak'wik aweh inki taqe reh i Jesús. 69 Eh re' Pedro, noq tzunlik reje chi chii' paat, jinaj ixoq aj poh xujil i koq riib' ruuk', je' wili i xq'orarik reh: Re' hat awuch'ihil wo' naq i Jesús inchalik Galilea maje', i nuchjik. 70 Eh re' Pedro xuchuk i q'orik chikiwach i wilkeeb' ar, je' wili xuq'or: Ma' weht'al taj chib'ih naq'or, inki. 71 Re' Pedro, noq ponik chik i rub'an chii' puerta, jinaj wo' chik ixoq xnab'inik wach, je' wili xuq'or keh i wilkeeb' ar: Re' winaq wili ruch'ihil wo' naq i Jesús inchalik Nazaret, inki. 72 Re' Pedro xuchuk wo' chik i q'orik ruk'a'peech, je' wili xuq'or: Xti korik i nuq'or chi ma' weht'al ta wach i winaq re' re', inki. 73 Eh k'isa junk'aam-oq chik, re' taqe wilkeeb' ar xkijil i koq kiib' ruuk' i Pedro, je' wili xkiq'or reh: Re' hat korik chi hat wo' naq haa' chi kixilak taqe re' xa ruuk' aq'oral inak'uhtaaj chi akomoon taqe, inki taqe reh. 74 Eh re' i Pedro, je' wili i xuq'or: Re' hin xti korik i nuq'or chi ma' weht'al ta wach i winaq re' re'. Re' Dios neen ye'wik weh pantojb'al mahk wila' ma' korik i nuq'or, inki. Eh chupaam i jumehq' re' re', xoq'ik imaas. 75 Re' Pedro xk'ulik cho paruk'ux i q'orooj cho reh ruum i Jesús chi je' wili: Noq komajaa'-oq inoq'ik imaas, re' hat oxpech naa aq'orom chi ma' aweht'al ta nuwach, i nuchjik. Eh ruum i ruti'kiil ruk'ux i Pedro, xasuq suq chik inoq'ik noq xelik reje ar.

Mateo 27

1 Eh noq xsaq'ik, chu'nchel i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe nimaq wach kikamaj chi kixilak i aj judío, xkian jinaj wach kik'ux xkiyejaa' wach chi naakikansam i Jesús. 2 Re' keh b'ak'lik wach i Jesús noq xkiq'asaj pan q'ab' i Pilato, re' q'atal q'orik aj Roma. 3 Re' Judas i xk'ayinik ree Jesús noq xrilow chi xq'atarik i q'orik chinaah i Jesús ree rukanteesjiik, xchalik rutib'iik ruk'ux. Eh xusutej naq i lajeeb' ru ka'winaq chi tumiin i saq wach keh i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, keh nimaq wach kikamaj chi kixilak i aj judío. 4 Eh je' wili xuq'or keh: Re' hin nimlaj mahk i xnub'an, ruum xnuq'asaj pankimik jinaj i winaq ma' xta ru mahk, inki. Eh re' keh je' wili chaq'wik xkian: Re' re' ma' xta chik inqaaj ree hoj xa panak'ux chib'ih xa a'n inki taqe. 5 Xrib'iraj chi je' re' i Judas, xukut reje je' wulu' i tumiin chupaam i rupaat i Dios, xelik reje ar eh xooj rujihk'aaj riib'. 6 Re' taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij xkimol i tumiin re' re', je' wili i xkiq'or chikiwach: Re' tumiin wili kik' ixloq'arik chi reh. Ruum aj re', ma' nee ta rub'aan chi neenqayeew chupaam i kaxoon i molarik wii' i lemóxna, inki taqe. 7 Eh xkian jinaj wach kik'ux, chi ruuk' i tumiin re' re' xkiloq' i junseht chi ak'al, re' i ye'aab' tz'aqb'al ak'al xun rub'ihnaal. Reh chi ar naakimuhqiik taqe i aj pan tokoom tinamit. 8 Ruum aj re', re' ak'al re' re' ye'aab' rukik'eel kamnaq rub'ihnaal xkahnik chi jumpech. 9 Je' re' noq xooj eloq wach i ruq'orom chaloq i Jeremías i jalal ruq'oral i Dios chi je' wili: Xkichop chaloq i lajeeb' ru ka'winaq chi tumiin re' ruuk' i plata, ruum je' re' k'ihaal tz'aaq kikojom i aj Israel jino'q ink'ayjik pankowlaj kamanik. 10 Ruuk' i tumiin re' re' xkiloq' i Ye'aab' tz'aqb'al ak'al xun, xkian wo' hoq i ruq'orom cho weh i QaJaaw, inki. 11 Re' Jesús xk'amarik reje chuwach i q'atal q'orik, eh xpahqaljik reh ruum chi je' wili: ¿Mi korik chi re' hat i kiReey i aj judío? i nuchjik. Hoo', korik i xaq'or chi re' hin, inki. 12 Eh noq k'ahchi' rukojariik i koq ru mahk i Jesús kuum i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, kuch'ihil taqe i nimaq wach kikamaj chi kixilak i aj judío, ma' jino'q chi q'orik xchaq'wik. 13 Ruum aj re', re' Pilato xuq'or ree Jesús chi je' wili: ¿Mi ma' nab'iraj chu'nchel amahk k'ahchi' kikojom? i nuchjik. 14 Eh re' Jesús ma' jino'q chi q'orik xchaq'wik. Ruum aj re', re' q'atal q'orik ma' k'isiin ta noq xsahchik ruk'ux. 15 Noq i ninq'ijik i elik chaloq Egipto, re' q'atal q'orik okrinaq chi roq'taaj ju'jun i wilkeeb' chi prexohjik, re' q'oreel awach inkisik' wach i tinamit. 16 Eh chupaam i ninq'iij re' re', jinaj i winaq wilik prexo, Barrabás rub'ihnaal. Re' reh wilik rib'iral chi yiib' wach i runa'ojb'al. 17 Eh noq kimolom kiib' i tinamit, re' Pilato xupahqaaj keh chi je' wili: ¿Awach taq inawaaj i hat chi neenwoq'taaj reje, re' Barrabás oon re' i Jesús, i Cristo inkiq'or reh? inki. 18 Je' re' i xuq'or i Pilato, ruum xunab'eej chi xa ruum ixowaal xq'ahteesjik i Jesús pan q'ab'. 19 Re' Pilato, ko tzunlik wo' chupaam i q'atb'al q'orik, noq xtaq'ab'jik ruq'orariik reh ruum i rehk'een chi je' wili: Re' hat maamin awiib' haa' ruuk' i k'ahchi' keeb' reh i winaq re' re' korik wach ruk'ux, ruum chaq'ab' matunaak jinaj i xiik' naah yib'kiil wach xnuxohk'reej ruum i re', inki. 20 Eh re' taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe i nimaq wach kikamaj chi kixilak i aj judío, xkitaqchi'ij i ruk'ihaal tinamit chi kipahqaaj chi re' Barrabás neenoq'teesjik, eh chi kanteesjoq i Jesús. 21 Re' q'atal q'orik xupahqaaj keh ruka'peech i tinamit chi je' wili: ¿Awach aj wo' keh i ki'ib' wili inawaaj taq chi neenwoq'taaj reje? inki. Re' keh je' wili i xkiq'or: Re' Barrabás chawoq'taaj qeh inki taqe. 22 Re' Pilato xupahqaaj keh chi je' wili: ¿Chib'aaj wo' re' i naa nub'anam ruuk' i Jesús, re' Cristo inkiq'or? ki uchjik. Eh chi kunchelaal je' wili i xkiq'or: Chakoj wach kuruus inki taqe. 23 Je' wo' chik wili i xq'orarik keh ruum i Pilato: Xti ¿chib'aaj wo' jariik i yiib' wach na'ojb'al xub'an? ki uchjik. Eh re' keh kow xkik'er kichii' chuq'orariik chi je' wili: Chakoj la' wach kuruus inki taqe. 24 Eh noq xrilow i Pilato chi ma' nkorjik ta wach i ruq'or, uhtik chik wach i rub'an i choqik inki a'n i tinamit, re' reh xutaq'aaj ruk'amariik i jot'ik. Ruuk' i re', xutz'aj i q'ab' chikiwach i tinamit, eh je' wili xuq'or: Re' hin ma' xta nunaah ruuk' i rukimiik i winaq wili pananaah taq i hat naa rukahniik i rukimiik, ki uchjik. 25 Eh chu'nchel i tinamit je' wili chaq'wik xkian: Ma' xta q'orik reh pan qanaah i hoj, pankinaah i qak'uun qixq'uun kahnoq i rukanteesjiik naa rub'aan, inki taqe. 26 Eh re' Pilato xresaj reje prexo i Barrabás. Eh xuq'or chi ye'aroq chi tz'uhuum i Jesús, eh xuq'asaj pan kiq'ab' soldado reh chi naa kikojom wach kuruus. 27 Eh re' taqe soldado xkik'am reje i Jesús parupaat i q'atal q'orik. Eh ar xkikoralej riij i Jesús i ruk'ihaal soldado. 28 Eh xkesaj chi riij i ruso' rukojom, eh xkikoj chi riij jinaj i kaq itz'ihy. 29 Eh xkikoj wach naah jinaj i corona jitz'ooj k'iix ruyej-aal. Eh xkiyeew jinaj rukaxlan aaj parusak'aaj q'ab'. Eh xata wo' jarpech xkixuk'aa' i koq kiib' chuwach, xkikaqse'laaj, je' wili i xkiq'or reh: Q'e' looq' i kiReey i aj judío maje' inki taqe i koq reh. 30 Eh xata wo' jarpech xkichuhb'aaj i koq panaq'wach i Jesús, xkit'ix-lom paam i naah ruuk' i rukaxlan aaj ruyohq'eem. 31 Eh kikohlaam-oq chik rukaqse'ljiik i Jesús, xkesaj wo' chik chi riij i kaq itz'ihy, xkikoj wo' chik chi riij i xti ruso' i reh. Chi riij i re', xkik'am reje, reh i rukojariik wach kuruus. 32 Noq xkesaj reje Jesús chupaam i ye'aab' re' re', jinaj i winaq xkik'ul, aj Cirene, Simón rub'ihnaal, xkimin reje chuk'amariik i rukuruus i Jesús. 33 Eh noq xi ponik chupaam i ye'aab', Gólgota rub'ihnaal (iraaj ruq'orom chi re' Ye'aab' ruB'aqil Naah Camnaq) 34 Ar xkiyeew reh i Jesús chi uuk'jik i vino xilakimaj ruuk' k'ahlaj ha'. Eh noq runik'eem chik i ha' i reh, ma' xraaj ta chik ruk'em. 35 Noq kikojom chik wach kuruus i Jesús, re' taqe soldado xkiq'ijej riij taqe i ruso' naab'al reh aha' wilik neenkahnik keh chi kiju'junaal. Je' aj re' noq xooj eloq wach i ruq'orom chaloq chi je' wili i jalal ruq'oral i Dios: Re' nuso' xkich'aqib'eej chikiwach xkiq'ijej riij, inki. 36 Eh re' taqe soldado xkitzunaa' i koq kiib' ar chucha'jaljiik i Jesús. 37 Eh wach kuruus ma' najt ta johtoq chinaah i Jesús, tz'ihb'amaj ru mahk chib'ih reet noq xq'atarik i q'orik chinaah, je' wili ruq'or: Re' wili i Jesús, kiReey i aj judío, inki. 38 Eh noq xkikoj wach kuruus i Jesús, ki'ib' wo' ajileq' xkikoj wach kuruus jinaj xkiyeew parusak'aaj, jinaj xkiyeew parutz'eet. 39 Jarub' ki-ik'ik ar, inkib'aj i koq i Jesús, inkik'uyu'saj i kinaah, je' wili inkiq'or i koq reh: 40 Re' hat xaq'or chi naa ayojom i rupaat i Dios, eh xaq'or chi xa ruuk' ixib' q'iij naa wo' chik awuksam johtoq. Chako'leej aj awiib' yu'naak re' hat. Eh wila' xti korik chi hat Rak'uun i Dios, chawesaj chaawiib' wach kuruus inki taqe i koq reh. 41 Je' wo' re' rukaqse'ljiik i Jesús inki a'n i koq taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe i kik'uhtanik reh i k'uhb'aal, taqe i nimaq wach kikamaj chi kixilak i aj judío. Je' wili inkiq'or chikiwach: 42 Xuko'leej taqe tokoom, eh re' reh ma' ruko'leej ta riib' chi rib'il riib'. Wila' korik chi re' reh kiReey i aj Israel, chesaj cho riib' wach kuruus yu'naak. Chi je' re' neenqanimaj chi re' reh i Cristo. 43 Re' reh ruye'em ruk'ux ruuk' i Dios, eh ruuk' chii' ruq'orom qeh chi Rak'uun i Dios. Ko'ljoq aj ruum re' Dios yu'naak mi xti korik chi nk'axarik ruum inki taqe. 44 Ma' xata re' taqe keh xib'ajwik i koq reh i Jesús xb'ajarik kuum i ki'ib' chi ajileq' wilkeeb' wach kuruus pantaq rucheel. 45 Eh kab'lajora i q'iij xq'equmrik chu'nchel i wach ak'al, kore' chik ixib' ora i ruqajiik i q'iij xsaquumb'ik. 46 Chupaam i ora re' re', re' Jesús kow xuq'or chi je' wili: Elí, Elí, ¿lama sabactani? inki. (Iraaj ruq'orom: Hat nuDios, hat nuDios, ¿chib'ih reet noq xi nakanaa' chi wutkeel?) 47 Eh wilik taqe i wilkeeb' i koq ar xi ib'irinik reh i xuq'or i Jesús je' wili xkiq'or: Re' Elías wihinaq chaloq ruyuq'eej ruuk', inki taqe. 48 Eh jinaj keh taqe re' rajiim xooj chusik'ariik i potz potz paam. Xuk'am chaloq, xumuhaa' chupaam i ch'amlaj vino, xub'ak' ju' kaxlan aaj, xuyeew johtoq chi chii' i Jesús, reh chi naa naq ruyob'em ruhaa'. 49 Eh re' taqe junch'uq je' wili xkiq'or: Chakanaa' qilow peet mi nee pa' ink'ulik ko'ljoq ruum i Elías inki taqe. 50 Eh re' Jesús xuk'er chii' chi q'orik ruka'peech kora'j xkimik re'. 51 Eh xweq panyejaal itz'ihy q'atb'al paam i rupaat i Dios, ko taxaaj xutik'aa' chaloq i ruweqiik, xponik ko chi chii' panyuuq'. Yohb'aal wach noq xk'uyu'jik ak'al ruum i yihk, eh xipaxib'ik taqe ab'aj. 52 Eh re' taqe rujuleel kamnaq xitehib'ik. Eh ma' k'isiin i raj kamanoom i Dios xi wuktik chaloq chi k'achlik kiwach, re' taqe i kamnaq chaloq noq xub'an. 53 Re' keh xi elik cho pan kijuul noq wuktinaq-oq chik chaloq i Jesús chi k'achlik wach, eh xi okik pan santo laj tinamit Jerusaleem. Eh ma' k'isiin i tinamit x-ilwik kiwach ar. 54 Re' i k'amal kib'eeh taqe soldado, taqe ruch'ihil chucha'jaljiik i koq i Jesús, noq xkilow chi xub'an i yihk je' wo' taqe i xk'ularik, ma' k'isiin ta xiyo'jik, je' wili xkiq'or: Re' winaq wili xti korik wo' naq chi Rak'uun i Dios, inki taqe. 55 Ma' k'isiin wo' ixoq wilkeeb' ar k'ahchi' reje kilom chi najt chib'ih i xuk'ul i Jesús. Re' taqe ixoq re' re', re' taqe i xi tahqinik cho ree Jesús ko Galilea, re' i xitoob'inik cho reh. 56 Eh chi kixilak ixoq re' re' wilik i María aj Magdala, re' haa' i María rutuut i Santiago, rutuut i José, re' haa' i rutuut taqe rak'uun i Zebedeo. 57 Eh noq okik chik i rub'an i q'iij, jinaj i winaq xponik ar, xiik' naah b'ehomal, José i rub'ihnaal aj pan tinamit Arimatea eh xwihik chaloq chi raj tahqaneel i Jesús. 58 Re' José xponik ruuk' i Pilato chupahqaljiik i ruti'jolal i Jesús chi naa ruk'amam. Re' Pilato xuyeew q'ab' chi xye'arik reh i José i ruti'jolal i Jesús chi kamnaq chik. 59 Eh re' José xuk'am wo' chaloq i ruti'jolal i Jesús, xub'ot cho chupaam jinaj itz'ihy saq wach, 60 eh xumuq'aa' chupaam jinaj ak' muq'umb'al k'otooj panab'aj, reh naq i José noq k'otooj chaloq. Eh noq rutz'apam chik i koq chii' i muq'umb'al chi qamaam ab'aj i José, xelik reje ar. 61 Eh re' María aj Magdala, i María jinaj chik, xi kahnik chi tzunulkeeb' i koq chi chii' i muq'umb'al. 62 Eh chi junwaar-oq chik, (iraaj ruq'orom chi pan hi'limb'al q'iij) re' taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, kuch'ihil i aj fariseo, xiooj ruuk' i Pilato, 63 eh je' wili i xkiq'or reh: Jaaw, re' hoj xk'ulik cho panqak'ux chi re' i chukul q'orik re' re', noq ko k'achlik, xuq'or qeh chi naa wo' chik ruk'aach cho ruka'peech noq ixib' chik q'iij rumuhqiik. 64 Ruum aj re', re' hat cha taq'aaj rutz'apariik chii' chi korik i xmuhqik wii' korehtaal imponik ixib' q'iij, ruum re' taqe raj tahqaneel nee-oq inkik'ulik kelq'aaj i ruti'jolal, eh nee-oq inkiq'or reh i tinamit chi xwuktik chaloq chi k'achlik wach. Re' chukuj q'orik neenb'aan ruka'peech xiik' chik naah yib'kiil wach chuwach i pampeet, inki taqe. 65 Re' Pilato je' wili i xuq'or: Re' re' taqe wilkeeb' i soldado. Chak'am taq reje chawiij. Xti chatz'ap taq cho chii' chi korik i xmuhqik wii' inki. 66 Re' keh xiooj wo' chutz'apariik chii' chi korik i jul xmuhqik wii' i Jesús xkikoj jinaj i rehtalil ab'aj tz'apb'al chii'. Eh xkikanaa' taqe cho ar i soldado chi cha'jinik.

Mateo 28

1 Eh eew-oq chik inik'ik i hi'limb'al q'iij, noq xsaq'ik pampeet q'iij ree xamano, re' María aj Magdala, ruch'ihil i María jinaj chik xiooj chi rilariik i xmuhqik wii' i Jesús. 2 Eh xub'an jinaj i kowlaj yihk, ruum jinaj i ruánjel i QaJaaw xqajik cho pan taxaaj. Xujil i koq riib' i xmuhqik wii' i Jesús, xresaj eloq i ab'aj tz'aplik i koq wii' i chii' i jul, xutzunaa' riib' chinaah. 3 Eh re' i ruwii' i ánjel xan reprotik chik xa je' chik rukab' i rusaqumaal i ruch'aab' i kahoq. Eh re' ruso' xasaq tz'unik chik, xa je' chik rukab' i saq laj suutz'. 4 Noq xkilow chi je' re' taqe i soldado aj cha'joom, ma' k'isiin ta xiyo'jik, xakib'arb'otik chik, eh xa je' chik kamnaq xi kahnik. 5 Eh re' ánjel je' wili xuq'or keh ixoq: Matyo'jik taq. Re' hin weht'al chi re' i ruti'jolal i Jesús k'ahchi' taq asik'im, re' i xkojarik wach kuruus. 6 Re' reh ma' xta chik ayu' xwuktik wo' chik chi k'achlik wach, je' rukab' i ruq'orom chaloq. K'oloq aj taq awil re' i ye'aab' xkimuq'aa' wii'. 7 Hiy taq chi jumehq'iil, chuq'orariik keh i raj tahqaneel chi re' Jesús xwuktik wo' chik chi k'achlik wach. Re' reh peet naa ruponiik Galilea taq chawach i hat, ar taq naa awilom wach, tiko'q taq keh. Re' i wili xchalik nuq'or taq aweh, inki i ánjel. 8 Eh re' taqe ixoq re' re' jumehq'iil xkikanaa' kahnoq xmuhqik wii' i Jesús, yo'jik inki a'n xa re' la', q'e' wo' suq kik'ux. Eh xiooj wo' lom chuq'orariik keh i raj tahqaneel i Jesús i xq'orarik reje keh. 9 Eh noq ojik inki a'n ixoq, xuk'uhtaaj riib' i Jesús chikiwach, xuyeew rusuqkiil kik'ux. Re' keh xkijil i koq kiib' ruuk' i Jesús chulooq'jiik, xkiq'ahcheej i koq i rooq. 10 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh ixoq: Matyo'jik taq, hiy taq cha q'or keh i nuchaaq' noq wilkeeb' chi ki-ohoq Galilea, ar naakilom nuwach, inki. 11 Noq ojik inki a'n ixoq, wilik taqe i soldado xicha'jinik reh xmuhqik wii' i Jesús, xi ponik pan tinamit, xponik kik'utjaaj keh taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij chu'nchel i xk'ularik. 12 Eh kian kik'utaaj kuuk' i nimaq wach kikamaj chi kixilak i aj judío, reh chi xkian jinaj wach kik'ux chi k'ih i tumiin naakiye'em reh taqe soldado. 13 Eh je' wili i xkiq'or reh taqe soldado: Re' taq i hat cha q'or taq chi suq taq awiriik chaq'ab' noq xi k'ulik i raj tahqaneel i Jesús, xk'ulik kelq'aaj i ruti'jolal i Jesús. 14 Wila' xunab'eej i q'atal q'orik aj Roma i k'ahchi' qayejaam wach, re' hoj neenqaq'unej wach, reh chi ma' xta taq neetiruchej i hat, inki taqe. 15 Re' taqe soldado kicha'jinik reh i muq'umb'al xkik'ul i tumiin, eh xkian wo' hoq i xq'orarik keh. Eh xa ko je' wo' re' inq'orarik yu'naak chi kixilak i aj judío. 16 Re' taqe junlaj chi raj tahqaneel i Jesús xiooj ar Galilea chinaah jinaj i yuuq', re' wo' q'orooj wii' keh ruum i Jesús. 17 Eh noq xkilow wach i Jesús i raj tahqaneel, xkiloq'ej, ro'q ta wilik wo' taqe i ma' kinimaj taj chi re' reh i Jesús. 18 Eh re' Jesús xujil i koq riib' kuuk' i raj tahqaneel, je' wili i xuq'or keh: Re' hin xuyeew wajaawriik i Dios chikinaah i wilkeeb' pan taxaaj, chikinaah i wilkeeb' wach ak'al. 19 Je' re' noq, hiy taq cha q'or i nuk'uhb'aal keh chu'nchel i tinamit sut i wach ak'al, eh chaqasaj taq kihaa' parub'ihnaal Ajaab'ees Dios, panub'ihnaal i hin, Ak'uunb'ees Dios, parub'ihnaal i Santolaj Uxlab'al. 20 Eh cha k'uhtaaj taq keh nik' wach runimjiik naa kianam i xnuq'or taq aweh i hat chi naa taq a'nam. Eh re' hin naa nuwihiik taq awuuk' chi juneliik, korehtaal inkuxik wach i wach ak'al, je' ta naq re', inki Jesús.

Marcos 1

1 Je' wili noq xtohq'ik chaloq i ak' k'uhb'aal xuk'am chaloq i Jesucristo, Rak'uun i Dios. 2 Re' Isaías jalal ruq'oral i Dios, rutz'ihb'aam chaloq pan santo laj huuj chi je' wili i ruq'orom i Dios: Re' hin i nutaq'aaj reje i waj taqareel chawach, reh chi naa ruyejaam i nub'eeh. 3 Jinaj i k'erik chii' chuq'orariik chi je' wili chupaam i ye'aab' chiq yuuq': Chayejaa' taq chi korik awánima chuk'ulariik i QaJaaw, je' rukab' noq inyejeb'jik rub'eeh i wilik chi ajaab'esil, inki. 4 Re' Juan xuqasaj kihaa' i tinamit chupaam i ye'aab' chiq yuuq'. Xuq'or keh chi kiyot' i kik'ux chi riij i kimahk, eh chi naa ruqasam kihaa', reh chi neenkuyarik i kimahk ruum i Dios. 5 Eh aha' wilik i ruq'or i Juan, ink'ulik kib'iraj chu'nchel i wilkeeb' paruyuq'ul i Judea, taqe wilkeeb' Jerusaleem. Noq kipahqaam chik kuyb'al kimahk, inqahteesjik kihaa' ruum i Juan panim ha' Jordán. 6 Eh re' Juan rismaal riij cameyo ruyej-aal i ruso' rukojom, eh re' b'ak'b'al paam tz'uhuum. Re' ruk'uxlaaj wii' riib' xa chili'l, eh xa riis panch'ahn winaq kaab'. 7 Re' Juan i ruk'uhb'alej taqe i tinamit, je' wili i ruq'or keh: Jinaj chik i k'ulik iloq reh chi wiij, q'e' nim rajaawriik chi nuwach i hin, ni xata ruk'ul chi neenuk'utzaa' qohoq wiib' chuchejariik i ruk'ahmal i ruxijab' chi rooq. 8 Re' hin xa ruuk' ha' taq inuqasaj ahaa'. Raaj i k'ulik iloq reh chi wiij, ruuk' i Santolaj Uxlab'al naa taq ruqasam ahaa', inki Juan. 9 Chupaam taqe q'iij re' re', xelik chaloq i Jesús Nazaret ar paruyuq'ul i Galilea. Xchalik aha' wilik wii' i Juan, eh ar xqahteesjik ruhaa' panim ha' Jordán ruum i Juan. 10 Eh noq xelik cho panha' i Jesús, xrilow chi xteh chii' taxaaj, eh xrilow wo' hoq chi xqajik cho chinaah i Santolaj Uxlab'al chi je' inqajik cho paloma. 11 Eh x-ib'irjik jinaj i q'orik xb'aan cho pan taxaaj, je' wili i xuq'or chaloq reh i Jesús: Re' hat, hat Wak'uun q'e' ti nuk'ax, re' hat i hat nupab'aam chaloq, inki. 12 Chi riij i re', xk'amarik reje i Jesús ruum i Santolaj Uxlab'al chupaam i ye'aab' chiq yuuq'. 13 Ka'winaq q'iij xwihik ar chi kixilak taqe josq'laj chikop. Eh ar xpajarik ruum i aj Yahm i Jesús, eh re' taqe ánjel xi k'ulik toob'inoq reh. 14 Noq kojooj chik pantz'ilom i Juan aj qasan ha', re' Jesús xooj Galilea chuq'orariik rib'iral i ak' k'uhb'aal re' i runimaal rajaawriik i Dios. 15 Eh je' wili i xuq'or: Re' q'iij ruq'orom chaloq i Dios xmanlojik chik wach. Re' i runimaal rajaawriik i Dios inyijik chaloq i ruk'uliik. Chayot' taq ak'ux chi riij amahk, eh cha nimaj taq i ak' k'uhb'aal, inki. 16 Noq k'ahchi' rik'iik i Jesús chi chii' i k'isa palaw ar Galilea, xrilow reje wach i Simón ruch'ihil i ruchaaq', Andres rub'ihnaal. Re' keh aj karineel taqe, k'ahchi' kikutum qohoq i kiya'l pan palaw. 17 Eh je' wili i xq'orarik keh ruum i Jesús: Taq taq chi wiij. Re' hin naa taq kaat nukojom chi re' taq chik aawas achaaq' naa asik'im chi jilow kar, ki uchjik. 18 Re' keh jumehq'iil xkikanaa' kahnoq i kiya'l, eh xiooj chi riij i Jesús. 19 Eh junk'aam-oq chik i xb'ehik reje i Jesús, xrilow kiwach i ki'ib' chi winaq kichaaq' kiib', re' Jacobo, re' Juan, rak'uun taqe i Zebedeo. Eh wilkeeb' chupaam jinaj i barco, k'ahchi' kik'ojem wach i kiya'l b'amb'al kar. 20 Re' taqe i ki'ib' chi winaq re' re' xiyuq'ub'jik reje ruum i Jesús. Eh xkikanaa' kahnoq pan barco i kajaaw ruch'ihil taqe i rumoso i kajaaw, xiooj chi riij i Jesús. 21 Noq xi ponik Capernaum pan hi'limb'al q'iij, re' Jesús xokik i koq chupaam i paat inlooq'jik wii' Dios, ar xuk'uhb'alej taqe tinamit. 22 Eh re' keh insahchik kik'ux ruum i k'uhb'alinik i rub'an i Jesús, ruum xti wilik rajaawriik chub'aan, ma' je' ta rukab' inki a'n i kik'uhtanik ree najtir k'uhb'aal. 23 Eh chupaam i paat inlooq'jik wii' Dios, jinaj i winaq wilik ar, wilik jinaj i ma' tob'laj uxlab'al ruuk', xuk'er cho chii' chuq'orariik chi je' wili: 24 ¿Chib'ih inawaaj cho quuk' Jesús aj Nazaret? ¿Mi xat chalik chi rusachariik qawach re'? Re' hin weht'al awach, chi re' hat Santolaj Rak'uun i Dios, inki. 25 Re' Jesús xuq'il ma' tob'laj uxlab'al, je' wili i xuq'or reh: Matchoqik chik eleen ruuk' i winaq wili i nuchjik. 26 Re' ma' tob'laj uxlab'al xuyeew nahool reh i winaq, xuq'eb' wach ak'al, xuk'er chii' chi kow, xelik reje ruuk' i winaq. 27 Chu'nchel i tinamit xiyo'jik noq xkilow i re', xkipahqaaj chikiwach chi je' wili: ¿Chib'ih rub'anam i winaq re' re'? Ko ak' chik i k'uhb'alinik i rub'an, eh xti wilik rajaawriik chub'aan. Noq i rukaaj taqe i ma' tob'laj uxlab'al, inimjik wo' kuum, inki taqe. 28 Eh aha' wilik i xub'an i Jesús, jumehq'iil xelik rib'iral paruyuq'ul i Galilea. 29 Noq xelik chaloq i Jesús chupaam i paat inlooq'jik wii' Dios, ruch'ihil i Jacobo, haa' i Juan, xooj parupaat i Simón, i Andres. 30 Eh re' i rutuut i rehk'een i Simón yoklik pan yokaab', ruum i tz'a' chi riij. Eh jumehq'iil xkiq'or reh i Jesús chi yowaab'. 31 Eh re' i Jesús xujil i koq riib' ruuk' i yowaab', xuchop chi q'ab', xruksaj johtoq, eh jumehq'iil xik'ik i tz'a' chi riij. Eh re' chik i reh xutoq'aa' cho yej-anik kiwa'. 32 Noq xokik i q'iij, q'equm-oq chik wach aak'al, xkik'am cho ruuk' i Jesús chu'nchel i wilik kiyab'ilaal, je' wo' taqe i wilik ma' tob'laj uxlab'al kuuk'. 33 Eh chu'nchel i tinamit wilkeeb' ar xkimol i koq kiib' chi chii' i puerta. 34 Re' Jesús ma' k'isiin taqe i xa reh reh wach kiyab'ilaal xuk'achrisaj. Eh ma' k'isiin wo' taqe i ma' tob'laj uxlab'al xresaj kuuk' i tinamit. Re' reh ma' ruyee ta q'ab' chi kiq'orik i ma' tob'laj uxlab'al, ruum eht'alimaj wach kuum. 35 Re' Jesús, ko wahq'eq xwuktik reje, ko q'equm wach aak'al, xelik reje pan tinamit, xooj chupaam jinaj ye'aab' ma' xta wii' patineel, ar xub'an rutiij. 36 Re' i Simón ruch'ihil taqe i ruk'u'liil xiooj chusik'ariik i Jesús. 37 Eh noq xponik kireq, je' wili i xkiq'or reh: Chu'nchel k'ahchi' kisik'wik aweh, inki taqe reh. 38 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Taq taq chupaam taqe i ye'aab' wilkeeb' ma' najt ta ayu', reh chi nee inqaq'or rib'iral i ruk'uhb'aal i Dios ar, ruum re' re' xchalik nub'an, inki. 39 Re' i Jesús xuq'or i ruk'uhb'aal i Dios chupaam taqe paat inlooq'jik wii' Dios paruyuq'ul Galilea, Eh xresaj taqe i ma' tob'laj uxlab'al kuuk' i tinamit. 40 Jinaj i winaq rax q'aah i riij xuxuk'aa' i koq riib' chuwach i Jesús, je' wili xuq'or reh: Jaaw, nee ta nawaaj, nee naq kinak'achrisaj, inki. 41 Re' Jesús xuketelaaj wach, xiyub' q'ab', xutz'a'j reje, je' wili i xuq'or reh: Tiwaaj kaat nuk'achrisam. Tik'aachjoq, inki. 42 Eh noq xuq'or i Jesús chi je' re', jumehq'iil xelik i rax q'aah chi riij i winaq re' re', xk'achjik ruuk' i ruyab'ilaal. 43 Re' Jesús xutaq'aaj reje i winaq re' re', eh je' wili ruk'uhb'aljiik xub'an reje: 44 Ma' awach aj eh aq'or chi xatnuk'achrisaj. Hiy la' cha k'uhtaaj awiib' chuwach i k'amal kib'eeh aj tiij. Eh chayeew amayiij i ruq'orom i Moisés, k'uhtb'al reh chikiwach chi xatk'achjik chik, i nuchjik. 45 Eh noq xooj i winaq rax q'aah i riij, xanoq wo' xtohq'ik resam ruk'utjiik chi xk'achreesjik ruum i Jesús. Ruum aj re', ma' nokik ta chik i Jesús chuwachiil i chupaam taqe i tinamit, xa ar la' chik inkahnik chupaam taqe ye'aab' ma' xta wii' patineel. Eh sut kichalik i tinamit, kiponik chi rilariik.

Marcos 2

1 Eh wili-oq chik q'iij, rik'iik i Jesús Capernaum, xponik wo' chik ar ruka'peech. Noq x-ib'irjik chi wilik ar pan jinaj paat, 2 ma' k'isiin i tinamit xkimol kiib' ruuk'. Eh xnujik i paat, ni xata chik inki a'n i koq okik chi chii' puerta reh i tinamit. Eh re' Jesús ar xuq'or keh i ruk'uhb'aal i Dios. 3 Chi riij i re', jinaj i winaq siik yoklik wach ruch'aht noq xkik'am chaloq chuwach i Jesús pan kijib'al. 4 Eh ruum chi nujinaq chi tinamit i paat, ma' xkian ta i koq ruk'amariik i yowaab' chuwach i Jesús. Ruum i re', xijohtik kochinaah i paat, eh chi korkiil i Jesús, xkiteh cho riik'b'aal i yowaab', wach ruch'aht wilik noq xkiqasaj chaloq chuwach. 5 Noq xrilow i Jesús chi kiye'em kik'ux ruuk' i reh, je' wili i xuq'or reh i siik: Wak'uun, re' taqe amahk kuyuuj chik, inki. 6 Eh wilik taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal tzunulkeeb' i koq ar, je' wili i xkikapaaj pankik'ux: 7 ¿Chib'ih reet noq i ruq'or chi je' re' i winaq re' re'? Ruuk' taqe i ruq'or k'ahchi' ruq'ehtaam i Dios. Re' hoj qeht'al chi ma' jino'q chik inkuywik taqe i mahk, xa re' wo' hoq i Dios, inki taqe. 8 Eh re' Jesús xunab'eej i k'ahchi' kikapaam taqe i kik'uhtanik reh i najtir k'uhb'aal. Ruum aj re', xuq'or keh chi je' wili: ¿Chib'ih reet noq inakapaaj taq i je' re'? 9 ¿Aha' wilik i ma' k'axik ta chi neenuq'or reh i siik noq inakapaaj taq i hat, mi re' chi neenuq'or reh, kuyuuj chik taqe amahk, oon re' chi neenuq'or reh, wukteen johtoq, chak'am reje ach'aht tib'ehoq reje? 10 Yu'naak naa taq nuk'uhtaam aweh chi re' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, wilik wajaawriik ayu' wach ak'al chukuyariik taqe mahk, inki. Je' wili i xuq'or reh i siik: 11 Aweh i hat i nuq'or: Wukteen johtoq chak'am reje ach'aht, tib'ehoq reje, hiy panapaat, inki. 12 Eh re' siik jumehq'iil xpa'lojik johtoq, xuk'am reje i ruch'aht, xelik reje chikiwach i ruk'ihaal tinamit. Ruum i re', xsahchik kik'ux chi kunchelaal, xkiloq'ej i Dios, je' wili xkiq'or: Re' xb'aan wili ma' jank'al ta nqilow, inki taqe. 13 Chi riij i re', xooj wo' chik i Jesús chi chii' i k'isa palaw. Eh re' taqe tinamit xkijil i koq kiib' ruuk', eh xuk'uhb'alej taqe. 14 Noq ik'ik i rub'an i Jesús, xrilow i koq wach i Leví, rak'uun i Alfeo, chi tzunlik impahqaljik wii' tooj inkamanik ree ajaab'ees Roma, je' wili xuq'or: Taq chi wiij, inki reh. Eh re' Leví xooj wo' chi riij i Jesús. 15 Noq wi'k chik i rub'an nah mexa i Jesús ruch'ihil taqe i raj tahqaneel parupaat i Leví, ma' k'isiin taqe aj pahqan tooj, je' wo' taqe i wilik kib'iral chi aj mahk taqe, wi'k inki a'n ruuk' i Jesús, ruum ma' k'isiin taqe i tinamit kitahqinik reh. 16 Noq xkilow i aj fariseo, eh taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal, chi wi'k i rub'an i Jesús chi kixilak taqe i re', xkipahqaaj keh i raj tahqaneel i Jesús chi je' wili: ¿Chaaj wo' reet noq i rub'an ruwa' taq awaj Tijoom chi kixilak taqe aj pahqan tooj, chi kixilak taqe aj mahk? inki taqe. 17 Eh noq xrib'iraj i Jesús chi je' re', je' wili i xuq'or keh: Re' taqe ma' xta kiyab'ilaal, ma' xta kamaj keh i aj iq'omaneel, re' taqe i yowaab' ra'j ajwaal wach chi keh re' i aj iq'omaneel. Re' hin ma' xin chalik ta chi kisik'ariik i korik wach kik'ux, xin chalik la' chi kisik'ariik aj mahk, inki. 18 Noq xkikuy cho kiwa' kihaa' taqe i raj tahqaneel i Juan aj qasan ha' taqe i kaj tahqaneel i aj fariseo, wilik i xiooj chuq'orariik ree Jesús chi je' wili: Re' taqe i raj tahqaneel i Juan taqe i kaj tahqaneel i aj fariseo inkikuy kiwa' kihaa' chulooq'jiik i Dios. Raaj taqe awaj tahqaneel i hat, ¿chib'ih reet noq ma' nkikuy ta kiwa' kihaa'? inki taqe. 19 Re' keh je' wili i xq'orarik keh ruum i Jesús: Re' taqe ulaa' yuuq'imaj taqe haa' chuninq'ijiik jino'q i kaxáro ma' nee ta rub'an chi neenkikuy kiwa' kihaa', ruum ko wilik i b'ahiilb'ees chi kixilak. 20 Ko naa ruponiik i q'iij noq naa rehtesjiik chikiwach i b'ahiilb'ees, kora'j naa kikuyum kiwa' kihaa' re'. 21 Chakoj taq rehtaal chi ma' awach taj ineeruk'ojej wach i ru q'aah so' ruuk' i ak' itz'ihy, ruum re' ak'laj k'oojb'al intz'ub'ik eh neeruxih i q'aah itz'ihy. Ruuk' i re', neenooj chunimaal i ruxihiik. 22 Eh ma' nee ta ruyee riib' chi neenye'arik i ak' vino chupaam taqe i q'aah koxtaal tz'uhuum, ruum re' ak' vino neeruk'er taqe i q'aah koxtaal tz'uhuum. Chi je' re', neenq'ehb'ik i vino je' wo' taqe q'aah tz'uhuum. Ruum aj re', ajwaal wach chi re' ak' vino pan ak' koxtaal tz'uhuum neenye'arik, inki. 23 Eh chupaam i jinaj hi'limb'al q'iij, re' Jesús ruch'ihil taqe i raj tahqaneel noq xik'ik ponoq chupaam i ye'aab' tikooj wii' trigo. Re' taqe i raj tahqaneel xkisik' i wach i trigo, xkik'ux i koq. 24 Eh re' taqe i aj fariseo je' wili i xkiq'or reh i Jesús: ¿Chib'ih reet noq inki a'n i awaj tahqaneel i ma' ruye'em ta q'ab' i najtir k'uhb'aal chi naa rub'aan pan hi'limb'al q'iij? inki taqe. 25 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: ¿Mi ma' jank'al taq inawilow re' hat pan santo laj huuj i xub'an chaloq i David noq xchalik runuhmiik i reh je' wo' taqe ruch'ihil? 26 Re' noq re' Abiatar kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, re' David xokik i koq chupaam i rupaat i Dios. Eh ar xuk'ux taqe i kaxlanwi'k mayijimaj chuwach i Dios. Xuyeew keh chi k'uxarik i ruch'ihil, ro'q ta ma' ye'ooj ta naq q'ab' ree reh chi naa ruk'uxum, xa re' naq taqe i k'amal kib'eeh aj tiij naakik'uxwiik reh, inki. 27 Eh je' wo' chik wili i xq'orarik keh ruum i Jesús: Re' hi'limb'al q'iij xkorjik chaloq chi ruhi'limb'aal, ma' ruum taj i hi'limb'al q'iij xkorjik chaloq i tinamit. 28 Je' re' noq re' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, wilik wo' wajaawriik chinaah i hi'limb'al q'iij, inki i Jesús.

Marcos 3

1 Re' Jesús xokik wo' chik i koq chupaam jinaj i paat inlooq'jik wii' Dios. Eh jinaj i winaq wilik ar siik i q'ab' juntar. 2 Eh re' taqe i aj fariseo k'ahchi' i koq kitaham i Jesús, mi nee i ruk'achrisaj i winaq pan hi'limb'al q'iij, xa reh naq chi naa kikojom ru mahk. 3 Eh re' i Jesús je' wili i xuq'or reh i winaq siik i q'ab' juntar: Tipaa' johtoq, okeen ayu' pan qayejaal, inki reh. 4 Eh re' Jesús xupahqaaj keh i aj fariseo chi je' wili: ¿Chib'ih i ruk'ul chi b'anarik pan hi'limb'al q'iij, re' otob'il oon re' i ma' holohik taj, re' ruko'ljiik riij i k'achariik oon re' rusachariik wach i k'achariik? inki, eh re' keh ma' xichaq'wik ta chik. 5 Eh re' Jesús ruuk' josq'iil xrilow taqe reje tinamit wilkeeb' chi junsuut, eh intz'irik wach, ruum q'e' kow i kinaah, je' wili i xuq'or reh i winaq siik i q'ab' juntar: Chayub' aq'ab', inki. Eh re' winaq xuyub' wo' reje i q'ab', eh xk'achjik. 6 Noq xi elik reje ar i aj fariseo, xtohq'ik kisik'im chi riij kuuk' taqe i rukomoon i Herodes nik' wach rukanteesjiik i Jesús naa kianam. 7 Noq xelik reje ar i Jesús, ruch'ihil taqe i raj tahqaneel, xooj chi chii' i k'isa palaw. Eh ma' k'isiin i tinamit aj Galilea, aj Judea xi tahqinik reje reh. 8 Eh noq xkib'iraj rib'iral i nimaq wach na'ojb'al xub'an i Jesús, ma' k'isiin i aj Judea, aj Jerusaleem, aj Idumea, aj juntar reh i nim ha' Jordán, aj Tiro, aj Sidón xi k'ulik chi rilariik i Jesús. 9 Ruum i re', re' Jesús xuq'or keh i raj tahqaneel chi kisik' jino'q i barco, reh chi xa uy-inik-oq i rub'an i koq k'amb'al reje reh, re' xraaj i Jesús chi ma' xch'eyarik ta kuum i ruk'ihaal tinamit re' re'. 10 Eh ruum chi ma' k'isiin ixuk'achrisaj i Jesús ma' k'isiin taqe i xa reh reh wach kiyab'ilaal, xa nkikut chik kiib' chinaah, reh chi naakitz'a'am i koq. 11 Noq inilarik wach i Jesús kuum i ma' tob'laj uxlab'al, inkixuk'aa' kiib' chuwach, eh kow inkiq'or reh chi je' wili: Re' hat, hat Rak'uun i Dios, inki taqe reh. 12 Eh re' Jesús kow taqe ruq'il i ma' tob'laj uxlab'al chi mankiq'or chikiwach i tinamit chi re' reh Rak'uun i Dios. 13 Eh re' i Jesús, xjohtik johtoq i chinaah yuuq', xuyuq'eej taqe chi riij awach xraaj ruk'amam chi riij i reh. Noq kimolom chik kiib' ar, 14 chi kixilak taqe re' xupab'aa' taqe i kab'laj, reh chi nee kiwihik ruuk', reh chi naa rutaq'aam taqe reje chuq'orariik rib'iral i ruk'uhb'aal i Dios. 15 Eh xuyeew wo' kajaawriik chi naa kesam i ma' tob'laj uxlab'al kuuk' i tinamit, eh chi kik'achreesjiik taqe i yowaab'. 16 Re' taqe kab'laj xupab'aa' je' wili i kib'ihnaal: Re' peet, re' Simón Pedro i rukab' b'ih xukoj, 17 eh re' taqe i ki'ib' chi rak'uun i Zebedeo, Jacobo i b'ih i jinaj, eh re' i jinaj, Juan i rub'ihnaal, re' i xkojarik rukab' kib'ih chi Boanerges ruum i Jesús, (iraaj ruq'orom chi je' kikowiil i kahoq) 18 Re' Andres, re' Felipe, re' Bartolome, re' Mateo, re' Tomas, re' Jacobo rak'uun i Alfeo, re' Tadeo, re' Simón re' ruuk' taqe aj Canaán, 19 eh re' Judas Iscariote, re' i xk'ayinik reh i Jesús koq'uun. 20 Eh re' Jesús, ma' k'isiin i tinamit xkimol i koq kiib' ruuk, xata chik inkiyeew q'ab' chi rub'an ruwa' i reh, je' wo' taqe i raj tahqaneel. 21 Noq xkib'iraj i ma' tokoom ta taqe ruuk' i Jesús chi je' re', xi chalik chuk'amariik: Je' nche xchalik inche ruyojiik paam i naah, inki taqe chi riij. 22 Eh re' taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal kichalik Jerusaleem, je' wili i xkiq'or i keh: Re' winaq wili ruuk' i ruwinqilal i Beelzebu, re' i kajaaw i ma' tob'laj uxlab'al, i resaj taqe i ma' tob'laj uxlab'al kuuk' i tinamit, inki taqe. 23 Xrib'iraj chi je' re' i Jesús, xuyuq'eej taqe ruuk', je' wili xuq'or keh panjalwaach q'orik: ¿Nik' wach noq re' aj yahm neerukaaj riib' chi rib'il riib'? 24 Chakoj taq rehtaal chi re' jino'q nimlaj tinamit k'ih ch'uq elinaq ruum ixowaal, re' re' jumehq'iil insahchik wach. 25 Eh wila' k'ih ch'uq elinaq ruum ixowaal i juntzuhb' i wilkeeb' chupaam jinaj chi paat re' re' jumehq'iil insahchik kiwach. 26 Eh wila' re' aj Yahm i rixowaaj riib' chi rib'il riib', iraaj ruq'orom chi xa re' wo' reh k'ahchi' rupletoheem riib'. Chi je' re', xama' najt ta wo' naa ruwihiik, jumehq'iil naa rusahchiik wach. 27 Eh re' jino'q i winaq wilik ransil, ma' awach taj i neenokik parupaat chi ruq'uchariik chib'ih wilik reh, chi ma' peet neerub'ak' wach i ehchan paat re' re'. Xa re' wo' chi je' re' neerub'an ruq'uchariik i chib'ih reh. 28 Re' hin xti korik i nuq'or taq aweh chi re' taqe tinamit neenkuyarik chu'nchel i kimahk ruum i Dios, je' wo' chu'nchel i yiib' wach q'orik inkiq'or. 29 Raaj awach ineenb'ajwik reh i Santolaj Uxlab'al, re' reh ra'j ma' jaruuj naa rukuyariik re' ru mahk ruum i Dios, naa la' rukahniik chinaah i ru mahk chi juneliik, inki Jesús. 30 Je' wili i xuq'or i Jesús keh i kik'uhtanik reh i najtir k'uhb'aal, ruum inkiq'or chi ma' tob'laj uxlab'al i wilik ruuk' i Jesús. 31 Chi riij i re', xooj k'oloq ar i rutuut, taqe i ruchaaq' i Jesús xa re' la' rij paat xi kahnik i koq, eh xkitaq'aaj ruk'amariik i Jesús. 32 Re' i tinamit tzunulkeeb' chi junsuut i Jesús je' wili i xkiq'or reh: Re' aatuut, ruch'ihil taqe aachaaq', wilkeeb' cho rij paat, k'ahchi' kaat kisik'im, inki taqe reh. 33 Eh re' Jesús je' wili kichaq'weesjiik xub'an: ¿Awach i nutuut, eh awach taqe nuchaaq' noq inakapaaj taq i hat? ki uchjik. 34 Re' Jesús jumehq'iil xutz'ehtaaj taqe reje i tzunulkeeb' i koq chi junsuut, je' wili i xuq'or: Re' taqe wili jilow nutuut, eh jilow nuchaaq' noq wilkeeb' 35 Je' re' noq, xa awach pa' imb'anik aha' wilik iraaj i Dios, re' reh jilow nuchaaq', jilow wanaab', eh jilow nutuut noq wilik, inki.

Marcos 4

1 Re' Jesús xutoq'aa' k'uhb'alinik chi chii' i k'isa palaw Galilea. Eh ruum chi xkimol kiib' i ma' k'isa tinamit ruuk' i Jesús, re' reh xjohtik johtoq chupaam jinaj i barco wilik chinaah i k'isa palaw, ar xutzunaa' cho riib'. Eh re' tinamit xi kahnik kahnoq chi chii' i k'isa palaw. 2 Noq tzunlik chik cho pan barco i Jesús, ma' k'isiin taqe i xa chib'ih jariik xuk'uhtaaj keh i tinamit panjalwaach q'orik, je' wili xuq'or keh: 3 Chakoj taq rehtaal i naa nuq'orom aweh: Jinaj i winaq xooj iwaal. 4 Noq xtohq'ik reje rutilem i rijaa' chupaam i rak'aal, wilik rijaa' xiqajik pantaq b'eeh, xi chalik kok' tz'ikin, xkik'ux i ja' re' re'. 5 Eh wilik rijaa' xiqajik xilak taq ab'aj aha' ma' piim ta wii' ak'al. Re' taqe i ja' re' re' jumehq'iil xipoq' chaloq, ruum ma' q'e' ta piim ak'al, 6 xa re' la', noq xchalik i rutz'a'iil i q'iij chinaah, xib'oyrik xi chiqik, ruum ma' xuk'am ta raa' chi korik. 7 Wilik rijaa' xiqajik xilak taq raa' k'iix. Eh noq xik'ihik johtoq i k'iix, xub'aaqrisaj taqe tik re' re'. Ruum i re', ma' xiwachinik taj. 8 Eh wilik i rijaa' xiqajik panrax paam ak'al, eh jumehq'iil xik'ihik johtoq, ma' k'isiin ta xiwachinik: Wilik i lajeeb' ru ka'winaq wilik i oxk'ahl wilik i jinaj siento ixkiwachuj i ju'jun chi naq'wach i ja'. 9 Awach inkaaj kib'iram taqe wili, kib'iraj, inki Jesús. 10 Noq xkahnik chi rutkeel i Jesús, re' taqe i kitahqinik reh, re' taqe i kab'laj chi raj tahqaneel, xkipahqaaj reh chib'ih iraaj ruq'orom i jalwaach q'orik xuq'or. 11 Eh je' wili i xq'orarik keh: Re' taq i hat ye'ooj taq aweh chi naab'jik i ma' eht'alimaj ta naq chi riij i runimaal rajaawriik i Dios. Eh re' taqe i ma' re' ta aj nimaneel, panjalwaach q'orik inq'orarik keh chu'nchel i chib'ih jariik, 12 Inab'iraj wo' naq taq xama' nareq ta wo' taq chi riij, inawil wo' naq taq xama' nakoj ta wo' taq rehtaal. Eh k'ahchi' wo' naq taq ab'iram, xama' nanimaj ta wo' taq i Dios, eh xama' naa ta wo' rukuyariik taq aamahk ruum i Dios, inki. 13 Eh je' wili i xq'orarik keh ruum i Jesús: Wila' ma' nareq taq chi riij i jalwaach q'orik wili, ¿nik' wach noq nee taq inareq chi riij chu'nchel i jalwaach q'orik junch'uq? 14 Re' intikwik ree i ja' rujalwaach inq'orik rib'iral i ruk'uhb'aal i Dios. 15 Re' i ja' xiqajik pamb'eeh kijalwaach taqe i ki-ib'irinik reh i k'uhb'aal. Eh noq kik'ulum chik pan kánima, inchalik i aj Yahm, i ruq'uch keh i k'uhb'aal kik'ulum naq pan kánima. 16 Eh re' i ja' xiqajik xilak taq ab'aj kijalwaach taqe i ki-ib'irinik reh i k'uhb'aal, eh xasuq chik kik'ux noq inkik'ul pan kánima. 17 Eh ruum chi ma' nkimol ta pan kánima chi korik i k'uhb'aal, ma' najt ta nkikuy runimjiik. Noq inchalik i pajarik, ti' k'axik chikinaah ruum i rub'anariik i ruq'or i k'uhb'aal, jumehq'iil inyoj kik'ux chi nimanik. 18 Re' i ja' xitikarik xilak taq raa' k'iix kijalwaach taqe i ki-ib'irinik reh i k'uhb'aal, 19 xa re' la', chinaah chik i xa chib'ih jariik imb'aan ayu' wach ak'al, inkich'ikaa' kik'ux, eh re' taqe k'axaj wach b'ehomal, inkaaj naq kehchaam i xa chib'ih jariik. Re' taqe re' ineesanik reh i k'uhb'aal pan kánima, eh ma' wachinik ta pan kik'achariik. 20 Eh re' i ja' xitikarik panrax paam ak'al kijalwaach taqe i ki-ib'irinik ree k'uhb'aal, inkik'ul pan kánima, eh kiwachinik. Wilik taqe i je' kikab' i ja' lajeeb' ru ka'winaq i oxk'ahl i jinaj siento i xkiwachuj, inki Jesús. 21 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or keh: ¿Mi neenk'amarik chaloq re' jino'q i saqumb'al neenye'arik chi ri'sil jino'q i kaxoon, oon ri'sil ch'aht? ¿Mi ma' najt naah re' i ye'aab' reh iraaj re' reh chi neensihq'inik chi korik? 22 Je' wo' re' noq wilik i xa chib'ih jariik imb'aan panke'lik, korehtaal i naab'jik, je' wo' hoq imb'aan chi q'eeqmaal, korehtaal wo' i nelik wach saqum. 23 Awach inkaaj kib'iram taqe wili, kib'iraj, inki Jesús. 24 Eh je' wili i xq'orarik keh ruum i Jesús: Chakoj taq rehtaal i k'ahchi' ab'iram, ruum nik' wach i naa taq a'nam kuuk' i tokoom i hat, je' wo' chik re' i naa rub'anam taq awuuk' i Dios i hat. Eh wilik chik naah i naa taq ruye'em aweh. 25 Eh awach i wilik chib'ih reh, naa ruye'ariik ruman reh. Eh awach i ma' xta chib'ih reh, naa ruq'uchariik reh wila' wilik k'isinoq chib'ih reh, inki. 26 Eh je' wo' chik wili i xq'orarik keh ruum i Jesús: Re' runimaal rajaawriik i Dios je' rukab' i rub'an i ja' i rutik parak'aal jino'q i winaq. 27 Re' reh inwirik chaq'ab', eh inwuktik pan q'iij, eh re' i ja' re' re' impoq' chaloq eh ink'ihik johtoq. Eh ni xata naq reht'al nik' wach noq impoq' chaloq i rijaa'. 28 Re' i ja' re' re', xa re' i ransil ak'al ink'isanik johtoq reh, peet impoq' chaloq i xaq, chi riij i re' inohch'inik, eh chi riij chik i re' intohq'ik ruwihiik naq'wach pariij. 29 Eh noq inq'aanb'ik, inkimol inaq'wach, ruum i rureq i ruq'ijil i rujachariik, inki Jesús. 30 Eh re' i Jesús je' wili i xuq'or keh: ¿Nik' wach noq wilik i runimaal rajaawriik i Dios noq inakapaaj taq i hat? ¿Chib'ih aj uuk' neenqajalwachej? 31 Re' re' inqajal wachej ruuk' inaq'wach i mostása noq i rutik parak'aal i winaq. Korik noq xa re' wo' mostása q'e' kok' taq naq'wach chikiwach taqe i xa chib'ih ija'eel wilkeeb' wach ak'al. 32 Eh noq tikooj chik, ink'ihik johtoq, xiik' naah chamiil imponik chuwach i xa chib'ih chi tik, eh kik'ihik taqe q'ab'. Eh re' taqe kok' tz'ikin kirupinik pan taxaaj inkiyejaa' kisuuq' naah taq q'ab' parumuuj, inki Jesús. 33 Re' Jesús ruuk' taqe i ma' k'isa jalwaach q'orik xuq'or i ruk'uhb'aal i Dios keh i tinamit, re' q'oreel xti ko aha' pa' nkireq chi riij. 34 Re' Jesús ma' xtaj i ma' panjalwaach q'orik xuq'or keh i tinamit. Eh re' taqe i raj tahqaneel, xuch'ob' rub'ehel keh chi kutkeel. 35 Eh noq xokik aq'ab' chupaam i q'iij re' re', re' Jesús je' wili i xuq'or keh i raj tahqaneel: Qoh q'ahxoq reje juntar i k'isa palaw, inki. 36 Eh xkikanaa' kahnoq taqe i tinamit, xkik'am reje i Jesús pan barco, re' wo' barco wilik wii'. Wilik wo' taqe i tokoom barco xiooj chikiij. 37 Noq ik'ik chik inki a'n chinaah i palaw, xchalik jinaj i kowlaj teew. Eh re' rub'ohl i palaw k'ahchi' naq chik rutz'apam naah i barco, eh k'ahchi' naq chik runujiik i ha' chupaam. 38 Re' Jesús xukoj ruch'itnah xqajik chi wirik, ko chi riij i barco, eh xooj kuksaj je' wili i xkiq'or reh: Qaj Tijineel ¿Je' nche ma' xta nawaaj reh chi k'ahchi' qojiik qohoq ri'si ha'? inki taqe. 39 Eh re' i Jesús, xna'lojik reh, xwuktik johtoq, xupab'aa' i kowlaj teew, je' wili i xuq'or reh i palaw: Matchoqik chik, inki reh. Eh re' rub'ohl i palaw ruch'ihil i kowlaj teew xanoq wo' kitz'iriwanik. 40 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh i raj tahqaneel: ¿Chib'ih reet noq ma' k'isiin taq ayo'jiik? Re' taq i hat ma' aye'em ta taq ak'ux, inki. 41 Eh re' keh ma' k'isiin ta xiyo'jik, je' wili i xkiq'or chikiwach: ¿Chib'aaj wo' rub'anam i winaq wili, inimjik inche ruum i kowlaj teew, je' wo' ruum i palaw? inki taqe.

Marcos 5

1 Noq xi q'ahxik juntar palaw i Jesús ruch'ihil taqe raj tahqaneel, xi ponik paruyuq'ul i Gadareno. 2 Eh xa kore' wo' xqajik pan barco i Jesús, jinaj i winaq wilik ma' tob'laj uxlab'al ruuk' xujil i koq riib' ruuk'. Re' winaq re' re', re' i muqulkeeb' wii' kamnaq xelik chaloq, 3 ruum pankijuleel kamnaq patim. Eh ma' awach ta imb'ak'wik wach, ni xata ruuk' karena i ruye riib' chimb'ak'arik wach. 4 Eh k'ih pech wo' naq inkib'ak' i rooq i q'ab' chi karena, eh i ruk'upib'eej taqe i xa chib'ih jariik imb'ak'arik wii' wach, ma' jino'q inkuywik ransil. 5 Re' winaq re' re' chi q'iij chi aq'ab' inooj chi b'ehik, eh k'erik chii' wataq yuuq' je' wo' pantaq kijuleel kamnaq, eh i ruq'ojib'eej riib' wataq ab'aj. 6 Eh noq xrilow reje wach i Jesús chi najt, xooj rajimam riib' ruuk', xuxuk'aa' riib' chuwach, 7 kow xuq'or reh chi je' wili: Hat Rak'uun i Dios pan taxaaj, maamin awiib' wuuk', i nupahqaaj otob'il aweh parub'ihnaal i Dios chi maa a'n ti' k'axik weh, inki i winaq re' re'. 8 Je' re' i xuq'or, ruum xrib'iraj chi xuq'or i Jesús reh i ma' tob'laj uxlab'al chi eloq ruuk'. 9 Re' i Jesús xupahqaaj reh chi je' wili: ¿Chib'ih ab'ihnaal? inki. Re' reh je' wili i xuq'or: Re' i nub'ihnaal ruk'ihaal chi qiib', ruum xiik' naah qak'ihaal, inki. 10 Eh re' reh xata wo' jarpech xupahqaaj ree Jesús chi maaresaj taqe reje i ma' tob'laj uxlab'al chupaam i ye'aab' re' re'. 11 Eh ma' najt ta ar wilkeeb' i ma' k'isa ahq k'uxuj ch'ahn inki a'n waraa' yuuq'. 12 Re' taqe ma' tob'laj uxlab'al xkipahqaaj otob'il ree Jesús, je' wili xkiq'or reh: Wila' naakooj awesam ruuk' i winaq wili, qoh ataq'aaj reje chi kipaam taqe ahq wulu', inki taqe. 13 Eh re' Jesús xuyeew wo' q'ab' keh i ma' tob'laj uxlab'al chi xi elik reje ruuk' i winaq, chi kipaam chik i ma' k'isa ahq xi okik. Re' taqe ahq, wilkeeb' naa kiib'-oq miil chi kiib', xkikutib'eej qohoq kiib' pan b'oqeel, pank'isa palaw xiooj q'ehb'oq, eh ar xijihq'ik. 14 Eh re' taqe cha'jen ahq xi elik kajiim ruum kiyo'jiik, xooj kik'utjaaj pan tinamit pantaq ab'iix wilkeeb' wii' patineel chib'ih i xk'ularik. Xkib'iraj chi je' re' i tinamit, xi chalik chi rilariik i xk'ularik. 15 Eh noq xi ponik i wilik wii' i Jesús, xkilow chi tzunlik ar, rutiq'aam chik riib' i winaq yojinaq naq i runa'ojb'al, ruum i ruk'ihaal ma' tob'laj uxlab'al, manlik chik wach i runa'ojb'al. Noq xkilow chi je' re' i tinamit, ma' k'isiin ta xiyo'jik. 16 Eh re' taqe xi ilwik reh i xub'an i Jesús ruuk' i winaq wilik naq ma' tob'laj uxlab'al ruuk', je' wo' hoq i xkik'ul taqe ahq, xooj kik'utjaaj keh taqe i tokoom. 17 Ruum i re', chi kunchelaal xkipahqaaj otob'il ree Jesús chi eloq reje chupaam taqe ye'aab' re' re'. 18 Noq xooj wo' chik i Jesús pan barco, re' winaq wilik naq ma' tob'laj uxlab'al ruuk' xupahqaaj otob'il ree Jesús chi naa naq ruk'amariik reje haa'. 19 Eh re' Jesús ma' xuyeew ta q'ab' reh i winaq chi xooj chi riij, je' wili i xuq'or reh: Hiy panapaat kuuk' i ma' tokoom ta awuuk'. Chak'utjaaj keh chu'nchel i xub'an awuuk' i QaJaaw, eh chak'utjaaj keh nik' wach noq xuketelaaj awach, i nuchjik. 20 Eh re' i winaq wilik naq ma' tob'laj uxlab'al ruuk' xooj chuk'utjiik keh i tinamit wilkeeb' ar Decápolis i xub'an i Jesús ruuk'. Eh ma' k'isiin ta xsahchik kik'ux i tinamit noq xkib'iraj. 21 Noq xooj wo' chik pan barco i Jesús, xq'ahxik wo' chik reje juntar i k'isa palaw. Ar ma' k'isiin i tinamit xkimol kiib' ruuk', re' reh xkahnik chi chii' i k'isa palaw. 22 Eh xooj k'oloq ruuk' jinaj i winaq, Jairo rub'ihnaal, i k'amal b'eeh chupaam taqe paat inlooq'jik wii' Dios, xuxuk'aa' i koq riib' chuwach i Jesús. 23 Eh xupahqaaj otob'il reh chi je' wili: Re' wixq'uun kimik i rub'an ruum yab'ilaal. Neeta tiooj chi wiij, nee naq i nayeew aq'ab' chinaah, nee naq ink'aachjik ma' nee ta naq inkimik, inki. 24 Noq xrib'iraj chi je' re' i Jesús xooj wo' chi riij i winaq re' re', eh ma' k'isiin i tinamit xiooj chi riij, xakow chik inkipitz' i koq paam i Jesús. 25 Eh chi kixilak i tinamit re' re', jinaj ixoq wilik ar, kab'laj haab' rokiik pan yab'ilaal, re' rukik'eel ma' rumay ta elik. 26 Re' reh ruk'ulum taqe k'axik pan kiq'ab' i ma' k'isa aj iq'omaneel, xuk'ayej chu'nchel i chib'ih reh chi tz'aaq riq'oom, eh xama' nk'aachjik ta wo' hoq, uhtik chik wach i rub'an i ruyab'ilaal. 27 Noq xrib'iraj rib'iral i Jesús ixoq re' re', xujil i koq riib' chi riij i Jesús, eh xutz'a'j i ruso' xilak taq tinamit, 28 ruum xuq'or chi xa re' wi xnutz'a'j i koq i ruso' i Jesús, neekink'achjik, inki. 29 Eh noq xutz'a'j i koq i ruso' i Jesús ixoq re' re', jumehq'iil xtz'a'hpik i rukik'eel, eh xrik'raaj wo' hoq chi xk'achjik chik ruuk' i ruyab'ilaal. 30 Noq xukoj rehtaal i Jesús chi ruuk' i rajaawriik xk'achjik ixoq, xusutej riib' chi kitz'ehtjiik i tinamit, eh xupahqaaj keh chi je' wili: ¿Awach xtz'a'inik reh i nuso'? inki. 31 Eh re' taqe raj tahqaneel je' wili xkiq'or reh: Inawilow chi re' i tinamit kipitz'wik aweh, ko napahqaaj wo' chik chi awach xtz'a'inik reh aso', inki taqe reh. 32 Re' Jesús ma' xukanaa' ta kitz'ehtjiik i tinamit chi junsuut, naab'al reh awach xtz'a'inik ree ruso'. 33 Eh noq xrilow chi je' re' ixoq, ruum reht'al chik chu'nchel i xb'aan ruuk'. Xa nb'arb'otik chik ruum ruyo'jiik, noq xuxuk'aa' riib' chuwach i Jesús, eh xuq'or reh i xb'aan ruuk'. 34 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or ree ixoq: Wixq'uun, ruum chi aye'em ak'ux, xat ko'ljik chik. Yu'naak hiy chi suq ak'ux xatk'achjik chik ruuk' ayab'ilaal, inki. 35 Eh noq k'ahchi' ruq'orom taqe re' i Jesús, xiooj k'oloq i xi chalik parupaat i k'amal b'eeh chupaam i paat inlooq'jik wii' Dios, je' wili i xkiq'or reh: Re' awixq'uun xkimik chik, cha kanaa' wech'ik ruuk' i aj Tijineel, inki taqe. 36 Eh re' Jesús ma' xunimaj taj i xkiq'or i aj taqareel, je' wili i xuq'or reh ink'amwik b'eeh chupaam i paat inlooq'jik wii' Dios: Maayohb'isaj awiib', chayeew la' ak'ux, inki reh. 37 Re' Jesús ma' xraaj ta chi xtahqaljik reje kuum i tinamit, xa re' i Pedro, re' i Jacobo, re' i Juan jinaj chik, i ruchaaq' i Jacobo, xuk'am taqe reje chi riij. 38 Noq xooj k'oloq i Jesús parupaat ink'amwik b'eeh chupaam i paat inlooq'jik wii' Dios, xponik taqe rureq i tinamit chi k'ahchi' kitukem kiib', choqik, eh oq'ik inki a'n 39 Eh noq xokik i koq i Jesús pampaat, je' wili i xuq'or keh i tinamit: ¿Chib'ih reet i choqik, i oq'ik taq i na a'n? Re' k'isa xq'un ma' kamnaq taj, xa wirik i rub'an, inki. 40 Re' taqe tinamit xkikaqse'laaj i xuq'or i Jesús. Eh re' reh xresaj taqe cho rij paat i tinamit, xa re' wo' rutuut rajaaw i xq'un, eh re' taqe ixib' chi raj tahqaneel ruch'ihil, noq xokik i koq i wilik wii' i k'isa xq'un kamnaq. 41 Eh re' Jesús xuchop johtoq chi q'ab' i k'isa xq'un, je' wili xuq'or: Talita, kumi, inki reh. (Iraaj ruq'orom: K'isa xq'un, aweh i nuq'or wukteen johtoq) 42 Eh xa chi jumehq'iil, xwuktik johtoq i xq'un xk'aach wo' chik ruka'peech, eh xb'ehik reje, kab'laj haab' i wilik reh. Noq xkilow chi je' re' i tinamit, ma' k'isiin ta xsahchik kik'ux. 43 Re' Jesús toq' toq' xuq'or keh chi ma' awach ta aj eh naa kiq'orom i xkilow. Eh xuq'or keh chi kiyeew ruwa' ruhaa' i k'isa xq'un.

Marcos 6

1 Eh re' Jesús xelik reje chupaam i ye'aab' re' re', ar chik xooj parutinamiit, eh xiooj chi riij taqe i raj tahqaneel. 2 Noq xureq i hi'limb'al q'iij, re' Jesús xub'an i k'uhb'alinik chupaam i paat inlooq'jik wii' Dios. Eh noq xkib'iraj i tinamit, xsahchik kik'ux, xkipahqaaj chikiwach chi je' wili: ¿Aha' aj wo' xutijej i xa chib'ih jariik reht'al i winaq wili? Eh ¿aha' aj wo' i ruk'am chaloq i runa'ojb'al, je' wo' taqe i ma' ilooj taj i ruk'uhtaaj? 3 ¿Mi ma' re' re' aj sehk i wili, i rak'uun i María, ras i Jacobo, ras i José, ras i Judas, ras i Simón? ¿Mi ma' ayu' chi qaxilak patim taqe re' i ranaab'? inki taqe. Ruum i re', ma' xkinimaj taj aha' wilik i xuq'or i Jesús. 4 Eh je' wili i xq'orarik keh ruum i Jesús: Re' jino'q i jalal ruq'oral i Dios xa aha' yuuq' inye'arik ruloq'il, eh parutinamiit parupaat, kuum taqe xa awach reh ixowaal wach, inki. 5 Re' Jesús ma' xuyee ta riib' chi xub'an i ma' ilooj taj ar, xakiib' ixib' la' taqe i yowaab' xuyeew i q'ab' chikinaah, eh xuk'achrisaj taqe. 6 Eh re' Jesús xsahchik ruk'ux, ruum re' taqe tinamit ma' xkinimaj taj i xuq'or. Eh xub'an wo' naq k'uhb'alinik chi junsuut i ye'aab' re' re'. 7 Eh re' Jesús xuyuq'eej taqe ruuk' i kab'laj chi raj tahqaneel, xutaq'aaj taqe reje pan ka'kab'iil, eh xuyeew kajaawriik chi rehtesjiik taqe i ma' tob'laj uxlab'al kuuk' i tinamit. 8 Eh xuq'or keh chi ma' naa ta kik'amam chib'ih keh, ni xata kichiim, ni xata kiwa', ni xata kitumiin, chi xa re' i kikarote xkik'am reje. 9 Eh chi xa re' kixijab' wilik chi kooq naa kik'amam, eh chi ma' naa ta kik'amam kiso' ree kijalb'aal. 10 Eh je' wili xuq'or keh i raj tahqaneel: Noq naa taq awokiik i koq pan jino'q paat, ar taq cha a'n apatal jarub' q'iij taq nee ti wihik chupaam i ye'aab' re' re'. 11 Wila' ma' xatkik'ul taq chaloq chupaam jino'q i ye'aab', wi ma' xkaaj kib'iram taq i naa aq'orom, eleen taq reje ar. Eh chapuh taq kahnoq i pooq panawooq rehtalil chi naakik'ulum i ti' k'axik. Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi na' ponoq i ruq'ijil i q'ataj q'orik, xiik' naah ti'kiil i tojb'al kimahk naakik'ulum tinamit re' re' chuwach i xkik'ul i aj Sodoma, i aj Gomorra, inki Jesús. 12 Eh re' i kab'laj chi raj tahqaneel xiooj wo' chuq'orariik keh i tinamit chi kiyot' i kik'ux chi riij i kimahk. 13 Eh ma' k'isiin i ma' tob'laj uxlab'al xkesaj kuuk' i tinamit, ma' k'isiin i yowaab' xkib'uch' pan aséite, eh xkik'achrisaj. 14 Re' reey Herodes xrib'iraj rib'iral i chi wilik rajaawriik i Jesús. Ruum i re' je' wili i xuq'or: Re' inkiq'or re' re', noq i nukapaaj i hin, re' Juan aj qasan ha' xk'aach wo' chik chaloq. Ruum aj re', wilik rajaawriik chub'aan taqe re', inki. 15 Eh wilik kiq'orik reh chi re' Elías xjalwik cho ruq'oral i Dios. Eh wilik kiq'orik reh chi re' ruuk' jino'q i xijalwik cho ruq'oral i Dios najtir q'iij. 16 Eh noq xrib'iraj chi je' re' i Herodes, je' wili xuq'or: Re' re', re' i Juan aj qasan ha', re' i xnutaq'aaj ruyok'ariik i ralaq, eh yu'naak xk'aach wo' chik chaloq ruka'peech, inki. 17 Re' Herodes je' re' i xuq'or, ruum reht'al chi rutaq'aam ruchopariik rub'ak'ariik wach i Juan chi karena pantz'ilom. Reh chi xuch'ikaa' ruk'ux i Herodías, re' i rehk'een naq i Felipe re' ruchaaq', re' i Herodes, eh xub'an kaxáro ruuk' ixoq re' re'. 18 Eh re' Juan aj qasan ha' ruq'orom wo' cho reh pampeet i Herodes chi ma' ruk'ul ta chi reh chi nee ruk'am chi rixoqil i rehk'een i ruchaaq'. 19 Ruum i xuq'or chi je' re' i Juan, re' Herodías xrixowaaj wach i Juan, eh xusik' naq chi riij nik' wach noq naa rukansam. Xa re' la', ma' xuyeew ta q'ab' i Herodes, 20 ruum re' reh i ruyeew runimaal wach i Juan, ruum reht'al chi korik wach ruk'ux, santo laj winaq. Ruum aj re', xuko'lej i Juan chuwach i Herodías. Re' Herodes, insahchik ruk'ux ruuk' i xuq'or i Juan, re' reh i ruyeew ruk'ux chi rib'irjiik. 21 Eh re' Herodías, xponik i q'iij chi xukapaaj cho chi riij i Juan noq xub'an i ruhab'ul i Herodes, re' noq xuyuq'eej taqe ruuk' chi ninq'ijinik i k'amal rub'eeh, je' wo' taqe i k'amal kib'eeh soldado, taqe i nimaq wach kikamaj ar Galilea. 22 Eh xokik i koq chi soon ar irixq'uuni Herodías. Re' Herodes xuk'ax wach i soon xub'an. Eh re' taqe i wilkeeb' ruuk' xkik'ax wo' wach i soon xub'an i xq'un. Re' Herodes je' wili i xuq'or reh i xq'un. Chapahqaaj weh xa chib'ih pa' jariik inawaaj, re' hin neenuyeew aweh. 23 Re' hin i xti korik chi neenuyeew aweh chu'nchel ineenapahqaaj weh. Wila' xapahqaaj yejaal-oq weh i tinamit nuchopom naah, nee wo' i nuyeew aweh, inki. 24 Eh re' i xq'un, xelik cho ar xooj rupahqaaj ree rutuut chi je' wili: Tuut, ¿chib'ih naq i neenupahqaaj reh i Herodes? inki. Chapahqaaj reh chi nee ruyeew aweh i naah i Juan aj qasan ha', inki. 25 Eh re' xq'un jumehq'iil wo' chik xokik i koq i wilik wii' i Herodes, je' wili xuq'or reh: Yu'naak inwaaj i hin chi nee nayeew weh pan jino'q pulato i naah i Juan aj qasan ha', inki. 26 Eh re' Herodes q'e' xtib'ik ruk'ux chi xpahqaljik reh i naah i Juan. Xa ruum chi xuq'or i xti korik chikiwach rulaa', ma' xub'an ta chik chi ma' ta xuyeew reh i xq'un i xupahqaaj. 27 Je' re' noq, re' reey Herodes xutaq'aaj reje jinaj i soldado, xuq'or reh chi naa ruk'amam chaloq i naah i Juan aj qasan ha'. 28 Xooj wo' hoq i soldado pantz'ilom, xuyok' chaloq i ralaq i Juan, xuk'am chaloq i naah chupaam i jinaj i pulato, xuq'asaj reh i xq'un. Eh re' i xq'un xuq'asaj reh i rutuut. 29 Noq xkinab'eej i raj tahqaneel i Juan chi je' re' i xb'aan reh, xponik kik'am i ruti'jolal xooj kimuq'aa'. 30 Eh re' taqe i raj tahqaneel i Jesús xkimol kiib' ruuk' i Jesús, xkik'utjaaj reh chu'nchel i xkian, je' wo' hoq i k'uhb'alinik xkian. 31 Eh re' i Jesús je' wili i xuq'or: Taq taq, qohi'loq junk'aam-oq chi qutkeel chupaam i ye'aab' ma' xta wii' choqik, inki. Je' re' xuq'or, ruum ma' k'isiin tinamit kichalik kiooj, ma' inkiyeew q'ab' chi inki a'n kiwa' kihaa' i keh. 32 Re' Jesús ruch'ihil taqe i raj tahqaneel xi okik reje chupaam jinaj i barco, xiooj chupaam i ye'aab' ma' xta wii' patineel. 33 Eh ma' k'isiin i tinamit xi ilwik reh noq xiooj, eh xnaab'jik kiwach. Ruum aj re', ma' k'isiin i xi elik reje pantaq kok' tinamit, xiooj lom chupaam i ye'aab' re' re', peet xi ponik chuwach i Jesús ruch'ihil taqe i raj tahqaneel. 34 Noq xqajik pan barco i Jesús, xrilow chi wilkeeb' chik ar i ruk'ihaal tinamit, eh xuketelaaj kiwach, ruum xrilow taqe chi ntz'irik kiwach je' kikab' i tentzun ma' xta cha'jen keh. Ruum aj re', ma' k'isiin i kik'uhb'aljiik xub'an. 35 Eh noq xokik i q'iij, re' taqe i raj tahqaneel i Jesús xkijil i koq kiib' ruuk', je' wili xkiq'or reh: Yu'naak xokik chik i q'iij, eh ayu' ma' xta taqe patineel. 36 Je' re' noq, neerub'an chi nee nach'aq taqe reje i tinamit, reh chi nenooj kiloq' kiwa' pantaq ab'iix pantaq kok' tinamit ma' najt ta ayu', inki taqe reh. 37 Re' Jesús je' wili xuq'or keh: Chaket taq i hat, inki. Re' taqe raj tahqaneel je' wili i xkiq'or: ¿Mi neerub'an re' chi re' hoj neqoh-ooj loq'woq i kaxlanwi'k ruuk' kiib'-oq siento chi tumiin re' ruuk' i saq wach, reh chi neenqaket taqe? inki taqe. 38 Re' Jesús xupahqaaj keh chi je' wili: ¿Jarub' taq i kaxlanwi'k xak'am chaloq i hat? ki uchjik. Eh noq kajlaam chik, xa ho'oob' wo' chi kaxlanwi'k, eh xa ki'ib' wo' chi kar, inki taqe. 39 Eh noq xrib'iraj chi je' re' Jesús, xuq'or keh i tinamit chi kitzunaa' qohoq kiib' chi ch'uhqaal chinaah i kok' ch'ahn rax wach. 40 Re' taqe tinamit xkitzunaa' wo' qohoq kiib' chi ch'uhqaal naah ch'ahn, je' chi jinaj siento chi kiib', je' chi lajeeb' roxk'ahl chi kiib'. 41 Eh tzunulkeeb'-oq chik, re' Jesús xuchop i ho'oob' chi kaxlanwi'k, je' wo' hoq i ki'ib' chi kar, xtz'ehtanik johtoq pan taxaaj, eh xut'iosej johtoq ree Dios. Chi riij i re', xuch'uy taqe i kaxlanwi'k, je' wo' kar xuyeew keh i raj tahqaneel, reh chi re' chik i keh xipuhkanik keh i tinamit. 42 Chu'nchel i tinamit wilkeeb' ar xkian kiwa' korehtaal xinujik chi korik. 43 Eh ko kab'laj chik i chakach xkinujisaj chi ruxeer i kaxlanwi'k chi ruxeer kar, re' i xqohxanik. 44 Re' taqe i xkian kiwa' chupaam i junk'aam re' re' ho'oob' miil taqe chi winaq. 45 Eh chi riij i re', re' Jesús xujosaj taqe reje pan barco i raj tahqaneel, reh chi xi q'ahxik reje juntar k'isa palaw, reh chi peet xi ponik Betsaida chuwach i reh. Re' reh ko xkahnik kahnoq chi kich'aqariik i tinamit. 46 Ruch'aqam-oq chik taqe kahnoq i tinamit, xooj rub'an rutiij nah yuuq'. 47 Eh noq xokik i q'iij, re' i barco xiooj wii' i raj tahqaneel i Jesús xponik chik yejal palaw. Eh re' Jesús reh xkahnik kahnoq chi rutkeel chi chiq yuuq'. 48 Eh noq xrilow reje i Jesús chi xa k'axik chik i b'eesanik i barco inki a'n taqe raj tahqaneel ruum i kowlaj teew inchalik chikiwach, re' reh noq k'isiin ma' nsaq'ik, xooj ruuk' i barco. Eh chi rooq xb'ehik reje nah palaw, eh xa q'e' tii chik xik'ik reje xub'an riib'. 49 Noq xkilow i raj tahqaneel chi b'ehik i rub'an chi rooq i Jesús nah palaw, yohb'isaneel noq xkikapaaj, xkik'er kichii', 50 ruum chu'nchel xi ilwik reh, eh ma' k'isiin ta xiyo'jik. Ruum i re' je' wili xuq'or keh: Chakowej taq ak'ux, mat yo'jik taq. Re' hin i Jesús, k'ahchi' taq awilom nuwach, inki. 51 Eh noq xjohtik johtoq i Jesús pan barco i wilkeeb' wii' i raj tahqaneel, jumehq'iil xumay i kowlaj teew. Xkilow chi je' re' i raj tahqaneel, ma' k'isiin ta xsahchik kik'ux, 52 ruum xakomajaa' wo' inkireq chi riij i ma' ilooj taj xub'an cho ruuk' i ho'oob' chi kaxlanwi'k, eh xa ko sachalkeeb' wo' ruum i rukowiil i kinaah. 53 Re' Jesús ruch'ihil taqe iraaj tahqaneel xi q'ahxik reje chi juntar i k'isa palaw, xi ponik paruyuq'ul i Genesaret, eh ar xkib'ak' i barco chi chii' i k'isa palaw. 54 Noq xiqajik pan barco, jumehq'iil xkinab'eej wach i Jesús i tinamit. 55 Eh xkesaj ruq'orkiil chupaam i ye'aab' re' re' chi wilik ar i Jesús. Xkib'iraj chi je' re' i tinamit, k'ul xi chalik, xkik'am chaloq wach ch'aht i kiyowaab' aha' wilik wii' i Jesús. 56 Eh xa aha' nokik i Jesús, chi je' pantaq nimaq tinamit, pantaq kok' tinamit, pantaq ab'iix, inkesaj chaloq i kiyowaab' i tinamit, inkiyeew chi taq b'eeh. Eh inkipahqaaj otob'il reh chi xata naq re' i rooq i ruso' nee ruyeew chi tz'ajik keh i yowaab'. Eh chu'nchel i yowaab' xitz'a'inik reh i rooq i ruso' xik'achjik.

Marcos 7

1 Chi riij i re', re' taqe i aj fariseo, je' wo' taqe i kik'uhtanik reh i k'uhb'aal, xi chalik Jerusaleem, xkijil i koq kiib' ruuk' i Jesús. 2 Eh xkitoq'aa' ch'ool, noq xkilow chi wilik raj tahqaneel i Jesús ma' nkitz'aj taj i kiq'ab' noq inki a'n kiwa', re' keh inkikapaaj chi mahk chi ma' ntz'ajarik taj i q'ab'iis noq imb'aan wi'k. 3 Ruum re' taqe aj fariseo, chu'nchel i aj judío, ma' nkikanaa' ta rub'aan i na'ojb'al okrinaq taqe wii' i kimaam kati't, re' chi jarpech naa kia'nam kiwa', koruman chi naakitz'ajam i kiq'ab'. 4 Noq kisutinik cho pank'ayb'al, ma' inki a'n ta kiwa' chi ma' kitz'ajam taj i kiq'ab', je' rukab' i ruq'or i k'uhb'aal noq inkikapaaj i keh. Eh chi riij i re', xa chib'ih chik jariik inki a'n je' rukab' i tz'ajaj taqe wach kulk, tz'ajaj kiwach xaro, tz'ajaj kiwach ch'ihch' xun, tz'ajaj kiwach ch'aht. 5 Re' taqe aj fariseo, taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal xkipahqaaj ree Jesús chi je' wili: ¿Chib'ih reet taqe awaj tahqaneel noq ma' inki a'n taj i na'ojb'al kikanaam i qamaam qati't, inki a'n inche kiwa' chi ma' kitz'ajam taj i kiq'ab'? inki taqe. 6 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Re' taq i hat xak'ul taq i na a'n awach xti korik wo' ruq'orom taq cho chawiij i Dios, re' i rutz'ihb'aam chaloq i Isaías i jalal ruq'oral i Dios chi je' wili: Re' tinamit wili xa chi kichii' kinkiloq'ej, eh re' kánima najt wilik wuuk'. 7 Xa ma' xta rutiq chi kinkiloq'ej, ruum re' k'uhb'aal inkik'uhtaaj xa kitijem xa ruk'uhb'aal winaq, inki. 8 Je' re' i ruq'orom taq cho chawiij i Dios, ruum inakanaa' taq rub'aan i ruq'or i reh, re' chik taq i na a'n i na'ojb'al i xa kikananik kahnoq winaq, je' rukab' taqe tz'ajaj wach xaro, tz'ajaj wach kulk, eh xa chib'ih chik jariik taq i na a'n inki Jesús. 9 Eh je' wili i xuq'or keh: Re' taq i hat inaq'eb' taq chi riij ak'ux i ruq'or i Dios, ruum ma' nawaaj ta taq akanaam rub'aan aana'ojb'al atijem taq chaloq. 10 Re' k'uhb'aal ye'ooj cho ree Moisés je' wili i xuq'or: Chak'ax atuut awajaaw, eh Awach i rub'aj i rutuut rajaaw i ruk'ul chi neenq'atarik i q'orik chinaah, reh chi neenkanteesjik, inki. 11 Eh re' taq i hat inaq'or taq chi nee ruyee riib' chi nee ruq'or i winaq reh i rutuut rajaaw chi je' wili: Ma' ruyee ta riib' chi nee tinutob'eej, ruum chu'nchel i chib'ih weh nuq'asam chik chi mayiij chuwach i Dios, inko'q. 12 Eh inaq'or wo' taq chi xa awach inq'orik reh chi je' re': Ma' ruman ta chik chi neerutoob'eej i rutuut rajaaw, tiki taq. 13 Eh ma' na a'n ta taq i ruq'or i Dios ruum i rub'anariik taq ana'ojb'al atijem taq chaloq, eh k'ul taq inak'uhtaaj chawach. Eh xama' k'isiin chik taqe na'ojb'al taq i na a'n je' rukab' taqe wili, inki Jesús. 14 Eh re' Jesús xuyuq'eej taqe ruuk' i tinamit, je' wili xuq'or keh: Kinab'iraj taq chawunchelaal, eh chareq taq chi riij: 15 Ma' re' taj i ruk'ux i koq i winaq inch'uwa'risanik wach i ránima, re' la' i nelik cho paránima inch'uwa'risanik wach i ránima. 16 Awach inkaaj kib'iram taqe q'orik wili, kib'iraj, inki. 17 Noq xelik reje kuuk' i ruk'ihaal tinamit i Jesús, xokik i koq pan jinaj paat. Eh re' taqe i raj tahqaneel xkipahqaaj reh chib'ih iraaj ruq'orom rujalwaach q'orik xuq'or. 18 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: ¿Mi xakomajaa' wo' taq inareq chi riij re' hat i nuq'or? ¿Mi xakomajaa' wo' taq inareq chi riij re' chi ma' re' tee ruk'ux i koq i winaq inch'uwa'risanik wach i ránima? 19 Ma' re' tee re' inch'uwa'risanik ree ánima, ruum re' re' ma' pan ánima ta nooj qohoq, pan pamis la' inooj qohoq, chi riij i re', inooj wo' chik sa'joq, inki. Ruuk' taqe xuq'or chi je' re', inkan chi riij chi chu'nchel ink'uxarik saq wach. 20 Eh je' wo' chik wili i xuq'or: Re' i nelik cho paránima i winaq, ra'j korik re' chi re' re' inch'uwa'risanik wach i ránima. 21 Ruum ko paránima i nelik chaloq taqe wili: Ma' holohik ta laj kapeew, k'oyomal, i leq', kaansanik iib'. 22 Eh i leq', k'axaj wach tokoom aj eh, ma' tob'laj na'ojb'al, jot'ooj, ma' tob'laj tuskil, ixowanik iib', moloj wach k'utaaj, niimb'isanik wachiis, eh re' i ma' xta rukorkiil wach k'uxliis. 23 Chu'nchel i yiib' wach na'ojb'al re' re' kopan ánima i nelik chaloq, re' aj taqe re' inch'uwa'risanik wach i ránima i winaq inki i Jesús. 24 Eh re' Jesús xelik reje ar, Tiro, Sidón chik xooj, ar xokik i koq chi patal chupaam jinaj i paat. Re' reh xraaj naq chi ma' ta jino'q xnab'inik reh chi wilik ar, xa re' la', ma' xub'an taj chi xukeb'aa' riib'. 25 Jumehq'iil la' xnaab'jik chi wilik ar i Jesús ruum jinaj ixoq wilik ma' tob'laj uxlab'al ruuk' i rixq'uun, xchalik ruxuk'aa' riib' chuwach. 26 Eh re' ixoq re' re', ma' re' ta aj judío, ar inchalik paruyuq'ul i Sirofenicia. Re' reh xupahqaaj otob'il ree Jesús chi naa rehtesjiik i ma' tob'laj uxlab'al ruuk' i rixq'uun. 27 Eh re' i Jesús je' wili xuq'or reh ixoq: Chakanaa' chi peet neenkian kiwa' taqe i ak'uunb'ees, ruum ma' ruk'ul taj chi neenq'ucharik i kikaxlanwi'k ak'uunb'ees keh ta chik taqe i kok' tz'i' neenye'arik, i nuchjik. 28 Re' ixoq je' wili xuq'or reh i Jesús: Hoo', Jaaw, korik i xaq'or. Re' taqe tz'i' inkik'ux nare' wo' kekeh i ruxeer kaxlanwi'k inkiq'eb' qohoq ri'si mexa taqe ak'uunb'ees, inki. 29 Re' i Jesús, je' wili i xuq'or reh ixoq: Re' hat ma' xta reet i xaq'or neerub'an chi nee tiooj panapaat. Re' awixq'uun, xelik chik i ma' tob'laj uxlab'al ruuk', inki. 30 Eh noq xponik parupaat ixoq re' re', ko yoklik wo' pan yokaab' i k'isa rixq'uun noq xponik rureq, re' ma' tob'laj uxlab'al elinaq chik ruuk'. 31 Re' Jesús xelik wo' chik reje Tiro, xik'ik ponoq Sidón. Xik'ik ponoq chupaam taqe tinamit wilkeeb' paruyuq'ul i Decápolis, eh xponik chi chii' i k'isa palaw ar Galilea. 32 Noq wilik chik ar i Jesús, jinaj i winaq xkik'am reje chuwach, tz'ap xikin, eh qahqab' inq'orik. Eh xkipahqaaj otob'il ree Jesús chi chuyeew i q'ab' chinaah. 33 Re' Jesús xuk'am reje pareh i winaq re' re', xresaj reje chikiwach i tinamit. Ar xumin taqe ju' q'ab' chupaam i ruhopil xikin kab'chel, xuchuhb'aaj i ju' q'ab' noq xutz'a'j i koq i raaq'. 34 Re' Jesús xtz'ehtanik johtoq pan taxaaj, xjiq'jotik noq xuketelaaj wach i winaq, je' wili xuq'or reh: Efata, inki reh. (Iraaj ruq'orom: Tehok axikin) 35 Re' winaq tz'ap xikin, eh qahqab' inq'orik jumehq'iil xteh i xikin kab'chel, eh xkahnik chi ma' xta chik reet i raaq', xchol chik q'orik chi korik. 36 Re' Jesús xuq'or keh i tinamit chi ma' awach ta aj eh naa kiq'orom i xub'an. Noq toq' toq' imb'aan keh ruum i Jesús chi ma' nkiq'or, eh re' keh xa nkinik'eej chik kiq'iij chuq'orariik. 37 Re' tinamit ma' k'isiin ta xsahchik kik'ux, je' wili i xkiq'or: Re' winaq wili chu'nchel i nelik korik chuwach. Re' taqe i tz'ap xikin kib'irinik chik, re' taqe meem kiq'orik chik ruum, inki.

Marcos 8

1 Pan jinaj q'iij ma' k'isa tinamit i wilkeeb' ruuk' i Jesús, eh ma' xta kiwa'. Xrilow chi je' re', xuyuq'eej taqe reje i raj tahqaneel, je' wili xuq'or keh: 2 Re' hin q'e' nuketelaaj kiwach i tinamit wili, ruum ixib' chik q'iij kokiik wuuk' ayu', eh ma' xta chik kiwa'. 3 Re' hin ma' nwaaj ta nutaq'aam taqe reje pankipaat chi ma' kianam ta kiwa', ruum nee-oq kiq'ehb'ik pamb'eeh, ruum wilik taqe inajt kichalik, inki. 4 Eh re' taqe i raj tahqaneel je' wili ruchaq'weesjiik xkian: Ayu' ma' jino'q patineel ma' ha' ta neenchalik kiwa' i ruk'ihaal tinamit wili, inki taqe. 5 Re' Jesús xupahqaaj keh chi je' wili: ¿Jarub' chi kaxlanwi'k i wilik taq awuuk'? inki. Xa wuquub' wo' chi kaxlanwi'k i wilik quuk', inki taqe. 6 Chi riij i re', re' Jesús xuq'or keh i ruk'ihaal tinamit chi kitzunaa' qohoq kiib' wach ak'al. Eh xuchop i wuquub' chi kaxlanwi'k, xut'iosej johtoq ree Dios, eh xuch'uy, xuyeew keh i raj tahqaneel, re' chik i keh xipuhkanik keh i ruk'ihaal tinamit. 7 Eh wilik wo' hoq kiib' ixib' i kok' kar kuuk'. Eh re' Jesús xut'iosej wo' johtoq ree Dios, eh xutaq'aaj wo' rupuhkuljiik keh i tinamit. 8 Re' i tinamit xkian kiwa' korehtaal xinujik chi korik. Eh ko wuquub' chik i chakach xkinujisaj chi ruxeer, re' i xqohxanik. 9 Re' taqe i xkian kiwa', je' naa k'isiin ma' kijib' miil taqe. Eh xuch'aq taqe reje. 10 Eh re' reh xjohtik reje pan barco, ruch'ihil taqe i raj tahqaneel, noq xooj paruyuq'ul i Dalmanuta. 11 Re' taqe i aj fariseo, xiooj k'oloq ruuk' i Jesús, xkiwech'uj i koq, xa pajb'al reh. Xkipahqaaj reh chi chub'an jino'q i ma' ilooj taj i lb'al reh mi korik chi re' Dios xtaaq'anik cho reh. 12 Re' Jesús, jinaj i runimaal jiq'jotik xub'an je' wili xuq'or: ¿Chib'ih reet noq inkipahqaaj weh i tinamit wili jino'q i ma' ilooj taj? Re' hin xti korik i nuq'or taq aweh chi ma' jino'q chik i ma' ilooj taj naa rub'aan chikiwach, inki. 13 Re' Jesús xukanaa' taqe kahnoq i aj fariseo, xokik reje pan barco, ruch'ihil taqe raj tahqaneel noq xooj chi juntar i k'isa palaw. 14 Eh re' taqe raj tahqaneel i Jesús xsahchik pankik'ux ruk'amariik kikaxlanwi'k, xa jinaj i kaxlanwi'k i xkik'am reje noq xiooj pan barco. 15 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh i raj tahqaneel: Chawik'raaj taq awiib' ruuk' inkikoj chi ch'amb'esb'al ruq'oril kaxlanwi'k aj fariseo, i rukoj chi ch'amb'esb'al ruq'oril kaxlanwi'k i reey Herodes. 16 Re' keh k'ul xkiq'or chikiwach chi je' wili: Je' re' i ruq'or qeh, ruum ma' xqak'am ta cho qa kaxlanwi'k inki taqe. 17 Eh noq xukoj rehtaal i Jesús chi je' re' i xkiq'or je' wili xuq'or keh: ¿Chib'ih reet noq inaq'or taq chi ma' xak'am ta taq chaa kaxlanwi'k? ¿Mi xakomajaa' wo' taq inareq chi riij re'? ¿Mi xakomajaa' wo' taq inakoj rehtaal re'? 18 Wilik wo' naq taq naq'awach, xama' nawilow ta wo' taq. Eh wilik wo' naq taq axikin, xama' nab'iraj ta wo' taq. ¿Mi ma' nk'ulik taq panak'ux re', 19 noq xnuch'aq i ho'oob' chi kaxlanwi'k keh i ho'oob' miil chi winaq? ¿Jarub' chakach ixanujisaj taq chi reh i ruqox? inki Jesús. Kab'laj chakach, inki taqe noq xichaq'wik. 20 Raaj noq xnuch'aq i wuquub' chi kaxlanwi'k keh i kijib' miil chi winaq, ¿jarub' chakach ixanujisaj taq chi reh i ruqox? inki. Wuquub' chakach, inki taqe noq xichaq'wik. 21 Eh ruuk' taq i xawil re' re', ¿mi xakomajaa' wo' taq inareq chi riij re'? inki Jesús. 22 Eh re' i Jesús xi ponik ar Betsaida. Eh jinaj i moywach xkik'am reje chuwach, xkipahqaaj otob'il reh chi chutz'a'j inaq'wach. 23 Eh re' i Jesús xuchop reje chi q'ab' i moywach xuk'am reje rij tinamit. Ar xuyulej chi chuhb' i riij inaq'wach kab'chel, eh xuyeew kab'chel i q'ab' chinaah, eh xupahqaaj reh mi saqum chik inilwik k'isinoq. 24 Eh re' moywach tz'ehtanik reje, je' wili xuq'or: Hoo', kinilwik chik k'isiin. Inwilow taqe winaq, xa re' la' je' cho chee' i b'ehik inki a'n noq inwil, inki. 25 Eh re' i Jesús, xuyeew wo' chik kab'chel i q'ab' chinaah taqe inaq'wach. Eh re' i moywach x-ilwik chik chi korik, xrilow chik reje chi najt chu'nchel i xa chib'ih jariik. 26 Eh re' Jesús xutaq'aaj reje parupaat i moywach naq, je' wili i xuq'or reh: Hiy panapaat matokik chik i koq pan tinamit, ma' awach eh aq'or, inki. 27 Eh re' Jesús ruch'ihil taqe i raj tahqaneel noq xooj pantaq ab'iix wilkeeb' wii' patineel ar Cesarea, wilik ar Filipo. Eh noq ojik inki a'n xupahqaaj keh i raj tahqaneel chi je' wili: ¿Awach aj wo' hin noq inkiq'or i tinamit? inki. 28 Re' keh je' wili i xkiq'or: Wilik kiq'orik reh chi re' hat i Juan aj qasan ha'. Wilik kiq'orik reh chi re' hat i Elías jalal chaloq ruq'oral i Dios, eh wilik kiq'orik reh chi re' hat jinaj keh i jalal chaloq ruq'oral i Dios, inki taqe. 29 Eh raaj taq i hat, ¿awach i hin noq inaq'or taq? inki keh raj tahqaneel. Re' Pedro je' wili i chaq'wik xub'an: Re' hat i Cristo, inki. 30 Eh re' Jesús xuq'or keh i raj tahqaneel chi ma' awach ta eh naa kiq'orom chi re' reh i Cristo. 31 Eh xuq'or keh chi je' wili: Re' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, naa nuk'ulum i ti' k'axik, naa rixowjiik nuwach kuum i nimaq wach kikamaj, kuum i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, kuum i kik'uhtanik reh i k'uhb'aal. Eh naa kiin kikansam, eh paroox q'iij naa wo' chik wukteesjiik chaloq chi k'achlik nuwach, inki. 32 Re' wili xq'orarik keh chi korik ruum i Jesús. Xrib'iraj chi je' re' i Pedro, xresaj reje chi rutkeel i Jesús, eh xtohq'ik ruq'ilim. 33 Eh re' Jesús xusutej riib', chutz'ehtjiik taqe i raj tahqaneel, je' wili i runaqariik i Pedro xub'an: Eleen chi nuwach, re' hat je' akab' i aj yahm, ruum ma' re' taj iraaj i Dios inakapaaj, re' la' inkaaj i tinamit inakapaaj, inki reh. 34 Re' Jesús xuyuq'eej taqe ruuk' i raj tahqaneel je' wo' tinamit, je' wili i xuq'or keh: Awach iraaj kiinrutahqeem, marub'an chik runa'ojb'al riib', chuk'am i rukuruus, eh kirutahqeej. 35 Awach iraaj ruko'leem riij i ruk'achariik ayu', naa ruq'eb'em i juneliik k'acharik. Eh awach i xuq'eb' i ruk'achariik ayu' ruum i nunimjiik, eh ruum i ruq'orariik i ak' k'uhb'aal re' reh naa rehchaam i juneliik k'acharik. 36 ¿Chib'ih neerutiq reh i winaq chi nee rehchaaj chu'nchel i wilik wach ak'al eh neeruq'eb' i ránima? 37 Eh ¿nik' wach rutojariik riij i ko'lemb'al reh i ránima neerub'an i winaq? 38 Eh awach ink'ixik chi nunimjiik, ink'ixik chuq'orariik i nuk'uhb'aal keh i tinamit wili ma' kinimanik taj runimaal aj mahk taqe, je' wo' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, naa wo' nuk'ixiik ruum i reh, noq naa nuk'uliik iloq ruka'peech ayu' wach ak'al ruuk' i ruloq'il i waJaaw wuch'ihil taqe i santo laj ánjel, inki.

Marcos 9

1 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Re' hin xti korik i nuq'or taq aweh chi wilik i wilkeeb' ayu' yu'naak ma' naa ta kikimiik chi komajaa' inkilow i ruk'uliik i runimaal i ruloq'il i Dios ruuk' i rajaawriik, inki. 2 Waqiib'-oq chik q'iij chi riij taqe re', re' Jesús xooj chinaah jinaj i yuuq' najt naah. Eh ixib' i raj tahqaneel xuk'am reje chi riij, re' Pedro, re' Jacobo, re' Juan. Eh ar xjaljik ruwii' i Jesús chikiwach. 3 Re' ruso' xsutinik chi xan reprotik chik wach, xiik' naah saqiil, je' rukab' i saq suutz' ma' jino'q i tz'ajool neenkananik reh chi je' re' saqiil jino'q itz'ihy nik' ta nare' wach rutz'ajariik neerub'an. 4 Eh ar xkilow wach i ki'ib' i xi k'acharik cho pampeet, re' Elías, re' i Moisés k'utaaj inki a'n ruuk' i Jesús. 5 Xrilow chi je' re' i Pedro, je' wili xuq'or ree Jesús: Qaj Tijineel, ma' xta reet chi wilkooj awuuk' ayu', re' hoj naqayejaam ixib'-oq i kok' perpat, jinaj awee hat, jinaj i ree Moisés, jinaj i ree Elías, inki. 6 Re' Pedro je' re' xuq'or, ruum ma' rureq ta chik chi riij chib'ih naa ruq'orom ruum xiik' naah kiyo'jiik koxcheel. 7 Eh jinaj i suutz' xqajik cho pan taxaaj, xsuutjik kiij ruum i rumuuj. Eh chupaam i suutz' re' re', jinaj i q'orik xb'aan, je' wili i xuq'or chaloq: Re' wili i Wak'uun q'e' nuk'axam. Aha' wilik i naa ruq'orom i reh, re' taq chab'iraj, inki. 8 Eh noq xkib'iraj i q'orik re' re', jumehq'iil xitz'ehtanik reje chi kijunsuut, ma' awach ta chik jino'q i tokoom xkilow wach ar, ach wo' re' Jesús wilik kuuk' ar. 9 Noq qajik inki a'n cho chinaah i yuuq' re' re', re' Jesús je' wili xuq'or keh i raj tahqaneel: Maa awach taq eh aq'or taq i xawilow, kore' taq naa aq'orom na' kinwuktoq chi k'achlik nuwach i hin, inki. 10 Ruum i xq'orarik keh re' re', xkimol pan kánima i xponik kilow, ro'q ta k'ahchi' wo' naq kipahqaam chikiwach nik' wach noq wilik i wuktik chaloq chi k'achlik wachiis. 11 Eh re' taqe raj tahqaneel i Jesús xkipahqaaj reh chi je' wili: ¿Chib'ih reet noq inkiq'or i kik'uhtanik ree k'uhb'aal chi peet i Elías naa ruk'uliik chuwach i Cristo? inki. 12 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Korik q'orooj chaloq chi re' Elías peet naa ruk'uliik, chi re' reh naa rutuswiik wach taqe i naa rub'anam i Dios. Eh chupaam i santo laj huuj tz'ihb'amaj wo' chaloq chi re' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, naa nuk'ulum i ti' k'axik, eh chi naa rixowjiik nuwach. 13 Eh i nuq'or taq aweh chi re' Elías xk'ulik chik, xkian reh iraaj ma' raaj b'anarik, je' rukab' i q'orooj cho chi riij pan santo laj huuj, inki. 14 Eh noq xi sutinik chaloq i Jesús i wilkeeb' wii' i ruk'u'liil i raj tahqaneel, sutimaj kiij chi ruk'ihaal tinamit noq xk'ulik taqe rureq, wilik taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal k'ahchi' i koq kiwech'um i raj tahqaneel. 15 Eh noq xkilow reje wach i Jesús, chi kunchelaal xsahchik kik'ux, kajimam kiib' xiooj chuk'ulariik, xkiyeew rusuqkiil ruk'ux. 16 Xu xupahqaaj keh chi je' wili: ¿Chib'ih taq inawech'uj kuuk' i waj tahqaneel? inki keh. 17 Eh jinaj i wilik chi kixilak i tinamit je' wili xuq'or ree Jesús: Aj Tijineel, re' hin xnuk'am cho chawach i wak'uun, ruum jinaj i ma' tob'laj uxlab'al wilik ruuk', meemrinaq ruum. 18 Eh xa aha' inchoparik ruum i ma' tob'laj uxlab'al, inq'eb'arik wach ak'al, i nelik chaloq i puuh panchii', i ruqirich'eej naah i reeh, i ruchek' riib'. Ruum i re', xnuk'am chaloq chikiwach awaj tahqaneel, xa re' la' ma' xkian ta rehtesjiik, inki. 19 Re' Jesús je' wili xuq'or keh: Re' taq i hat ma' tinimanik ta taq ¿Xti nik' aj wo' najtiil naa nub'anam taq awuuk'? Eh ¿nik' aj wo' najtiil taq naa kaat nukuyum? Chak'am taq cho weh re' ak'un re' re', inki. 20 Eh xkik'am wo' reje ak'un chuwach i Jesús, noq xrilow wach i Jesús i ma' tob'laj uxlab'al, xuyeew nahool reh ak'un, xuq'eb' wach ak'al. Eh xutolej riib'wach ak'al, xelik chaloq i puuh panchii'. 21 Eh re' Jesús xupahqaaj reh i rajaaw ak'un chi je' wili: ¿Jank'al i rutoq'aa' reh i yab'ilaal wili awak'uun? inki. Ko k'isiin noq rutoq'aam cho reh, inki noq chaq'wik. 22 Re' ma' tob'laj uxlab'al k'ih pech i rukut pan q'aaq', panha' i wak'uun chi kantesb'al reh. Je' re' noq, wila' re' hat neena a'n rub'aan, chaketelaaj qawach, chak'achrisaj qeh, inki. 23 Re' Jesús je' wili i xuq'or reh: ¿Chib'ih reet noq inaq'or chi mi neenub'an rub'aan? awach i ruye'em ruk'ux, chu'nchel i neenb'aan ruuk' inki. 24 Xrib'iraj chi je' re' i rajaaw ak'un, kow xuq'or chi je' wili: Re' hin tinunimaj, chayeew ruman i rukowiil nuk'ux, inki ree Jesús. 25 Noq xrilow i Jesús chi ma' k'isiin i tinamit kimolom kiib' xunaq i ma' tob'laj uxlab'al, je' wili xuq'or: Meem laj ma' tob'laj uxlab'al tz'ap xikin, re' hin i nuq'or aweh eleen ruuk' ak'un chi jumpech. Matokik chik ruuk', inki reh. 26 Noq xrib'iraj chi je' re' i ma' tob'laj uxlab'al, xuk'er chii', xuyeew wo' chik nahool reh ak'un, xuq'eb' wach ak'al, jumehq'iil xelik ruuk' ak'un, xa je' chik kamnaq xukanaa'. Eh ma' k'isiin i xiq'orik reh chi xkimik chik. 27 Chalik i Jesús xuchop chi q'ab' ak'un, xruksaj johtoq. Eh re' ak'un xpa'lojik johtoq. 28 Noq xokik i Jesús pampaat, ar xpahqaljik reh kuum i raj tahqaneel chi rutkeel, chi je' wili: ¿Chib'ih reet noq ma' xqa a'n ta rehteesjiik i hoj i ma' tob'laj uxlab'al re' re' ruuk' ak'un? inki taqe. 29 Re' reh je' wili xuq'or: Re' ma' tob'laj uxlab'al re' ruuk' i wili ma' nee ta nelik xa chi je' wili, ko ruuk' la' tiij chi ma' b'anooj ta wi'k ha' i nelik, inki. 30 Noq xelik reje ar i Jesús ruch'ihil taqe i raj tahqaneel, noq xik'ik ponoq Galilea, xraaj naq chi ma' ta awach xnab'inik reh chi wilik ar, 31 ruum kok'ahchi' ruk'uhb'alem taqe i raj tahqaneel, je' wili xuq'or keh: Re' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, naa kinkiq'asam pan kiq'ab' tinamit, eh naakiin kikansam, xa re' la', paroox q'iij naa wo' chik nuk'aach chaloq, inki. 32 Eh re' i ruq'or i Jesús, xama' nkireq ta wo' chi riij i raj tahqaneel, eh ruum i kiyo'jiik, ma' nkipahqaaj ta reh. 33 Eh noq xponik i Jesús Capernaum, ruch'ihil taqe i raj tahqaneel, xokik i koq pan jinaj i paat, ar xupahqaaj keh i chi je' wili: ¿Chib'aaj wo' jariik taq inawech'uj choo riij pamb'eeh? ki uchjik. 34 Re' taqe raj tahqaneel ma' xichaq'wik taj, ruum k'ahchi' cho kiwech'um riij chikiwach pamb'eeh awach keh i q'e' wilik runimaal wach. 35 Eh re' Jesús xutzunaa' riib', xuyuq'eej taqe ruuk' i kab'laj chi raj tahqaneel, je' wili xuq'or keh: Awach iraaj k'amaj b'eeh, inchol ruye'em riib' chi xam b'eeh, eh inchol wo' rutoob'eem taqe i ruk'ihaal, ki uchjik. 36 Chalik i Jesús xuchop chi q'ab' jinaj i k'isa k'un, xuyeew pankiyejaal, xuq'ahcheej, eh je' wili xuq'or keh i raj tahqaneel: 37 Awach ink'ulwik reh panub'ihnaal jino'q i k'isa k'un je' rukab' i wili, re' wo' hin kiruk'ul ruuk'. Eh awach ink'ulwik wee hin, ma' xata re' hin kiruk'ul ruuk', i ruk'ul la' wo' ruuk' xtaaq'anik cho weh, inki 38 Eh re' i Juan je' wili xuq'or ree Jesús: Qaj Tijineel, re' hoj jinaj i winaq xqilow chi panab'ihnaal i resaj taqe i ma' tob'laj uxlab'al kuuk' i tinamit. Ruum chi ma' re' ta ruuk' i hoj, xqaq'il chub'an, inki. Eh re' Jesús je' wili xuq'or reh: 39 Maaq'il taq chub'aan i re', ruum awach i neerub'an jino'q i ma' ilooj taj panub'ihnaal, re' re' ma' nee ta rutoq'aa' nub'ajariik. 40 Awach i ma' rixowaaj ta qawach, re' reh i ruk'ul ruk'ux i k'ahchi'kooj. 41 Eh xa awach pa' i neen ye'wik jino'q kulk taq ahaa', ruum chi hat taq i waj tahqaneel i naa rusihim taq ahaa', re' hin xti korik i nuq'or taq aweh chi re' reh naa ruk'ulum i rukooch, inki. 42 Xa awach i neenq'eb'wik reh pamahk jino'q i nukok'taaq kinimanik weh, re' reh i ruk'ul naq chi reh chi nee ta nb'ak'arik chi ralaq jino'q i qamaam ab'aj ke'b'al neenkutarik paruchamiil palaw. 43 Eh wila' re' aq'ab' inq'eb'wik aweh pamahk, chayok' iloq, ruum ma' xta reet chi ma' xta aq'ab' noq nee ti okik chupaam i juneliik k'acharik chuwach chi manlik wach aq'ab' noq netiokik chupaam i tojb'al mahk, re' i q'aaq' ma' jaruuj chik naa ruchuhpiik, 44 aha' ma' naa ta rukimiik wii' i ruhahiil i ti'jolal, eh re' ma' jaruuj naa ruchuhpiik wii' i q'aaq'. 45 Eh wila' re' aawooq inq'eb'wik aweh pamahk, chayok' iloq, ruum ma' xta reet chi ma' manlik ta wach aawooq noq nee ti okik chupaam i juneliik k'acharik chuwach chi manlik wach kab'chel aawooq noq nee tikutarik chupaam i tojb'al mahk, 46 aha' ma' naa ta kikimiik wii' i ruhahiil i ti'jolal, eh re' i ma' jaruuj naa ruchuhpiik wii' i q'aaq'. 47 Eh wila' re' i naq'awach inq'eb'wik aweh pamahk, chawesaj iloq, ruum ma' xta reet chi xa jinaj i naq'awach noq nee ti okik chupaam i runimaal rajaawriik i Dios chuwach chi wilik kab'chel i naq'awach noq nee tikutarik chupaam i tojb'al mahk, 48 aha' ma' naa ta kikimiik wii' i ruhahiil i ti'jolal, eh re' ma' jaruuj naa ruchuhpiik wii' i q'aaq'. 49 Chu'nchel i tinamit naa kinik'ib'jiik ruuk' q'aaq', eh chu'nchel i mayiij i naa ruk'atariik chuwach i Dios naa rukojariik ratz'amil. 50 Re' aatz'aam ma' xta reet noq komajaa' inik'ik i ruki'toq'onkiil, eh wila' xik'ik i ruki'toq'onkiil, ma' xta chik kamaj. Je' wo' re' taq i hat, je'-oq wilik taq awatz'amil ti k'acharoq taq pansuqkiil k'uxliis, inki Jesús.

Marcos 10

1 Re' Jesús xelik reje Capernaum, xooj paruyuq'ul i Judea wilik chi juntar nim ha' Jordán. Eh ar xkimol kiib' i tinamit ruuk', eh xuk'uhb'alej taqe, je' wo' rukab' i okrinaq wii'. 2 Eh re' taqe i aj fariseo, xkijil i koq kiib' ruuk' i Jesús, xa pajb'al naq reh, xkipahqaaj reh chi je' wili: ¿Mi ruyeew riib' chi neeruch'aq i rehk'een winaq noq kaxáro chik? inki taqe. 3 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: ¿Chib'ih jariik i ruq'or taq aweh i k'uhb'aal ye'ooj ree Moisés? ki uchjik. 4 Re' keh je' wili i xkiq'or: Re' k'uhb'aal ye'ooj ree Moisés i ruyeew q'ab' ree winaq chi naa ruyejaam jino'q i huuj ch'aqb'al riib' ruuk' i rehk'een, inki taqe. 5 Eh je' wili i xq'orarik keh ruum i Jesús: Re' k'uhb'aal ye'ooj cho ree Moisés je' re' i ruq'or taq aweh, ruum q'e' taq kow anaah. 6 Eh pampeet chaloq noq xtohq'ik i k'acharik ayu' wach ak'al, re' Dios jinaj i winaq, eh jinaj ixoq xuyejaa' chaloq. 7 Ruum aj re', koruman chi re' winaq naa reliik nah q'ab' i rutuut rajaaw, ruuk' chik i rehk'een naa ruk'ulaam wach i ruk'achariik. 8 Re' taqe i ki'ib' re' re' naa kikahniik chi xa jinaj chik taqe, ma' kiib' ta chik taqe. 9 Ruum aj re' ma' jino'q naa ruch'aqwiik wach, i ruk'ulaam wach i Dios, inki. 10 Eh noq wilik chik pan jinaj paat i Jesús, xpahqaljik wo' chik reh ar kuum taqe i raj tahqaneel nik' wach noq wilik i na'ojb'al re' re'. 11 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Awach i neeruch'aq i rehk'een, eh nee wo' chik i rub'an kaxáro ruuk' i tokoom ixoq, nee ruch'uwa'risaj wach i rukaxaro ruuk' i peet rehk'een. 12 Eh wila' re' ixoq xukanaa' rub'ahiil, eh nee wo' chik i rub'an kaxáro ruuk' tokoom winaq, nee wo' ruch'uwa'risaj wach i rukaxaro ruuk' i peet rub'ahiil, inki. 13 Eh xkik'am chee kok' ha'lak'un chuwach i Jesús, reh chi naa ruye'em i q'ab' chikinaah. Eh re' taqe i raj tahqaneel xkiq'il i xi k'amwik cho keh kok' ha'lak'un. 14 Noq xrilow chi je' re' i Jesús, xkaqrik, je' wili xuq'or keh: Maaq'il taq kik'am pee cho wuuk' i kok' ha'lak'un, ruum re' runimaal rajaawriik i Dios keh taqe awach inki a'n chi je' kikab' i kok' ha'lak'un wili. 15 Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi awach i ma' ruk'ul i runimaal rajaawriik i Dios chi je' jino'q ha'lak'un, ma' jaruuj naa rokiik pa runimaal rajaawriik i Dios inki. 16 Chi riij i re', re' Jesús xuq'ahcheej taqe kok' ha'lak'un, xuyeew kab'chel i q'ab' chikinaah eh xukuxisaj taqe. 17 Eh noq xuchop reje i rub'eeh i Jesús, jinaj i winaq q'e' b'ehoom xooj rajimam riib' ruuk', xuxuk'aa' riib' chuwach, je' wili xuq'or reh: Atoob'laj aj Tijineel, ¿chib'ih naq ineenub'an chi neenwehchaaj i juneliik k'acharik? inki. 18 Re' Jesús je' wili xuq'or reh: ¿Chib'ih reet noq kinaq'or chi hin atoob'? Re' atoob' xa jinaj wo' hoq, xa re' wo' Dios. 19 Re' hat aweht'al chib'ih taqe ruq'or i k'uhb'aal. Re' taqe ruq'or chi je' wili: Maacansaj aawas achaaq', maach'uwa'risaj wach aakaxáro, mat elq'anik, maa tz'aq wach i k'utaaj, ma' awach aajot', cha k'ax atuut aawajaaw, inki, inki Jesús. 20 Re' b'ehoom laj winaq je' wili xuq'or reh i Jesús: Aj Tijineel, chu'nchel taqe i k'uhb'aal re' re', xa nub'an wo' cho runimjiik panuk'isinal, inki. 21 Re' Jesús suq rilariik xub'an i winaq re' re', eh je' wili xuq'or reh: Jinaj chik i komajaa' i na a'n, hiy cha a'n, chak'ayej chu'nchel i chib'ih aweh, eh re' tz'aaq neenasiij keh i neb'aa'. Eh netiooj chi wiij chak'am aakuruus, reh chi nee nareq i b'ehomal pan taxaaj, inki. 22 Re' winaq re' re', xyoj ruk'ux noq xq'orarik reh chi je' re', eh intz'irik wach noq xooj, ruum q'e' b'ehoom. 23 Xrilow chi je' re' i Jesús, xtz'ehtanik reje chi junsuut, je' wili i xuq'or keh i raj tahqaneel: Re' taqe b'ehomaq, ma' k'isiin ta k'axkiil chi keh chi neekiokik pa runimaal rajaawriik i Dios, inki. 24 Eh re' taqe i raj tahqaneel, ma' k'isiin ta xsahchik kik'ux, je' wili i xq'orarik keh ruum i Jesús: Hat taq wak'uun, xti korik taq i nuq'or aweh chi q'e' k'axik chi reh okik pa runimaal rajaawriik i Dios i ch'iklik ruk'ux chinaah i rub'ehomal. 25 Eh re' jino'q i cameyo ma' k'axik ta chi reh chi neenik'ik paruhopil jino'q kúxa chuwach chi neenokik jino'q b'ehoom pa runimaal rajaawriik i Dios, inki. 26 Re' taqe i raj tahqaneel i Jesús, q'e' sahchik kik'ux, je' wili i xkiq'or chikiwach: ¿Awach aj wo' re' i naa ruko'ljiik chi je' re'? inki taqe. 27 Re' i Jesús xutz'ehtaaj taqe, je' wili i xuq'or keh: Re' wili ma' nee ta nkian rub'aan i winaq. Eh re' Dios neerub'an rub'aan, ruum re' reh ma' xtaj i k'axik chuwach, inki. 28 Eh re' Pedro je' wili xuq'or ree Jesús: Re' hoj xqakanaa' chaloq chu'nchel i chib'ih i wilik qeh, eh re' chik i hat xatqatahqeej, inki. 29 Re' Jesús je' wili chaq'wik xub'an: Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi xa awach pa' i ruum i nutahqaljiik i ruq'orariik i ak' k'uhb'aal xukanaa' chaloq rupaat, ras ruchaaq' winaq, ranaab', rak'uun rixq'uun, rutuut rajaaw, rehk'een oon rak'aal, 30 yu'naak ayu' jinaj siento chik i jilow naa ruk'ulum i rupaat, i ras ruchaaq' winaq, i ranaab', i rutuut, i rak'uun rixq'uun, i rak'aal, atoob' ta ruuk' ti' k'axik. Eh pan junch'iht chik chi k'acharik, re' chik juneliik k'acharik naa ruk'ulum. 31 Xa re' la', ma' k'isiin taqe i peet b'eeh yu'naak naa kikahniik chi xam b'eeh. Eh ma' k'isiin taqe xam b'eeh yu'naak naa kikahniik chi peet b'eeh, inki. 32 Eh noq ojik inki a'n Jerusaleem, re' Jesús peet reje chikiwach i raj tahqaneel. Re' keh sahchinaq kik'ux, eh re' taqe xam b'eeh chikiij, yo'jik inki a'n Re' Jesús xuyuq'eej taqe reje pareh i kab'laj chi raj tahqaneel xuq'or keh chib'ih i naa ruk'ulum. 33 Eh je' wili i xuq'or: Johtik inqa a'n Jerusaleem. Ar naa nuq'ahteesjiik i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, pan kiq'ab' i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal. Eh naa kiin kikansam, naa kinkiq'asam pan kiq'ab' i ma' re' ta taqe aj Judío, 34 naa kinkikaqse'laam, naa kinki chuhb'aam, naa kinkiq'ojib'eem, naa kinkikansam, xa re' la' paroox q'iij naa wo' chik nuk'aach chaloq, inki. 35 Re' ki'ib' chi rak'uun i Zebedeo, re' Jacobo, re' i Juan xkijil i koq kiib' ruuk' Jesús, je' wili i xkiq'or reh: Qaj Tijineel, inqaaj chi neena a'n qeh i otob'il naa qapahqaam aweh, inki taqe. 36 Re' Jesús xupahqaaj keh chi je' wili: ¿Chib'ih taq otob'il inawaaj chi nee taq i nub'an aweh? inki. 37 Re' keh je' wili i xkiq'or: Inqaaj naq chi nee nayeew q'ab' qeh chi nee qoh tzuhnik chupaam i aloq'laj aa ye'aab', jinaj qeh i neentzuhnik panasak'aaj, jinaj i panatz'eet, inki taqe. 38 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Re' taq i hat ma' aweht'al ta taq i k'ahchi' apahqaam. ¿Mi nee taq inakuy ruuk'jiik re' i jinaj kulk chi k'ahlaj ha' naakiye'em weh chi uuk'jik i hin rujalwaach i ti' k'axik naa nuk'ulum? Eh ¿mi nee taq inakuy ransil i qasanik ha' i naa kianam weh i hin? inki. 39 Re' taqe i ki'ib' re' re', je' wili i xkiq'or reh i Jesús: Hoo', neenqakuy, inki taqe. Re' Jesús je' wili xuq'or: Korik, naa taq akuyum ruuk'jiik i k'ahlaj ha' i naakiye'em weh chi uuk'jik i hin. Eh naa wo' taq akuyum ransil i qasanik ha' i naa kianam weh i hin. 40 Xa re' la', ma' weh ta ruye'ariik q'ab' taq aweh chi jinaj taq aweh i neentzuhnik panusak'aaj, jinaj i neentzuhnik panutz'eet, keh la' naa ruye'ariik awach aj eh noq ruyejaam cho wach i Dios, ki uchjik ruum i Jesús. 41 Noq xkib'iraj i lajeeb' chik chi raj tahqaneel i Jesús i xkipahqaaj i koq i Jacobo i Juan, xchalik kik'aah chikinaah i ki'ib' re' re'. 42 Eh re' Jesús xuyuq'eej taqe i raj tahqaneel, je' wili xuq'or keh: Re' taq i hat aweht'al taq chi re' i k'amal kib'eeh i tokoom tinamit kow inki a'n kiib' chi taaq'anik, eh re' taqe nimaq kiwach kow wo' nkian i taaq'anik. 43 Eh chaxilak taq i hat, ma' ruk'ul taj chi neenb'aan i je' re'. Awach iraaj chi neenwihik rajaawriik taq chaxilak, inchol chi peet neerutoob'eej taqe i tokoom. 44 Eh awach iraaj k'amaj b'eeh taq chaxilak, peet inchol rutoob'eem taqe tokoom. 45 Je' rukab' i hin Ak'uunb'ees nuwii', winaq, ma' xin chalik ta ayu' chi re' hin naa kiin kitoob'eem i re' la' hin xin chalik chi kitoob'jiik, ruum xin chalik chuye'ariik i nuk'achariik chi ko'lb'al keh i ruk'ihaal tinamit, inki Jesús. 46 Re' Jesús xponik Jericó ruch'ihil taqe raj tahqaneel. Eh noq elik chik inki a'n reje ar, kuch'ihil taqe i ma' k'isa tinamit, jinaj i moywach tzunlik chii' b'eeh chi pahqanik lemóxna, Bartimeo rub'ihnaal, rak'uun i Timeo. 47 Noq xrib'iraj i moywach chi re' i Jesús aj Nazaret ik'ik i rub'an, xuk'er reje chii' chuq'orob'jiik chi je' wili: Jesús, hat riih rumaam i reey David, chaketelaaj nuwach, inki reh. 48 Eh ma' k'isiin i xiq'ilwik reh, chi maruk'er chik chii'. Eh re' moywach q'e' chik kow i ruk'er reje chii' chi je' wili: Hat riih rumaam i reey David, chaketelaaj nuwach, inki. 49 Eh re' i Jesús, xpa'lojik, je' wili xuq'or: Chayuq'eej taq cho weh, inki. Eh xooj wo' kiyuq'eej i moywach je' wili xkiq'or reh: Chakowej ak'ux, wukteen johtoq, k'ahchi' kaat ruyuq'eem i Jesús, inki taqe reh. 50 Eh noq xrib'iraj chi je' re' i moywach xukut reje wulu' rub'urb'aal, xpisk'anik parooq, eh xchalik ruuk' i Jesús. 51 Re' reh xupahqaaj reh i chi je' wili: ¿Chib'ih inawaaj chi nee nub'an aweh? inki. Re' moywach je' wili i xuq'or: Aj Tijineel, re' hin inwaaj naq chi nee nateh weh i naq'nuwach, inki reh. 52 Re' Jesús je' wili xuq'or reh: Ruum chi aye'em ak'ux xatk'achjik chik, neerub'an chi netiooj, inki. Eh re' moywach jumehq'iil xteh inaq'wach xooj chi riij i Jesús.

Marcos 11

1 Noq k'isiin ma' kiponik Jerusaleem i Jesús, ponik chik inki a'n chupaam i ki'ib' chi kok' tinamit Betfagé, eh Betania, wilkeeb' chucheel i yuuq', olivo. Re' Jesús ki'ib' i raj tahqaneel xutaq'aaj reje chi taqarik. 2 Je' wili i xuq'or reje keh: Hiy taq panab'iix wilkeeb' wii' patineel wilik reje chi qawach. Eh jinaj i k'isa b'uurux nee taq inareq ar chi b'ak'lik, komajaa' ta awach injohtik chi riij. Nee taq inachej chaloq, eh nee taq i nak'am cho weh. 3 Eh wila' awach xpahqanik taq aweh chihreet noq inachej taq i b'uurux, je' taq wili i cha q'or reh: Reh i QaJaaw naa rukamaniik, naa wo' chik rutaq'aam taq chaaweh, tiko'q taq reh, inki i Jesús. 4 Re' taqe ki'ib' chi raj tahqaneel xiooj wo' hoq, xponik kireq i k'isa b'uurux chi b'ak'lik pamb'eeh ma' najt ta chii' puerta, eh xkichej wo' chaloq. 5 Eh noq k'ahchi' kiche'jeem i k'isa b'uurux, je' wili i xq'orarik keh: ¿Chib'ih reet noq inachej taq i k'isa b'uurux? ki uchjik. 6 Eh re' taqe i aj tahqaneel, re' wo' xkiq'or i xq'orarik reje keh ruum i Jesús eh xye'arik wo' cho keh i k'isa b'uurux. 7 Re' taqe i ki'ib' chi raj tahqaneel i Jesús xkik'am cho reh i k'isa b'uurux, xkikoj i kib'urb'aal chi jurub', eh re' Jesús xjohtik reje chi riij. 8 Eh ma' k'isiin taqe xkihe' wach i kib'urb'aal parub'eeh i Jesús, wilik taqe i xkiyok' i xaq chee', xkiyeew parub'eeh. 9 Re' taqe i tinamit peet chuwach i Jesús, je' wo' taqe i xam chi riij, k'erik kichii' chuq'orariik chi je' wili: Xti wilik ruloq'il, xti wilik runimaal wach i xk'u'loq parub'ihnaal i QaJaaw Dios. 10 Loq'imaj ta naq i xk'u'loq, re' i naa ruwihiik rajaawriik chi taaq'anik, je' rukab' noq xwihik chi taaq'anik i qajaaw, re' reey David. Eh nee ta naq inye'arik ruloq'il ruum i Dios, inki taqe. 11 Eh re' Jesús xokik Jerusaleem, xooj parupaat i Dios, eh tuslik xrilow taqe i chib'ih jariik wilkeeb' ar. Eh ruum chi xokik chik i q'iij, xooj Betania ruch'ihil i kab'laj chi raj tahqaneel. 12 Eh chi junwaar, noq xelik cho Betania i Jesús, ruch'ihil taqe i raj tahqaneel, re' reh xchalik runuhmiik. 13 Eh noq chalik inki a'n re' Jesús jinaj i ruche'el i higo ma' k'isiin i xaq xrilow reje wach. Eh xujil i koq riib' ruuk' i chee', i lb'al reh mi wilik wach. Xanaah re', ma' jino'q wo' wach xureq, xa xaq i wilik, ruum ma' re' ta paruq'ijil i wach. 14 Eh re' i Jesús, je' wili i xuq'or reh i ruche'el i higo: Ma' jino'q chik naa ruk'uxwiik reh aawach, inki. Eh re' taqe raj tahqaneel xkib'iraj i xuq'or. 15 Eh noq wilkeeb' chik ar Jerusaleem, re' Jesús xokik i koq parupaat i Dios, eh xukaaj taqe chaloq i aj k'aay wilkeeb' ar, je' wo' taqe i loq' inki a'n Eh xuk'ahwaaj taqe cho rij paat i kiméxa i kich'aqwik wach tumiin, je' wo' i kixiila i aj k'aay paloma. 16 Re' Jesús ma' jaruuj chik i ruyeew q'ab' keh i tinamit chi ki-ik'ik ponoq ruch'ihil kihq i parupaat i Dios. 17 Eh je' wili kik'uhb'aljiik i tinamit xub'an: Pan santo laj huuj tz'ihb'amaj chaloq chi je' wili i ruq'or i Dios: Re' nupaat b'anb'al kitiij i kichalik panimaq taq tinamit naa rokiik wii', inki. Eh re' taq i hat akojom taq chi ke'emb'al kiib' ajileq'. 18 Noq xkib'iraj chi je' re' taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal, xtohq'ik kisik'im chi riij nik' wach noq naakikasam i Jesús, xa re' la', kiyo'jiik wo' chik chub'aan, ruum chu'nchel i tinamit insahchik kik'ux ruum i k'uhb'alinik i rub'an. 19 Eh noq xokik i q'iij, re' Jesús ruch'ihil taqe i raj tahqaneel xi elik reje chupaam i tinamit re' re'. 20 Eh wahq'eq chi junwaar, xik'ik wo' chik ponoq kilow i ruche'el i higo xa re' la' chiqinaq chik, xelik chaloq koparaa', eh xponik ko chi ju'. 21 Eh noq xk'ulik cho paruk'ux i Pedro i ruq'orom i Jesús, je' wili i xuq'or reh: Qaj Tijineel, chawil i ruche'el i higo chiqik re' i xaq'or reh chi ma' naa ta chik ruwachiniik, inki. 22 Re' Jesús je' wili i chaq'wik xub'an: Chayeew taq ak'ux chunimjiik i Dios. 23 Re' hin xti korik i nuq'or taq aweh chi xa awach nee nq'orik reh i yuuq' wili chi eloq ayu', chakut awiib' pan palaw, inko'q reh, wila' ma' kiib' ruk'ux chub'aan, ruye'em la' ruk'ux chi neerub'an, naa wo' rub'aan i naa ruq'orom. 24 Ruum aj re', i nuq'or taq aweh i hat chi chu'nchel taq i neenapahqaaj panatiij ree Dios, wila' aye'em taq ak'ux chi nee taq i ruyeew chaaweh, nee wo' taq inak'ul. 25 Eh noq naa taq a'nam atiij, peet taq cha kuy kimahk i ki-ixowanik taq awach, reh chi re' taq aaWaJaaw wilik cho pan taxaaj nee wo' rukuy chu'nchel taq amahk i hat. 26 Eh wila' ma' xakuy taq i kimahk i tokoom i hat, je' wo' re' i neerub'an taq awajaaw wilik cho pan taxaaj, ma' jaruuj wo' taq neerukuy amahk i hat, inki. 27 Re' Jesús xi sutinik wo' chik chaloq Jerusaleem. Eh xokik i koq parupaat i Dios, re' taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij xkijil i koq kiib' ruuk', taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal, taqe i k'amal kib'eeh i aj judío. 28 Eh xkipahqaaj reh i Jesús chi je' wili: ¿Aha' inchalik awajaawriik chub'aan taqe re'? ¿Awach xye' wik aweh awajaawriik? inki taqe reh. 29 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Re' hin jinaj wo' i q'orik naa nupech'um taq aweh i hat. Wila' xaq'or taq weh, re' hin nee wo' nuq'or taq aweh i hat awach inye'wik i wajaawriik chub'anariik taqe re'. 30 Chaq'or aj taq weh re' hat, ¿Awach xtaaq'anik cho reh i Juan chi qasanik ha', re' Dios oon xa winaq taqe xtaaq'anik cho reh? inki. 31 Eh re' keh, xtohq'ik kiwech'um chikiwach chib'ih naa kiq'orom: Wila' xqaq'or reh chi re' Dios xtaaq'anik cho reh, ¿Chib'aaj reet noq ma' xanimaj taq re'? inko'q qeh. 32 Eh wila' xqaq'or chi xa winaq taqe xtaaq'anik cho reh, yohb'aal, inki taqe. Ruum yo'jik inki a'n ruum i tinamit ruum chu'nchel kinimanik reh chi re' Juan aj qasan ha' jalal ruq'oral i Dios. 33 Ruum i re', je' wili i xkiq'or reh i Jesús: Ma' qeht'al taj awach xtaaq'anik cho reh, inki taqe. Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Je' wo' hin ma' nee ta wo' taq i nuq'or aweh i hat awach inye'wik i wajaawriik chub'anariik taqe re', ki uchjik.

Marcos 12

1 Eh re' Jesús xuq'oreej panjalwaach q'orik taqe re', chi je' wili: Jinaj i winaq xutik i ru-uuva paruye'aab', eh xukoj pan koraal. Ar xuyejaa' i yitz'b'al reh, eh jinaj inajt naah paat xuyejaa' cha'jalb'al reh i ru-uuva. Eh xuyeew chi kemeel i ruye'aab' keh i junch'uq chi kamanoom, eh xooj chi najt yuuq'. 2 Eh paruq'ijil i rusik'ariik i wach i ru-uuva, jinaj i rumoso xutaq'aaj chaloq kuuk' i aj kemeel ye'aab' chupahqaljiik i wach i ru-uuva naa naq rukahniik ree reh. 3 Eh re' taqe i aj kemelen ye'aab' re' re' xkichop i móso, xkiq'ojib'eej, eh xkitaq'aaj reje chi ma' xtaj i uuva xkiyeew reje reh. 4 Eh xutaq'aaj wo' chik chaloq jinaj i rumoso chi taqarik. Xa re' la', re' taqe aj kemelen ye'aab' xkichop i móso, xkihop paam i naah, eh xkib'ajib'eej. 5 Eh jinaj wo' chik i rumoso xutaq'aaj chaloq, re' taqe aj kemelen ye'aab' xkikansaj. Chi riij i re', k'ih chik i rumoso xutaq'aaj chaloq, re' keh wilik i móso xkiq'ojib'eej, wilik i xkikansaj. 6 Eh pantz'apaab' wach, re' chik i jinaj chi rak'uun q'e' ruk'ax i xutaq'aaj chaloq kuuk' i kemelen ye'aab' ruum je' wili i xuq'or paruk'ux: Noq i nuq'or i hin, neen kiyeew ruloq'il i wak'uun, inki. 7 Eh re' taqe i aj kemelen ye'aab' je' wili i xkiq'or chikiwach: Re' winaq wili, naa rehchaniik reh i ye'aab'. Ruum aj re' i ruk'ul chi neenqakansaj, eh qeh i hoj neenkahnik i ye'aab', inki taqe. 8 Re' taqe i aj kemelen ye'aab' xkichop ak'uunb'ees, xkikansaj, eh xkikut chaloq i ruti'jolal chi riij i ye'aab' tikooj wii' i uuva. 9 ¿Chib'ih i naa rub'anam i ehchan reh i uuva kuuk' i aj kemelen ye'aab' noq inaq'or taq i hat? Re' hin i nuq'or taq aweh chi naa taqe rukansam, eh tokoom chik aj eh naa ruye'em chi kemeel i ruye'aab' re' re'. 10 ¿Mi ma' jank'al taq inawil re' hat i tz'ihb'amaj chaloq pan santo laj huuj, re' i ruq'or chi je' wili? Re' ab'aj ma' xponik ta panaq'kiwach i aj yej-an paat, re' re' i xkahnik chi rukowiil i rooq i paat. 11 Re' i wili xub'an i QaJaaw, eh xiik' naah nimaal wach chi qee hoj, inki tz'ihb'amaj cho pan santo laj huuj, inki Jesús. 12 Re' taqe i aj ixowaal xkireq chi riij chi chikiij i keh xq'orik, i jalwaach q'orik xuq'or i Jesús ruum i re' xkaaj naq kichopom. Xa re' la', ma' xkichop ta wo' hoq, ruum kiyo'jik ruum i tinamit. Eh xkikanaa' kahnoq i Jesús, eh xiooj. 13 Eh wilik taqe i aj fariseo, taqe i rukomoon i Herodes, xkitaq'aaj chaloq ruuk' i Jesús, re' naq xkaaj chi chib'ih ta xkireq wii' ru mahk ruuk' i ruq'oral. 14 Eh xi ponik ruuk' i Jesús, je' wili xkiq'or reh: Aj Tijineel, re' hoj qeht'al chi re' hat xti korik ti q'orik, eh ma' xta nawaaj reh inkiq'or chawiij. Eh ma' awach taj i tokoom rilariik i na a'n eh ruuk' i korik inaq'or i rub'eeh i Dios. Ruum aj re', inqaaj chi neenaq'or qeh, ¿mi ruk'ul chi neenqa a'n i tooj ruuk' ajaab'ees aj Roma? ¿Mi koruman oon ma' koruman taj? inki taqe. 15 Re' Jesús reht'al chi re' taqe re' xak'ul inki a'n kiwach, je' wili xuq'or keh: ¿Chib'ih reet noq k'ahchi' taq asik'im numahk? Chak'am taq cho jino'q weh i tumiin re' ruuk' i saq wach, reh chi neenwilow, inki. 16 Re' keh xkik'am wo' chaloq i tumiin ree Jesús, eh xupahqaaj keh chi je' wili: ¿Awach aj eh i wachiis wilik chuwach i tumiin wili? eh ¿Awach aj b'ihnaal i tz'ihb'amaj chuwach? inki. Re' wach ajaab'ees aj Roma, eh re' i rub'ihnaal, inki taqe. 17 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Wila' je' re', koruman taq chi neena a'n i tooj ruuk' ajaab'ees. Eh koruman wo' taq chi neena a'n tooj ruuk' i Dios, inki. Eh xsahchik kik'ux ruuk' i xuq'or. 18 Eh wilik taqe i aj saduceo, xiooj k'oloq ruuk' i Jesús, re' i ma' nkinimaj taj chi kiwuktiik wo' chik chaloq i kamnaq chi k'achlik kiwach, xkipahqaaj reh i Jesús chi je' wili: 19 Aj Tijineel, re' k'uhb'aal rutz'ihb'aam kahnoq i Moisés i ruq'or chi je' wili: Wila' xkimik jino'q i winaq chi ma' xwihik ta rak'uun rixq'uun ruuk' i rehk'een, re' chaq'b'ees ak'un inchol rub'anam kaxáro ruuk' i kahnel ixoq, reh chi neen wihik rak'uun rixq'uun parub'ihnaal i ras kamnaq, inki. 20 Ayu' xi wihik naq taqe chaloq i wuquub' chi winaq kas kichaaq' kiib'. Re' aasb'ees ak'un xub'an kaxáro, eh xkimik reje chi ma' xwihik ta rak'uun rixq'uun ruuk' i rehk'een. 21 Eh re' rukab' ak'un xub'an wo' chik kaxáro ruuk' i kahnel ixoq, xkimik wo' chik reje chi ma' xwihik ta rak'uun rixq'uun ruuk'. Eh re' roox ak'un xub'an wo' chik kaxáro ruuk' i kahnel ixoq, eh je' wo' chik re' i xuk'ul. 22 Eh xkian kaxáro kiwuqcheel ruuk' i kahnel ixoq, eh ma' jino'q keh xwihik kiha'lak'uun ruuk'. Eh xkimik wo' reje i kahnel ixoq re' re'. 23 Eh noq na' wo' chik kik'aach cho ruka'peech, ¿awach keh i wuquub' chi winaq re' re' naa rukahniik chi rub'ahiil ixoq, ruum kiwuqcheel kianam kaxáro ruuk'? inki taqe. 24 Re' Jesús je' wili xuq'or keh: Re' taq i hat, hat taq sahchinaq ruuk' inaq'or, ruum ma' nareq ta taq chi riij i ruq'or pan santo laj huuj, ni xata re' i rajaawriik i Dios taq inareq chi riij. 25 Noq naakiwuktiik chaloq i kamnaq chi k'achlik kiwach, re' taqe winaq, taqe ixoq ma' naa ta chik kianam kaxáro, naa la' kikahniik chi je' kikab' taqe ánjel wilkeeb' pan taxaaj. 26 Re' taq i hat inapahqaaj taq nik' wach i noq kik'aach wo' chik chaloq i kamnaq. ¿Mi ma' awilom taq re' i hat i ruq'or chupaam i santo laj huuj rutz'ihb'aam chaloq i Moisés? re' i ruq'or wii' i k'iix k'ahtik i rub'an, noq xuq'or i Dios ree Moisés chi je' wili: Re' hin i ruDios i Abraham, i ruDios i Isaac, i ruDios i Jacob, inki. 27 Ar inkan chi riij chi re' i Dios, ma' re' ta ki Dios i kamnaq, ki Dios la' k'achalkeeb'. Re' taq i hat, hat taq sachalkaat ruuk' inaq'or, ki uchjik ruum i Jesús. 28 Eh jinaj ink'uhtanik ree k'uhb'aal xrib'iraj chi k'ahchi' kiwech'um i Jesús taqe re'. Eh xrib'iraj chi re' Jesús ma' xta reet kichaq'weesjiik xub'an taqe, xupahqaaj reh i Jesús chi je' wili: ¿Aha' wilik i k'uhb'aal xti wilik rajaawriik chikiwach chu'nchel i k'uhb'aal? inki. 29 Re' Jesús je' wili xuq'or reh: Re' i k'uhb'aal xti wilik rajaawriik chikiwach chu'nchel i k'uhb'aal re' i ruq'or chi je' wili: Chab'iraj taq i hat aj Israel: Re' i QaJaaw i qaDios xa jinaj wo' hoq, xa re' wo' reh i QaJaaw. 30 Chak'ax aaWaJaaw aaDios chu'nchel ak'ux, chu'nchel awánima, chu'nchel akapeb'aal chu'nchel awansil, inki. 31 Eh re' rukab' i k'uhb'aal je' wili i ruq'or: Chak'ax aawas achaaq' je' rukab' noq inak'ax awiib' i hat, inki. Eh ma' jino'q chik i k'uhb'aal xti wilik rajaawriik chuwach taqe i ki'ib' re' re', inki. 32 Re' ink'uhtanik ree k'uhb'aal je' wili i xkiq'or reh i Jesús: Aj Tijineel, ma' xta reet i xaq'or. Korik i xaq'or chi xa jinaj wo' hoq i Dios, eh ma' jino'q chik chi riij chuwach i reh. 33 Re' i ruk'axariik i Dios chu'nchel qak'ux, chu'nchel i qakapeb'aal, chu'nchel i qansil, je' wo' hoq i ruk'axariik i qas qachaaq' je' rukab' noq inqak'ax qiib' i hoj, re' taqe re' xiik' naah k'ihaal tz'aaq chuwach chu'nchel i mayijimaj chikop ink'atarik wach artaal, inki. 34 Noq xrib'iraj i Jesús chi ma' xta reet i chaq'wik xub'an, je' wili xuq'or reh: Re' hat xa k'isiin naq chik inawaaj chi nee tiokik pa runimaal rajaawriik i Dios, inki. Eh ma' jino'q chik i xuchop ruk'ux chupeech'jiik i Jesús. 35 Noq k'uhb'alinik i rub'an i Jesús chupaam i rupaat i Dios, je' wili i xuq'or: ¿Chib'ih reet noq inkiq'or taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal chi re' i Cristo xa riih rumaam i reey David? 36 Eh re' David ruuk' i rajaawriik i Ruxlab'al i Dios xuq'or chi je' wili: Re' waJaaw Dios xuq'or reh i waJaaw chi je' wili: Re' hat ti tzuun panusak'aaj, korehtaal i nuyeew taqe pana wooq i ki-ixowanik awach. 37 Korik ta chi xa riih rumaam i David i Cristo, re' David ma' xuq'or ta naq chi raJaaw, inki. Re' taqe ma' k'isa tinamit xi ib'irinik reh i xuq'or i Jesús xsuuqb'ik kik'ux. 38 Re' Jesús je' wili xuq'or keh i tinamit noq k'uhb'alinik i rub'an: Chawik'raaj taq awiib' chikiwach i kik'uhtanik ree k'uhb'aal. Re' keh imponik chikiwach chi nimaq rooq i kiso' inkikoj, eh inkaaj chi neenye'arik rusuqkiil kik'ux pantaq k'aayb'al. 39 Eh chupaam taqe i sik'oj wach tzunaab' kitzuhnik chupaam taqe paat inlooq'jik wii' Dios. Eh chupaam i sik'oj wach ye'aab' kiwihik noq inki a'n kiwa'. 40 Eh inkiq'uch i chib'ih keh kahnel ixoq kamnaq kib'ahiil, xa re' inkaaj chi ma' nkan ta chikiij najt tii chik rooq i kitiij inki a'n Re' keh xiik' naah ti'kiil i tojb'al kimahk naakik'ulum, inki. 41 Junriim i Jesús, tzunlik i koq chuwach taqe i kaxoon ye'aab' lemóxna, xrilow taqe i tinamit chi xkiyeew i kilemoxna chupaam taqe kaxoon re' re'. Eh ma' k'isiin wo' taqe i b'ehomaq xkiyeew i kilemoxna. 42 Eh jinaj i neb'aa' laj ixoq kamnaq rub'ahiil, xuyeew chi rulemóxna pan kaxoon i ki'ib' chi kok' tumiin re' ruuk' q'an wach, ma' k'ih taq ta kiwach. 43 Eh re' i Jesús xuyuq'eej taqe ruuk' i raj tahqaneel, je' wili xuq'or keh: Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi re' i neb'aa' laj ixoq wili xiik' naah k'ihaal i lemóxna xuyeew chuwach chu'nchel i xkiyeew kilemoxna chupaam taqe kaxoon re' re'. 44 Chu'nchel i re', re' inkiyeew chi kilemoxna inqohxanik chikiwach. Raaj i neb'aa' laj ixoq wili, xuyeew chi rulemóxna chu'nchel i ruk'isa tz'aaq naa naq rik'sam wii' q'iij, inki.

Marcos 13

1 Noq xelik chaloq i Jesús parupaat i Dios, jinaj keh i raj tahqaneel je' wili xuq'or reh: Qaj Tijineel, ¿mi naa wilow chi q'e' holohaq i paat, chi q'e' holohaq ab'aj korjinaq wii'? inki. 2 Eh re' Jesús je' wili xuq'or reh: Hoo', inwilow. Raaj i hat, ¿mi nawil nimaq taq paat? Re' hin i nuq'or aweh chi ma' jino'q ab'aj korjinaq wii' naa rukahniik paruye'aab' na'yo'joq, inki. 3 Eh re' Jesús xooj rutzunaa' riib'chinaah i yuuq' olivo, chi k'ulwaach i rupaat i Dios. Eh noq rutkeel chik wilik ar re' Pedro, i Jacobo, i Juan, i Andres, xkipahqaaj reh Jesús chi je' wili: 4 Re' hoj inqaaj chi neenaq'or qeh jaruuj imb'aan i xaq'or chi riij i rupaat i Dios, eh chib'ih i rehtalil naa ruwihiik noq ach k'isiin ma' imb'aan chu'nchel i re', inki taqe. 5 Re' Jesús je' wili xuq'or keh: Chawik'raaj taq awiib' reh chi ma' awach ta taq neenjot'wik aweh, 6 ruum ma' k'isiin taqe i je' tii chik panub'ihnaal naa kik'uliik iloq. Re' hin i Cristo, inko'q taqe, eh ma' k'isiin i naakijot'om. 7 Eh re' taq i hat na' chab'iraj taq rib'iral chi k'ahchi' i q'aq'inik chi najt chi ma' najt, mat yo'jik taq, ruum xa je' wo' re' i naa ruk'ulariik. Xa re' la', komajaa' ta re' re' i rusahchiik wach i wach ak'al. 8 Eh re' taqe i nimaq taq tinamit k'ul naa kitoq'aam peleto chikiwach. Eh re' taqe i ju'jun seht chi tinamit k'ul naa kitoq'aam q'aq'inik chikiwach. Naa ruwihiik yihk, wi'jaleel. Re' taqe re', xa toq'omb'al pee reh i runimaal ti' k'axik naa ruk'ulariik. 9 Re' taq i hat, chawik'raaj taq awiib' ruum naa taq kaat kiq'asam pan kiq'ab' i q'atal q'orik. Eh naa taq kaat kiq'ojib'eem chupaam taqe i paat inlooq'jik wii' Dios, eh naa taq kaat kiq'asam pan kiq'ab' i nimaq wach kikamaj, pan kiq'ab' i reey ruum i nunimjiik. Ar naa taq aq'orom wib'iral keh taqe re'. 10 Eh noq komajaa'-oq insahchik wach i wach ak'al, ajwaal wach chi peet naa ruq'orariik rib'iral i ak' k'uhb'aal chupaam i nimaq taq tinamit sut i wach ak'al. 11 Eh jarpech taq naa kaat kik'amam reje chikiwach i q'atal q'orik, mat kapeb'ik taq chi riij chib'ih taq i naa aq'orom, ruum re' taq i naa aq'orom aha' wilik i naa ruye'ariik taq pan awánima. Ruum ma' xata pan awánima taq naa ruchaliik i naa taq aq'orom, re' la' i Santolaj Uxlab'al naa ruq'oriik taq aweh. 12 Re' taqe i kas kichaaq' kiib' k'ul naa kiq'asam kiib' pankimik. Eh re' taqe i tuutb'ees ajaab'ees naa kiq'asam pankimik i kak'uun kixq'uun. Eh re' taqe ak'uunb'ees ixq'uunb'ees naa kikansam i kituut kajaaw. 13 Re' taq i hat, chu'nchel i tinamit naa ki-ixowaniik taq awach ruum i nunimjiik. Eh awach i ma' naa ta ruyojiik ruk'ux korehtaal i rukimiik, re' re' naa ruko'ljiik. 14 Eh noq naa taq awilom i hat chi k'ahchi' i yiib' wach na'ojb'al i ruq'orom chaloq i Daniel, jalal ruq'oral i Dios chupaam i Loq'laj Ye'aab' aha' ma' ruk'ul ta naq chi naa rub'aan, (awach i rilow wach huuj, chureq chi riij) re' taqe i wilkeeb' Judea na' k'ularoq i re', inchol kimolom chi elik pantaq rax chee'. 15 Awach i wilik ponoq kochinaah i rupaat, manqajik chaloq chi rehtesjiik i chib'ih reh wilik parupaat. 16 Eh awach i wilik ponoq parab'iix, mansutinik chaloq parupaat chuk'amariik i ruso'. 17 Eh chupaam taqe q'iij re' re', q'e' ti' i naakik'ulum taqe ixoq wilkeeb' wach k'acharik, je' wo' taqe i wilik kikok' ha'lak'uun ko aj ch'uuch' taqe. 18 Je' re' noq re' taq i hat, inchol taq apahqaam ree Dios panatiij chi ma' ta naq paruq'ijil k'uxik neenk'ularik taqe re', 19 ruum chupaam taqe q'iij re' re', jinaj i runimaal ti' k'axik naa rilariik, ma' jank'al ta nilarik i rutz'uhkrisam chaloq i tinamit wach ak'al i Dios, eh ma' jaruuj wo' chik q'iij naa rilariik. 20 Eh wi ta re' QaJaaw ma' neerutoq rooq jarub' q'iij naa rub'aan i ti' k'axik re' re' ma' jino'q naq i neeruko'leej riib'. Naa la' rutoqom rooq i q'iij, ketelb'al kiwach i kinimanik ree reh, i rusik'im cho kiwach. 21 Eh chupaam taqe q'iij re' re', wila' awach taq xq'orik aweh i hat chi je' wili: Ayu' wilik i Cristo, wulu' wilik, inko'q taq aweh, manimaj taq reh, 22 ruum naa kik'uliik iloq naa kikojom kiib' chi Cristo, i naa kikojom kiib' chi jalal ruq'oral i Dios. Eh wilik ehtalil, wilik i ma' ilooj taj naakik'uhtaam, chi jot'b'al keh taqe rusik'im cho kiwach i Dios. 23 Re' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq noq k'ahchi' nuq'orom taq aweh chu'nchel i naa ruk'ulariik. Je' re' noq, chawik'raaj taq awiib' i hat, inki i Jesús. 24 Eh noq ik'inaq chik i runimaal ti' k'axik re' re', re' q'iij naa ruq'equumriik wach, re' poh ma' naa ta chik ruye'em i rusaqumaal. 25 Eh re' taqe ch'umiil wilkeeb' pan taxaaj naakiq'ehb'iik chaloq. Eh re' taxaaj ruch'ihil i wilkeeb' chupaam naakikirkotiik. 26 Chi riij i re', naakiinkilom i tinamit i hin, chi k'ulik i nub'an iloq nah suutz' ruuk' i runimaal i wajaawriik ruuk' i nuloq'il. 27 Eh naa nutaq'aam taqe reje i nuánjel sut i wach ak'al, je' wo' sut i raa' taxaaj, chumolariik kiwach i nutinamiit nusik'im cho kiwach. 28 Re' taq i hat, inchol taq atijem awiib' ruuk' i jalwaach q'orik wili: Re' ruche'el i higo noq ha'lak'un i q'ab' intoxlinik johtoq i xaq, ar ink'utinik chi xailook' chik i ruq'ijil i siq'jil. 29 Je' aj re' noq naa taq awilom chi xk'ularik chik taqe i xnuq'or taq aweh, ar taq naa akojom rehtaal chi xailook' chik kink'u'loq ruka'peech i hin, Ak'uunb'ees Dios. 30 Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi re' taqe re' naa ruk'ulariik noq komajaa' kikimiik taqe i tinamit wilkeeb' yu'naak. 31 Re' taxaaj ruch'ihil i wach ak'al naa rik'iik kiwach. Eh re' nuk'uhb'aal ma' naa tarik'iikwach. 32 Xa re' la', re' ruq'ijil taqe re', ma' jino'q i naab'inik reh. Ni xata re' taqe ánjel wilkeeb' cho pan taxaaj, ni xata re' hin, Ak'uunb'ees Dios, xa re' wo' hoq i waJaaw i naab'inik reh. 33 Je' re' noq re' taq i hat, xa eliik-oq na'lik taq aweh, eh cha a'n taq atiij, ruum ma' aweht'al ta taq jaruuj naa ruponiik i ru orahiil chi naa ruk'ulariik taqe re'. 34 Je' rukab' i rub'an i winaq noq nooj chi b'iyájo chi najt. Eh i ruq'or kahnoq reh taqe rumoso chi ilaroq chib'ih reh parupaat. Eh chi kiju'junaal i ruyeew kahnoq kikamaj. I ruq'or reh i wilik chi chii' i puerta chi na'lik-oq reh chi cha'jinik. 35 Je' wo' re' taq i hat, xa eliik-oq taq na'lik aweh, ruum ma' aweht'al ta taq nik' naa nuk'uliik iloq ruka'peech i hin, je' rukab' i ehchan paat re' re', mi re' parujohtiik aq'ab', mi re' yejal aq'ab', mi re' pampeet koq'iim imaas, oon parusaq'iik naa nuk'uliik iloq. 36 Na'lik-oq taq aweh re', reh chi ma' suq ta taq awiriik noq nee taq tik'ulik nureq. 37 Aha' wilik i nuq'or taq awee hat, i nuq'or wo' keh chu'nchel i tinamit: Xa eliik-oq na'lik taq aweh, inki Jesús.

Marcos 14

1 Ach-oq pan kiib' q'iij intohq'ik i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto, re' noq ink'uxarik i kaxlanwi'k ma' xta ch'amb'esb'al reh. Re' taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal, xkisik' chi riij chi ruuk' jot'ooj naa kichopom naa kikansam i Jesús. 2 Eh je' wili i xkiq'or: Xa re' la', ma' nee ta nqachop noq kok'ahchi' i ninq'ijinik, reh chi ma' nee ta nkimol kiib' i tinamit chi qapletohjik, inki taqe. 3 Re' Jesús xooj Betania, ar xokik i koq parupaat i Simón, re' i aj rax q'aah inkiq'or reh. Eh noq wilik chik ar nah mexa i Jesús, jinaj ixoq xooj k'oloq ruuk', ruyohq'eem jinaj i lemeta, runujisam chi ink'ohnik laj iq'oom xutoq i ralaq i lemeta. Eh xujalk'iij iq'oom wach naah i Jesús. 4 Eh wilik taqe chi kixilak i xchalik kik'aah, je' wili i xkiq'or chikiwach: ¿Chib'ih reet noq i ruyeew chi re' chi ma' re' ink'ohnik laj iq'oom ixoq re' re'? 5 Re' iq'oom re' re' xub'an naq chi xk'ayjik, eh ma' xata naq ixib' siento chi tumiin re' ruuk' i saq wach xtojarik. Re' i tz'aaq xsiijik naq keh i neb'aa', inki taqe chuch'oljiik ixoq re' re'. 6 Eh re' i Jesús je' wili i xuq'or keh: Chakanaa' taq. ¿Chib'ih reet noq i nach'olej taq ixoq? Re' xub'an weh holohik chi b'anarik. 7 Re' taqe neb'aa' eliik naa kiwihiik taq chaxilak, neerub'an chi nee taqe natoob'eej nik' taq inawaaj. Eh re' hin ma' eliik ta taq naa nuwihiik chaxilak. 8 Re' ixoq wili xub'an i xuyee riib' chuwach, xujalk'iij ink'ohnik laj iq'oom wach nunaah, reh chi noq xriq'omaj i nuti'jolal reh i numuhqiik. 9 Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi xa aha' pa' yuuq' sut i wach ak'al naa ruq'orariik i ak' k'uhb'aal, naa wo' ruq'orariik ar i xub'an ixoq wili, reh chi naa ruk'uliik pank'uxliis, inki. 10 Re' Judas Iscariote, i jinaj keh i kab'laj chi raj tahqaneel i Jesús, xooj kuuk' taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij chuq'ahteesjiik i Jesús. 11 Noq xkib'iraj chi je' re' xsuuqb'ik kik'ux, xkiq'or ree Judas chi naakiye'em rutumiin chi riij Eh xtohq'ik rusik'im chi riij i nik' wach noq naa ruq'asam i Jesús. 12 Eh pampeet q'iij reh i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto, re' noq ink'uxarik i kaxlanwi'k ma' xta ch'amb'esb'al reh, re' noq kikanteesjiik taqe rak'uun tentzun chi mayiij, re' taqe i raj tahqaneel i Jesús xkipahqaaj reh chi je' wili: ¿Aha' inawaaj chi neenooj qayejaa' awa' ree xq'eq naa ak'uxum reh i runinq'ijiik? inki taqe. 13 Eh re' Jesús xutaq'aaj reje ki'ib' keh i raj tahqaneel, je' wili i xuq'or keh: Yu'naak hiy taq pan tinamit. Ar taq neenareq jinaj i winaq rutehlaam nah tileb' i jinaj ikom chi jot'ik, nee taq inatahqeej reje. 14 Eh aha' pa' neenokik i koq je' wili taq i neenaq'or reh i ehchan paat: Re' i qaj Tijineel xutaq'aaj cho rupahqaljiik aha' wilik apaat naa rub'anam wii' ruwa' ruch'ihil taqe i raj tahqaneel re' wi'k ree xq'eq reh i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto, tiko'q taq reh. 15 Re' reh nee taq i ruk'uhtaaj aweh paruka'ch'iht i rupaat chi korjinaq chik i rujuntaas paam i paat re' re'. Ar taq neenayejaa' qawa' qahaa' ree qaxq'eeq, ki uchjik ruum i Jesús. 16 Eh re' i ki'ib' chi raj tahqaneel i Jesús xiooj wo' pan tinamit. Eh xponik kireq chi je' rukab' i xq'orarik reje keh ruum i Jesús. Eh xkiyejaa' wo' hoq i kiwa' kihaa' re' xq'eq reh i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto. 17 Eh noq xokik i q'iij, re' Jesús xooj k'oloq chupaam i paat, ruch'ihil taqe i ruk'u'liil i raj tahqaneel. 18 Eh noq wi'k chik i rub'an i Jesús nah mexa ruch'ihil i kab'laj chi raj tahqaneel, je' wili i xuq'or keh: Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi jinaj taq i wilik chaxilak naakiin ruk'ayem chi ma' eht'alimaj, re' i k'ahchi' rub'anam ruwa' wuuk', inki. 19 Noq xkib'iraj chi je' re' xtib'ik kik'ux. Xa riij chik riib' noq xkipech'uj chi kiju'junaal chi je' wili: ¿Re'-oq pe' nchee hin naa nuk'ayiniik aweh noq inaq'or? inki taqe reh. 20 Re' Jesús je' wili i chaq'wik xub'an: Jinaj taq chaxilak i hat i kab'laj taq chawiib' naa ruk'ayiniik weh re' i hoj junwaa' ruuk' chupaam i jinaj chi pulato. 21 Re' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, xanaa wo' nuk'ulum aha' wilik taqe i tz'ihb'amaj chaloq pan santo laj huuj. Xa re' la', q'e' ti' inaruk'ulum i naa ruk'ayiniik weh. Xti ruk'ul naq chi reh chi ma' ta naq aasjinaq chaloq, inki Jesús. 22 Eh noq wi'k inki a'n nah méxa, re' Jesús xuchop chaloq i kaxlanwi'k xut'iosej johtoq ree Dios, xuch'uy, xuyeew keh i raj tahqaneel, je' wili i xuq'or keh: Hu' taq, chak'ux taq i kaxlanwi'k wili, re' i rujalwaach i nuti'jolal, inki. 23 Eh xuchop chaloq jinaj i nimlaj kulk xut'iosej ree Dios, eh xrik'saj reje keh i raj tahqaneel, eh chi kunchelaal xkuk'ej keh i wilik chupaam. 24 Eh je' wili i xuq'or keh: Re' wili i rujalwaach i nukik'eel naa ruchihkiik chikiij i ruk'ihaal, reh chi naa rojiik eloq wach i ko ak' ruyejaam cho wach i Dios. 25 Re' hin i nuq'or taq aweh chi komajaa' pee chik naawuk'em i riis uuva kore' chik na' chureq i ruq'ijil na' anwuk'ej i ak' riis uuva, re' noq naa nuwihiik pa runimaal rajaawriik i Dios pan taxaaj, inki. 26 Eh kikohlaam-oq chik rutz'uuyjiik i tz'uuy loq'oomb'al ree Dios i Jesús ruch'ihil taqe i raj tahqaneel, xiooj chinaah i yuuq', olivo. 27 Eh re' Jesús je' wili xuq'or keh: Chawunchelaal taq i hat naa taq ruyojiik ak'ux wuuk' chupaam aq'ab' wili, ruum tz'ihb'amaj chaloq chi je' wili: Re' hin naa nukansam i cha'jen tentzun, eh re' taqe tentzun naa kitukem kiib', inki. 28 Eh na' kinwukteesjoq wo' chik chaloq chi k'achlik nuwach, re' hin naa wojiik chi peet b'eeh taq chawach Galilea, inki. 29 Re' Pedro reh je' wili xuq'or reh: Ro'q ta chu'nchel taqe i nuk'u'liil neenyoj kik'ux, re' hin ma' jaruuj neenyoj nuk'ux, inki. 30 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or reh i Pedro: Re' hin xti korik i nuq'or aweh chi chupaam aq'ab' yu'naak, noq komajaa' inoq'ik ruka'peech imaas, re' hat oxpech naa aq'orom chi ma' aweht'al ta nuwach, inki. 31 Eh re' Pedro toq' toq' xuq'or ree Jesús chi je' wili: Ro'q ta hoj junkimiik awuuk', re' hin ma' jaruuj neenuq'or chi ma' weht'al taa wach, inki, eh je' re' i xkiq'or chikuncheel. 32 Re' Jesús, ruch'ihil taqe i raj tahqaneel, noq xooj chupaam i ye'aab', Getsemaní, eh je' wili i xuq'or keh: Re' taq i hat, ti tzuun pee taq kahnoq ayu' anb'an pee cho nutiij i hin wulu', inki. 33 Eh xuk'am taqe reje chi riij i Pedro, i Jacobo, i Juan. Ar q'e' xchalik rutz'irkiil wach i Jesús, eh xchalik ruyot'kiil i ruk'ux. 34 Je' wili i xuq'or keh: Re' hin ma' k'isiin ta tz'irkiil inwik'raaj pan wánima, je' nche xanaa chik nukimiik noq inwik'raaj, tikaan pee taq kahnoq ayu', xa re' la', matwirik taq, inki. 35 Eh re' Jesús k'isiin chik xb'ehik reje, ar xupachaa' qohoq riib' wach ak'al, je' wili i xuq'or parutiij: Wila' i ruyeew riib' chawach Wajaaw, maayeew q'ab' chi neemponik i ti' laj jumehq' re' re', inki. 36 Eh je' wili i ruq'or parutiij: Hat waJaaw, re' hat ma' xtaj i ma' neena a'n rub'aan. Ruum aj re' nee kinako'leej chuwach i je' k'ahlaj ha' re' re'. Xa re' la', ma' ta naq neena a'n inwaaj i hin, re' ta la' naq neena a'n inawaaj i hat, inki. 37 Eh xsutinik chaloq i Jesús suq kiwiriik ixib' chi raj tahqaneel noq xk'ulik rureq. Je' wili i xuq'or ree Pedro: Simón, ¿mi wirik i na a'n re'? ni xata xakuy taq junk'aam-oq chi na'lik taq aweh. 38 Ma a'n taq chik i wirik, cha a'n la' taq atiij, reh chi ma' nee ta taq ti q'ehb'ik pamahk. Korik chi chu'nchel taq awánima chi nunimjiik, xa re' la', re' taq ati'jolal ma' xta rukowiil, inki keh. 39 Eh xooj wo' chik rub'an rutiij ruka'peech, re' wo' chik xuka'pechej ruq'orariik i xuq'or pampeet. 40 Eh noq xsutinik chaloq i Jesús, suq wo' chik kiwiriik koxcheel noq xk'ulik taqe rureq, ruum xama' kikuy ta naq chik i kiwiriik. Xa ma' nkireq ta chik chi riij nik' wach ruchaq'weesjiik naa kianam. 41 Eh noq xk'ulik taqe rureq paroxpeech, je' wili i xuq'or keh: ¿Mi xa ko wirik mi xa ko hi'lik wo' taq i na a'n re' hat? Manlik taq i wirik xa a'n. Xponik chik i ru orahiil chi re' hin, naa kinkiq'asam pan kiq'ab' taqe i aj mahk. 42 Na'lojoq taq aweh, taq taq, ruum re' i naa ruk'ayiniik weh wilik chik ayu', inki Jesús. 43 Eh noq kok'ahchi' chi q'orik i Jesús, xooj k'oloq i Judas, jinaj keh i kab'laj chi raj tahqaneel, ruch'ihil taqe i ma' k'isa tinamit. Yoq'ooq' kich'ihch', i yoq'ooq' kichee'. Re' keh kitaaq'anik reje i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, i kik'uhtanik ree k'uhb'aal, i nimaq wach kikamaj. 44 Re' i Judas, ruq'orom chik keh i chopool nik' wach ruq'ahteesjiik naa rub'anam je' wili i xuq'or keh: Awach pa' i neenutz'ub' taq neenawilow, re' aj re' re' i Jesús, nee taq inachop reje chi korik, inki. 45 Re' i Judas xujil i koq riib' ruuk' i Jesús, je' wili i xuq'or reh: Hat waj Tijineel, q'e' hat atoob', inki. Eh xutz'ub' i koq i wach. 46 Eh xkilow chi je' re' xkijil i koq kiib' ruuk' i Jesús xkichop. 47 Chalik i jinaj keh i wilkeeb' ruuk' i Jesús xuqerej chaloq i ruch'ihch' parupaat, xuyok' juntar i xikin i jinaj i rumoso i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij. 48 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh i tinamit: ¿Chib'ih reet noq ruuk' ch'ihch', ruuk' chee' taq xat chalik chi nuchopariik? Je' inche kinchoparik ajileq' taq i na a'n. 49 Re' hin chu'nchel wo' naq q'iij xinwihik parupaat i Dios chi k'uhb'alinik, eh ma' nik' ta taq xinachop. Xa re' la', re' wili k'ahchi' nuk'ulum, reh chi neenooj eloq wach i tz'ihb'amaj chaloq pan santo laj huuj, inki. 50 Eh noq xchoparik i Jesús, chu'nchel i raj tahqaneel xkimol chi elik xkikanaa' kahnoq i Jesús. 51 Eh re' Jesús, xa jinaj chik chi ak'un xtahqinik reje reh rub'otom riib' pan jinaj rub'urb'aal. Re' ak'un re' re', xkichop wo' naq. 52 Xa re' la', re' reh, xukanaa' kahnoq i rub'urb'aal pan kiq'ab' i chopool, sonlik noq xooj. 53 Eh xkik'am reje i Jesús chuwach i kajaaw taqe i k'amal kib'eeh aj tiij. Eh xkimol kiib' taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe i nimaq wach kikamaj, taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal. 54 Eh re' Pedro xa chi najt xam reje chi riij i Jesús, korehtaal xponik chi chii' i rupaat i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij. Eh re' Pedro ar xutzunaa' i koq riib' chi q'axnik chi q'aaq' kuuk' i kicha'jinik reh i rupaat i Dios. 55 Eh re' taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe i juntzuhb' wilkeeb' ar, xkisik' naq ru mahk i Jesús, reh chi naakiq'atam i q'orik chinaah ree rukanteesjiik, xa re' la', ma' xkireq ta wo' ru mahk. 56 Atoob' ta ma' k'isiin wo' naq i xichukwik i koq ru mahk i Jesús, xa re' la' k'ul wo' chik xkiwech'uj kiib' chikiwach, xama' xkorjik ta wo' wach i xkiq'or. 57 Eh wilik wo' chik i xipa'lojik johtoq chi chukariik ru mahk i Jesús, je' wili i xkiq'or: 58 Re' hoj qib'iram chi je' wili i xuq'or i winaq wili: Re' hin naa nuyojom i rupaat i Dios wili kiyejaam chaloq i winaq. Eh xa ruuk' wo' chik ixib' q'iij naa wuksam jinaj i paat i ma' re' ta chik kiyej-aniik winaq, inki, inki taqe. 59 Ni xata ruuk' i xkiq'or taqe re' xkian jinaj wach kik'ux ruuk' i xkiyejaam wach. 60 Eh re' i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, xupab'aa' johtoq riib' pankiyejaal i wilkeeb' ar, eh xupech'uj ree Jesús chi je' wili: ¿Chib'ih reet noq ma' tichaq'wik taj? ¿Chib'ih inaq'or chi riij amahk inkikoj? inki reh. 61 Eh re' Jesús xama' xchaq'wik ta wo' hoq. Eh re' i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij xupahqaaj wo' chik reh chi je' wili: ¿Mi korik chi re' hat i Cristo, i Rak'uun i Dios wilik ruloq'il? inki reh. 62 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Korik, re' hin i Cristo. Eh korehtaal taq naakiin awilom i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, chi tzunulkiin parusak'aaj Ajaab'ees Dios nim rajaawriik, naa wo' taq kin awilom chi k'ulik i nub'an iloq nah suutz' pan taxaaj, inki. 63 Eh re' kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij xuweq i ruso' chi riij ruum ruk'aah, je' wili i xuq'or: Yu'naak ma' kota chik ruman chi awach neenk'u'loq chuq'orariik chi wilik ru mahk. 64 Re' taq i hat xab'iraj taq chik chi xuq'ehtaaj i Dios ruuk' i ruq'oral. ¿Chib'ih taq inaq'or i hat chi riij taqe re'? inki. Eh chi kunchelaal xkian jinaj wach kik'ux chi xkiq'at i q'orik chinaah i Jesús reh chi naa rukanteesjiik. 65 Eh wilik taqe i xkichuhb'aaj i koq i Jesús. Wilik taqe i xib'urwik reh i panaq'wach, eh xkiq'ojib'eej, je' wili xkiq'or reh: Chaq'ijej aj re' awach xq'ojwik aweh, inki taqe reh. Eh re' taqe i cha'jen rupaat i Dios xkisak' i koq i panaq'wach i Jesús. 66 Re' Pedro, noq wilik qohoq chi chii' i paat, xooj k'oloq ixoq ruuk', re' i jinaj keh i raj pooh i kajaaw taqe i k'amal kib'eeh aj tiij. 67 Eh xrilow ixoq re' re' chi q'axnik i rub'an i Pedro, xutz'ehtaaj i koq, je' wili xuq'or reh: Re' hat awuch'ihil wo' naq i Jesús aj Nazaret maje', inki. 68 Re' Pedro, je' wili xuq'or: Ni xata weht'al k'isinoq wach awach inaq'or, ma' weht'al taj chib'ih inaq'or, inki, eh noq xelik cho chi chii' i ookb'al, xoq'ik jinaj imaas. 69 Eh re' aj poh xrilow wo' chik wach i Pedro, je' wili i xuq'or keh i wilkeeb' ar: Re' winaq wili re' ruuk' taqe i raj tahqaneel i Jesús, inki. 70 Eh re' Pedro xuq'or wo' chik chi ma' reht'al ta wach i Jesús. Eh k'isa junk'aam-oq chik, re' taqe i wilkeeb' ar je' wili xkiq'or ree Pedro: Re' hat xti korik chi hat jinaj keh i raj tahqaneel i Jesús. Xa ruuk' aq'oral inak'uhtaaj chi hat wo' aj Galilea, inki taqe reh. 71 Noq xrib'iraj i Pedro chi je' re', xtohq'ik ruq'orom chi je' wili: Xti korik chi ma' weht'al ta wach i winaq taq inaq'or, inki. 72 Eh re' imaas xoq'ik wo' chik ruka'peech. Eh re' Pedro xk'ulik cho paruk'ux i q'orooj reh ruum i Jesús chi je' wili: Noq komajaa' inoq'ik ruka'peech imaas, oxpech naa aq'orom chi ma' aweht'al ta nuwach, i nuchjik chaloq. Eh ruum i ruti'kiil ruk'ux i Pedro, xumol chi oq'ik.

Marcos 15

1 Eh noq xsaq'ik, xkimol kiib' i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe i nimaq wach kikamaj, taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal, taqe i q'atal q'orik xkitaq'aaj rub'ak'ariik wach i Jesús, xkiq'asaj pan q'ab' i Pilato. 2 Eh re' i Pilato xupahqaaj reh i Jesús chi je' wili: ¿Mi korik chi re' hat i kiReey i aj judío? Korik, re' hin, je' rukab' i xaq'or, inki i Jesús. 3 Eh ruum chi ma' k'isiin i ru mahk i Jesús k'ahchi' kikojom taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, 4 re' Pilato xupahqaaj wo' chik reh i Jesús chi je' wili: ¿Chib'ih reet noq ma' tichaq'wik taj? ¿Mi ma' ti' inawik'raaj re' chi ma' k'isiin amahk inkikoj? inki reh. 5 Eh re' Jesús xama' xchaq'wik ta wo' hoq. Xrilow chi je' re' i Pilato, ma' k'isiin ta xsahchik ruk'ux. 6 Noq imb'aan i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto, re' Pilato okrinaq chi roq'taaj ju'jun i wilkeeb' chi prexohjik re' q'oreel awach inkipahqaaj i tinamit. 7 Chupaam i q'iij re' re', jinaj i winaq, Barrabás rub'ihnaal, wilik chi prexohjik ruch'ihil taqe i kianam chaloq ikaansanik noq xkian chaloq i peleto kuuk' i q'atal q'orik. 8 Noq xi ponik i tinamit ar, xkipahqaaj ree Pilato chi roq'taaj jino'q i wilik prexo, je' rukab' i rub'an rajlaal haab'. 9 Eh re' Pilato je' wili i chaq'wik xub'an: ¿Mi nawaaj taq i hat chi re' kiReey i aj judío neenwoq'taaj reje? inki. 10 Je' re' xuq'or, ruum xunab'eej chi xa ruum ixowaal xq'ahteesjik i Jesús pan q'ab' kuum taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij. 11 Eh re' taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij xkitaqchi'ij i tinamit chi kipahqaaj ree Pilato chi re' i Barrabás resaj cho prexo. 12 Eh re' Pilato xupahqaaj keh i tinamit chi je' wili: ¿Chib'ih taq inawaaj chi neenub'an ruuk' i wili, re' inaq'or taq chi kiReey i aj judío? inki. 13 Re' i tinamit kow xkiq'or chi je' wili: Chakoj wach kuruus, inki taqe reh i Pilato. 14 Eh re' Pilato xupahqaaj wo' chik keh chi je' wili: Xti ¿chib'aaj wo' jariik re' i yiib' wach xub'an? inki. Eh re' keh q'e' chik kow xkiq'or chi je' wili: Chakoj wach kuruus, inki taqe. 15 Eh re' i Pilato, ruum chi xraaj ruch'ikaam kik'ux i tinamit, re' Barrabás xresaj cho prexo. Eh rutaq'aam-oq chik ruq'ojariik i Jesús i Pilato, xuq'asaj pan kiq'ab' i soldado, reh chi naa kikojom wach kuruus. 16 Eh re' taqe soldado xkik'am reje i Jesús chi chii' i rupaat i q'atal q'orik, eh ar xmolarik kiwach i kik'u'liil i soldado. 17 Re' ruk'ihaal soldado re' re' xkikoj chi riij i Jesús jinaj itz'ihy q'eqjutik ru kaqiil, eh xkikoj wach naah jinaj i corona jitz'ooj k'iix ruyej-aal. 18 Eh kow xkiq'or i koq reh i Jesús chi je' wili: Q'e' looq' i kiReey i aj judío maje', inki tii chik taqe reh. 19 Xkit'ix-lom paam i naah i Jesús ruuk' kaxlan aaj, xata wo' jarpech xkichuhb'aaj i koq, eh xata wo' jarpech xkixuk'aa' i koq kiib' chuwach, inkiloq'ej tii chik i koq inki a'n kiib'. 20 Kikohlaam-oq chik rukaqse'ljiik i Jesús chi je' re', xkesaj wo' chik chi riij itz'ihy q'eqjutik ru kaqiil, xkikoj wo' chik chi riij i xti ruso' i reh, eh xkesaj cho ar, reh chi xooj kikoj wach kuruus. 21 Noq xkik'am reje i Jesús, xkik'ul jinaj i winaq pamb'eeh chalik i rub'an parab'iix aj Cirene, Simón rub'ihnaal, re' i rajaaw i Alejandro, i Rufo. Eh re' Simón xkimin reje chuk'amariik i rukuruus i Jesús. 22 Eh xkik'am reje i Jesús chupaam jinaj i ye'aab', Gólgota rub'ihnaal. (Iraaj ruq'orom chi re' Ye'aab' ruB'aqil Naah Camnaq) 23 Ar xkiyeew ree Jesús chi uuk'jik i vino xilakimaj ruuk' k'ah laj iq'oom mirra rub'ihnaal. Eh re' Jesús ma' xraaj ta ruk'em. 24 Chi riij i re', xkikoj wach kuruus i Jesús reh i rukanteesjiik. Xi chalik taqe soldado xkiq'ijej riij taqe i ruso', naab'al reh aha' wilik neenkahnik keh chi kiju'junaal. 25 Eh je' naa b'elejeeb'ora i rujohtiik i q'iij, xkikoj wach kuruus i Jesús. 26 Eh wach kuruus, xkitz'ihb'aaj i ru mahk i Jesús, chib'ih reet noq xkikoj wach kuruus, je' wili i ruq'or: Re' wili i kiReey i aj judío, inki. 27 Eh ki'ib' wo' ajileq' xkikoj wach kuruus, jinaj i xkiyeew parusak'aaj i Jesús, eh jinaj i xkiyeew parutz'eet. 28 Je' aj re' noq xooj eloq wach i tz'ihb'amaj chaloq pan santo laj huuj, chi riij i Jesús chi je' wili: Re' reh xkojarik paruman chi kixilak taqe i yiib' wach kina'ojb'al, inki. 29 Eh jarub' taqe ki-ik'ik ar inkib'aj i koq i Jesús, inkik'uyu'saj i kinaah, je' wili inkiq'or reh: Haaya' chi aweht'al. Re' hat xaq'or chi naa ayojom i rupaat i Dios, eh chi xa ruuk' ixib' q'iij naa wo' chik awuksam johtoq. 30 Chako'leej aj awiib' yu'naak re', chawesaj chawiib' wach kuruus, inki taqe. 31 Je' wo' re' rukaqse'ljiik i Jesús xkian i koq taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal, je' wili i xkiq'or chikiwach: Xuko'leej taqe tokoom, eh re' reh ma' ruko'leej ta riib' chi rib'il riib'. 32 Xti chuqasaj aj cho riib' wach kuruus re' i Cristo, kiReey i aj Israel, reh chi neenqilow, eh neenqanimaj, inki taqe. Eh xb'ajarik wo' i Jesús kuum taqe i ki'ib' chi ajileq' wilkeeb' wach kuruus pantaq rucheel. 33 Eh noq xponik kab'lajora i q'iij, xq'equmrik chu'nchel i wach ak'al, kore' chik ixib'ora ruqajiik i q'iij xsaquumb'ik. 34 Eh chupaam i ora re' re', kow xuq'or i Jesús chi je' wili: Eloi, Eloi, ¿lama sabactani? inki. (Je' wili iraaj ruq'orom: Hat nuDios, hat nuDios, ¿chib'ih reet noq xi nakanaa' chi wutkeel? inki) 35 Eh wilik taqe i wilkeeb' ar xi ib'irinik reh i xuq'or, je' wili i xkiq'or: Chab'iraj taq i ruq'or, re' i Elías i ruyuq'eej, inki taqe. 36 Eh jinaj xooj rajimam riib' jinaj i potz potz paam xumuhaa' pan i ch'amlaj ha' xub'ak' ju' kaxlan aaj, xuyeew johtoq chi chii' i Jesús, reh chi naa ruyob'em ruhaa', eh je' wili i xuq'or: Chakanaa' taq, qilow peet mi nee pa' ink'ulik qahteesjoq ruum i Elías, inki. 37 Eh re' Jesús xuk'er chii' chi kow, eh xkimik. 38 Eh re' itz'ihy tasb'al paam i rupaat i Dios xweq panyejaal, ko taxaaj xutoq'aa' chee ruweqiik, eh xponik ko chi chii' panyuuq'. 39 Eh re' i k'amal kib'eeh taqe soldado, wilik i koq chuwach i Jesús, xrilow chi xkimik-lom, je' wili i xuq'or: Re' winaq wili xti korik wo' hoq chi Rak'uun i Dios, inki. 40 Eh wilik taqe ixoq xi ilwik reje reh chi najt i xuk'ul i Jesús. Eh chi kixilak taqe ixoq re' re' wilik i María aj Magdala, je' wo' hoq i María rutuut i Jacobo, re' i chaq'b'ees, rutuut i José, eh re' wo' haa' ixoq, Salome rub'ihnaal. 41 Re' taqe re' xi tahqinik cho reh i Jesús, eh xkitob'eej noq xwihik Galilea. Eh ma' k'isiin wo' taqe ixoq wilkeeb' ar, re' taqe i xi tahqinik reh i Jesús noq xponik Jerusaleem. 42 Eh noq xokik i q'iij k'ahchi'-oq chik i yej-anik iib', iraaj ruq'orom chi ach k'isiin ma' imb'aan okik chupaam i hi'limb'al q'iij, 43 re' José, aj Arimatea wilik rajaawriik chi kixilak i q'atal q'orik inkimol kiib', eh k'ahchi' wo' naq ruy-eem i ruk'uliik i runimaal i rajaawriik i Dios, xuchop ruk'ux chi okik ruuk' i Pilato chupahqaljiik i ruti'jolal i Jesús. 44 Re' Pilato xsahchik ruk'ux noq xrib'iraj chi xkimik-lom i Jesús. Ruum i re', xuyuq'eej ruuk' i k'amal kib'eeh taqe soldado, xupahqaaj reh mi korik chi xkimik chik i Jesús. 45 Eh noq xuq'or i k'amal kib'eeh soldado chi xkimik chik i Jesús, re' Pilato xuyeew q'ab' reh i José chi xuk'am i ruti'jolal i Jesús. 46 Eh re' José xuloq' jinaj i holohik itz'ihy, xuqasaj i ruti'jolal i Jesús wach kuruus, xub'ot chupaam itz'ihy, eh xumuq'aa' pan jinaj jul k'otooj panab'aj xutolej chaloq jinaj i nimlaj ab'aj, xukoj chi tz'apb'al chii' i jul. 47 Re' i María aj Magdala, ruch'ihil i María, re' rutuut i José ras i Jacobo, k'ahchi' reje kilom aha' xmuhqik wii' i Jesús.

Marcos 16

1 Eh noq ik'inaq chik i hi'limb'al q'iij, re' María aj Magdala, ruch'ihil i María rutuut i Jacobo, ruch'ihil i Salome, xkiloq' ink'ohnik laj iq'oom b'uch'b'al naq reh i ruti'jolal i Jesús. 2 Eh pampeet q'iij ree xamano suq wach rusaq'iik manlik xelik chaloq i q'iij, xiooj taqe ixoq re' re' aha' xmuhqik wii' i Jesús. 3 Eh noq ojik inki a'n je' wili i k'ahchi' kiq'orom chikiwach: Awach ta naq neenesanik reh ab'aj tz'aplik wii' chii' i jul, inki taqe. 4 Noq xi ponik ar, inkilow elinaq chik iloq i nimlaj ab'aj tz'aplik naq wii' chii' i jul. 5 Eh noq xi okik i koq panjul ixoq xkilow wach jinaj i k'ijool saq potz'ik i runim rooq so' rukojom tzunlik pansak'aaj ree jul, ma' k'isiin ta xiyo'jik ruum. 6 Re' reh je' wili i xuq'or keh ixoq: Matyo'jik taq. Re' taq i hat, re' i ruti'jolal i Jesús aj Nazaret taq inasik', re' i xkojarik wach kuruus. Re' reh xwuktik wo' chik reje chi k'achlik wach, ma' xta chik ayu'. Chawil taq i ye'aab' aha' xmuhqik wii'. 7 Hiy taq cha q'or keh i raj tahqaneel, eh reh i Pedro, chi re' Jesús peet naa ruponiik chikiwach i keh Galilea. Ar naakilom wach je' rukab' i q'orooj cho keh ruum i reh, ki uchjik. 8 Eh re' taqe ixoq re' re' kajimam kiib' xi elik reje chupaam i jul xmuhqik wii' i Jesús, xakib'arb'otik chik ruum kiyo'jiik. Eh xama' awach ta chik inkiq'oreej, ruum kiyo'jiik. 9 Wuktinaq-oq chik chee Jesús chi k'achlik wach paruwahq'eqiil i peet q'iij ree xamano, peet xuk'uhtaaj riib' ree María aj Magdala, re' i resam chaloq i wuquub' chi ma' tob'laj uxlab'al ruuk'. 10 Noq xrilow wach i Jesús i María, xooj-lom ruq'or keh taqe i xib'ehik cho ruuk' i Jesús, re' taqe i oq'ik inki a'n ruum i ruti'kiil kik'ux chi riij. 11 Eh noq xq'orarik keh ruum i María chi xk'aach wo' chik chaloq i Jesús, eh chi xrilow wach, re' keh ma' xkinimaj taj. 12 Chi riij i re', re' Jesús xuk'uhtaaj riib' keh i ki'ib' chi raj tahqaneel ojik inki a'n panab'iix, xa re' la', tokoom chik ruwii' noq xkilow. 13 Eh noq xkinab'eej wach i Jesús taqe ki'ib' chi raj tahqaneel, xiooj-lom chuq'orariik keh i kik'u'liil, eh re' keh xama' xkinimaj ta wo' hoq. 14 Eh noq xooj kuxoq, re' Jesús xuk'uhtaaj riib' keh i junlaj chi raj tahqaneel noq wi'k inki a'n nah méxa. Xuq'il taqe, ruum ma' kiye'em ta kik'ux chi nimanik, eh q'e' kow i kinaah, eh ma' xkinimaj taj i xkiq'or i xi ilwik wach i reh chi xk'aach wo' chik chaloq ruka'peech. 15 Je' wili i xuq'or keh i raj tahqaneel: Yu'naak hiy taq, cha q'or rib'iral i ak' k'uhb'aal keh chu'nchel i tinamit chi junsuut i wach ak'al. 16 Eh awach i neenimanik reh i ak' k'uhb'aal, eh neenqajik ruhaa', naa ruko'ljiik. Raaj awach i ma' nee ta nimanik reh, naa ruq'atariik i q'orik chinaah. 17 Eh re' naakinimaniik weh, re' wili i ehtalil i naa kianam: Panub'ihnaal naa kesam i ma' tob'laj uxlab'al kuuk' i tinamit. Eh naa kiq'oriik pan tokoom q'orik. 18 Eh wila' xkichop taqe i aaq', ma' naa ta kiti'arik. Eh wila' xkuk'ej i ha' re' ruuk' inkansanik, ma' xta naa kuuchjiik ruum. Wila' xkiyeew i kiq'ab' chinaah taqe yowaab', naa kik'achjik, inki Jesús. 19 Noq rukohlaam chik ruq'orob'jiik taqe i raj tahqaneel i QaJaaw Jesús, xk'amarik johtoq pan taxaaj, xtzuhnik cho parusak'aaj Ajaab'ees Dios. 20 Re' taqe raj tahqaneel xiooj wo' chi q'orariik rib'iral i ak' k'uhb'aal xa aha' yuuq'. Eh re' QaJaaw intoob'inik keh. Eh re' i ma' ilooj taj inki a'n ink'uhtanik reh chi korik inkiq'or, je' ta naq re'.

Lucas 1

1 Qajaaw Teófilo, re' hin inutz'ihb'aaj reje ruq'orariik aweh chi ma' k'isiin wo' ixkichop kik'ux chutz'ihb'jiik chib'ih i xk'ularik chi qaxilak. 2 Re' xkitz'ihb'aaj chaloq re' re' eliik wach ruuk' i xkik'uhtaaj cho qeh i xi ilwik cho reh pampeet chib'ih i xk'ularik, eh xitowik cho haa' chuq'orariik rib'iral i ak' k'uhb'aal ree ko'lemb'al iib'. 3 Qajaa Teófilo, je' wo' re' xnub'an i hin xnusik' wo' chi riij ko paraa' pari'sil chu'nchel i xk'ularik pampeet. Ruum aj re', xuk'ul nuk'ux chi xnutz'ihb'aaj reje aweh chi tuslik wach taqe i xk'ularik chaloq re' re' 4 re' inwaaj i hin chi neenareq chi riij chi manlik aha' wilik taqe i xti korik k'uhtamaj chaaweh. 5 Eh noq xwihik chi reyil i Herodes ar Judea, xwihik wo' chi k'amal b'eeh aj tiij i Zacarías, re' ruuk' taqe i k'amal kib'eeh aj tiij, Abías inq'orarik keh. Eh re' i rehk'een, Elisabet rub'ihnaal, re' ruuk' taqe riih rumaam i, Aarón. 6 Re' Zacarías, kikab'cheel ruuk' i rehk'een korik wach kik'ux chuwach i Dios, eh xkinimaj chi korik chu'nchel i ruq'or i ruk'uhb'aal i QaJaaw Dios, je' wo' hoq i taaq'anik i rub'an. 7 Re' keh ma' xta kak'uun kixq'uun, ruum re' i Elisabet xa reh chi ma' ak'unoom ixoq taj, eh rijib' chik taqe kikab'cheel. 8 Eh re' Zacarías, i wilik chi k'amal kib'eeh aj tiij ruch'ihil taqe i rukomoon, xureq i ruq'ijil chi xooj kian i kikamaj chupaam i rupaat i Dios. 9 Eh noq kisik'im chik chi riij, wach naah i Zacarías xkahnik chi re' reh xokik chupaam i loq'laj ye'aab' parupaat i Dios chuk'atariik i insensia. 10 Eh noq k'ahchi' ruk'atam i insensia i Zacarías, re' taqe i ruk'ihaal tinamit tiij inki a'n i koq chi riij i rupaat i Dios. 11 Eh chupaam i jumehq' re' re', re' Zacarías xuk'uhtaaj riib' reh jinaj i ruánjel i QaJaaw Dios, xk'ulik rupab'aa' riib' parusak'aaj i artaal ink'atarik wii' i insensia. 12 Noq xrilow wach i ánjel i Zacarías xsahchik ruk'ux, eh yohb'aal wach xyojik. 13 Chalik i ánjel je' wili i xuq'or reh i Zacarías: Matyo'jik, ruum re' atiij xrib'iraj chik i Dios. Re' i Elisabet, i awehk'een, naa raasjiik jinaj i awak'uun ruuk' Juan i rub'ihnaal naa akojom. 14 Eh ma' k'isiin ta naa rusuuqb'iik ak'ux chi riij, eh ma' k'isiin i tinamit naa rusuuqb'iik kik'ux noq naa raasjiik, 15 ruum re' reh naa ruwihiik rajaawriik chuwach i QaJaaw Dios. Eh ma' naa ta ruk'em reh i vino, je' wo' hoq i k'ahlaj ha' inxohk'risanik. Xa noq la' wo' naa ruwihiik ruuk' i Santolaj Uxlab'al chi manlik noq komajaa' inaasjik. 16 Eh ruum i reh, ma' k'isiin taqe i rutinamiit i Israel naa wo' chik kinimam ruka'peech i QaJaaw i qaDios. 17 Eh re' Juan naa rojiik chi peet b'eeh chuwach i QaJaaw ruuk' i Santolaj Uxlab'al, ruuk' ajaawriik i xye'arik reh i Elías, reh chi naa rukojom taqe pansuqkiil k'uxliis i tuutb'ees ajaab'ees kuuk' i kak'uun kixq'uun. Reh chi re' taqe i ma' kinimanik taj naa kinimaniik, reh chi naa kiyejaam i kánima chuk'ulariik i QaJaaw, inki. 18 Eh re' Zacarías xupech'uj reh i ánjel chi je' wili: ¿Nik' wach noq neenunab'eej chi korik inaq'or? Re' hin, hin chik riji' winaq, je' wo' hoq i wehk'een rijib' wo' chik, inki. 19 Re' i ánjel je' wili xuq'or reh: Re' hin i ánjel, Gabriel rukamaj i Dios i nub'an. Re' reh xtaaq'anik cho weh chi naa kaat nuq'o'reem, reh chi naa nuq'orom aweh taqe i ak' i atoob'laj q'orik wili. 20 Eh re' hat, ruum chi ma' xanimaj taj i nuq'or aweh, yu'naak naa akahniik chi hat meem ma' naa ta chik acholiik q'orik, kore' chik naa acholiik q'orik na' chureq ruq'ijil noq naa ruk'ulariik chu'nchel i re', i nuchjik ruum i ánjel. 21 Eh re' taqe tinamit k'ahchi' i koq kuy-eem i Zacarías chi riij i rupaat i Dios. Eh k'ahchi' kipech'um chikiwach chib'ih reet noq ma' i nelik ta chaloq chi jumehq'iil chupaam i rupaat i Dios. 22 Noq xelik chaloq i Zacarías ma' rub'an ta chik kiq'orob'jiik, xa re' chik i q'ab' i rub'an keh, xkahnik chi meem. Ruuk' i re', xkireq chi riij chi wilik i xuk'uhtaaj riib' reh chupaam i loq'laj ye'aab' parupaat i Dios. 23 Eh noq xmanlojik wach jarub' q'iij chi kamanik i xub'an i Zacarías, xooj wo' chik parupaat. 24 Eh xa komajaa'-oq wo' k'ih q'iij rub'aan i re', re' i Elisabet, i rehk'een i Zacarías, xkahnik wach k'acharik. Eh hoob' poh xwihik pampaat ma' ha' ta chik xelik, kapeew i rub'an, 25 je' wili i xuq'or: Re' Dios xuketelaaj nuwach, ruum aj re' xraaj chi xin kahnik waach k'acharik. Reh chi ma' naa ta chik nuk'uhtaam nuk'ixb'ilaal chikiwach i tinamit, inki. 26 Eh waqiib'-oq chik poh rukahniik wach k'acharik i Elisabet, re' Dios xutaq'aaj chaloq i ánjel, Gabriel, chupaam jinaj i k'isa tinamit Nazaret wilik paruyuq'ul i Galilea. 27 Re' reh xk'ulik chuq'orob'jiik jinaj i q'ahxoq, María rub'ihnaal, ma' reht'al ta wach q'o'rinik winaq. Re' reh ruye'em chik wach i q'orik chi naa rub'anam kaxáro ruuk' i jinaj winaq, José rub'ihnaal, re' ruuk' chaloq i riih rumaam i reey David. 28 Re' ánjel xokik i koq i wilik wii' i María, je' wili i xuq'or reh: Suuqb'oq ak'ux, ruum re' hat q'e' xatruk'ax i Dios re' i QaJaaw Dios wilik awuuk'. Xa re' wo' hat xti q'e' ruye'em i rotob'il i Dios cha naah chi kixilak chu'nchel taqe ixoq, i nuchjik. 29 Eh noq xrilow wach i ánjel i María, ma' k'isiin ta xsahchik ruk'ux ruuk' i xq'orarik reh. Eh xtohq'ik rusik'im chi riij paruk'ux chib'ih iraaj ruq'orom i rusuqkiil ruk'ux xye'arik. 30 Chalik i ánjel je' wili i xuq'or: María, mat yo'jik, ruum re' hat k'ahchi' a'nam rusuqkiil i rotob'il i Dios. 31 Yu'naak naa akahniik wach k'acharik, naa ruwihiik jinaj awak'uun, Jesús i rub'ihnaal naa akojom. 32 Re' reh naa ruwihiik runimaal wach, eh Rak'uun i Dios pan taxaaj naa kiq'orom reh. Eh naa rukojariik chi Reyil ruum i qaDios i QaJaaw, je' rukab' noq xwihik cho chi reyil i xikin rumaam, David rub'ihnaal. 33 Eh naa wo' ruwihiik chi Reyil chi juneliik chinaah i tinamit Israel. Eh re' i rajaawriik chi Reyil ma' jaruuj naa rik'iik wach, inki ánjel. 34 Eh re' i María xupech'uj reh i ánjel chi je' wili: ¿Nik' wach noq naa nukahniik wach k'acharik? Re' hin ma' weht'al ta wach q'orinik winaq, inki. 35 Re' ánjel je' wili xuq'or reh: Re' Santolaj Uxlab'al naa ruchaliik cha naah. Eh re' runimaal rajaawriik i Dios wilik cho pan taxaaj naa kaat rumujem chaloq. Ruum aj re', re' aha'lak'uun naa raasjiik, Santolaj ha'lak'uun, eh Rak'uun i Dios naa kiq'orom reh. 36 Chawil i Elisabet reh, i ma' tokoom ta awuuk', ma' re' ta nki wii' chi rijib' chik, eh inq'orarik reh chi ma' ak'unoom ixoq taj, naa raasjiik jinaj rak'uun. Eh yu'naak waqiib' poh chik rukahniik wach k'acharik. 37 Je' re' noq, chuwach i Dios ma' xtaj i k'axik, chu'nchel la' neerub'an, inki i ánjel. 38 Eh re' María je' wili i xuq'or: Re' hin, hin raj kamanoom i QaJaaw Dios, chub'an cho wuuk' aha' wilik iraaj i QaJaaw Dios, je' rukab' i xaq'or weh, inki ree ánjel. Ruq'orom-oq chik i María taqe i q'orik wili, xooj i ánjel. 39 Chupaam i q'iij re' re', xuyejaa' riib' i María, xooj rajimam riib' nah yuuq' pan jinaj k'isa tinamit wilik paruyuq'ul i Judea. 40 Eh noq wilik chik ar i María, xokik i koq parupaat i Zacarías, eh xuyeew rusuqkiil ruk'ux i Elisabet. 41 Eh noq xrib'iraj i rusuqkiil ruk'ux i Elisabet xye'arik ruum i María, xrik'raaj chi xk'uyu'jik chaloq i ruha'lak'uun chupaam. Re' Elisabet xuk'ul chi manlik i Santolaj Uxlab'al, 42 eh kow xuq'or ree María chi je' wili: Xa re' wo' hat xti q'e' xuyeew i rotob'il i Dios cha naah chi kixilak taqe ixoq. Eh wilik wo' hoq i rotob'il i Dios chinaah awak'uun naa raasjiik 43 Re' hin, ma' ruk'ul ta naq chi weh chi xin chalik aq'o'reej, ruum re' hat, hat rutuut i waJaaw. 44 Eh noq xb'iraj i rusuqkiil nuk'ux xayeew, re' wak'uun jumehq'iil xk'uyu'jik cho chi nupaam ruum i rusuqkiil ruk'ux. 45 Re' hat, xti korik chi atoob' aweh, ruum xanimaj chi narojiik eloq wach awuuk' i ruq'orom chaaweh i QaJaaw Dios, inki i Elisabet. 46 Eh re' María je' wili i chaq'wik xub'an: Re' hin chu'nchel i wánima inuloq'ej i runimaal wach i QaJaaw Dios. 47 Eh ma' k'isiin ta nsuuqb'ik nuk'ux ruuk' i nuDios, i waj Ko'loom, 48 ruum re' hin, i xama' nim ta wo' tii nuwach laj rukamanoom i Dios, re' reh xirukoj paruman. Yu'naak johtoq chi qawach Atoob' Reh, inko'q taqe weh i tinamit jar ch'uq inaakik'iik, 49 ruum re' Dios nim rajaawriik xiik' naah i rotob'il xub'an cho wuuk'. Eh re' reh xti wilik rusantohiil 50 Re' Dios i ruketelaaj cho kiwach chi juneliik awach taqe i kiyohlinik wach i reh. 51 Xiik' naah i runimaal i rajaawriik xub'an chaloq: Najtir q'iij xusach wach i kikapeew i nimaq kiwach inki a'n kiib'. 52 Xresaj i kajaawriik i wilkeeb' naq chi reyil eh re' taqe i xama' nimaq ta kiwach inki a'n kiib', xuyeew kajaawriik. 53 Eh xuyeew wo' chib'ih keh taqe i aj wi'jaleel, eh re' taqe i b'ehomaq, xutaq'aaj taqe reje chi ma' xta i xuyeew reje keh. 54 Re' Dios xutoob'eej taqe i rutinamiit i raj kamanoom Israel, eh ma' xsahchik ta paruk'ux ruketeljiik kiwach. 55 Je' re' i ruq'orom cho reh i xikin qamaam, Abraham, chi naa ruketelaam wach, ruch'ihil taqe i xikin riih rumaam naa ruwihiik, inki María. 56 Re' María je' naa ixib' poh xwihik cho ruuk' i Elisabet. Chi riij i re', xsutinik wo' chik cho parupaat. 57 Eh noq xmanlojik wach i q'iij chi xk'ulik ruk'ux i Elisabet, x-aasjik jinaj i k'isa rak'uun. 58 Eh noq xkib'iraj taqe ruka'jaah, taqe i ma' tokoom ta ruuk' i Elisabet, chi re' Dios xuyeew chaloq i rotob'il chinaah, xponik kiyeew rusuqkiil ruk'ux. 59 Eh waxiqiib'-oq chik q'iij raasjiik i k'isa k'un, xk'amarik reje ruum i rutuut rajaaw, reh chi xpoch'arik naah i k'isa ruk'achab'. Eh xkaaj naq kikojom chi Zacarías i rub'ihnaal, ruum je' re' i b'ih i rajaaw. 60 Noq xrib'iraj chi je' re' i rutuut, je' wili xuq'or: Ma' chih taj, re' k'isa wak'uun Juan i naa rubíhnaam, inki. 61 Eh re' keh je' wili i xkiq'or: ¿Chib'ih reet noq je' re' i naa rubíhnaam? Ma' awach ta jino'q chi kixilak i awach aweh i je' re' rub'ihnaal, inki taqe. 62 Eh re' keh xa ruuk' kiq'ab' xkipahqaaj reh i Zacarías chib'ih i rub'ihnaal i k'isa rak'uun naa rukojom. 63 Eh re' i rajaaw i k'isa k'un ruuk' q'ab' xupahqaaj jinaj i k'isa tz'ilom, je' wili i xutz'ihb'aaj chuwach: Juan i rub'ihnaal i k'isa wak'uun, inki. Eh chu'nchel i wilkeeb' ar, xsahchik kik'ux. 64 Eh xa chupaam wo' i jumehq' re' re', xteh wo' chik i ruq'oral i Zacarías, eh xtohq'ik ruloq'em i Dios. 65 Ruuk' i xkilow re' re' taqe i ruka'jaah i Zacarías, chi kunchelaal xsahchik kik'ux. Eh aha' wilik taqe i xk'ularik, xooj rib'iral ju' taq yuuq' paruyuq'ul i Judea. 66 Eh chu'nchel i xi-ib'irinik reh i xq'orarik xiqajik kapeew, je' wili i xkiq'or pankik'ux: Xiik' naa nche naah nimaal wach naa rub'anam i k'isa k'un wili, inki taqe. Ruum xkilow chi xuk'uhtaaj i rotob'il i Dios chinaah i k'isa k'un. 67 Re' Zacarías, i rajaaw i k'isa k'un, xti wilik ruuk' i Santolaj Uxlab'al chi manlik, eh parub'ihnaal i Dios xuq'or chi je' wili: 68 Qaloq'ej i QaJaaw Dios, i hoj aj Israel, i hoj rutinamiit, ruum xchalik chi qako'ljiik 69 Re' reh xuyeew cho qeh jinaj qaj Ko'loom xti wilik rajaawriik, re' ruuk' i xikin riih rumaam i reey David, raj kamanoom i QaJaaw Dios. 70 Re' aj re' i wili i ruq'orom cho rib'iral pampeet i Dios ruuk' kichii' taqe i santo laj jalal ruq'oral, 71 chi naa kooj ruko'leem chikiwach i ki-ixowanik qawach, eh chikiwach chu'nchel i ma' qohponik ta panaq'kiwach. 72 Eh re' Dios ruq'orom chaloq pampeet chi xuketelaaj cho kiwach i qamaam qati't, eh chi ma' jaruuj naa rusahchiik paruk'ux i xiik' naah loq'il ruyejaam cho wach chi naa rub'anam. 73 Re' reh xti xuq'or chaloq i korik reh i xikin qamaam, Abraham, chi naa rub'anam i wili: 74 Chi nakooj ruko'leem chikiwach taqe i ki-ixowanik qawach, reh chi ma' naa ta chik qayo'jiik chub'anariik iraaj i reh 75 reh wo' chi korik wach i qana'ojb'al, eh pan santohiil naa qak'achariik chuwach i reh chu'nchel q'iij. 76 Eh re' hat k'isa wak'uun, jalal ruq'oral i Dios wilik cho pan taxaaj naa ab'ihnaam, ruum re' hat naa awojiik chi peet chuwach i QaJaaw chuq'orariik keh i tinamit chi naa kiyejaam i kánima chuk'ulariik i reh. 77 Eh naa wo' aq'orom rib'iral keh i rutinamiit i Dios chi naa rukuyum taqe i kimahk, eh naa wo' taqe ruko'leem. 78 Re' qaDios, ruuk' i ruketeljiik qawach, ruuk' i qak'axariik xub'an, xuyeew qeh i qaj ko'loom, re' i je' naa rusaqumaal i q'iij noq insihq'inik chaloq, 79 reh chi naa kisihq'iljiik taqe i wilkeeb' panq'equm, je' wo' taqe k'acharik inki a'n paruyohb'alil i kimik reh chi naa ruk'amam qab'eeh pan rusuqkiil k'uxliis, inki parutz'uuy i Zacarías. 80 Re' i k'isa k'un, Juan rub'ihnaal, kow johtoq ruk'iih, eh reh reh ruk'uliik i runa'ojb'al. Eh xk'acharik chaloq chupaam taqe i ye'aab' chiq yuuq', kore' chik xelik cho ar noq xutik'aa' i rukamaj chi kixilak i aj Israel.

Lucas 2

1 Eh chupaam taqe q'iij re' re', re' ajaab'ees Augusto rub'ihnaal, xukoj jinaj i k'uhb'aal chi koruman chi naa rojiik kitz'ihb'aam kiib' chi kiju'junaal i tinamit i ruchopom naah. 2 Re' peet tz'ihb' xb'aan, re' noq wilik chi taaq'anik i Cirenio pan tinamit Siria. 3 Je' re' noq, re' taqe tinamit koruman chi xiooj chutz'ihb'jiik kiib' pan kitinamiit chi kiju'junaal. 4 Ruum aj re', re' i José xelik chaloq pan tinamit Nazaret wilik paruyuq'ul i Galilea xooj pan tinamit Belén wilik paruyuq'ul i Judea, re' i rutinamiit i reey David. Ar xooj ruum re' reh re' ruuk' i xikin riih rumaam i reey David. 5 Re' José ar xooj rutz'ihb'aaj riib' ruch'ihil i María, re' i ruye'em wii' wach i q'orik chi naa rub'anam kaxáro, eh re' i María wach k'acharik chik wilik. 6 Eh noq wilkeeb' cho ar Belén, re' i María xponik i ruq'ijil i ruk'uliik ruk'ux. 7 Ar x-aasjik i peet k'isa rak'uun i María, xub'ot pan kich, eh pan kiwab'aal wakax xuyok'aa', ruum ma' xkireq ta chik kiye'aab' imb'aan wii' wirik. 8 Eh ar ma' najt ta ruuk' i tinamit Belén xi wihik chaloq taqe i cha'jen tentzun ki-ik'ik aq'ab' pantaq ch'ahn chucha'jaljiik i kitentzuun. 9 Re' keh, chi ma' keht'al, xuk'uhtaaj riib' chikiwach jinaj i ruánjel i QaJaaw Dios. Eh xsihq'iljik chaloq i chi kijunsuut ruum i ruloq'il i QaJaaw, eh ma' k'isiin ta xiyo'jik. 10 Eh je' wili i xq'orarik keh ruum i ánjel: Matyo'jik taq. Re' hin xchalik nuq'or taq aweh jinaj i ak'laj q'orik xiik' naah chihojal, re' i naa ruye'wiik rusuqkiil kik'ux chu'nchel i tinamit. 11 Re' hin xchalik nuq'or taq aweh chi yu'naak x-aasjik jinaj i Ko'len taq aweh parutinamiit i reey David, re' i Cristo i QaJaaw. 12 Re' i rehtalil taq naa areqem re' chi naa taq areqem i k'isa k'un chi b'otooj pan kich, eh yook'amaj pan kiwab'aal wakax, ki uchjik ruum i ánjel. 13 Eh xa chi jumehq'iil, xk'ulik kuch'ihleej i ánjel jinaj taqe i ruk'ihaal ánjel xi chalik pan taxaaj, k'ahchi' kitz'uyem wach i Dios, je' wili i k'ahchi' kiq'orom: 14 Q'e' nim ruloq'il i Dios pan taxaaj Eh suq laj k'uxliis ayu' wach ak'al chi kixilak i tinamit k'ahchi' kianam rusuqkiil i rotob'il i Dios inki taqe chi tz'uuy. 15 Eh noq xi sutinik wo' chik johtoq chu'nchel i ánjel pan taxaaj, re' taqe i aj cha'jen tentzun je' wili i xkiq'or chikiwach: Yu'naak, taq taq pan tinamit Belén, qilow chaloq chib'ih i xk'ularik, re' i xuyeew qeh chi naab'jik i QaJaaw, inki taqe. 16 Eh xiooj chi jumehq'iil, eh xponik kireq i María ruch'ihil i José eh re' i k'isa k'un xponik kireq chi yoklik pan kiwab'aal wakax. 17 Noq xkilow wach i k'isa k'un, xtohq'ik kik'uhtjaam aha' wilik i xq'orarik keh ruum i ánjel chi riij i k'isa k'un re' re'. 18 Eh re' i xkik'utjaaj taqe i cha'jen tentzun, ma' k'isiin ta noq xsahchik kik'ux chu'nchel i tinamit xi-ib'irinik reh. 19 Eh re' i María, i rutuut i k'isa k'un, xumol paránima chu'nchel i xkik'utjaaj taqe i cha'jen tentzun, eh xutoq'aa' rukapaam riij. 20 Eh re' taqe i cha'jen tentzun k'ahchi' kiloq'em, k'ahchi' kitz'uyem wach i Dios noq xi sutinik reje pan kiye'aab', ruum i xponik kilow i xkib'iraj, je' rukab' i xq'orarik keh ruum i ánjel. 21 Eh noq waxiqiib' chik q'iij raasjiik i k'isa k'un, xkipoch' naah i k'isa ruk'achab' re' i na'ojb'al inki a'n i aj judío. Eh Jesús i rub'ihnaal xkikoj, re' wo' hoq i b'ihnaal ruq'orom i ánjel ree María noq komajaa' inkahnik wach k'acharik. 22 Eh noq xureq i q'iij chi re' i María ruch'ihil i José naa kianam i na'ojb'al saqb'eesb'al kiwach, niimb'al reh i najtir k'uhb'aal, xkik'am reje i k'isa kak'uun Jerusaleem xponik kiq'asaj pan q'ab' i QaJaaw Dios. 23 Je' re' i xkian, ruum tz'ihb'amaj paruk'uhb'aal i QaJaaw chi chu'nchel i peet ak'un ki-aasjik koruman chi naa ruq'ahteesjiik pan q'ab' i QaJaaw. 24 Ruum aj re', re' José ruch'ihil i María xiooj chuq'ahteesjiik i kimayiij, je' rukab' i ruq'or i ruk'uhb'aal i QaJaaw chi koruman chi naa ruye'ariik chi mayiij i junk'uhl chi mukur oon junk'uhl chi kok' paloma. 25 Eh jinaj i winaq, Simeón rub'ihnaal, xpatinik ar Jerusaleem korik wach ruk'ux, i ruyeew ruloq'il i Dios. K'ahchi' ruy-eem chi naa ruko'ljiik chuwach i ti' k'axik i tinamit Israel. Re' Simeón re' re', wilik ruuk' chi manlik i Santolaj Uxlab'al. 26 Eh q'orooj wo' cho reh pampeet ruum i Santolaj Uxlab'al chi ma' naa ta rukimiik chi komajaa' i rilow wach i Cristo, re' i xutaq'aaj chaloq i QaJaaw. 27 Re' Simeón xb'ehteesjik reje ruum i Santolaj Uxlab'al noq xooj parupaat i QaJaaw Dios, re' noq xk'amarik reje i k'isa k'un Jesús kuum i rutuut rajaaw chupaam i rupaat i QaJaaw Dios chunimjiik i na'ojb'al i ruq'or i ruk'uhb'aal i QaJaaw. 28 Eh re' Simeón xuq'ahcheej i k'isa k'un, xuq'asaj pan q'ab' i QaJaaw Dios, eh xuloq'ej, je' wili i xuq'or: 29 Jaawa, yu'naak aj re' neerub'an chi nee nayeew q'ab' weh i hin, hin amoso chi neekinkimik chi suq nuk'ux, ruum xa a'n chik i aq'orom chaloq. 30 Ruum xwilow chik wach i aj Ko'loom xataq'aaj chaloq, 31 re' apab'aam chaloq chi Ko'len keh chu'nchel i tinamit wach ak'al. 32 Re' reh i saqum, re' i naa rusihq'iniik keh i ma' re' ta taqe aj Israel. Eh xiik' naah loq'il chi keh i aj Israel, inki Simeón. 33 Re' rutuut rajaaw i k'isa k'un Jesús ma' k'isiin ta xsahchik kik'ux ruum i xuq'or i Simeón chi riij i k'isa kak'uun. 34 Eh xikuxeesjik ruum i Simeón, je' wili i xuq'or reh i María: Re' k'isa awak'uun wili xpa'ab'jik chaloq chi ruum i reh, ma' k'isiin i aj Israel inaakiq'ehb'iik, eh naakiwuktiik. Eh rehtalil chi ma' k'isiin i naaki-ixowaniik wach, 35 eh je' re' noq naa ruk'utiniik chib'ih i rukapaaj paránima i ju'jun. Xa re' la' cha weh i hat, María, i naa kianam re' re' q'e' ti' naa awik'raam, je' naa naa rutoq'ariik awánima ruuk' q'aslaj ch'ihch', inki. 36 Eh jinaj wo' k'isa k'een q'orol ruq'oral i Dios wilik ar, Ana rub'ihnaal, rixq'uun i Fanuel, re' ruuk' i riih rumaam i Aser. Re' ixoq re' re' ko k'isa q'ahxoq noq xub'an kaxáro, eh xawuquub' wo' haab' xk'acharik ruuk' i rub'ahiil. 37 Re' reh kajwinaq haab' ruuk' kijib' haab' (84) chik rukimiik i rub'ahiil, eh xa ko kahnel ixoq wo' hoq. Eh chi q'iij chi aq'ab' wilik chupaam i rupaat i Dios chulooq'jiik eh i rub'an rutiij chi ma' rub'anam ta ruwa' ruhaa'. 38 Eh re' Ana xooj k'oloq i wilik wii' i k'isa k'un Jesús. Re' reh xut'iosej ree Dios i k'isa k'un. Eh xuk'utjaaj i reht'al chi riij i k'isa k'un keh i tinamit k'ahchi' kuy-eem ruko'ljiik i tinamit Jerusaleem. 39 Eh noq kianam chik chu'nchel i ruq'or i ruk'uhb'aal i QaJaaw Dios i María ruch'ihil i José, xkik'am wo' chik reje i k'isa k'un Jesús, xiooj wo' chik pan kitinamiit Nazaret wilik paruyuq'ul i Galilea. 40 Eh re' k'isa k'un kow johtoq ruk'iih, eh reh reh ruk'uliik i ransil, eh reh reh ruk'uliik i runa'ojb'al, re' Dios xuyeew i rotob'il chinaah. 41 Re' rutuut rajaaw i Jesús rajlaal haab' kiponik ar Jerusaleem chi rik'tesjiik i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto. 42 Eh noq rukohlaam chik kab'laj haab' i Jesús, xk'amarik reje Jerusaleem ruum i rutuut rajaaw, chi rik'tesjiik i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto je' rukab' i okrinaq taqe wii'. 43 Eh kuxinaq-oq chik i ninq'ijinik, re' taqe i rutuut rajaaw i Jesús xkichop wo' chik cho kib'eeh ree chalik pankipaat. Eh re' Jesús xkahnik chaloq ar Jerusaleem chi ma' keht'al. 44 Pankik'ux i keh b'ehik i rub'an chaloq i Jesús chi kixilak i tinamit. Jinaj-oq chik q'iij i b'ehik kianam, noq xtohq'ik kisik'im i chi kixilak i ma' tokoom ta kuuk', chi kixilak i kamigo. 45 Xkilow chi ma' xkireq taj, kora'j xi sutinik wo' chik reje re' chusik'ariik Jerusaleem. 46 Eh noq xooj kuxoq, paroox q'iij xponik kireq i Jesús pan rupaat i QaJaaw Dios, tzunlik pan kixilak i kik'uhtanik ree k'uhb'aal, k'ahchi' taqe rib'iram, eh i rupech'uj taqe i koq. 47 Eh chu'nchel i xi ib'irinik i koq ree Jesús xsahchik kik'ux ruuk' i runa'ojb'al, ruum re' reh i ruchaq'weej taqe chi korik inkipech'uj reh. 48 Noq xreqarik i Jesús kuum i rutuut rajaaw, q'e' xsahchik kik'ux. Je' wili i xq'orarik reh ruum i rutuut: K'isa wak'uun, ¿chib'ih reet i xa a'n qeh chi je' re'? Qakab'cheel ruuk' awajaaw k'ul qoh-ooj chasik'ariik, i nuchjik. 49 Eh re' Jesús je' wili i chaq'wik xub'an: ¿Chib'ih reet noq k'ul taq tiooj chi nusik'ariik? ¿Mi ma' aweht'al taq re' chi re' hin ajwaal wach chi parupaat i waJaaw wilik cho pan taxaaj naa nuwihiik? inki. 50 Eh re' taqe i rutuut rajaaw xama' xkireq ta wo' chi riij chib'ih raaj ruq'orom i xq'orarik keh ruum i kak'uun. 51 Eh re' Jesús xsutinik wo' chik reje chikiij Nazaret, re' i patim taqe wii', xama' xukanaa' ta wo' runimjiik taqe rutuut rajaaw. Eh re' rutuut xumol paránima taqe i xk'ularik re' re'. 52 Eh re' Jesús kow johtoq ruk'iih. Reh reh ruk'uliik i runa'ojb'al. Wilik wo' rotob'il i Dios ruuk'. Eh suq kik'ux taqe tinamit chi riij.

Lucas 3

1 Eh ho'lajuuj chik haab' rokiik chi ajaab'esil i Tiberio ar Roma, noq re' i Poncio Pilato wilik chi q'ataj q'orik ar Judea, noq re' Herodes wilik chi q'ataj q'orik ar Galilea, eh re' Felipe, ruchaaq' i Herodes, wilik chi q'ataj q'orik ar Iturea, eh ar Traconite, eh re' noq wilik i Lisanias chi q'ataj q'orik ar Abilinia. 2 Eh re' noq re' i Anas, i Caifas wilkeeb' chi kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, re' Dios xuq'oreej chupaam i ye'aab' chiq yuuq' i Juan aj qasan ha', i rak'uun i Zacarías. 3 Re' Juan xub'ehuj paam chu'nchel i ye'aab' ma' najt ta ruuk' i nim ha' Jordán. Xuq'or keh i tinamit chi kiyot' kik'ux chi riij i kimahk, eh xuq'or keh chi naa ruqasam kihaa', reh chi naa rukuyariik i kimahk. 4 Je' rukab' i ruq'orom chaloq i Dios, re' rutz'ihb'aam chaloq i Isaías, jalal ruq'oral i Dios chi je' wili: Jinaj i k'erik chii' chuq'orariik chi je' wili chupaam i ye'aab' chiq yuuq': Chayejaa' taq chi korik awánima chuk'ulariik i QaJaaw Dios, je' rukab' noq inyejeb'jik rub'eeh i wilik chi ajaab'esil. 5 Chu'nchel i ye'aab' juulaq paam, taqe inajt naah yuuq', naa rub'anam k'ixkaab' reh. Re' taqe b'eeh yok yok wach, naakiye'ariik chi korik. Eh re' taqe b'eeh b'uuk'laq paam, naa rub'aan jiik wach keh. 6 Eh chu'nchel i tinamit wach ak'al naa kilwiik wach i Ko'len keh xutaq'aaj chaloq i Dios, inki. 7 Eh noq kiooj k'oloq i ma' k'isa tinamit ruuk' i Juan chuqahteesjiik naq kihaa', je' wili i ruq'or keh: Re' taq i hat, je' taq akab' i aaq' ¿Awach taq xq'orik aweh chi naa taq ako'leem awiib' chuwach i ti' k'axik chalik reh? 8 Chak'uhtaaj la' pee taq chi ayot'om taq chik ak'ux chi riij amahk. Maacapaaj taq i hat chi nee taq tiko'ljik chuwach i ti' k'axik xa ruum chi nee taq inaq'or chi hat taq riih rumaam i Abraham. Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi re' Dios ma' xtaj i k'ayeew chuwach wi ta raaj i reh, nee naq i ruyejaa' taqe ab'aj wili chi riih rumaam i Abraham. 9 Re' taq i hat korjinaq chik wach i ti' k'axik naa taq ak'ulum. Je' rukab' i rub'an i winaq ruyejaam chik i rikeej chuyok'ariik taqe chee'. Eh chu'nchel i chee' ma' kiwachinik taj, i ruyok' eh i ruk'at wach q'aaq', inki. 10 Eh re' i tinamit, xkipahqaaj reh i Juan chi je' wili: ¿Chib'ih i ruk'ul chi naaqa'nam? inki taqe. 11 Eh re' Juan je' wili xuq'or keh: Awach i wilik ka'k'uhl-oq ruso', chuyeew junk'uhl-oq reh i ma' xta ruso'. Eh awach i wilik ruwa' ruhaa', chunej i ma' xta reh, inki. 12 Wilik wo' taqe i aj pahqan tooj xiooj k'oloq ruuk' i Juan, chuqahteesjiik kihaa', xkipahqaaj reh chi je' wili: Aj Tijineel, raaj i hoj, ¿chib'ih i ruk'ul chi naaqa'nam? inki taqe. 13 Re' taq i naa a'nam i hat, re' chi ma' naa ta taq awik'sam naah jarub' i tooj taq naa apahqaam xa re' wo' taq i q'orooj aweh naa taq apahqaam, ki uchjik. 14 Eh wilik wo' taqe i soldado xkipahqaaj reh i Juan chi je' wili: Eh raaj i hoj, ¿chib'ih i ruk'ul chi naaqa'nam? inki taqe. Re' Juan aj qasan ha' je' wili xuq'or keh: Ma' awach taq aq'uch chib'ih reh. Eh maakoj taq ru mahk i ma' xta ru mahk manlik-oq taq aweh atojb'aal inye'arik inki. 15 Re' taqe i tinamit wilkeeb' i koq ruuk' i Juan, je' wili i xkiq'or pankik'ux: Re' wili, re' ta b'ila' i Cristo q'orooj chaloq chi naa ruk'uliik, inki taqe. 16 Eh re' Juan je' wili i xuq'or keh i tinamit: Korik, re' hin inuqasaj taq ahaa' xa ruuk' ha'. Re' i k'ulik iloq reh chi wiij, ruuk' i Santolaj Uxlab'al, eh ruuk' q'aaq' naa ruqasam taq ahaa'. Eh q'e' nim rajaawriik chi nuwach i hin, ni xata ruk'ul chi hin chejel reh i ruxijab' chi rooq. 17 Re' reh wilik chik cho pan q'ab' i chahchb'al wach i trigo, ehteesb'al iloq reh inaq'wach chi xilak i rusohk'iil. Eh naa rumolom inaq'wach pan i ye'aab' reh, eh re' rusohk'iil, naa ruk'atam wach q'aaq' ma' jaruuj naa ruchuhpiik, inki Juan. 18 Ruuk' taqe i q'orik wili xuk'uhb'alej i tinamit i Juan. Eh xanik' chik wach ruch'ob'ariik rub'ehel i ak' k'uhb'aal reh i ko'lemb'al iib' xub'an keh. 19 Re' Juan xuq'il i Herodes, re' i q'atal q'orik, ruum xuchop naah chi rixoqil, Herodías, re' naq i rehk'een i ruchaaq', Felipe rub'ihnaal. Eh xuq'il wo' chi riij chu'nchel i yiib' wach na'ojb'al rub'anam chaloq. 20 Eh re' Herodes xama' xunimaj ta wo' hoq i ruq'ilariik xb'aan, ruman la' chik i ru mahk xukoj, ruum xuyeew pantz'ilom i Juan aj qasan haa'. 21 Eh noq re' Juan, xuqasaj kihaa' i ruk'ihaal tinamit, xuqasaj wo' ruhaa' i Jesús. Noq k'ahchi' chi rutiij i Jesús, xteh i chii' taxaaj. 22 Eh xqajik cho chinaah i Santolaj Uxlab'al chi je' ruwii' paloma. Eh jinaj q'orik xb'aan cho pan taxaaj, je' wili i xuq'or cho reh i Jesús: Re' hat i Wak'uun q'e' ti nuk'ax, eh q'e' suq nuk'ux chawiij, inki. 23 Re' Jesús wilik naa reh i lajeeb' ru ka'winaq haab' noq xutoq'aa' i rukamaj, eh chu'nchel i tinamit kikapeb'inik reh chi rak'uun i José. Eh re' José rak'uun i Elí. 24 Re' Elí rak'uun i Matat, re' Matat rak'uun i Leví, re' Leví rak'uun i Melqui, re' Melqui rak'uun i Jana, re' Jana rak'uun i José. 25 Re' José rak'uun i Matatías, re' Matatías rak'uun i Amós, re' Amós rak'uun i Nahúm, re' Nahúm rak'uun i Esli, re' Esli rak'uun i Nagai. 26 Re' Nagai rak'uun i Maat, re' Maat rak'uun i Matatías, re' Matatías rak'uun i Semei, re' Semei rak'uun i José, re' José rak'uun i Judá. 27 Re' Judá rak'uun i Joana, re' Joana rak'uun i Resa, re' Resa rak'uun i Zorobabel, re' Zorobabel rak'uun i Salatiel, re' Salatiel rak'uun i Neri. 28 Re' Neri rak'uun i Melqui, re' Melqui rak'uun i Adi, re' Adi rak'uun i Cosam, re' Cosam rak'uun i Elmodam, re' Elmodam rak'uun i Er. 29 Re' Er rak'uun i Josué, re' Josué rak'uun i Eliezer, re' Eliezer rak'uun i Jorim, re' Jorim rak'uun i Matat. 30 Re' Matat rak'uun i Leví, re' Leví rak'uun i Simeón, re' Simeón rak'uun i Judá, re' Judá rak'uun i José, re' José rak'uun i Jonán, re' Jonán rak'uun i Eliaquim. 31 Re' Eliaquim rak'uun i Melea, re' Melea rak'uun i Mainán, re' Mainán rak'uun i Matatá, re' Matatá rak'uun i Natán. 32 Re' Natán rak'uun i David, re' David rak'uun i Isaí, re' Isaí rak'uun i Obed, re' Obed rak'uun i Booz, re' Booz rak'uun i Salmón, re' Salmón rak'uun i Naasón. 33 Re' Naasón rak'uun i Aminadab, re' Aminadab rak'uun i Aram, re' Aram rak'uun i Esrom, re' Esrom rak'uun i Fares, re' Fares rak'uun i Judá. 34 Re' Judá rak'uun i Jacob, re' Jacob rak'uun i Isaac, re' Isaac rak'uun i Abraham, re' Abraham rak'uun i Taré, re' Taré rak'uun i Nacor. 35 Re' Nacor rak'uun i Serug re' Serug rak'uun i Ragau, re' Ragau rak'uun i Peleg, re' Peleg rak'uun i Heber, re' Heber rak'uun i Sala. 36 Re' Sala rak'uun i Cainán, re' Cainán rak'uun i Arfaxad, re' Arfaxad rak'uun i Sem, re' Sem rak'uun i Noé, re' Noé rak'uun i Lamec. 37 Re' Lamec rak'uun i Matusalén, re' Matusalén rak'uun i Enoc, re' Enoc rak'uun i Jared, re' Jared rak'uun i Mahalaleel, re' Mahalaleel rak'uun i Cainán. 38 Re' Cainán rak'uun i Enós, re' Enós rak'uun i Set re' Set rak'uun i Adán re' Adán rak'uun i Dios.

Lucas 4

1 Re' Jesús wilik ruuk' chi manlik i Santolaj Uxlab'al, noq xelik reje chi chii' nim ha' Jordán, eh xk'amarik reje ruum i Santolaj Uxlab'al panchiq yuuq'. 2 Eh re' Jesús i ka'winaq q'iij xub'an ar ma' xunik'eej ta wach ruwa' ruhaa'. Noq xik'ik taqe q'iij re' re', xchalik runuhmiik, eh re' aj yahm xujil i koq riib' chupajariik i Jesús, 3 je' wili i xuq'or reh: Mi xti korik chi hat Rak'uun i Dios, cha q'or keh ab'aj wili chi kikorjoq chi kaxlanwi'k, inki. 4 Eh re' Jesús je' wili xuq'or: Pan santo laj huuj i ruq'or chi ma' xata ruuk' kaxlanwi'k naa ruk'achariik i winaq. Naa la' wo' ruwihiik ruk'achariik, ruuk' i ruq'oral i Dios i nelik cho panchii', inki. 5 Eh re' aj yahm xuk'am reje i Jesús chinaah jinaj i yuuq' najt naah, ar xuk'uhtaaj cho reh chu'nchel i runimaal kiwach i kiholwochiil nimaq taq tinamit wilkeeb' wach ak'al, 6 je' wili i xuq'or reh i Jesús: Chu'nchel i nimaq taq tinamit wulu', wee hin chik q'asamaj, ruch'ihil taqe i kajaawriik, i kiholwochiil. Re' hin neenuyeew reh awach aj eh inwaaj nuye'em panuk'ux. 7 Eh wila' re' hat xaxuk'aa' awiib' chi nulooq'jiik re' hin neenuyeew aweh chu'nchel i nimaq taq tinamit wulu', inki. 8 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or: Hat aj yahm, eleen chi nuwach. Pan santo laj huuj i ruq'or chi xa re' wo' QaJaaw Dios naa rulooq'jiik, eh xa re' wo' reh naa rukamanjiik wach, inki. 9 Eh chi riij i re', re' aj yahm xuk'am reje i Jesús pan santo laj tinamit Jerusaleem, eh xujosaj johtoq ko chi jurub' i rupaat i Dios. Eh je' wili xuq'or reh: Mi xti korik chi hat Rak'uun i Dios, chakut qohoq awiib' wach ak'al, 10 ruum pan santo laj huuj i ruq'or chi re' i Dios, naa rutaq'aam chaloq taqe ruánjel chi naa kaat kicha'jeem. 11 Eh ruuk' kiq'ab' naa kaat kich'ihleem, reh chi ma' nee ta naq'oj wiib' wataq ab'aj, inki. 12 Eh re' Jesús je' wili ruchaq'weesjiik i aj yahm xub'an: I ruq'or wo' pan santo laj huuj chi ma' jino'q naa rupajwiik reh i QaJaaw Dios, inki. 13 Eh re' aj yahm xrilow chi ma' xureq ta chik chi riij nik' wach rupajariik i Jesús naa rub'anam, xukanaa' kahnoq chuwach i xama' k'ih ta laj q'iij. 14 Eh re' Jesús wilik ruuk' chi manlik i rajaawriik i Santolaj Uxlab'al noq sutinik wo' chik reje Galilea. Eh re' i tinamit xanoq wo' xkiq'or rib'iral i Jesús chi junsuut i ye'aab' re' re'. 15 Eh xub'an i k'uhb'alinik i Jesús chupaam taqe paat inlooq'jik wii' i Dios chupaam i ju'jun chi ye'aab', eh chu'nchel i tinamit xiye'wik ruloq'il. 16 Re' Jesús xooj wo' chik k'oloq Nazaret, re' xk'ihik cho wii'. Eh pan jinaj hi'limb'al q'iij, xokik i koq chupaam i paat inlooq'jik wii' Dios, ruum je' re' i okrinaq wii'. Ar xupab'aa' johtoq riib' chi rilariik paam i santo laj huuj. 17 Eh xkiyeew pan q'ab' i huuj rutz'ihb'aam chaloq i Isaías, i jalal ruq'oral i Dios. Eh noq xuteh wach i huuj i Jesús, manlik xponik rureq taqe i q'orik wili: 18 Re' hin xuyeew cho chi nunaah i Ruxlab'al i QaJaaw Dios, ruum re' reh xsik'wik cho nuwach chuq'orariik i ak' k'uhb'aal keh neb'aa', chuq'orariik chi naakeliik chi prexohjik i wilkeeb' prexo chutehariik inaq'kiwach moywach eh chi kiko'ljiik i k'ahchi' rub'aan ti' k'axik keh, 19 je' wo' chuq'orariik rib'iral i suq laj haab' naa ruye'em i QaJaaw Dios chikinaah i rutinamiit, inki panhuuj. 20 Eh re' Jesús xub'ot wo' chik wach i huuj, xuq'asaj reh intowik chupaam i paat inlooq'jik wii' Dios, eh xutzunaa' riib' chi k'uhb'alinik. Eh chu'nchel i tinamit xakow chik inkilow i Jesús. 21 Eh je' wili i xuq'or keh i tinamit: Chupaam i q'iij yu'naak xooj eloq wach taq awuuk' i tz'ihb'amaj chaloq chupaam i huuj xwilow wach, inki. 22 Chu'nchel i tinamit holohik kiq'orik chi riij i Jesús. Eh xsahchik kik'ux ruum i atoob'laj q'orik i ruq'or keh. Ruum aj re', je' wili i xkiq'or: ¿Mi ma' re' re' i wili i rak'uun i José? inki taqe. 23 Eh re' Jesús je' wili xuq'or: Re' hin xti korik i nuq'or taq aweh chi naa taq aq'orom weh i q'orik i ruq'or chi je' wili: Hat aj iq'omaneel, chawiq'omaaj awiib' i hat. Eh nee wo' taq inaq'or weh chi je' wili: Re' taqe i ma' ilooj taj xa a'n Capernaum, inqaaj chi neena' a'n ayu' panatinamiit, tiko'q taq, inki. 24 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or keh i tinamit: Re' hin xti korik i nuq'or taq aweh chi ma' jino'q i jalal ruq'oral i Dios suq ruk'ulariik imb'aan parutinamiit. 25 Xti korik chi je' re' imb'aan. Chawil taq paruq'ijil i Elías jalal ruq'oral i Dios, re' noq ma' xub'an taj i jab' chuwach ixib' haab' ruuk' waqiib' poh ar Israel, eh ma' k'isa wi'jaleel i xwihik. Eh ma' k'isiin wo' naq ixoq kamnaq kib'ahiil xkaaj toob'jik. 26 Eh re' Elías ma' xtaq'ab'jik ta reje Israel chutoob'jiik taqe ixoq re' re'. Xtaq'aab'jik la' reje i chutoob'jiik i jinaj ixoq kamnaq rub'ahiil ar Sarepta, wilik ma' najt ta ruuk' i Sidón. 27 Eh paruq'ijil chaloq i Eliseo jalal ruq'oral i Dios, ma' k'isiin wo' i aj rax q'aah xi wihik chaloq Israel. Re' i Eliseo ma' jino'q keh taqe re' xuk'achrisaj xa re' la' wo' Naamán aj Siria, xuk'achrisaj, ki uchjik ruum i Jesús. 28 Noq xkib'iraj chi je' re' chu'nchel i wilkeeb' chupaam i paat inlooq'jik wii' Dios, ma' k'isiin ta noq xchalik kik'aah. 29 Ruum aj re', xipa'lojik johtoq chuchopariik i Jesús. Xkiqichej reje chii' i tinamit, xkik'am johtoq chi ju' i yuuq' wilik ar, re' intohq'ik cho wii' i tinamit re' re', ar naq naakitolem cho chi yuuq' pankik'ux. 30 Eh re' Jesús xik'ik reje pankiyejaal, xukanaa' taqe kahnoq ar. 31 Eh re' Jesús xooj pan tinamit Capernaum wilik paruyuq'ul i Galilea. Eh pan jinaj hi'limb'al q'iij, xutoq'aa' kik'uhb'aljiik taqe i tinamit. 32 Eh re' keh ma' k'isiin ta xsahchik kik'ux ruum i k'uhb'alinik xub'an, ruum xti wilik rajaawriik taqe ruq'oral. 33 Eh chupaam i paat inlooq'jik wii' i Dios, jinaj i winaq wilik ar jinaj ma' tob'laj uxlab'al wilik ruuk'. Eh re' ma' tob'laj uxlab'al re' re' kow xuq'or ree Jesús chi je' wili: 34 Qoh akanaa' ayu' ¿Chib'ih inawaaj cho quuk' i hat, Jesús aj Nazaret? ¿Mi xat chalik chi rusachariik qawach re'? Re' hin weht'al awach. Weht'al chi hat Santolaj Rak'uun i Dios, inki. 35 Eh re' Jesús xuq'il i ma' tob'laj uxlab'al, je' wili i xuq'or: Matchoqik chik eleen ruuk' i winaq wili inki. Re' ma' tob'laj uxlab'al xukut wach ak'al i winaq chikiwach i wilkeeb' ar, xelik ruuk', eh ma' xta chik xruchej. 36 Eh re' i tinamit xsahchik kik'ux noq xkilow i re', je' wili i xkiq'or chikiwach: Yohb'aal inche wach i ransil i ruq'oral i winaq wili noq i ruq'or keh i ma' tob'laj uxlab'al chi kieloq, kielik wo' hoq, inki taqe. 37 Eh re' taqe i xub'an i Jesús, xanoq wo' xelik ruq'orkiil chi junsuut i ye'aab' re' re'. 38 Eh re' Jesús xelik reje chupaam i paat inlooq'jik wii' i Dios, xooj parupaat i Simón. Eh ar xponik rureq i rutuut i rehk'een i Simón chi yoklik pan yokaab', ruum i kaq tz'a' chi riij. Eh xkipahqaaj otob'il ree Jesús chi chuk'achrisaj. 39 Eh re' Jesús, xuk'utzaa' qohoq riib' chinaah i yowaab', xuq'il i kaq tz'a', eh xik'ik i tz'a' chi riij. Eh jumehq'iil xwuktik johtoq, re' chik i reh xutoq'aa' cho yej-anik kiwa'. 40 Eh noq xokik i q'iij, re' taqe i wilik kiyowaab' xa reh reh wach i yab'ilaal imb'anik keh, xkik'am reje chuwach i Jesús. Re' reh xuyeew kab'chel i q'ab' chikinaah chi kiju'junaal, eh xuk'achrisaj wo' taqe. 41 Eh ma' k'isiin taqe i xresaj ma' tob'laj uxlab'al kuuk'. Re' taqe i ma' tob'laj uxlab'al je' wili i xkiq'or ree Jesús: Re' hat, hat Rak'uun i Dios inki taqe. Re' Jesús xuq'il taqe, ma' xuyeew ta chik q'ab' chi xiq'orik, ruum keht'al wach chi re' reh i Cristo. 42 Eh noq xsaq'ik chi junwaar, re' Jesús xelik reje Capernaum, xooj panchiq yuuq'. Xkilow chi je' re' i tinamit, xooj kisik' i Jesús, xponik kireq, eh xkiq'il, re' naq xkaaj chi ma' xelik ta reje chi kixilak. 43 Eh re' reh je' wili i xuq'or keh: Maa kinaq'il taq, ruum re' i ak' k'uhb'aal re' i runimaal i rajaawriik i Dios ajwaal wach chi naa rojiik nuq'orom pantaq tokoom tinamit. Ruum chub'anariik i re' xirutaq'aaj chaloq i Dios, inki. 44 Eh xooj i Jesús chuq'orariik i ak' k'uhb'aal chupaam taqe paat inlooq'jik wii' i Dios ar Galilea.

Lucas 5

1 Re' i Jesús xwihik cho chi chii' i k'isa palaw Genesaret. Xanpitz'arik chik i koq kuum i ruk'ihaal tinamit chi rib'irjiik i ruk'uhb'aal i Dios k'ahchi' ruq'orom. 2 Re' Jesús xrilow chi tehlik kipaam i ki'ib' chi barco wilkeeb' ma' najt ta chi chii' i k'isa palaw, ruum re' taqe aj karineel wilkeeb' naq chupaam xiooj chutz'ajariik wach i kiya'l b'anb'al kar. 3 Eh re' i Jesús, xjohtik chupaam jinaj keh i barco, re' i reh i Simón. Eh xupahqaaj otob'il reh i Simón chi chujil i koq i ru barco chupaam i k'isa palaw. Eh xutzunaa' cho riib' chupaam i barco, chi kik'uhb'aljiik i ruk'ihaal tinamit. 4 Eh noq rukohlaam chik kik'uhb'aljiik, je' wili i xuq'or reh i Simón: Chak'am i koq aa barco paruchamiil i k'isa palaw. Ar taq neenakut qohoq aya'l b'anb'al kar, i nuchjik. 5 Re' Simón je' wili ruchaq'weesjiik i Jesús xub'an: Aj Tijineel, re' hoj xoj ik'ik wo' naq aq'ab' chi karinik, xa re' la' xama' jino'q wo' kar xqesaj. Xa re' la', re' hin ch'iklik nuk'ux ruuk' inaq'or weh: Qakut pee chik qohoq junriim-oq i qaya'l inki. 6 Eh xkikut wo' qohoq i kiya'l jumehq'iil xnujik cho chi ma' k'isa kar. Re' kiya'l xa kok' taq chik ma' nk'er 7 Ruum aj re', xkiyuq'eej reje i kuch'ihil wilkeeb' chupaam i barco jinaj, reh chi xi chalik to'aroq. Eh noq xi ponik, pankomonil xkiham i kar chupaam i kiib' chi barco. Xa kok' taq chik ma' kiooj qohoq ri'si ha' ruum i rahliil i kar 8 Noq xrilow chi je' re' i Simón, Pedro i rukab' b'ih, xuxuk'aa' riib' chuwach i Jesús, je' wili i xuq'or: Jaaw, neerub'an chi netielik reje wuuk', ruum re' hin q'e' hin aj mahk, inki. 9 Re' Simón je' re' i xuq'or, ruum xsahchik ruk'ux, je' wo' taqe i ruch'ihil, ruum i ma' k'isa kar xkesaj chaloq. 10 Eh xsahchik wo' kik'ux kab'chel i rak'uun i Zebedeo, re' i Jacobo, re' i Juan, re' taqe i ruch'ihil i Simón. Eh re' Jesús je' wili i xuq'or reh i Simón: Matyo'jik yu'naak chi qawach johtoq, re' chik taqe aawas achaaq' naa asik'im chi jilow kar, inki. 11 Eh xkik'am reje i kiib' chi barco chi chii' i k'isa palaw ar xkikanaa' kahnoq. Chu'nchel i chib'ih keh xiooj chi riij i Jesús. 12 Junriim, noq wilik pan jinaj tinamit i Jesús, xooj k'oloq ruuk' jinaj i winaq tolin rax q'ah i riij. Noq xrilow wach i Jesús, xupach'aa' qohoq riib' wach ak'al, xupahqaaj otob'il reh chi je' wili: Jaaw, nee ta naq inawaaj, nee naq kinak'achrisaj, inki. 13 Xrib'iraj chi je' re' i Jesús, xutz'a'j reje ruuk' q'ab' i yowaab', je' wili i xuq'or reh: Tiwaaj kaat nuk'achrisam. Tik'aachjoq inki reh. Eh jumehq'iil wo' xelik i rax q'aah chi riij. 14 Re' Jesús je' wili i xuq'or reh i yowaab' naq: Ma' awach aj eh aq'or xa reh la' i k'amal kib'eeh aj tiij hiy cha k'uhtaaj awiib', eh chayeew chi mayiij i ruq'or i k'uhb'aal ye'ooj ree Moisés. Reh chi neenkinab'eej chi xatk'achjik chik, inki. 15 Xa re' la' xama' k'isiin ta wo' noq xelik rib'iral i xub'an. Ruum i re', ma' k'isiin i tinamit xkimol kiib' ruuk' chi rib'irjiik i ruk'uhb'aal, re' nkaaj chi naa kik'achreesjiik ruuk' i kiyab'ilaal. 16 Eh re' Jesús k'ih pech inooj chub'aan i rutiij chupaam i ye'aab' ma' xta wii' patineel. 17 Pan jinaj q'iij re' Jesús xuk'uhb'alej taqe i tinamit pan jinaj paat. Eh wilik taqe i aj fariseo, taqe i kik'uhtanik reh i k'uhb'aal, tzunulkeeb' i koq ar. Wilik i kichalik pantaq ab'iix ar Galilea paruyuq'ul i Judea, Jerusaleem. Re' Jesús xuk'uhtaaj i rajaawriik i Dios ruuk' taqe i k'achrisanik xub'an. 18 Eh chupaam i junk'aam re' re', wilik taqe winaq xiooj k'oloq ruuk' i paat wilik wii' i Jesús xkik'am reje wach ch'aht jinaj i winaq siik. Re' keh xkaaj naq kikojom i koq i yowaab' kochuwach i Jesús. 19 Xa re' la', ma' xkireq ta i koq kiik'b'aal kuum i ruk'ihaal tinamit, ruum i re', xijohtik chinaah i paat. Eh chukorkiil i wilik wii' i Jesús, xkesaj i xoht reh chi waruch'aht wilik, noq xkiqasaj chaloq pan kiyejaa'l i tinamit, xkiyeew chuwach i Jesús. 20 Noq xrilow i Jesús chi re' taqe winaq re' re' kiye'em kik'ux, je' wili i xuq'or reh i winaq siik: Wak'uun, re' taqe amahk kuyuuj chik inki. 21 Eh re' taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal, taqe i aj fariseo, je' wili xkikapaaj pankik'ux: ¿Chib'aaj wo' rub'anam i winaq wili? Iruq'ehtaaj inchel i Dios ruuk' i ruq'oral. Re' hoj qeht'al chi xa re' wo' hoq i jinaj chi Dios inkuywik reh taqe mahk, inki taqe. 22 Eh re' Jesús xunab'eej i k'ahchi' kikapaam taqe i winaq re' re'. Ruum aj re', xupahqaaj keh chi je' wili: ¿Chib'ih reet taq inakapaaj chi je' re'? 23 ¿Aha' wilik i ma' k'axik ta chi neenuq'or reh i siik, mi re' chi neenuq'or reh: Kuyuuj sachooj chik taqe amahk, oon re' chi neenuq'or reh: Wukteen johtoq, tib'ehoq reje? 24 Yu'naak, naa taq nuk'uhtaam chawach chi re' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, wilik wajaawriik ayu' wach ak'al chukuyariik taqe i mahk, inki. Je' wili i xuq'or reh i winaq siik: Aweh i hat i nuq'or: Wukteen johtoq, chak'am reje ach'aht, hiy panapaat, inki. 25 Eh re' i siik jumehq'iil wo' xwuktik johtoq chikiwach i ruk'ihaal tinamit wilkeeb' ar. Eh xuk'am reje i ruch'aht yoklik naq wii', k'ahchi' chik ruloq'em i Dios noq xooj parupaat. 26 Re' i tinamit, ma' k'isiin ta xsahchik kik'ux, xkiloq'ej i Dios. Eh ruum i kiyo'jiik, je' wili i xkiq'or: Yu'naak ma' k'isiin i sahchb'al k'uxliis xqilow, inki taqe. 27 Chi riij i re', xelik reje ar i Jesús, eh xrilow i koq wach jinaj i winaq, Leví i rub'ihnaal, tzunlik chupaam i ye'aab' impahqaljik wii' tooj inki a'n i tinamit. Eh je' wili i xuq'or i reh: Taq chi wiij, inki reh. 28 Re' i Leví, jumehq'iil xpa'lojik johtoq, xukanaa' kahnoq chu'nchel i chib'ih reh, xooj chi riij i Jesús. 29 Eh re' Leví xub'an jinaj i nimlaj ninq'iij parupaat ye'b'al ruloq'il i Jesús. Eh ma' k'isiin i kipahqanik tooj tzunulkeeb' haa' nah méxa. Wilik wo' taqe i xa tokoom ulaa' tzunulkeeb' i koq kuuk' ar. 30 Eh re' taqe i aj fariseo, taqe i kik'uhtanik reh i najtir k'uhb'aal, xkiwech'uj keh i raj tahqaneel i Jesús chi je' wili: ¿Chib'aaj wo' reet noq i na a'n taq awa' ahaa' i hat chi kixilak taqe aj pahqan tooj, chi kixilak taqe i aj mahk? inki taqe. 31 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Re' taqe i ma' xta kiyab'ilaal ma' xta kamaj keh i aj iq'omaneel re' taqe yowaab' ra'j ajwaal wach chi keh re' i aj iq'omaneel. 32 Re' hin ma' xin chalik ta chi kisik'ariik taqe i korik wach kik'ux xin chalik la' chi kisik'ariik taqe i aj mahk, reh chi naakiyot'om i kik'ux chi riij i kimahk, inki. 33 Eh wilik i xiq'orik reh i Jesús chi je' wili: Re' taqe i raj tahqaneel i Juan aj qasan ha', taqe i aj fariseo, xata wo' jarpech inkikuy kiwa' kihaa' chub'aan i kitiij chuwach i Dios. Eh raaj taqe awaj tahqaneel i hat, ¿chihreet noq ma' nkikuy ta kiwa' kihaa' chub'aan i kitiij? inki taqe. 34 Eh re' reh je' wili i xuq'or keh: ¿Mi neerub'an re' chi nee taq i nayeew chi rukuyariik i kiwa' kihaa' taqe i ulaa' yuuq'imaj haa' chuninq'ijiik jino'q kaxáro noq ko wilik i b'ahiilb'ees chi kixilak? 35 Xa re' la', naa wo' ruponiik i q'iij noq naa rehtesjiik i b'ahiilb'ees chikiwach, kora'j naa kikuyum re' i kiwa' kihaa', inki Jesús. 36 Eh xuq'or wo' keh i jalwaach q'orik wili: Eh ma' awach ta wo' jino'q ineeruyok' junsahl-oq i k'oojb'al ruuk' i ru ak' so', eh neeruk'ojej chuwach i ru q'aah so'. Wila' xub'an i je' re', neeruq'eb' i ru ak' so', eh re' i ak' k'oojb'al ma' holohik ta neenkahnik chuwach i ru q'aah so'. 37 Eh ma' nee ta wo' ruyee riib' chi neenye'arik i ak' vino chupaam i q'aah koxtaal tz'uhuum, ruum re' ak' vino neeruk'er i q'aah koxtaal tz'uhuum. Chi je' re', neenchihkik i vino, eh nee wo' inq'ehb'ik i koxtaal tz'uhuum. 38 Ruum aj re', re' ak' vino, koruman chi pan ak' koxtaal tz'uhuum naa ruye'ariik reh chi ma' jino'q reh i ki'ib' re' re' neenq'ehb'ik. 39 Eh awach i nuk'inik reh i vino najtir inkorjik, ma' naa ta chik ruk'em i vino ko xkorjik, ruum reht'al chi re' i najtir vino q'e' suq, ki uchjik ruum i Jesús.

Lucas 6

1 Eh pan jinaj hi'limb'al q'iij, re' Jesús ruch'ihil taqe i raj tahqaneel xik'ik ponoq i tikooj wii' trigo. Eh re' taqe i raj tahqaneel xkisik' i wach i trigo, eh xkib'arej pan kiq'ab' i riij, eh xkik'ux i koq inaq'wach. 2 Eh wilik taqe i aj fariseo, je' wili xkiq'or: ¿Chib'ih reet noq i na a'n taq i kamanik i ruq'or i najtir k'uhb'aal chi ma' naa ta rub'aan pan hi'limb'al q'iij? inki taqe. 3 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: ¿Mi ma' awilom taq re' hat pan santo laj huuj i xub'an i David, noq ma' rukuy ta chik i runuhmiik, je' wo' taqe i ruch'ihil? 4 Xokik i koq parupaat i Dios. Ar xuchop i kaxlanwi'k mayijimaj chuwach i Dios. Xuk'ux i reh, eh xuyeew keh i ruch'ihil, eh ma' ye'ooj ta naq q'ab' chi xa awach naa ruk'uxwiik reh xa re' wo' naq taqe i k'amal kib'eeh aj tiij naakik'uxwiik reh. 5 Eh je' wo' chik wili i xq'orarik keh ruum i Jesús: Re' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, xiik' naah i wajaawriik chuwach i hi'limb'al q'iij, inki. 6 Eh pan jinaj wo' chik hi'limb'al q'iij, re' Jesús xokik i koq chupaam i paat inlooq'jik wii' i Dios. Ar xuk'uhb'alej taqe tinamit. Eh jinaj i winaq tzunlik ar siik i rusak'aaj q'ab'. 7 Re' taqe i kik'uhtanik ree najtir k'uhb'aal, taqe i aj fariseo, k'ahchi' i koq kitaham i Jesús mi neeruk'achrisaj i winaq re' re' chupaam i hi'limb'al q'iij. Ruuk' naq i re', naa kikojom ru mahk i pankik'ux. 8 Eh re' Jesús xanoq wo' reht'al i k'ahchi' kikapaam taqe i re', je' wili i xuq'or reh i winaq siik i q'ab' juntar: Wukteen johtoq chapab'aa' awiib' chi kixilak i tinamit wili, inki. Eh re' winaq re' re' xwuktik wo' johtoq, xupab'aa' riib'. 9 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Jinaj i naa nupahqaam taq aweh: ¿Aha' wilik i ye'ooj q'ab' chi naa rub'aan pan hi'limb'al q'iij, re' otob'il oon re' i yiib' wach? ¿Re' ruko'ljiik riij i ruk'achariik oon re' rusachariik wach? inki. 10 Re' Jesús xutz'ehtaaj taqe i tinamit wilkeeb' chi junsuut, je' wili i xuq'or reh i winaq siik i q'ab' juntar: Chayub' aq'ab', inki reh. Re' i winaq xuyub' wo' q'ab', eh xanoq wo' xk'achjik. 11 Eh noq xkilow chi je' re' i k'ahchi' kitahwiik i koq reh i Jesús, ma' k'isiin ta xchalik kik'aah chinaah xtohq'ik kiwech'um riij nik' wach noq naa kianam ti' k'axik reh. 12 Eh pan jinaj cho q'iij, re' Jesús xooj chinaah jinaj i yuuq', ar xik'ik aq'ab' chub'anariik i rutiij chuwach i Dios. 13 Eh noq xsaq'ik, xuyuq'eej taqe ruuk' i raj tahqaneel. Eh chi kixilak taqe re', kab'laj i xusik' kiwach, xupab'aa' taqe chi raj tahqaneel. 14 Re' taqe re', je' wili i kib'ihnaal: Simón, Pedro i rukab' b'ih xukoj, Andres, ruchaaq' i Simón, re' Jacobo, Juan, Felipe, Bartolome, 15 Mateo, Tomas, Santiago, i rak'uun i Alfeo Simón, re' ruuk' taqe i junch'uq chi aj Canaán 16 Judas, i ruchaaq' i Jacobo, Judas Iscariote, re' i xk'ayinik reh i Jesús koq'uun. 17 Re' Jesús xqajik cho nah yuuq' ruch'ihil i kab'laj chi raj tahqaneel, eh xi hi'lik wach k'ixkaab'. Eh ma' k'isiin i tinamit xkimol kiib' ar chi rib'irjiik. Wilik i xi chalik Judea, i xi chalik Jerusaleem, i xi chalik chi chii' i palaw ar Tiro, eh chi chii' i tinamit Sidón. Eh wilik taqe i yowaab' xi chalik re' xkaaj chi xik'achreesjik ruum i Jesús. 18 Eh re' taqe i tinamit k'ahchi' kik'iik chi ti' k'axik kuum i ma' tob'laj uxlab'al, xik'achreesjik wo' ruum i Jesús. 19 Eh chu'nchel i wilik kiyab'ilaal xa nkaaj naq chik kitz'a'm i koq i Jesús, ruum inkilow chi ruuk' i rajaawriik i ruk'achrisaj i wilik kiyab'ilaal. 20 Re' Jesús xutz'ehtaaj taqe i raj tahqaneel, je' wili i xuq'or keh: Atoob' taq aweh i hat, i hat taq neb'aa', ruum k'ahchi' taq awehtriik i runimaal i rajaawriik i Dios. 21 Atoob' taq aweh i hat, i k'ahchi' taq akuyum awa' ahaa' yu'naak, ruum koq'uun naa taq a'nam awa' ahaa' chi korik. Atoob' taq aweh i hat, i k'ahchi' taq awoq'iim yu'naak, ruum koq'uun naa taq ase'laniik. 22 Atoob' taq weh i hat noq naakixowaam taq awach i tinamit, eh noq ma' naa ta taq kaat kik'ulum chi kixilak, eh noq naa taq kaatkib'ajam, eh noq ma' naa ta taq aponiik panaq'kiwach ruum i nunimjiik i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq. 23 Eh na' chak'ul taq i re', suuqb'oq taq ak'ux, ruum ar pan taxaaj naa taq ak'ulum aakooch xiik' naah loq'il. Mantib'ik taq ak'ux, ruum re' taqe i kimaam kati't i tinamit re' re', je' wo' re' i ti' k'axik xkian i keh pampeet, keh taqe i xijalwik cho ruq'oral i Dios. 24 Raaj taq i hat b'ehomaq, q'e' taq ti' i naa ak'ulum, ruum re' taq i hat k'ahchi' taq chik ak'ulum i rusuqkiil ak'ux ayu' wach ak'al 25 Eh re' taq i hat, i suq taq wilkaat yu'naak, q'e' taq ti' i naa ak'ulum, ruum koq'uun naa taq akuyum awa' ahaa'. Eh re' taq i hat, i se'eel taq awach yu'naak ruum i rusuqkiil taq ak'ux, q'e' taq ti' i naa ak'ulum, ruum naa taq awoq'iim. 26 Re' taq i hat i naa taq kiye'em runimaal awach, q'e' taq ti' i naa ak'ulum, ruum je' wo' re' i xkian chaloq i kimaam kati't i tinamit re' re' kuuk' taqe inkikoj kiib' chi jalal ruq'oral i Dios, inki Jesús. 27 Eh chawunchelaal taq i hat i k'ahchi' taq kiin ab'iram, i nuq'or taq aweh chi cha k'ax taqe i ki-ixowanik taq awach, eh cha a'n taq otob'il keh i kikaqwachinik taq aweh. 28 Eh cha pahqaaj wo' taq i rotob'il i Dios chikinaah i ma' holohik ta kiq'orik taq chawiij, eh cha a'n taq atiij chikiij i kib'ajwik taq aweh. 29 Eh wila' awach xsak'wik reh i panaq'awach juntar, chayeew wo' chik reh chi sak'arik i juntar. Wila' awach xq'uchwik reh aachakéta, chayeew wo' reh chi nee ruk'am haa' aakamísa. 30 Eh xa awach pa' ineerupahqaaj xa chib'ih jariik aweh, chayeew reh chu'nchel ak'ux. Eh xa awach pa' ineeruq'uch i chib'ih aweh, maa pahqaaj chik reh. 31 Nik' wach inawaaj taq i hat chi neenkian taq awuuk' aawas achaaq' je' wo' re' i cha a'n taq i hat kuuk' i keh. 32 Raaj wila' xa re' wo' taq inak'ax i kik'axwik taq aweh i hat, ¿chib'ih taq ineenak'ax ruuk' i re'? ¿Mi ma' je' wo' re' inki a'n re' i aj mahk? Xa re' wo' inkik'ax awach ink'axwik keh. 33 Eh wila' xa re' wo' taq i na a'n otob'il keh kib'anik otob'il taq aweh, ¿chib'ih taq ineenak'ax ruuk' i re'? ¿Mi ma' je' wo' re' inki a'n re' i aj mahk, xa re' wo' inki a'n otob'il reh imb'anik otob'il keh? 34 Eh wila' xa re' taq i nayeew kikemeel awach neenkitoj taq riij aweh, ¿chib'ih taq ineenak'ax ruuk' i re'? ¿Mi ma' je' wo' re' inki a'n re' i aj mahk? k'ul inkiyeew kikemeel chikiwach, eh inkuy-eej tojb'al riij. 35 Re' taq i hat, cha k'ax taq i ki-ixowanik awach, eh cha a'n taq otob'il keh, chayeew taq kikemeel, maawuy-eej taq i tojb'al riij. Eh ma' xata chik je' re' k'ihaal akooch naa ak'ulum taq chi jilow, eh nee taq tirukoj chi rak'uun rixq'uun i Dios pan taxaaj. Re' reh q'e' atoob' wach ruk'ux kuuk' i ma' xta t'iosinik kuuk', eh kuuk' i yiib' wach kina'ojb'al. 36 Hat-oq taq aj keteloom wachiis, je' rukab' taq aaWaJaaw wilik cho pan taxaaj aj keteloom wachiis, inki Jesús. 37 Eh maakoj taq kimahk i tokoom i hat, ma' nee ta wo' taq i rukoj amahk i Dios i hat. Maaq'at taq i q'orik chinaah i tokoom taq i hat, reh chi ma' nee ta inq'atarik i q'orik taq cha naah i hat. Eh cha kuy taq kimahk i tokoom i hat nee wo' taq i rukuy amahk i Dios i hat. 38 Chasiij taq chib'ih keh i tokoom i hat, nee taq i rusiij chib'ih aweh i Dios i hat. Xiik' chik naah k'ihaal b'iyooj qohoq chi korik, chahchimaj wach, xamb'ulik chik taq apajb'aal noq naa taq ak'ulum i jilow. Eh nik' wach i xa a'n taq keh i tokoom i hat, je' wo' chik re' naa rub'anam taq chaawuuk' i Dios i hat, inki. 39 Jinaj wo' chik i jalwaach q'orik xuq'or keh chi je' wili: Re' jino'q i moywach ma' nee ta rub'an chi nee ruk'am rub'eeh i ruch moywach. Eh wila' xuk'am rub'eeh i ruch moywach, kikab'cheel nee kiooj q'ehb'oq panjul. 40 Eh ma' jino'q i kore' k'ahchi' rutijem riib' neeruq'at wach i raj tijoom ko naa la' rukohlaam wach i rutijiniik, kora'j naa rureqem chi je' rukab' re' i raj tijoom. 41 Raaj i hat, ¿chib'ih reet noq inakoj rehtaal i k'isa sohk' wilik panaq'wach aawas achaaq', mi ma' nakoj rehtaal re' i qamaam i b'ooj wilik panaq'awach i hat? 42 Eh wila' ma' nakoj rehtaal i qamaam i b'ooj wilik panaq'awach i hat, ma' nee ta ruyee riib' chi neenaq'or reh aawas achaaq' chi neenawisaj i k'isa sohk' wilik panaq'wach i reh. Re' hat xak'ul i na a'n awach. Chawesaj peet i qamaam i b'ooj wilik panaq'awach i hat, kora'j neena a'n rehtesjiik re' i k'isa sohk' wilik panaq'wach aawas achaaq', inki Jesús. 43 Chakoj taq rehtaal chi re' i chee' ma' xta ruyab'ilaal, ma' q'aah ta paam i ruwachuj. Eh re' chee' wilik ruyab'ilaal, q'aah paam i ruwachuj. 44 Re' chee', re' i wach ink'uhtanik reh chib'ih rub'anam. Eh re' i k'iixmoq'ool, ma' nee ta rub'an chi nenooj sik'aroq i higo chinaah. Eh re' i kaq k'iix, ma' nee ta rub'an chi neenooj sik'aroq i uuva chinaah. 45 Re' winaq wila' holohik i wilik cho paránima, holohik wo' i q'orik i nelik cho panchii'. Eh re' i winaq yiib' wach i wilik cho paránima yiib' wo' wach i q'orik i nelik cho panchii', ruum re' ju'jun, aha' wilik i hamlik cho paránima, re' wo' chik i re' i ruq'or ruuk' chii', inki Jesús. 46 ¿Chib'ih reet noq inaq'or taq, Jaaw, Jaaw weh, eh ma' na a'n ta taq i nuq'or? 47 Re' hin naa taq nuq'orom aweh awach aj uuk' naa nujalwachem i awach inchalik wuuk', eh i rub'an i nuq'or reh. 48 Re' reh nee nujalwachej ruuk' i winaq xutoq'aa' b'anaj rupaat peet xuk'ot i chaamlaj jul korehtaal xureq i kowlaj ak'al, eh ar xuham ab'aj ch'ikaab' reh i rupaat. Eh noq xub'an i elal haa', kow xuq'ojib'eej i koq riib' i ha' chuwach i paat re' re', eh ma' xk'uyu'jik ta k'isinoq, ruum ab'aj i ch'ikaab' reh. 49 Raaj i kirib'iraj wo' naq, eh ma' rub'an taj i nuq'or reh, re' reh nee nujalwachej ruuk' jino'q i winaq xa nah ak'al xuyeew i rupaat, ma' xukoj ta ch'ikaab' reh. Eh noq xub'an i elal ha', kow xuq'ojib'eej i koq riib' i ha' chuwach i paat re' re'. Eh jumehq'iil xch'a'lojik, xyojib'ik chi jumpech, ruum ma' xta ch'ikaab' reh, inki Jesús.

Lucas 7

1 Eh noq rukohlaam chik kiq'orob'jiik i tinamit i Jesús, xooj pan tinamit Capernaum. 2 Eh jinaj i k'amal kib'eeh soldado patim ar, aj Roma, wilik jinaj rumoso q'e' ruk'ax, xa nah kimik chik wilik ruum yab'ilaal. 3 Eh noq re' i k'amal kib'eeh i soldado xrib'iraj rib'iral i Jesús, wilik taqe k'amal kib'eeh i aj judío xutaq'aaj reje. Reh chi xooj kipahqaaj otob'il reh i Jesús chi naa ruchaliik k'achreesjoq i rumoso. 4 Eh noq xi ponik i taqareel re' re' ruuk' i Jesús, k'ih pech xkipahqaaj kikuyb'al reh, chi naa rojiik rutoob'eem i k'amal kib'eeh soldado. Eh je' wili i xkiq'or reh: I ruk'ul chi neena a'n otob'il reh, 5 ruum re' reh q'e' i ruk'ax i qatinamiit, eh xuyejaa' i paat inqaloq'ej wii' i Dios, inki taqe reh. 6 Eh re' reh xooj wo' chikiij, eh noq ach k'isiin ma' kiponik ruuk' i rupaat i k'amal kib'eeh soldado, re' reh wilik taqe ramigo xutaq'aaj reje chuk'ulariik i Jesús je' wili i xuq'or keh: Hiy taq cha q'or ree Jesús chi re' hin je' wili i nuq'or: Jaaw, maa tiooj, ruum re' hin ma' ruk'ul ta chi weh chi nee ti okik panupaat. 7 Ruum aj re', ma' re' tee hin xinooj chaq'orob'jiik, nee naq i rub'an chi xa ayu' neenaq'or reje chi neenk'achjik i numoso, nee naq ink'aachjik. 8 Chawil i hin wilik taqe ajaab'ees kitaaq'anik weh, re' taqe i nu soldado kinkinimaj. Hiy taqareel, kinko'q reh jino'q, nee wo' nooj. Kim ayu', kinko'q reh jino'q, nee wo' inchalik, eh Hiy cha a'n i kamanik wili, kinko'q reh, nee wo' nooj rub'an, tiko'q taq reh, inki, reje. 9 Eh noq xrib'iraj i Jesús taqe i xuq'or reje, xsahchik ruk'ux. Xutz'ehtaaj taqe i tinamit, je' wili xuq'or: Xti korik i nuq'or taq aweh chi ni xata chi kixilak i aj Israel nureqem jino'q i je' rukab' i winaq re' re' xti ruye'em ruk'ux, inki. 10 Eh noq xi ponik wo' chik taqe i taqareel re' re' parupaat i k'amal kib'eeh soldado, k'aachjinaq chik i rumoso noq xponik kireq. 11 Chi riij i re', re' Jesús xooj chupaam jinaj i tinamit, Naín rub'ihnaal, ruch'ihil taqe i raj tahqaneel. Eh ma' k'isiin tinamit re' haa' taqe chi riij. 12 Eh noq xokik i koq i Jesús chupaam i tinamit re' re', xrilow chi tehlamaj jinaj i kamnaq k'ahchi' rojiik kimuq'aam. Eh xa jinaj wo' chi riib' chuwach i rutuut, re' i rutuut kamnaq wo' rub'ahiil. Eh ma' k'isiin taqe ojik inki a'n haa' chi muq'anik. 13 Noq xrilow i QaJaaw Jesús chi oq'ik i rub'an ixoq chi riij i rak'uun, xuketelaaj wach, je' wili xuq'or reh: Matoq'ik chik, inki. 14 Re' Jesús, xujil i koq riib', xutz'a'j i tehlb'al ree kamnaq. Eh re' taqe i aj tehloom xkipab'aa' kiib'. Je' wili i xuq'or i Jesús ree kamnaq: Ak'un, aweh i nuq'or: Tik'acharoq wo' chik ruka'peech, wukteen inki reh. 15 Eh re' ak'un xkimik naq jumehq'iil xutzunaa' johtoq riib' eh xutoq'aa' wo' chik q'orik. Chalik i Jesús xuq'asaj ak'un reh i tuutb'ees. 16 Eh noq xkilow i re' tinamit, ma' k'isiin ta xiyo'jik, xkiloq'ej i Dios, je' wili i xkiq'or: Jinaj i nim wach rajaawriik jalal ruq'oral Dios xk'u'loq pan qaxilak. Re' Dios xchalik chutoob'jiik i rutinamiit, inki taqe. 17 Eh re' i xub'an i Jesús xanoq wo' xelik rib'iral chupaam chu'nchel i ruyuq'ul i Judea, je' wo' chupaam taqe i ye'aab' wilkeeb' ma' najt ta ar. 18 Eh chu'nchel i ma' ilooj taj xub'an i Jesús, xq'orarik ree Juan kuum i raj tahqaneel. Chalik i Juan ki'ib' chi kixilak i raj tahqaneel re' re' xuyuq'eej ruuk'. 19 Eh xutaq'aaj taqe reje ruuk' i Jesús, je' wili i xuq'or keh: Chapahqaaj taq cho reh: ¿Mi re' reh i Cristo, i q'orooj cho rib'iral chi naa ruk'uliik iloq, oon ko naa chik quy-eem jino'q tokoom? tiko'q taq reh, inki. 20 Re' taqe i aj taqareel xiooj k'oloq ruuk' i Jesús, je' wili i xkiq'or reh: Re' Juan aj qasan ha' xoj rutaq'aaj chaawuuk' chupahqaljiik aweh: ¿Mi re' hat i Cristo, i q'orooj cho rib'iral chi naa ruk'uliik iloq, oon ko naa chik quy-eem jino'q tokoom? inki cho qeh, inki taqe. 21 Eh chupaam i jumehq' re' re', re' Jesús ma' k'isiin i yowaab' xuk'achrisaj, eh xuk'aachrisaj taqe i wilik ma' tob'laj uxlab'al kuuk'. Eh ma' k'isiin i moywach xuteh inaq'kiwach. 22 Eh re' i Jesús, je' wili i xuq'or keh i aj taqareel re' re': Hiy taq cha q'or ree Juan taq i xawilow, i xab'iraj. Chi re' taqe i moywach ki-ilwik chik, chi re' taqe siik kib'ehik chik, chi re' taqe i aj rax q'aah xik'achjik chik, chi re' taqe i tz'ap xikin ki-ib'irinik chik, chi re' taqe i kamnaq xik'aach wo' chik. Eh re' taqe i neb'aa' k'ahchi' ruq'orariik keh i ak' k'uhb'aal. 23 Atoob' reh awach i ma' rub'an ta kiib' ruk'ux chi nunimjiik ki uchjik reje ruum i Jesús. 24 Noq xi sutinik wo' chik reje i raj taqareel i Juan, re' Jesús xuch'ob' rub'ehel keh i tinamit chib'ih rub'anam i Juan, je' wili i xuq'or keh: ¿Chib'ih rub'anam i winaq xponik taq awilow panchiq yuuq'? ¿Mi xa je' kaxlan aaj k'ul inooj ruum i teew xponik taq awilow re'? 25 Wila' ma' kaxlan aaj, ¿chib'aaj wo' jariik re' i xponik taq awilow, jino'q oon winaq xiik' naah holwochiil i ruso'? Re' taq i hat aweht'al taq chi re' i kikojwik reh i holohaq itz'ihy, eh xa eliik suq i kik'achariik, chupaam taqe paat wilkeeb' wii' i reey kiwihik. 26 Eh ¿xti chib'aaj wo' rub'anam re' i xponik taq awilow, jino'q oon jalal ruq'oral i Dios? Re' hin i nuq'or taq aweh chi re' reh xiik' naah nimaal i rajaawriik chuwach jino'q i jalal ruq'oral i Dios. 27 Re' reh, re' i tz'ihb'amaj cho rib'iral pan santo laj huuj, re' xuq'or i Dios chi je' wili: Re' hin naa nutaq'aam reje awuuk' i waj taqareel, reh chi naa ruyejaam taq aab'eeh chuk'ulariik i QaJaaw, inki. 28 Xti korik i nuq'or taq aweh chi ma' jino'q i k'achareel ik'inaq chaloq nim rajaawriik chuwach i Juan aj qasan ha'. Xa re' la', re' i q'e' k'isiin wach naa rokiik pa runimaal rajaawriik i Dios, re' reh xti q'e' nim rajaawriik chuwach i Juan, inki. 29 Eh re' i xuq'or i Juan panchiq yuuq', chu'nchel i tinamit, je' wo' taqe i kipahqanik tooj, xkinimaj i xuq'or i Juan chi re' Dios korik wach ruk'ux. Ruum i re', xqajik kihaa' ruum i Juan. 30 Raaj taqe i aj fariseo, taqe i kik'uhtanik ree najtir k'uhb'aal ma' xkinimaj taj chi ruyejaam cho wach i Dios chi naa naq rub'aan otob'il keh. Ruum i re', ma' xqajik ta kihaa' ruum i Juan, inki Jesús. 31 Je' wo' chik wili i xuq'or i QaJaaw Jesús: ¿Chib'ih aj uuk' naa nujalwachem i tinamit wilkeeb' chupaam taqe q'iij yu'naak? ¿Chib'ih je' kikab'? 32 Re' taqe i tinamit wili je' kikab' i kok' ak'un inkimol kiib' chi k'o'nik pank'ayb'al, kow inkiq'or chikiwach chi je' wili: Re' hoj xqaxulej taq aweh i tz'uuy suq i ruq'or, xama' xa a'n ta wo' taq asoon. Eh xqatz'uyej taq aweh i tz'uuy intz'irik wach, xama' xat oq'ik ta wo' taq, inki taqe. 33 Je' taq akab' taqe re', ruum noq xk'ulik i Juan, ma' re' ta kaxlanwi'k xuk'uxlaaj wii' riib', eh ma' re' ta wo' vino ixruk'ej, ma' tob'laj uxlab'al i wilik ruuk', tiki taq reh. 34 Chi riij i re', xink'ulik i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, kinwi'k kinuk'ik chi korik. Inawil taq chi je' re', q'e' wi'k, q'e' nuk'ik, ramigo taqe i wilik kib'iral chi yiib' wach kina'ojb'al, ramigo taqe i kipahqanik tooj, tiki taq weh. 35 Xanaah re', re' i ru holohik laj na'ojb'al i Dios ink'utinik wo' naq wach kuuk' kiq'asam kiib' ree reh, inki Jesús. 36 Eh junriim, jinaj i re' ruuk' i aj fariseo, xuyuq'eej i Jesús parupaat chi naa rojiik rub'anam ruwa' ruuk'. Eh noq wilik chik nah mexa i Jesús, 37 jinaj i k'oyoom laj ixoq patim chupaam i tinamit re' re', eh xunab'eej chi re' Jesús wi'k i rub'an parupaat i aj fariseo, xooj k'oloq ruuk' i Jesús xuk'am reje i jinaj lemeta ink'ohnik laj iq'oom 38 Eh re' reh oq'ik i rub'an, noq xujil i koq riib' ruuk' rooq i Jesús, xut'aqsaj kab'chel i rooq chi riis naq'wach, eh xujux wo' chik ruuk' i rismaal naah eh xutz'ub' i koq kab'chel i rooq i Jesús xub'uch' chupaam ink'ohnik laj iq'oom 39 Eh xrilow chi je' re' i aj fariseo xyuuq'inik reh i Jesús, je' wili i xuq'or paruk'ux: Wi ta korik chi jalal ruq'oral i Dios i winaq wili, xunab'eej naq chik chib'ih rub'anam ixoq k'ahchi' rutz'a'iniik reh, eh xureq naq chik chi riij chi re' ixoq wili xiik' naah k'oyomal, inki. 40 Eh re' Jesús, je' wili i xuq'or reh: Simón, wilik inwaaj nuq'orom aweh, inki. Re' aj fariseo je' wili i chaq'wik xub'an: Aj Tijineel, ma' xta reet cha q'or weh, inki. 41 Eh jinaj i winaq i ruyeew chi kemeel i rutumiin. Ki'ib' i winaq wilik kik'aas ruuk' jinaj i hoob' siento i ruk'aas ruuk', eh re' jinaj xalajeeb' roxk'ahl i ruk'aas ruuk'. 42 Eh re' taqe i kiib' chi aj k'aas re' re' ma' xkianta rutojariik. Eh re' ehchan tumiin xukuy kimahk. Eh ¿awach keh i ki'ib' re' re' q'e' xuk'ax i ehchan tumiin noq inaq'or i hat? i nuchjik i Simón. 43 Re' reh je' wili i chaq'wik xub'an: Noq i nuq'or i hin chi re' xk'axwik reh awach i k'ih i ruk'aas ruuk' xukuy ru mahk, inki. Hoo', korik i xaq'or, i nuchjik ruum i Jesús. 44 Re' Jesús xutz'ehtaaj panaq'wach ixoq, je' wili i xuq'or reh i Simón: ¿Mi nawil i xub'an weh ixoq wili? Re' hin xi nokik cho panapaat, eh ma' xayeew ta nujot'iik tz'ajb'al wooq. Eh re' ixoq wili xut'aqsaj kab'chel i wooq ruuk' i riis naq'wach, eh xujux wo' chik ruuk' i rismaal naah. 45 Re' hat ma' xayeew ta nutz'ub'uuj. Eh re' ixoq wili, xa re' wo' noq xi nokik cho panapaat, rutoq'aam rutz'ub'ariik kab'chel i wooq, eh ma' rukanaam ta chik rutz'ub'ariik. 46 Re' hat ma' xakoj ta aseite wach nunaah. Eh re' ixoq wili xub'uch' kab'chel i wooq chupaam ink'ohnik laj iq'oom 47 Ruum aj re' i nuq'or aweh i hat, ruum chi q'e' xiruk'ax ixoq wili, kuyuuj chik chu'nchel i ru mahk. Eh raaj i xa k'isiin ink'axwik, xa k'isiin kuyuuj i ru mahk, i nuchjik ruum i Jesús i aj fariseo. 48 Re' Jesús je' wili i xuq'or reh ixoq: Re' taqe amahk kuyuuj sachooj chik wach, inki reh. 49 Eh re' taqe i ruk'ihaal yuuq'imaj taqe haa' chi wi'k parupaat i aj fariseo re' re', je' wili i xkiq'or chikiwach: ¿Chib'aaj wo' rub'anam i winaq wili, i ruq'or inchel chi rukuy i mahk? inki taqe. 50 Re' i Jesús je' wili i xuq'or reh ixoq: Ruum chi aye'em ak'ux, hat chik ko'limaj, hiy panapaat chi suq ak'ux, inki reh.

Lucas 8

1 Eh re' Jesús xub'ehuj cho paam taqe i tinamit, taqe ab'iix wilkeeb' wii' patineel. Ar xuq'or chee i ak' k'uhb'aal, re' i runimaal i rajaawriik i Dios, eh ruch'ihil taqe i kab'laj chi raj tahqaneel. 2 Wilik taqe ixoq ruch'ihil, re' i resam chaloq ma' tob'laj uxlab'al kuuk' eh ruk'achrisam taqe. Eh chi kixilak ixoq re' re', haa' i María, aj Magdala inkiq'or reh, re' i elinaq wuquub' chi ma' tob'laj uxlab'al ruuk'. 3 Re' haa' i Juana, i rehk'een i Chuza, re' i xcha'jinik reh i rasiénto i Herodes. Re' wo' haa' ixoq Susana. Eh ma' k'isiin ixoq re' taqe haa', re' i kitowik reh i Jesús ruuk' chib'ih iraaj. 4 Eh ma' k'isiin i tinamit xi elik cho pantaq tinamit, xiooj chi rilariik i Jesús ma' k'isiin i xkimol kiib' ruuk'. Eh re' i Jesús, xtohq'ik ruq'orom keh i jalwaach q'orik wili: 5 Junriim jinaj i winaq xooj iwaal. Eh noq xtohq'ik reje rutilem i rijaa', wilik i rijaa' xiqajik pantaq b'eeh. Xkiyeq'eb'eej paam i tinamit, eh re' i kok' tz'ikin, xkik'ux taqe i ja' re' re'. 6 Eh wilik i rijaa' xiqajik xilak taq ab'aj. Eh noq xipoq' chaloq i ja' re' re', xi chiqik wo' chik, ruum ma' tz'aqik ta paam ak'al. 7 Wilik rijaa' xiqajik xilak taq raa' k'iix. Xipoq' wo' naq chaloq xa re' la' noq xik'ihik johtoq i k'iix, xub'aqrisaj taqe tik re' re'. 8 Eh wilik i rijaa' xiqajik pan rax paam ak'al. Xipoq' chaloq, jumehq'iil xichaamb'ik. Re' ju'jun chi naq'wach i ja' ju'junsiento ixkiwachuj, inki. Eh noq ruq'orom chik taqe i re' kow xuq'or keh chi je' wili: Awach inkaaj kib'iram taqe wili, kib'iraj inki. 9 Re' taqe i raj tahqaneel i Jesús xkipahqaaj reh chib'ih iraaj ruq'orom i jalwaach q'orik xuq'or. 10 Re' reh je' wili xuq'or keh: Re' taq i hat xye'arik taq aweh chi naab'jik i ma' eht'alimaj ta naq chi riij i runimaal rajaawriik i Dios. Eh re' taqe junch'uq, xa panjalwaach q'orik xnuq'or keh, reh chi nkilow wo' naq, xama' inkikoj ta wo' rehtaal, inkib'iraj wo' naq, xama' kireq ta wo' chi riij, inki. 11 Re' jalwaach q'orik xnuq'or, je' wili iraaj ruq'orom: Re' i ja' rujalwaach i ruk'uhb'aal i Dios. 12 Re' i ja' xiqajik pantaq b'eeh kijalwaach taqe inkik'ul wo' naq i ruk'uhb'aal i Dios pan kánima. Inchalik i aj Yahm, jumehq'iil wo' chik i resaj pan kánima i k'uhb'aal re' iraaj chi ma' nkinimaj taj, eh chi ma' nkiko'leej ta kiib'. 13 Re' i ja' xiqajik xilak taq ab'aj kijalwaach taqe i ki-ib'irinik reh i ruk'uhb'aal i Dios, xasuq chik kik'ux noq inkik'ul pan kánima. Xa re' la', ma' nkimol ta wo' hoq, inkinimaj junk'aam-oq eh noq ink'u'loq i pajarik chikinaah, inyoj kik'ux chunimjiik. 14 Re' i ja' xiqajik xilak taq k'iix kijalwaach taqe i ki-ib'irinik reh i ruk'uhb'aal i Dios. Xa re' la' q'uun q'uun wo' chik inooj sahchoq pankik'ux, ma' wachinik taj ruum i ruk'axariik wach i b'ehomal, ruum i rub'anariik i yiib' wach na'ojb'al ayu' wach ak'al. 15 Eh re' i ja' xiqajik chupaam ak'al wilik ruraxiil kijalwaach taqe i xa ch'ub'ik wach i kánima chi rib'irjiik, chi ruk'ulariik i ruk'uhb'aal i Dios, eh inkichop kik'ux chub'anariik i ruq'or, eh ma' k'isiin ta noq inwachinik i ruk'uhb'aal i Dios pan kik'achariik. 16 Ma' awach taj ineeruqop jino'q i saqumb'al parupaat, eh nee ta wo' chik i rutz'ap naah ruuk' jino'q xa chib'ih jariik, oon nee ta ruyeew i koq ri'si ch'aht, taxaaj la' nee ruyeew johtoq, reh chi nee kisihq'jik taqe i kiokik i koq ar. 17 Je' wo' re' noq wilik i xa chib'ih jariik imb'aan panke'lik, korehtaal inooj k'utinoq wach. Eh je' wo' imb'aan chi q'eeqmaal, korehtaal wo' naab'jik, eh i nelik wach saqum. 18 Je' aj re' noq chab'iraj taq i naa nuq'orom aweh: Awach i wilik chib'ih reh, naa ruye'ariik ruman reh, awach i ma' xta chib'ih reh, wila' wilik k'insinoq chib'ih reh naa ruq'uchariik reh, inki Jesús. 19 Eh re' rutuut, eh re' taqe i ruchaaq' i Jesús xi ponik i wilik wii' i Jesús xa re' la', ma' xkian ta i koq okik ruuk', ruum ma' k'isa tinamit i wilkeeb' ar. 20 Eh wilik ixq'orik i koq reh i Jesús chi je' wili: Re' atuut, ruch'ihil taqe achaaq' wilkeeb' cho rij paat, inkaaj kilom awach, inki reh. 21 Re' Jesús je' wili i chaq'wik xub'an: Awach i ki-ib'irinik reh i ruk'uhb'aal i Dios, eh inki a'n i ruq'or, re' taqe re' jilow nutuut, eh jilow nuchaaq' noq wilkeeb', inki. 22 Pan jinaj cho q'iij, xokik reje pan barco i Jesús ruch'ihil taqe i raj tahqaneel, je' wili i xuq'or keh: Taq taq qoh q'ahxoq reje chi juntar i k'isa palaw, inki, eh xiooj reje. 23 Eh noq ik'ik inki a'n chinaah i k'isa palaw, re' Jesús xqajik chi wirik, eh xchalik jinaj i kowlaj teew jab' chinaah i palaw. Eh re' barco xtohq'ik runujiik chi ha', k'ahchi' naq chik rojiik qohoq ri'si ha'. 24 Xkilow chi je' re' i raj tahqaneel, xooj kuksaj i Jesús, je' wili xkiq'or reh: Qaj Tijineel, Qaj Tijineel, wukteen k'ahchi' qojiik qohoq ri'si ha' inki taqe. Re' Jesús xwuktik johtoq, xuq'il kowlaj teew jab', je' wo' rub'ohl i palaw, eh xanoq wo' kitz'iriwanik chi jumpech. 25 Eh re' Jesús je' wili xuq'or keh: ¿Chib'ih reet noq ma' achopom taq ak'ux chi nimanik? inki. Eh re' taqe raj tahqaneel, yo'jeel taqe, eh sahchinaq kik'ux, k'ul xkipahqaaj chikiwach chi je' wili: ¿Awach aj wo' winaq wili, inimjik inchi ruum i teew jab' je' wo' hoq i palaw? inki taqe. 26 Eh re' Jesús ruch'ihil taqe raj tahqaneel xi ponik paruyuq'ul i Gadareno, re' i wilik chi juntar i k'isa palaw wilik chi k'ulwach i Galilea. 27 Noq xqajik i Jesús pan barco, jinaj i winaq wilik ma' tob'laj uxlab'al ruuk' xelik chaloq pan tinamit, eh xujil i koq riib' ruuk' i Jesús. Re' winaq re' re' najtir ma' rukoj ta chik ruso', eh ma' re' ta pampaat inwihik, pankijuleel la' taqe kamnaq inwihik. 28 Eh noq xrilow wach i Jesús, jumehq'iil xuxuk'aa' riib' chuwach, kow xuk'er chii' chuq'orariik chi je' wili: ¿Chib'ih reet noq inchalik amin awiib' wuuk', i hat Jesús, Rak'uun i Dios wilik cho pan taxaaj? Chakuy i nuq'or aweh, maayoj nuna'ojb'al inki reh i Jesús. 29 Re' winaq re' re', je' re' xuq'or, ruum re' Jesús k'ahchi' resam i ma' tob'laj uxlab'al ruuk'. Eh xata wo' jarpech i ruk'uhtaaj i ruwinqilal i ma' tob'laj uxlab'al ruuk'. Ruk'ihaal pech imb'ak'arik wach chi karena, i ruk'upib'eej taqe, eh ink'amarik reje ruum i ma' tob'laj uxlab'al panchiq yuuq'. 30 Re' Jesús xupahqaaj reh i winaq chi je' wili: ¿Chib'ih ab'ihnaal i hat? inki reh. Re' reh je' wili i xuq'or: Ruk'ihaal chi Qiib' i nub'ihnaal, inki. Je' re' xuq'or, ruum k'ih taqe i ma' tob'laj uxlab'al okinaq ruuk'. 31 Re' taqe i ma' tob'laj uxlab'al xkipahqaaj reh i Jesús chi marutaq'aaj taqe reje panq'equm paam julkahq. 32 Eh juntuhb' ahq, k'uxuj ch'ahn inki a'n wach yuuq'. Re' taqe i ma' tob'laj uxlab'al xkipahqaaj reh i Jesús chi chuyeew q'ab' chi naa kokiik chi kipaam taqe ahq. Eh re' Jesús xuyeew wo' q'ab' keh i ma' tob'laj uxlab'al re' re'. 33 Re' taqe i ma' tob'laj uxlab'al xi elik ruuk' i winaq, chi kipaam chik taqe i ahq xi okik. Re' taqe i ahq re' re' tiklik xuplik kinaah noq xkimol qohoq ajiim panyuuq', eh pank'isa palaw xiooj q'ehb'oq, ar xijihq'ik. 34 Noq xkilow chi je' re' taqe i kicha'jinik reh taqe i ahq, xkimol chi elik, xooj kik'utjaaj pan tinamit, pantaq ab'iix wilkeeb' wii' patineel. 35 Ruum i re', xi chalik i tinamit chi rilariik chib'ih i xk'ularik. Eh noq xi ponik i ruuk' i Jesús, xponik kireq i winaq, i xelik taqe i ma' tob'laj uxlab'al ruuk', chi tzunlik i koq ri'si rooq i Jesús. Eh rutiq'aam chik riib', manlik chik wach i runa'ojb'al, re' tinamit, ma' k'isiin ta xiyo'jik. 36 Eh re' taqe i xi ilwik reh i xk'ularik, xkik'utjaaj keh i tinamit nik' wach noq xk'achreesjik i winaq wilik naq taqe ma' tob'laj uxlab'al ruuk'. 37 Ruum i re', chu'nchel i tinamit wilkeeb' paruyuq'ul i Gadareno xkipahqaaj otob'il ree Jesús chi eloq reje chupaam i ye'aab' re' re', ruum ma' k'isiin taj i kiyo'jiik. Re' Jesús xelik wo' reje ar, xokik reje chupaam jinaj i barco. 38 Eh re' winaq xelik taqe i ma' tob'laj uxlab'al ruuk' xupahqaaj naq otob'il reh i Jesús chi naa rojiik chi riij. Eh re' Jesús xuq'or reh i winaq re' re' chi naa rukahniik, je' wili i xuq'or reh: 39 Yu'naak hiy wo' chik panapaat chak'utjaaj keh i awach aweh chu'nchel i xub'an awuuk' i Dios, inki. Re' winaq xooj wo' hoq chupaam i tinamit chuk'utjiik i xub'an i Jesús ruuk'. 40 Noq xq'ahxik wo' chik reje chi juntar i k'isa palaw i Jesús, pansuqkiil k'uxliis xk'ularik kuum i tinamit, ruum chu'nchel k'ahchi' ruy-iniik reh. 41 Chupaam i jumehq' re' re', xooj k'oloq jinaj i winaq, Jairo rub'ihnaal, k'amal b'eeh chupaam i paat inlooq'jik wii' Dios. Eh xuxuk'aa' i koq riib' chuwach i Jesús, xupahqaaj otob'il reh chi naa rojiik parupaat chuk'achreesjiik i rixq'uun, 42 ruum xa jinaj wo' chi riib' chuwach, eh xakimik chik reh ruum yab'ilaal. Re' xq'un re' re', je' naa kab'laj haab' i wilik reh. Eh noq ojik i rub'an i Jesús, xrik'raaj chi xakow chik inpitz'arik i koq paam kuum i ruk'ihaal tinamit. 43 Eh chi kixilak i tinamit re' re' wilik jinaj ixoq kab'laj haab' rokiik pan yab'ilaal, re' rukik'eel ma' rumay ta elik. Re' reh xusach i tz'aaq i chib'ih reh kuuk' i aj iq'omaneel, eh xama' jino'q wo' xk'achrisanik reh. 44 Re' ixoq re' re' xujil i koq riib' chi riij i Jesús, xutz'a'j i koq i rooq i ruso', eh chupaam i jumehq' re' re' xumay elik i rukik'eel. 45 Eh noq xrik'raaj i Jesús chi xtz'a'jik i koq, je' wili i xuq'or: ¿Awach xtz'a'inik weh? inki. Eh ruum chi chu'nchel i wilkeeb' ar xkiq'or chi ma' re' tee keh xitz'a'inik reh, je' wili i xuq'or i Pedro: Qaj Tijineel, re' tinamit kipitz'wik aweh, k'ul k'ahchi' kaat kimihnaam inki reh. 46 Re' Jesús toq' toq' xuq'or chi je' wili: Wilik xtz'a'inik weh, ruum re' hin xnukoj rehtaal chi ruuk' i wajaawriik wilik i xnuk'achrisaj, inki. 47 Eh noq xrilow ixoq re' re' chi ma' xuyee ta riib' chi xukeb'aa' riib', xa nb'arb'otik chik ruum ruyo'jiik noq xooj ruxuk'aa' riib' ri'si rooq i Jesús. Eh xuq'or reh chikiwach i ruk'ihaal tinamit chib'ih reet noq xutz'a'j i koq, eh nik' wach ruk'achreesjiik xb'aan chupaam i jumehq' re' re'. 48 Re' Jesús je' wili xuq'or reh: Wixq'uun, ruum chi aye'em ak'ux chi nunimjiik, xatk'achjik chik. Yu'naak hiy panapaat chi suq ak'ux, inki 49 Eh xa ko k'ahchi'-oq wo' ruq'orom taqe re' i Jesús, xponik jinaj i taqareel, xchalik parupaat ink'amwik b'eeh chupaam i paat inloq'jik wii' Dios je' wili xuq'or reh: Re' awixq'uun xkimik chik, cha kanaa' i wech'ik ruuk' i aj Tijineel, inki 50 Eh noq xrib'iraj chi je' re' i Jesús, je' wili i xuq'or reh: Maayohb'isaj awiib' chayeew la' ak'ux chi je' re' neenko'ljik chuwach i kimik awixq'uun, inki. 51 Noq xponik i Jesús ruuk' i paat wilik wii' i xq'un, ma' awach taj i tokoom xuk'am i koq chi riij xa re' wo' Pedro, re' Jacobo, re' Juan ruch'ihil taqe i rutuut rajaaw i k'isa xq'un xuk'am taqe i koq chi riij. 52 Eh re' taqe i wilkeeb' ar xak'erik chik kichii', xa kihuyik chik chi oq'ik chi riij i k'isa xq'un. Eh je' wili i xq'orarik keh ruum i Jesús: Ma a'n taq chik oq'ik. Re' k'isa xq'un wili ma' kamnaq taj, xa wirik i rub'an, inki. 53 Eh xkikaqse'laaj i xuq'or i Jesús, ruum keht'al chi kamnaq chik i k'isa xq'un. 54 Chalik i Jesús xuchop johtoq chi q'ab' i k'isa xq'un, kow xuq'or reh chi je' wili k'isa xq'un: Wukteen johtoq inki reh. 55 Re' k'isa xq'un jumehq'iil wo' chik xk'aach ruka'peech, eh xwuktik johtoq. Eh re' Jesús xuq'or keh i rutuut rajaaw i k'isa xq'un chi kiyeew ruwa' ruhaa'. 56 Eh re' taqe i rutuut rajaaw i k'isa xq'un xsahchik kik'ux ruum i xkilow. Xa re' la', xq'orarik keh ruum i Jesús chi ma' awach ta aj eh naa kiq'orom i xub'an i reh.

Lucas 9

1 Re' Jesús xumol kiwach taqe i kab'laj chi raj tahqaneel, xuyeew kajaawriik, chi rehtesjiik i xa reh reh kiwach chi ma' tob'laj uxlab'al, chi rehtesjiik taqe i yab'ilaal. 2 Eh xutaq'aaj taqe reje chuq'orariik rib'iral i runimaal i rajaawriik i Dios, je' wo' chi kik'achreesjiik taqe i yowaab'. 3 Eh je' wili i xuq'or keh: Re' taq i hat ma' xta taq i naa ak'amam aweh, ni xata aakarote, ni xata achiim, ni xata aakaxlanwi'k, ni xata atumiin, ni xata aso' reh taq ajalb'aal. 4 Eh xa aha' pa' wilik i paat i nee taq ti okik i koq wii', ar taq cha a'n apatal xajarub' pa' q'iij taq nee ti wihik chupaam i ye'aab' re' re'. 5 Eh wila' ma' xat kik'ul taq cho chupaam jino'q i tinamit, eleen taq reje ar chapuh taq kahnoq i pooq panawooq, rehtalil chikiwach chi ma' kuyuuj taj i kimahk, ki uchjik ruum i Jesús. 6 Eh re' taqe i raj tahqaneel xiooj wo' hoq pantaq ab'iix wilkeeb' wii' patineel chuq'orariik rib'iral i ak' k'uhb'aal ree ko'lemb'al iib', je' wo' chi kik'achreesjiik taqe yowaab'. 7 Re' reey Herodes xrib'iraj rib'iral i Jesús, je' wo' hoq chu'nchel i rub'an, eh ma' rureq ta chi riij chib'ih i naa rub'anam, ruum wilik kiq'orik reh chi re' i Juan aj qasan ha' xwuktik wo' chik chaloq chi k'achlik wach. 8 Eh wilik kiq'orik reh chi re' Elías i xjalwik cho ruq'oral i Dios. Wilik wo' kiq'orik reh chi re' jino'q i xjalwik cho ruq'oral i Dios najtir xk'aach wo' chik chaloq. 9 Eh re' Herodes je' wili i xuq'or: Re' hin xin taaq'anik ruyok'ariik i ralaq i Juan. Eh ¿awach aj wo' re' inkiq'or re' re'? Yohb'aal inche wach i k'ahchi' b'iram chi riij, inki. Eh xaraaj naq chik rilom wach i Jesús. 10 Eh noq xi sutinik wo' chik chaloq i raj tahqaneel i Jesús, xkik'utjaaj reh chu'nchel i xponik kian. Re' Jesús xresaj taqe reje pankeh i raj tahqaneel, xuk'am taqe reje pan tinamit Betsaida. 11 Eh noq xkinab'eej i tinamit chi ojik i rub'an i Jesús ruch'ihil taqe i raj tahqaneel, xkitahqeej reje. Re' Jesús xuk'ul taqe ruuk' i tinamit, eh xuq'or rib'iral keh i runimaal rajaawriik i Dios, eh xuk'achrisaj taqe yowaab'. 12 Noq xokik i q'iij, re' i kab'laj chi raj tahqaneel i Jesús xkijil i koq kiib' ruuk', je' wili i xkiq'or reh: Chach'aq taqe reje i tinamit, reh chi nee kiooj hi'loq, eh neenooj kiloq' kiwa' pantaq kok' tinamit, eh pantaq ab'iix wilkeeb' ma' najt ta ayu', ruum chupaam i ye'aab' wili ma' xta ta taqe patineel, inki taqe. 13 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Neerub'an chi re' taq i hat neetiketwik keh, ki uchjik. Re' keh je' wili i xkiq'or: Re' hoj xa ho'oob' wo' tii chi kaxlanwi'k, eh xa ki'ib' wo' chi kar i wilik quuk'. Ma' nee ta manlojik keh i ruk'ihaal tinamit wili wila' ma' xooj qaloq' ruman, inki taqe. 14 Re' taqe i winaq wilkeeb' naa ho'oob'-oq miil chi kiib'. Eh re' Jesús je' wili i xuq'or keh i raj tahqaneel: Chaq'or taq keh i tinamit chi kitzunaa' qohoq kiib' wach ak'al chi ch'uhqaal, je'-oq lajeeb' roxk'ahl chi kiib' i ju'jun ch'uq, inki. 15 Eh re' taqe i raj tahqaneel i Jesús, xkitzunaa' wo' taqe i tinamit wach ak'al. 16 Eh re' Jesús xuchop i ho'oob' chi kaxlanwi'k je' wo' hoq i kiib' chi kar, xtz'ehtanik johtoq pan taxaaj, xut'iosej ree Dios xuch'uy taqe, xuyeew keh i raj tahqaneel, re' chik i keh xipuhkanik keh i ruk'ihaal tinamit. 17 Chu'nchel i tinamit xkian kiwa' korehtaal xinujik chi korik. Eh ko kab'laj chik chakach ixkinujisaj chi ruxeer kaxlanwi'k, chi ruxeer kar, re' i xqohxanik. 18 Pan jinaj cho q'iij, re' Jesús tiij i rub'an chi rutkeel. Re' taqe i raj tahqaneel wilkeeb' ruuk', xupahqaaj keh chi je' wili: ¿Awach aj wo' hin noq inkiq'or i tinamit? inki. 19 Re' keh je' wili i xkiq'or: Wilik kiq'orik reh chi re' hat i Juan aj qasan ha'. Wilik kiq'orik reh chi re' hat i Elías, jalal cho ruq'oral i Dios. Eh wilik kiq'orik reh chi re' hat jino'q i jalal ruq'oral i Dios xk'aach wo' chik chaloq, inki taqe. 20 Raaj taq i hat, ¿awach i hin noq inaq'or taq? inki keh i raj tahqaneel. Re' Pedro je' wili i xuq'or: Re' hat i Cristo xatrutaq'aaj chaloq i Dios, inki. 21 Re' Jesús toq' toq' xuq'or keh i raj tahqaneel chi ma' awach ta aj eh naa kiq'orom chi re' reh i Cristo. 22 Eh je' wo' chik wili i xuq'or keh: Re' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, naa nuk'ulum i runimaal ti' k'axik. Naa rixowjiik nuwach kuum i k'amal kib'eeh i aj judío, kuum i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, kuum i kik'uhtanik ree k'uhb'aal, eh naa kiin kikansam. Xa re' la', paroox q'iij naa wo' chik nuk'aach chaloq, inki. 23 Eh je' wili i xuq'or keh chu'nchel i wilkeeb' ar: Awach iraaj kiin rutahqeem, marub'an chik runa'ojb'al chi rib'il riib' chuk'am la' rukuruus eh chukuy ruk'amariik rajlaal i q'iij. 24 Awach iraaj ruko'leem riij i ruk'achariik ayu' wach ak'al, naa ruq'eb'em i juneliik k'acharik. Eh awach i ruq'eb' i ruk'achariik ayu' wach ak'al ruum i nunimjiik, re' reh naa rehchaam i juneliik k'acharik. 25 ¿Chib'ih neerutiq reh i winaq chi neerehchaaj chu'nchel i wilik wach ak'al, eh neeruq'eb' riib', eh neerusach wach i ránima chi rib'il riib'? 26 Eh awach ink'ixik chi nunimjiik, ink'ixik chuq'orariik i nuk'uhb'aal, je' wo' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, naa wo' nuk'ixiik ruum i reh noq naa wo' chik nuk'uliik ruka'peech ayu' wach ak'al ruuk' i nuloq'il, ruuk' i ruloq'il i waJaaw, ruuk' kiloq'il i santo laj ánjel. 27 Re' hin xti korik i nuq'or taq aweh chi wilik i wilkeeb' chi qaxilak ayu' yu'naak ma' naa ta kikimiik chi komajaa' inkilow wach i runimaal i rajaawriik i Dios, ki uchjik ruum i Jesús. 28 Eh je' naa chik waxiqiib' q'iij kianam i k'utaaj re' re', re' Jesús xjohtik johtoq chi tiij chinaah jinaj i yuuq', ruch'ihil ixib' chi raj tahqaneel, re' Pedro, re' Juan, re' Jacobo. 29 Eh noq k'ahchi' chi rutiij i Jesús, xjaljik ruwii' i wach re' ruso' xjaljik wo' ruwii', xkahnik chi xasaq potz'ik chik, eh xan reprotik chik wach. 30 Eh ki'ib' taqe i winaq xi k'acharik chaloq pampeet xik'u'loq xkitik'aa' k'utaaj ruuk' i Jesús. Re' taqe i ki'ib' re' re', re' i Moisés, eh re' Elías, 31 sutimaj kiij ruum jinaj i saqum xiik' naah loq'il. Eh k'ahchi' keeb' chi k'utaaj chi riij i ti'laj kimik naa ruk'ulum i Jesús ar Jerusaleem. 32 Atoob' ta re' Pedro je' wo' taqe i ruk'u'liil xama' nkikuy ta naq chik i kiwiriik, xa re' la' ma' jaruuj wo' xqajik i kiwiriik xkilow i ruloq'il i Jesús, eh xkilow wo' hoq i ki'ib' chi winaq wilkeeb' ruuk' i Jesús. 33 Eh noq xi elik reje i ki'ib' chi winaq ruuk' i Jesús, re' Pedro je' wili i xuq'or reh i Jesús: Qaj Tijineel, ma' xta reet chi wilkooj awuuk' ayu' Re' hoj naqayejaam ixib'-oq i kok' perpat, jinaj awee hat, jinaj i ree Moisés, jinaj i ree Elías, inki. Re' Pedro je' re' xuq'or, ruum xama' rureq ta chik chi riij chib'ih naa ruq'orom. 34 Noq k'ahchi' chi q'orik i Pedro, jinaj i suutz' xqajik cho chikinaah, xsuutjik kiij ruum i rumuuj. Eh noq xi okik pan suutz' ma' k'isiin taxiyo'jik. 35 Eh chupaam i suutz' re' re', jinaj i q'orik xb'aan, je' wili i xuq'or chaloq: Re' i wili i Wak'uun, re' reh inupab'aam chaloq. Aha' wilik i naa ruq'orom i reh, re' taq chab'iraj, inki. 36 Noq ib'irimaj chik i q'orik re' re', xkilow ixib' chi raj tahqaneel chi ach rutkeel wilik ar i Jesús. Chi riij i re', ma' kota chik xiq'orik, ma' awach ta wo' aj eh xkiq'or aha' wilik i xkilow. 37 Eh chi junwaar, noq xqajik chee Jesús nah yuuq' ruch'ihil taqe ixib' chi raj tahqaneel, ma' k'isiin i tinamit xiooj k'ulwoq reh. 38 Eh chi kixilak i tinamit re' re', jinaj i winaq wilik ar, kow xuq'or reh i Jesús chi je' wili: Aj Tijineel, cha kuy chak'achrisaj tii weh i wak'uun, xa jinaj wo' tii chi riib' chi nuwach. 39 Re' wak'uun wili, jinaj i ma' tob'laj uxlab'al wilik ruuk'. Inchoparik ruum i ransil, i ruk'er chii' ruum, i ruyeew nahool reh i ruq'eb' wach ak'al, eh i nelik chaloq i puuh panchii'. Iruq'ojib'eej riib' ruum, eh ma' raaj ta roq'taam. 40 Ruum i re', xnupahqaaj naq otob'il keh awaj tahqaneel chi naa naq kesam i ma' tob'laj uxlab'al re' re' ruuk' i wak'uun xa re' la' ma' nkian ta wo' rehtesjiik, inki. 41 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Hat taq tinamit ma' tinimanik ta taq, yiib' taq wach ana'ojb'al ¿Xti nik' aj wo' najtiil naa nub'anam taq awuuk'? Eh ¿nik' aj wo' najtiil naa nukuyum taq ayiib' wach na'ojb'al? Chak'am cho weh re' awak'uun ayu', i nuchjik. 42 Eh noq k'isiin ma' imponik ak'un ruuk' i Jesús, re' ma' tob'laj uxlab'al xuq'eb' wach ak'al ak'un, xuyeew wo' chik jinaj nahool reh. Xrilow chi je' re' i Jesús, kow xuq'il i ma' tob'laj uxlab'al, xuk'achrisaj wo' ak'un, eh xuq'asaj reh i rajaaw. 43 Eh chu'nchel i wilkeeb' ar ma' k'isiin ta xsahchik kik'ux noq xkilow i runimaal i rajaawriik i Dios xub'an. Eh noq xa kosachlik wo' kik'ux chu'nchel i tinamit ruum i xub'an i Jesús, re' reh je' wili i xuq'or keh i raj tahqaneel: 44 Chab'iraj taq chi korik i naa nuq'orom aweh mansahchik taq panak'ux chi re' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, naa kinkiq'asam pan kiq'ab' i tinamit, inki. 45 Re' taqe i raj tahqaneel i Jesús xama' xkireq ta wo' chi riij i xq'orarik keh, ruum re' Dios majaa' i ruyeew keh chi naab'jik. Xanaah re' kiyo'jik wo' chupahqaljiik ree Jesús chi naa ruch'ob'ariik rub'ehel keh chib'ih raaj ruq'orom taqe re'. 46 Re' taqe i raj tahqaneel i Jesús xtohq'ik kiwech'um riij chikiwach awach kekeh i q'e' naa ruye'ariik runimaal wach. 47 Eh noq xunab'eej i Jesús i k'ahchi' kikapaam, xuchop reje jinaj i k'isa k'un, xupab'aa' i koq ruuk', 48 je' wili i xuq'or keh: Awach i ruk'ul ruuk' jino'q i k'isa k'un je' rukab' i wili panub'ihnaal, re' wo' hin kiruk'ul ruuk'. Eh awach ink'ulwik wee hin, i ruk'ul wo' ruuk' awach xtaaq'anik cho weh. Je' re' noq, awach i q'e' k'isiin wach taq chaxilak i hat, re' re' q'e' naa ruye'ariik runimaal wach, inki. 49 Re' i Juan je' wili xuq'or ree Jesús: Qaj Tijineel, re' hoj jinaj i winaq xqilow chi panab'ihnaal k'ahchi' resam taqe i ma' tob'laj uxlab'al kuuk' i tinamit. Ruum chi ma' re' ta ruuk' i hoj, xqaq'il chub'aan, inki. 50 Re' Jesús je' wili xuq'or: Maaq'il taq chub'aan, ruum awach i ma' rixowaaj ta qawach, re' re' i ruk'ul ruk'ux i k'ahchi'kooj, inki. 51 Eh noq ach ilook' i rureq ruq'ijil chi naa ruk'amariik johtoq pan taxaaj i Jesús, xuchop reje ruk'ux chi ojik Jerusaleem. 52 Eh wilik taqe i aj taqareel xutaq'aaj reje chi peet b'eeh, xiooj chi rusik'ariik rupatal pan jinaj ab'iix wilkeeb' wii' patineel paruyuq'ul i Samaria. 53 Eh re' taqe i aj Samaria ma' xkaaj ta kiye'em rupatal i Jesús, ruum xkikoj rehtaal chi Jerusaleem ojik i rub'an. 54 Re' taqe i raj tahqaneel, re' Jacobo, re' Juan, je' wili i xkiq'or: Jaaw, ¿mi nawaaj chi neenqapahqaaj johtoq i q'aaq' pan taxaaj, reh chi neenqajik cho chikinaah, reh chi neensacharik kiwach je' rukab' i rub'anam chaloq i Elías? inki taqe. 55 Chalik i Jesús xutz'ehtaaj taqe reje i raj tahqaneel, xuq'il taqe. Je' wili xuq'or keh: Re' taq i hat ma' aweht'al ta taq chib'ih rub'anam i uxlab'al wilik taq awuuk'. 56 Re' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, ma' xin chalik ta chi rusachariik kiwach i tinamit xin chalik la' chi kiko'ljiik, inki. Chi riij i re', xiooj pan tokoom ab'iix wilkeeb' wii' patineel. 57 Eh noq ojik i rub'an i Jesús ruch'ihil taqe i raj tahqaneel, jinaj i winaq je' wili i xuq'or ree Jesús: Jaaw, re' hin tiwaaj kaat nutahqeem xa aha' pa' yuuq' netiooj, inki reh. 58 Re' Jesús je' wili xuq'or: Re' taqe yaak wilik kijuul, eh re' taqe chikop kirupinik wilik kisuuq'. Raaj i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, ma' xta nupaat nuhi'limb'aal, inki. 59 Re' Jesús je' wili i xuq'or reh jinaj i winaq: Taq chi wiij, inki reh. Re' winaq je' wili i xuq'or: Jaaw, chayeew pee q'ab' weh chi nenooj numuq'aa' i wajaaw, kora'j nee kinooj chawiij re', inki. 60 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Chakanaa' taqe i je' kamnaq chi re' keh neekimuq'anik reh i kikamnaaq. Taq la' chi wiij i hat, cha q'or rib'iral i runimaal rajaawriik i Dios, inki. 61 Eh jinaj wo' chik i winaq xq'orik ree Jesús chi je' wili: Jaaw, re' hin tiwaaj kaat nutahqeem xa re' la', chayeew pee q'ab' weh chi neenooj nuq'or nooj peet keh i awach weh panupaat, inki. 62 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or: Awach i xub'an reh i je' rukab' i rub'an i kamanoom noq i ruchop i arado, eh ma' rukanaa' taj i tz'eht reje chi riij, re' re' ma' nee ta rub'an chi q'orol rib'iral i runimaal i rajaawriik i Dios, inki.

Lucas 10

1 Chi riij i re', re' QaJaaw Jesús lajeeb' rukajwinaq wo' chik taqe i raj tahqaneel xusik' kiwach. Eh xutaq'aaj taqe chi ka'kab'iil, reh chi peet xiooj chuwach i reh pantaq tinamit, pantaq ye'aab' aha' naa rojiik wii' i reh. 2 Eh je' wili i xuq'or keh: Re' tinamit wili je' kikab' i tik jacharik iraaj xa re' la', re' kamanoom xama' k'ih ta wo' taqe. Ruum aj re', cha pahqaaj taq ree ehchan reh taqe i je' tik chi chutaq'aaj chaloq taqe i kamanoom. 3 Re' hin k'ahchi' taq kaat nutaq'aam reje chi je' taq hat rak'uun tentzun chi kixilak taqe i je' xojb'. 4 Eh maak'am taq achiim, ni xata akoxtaal, ni xata axijab'. Eh maacham taq awiib' pamb'eeh chi ruye'ariik rusuqkiil ruk'ux i xa awach. 5 Eh noq naa taq awokiik i koq pan jino'q paat, je' taq wili cha q'or keh: Re' ta naq i suq kiil k'uxliis i ruyeew i Dios wilik chupaam i paat wili, tiko'q taq. 6 Wila' wilik taqe i wilkeeb' ar neen kik'ul i rusuqkiil k'uxliis re' re', cha kanaa' taq kahnoq keh. Eh wila' ma' nkaaj kik'ulum, maakanaa' taq keh. 7 Aha' taq neetik'ularik, tikaan taq chupaam i paat re' re'. Eh re' i kiwa' kihaa' naa kik'uxum i ehchan paat, re' wo' taq naa ak'uxum i hat, ruum re' i aj kamanoom i ruk'ul chi naa rutojariik. Eh mo'q wo' xak'ul taq tiooj chi b'anaj patal chii' taq paat. 8 Noq naa taq aponiik chupaam jino'q i tinamit aha' taq naa kat kik'ulum chi patal, xa chib'ih pa' jariik i k'uxumb'al taq aweh neen kiyeew, chak'ux taq. 9 Eh wila' wilkeeb' i yowaab' ar, chak'achrisaj taq, eh cha q'or taq keh chi re' i runimaal rajaawriik i Dios xama' najt ta chik kuuk' wilik. 10 Eh noq naa taq aponiik pan jino'q tinamit, wila' ma' xatkik'ul taq cho pan jino'q paat, eleen taq reje pamb'eeh, je' taq wili i cha q'or keh: 11 Aha' wilik i rupoqil taq aatinamiit xlehchik pan qooq, naa qapuhum kahnoq, k'uhtb'al taq reh chawach chi ma' xoj ak'ul ta taq Xa re' la', chanab'eej taq chi re' i runimaal i rajaawriik i Dios xama' najt ta chik taq wilik awuuk', tiko'q taq keh. 12 Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi xiik' naah ti'kiil i tojb'al kimahk naakik'ulum i tinamit re' re', ma' xata je' rukab' i xkik'ul aj Sodoma, inki Jesús. 13 Hat taq aj Corazín, hat taq aj Betsaida q'e' taq ti' i naa ak'ulum, ar ta Tiro, ar ta Sidón xb'aan taqe i ma' ilooj taj xb'aan taq chaxilak i hat, re' keh najtir naq chik inkiyot' i kik'ux chi riij i kimahk, eh kik'uhtaam naq chik ruuk' i rukojariik i q'as wach itz'ihy, ruuk' i tzuhnik pan chaaj. 14 Eh na' ponoq i ruq'ijil i q'ataj q'orik, xiik' naah ti'kiil i tojb'al taq amahk naa ak'ulum i hat, ma' xata je' ti'kiil naakik'ulum i aj Tiro, i aj Sidón. 15 Eh re' taq i hat aj Capernaum, inakapaaj taq i hat chi naa taq ajohteesjiik pan taxaaj. Ma' je' taj xti ko paruchamiil la' paam i julkahq taq naa akutariik. 16 Awach i nib'irinik taq aweh i hat, re' wo' hin kirib'iraj. Eh awach xq'eb'wik taq aweh i hat re' wo' hin xiruq'eb', awach inq'eb'wik weh i hin, i ruq'eb' wo' hoq i xtaaq'anik cho weh i hin, inki Jesús. 17 Eh noq xi sutinik chaloq i lajeeb' rukajwinaq chi raj tahqaneel i Jesús xasuq chik kik'ux, je' wili xkiq'or ree Jesús: Jaaw, noq inqaq'il taqe i ma' tob'laj uxlab'al panab'ihnaal, qoh kinimaj wo' hoq i keh, inki taqe. 18 Re' Jesús je' wili xuq'or keh: Hoo', korik re' hin xwilow i aj Yahm chi xa je' chik ruch'aab' kahoq noq xqajik cho pan taxaaj. 19 Re' hin xnuyeew taq awajaawriik chi naa taq ab'ehiik chi kixilak aaq', chi kixilak tzina'j, chuq'atariik wach chu'nchel i ruwinqilal i aj Yahm, reh chi ma' xta taq naa kaat kuchem. 20 Xa re' la', maansuuqb'ik taq ak'ux ruuk' chi ti kinimaj taq i ma' tob'laj uxlab'al suuqb'oq la' taq ak'ux, ruum chi xtz'ihb'jik chik taq ab'ihnaal pan taxaaj, ki uchjik ruum i Jesús. 21 Chupaam i jumehq' re' re', xsuuqb'ik ruk'ux i Jesús ruum i Santolaj Uxlab'al, eh je' wili i xuq'or: Hat waJaaw, ehchan reh i taxaaj, i wach ak'al, tinuloq'ej, ruum keh i ma' xta kina'ojb'al, xayeew chi naab'jik i korik ma' xayeew ta keh chi naab'jik i aj na'ojb'al je' wo' keh i q'as wach kik'ux. Hoo', Jaaw, ma' xta reet i xa a'n, ruum je' re' i xponik chawach, inki. 22 Eh re' waJaaw ruq'asam chik panuq'ab' chu'nchel i chib'ih i wilik. Eh ma' awach ta naab'inik reh awach i hin ak'uunb'ees Dios, xa re' wo' hoq Ajaab'ees Dios. Eh ma' awach ta naab'inik reh awach Ajaab'ees, xa re' wo' hin Ak'uunb'ees, eh naa runaab'jiik wach kuum awach aj eh naa nuye'em chi naab'jik i hin, inki Jesús. 23 Re' Jesús xutz'ehtaaj taqe i raj tahqaneel, je' wili i xuq'or keh chi kutkeel: Atoob' keh awach i ki ilwik reh i k'ahchi' taq awilom i hat, 24 Re' hin i nuq'or taq aweh chi ma' k'isiin i jalal ruq'oral i Dios, taqe i reey, xkaaj naq kilom i k'ahchi' taq awilom i hat, xama' xkilow ta wo' hoq. Eh xkaaj naq kib'iram i k'ahchi' taq ab'iram i hat, eh xama' xkib'iraj ta wo' hoq, inki Jesús. 25 Eh jinaj i re' ruuk' i kik'uhtanik ree k'uhb'aal xooj k'oloq ruuk' i Jesús xupahqaaj reh chi je' wili, xa pajb'al naq reh paruk'ux: Aj Tijineel, ¿chib'ih naq ineenub'an chi neenwehchaaj i juneliik k'acharik? inki. 26 Re' Jesús je' wili xuq'or: ¿Chib'ih jariik i ruq'or i k'uhb'aal i tz'ihb'amaj pan santo laj huuj? Eh ¿chib'ih jariik i ruq'or i nawil chupaam? i nuchjik. 27 Re' ink'uhtanik ree najtir k'uhb'aal je' wili i xuq'or: Re' i k'uhb'aal je' wili i ruq'or: Chak'ax aaWaJaaw aaDios chu'nchel ak'ux, chu'nchel awánima, chu'nchel awansil, chu'nchel akapeb'aal, eh cha k'ax aawas achaaq' je' rukab' noq inak'ax awiib' i hat, inki, inki reh i Jesús. 28 Re' reh je' wili i xuq'or reh ink'uhtanik ree najtir k'uhb'aal: Ma' xta reet i chaq'wik xa a'n. Wila' xa a'n taqe i re' naa awehchaam i juneliik k'acharik, inki. 29 Eh re' reh xraaj naq rumanaam wach i rupahqaal paruk'ux, xupahqaaj reh i Jesús chi je' wili: ¿Awach aj wo' re' i was nuchaaq'? inki. 30 Re' Jesús je' wili xuq'or: Junriim, jinaj i winaq xqajik chaloq Jerusaleem, ojik i rub'an Jericó. Eh chupaam i b'eeh re' re' wilik taqe i ajileq' xuk'ul, xkelq'aaj i chib'ih reh, xkelq'aaj i ruso', xkiq'ojib'eej, ach k'isiin k'achlik noq xkikanaa' kahnoq. 31 Eh chupaam i jumehq' re' re' xik'ik ponoq jinaj i k'amal kib'eeh aj tiij chupaam i b'eeh re' re'. Noq xrilow wach i xb'aan ti' k'axik reh, ma' xta raaj reh xa q'e' xik'ik reje. 32 Chi riij i re', jinaj wo' chik i winaq re' ruuk' intowik keh i k'amal kib'eeh aj tiij xik'ik ponoq chupaam i b'eeh re' re'. Noq xrilow wach i xb'aan ti' k'axik reh, ma' xta raaj reh, xa q'e' xik'ik reje. 33 Raaj jinaj i winaq aj Samaria ojik rub'an chupaam i b'eeh re' re'. Noq xrilow reje wach i winaq xq'ojib'ik kuum i ajileq', ma' k'isiin ta xuketelaaj wach. 34 Eh xujil i koq riib' ruuk', xriq'omaaj ruuk' aseite ruuk' vino i ruti'jolal xq'ojib'ik xub'ak' wach chi itz'ihy. Eh xujosaj reje chi riij i rukawayu, xuk'am reje chupaam jinaj i warb'al, eh ar xucha'jeej. 35 Eh parukab' q'iij, re' i aj Samaria xresaj chaloq i ki'ib' chi tumiin, xuyeew reh i ehchan warb'al, je' wili xuq'or reh: Chakuy chacha'jeej weh i winaq wili wila' ko wilik i tumiin xasach chi riij, re' hin neenuyeew jilow aweh noq neekinsutinik chaloq, inki. 36 Je' re' i xkian ixib' re' re', eh noq inakapaaj i hat, ¿awach keh i re' xkahnik chi ras ruchaaq' i x-elq'jik chib'ih reh kuum i ajileq'? i nuchjik ruum i Jesús. 37 Noq i nukapaaj i hin, chi re' i xketelinik wach i winaq xb'aan ti' k'axik reh, inki ink'uhtanik reh i k'uhb'aal. Re' i Jesús, je' wili i xuq'or reh: Yu'naak hiy, je' wo' re' i ketelinik wachiis cha a'n i hat, inki. 38 Re' Jesús ojik i rub'an chupaam i b'eeh xponik chupaam jinaj ab'iix wilkeeb' wii' patineel. Eh jinaj ixoq patim ar, Marta rub'ihnaal, xuk'ul i Jesús parupaat. 39 Eh re' i Marta re' re' wilik jinaj ruchaaq', María rub'ihnaal, xooj rutzunaa' riib' ri'si rooq i Jesús, re' xraaj i reh chi xrib'iraj taqe i xuq'or. 40 Eh re' Marta reh sahchinaq ruk'ux, ruum chayeew i kamanik rub'an. Ruum i re', xujil i koq riib' ruuk' i Jesús, je' wili xuq'or reh: Jaaw, je' nche ma' xta'nchi nawaaj reh chi xirukanaa' chi wutkeel i nuchaaq' chub'anariik i ma' k'isa kamanik, cha q'or reh chi kinohoq rutow, inki. 41 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Marta, Marta, re' hat q'e' tiqajik kapeew, eh q'e' ti' ak'ux ruum taqe i k'ahchi' kaat re' re'. 42 Xa re' la', chanab'eej chi xa jinaj wo' hoq i xti ajwaal wach chi b'anarik, re' María reh xureq chik, eh ma' awach ta chik neenq'uchwik reh, inki Jesús.

Lucas 11

1 Junriim, i Jesús xub'an rutiij pan jinaj ye'aab'. Eh noq xukohlaaj rutiij, jinaj keh i raj tahqaneel je' wili xuq'or: Jaaw, inqaaj i hoj chi neenak'uhtaaj qeh i tiij, je' rukab' noq xuk'uhtaaj i tiij i Juan aj qasan ha' keh i raj tahqaneel, inki. 2 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Noq naa taq a'nam atiij, je' taq wili i naa aq'orom: QaJaaw Dios wilkaat pan taxaaj, loq'imaj ta naq ab'ihnaal. Chayeew chaloq i runimaal awajaawriik, eh nee ta naq imb'aan ayu' wach ak'al inawaaj i hat je' rukab' imb'aan pan taxaaj. 3 Eh nee ta naq i nayeew cho qeh chi manlik i qawa' qahaa' ajwaal wach chi qeh rajlaal i q'iij. 4 Chakuy ta naq taqe i qamahk, ruum re' hoj inqakuy wo' kimahk i kib'anik qeh i yiib' wach na'ojb'al. Eh maa yeew q'ab' chi nee qoh q'ehb'ik pamahk. Neeta la' naq qoh ako'leej chuwach i aj Yahm, tiko'q taq, inki. 5 Eh je' wo' chik wili i xuq'or keh i raj tahqaneel: Qaq'or chi wilik taq chaxilak i hat yejal aq'ab' neenooj k'oloq parupaat i ramigo, eh je' wili i nee ruq'or reh: Chakuy ankemelej tii ixib'-oq nukaxlanwi'k awuuk', 6 ruum jinaj i wamigo kore' xchalik parub'eeh, xooj k'oloq panupaat, xanaah re' i hin ma' xta jino'q nukaxlanwi'k chi neenuyeew reh, inko'q. 7 Eh je' wili i chaq'wik neerub'an chaloq ko pampaat: Matwech'ik cho wuuk' re' nupaat tz'aplik chik, suq chik qawiriik kuuk' i nuha'lak'uun, ma' nee ta chik i rub'an chi neekinwuktik reje chuye'ariik aweh chib'ih i naawaaj, inko'q. 8 Re' hin korik i nuq'or taq aweh chi wila' ma' xukanaa' i koq i wech'ik i ramigo, nee wo' inwuktik chaloq nee ruyeew reh chu'nchel chib'ih raaj, ma' ruum ta chi ramigo, xa re' la' raaj chi neerumay i koq i wech'ik ruuk'. 9 Ruum aj re', re' hin i nuq'or taq aweh i hat chi cha pahqaaj taq ree Dios nee ruyeew taq chaaweh, cha sik' taq, nee taq inareq, eh chaq'oj taq i koq wach i puerta, nee taq i ruteh chaaweh. 10 Ruum awach i rupahqaaj ree Dios, neenye'arik reh, awach i rusik' nee wo' rureq, eh awach ineeruq'oj i koq wach i puerta, nee wo' inteharik cho reh. 11 ¿Mi wilik taq jino'q aweh i hat ab'aj nee ruyeew chi jilow rukaxlanwi'k i ruha'lak'uun noq neerupahqaaj rukaxlanwi'k? ¿Mi neerub'an chi aaq' i nee ruyeew chi jilow rukaar i ruha'lak'uun noq neerupahqaaj rukaar? 12 ¿Mi rub'an chi tzina'j i nee ruyeew chi jilow rumiloj i ruha'lak'uun noq neerupahqaaj rumiloj? 13 Eh wila' tichol taq ruye'ariik i hat i ajwaal wach chi keh taq awak'uun awixq'uun, eh ma' holohik ta taq ana'ojb'al, ra'j naa chik re' taq aaWaJaaw wilik cho pan taxaaj ma' nee ruyeew cho keh i Santolaj Uxlab'al awach neekipahqanik reh, inki Jesús. 14 Eh re' Jesús k'ahchi' resam i ma' tob'laj uxlab'al ruuk' jinaj i winaq meemrinaq ruum. Noq elinaq chik i ma' tob'laj uxlab'al ruuk', xchol chik q'orik. Xkilow chi je' re' i tinamit, xsahchik kik'ux. 15 Wilik i xiq'orik reh chi je' wili: Re' winaq wili re' i Beelzebu, i k'amal kib'eeh i ma' tob'laj uxlab'al, inye'wik i ruwinqilal chi rehtesjiik taqe i ma' tob'laj uxlab'al kuuk' i tinamit, inki taqe. 16 Eh xa re' naq xkaaj chi xq'ehb'ik ta pamahk i Jesús, xkipahqaaj reh chi chub'an jino'q i ma' ilooj taj reh pan taxaaj. 17 Eh re' Jesús reht'al chik i k'ahchi' kikapaam. Ruum aj re', je' wili i xuq'or keh: Wila' k'ih ch'uq elinaq ruum ixowaal jino'q i nimlaj tinamit, neensahchik wach, je' wo' chu'nchel i paat wilkeeb' chupaam nee wo' kich'a'lojik. 18 Eh re' i aj Yahm, wila' i rixowaaj riib' chi rib'il riib', xama' najt ta wo' neen wihik i rajaawriik. Re' wili i nuq'or taq aweh, ruum inaq'or taq i hat chi re' Beelzebu, inye'wik wajaawriik chi kehteesjiik i ma' tob'laj uxlab'al kuuk' i tinamit. 19 Wila' je' re' i nub'an i hin, raaj taq awaj tahqaneel i hat, ¿awach inye'wik i kajaawriik chi kehteesjiik taqe i ma' tob'laj uxlab'al? Eh re' wo' taqe awaj tahqaneel kik'uhtanik reh chi re' taq i hat ma' xta taq ana'ojb'al. 20 Raaj i hin, ruuk' i rajaawriik i Dios inwesaj taqe i ma' tob'laj uxlab'al kuuk' i tinamit. Eh re' re' ink'uhtanik reh chi re' i runimaal rajaawriik i Dios wilik taq chik panayejaal panaxilak. 21 Eh re' jino'q i winaq wilik ransil, eh wilik ruch'ihch' ko'lemb'al riib' neerub'an rucha'jaljiik i rupaat, eh chib'ih taqe jariik i wilik reh parupaat ma' awach ta neentz'a'inik reh. 22 Xa re' la', noq nenooj wo' chik k'oloq jino'q i xiik' naah i ransil chuwach i reh, neenb'aan reh, eh neenq'ucharik taqe i ruch'ihch' ko'lemb'al riib', eh neenq'ucharik, eh neench'aqarik i chib'ih reh. 23 Awach i ma' imponik ta chuwach i nub'an i hin, rixowaaj nuwach. Eh awach i ma' re' ta haa' chi wiij chumolariik i wach i nutik, xa q'eb'ooj i k'ahchi' rub'anam, inki Jesús. 24 Eh noq i nelik reje jino'q i ma' tob'laj uxlab'al ruuk' i winaq, inooj panchiq yuuq' chusik'ariik i ruye'aab'. Eh i rilow chi ma' rureq ta ruye'aab', i rutoq'aa' kapeew, je' wili ruq'or: Naa wo' chik wojiik panupaat i xinelik cho wii', inki. 25 Noq insutinik wo' chik chaloq i ma' tob'laj uxlab'al ruuk' i winaq, imponik rureq i ruye'aab' chi mesooj paam eh yej-amaj chi korik. 26 Eh re' i ma' tob'laj uxlab'al, wuquub' chik chi ma' tob'laj uxlab'al inooj rumol kiwach, xiik' naah yib'kiil wach i kina'ojb'al chuwach i reh chi kunchelaal kiokik chi patinik ruuk' i winaq. Re' ruk'achariik xiik' chik naah yib'kiil wach chuwach i pampeet, inki i Jesús. 27 Eh xa ko k'ahchi'-oq wo' chuq'orariik taqe re' i Jesús, jinaj ixoq wilik xilak tinamit xuk'er cho chii' chuq'orariik chi je' wili: Atoob' reh ixoq x-ak'unanik aweh, i xk'isanik aweh inki cho reh i Jesús. 28 Re' Jesús je' wili i chaq'wik xub'an: Re' la' q'e' atoob' keh awach ki-ib'irinik reh i ruq'or i Dios eh inkinimaj inki. 29 Ma' k'isiin i tinamit xkimol i koq kiib' chi junsuut i Jesús, je' wili i xuq'or: Re' i tinamit wili q'e' yiib' wach i kina'ojb'al inkipahqaaj chi naa rub'aan jino'q i ma' ilooj taj. Xa re' la', ma' naa ta ruk'uhtjiik keh jino'q i ma' ilooj taj chuwach xb'aan cho ruuk' i Jonás. 30 Eh re' i xuk'ul chaloq i Jonás, k'uhtb'al reh i rajaawriik i Dios chikiwach i aj Nínive, je' wo' re' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, naa wo' ruk'uhtaam i rajaawriik i Dios wuuk' chikiwach i tinamit wilkeeb' chupaam taqe q'iij yu'naak. 31 Eh na' q'ataroq i q'orik chikinaah i tinamit wilkeeb' yu'naak, re' ixoq xwihik cho chi reyil pansak'aaj ree rookb'aal q'iij naa rupa'lojiik chaloq chuq'orariik chi wilik kimahk i tinamit wili. Ruum ko chi najt xchalik chi rib'irjiik i k'uhb'alinik xub'an i reey Salomón raaj i wilik ayu' yu'naak, q'e' nim rajaawriik chuwach i Salomón. 32 Eh na' q'ataroq i q'orik re' taqe i aj Nínive naakipa'lojiik chaloq chi q'orariik chi wilik kimahk i tinamit wilkeeb' yu'naak. Ruum re' keh xkiyot' i kik'ux chi riij i kimahk noq xq'orarik keh i ruk'uhb'aal i Dios ruum i Jonás. Re' i wilik ayu' yu'naak, q'e' nim rajaawriik chuwach i Jonás, inki Jesús. 33 Eh ma' awach taj ineeruqop jino'q i saqumb'al parupaat eh nee ta wo' chik i rukeb'aa' i koq, ni xata nee ruyeew i koq chi ri'sil jino'q i kaxoon. Taxaaj la' nee ruyeew johtoq, reh chi neekisihq'jik chi korik i neekiokik i koq ar. 34 Re' taqe naq'awach rusaqumaal ati'jolal noq wilkeeb'. Wila' re' taqe naq'awach saqum ki ilwik, chu'nchel ati'jolal neen wihik rusaqumaal. Raaj wila' re' taqe naq'awach ma' saqum ta ki ilwik, chu'nchel wo' ati'jolal naa ruwihiik panq'equm. 35 Je' re' noq, chawik'raaj awiib' ruuk' asaquumaal wilik panawánima mansutinik chi q'equm. 36 Eh wila' chu'nchel ati'jolal wilik rusaqumaal, eh wila' ma' chih chik inq'equmrisanik reh, chu'nchel chik nee nawil chi korik, je' naa rukab' noq nee nawil chi korik noq neetirusihq'eej cho jino'q i saqumb'al, inki Jesús. 37 Eh noq re' Jesús rukohlaam chik ruq'orariik taqe re', jinaj i re' ruuk' taqe i aj fariseo, xuyuq'eej parupaat i Jesús, reh chi naa rojiik rub'anam ruwa' ruuk'. Eh re' i Jesús xokik wo' i koq pampaat, xooj wih-oq nah méxa. 38 Re' i aj fariseo xsahchik ruk'ux noq xrilow chi re' Jesús ma' xutz'aj taj i q'ab' noq xub'an ruwa' je' rukab' i ruq'or i najtir k'uhb'aal, inki. 39 Eh re' i QaJaaw Jesús je' wili xuq'or: Re' taq i hat aj fariseo, inatz'aj taq riij akulk je' wo' taq apulato. Xanaah re', re' taq i hat nujinaq taq awánima ruuk' taqe i xa chib'ih jariik inareq taq ruuk' awileeq', eh ruuk' taq ayiib' wach na'ojb'al. 40 Q'e' taq hat min min ruuk' taq ayiib' wach na'ojb'al. ¿Mi ma' aweht'al taq re' hat chi re' Dios xyej-anik reh i winaq, eh re' wo' reh xyej-anik reh i ránima? 41 Peet taq chayeew chi mayiij chu'nchel i wilik taq panawánima, eh re' i chib'ih taq wilik aweh neenkahnik chi saq wach chu'nchel. 42 Hat taq aj fariseo, q'e' taq ti' i naa ak'ulum, ruum xa re' taq i rusentab'ohiil i lajeeb' sentabo chi tz'aaq sik'ijn, i tz'aaq rura, tz'aaq i chaaj i nayeew taq ree Dios, eh ma' na a'n ta taq i korik laj na'ojb'al, je' wo' ruk'axariik i Dios. Re' naq taqe i re' ajwaal wach chi naa taq a'nam, eh ma' naa ta wo' taq akanaam rub'aan i k'ahchi' taq kaat. 43 Hat taq aj fariseo, q'e' taq ti' i naa ak'ulum, ruum chupaam taqe sik'oj wach tzunaab' taq tizuhnik chupaam taqe paat inlooq'jik wii' Dios, eh inawaaj taq chi ruuk' loch'ik neen kiyeew taq rusuqkiil ak'ux pantaq b'eeh. 44 Re' taq i hat, q'e' taq ti' i naa ak'ulum, ruum xa je' taq akab' i kimuhqik wii' kamnaq ma' kik'utinik ta chik, inik'ik kiyeq' naah i tinamit, eh ma' keht'al taj chi ch'uwa' wach i wilik cho chupaam, inki Jesús. 45 Eh jinaj keh i re' ruuk' i kik'uhtanik reh i najtir k'uhb'aal, je' wili i chaq'wik xub'an: Aj Tijineel, ruuk' taqe i xaq'or re' re', inaq'oj wo' qaxikin haa' i hoj maje', inki. 46 Re' Jesús je' wili xuq'or: Je' wo' taq i hat i tik'uhtanik ree k'uhb'aal, q'e' wo' taq ti' i naa ak'ulum, ruum je' taqe ahl laj ihq ma' awach ta nkuywik reh taq i nayeew chikinaah i tokoom xanaah re', re' taq i hat ma' natoob'eej ta taqe k'isinoq chuk'amariik. 47 Re' taq i hat, q'e' taq ti' i naa ak'ulum, ruum inayejaa' tii chik taq i tz'aq chinaah i kijuleel taqe i jalal ruq'oral i Dios kikansam taqe chaloq aamaam awati't. 48 Ruuk' taq i na a'n re' re', xateh taq wach chi ruk'ul taq ak'ux xkian chaloq taq aamaam awati't. Re' keh xikansanik chaloq taqe i jalal ruq'oral i Dios, eh re' taq i hat inayejaa' tii chik taq i tz'aq chinaah i kijuul. 49 Ruum aj re', re' Dios, ruuk' i runa'ojb'al xuq'or chi je' wili: Re' hin naa nutaq'aam taqe reje i jalal nuq'oral, je' wo' taqe i waj tahqaneel chi kixilak i tinamit. Xa re' la', wilik taqe i naa kikansam, eh wilik taqe i naakixowaam wach, inki. 50 Re' tinamit wilkeeb' yu'naak, re' Dios naa ruye'wiik chikinaah i rutojariik riij i kikanteesjiik xb'aan taqe i jalal ruq'oral i Dios. Xa re' wo' rutohq'iik cho kikanteesjiik noq xtz'uhkrik chaloq i wach ak'al. 51 Eh re' rutohq'iik chaloq i peet kaansanik wili, xa re' wo' noq xkanteesjik chaloq i Abel. Eh xa tohq'ik xub'an korehtaal xureq i q'iij chi xkikansaj i Zacarías panyejaal i rupaat i Dios, ma' najt ta ruuk' artaal. Re' i tinamiit wili naakitojwiik wach taqe ikaansanik re' re'. 52 Re' taq i hat i tik'uhtanik ree najtir k'uhb'aal, q'e' taq ti' i naa ak'ulum, ruum xa hat taq chik ehchan reh i korik i na a'n awiib' xanaah re', xama' na a'n ta wo' taq i hat i korik, eh ma' nayeew ta wo' taq q'ab' keh awach naq inkaaj kianam i korik, inki Jesús. 53 Eh noq q'orooj chik keh chi je' re' ruum i Jesús, taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal, taqe aj fariseo, ma' k'isiin ta xchalik kik'aah chinaah i Jesús. Xtohq'ik i koq kichoqem ma' k'isiin i peech' xkian reh, 54 xa re' naq inkaaj chi xa chib'ih ta jariik i ma' rub'ehel taj xuq'or xa reqb'al naq ru mahk pankik'ux.

Lucas 12

1 Eh noq xkimol kiib' i xata wo' jarub' miil chi tinamit, xa nkipitz'ib'eej chik kiib'. Re' Jesús peet xuq'oreej taqe i raj tahqaneel, je' wili i xuq'or keh: Chawik'raaj taq awiib' chuwach inkikoj chi ch'amb'eesb'al ruq'oril kaxlanwi'k i aj fariseo, iraaj ruq'orom chi re' i k'ul b'anaj wachiis inki a'n i keh. 2 Ruum re' i xa chib'ih jariik imb'aan chi q'eeqmaal, korehtaal inooj k'utinoq wach, je' wo' imb'aan panke'lik, korehtaal inooj naab'joq. 3 Eh chu'nchel taq i xaq'or i hat panq'equm, korehtaal i nib'irjik parusaqumaal i q'iij, eh re' taq i xaq'or chi q'eeqmaal oon noq atz'apam taq awiib' pampaat, kow chik naa ruq'orariik chikiwach i tinamit, inki. 4 Re' taq i hat wamigo, i nuq'or taq aweh chi mat yo'jik taq kuum i neekikansanik taq aweh, eh chi riij i re', ma' xta taq chik neetikuchej. 5 Re' hin nuq'or taq aweh chi xa re' wo' i Dios taq naa ayohleem wach, ruum noq hat taq chik kamnaq, re' reh wilik rajaawriik chuye'ariik taq awánima pantojb'al mahk. Re' reh taq naa ayohleem wach. 6 Chakoj taq rehtaal chi re' kok' tz'ikin, ma' re' ta nkiwii' chi ho'oob' i kiib' sentabo kik'ayjik wii', re' Dios ma' jino'q keh i kok' chikop re' re' insahchik paruk'ux. 7 Eh re' taq i hat, re' Dios rajlaam chi ju'junaal i rismaal taq anaah. Ruum aj re' mat yo'jik taq, ruum re' taq i hat k'ih taq atz'aaq chikiwach i ruk'ihaal chi kok' tz'ikin, inki Jesús. 8 Re' hin i nuq'or taq aweh chi awach inq'orik reh chikiwach i tinamit chi re' hin kirunimaj, re' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, naa wo' nuq'orom chikiwach i ruánjel i Dios chi korik chi re' hin kirunimaj. 9 Raaj awach i naa ruq'orom chikiwach i tinamit chi ma' re' taj i hin kirunimaj, re' hin naa wo' nuq'orom chikiwach taqe ruánjel i Dios chi re' reh ma' xnimanik taj. 10 Re' Dios nee wo' rukuy ru mahk i ma' holohik ta nee nq'orik chi wiij i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq. Raaj awach i nee ruq'or i ma' holohik ta laj q'orik chi b'ajb'al reh i Santolaj Uxlab'al, re' reh ma' jaruuj naa rukuyariik i ru mahk. 11 Eh noq naa taq kaat kik'amam reje chikiwach taqe i ajaab'ees chupaam i paat inlooq'jik wii' i Dios, eh chikiwach taqe i q'atal q'orik, mat qajik taq kapeew chi riij nik' wach noq naa taq ako'leem awiib', eh chib'ih taq i naa aq'orom. 12 Ruum na' ponoq i q'iij noq naa taq aq'oriik, re' i Santolaj Uxlab'al naa ruk'uhtaniik taq chaaweh chib'ih taq i naa aq'orom, inki Jesús. 13 Eh jinaj chi kixilak i tinamit je' wili i xuq'or cho reh i Jesús: Aj Tijineel, cha q'or reh i was chi chuyeew weh i nukooch rukanaam kahnoq i wajaaw, inki. 14 Re' Jesús je' wili i xuq'or reh: Wamigo, ¿awach xkojwik wee hin chi q'ataj q'orik taq cha naah, chi hin ch'aqal reh i chib'ih taq aweh? inki. 15 Je' wo' chik wili i xuq'or: Chawik'raaj taq awiib' i hat, maak'ax taq wach i b'ehomal, ruum ma' re' taj i ma' k'isa b'ehomal inye'wik ruk'achariik i ju'jun, inki. 16 Re' Jesús xuk'utjaaj keh i tinamit jinaj i jalwaach q'orik, je' wili i xuq'or: Pan jinaj cho q'iij, jinaj i winaq xiik' naah b'ehomal, re' taqe i rutik ma' k'isiin ta xiwachinik. 17 Eh xutoq'aa' kapeew, je' wili xuq'or paruk'ux: Chib'ih nchee naa nub'anam ma' xta'nche nupaat molb'al reh i wach taqe nutik, inki. 18 Eh je' wili i xuq'or: Aa, re' hin xk'ulik chik panuk'ux chib'ih i naa nub'anam re' chi naa nuyojom i k'isa paat inumol wii' i wach taqe i nutik. Nimaq taq paat chik inaa nuyej-aam chi molb'al i wach taqe i nutik, inki. 19 Eh je' wili i naa nuq'orom reh i nuti'jolal: Nuti'jolal, yu'naak tihi'loq, suuqb'oq ak'ux, cha a'n awa' ahaa' chi korik, ruum ma' k'isiin i suq atoob' xqamol neerukuy jarub'-oq haab', kinko'q reh, inki. 20 Eh je' wili i xq'orarik reh ruum i Dios: Re' hat ma' tinimanik taj chupaam aq'ab' yu'naak naa akimiik. Raaj chu'nchel i suq atoob' xamol wach, ¿awach aj eh naa rukahniik? i nuchjik. 21 Je' aj re' i ruk'ul awach i rumol wach rub'ehomal wach ak'al, eh chuwach i Dios q'e' neb'aa', inki Jesús. 22 Chi riij i re', re' Jesús je' wili i xuq'or keh raj tahqaneel: Re' hin i nuq'or taq aweh chi mat qajik taq kapeew chi riij taq awa' ahaa' naa taq awik'sam wii' q'iij. Eh mat qajik taq kapeew chi riij taq aso' naa akojom. 23 Re' taq aak'achariik xiik' naah k'ihaal tz'aaq chuwach taq awa' ahaa'. Eh re' taq ati'jolal xiik' naah k'ihaal tz'aaq chuwach taq aso'. 24 Chakoj taq rehtaal taqe tz'ok, ma' xtaj inkitik, ma' xtaj inkijach, ma' xta kikaxoon, ma' xta kipaat molb'al chib'ih keh. ¿Mi ma' xiik' naah taq k'ihaal atz'aaq re' hat chikiwach i kok' chikop? 25 ¿Mi wilik taq jino'q aweh i hat neerub'an rutiqariik rooq i ruk'achariik xa ruum chi neenqajik kapeew chi riij? 26 Wila' ma' nee taq i na a'n rub'aan i xama' q'e' ta nim wach, ¿chib'ih reet noq tiqajik taq kapeew chi riij taqe i xa chib'ih jariik? 27 Chakoj taq rehtaal nik' wach noq kik'ihik johtoq i uhtz'ub': Re' keh ma' kikamanik taj, ma' nkikem ta kiso', eh xiik' naah kiholwochiil chuwach i ruholohaq so' rukojom chaloq i reey Salomón. 28 Wila' re' Dios je' re' rutiq'ib'jiik i rub'an taqe ch'ahn, yu'naak wilkeeb' wataq yuuq' k'ixkaab', eh i iqal neekik'atarik wach q'aaq', ra'j naa taq chik re' hat ma' nee taq tirutiq'aa' i Dios, re' taq i hat ma' achopom taq ak'ux. 29 Ruum aj re', i nuq'or taq aweh i hat chi mantib'ik taq ak'ux chusik'ariik taq awa' ahaa', 30 ruum xa re' wo' taqe i ma' kinimanik ta ree Dios intib'ik kik'ux chusik'ariik taqe re'. Raaj taq i hat, jinaj taq aaWaJaaw wilik cho pan taxaaj, re' ineht'alinik reh chi ajwaal wach taq cha weh taqe re'. 31 Je' re' noq re' taq i hat, peet taq cha sik' i runimaal rajaawriik i Dios, eh re' reh nee wo' taq i ruyeew chaaweh taqe re', ki uchjik ruum i Jesús. 32 Matyo'jik taq i hat, i hat taq nutentzuun noq wilkaat xama' hat ta taq k'ih chawiib', ruum re' Dios xchalik paruk'ux chi xuyeew taq aweh i runimaal i rajaawriik i reh. 33 Chak'ayej taq i chib'ih aweh, re' tz'aaq chayeew taq chi alemóxna keh i neb'aa'. Eh chamol la' taq wach i b'ehomal ma' nik'ik ta wach ma' naa ta rusahchiik wach, re' i wilik cho pan taxaaj, re' i ma' kiokik ta wii' i ajileq', ni xata re' mooh neensachwik kiwach. 34 Je' re' noq, aha' taq naa ruwihiik ab'ehomal, ar wo' taq naa ach'ikaam reje ak'ux, ki uchjik ruum i Jesús. 35 Ayejaam-oq taq awiib' chi korik re' i hat, eliik-oq taq atiq'aam awiib' ruuk' aso', eh xa eliik-oq qoplik taq aq'aaq' asaquumb'aal. 36 Je'-oq taq akab' taqe i móso kiyejaam kiib' chi ruyub'jiik i kipatroon sutinik cho reh chuninq'ijiik jino'q kaxáro. Noq neemponik i kipatroon, neeruq'oj i koq wach i puerta, jumehq'iil neenkiteh reh i puerta. 37 Atoob' keh i móso na'lik keh noq neekiponik reqaroq ruum i kipatroon. Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi re' i kipatroon naa ruye'wiik keh nah méxa, eh neentohq'ik ruch'aqam kiwa' kihaa' rumoso. 38 Atoob' keh taqe móso re' re' wila' na'lik keh noq nenooj k'oloq i kipatroon, ro'q ta yejal aq'ab', ro'q ta parusaq'iik nenooj k'oloq. 39 Chakoj taq rehtaal i naa nuq'orom aweh wili: Qaq'or chi nee ta reht'aliij i ehchan paat nik' neemponik i ajileq', re' reh na'lik naq reh chi juneliik chucha'jaljiik i rupaat ma' nee ta naq i ruyeew q'ab' chi neenelq'jik paam i rupaat. 40 Ruum aj re', re' taq i hat, inchol wo' taq ayejaam awiib' chi korik, ruum re' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, ma' k'ahchi' ta taq akapaam noq naa taq nuk'uliik iloq cha naah, inki Jesús. 41 Eh re' Pedro xupahqaaj reh i Jesús chi je' wili: Jaaw, ¿mi xa qeh i hoj xak'utjaaj i jalwaach q'orik re' re', oon xak'utjaaj wo' keh i tinamit wili? inki. 42 Re' QaJaaw Jesús je' wili i xuq'or: ¿Awach i móso korik wach ruk'ux wilik runa'ojb'al, neenkanab'jik ruum i rupatroon chi rilariik i awach reh parupaat, reh chi nee taqe ruket paruorahiil? 43 Atoob' reh i móso re' re' i k'ahchi' chub'anariik taqe i rukamaj ye'ooj chinaah noq neenooj reqaroq ruum i rupatroon. 44 Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi re' móso re' re', neenkojarik chi ilil reh chu'nchel i chib'ih wilik reh i rupatroon. 45 Raaj wila' re' móso re' re' neerukapaaj paruk'ux chi komajaa' k'ulik iloq reh i rupatroon, nee taqe rutoq'aa' ruq'ojib'eem i ruch móso winaq i ruch móso ixoq, eh nenooj chi wi'k, chi uk'ik, chi xohk'rik, 46 re' reh naa ruponiik i rupatroon chinaah chupaam i q'iij chupaam i ora noq ma' k'ahchi' ta rukapaam. Eh naa ruye'ariik panti' k'axik ruum i rupatroon, naa rub'anam reh i je' rukab' i naa rub'anam keh i ma' korik ta wach kik'ux. 47 Eh awach i móso reht'al wo' naq chib'ih raaj b'anarik reh i rupatroon, eh ma' rub'an taj, ni xata ruyejaam riib', ni xata runimaj i rupatroon, xiik' naah k'ihaal i tz'uhuum naa ruk'ulum. 48 Raaj i móso xa chi ma' reht'al neerub'an i ma' ruk'ul ta chi b'anarik ma' q'e' ta k'ih i tz'uhuum naa ruk'ulum. Eh awach i k'ih i rukamaj ye'ooj k'ih wo' chik i jilow naa rupahqaljiik reh. Eh awach i q'e' ch'iklik k'uxliis chinaah, k'ih wo' hoq i jilow naa rupahqaljiik reh, inki Jesús. 49 Re' hin je' naa q'aaq' i xchalik nuqop ayu' wach ak'al, eh q'e' naq inwaaj chi k'ahchi' ta chik ruqopiik yu'naak 50 Re' hin peet naa nuk'ulum jinaj i ti'laj pajarik q'e' ti' nuk'ux korehtaal inooj eloq wach. 51 ¿Mi nakapaaj taq re' hat chi suq kiil k'uxliis i nuk'am cho ayu' wach ak'al? Re' hin xti korik i nuq'or taq aweh chi ma' re' ta rusuqkiil k'uxliis ixnuk'am chaloq ch'aqaj la' iib' ixnuk'am chaloq. 52 Yu'naak johtoq chi qawach, naakich'aqam kiib' i ho'oob' patim taqe chupaam jinaj chi paat. Re' ixib' naakixowaam wach i kiib', eh re' ki'ib' naakixowaam wach ixib'. 53 Eh re' ajaab'ees naa rixowaam wach i rak'uun, re' ak'uunb'ees naa rixowaam wach i rajaaw. Eh re' tuutb'ees naa rixowaam wach i rixq'uun, eh re' ixq'uunb'ees naa rixowaam wach i rutuut. Re' tuutb'ees naa rixowaam wach i ril-iib', eh re' ilib'jeel naa rixowaam wach i rutuut i rub'ahiil, inki Jesús. 54 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh i tinamit: Re' taq i hat noq inawil taq chi parookb'aal q'iij injohtik chaloq i suutz', naa rub'anam i jab', tiki taq, eh i rub'an wo' hoq. 55 Eh noq inawil taq i teew chi pansak'aaj reh i rokb'aal q'iij inchalik, tz'a' i q'iij naa rub'anam, tiki taq, eh tz'a' wo' q'iij i rub'an. 56 Xak'ul taq i na a'n awach wila' aweht'al taq chib'ih i ruq'or i ehtalil wilkeeb' pan taxaaj, wilkeeb' wach ak'al, ¿chib'ih reet noq ma' aweht'al ta taq chib'ih i ruq'or k'ahchi' ruk'ulariik chupaam taqe q'iij yu'naak? inki Jesús. 57 ¿Chib'ih reet noq ma' nasik' chi riij i hat cha wib'il awiib' aha' wilik i xti korik? 58 Wila' awuch'ihil reje inixowanik awach noq nee taq tiooj pan q'atb'al q'orik, cha yejaa' taq reje wach ruuk' wach b'eeh taq apeleto. Chi je' re', ma' nee ta tiruq'asaj pan q'ab' i q'atal q'orik. Wila' ma' chih, re' i q'atal q'orik neetiruq'asaj pan kiq'ab' taqe i polisía, eh neetikikoj pantz'ilom. 59 Re' hin xti korik i nuq'or chi ma' jaruuj nee ti elik cho ar, wila' ma' xatoj chu'nchel i naa aweliik cho wii', inki Jesús.

Lucas 13

1 Eh chupaam i q'iij re' re', wilik taqe i xiq'orik reh i Jesús, chi re' i Pilato, wilik taqe i aj Galilea xukansaj, xuxilakeej i kikik'eel ruuk' i kikik'eel i chikop xkiq'asaj i keh chi kimayiij. 2 Eh re' Jesús je' wili xuq'or keh: ¿Mi nakapaaj taq re' hat chi re' taqe re', je' re' i xkik'ul ruum chi xiik' naah i kimahk chuwach i kuch aj Galilea? 3 Re' hin i nuq'or taq aweh chi ma' chih taj. Wila' ma' xayot' taq ak'ux chi riij taq amahk, naa wo' taq akimiik i hat. 4 ¿Eh inaq'or oon taq i hat chi re' i waxaqlaj xikimik noq xq'ehb'ik chikinaah inajt naah tz'aq ar Siloe, chi xiik' naah i kimahk chikiwach i kuch aj Jerusaleem? 5 Re' hin i nuq'or taq aweh chi ma' chih taj. Wila' ma' xayot' taq ak'ux i hat chi riij taq amahk, naa wo' akimiik taq i hat, inki Jesús. 6 Re' Jesús xuq'or wo' keh i jalwaach q'orik wili: Pan jinaj cho q'iij, jinaj i winaq juniwal i ruche'el i higo wilik parak'aal rutikim wii' i ru-uuva, xooj naq rusik' i wach, eh ma' jino'q wach xureq. 7 Eh je' wili, xuq'or reh incha'jinik ree ru-uuva: Re' hin ixib' haab' nutoq'aam k'ulik chusik'ariik naq i wach i higo wili, eh ma' junriim nureqem chi wilik wach. Re' hin inwaaj chi neenayok' ruum xama' xta rutiq chi wilik pan wak'aal, inki. 8 Eh re' incha'jinik reh i rak'aal je' wili i ruchaq'weesjiik xub'an: Jaaw, cha kanaa' pee chik jino'q haab'. Re' hin naa numulem wach, eh naa nukojom ruraxiil waraa'. 9 Chi je' re', nee oon naq inche nwachinik i chee' wili. Eh wila' ma' xwachinik, kora'j neenayok' re', inki, inki i Jesús. 10 Eh re' Jesús xub'an chaloq i k'uhb'alinik pan hi'limb'al q'iij pan jinaj i paat inlooq'jik wii' Dios. 11 Ar wilik jinaj ixoq waxaqlaj haab' rokiik pan yab'ilaal, loch'ooj wach ruum jinaj i ma' tob'laj uxlab'al, eh ma' jaruuj chik inyub' wach i riij. 12 Eh noq xrilow chi je' re' i Jesús, xuyuq'eej reje ixoq, je' wili xuq'or reh: Ixoq, yu'naak xatk'achjik chik ruuk' ayab'ilaal, inki. 13 Eh re' Jesús xuyeew kab'chel i q'ab' chinaah ixoq, eh chi jumehq'iil xyub' wach i riij ixoq, xtohq'ik ruloq'em i Dios. 14 Eh re' ink'amwik b'eeh chupaam i paat inlooq'jik wii' Dios xkaqrik, ruum chi xub'an i k'achrisanik i Jesús pan hi'limb'al q'iij, je' wili i xuq'or keh i tinamit: Waqiib' q'iij i kamamb'al q'iij, ar taq tik'oloq wi nawaaj taq chi nee tik'achreesjik, eh pan hi'limb'al q'iij mat chalik taq, inki. 15 Re' i QaJaaw Jesús je' wili i xuq'or reh: Xak'ul taq i na a'n awach, ¿Mi wilik taq jino'q aweh re' hat i ma' nee ta ruchej reje i rub'ooyax ruch'ihil i rub'uuruux pan hi'limb'al q'iij noq nenooj ruyeew ruhaa'? 16 Re' ixoq wili xikin cho riih rumaam i Abraham, chopooj naq ruum i aj Yahm ruuk' i ruyab'ilaal, waxaqlaj haab' ruchaliik reh. ¿Mi ma' neerub'an re' chi neenk'achreesjik pan hi'limb'al q'iij? inki. 17 Noq xuq'or chi je' re' i Jesús, xchalik kik'ixiik taqe i ki-ixowanik wach. Eh re' taqe tinamit ma' k'isiin ta xsuuqb'ik kik'ux noq xkilow i nimaq wach ma' ilooj taj xub'an i Jesús. 18 Re' Jesús je' wili i xuq'or: ¿Chib'ih je' rukab' i runimaal rajaawriik i Dios? ¿Chib'ih aj uuk' naa nujalwachem? 19 Re' i runimaal i rajaawriik i Dios je' rukab' i rija'eel mostása i rutik parak'aal i winaq ink'ihik johtoq, korehtaal imponik chi je' jino'q nimlaj chee'. Eh re' taqe kok' tz'ikin inkiyejaa' i kisuuq' nah taq q'ab', inki Jesús. 20 Eh re' Jesús je' wo' chik wili i xuq'or: ¿Chib'ih aj uuk' naa nujalwachem i runimaal rajaawriik i Dios? 21 Re' re' je' rukab' i rub'an i ch'amb'esb'al ruq'oril kaxlanwi'k noq i ruk'am chaloq ixoq oxpaj-oq chi arina, i ruxilakeej ruuk' i ch'amb'esb'al ruq'oril kaxlanwi'k, korehtaal i ruch'amrisaj chu'nchel i q'oor, inki Jesús. 22 Noq ojik i rub'an i Jesús Jerusaleem, xik'ik ponoq rub'an i k'uhb'alinik pantaq tinamit pantaq ab'iix wilkeeb' wii' patineel. 23 Eh jinaj ixpahqanik reh chi je' wili: Jaaw, ¿mi xama' k'ih ta wo' taqe inaakiko'ljiik? inki. Re' Jesús je' wili i xuq'or: 24 Chachop taq ak'ux chi okik chupaam i k'isiin wach puerta, ruum re' hin i nuq'or taq aweh chi ma' k'isiin naq i naa kaajwaam okik ar xa re' la', xama' naa ta wo' kianam okik. 25 Eh noq wuktinaq chik i ehchan paat, rutz'apam chik i puerta. Eh re' taq i hat i naa akahniik rij paat, naa taq atik'aam i koq yuuq'inik rij paat, chi je' wili: Jaaw, cha teh qeh aapuerta, tiko'q taq. Eh re' reh je' wili i naa ruq'orom taq aweh: Re' hin ma' weht'al ta taq awach aha' inche taq ti chalik, inko'q. 26 Eh re' taq i hat je' taq wili i naa aq'orom: Re' hoj xqa a'n qawa' qahaa' awuuk'. Eh re' wo' hat xat b'anik i k'uhb'alinik pantaq xilak qab'eeh, tiko'q taq reh. 27 Eh re' reh je' wili taq i naa ruq'orom aweh: Re' hin xnuq'or taq chik aweh chi ma' weht'al taj aha' taq ti chalik. Eleen taq chi nuwach, hat taq b'anal reh i yiib' wach na'ojb'al, inko'q. 28 Ar taq naa awoq'iim, naa taq aqirich'eem naah aweeh, noq naa taq awilom i Abraham, i Isaac, i Jacob, eh chu'nchel i xijalwik cho ruq'oral i Dios chi wilkeeb' pa runimaal rajaawriik i Dios, eh re' taq i hat ma' naa ta taq ak'ulariik cho ar. 29 Eh wilik taqe i tinamit pantz'eet reh i rookb'aal q'iij, pansak'aaj reh i rookb'aal q'iij, parookb'aal q'iij, parelb'aal q'iij naa kichaliik naakimolom kiib' chi wi'k pa runimaal rajaawriik i Dios. 30 Eh wilik taqe i xam b'eeh yu'naak, eh naa kikahniik chi peet b'eeh, eh re' taqe i peet b'eeh yu'naak, naa kikahniik chi xam b'eeh, inki i Jesús. 31 Eh wilik wo' taqe i aj fariseo xiooj k'oloq ruuk' i Jesús, je' wili i xkiq'or reh: Eleen reje ayu', ruum re' i reey Herodes ti raaj kaat rukansam, inki taqe. 32 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Hiy taq cha q'or reh i je' pahar re' re': Re' hin yu'naak eh iqal inwesaj taqe i ma' tob'laj uxlab'al kuuk' i tinamit, eh naa wo' nuk'achrisam taqe, eh kab'iij inukohlaaj i nukamaj, inki, tiko'q taq reh. 33 Xa re' la', re' hin chi yu'naak chi eqal chi kab'iij kinelik reje ayu' naa wojiik aha' kinooj wii', ruum re' jino'q i jalal ruq'oral i Dios ma' ruyee ta riib' chi ma' re' ta pan tinamit Jerusaleem neenkimik, inki Jesús. 34 Eh je' wo' chik wili i xuq'or: Hat taq aj Jerusaleem, hat taq aj Jerusaleem, re' taq i hat inakansaj taq chi ab'aj taqe i jalal ruq'oral i Dios i rutaq'aaj taq cho chaxilak Eh re' hin xata wo' jarpech naq xwaaj numolom taq awach je' rukab' noq i rumol kiwach i kok' rak'uun ati't kixlaan ri'si ruxiik' xa re' la', re' taq i hat ma' xawaaj ta taq. 35 Ruum aj re' re' taq aatinamiit naa rukahniik chi ma' xta chik wilik chupaam. Eh i nuq'or taq aweh chi komajaa' taq chik naa awilom nuwach, kore' chik naa taq awilom nuwach na' cha q'or taq chi je' wili: Xti wilik ruloq'il i xk'uloq parub'ihnaal i QaJaaw Dios, tiko'q taq chi wiij, inki Jesús.

Lucas 14

1 Eh pan jinaj hi'limb'al q'iij, xooj chi wi'k i Jesús parupaat jinaj i k'amal kib'eeh i aj fariseo. Eh wilik taqe aj fariseo xitahwiik i koq reh. 2 Jinaj winaq yowaab' sipjeel imb'anik reh wilik chuwach i Jesús. 3 Eh re' Jesús xupahqaaj keh i kik'uhtanik reh i k'uhb'aal, keh i aj fariseo chi je' wili: ¿Mi ruyeew q'ab' i k'uhb'aal chi neenk'achreesjik jino'q i yowaab' pan hi'limb'al q'iij? inki 4 Eh re' keh ma' xichaq'wik taj, re' Jesús, xuchop johtoq i yowaab', xuk'achrisaj, eh xuq'or reh chi ohoq parupaat. 5 Eh je' wili xuq'or keh i aj fariseo: Qaq'or chi wilik taq jino'q aweh i hat i neenq'ehb'ik jino'q i rak'uun oon jino'q i rub'oyaax panjul, ¿mi ma' nee naq inooj resaj pan hi'limb'al q'iij noq inaq'or taq i hat? ki uchjik. 6 Re' keh ma' kota chik xichol ruchaq'weesjiik i Jesús. 7 Noq xrilow i Jesús chi pan sik'oj wach tzunaab' inkitzunaa' kiib' nah mexa taqe i yuuq'imaj haa' chuninq'ijiik i kaxáro, je' wili kik'uhb'aljiik xub'an: 8 Wila' awach xyuuq'inik aweh chuninq'ijiik jino'q kaxáro, maatzunaa' awiib' chupaam i sik'oj wach tzunaab', ruum nee-oq imponik jino'q i yuuq'imaj haa' q'e' nim wach chawach i hat. 9 Ruum re' i xyuuq'inik taq aweh ruch'ihil i q'e' nim wach, nee ruq'or aweh chi je' wili: Chayeew reh atzunaab' i wili, inko'q. Re' hat ma' k'isiin chik ak'ixiik noq nenooj wih-oq chupaam i tz'apaab' wach tzunaab'. 10 Chupaam la' i tz'apaab' wach tzunaab' ti wih-oq, noq naa aayuq'ub'jiik chuninq'ijiik i kaxáro, noq neemponik i xyuuq'inik aweh, je' wili i nee ruq'or aweh: Wamigo, taq titzuhnoq chupaam i sik'oj wach tzunaab', inko'q. Chi je' re', neenye'arik runimaal awach chikiwach i wilkeeb' awuuk' nah méxa. 11 Awach i q'e' runimb'isaj riib', naa rehtesjiik i runimaal wach, eh awach i xama' nim ta wach i rub'an riib', naa ruye'ariik runimaal wach, inki Jesús. 12 Re' Jesús je' wili i xuq'or reh i xb'anik yuuq'inik chuninq'ijiik kaxáro: Noq naa a'nam aninq'iij, mayuq'ej taqe awuuk' chi wi'k awamigo, taqe aawas achaaq', taqe i ma' tokoom ta awuuk', taqe aka'jaah b'ehomaq, ruum wi xayuq'eej taqe awuuk' i re' chi wi'k, nee wo' chik inkiyeew rujilob'aal aweh. 13 Noq naa a'nam aninq'iij, re' taq chayuq'eej awuuk' chi wi'k taqe i neb'aa', taqe i ma' manlik ta wach kooq kiq'ab', taqe i siik, taqe i moywach 14 Chi je' re', naa rusuuqb'iik ak'ux, ruum re' keh ma' nee ta nkiyeew jilow aweh. Re' hat kore' naa ak'ulum i jilow na' kiwuktoq chaloq chi k'achlik kiwach taqe korik wach kik'ux, inki. 15 Noq xrib'iraj chi je' re' i xuq'or i Jesús, i jinaj keh i wilkeeb' nah mexa je' wili i xuq'or reh i Jesús: Q'e' naanche atoob' reh awach i naa rub'anam ruwa' ruhaa' pa runimaal rajaawriik i Dios inki. 16 Eh je' wili i xq'orarik reh ruum i Jesús: Pan jinaj cho q'iij, jinaj i winaq xub'an i ma' k'isa keet ree xq'eq, eh ma' k'isiin naq i xuyuq'eej ruuk' chi wi'k. 17 Eh noq xponik i ru orahiil i wi'k ha' ree xq'eq, xutaq'aaj reje jinaj i rumoso chuq'orariik keh i yuuq'imaj taqe haa' chi chaloq kian kiwa' kihaa', ruum korjinaq chik chu'nchel. 18 Xanaah re', re' keh chu'nchel xtohq'ik kinijisam kiib'. Re' peet je' wili xuq'or: Re' hin kore' xnuloq' junseht i wak'aal, konaa rojiik wilom cha kuy numahk, ma' nee ta kinooj, inki. 19 Eh re' jinaj je' wili i xuq'or: Re' hin ho'k'uhl i nu b'ooyaax nuloq'om naa rojiik nunik'eem cha kuy numahk, ma' nee ta kinooj, inki. 20 Re' jinaj je' wili i xuq'or: Re' hin kore' xnub'an kaxáro ma' nee ta rub'aan chi nee kinooj, inki. 21 Re' i móso xk'ulik ruq'or reh i rupatroon i xq'orarik cho reh. Re' i rupatroon, xkaqrik, je' wili i xuq'or reh i rumoso: Yu'naak hiy xilak taq b'eeh reh i tinamit, chak'am taqe chaloq ayu' i neb'aa', taqe i ma' manlik ta wach kooq kiq'ab', taqe i moywach taqe i siik, reh chi neen k'ulik kian kiwa' kihaa', inki. 22 Eh koq'uun chik, je' wili i xuq'or i móso reh i rupatroon: Jaaw, re' hin xponik wo' taqe nuk'am i xaq'or weh, eh xa ko wilik wo' ye'aab', inki. 23 Re' i patroon je' wili i xuq'or reh i rumoso: Yu'naak hiy pantaq nim b'eeh, pantaq kok' q'ab' b'eeh, chayuq'eej taqe chaloq i tinamit wilkeeb' ar, reh chi neenujik i nupaat. 24 Re' hin i nuq'or taq aweh chi ma' jino'q i peet naq xnuyuq'eej taqe wuuk' chi wi'k, naa rub'anam ruwa' ruhaa' wuuk' re' xq'eq, inki, inki Jesús. 25 Re' Jesús, ma' k'isiin i tinamit kitahqinik, eh xusutej riib' chi kilariik reh, je' wili xuq'or keh: 26 Wila' awach iraaj chalik wuuk', eh re' chik i q'e' ruk'ax taqe rutuut rajaaw, rehk'een, rak'uun rixq'uun, ras eh ruchaaq' winaq, ras eh ruchaaq' ixoq, wila' q'e' wo' ruk'ax riib' i reh, re' re' ma' ruk'ul ta chi waj tahqaneel. 27 Awach i ma' rukuy ta ruk'amariik i rukuruus, eh ma' kirutahqeej taj, re' re' ma' ruk'ul ta chi waj tahqaneel. 28 Eh wila' wilik jino'q taq aweh i hat i neeruyejaa' jino'q runajt naah paat, ¿mi ma' peet naq neerutzunaa' riib' chub'irariik riij jarub' i naa rusacham, mi manlik neerukohlaaj ruyejeb'jiik ruuk' i rutumiin wilik? 29 Wila' ma' xub'ir riij, noq iraaj xa re' tz'aq ch'ikaab' reh i rupaat nee rukoj, ma' nee ta rukohlaaj ruyejeb'jiik, eh chu'nchel i neki ilwik i koq reh neenkikaqse'laaj i koq. 30 Je' wili i neenkiq'or chi riij: Re' winaq re' re', xa re' wo' tii xutik'aa' i koq ruyejeb'jiik i rupaat, eh ma' xukohlaaj ta ruyejeb'jiik, inko'q taqe. 31 Eh wila' xooj chi q'aq'inik jino'q i reey chuk'ulb'ejiik jino'q chik i reey, ¿mi ma' peet naq neerutzunaa' riib' chukapeb'jiik riij mi manlik i lajeeb' miil chi soldado neeruk'ulb'ilej wii' i juninaq miil chi soldado naa ruk'amam chaloq i reey jinaj? 32 Eh wila' riik'raaj chi ma' nee ta rukuy ruk'ulb'eejiik i reey jinaj, noq ko najt wilik chaloq, nee rutaq'aaj reje ruq'orariik, reh chi kikahnoq pansuqkiil k'uxliis. 33 Je' aj re' noq wilik re', xa awach taq aweh i hat, i ma' rukanaa' taj chu'nchel i xa chib'ih jariik wilik reh, ma' ruk'ul ta chi waj tahqaneel, inki Jesús. 34 Eh re' aatz'aam ma' xta reet wila' komajaa' inik'ik i ruki'toq'onkiil. Eh wila' xik'ik i ruki'toq'onkiil, ma' xta chik ineratz'amej. 35 Xa ma' xta chik neenokik wii' ni xata reh ak'al, ni xata reh raxb'eesb'al paam ak'al xa nee la' inq'eb'arik reje wulu'. Awach raj kib'iram i wili, kib'iraj, inki Jesús.

Lucas 15

1 Chu'nchel i kipahqanik tooj, taqe i aj mahk, xkijil i koq kiib' chi rib'irjiik i Jesús. 2 Re' taqe i aj fariseo, taqe i kik'uhtanik ree najtir k'uhb'aal kich'olej i Jesús je' wili i xkiq'or: Re' winaq wili i ruk'ul taqe ruuk' i aj mahk, i rub'an ruwa' ruhaa' kuuk', inki taqe. 3 Xrib'iraj chi je' re' i Jesús, xuchaq'weej taqe ruuk' i jalwaach q'orik wili: 4 Qaq'or chi jino'q taq aweh i hat, i wilik jino'q siento rutentzuun, eh neensahchik jino'q keh i rutentzuun, ¿mi ma' nee naq i rukanaa' kahnoq panch'ahn i jinaj chik ma' siento, nenooj chusik'ariik i rutentzuun jinaj, korehtaal nee rureq chaloq? 5 Eh noq neenooj rureq, ma' k'isiin suq kiil ruk'ux noq nee ruyeew cho nah tileb' nee ruk'am chaloq. 6 Noq neemponik parupaat, neerumol kiwach i ramigo, taqe i ruka'jaah, je' wili i nee ruq'or keh: Yu'naak suuqb'oq taq qak'ux awuuk', ruum xnureq chaloq i nutentzuun sahchinaq naq, inko'q. 7 Re' hin i nuq'or taq aweh chi je' re' i runimaal suq kiil k'uxliis inwihik pan taxaaj noq neeruyot' i ruk'ux chi riij i ru mahk jino'q i aj mahk. Chi kiwach ach jinaj ma' siento chi korik wach kik'ux ma' ajwaal ta wach chi keh chi naa kiyot'om i kik'ux, inki Jesús. 8 Eh qaq'or chi wilik jino'q ixoq wilik lajeeb'-oq rutumiin re' ruuk' i saq wach, eh neenq'ehb'ik jino'q i rutumiin, ¿mi ma' nee naq i ruqop ruq'aaq' reh chi neerumes cho paam i rupaat chi q'uun korehtaal nee rureq i rutumiin re' re'? 9 Noq nee rureq, neerumol kiwach i ramigo ixoq, taqe i ruka'jaah ixoq, je' wili i nee ruq'or keh: Yu'naak suuqb'oq qak'ux taq awuuk' ruum xnureq wo' chik i nutumiin q'ehb'inaq naq, inko'q. 10 Re' hin i nuq'or taq aweh chi wilik wo' suq kiil k'uxliis kuuk' taqe i ruánjel i Dios, ruum jino'q i aj mahk i ruyot' i ruk'ux chi riij i ru mahk, inki Jesús. 11 Re' Jesús xuk'utjaaj wo' keh i na'ojb'al wili: Pan jinaj q'iij, jinaj i winaq ki'ib' i rak'uun xwihik. 12 Re' chaq'b'ees ak'un je' wili i xuq'or reh i rajaaw: Jaaw, yu'naak inwaaj chi nee nayeew weh taqe i nukooch naa akanaam, inki. Eh re' ajaab'ees xuch'aq wo' keh i ki'ib' chi rak'uun i chib'ih taqe jariik i wilik reh. 13 Eh xa komajaa'-oq wo' k'ih q'iij ruk'ulum i rukooch i chaq'b'ees ak'un, xkuxik ruk'ayem. Ruuk' i tumiin re' re', xooj chi najt pan tokoom tinamit. Ar xusach wach i rutumiin, xutoq'aa' rub'aan i re' ma' re'. 14 Eh noq k'uhlinaq chik i rutumiin, jinaj i runimaal wi'jaleel xchalik chupaam i tinamit re' re', eh xutoq'aa' rukuyum ruwa' ruhaa'. 15 Xrilow chi je' re' ak'un, xooj rupahqaaj rukamaj ruuk' jinaj i winaq patim ar. Eh panab'iix xtaq'ab'jik reje chi cha'jinik ahq ruum i winaq re' re'. 16 Re' ak'un re' re', ma' k'isiin i runuhmiik xaraaj naq chik ruk'uxum reh i wach chee' inkik'ux taqe ahq xanaah re', ma' awach ta wo' inye'wik reh. 17 Eh noq xooj kuxoq, xutoq'aa' kapeew, je' wili i xuq'or paruk'ux: Re' taqe i rumoso i wajaaw wilkeeb' parupaat wilik kiwa' kihaa' wilik naa re' inqohxanik chikiwach. Re' i hin, ayu' xakimik chik weh ruum nuwa'. 18 Re' hin naa wo' chik nusutiniik reje parupaat i wajaaw, je' wili i neenuq'or ponoq reh: Wajaaw, re' hin ximahkunik chuwach i Dios eh je' wo' chawach i hat. 19 Ruum aj re', ma' ruk'ul ta chik chi nee kinakoj chi hin awak'uun kinakoj la' chi xa je' chik hin jino'q amoso, kinko'q ponoq reh, inki. 20 Eh xuchop cho rub'eeh, xchalik wo' chik parupaat i rajaaw. Noq ko najt-oq xk'u'loq ruuk' paat ak'un, x-ilarik reje wach ruum i rajaaw, xketeljik reje wach. Xooj rajimam riib' i rajaaw chuk'ulariik, xq'ahchjik, eh xtz'ub'arik i koq i wach. 21 Eh re' ak'uunb'ees je' wili i xuq'or reh i rajaaw: Wajaaw, re' hin ximahkunik chuwach i Dios, je' wo' chawach i hat, je' re' noq ma' ruk'ul ta chik chi nee kinakoj chi hin awak'uun, inki. 22 Eh re' ajaab'ees je' wili i xuq'or keh i rumoso: Chawesaj taq lom chaloq i xti holohaq itz'ihy, chakoj taq chi riij i wak'uun wili. Chakoj taq rulopq'aaq' ju' q'ab', eh chakoj taq ruxijab' chi rooq. 23 Hiy taq chak'am i rak'uun wakax xti q'ina'. Nee taq inakansaj, naa qak'uxum, naa qa'nam qaninq'iij, 24 ruum re' wak'uun wili kamnaq panqak'ux, eh yu'naak xk'uloq wo' chik sahchinaq naq, eh xojk'ulik wo' chik rureq, inki ajaab'ees. Eh xkitoq'aa' ninq'ijinik. 25 Eh re' aasb'ees ak'un kamanik i rub'an ponoq panab'iix. Noq xsutinik chaloq, ach-oq k'isiin ma' nk'u'loq ruuk' paat, xrib'iraj chi k'ahchi' i q'ooj, eh k'ahchi' soon. 26 Re' reh xuyuq'eej reje jinaj keh i móso, xupahqaaj reh chib'ih jariik i choqik k'ahchi' pampaat. 27 Eh je' wili i xq'orarik reh ruum i móso: Re' achaaq' xk'ulik wo' chik iloq pampaat ma' xta xuk'ul chaloq. Ruum aj re', re' awajaaw xuq'or chi xkanteesjik i rak'uun wakax xti q'ina', eh xutoq'aa' ninq'ijinik, i nuchjik. 28 Noq xrib'iraj chi je' re' i aasb'ees ak'un, xkaqrik. Ma' xraaj ta naq chik i koq okik pampaat, korehtaal xelik cho rij paat i rajaaw chuq'uunjiik wach chi okoq i koq pampaat. 29 Je' wili i xuq'or reh i rajaaw: Re' hin xata wo' jarub' haab' nutik'aam cho kamanik awuuk', eh ma' jank'al ta ma' xatnunimaj. Eh re' hat ni xata jino'q k'isa nukapraax aye'em chi naa nukansam, reh chi naaqa'nam qaninq'iij kuuk' taqe i wamigo. 30 Eh raaj i yu'naak, xakansaj inche rak'uun wakax xti q'ina' noq xk'u'loq wo' chik awak'uun re' re', xponik rusach atumiin ruuk' i rub'anariik i re' ma' re', eh xponik rusach kuuk' taqe i k'oyoom laj ixoq, inki. 31 Re' rajaaw je' wili i chaq'wik xub'an: Wak'uun, re' hat wilkaat wuuk' chi juneliik. Chu'nchel i chib'ih jariik i wilik weh, aweh naa nuye'em. 32 Xa re' la', yu'naak xti rub'ehel chi k'ahchi'kooj chi ninq'ijinik ruum i rusuqkiil qak'ux, ruum re' achaaq' wili kamnaq panqak'ux, eh xk'uloq wo' chik sahchinaq naq, eh xojk'ulik wo' chik rureq, inki, inki Jesús.

Lucas 16

1 Re' Jesús xuq'or keh i raj tahqaneel i jalwaach q'orik wili: Jinaj i patroon xwihik chaloq q'e' b'ehoom, xwihik jinaj i ilil ruye'aab'. Eh wilik i xi ponik q'oroq reh chi k'ahchi' ruye'ariik chi re' chi ma' re' i chib'ih reh ruum i ilil ruye'aab'. 2 Eh re' patroon xuyuq'eej i ilil reh i ruye'aab', je' wili xuq'or reh: ¿Nik' wach noq wilik inkiq'or weh chawiij i hat? Yu'naak chaq'asaj weh i kamanik, ruum naa aweliik chi rilariik i nuye'aab', inki. 3 Re' i ilil reh i ye'aab', je' wili xuq'or: Chib'ih i nchee naa nub'anam, ruum re' nupatroon xuq'uch chik i nukamaj, eh re' hin ma' nee ta nukuy rab'ixjik wach aak'al. Eh kink'ixik chi nee kinooj chi pahqanik lemóxna chi' taq paat. 4 Aa xk'ulik chik panuk'ux chib'ih i naa nub'anam, reh chi wilik taqe nee kinkik'ul pankipaat noq nee kinkahnik chi ma' xta nukamaj, inki. 5 Xuyuq'eej chi kiju'junaal i wilik kik'aas ruuk' i rupatroon. Re' peet xponik, xupech'uj reh chi je' wili: ¿Jarub' aak'aas i hat ruuk' i patroon? inki. 6 Re' hin jinaj siento b'ariil chi aseite i nuk'aas ruuk', inki. Re' i ilil ye'aab' je' wili i xuq'or: Wili ahuuj reh aak'aas, hu' cha tz'ihb'aaj chik jino'q i huuj xalajeeb' roxk'ahl b'ariil chik chakoj ar, inki. 7 Eh je' wo' chik wili xuq'or reh i jinaj: Raaj i hat, ¿jarub' aak'aas ruuk'? inki. Re' hin jinaj siento kintaal chi trigo i nuk'aas ruuk', inki. Re' i ilil ye'aab' je' wili xuq'or: Wili ahuuj reh aak'aas. Chatz'ihb'aaj chik jino'q i huuj xa kajwinaq chik kintaal chakoj ar, inki. 8 Eh re' rupatroon xureq chi riij chi re' i ilil reh i ruye'aab' ma' korik ta imb'anik, xti q'as wach ruk'ux chub'aan taqe i ruyejaa' wach. Je' wo' re' q'asiil wach kik'ux i aj mahk ayu' wach ak'al noq xa kekeh inkiyejaa' wach. Ma' xata je' q'asiil wach kik'ux i wilkeeb' chik pan saqum. 9 Re' hin i nuq'or taq aweh chi re' taq ab'ehomal inareq ayu' wach ak'al i wilik wii' i mahk kamanoq taq aweh, reh chi nee taq inareq k'ih-oq awamigo. Chi je' re', na' k'uhloq taq ab'ehomal, wilik taq neenk'ulwik chaaweh i hat aha' naa rub'aan wii' i k'acharik chi juneliik. 10 Awach i korik wach ruk'ux ruuk' i k'isiin, korik wo' wach ruk'ux ruuk' i k'ih. Eh awach i ma' korik ta wach ruk'ux ruuk' i k'isiin, ma' korik ta wo' wach ruk'ux ruuk' i k'ih. 11 Wila' ma' korik taq wach ak'ux ruuk' i b'ehomal wach ak'al ma' korik taj, ma' awach taj i ch'iklik ruk'ux chi nee taq i ruyeew aweh i xti korik laj b'ehomal. 12 Eh wila' ma' korik taq wach ak'ux ruuk' i tokoom aj eh, ma' awach ta neenq'asanik taq aweh i xti aweh naq taq i hat. 13 Ma' awach taj i móso neerub'an chi ki'ib' i rupatroon, ruum noq neerub'an i rukamaj i jinaj, ma' nee ta neerub'an i rukamaj i jinaj xa jinaj ineruk'ax, eh re' jinaj neerixowaaj wach. Je' re' noq, ma' nee ta rub'an chi junimjiik i Dios ruuk' i ruk'axariik wach i b'ehomal, inki Jesús. 14 Eh re' taqe i aj fariseo i q'e' kik'axwik wach i b'ehomal, xkib'iraj chu'nchel i xuq'or i Jesús, ruum i re', xkikaqse'laaj i koq. 15 Je' wili i xq'orarik keh ruum i Jesús: Re' taq i hat, q'e' taq hat atoob' i na a'n awiib' chikiwach i tinamit. Xanaah re', re' Dios ineht'alinik reh i wilik taq cho panawánima, ruum re' q'e' nim wach chikiwach i tinamit, re' re' ma' imponik ta chuwach i Dios, ki uchjik. 16 Re' i k'uhb'aal, ruch'ihil i xkiq'or taqe i jalal ruq'oral i Dios ko ar xponik ruq'orariik rib'iral paruq'ijil i Juan aj qasan ha'. Eh ar xtohq'ik cho ruq'orariik rib'iral i runimaal rajaawriik i Dios, eh chu'nchel i tinamit xq'orarik keh chi ajwaal wach chi naa kokiik ar. 17 Re' hin i nuq'or taq aweh chi ma' k'axik taj chi neensahchik wach i taxaaj ruch'ihil i wach ak'al chuwach chi ma' nenooj eloq wach jino'q i ruq'or i k'uhb'aal, inki Jesús. 18 Re' i winaq i ruch'aq riib' ruuk' i rehk'een, eh i rub'an wo' chik kaxáro ruuk' i tokoom ixoq, ruch'uwa'risaj wach irukaxaro. Eh awach i rub'an kaxáro ruuk' ixoq ruch'aqam i rub'ahiil, ruch'uwa'risaj wach irukaxaro, inki Jesús. 19 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Pan jinaj cho q'iij, jinaj i winaq xwihik chaloq q'e' b'ehoom. Xiik' naah holwochiil taqe i ruso' i rukoj, rajlaal q'iij i rub'an ruholohaq ninq'iij. 20 Eh jinaj wo' winaq xwihik chaloq, Lázaro rub'ihnaal q'e' neb'aa' nujinaq chi q'aah i riij, eh imponik rutzunaa' riib' wach ak'al chi chii' i rupuerta i b'ehoom. 21 Re' i neb'aa' laj winaq re' re' xaraaj naq chik ruk'uxum i ruxeer ruwa' i b'ehoom i ruq'eb' cho nah méxa. Xa re' tii taqe i tz'i' kik'ulik req'woq wach i ru q'aah. 22 Eh xponik i q'iij noq re' i neb'aa' re' re' xkimik, eh xk'amarik johtoq i ránjel rut'iosil kuum i ánjel pan taxaaj chupaam i loq'laj ye'aab' ruuk' i Abraham. Eh xkimik wo' hoq i winaq q'e' b'ehoom, xmuq'ub'jik i ruti'jolal. 23 Noq k'ahchi' rik'iik chi ti' k'axik pan kiye'aab' kamnaq, xtz'ehtanik johtoq, xrilow reje wach chi najt i Lázaro chi wilik i koq ruuk' i Abraham. 24 Re' b'ehoom re' re' xuk'er reje chii', je' wili i xuq'or: Qajaaw Abraham, chaketelaaj nuwach Chataq'aaj cho weh i Lázaro chut'aqsaj chaloq i ju' q'ab' panha', reh chi neen k'ulik rut'aqsaj paam i nuchii', ruum re' hin k'ahchi' nuk'ulum i ti' k'axik ayu' pan q'aaq' inki. 25 Eh re' Abraham je' wili i xuq'or: Wak'uun, k'oloq panak'ux chi q'e' suq xat wihik noq xat k'acharik chaloq yu'naak k'ahchi' ak'ulum i ti' k'axik. Re' Lázaro reh, q'e' ti' xwihik noq xk'acharik chaloq, eh yu'naak, ayu' k'ahchi' ruk'ulum i rusuqkiil ruk'ux. 26 Eh ma' xata re' re', jinaj wo' hoq i runimaal julkahq inq'atwik pan qayejaal taq awuuk' i hat. Re' taqe i wilkeeb' ayu', ma' nee ta nkian reje i q'ahxik ar, ni xata re' taqe i wilkeeb' cho ar, neenkian chaloq i q'ahxik ayu', i nuchjik. 27 Re' i b'ehoom je' wili i xuq'or: Qajaaw Abraham, xti cha kuy i nuq'or aweh, cha taq'aaj reje weh i Lázaro parupaat i wajaaw, 28 ruum ko ho'oob' chik taqe i nuchaaq' wilkeeb' cho ar, reh chi nee ruq'or keh chib'ih i k'ahchi' nuk'ulum i hin ayu', reh chi ma' nee ta kichalik chupaam i runimaal tojb'al mahk wili, inki. 29 Re' Abraham je' wili xuq'or: Re' keh kib'iram chik i k'uhb'aal ye'ooj reh i Moisés, je' wo' hoq i xkiq'or chaloq taqe i jalal ruq'oral i Dios inchol kinimam inki. 30 Re' i b'ehoom je' wili i xuq'or: Hoo', qajaaw Abraham, korik i xaq'or xa re' la', nee ta nooj jino'q i kamnaq chukojariik kina'ojb'al, nee naq inkiyot' i kik'ux chi riij i kimahk, inki. 31 Eh re' Abraham je' wili xuq'or reh: Wila' ma' xkinimaj i k'uhb'aal xuq'or i Moisés, i xkiq'or jalal ruq'oral i Dios, ra'j naa chik re' i nee ruq'or i neenk'aach reje ruka'peech neenkinimaj, i nuchjik, inki Jesús.

Lucas 17

1 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh i raj tahqaneel: Xa wilik wo' naa rub'aan wii' q'ehb'ik pamahk, xa re' la' q'e' ti' i naa ruk'ulum awach i ruq'eb' pamahk i tokoom 2 Eh ma' xta naq reet chi reh chi neenb'ak'arik chi ralaq jino'q i nimlaj ab'aj ke'b'al, neenkutarik qohoq ko paruchamiil i palaw, chuwach chi neeruq'eb' pamahk jino'q i nukok'taaq. 3 Re' taq i hat, chawik'raaj taq awiib', maaq'eb' taq pamahk aahermano Wila' xmahkunik taq chawach, chaq'il taq. Eh wila' xujal wach i runa'ojb'al, cha kuy taq ru mahk. 4 Atoob' ta nee mahkunik chawach wuquub'-oq pech aahermano chuwach i jinaj q'iij, wila' wuqpech xuq'or aweh chi ma' naa ta chik rub'anam, inchol akuyum ru mahk, inki Jesús. 5 Re' taqe i raj tahqaneel i QaJaaw Jesús je' wili i xkiq'or reh: Chayeew ruman i rukowiil qak'ux, inki taqe. 6 Re' QaJaaw Jesús je' wili xuq'or: A chopom ta taq k'isinoq ak'ux je' ta naq nimaal naq'wach mostása. Noq nee naq taq inaq'or reh i chee' wili chi je' wili: Chachuq reje awiib' ayu' hiy cha tik awiib' pan palaw, tiko'q naq taq reh, re' i chee' wili nee wo' naq taq tirunimaj, inki. 7 ¿Mi wilik taq jino'q aweh re' hat wilik jino'q rumoso noq neensutinik chaloq panab'iix chi b'anaj arado oon chi cha'jinik wakax, nee ruq'or reh i rumoso chi je' wili: Kim ayu', cha a'n awa' ahaa', inko'q reh? 8 Je' la' wili i nee ruq'or reh i rumoso: Chayejaa' pee nuwa' nuhaa' ree xq'eq. Chayejaa' awiib' chi nuketariik, reh chi nub'anam-oq chik nuwa' nuhaa' i hin ko ra'j neena a'n awa' ahaa' re' hat, inko'q la' reh. 9 Eh ma' nee ta wo' rut'iosej reh i rumoso chi xub'an i kamanik xuq'or reh. 10 Je' wo' taq re' i cha a'n i hat noq akohlaam taq chik akamaj ruye'em taq cha naah i Dios. Je' taq wili cha q'or: Re' hoj ma' hoj ta tz'e'waach laj aj kamanoom, ruum xa re' wo' tii xqa a'n i ye'ooj chi qanaah, tiko'q taq, inki Jesús. 11 Noq ojik i rub'an i Jesús Jerusaleem, xik'ik ponoq pan xilak i Samaria ruuk' i Galilea. 12 Noq xponik i Jesús panab'iix wilik wii' patineel, ar xi elik chaloq i lajeeb' chi winaq raxq'aah i kiij xchalik kik'ul i Jesús, eh ko najt ruuk', xkipab'aa' cho kiib', 13 kow xkiq'or cho reh chi je' wili: Jesús, aj Tijineel, chaketelaaj tii qawach, qoh ak'achrisaj inki taqe. 14 Noq xitz'ehtjik reje ruum i Jesús, je' wili i xq'orarik keh: Hiy taq cha k'uhtaaj awiib' chikiwach taqe i k'amal kib'eeh aj tiij, ki uchjik. Eh noq ojik inki a'n xik'achjik ruuk' i kiyab'ilaal. 15 Chi riij i re', jinaj keh i lajeeb' re' re', noq xukoj rehtaal chi xk'achjik chik, xak'erik chik chii' chulooq'jiik i Dios noq xsutinik chaloq ruuk' i Jesús. 16 Eh xuxuk'aa' riib' chuwach i Jesús, xuk'utzaa' qohoq i naah ko wach ak'al chut'iosjiik reh i Jesús i ruk'achreesjiik xb'aan. Re' winaq re' re', aj Samaria, 17 Re' Jesús je' wili i xuq'or: ¿Mi ma' lajeeb' naq chi kiib' re' i xik'achjik ruuk' i kiyab'ilaal? Raaj taqe i b'elejeeb', ¿aha' xi kahnik chaloq? 18 Eh ¿chib'ih reet noq xa re' i jinaj chi winaq wili ma' re' ta aj judío xchalik chulooq'jiik i Dios ruum i ruk'achreesjiik xb'aan? inki. 19 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Wukteen johtoq, hiy panapaat. Ruum chi aye'em ak'ux, xatk'achjik ruuk' ayab'ilaal, inki reh. 20 Re' taqe i aj fariseo, xkipahqaaj reh i Jesús chi je' wili: ¿Jaruuj ink'ulik i runimaal rajaawriik i Dios? inki taqe. Re' Jesús je' wili i xuq'or: Re' runimaal rajaawriik i Dios ma' ko ta naa taq awilom wach na' k'oloq. 21 Eh ma' ko ta wo' naa ruq'orariik taq aweh chi je' wili: Ayu' wilik oon wulu' wilik, ma' tiuchjoq ta taq, ruum re' i runimaal rajaawriik i Dios wilik taq chik panaxilak yu'naak, inki. 22 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh i raj tahqaneel: Naa ruponiik i q'iij chi re' taq hat naa naq awaajwaam chi naa nuwihiik taq awuuk' junk'aam-oq i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, xa re' la', ma' naa ta taq awilom nuwach. 23 Eh wilik i naa kiq'oriik reh chi je' wili: Ayu' wilik, oon ar wilik, inko'q taqe chi wiij. Xa re' la', mat'ooj taq chi rilariik, eh maatahqeej taq, 24 ruum na' chureq i ruq'ijil i nuk'uliik ruka'peech i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, k'ul naa nusihq'iniik chaloq je' rukab' i rub'an i ruch'aab' kahoq k'ul i rusihq'eej cho paam i taxaaj. 25 Xa re' la', peet naa nuk'ulum i ma' k'isa ti' k'axik, naakixowaam nuwach taqe i tinamit wilkeeb' chupaam taqe q'iij yu'naak. 26 Eh nik' wach i xk'ularik chaloq paruq'ijil i Noé, je' wo' re' i naa ruk'ulariik na' chureq ruq'ijil i nuk'uliik ruka'peech i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq. 27 Eh noq xk'ularik i re' wilik i wi'k inki a'n i uk'ik inki a'n i kaxáro inki a'n korehtaal xureq i q'iij chi xokik chupaam i kanowa paat i Noé. Eh xchalik i runimaal elal ha' xnujik wach ak'al ruuk' i re', xikimik chu'nchel i tinamit. 28 Eh je' wo' re' i xk'ularik paruq'ijil i Lot, wilik i wi'k inki a'n uk'ik inki a'n i loq' inki a'n wilik i k'aay inki a'n, wik' inki a'n, i yej-anik kipaat inki a'n. 29 Eh noq xelik reje i Lot Sodoma, xqajik cho pan taxaaj i q'aaq' ruch'ihil asufre ruuk' i re', xikimik chu'nchel i tinamit wilkeeb' ar. 30 Je' re' i naa ruk'ulariik chupaam i q'iij na' kink'oloq ruka'peech i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq. 31 Eh na' chureq i q'iij re' re', awach i wilik ponoq kochinaah i rupaat, manqajik chaloq chi rehtesjiik i chib'ih reh parupaat, eh awach i wilik ponoq parab'iix, mansutinik chaloq parupaat. 32 K'oloq taq panak'ux chib'ih i xuk'ul i rehk'een i Lot. 33 Awach iraaj ruko'leem riij i ruk'achariik ayu' wach ak'al, naa ruq'eb'em i juneliik k'acharik. Awach i ruq'eb' i ruk'achariik ayu' wach ak'al, naa rureqem i juneliik k'acharik. 34 Re' hin i nuq'or taq aweh chi chupaam aq'ab' na' kink'oloq i hin, ki'ib' taqe i jinaj chi ch'aht naa kiwihiik wii' jinaj i naa ruk'amariik johtoq, eh jinaj naa rukanab'jiik kahnoq. 35 Eh ki'ib' wo' taqe ixoq jinaj naa kiwihiik wii' chi ke'k jinaj i naa ruk'amariik johtoq, eh jinaj naa rukanab'jiik kahnoq. 36 Eh ki'ib' wo' taqe i winaq jinaj naa kiwihiik wii' panab'iix jinaj i naa ruk'amariik johtoq, eh jinaj naa rukanab'jiik kahnoq, inki. 37 Eh xpahqaljik reh i Jesús kuum i raj tahqaneel chi je' wili: Jaaw, ¿aha' naa ruk'ulariik i re'? inki taqe. Re' Jesús je' wili xuq'or: Aha' naa ruwihiik i kamnaq, ar naakimolom kiib' taqe k'uch, inki.

Lucas 18

1 Re' Jesús jinaj i jalwaach q'orik xuq'or keh i raj tahqaneel, k'uhtb'al reh chi ajwaal wach chi naa kianam kitiij reh chi ma' naa ta rub'anam kiib' kik'ux. 2 Je' wili xuq'or keh: Pan jinaj q'iij, jinaj i q'atal q'orik xwihik chaloq pan jinaj tinamit. Re' reh ma' ruyohleej tee Dios, eh ma' awach taj imponik panaq'wach. 3 Eh chupaam i tinamit re' re', xwihik wo' chaloq jinaj ixoq kamnaq rub'ahiil. Eh k'ih pech xponik ruuk' i q'atal q'orik re' re', chi naa naq ruq'atariik i q'orik chinaah i nixowanik wach. 4 Re' q'atal q'orik ma' xub'an ta otob'il reh ixoq jarpech xponik ruuk' pampeet. Eh koq'uun chik, je' wili xuq'or paruk'ux: Atoob' ta ma' nuyohleej i Dios, eh ma' awach taj imponik pan naq' nuwach, 5 naa nuko'leem ixoq wili kamnaq rub'ahiil, ruum ma' rukanaa' ta nujot'ariik. Wi ma' chih, ma' nee ta rukanaa' i k'ulik, ma' nee ta chik i nukuy i nujot'ariik neerub'an, inki, inki Jesús. 6 Re' QaJaaw Jesús je' wili i xuq'or: Wila' je' re' i xuq'or i q'atal q'orik yiib' wach i runa'ojb'al, 7 ra'j naa chik re' Dios ma' neeruko'leej taqe i rusik'im cho kiwach, re' taqe i kipahqanik i rotob'il chi q'iij chi aq'ab'. Eh re' taqe re', nee wo' taqe ruy-eej ruuk' q'unil. 8 Re' hin i nuq'or taq aweh chi re' Dios jumehq'iil naa ruko'leem taqe. Xa re' la', na' kink'oloq ruka'peech i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, ¿mi wilik ta wo' i aj nimaneel ayu' wach ak'al? inki. 9 Re' Jesús xuk'utjaaj wo' chik jinaj i jalwaach q'orik wili keh i ju'jun q'e' atoob' inki a'n kiib' xanaah re' inkixowaaj wach taqe i tokoom. Je' wili xuq'or keh: 10 Pan jinaj q'iij, kiib' taqe i winaq xponik kian kitiij parupaat i Dios. Re' jinaj, re' ruuk' taqe i aj fariseo. Eh re' jinaj, re' ruuk' taqe i kipahqanik tooj. 11 Re' aj fariseo pan pa'lik xub'an rutiij, je' wili i xuq'or: QaJaaw Dios, re' hin inut'iosej aweh, ruum ma' je' ta nukab' taqe i tokoom, ajileq' taqe, yiib' wach i kina'ojb'al, ch'aqal wach kaxáro taqe. Eh ma' je' ta nukab' i aj pahqan tooj wili. 12 Eh ka'pech ma' nub'an ta nuwa' chalooq'jiik chupaam i xamano. Eh chu'nchel i nutz'aaq inureq, i nuyeew aweh i ru lajeeb' sentabohiil, inki. 13 Eh re' i aj pahqan tooj reh ko je' wulu' xuyeew reje riib', ni xata xukapaaj johtoq tz'ehtanik pan taxaaj. Xa kow la' i rutuy i koq chi q'ab' i chi' ruk'ux, eh je' wili xuq'or: QaJaaw Dios, chaketelaaj tii nuwach, cha kuy numahk, ruum re' hin q'e' hin aj mahk inki. 14 Re' hin i nuq'or taq aweh chi re' i aj pahqan tooj, kuyuuj chik ru mahk noq xsutinik reje parupaat. Eh re' i aj fariseo reh, ma' xkuyarik tee ru mahk. Je' re' noq, awach i runimb'isaj riib' naa rehtesjiik i runimaal wach, eh awach i ma' runimb'isaj ta riib', naa ruye'ariik runimaal wach, inki. 15 Eh wilik taqe i kok' ha'lak'un xkik'am chaloq chuwach i Jesús, reh chi naa ruye'em i q'ab' chikinaah. Eh re' taqe i raj tahqaneel, xkiq'il taqe i xi k'amwik cho keh i kok' ha'lak'un. 16 Eh re' i Jesús, xuyuq'eej taqe i raj tahqaneel, je' wili xuq'or keh: Maaq'at taq chikiwach i kok' ha'lak'un, kichaloq pee wuuk', ruum re' keh ehchan taqe reh runimaal rajaawriik i Dios. 17 Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi awach i ma' xuk'ul i runimaal rajaawriik i Dios chi je' rukab' jino'q i ha'lak'un, ma' jaruuj naa rokiik pa runimaal rajaawriik i Dios, inki. 18 Jinaj i k'amal kib'eeh i aj judío xupahqaaj reh i Jesús chi je' wili: Atoob'laj aj Tijineel, ¿chib'ih naq ineenub'an chi neenwehchaaj i juneliik k'acharik? inki. 19 Re' Jesús je' wili xuq'or: ¿Chib'ih reet noq inaq'or chi hin atoob'? Ma' awach ta chik jino'q atoob' xa re' wo' hoq i jinaj chi Dios atoob'. 20 Mi aweht'al ¿chib'ih ruq'or i taqe k'uhb'aal? Re' taqe ruq'or chi je' wili: Maach'uwa'risaj wach aakaxáro, maakansaj aawas achaaq', mat elq'anik maachuk i q'orik chi jot'b'al keh i tokoom cha nimaj atuut awajaaw, inki, inki Jesús. 21 Re' winaq je' wili xuq'or: Chu'nchel taqe i ruq'or i k'uhb'aal re' re', xa nunimaj wo' chaloq pan wak'uniil, inki. 22 Eh re' i Jesús, je' wili i xuq'or reh: Xa re' la' re' hat jinaj chik i komajaa' i na a'n: Chak'ayej chu'nchel i chib'ih aweh, re' i tz'aaq neenasiij keh i neb'aa'. Eh nee tiooj chi wiij, reh chi nee nareq i b'ehomal pan taxaaj, inki. 23 Eh noq xrib'iraj chi je' re' i winaq, q'e' xchalik rutz'irkiil wach, ruum q'e' b'ehoom. 24 Noq xrilow i Jesús chi q'e' xchalik rutz'irkiil wach i winaq re' re', je' wili xuq'or: Re' taqe b'ehomaq, ma' k'isiin k'axkiil chi keh chi neekiokik pa runimaal rajaawriik i Dios. 25 Eh chi reh jino'q i chikop cameyo, ma' k'axik ta chi reh chi neenik'ik paruhopil jino'q i kúxa chuwach chi neenokik jino'q i b'ehoom pa runimaal rajaawriik i Dios, inki. 26 Re' taqe i xi ib'irinik reh, xkipahqaaj chi je' wili: Wila' je' re', ¿awach aj wo' re' i naa ruko'ljiik? inki taqe. 27 Re' Jesús je' wili kichaq'weesjiik xub'an: Aha' wilik i k'axik rub'aan chi keh i winaq, re' Dios neerub'an rub'aan, inki. 28 Eh re' Pedro je' wili xuq'or reh i Jesús: Jaaw, re' hoj xqakanaa' chaloq chu'nchel i chib'ih qeh, eh re' chik i hat xatqatahqeej, inki. 29 Re' reh je' wili i xuq'or: Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi xa awach pa' i ruum i ruq'orariik rib'iral i runimaal rajaawriik i Dios xukanaa' chaloq i rupaat, rehk'een, ras ruchaaq', rutuut rajaaw, oon rak'uun rixq'uun, 30 ma' k'isiin chik i jilow naa ruk'ulum ayu' wach ak'al. Eh chupaam chik i junch'iht chi k'acharik, naa ruk'ulum i juneliik k'acharik, inki Jesús. 31 Re' Jesús xuyuq'eej taqe pareh i kab'laj chi raj tahqaneel, je' wili xuq'or keh: Yu'naak ojik inqa'an Jerusaleem, ar naa rojiik eloq wach chu'nchel i kitz'ihb'aam taqe i jalal ruq'oral i Dios chi naa nuk'ulum i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq. 32 Ar naa kinkiq'asam pan kiq'ab' i tokoom tinamit, naa kinkikaqse'laam, naakinkib'ajam, naakichuhb'aam i panaq' nuwach. 33 Eh naa kiin kiq'ojib'eem, nakiin kikansam xa re' la' paroox q'iij naa wo' chik wukteesjiik chaloq chi k'achlik nuwach, inki. 34 Re' keh xama' xkireq ta wo' chi riij i xq'orarik keh. Eh ni xata keht'al chib'ih i k'ahchi' ruq'orariik keh ruum i Jesús, ruum re' taqe i xq'orarik keh re' re', ma' xkian ta pee rureqariik chi riij. 35 Noq re' Jesús ach k'isiin ma' imponik pan tinamit Jericó, jinaj i winaq moywach tzunlik chii' b'eeh chi pahqanik lemóxna. 36 Noq xrib'iraj i moywach re' re' chi ma' k'isiin i tinamit i k'ik inki a'n xupahqaaj chib'ih kianam i tinamit re' re'. 37 Eh xkiq'or reh chi re' Jesús aj Nazaret i k'ahchi' rik'iik pamb'eeh. 38 Xrib'iraj chi je' re' i moywach xuk'er reje chii' chi q'orob'jiik i Jesús chi je' wili: Jesús, hat Riih rumaam i reey David, chaketelaaj nuwach inki reh. 39 Eh re' taqe i peet chuwach i Jesús xkiq'il naq i moywach chi maruk'er chik chii'. Eh re' reh q'e' chik kow xuk'er chii' chi je' wili: Hat Riih rumaam i reey David, chaketelaaj nuwach inki reh. 40 Xrib'iraj chi je' re' i Jesús, xpa'lojik, xutaq'aaj ruk'amariik i moywach Eh noq xk'u'loq ma' najt ta ruuk', xupahqaaj reh chi je' wili: 41 ¿Chib'ih inawaaj chi neenub'an aweh? inki. Re' moywach je' wili i xuq'or: Jaaw, re' hin inwaaj naq chi neena teh weh i naq'nuwach, inki. 42 Eh je' wili i xq'orarik reh ruum i Jesús: Tehok i naq'awach. Ruum chi aye'em ak'ux, xatk'achjik chik, i nuchjik. 43 Re' moywach xa chupaam wo' jumehq' re' re' xteh inaq'wach, xooj chi riij i Jesús, xasuq chik ruk'ux chulooq'jiik i Dios. Eh xkiloq'ej wo' Dios chu'nchel i tinamit xi-ilwik reh i re'.

Lucas 19

1 Re' Jesús xokik i koq Jericó, eh xik'ik reje chupaam i tinamit re' re'. 2 Ar xpatinik jinaj i b'ehoom laj winaq, Zaqueo rub'ihnaal, k'amal kib'eeh i kipahqanik tooj inkamanik ar Roma. 3 Re' Zaqueo xaraaj naq chik runab'eem wach i Jesús xa re' la', ma' xub'an ta wo' rilariik wach kuum i ruk'ihaal tinamit, ruum xa k'isiin tii rooq. 4 Ruum aj re', xooj rajimam riib' chi peet b'eeh xjohtik chinaah jinaj i chee' Sicómoro, wilik ma' najt ta chii' b'eeh, re' xraaj chi xrilow wach i Jesús noq xik'ik ponoq ar. 5 Eh noq xik'ik ponoq ar i Jesús, xtz'ehtanik johtoq nah chee' ar xrilow johtoq wach i Zaqueo, je' wili i xuq'or reh: Zaqueo, qajeen chaloq chi jumehq'iil, ruum re' hin yu'naak naa nub'anam nupatal panapaat, inki reh. 6 Re' Zaqueo jumehq'iil wo' xqajik cho nah chee', xooj-lom parupaat, eh xasuq suq chik ruk'ux noq xuk'ul i Jesús parupaat. 7 Noq xkilow chi je' re' i tinamit, chi kunchelaal xtohq'ik kich'olem i Jesús, xtohq'ik kiq'orom chi re' reh ruuk' jinaj i winaq aj mahk xub'an rupatal. 8 Re' Zaqueo xpa'lojik johtoq, je' wili i xuq'or reh i QaJaaw Jesús: Jaaw, re' hin chu'nchel i chib'ih jariik wilik weh neenusiij yejaal-oq keh i neb'aa'. Eh wila' awach i welq'aam chib'ih reh, kijib' chik chi je' re' k'ihaal ineenuyeew reh chi jilow, inki. 9 Eh re' i Jesús, je' wili i xuq'or: Yu'naak xk'ulik chik i ko'lenb'al iib' chupaam i paat wili, ruum re' i winaq wili, riih rumaam wo' chaloq i Abraham. 10 Ruum re' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, xin chalik chi rusik'ariik chi ruko'ljiik i sahchinaq parumahk, inki. 11 Re' tinamit xkib'iraj i koq noq xuq'or taqe re' i Jesús. Eh re' reh jinaj i jalwaach q'orik xuq'or keh, ruum ach k'isiin ma' imponik Jerusaleem, eh re' taqe i tinamit xkikapaaj chi ach k'isiin ma' imponik i runimaal i rajaawriik i Dios ar. 12 Je' wili i xuq'or keh: Pan jinaj cho q'iij xwihik jinaj i winaq wilik rajaawriik. Xooj chi najt pan tokoom tinamit, chuk'ulariik i rajaawriik chi reyil, eh naa wo' chik rusutiniik chaloq. 13 Eh noq ach k'isiin ma' nooj, lajeeb' i rumoso xuyuq'eej ruuk'. Eh ruk'ihaal tumiin xuyeew keh, cha a'n taq ayak ruuk', kore' chik na' kinsutinoq chaloq na' chaq'asaj taq weh, inki. 14 Eh inixowjik wach kuum i rutinamiit, ojinaq-oq chik i reh, wilik taqe i aj taqareel xkitaq'aaj reje chupaam i tinamit re' re', reh chi xponik kiq'or chi je' wili: Re' hoj ma' nqaaj taj chi re' winaq re' re' nee nakoj chi qareey, inki taqe. 15 Eh noq ruk'ulum chik i rajaawriik chi reyil xsutinik wo' chik chaloq. Eh noq xk'ulik, xutaq'aaj taqe ruk'amariik i rumoso ruye'em kahnoq wii' i rutumiin, naab'al reh jarub' i xrak'uneej chikiwach chi kiju'junaal. 16 Re' peet xponik, je' wili xuq'or: Jaaw, re' atumiin i xayeew kahnoq weh, lajeeb' chik chi je' re' k'ihaal xrak'uneej chi nuwach, inki. 17 Re' reey je' wili xuq'or: ma' xta reet hat atoob'laj móso. Ruum chi korik wach ak'ux ruuk' i k'isiin, re' hin naa kaat nukojom chi ajaab'esil chikinaah i lajeeb' seht chi kok' tinamit, i nuchjik. 18 Eh xooj wo' chik k'oloq i móso jinaj, je' wili i xuq'or reh i reey: Jaaw, re' atumiin xayeew kahnoq weh, ho'oob' chik chi je' re' k'ihaal xrak'uneej chi nuwach inki. 19 Re' reey je' wili ruchaq'weesjiik xub'an: Re' hat naa wo' kaat nukojom chi ajaab'esil chikinaah i hoob' seht chi kok' tinamit, inki reh. 20 Re' jinaj chik xooj wo' k'oloq xa re' la', je' wili i xuq'or reh i reey: Jaaw, wili atumiin aye'em kahnoq weh re' hin xnuyut panusu't. 21 Xinyo'jik awuum, ruum weht'al chi re' hat, hat josq'laj winaq inamol i xa chib'ih jariik aha' ma' aye'em ta wii', eh inajach aha' ma' atikim ta wii', inki. 22 Eh re' i reey, je' wili xuq'or: Re' hat, hat jinaj móso yiib' wach ana'ojb'al. Ruum i xaq'or re' re', naa nuq'atam i q'orik cha naah. Wila' aweht'al chi hin josq'laj winaq, inumol i xa chib'ih jariik aha' ma' nuye'em ta wii', inujach aha' ma' nutikim ta wii', 23 ¿chib'ih reet noq ma' xak'am reje i nutumiin aha' i molarik wii' tumiin, reh chi xkiq'asaj naq weh i nutumiin haa' i tojb'al riij noq xinsutinik chaloq panupaat? inki. 24 Re' reey je' wili i xuq'or keh i wilkeeb' ar: Chaq'uch taq reh i nutumiin re' re' chayeew taq reh i lajeeb' chik chi je' re' k'ihaal i xrak'uneej chuwach, inki. 25 Re' keh je' wili i xkiq'or: Jaaw, re' reh lajeeb' chik chi je' k'ihaal i xayeew reh i wilik ruuk' inki taqe. 26 Re' reey je' wili i xuq'or: Re' hin i nuq'or taq aweh chi re' wilik chib'ih reh, naa ruye'ariik ruman reh. Eh re' i ma' xta wilik reh, naa ruq'uchariik reh wila' wilik k'isinoq chib'ih reh. 27 Eh re' taqe i ki-ixowanik nuwach, i ma' xkaaj ta naq chi xi nokik chi kireey, chak'am taqe cho weh ayu', nee taqe nakansaj chi nuwach, inki reey, inki Jesús. 28 Noq rukohlaam chik ruq'orariik taqe re' i Jesús, xuchop reje rub'eeh reh ojik Jerusaleem. 29 Eh noq ach k'isiin ma' imponik i Jesús ma' najt ta ar Betfagé eh ar Betania, re' wilkeeb' chucheel i yuuq', olivo, ki'ib' keh i raj tahqaneel xutaq'aaj taqe reje chi taqarik, 30 je' wili i xuq'or keh: Hiy taq panab'iix i wilkeeb' wii' patineel wilik reje chi qawach. Noq nee taq ti ponik ar, nee taq inareq chi b'ak'lik jinaj i k'isa b'uurux komajaa' awach injohtik chi riij. Nee taq inachej chaloq, eh nee taq i nak'am cho weh ayu'. 31 Eh wila' awach xpahqanik taq aweh chihreet noq k'ahchi' taq achejem i k'isa b'uurux, je' taq wili i cha q'or reh: Reh i QaJaaw Jesús naa rukamaniik, tiko'q taq reh, inki. 32 Re' taqe i ki'ib' chi raj tahqaneel xiooj wo' hoq, xponik wo' kireq i k'isa b'uurux je' rukab' i xq'orarik reje keh. 33 Noq k'ahchi' kichejem i k'isa b'uurux, xpahqaljik keh chi je' wili kuum i ehchan reh: ¿Chib'ih reet noq k'ahchi' taq achejem? ki uchjik. 34 Re' keh je' wili i xkiq'or: Re' hoj k'ahchi' qacha'jeem, ruum naa rukamaniik reh i QaJaaw Jesús, inki taqe. 35 Eh xkihe' i kib'urb'aal chi jurub' i k'isa b'uurux, xkik'am reje reh i Jesús, eh xkijosaj chi riij i k'isa b'uurux. 36 Noq ojik i rub'an i Jesús, re' tinamit xkihe' wach i kib'urb'aal chupaam i b'eeh xik'ik wii'. 37 Noq k'isiin ma' rutoq'aa' qohoq qajik i Jesús chi ju' yuuq', olivo, chu'nchel i tinamit kitahqinik reh xtohq'ik kik'erem kichii' ruum rusuqkiil kik'ux. Eh xkiloq'ej i Dios, ruum xkilow taqe i ma' ilooj taj xub'an i Jesús. 38 Je' wili i xkiq'or: Xti wilik ruloq'il i Reey xk'u'loq parub'ihnaal i QaJaaw Dios wih-oq ta naq i rusuqkiil k'uxliis pan taxaaj, eh loq'imaj ta naq i Dios wilik cho ar inki taqe. 39 Eh wilik taqe i wilkeeb' ar i re' ruuk' taqe i aj fariseo, je' wili i xkiq'or reh i Jesús: Aj Tijineel, chaq'il taqe i kitahqinik aweh, chi maa inkik'er chik kichii', inki taqe. 40 Eh re' Jesús je' wili xuq'or: Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh, wila' ma' xkik'er chik kichii' i keh chi nulooq'jiik, re' chik taqe ab'aj neenkik'er kichii', inki. 41 Noq xponik i Jesús ma' najt ta ruuk' i Jerusaleem, xrilow reje kiwach i tinamit, eh xroq'ej reje kiwach. 42 Je' wili i xuq'or reje keh: Neeta naq taq inareq chi riij chupaam i q'iij yu'naak i neen ye'wik taq rusuqkiil ak'ux xama' xta chik inki, ruum keeb'amaj taq chawach, xama' naa ta wo' taq awilom wach. 43 Ach k'isiin ma' imponik taqe q'iij chi naa taq ak'ulum i ti' k'axik. Re' taqe i ki-ixowanik taq awach naa kikojom i tz'aq chi junsuut taq aatinamiit, eh naa kikotem riij, eh k'ul taq naakiq'atam chawach. 44 Eh naa kisacham awach taq i hat, je' wo' taq aatinamiit, je' wo' taqe i paat wilkeeb' chupaam ma' jino'q chik ab'aj korjinaq wii' naa rukahniik paruye'aab', ruum ma' xayeew ta taq rajaawriik i Dios chupaam i jumehq' noq xchalik taq chako'ljiik, inki Jesús. 45 Chi riij i re', xokik i koq i Jesús parupaat i QaJaaw Dios, eh xtohq'ik taqe chaloq resam ar i aj k'aay, i loq'ool wilkeeb' ar 46 je' wili i xuq'or keh: Pan santo laj huuj tz'ihb'amaj chaloq chi je' wili i xuq'or i Dios: Re' nupaat b'amb'al tiij naa rukamaniik wii', inki. Eh re' taq i hat akojom taq chi ke'emb'al kiib' ajileq', inki. 47 Eh chu'nchel q'iij i rub'an i k'uhb'alinik parupaat i Dios. Eh re' taqe i kajaaw k'amal kib'eeh aj tiij, taqe i kik'uhtanik reh i k'uhb'aal, taqe i kajaaw tinamit, xtohq'ik kisik'im chi riij nik' wach noq naa kikansam i Jesús. 48 Xa re' la', xama' xkireq ta wo' chi riij nik' wach noq naa kikansam, ruum chu'nchel i tinamit xa nkiyeew chik i koq i kixikin chi rib'irjiik taqe i k'ahchi' ruq'orom.

Lucas 20

1 Pan jinaj q'iij, noq re' Jesús, xuk'uhb'alej i tinamit parupaat i Dios, eh xuq'or keh i ak' k'uhb'aal ree ko'lemb'al iib'. Xiponik ar taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal, taqe i nimaq wach kikamaj chi kixilak i aj judío, 2 xkipahqaaj ree Jesús chi je' wili: ¿Aha' inchalik awajaawriik chub'aan taqe re'? ¿Awach inye'wik awajaawriik chub'anariik? inki taqe reh. 3 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Je' wo' hin jinaj q'orik naa nupahqaam taq aweh i hat, inwaaj chi nee taq inachaq'weej weh. Chaq'or aj taq weh re' hat: 4 ¿Awach xtaaq'anik cho reh i Juan chi qasanik ha', re' Dios oon xa winaq taqe? inki. 5 Eh re' keh, k'ul xtohq'ik kiwech'um riij chikiwach chib'ih i naa kiq'orom, je' wili i xkiq'or: Wila' xqaq'or chi re' Dios xtaaq'anik cho reh, ¿Chib'aaj reet noq ma' xanimaj taq re'? inko'q qeh. 6 Eh wi xqaq'or chi xa winaq xtaaq'anik cho reh, yohb'aal maaqoh kikansaj chi ab'aj i tinamit, ruum chu'nchel kinimanik reh chi korik chi re' Juan aj qasan ha' jalal ruq'oral i Dios, inki taqe. 7 Ruum aj re', je' wili i xkiq'or: Ma' qeht'al taj awach xtaaq'anik cho reh i Juan chi qasanik ha', inki taqe. 8 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Je' wo' hin ma' nee ta wo' taq i nuq'or aweh i hat aha' inchalik i wajaawriik chub'anariik taqe re', inki. 9 Re' Jesús je' wili ruq'orkee i tinamit, panjalwaach q'orik: Pan jinaj cho q'iij, jinaj i winaq xutik ru-uuva paruye'aab'. Eh xuyeew chi kemeel i ruye'aab' keh i junch'uq chi kamanoom, eh xooj chi b'iyájo, najt xponik rub'an. 10 Noq xponik ruq'ijil i rusik'ariik i wach i ru-uuva, xutaq'aaj chaloq jinaj i rumoso chupahqaljiik i wach i ru-uuva naa naq rukahniik ree reh. Eh re' taqe i kemelen ye'aab' xkiq'ojib'eej i móso, xkitaq'aaj reje chi ma' jino'q i xkiyeew reje reh. 11 Eh re' i ehchan ye'aab', jinaj wo' chik i rumoso xutaq'aaj chaloq. Re' taqe i kemelen ye'aab' xkib'ajib'eej xkiq'ojib'eej i moso, xkitaq'aaj reje chi ma' jino'q chi naq'wach i uuva xkiyeew reje reh. 12 Re' ehchan ye'aab' jinaj wo' chik i rumoso xutaq'aaj chaloq. Eh re' taqe i kemelen ye'aab' xkihopib'eej wo' chik reje eh xkesaj cho chupaam i ye'aab' re' re'. 13 Eh noq xooj kuxoq, je' wili i xuq'or paruk'ux i ehchan ye'aab': Chib'ih nchee naa nub'anam. Antaq'aaj oon inche reje i wak'uun q'e' nuk'axam nee-oon naq inche imponik panaq'kiwach, inki. 14 Eh noq xkilow kemelen ye'aab' chi wilik chik ar i ak'uunb'ees, je' wili i xkiq'or chikiwach: Re' winaq wili reh naa rukahniik i ye'aab' tikooj wii' uuva. Ruum aj re', ma' xta reet chi neenqakansaj, chi je' re' qeh i hoj neenkahnik i ye'aab', inki taqe. 15 Eh xkesaj chaloq aak'uunb'ees chupaam i ye'aab' tikooj wii' uuva, eh xkikansaj. Eh ¿chib'ih i naa rub'anam i ehchan uuva kuuk' taqe i re' noq inaq'or taq i hat? 16 Re' ehchan reh uuva naa rojiik kuuk' i kemelen ye'aab' re' re', naa taqe rukansam, eh tokoom chik aj eh naa ruye'em chi kemeel i ruye'aab', inki Jesús. Re' keh je' wili xkiq'or: Inko'q ta naq i Dios ma' ta naq neenk'ularik i re' inki taqe. 17 Eh re' i Jesús kow xutz'ehtaaj taqe reje, je' wili i xuq'or keh: Wila' ma' neenk'ularik i je' re', ¿chib'aaj wo' ruq'or re' i tz'ihb'amaj pan santo laj huuj, chi je' wili? Re' ab'aj ma' xponik ta panaq'kiwach i aj yej-an paat, re' re' xkahnik chi rukowiil i rooq i paat, inki. 18 Eh xa awach pa' i neenq'ehb'ik chinaah ab'aj re' re', kok' xeer naa rukahniik. Eh awach aj chinaah neenq'ehb'ik ab'aj re' re', neerupuch'ib'eej, xa je' chik pooq neenkahnik, inki Jesús. 19 Eh re' taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal xkaaj naq kichopom i Jesús chupaam i jumehq' re' re', ruum xkireq chi riij chi re' jalwaach q'orik xuq'or chikiij i keh xq'orik. Xa re' la', ma' xkichop ta wo' hoq, ruum kiyo'jik kuum i tinamit. 20 Ruum aj re', wilik taqe i winaq korik tii chik wach kik'ux inki a'n kiib', xkitaq'aaj chaloq chutahariik i Jesús, reh chi naa naq kiminim chupaam i mahk chi q'orarik. Ruuk' i re', naa naq kiq'asam pan q'ab' i q'atal q'orik. 21 Re' taqe i aj tahool re' re', je' wili i xkiq'or reh i Jesús: Aj Tijineel, re' hoj qeht'al chi re' taqe inaq'or, re' taqe i k'uhb'aal i na a'n, xti korik. Re' hat ma' awach taj i tokoom rilariik i na a'n, xanik' pa' wach i runa'ojb'al i ju'jun. Eh inaq'or rukorkiil nik' wach i k'acharik iraaj i Dios. 22 Re' hoj inqaaj chi neenaq'or qeh, ¿mi rub'ehel chi neenqa a'n i tooj ruuk' ajaab'ees aj Roma oon ma' rub'ehel taj? inki taqe. 23 Eh re' Jesús, noq xukoj rehtaal chi ma' holohik taj i k'ahchi' kikapaam chi riij, je' wili i xuq'or keh: 24 Chak'uhtaaj taq jino'q weh i tumiin, inki. Eh xkik'uhtaaj wo' reh, eh xupahqaaj keh chi je' wili: ¿Awach aj eh i wachiis i b'ihnaal wilik chuwach? ki uchjik. Re' i wach ajaab'ees aj Roma, eh re' i rub'ihnaal, inki taqe. 25 Re' Jesús je' wili xuq'or: Wila' je' re', koruman wo' taq chi neenatoj riij reh ajaab'ees i ree ajaab'ees. Eh koruman wo' taq chi neenatoj riij reh i Dios i ree Dios, ki uchjik. 26 Eh re' taqe tahool re' re' ma' xta xkireq wii' ru mahk i Jesús ruuk' i xuq'or chikiwach i tinamit sahchik la' kik'ux ruuk' i kichaq'weesjiik xub'an, eh ma' kota chik xiq'orik. 27 Eh wilik taqe i re' ruuk' aj saduceo, xiooj k'oloq ruuk' i Jesús, ma' nkinimaj taj chi kiwuktik wo' chik chaloq i kamnaq chi k'achlik kiwach. Ruum aj re', je' wili xkiq'or ree Jesús: 28 Aj Tijineel, re' k'uhb'aal rutz'ihb'aam kahnoq qeh i Moisés i ruq'or chi je' wili: Wila' xkimik jino'q i winaq chi ma' xwihik ta rak'uun rixq'uun ruuk' i rehk'een, re' chaq'b'ees ak'un inchol rub'anam kaxáro ruuk' i kahnel ixoq, reh chi neen wihik rak'uun rixq'uun parub'ihnaal i ras kamnaq, inki. 29 Ayu' najtir cho q'iij, wuquub' b'ila' taqe i winaq xi wihik chaloq kas kichaaq' kiib'. Re' i aasb'ees xkimik reje chi ma' xwihik ta rak'uun rixq'uun ruuk' i rehk'een. 30 Re' i rukab' ak'un xub'an wo' kaxáro ruuk' ixoq, eh xkimik wo' reje chi ma' xwihik ta rak'uun, rixq'uun ruuk', 31 i roox ak'un xub'an wo' kaxáro ruuk', eh korehtaal xkian kaxáro kiwuqcheel ruuk' i kahnel ixoq. Eh xikimik reje chi ma' jino'q keh i xwihik rak'uun rixq'uun ruuk' i kahnel ixoq. 32 Eh noq xooj kuxoq, xkimik wo' reje i kahnel ixoq re' re'. 33 Eh na' kiwuktoq chaloq chi k'achlik kiwach, ¿awach keh i wuquub' re' re' naa rukahniik chi rub'ahiil ixoq re' re', ruum kiwuqcheel xkian kaxáro ruuk'? inki taqe. 34 Re' Jesús je' wili kichaq'weesjiik xub'an: Ayu' wach ak'al re' taqe i winaq, re' taqe ixoq inki a'n kaxáro. 35 Raaj taqe i ruk'ul chi keh chi naa kiponiik chupaam i junch'iht chik chi k'acharik, eh i ruk'ul chi keh chi naa wo' chik kiwuktiik chaloq chi k'achlik kiwach, atoob' ta winaq, oon ixoq taqe, ma' naa ta chik kianam kaxáro, 36 ruum ma' naa ta chik kikimiik, naa la' kikahniik chi je' kikab' taqe ánjel. Eh naa kikahniik chi rak'uun rixq'uun i Dios chik taqe, ruum naa wo' chik kiwuktiik chaloq chi k'achlik kiwach. 37 Eh re' Moisés ruye'em wo' qeh chi naab'jik chi re' taqe kamnaq kiwuktik wo' chik chaloq chi k'achlik kiwach, chupaam i ruq'oral i Dios re' i ruq'or wii' i k'iix chi k'ahtik i rub'an. Eh chi xuq'or QaJaaw Dios chi je' wili: Re' hin i ruDios i Abraham, i ruDios i Isaac, i ruDios i Jacob, inki. 38 Wila' je' re' i xuq'or chaloq i Dios, ar inkan chi riij chi re' Dios ma' re' ta ki Dios i kamnaq ki Dios la' i k'achalkeeb', ruum chuwach i reh chu'nchel k'achalkeeb', inki Jesús. 39 Eh wilik taqe i re' ruuk' i kik'uhtanik reh i k'uhb'aal wilkeeb' i koq ar, je' wili i xkiq'or reh i Jesús: Aj Tijineel, xti q'e' holohik i chaq'wik xa a'n, inki taqe reh. 40 Je' re' noq, ma' kota chik xkichop kik'ux chupahqaljiik ree Jesús jino'q i q'orik. 41 Re' Jesús xupahqaaj keh i kik'uhtanik ree najtir k'uhb'aal chi je' wili: ¿Chib'ih reet noq inaq'or taq i hat chi re' i Cristo xa riih rumaam i reey David? 42 Wi ta je' re', re' David ma' xuq'or ta naq chi je' wili chupaam i huuj ree Salmo: Re' QaJaaw xuq'or reh i waJaaw chi je' wili: Ti tzuun panusak'aaj, 43 re' hin korehtaal inuyeew taqe pana wooq taqe i ki-ixowanik awach, inki Dios, ma' nki ta naq i David. 44 Korik ta chi xa riih rumaam i reey David i Cristo, re' David ma' xuq'or ta naq chi raJaaw i Cristo, inki Jesús. 45 Eh noq k'ahchi' kib'iram i tinamit i k'ahchi' ruq'orom i Jesús, re' reh je' wili xuq'or keh i raj tahqaneel: 46 Chawik'raaj taq awiib' chikiwach i kik'uhtanik ree najtir k'uhb'aal. Re' keh nimaq rooq i kiso' inkikoj, eh inkaaj chi neenye'arik rusuqkiil kik'ux pantaq k'aayb'al. Eh chupaam i sik'oj wach tzunaab' kitzuhnik chupaam taqe paat inlooq'jik wii' Dios, eh chupaam i sik'oj wach ye'aab' kitzuhnik noq inki a'n kiwa' kihaa'. 47 Re' keh inkiq'uch i kipaat taqe ixoq kamnaq kib'ahiil, eh xa re' inkaaj chi ma' nkan ta chikiij, najt tii chik rooq i kitiij inki a'n Re' keh xiik' naah ti'kiil i tojb'al kimahk naakik'ulum chi riij inki a'n re' re', inki Jesús.

Lucas 21

1 Eh noq wilik parupaat i Dios i Jesús, xrilow taqe i b'ehomaq noq xkiyeew i kilemoxna chupaam kaxoon i molarik wii' lemóxna. 2 Eh xrilow wo' hoq chi jinaj i ixoq kamnaq rub'ahiil xuyeew chupaam i kaxoon chi rulemóxna ki'ib' chi kok' tumiin saq wach. 3 Eh re' i Jesús, je' wili i xuq'or: Xti korik taq i nuq'or aweh chi re' neb'aa' laj ixoq wili kamnaq rub'ahiil xiik' naah k'ihaal i rulemóxna xuyeew chuwach i xkiyeew i ruk'ihaal. 4 Korik noq chu'nchel wo' naq inkiyeew i kilemoxna xa re' la' re' inkiyeew inqohxanik chikiwach. Raaj i neb'aa' laj ixoq wili xuyeew chi rulemóxna chu'nchel i rutz'aaq naa naq rik'sam wii' q'iij, inki. 5 Eh wilik taqe i raj tahqaneel i Jesús xiq'orik reh nik' wach holwochiil taqe ab'aj korjinaq wii' i rupaat i Dios. Xiq'orik wo' chi riij taqe i lemóxna xoyimaj wii' paam. Re' i Jesús je' wili xuq'or: 6 Chu'nchel i k'ahchi' taq awilom re' re', ilook' imponik q'iij chi ma' jino'q ab'aj korjinaq wii' naa rukahniik paruye'aab', korehtaal la' inyojib'ik chu'nchel, inki. 7 Eh xkipahqaaj reh i Jesús chi je' wili: Qaj Tijineel, ¿jaruuj ink'ularik taqe i re'? ¿Chib'ih i rehtalil naa ruwihiik noq ach k'isiin ma' ink'ularik? inki taqe. 8 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Chawik'raaj taq awiib' maayeew taq awiib' chi jot'arik, ruum ma' k'isiin i naa kik'uliik iloq naa kikojom kiib' chi re' hin, je' wili inakiq'orom: Re' hin i Cristo, eh xponik chik i q'iij ree ruk'uliik i Cristo, inko'q taqe, re' taq i hat, maatahqeej taq. 9 Eh noq naa taq ab'iram rib'iral chi k'ahchi' i q'aq'inik, chi k'ahchi' i tukinik iib' ruum peleto, mat yo'jik taq, ruum xa peet wo' taqe re' naa ruk'ulariik xa re' la' komajaa' ta wo' re' i re' i rukuxiik wach i wach ak'al, inki. 10 Eh je' wo' chik wili xuq'or: Re' taqe i nimaq tinamit k'ul naa kitoq'aam peleto chikiwach, re' taqe reey k'ul naa kitoq'aam q'aq'inik chikiwach. 11 Eh naa ruwihiik taqe i kowlaj yihk, eh naa ruwihiik i ma' k'isa wi'jaleel i ma' k'isa yab'ilaal xa aha' yuuq'. Eh ma' k'isiin i xa chib'ih jariik inaakik'uhtaam cho kiib' ti yo'joq kuum, ma' k'isiin i ehtalil naa ruk'utiniik pan taxaaj. 12 Eh noq komajaa' ink'ularik taqe re', peet taq naa achopariik i hat, naa taq rub'aan ti' k'axik aweh. Eh naa taq kaat kik'amam reje chupaam taqe i paat inlooq'jik wii' Dios ar taq naakiq'atam i q'orik cha naah, naa taq kaat kik'amam reje pantz'ilom, je' wo' chikiwach reey, chikiwach q'atal q'orik ruum i nunimjiik. 13 Eh na' tik'amaroq taq chikiwach taqe re', naa ruye'em riib' chi naa taq aq'orom wib'iral kekeh. 14 Xa re' la', maayohb'isaj taq awiib'. Matqajik taq kapeew chi riij nik' wach noq naa ako'leem taq awiib' chikiwach, 15 ruum re' hin naa taq nuye'em aq'oral, ana'ojb'al. Ma' jino'q i ki-ixowanik taq awach naa ruq'atwiik wach taq i naa aq'orom, eh ni xata naa kiq'orom chi ma' re' ta taq i naa aq'orom. 16 Re' taq i hat naa taq aye'ariik panti' k'axik kuum taq atuut awajaaw, kuum taq aawas eh achaaq', kuum taqe i ma' tokoom ta taq awuuk', taqe awamigo. Eh wilik taq aweh i hat i naa kiq'asam pankimik. 17 Eh chu'nchel i tinamit naaki-ixowaniik taq awach ruum i nunimjiik. 18 Eh ruuk' taq i naa kianam aweh re' re', ni xata re' taq jino'q i rismaal anaah naa ruq'ehb'iik. 19 Chayeew la' taq ak'ux chi nunimjiik, korehtaal taq inareq i ko'lemb'al awiib' chi korik 20 Noq naa taq awilom chi sutimaj riij chi ruk'ihaal soldado i tinamit Jerusaleem, ar taq naa akojom rehtaal chi ach k'isiin ma' nsacharik wach. 21 Eh na' k'ularoq i re', awach i wilkeeb' Judea, inchol kimolom chi elik pantaq rax chee'. Eh awach i wilkeeb' pan tinamit Jerusaleem, inchol keliik reje ar. Eh awach i wilkeeb' ponoq pan kab'iix, maakisutinik chik cho pan i tinamit. 22 Ruum chupaam taqe q'iij re' re', naa ruye'em i ti' k'axik i Dios chikinaah i tinamit re' re'. Ar naa rojiik eloq wach chu'nchel i ruq'or i tz'ihb'amaj pan santo laj huuj. 23 Eh q'e' ti' i naakik'ulum ixoq wilkeeb' wach k'acharik, je' wo' taqe i wilik kikok' ha'lak'un ko aj ch'uuch' taqe, chupaam i q'iij re' re'. Eh ma' k'isa ti' i naa rilariik, jinaj i runimaal ti' k'axik naa ruchaliik chikinaah i tinamit re' re'. 24 Wilik i naa kikanteesjiik ruuk' q'aslaj ch'ihch', wilik i naa kik'amariik reje chi prexohjik pantaq tokoom tinamit. Eh re' taqe i ma' re' ta taqe aj judío naa ruwihiik kajaawriik chinaah i Jerusaleem, korehtaal inooj eloq wach i ruyejaam cho wach i Dios, inki Jesús. 25 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Naa ruwihiik rehtalil chuwach i q'iij, chuwach i poh, chikiwach ch'umiil. Re' i nimaq tinamit sut i wach ak'al naa rusahchiik kik'ux, naa kiyo'jiik ruum i teleninik naa rub'anam i palaw i rub'ohl. 26 Re' i tinamit naa rusahchiik kik'ux ruum kiyo'jiik noq naakikapaam riij chib'ih i naa ruk'ulariik ayu' wach ak'al. Eh chu'nchel i wilkeeb' pan taxaaj naakikirkotiik. 27 Chi riij i re', ko ra'j naakiinkilom re' tinamit i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, chi k'ulik i nub'an iloq chinaah jinaj suutz' ruuk' i runimaal i wajaawriik, ruuk' i nuloq'il. 28 Eh noq naa rutohq'iik ruk'ulariik taqe i ti' k'axik re' re', cha chop taq ak'ux i hat chi nunimjiik. Eh mat qajik taq kapeew, ruum jumehq'iil taq naa awehteesjiik chupaam taqe re', inki Jesús. 29 Re' Jesús jinaj wo' chik i jalwaach q'orik xuq'or keh, je' wili i xuq'or: Chakoj taq rehtaal i ruche'el i higo oon jino'q chik i chee'. 30 Noq inawil taq chi ntoxlinik chaloq taqe i xaq, ar taq inakoj rehtaal i hat chi ach ilook' i rureq i ruq'ijil i siq'jil. 31 Je' wo' re', noq naa taq awilom chi k'ahchi' chik ruk'ulariik taqe i ti' k'axik re' re', ar taq naa akojom rehtaal chi nyejik chik chaloq i runimaal i rajaawriik i Dios. 32 Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi re' taqe i re' naa ruk'ulariik noq komajaa' kikimik taqe i tinamit wilkeeb' yu'naak. 33 Re' taxaaj, i wach ak'al naa rusahchiik kiwach. Eh re' i nuk'uhb'aal i hin ma' naa ta rusahchiik wach i ruq'or. 34 Chawik'raaj taq awiib' maayeew taq q'ab' chi re' taq awánima neerotwaaj i ma' tob'laj tuskil, taqe i xohk'rik, taqe i rukapeb'jiik riij i k'acharik ayu' wach ak'al, reh chi ma' nee ta ink'ulik iloq taq cha naah chi ma' aweht'al, 35 je' rukab' noq inchoparik pan xirob' i chikop. Re' hin, naa ruponiik i ruq'ijil i nuk'uliik iloq chi ma' eht'alimaj chikinaah chu'nchel i tinamit wach ak'al. 36 Re' taq i hat, inchol taq ayejaam awiib'. Eliik taq cha a'n atiij, reh chi nee taq tiko'ljik chuwach i ti' k'axik re' re' naa ruk'ulariik, reh chi ma' xta taq amahk noq naa taq apa'lojiik chi nuwach i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, inki Jesús. 37 Eh re' i Jesús rajlaal q'iij i ruk'uhb'alej i tinamit chupaam i rupaat i Dios. Eh pantaq chaq'ab', inooj chi hi'lik chinaah i yuuq', olivo. 38 Eh rajlaal wahq'eq, chu'nchel i tinamit kiooj k'oloq chupaam i rupaat i Dios chi rib'irjiik i k'uhb'alinik i rub'an i Jesús.

Lucas 22

1 Ach-oq ilook' i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto, re' noq ink'uxarik i kaxlanwi'k ma' kojooj ta ch'amb'esb'al reh. 2 Re' taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal kisik' chi riij chi q'eeq maal nik' wach noq naa kikansam i Jesús, ruum kiyo'jik kuum i tinamit. 3 Eh re' i aj Yahm xokik paránima i Judas, Iscariote i rukab' b'ih, re' ruuk' i jinaj keh i kab'laj chi raj tahqaneel i Jesús. 4 Re' reh xooj kuuk' i kajaaw k'amal kib'eeh aj tiij, je' wo' kuuk' i nimaq wach kikamaj chupaam i rupaat i Dios xuq'or keh nik' wach noq naa ruq'asam pan kiq'ab' i Jesús. 5 Re' keh xsuuqb'ik kik'ux, xkiq'or reh i Judas chi naa kiye'em rutumiin chi riij i xuq'or. 6 Re' Judas xuk'ul ruk'ux ruum i re', xusik' chi riij nik' naa ruye'em riib' chuwach chi naa ruq'asam i Jesús pan kiq'ab' taqe re', chi ma' keht'al i tinamit. 7 Eh xponik i ruq'ijil i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto, re' noq ink'uxarik i kaxlanwi'k ma' kojooj ta ch'amb'esb'al reh, re' noq inkanteesjik i rak'uun tentzun ink'uxarik ree ninq'iij re' re'. 8 Re' Jesús xutaq'aaj reje i Pedro, i Juan, je' wili xuq'or keh: Hiy taq cha yejaa' qawa' re' xq'eq, re' naa qak'uxum reh i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto, inki. 9 Re' keh xkipahqaaj ree Jesús chi je' wili: ¿Aha' inawaaj i hat chi neenqayejaa' ponoq? inki taqe. 10 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Noq nee taq ti okik i koq pan tinamit, ar taq neenareq jinaj i winaq rutehlaam nah tileb' i jinaj ikom chi ha'. Nee taq inatahqeej reje parupaat ar taq nee ti okik i koq ruuk'. 11 Eh je' wili taq i neenaq'or reh i ehchan paat: Re' qaj Tijineel iraaj runab'eem. ¿Aha' wilik apaat naa rub'anam wii' ruwa' ruhaa' ree xq'eq ruch'ihil taqe i raj tahqaneel reh i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto? tiko'q taq reh. 12 Re' reh nee taq i ruk'uhtaaj aweh paruka'ch'iht i rupaat chi korjinaq chik paam. Ar taq neenayejaa' i qawa' qahaa' ree xq'eq, ki uchjik ruum i Jesús. 13 Eh re' taqe i ki'ib' chi raj tahqaneel i Jesús xponik wo' kireq nik' wach i xq'orarik keh. Ar wo' xkiyejaa' i wi'k ha' ree xq'eq reh i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto. 14 Noq xureq i ru orahiil i wi'k ree xq'eq, re' Jesús xooj nah mexa chi wi'k ruch'ihil taqe i raj tahqaneel. 15 Eh je' wili i xuq'or keh i raj tahqaneel: Re' hin ti xwaaj chi peet naa nub'anam nuwa' nuhaa' taq awuuk' ree xq'eq reh i runiq'ijiik i elik chaloq Egipto noq komajaa' kinkimik, 16 ruum re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi komajaa' chik naa nub'anam nuwa' nuhaa' taq awuuk' je' rukab' i wili, kore' chik naa nub'anam na' b'anroq pa runimaal rajaawriik i Dios, inki. 17 Eh xuchop chaloq i kulk, xut'iosej ree Dios, je' wili i xuq'or keh i raj tahqaneel: Hu', chawik'saj taq reje chawach, chawuk'ej taq aweh wilik chupaam, 18 ruum re' hin i nuq'or taq aweh chi komajaa' chik naawuk'em weh i riis uuva wili, kore' chik naawuk'em na' k'oloq iloq chi manlik i runimaal i rajaawriik i Dios, inki. 19 Eh xuchop wo' chaloq i kaxlanwi'k, xut'iosej ree Dios, xuch'uy, eh xuyeew keh i raj tahqaneel, je' wili xuq'or keh: Re' kaxlanwi'k wili rujalwaach i nuti'jolal q'asamaj pankimik chi k'axb'al taq aweh. Re' taq i wili naa a'nam chi q'orb'al wib'iral, inki. 20 Eh je' wo' re' xub'an i Jesús ruuk' i kulk noq xkikohlaaj kiwa' kihaa' ree xq'eq, je' wili i xuq'or keh i raj tahqaneel: Re' i wilik chupaam i kulk wili, rujalwaach i ak' k'uhb'aal, narojiik eloq wach ruuk' i nukik'eel naa ruchihkiik chi k'axb'al taq aweh i hat. 21 Eh re' naa ruq'asaniik weh, jinaj k'ahchi'kooj wii' chi wi'k ruuk' nah mexa yu'naak. 22 Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi re' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, xanaa wo' nukimiik je' rukab' i q'orooj cho chi wiij. Xa re' la', q'e' ti' i naa ruk'ulum i naa ruq'asaniik weh inki Jesús. 23 Eh re' taqe i raj tahqaneel k'ul xkipahqaaj chikiwach chi je' wili: ¿Awach aj wo' naa ruq'asaniik reh pankimik i ruq'or? inki taqe. 24 Re' taqe i raj tahqaneel i Jesús k'ul xkiwech'uj riij chikiwach, awach kekeh i q'e' naa ruye'ariik runimaal wach. 25 Eh re' i Jesús, je' wili i xuq'or keh: Chi kixilak tokoom tinamit, re' taqe reey kow kitaaq'anik chinaah i tinamit, eh re' taqe i kajaaw tinamit atoob'laj, winaq inq'orarik keh. 26 Eh chaxilak taq i hat, awach i wilik runimaal wach, inchol ruk'isinb'isam riib'. Awach i wilik chi taaq'anik, inchol rub'anam riib' chi je' rukab' i xa aj kamanoom. 27 Eh ¿awach i wilik rajaawriik noq inaq'or taq i hat, re' inooj wih-oq chi wi'k nah méxa, oon re' ink'amwik cho ruwa'? ¿Mi ma' re', re' inooj chi wi'k nah mexa wilik runimaal wach? Raaj i hin, wilkiin taq chaxilak chi xa je' hin jino'q kamanoom. 28 Re' taq i hat ma' nik' ta taq xi nakanaa' noq xnuk'ul taqe chaloq i ti'laj pajarik. 29 Ruum aj re', naa taq nuye'em awajaawriik i hat, je' rukab' noq xuyeew wajaawriik i waJaaw i hin. 30 Eh jinaj taq naa qa'nam wii' qawa' qahaa' taq awuuk' nah mexa chupaam i runimaal i wajaawriik. Ar taq naa atzuhniik chupaam taq aaye'aab' chuq'atariik i q'orik chikinaah i kab'laj ch'uq chi aj Israel, inki Jesús. 31 Re' QaJaaw Jesús je' wili i xuq'or: Simón, Simón, re' aj Yahm hat taq chik rupahqaam ree Dios, reh taq aapajariik, naa taq ruchahchuum awach, je' rukab' imb'aan reh i trigo. 32 Xa re' la' re' hin xnupahqaaj chik panutiij chi ma' naa ta ruyojiik ak'ux chi jumpech. Eh noq naa wo' chik aye'em ak'ux, naa aye'em rukowiil kik'ux taqe aahermano, inki. 33 Re' Simón je' wili xuq'or: Jaaw, re' hin nuchopom nuk'ux chi ojik chawiij pantz'ilom. Eh wi xatkikansaj, nee wo' nuyeew wiib' chi kimik chawiij, inki. 34 Re' Jesús je' wili xuq'or: Pedro, re' hin xti korik i nuq'or aweh chi chupaam aq'ab' yu'naak noq komajaa' inoq'ik imaas, oxpech naa aq'orom chi ma' aweht'al ta nuwach, inki. 35 Eh je' wili xuq'or keh i raj tahqaneel: Noq xat nutaq'aaj taq reje chi k'uhb'alinik, chi ma' xta taq achiim, akoxtaal, axijab', ¿mi xatkahnik taq re' chi ma' xta taq chib'ih aweh? inki. Ma' chih taj, inki taqe. 36 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Eh yu'naak awach i wilik ruchiim, i wilik rukoxtaal, chuk'am reje. Eh awach i ma' xta ruq'aslaj ch'ihch' chuk'ayej i ruchakéta chuloq ruq'aslaj ch'ihch'. 37 Re' hin korik i nuq'or taq aweh chi korehtaal inooj eloq wach wuuk' i tz'ihb'amaj chaloq chi je' wili: Xkojarik haa' chi kixilak i yiib' wach kina'ojb'al, inki. Ruum re' i tz'ihb'amaj chaloq wuuk' i hin naa rojiik eloq wach, inki Jesús. 38 Re' taqe raj tahqaneel je' wili xkiq'or: Jaaw, kiib' i q'aslaj ch'ihch' wilik quuk' ayu', inki taqe. Qakanaa' chi je' re', inki. 39 Chi riij i re', re' Jesús xelik reje ar je' rukab' i okrinaq wii', xooj chinaah i yuuq', olivo, eh xiooj chi riij taqe i raj tahqaneel. 40 Eh noq xi ponik chupaam i ye'aab' re' re', je' wili xuq'or keh i raj tahqaneel: Cha a'n taq atiij, reh chi ma' nee ta taq ti q'ehb'ik pamahk, inki. 41 Re' Jesús xujil reje riib' chikiwach je' naa najtiil inqajik wii' ab'aj noq inkutarik. Ar xuxuk'aa' qohoq riib' chub'anariik i rutiij. 42 Je' wili xuq'or: Hat waJaaw, wila' neeruyee riib' chawach, maayeew q'ab' chi neenuk'ul i ti' k'axik wili. Xa re' la', ma' ta naq neenb'aan inwaaj i hin re' ta la' naq neenb'aan inawaaj i hat, inki. 43 Eh chupaam i jumehq' re' re', jinaj i ánjel xqajik cho pan taxaaj, xuk'uhtaaj riib' chuwach i Jesús, reh chi xye'arik rukowiil ruk'ux. 44 Eh noq k'ahchi' ruyot'om ruk'ux chi riij i ti' k'axik ach k'isiin ma' ruk'ul, xa ruyeew chik ruk'ux chi tiij. Eh re' i rutz'a'uub' xa je' chik nimaq rut'uur kik' noq inqajik wach ak'al. 45 Eh noq xukohlaaj rutiij, xwuktik johtoq, xchalik wo' chik kuuk' i raj tahqaneel. Eh suq kiwiriik noq xk'ulik taqe rureq, ruum i rutz'irkiil kiwach. 46 Je' wili i xuq'or keh: ¿Chib'ih reet i wirik taq i na a'n? Wukteen taq, cha a'n taq atiij, reh chi ma' nee ta taq ti q'ehb'ik pamahk, inki. 47 Eh noq kok'ahchi' chuq'orariik taqe re' i Jesús, manlik xi ponik i ma' k'isa tinamit. Re' i Judas ink'amwik kib'eeh, re' i jinaj keh i kab'laj chi raj tahqaneel. Re' reh xujil i koq riib' chutz'ub'ariik i wach i Jesús. 48 Chalik i Jesús je' wili xuq'or: Judas, re' hat xa ruuk' i junriim chi rutz'ub'ariik i nuwach xinaq'asaj pankimik i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, maje', inki. 49 Eh noq xkilow taqe i raj tahqaneel i Jesús chib'ih i k'ahchi' ruk'ulariik, je' wili xkiq'or: Jaaw, ¿mi naa taqe qak'ulb'ilem ruuk' q'aslaj ch'ihch'? inki taqe. 50 Chalik i jinaj keh i raj tahqaneel i Jesús, xuyok' i rusak'aaj xikin i jinaj keh i rumoso i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij. 51 Eh je' wili i xq'orarik reh ruum i Jesús: Chakanaa' manlik i xa a'n reh, i nuchjik. Eh re' Jesús xutz'a'j i koq i xikin i xyok'arik i xikin, eh xuk'aachrisaj. 52 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or keh i kajaaw k'amal kib'eeh aj tiij, keh i nimaq wach kikamaj parupaat i Dios, keh i k'amal kib'eeh i aj judío, re' taqe i chopool: ¿Chihreet noq ruuk' ch'ihch', ruuk' chee' taq xat chalik chi nuchopariik? Je' cho kinchoparik ajileq' taq i na a'n weh. 53 Re' hin chu'nchel wo' naq q'iij xinwihik taq cha wuuk' chupaam i rupaat i Dios, eh ma' nik' ta taq xakapaaj nuchopariik. Re' taq i hat, re' i ora wili taq xasik' ree nuchopariik, ruum re' i q'equm k'ahchi' ruye'em i rajaawriik, inki. 54 Eh xkichop aj re' i Jesús, xkik'am reje parupaat i kajaaw taqe k'amal kib'eeh aj tiij. Eh re' Pedro najt xam reje chi riij i Jesús. 55 Eh chi chii' i paat re' re' luk'uuj i q'aaq', eh wilik taqe i xkitzunaa' i koq kiib' chi q'axnik chi junsuut. Eh chi kixilak re', re' Pedro xutzunaa' wo' i koq riib' i reh chi q'axnik. 56 Eh noq xrilow ixoq aj poh chi tzunlik i koq i Pedro chi q'aaq', kow xutz'ehtaaj i koq, je' wili xuq'or: Re' winaq wili ruch'ihil wo' naq i Jesús, inki. 57 Eh re' Pedro ma' xuq'or tee korik, je' wili xuq'or: Ixoq, re' hin ma' weht'al ta wach awach inaq'or, inki. 58 Eh je' chik junk'aam, wilik wo' chik xi ilwik i koq wach i Pedro, je' wili i xq'orarik reh: Re' hat, hat wo' naq haa' chi riij i Jesús maje', i nuchjik. Ma' chih taj, jaaw ma' hin ta haa' chi riij, inki. 59 Eh je' naa chik jinaj ora, toq' toq' xb'aan reh i Pedro ruum jinaj i winaq, je' wili i xq'orarik reh: Re' hat korik chi hat wo' naq haa' ruuk' i Jesús, eh hat wo' aj Galilea maje', i nuchjik. 60 Re' Pedro je' wili i xuq'or: Jaaw, re' hin ma' weht'al ta wach awach inaq'or re' re', inki. Eh noq xakok'ahchi' wo' chi q'orik i Pedro, xoq'ik imaas. 61 Eh re' Jesús xusutej riib' chutz'ehtjiik i Pedro, eh xk'ulik cho paruk'ux i q'orooj cho reh ruum i Jesús chi je' wili: Yu'naak noq komajaa' inoq'ik imaas, oxpech naa aq'orom chi ma' aweht'al ta nuwach, i nuchjik. 62 Eh ruum i ruti'kiil ruk'ux i Pedro, xasuq suq chik inoq'ik noq xelik reje ar. 63 Re' taqe i winaq k'ahchi' kicha'jinik ree Jesús, xkikaqse'laaj i koq, eh xkiq'ojib'eej i koq. 64 Eh xkib'ak' chi-itz'ihy i panaq'wach, xkipahqaaj reh chi je' wili: Chaq'ijej aj re' awach xq'ojwik aweh inki taqe reh. 65 Eh xkib'ajib'eej i koq, xa reh reh chik taqe i ma' holohik ta laj q'orik xkiq'or i koq reh i Jesús. 66 Eh noq xsaq'ik, re' taqe i k'amal kib'eeh i aj judío, taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe i kik'uhtanik ree k'uhb'aal, xkimol kiib' chi q'ataj q'orik. Eh xk'amarik reje chikiwach i Jesús. Ar xkipahqaaj reh chi je' wili: 67 Chaq'or qeh mi re' hat i Cristo, inki taqe reh. Re' Jesús je' wili xuq'or: Wila' xnuq'or taq aweh chi re' hin, xama' nee ta wo' taq inanimaj. 68 Eh wila' chib'ih i xnupech'uj aweh taq i hat, xama' nee ta wo' taq inaq'or weh xama' nee ta wo' taq kinawoq'taaj. 69 Xa re' la', yu'naak johtoq chi qawach re' hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, naa wojiik tzuhnoq pan taxaaj parusak'aaj Ajaab'ees Dios nim rajaawriik, inki. 70 Eh chi kunchelaal je' wili i xkiq'or reh i Jesús: ¿Mi ra'j wo' re' hat i Rak'uun i Dios? inki taqe reh. Re' Jesús je' wili i xuq'or: Hoo', re' i hin, je' rukab' taq i xaq'or, inki. 71 Eh re' taqe i q'atal q'orik, je' wili xkiq'or: Yu'naak ma' kota chik ruman chi awach neenq'orik chi wilik ru mahk, ruum xqib'iraj chik ruuk' qaxikin i chukuj q'orik xuq'or, inki taqe.

Lucas 23

1 Eh re' taqe i kimolom kiib' re' re' xipa'lojik johtoq, eh xkik'am reje i Jesús chuwach i Pilato. 2 Eh xkikoj i koq ru mahk je' wili i xkiq'or: Re' hoj xqareq chaloq i winaq wili chi k'ahchi' ruyojom kik'ux i qatinamiit. Iruq'or chi ma' ruman ta chi neenqa a'n i tooj ruuk' ajaab'ees aj Roma. Eh ruq'or chi re' reh i Cristo, chi re' reh i Reey, inki taqe. 3 Xrib'iraj i Pilato chi je' re', xupahqaaj reh i Jesús chi je' wili: ¿Mi korik chi re' hat i kiReey i aj judío? inki. Hoo', korik chi re' hin, je' rukab' i xaq'or, inki noq chaq'wik. 4 Eh re' Pilato je' wili i xuq'or keh i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, keh i tinamit: Re' hin ma' xta k'isinoq ru mahk xnureq i winaq wili, inki. 5 Re' keh xakow chik inkiq'or i koq chi je' wili: Korik la' chi k'ahchi' ruyojom kik'ux i qatinamiit ruuk' taqe i ruk'uhtaaj. Ar xutoq'aa' chaloq i Galilea, eh yu'naak ayu' chik i Judea k'ahchi' chub'anariik i, inki taqe. 6 Eh noq xrib'iraj chi je' re' i Pilato, xupahqaaj keh mi paruyuq'ul i Galilea inchalik i Jesús. 7 Eh noq xq'orarik reh chi ar inchalik i Jesús, xutaq'aaj reje ruuk' i Herodes, re' i wilik chi ajaab'esil i Galilea. Re' i Herodes ar wo' wilik Jerusaleem chupaam taqe q'iij re' re'. 8 Eh noq xrilow wach i Jesús i Herodes, ma' k'isiin ta xsuuqb'ik ruk'ux, ruum xa najtir wo' naq iraaj cho rilom wach. Eh rib'iram wo' rib'iral i Jesús, iraaj wo' naq rilom chi naa rub'anam jino'q i ma' ilooj taj. 9 Re' Herodes ma' k'isiin i peech' xub'an ree Jesús, eh re' reh xama' jino'q wo' chi q'orik xchaq'wik. 10 Eh wilkeeb' wo' ar taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe i kik'uhtanik ree najtir k'uhb'aal, xa toq' toq' chik inki a'n i koq chukojariik ru mahk i Jesús. 11 Eh re' Herodes, ruch'ihil taqe i soldado, xkib'ajib'eej i Jesús reh chi xkikaqse'laaj, xkikoj i holohik laj itz'ihy chi riij, je' intiq'ib'jik reey xkian. Eh re' Herodes xutaq'aaj wo' chik reje i Jesús ruuk' i Pilato. 12 Chupaam i q'iij re' re', re' Herodes xkik'am kiib' chi amigohiil ruuk' i Pilato pampeet inkixowaaj naq kiwach. 13 Eh re' Pilato xutaq'aaj rumolariik kiwach i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe i q'atal q'orik kuch'ihil i tinamit, 14 je' wili i xuq'or keh: Re' taq i hat xak'am taq cho chi nuwach i winaq wili xaq'or taq weh chi k'ahchi' ruyojom kik'ux i tinamit. Eh re' hin k'ih pech xnupahqaaj reh taq chawach. Eh xawil taq chi ma' xta jino'q ru mahk xnureq je' rukab' i k'ahchi' taq atz'aqam wach chi riij i hat. 15 Eh ni xata re' i Herodes xreqwik ru mahk. Ruum i re' xutaq'aaj cho qeh ayu'. Re' reh ma' xtaj i mahk xub'an chi ruk'ul ta chi neenkanteesjik. 16 Je' re' noq, re' hin xanaa wik'sam chi ti' k'axik chi riij i re', naawoq'taam reje, inki Pilato. 17 Re' Pilato je' re' xuq'or, ruum okrinaq chi chupaam i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto inik'ik iroq'taaj ju'jun i wilkeeb' chi prexohjik. 18 Eh chu'nchel i tinamit junq'oriik taqe chi kow chi je' wili: Chakansaj la' i winaq re' re'. Eh re' Barrabás chawoq'taaj qeh inki taqe. 19 Xanaah re' i Barrabás kojooj pantz'ilom ruum i moloj wach winaq xub'an reh naq i rupletohjiik ajaab'ees, eh ruum wo' hoq i jinaj kaansanik rub'anam. 20 Eh re' Pilato, ruum chi xraaj naq roq'taam i Jesús, xuq'or wo' chik keh chi naa roq'taam. 21 Eh re' keh xiik' chik naah kowiil xkiq'or chi je' wili: Chakoj la' wach kuruus, chakoj wach kuruus, inki taqe. 22 Eh paroxpeech je' wili i xq'orarik keh ruum i Pilato: Xti ¿chib'aaj wo' re' ru mahk i winaq wili? Re' hin ma' xta ru mahk xnureq chi ruk'ul ta chi neen kanteesjik, re' hin xanaa nuye'em panti' k'axik neenwoq'taaj reje, inki. 23 Eh re' keh xa toq' toq' chik inki a'n eh xakow chik xk'er chii' chi kojaroq wach kuruus i Jesús. Eh ruum i kiq'oral i keh i kiq'oral i k'amal kib'eeh aj tiij, korehtaal xk'ulub'jik keh i xkipahqaaj. 24 Re' i Pilato xuk'ulaa' wo' rub'anariik i xkipahqaaj reh. 25 Re' Pilato xroq'taaj reje i winaq xkisik' wach i keh, re' i kojooj pantz'ilom ruum i moloj wach winaq chupletohjiik naq ajaab'ees, eh ruum i jinaj kaansanik rub'anam. Eh re' Jesús xuq'asaj pankimik je' rukab' i xkipahqaaj. 26 Eh noq xkik'am reje i Jesús i soldado reh i rukojariik wach kuruus, xkik'ul pamb'eeh jinaj i winaq Simón rub'ihnaal aj Cirene, chalik i rub'an panab'iix, xkimin reje chuk'amariik i rukuruus i Jesús, reh chi xam b'eeh reje chi riij. 27 Eh ma' k'isiin i tinamit kitahqinik reh i Jesús. Eh wilik taqe ixoq chi kixilak xak'erik chik kichii' chi oq'ik ruum i k'ahchi' ruk'ulum i Jesús. 28 Re' reh xutz'ehtaaj taqe ixoq re' re', je' wili xuq'or keh: Hat taq ixoq aj Jerusaleem, mat oq'ik taq chi wiij i hin re' la' taq i hat chawoq'ej awiib', eh chikiij taq awak'uun awixq'uun tioq'oq, 29 ruum naa ruponiik i q'iij noq naa ruq'orariik chi je' wili: Atoob' keh ixoq ma' xta kak'uun kixq'uun, je' wo' taqe i ma' xwihik ta kiha'lak'uun, je' wo' taqe i ma' xich'uch'isanik taj, inko'q i q'orik. 30 Eh re' i tinamit naa kiq'orom reh taqe i yuuq' chi je' wili: Tiq'ehb'oq taq chi qanaah inko'q taqe. Eh Qoh akeb'aa' taq inko'q taqe i reh nimaq rub'ohl yuuq'. 31 Eh wila' je' re' i k'ahchi' keeb' wee hin i je' nukab' i k'achlik chee', ra'j naa chik ma' xiik' naah neenkian reh re' i je' rukab' i chiq chee', inki Jesús. 32 Eh ki'ib' wo' winaq xiik' naah i kimahk xkik'am reje haa', reh chi junkojariik wach kuruus xkian ruuk' i Jesús 33 Noq xi ponik chupaam i ye'aab', Rub'aqil Naah Camnaq rub'ihnaal, ar xkikoj wach kuruus i Jesús. Eh xkikoj wo' wach kuruus i ki'ib' chi winaq xiik' naah i kimahk, jinaj i xkiyeew parusak'aaj, eh jinaj i xkiyeew parutz'eet. 34 Re' Jesús je' wili i xuq'or: WaJaaw, cha kuy kimahk i k'ahchi' kib'aniik ti' k'axik weh, ruum ma' keht'al taj inki a'n inki. Re' taqe i soldado xkiq'ijej riij i ruso' i Jesús ilb'al reh aha' wilik neenkahnik keh chi kiju'junaal. 35 Eh re' i tinamit k'ahchi' kilom i k'ahchi' ruk'ulum i Jesús. Eh re' taqe i q'atal q'orik xkikaqse'laaj, je' wili i xkiq'or: Re' reh xuko'leej taqe i tokoom. Yu'naak chuko'leej aj riib' re' reh mi xti korik chi re' reh i Cristo, i sik'ooj cho wach ruum i Dios, inki taqe. 36 Je' wo' taqe i soldado k'ahchi' wo' i koq kikaqse'laam i Jesús i keh, eh xkijil i koq kiib' ruuk', xkiyeew i koq reh chi uuk'jik i k'ahlaj vino, 37 je' wili inkiq'or reh: Wila' xti korik chi hat kiReey i aj judío, chako'leej aj awiib' yu'naak re' inki taqe. 38 Eh chinaah johtoq i Jesús wach kuruus jinaj i ehtalil kojooj tz'ihb'amaj pan kiq'oral aj griego, aj hebreo, aj latin je' wili ruq'or: Re' wili i kiReey i aj Judío, inki. 39 Eh jinaj keh i winaq xiik' naah i kimahk, re' kojooj taqe wach kuruus, xub'aj i Jesús, je' wili ruq'or: Mi xti korik chi re' hat i Cristo, chako'leej awiib' i hat, eh qoh ako'leej wo' i hoj inki. 40 Eh re' i winaq jinaj xiik' naah i ru mahk, re' kojooj wach kuruus, xuq'il i ruch'ihil, je' wili xuq'or reh: Re' hat ma' nayohleej taj i Dios. Xanaah re' k'ahchi' wo' naq ak'ulum aweh i ti' k'axik wili. 41 Re' hoj wilik reet noq k'ahchi' qak'ulum i ti' k'axik wili, ruum i ruk'ul chi k'ahchi' qatojom riij taqe i mahk qa'nam. Raaj i winaq wili, ma' xta mahk rub'anam, eh k'ahchi' wo' ruk'ulum reh i ti' k'axik wili, inki. 42 Eh je' wili i xuq'or reh i Jesús: QaJaaw Jesús, kink'oloq cho panak'ux noq naa awokiik chi taaq'anik chupaam i runimaal awajaawriik, inki. 43 Re' Jesús je' wili xuq'or: Re' hin xti korik i nuq'or aweh chi yu'naak naa awojiik wih-oq wuuk' chupaam i loq'laj ye'aab' inki. 44 Eh kab'lajora i q'iij, xq'equmrik chu'nchel i wach ak'al, eh kore' chik ixib' ora ruqajiik i q'iij xsaquumb'ik i wach ak'al. 45 Noq xq'equmrik wach i q'iij, xweq panyejaal itz'ihy q'atb'al paam i rupaat i Dios. 46 Eh re' Jesús kow xuk'er chii', je' wili xuq'or: WaJaaw, re' hin panaq'ab' inwoqxa'neej i wánjel nut'iosil inki. Eh ach wo' re' re' xuq'or, xkimik. 47 Noq xrilow i kajaaw soldado aj Roma chib'ih jariik i xk'ularik, xuloq'ej i Dios, je' wili xuq'or: Xti korik wo' hoq chi re' winaq wili ma' xta wo' naq k'isinoq ru mahk, inki. 48 Eh chu'nchel i tinamit xi-ilwik reh i xk'ularik, xa nkituy chik i koq i chi' kik'ux ruum i ruti'kiil kik'ux noq xi elik reje ar. 49 Eh chu'nchel i kieht'alinik wach i Jesús, kuch'ihil taqe ixoq xi tahqinik cho reh ko Galilea, xa chi najt xkipab'aa' reje kiib' chi rilariik taqe i xk'ularik re' re'. 50 Eh jinaj i winaq, José rub'ihnaal, aj pan tinamit Arimatea wilik paruyuq'ul i Judea, atoob'laj winaq, korik wach ruk'ux, re' wo' haa' chi kixilak i juntzuhb' chi q'atal q'orik. 51 Eh re' reh k'ahchi' wo' naq ruy-eem i ruk'uliik i runimaal i rajaawriik i Dios. Ruum aj re' ma' xuk'ul ta ruk'ux i xkiyejaa' wach i ruk'ihaal re' re', eh ni xata re' i xkian xuk'ul ruk'ux. 52 Re' reh xooj ruuk' i Pilato chupahqaljiik i ruti'jolal i Jesús. 53 Eh xuqasaj wach kuruus i ruti'jolal i Jesús, eh xub'ot reje chupaam i jinaj holohik itz'ihy, xuk'am reje, xumuq'aa' chupaam jinaj i jul k'otooj panab'aj komajaa' ta awach i muhqik ar. 54 Re' wili re' xb'aan chupaam i q'iij noq imb'aan i yej-anik iib' noq ach k'isiin ma' imb'aan okik chupaam i hi'limb'al q'iij. 55 Re' taqe ixoq xi tahqinik cho reh i Jesús ko Galilea xiooj chi rilariik aha' xmuhqik wii' i Jesús. Eh xkikoj rehtaal nik' wach rumuq'ub'jiik i ruti'jolal xb'aan. 56 Eh noq xi sutinik chaloq pankipaat taqe ixoq re' re', xkiyejaa' ink'ohnik laj iq'oom b'uch'b'al naq reh i ruti'jolal i Jesús. Eh xi hi'lik pan hi'limb'al q'iij, je' rukab' i ruq'or i najtir k'uhb'aal.

Lucas 24

1 Eh noq xsaq'ik chi junwaar, pampeet q'iij ree xamano, xti ko wahq'eq xiooj wo' chik taqe ixoq aha' xmuhqik wii' i ruti'jolal i Jesús, eh xkik'am reje ink'ohnik laj iq'oom kiyejaam. 2 Noq xi ponik aha' xmuhqik wii' i ruti'jolal i Jesús, esamaj chik iloq ab'aj tz'apb'al i koq chii' i jul. 3 Eh noq xi okik i koq chupaam i jul, ma' xkireq ta chik ar i ruti'jolal i QaJaaw Jesús. 4 Eh re' taqe ixoq re' re', ma' k'isiin taxiyo'jik, xama' nkireq ta chik chi riij chib'ih naa kia'nam. Eh jumehq'iil xkilow i ki'ib' chi winaq xan reprotik chik i kiso' pa'alkeeb' i koq kuuk'. 5 Eh re' taqe ixoq re' re', ma' k'isiin taj i kiyo'jiik, xkik'utzaa' qohoq kiib' wach ak'al. Eh je' wili i xq'orarik keh kuum i ki'ib' chi winaq: ¿Chib'ih reet noq k'ahchi' taq asik'im chi kixilak i kamnaq i k'achlik? 6 Re' reh ma' xta chik ayu' xwuktik wo' chik chi k'achlik wach. K'oloq taq panak'ux i ruq'orom taq chaaweh noq ko wilik taq chaawuuk' paruyuq'ul i Galilea. 7 Noq xuq'or taq chaaweh chi je' wili: Re' hin Ak'uunb'ees i nuwii' winaq, naa kinkiq'asam pan kiq'ab' i aj mahk naakiin kikojom wach kuruus naa kinkimuq'aam, eh paroox q'iij naa wo' chik wukteesjiik chi k'achlik nuwach, inki, inki taqe. 8 Re' taqe ixoq re' re', jumehq'iil xk'ulik cho pankik'ux i ruq'orom chaloq i Jesús. 9 Eh noq xiso'ljik chaloq taqe ixoq i xmuhqik wii' i Jesús, xooj kik'utjaaj i xk'ularik keh i junlaj chi raj tahqaneel i Jesús, je' wo' keh i kuch'ihil junch'uq. 10 Re' taqe ixoq xiq'orik rib'iral keh i raj tahqaneel i Jesús chib'ih i xk'ularik je' wili i kib'ihnaal: Re' María aj Magdala, re' Juana, re' i María rutuut i Jacobo, eh junch'uq chik taqe ixoq re' taqe haa'. 11 Re' taqe i raj tahqaneel i Jesús xkikapaaj chi re' taqe ixoq re' re' xama' keht'al taj i k'ahchi' kiq'orom ruum aj re', ma' xkaaj ta kinimam. 12 Eh re' Pedro reh xooj rajimam riib' aha' xmuhqik i ruti'jolal i Jesús. Noq xtz'ehtanik i koq panjul, ma' xta chik ar ach re' itz'ihy xb'otarik wii' i Jesús tzuklik ar. Eh sahchinaq chik ruk'ux ruum i xk'ularik noq xsutinik cho pampaat. 13 Eh chupaam q'iij re' re', ki'ib' keh i raj tahqaneel i Jesús ojik inki a'n chupaam i tinamit Emaús, je' naa ixib' léwa ruuk' i Jerusaleem. 14 Re' keh k'ahchi' reje kik'utjaam chikiwach chu'nchel i xk'ularik. 15 Eh noq k'ahchi' kik'utjaam chikiwach, eh k'ahchi' kiwech'um riij taqe re', xujil i koq riib' i Jesús chi kicheel noq ojik inki a'n 16 Re' keh, atoob' ta wilik wo' naq jinaj i k'ahchi' kilom wach, xa re' la' ma' nkian ta runaab'jiik wach. 17 Eh re' i Jesús xupahqaaj keh chi je' wili: ¿Chib'ih jariik i k'ahchi' taq ak'utjaam chawach jinaj b'eeh chib'ih reet noq intz'irik ta awach? inki. 18 Eh jinaj keh i xchaq'wik, Cleofas rub'ihnaal, je' wili xuq'or: Xa re' wo' hat xat wihik cho ar Jerusaleem, ma' aweht'al taj chib'ih i taqe jariik i xk'ularik ar chupaam taqe q'iij xik'ik inki. 19 Re' Jesús je' wili xuq'or: Xti ¿chib'aaj wo' jariik re' i xk'ularik ar? inki. Re' keh je' wili xkiq'or: Re' i xuk'ul i Jesús aj Nazaret, re' reh jinaj naq jalal ruq'oral i Dios, xti wilik rajaawriik chuwach i Dios chikiwach i tinamit ruuk' taqe i rub'an i ruq'or. 20 Eh re' taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe i q'atal q'orik, xkiq'asaj pan kiq'ab' i ma' re' ta taqe aj judío, reh chi xkiq'at i q'orik chinaah, reh i rukojariik wach kuruus. 21 Xanaah re', re' hoj ch'iklik naq tii qak'ux chi re' reh naa resaniik reh panti' k'axik i qatinamiit Israel. Eh yu'naak ixib' chik q'iij kikansam. 22 Atoob' ta wilik wo' taqe ixoq re' ruuk' i wilkeeb' chi qaxilak xi ponik ko wahq'eq aha' xmuhqik wii' i Jesús, xoj kiyohb'isaj ruuk' i xk'ulik kiq'or qeh. 23 Eh xkilow chi ma' xkireq ta chik panjul i ruti'jolal i Jesús, xi sutinik wo' chik chaloq pampaat. Eh xk'ulik kiq'or chi wilik taqe i ánjel xkilow wach, xq'orarik b'ila' keh kuum chi re' Jesús k'achlik. 24 Eh wilik wo' chik taqe i quch'ihil xi ponik aha' xmuhqik wii' i Jesús. Eh xponik wo' kireq chi je' rukab' i xkiq'or ixoq. Xa re' la', re' i ruti'jolal i Jesús ma' xkireq ta chik ar, inki taqe. 25 Eh je' wili i xq'orarik keh ruum i Jesús: Re' taq i hat ma' xta taq ana'ojb'al, q'e' taq tichamchotik chi runimjiik i kiq'orom chaloq taqe i jalal ruq'oral i Dios. 26 Re' keh kiq'orom chaloq chi koruman chi peet naa ruk'ulum taqe i ti' k'axik re' re' i Cristo, noq komajaa' inye'arik ruloq'il reh okik pan taxaaj, inki. 27 Eh xuch'ob' rub'ehel keh nik' wach i ruq'or i tz'ihb'amaj cho chi riij pan santo laj huuj, je' wo' i xutz'ihb'aaj chaloq i Moisés, i xkitz'ihb'aaj chaloq taqe jalal ruq'oral i Dios. 28 Eh noq xi ponik chupaam i tinamit ojik inki a'n wii' i ki'ib' chi raj tahqaneel i Jesús, re' Jesús xa q'e' tii chik xik'ik reje xub'an riib'. 29 Eh re' taqe i ki'ib' re' re', xa toq' toq' xkian reh i Jesús chi xkahnik kuuk' ar, je' wili i xkiq'or reh: Tikaan quuk' ayu', xokik chik i q'iij q'equm chik, inki taqe reh. Eh re' i Jesús xkahnik wo' kuuk' ar. 30 Noq wilik chik i Jesús kuuk' ar nah méxa, xuchop chaloq i kaxlanwi'k, xut'iosej ree Dios chi riij i re', xuch'uy, eh xuyeew keh. 31 Eh je' naa kore' xtehlojik inaq'kiwach, ruum xkinab'eej wach chi re' i Jesús wilik kuuk'. Eh re' reh insachiwanik wo' chik chikiwach. 32 Eh re' keh je' wili xkiq'or chikiwach: Mo' oon xti korik wo' re' chi xuyot' cho qak'ux i ruk'utaaj xub'an cho quuk' pamb'eeh, noq xuq'or cho qeh chib'ih taqe i ruq'or i tz'ihb'amaj cho chi riij pan santo laj huuj, inki taqe. 33 Eh xa chupaam wo' jumehq' re' re' xi sutinik wo' chik reje Jerusaleem. Ar xponik kireq i junlaj chi aj tahqaneel chi kimolom kiib', haa' taqe i kuch'ihil junch'uq. 34 Je' wili i xq'orarik keh kuum taqe i kimolom kiib' re' re': Xti korik chi re' QaJaaw Jesús xk'aach wo' chik chaloq ruka'peech Xuk'uhtaaj chik riib' reh i Simón inki taqe. 35 Re' taqe i ki'ib' re' re' xtohq'ik wo' kik'utjaam keh i xkik'ul reje pamb'eeh, eh nik' wach noq xkinab'eej wach i Jesús noq xuch'uy i kaxlanwi'k. 36 Eh noq k'ahchi' kiq'orom taqe re', impa'iwanik ponoq i Jesús pankiyejaal. Xuyeew rusuqkiil kik'ux, je' wili xuq'or keh: Re' i suq laj k'uxliis wih-oq taq awuuk', inki. 37 Eh re' keh ma' k'isiin ta xiyo'jik wilik i xikapeb'inik reh chi xa ránjel rut'iosil winaq i k'ahchi' kilom wach. 38 Eh je' wili xq'orarik keh ruum i Jesús: ¿Chib'ih reet noq ma' k'isiin taq ayo'jiik chib'ih reet noq xa kokiib' wo' taq ak'ux? 39 Chawilow taq i wooq i nuq'ab'. Xti re' i hin k'ahchi' taq awilom nuwach. Kinatz'a'j taq, chakoj taq rehtaal chi re' jino'q i xa ránjel rut'iosil jino'q i winaq ma' xta ruti'jolal, ma' xta rub'aqil je' rukab' i nuti'jolal, i nub'aqil i hin k'ahchi' taq awilom yu'naak, ki uchjik. 40 Eh noq xuq'or i je' re' i Jesús, xuk'uhtaaj keh i q'ab' ruch'ihil i rooq. 41 Eh re' keh xa kosachlik wo' kik'ux, xakomajaa' wo' inkinimaj ruum i rusuqkiil kik'ux noq xq'orarik keh ruum i Jesús chi je' wili: ¿Mi wilik k'isinoq chib'ih weh taq awuuk' reh chi neenuk'ux? inki. 42 Xkib'iraj chi je' re', k'isiin i joximaj kar, eh junsahl i riis kaab' xkiyeew reh. 43 Chalik i Jesús xuk'ul wo' hoq, eh xuk'ux chikiwach. 44 Eh je' wili i xuq'or keh: Re' ti' k'axik xnuk'ul, re' wo' i nuq'orom taq cho aweh noq ko wilkiin taq chaxilak, re' noq xnuq'or chi koruman chi naa rojiik eloq wach i rutz'ihb'aam cho chi wiij i Moisés pan najtir k'uhb'aal, i kitz'ihb'aam chaloq i jalal ruq'oral i Dios, i tz'ihb'amaj cho panhuuj ree Salmo, inki. 45 Eh xukoj kina'ojb'al, reh chi naa kireqem chi riij chib'ih i ruq'or i tz'ihb'amaj cho chi riij i reh pan santo laj huuj, 46 je' wili i xuq'or keh: Pan santo laj huuj tz'ihb'amaj chaloq chi re' Cristo koruman chi naa rukanteesjiik, naa rumuhqiik, eh paroox q'iij naa wo' chik ruwukteesjiik chaloq chi k'achlik wach. 47 Eh chi parub'ihnaal i reh naa ruq'orariik rib'iral chi chu'nchel i tinamit naakiyot'om i kik'ux chi riij i kimahk, reh chi neenkuyarik i kimahk ruum i Dios. Ar naa rutohq'iik reje ruq'orariik Jerusaleem, eh korehtaal imponik rib'iral pantaq tinamit sut i wach ak'al. 48 Re' taq i hat xawil taq chik ruuk' naq'awach chib'ih i xk'ularik. 49 Eh re' hin naa nutaq'aam taq cho cha naah i ruq'orom taq rib'iral aweh i waJaaw. Xa re' la' tikaan pee taq ayu' Jerusaleem, korehtaal taq inak'ul i ajaawriik naa ruchaliik pan taxaaj, ko ra'j taq naa awojiik re' chuq'orariik i nuk'uhb'aal, inki Jesús. 50 Eh re' Jesús xresaj taqe reje Jerusaleem i raj tahqaneel, xuk'am taqe reje ko Betania, xuyeew i q'ab' chikinaah, xukuxisaj taqe. 51 Eh noq k'ahchi' kikuxeesjik ruum i Jesús, xikanab'jik kahnoq, xk'amarik johtoq i Jesús pan taxaaj chikiwach. 52 Eh kiloq'em-oq chik i Jesús, xasuq suq chik kik'ux noq xi sutinik wo' chik chaloq Jerusaleem. 53 Chi riij i re', xa eliik chik wilkeeb' chupaam i rupaat i Dios chulooq'jiik, je' ta naq re'.

Juan 1

1 Noq xtz'uhkrik chaloq i wach ak'al, xa wilik wo' chik chaloq i Atoob'laj Q'orik. Eh xa wilik wo' cho ruuk' i Dios pampeet, eh Dios wo' hoq. 2 Re' reh xa wilik wo' chik cho ruuk' i Dios pampeet. 3 Re' reh xye'arik chi yejeb'jik ruum i Dios chu'nchel i chib'ih jariik i wilik. Eh ma' xtaj i chib'ih jariik wilik chi ma' ta ruum i reh xkorjik. 4 Eh re' wo' reh inye'wik juneliik k'acharik. Eh re' k'acharik wili insihq'inik reh i kánima chi winaq chi ixoq. 5 Re' Saqum re' re' insihq'inik chupaam taqe i q'equm, re' taqe i q'equm ma' inki a'n ta ruchupariik. 6 Eh xwihik wo' chaloq jinaj i winaq, Juan rub'ihnaal, re' i xpa'ab'jik cho ruum i Dios, 7 chi re' reh naa ruq'oriik rukorkiil i Saqum. Reh naq,chi chu'nchel naakinimaniik reh i naa ruq'orom. 8 Re' Juan ma' re' tee reh i Saqum xa xpa'ab'jik la' cho ruum i Dios chuq'orariik rukorkiil i Saqum. 9 Eh re' i korik Saqum re' re' k'ulik i rub'an ayu' wach ak'al, re' insihq'inik reh i kánima chi winaq chi ixoq. 10 Re' Atoob'laj Q'orik wilik chik ayu' wach ak'al. Atoob' ta reh wo' reh xyej-anik i wach ak'al, re' i tinamit xama' xkiyeew ta wo' rajaawriik. 11 Re' reh, re' naq taqe i rutinamiit xchalik ruko'leej xa re' la', re' i rutinamiit xama' xkik'ul ta wo' hoq. 12 Eh re' taqe i xik'ulwik reh, i xinimanik reh, xuyeew q'ab' keh chi xukoj taqe chi rak'uun rixq'uun i Ajaab'ees Dios. 13 Re' keh rak'uun rixq'uun i Dios chik taqe, ma' ruum ta chi aasjinaq taqe ruuk' i kituut kajaaw, ruum la' chi re' Dios xraaj chi rak'uun rixq'uun taqe. 14 Re' i Atoob'laj Q'orik xuyejaa' riib' chi winaq, xk'acharik chi qaxilak, xiik' naah i k'axooj ruuk', korik wach ruk'ux. Re' hoj xqilow i ruloq'il, re' i ruloq'il i raJaaw, ruum xa re' wo' reh jinaj chi Ak'uunb'ees. 15 Re' i Juan i ruq'orom wo' cho rib'iral i re', noq xuq'or chi je' wili: Re' aj i wili xnuq'or taq cho rib'iral aweh chi jinaj i k'ulik iloq reh chi wiij i hin q'e' nim rajaawriik chi nuwach i hin, ruum xa wilik wo' chaloq noq komajaa' kin-aasjik i hin, inki. 16 Re' i xuq'or cho rib'iral re' re', xa ruum i ruk'axb'al i reh ma' pajooj taj i rotob'il i Dios inqak'ul i hoj. 17 Re' k'uhb'aal i xuyeew i Dios pampeet, xa re' i Moisés xq'orik cho reh. Eh re' k'axooj, i korik xuyeew i Dios, re' i Jesucristo xk'ulik esanoq wach. 18 Ma' awach ta ilwinaq wach Ajaab'ees Dios xa re' wo' i Rak'uun, xwihik parusak'aaj q'ab'. Re' reh xye'wik qeh chi naab'jik wach Ajaab'ees Dios. 19 Re' taqe i aj judío, i wilkeeb' Jerusaleem, wilik i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe intowik keh i k'amal kib'eeh aj tiij xkitaq'aaj reje chupahqaljiik reh i Juan aj qasan ha' chi je' wili: ¿Awach i hat inki taqe reh? 20 Eh re' reh je' wili chaq'wik xub'an: Xti korik chi ma' re' tee hin i Cristo, inki. 21 Eh ¿awach aj wo' re' hat? Re' ¿oon i hat i Elías? inki taqe reh. Ma' re' tee hin, inki. ¿Re' oon i hat jalal ruq'oral i Dios naa rutaq'aam chaloq i ruq'or? inki taqe. Ma' re' tee hin, inki Juan. 22 Eh je' wili i xkiq'or reh: Xti ¿awach aj wo' re' hat? Re' hoj inqaaj qanab'eem, ruum naa qaq'orom ponoq keh i xitaq'anik cho qeh. ¿Awach i hat noq inaq'or awiib'? inki taqe reh. 23 Re' Juan je' wili i xuq'or: Re' hin i q'orik i k'erik cho chii' panchiq yuuq', chuq'orariik chi je' wili: Chayejaa' taq awánima chuk'ulariik i QaJaaw, cha yejaa' taq i rub'eeh je' rukab' noq inyejeb'jik rub'eeh i wilik chi ajaab'esil je' rukab' i xutz'ihb'aaj i Isaías inki. 24 Eh re' taqe i xitaq'ab'jik reje kuum i aj fariseo, xkiq'o'reej i Juan, 25 xkipahqaaj reh chi je' wili: Wila' ma' re' i hat i Cristo, i Elías, i Jalal ruq'oral i Dios, ¿chib'aaj reet noq i na a'n re' i qasanik ha'? inki taqe reh. 26 Re' Juan je' wili i xuq'or: Korik re' hin i nub'an i qasanik ha' xa re' la' xa ruuk' ha'. Eh chaxilak taq i hat jinaj i wilik xa re' la', ma' aweht'al ta taq wach, 27 re' i k'ulik iloq reh chi wiij. Re' hin ni xata naq i ruk'ul chi hin chejel reh i q'ab' i ruxijab' chi rooq, inki. 28 Chu'nchel i wili ar xk'ularik chupaam i ye'aab' Betania, wilik parelb'aal q'iij ree nim ha' Jordán, re' xub'an wii' qasanik ha' i Juan. 29 Eh chi junwaar chik, re' i Juan aj qasan ha' xrilow chi xooj k'oloq ruuk' i Jesús, je' wili xuq'or: Re' wili i Rak'uun i Dios, je' k'isa rak'uun tentzun, re' reh ineesanik reh i kimahk i tinamit. 30 Re' aj i reh i xnuq'or cho rib'iral noq xnuq'or chi je' wili: Chi wiij i hin jinaj i k'ulik iloq reh q'e' nim rajaawriik chi nuwach i hin, ruum xa wilik wo' chaloq noq komajaa' kin-aasjik i hin, inki. 31 Eh re' hin ma' weht'al ta wo' naq wach i reh. Xa re' la', xnutoq'aa' chaloq i qasanik ha' ruuk' ha', re' inwaaj i hin chi neenkinab'eej i aj Israel awach i reh, inki. 32 Re' Juan aj qasan ha' xuq'or wo' i korik noq xuq'or cho chi je' wili: Re' hin xti xwilow noq xqajik cho pan taxaaj i Santolaj Uxlab'al, xk'ulik qohoq chinaah i Jesús chi je' ruwii' paloma. 33 Re' hin ma' weht'al ta wo' naq awach i reh. Eh re' Dios xpaab'anik weh chi qasanik ha', je' wili i xuq'or weh: Awach aj chinaah naa awilom chi naa ruk'uliik ruye'em riib' i Santolaj Uxlab'al, re' reh imb'anik i qasanik ha' ruuk' i Santolaj Uxlab'al, inki. 34 Re' hin xti xwilow chik wach, naa nuq'orom rib'iral chi re' reh Rak'uun i Dios, inki. 35 Eh chi junwaar, wilik wo' chik ar i Juan aj qasan ha', kiib' taqe i raj tahqaneel ruch'ihil. 36 Eh noq xrilow i Juan chi ik'ik i rub'an i Jesús, je' wili xuq'or: Chawilow taq re' wili i Rak'uun i Dios, je' k'isa rak'uun tentzun inki. 37 Noq xkib'iraj chi je' re' i ki'ib' chi raj tahqaneel i Juan, xkitahqeej reje i Jesús. 38 Re' Jesús xtz'ehtanik reje chi riij. Eh noq xrilow chi tahqalimaj kuum i re', xupahqaaj keh chi je' wili: ¿Chib'ih taq inasik' i hat? inki. Re' keh je' wili i xkiq'or: Aj Tijineel, ¿aha' wilik apatal? inki taqe reh. 39 Eh re' i Jesús je' wili i xuq'or: Taq taq chawilow, inki. Eh xiooj wo' chi rilariik aha' wilik rupatal. Eh ar xi okik q'iij ruum je' naa chik kijib'ora ruqajiik i q'iij xi ponik ar. 40 Re' i jinaj keh i ki'ib' i xi ib'irinik reh i xuq'or i Juan, re' i xi tahqinik reje reh i Jesús, re' i Andres, ruchaaq' i Simón eh Pedro i rukab' b'ih. 41 Re' peet xub'an i Andres chi junwaar, re' chi xooj chusik'ariik i ras, Simón. Noq xureq, je' wili xuq'or reh: Re' hoj xqareq chik i Cristo, inki. (Re' Cristo iraaj ruq'orom Sik'ooj cho wach) 42 Eh re' Andres xuk'am reje i Simón ruuk' i Jesús, noq xrilow wach i Simón, je' wili i xuq'or reh: Re' hat i Simón, i rak'uun i Jonás, eh Cefas chik i naa ab'ihnaam, inki. (Cefas iraaj ruq'orom Pedro) 43 Eh chi junwaar i Jesús xooj Galilea. Ar xureq i jinaj i winaq, Felipe rub'ihnaal, je' wili i xuq'or: Taq chi wiij, inki reh. 44 Re' Felipe re' re' aj Betsaida, re' i rutinamiit i Andres ruch'ihil i Pedro. 45 Re' Felipe xureq i Natanael, je' wili i xuq'or reh: Re' hoj xqareq chik i rutz'ihb'aam chaloq i Moisés paruhujil i k'uhb'aal, re' wo' i kitz'ihb'aam chaloq i jalal ruq'oral i Dios. Re' i Jesús, aj Nazaret, rak'uun i José, inki. 46 Re' Natanael je' wili xuq'or ¿Mi nee nelik cho k'isinoq re' i ma' xta reet Nazaret? inki. Re' Felipe je' wili xuq'or: Kim, taq chawilow, reh chi nee nawil chi korik i nuq'or, inki. 47 Re' i Jesús noq xrilow chi xponik i Natanael, je' wili xuq'or reh: Wulu' xk'u'loq i winaq aj Israel, manlik aj nimaneel, ma' xta jot'ooj ruuk', inki. 48 Re' i Natanael, je' wili xuq'or: ¿Nik' wach noq xanab'eej nuwach? inki. Re' Jesús je' wili xuq'or: Re' hin xanoq wo' nunab'eem awach noq komajaa' tiruyuq'eej chaloq i Felipe, noq wilkaat chi ri'sil i ruche'el i higo, inki. 49 Eh re' i Natanael, je' wili xuq'or reh i Jesús: Aj Tijineel, re' hat xti korik chi hat Rak'uun i Dios Eh hat kiReey i aj Israel inki. 50 Re' i Jesús je' wili xuq'or: ¿Mi xa ruum chi xnuq'or aweh chi xnunab'eej awach chi ri'sil i higo inanimaj chi je' re'? Ma' xata re' i re' ko ma' k'isiin la' i na'ojb'al naa nuk'uhtaam chawach, i nuchjik. 51 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or: Re' hin xti korik i nuq'or taq aweh chi naa taq awilom chi tehlik i chii' i taxaaj, chi re' taqe i ruánjel i Dios naakiqajiik naakijohtiik i naa nuwihiik wii' i hin, Ak'uunb'ees nuwii' winaq, inki.

Juan 2

1 Eh ixib'-oq chik q'iij rub'aan taqe re', xb'aan jinaj i kaxáro pan tinamit Caná wilik paruyuq'ul i Galilea, eh wilik ar i rutuut i Jesús. 2 Re' Jesús ruch'ihil taqe i raj tahqaneel xiyuq'ub'jik haa' chuninq'ijiik i kaxáro. 3 Eh re' i rutuut i Jesús, je' wili i xuq'or: Wak'uun, xk'uhlik i riis ki uuva. ¿Ma' nee ta naa rub'an chi neenatoob'eej taqe? inki. 4 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Tuut, ¿chib'ih reet noq inaq'or weh chi je' re'? Re' hin komajaa' ta imponik i ru orahiil chi naa nub'anam i nukamaj, inki. 5 Eh re' i rutuut i Jesús je' wili i xuq'or keh i puhk inki a'n: Re' taq cha a'n chu'nchel i nee taq ruq'or aweh i Jesús, inki. 6 Eh ar wilkeeb' i waqiib' chi nimaq ikom, ab'aj kiyej-aal, ye'aab' kihaa' i aj judío tz'ajb'al kiib' niimb'al reh i k'uhb'aal. Re' taqe nimaq taq ikom re' re', je' naa ox ox ikom chi ha' paam i ju'jun. 7 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh i puhk inki a'n: Chanujisaj taq chi ha' taqe ikom wili, inki. Re' keh xkinujisaj wo' chi korik taqe ikom. 8 Eh re' i Jesús xusutej chi riis uuva i ha', eh je' wili i xuq'or keh: Chalik taq reje i ha' re' re'. Chak'am taq reje reh inilwik reh i ninq'iij, inki. Re' taqe i aj puhk xkik'am wo' reje. 9 Eh re' inilwik reh i ninq'iij xunik'eej i ha' xsutinik chi riis uuva, eh ma' reht'al taj aha' xchalik. Xa re' wo' taqe i aj puhk kieht'alinik reh aha' xponik kilik. Eh re' inilwik reh i ninq'iij xutaq'aaj ruk'amariik i b'ahiilb'ees, 10 je' wili i xuq'or reh: Chu'nchel i winaq peet inkuk'ej i sik'oj wach riis uuva. Eh noq re' taqe i ulaa' k'ih chik i kuk'em, kora'j inkuk'ej re' i riis uuva ma' sik'ooj ta wach. Eh re' hat xamol peet i riis uuva sik'ooj wach, kore' pantz'apaab' wach reh i ninq'iij naa ruk'jiik, inki. 11 Eh re' xub'an re' re' i Jesús ar pan tinamit Caná wilik ar Galilea. Re' re' i peet ma' ilooj taj xuk'uhtaaj ruuk' i re' xuk'uhtaaj i ruloq'il. Eh re' taqe i raj tahqaneel xkichop kik'ux chunimjiik i reh. 12 Chi riij i re', re' Jesús xooj pan tinamit Capernaum ruch'ihil i rutuut, ruch'ihil taqe i ruchaaq', ruch'ihil taqe i raj tahqaneel. Ar xwihik chuwach i ki'ib' ixib' q'iij. 13 Re' Jesús xooj Jerusaleem ruum xailook' chik i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto. 14 Eh noq xokik i koq i Jesús parupaat i QaJaaw, xureq taqe ar i k'ayen b'ooyax, i k'ayen tentzun, i k'ayen paloma. Eh tzunulkeeb' wo' nah kiméxa taqe i kich'aqwik wach tumiin. 15 Re' i Jesús, xub'arkiij wach, rutz'uhuum. Ruuk' i re', xresaj taqe chaloq parupaat i QaJaaw chu'nchel i aj k'aay kuch'ihil i kitentzuun, i kib'ooyax. Eh xutilej wach ak'al i kitumiin i kich'aqwik wach tumiin, xuk'ahwaaj reje wulu' i kiméxa. 16 Eh je' wili i xuq'or keh i k'ayen paloma: Chawesaj taq reje ayu' chu'nchel i wili. Maayejaa' taq chi k'aayb'al i rupaat i waJaaw inki. 17 Eh re' taqe i raj tahqaneel i Jesús, xk'ulik cho pankik'ux i tz'ihb'amaj cho pan santo laj huuj chi je' wili: WaJaaw nuDios, re' hin q'e' nuk'ax aapaat, inki. 18 Eh re' taqe i aj judío je' wili i xkiq'or reh i Jesús: ¿Chib'ih jino'q i ma' ilooj taj neenak'uhtaaj qeh, reh chi neenqanimaj chi wilik awajaawriik chub'aan taqe re'? inki taqe. 19 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Chayoj aj taq re' hat i rupaat i QaJaaw wili. Eh re' hin xa chuwach ixib' q'iij nee wo' chik inwuksaj, inki. 20 Eh re' taqe i aj judío, je' wili xkiq'or reh: Re' rupaat i QaJaaw wili, waqiib' roxk'ahl haab' xkorjik wii'. Eh ¿nik' wach noq inaq'or i hat chi xa chuwach ixib' q'iij neenaawuksaj? inki taqe. 21 Noq xq'orik chi riij i rupaat QaJaaw i Jesús, xak'ahchi' rujalwachem ruuk' i ruti'jolal i reh. 22 Eh noq xwuktik wo' chik chaloq i chi k'achlik wach, re' taqe i raj tahqaneel xk'ulik cho pankik'ux i ruq'orom i Jesús. Eh xkinimaj chi chi riij i reh inq'orik i tz'ihb'amaj cho pan santo laj huuj. Eh xkinimaj wo' hoq i ruq'orom i Jesús. 23 Noq wilik Jerusaleem i Jesús chupaam i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto, ma' k'isiin i tinamit xkinimaj i Jesús, ruum xuk'uhtaaj keh i ma' ilooj taj ma' aha' ta chi je'. 24 Re' Jesús ma' ruum tee re' xuch'ikaa' ruk'ux kuuk', ruum reht'al i kánima chi kunchelaal taqe re'. 25 Eh ma' ruman taj chi awach ta xq'orik reh nik' wach noq wilkeeb' i tinamit, ruum re' reh reht'al chib'ih i wilik cho paránima i ju'jun.

Juan 3

1 Jinaj i winaq, Nicodemo rub'ihnaal, wihinaq chaloq aj fariseo, k'amal kib'eeh i aj judío. 2 Eh re' reh xooj ruuk' i Jesús chaq'ab', je' wili xuq'or reh: Aj Tijineel, re' hoj qeht'al chi re' Dios xtaaq'anik chaaweh chi k'uhb'alinik, ruum ma' jino'q neemb'anik reh taqe i ma' ilooj taj i na a'n i hat wila' ma' chih i Dios ruuk', inki. 3 Eh re' i Jesús je' wili i xuq'or: Re' hin xti korik i nuq'or aweh chi awach i ma' x-aasjik ruka'peech, ma' jaruuj naa rilom wach i runimaal i rajaawriik i Dios, inki. 4 Eh re' i Nicodemo je' wili i xuq'or reh i Jesús: ¿Nik' wach noq nee wo' chik inaasjik ruka'peech i winaq noq rijib' chik? ¿Nee oon i rub'an re' chi nee wo' chik inokik ruuk' i rutuut, eh nee wo' chik inaasjik ruka'peech? inki. 5 Re' Jesús je' wili i xuq'or reh: Re' hin xti korik i nuq'or aweh chi awach i ma' x-aasjik ruuk' ha', ruuk' i Santolaj Uxlab'al, ma' jaruuj naa rokiik pa runimaal rajaawriik i Dios. 6 Re' inaasjik ruuk' i rutuut rajaaw, xa ruti'jolal wo' riib'. Eh re' inaasjik ruuk' i Santolaj Uxlab'al, Uxlab'al wo' hoq. 7 Mansahchik ak'ux ruuk' i nuq'or aweh wili chi ajwaal wach chi chu'nchel naa kaasjiik ruka'peech. 8 Re' teew xa aha' inik'ik hupinoq. Eh nab'iraj wo' naq i choqik i rub'an, xa re' la' ma' aweht'al taj aha' nooj, aha' inchalik eh ma' nawil ta wo' wach. Je' wo' re' i ki-aasjik ruuk' i Santolaj Uxlab'al ma' nilarik ta wo' wach, inki Jesús. 9 Eh re' i Nicodemo je' wili i xuq'or reh i Jesús: ¿Nik' wach noq wilik i re'? inki. 10 Re' Jesús je' wili xuq'or: Re' hat, hat kaj tijoom i aj Israel, eh ¿nik' wach noq ma' nareq ta chi riij taqe i nuq'or wili? 11 Re' hin xti korik i nuq'or aweh chi re' hoj re' inqaq'or i qeht'al, eh hoj wo' q'orol rib'iral i qilom chaloq. Xa re' la', re' taq i hat ma' nanimaj ta wo' taq inqaq'or taq aweh. 12 Eh wila' ma' nanimaj taq weh noq kinq'orik chi riij i xa na'ojb'al wach ak'al, ¿nik' wach noq nee taq inanimaj weh wila' xinq'orik chi riij i na'ojb'al reh pan taxaaj? 13 Chakoj taq rehtaal chi ma' awach ta jino'q johtinaq pan taxaaj xa re' wo' hin Ak'uunb'ees Dios nuwii' winaq, xinqajik cho pan taxaaj. 14 Eh nik' wach noq xujosaj i aaq' q'an ch'ihch' ruyej-aal chi ju' chee' i Moisés panchiq yuuq', je' wo' re' hin, Ak'uunb'ees nuwii' winaq ajwaal wach chi naa nujohteesjiik chi ju' i chee', 15 reh chi chu'nchel i naakinimaniik weh, naakehchaam i juneliik k'acharik, inki Jesús. 16 Re' Dios ma' k'isiin ta xuk'ax i tinamit wach ak'al. Ruum, xiruyeew chee hin chi kaj Ko'loom i hin Rak'uun jinaj chi wib'il wiib' chuwach, reh chi chu'nchel i naakinimaniik weh, ma' naa ta rusahchiik kiwach, naa la' ruwihiik kik'achariik chi juneliik. 17 Re' Dios ma' xirutaq'aaj ta chaloq i hin Ak'uunb'ees ayu' wach ak'al chuye'ariik pantojb'al mahk i tinamit, xirutaq'aaj la' chaloq chi kikolob'jiik. 18 Je' re' noq, awach i nimanik weh i hin Ak'uunb'ees Dios, ma' xta tojb'al mahk chinaah. Eh awach i ma' nimanik ta weh, ye'ooj chik i tojb'al mahk chinaah, ruum ma' kirunimaj taj i hin jinaj chi Ak'uunb'ees Dios. 19 Eh ruum taqe yiib' wach inki a'n wilik chik i tojb'al mahk chikinaah. Ruum noq xk'ulik i Saqum ayu' wach ak'al, re' chik i q'equm q'e' xkaaj wach chuwach i Saqum, ruum yiib' wach i kina'ojb'al. 20 Chu'nchel i kib'anik reh yiib' wach na'ojb'al inkixowaaj wach i Saqum ma' nkijil ta i koq kiib' ruuk' i Saqum, re' inkaaj chi ma' nelik ta wach Saqum i kiyiib' wach na'ojb'al. 21 Eh re' taqe i k'ahchi' keeb' i korik, inkijil i koq kiib' ruuk' i Saqum, reh chi neenk'utinik chi chu'nchel i kian, re' aha' wilik iraaj i Dios, inki Jesús. 22 Chi riij i re', re' Jesús ruch'ihil taqe i raj tahqaneel noq xiooj paruyuq'ul i Judea. Eh noq ruch'ihil taqe i raj tahqaneel ar i Jesús, najt xub'an i qasanik ha'. 23 Eh chupaam taqe i q'iij re' re', re' Juan xub'an i qasanik ha' ar Enón, ma' najt ta ruuk' i Salim, ruum ma' k'isiin i raasb'al ha' ar, Eh re' i tinamit kiooj k'oloq ruuk' i Juan i ruqasaj kihaa'. 24 Re' qasanik ha' wili re' xub'an i Juan noq komajaa' inkojarik pantz'ilom. 25 Eh wilik taqe i raj tahqaneel i Juan xkiwech'uj kiib' ruuk' jinaj i aj judío chi riij i saqb'isanik wachiis imb'aan niimb'al reh i k'uhb'aal. 26 Eh xiooj k'oloq ruuk' i Juan je' wili i xkiq'or reh: Qaj Tijineel, re' winaq xwihik cha wuuk' chi juntar i nim ha' Jordán, re' i xaq'or cho reh chib'ih rub'anam, k'ahchi' chi qasanik ha', eh chu'nchel i tinamit k'ahchi' kojiik chi riij, inki taqe. 27 Re' Juan je' wili i xuq'or keh: Re' i winaq ma' xtaj i neerub'an wila' ma' re' Dios pan taxaaj inye'wik cho rajaawriik. 28 Re' taq i hat xab'iraj taq ruuk' axikin noq xnuq'or chi ma' re' tee hin i Cristo, eh chi xa xinpa'ab'jik chaloq reh chi hin peet b'eeh chuwach chuq'orariik rib'iral i reh. 29 Eh noq imb'aan kaxáro, re' ehk'eenb'ees, re' i b'ahiilb'ees inehchanik reh. Re' i ramigo i b'ahiilb'ees insuuqb'ik ruk'ux noq irib'iraj chi q'orik i rub'an i b'ahiilb'ees. Je' wo' re' i rusuqkiil nuk'ux i hin yu'naak, ruum xmanlojik chik wach. 30 Re' Cristo, inchol chi neenjohtik i rajaawriik, eh re' hin, neenqajik i wajaawriik, inki Juan. 31 Re' i xchalik pan taxaaj xiik' naah rajaawriik, eh wilik wo' rajaawriik chinaah chu'nchel i chib'ih jariik i wilik. Eh re' i aj wach ak'al, xa aj wach ak'al wo' hoq, chi riij wo' i wilkeeb' wach ak'al inq'orik. 32 Eh re' i aj pan taxaaj inq'orik chi riij taqe i rilom, i rib'iram chaloq. Xa re' la', ma' awach ta nimanik reh taqe i ruq'or. 33 Raaj awach i nimanik reh i ruq'oral, ruuk' i re' i rureq chi riij chi re' Dios xti korik i ruq'or. 34 Re' taaq'amaj cho ruum i Dios, re' wo' taqe i ruq'oral i Dios i ruq'or, ruum re' Dios ma' pajooj taj i Ruxlab'al i ruyeew chinaah. 35 Re' Ajaab'ees Dios i ruk'ax i Rak'uun, xuyeew rajaawriik chinaah taqe i xa chib'ih jariik wilik. 36 Eh awach i nimanik reh Ak'uunb'ees, wilik i ruk'achariik chi juneliik. Eh awach i ma' nimanik ta reh i Ak'uunb'ees, ma' xta ruk'achariik chi juneliik naa la' ruye'ariik pantojb'al mahk ruum i Dios.

Juan 4

1 Re' taqe i aj fariseo xkinab'eej chi re' Jesús ma' k'isiin chik i raj tahqaneel, chi k'ih i tinamit i ruqasaj kihaa' chuwach i ruqasaj kihaa' i Juan. 2 Xanaah re' ma' re' ta wo' Jesús imb'anik i qasanik ha', xa re' taqe i raj tahqaneel kib'anik. 3 Noq xunab'eej i Jesús chi je' re' i k'ahchi' kiq'orom taqe re', xelik reje i Judea, xooj wo' chik Galilea. 4 Eh noq xsutinik reje ar i Jesús, ajwaal wach chi xik'ik ponoq Samaria. 5 Re' Jesús, xponik pan tinamit Sikar, wilik paruyuq'ul i Samaria, ma' najt ta ruuk' i rak'aal naq i Jacob, re' i xuyeew reh i rak'uun, José rub'ihnaal. 6 Eh ar wilik jinaj i ha', rujul haa' i Jacob inkiq'or reh. Eh re' Jesús, xponik ar je' naa k'isiin ma' kab'lajora i q'iij, q'uhtinaq ruum i b'ehik, xutzunaa' i koq riib' chi chii' i jul ha' re' re'. 7 Eh jinaj ixoq aj Samaria xk'u'loq chi k'amaj ha' chupaam i jul ha' re' re'. Eh re' i Jesús je' wili i xuq'or reh: Chasiij k'isinoq nuhaa', inki. 8 Eh re' taqe i raj tahqaneel i Jesús ma' wilkeeb' ta ar, ruum xiooj chi loq'oj wi'k pan tinamit. 9 Ruum chi ma' nkiq'o'reej ta kiib' i aj judío kuuk' i aj Samaria, je' wili xuq'or reh i Jesús: Re' hat, hat aj judío ¿nik' wach noq inapahqaaj ahaa' weh? Re' hin, hin aj Samaria, inki. 10 Re' Jesús je' wili xuq'or reh: Neeta naq inanab'eej i kooch i ruyeew i Dios, nee ta nanaab'eej awach i hin i k'ahchi' nupahqaam nuhaa' aweh, re' hat nee naq inapahqaaj ahaa' weh, eh re' hin neen naq i nuyeew aweh i ha' inye'wik k'acharik, inki. 11 Re' ixoq je' wili i xuq'or reh i Jesús: Jaaw, ni xata wilik ehteesb'al reh i ha' awuuk', re' jul ha' wili q'e' chaam paam. ¿Aha' nee nak'am i ha' inye'wik k'acharik inaq'or weh? 12 ¿Mi xiik' chik naah awajaawriik re' hat chuwach i xikin cho qamaam Jacob, re' xkananik qeh i jul ha' wili re' i x-uk'ik cho wii' i reh, taqe i rak'uun rixq'uun, re' wo' i xiuk'ik wii' taqe i ruchikoop? inki. 13 Re' Jesús je' wili ruchaq'weesjiik ixoq xub'an: Chu'nchel i kiuk'inik reh i jul ha' wili naa wo' chik ruchiqiik kichii'. 14 Re' i naa ruk'iniik reh i ha' naa nuye'em i hin, ma' naa ta chik ruchiqiik chii' chi jumpech. Re' ha' re' re', je' naa rukab' jino'q i raasb'al ha' paránima, eh re' re' naa ruye'wiik reh i juneliik k'acharik, inki. 15 Re' ixoq je' wili xuq'or: Jaaw, cha kuy chayeew weh chi uuk'jik i k'achlik ha' inaq'or, reh chi ma' nee ta chik inchiqik nuchii', eh ma' nee ta chik kinchalik chi k'amaj ha' ayu', inki. 16 Re' Jesús je' wili i xuq'or reh ixoq: Hiy chak'am ab'ahiil, eh nee wo' chik ti sutinik chaayu', inki. 17 Re' hin ma' xta nub'ahiil, inki ixoq. Re' Jesús je' wili i xuq'or: Korik i xaq'or chi ma' xta b'ahiil. 18 Ruum ho'oob' i winaq ik'inaq awuuk', eh ma' jino'q keh i xapab'alej. Eh re' winaq wilik awuuk' yu'naak, ma' hat ta wo' kaxáro ruuk', xti korik i xaq'or, i nuchjik. 19 Eh re' ixoq je' wili i xuq'or reh i Jesús: Jaaw, re' hin xnureq chik chi riij chi hat ta b'ila' jalal ruq'oral i Dios. 20 Re' taqe i qamaam qati't aj ayu' Samaria chinaah i yuuq' wili xkiloq'ej chaloq i Dios. Eh re' taq i hat, i hat taq aj judío, inaq'or taq chi Jerusaleem naa rulooq'jiik i Dios, inki. 21 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Ixoq, cha nimaj chi k'isiin ma' rureq i q'iij chi ma' koruman ta chik chi nee taq ti chalik chinaah i yuuq' wili, eh chi nee taq tiooj Jerusaleem chulooq'jiik i Ajaab'ees Dios. 22 Re' taq i hat, i hat taq aj ayu' Samaria, ma' aweht'al ta taq awach inaloq'ej. Eh re' hoj, i hoj aj judío, qeht'al awach inqaloq'ej, ruum re' ko'lemb'al iib' chi qaxilak i hoj inchalik. 23 Eh xureq chik i ruq'ijil, eh yu'naak i ru orahiil, chi re' taqe i korik laj aj loq'ineel reh Ajaab'ees Dios naa kiloq'em chi korik eh panuxlab'al naa kianam, ruum je' re' iraaj Ajaab'ees Dios chi naa kianam awach i naakiloq'iniik reh. 24 Re' Dios xa Uxlab'al wo' hoq. Ruum aj re', awach i naakiloq'iniik reh, ajwaal wach chi naa kiloq'em chi korik eh pan Uxlab'al naa kianam, inki Jesús. 25 Eh re' ixoq, je' wili i xuq'or reh i Jesús: Re' hin weht'al chi naa ruk'uliik iloq i q'orooj cho rib'iral, re' i Cristo. Eh na' k'oloq, re' reh naa ruch'ob'wiik rub'ehel qeh taqe re', inki. 26 Re' Jesús je' wili i xuq'or reh ixoq: Re' i k'ulik chaloq reh inaq'or re' re', re' i hin, i k'utaaj i nub'an awuuk', inki. 27 Eh manlik xiooj k'oloq i raj tahqaneel i Jesús. Eh noq xkilow i Jesús chi k'utaaj i rub'an ruuk' ixoq, xsahchik kik'ux. Xa re' la' ma' xkipahqaaj ta ree Jesús chib'ih iraaj ixoq ruuk', eh chib'ih i k'ahchi' kik'utjaam ruuk'. 28 Eh re' ixoq xukanaa' kahnoq i rikoom chi chii' i jul ha', xooj-lom pan tinamit chuq'orariik keh i tinamit chi je' wili: 29 Taq taq chawilow jinaj i winaq wilik wulu'. Re' reh xuq'or weh chu'nchel chib'ih jariik i nub'anam, re' ta b'ila' i Cristo naa ruk'uliik iloq inkiq'or, inki. 30 Noq xkib'iraj chi je' re' i tinamit, xiooj-lom aha' wilik wii' i Jesús. 31 Eh je' wili i xq'orarik reh i Jesús kuum i raj tahqaneel: Qaj Tijineel, cha kuy chak'ux k'isinoq awa', inki taqe reh. 32 Eh re' reh je' wili i xuq'or: Re' hin wilik i nuwa' k'ahchi' nuk'uxlaam wii' wiib' xa re' la', re' taq i hat ma' aweht'al ta taq chib'ih jariik, inki. 33 Re' taqe i raj tahqaneel k'ul xkipahqaaj chikiwach chi je' wili: ¿Chib'ih reet noq i ruq'or i je' re'? ¿Xk'amarik la' naa cho ruwa'? inki taqe. 34 Eh re' Jesús je' wili xuq'or: Re' i nuwa' i nuq'or taq aweh i hin, re' i rub'anariik iraaj i xtaaq'anik cho weh, reh chi naa nukohlaam wach i rukamaj. 35 Re' taq i hat je' taq wili inaq'or: Kopan kijib' poh inqa a'n i jach, tiki taq, je' wo' re' taq inakapaaj yu'naak. Eh re' hin i nuq'or taq aweh chi chakoj taq reje rehtaal taqe i je' tik xiq'anb'ik chik i ruq'ijil chik i kijacharik. 36 Re' imb'anik i jach i ruk'ul i rutojb'aal, re' wach i je' tik i rumol reh i juneliik k'acharik. Chi je' xtikwik reh, chi je' xjachwik reh, pan kiib'al neensuuqb'ik kik'ux. 37 Eh re' q'orik i ruq'or chi je' wili xti korik: Jinaj intikwik reh, eh tokoom chik injachwik reh, inki. 38 Re' hin xat nutaq'aaj taq reje i hat chu jacharik i wach i ma' akamaneem ta taq wach. Tokoom xib'anik i kamanik, eh re' taq chik i hat k'ahchi' ab'aniik rusuqkiil, inki Jesús. 39 Eh ma' k'isiin i wilkeeb' pan tinamit wilik paruyuq'ul i Samaria, xinimanik reh i Jesús ruum i xuq'or ixoq noq xuq'or keh i korik chi je' wili: Re' reh xuq'or weh chu'nchel chib'ih jariik i nub'anam, inki. 40 Eh noq xi ponik taqe i aj paruyuq'ul i Samaria chi chii' jul ha' i wilik wii' i Jesús, xkipahqaaj otob'il reh chi naa rukahniik kuuk' pan kitinamiit, eh kiib' wo' q'iij xkahnik kuuk' ar. 41 Noq xkib'iraj i tinamit i xuq'or i Jesús, ma' k'isiin i xinimanik reh, 42 eh je' wili i xkiq'or reh ixoq: Yu'naak xqanimaj chik i Jesús i hoj, ma' xata ruum i xaq'or qeh i hat, ruum la' chi re' hoj xqib'iraj ruuk' qaxikin taqe i xuq'or i reh. Ruuk' i re', xqanab'eej chi re' reh aj Ko'len keh i tinamit wach ak'al, inki taqe. 43 Noq xik'ik i kiib' q'iij, re' Jesús xelik wo' chik reje Samaria, xooj Galilea. 44 Re' wo' reh xq'orik chi jino'q i jalal ruq'oral i Dios ma' inye'arik ta ruloq'il parutinamiit. 45 Noq xponik ar Galilea, xk'ularik cho chi korik kuum taqe i aj ar, ruum re' Jesús poninaq wo' Jerusaleem chi rik'teesjiik i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto, eh kilom wo' chaloq chu'nchel i ma' ilooj taj rub'anam cho ar. 46 Eh re' Jesús xsutinik wo' chik reje ar Caná wilik paruyuq'ul i Galilea, re' i xusutej wii' chi riis uuva i jot'ik. Eh wilik Capernaum jinaj i winaq nim wach rukamaj ruuk' i reey, yowaab' jinaj i rak'uun. 47 Eh noq xrib'iraj rib'iral chi re' Jesús xelik chaloq Judea eh xooj Galilea, xooj ruuk' i Jesús. Eh xupahqaaj otob'il reh i Jesús chi naa rojiik parupaat, chuk'achreesjiik i rak'uun xakimik chik reh. 48 Eh re' Jesús je' wili xuq'or: Re' taq i hat ma' jaruuj taq nee kinanimaj wila' ma' xnuk'uhtaaj taq chawach taqe i ma' ilooj taj q'e' nimaq kiwach, inki. 49 Re' winaq raj kamanoom i reey je' wili i xuq'or: Jaaw taq tii chi wiij chi jumehq'iil, chak'achrisaj chee i wak'uun komajaa' naq inkimik yu'naak, inki. 50 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Hiy ti sutinoq reje panapaat. Re' awak'uun xk'achjik chik i nuchjik. Eh re' winaq xunimaj i xq'orarik reh, xooj wo' hoq. 51 Eh noq sutinik i rub'an reje parupaat i winaq, xi chalik rumoso chuk'ulariik, je' wili i xkiq'or reh: Jaaw, re' awak'uun xk'achjik chik inki taqe reh. 52 Eh xupahqaaj keh nik' xtohq'ik riik'raam i rak'uun chi xtohq'ik rub'anam saqb'ih. Re' taqe rumoso je' wili i xkiq'or: Eew jinajora ruqajiik i q'iij xik'ik i kaq tz'a' chi riij, inki taqe. 53 Re' rajaaw i aak'un xukoj rehtaal chi chupaam i ora re' re' xq'orarik reh ruum i Jesús chi xk'achjik chik i rak'uun. Eh re' reh xunimaj i Jesús, je' wo' taqe i awach reh parupaat. 54 Re' wili i rukab' i ma' ilooj taj nim wach xuk'uhtaaj i Jesús ar Galilea noq xelik chaloq Judea.

Juan 5

1 Eh komajaa'-oq wo' najtir imb'aan taqe re', re' Jesús xooj wo' chik Jerusaleem chi rik'tesjiik jinaj i ninq'iij xkik'saj i aj judío. 2 Eh ar Jerusaleem, ma' najt ta ruuk' i puerta kiokik wii' tentzun, wilik jinaj i molb'al ha', Betesda rub'ihnaal pan hebreo, ho'oob' i rookb'aal 3 Eh ma' k'isiin i yowaab' yokolkeeb' ar wilik taqe i moywach wilik taqe i ma' manlik ta wach kooq, wilik taqe i siik. Re' keh wilkeeb' i koq ar chi ruyub'jiik chi naa ruk'uyu'jiik i ha'. 4 Ruum re' ánjel najt xilak noq ink'ulik qohoq chi ruk'uyu'teesjiik paam i mama' jul ha' re' re', reh chi awach i peet neerumin riib' chupaam i ha' noq k'uyu'jik i rub'an, neenk'achjik ruuk' i ruyab'ilaal xa chib'ih pa' jariik i ti' imb'anik reh. 5 Eh chi kixilak yowaab' re' re', wilik jinaj i winaq waxaqlaj ru ka'winaq haab' ruchaliik ruyab'ilaal. 6 Noq xrilow i Jesús chi yoklik ar i winaq re' re', eh xureq chi riij chi najtir inokik pan yab'ilaal, xupahqaaj reh chi je' wili: ¿Mi nawaaj chi nee tik'aachjik ruuk' ayab'ilaal? inki reh. 7 Eh re' yowaab' je' wili xuq'or: Jaaw, xti q'e' la' naq inwaaj naq'or, xa re' la', ma' wach ta i minwik qohoq weh panha' noq k'uyu'jik i rub'an. Eh jarpech naq i numin wiib' i hin, tokoom chik inkimin qohoq kiib' chi peet, inki. 8 Re' Jesús je' wili i xuq'or reh i yowaab': Wukteen johtoq, hiy panapaat, chak'am reje ach'aht, inki. 9 Eh re' winaq xa chupaam wo' jumehq' re' re' xk'achjik, xutoq'aa' reje b'ehik xuk'am reje i ruch'aht. Eh ruum chi pan hi'limb'al q'iij xub'an i re'. 10 Re' taqe i k'amal kib'eeh i aj judío je' wili i xkiq'or reh i winaq xk'achreesjik: Yu'naak i hi'limb'al q'iij. Mahk chuwach i k'uhb'aal chi atehlaam ach'aht, inki taqe reh. 11 Re' winaq, je' wili i xuq'or: Re' hin, re' winaq xk'achrisanik weh xq'orik weh chi naa nuk'amam reje i nuch'aht eh xnuk'am wo' reje, inki. 12 Re' keh xkipahqaaj reh i winaq chi je' wili: ¿Awach i winaq xq'orik aweh chi tib'ehoq eh chak'am reje ach'aht? inki taqe. 13 Xanaah re', re' winaq re' re' ma' xunab'eej ta wach awach xk'achrisanik reh, ruum re' Jesús jumehq'iil xsahchik chi kixilak i ruk'ihaal tinamit wilkeeb' i koq ar. 14 Chi riij i re', re' Jesús xureq i winaq parupaat i Dios, je' wili i xuq'or reh: Yu'naak xatk'achjik chik, mat mahkunik chik reh chi ma' nee ta nchalik cha naah jino'q i ti' k'axik q'e' chik nim wach, inki. 15 Eh re' i winaq re' re' jumehq'iil xooj chuq'orariik keh i k'amal kib'eeh i aj judío chi re' i Jesús xk'achrisanik reh. 16 Re' taqe i k'amal kib'eeh i aj judío ruum i re' xkixowaaj wach i Jesús, ruum pan hi'limb'al q'iij xub'an taqe i k'achrisanik. 17 Eh re' Jesús je' wili xuq'or keh: Re' waJaaw ma' inhi'lik ta chi kamanik, je' wo' hin, inki. 18 Eh ruum i re', re' taqe i k'amal kib'eeh i aj judío tix kaaj naq kikansam i Jesús, ma' xata ruum chi rub'an i k'aachrisanik pan i hi'limb'al q'iij, ruum la' wo' hoq chi rupaj riib' ruuk' i Dios, eh chi xuq'or chi re' Dios i raJaaw. 19 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi re' hin, i Rak'uun i Dios, ma' xtaj ineenub'an chi wib'il wiib' xa re' la' wo' nub'an i rub'an i waJaaw. Eh chu'nchel i rub'an i waJaaw, re' wo' chik i re' i nub'an i hin, Ak'uunb'ees Dios. 20 Eh re' i waJaaw kiruk'ax i hin Ak'uunb'ees, eh i ruk'uhtaaj weh chu'nchel i rub'an i reh. Re' reh ko ma' k'isiin i nimaq kiwach ma' ilooj taj chuwach i k'achrisanik xnub'an re' re' naa ruk'uhtaam weh, eh re' taq i hat naa taq rusahchiik ak'ux ruum. 21 Nik' wach noq i ruyeew kik'achariik kamnaq i waJaaw, je' wo' re' i nub'an i hin Ak'uunb'ees i nuyeew wo' kik'achariik awach inwaaj nuye'em kik'achariik. 22 Eh re' i waJaaw, ma' awach taj i ruq'at i q'orik chinaah. Re' la' i hin, i hin Rak'uun, ruye'em wajaawriik chi q'ataj q'orik, 23 reh chi naa ruye'ariik nuloq'il i hin, Ak'uunb'ees, je' rukab' noq inye'arik i ruloq'il Ajaab'ees. Awach i ma' ruyeew ta nuloq'il i hin, ma' ruyeew ta wo' ruloq'il i waJaaw xtaaq'anik cho weh. 24 Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi awach i nib'irinik reh i nuq'oral, eh i runimaj awach i xtaaq'anik cho weh, wilik ruk'achariik chi juneliik. Eh ma' naa ta rojiik pantojb'al mahk, ruum ik'inaq chik chi riij i kimik, k'acharik chik i xye'arik reh. 25 Re' hin xti korik i nuq'or taq aweh chi naa ruponiik i q'iij, eh yu'naak i ru orahiil, chi re' taqe i kamnaq naa kib'iram i nuq'oral i hin, Ak'uunb'ees Dios. Eh awach taqe i naa ki-ib'iriniik reh i nuq'oral, naa ruwihiik kik'achariik. 26 Eh re' waJaaw wilik ruk'achariik chi rib'il riib'. Je' wo' re' i hin Ak'uunb'ees i ruyeew wo' wajaawriik chi wilik nuk'achariik chi wib'il wiib'. 27 Eh ruye'em wo' wajaawriik chi q'ataj q'orik i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq ruum hin wo' Rak'uun i reh. 28 Je' re' noq, mansahchik taq ak'ux ruuk' taqe re', ruum naa ruponiik i q'iij chi chu'nchel i kamnaq naa kib'iram i nuq'oral. 29 Eh re' taqe i xib'anik reh i holohik naakik'aach cho ruka'peech chuk'ulariik i juneliik k'acharik. Eh re' taqe i xib'anik reh yiib' wach naakik'aach cho ruka'peech chuk'ulariik i tojb'al mahk, inki Jesús. 30 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Re' hin ma' xtaj ineenub'an xa chi wib'il wiib'. Re' hin i nub'an i q'ataj q'orik nik' wach i ruq'orom weh i waJaaw. Ma' re' taj inwaaj i hin re' la' nub'an iraaj i waJaaw xtaaq'anik cho weh. 31 Xata re' hin neenuq'or wiib' chi korik wach nuk'ux, ma' xta naq neenokik wii', ma' nee ta naq inimjik. 32 Jinaj la' chik ixq'orik chi wiij i hin chi rub'ehel i k'ahchi' kiin. Eh re' hin weht'al chi re' i re' neenk'uhtanik reh chi korik taqe i k'ahchi' nuq'orom. 33 Re' taq i hat pan jinaj cho q'iij xataq'aaj taq rupahqaljiik ree Juan aj qasan ha' mi re' reh i Cristo. Eh i xuq'or cho chi wiij i reh, re' re' xti korik. 34 Xa re' la', re' hin ma' re' ta jino'q winaq inq'orik i korik chi wiij. Re' wili i nuq'or taq aweh re' inwaaj i hin chi nee taq inasik' i ko'lb'al awiib'. 35 Re' Juan aj qasan ha' xa je' jino'q saqumb'al insihq'inik noq xwihik chaloq. Eh re' taq i hat xama' najt ta wo' taq xa a'n rusuqkiil i Saqum xuq'or rib'iral. 36 Xa re' la', jinaj wo' chik i q'e' nim wach chuwach i xuq'or chaloq i Juan ink'uhtanik reh chi korik wach nuk'ux. Re' taqe i nub'an, re' xuq'or weh i waJaaw, re' aj i re' ink'uhtanik reh chi korik chi re' i waJaaw xtaaq'anik cho weh. 37 Eh re' waJaaw xtaaq'anik cho weh ruk'uhtaaj wo' hoq chi korik wach nuk'ux, ma' re' ta nkiwii' chi ma' jank'al ta taq inab'iraj nik' wach inq'orik, eh ni xata jank'al taq inawil wach. 38 Eh ni xata re' i ruk'uhb'aal amolom taq panawánima, ruum ma' kinanimaj ta taq i hin, hin Rak'uun, i xirutaq'aaj chaayu' wach ak'al. 39 Re' taq i hat cha tijej taq riij chi korik i ruq'oral i Dios tz'ihb'amaj pan santo laj huuj ruum ar taq neenareq i juneliik k'acharik. Eh re' wo' santo laj huuj inq'orik i korik chi wiij i hin. 40 Eh re' taq i hat, xama' nawaaj ta wo' taq kinanimam. Ruum i re', ma' naa ta taq areqem i juneliik k'acharik. 41 Re' hin xama' xta nokik wii' chi weh i runimaal wachiis inkiyeew i xa winaq. 42 Eh je' wo' re' hin weht'al taq ana'ojb'al, weht'al chi ma' nak'ax ta taq i Dios. 43 Re' hin re' waJaaw xtaaq'anik cho weh, eh re' taq i hat xama' kinanimaj ta wo' taq. Raaj nee ta nk'u'loq jino'q xa runa'ojb'al riib', re' naq taq neenanimaj. 44 Re' taq i hat xama' jaruuj wo' taq naa animaniik, ruum xa re' taq i hat k'ul i nayeew runimaal awach. Eh ma' inasik' ta taq i runimaal wachiis i ruyeew i jinaj chi Dios. 45 Eh maakapaaj inche taq i hat chi re' hin naa nuq'oriik i koq reh i waJaaw chi wilik taq amahk. Re' inq'orik i koq chi wilik taq amahk, re' i Moisés i ch'iklik taq wii' ak'ux yu'naak. 46 Eh wi ta nanimaj taq i hat i xuq'or i Moisés, nee wo' naq taq kinanimaj i hin, ruum re' i reh chi wiij wo' hin xq'orik chaloq. 47 Raaj wi ma' nanimaj taq i rutz'ihb'aam chaloq i Moisés, ¿nik' wach noq nee taq inanimaj i nuq'or taq aweh i hin? inki i Jesús.

Juan 6

1 Eh chi riij i re', re' Jesús xooj chi juntar i k'isa palaw wilik Galilea, re' wo' i k'isa palaw wilik Tiberias. 2 Re' Jesús, ma' k'isiin i tinamit xtahqinik reje reh, ruum xkilow i ma' ilooj taj xub'an kuuk' i kik'achreesjiik i yowaab'. 3 Eh re' Jesús xjohtik chinaah jinaj i yuuq' ar xutzunaa' cho riib' ruch'ihil taqe i raj tahqaneel. 4 Eh chupaam i q'iij re' re', xa ilook' chik i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto. 5 Eh noq xrilow i Jesús chi ma' k'isiin i tinamit intahqinik reh, je' wili xuq'or reh i Felipe: ¿Aha' naq neenooj qaloq' kikaxlanwi'k i tinamit wili, reh chi neenkian kiwa'? inki. 6 Re' Jesús je' re' i xuq'or, xa ilb'al reh chib'ih i nee ruq'or i Felipe, ruum re' Jesús ruyejaam chik wach i naa rub'anam. 7 Re' Felipe je' wili i xuq'or: Wilik ta kiib'-oq siento chi tumiin quuk', ni xata naq neemanlojik chi loq'b'al kaxlanwi'k, reh chi neenqayeew k'isinoq keh i, inki. 8 Eh jinaj keh i raj tahqaneel i Jesús, Andres rub'ihnaal, ruchaaq' i Simón Pedro i rukab' b'ih, je' wili i xuq'or reh i Jesús: 9 Ayu' wilik jinaj ak'un wilik ruuk' ho'oob' chi kaxlanwi'k re' ruuk' sebada, eh kiib' wo' kok' kar wilik ruuk'. Xa re' la' xama' nee ta wo' i manlojik chi ketb'al keh i ruk'ihaal tinamit wili, inki. 10 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Chaq'or taq keh i tinamit chi kitzunaa' qohoq kiib', inki. Eh, ma' k'isiin i kok' ch'ahn wilik ar chinaah taqe re' xkitzunaa' kiib', eh wilkeeb' naa ho'oob'-oq miil chi winaq. 11 Eh re' i Jesús xuchop chaloq i ho'oob' chi kaxlanwi'k, xut'iosej ree Dios, eh xupuhkaaj keh i ruk'ihaal tinamit tzunulkeeb' wach ak'al. Eh xupuhkaaj wo' keh i kiib' chi kok' kar, xuyeew keh xanik' pa' k'ihaal i xkaaj kik'uxum. 12 Eh noq kianam chik kiwa' chi korik, re' Jesús je' wili i xuq'or keh i raj tahqaneel: Chamol taq i ruqox i kaxlanwi'k, reh chi ma' xtaj ineenq'ehb'ik, inki. 13 Eh re' taqe i raj tahqaneel xkimol wo' chu'nchel i ruqox i kaxlanwi'k. Eh re' i ho'oob' chi kaxlanwi'k re' ruuk' i sebada, kab'laj chakach chi nujinaq i xuqohxaaj. 14 Eh noq xkilow i ruk'ihaal tinamit i nimaq wach ma' ilooj taj xub'an i Jesús, je' wili xkiq'or: Xti korik chi re' i wili i jalal ruq'oral i Dios q'orooj chaloq chi naa ruk'uliik iloq, inki taqe. 15 Eh re' i tinamit re' re' xkaaj naq kiminim chi kireey i Jesús. Eh noq xunab'eej chi je' re' i Jesús, xooj wo' chik johtoq kochinaah i yuuq', reh chi rutkeel xooj wih-oq ar. 16 Eh noq xokik i q'iij, re' taqe i raj tahqaneel i Jesús xiqajik chaloq chi chii' i k'isa palaw. 17 Eh noq xokik chik i q'equm majaa' ta nooj k'oloq kuuk' i Jesús. Re' taqe i raj tahqaneel, xi okik reje pan barco, xi-ik'ik reje chinaah i k'isa palaw, xi ponik Capernaum. 18 Noq ik'ik chik inki a'n chinaah i palaw, yohb'aal wach i rub'ohl i xwuktik ruum i kowlaj teew. 19 Noq wilik chik rukab' léwa i b'ehik kianam reje pan barco nah palaw, xkilow chi b'ehik i rub'an reje chi rooq i Jesús chinaah i palaw. Eh reh reh rujilim i koq riib' ruuk' i barco, re' taqe i raj tahqaneel, xiyo'jik ruum. 20 Re' i Jesús je' wili i xuq'or keh: Matyo'jik taq re' hin i Jesús, inki. 21 Eh xkib'iraj chi je' re' xasuq suq chik kik'ux noq xkik'ul cho kuuk' i Jesús pan barco. Eh ach jumehq' xib'ehik reje, xi ponik chupaam i ye'aab' ojik inki a'n wii'. 22 Eh re' i tinamit xi kahnik cho chi juntar i k'isa palaw, ko chi junwaar xk'ulik pankik'ux chi xa re' wo' i jinaj chi barco wilik ar, eh chi xa kutkeel i raj tahqaneel i Jesús xi okik reje chupaam i barco re' re'. Eh chi ma' xokik ta reje haa' i Jesús chikiij. 23 Eh wilik taqe i barco xi chalik Tiberias xi ponik ma' naj ta ruuk' i ye'aab' xkik'ux wii' i kaxlanwi'k, re' noq rut'iosem chik ree Dios i Jesús noq xupuhkaaj keh i tinamit. 24 Noq xkilow i tinamit chi ma' ha' ta xkireq i Jesús, ni xata re' taqe i raj tahqaneel xkireq ar, xijohtik reje chupaam taqe barco xiooj chi sik'ooj ko Capernaum. 25 Eh re' tinamit, noq xponik kireq i Jesús chi juntar i k'isa palaw, je' wili i xkiq'or reh: Aj Tijineel, ¿nik' wach noq xat chalik ayu'? inki taqe reh. 26 Re' Jesús je' wili i xuq'or ke: Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi kinasik' taq xa ruum chi xatnujik taq noq xnupuhkaaj i ho'oob' chi kaxlanwi'k, ma' ruum ta chi xareq taq chi riij taqe i ma' ilooj taj xnuk'uhtaaj taq chawach. 27 Mo'-oq xa chi riij taq awa' xa k'uhlik reh tikamanoq. Chakamaneej la' taq riij awa' naa ruwihiik chi juneliik, re' i naa taq ruye'wiik aweh i juneliik k'acharik. Eh re' inanuye'em taq aweh i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, ruum re' i waJaaw xuq'or chi re' hin naa nuye'wiik reh, inki. 28 Eh re' i tinamit, xkipahqaaj reh i Jesús chi je' wili: ¿Chib'aaj jariik re' naaqa'nam, reh chi neenqa a'n i kamanik imponik chuwach i Dios? inki taqe. 29 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Re' iraaj i Dios chi naa taq a'nam, re' chi naa taq kinanimam i hin, i xirutaq'aaj cho wach ak'al, inki. 30 Re' tinamit xkipahqaaj wo' chik reh i Jesús chi je' wili: ¿Chib'ih jariik taqe i ma' ilooj taj neenak'uhtaaj chi qawach, reh chi neetiqanimaj? Eh ¿aha' wilik taqe akamaj naa a'nam? 31 Re' taqe qamaam qati't i hoj xkik'ux chaloq i maná pan chik yuuq', je' rukab' i tz'ihb'amaj pan santo laj huuj chi je' wili: Re' kaxlanwi'k xkik'ux pan taxaaj inchalik inki. 32 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi ma' re' taj i Moisés xye'wik keh i kaxlanwi'k xchalik pan taxaaj. Eh re' wo' waJaaw inye'wik taq chaaweh i hat i xti korik laj kaxlanwi'k inchalik pan taxaaj. 33 Ruum re' i kaxlanwi'k i ruyeew i Dios, re' i xqajik cho pan taxaaj, re' xchalik chuye'ariik kik'achariik i tinamit wach ak'al, inki Jesús. 34 Eh re' i tinamit je' wili i xkiq'or reh i Jesús: Jaaw, chayeew tii qeh i kaxlanwi'k re' re' chi juneliik, inki taqe. 35 Eh re' Jesús je' wili xuq'or keh: Re' hin i kaxlanwi'k inye'wik juneliik k'acharik. Eh awach inchalik wuuk', ma' naa ta chik runuhmiik chi jumpech. Eh awach i naa runimaniik weh, ma' naa ta chik ruchiqiik chii' chi jumpech. 36 Re' hin nuq'orom taq chik aweh chi ro'q ta k'ahchi' wo' naq taq awilom nuwach, xama' kinanimaj ta wo' taq. 37 Chu'nchel i ruye'em weh i waJaaw kichalik wuuk'. Eh awach i kichalik wuuk', ma' jaruuj taqe neenukaaj reje wulu'. 38 Re' hin ma' xinqajik ta chaloq pan taxaaj chub'anariik ayu' wach ak'al inwaaj i hin xin chalik la' chub'anariik iraaj i waJaaw xtaaq'anik cho weh. 39 Re' iraaj i waJaaw xtaaq'anik cho weh, re' chi ma' naa ta nuq'eb'em jino'q taqe i ruye'em weh. Re' la' iraaj chi naa wo' chik wuksam taqe chaloq chi k'achlik kiwach chuk'ulariik i juneliik k'acharik pantz'apaab' poo wach reh i q'iij. 40 Re' raaj i waJaaw, re' chi chu'nchel i naa kilwiik weh i hin, Ak'uunb'ees Dios, eh naakinimaniik weh, naa ruwihiik kik'achariik chi juneliik. Eh re' hin naawuksaniik cho keh chi k'achlik kiwach pantz'apaab' poo wach reh i q'iij, inki Jesús. 41 Eh re' taqe i k'amal kib'eeh i aj judío xtohq'ik kich'olem i Jesús, ruum xti xuq'or i korik chi re' reh i kaxlanwi'k xqajik cho pan taxaaj. 42 Eh je' wili i xkiq'or: ¿Mi ma' re' re' i wili i Jesús, i rak'uun i José? Re' hoj qeht'al wach i rutuut rajaaw. Eh ¿chib'ih reet noq i ruq'or yu'naak chi pan taxaaj xqajik chaloq? inki taqe. 43 Xrib'iraj chi je' re' i Jesús, je' wili i xuq'or keh: Chakanaa' taq nuch'oljiik. 44 Ma' jino'q i neenchalik wuuk' wila' ma' re' i waJaaw xtaaq'anik cho weh neenk'amwik cho reh. Eh re' hin naa wo' chik wuksam chaloq chi k'achlik wach pantz'apaab' poo wach reh i q'iij. 45 Eh chupaam taqe huuj kitz'ihb'aam chaloq i jalal ruq'oral i Dios i ruq'or chi re' Dios naa rutijem chu'nchel i tinamit. Awach i ki-ib'irinik reh i waJaaw, eh inkitijej kiib' ruuk' i reh, nee kichalik wuuk' i hin. 46 Ma' awach ta ilwinaq wach i waJaaw, re' Dios, re' ilwinaq wach i waJaaw xa re' wo' hin, i xinqajik cho ruuk' pan taxaaj. 47 Je' re' noq, re' hin xti korik i nuq'or taq aweh chi awach i ruyeew ruk'ux chi nunimjiik, wilik i ruk'achariik chi juneliik. 48 Re' hin i kaxlanwi'k inye'wik k'acharik. 49 Re' taq aamaam awati't i hat xkik'ux wo' naq keh i maná panchiq yuuq', xa re' la', xa xikimik wo' reje. 50 Re' i kaxlanwi'k i nuq'or taq aweh hin, re' inqajik cho pan taxaaj, eh awach i neeruk'ux reh, ma' jaruuj naa rukimiik. 51 Re' hin, i k'achlik kaxlanwi'k, xinqajik cho pan taxaaj, awach neenk'uxwik reh, naa ruwihiik ruk'achariik chi juneliik. Re' i kaxlanwi'k naa nuye'em chi k'uxarik, re' i nuti'jolal naa nuq'asam panti' k'axik, reh chi naa ruwihiik kik'achariik i tinamit wach ak'al, inki. 52 Eh re' taqe i k'amal kib'eeh i aj judío, k'ul xkipech'uj chikiwach, chi je' wili: ¿Nik' wach noq nee ruyeew qeh chi k'uxarik i ruti'jolal i ruq'or? inki taqe. 53 Eh re' i Jesús je' wili i xuq'or keh: Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi wila' ma' xak'ux taq aweh i nuti'jolal, wila' ma' xawuk'ej taq aweh i nukik'eel i hin Ak'uunb'ees nuwii' winaq, ma' naa ta taq ruwihiik ak'achariik. 54 Raaj awach i naa ruk'uxum reh i nuti'jolal i hin eh neeruk'ej reh i nukik'eel, wilik ruk'achariik chi juneliik. Eh re' hin naawuksaniik cho reh chi k'achlik wach pantz'apaab' poo wach reh i q'iij, 55 ruum re' i nuti'jolal i xti korik laj kaxlanwi'k, eh re' i nukik'eel i xti korik laj ha' inuuk'jik. 56 Awach i ruk'ux reh i nuti'jolal eh i ruk'ej reh i nukik'eel, wilik pan jinaj wach k'uxliis wuuk' eh je' wo' hin wilkiin wo' ruuk' pan jinaj wach k'uxliis. 57 Re' i waJaaw xtaaq'anik cho weh wilik ruk'achariik, eh ruum wo' reh wilik nuk'achariik i hin. Awach i ruk'uxlaaj riib' ruuk' i nuti'jolal, naa ruwihiik ruk'achariik wuum i hin. 58 Re' hin i kaxlanwi'k xinqajik cho pan taxaaj ma' je' ta rukab' i maná xkik'ux chaloq taq aamaam awati't. Re' keh, xkik'ux wo' naq keh, xa re' la' xikimik wo' reje. Eh awach ink'uxwik reh i kaxlanwi'k i nuq'or taq aweh i hin, naa ruk'achariik chi juneliik, inki. 59 Re' Jesús ar xub'an taqe i k'uhb'alinik wili Capernaum chupaam i paat kimolom wii' kiib' aj Israel. 60 Eh noq xuq'or taqe re' i Jesús, ma' k'isiin i kitahqinik reh je' wili i xkiq'or: Ma' k'isiin ta k'ayewal wach i ruq'or, ma' awach ta wo' neemb'anik reh, inki taqe. 61 Eh noq xunab'eej i Jesús chi k'ahchi' kiwech'um riij taqe i ruq'or, xupahqaaj keh chi je' wili: ¿Mi ma' suq taq i rub'an aweh re' taqe i nuq'or? 62 Eh chib'ih naq taq i neenaq'or nee ta taq kinawilow i hin, Ak'uunb'ees nuwii' winaq, chi johtik wo' chik i nub'an pan taxaaj ¿aha' xinwihik cho wii' pampeet? 63 Chakoj taq rehtaal chi re' i uxlab'al inye'wik k'acharik, eh re' i xa ti'jolal xama' xta rutiq wach. Eh re' taqe i xnuq'or taq aweh i hin uxlab'al, eh inye'wik k'acharik. 64 Xa re' la', ko wilik wo' taq chaxilak i hat i ma' kinimanik ta reh, inki. Re' Jesús xa reht'al wo' chik awach i ma' kinimanik ta reh. Eh awach naa ruk'ayiniik reh chi ma' eht'alimaj. 65 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or: Ruum aj re', re' hin nuq'orom taq chik aweh chi ma' awach ta jino'q neenchalik wuuk' i hin wila' ma' re' i waJaaw xk'amwik cho reh, inki. 66 Eh chupaam i junk'aam re' re', ma' k'isiin i kitahqinik ree Jesús xyoj kik'ux ruum i xkib'iraj, ma' kota chik xkitahqeej i Jesús. 67 Noq xrilow chi je' re' i Jesús, xupahqaaj keh i kab'laj chi raj tahqaneel chi je' wili: ¿Je' nche nawaaj wo' taq ojik haa' i hat? inki keh. 68 Eh re' i Simón Pedro i rukab' b'ih, je' wili i chaq'wik xub'an: Jaaw, awach ta wo' naa chik chaj-iij neqoh-ooj, ruum xa re' wo' hat ti q'orik rib'iral i juneliik k'acharik 69 Re' hoj qanimam eh qeht'al chik chi re' hat, hat Santolaj Rak'uun i Dios, inki. 70 Re' Jesús je' wili xuq'or: Re' taq i hat kab'laj chawiib' re' wo' naq i hin xin sik'wik taq chaawach. Xa re' la' jinaj i wilik taq chaxilak je' runa'ojb'al aj Yahm i runa'ojb'al, inki. 71 Eh chi riij i Judas Iscariote xq'orik, re' i rak'uun i winaq, Simón rub'ihnaal. Je' re' i xuq'or i Jesús, ruum reht'al chi re' Judas naa ruk'ayiniik reh chi ma' eht'alimaj, re' wo' naq ruuk' taqe i kab'laj chi raj tahqaneel.

Juan 7

1 Chi riij i re', re' Jesús xub'ehuj paam i ruyuq'ul i Galilea. Ma' xraaj ta chik wihik Judea, ruum re' taqe i k'amal kib'eeh i aj judío ar, xkaaj naq kikansam. 2 Eh ach-oq ilook' i ninq'iij inkik'saj rajlaal haab' taqe i aj Israel, re' noq inkiyejaa' i kok' perpat. 3 Re' Jesús je' wili i xq'orarik reh kuum i ruchaaq': Re' hat eleen reje ayu', hiy Judea, reh chi neenkilow taqe awaj tahqaneel wilkeeb' ar taqe ma' ilooj taj i na a'n. 4 Awach iraaj chi nee nelik rib'iral taqe rub'an, ma' panke'lik ta neerub'an. Je' re' noq, wila' re' hat i na a'n rub'aan panke'lik taqe re', inchol wo' a'nam chikiwach i tinamit, inki taqe. 5 Re' Jesús ni xata re' taqe ruchaaq' kinimanik reh. 6 Eh je' wili i xq'orarik keh ruum i Jesús: Re' hin, komajaa' imponik i ru orahiil chi naa wojiik paruyuq'ul i Judea. Eh cha weh taq i hat, xa aha' wilik ora i chihooj chi nee taq tiooj ar. 7 Re' taq i hat ma' nkixowaaj ta taq awach i tinamit wach ak'al re' hin ra'j inkixowaaj nuwach re', ruum xti nuteh wach keh chi ma' holohik taj inki a'n 8 Re' taq i hat neerub'an chi nee taq tiooj chi ninq'ijinik. Re' hin komajaa' ta naa wojiik, ruum majaa' ta imponik i ru orahiil chi naa wojiik ar, inki keh. 9 Eh noq ruq'orom chik taqe re' i Jesús, ko xkahnik wo' ar Galilea. 10 Eh noq ojinaq chik taqe chi ninq'ijinik i ruchaaq' i Jesús, xooj wo' reh chi ninq'ijinik. Xa re' la', panke'lik xooj, re' xraaj chi ma' x-ilarik ta kuum i tinamit. 11 Re' taqe i k'amal kib'eeh i aj judío kisik' i Jesús pan ninq'ijinik, je' wili i xkiq'or: ¿Aha' inche wilik i winaq re' re'? inki taqe. 12 Re' i tinamit xkiwech'uj kiib' chi riij i Jesús. Wilik kiq'orik reh chi q'e' holohik i rub'an. Eh wilik kiq'orik reh chi ma' holohik taj i rub'an, ruum k'ahchi' rujot'om tinamit inki taqe. 13 Xa re' la', ma' xta xkiq'or chi riij i Jesús chikiwach i tinamit, ruum kiyo'jik taqe kuum i k'amal kib'eeh i aj judío. 14 Eh noq xponik yejaal i ninq'iij, re' Jesús xokik i koq chupaam i rupaat i Dios, eh ar xuk'uhb'alej taqe i tinamit. 15 Re' taqe i aj judío xsahchik kik'ux ruum i k'uhb'alinik i xub'an, je' wili i xkiq'or: ¿Nik' wach noq reht'al taqe i na'ojb'al re' re' i winaq wili? Xanaah re', ma' aha' ta rutijem riib', inki taqe. 16 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or: Re' taq aak'uhb'aaljiik i nub'an ma' xata panuk'ux inchalik re' la' i waJaaw xtaaq'anik cho weh inye'wik cho nuna'ojb'al chub'aan. 17 Awach iraaj rub'anam iraaj i Dios nee rureq chi riij, mi ruuk' i Dios inchalik i k'uhb'alinik i nub'an, oon xa panuk'ux inchalik i k'uhb'alinik i nub'an. 18 Awach i xa paruk'ux inchalik i k'uhb'alinik i rub'an, xa re' reh raaj chi neenye'arik ruloq'il. Raaj awach i re' i ruloq'il i xtaaq'anik cho reh iraaj rusik'im, re' reh, re' i korik i ruq'or, eh ma' xtaj i yiib' wach i rub'an. 19 ¿Mi ma' xuq'or wo' naq taq chaaweh re' i najtir k'uhb'aal i Moisés? Xa re' la', ma' jino'q wo' taq aweh i hat runimaj. Eh ¿chib'ih reet noq kinawaaj taq kinakansam i hin? inki. 20 Re' tinamit je' wili i xkiq'or reh: Re' hat ma' tob'laj uxlab'al i wilik awuuk', ruum inakapaaj chi naa akanteesjiik inki taqe. 21 Re' Jesús je' wili xuq'or keh: Chawunchelaal taq i hat xa ruum i jinaj chi ma' ilooj taj xnub'an pan hi'limb'al q'iij xsahchik taq ak'ux. 22 Eh xuq'or wo' taq aweh i Moisés chi naa taq apoch'om naah kik'achab' i kok' ak'un. (Atoob' ta ma' re' ta wo' Moisés xtiik'anik cho reh re' la' wo' taq aamaam awati't i hat xitik'anik cho reh) eh atoob' ta pan hilimb'al q'iij i na a'n taq keh i kok' ak'un i na'ojb'al re' re'. 23 Eh wila' re' taq i hat inapoch' taq naah i kik'achab' i kok' ak'un pan hi'limb'al q'iij, eh ma' ti mahkunik ta taq chuwach i najtir k'uhb'aal ¿chib'ih reet noq inchalik taq ak'aah chi nunaah i hin, xa ruum chi xnuk'achrisaj i winaq pan hi'limb'al q'iij? 24 Maaq'at taq q'orik chinaah i ju'jun ree rukojariik ru mahk xa ruum i runa'ojb'al taq inawilow xti ko wilik la' ru mahk noq naa taq aq'atam i q'orik chinaah, inki. 25 Wilik taqe i patim ar Jerusaleem je' wili i xkiq'or: ¿Mi ma' re' re' i winaq wili i kitukik chusik'ariik reh i rukanteesjiik? 26 Xanaah re', re' re' wo' naq i k'uhb'alinik i rub'an chikiwach i tinamit, eh ma' xta wo' inkiq'or reh. Noq iraaj ti xkinimaj taqe k'amal qab'eeh chi re' i reh i Cristo. 27 Re' hoj ma' nqanimaj taj chi re' reh i Cristo, ruum qeht'al aha' inchalik. Raaj na' k'oloq i Cristo, ma' awach ta naa runab'iniik reh aha' naa ruchaliik, inki taqe. 28 Eh re' i Jesús noq xub'an i k'uhb'alinik parupaat i Dios, kow xuq'or chi je' wili: Re' taq i hat inaq'or taq chi aweht'al taq nuwach, aweht'al taq aha' kinchalik. Xa re' la' ma' xata nuna'ojb'al wiib' noq xin chalik. Jinaj la' i xtaaq'anik cho weh, re' i korik wach ruk'ux, re' i ma' aweht'al ta taq wach i hat. 29 Re' hin ra'j weht'al wach re', ruum ruuk' xinelik chaloq, eh re' reh xtaaq'anik cho weh, inki. 30 Eh ruum i re' xkaaj naq kichopom Jesús. Xa re' la', ma' awach taj ixukowej ruk'ux chi ruchopariik, ruum komajaa' ta wo' imponik i ora reh i ruchopariik. 31 Eh ma' k'isiin i xinimanik reh i Jesús, je' wili i xkiq'or: Re' hoj inqanimaj chi re' i winaq wili re' i Cristo, ruum nee ta chik ink'u'loq jino'q, xiik' ta'j chik inche naah ninqaal wach i ma' ilooj taj neerub'an chuwach rub'an i reh, inki taqe. 32 Eh noq xkib'iraj i aj fariseo, inkiq'or i tinamit chi riij i Jesús, xkian jinaj wach kik'ux kuuk' i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij chi wilik taqe i kicha'jinik reh i rupaat i Dios xkitaq'aaj chuchopariik i Jesús. 33 Eh re' i Jesús je' wili i xuq'or: Re' hin xama' q'e' ta chik najt naa nuwihiik taq awuuk'. Chi riij i re', naa wo' chik wojiik ruuk' awach xtaaq'anik cho weh. 34 Eh re' taq i hat naa naq taq chik kin asik'im, eh ma' naa ta taq chik kiin areqem, ruum ma' naa ta taq a'nam i ponik aha' naa nuwihiik wii' i hin, inki. 35 Eh re' taqe i aj judío, je' wili i xkiq'or chikiwach: ¿Aha' naa rojiik i winaq wili noq i ruq'or chi ma' nee ta nqareq? Nee ta'j inche nooj kuuk' i aj judío wilkeeb' pantaq tokoom tinamit. Eh nee ta'j inche nooj chi kitijiik i ma' re' ta taqe aj judío. 36 Eh ¿chib'ih iraaj ruq'orom qeh ruuk' i xuq'or chi je' wili? Naa naq taq chik kin asik'im eh ma' naa ta taq chik kin areqem, ruum ma' naa ta taq a'nam i ponik ar i hat inaa nuwihiik wii' i hin, inki' nchel, inki taqe. 37 Eh pantz'apaab' wach q'iij reh i runimaal wach i ninq'iij, re' Jesús xupab'aa' johtoq riib', kow xuq'or chi je' wili: Awach i chiqiij chii', chaloq rub'an ruhaa' wuuk', 38 je' rukab' i ruq'or i tz'ihb'amaj pan santo laj huuj, re' i ruq'or i Dios chi je' wili: Re' taqe i kinimanik weh, naa reliik cho pan kánima i k'achlik rooq ha', inki, inki Jesús. 39 Ruuk' i xuq'or re' re' i Jesús, xuch'ob' rub'ehel chi re' taqe i naakinimaniik reh, naakik'ulum i Santolaj Uxlab'al. Chupaam i q'iij re' re' komajaa' inqajik chaloq i Santolaj Uxlab'al, ruum komajaa' wo' chik injohtik i reh paruloq'laj ye'aab' pan taxaaj. 40 Eh noq xkib'iraj i tinamit i xuq'or i Jesús, wilik i aj Judío xiq'orik reh chi je' wili: Re' winaq wili xti korik chi re' reh i k'ulik iloq reh inkiq'or chujalariik i ruq'oral i Dios, inki taqe. 41 Eh wilik i xiq'orik reh chi je' wili: Re' winaq wili re' i Cristo, inki taqe. Eh wilik i xiq'orik reh chi je' wili: Ma' re' taj, ruum re' i Cristo ma' nee ta rub'an chi paruyuq'ul i Galilea neenchalik. 42 Re' i tz'ihb'amaj pan santo laj huuj i ruq'or chi re' i naa rub'anam chi Cristo, re' ruuk' taqe i riih rumaam i reey David, eh chi ar naa ruchaliik pan tinamit Belén, re' wo' i rutinamiit i David, inki taqe. 43 Je' re' noq, re' taqe tinamit k'ul xyoj kik'ux chikiwach, ruum ma' nkireq ta chi riij chib'ih rub'anam i Jesús. 44 Wilik wo' taqe i xkaaj naq kik'amam prexo i Jesús xa re' la', ma' awach ta wo' ixukowej ruk'ux chuchopariik. 45 Re' taqe i cha'jen reh i rupaat i Dios, xiooj naq chopwoq reh i Jesús, xi sutinik wo' chik chaloq kuuk' i aj fariseo, kuuk' i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, xpahqaljik keh chi je' wili: ¿Chib'ih reet noq ma' xak'am taq chaloq i winaq re' re'? ki uchjik. 46 Eh re' keh je' wili i xkiq'or: Ma' xqak'am ta chaloq, ruum ma' jank'al q'iij inqib'iraj jino'q i winaq chi je' rukab' inq'orik i reh, inki taqe. 47 Re' taqe aj fariseo je' wili i xkiq'or: ¿Mi xayeew wo' taq awiib' chi jot'arik re' hat? 48 ¿Mi ma' nakoj taq rehtaal re' chi ma' jino'q keh i k'amal qab'eeh, eh ma' jino'q qee hoj i k'ahchi' runimaniik reh i winaq re' re'? 49 Raaj i tinamit wili, i ma' keht'al taj chib'ih ruq'or i najtir k'uhb'aal, k'ahchi' kinimam. Ruuk' i re' k'ahchi' kiq'eb'em kiib' inki taqe. 50 Eh re' Nicodemo, k'amal kib'eeh i aj fariseo, re' i poninaq cho ruuk' i Jesús junriim chaq'ab', je' wili i xuq'or keh: 51 Re' k'uhb'aal ye'ooj qeh i ruq'or chi ma' ruk'ul taj chi awach i neenqakoj ru mahk, wila' komajaa' inqib'iraj chi korik chib'ih i mahk rub'anam, inki. 52 Re' keh je' wili i chaq'wik xkian: ¿Mi hat wo' aj Galilea re' hat, ruum ti okik chi riij? Chatijej riij i tz'ihb'amaj pan santo laj huuj. Ar neenareq chi riij chi ma' jino'q i jalal ruq'oral i Dios elinaq cho Galilea, inki taqe reh. 53 Chi riij i re', xiooj pankipaat chi kiju'junaal.

Juan 8

1 Eh re' Jesús reh xooj chinaah i yuuq', olivo. 2 Eh wahq'eq chi junwaar, xsutinik wo' chik chaloq parupaat i Dios. Eh ma' k'isiin i tinamit xkimol kiib' ruuk', xutzunaa' riib', chi kik'uhlb'aaljiik. 3 Eh re' taqe i kik'uhtanik ree najtir k'uhb'aal, taqe i aj fariseo xkireq chaloq jinaj ixoq pan k'oyomal chi ch'uwa'risanik wach rukaxaro, xkipab'aa' i koq chuwach i Jesús pankiyejaal. 4 Eh je' wili i xkiq'or i koq reh i Jesús: Aj Tijineel, re' ixoq wili xti xqareq chaloq pan k'oyomal chi ch'uwa'risanik wach i rukaxaro 5 Eh re' k'uhb'aal ye'ooj reh i Moisés i ruq'or qeh chi naa qakansam chi ab'aj ixoq imb'anik reh i k'oyomal je' wili. Raaj i hat, ¿chib'ih inaq'or chi riij? inki taqe reh. 6 Re' taqe i re', je' re' i xkiq'or ree Jesús xa pajb'al reh. Ruuk' naq i re', naa kireqem ru mahk pankik'ux, re' Jesús xuk'utzaa' qohoq riib', xtohq'ik rutz'ihb'aam wach aak'al ruuk' i ju' q'ab'. 7 Eh ruum chi xa toq' toq' chik inkipech'uj i koq reh i Jesús, re' reh xupab'aa' johtoq riib', je' wili i xuq'or keh: Awach taq aweh i hat i ma' xta k'isinoq ru mahk re' reh i ruk'ul chi peet neerukut chi ab'aj ixoq wili, inki. 8 Chi riij i re', re' Jesús xuk'utzaa' wo' chik qohoq riib', xutoq'aa' wo' chik rutz'ihb'aam wach aak'al ruuk' i ju' q'ab'. 9 Eh noq xkib'iraj chi je' re' i xi k'amwik cho reh ixoq xk'iik'raaj chi wilik kimahk, chi kiju'junaal xkitoq'aa' reje elik ar. Re' i peet xiooj, re' taqe i rijib' taq winaq, eh korehtaal xiooj chi kunchelaal. Eh ach re' i Jesús, ruch'ihil ixoq xi kahnik panyejaal i tinamit. 10 Xpa'lojik wo' chik johtoq i Jesús, xupahqaaj reh ixoq chi je' wili: ¿Aha' xiooj taqe i k'ahchi' kiq'orik chi wilik amahk? Ma' awach ta xb'anik ti' k'axik aweh maje', inki reh. 11 Re' ixoq je' wili i xuq'or: Ma' jino'q keh Jaaw inki. Re' Jesús je' wili i xuq'or: Ni xata re' i hin neekinye'wik aweh panti' k'axik. Xa re' la', mat mahkunik chik hiy panapaat, inki. 12 Re' Jesús je' wili xuq'or keh i tinamit: Re' hin i kisaqumaal i tinamit wach ak'al. Awach i kirutahqeej ma' naa ta chik rub'eeh panq'equm, naa la' ruwihiik chupaam saqum inye'wik k'acharik, nki. 13 Eh re' taqe i aj fariseo je' wili i xkiq'or ree Jesús: Re' inaq'or re' re', xa aq'oral i hat cha wib'il awiib'. Re' inaq'or, ma' korik taj, inki taqe. 14 Re' Jesús je' wili i xuq'or ke: Re' taqe nuq'or korik, atoob' ta xa nuq'oral hin chi wib'il wiib' ruuk' taqe nuq'or. Re' hin weht'al aha' xin chalik, eh aha' kinooj, re' taq i hat, ma' aweht'al ta taq. 15 Re' taq i hat inakoj taq ru mahk i ju'jun je' rukab' taq inchalik panak'ux i hat. Eh re' hin, ma' awach taj i nukoj ru mahk. 16 Eh wi awach i xnuq'at i q'orik chinaah i hin, re' korik naa nub'anam, ruum ma' wutkeel ta nuq'at i q'orik, wuch'ihil la' i waJaaw, i xtaaq'anik cho weh. 17 Eh chupaam i k'uhb'aal ye'ooj taq aweh i hat, tz'ihb'amaj chi wila' wilik kiib'-oq chi winaq xi ilwik reh i chib'ih i xb'aan, eliik wach i xkiq'or, re' re' korik. 18 Wila' je' re' i ruq'or, je' wo' hin re' hin i jinaj inq'orik i korik chi wiij chi wib'il wiib'. Eh re' i rukab' inq'orik reh i korik chi wiij, re' i waJaaw xtaaq'anik cho weh, inki. 19 Re' taqe i aj fariseo je' wili i xkiq'or reh i Jesús: ¿Aha' wilik aaWaJaaw? inki taqe. Re' Jesús je' wili xuq'or: Re' taq i hat ma' aweht'al ta taq nuwach i hin, je' wo' hoq i waJaaw. Wi ta aweht'al taq nuwach i hin, aweht'al wo' naq taq wach i waJaaw, inki. 20 Re' Jesús xuq'or taqe wili noq xub'an i k'uhb'alinik parupaat Dios, re' i wilkeeb' wii' kaxoon i molarik wii' i lemóxna. Xa re' la', ma' jino'q wo' xchopwik ree Jesús, ruum komajaa' naq i rureq i ru orahiil ree ruchopariik. 21 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Re' hin naa wo' chik wojiik. Eh re' taq i hat naa naq chik kin taq asik'im. Xa re' la', xa panamahk wo' taq naa akimiik, ruum ma' naa ta taq a'nam i ponik naa nuwihiik wii' i hin, inki. 22 Re' taqe i k'amal kib'eeh i aj judío je' wili i xkiq'or: Noq iraaj k'ahchi' rukapaam chi naa rukansam riib', ruum nee re' i ruq'or chi ma' nee ta nqa a'n i ponik i hoj aha' naa ruwihiik wii' i reh, inki taqe. 23 Re' Jesús je' wili xuq'or: Re' taq i hat, hat taq aj wach ak'al, eh re' hin, hin aj pan taxaaj. Re' taq i hat, xa hat taq reh i wach ak'al eh re' hin, ma' hin ta reh i wach ak'al. 24 Ruum aj re', xnuq'or taq aweh chi naa taq akimiik panamahk. Xti korik wo' chi naa taq akimiik panamahk, wila' ma' xanimaj taq chi re' hin, hin aj pan taxaaj, ki uchjik. 25 Eh xkipahqaaj reh i Jesús chi je' wili: ¿Xti awach aj wo' re' i hat? inki taqe. Re' Jesús je' wili i xuq'or: Re' hin nuq'orom taq chik chaaweh pampeet awach i hin. 26 Re' hin ko wilik naq taq i naa nuq'orom chawiij, koruk'ul naq chi nee taq inuq'at i q'orik cha naah. Xa re' la', ma' naa ta nub'anam, ruum re' xtaaq'anik cho weh korik wach ruk'ux, eh aha' wilik i ruq'orom weh, xa re' wo' naa nuq'orom keh i tinamit, inki. 27 Re' keh xama' xkireq ta wo' chi riij chi re' Jesús chi riij i Ajaab'ees Dios k'ahchi' chi q'orik. 28 Ruum i re' je' wili i xuq'or i Jesús: Noq naa taq kiin ajosam wach kuruus i hin, Ak'uunb'ees nuwii' winaq, kora'j taq naa anab'eem re' chi korik chi re' hin, hin aj pan taxaaj. Eh chi ma' xtaj i nub'an chi xa nuna'ojb'al wiib', re' la' i nuq'or i ruk'uhtaam cho weh i waJaaw, 29 Re' waJaaw xtaaq'anik cho weh xa wilik wo' wuuk'. Ma' hin ta rukanaam chi wutkeel, ruum eliik k'ahchi' kiin chub'anariik imponik chuwach i reh, inki Jesús. 30 Eh noq xuq'or taqe re' i Jesús, ma' k'isiin i tinamit xinimanik reh. 31 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh i aj judío xinimanik reh: Wila' ma' xakanaa' taq chik runimjiik i nuq'oral, naa taq akahniik chi manlik waj tahqaneel. 32 Eh naa taq anab'eem i korik, re' i korik naa taq resaniik chaaweh pan q'ab' inchopwik taq anaah, inki. 33 Eh re' keh je' wili i xkiq'or: Re' hoj, hoj cho riih rumaam i Abraham ma' awach ta inchopwik qanaah. Eh ¿chib'ih reet noq inaq'or chi re' korik naa resaniik cho qeh pan q'ab' inchopwik qanaah? inki taqe. 34 Chalik i Jesús je' wili i xuq'or keh: Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi chu'nchel i kib'anik reh i mahk, re' wo' mahk inchopwik kinaah. 35 Re' xa chi mosojik chopooj naah ma' nee ta nkahnik pampaat chi jumpech. Re' i ak'uunb'ees reh naa rukahniik chi jumpech parupaat i rajaaw. 36 Wila' re' hin, Ak'uunb'ees Dios nee kinesanik taq chaaweh pan q'ab' inchopwik taq anaah, xti korik chi nee taq ti elik cho pan q'ab' chi jumpech. 37 Korik re' hin weht'al chi re' taq i hat, hat taq cho riih rumaam i Abraham. Xa re' la', kinawaaj taq kinakansam, ruum ma' nanimaj ta taq i nuq'oral. 38 Re' hin, re' i nuq'or i ruk'uhtaam cho weh i waJaaw. Eh re' taq i hat, re' taq i na a'n i ruq'orom taq aweh awajaaw, ki uchjik ruum i Jesús. 39 Re' taqe i aj judío je' wili xkiq'or: Re' hoj re' i Abraham i xikin cho qamaam inki taqe. Re' Jesús je' wili i xuq'or: Wi ta korik chi hat taq riih rumaam i Abraham, re' naq taq i na a'n i hat i rub'anam chaloq i reh. 40 Raaj i wili, ro'q ta nuq'orom wo' naq taq chaaweh i korik re' i ruk'uhtaam cho weh i Dios, re' taq i hat xa kinawaaj wo' taq kinakansam. Re' Abraham ma' nik' ta xub'an cho reh i je' re'. 41 Re' taq i hat, re' taq i na a'n inki a'n taq awajaaw, ki uchjik. Re' keh je' wili i xkiq'or: Re' hoj ma' xata hoj molooj pamb'eeh xa jinaj la' i QaJaaw, xa re' wo' jinaj chi Dios inki taqe. 42 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or: Wi ta korik chi re' Dios taq aaWaJaaw, kinak'ax naq taq, ruum re' hin ruuk' i Dios xin chalik, eh ayu' wilkiin taq awuuk' wach ak'al. Re' hin ma' xata nuna'ojb'al wiib' noq xin chalik, re' Dios xtaaq'anik cho weh. 43 Eh ¿chib'ih reet noq ma' nareq taq chi riij i nuk'uhb'aal noq inaq'or taq i hat? Xa ruum chi ma' nawaaj ta taq ab'iram i nuq'or taq aweh. 44 Re' taq awajaaw i hat re' i aj Yahm re' taq i reh inehchanik aweh, eh re' taq i na a'n iraaj i reh. Eh re' aj Yahm, xa aj kaansoom wo' chaloq pampeet. Ma' jank'al ta rub'an i korik, ma' ruq'or taj i korik. Eh noq i rub'an chukuj q'orik, xa re' reh ruq'or riib', ruum re' reh chukul q'orik, re' reh i rajaaw i chukuj q'orik. 45 Eh re' hin ma' kinanimaj ta taq, ruum re' i korik i nuq'or taq aweh. 46 ¿Awach taq aweh i hat i neenreqwik numahk? Eh wila' re' i korik i nuq'or, ¿chib'ih reet noq ma' nanimaj taq weh? 47 Eh awach i rak'uun rixq'uun i Dios, irib'iraj taqe i ruq'oral i Dios. Re' taq i hat ma' nawaaj ta taq ab'iram ruq'oral i Dios, ruum ma' hat ta wo' taq rak'uun rixq'uun i reh, inki. 48 Eh re' taqe k'amal kib'eeh i aj judío je' wili i xkiq'or reh i Jesús: Ruuk' taqe naq'or re' re' xti rub'ehel chi nqaq'or aweh chi hat aj Samaria chi wilik i ma' tob'laj uxlab'al awuuk', inki taqe reh. 49 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Re' hin ma' xta jino'q ma' tob'laj uxlab'al wuuk'. Re' la' waJaaw k'ahchi' nuye'em ruloq'il, eh re' taq i hat ma' nayeew ta taq nuloq'il i hin. 50 Re' hin ma' k'ahchi' ta nuq'orom chi naa taq aye'em nuloq'il, ro'q ta jinaj wo' naq iraaj chi naa ruye'ariik nuloq'il, re' i nq'atwik q'orik. 51 Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi awach i runimaj i nuq'oral, ma' jaruuj naa rukimiik, inki. 52 Re' taqe i aj judío je' wili i xkiq'or reh i Jesús: Yu'naak xqareq chik chi riij chi wilik i ma' tob'laj uxlab'al awuuk'. Re' hoj qeht'al chi re' i Abraham kamnaq chaloq, je' wo' taqe i xijalwik cho ruq'oral i Dios. Eh re' hat, ¿chib'ih reet noq inaq'or chi ma' naa ta rukimiik awach i naa runimaniik reh aq'oral? 53 ¿Xiik' oon chik naah re' awajaawriik i hat chuwach i xikin cho qamaam, Abraham? Re' reh kamnaq chaloq, je' wo' taqe i xijalwik cho ruq'oral i Dios. Raaj i hat, ¿chib'ih chik awajaawriik noq inakapaaj? inki taqe reh. 54 Re' i Jesús je' wili i xuq'or keh: Wila' xa re' hin i nuyeew runimaal nuwach chi wib'il wiib', xama' xta neenokik wii' re' la' waJaaw inye'wik runimaal nuwach, re' wo' inaq'or taq chi aaDios i hat. 55 Xa re' la' ma' aweht'al ta wo' taq wach. Re' hin weht'al wach. Eh nee ta nuq'or taq aweh chi ma' weht'al ta wach, hin naq chukul q'orik je' akab' taq i hat. Re' hin korik chi weht'al wach, eh i nunimaj wo' i ruq'oral. 56 Eh re' i Abraham, re' taq i xikin cho aamaam i hat, xsuuqb'ik ruk'ux, noq xrib'iraj cho rib'iral i ruq'ijil i nuk'uliik ayu' wach ak'al. Eh noq xk'uhtjik cho reh, xsuuqb'ik ruk'ux, inki Jesús. 57 Re' taqe i aj judío je' wili i xkiq'or reh i Jesús: Re' hat komajaa' ta lajeeb' roxk'ahl haab' ahab'ul. Eh ¿nik' wach noq inaq'or chi xanab'eej wach i Abraham? inki taqe. 58 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi re' hin xa wilkiin wo' chaloq noq komajaa' inaasjik i Abraham, inki. 59 Noq xkib'iraj chi je' re' i k'amal kib'eeh i aj judío, xkichop chaloq ab'aj kanteesb'al naq reh i Jesús. Eh re' reh ma' kota chik xuk'uhtaaj riib' keh xelik reje chupaam i rupaat i Dios xik'ik reje pankiyejaal.

Juan 9

1 Eh noq ojik i rub'an i Jesús, xrilow wach jinaj i winaq moywach chaloq chi raasb'al. 2 Eh re' taqe i raj tahqaneel xkipahqaaj reh chi je' wili: Qaj Tijineel, ¿Awach i wilik ru mahk chi x-aasjik chi moywach i winaq wili ru mahk i reh, oon kimahk i rutuut rajaaw? inki taqe. 3 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Ma' ruum taj i ru mahk i reh, ni xata ruum i kimahk i rutuut rajaaw x-aasjik chi je' re', re' la' raaj i Dios chi ruuk' i winaq wili naa ruk'utiniik i naa rub'anam. 4 Yu'naak ko je' pan q'iij wilkooj, ajwaal wach chi naa qa'nam i rukamaj i xtaaq'anik cho weh, ruum je' naa okik reh i aq'ab', eh ar ma' nee ta chik i ruyeew riib' chi awach neemb'anik reh i kamanik re' re'. 5 Noq ko wilkiin i hin ayu' wach ak'al, hin ruSaqumaal i tinamit noq wilkiin, inki. 6 Eh noq ruq'orom chik taqe re' i Jesús, xuchuhb'aaj qohoq wach aak'al, ruuk' i re' xuyejaa' k'isiin i ch'uwa', eh xuyulej chi riij kab'chel inaq'wach i winaq moywach 7 Eh je' wili i xuq'or reh: hiy chatz'aj i naq'awach panjul haa', Siloe, i nuchjik. (Siloe iraaj ruq'orom Taaq'amaj) Eh re' winaq xooj wo' chutz'ajariik inaq'wach, intz'ehtanik chik noq xsutinik chaloq. 8 Re' taqe i ruka'jaah i moywach naq, taqe i ilwinaq cho wach chi pahqanik lemóxna, je' wili i xkiq'or chikiwach: ¿Mi ma' re' re' i winaq wili i rutzunaa' riib' xa aha' chi pahqanik rulemóxna? inki taqe. 9 Wilik kiq'orik reh: Re' i reh, inki taqe. Eh wilik kiq'orik reh: Ma' re' tee reh, ro'q ta re' i reh noq ink'utinik, inki taqe, re' winaq moywach naq re' hin, inki. 10 Xkib'iraj chi je' re', je' wili i xkiq'or reh: ¿Nik' wach noq xteh naq'awach? inki taqe. 11 Re' i winaq je' wili i xuq'or: Re' i winaq, Jesús rub'ihnaal, xuyejaa' i ch'uwa', xuyulej chi riij kab'chel inaq'nuwach, hiy chatz'aj i naq'awach panjul ha', Siloe, inki weh. Eh xooj wo' nutz'aj i naq'nuwach, eh xinilwik, inki. 12 Eh aha' wilik i winaq re' re' ¿yu'naak? inki taqe reh. Re' re' ra'j xti ma' weht'al ta re' aha' wilik, inki moywach naq. 13 Re' i moywach naq xk'amarik reje chikiwach aj fariseo, 14 ruum re' Jesús pan hi'limb'al q'iij xuyejaa' i ch'uwa' xuteh wii' inaq'wach i winaq moywach 15 Re' taqe i aj fariseo xkipahqaaj reh chi je' wili: ¿Nik' wach noq xuteh i naq'awach i winaq re' re'? inki taqe. Re' reh je' wili i xuq'or: Xuyulej i ch'uwa' chi riij inaq'nuwach kab'chel. Eh re' hin xponik nutz'aj i naq'nuwach ruum aj re', yu'naak kinilwik chik, inki. 16 Eh wilik taqe i aj fariseo je' wili xkiq'or: Re' winaq wili ma' ruuk' taj i Dios inchalik, ruum i rub'an i kamanik pan hi'limb'al q'iij, inki taqe. Wilik i xiq'orik reh chi je' wili: Eh ¿nik' naq wach noq neeruk'uhtaaj taqe i nimaq wach ma' ilooj taj wili, aj mahk taj? inki taqe, ma' xkian ta jinaj wach kik'ux. 17 Eh je' wo' chik wili i xkiq'or reh: Wila' korik chi xuteh i naq'awach i winaq re' re', ¿awach i reh noq inakapaaj i hat? inki taqe reh. Chi wee hin jalal ruq'oral i Dios, inki noq chaq'wik. 18 Eh re' taqe i aj judío ma' xkinimaj taj chi re' winaq re' re' moywach cho chi raasb'al, eh chi chupaam taqe q'iij re' re' inilwik chik, korehtaal xkitaq'aaj ruk'amariik i rutuut rajaaw. 19 Eh xkipahqaaj reh i rutuut rajaaw chi je' wili: ¿Mi awak'uun taq i winaq wili? Re' hoj inqaaj taq chi neenaq'or qeh mi xti korik chi moywach noq x-aasjik. Eh yu'naak, ¿nik' wach noq inilwik chik? inki taqe. 20 Eh re' i rutuut rajaaw je' wili i chaq'wik xkian: Hoo', korik chi qak'uun, eh korik chi moywach noq aasjinaq chaloq. 21 Eh re' hoj ma' qeht'al taj nik' wach noq inilwik chik yu'naak. Eh ma' qeht'al taj awach xtehwik ree naq'wach, cha pahqaaj taq ree reh. Re' reh wilik chik ruhab'ul, nee taq i ruq'or aweh nik' wach noq xteh inaq'wach, inki taqe. 22 Je' re' xkiq'or i rutuut rajaaw ruum i kiyo'jiik, ruum re' taqe i k'amal kib'eeh i aj judío kianam chik jinaj wach kik'ux chi naa kesam cho chi riij i paat inkiloq'ej wii' i Dios, awach nee nq'orik reh chi re' Jesús re' i Cristo. 23 Ruum aj re', je' wili xkiq'or i rutuut rajaaw: Chapahqaaj taq re' reh wilik chik ruhab'ul, inki taqe. 24 Re' taqe i aj judío xkiyuq'eej wo' chik kuuk' i winaq moywach naq, je' wili i xkiq'or reh: Xti cha q'or qeh i korik parub'ihnaal i Dios mi korik chi re' winaq re' re' xtehwik i naq'awach. Re' hoj ma' nqanimaj taj, ruum qeht'al chi re' reh aj mahk, inki taqe. 25 Re' reh je' wili i xuq'or: Re' re' ra'j ma' weht'al ta re' hin mi aj mahk i winaq re' re'. Xa re' weht'al i hin, chi hin naq moywach eh yu'naak kinilwik chik ruum, inki. 26 Eh xkipahqaaj wo' chik reh chi je' wili: ¿Chib'ih i xub'an aweh? ¿Nik' wach noq xuteh i naq'awach? inki taqe reh. 27 Re' reh je' wili i xuq'or: Re' hin xnuq'or taq chik aweh, eh ma' nanimaj ta taq weh. ¿Chib'ih reet noq inawaaj wo' taq chik chi naa nuq'orom aweh? ¿Mi nawaaj wo' taq re' hat chi naa taq akahniik chi raaj tahqaneel? inki. 28 Xkib'iraj chi je' re' i xq'orarik keh, xkib'aj, je' wili i xkiq'or reh: Re' hat, hat raj tahqaneel i winaq re' re'. Eh re' hoj, hoj raj tahqaneel i Moisés wihinaq chaloq. 29 Re' hoj qeht'al chi re' Dios ruq'o'reem chaloq i Moisés. Eh re' winaq inaq'or i hat, xata qeht'al aha' elinaq chaloq, inki taqe reh. 30 Re' moywach naq je' wili i xuq'or: Q'e' taq kinokik meem i na a'n, ruum inaq'or taq chi ma' aweht'al ta taq aha' elinaq chaloq i winaq re' re'. Eh re' hin, xuteh inaq'nuwach. 31 Eh qeht'al chi re' Dios ma' rib'iraj ta taqe i aj mahk xa re' wo' rib'iraj taqe i kiloq'inik reh, eh inki a'n iraaj i reh. 32 Eh je' wo' chik, ma' jank'al q'iij i nib'irjik rib'iral chi wilik ta jino'q intehwik reh inaq'wach jino'q i moywach cho chi raasb'al. 33 Eh wi ta ma' ruuk' i Dios inchalik, ma' xta naq ineenchol rub'aan, inki keh. 34 Eh je' wili i xkiq'or reh i moywach naq: Re' hat pamahk hat aasjinaq ¿Nik' wach noq inakapaaj chi naakooj atijem? inki taqe. Eh xkesaj cho chi riij i paat inkiloq'ej wii' Dios. 35 Re' Jesús xrib'iraj chi re' moywach naq xehteesjik cho chi riij i paat inlooq'jik wii' i Dios. Eh noq xuk'ul pamb'eeh, xupahqaaj reh chi je' wili: ¿Mi nanimaj i hat i Ak'uunb'ees Dios? inki. 36 Re' reh je' wili xuq'or: Jaaw, re' hin inwaaj chi neenaq'or weh awach i re', reh chi neenunimaj, inki. 37 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Re' hat awilom chik wach, re' hin i k'utaaj i nub'an awuuk', inki reh. 38 Eh re' i moywach naq, xuxuk'aa' riib' chuwach i Jesús, wila' re' i hat, Jaaw, tinunimaj chu'nchel nuk'ux, inki reh. 39 Eh re' Jesús je' wili xuq'or: Re' hin xin chalik wach ak'al chuq'atariik i q'orik reh chi re' taqe i moywach naa rutehiik inaq' kiwach, chi re' taqe i tehlik naq inaq'kiwach, naa kikahniik chi moywach, inki. 40 Eh noq xkib'iraj chi je' re' i aj fariseo wilkeeb' i koq ruuk' i Jesús, xkipahqaaj reh chi je' wili: Raaj i hoj, ¿hoj aj wo' naa moywach noq inaq'or re'? inki taqe reh. 41 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Wi ta hat taq moywach ma' xta naq taq amahk. Ruum la' chi naq'or taq chi tehlik i naq'awach, naa rukahniik cha naah taq amahk, ki uchjik ruum i Jesús.

Juan 10

1 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh: Awach i ma' re' ta chi chii' i ru puertahiil i kikoraal i tentzun inokik, tokoom chik inooj johtoq, re' re' ajileq' eh aj kaansoom. 2 Eh re' i manlik aj cha'jen tentzun reh, xti chi chii' i puerta inokik i koq. 3 Eh re' aj cha'joom i ruteh i puerta. Eh inokik i koq, i ruyuq'eej taqe i rutentzuun ruuk' i kib'ihnaal, eh re' keh inkib'iraj wo' i ruq'oral. Eh i resaj taqe chaloq chi riij i koraal i rutentzuun. 4 Eh resam-oq chik taqe chaloq chu'nchel i rutentzuun, inooj chi peet b'eeh chikiwach. Re' taqe rutentzuun inkitahqeej wo' hoq, ruum keht'al wach i ruq'oral. 5 Re' taqe i rutentzuun ma' nkitahqeej taj i ma' keht'al ta wach kielik chuwach, ruum ma' keht'al taj nik' wach kiq'orik taqe i ma' keht'al ta wach, inki Jesús. 6 Re' Jesús xuq'or keh i jalwaach q'orik wili, xa re' la' re' keh xama' xkireq ta wo' chi riij chib'ih i xraaj ruq'orom keh ruuk' i re'. 7 Eh je' wo' chik wili i xq'orarik keh ruum i Jesús: Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi re' hin i Puerta i kiokik wii' taqe i tentzun. 8 Eh chu'nchel i k'ulinaq chi peet b'eeh chi nuwach i hin, ajileq', aj kaansoom taqe, eh ma' xinimjik ta wo' kuum taqe i tentzun. 9 Re' hin i Puerta. Awach inokik wuum i hin, re' re' naa ruko'ljiik, eh naa rukahniik chi je' rukab' i tentzun i nelik inokik pan koraal, eh i rureq ruwa'. 10 Re' i ajileq', xa re' i leq', xa re' ikaansanik, xa re' sachooj xchalik rub'an. Raaj i hin, xin chalik chuye'ariik taq aweh i k'acharik, reh chi naa taq ruwihiik aak'achariik chi juneliik. 11 Re' hin i Atoob'laj aj Cha'joom. Re' i atoob'laj aj cha'joom i ruyeew riib' pankimik chi riij taqe rutentzuun. 12 Eh re' aj cha'joom xa re' i rutojb'aal i ruk'ax, noq i rilow chi nk'u'loq i xojb' i rukanaa' taqe kahnoq i tentzun, i rumol chi elik, ruum ma' re' ta wo' i reh i manlik cha'joom, eh ma' re' ta wo' reh taqe i tentzun. Eh re' xojb', i ruchop taqe i tentzun, k'ul i rutukej kiwach. 13 Re' i winaq re' re' i rumol chi elik, ruum re' reh xa re' wo' i rutojb'aal iraaj, eh re' taqe i tentzun ma' xta raaj reh. 14 Re' hin i Atoob'laj aj Cha'joom. Weht'al kiwach nutentzuun, eh re' taqe i wee hin keht'al wo' nuwach, 15 je' rukab' noq reht'al nuwach i waJaaw i hin, je' wo' re' noq weht'al wach i reh. Je' re' noq, re' hin i nuyeew wiib' pankimik chikiij taqe i nutentzuun. 16 Eh wilik taqe i nutentzuun ma' re' ta ruuk' i wilkeeb' ayu' pan koraal. Re' keh naa wo' nuk'amam taqe cho ayu', naa kib'iram i nuq'oral, xa jinaj chik kiwach naa rukahniik, eh xa jinaj chik chi aj cha'joom i naa rucha'jiniik keh. 17 Re' waJaaw kiruk'ax, ruum i nuyeew wiib' pankimik, reh chi naa wo' chik nuk'ulum i nuk'achariik. 18 Ma' tokoom taj naa rukansaniik weh xanaa la' nuye'em wiib' chi kimik. Ruum re' hin wilik wajaawriik chuye'ariik wiib' chi kimik, eh wilik wajaawriik chuk'ulariik wo' chik i nuk'achariik. Re' i wili xuq'or cho weh i waJaaw, inki Jesús. 19 Eh noq xkib'iraj i q'orik wili taqe i k'amal kib'eeh i aj judío, xyoj wo' chik kik'ux chikiwach. 20 Eh wilik taqe i xkiq'or chi je' wili: ¿Chib'ih reet noq inkinimaj i ruq'or i winaq re' re'? Re' reh wilik i ma' tob'laj uxlab'al ruuk', eh ahqaal inki taqe. 21 Wilik xiq'orik reh chi je' wili: Ma' awach taj i wilik ma' tob'laj uxlab'al ruuk' nee nq'orik chi je' rukab' i reh. Re' ma' tob'laj uxlab'al ma' nee ta ruteh inaq'kiwach taqe i moywach inki taqe. 22 Ar Jerusaleem paruq'ijil jab', k'ahchi' kik'sam i ninq'iij, re' i ruhab'ul i rusulariik i rupaat i Dios. 23 Eh re' Jesús b'ehik i rub'an ar chi muuj i rupaat i Dios, re' i Muuj Salomón rub'ihnaal. 24 Eh xkisutej riij i Jesús, eh xkipahqaaj reh chi je' wili: ¿Xti ko jaruuj aj wo' nateh wach qeh chib'ih a'nam? Wila' re' i hat i Cristo, xti cha q'or qeh yu'naak chi jumpech, inki taqe. 25 Eh re' Jesús je' wili i chaq'wik xub'an: Re' hin nuq'orom taq chik aweh awach i hin, eh ma' nanimaj ta taq weh. Re' taqe i ma' ilooj taj i nub'an ruuk' i rajaawriik i waJaaw ink'uhtanik reh chi korik awach i hin. 26 Eh re' taq i hat ma' nanimaj ta taq, ruum ma' hat ta wo' taq haa' chi kixilak taqe i nutentzuun. 27 Re' taqe i nutentzuun i hin inkinab'eej i nuq'oral, eh re' hin weht'al wo' kiwach, eh kinkitahqeej wo' hoq. 28 Eh re' wo' hin kinye'wik keh i juneliik k'acharik. Eh ma' jaruuj naa rusahchiik kiwach, eh ma' awach ta neenq'uchwik keh panuq'ab'. 29 Re' waJaaw xye'wik weh taqe nutentzuun xiik' naah i rajaawriik chikiwach chu'nchel chib'ih i wilik. Eh ma' awach ta neenq'uchwik keh pan q'ab' i waJaaw. 30 Re' i waJaaw, eh re' hin, xa jinaj qawach, inki Jesús. 31 Xkib'iraj chi je' re' taqe i k'amal kib'eeh i aj judío, xkichop taqe chaloq ab'aj kantesb'al naq reh i Jesús. 32 Je' wili i xq'orarik keh ruum i Jesús: Ruuk' i rajaawriik i waJaaw, ma' k'isiin otob'il xnub'an taq chawach. ¿Aha' wilik ximahkunik wii' ruuk' taqe re', ruum kinawaaj taq kinakansam chi ab'aj? inki. 33 Re' taqe i k'amal kib'eeh i aj judío je' wili i xkiq'or reh: Re' hoj ma' ruum taj i holohik laj na'ojb'al i na a'n tiqaaj kaat qakansam chi ab'aj, ruum la' chi naq'ehtaaj i Dios ruuk' taqe aq'oral. Xanaah re', xa hat wo' winaq, eh inakoj inchaa wiib' chi Dios, inki taqe. 34 Eh je' wili i xq'orarik keh ruum i Jesús: Chupaam i k'uhb'aal ye'ooj taq chaaweh i hat tz'ihb'amaj, chi re' Dios awach i kinimanik reh iruq'or chi dios taqe, inki. 35 Wila' tz'ihb'amaj cho pan santo laj huuj chi re' Dios xukoj taqe cho chi dios awach taqe aj eh xuq'or i ruk'uhb'aal, ma' nee ta ruyee riib' chi neen q'orarik chi ma' korik taj. 36 Eh re' hin, re' wo' Dios xsik'wik cho nuwach, eh xirutaq'aaj chaayu' wach ak'al. Eh ¿nik' taq wach noq inaq'or i hat chi xnuq'ehtaaj i Dios, ruum chi xnuq'or wiib' chi hin Rak'uun i reh? 37 Wila' ma' k'ahchi' kiin taqe i rukamaj i waJaaw, i ruk'ul chi ma' nee ta taq kinanimaj. 38 Eh wi xnub'an i rukamaj i waJaaw, ro'q ta ma' nee taq kinanimaj i hin, cha nimaj taq aha' wilik i neenub'an. Reh chi nee taq inanab'eej chi re' i waJaaw wilik wuuk' i hin, eh re' hin wilkiin ruuk' i waJaaw, ki uchjik ruum i Jesús. 39 Eh xkaaj wo' naq chik kichopom i Jesús xa re' la', re' reh ma' xuyeew ta wo' riib' keh. 40 Chi riij i re', re' Jesús xooj wo' chik parelb'aal q'iij ree nim ha' Jordán. Ar xwihik chupaam i ye'aab' re' xub'an cho wii' qasanik ha' i Juan pampeet. 41 Eh ma' k'isiin i xiooj ilwoq reh i Jesús, je' wili xkiq'or: Re' Juan aj qasan ha' ma' xta jino'q ma' ilooj taj xuk'uhtaaj xa re' la', re' i xuq'or chi riij i winaq wili xti korik, inki taqe. 42 Eh ma' k'isiin i xinimanik reh i Jesús chupaam i ye'aab' re' re'.

Juan 11

1 Eh jinaj i winaq xwihik q'e' yowaab', Lázaro i rub'ihnaal. Ar Betania xi patinik ruch'ihil taqe i kiib' chi ranaab', María b'ih i jinaj, Marta b'ih i jinaj. 2 Re' i María re' re' i xb'uch'wik reh i rooq i QaJaaw Jesús chupaam ink'ohnik laj iq'oom eh ruuk' wo' chik i rismaal i naah xuchiqsaj i rooq i Jesús. 3 Eh re' taqe i ranaab' i Lázaro xkitaq'aaj i taqareel, xponik ruq'or reh i Jesús chi je' wili: Jaaw, re' i q'e' nak'ax xqajik chi yab'ilaal, inki. 4 Noq xrib'iraj chi je' re' i Jesús, je' wili i xuq'or: Re' yab'ilaal re' re' ma' kantesb'al ta reh, k'uhtb'al la' reh chi naa ruye'ariik ruloq'il Ajaab'ees Dios, eh chi naa ruye'ariik nuloq'il i hin, Ak'uunb'ees Dios, inki. 5 Re' Jesús ma' re' ta nkiwii' chi q'e' i ruk'ax i Marta i María, je' wo' hoq i Lázaro, 6 noq xq'orarik reh chi xqajik chi yab'ilaal i Lázaro, kokiib' chik q'iij xkahnik chupaam i ye'aab' wilik wii'. 7 Chi riij i re', re' Jesús je' wili i xuq'or keh i raj tahqaneel: Taq wo' taq chik Judea, inki. 8 Re' taqe aj tahqaneel je' wili i xkiq'or reh: Qaj Tijineel, komajaa' ta najtir xatkaaj naq kikansam chi ab'aj ar taqe i aj judío, eh inawaaj wo' chik ojik ar, inki taqe. 9 Eh je' wili i xq'orarik keh ruum i Jesús: Re' i jinaj q'iij, kab'laj ora i wilik reh. Eh awach i pan q'iij imb'ehik, ma' nee ta rutoxk'iij i rooq, ruum i rilow i saqum wilik chinaah i wach ak'al wili. 10 Eh raaj wila' panq'equm aq'ab' imb'ehik jino'q, re' re' ra'j neerutoxk'iij re' rooq, ruum ma' xta saqum insihq'inik reh, inki. 11 Chi riij i re', je' wo' chik wili i xuq'or keh: Re' qamigo, Lázaro rub'ihnaal, xqajik chi wirik, eh re' hin naa rojiik wuksam, inki. 12 Re' taqe raj tahqaneel je' wili i xkiq'or reh Jaaw, wila' xqajik i ruwiriik, re' re' rehtalil chi naa ruk'achjiik, inki taqe. 13 Xanaah re', re' i xuq'or i Jesús re' chi xkimik chik i Lázaro. Eh noq xkikapaaj taqe i raj tahqaneel chi re' wirik xuq'or, xa wirik chi je' wili. 14 Re' i Jesús xuq'or keh i korik, je' wili i xuq'or: Re' Lázaro korik chi xkimik chik. 15 Eh re' hin q'e' insuuqb'ik nuk'ux chi ma' wilkiin ta ar noq xkimik, eh ma' xta reet taq cha weh i hat, chi je' re' neenkowjik taq ak'ux, taq taq qilow, inki. 16 Eh re' i Tomas, re' i Laach inkiq'or reh, je' wili i xuq'or keh i ruch aj tahqaneel: Wila' naa rojiik i reh, taq taq haa' i hoj, hoj-oq junkimiik ruuk' ar, inki. 17 Eh noq xponik i Jesús Betania, xq'orarik reh chi kijib' chik q'iij rumuhqiik i Lázaro. 18 Re' Betania ma' najt ta ruuk' i Jerusaleem wilik xa je' naa k'isiin ma' jinaj léwa ruuk'. 19 Eh noq xkimik i kixib'aal i Marta ruch'ihil i María, ma' k'isiin i aj Judío xi ponik chuye'ariik rusuqkiil kik'ux ruum chi xkimik chik i kixib'aal. 20 Noq xrib'iraj i Marta chi k'isiin ma' nooj k'oloq i Jesús, xooj ruk'ul pamb'eeh eh re' María reh xkahnik cho pampaat. 21 Noq xrilow wach i Jesús i Marta, je' wili i xuq'or reh: Jaaw, wilkaat ta ayu', ma' xkimik ta naq i nuxib'aal. 22 Xa re' la', re' hin weht'al chi re' Dios nee wo' ruyeew chaaweh yu'naak chu'nchel i neenapahqaaj reh, inki. 23 Re' axib'aal naa wo' chik ruk'aach ruka'peech, i nuchjik ruum i Jesús. 24 Korik, Jaaw chi naa wo' chik ruk'aach chaloq, xa re' la' kore' noq naa wo' chik kik'achariik chaloq taqe i kamnaq pantz'apaab' wach ree q'iij, inki i Marta. 25 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or: Re' hin i kinuksanik cho keh i kamnaq, re' hin kinye'wik kik'achariik. Eh awach i nimanik weh, ro'q ta kimoq, naa wo' chik ruk'aach cho ruka'peech. 26 Eh chu'nchel i ko k'achalkeeb' kinimanik weh, ma' kimik ta naa kianam chi jumpech. ¿Mi nanimaj i wili i hat? i nuchjik i Marta. 27 Hoo', Jaaw re' hin i nunimaj chi re' hat i Cristo, i Rak'uun i Dios, re' i q'orooj chaawib'iral chi naa ak'uliik ayu' wach ak'al, inki Marta ree Jesús. 28 Ruq'orom-oq chik i wili i Marta, xooj chuk'amariik i ruchaaq', María rub'ihnaal xujask'uuj i koq pan xikin chi je' wili: Re' i aj Tijineel wilik chik ayu', xutaq'aaj chak'amariik, inki reh. 29 Noq xrib'iraj i María i xq'orarik reh, jumehq'iil xwuktik reje, xooj chi rilariik i Jesús. 30 Re' Jesús xakomajaa' wo' nokik pank'isa tinamit xa ko ar wo' wilik chupaam i ye'aab' aha' xponik k'ularoq wii' ruum i Marta. 31 Eh re' taqe i aj judío wilkeeb' i koq pampaat ruuk' i María chuye'ariik rusuqkiil ruk'ux, noq xkilow chi xelik chaloq rajimam riib' i María, xi elik wo' cho haa' chi riij. Re' keh xkikapaaj chi ar xooj chi oq'ik aha' xmuhqik wii' i Lázaro. 32 Noq xooj k'oloq i María aha' wilik wii' i Jesús, xuxuk'aa' i koq riib' ri'si rooq, je' wili i xuq'or reh: Jaaw, wi ta wilkaat ayu', re' nuxib'aal ma' xkimik ta naq, inki. 33 Eh noq xrilow i Jesús chi oq'ik i rub'an i María, je' wo' taqe i aj judío xi chalik chi riij, ma' k'isiin ta xchalik rutib'iik ruk'ux, xa nyot'ik chik i ránima xchalik. 34 Eh xupahqaaj keh chi je' wili: ¿Aha' taq xamuq'aa'? inki. Wulu' xqamuq'aa', Jaaw taq qilow, inki taqe. 35 Eh re' Jesús xoq'ik. 36 Re' taqe i aj judío, je' wili i xkiq'or: Chawilow taq ma' k'isiin ta ti'kiil i rik'raaj inki taqe. 37 Eh wilik taqe i je' wili xkiq'or: Wila' re' i winaq wili xtehwik inaq'wach i moywach naq, wilik taa yu' noq ko yowaab' i Lázaro, xuk'achrisaj naq, ma' xkimik ta naq, inki taqe. 38 Re' Jesús ma' k'isiin ta xtib'ik ruk'ux, xujil i koq riib' chi chii' i rujuleel i Lázaro. Re' jul re' re' panab'aj k'otooj i koq, eh tz'apooj i koq chii' chi tz'ilom ab'aj. 39 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Chawesaj taq iloq ab'aj chi chii' i jul, inki. Eh re' Marta, i ranaab' i kamnaq, je' wili xuq'or: Jaaw, wilik naa chik ruxlaab' ruum kijib' chik q'iij rukimiik inki. 40 Eh re' i Jesús je' wili i xuq'or reh: Ma' xnuq'or ta naa aweh chi wila' xanimaj nee nawil, wach i ruloq'il i Dios, inki. 41 Eh xkesaj wo' iloq ab'aj chi chii' i jul. Eh re' Jesús xtz'ehtanik johtoq pan taxaaj, je' wili xuq'or parutiij: WaJaaw, inut'iosej aweh, ruum xinab'iraj chaloq. 42 Re' hin weht'al chi xa kinab'iraj wo' chaloq chi juneliik. Xa re' la', re' wili i nuq'or aweh k'axb'al keh i tinamit wilkeeb' ayu', reh chi neenkinimaj chi re' hat xat-taaq'anik cho weh ayu' wach ak'al, inki. 43 Eh ruq'orom-oq chik taqe re' i Jesús, kow xuk'er chii', je' wili i xuq'or: Lázaro, eleen cho chupaam i jul muqulkaat wii' inki. 44 Eh re' i kamnaq xelik wo' cho panjul chi b'ak'lik wach chi itz'ihy, b'otlik i wach chi itz'ihy. Xrilow chi je' re' i Jesús, je' wili i xuq'or keh: Chachej taq wach chayeew taq q'ab' reh chi neenb'ehik reje, inki. 45 Eh ruum i ma' ilooj taj re' re' xub'an i Jesús, ma' k'isiin i aj judío xinimanik reh, re' taqe i xi tahqinik cho reh i María, i xi ilwik reh i xub'an i Jesús. 46 Xa re' la', wilik chi kixilak i aj judío re' re' i xiooj kuuk' i aj fariseo, xponik kik'utjaaj keh i ma' ilooj taj xub'an i Jesús. 47 Eh re' taqe i aj fariseo, taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, xkimol kiib' kuuk' i q'atal q'orik, eh je' wili i xkiq'or: ¿Chib'ih taq i naaqa'nam? Re' winaq re' re' ma' k'isiin i nimaq wach ma' ilooj taj k'ahchi' ruk'uhtaam. 48 Wila' xa xqakanaa' chi je' re', chu'nchel i naakinimaniik reh, eh re' taqe i aj Roma nee kichalik chusachariik wach i rupaat i qaDios, je' wo' i qatinamiit, inki taqe. 49 Eh jinaj keh i wilkeeb' ar, Caifas rub'ihnaal, kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij chupaam i haab' re' re', je' wili xuq'or: Re' taq i hat ma' xta taq aweht'al 50 Mi ma' nakoj taq rehtaal re' chi ma' xta reet chi xa jinaj i winaq neenkimik chikiij i tinamit chuwach chi neensacharik wach i qatinamiit, inki. 51 Eh re' Caifas ma' xata paruk'ux xchalik i xuq'or. Ruum la' chi re' reh i wilik chi kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij chupaam i haab' re' re', re' Dios xq'orik cho paruk'ux chi xuq'or chi re' Jesús naa rukimiik chikiij i tinamit i aj judío. 52 Eh ma' xata chikiij i tinamit re' re', ruum la' wo' rukimiik i reh naa rumoliik cho kiwach chu'nchel i rak'uun rixq'uun i Dios kitukem kiib' xa aha' yuuq'. 53 Je' re' noq, re' taqe i q'atal q'orik xa chupaam i q'iij re' re' xkiyejaa' wach chi naa kikansam i Jesús. 54 Ruum i re', ma' nb'ehik ta chik chi wachiil i Jesús chi kixilak i aj judío, xelik la' reje ar Judea. Ar chik xooj pan tinamit, Efraín, re' wili ma' najt ta panchiq yuuq'. Ar xwihik ruch'ihil taqe i raj tahqaneel. 55 Eh xa ilook'-oq chik i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto. Ma' k'isiin i xi elik chaloq pantaq kok' tinamit, xiooj Jerusaleem, tz'ajal kiib' niimb'al reh i najtir k'uhb'aal. 56 Eh noq wilkeeb' chik parupaat i Dios, xtohq'ik kisik'im i Jesús k'ul xkipahqaaj chikiwach chi je' wili: ¿Chib'ih taq inaq'or i hat mi nee ta wo' inchalik ayu' paninq'iij? inki taqe. 57 Eh re' taqe i aj fariseo, taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, kesam ruq'orkiil chi wila' awach i naab'inik reh aha' wilik i Jesús, inchol ruq'orom qeh, reh chi neenqataq'aaj ruchopariik, inki taqe.

Juan 12

1 Eh xa pan waqiib'-oq chik q'iij intohq'ik i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto, re' Jesús xooj pan tinamit Betania, re' i xpatinik wii' i Lázaro, re' i ruksam wo' chik chaloq chi k'achlik wach. 2 Eh ar xkiyejaa' ruwa' i Jesús ree xq'eq. Eh re' i Marta xpuhkanik cho kiwa'. Re' Lázaro wilik i koq haa' nah mexa chi wi'k ruuk' i Jesús. 3 Eh re' i María xuk'am chaloq i jinaj lemeta ink'ohnik laj iq'oom nardo ruyej-aal q'e' k'ih tz'aaq, xub'uch' i rooq i Jesús, eh xuchiqsaj wo' chik ruuk' i rismaal i naah. Re' iq'oom xupuhkaaj riib' i ruk'ohonkiil chupaam i paat re' re'. 4 Eh xrilow chi je' re' i Judas Iscariote, re' jinaj keh i raj tahqaneel i Jesús, re' i xk'ayinik reh chi ma' eht'alimaj, je' wili i xuq'or: 5 ¿Chib'ih reet noq ma' xk'ayjik ink'ohnik laj iq'oom wili chi ixib' siento chi tumiin? Eh re' tumiin re' re' nee naq inye'arik keh i neb'aa', inki. 6 Re' Judas je' wili xuq'or, ma' ruum ta chi ruketelaaj kiwach i neb'aa', ruum la' chi aj jileq'. Eh ruum chi ruuk' i reh wilik i koxtaal molb'al tumiin, i relq'aaj ruuk' i tumiin inkimol chupaam. 7 Re' i Jesús je' wili xuq'or: Chakanaa' chi je' re'. Re' ixoq wili xub'uch' i wooq paniq'oom, yejemb'al reh i nuti'jolal reh i numuhqiik. 8 Re' taqe neb'aa' juneliik naa kiwihiik taq chaxilak, eh re' hin, ma' juneliik ta naa nuwihiik taq chaxilak, inki Jesús. 9 Eh ma' k'isiin i aj judío xkib'iraj rib'iral chi re' Jesús wilik pan tinamit Betania, eh xiooj ar chi rilariik. Eh ma' xata chi rilariik i Jesús xiooj chi rilariik la' wo' hoq i Lázaro, re' i ruksam wo' chik chaloq i Jesús chi k'achlik wach. 10 Eh re' taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij xkaaj naq kikansam i Lázaro, 11 ruum ruuk' i ruwuktiik chaloq i reh chi k'achlik wach, ma' k'isiin i kuch aj judío xi elik chi nimanik chi kixilak, re' chik i Jesús xkinimaj. 12 Eh chi junwaar, ma' k'isiin i tinamit xiooj chi rikteesjiik i runinq'ijiik elik chaloq Egipto noq xkib'iraj chi ponik i rub'an i Jesús Jerusaleem. 13 Kiyohq'eem kixaq ipak', noq xi elik cho chi kulariik i Jesús k'ereer kichii' chuq'orariik chi je' wili: Ye'aroq runimaal wach i xk'u'loq parub'ihnaal i QaJaaw Dios re' i naa rukahniik chi qa Reey i hoj, hoj aj Israel, inki taqe. 14 Eh re' Jesús ihqamaj ruum i jinaj k'isa b'uurux noq xooj k'oloq ar. Ruuk' i re' xooj eloq wach i tz'ihb'amaj chupaam i santo laj huuj chi je' wili: 15 Matyo'jik taq i hat, aj pan tinamit Sión Chawilow taq aaReey, ihqamaj ruum jinaj i k'isa b'uurux noq xk'u'loq, inki. 16 Eh noq xb'aan taqe re', re' taqe raj tahqaneel i Jesús ma' xkireq ta pee chi riij. Eh noq xye'arik ruloq'il i Jesús, kora'j xk'ulik cho pankik'ux re' chi re' i xuk'ul i Jesús, re' wo' hoq i tz'ihb'amaj cho chi riij pan santo laj huuj. 17 Re' i tinamit i xi ilwik reh noq re' Jesús xruksaj chaloq i Lázaro chi k'achlik wach i muqlik naq wii', xkik'utjaaj i ma' ilooj taj xub'an re' i xkilow. 18 Ruum aj re', re' i tinamit xi elik cho chuk'ulariik i Jesús pamb'eeh, ruum kib'iram chik rib'iral i nim wach i ma' ilooj taj ruk'uhtaam chaloq. 19 Eh re' taqe i aj fariseo je' wili i kiq'or chikiwach: Chawilow aj taq re', chu'nchel i tinamit intahqinik reh. Re' hoj xama' xta chik inkih i k'ahchi'kooj, inki taqe. 20 Eh chi kixilak i tinamit xiooj Jerusaleem chi loq'inik chupaam i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto, wilik taqe ju'jun i aj griego. 21 Eh xkijil i koq kiib' ruuk' i Felipe, aj Betsaida wilik ar Galilea je' wili i xkiq'or reh: Jaaw, cha kuy cha k'uhtaaj tii qeh i Jesús inqaaj qanab'eem wach, inki taqe. 22 Eh re' i Felipe, xooj ruq'or reh i Andres, eh kikab'cheel xooj kiq'or reh i Jesús i xq'orarik reh. 23 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Yu'naak xponik chik i ru orahiil chi re' hin, Ak'uunb'ees nuwii' winaq, naa ruye'ariik nuloq'il. 24 Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh, wila' ma' xq'ahik inaq'wach i trigo noq neen tikarik ma' nee ta ink'ihaaxb'ik. Raaj wila' xq'ahik inaq'wach noq neentik neenpoq' i ralaas k'ih chik i neeruwachuj. 25 Awach iraaj ruko'leem riij i ruk'achariik ayu', naa ruq'eb'em i juneliik k'acharik. Eh awach i ma' ruko'leej ta riij i ruk'achariik ayu', naa rehchaam i juneliik k'acharik. 26 Eh awach imb'anik reh i nukamaj kirutahqeej. Eh aha' naa nuwihiik i hin, ar wo' naa ruwihiik i waj kamanoom. Eh re' imb'aniik reh nukamaj naa ruye'ariik ruloq'il ruum i waJaaw, inki Jesús. 27 Eh je' wili i xuq'or: Yu'naak yohb'aal wach ti'kiil i wánima. ¿Chib'ih i naa nuq'orom? ¿Mi neerub'an chi neenuq'or reh i waJaaw, chi nee kiruko'leej? Ma' chih taj, ruum re' re' xchalik nuk'ul inki. 28 Xa je' la' wili i xuq'or: Jaaw, chayeew i runimaal aaloq'il, inki. Eh x-ib'irjik jinaj i q'orik xb'aan cho pan taxaaj chi je' wili: Nuye'em chik runimaal i nuloq'il xa re' la', naa wo' chik nuye'em runimaal i nuloq'il, inki. 29 Eh noq xkib'iraj i re' i tinamit wilkeeb' ar, kahoq ixq'orik chaloq, inki taqe. Eh wilik xiq'orik reh chi je' wili: Re' naa ruuk' jino'q i ánjel xq'o'rinik cho reh, inki taqe. 30 Xrib'iraj chi je' re' i Jesús, je' wili i xuq'or keh: Re' q'orik re' re' ma' wuum taj i hin x-ib'irjik awuum la' taq i hat x-ib'irjik. 31 Eh yu'naak i ruq'ijil chi naa ruq'atariik i q'orik chikinaah i tinamit wach ak'al. Eh yu'naak i ru orahiil chi naa rehtesjiik i rajaawriik i aj yahm ayu' wach ak'al. 32 Xa re' la', noq naa nujohteesjiik i hin wach kuruus, chu'nchel i tinamit naa nuk'amam cho wuuk', inki. 33 Eh ruuk' i xuq'or re' re', xuch'ob' rub'ehel nik' wach i kimik naa ruk'ulum. 34 Re' i tinamit je' wili i xkiq'or: Re' k'uhb'aal i ruyeew qeh chi naab'jik chi re' i Cristo naa ruk'achariik chi juneliik. Eh ¿nik' wach noq inaq'or i hat chi re' Ak'uunb'ees ruwii' winaq naa rujohteesjiik wach kuruus? ¿Awach Ak'uunb'ees ruwii' winaq inaq'or? inki taqe. 35 Re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Re' taq i hat ko naa ruwihiik taq chaxilak junk'aam-oq i Saqum. Eh tib'ehoq taq chupaam, ruum ko wilik taq chaxilak, reh chi ma' nee ta ink'u'loq taq cha naah chi ma' aweht'al i q'equm ruum awach i panq'equm imb'ehik ma' reht'al taj aha' inooj. 36 Chanimaj taq i Saqum, ruum ko wilik taq chaxilak, reh chi nee taq ti k'acharik pan Saqum, inki Jesús. Ruq'orom-oq chik taqe re', xelik reje ar, ma' kota chik xuk'uhtaaj riib' keh. 37 Ma' re' ta nkiwii' chi ma' k'isiin i nimaq kiwach ma' ilooj taj xuk'uhtaaj i Jesús chikiwach i aj judío, xama' xkinimaj ta wo' hoq. 38 Ruum kuuk' i keh xooj eloq wach i rutz'ihb'aam chaloq chi je' wili i Isaías, jalal ruq'oral i Dios: Jaaw, ma' awach ta nimanik reh aak'uhb'aal inqaq'or. Eh ma' awach taj inye'wik ruloq'il awajaawriik inki. 39 Re' taqe aj judío ma' xkinimaj taj i Jesús. Ruum kuuk' i keh xooj eloq wach i rutz'ihb'aam chaloq i Isaías chi je' wili: 40 Re' Dios xkowb'isanik reh i kinaah, eh xumutz' inaq'kiwach, reh chi ma' nee ta inkireq chi riij i korik, ni xata neki ilwik, reh chi ma' nee ta inkiyot' i kik'ux, re' hin ma' nee ta wo' nukuy i kimahk, inki. 41 Re' Isaías je' re' i ruq'orom chaloq, ruum xk'uhtjik cho reh i ruloq'il i Jesús, eh chi riij wo' reh xq'orik chaloq. 42 Atoob' ta ma' xkinimaj taj i Jesús i keh, wilik taqe i ajab'ees xinimanik reh. Xa re' la', ma' nkiq'or ta chuwach i tinamit, ruum kiyo'jik kuum taqe i aj fariseo, re' inkaaj chi ma' xi ehteesjik ta cho chi riij i paat inkiloq'ej wii' i Dios. 43 Re' taqe i aj judío je' re' i xkian, ruum q'e' xponik chikiwach chi xye'arik kiloq'il kuum i winaq chuwach i ruloq'il i Dios. 44 Re' Jesús kow xuq'or chi je' wili: Awach i nimanik wee hin, ma' xata re' hin kirunimaj i runimaj la' wo' haa' i waJaaw xtaaq'anik cho weh. 45 Eh awach inilwik nuwach i hin, i rilow wo' wach i xtaaq'anik cho weh. 46 Re' hin i Saqum. Xinchalik ayu' wach ak'al, reh chi awach i kinimanik weh, ma' naa ta kikahniik panq'equm. 47 Awach inib'irinik reh i nuq'oral, eh ma' runimaj taj, ma' re' tee hin naa nuq'atwiik i q'orik chinaah, ruum re' hin ma' xin chalik ta wach ak'al chi kiye'ariik pantojb'al mahk i tinamit, xin chalik la' chi kiko'ljiik. 48 Awach i ma' kimponik ta panaq'wach, ma' runimaj taj i nuq'oral, wilik chik awach i naa ruq'atwiik i q'orik chinaah. Re' i naa ruq'atwiik i q'orik chinaah pantz'apaab' taqe poo wach ree q'iij, re' taqe i nuq'oral, 49 ruum re' hin ma' xata panuk'ux inchalik taqe nuq'or re' la' i waJaaw xtaaq'anik cho weh inq'orik weh taqe i nuq'or, taqe i nuk'uhtaaj. 50 Eh re' hin weht'al chi re' i ruq'or weh i waJaaw, juneliik k'acharik i ruk'am chaloq, re' wo' re' i nuq'or i hin, inki Jesús.

Juan 13

1 Ach-oq i iqal i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto, re' Jesús reht'al chik chi xponik i ru orahiil chi nareliik reje ayu' wach ak'al, eh chi naa wo' chik rojiik ruuk' i raJaaw pan taxaaj. Re' Jesús xa ruk'ax wo' taqe pampeet i kinimanik reh wach ak'al, eh xa je' wo' re' kik'axariik xub'an noq xooj kuxoq. 2 Eh noq wi'k inki a'n ree xq'eq re' Judas, i rak'uun i Simón Iscariote, q'orooj chik paránima ruum i aj Yahm chi naa ruq'asam i Jesús chi ma' eht'alimaj. 3 Re' Jesús reht'al chi re' Dios xye'wik reh pan q'ab' chu'nchel i xa chib'ih jariik, eh reht'al wo' hoq chi ruuk' i Dios elinaq chaloq, eh chi ar wo' chik naa rojiik wih-oq. 4 Eh noq wi'k inki a'n naah mexa ree xq'eq, re' Jesús xpa'lojik johtoq, xresaj i runim rooq so' xuk'am chaloq jinaj itz'ihy juxb'al oqis, xub'ak' panyejaal. 5 Eh xuyeew i ha' chupaam jinaj i ye'aab' ha', eh xutoq'aa' rutz'ajam i kooq chi kiju'junaal i raj tahqaneel, eh xujux wo' chik i kooq ruuk' itz'ihy rub'ak'am panyejaal. 6 Eh noq xutoq'aa' naq rutz'ajam i koq i rooq i Simón, Pedro i rukab' b'ih je' wili i xuq'or reh i Jesús: Jaaw, ¿mi re' naa wo' atz'ajam taqe i wooq i hin? inki. 7 Re' Jesús je' wili ruchaq'weesjiik xub'an: Yu'naak majaa' pee neenareq chi riij i k'ahchi' nub'anam, re' wili koq'uun naa areqem chi riij, i nuchjik. 8 Re' Pedro je' wili i xuq'or: Re' hin ma' jaruuj neenuyeew aweh taqe wooq chi neenatz'aj, inki. Re' Jesús je' wili xuq'or: Wila' ma' xawaaj chi xnutz'aj aawooq, ma' naa ta awokiik paruman wuuk', inki reh. 9 Eh re' i Simón Pedro je' wili i xuq'or reh i Jesús: Jaaw, wila' je' re', ma' nwaaj ta chi xa re' taqe wooq neenatz'aj inwaaj la' chi neenatz'aj haa' taqe nuq'ab' ruch'ihil i nunaah inki. 10 Eh re' i Jesús je' wili i xuq'or reh i Pedro: Awach i koxub'an ritiin xa re' taqe rooq iraaj tz'ajarik, ruum saq chik wach chu'nchel. Re' taq i hat saq taq chik awach, atoob' ta ma' chawunchelaal ta taq saq awach, inki. 11 (Re' Jesús xuq'or keh i raj tahqaneel chi ma' chu'nchel ta saq kiwach, ruum reht'al i reh chi kixilak i keh wilik naa ruk'ayiniik reh chi ma' eht'alimaj) 12 Eh noq xukohlaaj rutz'ajariik i kooq i raj tahqaneel, xukoj wo' chik i runim rooq so' xooj wo' chik tzuhnoq nah méxa, eh je' wili i xuq'or keh: ¿Mi nareq aj wo' taq chi riij xnub'an taq aweh? 13 Re' taq i hat, Qaj Tijineel QaJaaw tiki taq weh. Rub'ehel taq inaq'or weh chi je' re', ruum hin wo' hoq. 14 Re' hin, ma' re' ta nkiwii' chi hin taq awaj Tijoom eh chi hin taq aaWaJaaw, xnutz'aj la' taq aawooq je' wo' re' inchol taq a'nam i hat, k'ul taq inchol atz'ajam aawooq chawach. 15 Re' hin xnuk'uhtaaj taq chik chawach nik' wach taq i naa a'nam, reh chi nee taq i na a'n awee i hat nik' wach i xnub'an taq awee hat. 16 Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi ma' jino'q i xa móso q'e' nim wach chuwach i rupatroon, eh ma' awach ta wo' hoq i xa aj taqareel q'e' nim wach chuwach intaaq'anik cho reh. 17 Eh wila' nareq taq chi riij taqe wili, eh xak'am taq naah rub'anariik, suq taq naa awihiik. 18 Re' hin ma' chawiij ta taq i hat chawunchelaal k'ahchi' nuq'oriik, ruum re' hin weht'al kiwach taqe i nusik'im cho kiwach. Xa re' la' koruman chi naa rojiik eloq wach i ruq'or pan santo laj huuj chi re' i jinaj i rub'an ruwa' wuuk' xsutinik chi ixowan nuwach. 19 Re' taqe wili noq taq k'ahchi' nuq'orom aweh yu'naak, reh chi noq neenk'ularik nee taq inanimaj chi re' hin, i hin aj pan taxaaj. 20 Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi awach ink'ulwik reh i nutaq'aaj reje i hin, re' wo' hin kiruk'ul ruuk', eh awach ink'ulwik wee hin, i ruk'ul wo' ruuk' awach i xtaaq'anik cho wee hin, inki Jesús. 21 Eh noq ruq'orom chik taqe re' i Jesús, xchalik ruti'kiil i ránima, eh xti xuq'or i korik keh i raj tahqaneel chi je' wili: Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi jinaj taq i wilik chaxilak i hat naa ruk'ayiniik weh chi ma' eht'alimaj. 22 Re' taqe i raj tahqaneel k'ul xkitz'ehtaaj panaq'kiwach, ruum ma' keht'al taj awach i ruq'or i Jesús. 23 Eh jinaj keh i raj tahqaneel i Jesús, re' i q'e' ruk'ax, wilik i koq chucheel nah mexa noq wi'k inki a'n ree xq'eq. 24 Eh re' Simón, Pedro i rukab' b'ih, xa ruuk' q'ab' xub'an reje rehtalil reh i raj tahqaneel i Jesús wilik i koq ruuk' chi chupahqaaj reh i Jesús awach i ruq'or. 25 Re' reh xujil i koq riib' ruuk' i Jesús, eh xupahqaaj reh chi je' wili: Jaaw, ¿awach aj wo' naa ruk'ayiniik aweh inaq'or? inki. 26 Re' Jesús je' wili i chaq'wik xub'an: Awach pa' aj eh nee nuyeew i tz'aqik laj kaxlanwi'k re' re' i nuq'or inki. Eh xut'aqsaj i kaxlanwi'k, xuyeew reh i Judas, re' rak'uun jinaj i winaq, Simón i b'ih. 27 Eh noq xuk'ul i kaxlanwi'k i Judas, jumehq'iil xokik i aj Yahm paránima. Eh je' wili i xq'orarik reh ruum i Jesús: Chib'ih jariik i k'ahchi' akapaam, cha a'n chi jumehq'iil inki. 28 Eh ma' jino'q keh i wi'k inki a'n nah mexa xkireq chi riij chib'ih reet noq xq'orarik ree Judas chi je' re' ruum i Jesús. 29 Ruum chi ruuk' i Judas wilik i koxtaal ree tumiin, wilik i raj tahqaneel xikapeb'inik reh chi re' Jesús xuq'or ree Judas chi naa ruloq'om i chib'ih jariik i naa rukamaniik keh ree ninq'iij. Eh chi naa rusihim chib'ih keh i neb'aa'. 30 Eh noq xuk'ul i kaxlanwi'k i Judas, xelik reje ruuk' i Jesús. Eh chaq'ab' chik xelik reje ar. 31 Eh elinaq-oq chik reje ar i Judas, re' Jesús je' wili xuq'or: Yu'naak xye'arik chik i nuloq'il i hin, Ak'uunb'ees nuwii' winaq, eh wuum hin xye'arik ruloq'il i Dios. 32 Wila' wuum i hin inye'arik ruloq'il i Dios, naa wo' ruye'em nuloq'il i Dios i hin, Ak'uunb'ees Dios, eh re' wili naa rub'anam chi jumehq'iil. 33 Hat taq kok' wak'uun, re' hin i ach ma' najt taq naa nuwihiik awuuk'. Eh nik' wach i xnuq'or keh i aj Judío je' wo' re' i nuq'or taq aweh i hat, naa naq taq chik kinasik'im ma' naa ta taq chik kiin areqem, ruum ma' naa ta pee taq a'nam i ponik aha' naa wojiik i hin. 34 Re' hin i nuq'or taq aweh i jinaj i ak' k'uhb'aal wili, re' chi k'ul taq cha k'ax awiib' chawach. Nik' wach noq ti nuk'ax taq i hin, je' wo' re' inchol taq a'nam i hat k'ul taq cha k'ax awiib' chawach. 35 Eh wila' k'ul taq xak'ax awiib' chawach, chu'nchel i tinamit naa kikojom rehtaal chi hat taq waj tahqaneel, inki Jesús. 36 Eh re' Simón, Pedro i rukab' b'ih, xupahqaaj ree Jesús chi je' wili: Jaaw, ¿aha' naa awojiik inaq'or? inki. Re' Jesús je' wili xuq'or: Re' hat ma' nee ta pee tiooj chi wiij yu'naak aha' naa wojiik wii' i hin koq'uun la' naa awojiik wih-oq wuuk' ar, inki. 37 Re' i Pedro je' wili i xuq'or ree Jesús: Jaaw, ¿chib'ih reet noq ma' nee ta nub'an ojik chawiij yu'naak? Re' hin nuchopom nuk'ux chi neenuyeew wiib' chi kimik chawiij inki. 38 Re' Jesús je' wili i xuq'or reh: Korik re' hat xaq'or chi naa aye'em awiib' pankimik chi wiij. Xa re' la' re' hin xti korik i nuq'or aweh chi chupaam aq'ab' yu'naak noq komajaa' inoq'ik imaas, ox pech naa aq'orom chi ma' aweht'al ta nuwach, inki.

Juan 14

1 Re' Jesús je' wili xuq'or: Maatib'isaj taq awánima. Chanimaj taq i Dios, eh kinanimaj wo' taq i hin. 2 Parupaat i waJaaw ma' k'isiin i ye'aab' wilik. Wi ta ma' je' re', ma' xnuq'or ta naq taq aweh chi naa rojiik nuyejaam jinaj taq aaye'aab'. 3 Eh noq nuyejaam chik taq chaloq aaye'aab', naa wo' chik nuchaliik ruka'peech, naa taq kaat nuk'amam johtoq chi wiij. Reh chi aha' naa nuwihiik hin ar wo' taq naa awihiik i hat. 4 Re' taq i hat aweht'al taq chik aha' kinooj, aweht'al taq i b'eeh, inki Jesús. 5 Re' Tomas je' wili i xuq'or reh: Jaaw, re' hoj ma' qeht'al taj aha' naa awojiik Eh ¿nik' wach noq neenqanab'eej i b'eeh? inki. 6 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or reh: Re' hin i b'eeh, re' hin i korik, re' hin i k'acharik, xa wuum i hin naa rub'aan ponik ruuk' i waJaaw wilik pan taxaaj. 7 Wila' aweht'al taq nuwach i hin, naa wo' taq anab'eem wach i waJaaw. Eh k'ahchi' wo' taq anab'eem wach yu'naak, ruum xawilow taq chik wach, inki. 8 Eh re' Felipe je' wili i xuq'or ree Jesús: Jaaw, cha k'uhtaaj qeh aaWaJaaw ruuk' i re', neench'iklojik qak'ux, inki. 9 Eh re' Jesús je' wili xuq'or reh: Felipe, re' hin najtir inutoq'aa' wihik taq chaxilak ¿Mi xakomajaa' inanab'eej nuwach re'? Awach inilwik nuwach i hin, i rilow wo' wach i waJaaw. ¿Chib'ih reet noq inapahqaaj weh chi naa nuk'uhtaam taq aweh i waJaaw? 10 ¿Mi ma' nanimaj re' hat chi re' hin wilik wuuk' i waJaaw, eh wilkiin wo' ruuk' i reh? Re' taqe i xa chib'ih jariik i nuq'or taq aweh i hat, ma' xata panuk'ux inchalik re' la' i waJaaw wilik wuuk' i rub'an chee rukamaj wuuk'. 11 Re' taq i hat inchol taq animam chi re' hin wilkiin ruuk' i waJaaw, chi re' waJaaw wilik wuuk' i hin. Eh wi ma' xanimaj taq chi je' re', xa re' ta naq taqe i nub'an nee taq inanimaj. 12 Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi awach i nimanik weh i hin, nee wo' rub'an i kamanik i nub'an i hin. Eh ma' xata re' re' neerub'an ko ma' k'isiin la' taqe i nimaq wach ma' ilooj taj neerub'an, ruum re' hin naa wo' chik wojiik ruuk' i waJaaw. 13 Eh chu'nchel taq inawaaj apahqaam ree waJaaw panub'ihnaal, re' hin nee taq i nuyeew aweh, reh chi wuum i hin, Ak'uunb'ees Dios neenye'arik ruloq'il i waJaaw. 14 Eh xa chib'ih pa' jariik taq i neenapahqaaj weh, nee taq i nuyeew aweh, inki Jesús. 15 Wila' korik chi kinak'ax taq chamol taq panawánima i nuk'uhb'aal. 16 Re' hin naa nupahqaam reh i waJaaw chi naa rutaq'aam chaloq jinaj chik i To'ool taq aweh, reh chi naa ruwihiik taq awuuk' chi juneliik, 17 re' i Santolaj Uxlab'al ink'uhtanik reh i korik. Re' taqe i tinamit yiib' wach i kina'ojb'al ma' naa ta kik'ulum kuuk', ruum ma' nkilow ta wach ni xata keht'al wach. Eh re' taq i hat aweht'al taq chik wach, ruum wilik taq chaxilak eh naa ruwihiik taq panawánima chi juneliik. 18 Re' hin ma' naa ta taq kaat nukanaam chi jumpech naa la' wo' chik nusutiniik chaloq taq awuuk'. 19 Eh re' i tinamit yiib' wach i kina'ojb'al ilook' inkimay rilariik nuwach. Eh re' taq i hat naa wo' chik taq awilom nuwach, naa taq aak'achariik chi juneliik, ruum re' hin naa nuk'achariik chi juneliik. 20 Eh chupaam i q'iij re' re', re' taq i hat naa taq anab'eem chi re' hin wilkiin ruuk' i waJaaw pan jinaj wach k'uxliis, eh chi re' taq i hat wilkaat taq wuuk' i hin, je' wo' hin wilkiin wo' taq awuuk'. 21 Awach i ruk'ul paránima taqe i nuk'uhb'aal, eh i runimaj re' re' korik chi kiruk'ax. Eh naa wo' ruk'axariik ruum i waJaaw awach ink'axwik wee hin. Eh naa wo' nuk'axam i hin, naa wo' nuk'uhtaam wiib' reh, inki. 22 Eh re' i Judas, ma' re' taj i Iscariote, xupahqaaj ree Jesús chi je' wili: Jaaw, ¿chib'ih reet noq xa qeh i hoj naa ak'uhtaam awiib', eh ma' naa ta ak'uhtaam awiib' keh i tinamit? inki. 23 Re' Jesús je' wili xuq'or reh: Awach i kiruk'ax, i rumol paránima i nuk'uhb'aal. Re' re' naa ruk'axariik ruum i waJaaw, eh re' hin, re' i waJaaw naa qachaliik chi patinik paránima. 24 Eh awach i ma' kiruk'ax taj, ma' rumol ta paránima i nuk'uhb'aal. Re' i k'ahchi' nuq'orom taq aweh, ma' xata nuk'uhb'aal i hin chi wib'il wiib' ruk'uhb'aal la' waJaaw i xtaaq'anik cho weh. 25 Re' hin nuq'or taq aweh chu'nchel i wili, ruum ko wilkiin taq awuuk'. 26 Eh re' i Santolaj Uxlab'al i ye'el rusuqkiil taq ak'ux naa rutaq'aam chaloq panub'ihnaal i waJaaw, naa wo' chik ruk'uhtaam taq aweh chu'nchel i re', reh chi naa ruk'uliik taq panak'ux chu'nchel i nuq'or taq aweh wili. 27 Re' hin naa taq nukanaam aweh i suq kiil k'uxliis. Naa taq nukanaam aweh i suq kiil k'uxliis, ma' je' ta rukab' i suq kiil k'uxliis i ruyeew i wach ak'al. Maatib'isaj taq ak'ux, mat yo'jik taq. 28 Eh xab'iraj taq chik chi re' hin naa wo' chik wojiik ruuk' i waJaaw, chi naa wo' chik nuchaliik taq awuuk'. Wita korik chi kinak'ax taq, insuuqb'ik naq taq ak'ux noq xab'iraj taq chi naa wo' chik wojiik ruuk' i waJaaw, ruum re' reh q'e' wilik rajaawriik chi nuwach i hin. 29 Re' hin, noq k'ahchi' nuq'orom taq aweh taqe i wili, reh chi naa taq animam na' k'ularoq. 30 Re' hin ach ma' najt taq naa nuq'oriik awuuk', ruum xk'ulik chik iloq intaaq'anik chikinaah i tinamit yiib' wach i kina'ojb'al, ro'q ta ma' xta rajaawriik chi nunaah i hin. 31 Re' taqe re' naa ruk'ulariik reh chi chu'nchel i tinamit naakeht'aliim i korik chi nuk'ax i waJaaw, eh chi xa re' wo' nub'an i ruq'or cho weh i reh. Yu'naak taq taq, qoh eloq reje ayu' inki Jesús

Juan 15

1 Re' Jesús je' wili xuq'or: Re' hin i je' ruche'el i xti korik laj uuva. Eh re' waJaaw i meswik wach. 2 Eh re' i je' q'ab' i ruche'el i uva ma' kiwachinik taj, re' reh naa ruyok'wiik iloq reh. Eh wila' kiwachinik, i ruyok' taqe iloq i chiqiij chi kixilak, re' raaj i reh chi kiwachiniik chi korik. 3 Re' taq i hat yu'naak saq taq chik wach awánima ruum i nuk'uhb'aal xnuq'or taq aweh. 4 Re' taq i hat tiwih-oq taq wuuk', je' wo' hin nee i kinwihik taq awuuk'. Re' q'ab' i ruche'el i uuva noq ma' ruchopom ta i koq riib' ruuk' i runimaal, ma' nee ta inwachinik. Je' wo' re' taq i hat ma' jaruuj wo' taq nee tiwachinik wila' ma' wilkaat taq wuuk'. 5 Re' hin i je' ruche'el i uuva, eh re' taq i hat je' taq hat q'ab' noq wilkaat. Awach i wilik wuuk' i hin, wilkiin wo' ruuk' i reh, re' re' ma' k'isiin ta naa ruwachiniik. Eh wila' ma' wilkiin taq awuuk', ma' xta taq i neena a'n rub'aan. 6 Awach i xukanaa' i wihik wuuk' naa rehtesjiik reje wuuk'. Naa ruk'ulum reh i je' rukab' i ruk'ul i q'ab' chee' ma' wachinik taj inyok'arik, inkutarik reje wulu', eh inchiqik inkutarik wach q'aaq'. 7 Wila' re' taq i hat wilkaat taq wuuk', wila' xachop taq ak'ux chub'anariik taqe i nuk'uhtaaj taq aweh, nee taq inye'arik aweh xa chib'ih pa' jariik i nee taq inapahqaaj panatiij. 8 Re' waJaaw inye'arik ruloq'il noq re' taq i hat tiwachinik taq chi korik chi je' re', naa taq akahniik chi hat manlik waj tahqaneel. 9 Re' hin q'e' taq ti nuk'ax i hat, je' rukab' nuk'axariik i rub'an i waJaaw i hin. Eh eliik taq wih-oq awuuk' i k'axooj re' re', je' rukab' taq ak'axariik i nub'an i hin. 10 Je' re' noq, wila' nanimaj taq chi korik taqe i nuk'uhb'aal, ma' naa ta nukanaam taq ak'axariik. Je' rukab' i nub'an i hin, i nunimaj chi korik i ruk'uhb'aal i waJaaw, eh re' reh ma' rukanaam ta nuk'axariik. 11 Re' hin i nuq'or taq aweh taqe wili, reh chi neen wihik taq awuuk' i suq kiil k'uxliis i nuyeew i hin, eh neemanlojik wach i rusuqkiil taq ak'ux. 12 Re' wili i nuk'uhb'aal i nuq'or taq aweh: K'ul taq cha k'ax awiib' chawach, je' rukab' taq ak'axariik i nub'an i hin. 13 Re' i k'axaj iib' q'e' nim wach neen wihik ruuk' jino'q, re' chi nee ruyeew riib' chi kimik chikiij taqe i ramigo. 14 Re' taq i hat, nee taq ti kahnik chi hat taq wamigo, wila' xa a'n taq i nuq'or taq aweh i hin. 15 Re' taq i hat, ma' nee ta chik taq tinukoj chi xa hat numoso, ruum re' i xa móso ma' reht'al taj chib'ih i rub'an i rupatroon naa la' taq kaat nukojom chi wamigo, ruum xnuyeew taq chik aweh chi naab'jik chu'nchel i ruq'orom cho weh i waJaaw. 16 Ma' re' ta taq i hat xatsik'wik cho nuwach i hin, re' la' hin xin sik'wik taq chaawach i hat. Eh xat nutaq'aaj taq reje chi naa taq ak'uhtaam chi tiwachinik taq. Reh chi re' waJaaw nee taq i ruyeew chaaweh chib'ih jariik i nee taq inapahqaaj reh panub'ihnaal i hin. 17 Re' taqe wili i nuq'or taq aweh chi k'ul taq naa ak'axam awiib' chawach, inki Jesús. 18 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Wila' xkixowaaj taq awach i hat taqe i tinamit, chanab'eej taq chi peet i hin xkixowaaj nuwach. 19 Eh eliik ta taq awach kuuk' i yiib' wach kina'ojb'al, tikik'ax naq taq. Raaj i wili, re' hin xnusik' taq chaawach chi kixilak i tinamit re' re'. Ruum aj re' inkixowaaj taq awach i hat, ruum ma' eliik ta taq wach ana'ojb'al kuuk' i keh. 20 K'oloq taq panak'ux i nuq'orom taq chaaweh chi ma' jino'q i xa móso neeruq'at wach i rupatroon. Je' re' noq, wila' kianam k'axik wee hin, naa wo' kianam k'axik taq aweh i hat. Eh wila' kinimam i nuk'uhb'aal i hin, naa wo' kinimam i nuk'uhb'aal taq naa aq'orom i hat. 21 Chu'nchel i wili naa taq kianam aweh ruum i nunimjiik, ruum ma' keht'al ta wach awach i xtaaq'anik cho weh i hin. 22 Re' i tinamit ma' xta naq mahk neenkahnik chikinaah wi ta ma' xin chalik chuq'orariik keh i ko'lemb'al iib'. Eh yu'naak ma' nee ta chik inkuyarik i kimahk ruum xkib'iraj chik. 23 Awach inkixowaaj nuwach i hin, iraaj ruq'orom chi nkixowaaj wo' wach i waJaaw. 24 Eh ma' xta naq i mahk neenkahnik wi ta ma' xnub'an cho chi kixilak i ma' ilooj taj ma' awach ta imb'anik reh. Eh re' keh atoob' ta xkilow wo' naq taqe i xnub'an, xa konkixowaaj wo' nuwach i hin, je' wo' i waJaaw. 25 Eh ruuk' wili k'ahchi' rojiik eloq wach kuuk' i tz'ihb'amaj cho chupaam i k'uhb'aal inkinimaj i keh, re' i ruq'or chi wiij chi je' wili: Naakixowaam wach chi xama' xta rub'ehel, inki. 26 Eh na' k'oloq i Santolaj Uxlab'al ye'el taq rusuqkiil ak'ux ink'uhtanik reh i korik, to'ool taq aweh, re' i naa nutaq'aam chaloq i hin parub'ihnaal i waJaaw, re' reh naa ruq'oriik i korik chi wiij i hin. 27 Je' wo' taq i hat naa taq aq'orom i korik chi wiij, ruum xanoq wo' pampeet xatoq'aa' taq cho wihik wuuk'.

Juan 16

1 Re' hin i nuq'or taq aweh taqe wili, reh chi ma' nee ta taq inyoj ak'ux chi nunimjiik. 2 Re' taq i hat naa taq kaat kesam chaloq chupaam taqe i paat inlooq'jik wii' i Dios. Eh naa ruponiik i q'iij chi xa awach taq naakikansaniik aweh, naakikapaam chi rukamaj i Dios inki a'n 3 Je' re' i naa kianam, ruum ma' keht'al ta wach i waJaaw, eh ma' keht'al ta wo' nuwach hin. 4 Re' taqe i wili i nuq'or taq aweh, reh chi na' ponoq i junk'aam chi naa taq ak'ulum, naa taq ruk'uliik cho panak'ux chi nuq'orom taq chik aweh. Re' taqe wili ma' noq ta xnuq'or taq chaaweh pampeet, ruum xa kosuq pee cho wihik weh taq awuuk'. 5 Eh yu'naak xa ojik chik weh ruuk' awach i xtaaq'anik cho weh ayu' wach ak'al, eh ma' jino'q taq aweh i hat impahqanik weh aha' naa wojiik. 6 Q'e' la' chik inche xtib'ik taq ak'ux noq xnuq'or taq aweh chi naa wo' chik wojiik ruka'peech. 7 Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi q'e' chihooj taq cha weh chi naa wo' chik wojiik, ruum wila' ma' xinooj, re' i Ye'el taq rusuqkiil ak'ux, i Santolaj Uxlab'al, ma' nee ta nqajik chaloq reh i wihik taq awuuk'. Eh wila' xinooj i hin, naa nutaq'aam taq chaaweh. 8 Eh na' k'oloq i Ye'el taq rusuqkiil ak'ux re' re', naa ruk'uhtaam keh i tinamit nik' wach noq wilik i mahk, nik' wach noq wilik i korik, eh nik' wach noq wilik i q'ataj q'orik naa rub'anam i Dios. 9 Naa wo' ruk'uhtjiik keh nik' wach noq wilik i mahk, ruum ma' kinkinimaj taj i hin. 10 Naa ruk'uhtjiik keh i korik, ruum re' hin naa wo' chik wojiik ruuk' i waJaaw, eh re' taq i hat ma' naa ta pee taq chik awilom nuwach. 11 Naa ruk'uhtjiik keh nik' wach i q'ataj q'orik naa rub'aan, ruum q'atooj chik i q'orik chinaah intaaq'anik chikinaah i tinamit yiib' wach i kina'ojb'al. 12 Re' hin ko ma' k'isiin naq inwaaj nuq'orom taq aweh xa re' la', ma' nee ta pee taq inareq chi riij chu'nchel yu'naak. 13 Eh na' k'oloq i Santolaj Uxlab'al ink'uhtanik reh i korik, re' reh naa ruk'amwiik taq ab'eeh chureqariik chi riij chu'nchel i korik, ruum re' reh ma' naa ta ruq'oriik xa chi rib'il riib'. Re' la' naa ruq'orom chu'nchel i naa rib'iram chaloq, eh naa wo' ruye'em taq aweh chi naab'jik chib'ih taqe jariik i naa ruk'ulariik na' chub'an. 14 Re' reh naa ruye'wiik nuloq'il i hin, ruum aha' wilik i naa nuq'orom cho ree hin, re' chik i reh naa ruye'wiik taq aweh chi naab'jik i hat. 15 Chu'nchel i wilik reh i waJaaw, wee hin wo' hoq. Ruum aj re' i nuq'or chi re' i Santolaj Uxlab'al, aha' wilik i naa ruk'ulum wuuk' i hin, naa ruye'em taq aweh chi naab'jik i hat, inki Jesús. 16 Re' taq i hat, ilook' taq inamay nuwach. Xa re' la', naa wo' chik taq awilom nuwach, ruum naa wo' chik wojiik ruuk' i waJaaw, inki, i Jesús. 17 Eh wilik taqe i raj tahqaneel k'ul xkiq'or chikiwach chi je' wili: ¿Chib'ih iraaj ruq'orom qeh ruuk' i ruq'or, re' taq i hat, xailook' taq chik inamay nuwach junk'aam-oq, eh naa wo' chik taq awilom nuwach, eh naa wo' chik wojiik ruuk' i waJaaw, inki qeh? 18 ¿Chib'ih iraaj ruq'orom i ach ilook' i ruq'or? Re' hoj ma' nqareq ta chi riij chib'ih chaj-iij k'ahchi' chi q'orik, inki taqe. 19 Re' QaJaaw Jesús xukoj rehtaal chi wilik naq inkaaj kipahqaam reh, je' wili i xuq'or keh: Re' hin nuq'orom taq chik aweh chi xailook' taq chik inamay nuwach junk'aam-oq, eh naa wo' chik taq awilom nuwach. ¿Mi re' taqe re' wili k'ahchi' taq apahqaam chawach i hat? 20 Re' hin xti korik taq i nuq'or aweh chi naa taq awoq'iim ruum i ruti'kiil taq ak'ux. Eh noq naa taq rutib'iik ak'ux i hat, re' taqe i tinamit naa rusuqb'iik kik'ux Re' taq i hat naa taq rutib'iik ak'ux xa re' la', re' taq i ruti'kiil ak'ux naa rusutiniik chi rusuqkiil k'uxliis. 21 Chakoj taq rehtaal, noq re' ixoq ach k'isiin ma' nk'ulik ruk'ux, inqajik kapeew, ruum xponik chik i ora reh i ruti'kiil. Eh noq aasjinaq chik i ruha'lak'uun, insahchik paruk'ux i ruti'kiil ruum i rusuqkiil ruk'ux chi riij i k'isa ruha'lak'uun x-aasjik wach q'iij saqum. 22 Re' taq i hat yu'naak ti' taq ak'ux. Eh re' hin naa wo' chik wilom taq awach, ruum i re' naa rusuqb'iik taq awánima. Re' suq kiil k'uxliis re' re', ma' jino'q taq neenesanik reh panawánima. 23 Eh chupaam taqe q'iij re' re' ma' xta taq chik i naa apahqaam weh. Eh xti korik taq i nuq'or aweh chi re' waJaaw nee ruyeew taq aweh chu'nchel i naa taq apahqaam ree reh panub'ihnaal i hin. 24 Yu'naak komajaa' taq chih inapahqaaj reh panub'ihnaal. Chapahqaaj taq reh, nee taq inak'ul. Chi je' re', nee taq i manlojik wach i rusuqkiil taq ak'ux, inki Jesús. 25 Re' taqe wili kopan jalwaach q'orik taq i nuq'or aweh yu'naak. Xa re' la', naa ruponiik i q'iij chi ma' re' ta chik panjalwaach q'orik taq naa kaat nuq'o'reem xti naa la' nuch'ob'om rub'ehel taq aweh nik' wach noq wilik i waJaaw. 26 Eh chupaam taqe q'iij re' re', naa taq apahqaam reh panub'ihnaal ma' ruman ta chik chi re' hin nee kinpahqanik reh i waJaaw, reh chi nee ruyeew taq chaaweh, 27 ruum re' i waJaaw ti ruk'ax taq. Ruum kinak'ax taq i hin, eh ruum chi xanimaj taq chi re' hin ruuk' i Dios xin chalik. 28 Re' hin xinelik cho ruuk' i waJaaw, reh chi xin chalik ayu' wach ak'al. Eh yu'naak naa wo' chik weliik reje ayu', naa wo' chik wojiik ruuk' i waJaaw, inki Jesús. 29 Eh re' taqe i raj tahqaneel, je' wili xkiq'or: Yu'naak kora'j xach'ob' rub'ehel qeh re' i k'ahchi' aq'orom ma' re' ta chik panjalwaach q'orik xaq'or qeh. 30 Yu'naak i hoj, xqakoj chik rehtaal chi re' hat aweht'al i xa chib'ih jariik, ma' kota ruman chi awach neenpahqanik aweh. Ruum aj re', inqanimaj chi ruuk' i Dios xat chalik, inki taqe. 31 Re' Jesús je' wili i xuq'or: ¿Mi xti nanimaj taq re' chi ruuk' i waJaaw xin chalik? 32 Yu'naak xponik chik i ruq'ijil, eh yu'naak naa taq apuhkaam awiib' ruum taq ayo'jiik, naa taq asik'im ab'eeh cha ju'junaal, naa taq kiin akanaam chi wutkeel. Xa re' la', ma' wutkeel ta wo' naa nukahniik, wuch'ihil la' i waJaaw. 33 Re' hin xnuq'or taq aweh taqe i wili, reh chi nee taq ti wihik pansuqkiil k'uxliis wuuk'. Ayu' wach ak'al, naa taq ak'ulum i ti' k'axik. Xa re' la', maayoj taq ak'ux, ruum re' hin nuq'atam chik wach i rajaawriik i wach ak'al wili, inki Jesús.

Juan 17

1 Ruq'orom-oq chik taqe re' i Jesús, xtz'ehtanik johtoq pan taxaaj, je' wili i xuq'or parutiij: WaJaaw, yu'naak xponik chik i q'iij. Chayeew cho nuloq'il i hin, i hin Awak'uun, reh chi nee wo' i nuyeew aloq'il i hat, 2 ruum aye'em wajaawriik chikinaah chu'nchel i tinamit, reh chi naa nuye'em keh i juneliik k'acharik awach taqe i xayeew weh. 3 Re' taqe wili inye'wik i juneliik k'acharik: Re' chi naa kinab'eem awach i hat, chi hat i jinaj chi Dios, korik wach ak'ux, eh chi neenkinab'eej nuwach i hin, chi re' hin i Jesucristo, i xinataq'aaj chaloq. 4 Re' i hin nuk'uhtaam chik aloq'il ayu' wach ak'al, ruum nukohlaam chik rub'aan i xaq'or cho weh chi naa nub'anam. 5 Yu'naak aj re', waJaaw, inwaaj wo' chik chi nee nayeew weh i nuloq'il ar awuuk', je' rukab' i nuloq'il wilik pampeet noq komajaa' inatz'uhkrisaj chaloq i wach ak'al. 6 Eh re' taqe i xasik' cho kiwach chi kixilak i tinamit i xayeew taqe weh, xnuyeew chik keh chi naab'jik awach i hat. Re' taqe re', aweh naq taqe, eh xayeew taqe weh, yu'naak xkinimaj chik aq'oral. 7 Eh keht'al chik chi chu'nchel i xayeew weh, awuuk' wo' hat inchalik, 8 ruum xnuq'or chik keh aak'uhb'aal aye'em wee hin, re' keh xkinimaj chik. Eh xkikoj wo' chik rehtaal chi re' hin xti korik chi awuuk' kinchalik xkinimaj chi re' hat xat-taaq'anik cho weh. 9 Re' hin ma' i nupahqaaj ta aweh chi neenatoob'eej taqe i yiib' wach i kina'ojb'al. Chikiij la' taqe i xayeew weh i nupahqaaj otob'il aweh, ruum aweh wo' taqe. 10 Chu'nchel i weh i hin, aweh wo' i hat, eh re' taqe aweh i hat, wee hin wo' taqe. Eh re' i nuloq'il, kuuk' i keh ink'utinik. 11 Re' hin ma' naa ta chik nuwihiik ayu' wach ak'al. Eh re' keh naa kikahniik wach ak'al, re' hin naa wojiik awuuk'. WaJaaw, wilik aSantohiil chacha'jeej taqe ruuk' i awajaawriik taqe aye'em weh, reh chi xa jinaj chik kiwach je' rukab' i hoj awuuk' i hat xa jinaj qawach. 12 Eh nik' najtiil xnub'an kuuk' i hin ayu' wach ak'al taqe aye'em weh, xnucha'jeej taqe ruuk' i runimaal awajaawriik. Ma' awach ta chik jino'q i xq'ehb'ik. Xa re' wo' i jinaj xuq'eb' riib' pampeet, reh chi ruuk' i reh xooj eloq wach i tz'ihb'amaj chaloq pan santo laj huuj. 13 Eh yu'naak xa ojik chik weh awuuk'. Re' taqe wili nuq'or noq ko wilkiin wach ak'al, reh chi re' taqe i aye'em weh neenkireq chi manlik i suq kiil k'uxliis i nuyeew i hin. 14 Re' hin xnuq'or chik keh aq'oral. Xa re' la' inixowjik kiwach kuum i tinamit, ruum re' keh ma' je' ta kikab' taqe re', eh ni xata re' hin je' nukab' taqe i tinamit re' re'. 15 Ma' k'ahchi' ta nupahqaam aweh chi nee taqe nawesaj wach ak'al. K'ahchi' la' nupahqaam aweh chi chako'leej taqe chuwach i aj Yahm. 16 Re' keh ma' je' ta kikab' i tinamit re' re' eh ni xata re' hin je' nukab' taqe i re'. 17 Chayeew cho kisantohiil ruuk' aq'oral, ruum re' aq'oral korik. 18 Eh nik' wach noq xinataq'aaj chaloq i hin chi taqarik ayu' wach ak'al je' wo' re' noq i nutaq'aaj taqe keh chi taqarik chi kixilak i tinamit. 19 Eh kuum i keh, inusantoheej wiib' i hin, reh chi re' keh neen ki santoheej kiib ruuk' i korik. 20 Ma' xata chikiij taqe aye'em weh i nupahqaaj awotob'il. Inupahqaaj la' wo' chikiij i naakinimaniik weh koq'uun noq naa kib'iram aq'oral naa kiq'orom i keh. 21 Reh chi, chi kunchelaal nee kiwihik pan jinaj wach k'uxliis, je' rukab' noq wilkaat i hat wuuk' i hin wilkooj pan jinaj wach k'uxliis. Reh chi neenkinimaj i tinamit chi re' hat xataaq'anik cho weh. 22 Re' hin xnuyeew chik keh i loq'il je' rukab' i xayeew weh i hat, reh chi xa jinaj chik wach kik'ux, je' rukab' noq wilkiin i hin awuuk' i hat xa jinaj wach qak'ux. 23 Reh chi neekinwihik i hin kuuk' i keh, eh wilkaat wo' wuuk' i hat, reh chi neenkian jinaj wach kik'ux chi manlik. Reh chi neenkikoj rehtaal i tinamit chi re' hat xataaq'anik cho weh, eh chi q'e' taqe nak'ax i aye'em weh, je' rukab' i nuk'axariik i hin i na a'n. 24 WaJaaw, re' hat xat ye'wik taqe weh. Ruum aj re', inwaaj i hin chi naa kiwihiik ar aha' naa nuwihiik wii' i hin, reh chi neenkilow wach i nuloq'il, re' i loq'il aye'em weh i hat, ruum re' hat xa kinak'ax wo' chaloq pampeet noq komajaa' inatz'uhkrisaj i wach ak'al. 25 WaJaaw, korik wach ak'ux, re' i tinamit ma' keht'al taa wach. Re' hin ra'j weht'al awach re'. Eh re' taqe i xayeew weh keht'al chik chi re' hat xataaq'anik cho weh ayu' wach ak'al. 26 Eh nuye'em keh chi naab'jik awach i hat. Ma' naa ta nukanaam rub'aan, reh chi neen wihik kuuk' i k'axooj je' rukab' i nuk'axariik i na a'n i hat, reh chi nee kinwihik kuuk' i keh, inki Jesús parutiij.

Juan 18

1 Eh noq xukohlaaj i rutiij i Jesús, xelik reje ar ruch'ihil taqe i raj tahqaneel. Xiq'ahxik reje chi juntar i nimlaj rooq ha', Cedrón rub'ihnaal, re' wilik wii' i junseht chi tik chee'. Ar xokik i koq i Jesús ruch'ihil taqe i raj tahqaneel. 2 Eh re' Judas, re' i k'ahchi' ruk'ayiniik reh i Jesús chi ma' eht'alimaj, reht'al i ye'aab' re' re', ruum re' Jesús k'ih pech rumolom kiwach i raj tahqaneel ar. 3 Re' Judas xooj k'oloq ar, ruch'ihil taqe i ruk'ihaal soldado, ruch'ihil taqe i kicha'jinik reh i rupaat i Dios xitaq'ab'jik reje kuum i k'amal kib'eeh aj tiij, kuum i aj fariseo. Wilik taqe i yoq'ooq' kich'ihch', yoq'ooq' kisaqumb'aal, i yoq'ooq' kiq'aaq' ju' taq chee'. 4 Eh re' Jesús reht'al chik chu'nchel chib'ih i naa ruk'ulum. Ruum aj re', xelik chaloq, xupahqaaj keh chi je' wili: ¿Awach taq inasik'? inki. 5 Re' keh je' wili i xkiq'or: Re' Jesús aj Nazaret inqasik', inki taqe. Re' i Jesús je' wili xuq'or: Re' hin ayu' wilkiin, inki. Eh re' Judas, i k'ahchi' ruk'ayiniik reh wilik wo' i koq chi kixilak. 6 Eh noq xq'orarik keh ruum i Jesús chi je' wili: Re' hin, inki, xik'awlojik reje wach ak'al. 7 Eh xpahqaljik wo' chik keh ruum i Jesús chi je' wili: ¿Awach taq inasik'? ki uchjik. Re' keh je' wili i xkiq'or: Re' i Jesús aj Nazaret inqasik', inki taqe. 8 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Re' hin xnuq'or taq chik aweh. Wila' re' i hin taq kinasik', cha kanaa' taq chi nee kiooj taqe i wuch'ihil, inki. 9 Re' i wili xb'aan, reh chi xooj eloq wach i xuq'or cho parutiij i Jesús chi je' wili: WaJaaw, aha' wilik taqe i xayeew weh, ma' awach ta chik jino'q i xuq'eb' riib', inki. 10 Eh xrilow chi xchoparik i Jesús i Simón Pedro i rukab' b'ih, xuqerej chaloq i ruch'ihch' parupaat, xuyok' i rusak'aaj xikin i jinaj winaq, Malco rub'ihnaal, re' ruuk' taqe i rumoso i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij. 11 Eh re' i Jesús je' wili i xuq'or ree Pedro: Chamol ach'ihch' parupaat. Wila' re' i waJaaw xye' wik q'ab' chi naa nuk'ulum i ti' k'axik wili, re' i je' k'ahlaj ha' i naawuk'em, xanaa wo' nuk'ulum inki. 12 Eh re' taqe i ruk'ihaal soldado, kuch'ihil i k'amal kib'eeh, kuch'ihil taqe i aj judío kicha'jinik reh i rupaat i Dios, xkichop i Jesús, xkib'ak' wach kab'chel i q'ab'. 13 Eh peet xkik'am reje parupaat i Anas, ruum re' reh rajaaw i rehk'een i Caifas, re' i wilik chi kajaaw taqe i k'amal kib'eeh aj tiij chupaam i haab' re' re'. 14 Re' Caifas re' re', re' wo' xq'orik cho keh i k'amal kib'eeh i aj judío chi ma' xta reet chi xa jinaj chi winaq neenkimik chikiij i tinamit. 15 Re' i Simón Pedro, ruch'ihil i jinaj chik i ruch aj tahqaneel, xam taqe reje chi riij i Jesús. Re' i raj tahqaneel jinaj chik i Jesús, eht'alimaj wach ar. Ruum i re', xokik i koq haa' chi riij i Jesús parupaat i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij. 16 Eh re' Pedro reh ko chi riij i puerta xkahnik. Ruum chi re' i raj tahqaneel i Jesús, eht'alimaj wach ruum i kajaaw taqe i k'amal kib'eeh aj tiij, xuq'or reh ixoq incha'jinik chi chii' puerta chi chukoj i koq i Pedro chi chii' i paat. 17 Eh re' ixoq incha'jinik reh i chi chii' puerta xupahqaaj reh i Pedro chi je' wili: ¿Mi ma' re' hat i jinaj keh i raj tahqaneel i winaq re' re'? inki. Re' Pedro je' wili i xuq'or: Ma' chih taj, ma' hin taj, inki. 18 Eh ruum chi ma' k'isiin i k'uxik, re' taqe i rumoso i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, kuch'ihil taqe i kicha'jinik reh i rupaat i QaJaaw Dios kiluk'um kiq'aaq' ar, q'axnik inki a'n i koq. Eh re' Pedro q'axnik wo' i rub'an i koq chi kixilak. 19 Eh re' i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij xupahqaaj ree Jesús nik' wach noq wilkeeb' i raj tahqaneel, eh chib'ih jariik i tijinik ruk'uhtaaj keh. 20 Re' Jesús je' wili i xuq'or: Re' hin xinq'orik chaloq chikiwach i tinamit. Eh k'ih pech xnub'an tijinik chupaam taqe paat inlooq'jik wii' Dios, je' wo' chupaam i rupaat i Dios, re' inkimol wii' kiib' taqe i aj judío. Eh ma' xtaj i xnuq'or chi q'eeqmaal. 21 Eh ¿chib'ih reet noq wee hin inapahqaaj? Chapahqaaj taq keh i xi ib'irinik cho weh. Re' keh neekiq'orik taq aweh chib'ih jariik nutijem taqe wii', eh keht'al chib'ih jariik i nuq'orom, inki. 22 Eh noq xuq'or i je' re' i Jesús, jinaj keh incha'jinik reh i rupaat i Dios xsak'wik i koq i panaq'wach i Jesús, je' wili i xuq'or reh: ¿Chib'ih reet noq je' re' ruchaq'weesjiik i kajaaw k'amal kib'eeh aj tiij xa a'n? inki reh. 23 Eh je' wili ruchaq'weesjiik xb'aan ruum i Jesús: Wila' wilik i ma' holohik taj i nuq'or, cha q'or weh chib'ih jariik. Eh wila' ma' xta reet taqe i nuq'or, ¿chib'ih reet noq kinasak'? inki. 24 Re' Anas b'ak'lik wach i Jesús noq xutaq'aaj reje ruuk' i Caifas, re' i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij. 25 Eh re' Pedro xa ko q'axnik wo' rub'an chi q'aaq' xkipahqaaj wo' chik reh chi je' wili: ¿Mi ma' re' hat i jinaj keh i raj tahqaneel i winaq re' re'? i nuchjik. Re' Pedro xuchuk i q'orik, ma' chih taj ma' hin taj, inki. 26 Eh jinaj keh i rumoso i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, re' ma' tokoom ta ruuk' i xyok'arik i xikin ruum i Pedro, xupahqaaj reh i Pedro chi je' wili: ¿Mi ma' xwilow chaawach re' i hat ruuk' i winaq re' re' noq wilik cho chupaam taqe i tik chee'? inki reh. 27 Eh re' Pedro xuq'or wo' chik chi ma' reht'al ta wach i Jesús. Eh chupaam i jumehq' re' re' xoq'ik imaas. 28 Eh parusaq'iik xkesaj reje i Jesús parupaat i Caifas, xkik'am reje pan q'atb'al q'orik chuwach Pilato, aj Roma. Re' taqe i aj judío ma' xi okik ta i koq ar. Re' inkaaj chi ma' xkich'uwa'risaj ta kiib', re' nkaaj chi xkik'ux keh i wi'k ree xq'eq reh i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto. 29 Eh re' Pilato xelik cho chi riij i paat chupahqaljiik keh i k'amal kib'eeh i aj judío chi je' wili: ¿Chib'ih jariik i ru mahk i winaq wili inakoj taq? ki uchjik. 30 Re' keh je' wili i chaq'wik xkian: Wi ta ma' chih ru mahk, ma' xqaq'asaj ta naq panaq'ab', inki taqe. 31 Eh re' i Pilato je' wili i xuq'or: Wila' je' re', chak'am taq reje chaq'at taq i q'orik chinaah i hat je' rukab' i ruq'or i najtir k'uhb'aal, inki. Re' keh je' wili i xkiq'or: Re' hoj, ma' ye'ooj ta q'ab' qeh chi neenqakansaj jino'q i winaq, inki taqe. 32 Je' aj re' noq xooj eloq wach i ruq'orom chaloq i Jesús, noq xuch'ob' cho rub'ehel nik' wach noq naa rukanteesjiik. 33 Eh re' Pilato xokik chik i koq chupaam i paat i rub'an wii' i q'ataj q'orik eh xuyuq'eej i Jesús, xupahqaaj reh chi je' wili: ¿Mi korik chi re' hat i kireey i aj judío? inki reh. 34 Eh je' wili xq'orarik reh ruum i Jesús: ¿Mi xa panak'ux i hat inchalik noq k'ahchi' apahqaam weh, oon wilik k'ahchi' kiq'oriik aweh chi re' i hin? inki. 35 Re' Pilato je' wili i xuq'or reh i Jesús: Hin ta' nchi aj judío i hin. Re' taqe aatinamiit, re' taqe i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, xiq'asanik aweh panuq'ab'. Eh xti ¿chib'aaj wo' jariik amahk xa a'n? inki. 36 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or: Re' i runimaal i wajaawriik i hin ma' re' ta reh ayu' wach ak'al. Wi ta reh ayu' wach ak'al, re' i tinamit nee naq inki a'n i peleto chi nuko'ljiik, reh chi ma' nee ta naq kinkiq'asaj pan kiq'ab' taqe i k'amal kib'eeh i aj judío, inki. 37 Eh re' i Pilato xupahqaaj wo' chik reh i Jesús chi je' wili: ¿Ra'j wo' naa re' hat i kiReey i aj judío? inki. Re' Jesús je' wili i xuq'or: Korik chi re' hin i Reey je' rukab' i xaq'or. Re' hin xinqajik chaloq, xink'ulik aasjoq ayu' wach ak'al, reh chi naa nuq'orom i korik, eh chu'nchel inki a'n i korik, inkib'iraj i nuq'or, inki. 38 Eh re' Pilato je' wili i xuq'or reh i Jesús: ¿Chib'ih jariik i korik inaq'or? inki. Eh chi riij i re', re' i Pilato, xelik wo' chik chaloq rij paat chi kiq'orob'jiik taqe i aj judío je' wili i xuq'or keh: Re' i winaq xak'am taq cho chi nuwach, ma' xta ru mahk xnureq. 39 Re' taq i hat, hat taq okrinaq chi nwoq'taaj jino'q i prexo rajlaal haab' noq imb'aan i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto. Raaj i yu'naak, ¿mi nawaaj taq chi re' i rukoj riib' taq chi aaReey i hat taq aj judío neenwoq'taaj reje? ki uchjik. 40 Eh chi kunchelaal kow xkiq'or chi je' wili: Re' re' ma' nqaaj ta chi neenawoq'taaj. Re' la' i Barrabás chawoq'taaj qeh inki taqe. Xanaah re' i Barrabás ruum i leq' wilik pantz'ilom.

Juan 19

1 Eh noq xrib'iraj chi je' re' i Pilato, xutaq'aaj rutz'uhumjiik i Jesús. 2 Re' taqe i soldado xkijitz' jinaj i corona k'iix, xkikoj wach naah i Jesús, eh xkikoj chi riij jinaj itz'ihy q'eqjutik ru kaqiil. 3 Eh je' wili i xkiq'or reh: Atoob' reh i kireey i aj judío maje' inki taqe reh. Eh k'ih pech xkisak' i koq i panaq'wach. 4 Re' i Pilato xelik wo' chik cho rij paat je' wili i xuq'or keh i aj judío: Chawilow taq re' winaq wili xnuk'am wo' chik taq cho chawach, reh chi nee taq inawil chi ma' xta ru mahk xnureq, inki. 5 Xelik cho ar i Jesús, wilik chik i k'ix corona wach naah, eh wilik chi riij itz'ihy q'eqjutik ru kaqiil. Eh je' wili i xq'orarik keh ruum i Pilato: Re' re' taq chawach i winaq xak'am taq cho weh inki. 6 Eh noq xkilow wach i Jesús taqe i kajaaw k'amal kib'eeh aj tiij, taqe i kicha'jinik reh i rupaat i Dios, je' wili i xkiq'or: Chakoj wach kuruus, Chakoj wach kuruus inki taqe. Re' Pilato je' wili i xuq'or: Chak'am taq reje, chayeew taq wach kuruus i hat, ruum re' hin ma' xta ru mahk xnureq, inki. 7 Re' taqe i aj judío je' wili i ruchaq'weesjiik xkian: Re' hoj wilik jinaj i k'uhb'aal inqanimaj, i ruq'or chi re' winaq wili i ruk'ul chi naa rukanteesjiik, ruum xukoj riib' chi Rak'uun i Dios, inki. 8 Noq xrib'iraj chi je' re' i Pilato, xokik ruman i ruyo'jiik. 9 Eh xuk'am wo' chik i koq i Jesús Chupaam i paat intaaq'anik wii' xupahqaaj reh ar chi je' wili: ¿Aha' aj wo' ti chalik i hat? inki reh. Re' Jesús ma' jino'q chi q'orik xchaq'wik. 10 Re' i Pilato je' wili i xuq'or reh i Jesús: ¿Chib'ih reet noq ma' kinachaq'weej taj? ¿Mi ma' aweht'al re' hat chi wilik wajaawriik reh aakojariik wach kuruus, eh wilik wo' wajaawriik reh awoq'tesjiik reje? inki. 11 Re' Jesús je' wili ruchaq'weesjiik xub'an: Ma' xta naq k'isinoq awajaawriik chi nunaah ma' ta ruye'em cha wajaawriik i Dios. Ruum aj re', awach i xq'asanik weh panaq'ab', xiik' naah i ru mahk i reh chawach i hat, inki. 12 Eh chupaam i jumehq' re' re', re' Pilato xraaj naq roq'taam i Jesús. Eh re' taqe i aj judío kow xkiq'or chi je' wili: Wila' xawoq'taaj reje i winaq re' re', neetikahnik chi ma' hat ta chik ramigo i ajaab'ees aj Roma, ruum awach i rukoj riib' chi reey inkahnik chi raj ixowaal i ajaab'ees aj Roma inki taqe. 13 Eh noq xrib'iraj chi je' re' i Pilato, xuq'or chi naa rehtesjiik cho ar i Jesús, eh jumehq'iil wo' chik xutzunaa' riib' i reh aha' i rub'an wii' i q'ataj q'orik, Tusuj ab'aj rub'ihnaal, eh pan hebreo Gabata. 14 Eh je' naa kab'lajora i q'iij, noq ach je' ne'eel neenb'aan okik chupaam i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto, re' Pilato je' wili i xuq'or keh i aj judío: Re' re' taq aareey, inki keh. 15 Eh re' keh kow xkiq'or chi je' wili: Chakansaj la'. Chakoj wach kuruus inki taqe. Re' Pilato je' wili i xuq'or keh: ¿Mi ruk'ul taq cha weh re' chi neenukoj wach kuruus taq aareey? inki. Re' keh je' wili i xkiq'or: Re' hoj ma' xta chik jino'q qareey tokoom, xa re' wo' hoq ajaab'ees aj Roma inki taqe. 16 Xrib'iraj chi je' re' i Pilato, xuq'asaj pan kiq'ab' i Jesús, reh chi re' naq i keh naakikojwiik wach kuruus. Eh re' keh xkik'am wo' reje i Jesús. 17 Eh re' Jesús rutehlaam chik i rukuruus noq xelik reje ar. Xooj chupaam i Ye'aab' ruB'aqil Naah Camnaq rub'ihnaal, (eh Gólgota rub'ihnaal pan hebreo) 18 Eh chupaam i ye'aab' re' re' xkikoj wach kuruus i Jesús. Xkikoj wo' wach kuruus i ki'ib' chi winaq, ju'jun pantaq rucheel. 19 Eh re' i Pilato xutaq'aaj rukojariik jinaj i ehtalil wach kuruus chinaah johtoq i Jesús je' wili i ruq'or i tz'ihb'amaj chuwach: Re' wili Jesús aj Nazaret i kireey i aj Judío, inki. 20 Ma' k'isiin i aj judío xi ilwik wach chib'ih ruq'or i ehtalil re' re', ruum re' ye'aab' xkikoj wii' wach kuruus i Jesús ma' najt ta ruuk' i tinamit wilik. Re' i ehtalil re' re' tz'ihb'amaj pan hebreo, pan griego, pan latin. 21 Xkilow chi je' re' i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, xkiq'or reh i Pilato chi je' wili: Maatz'ihb'aaj ar chi kireey i aj Judío: Chatz'ihb'aaj la' ar chi rukoj riib' chi kireey i aj Judío, inki taqe. 22 Eh re' Pilato je' wili i xuq'or: Aha' wilik i xnutz'ihb'aaj, xnutz'ihb'aaj chik. Ma' nee ta chik i rub'an chi neenuyoj wach, inki. 23 Eh noq kikojom chik wach kuruus i Jesús taqe i soldado, xkik'am chaloq i kijib' chi ruso' xkich'aq chikiwach ju'jun keh i xkik'am i soldado. Eh xkik'am wo' chaloq i rub'urb'aal Jesús, ma' xta b'ojb'al reh, xa jinaj rukemariik, xelik cho chi ralaq xponik ko chi rooq, 24 re' taqe i soldado je' wili xkiq'or chikiwach: Manqaxih i rub'urb'aal qaq'ijej pee riij awach pa' eh neenkahnik, inki taqe. Je' aj re' noq xooj eloq wach i tz'ihb'amaj chaloq pan santo laj huuj chi je' wili: Xkich'aq chikiwach i nuso', xkiq'ijej riij i nub'urb'aal, inki. Je' re' i xkian taqe i soldado. 25 Eh re' i María i rutuut i Jesús wilik i koq ruuk' i rukuruus. Eh wilik i koq ar ixoq ruchaaq' i rutuut i Jesús. Wilik i koq ar i María, re' i rehk'een i Cleofas. Eh wilik i koq ar i María aj Magdala. 26 Eh noq xrilow i Jesús chi wilik i koq ar i rutuut, eh chi wilik i koq ruuk' i rutuut i raj tahqaneel q'e' ruk'ax, je' wili i xuq'or reh i rutuut: Tuut, yu'naak re' re' i naa rukahniik chi awak'uun, inki reh. 27 Eh jumehq'iil xuq'or reh i raj tahqaneel q'e' ruk'ax chi je' wili: Re' re' i naa rukahniik chi atuut, inki reh. Re' i raj tahqaneel re' re' chi jumehq'iil xuk'am reje parupaat i rutuut i Jesús. 28 Eh chi riij i re', ruum chi reht'al chik i Jesús chi chu'nchel xooj eloq wach, eh chi xooj eloq wach i ruq'or i tz'ihb'amaj cho pan santo laj huuj, je' wili xuq'or noq wilik wach kuruus: Chiqiij nuchii', inki. 29 Eh jinaj i nimlaj xaro wilik ar, nujinaq chi ch'amlaj vino. Xkik'am chaloq i jinaj i potz potz paam yoob'en ha', xkimuhaa' chupaam i vino re' re', xkib'ak' chi ju' jinaj i q'ab' chee', xkiyeew johtoq chi chii' i Jesús. 30 Eh noq ruyob'em chik i ch'amlaj vino i Jesús, je' wili xuq'or: Yu'naak xooj chik eloq wach chu'nchel, inki. Eh chi riij i re', xuq'oyaa' chaloq i naah eh xkimik. 31 Eh ruum chi ach je' ne'eel neenb'aan okik chupaam i hi'limb'al q'iij re' imb'aan wii' i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto. Re' taqe i k'amal kib'eeh i aj judío ma' xkaaj taj chi xi kahnik wach kuruus ixib' re' re', ruum chi looq' keh i hi'limb'al q'iij. Ruum aj re', xkiq'or reh i Pilato chi chutaq'aaj rutoqariik i kituuq wilkeeb' wach kuruus, reh chi naa rehtesjiik cho ar i kiti'jolal. 32 Re' Pilato xutaq'aaj wo' taqe reje i soldado. Re' keh peet xkitoq kab'chel i rutuuq i winaq jinaj chi riij i re', xkitoq wo' chik kab'chel i rutuuq i jinaj, re' taqe i xikojarik wach kuruus pantaq rucheel i Jesús. 33 Eh noq xkijil i koq kiib' ruuk' i Jesús, noq xkilow kamnaq chik. Ruum i re', ma' xkitoq ta chik kab'chel i rutuuq. 34 Ma' re' ta nkiwii' chi kamnaq chik i Jesús, jinaj la' i soldado xhopwik reh i panjojol ruuk' q'as ju' ch'ihch'. Eh jumehq'iil xelik chaloq i kik' ruch'ihil ha'. 35 Re' ink'utjanik reh taqe wili, re' i jinaj i xti x-ilwik cho reh, eh xti korik i xuq'or. Eh reht'al chi korik i xuq'or, reh chi nee wo' taq inanimaj i hat. 36 Re' taqe wili xb'aan, reh chi xooj eloq wach i tz'ihb'amaj chaloq pan santo laj huuj, re' i ruq'or chi je' wili: Ma' naa ta kitoqom jino'q i rub'aqil, inki. 37 Eh wilik wo' chik i ruq'or wii' chi je' wili pan santo laj huuj: Re' i xkihopib'eej i ruti'jolal, naakilom i koq i panaq'wach, inki. 38 Eh chi riij i re' jinaj i winaq, José rub'ihnaal, aj Arimatea, raj tahqaneel i Jesús xponik rupahqaaj reh i Pilato chi nee ruk'am i ruti'jolal i Jesús, xa re' la' chi q'eeqmaal xub'an, ruum inyo'jik chikiwach i k'amal kib'eeh i aj judío. Re' i Pilato xuyeew wo' q'ab'. Eh re' José xuqasaj wach kuruus i ruti'jolal i Jesús, xuk'am reje. 39 Eh re' i Nicodemo, re' i poninaq cho q'o'rinoq reh i Jesús pan jinaj chaq'ab', xponik wo' haa' i reh. Xuk'am reje i k'isiin ma' jinaj kintaal chi ink'ohnik laj iq'oom mirra, ink'ohnik laj chee' ruyej-aal. 40 Eh re' José ruch'ihil i Nicodemo xkik'am reje i ruti'jolal i Jesús. Xkib'ot reje pan itz'ihy xkimuhaa' chupaam ink'ohnik laj iq'oom re' re', ruum je' re' i okrinaq taqe wii' i aj judío noq inkimuq'aa' i kikamnaaq. 41 Eh aha' xkojarik wii' wach kuruus i Jesús ma' najt ta ar wilik i junseht chi tik chee'. Eh chupaam i tik chee' re' re', ko xk'otarik i koq jinaj i jul muq'umb'al kamnaq komajaa' ta awach imuhqik chupaam. 42 Eh chupaam i jul re' re', xkimuq'aa' i ruti'jolal i Jesús, ruum re' i jul re' re' xama' najt ta ar wilik, ruum chi xa k'isiin chik ma' kiokik chupaam i q'iij kihi'lik wii' i aj judío.

Juan 20

1 Eh eew-oq chik inik'ik i hi'limb'al q'iij, xti ko q'equm wach ak'al, re' i María aj Magdala xooj aha' xmuhqik wii' i Jesús. Eh noq xponik ar, xrilow chi esamaj chik eloq i ab'aj tz'aplik naq i koq wii' i chii' i jul. 2 Eh xrilow chi je' re', xooj rajimam riib' ruuk' i Simón Pedro i rukab' b'ih, re' i wilik wii' i raj tahqaneel i Jesús q'e' ruk'ax je' wili i xuq'or ponoq keh: Xkesaj reje panjul i ruti'jolal i QaJaaw Jesús ma' qeht'al taj aha' xkiyeew, inki. 3 Xrib'iraj chi je' re' i Pedro ruch'ihil i ruch aj tahqaneel jinaj chik, kikab'cheel xiooj chi chii' i jul. 4 Eh kikab'cheel xiooj kajimam kiib' xa re' la', re' jinaj q'e' kow x-ajiminik chuwach i Pedro, peet xponik chi chii' i jul. 5 Xa re' la' ma' xokik ta i koq xa chi chii' i jul xtz'ehtanik i koq. Eh i rilow ach wo' re' itz'ihy b'otlik naq wii' i Jesús wilik ar. 6 Eh chi riij i xponik chi peet, xponik wo' chik i Simón Pedro. Re' reh xokik i koq ko chupaam i jul, eh xa re' wo' taqe itz'ihy xureq ar. 7 Eh xrilow wo' wach itz'ihy xb'ak'arik wii' naah i Jesús noq xmuhqik, b'usuuj wach pareh ye'ooj reje, ma' chi kixilak tee itz'ihy xb'otarik wii' i ruti'jolal i Jesús wilik. 8 Chi riij i re', ko ra'j xokik i koq panjul re' i aj tahqaneel xponik chi peet. Eh noq xrilow chib'ih jariik i xk'ularik, xunimaj chi re' Jesús xwuktik chaloq chi k'achlik wach, 9 ruum re' keh xakomajaa' ta wo' nkireq chi riij i ruq'or pan santo laj huuj chi re' Jesús ajwaal wach chi naa wo' chik rukteesjiik chaloq chi k'achlik wach. 10 Eh xi chalik wo' chik pankipaat i ki'ib' chi raj tahqaneel i Jesús. 11 Eh re' María reh xkahnik kahnoq chi chii' i jul, suq inoq'ik. Eh noq suq inoq'ik, xuk'utzaa' i koq riib' chutz'ehtjiik paam i jul xmuhqik wii' i Jesús. 12 Eh ki'ib' i ánjel saq saq i kiso' xrilow i koq wach, ar tzunulkeeb' aha' naq xmuhqik wii' i Jesús jinaj i wilik i xwihik wii' i naah, eh jinaj i wilik i xwihik wii' i rooq. 13 Re' taqe i ánjel je' wili xkiq'or reh i María: Tuut, ¿chib'ih reet noq oq'ik i na a'n? inki taqe. Re' hin oq'ik i nub'an, ruum xkik'am i ruti'jolal i waJaaw Jesús, eh ma' weht'al taj aha' xkiyeew, inki. 14 Eh xa re' wo' xuq'or i re' i María, xusutej wo' chik chee wach, xrilow wilik chik ar i Jesús, xa re' la' ma' xunab'eej ta wach chi re' reh i wilik ar. 15 Re' Jesús je' wili i xuq'or reh: Tuut, ¿chib'ih reet oq'ik i na a'n? ¿Awach inasik'? inki. Re' María xukapaaj chi re' incha'jinik reh i tik chee' xq'o'rinik reh, je' wili i xuq'or reh: Jaaw, wila' re' hat xatk'amwik reh i ruti'jolal i waJaaw Jesús, cha q'or weh aha' xayeew, reh chi neenooj nusik' i hin, inki. 16 Xrib'iraj i Jesús chi je' re', je' wili i xuq'or reh: María inki. Re' María xunab'eej wach i Jesús, je' wili i xuq'or reh pan kiq'oral aj hebreo: Rabuni inki reh. (Iraaj ruq'orom Aj Tijineel) 17 Re' i Jesús je' wili i xuq'or reh i María: Chakanaa' pee nutz'a'jiik, ruum re' hin komajaa' chik kinjohtik ruuk' i waJaaw. Hiy la' cha q'or keh i nuchaaq' noq wilkeeb' chi re' hin naa wo' chik wojiik ruuk' i waJaaw eh aaWaJaaw wo' taq i hat, nuDios i hin aaDios wo' taq i hat, inki. 18 Eh re' i María aj Magdala xooj wo' hoq xponik wo' ruk'utjaaj keh iraaj tahqaneel i Jesús chi xrilow chik wach i QaJaaw Jesús. Eh xuk'utjaaj wo' keh i xq'orarik reh ruum i Jesús. 19 Eh chupaam i aq'ab' re' re', noq eew chik inik'ik i hi'limb'al q'iij, re' taqe i raj tahqaneel i Jesús xkimol kiib' pan jinaj paat, xkitz'ap taqe ru puertahiil ruum i kiyo'jiik chikiwach i k'amal kib'eeh i aj judío. Re' i Jesús xokik i koq ar xupab'aa' riib' pan kixilak i raj tahqaneel, je' wili xuq'or keh: Re' suq kiil k'uxliis wih-oq taq awuuk', inki keh. 20 Noq ruq'orom chik i je' re' i Jesús, xuk'uhtaaj keh i raj tahqaneel kab'chel i q'ab' je' wo' i panjojol xhoparik. Eh re' keh, ma' k'isiin ta xsuuqb'ik kik'ux noq xkilow wach i Jesús. 21 Eh je' wili i xuq'or keh i raj tahqaneel: Re' i suq kiil k'uxliis wih-oq taq awuuk' Eh nik' wach noq xirutaq'aaj cho ayu' i waJaaw i hin, je' wo' chik re' noq tinutaq'aaj taq reje i hat, inki. 22 Eh re' Jesús xuhupej i ruxlab'al chikinaah, je' wili xuq'or keh: Chak'ul taq i Santolaj Uxlab'al. 23 Awach i naa taq akuyum i kimahk i hat, naa wo' rukuyariik i kimahk ruum i Dios. Eh awach i ma' naa ta taq akuyum i kimahk i hat, ma' naa ta wo' rukuyariik i kimahk, inki Jesús. 24 Re' i Tomas, i Laach inkiq'or reh, jinaj keh i kab'laj chi raj tahqaneel i Jesús, ma' xta chi kixilak i raj tahqaneel noq xponik ruk'uhtaaj riib' i Jesús chikiwach. 25 Re' taqe i raj tahqaneel i Jesús junch'uq je' wili i xkiq'or reh i Tomas: Re' hoj xqilow wo' chik wach i QaJaaw Jesús, inki taqe. Eh re' i Tomas je' wili i xuq'or: Wila' ma' xwilow i rehtalil i kalawux chupaam taqe q'ab', wila' ma' xnumin i ju' nuq'ab' paruhopil i kalawux, wila' ma' xnumin i ju' nuq'ab' paruhopil i jojol, ma' jaruuj taq neenunimaj aweh, inki. 26 Eh paruwahxaaq q'iij xkimol wo' chik kiib' i raj tahqaneel i Jesús chupaam jinaj i paat, re' chik haa' Tomas chi kixilak. Eh xkitz'ap taqe i puerta. Eh re' i QaJaaw Jesús xa chi nawaal xokik i koq ar, xooj rupab'aa' riib' chi kixilak i raj tahqaneel, je' wili xuq'or keh: Re' i suq kiil k'uxliis wih-oq taq awuuk' inki. 27 Eh re' i Jesús je' wili i xuq'or reh i Tomas: Chawilow kab'chel i nuq'ab', chamin i ju' aq'ab' paruhopil i kalawux, chamin i ju' aq'ab' chupaam i ruhopil i nujojol. Chanimaj chi xink'aach wo' chik chaloq, hat-oq aj nimaneel, i nuchjik. 28 Eh xrib'iraj i Tomas chi je' re', je' wili i xuq'or reh i Jesús: Hat waJaaw, hat nuDios inki. 29 Eh je' wili i xq'orarik reh ruum i Jesús: Tomas, re' hat ko xawilow nuwach ruum aj re', xanimaj. Atoob' keh i kinkinimaj chi ma' k'ahchi' ta kilom nuwach inki. 30 Ma' xata re' taqe i ma' ilooj taj wili xub'an i Jesús. Ko ma' k'isiin la' taqe i nimaq wach ma' ilooj taj xuk'uhtaaj chikiwach i raj tahqaneel ma' tz'ihb'amaj ta chupaam i huuj wili. 31 Re' taqe wili tz'ihb'amaj, reh chi nee taq i naanimaj i hat chi re' Jesús re' i Cristo, i Rak'uun i Dios, reh wo' chi wi xanimaj taq, nee taq inareq i juneliik k'acharik, parub'ihnaal i Jesús.

Juan 21

1 Chi riij taqe re', xuk'uhtaaj wo' chik riib' i Jesús keh i raj tahqaneel chi chii' i k'isa palaw, Tiberias. Eh je' wili noq xuk'uhtaaj riib': 2 Jinaj kimolom wii' kiib' i raj tahqaneel i Jesús, re' i Simón Pedro i rukab' b'ih, re' Tomas i Laach inkiq'or reh re' i Natanael aj Caná wilik ar Galilea re' taqe i kiib' chi rak'uun i Zebedeo, kiib' chik i raj tahqaneel wilkeeb' i koq ar. 3 Eh re' Simón Pedro, je' wili i xuq'or: Re' hin naa wojiik aj kar, inki. Re' keh je' wili xkiq'or: Re' hoj naaqojiik chawiij, inki taqe. Eh xijohtik reje pan jinaj i barco xa re' la', chupaam aq'ab' re' re' ma' jino'q i kar xkesaj. 4 Eh noq xchalik i rusaq'iik, re' Jesús xooj k'oloq chi chii' i k'isa palaw wilkeeb' wii' i raj tahqaneel xa re' la', re' keh ma' xkinab'eej ta wach chi re' i reh. 5 Re' Jesús xupahqaaj keh chi je' wili: Wak'uun, ¿mi xachop taq kiib' ixib'-oq i kar? inki. Ma' jino'q i kar axqachop, inki taqe. 6 Eh re' Jesús je' wili i xuq'or keh: Chakut taq qohoq aya'l parusak'aaj i barco ar nee taq inachop i kar, inki. Re' keh xkikut wo' qohoq i kiya'l, eh ma' nkikuy ta chik cho rehtesjiik i kiya'l ruum i rahliil i ma' k'isa kar. 7 Re' i raj tahqaneel i Jesús, i q'e' i ruk'ax, je' wili i xuq'or reh i Simón Pedro: Re' wili re' i QaJaaw Jesús inki. Noq xrib'iraj chi je' re' i Simón Pedro, jumehq'iil xukoj ruka'taah i ruso', ruum resam naq chi riij, eh xukut cho riib' pan ha' reh chi xelik chaloq pan palaw. 8 Eh re' taqe i ruch aj tahqaneel i Pedro junch'uq xi ponik chi chii' i k'isa palaw, chi pan barco wilkeeb'. Re' keh xa kiqerem chik i kiya'l, ruum nujinaq chi kar. Eh xa je' naa jinaj siento b'ara i koq chi chii' i palaw xi elik chaloq. 9 Eh noq xi k'ulik qajoq pan barco chi chiq yuuq', xkireq ar chi luk'lik i q'aaq', eh jinaj i kar, jinaj i kaxlanwi'k k'ahchi' rub'ahariik chinaah. 10 Je' wili i xq'orarik keh ruum i Jesús: Chak'am taq chaloq kiib' ixib'-oq i kar re' ruuk' i kore' taq xawesaj, ki uchjik. 11 Eh re' i Simón Pedro xjohtik pan barco. Xuqasaj chaloq i ya'l nujinaq chi nimaq taq kar xuqerej reje chi chiq yuuq' jinaj siento ruuk' oxlaj roxk'ahl chi kar i wilkeeb' chupaam. Eh re' ya'l xama' xk'upib'ik ta wo' hoq ruum i rahliil. 12 Eh je' wili i xq'orarik keh ruum i Jesús: K'oloq taq a a'n awa' reh awahq'eeq, ki uchjik. Re' taqe i raj tahqaneel ma' jino'q keh i xupahqaaj ree reh chi awach i reh, ruum xa keht'al wo' hoq chi re' reh i QaJaaw Jesús. 13 Chalik i Jesús xujil i koq riib' kuuk' i raj tahqaneel. Xuchop chaloq i kaxlanwi'k, xuch'aq keh, eh xuch'aq wo' keh i kar. 14 Ruuk' i wili, oxpech xuk'uhtaaj riib' i Jesús keh i raj tahqaneel noq wuktinaq chik chaloq chi k'achlik wach. 15 Noq kikohlaam chik kiwa', xupahqaaj i Jesús chi je' wili reh i Simón Pedro: Simón, rak'uun i Jonás, ¿mi q'e' kinak'ax chikiwach taqe wili? inki. Re' reh je' wili i xuq'or: Jaaw, re' hat aweht'al chi q'e' ti nuk'ax, inki. Re' i Jesús je' wili i xuq'or: Chacha'jeej taqe weh re' i je' taqe nukok' tentzuun, i nuchjik 16 Re' Jesús xupahqaaj wo' chik reh i Simón chi je' wili: Simón, rak'uun i Jonás, ¿mi q'e' kinak'ax? inki. Re' reh je' wili i xuq'or: Jaaw, re' hat aweht'al chi q'e' ti nuk'ax, inki. Re' Jesús je' wili i xuq'or: Chacha'jeej taqe weh re' i je' taqe nutentzuun i nuchjik. 17 Re' Jesús xupahqaaj roxpeech reh i Simón chi je' wili: Simón, rak'uun i Jonás, ¿mi q'e' kinak'ax? inki. Re' Pedro tib'ik ruk'ux, ruum roxpeech chik xpahqaljik reh, je' wili xuq'or: Jaaw, re' hat aweht'al chu'nchel. Eh aweht'al chi q'e' ti nuk'ax, inki. Re' Jesús je' wili i xuq'or: Chacha'jeej taqe weh re' i je' taqe nutentzuun, i nuchjik. 18 Re' hin xti korik i nuq'or aweh: Noq ko hat ak'un, inakoj aso' chawiij cha wib'il awiib', eh tiooj xa aha' pa' inawaaj ojik. Eh na' tirijb'oq, naa atehem kab'chel atileb', tokoom chik naa rukojwiik aso' chawiij, eh naa kaat ruk'amam reje aha' ma' naa ta naq awaajwaam ojik i hat, i nuchjik ruum i Jesús. 19 Eh re' i Jesús ruuk' taqe re', xuch'ob' rub'ehel nik' wach i kimik naa ruk'ulum i Pedro, eh chi ruuk' i rukimiik naa ruye'em ruloq'il i Dios. Eh je' wo' chik wili i xuq'or i Jesús reh i Pedro: Taq chi wiij, inki reh. 20 Eh noq xtz'ehtanik reje chi riij i Pedro, xrilow chi xam cho chikiij i raj tahqaneel i Jesús q'e' ruk'ax, re' i xwihik cho chucheel noq xub'an i tz'apaab' wach wi'k ree xq'eq, re' i xpahqanik reh i Jesús chi je' wili: Jaaw, ¿awach aj wo' naa ruk'ayiniik aweh inaq'or? inki. 21 Eh noq xrilow reje wach i aj tahqaneel re' re' i Pedro, je' wili i xuq'or reh Jesús: Jaaw, raaj i wulu', ¿chib'ih i naa rojiik kuxoq wii'? inki. 22 Re' Jesús je' wili i xuq'or reh i Pedro: Wila' nwaaj i hin chi ko k'achlik i reh noq naa wo' chik nuk'uliik ruka'peech, re' hat ma' xta nawaaj reh. Taq la' chi wiij i hat, i nuchjik. 23 Ruum i re', xelik ruq'orariik chi kixilak i hermano chi re' i raj tahqaneel i Jesús q'e' ruk'ax ma' naa ta rukimiik. Xanaah re' i Jesús ma' xuq'or ta chi ma' naa ta rukimiik, xa je' la' wili i xuq'or: Wila' nwaaj i hin chi ko k'achlik i reh noq naa wo' chik nuk'uliik ruka'peech, re' hat ma' xta nawaaj reh, inki reh. 24 Re' wo' i aj tahqaneel re' re' i q'e' ruk'ax, xq'orik rukorkiil taqe wili, eh re' wo' reh xtz'ihb'anik reh chupaam i huuj wili. Eh re' reh reht'al chi re' i xti korik xuq'or. 25 Eh ma' xata re' taqe wili xub'an i Jesús. Ko ma' k'isiin la' i xub'an chi riij taqe i wili nee ta ntz'ihb'jik chi ju'junaal, noq i nukapaaj i hin, ma' nee ta naq i manlojik chu'nchel i wach ak'al chi ye'aab' reh taqe i huuj nee naq intz'ihb'jik wii', je' ta naq re'.

Hechos 1

1 Re' hin i Lucas, i nuq'or reje aweh i hat, Teófilo, chi chupaam i peet nuhuuj xnutz'ihb'aaj reje aweh, chu'nchel i xk'ulik rub'an, i xk'ulik ruk'uhtaaj i Jesús, 2 korehtaal xk'amarik johtoq pan taxaaj. Noq komajaa' inooj, ruuk' i rajaawriik i Santolaj Uxlab'al, xuch'ob' rub'ehel keh i raj tahqaneel rusik'im cho kiwach chib'ih naa kia'nam. 3 Eh kamnaq-oq chik i Jesús, xk'aach wo' chik chaloq. Eh chupaam i ka'winaq q'iij, xata wo' jarpech xuk'uhtaaj riib' keh i raj tahqaneel, reh chi xkinimaj chi korik chi xk'aach wo' chik chaloq. Eh xuq'or rub'ehel keh i runimaal i rajaawriik i Dios. 4 Eh noq ko wilik i Jesús kuuk' i raj tahqaneel, je' wili xuq'or keh: Mat elik pee taq reje Jerusaleem. Chawuy-eej pee taq i ruk'uliik i Santolaj Uxlab'al i ruq'orom cho rib'iral taq aweh i waJaaw, re' wo' i nuq'orom taq weh i hin. 5 Xti korik chi re' Juan xub'an chaloq i qasanik ha' xa ruuk' ha'. Raaj taq i hat xa pan ajlamaj q'iij inqajik taq ahaa' ruuk' i Santolaj Uxlab'al, inki. 6 Eh re' taqe kimolom kiib' ruuk' i Jesús, xkipech'uj reh chi je' wili: Jaaw, ¿mi yu'naak i naa wo' chik akojom chi taaq'anik i tinamit Israel? inki taqe. 7 Eh re' Jesús je' wili xuq'or keh: Re' taq i hat ma' ruk'ul ta chi nee taq inanab'eej chih q'ijil, eh nik' naa rub'anam i waJaaw taqe re'. Xa re' wo' reh reht'al jaruuj i rub'an i re'. 8 Eh re' taq i hat naa ak'ulum awajaawriik noq naa ruqajiik taq cho cha naah i Santolaj Uxlab'al. Eh ayu' Jerusaleem taq naa atoq'aam reje ruq'orariik i korik chi wiij, naa taq aq'orom Judea, je' wo' Samaria, korehtaal taq inaq'or chi junsuut i wach ak'al, inki. 9 Ruq'orom-oq chik i Jesús taqe re', xk'amarik johtoq pan taxaaj chikiwach i raj tahqaneel. Eh xa nkilow chik noq johtik i rub'an, xk'ulik b'uuraroq wach ruum i junsahl chi suutz', insachiwanik chikiwach. 10 Kok'ahchi' wo' johtoq keeb' chutz'ehtjiik i Jesús noq johtik i rub'an pan taxaaj. Eh noq xkilow, pa'alkeeb' chik i koq ma' najt ta kuuk' i ki'ib' chi winaq saq saq i kiso'. 11 Eh je' wili i xq'orarik keh: Hat taq winaq aj Galilea, ¿chib'ih reet noq ma' namay taq johtoq tz'eht pan taxaaj? Re' Jesús, i xk'amarik johtoq taq chawach, re' wo' chik i reh naa ruqajiik chaloq, nik' wach noq xjohtik pan taxaaj, je' wo' chik re' na' qajoq chaloq, inki taqe. 12 Chi riij i re', re' taqe i raj tahqaneel i Jesús xi elik wo' chik reje chinaah i yuuq', olivo xiooj wo' chik Jerusaleem. Re' yuuq' re' re' ma' najt ta ruuk' i Jerusaleem, xa je' najtiil inkib'ehuj pantaq hi'limb'al q'iij. 13 Eh noq xi ponik Jerusaleem, xijohtik chinaah i ka'ch'iht paat i wilik wii' kipatal, i je' wili kib'ihnaal: Pedro, Juan, Jacobo, Andres, Felipe, Tomas, Bartolome, Mateo Jacobo i rak'uun i Alfeo, Simón i kikomoon taqe aj Canaán, eh re' Judas, i ruchaaq' i Jacobo. 14 Chu'nchel i re' eliik inkimol kiib' jinaj wach kik'ux chub'aan i kitiij kuch'ihil taqe i ruchaaq' i Jesús kuch'ihil taqe ixoq junch'uq, kuch'ihil i María re' rutuut i Jesús. 15 Chupaam taqe i q'iij re' re', xkimol kiib' i aj nimaneel wilkeeb' naa jino'q siento ruuk' juninaq, eh re' Pedro xpa'lojik johtoq chi kixilak, je' wili i xuq'or keh: 16 Hat taq nuhermano, xti ajwaal wach chi xooj eloq wach i tz'ihb'amaj cho pan santo laj huuj, re' i ruq'orom i Santolaj Uxlab'al ruuk' chii' i reey David, chi re' i Judas xk'amwik kib'eeh taqe i xichopwik reh i Jesús. 17 Re' Judas re' re' quch aj tahqaneel wo' naq, eh re' wo' naq haa' chi kamanik chi qaxilak. 18 Xa re' la', re' reh, ruuk' i tumiin xkiyeew reh chi riij i yeb'ee wach na'ojb'al xub'an, xuloq' jinaj i ye'aab'. Eh xukut cho riib' pan tik nah xuk'er i paam, xch'a'lojik cho wach saqum chu'nchel i req'saa'. 19 Eh re' i xuk'ul i Judas, jumehq'iil xkinab'eej patineel wilkeeb' Jerusaleem. Ruum i re', xkikoj rub'ihnaal i ye'aab' re' re' chi Acéldama pan kiq'oral i keh (iraaj ruq'orom Ye'aab' Kikik'eel Camnaq) 20 Eh chupaam i huuj ree Salmo, je' wili i tz'ihb'amaj: Kahnoq chi ntz'irik paam i rupaat, ma' ta naq chik jino'q i neenkanik paruye'aab', inki. Eh je' wo' chik wili i ruq'or: Tokoom chik chopwoq naah i rukamaj, inki. 21 Je' re' noq yu'naak, ajwaal wach chi nee nqapab'aa' jino'q i winaq chi jilow i Judas. Wilkeeb' naq taqe winaq chi qaxilak, re' ruuk' taqe i xihuch'ihlinik cho qeh jarub' haab' xwihik chi qaxilak i QaJaaw Jesús. 22 Re' neenqapab'aa' re' re' rilom-oq chaloq noq xqahteesjik ruhaa' i Jesús ruum i Juan, eh korehtaal-oq wo' xrilow noq xjohteesjik pan taxaaj i Jesús. Eh re' reh nee nokik haa' chi qaxilak chi q'orol rib'iral i ruwuktiik chaloq chi k'achlik wach i Jesús, inki i Pedro. 23 Eh xkisik' wo' wach i ki'ib' chi winaq, je' wili kib'ihnaal: José, Barsabás i rukab' rub'ihnaal eh Justo wo' chik inkiq'or reh, eh re' i rukab', Matías i b'ih. 24 Eh je' wili i xkiq'or pan kitiij: QaJaaw, xa re' wo' hat ti eht'alinik reh i qánima chi qunchelaal. Yu'naak cha k'uhtaaj qeh awach keh i ki'ib' wili asik'im wach, 25 reh chi nee ruchop naah i kamanik ma' xta b'anal reh, re' rub'anariik i taqarik xukanaa' i Judas ruum i ru mahk xub'an. Re' i xukanaa' noq xooj chupaam i ye'aab', ruk'ul chi reh, re' i xuk'ul wii' i ti'laj kimik, inki taqe. 26 Eh xkisik' chi riij naab'al reh awach keh i ki'ib' re' re' naakipab'aam. Eh wach naah i Matías xkahnik chi re' reh xokik haa' chi kixilak i junlaj chi tahqaneel.

Hechos 2

1 Eh noq xponik i ruq'ijil i ninq'iij Pentecostes, re' taqe i aj nimaneel jinaj kimolom wii' kiib' pan jinaj paat, eh jinaj wach kik'ux. 2 Eh chi ma' keht'al, xkib'iraj jinaj i xa njomik chik xqajik cho pan taxaaj, xa je' chik rukab' i choqik i rub'an i kowlaj teew xa nq'ajb'anik chik paam i paat kimolom wii' kiib'. 3 Eh xuk'uhtaaj riib' chikiwach i je' taqe ruwii' i ju' qaaq', eh je' taqe q'aaq' xkich'aqib'eej cho kiib' chikinaah chi kiju'junaal. 4 Eh chi kunchelaal xokik pan kánima chi manlik i Santolaj Uxlab'al, eh xkitoq'aa' q'orik pan tokoom chik q'orik, re' q'oreel nik' wach xye'arik keh chi q'orarik ruum i Santolaj Uxlab'al. 5 Eh wilkeeb' chi patal pan tinamit Jerusaleem taqe aj judío, taqe xa aha' kichalik chi junsuut i wach ak'al. 6 Eh noq xkib'iraj i xa njomik chik xub'an xama' nkireq ta chik chi riij chib'ih naa kia'nam, ruum xkib'iraj chi kiju'junaal chi pan kiq'oral k'ahchi' kiq'oriik taqe ju'jun chi aj nimaneel. 7 Eh xsahchik kik'ux, xiqaaj kapeew, je' wili i xkiq'or chikiwach: ¿Mi ma' aj Galilea taqe re' chu'nchel i q'orik inki a'n wili? 8 ¿Chib'ih reet noq inqib'iraj taqe chi q'orik inki a'n pan qaq'oral? 9 Re' wilkeeb' ayu' xa aha' kitinamiit. Wilik i kichalik i Parto, Media, Elam, i hoj i qoh chalik Mesopotamia, Judea, Capadocia, Ponto, Asia, 10 wilik i kichalik Frigia, Panfilia, Egipto, paruyuq'ul i Africa ma' najt ta ruuk' i tinamit Cirene. Wilik i kichalik Roma, wilik wo' i hoj aj judío chi qaasb'al wilkooj ayu'. 11 Wilik aj Creta, aj Arabia, Eh xti nqib'iraj inche pan qaq'oral chi qunchelaal i sahchb'al k'uxliis xub'an i Dios inkiq'or, inki taqe. 12 Eh re' taqe re' sahchinaq kik'ux, kapeew inki a'n xkipech'uj chikiwach chi je' wili: ¿Chib'ih jariik iraaj ruq'orom i wili? inki taqe. 13 Eh wilik wo' taqe i xa ch'ool inki a'n je' wili xkiq'or: Re' taqe re' xohk'reel taqe ruum aj re' je' re' kiq'orik, inki taqe. 14 Chalik i Pedro xpa'lojik johtoq ruch'ihil taqe junlaj chi aj tahqaneel, kow xuq'or keh chi je' wili: Hat taq aj judío, je' wo' chawunchelaal taq i hat patim ayu' Jerusaleem, chab'iraj taq chi korik i naa nuq'orom taq aweh: 15 Re' hoj, ma' hoj ta xohk'reel je' rukab' taq inakapaaj i hat. Komajaa' ta nare' b'elejeeb'ora ree rujohtiik i q'iij ra'j naa chik re' i xohk'rik neenqa a'n. 16 K'ahchi' la' rojiik eloq wach quuk' ruq'orom chaloq i Joel jalal ruq'oral i Dios noq xuq'or chi je' wili: 17 Pan kuxesb'al taqe ponoq wach ree q'iij inki Dios naa nuqasam qohoq i Wuxlab'al chikinaah chu'nchel tinamit. Re' taqe i kak'uun kixq'uun naa kiq'orariik wib'iral. Re' taqe k'ijolaq wilik i naa nuk'uhtaam chikiwach. Re' taqe i mama' winaq wilik i naa nuk'uhtaam keh pan kiwiriik. 18 Chupaam i q'iij re' re', naa nuye'em i Wuxlab'al pan kánima taqe waj kamanoom, chi winaq chi ixoq, eh naa wo' nukojom taqe chi q'orol wib'iral. 19 Naakilom johtoq pan taxaaj taqe i runimaal sahchb'al k'uxliis naa nuk'uhtaam keh naa wo' nuk'uhtaam wach ak'al i ehtalil: Kik', q'aaq', q'equm paam sib' xa je' chik q'equm paam suutz'. 20 Eh noq komajaa' i rureq ruq'ijil i ruk'uliik ruka'peech i QaJaaw, re' q'iij xiik' naah loq'il, eh nim wach, re' q'iij naa ruq'equumriik wach, eh re' poh xa je' chik kik' naa rukahniik. 21 Eh awach i neenkipahqaaj kuyb'al kimahk parub'ihnaal i QaJaaw neekiko'ljik, inki Dios, inki. 22 Chab'iraj taq i naa nuq'orom i hat taq aj Israel: Re' Jesús aj Nazaret xa re' wo' reh jinaj winaq xye'arik rajaawriik ruum i Dios. Eh xawil taq ruuk' naq'awach, eh aweht'al taq chi korik taqe i runimaal sahchb'al k'uxliis, taqe i ma' ilooj taj, taqe i ehtalil xub'an i Dios parub'ihnaal i Jesús. 23 Eh re' taq i hat, noq xq'ahteesjik taq pan aq'ab' i Jesús, xaq'asaj taq pan kiq'ab' i yiib' wach i kina'ojb'al, eh xkiyeew wach kuruus, ruuk' i re' xakansaj taq. Eh re' Dios xa najtir wo' i ruyejaa' cho wach chi je' re' i xik'ul i Jesús. 24 Eh re' Dios xruksaj wo' chik chaloq chi k'achlik wach i Jesús, xuko'leej chuwach i ti'laj kimik xuk'ul, ruum xrilow chi ma' xuyee ta riib' chi xkimik chi jumpech. 25 Re' reey David je' wili xuq'or chi riij i Jesús: Re' hin eliik k'ahchi' wilom wach i waJaaw, ma' hin ta rukanaam, xa eliik k'ahchi' kiin rutoob'eem, reh chi ma' xta neenyojwik nuk'ux. 26 Ruum aj re', re' wánima, re' nuti'jolal, re' nukapeb'aal xiik' naah suq kiil kik'ux. Ruum xa ruuk' chik i Dios naa nuye'em nuk'ux. 27 Re' hat waJaaw, ma' naa ta akanaam chi jumpech i nuti'jolal panjul, eh ma' nee ta wo' nayeew q'ab' chi naa ruq'ajiik panjul i ruti'jolal i Santolaj Awak'uun. 28 Re' hat xatk'uhtanik weh i rub'eeh i juneliik k'acharik. Eh wilik jinaj runimaal rusuqkiil nuk'ux, ruum xa awuuk' wo' hat wilik i rusuqkiil k'uxliis reh juneliik, inki. 29 Hat taq was nuchaaq', noq i nuq'or i hin chi aweht'al taq chi korik chi re' xikin qamaam David xkimik, eh xmuq'ub'jik, eh aha' xmuhqik wii', ko nqilow wach yu'naak. 30 Re' David jalal ruq'oral i Dios wo' noq xwihik chaloq najtir q'iij, eh reht'al i xti korik q'orooj reh ruum i Dios chi jinaj keh i riih rumaam naa rukahniik chi Cristo. Eh re' reh naa ruwihiik cho paruloq'laj ye'aab' chi taaq'anik. 31 Re' David, je' naa xrilow cho pampeet, ruum ruq'orom chaloq chi naa wo' chik ruwuktiik cho chi k'achlik wach i Cristo. Eh chi re' ruti'jolal ma' naa ta rukahniik panjul chi jumpech, eh chi ma' naa ta ruq'ahiik i ruti'jolal. 32 Re' Dios xruksaj chaloq i Jesús chi k'achlik wach, re' wo' reh inqaq'or rib'iral i hoj, ruum ti xqilow ruuk' naq'qawach. 33 Re' Jesús xjohteesjik wo' chik pan taxaaj ruum i Dios, reh chi xooj tzuhnoq parusak'aaj. Eh re' Santolaj Uxlab'al, i ruq'orom cho rib'iral Ajaab'ees Dios, xuyeew wo' cho chi qanaah, re' taq i kore' xawil, kore' taq i xab'iraj. 34 Re' hin i nuq'or taq aweh chi re' David ma' xjohtik ta pan taxaaj chi k'achlik wach, xa je' la' wili i xuq'or: Re' QaJaaw Dios je' wili i xuq'or cho reh i waJaaw: Ti tzuun panusak'aaj. 35 Re' hin korehtaal i nuyeew taqe pana wooq i ki-ixowanik awach, inki Dios, inki. 36 Chawunchelaal taq i hat aj Israel, chanab'eej taq chi korik chi re' i Jesús wili i xayeew taq chi kimik wach kuruus i hat, eh re' wo' reh xye'arik rajaawriik ruum i Dios chi Ajaab'ees, eh Cristo wo' hoq, ki uchjik ruum i Pedro. 37 Noq xkib'iraj chi je' re' ma' k'isiin ta xchalik ruyot'kiil i kánima xkipahqaaj reh i Pedro, eh keh i ruch aj tahqaneel chi je' wili: Qas qachaaq', eh, ¿chib'ih neenqa a'n? inki taqe. 38 Re' Pedro je' wili i xuq'or keh: Chayot' taq ak'ux chi riij taq xa a'n, eh qajoq taq ahaa' cha ju'junaal parub'ihnaal i Jesucristo, reh chi neenkuyarik taq amahk, eh re' Dios nee taq i ruyeew chaaweh i Santolaj Uxlab'al. 39 Re' Santolaj Uxlab'al, aweh wo' taq i hat noq ruq'orom cho rib'iral i Dios keh wo' taq awak'uun awixq'uun, keh wo' i wilkeeb' cho chi najt yuuq' keh wo' taqe awach iraaj ruyuq'eem ruuk' i QaJaaw i qaDios, inki Pedro. 40 Eh re' Pedro xuk'uhb'alej xuq'il taqe tinamit ruuk' taqe q'orik wili: Re' taq i hat chako'leej taq awiib' chuwach i ti' k'axik naakik'ulum i yiib' wach i kina'ojb'al, inki. 41 Eh re' taqe i xinimanik reh i ruk'uhb'aal i Pedro xqahteesjik kihaa'. Eh chupaam i q'iij re' re', wilkeeb' naa ixib'-oq miil i xkikoj kiib' chi kixilak aj nimaneel. 42 Eh ma' inkikanaa' ta runimjiik ink'uhtjik keh kuum taqe aj tahqaneel k'acharik inki a'n pan jinaj wach k'uxliis pankomonil inki a'n kitiij, eh k'ul inkipuhkaaj i kaxlanwi'k chikiwach. 43 Eh ruum taqe i ma' ilooj taj, eh ma' k'isa ehtalil inkik'uhtaaj i raj tahqaneel i Jesús, ma' k'isiin ta nchalik kiyo'jiik chu'nchel i tinamit. 44 Chu'nchel i aj nimaneel wilkeeb' pan jinaj wach k'uxliis. Eh chib'ih taqe jariik i wilik keh, k'ul inkipuhkaaj chikiwach. 45 Inkik'ayej i kak'aal je' wo' taqe i xa chib'ih jariik wilik keh, eh re' tz'aaq inkipuhkaaj chikiwach, re' q'oreel awach i ma' xta wilik reh chi kixilak. 46 Eh eqal eqal inkimol kiib' chupaam i rupaat i Dios. Eh pantaq paat inkipuhkaaj i kaxlanwi'k chikiwach eh inki a'n kiwa' pankomonil pansuqkiil k'uxliis ruuk' loch'ik. 47 Re' keh inkiloq'ej i Dios, eh q'e' inajawjik kiwach kuum i tinamit. Eh re' taqe i ruko'leej i QaJaaw, eqal eqal k'ahchi' taqe rukojom chi kiman taqe i komoon aj nimaneel.

Hechos 3

1 Eh re' Pedro ruch'ihil i Juan xijohtik johtoq chupaam i rupaat i Dios ixib'ora ruqajiik i q'iij, re' noq imb'aan i tiij. 2 Eh jinaj i winaq siik taqe rooq chi raasb'al wilik ar chupahqaljiik rulemóxna keh i kiokik i koq chupaam i rupaat i Dios. Re' winaq re' re', eqal eqal imponik kitzunaa' chi chii' i ru puertahiil i rupaat i Dios, Holohik laj Puerta inkiq'or reh. 3 Noq xrilow i siik taqe rooq chi k'ahchi' i koq kokiik i Pedro i Juan chupaam i rupaat i Dios, xupahqaaj otob'il keh chi neenye'arik rulemóxna. 4 Eh re' Pedro ruch'ihil i Juan xkitz'ehtaaj i siik, eh re' Pedro je' wili i xuq'or reh: Qoh awil, inki. 5 Noq xrib'iraj chi je' re' i siik i rooq, xakow chik i rutz'ehtaaj taqe. Re' reh xukapaaj chi naa ruye'ariik rulemóxna. 6 Eh re' i Pedro je' wili i xuq'or reh: Re' hin, ma' xta plata, ma' xta oro wuuk'. Xa re' wo' i ajaawriik wilik wuuk' neenuyeew aweh, parub'ihnaal i Jesucristo aj Nazaret i nuq'or aweh tipaa' johtoq, eh tib'ehoq reje, inki. 7 Eh re' i Pedro, xuchop chi rusak'aaj q'ab' i siik taqe rooq eh xupab'aa' johtoq. Eh xa chi jumehq'iil xikowjik taqe i rooq taqe i wach'ehk, 8 eh xpisk'anik parooq noq xpa'lojik johtoq, eh xutoq'aa' b'ehik. Xokik i koq haa' chikiij i Pedro i Juan chupaam i rupaat i Dios, b'ehik chik i rub'an xampisk'anik chik parooq, chuye'ariik ruloq'il i Dios. 9 Chu'nchel tinamit xkilow chi b'ehik chik i rub'an, chi k'ahchi' ruloq'em i Dios. 10 Eh xsahchik kik'ux i tinamit ruuk' i xk'ularik, ma' k'isiin ta xchalik kiyo'jiik, ruum xkinab'eej wach, chi re' i winaq re' re' ink'ulik tzuhnoq chi pahqanik lemóxna chi chii' ru puertahiil i rupaat i Dios, re' i Holohik laj Puerta inkiq'or reh. 11 Re' i winaq xk'achreesjik ma' rukanaa' ta chik riib' chikiij i Pedro i Juan. Re' i tinamit xsahchik kik'ux, xiooj kajimam kiib' ruuk' i Pedro ruuk' i Juan chi muuj i rupaat i Dios, re' i Muuj Salomón rub'ihnaal. 12 Eh noq xrilow i Pedro chi je' re' je' wili i xuq'or keh i tinamit: ¿Chib'ih reet noq insahchik taq ak'ux tiqajik taq kapeew chi qilariik? ¿Mi nakapaaj taq re' hat chi ruuk' qajaawriik, chi ruuk' i rukorkiil qak'ux xqak'achrisaj, qayeew chi b'ehik i winaq wili? 13 Re' la' ki Dios i peet cho qamaam qati't, re' Abraham, Isaac, Jacob, xuyeew i rajaawriik i Jesús, re' i rumoso, re' i xaq'asaj taq pan kiq'ab' i q'atal q'orik. Eh noq re' Pilato xraaj naq roq'taam, re' taq i hat ma' xawaaj ta taq chi xroq'taaj. 14 Re' taq i hat ma' xawaaj ta taq chi x-oq'teesjik wilik ruSantohiil, korik wach ruk'ux. Re' la' chik inche taq xapahqaaj chi oq'teesjoq i winaq aj kaansoom. 15 Eh xaq'asaj taq pankimik inye'wik juneliik k'acharik. Eh re' i Dios reh xruksaj wo' chik chaloq chi k'achlik wach, eh re' hoj ti xqilow cho ruuk' naq'qawach. 16 Eh xa ruum i chopoj k'uxliis chunimjiik i Jesús xikowjik taqe rooq i winaq wili, k'ahchi' taq awilom wach, eh aweht'al wo' taq wach. Xa ruuk' i chopoj k'uxliis chunimjiik i Jesús xk'achjik chi manlik, eh xti xawilow taq. 17 Hat taq was nuchaaq', re' hin i nuq'or taq aweh chi re' noq xakansaj taq i Jesús awuch'ihil taqe i k'amal taq ab'eeh, ma' aweht'al ta taq i xa a'n. 18 Eh ruuk' taq i xa a'n reh i Jesús, xub'an i Dios i ruq'orom chaloq najtir q'iij ruuk' kichii' taqe i jalal ruq'oral, chi re' i ruCristo naa ruk'ulum i ti'laj kimik. 19 Ruum aj re', chayot' taq ak'ux chi riij taq amahk xa a'n, chajal taq wach ana'ojb'al. Eh re' Dios neerusach wach chu'nchel taq amahk, eh naa wo' ruye'em taq cho rusuqkiil awánima, 20 re' na' chutaq'aaj taq chaaweh ruka'peech i Jesús, re' i Cristo rupab'aam cho pampeet chi Ko'len naq taq aweh. 21 Atoob' ta yu'naak re' Jesucristo konaa pee rukahniik cho pan taxaaj, korehtaal i rutus cho wach rub'anariik i Dios chu'nchel i ruq'orom chaloq ruuk' kichii' taqe i santo laj jalal ruq'oral xi k'acharik cho najtir q'iij. 22 Eh re' Moisés ruq'orom wo' cho keh i qamaam qati't chi je' wili: Re' taq aaWaJaaw aaDios naa rupab'aam jino'q taq chaxilak i jalal ruq'oral je' rukab' i hin. Eh chu'nchel i naa ruq'orom taq aweh, xti cha nimaj taq reh, 23 ruum awach taqe i ma' naa ta kinimam i naa ruq'orom i jalal ruq'oral i Dios re' re', naakehteesjiik iloq chi kixilak i tinamit Israel, inki. 24 Eh re' Samuel jalal ruq'oral i Dios, xtooq'anik cho ruq'orariik, eh jarub' taqe i jalal ruq'oral i Dios ik'inaq taqe chaloq xiq'orik wo' cho chi riij taqe i q'iij wili. 25 Eh aweh wo' taq haa' i hat ruq'orom cho rib'iral i Dios. Re' xuyejaa' cho wach kuuk' taqe i qamaam qati't, re' noq xuq'or reh i Abraham chi je' wili: Re' taqe i tinamit sut i wach ak'al, naa nuye'em i wotob'il chikinaah pankib'ihnaal taqe awiih aamaam, inki. 26 Eh re' Dios noq xupab'aa' chaloq i Rak'uun, peet xutaq'aaj taq cha wuuk' i hat, reh chi nee taq inak'ul i rotob'il i Dios, reh wo' chi nee taq inakanaa' cha ju'junaal i yiib' wach na'ojb'al, inki.

Hechos 4

1 Eh re' Pedro, i Juan noq k'ahchi' kiq'oreem i tinamit, kipa'iwanik ponoq taqe i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe i k'amal kib'eeh i kicha'jinik reh i rupaat i Dios, taqe i aj saduceo. 2 Eh q'e' xchalik kik'aah chinaah i Pedro, i Juan, ruum k'ahchi' kiq'orom keh i tinamit nik' wach noq xwuktik chaloq i Jesús chi k'achlik wach, je' wo' re' noq naakiwuktiik chaloq i kamnaq. 3 Eh xkichop i Pedro, i Juan, jinaj aq'ab' xiwarteesjik pantz'ilom, ruum okal q'iij chik xichoparik. 4 Xa re' la' ma' k'isiin wo' xinimanik chi kixilak i xi ib'irinik reh i k'uhb'aal xkiq'or. Re' xinimanik wilkeeb' naa hoob'-oq miil chi winaq. 5 Eh parukab' q'iij-oq chik, xkimol kiib' Jerusaleem taqe i q'atal q'orik, taqe i k'amal kib'eeh i aj judío, taqe i kik'uhtanik ree najtir k'uhb'aal. 6 Wilik haa' ar i Anas i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij haa' i Caifas haa' i Juan jinaj chik, haa' i Alejandro re' taqe haa' chu'nchel i ma' tokoom ta kuuk' i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij. 7 Eh re' keh xkipab'aa' chikiwach i Pedro, i Juan, kipech'uj chi je' wili: ¿Awach taq xye'wik awajaawriik, awach aj pan b'ihnaal taq xak'achrisaj i winaq i siik naq? inki taqe. 8 Eh re' Pedro reh nujinaq paránima i Santolaj Uxlab'al, je' wili i xuq'or keh: Hat taq q'atal q'orik, hat taq k'amal kib'eeh i aj judío, 9 k'ahchi' taq apech'um qeh yu'naak i otob'il xb'aan reh jinaj winaq siik naq, eh inawaaj taq anab'eem nik' wach noq xye'arik rukowiil. 10 Yu'naak naa qaq'orom rukorkiil taq aweh i hat, je' wo' keh chu'nchel i tinamit Israel. Reh chi nee taq inanab'eej chi re' winaq wili, i pa'lik taq chawach yu'naak, xkowjik parub'ihnaal i Jesucristo aj Nazaret, re' i xakoj taq wach kuruus i hat, eh re' xwukteesjik chi k'achlik wach ruum i Dios. 11 Re' Jesús xa a'n taq reh i hat, je' rukab' imb'aan reh ab'aj ma' xponik ta panaq'kiwach i aj yej-an paat. Eh re' Jesús yu'naak, xkahnik chi je' rukab' jino'q ab'aj rukowiil rooq i paat. 12 Eh ma' awach ta chik jino'q aj uuk' neenkan i ko'lemb'al iib', ruum ma' xta ta chik jino'q i b'ihnaal ayu' wach ak'al chi re' tee reh neen ko'linik qeh, inki Pedro. 13 Eh noq xkilow taqe i q'atal q'orik chi ma' kiyo'jik ta chi q'orik i Pedro, i Juan, chi ma' ha' ta kitijem kiib', chi ma' nimaq ta kiwach, q'e' xsahchik kik'ux. Eh xkikoj rehtaal chi re' ruuk' taqe chaloq i raj tahqaneel i Jesús. 14 Xanaah re', re' i winaq xkik'achrisaj wilik wo' i koq kuuk' ar. Ruum aj re', re' taqe q'atal q'orik ma' xuyeew ta riib' chi xkiq'or chi ma' korik taj i xkian re' re'. 15 Re' taqe q'atal q'orik xkiq'or ree Pedro, i Juan chi kieloq reje rij paat, eh chi kutkeel xkiwech'uj riij i xkiyejaa' wach. 16 Eh je' wili xkiq'or chikiwach: ¿Chaaj wo' jariik i naaqa'nam kuuk' i winaq wili noq inakapaaj taq i hat? ruum ti chu'nchel i aj Jerusaleem xi eht'alinik reh i nim wach ma' ilooj taj xkik'uhtaaj, eh re' hoj ma' nee ta chik i rub'an chi neenqapoy. 17 Eh reh chi ma' nee ta nkipuhkaaj ruq'orariik chi kixilak i tinamit i xkian taqe winaq wili, qayohb'isaj taqe. Qaq'or keh chi yu'naak johtoq chi qawach chi ma' awach chik aj eh neenkiq'or i rub'ihnaal i Jesús, inki taqe. 18 Eh xkitaq'aaj wo' chik ruk'amariik i Pedro, i Juan, eh xq'orarik keh chi manki a'n chik i k'uhb'alinik, eh mankiq'or chik rib'iral chi jumpech i rub'ihnaal i Jesús. 19 Eh re' Pedro, i Juan je' wili i chaq'wik xkian: Xti cha kapaaj taq riij i hat chi korik mi rub'ehel chuwach i Dios chi re' taq i hat naa kaat qanimam oon re' Dios naaqanimam. 20 Re' hoj ma' jaruuj chik neenqakanaa' ruq'orariik rib'iral taqe i qilom, taqe i qib'iram, inki taqe. 21 Eh re' taqe q'atal q'orik xkiyohb'isaj wo' chik i Pedro, i Juan, xkoq'taaj taqe reje, ruum ma' xkireq ta chi riij nik' wach noq naakiye'em taqe panti' k'axik. Eh ruum chi xkilow chi k'ahchi' kiloq'em i Dios i tinamit ruuk' i ma' ilooj taj xb'aan re' re'. 22 Re' winaq siik naq taqe i rooq xk'achreesjik ruuk' i ma' ilooj taj, ik'inaq naa ka'winaq haab' i wilik reh. 23 Eh noq oq'tamaj chik reje i Pedro, i Juan, xiooj kimol kiib' kuuk' i kuch aj tahqaneel, eh xkik'utjaaj keh i xq'orarik reje keh kuum i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, kuum i k'amal kib'eeh i aj judío. 24 Eh noq kib'iram chik junokiik taqe chi tiij, je' wili i xkiq'or: Loq'laj QaJaaw Dios, xatyej-anik reh i taxaaj, i wach ak'al, i palaw, eh hat wo' xatyej-anik reh chu'nchel i wilkeeb' chupaam taqe re'. 25 Re' hat xayeew cho paránima awaj kamanoom David chi xuq'or chi je' wili: ¿Chib'ih reet noq yohb'aal wach i kijosq'iil tinamit? Eh ¿chib'ih reet noq inkiyejaa' wach rub'aan i xama' xta ruk'am chaloq? 26 Re' taqe reey, re' taqe aj taaq'oom wilkeeb' wach ak'al, xkimol kiib' chub'anariik i re' ma' re' chi riij i i rusik'im cho wach i Dios, re' i Cristo, inki. 27 QaJaaw Dios, korik wo' hoq aaq'orom, chi re' i Herodes, re' Poncio Pilato, taqe i ma' re' ta taqe aj Israel, kuch'ihil i aj Israel, xkimol kiib' Jerusaleem chi rixowjiik wach i loq'laj awaj kamanoom, re' i Jesús apab'aam chaloq re' i Cristo. 28 Eh ruuk' i xkian re' re', xooj eloq wach chu'nchel ayejaam cho wach i hat najtir q'iij chi naa ruk'ulariik. 29 QaJaaw Dios, yu'naak chakoj rehtaal i qayohb'esjiik inki a'n qoh awik'raaj tii chaloq, eh chayeew rukowiil qak'ux i hoj awaj kamanoom, reh chi ma' nee ta qohyo'jik chuq'orariik aq'oral. 30 Eh noq ruuk' awajaawriik, neen qak'achrisaj taqe i yowaab', eh wilik taqe i ehtalil neenqak'uhtaaj, eh neenqa a'n i ma' ilooj taj parub'ihnaal i loq'laj awaj kamanoom Jesús, inki taqe pan kitiij. 31 Noq xkikohlaaj kitiij taqe aj tahqaneel, kow xk'uyu'jik i ye'aab' kimolom wii' kiib'. Eh chupaam i jumehq' re' re', xokik pan kánima chi manlik i Santolaj Uxlab'al ruuk' i re', xkichop kik'ux chuq'orariik rib'iral i ruq'oral i Dios. 32 Re' i ruk'ihaal tinamit i xinimanik ree Dios, xa jinaj chik wach kikapeew, xa jinaj wach kik'ux chikuncheel. Ma' awach ta jino'q chi kixilak inq'orik reh chi xata reh chi rutkeel chib'ih i wilik reh keh la' pankomonil chib'ih jariik i wilik keh. 33 Re' taqe aj tahqaneel wilik kajaawriik chuq'orariik rib'iral i ruwuktiik chaloq chi k'achlik wach i QaJaaw Jesús. Eh chikuncheel aj nimaneel re' re', eliik inkik'ul i rotob'il i Dios. 34 Je' re' noq, ma' jino'q i ti' wilik chi kixilak i keh, ruum awach i wilik kak'aal, awach i wilik kipaat inkik'ayej, eh inkik'am chaloq i tz'aaq, 35 inkiq'asaj keh taqe aj tahqaneel. Re' chik i keh kipuhkanik reh chikinaah i ju'jun chi aj nimaneel re' q'oreel awach i ma' xta wilik reh. 36 Je' wo' re' xub'an jinaj i winaq wilik chi kixilak i re' ruuk' taqe i riih rumaam i Leví, eh aj Chipre, José i rub'ihnaal, Bernabé i rukab' b'ih xkikoj taqe aj tahqaneel (iraaj ruq'orom Suuqb'isan K'uxliis) 37 Re' winaq re' re' junseht naq i rak'aal wilik. Chalik i reh xuk'ayej, eh re' tz'aaq xuk'am chaloq, xk'ulik ruq'asaj pan kiq'ab' taqe raj tahqaneel i Jesús.

Hechos 5

1 Eh jinaj i winaq, Ananías rub'ihnaal, ruch'ihil i Safira, re' i rehk'een, pan kiib'al xkik'ayej junseht i kak'aal. 2 Re' reh xa yejaal i tz'aaq i rak'aal xuq'asaj keh i aj tahqaneel ruum je' re' i xkiyejaa' wach ruuk' i rehk'een eh yejaal i xkahnik ruuk' i reh. 3 Eh re' i Pedro je' wili xuq'or reh i Ananías: ¿Chihreet noq xayeew q'ab' reh i aj Yahm chi xokik panawánima, reh chi xachuk i q'orik reh i Santolaj Uxlab'al, ruum yejaal i tumiin xakeb'aa', re' i tz'aaq awak'aal? 4 Re' ak'al re' re' aweh i hat, noq xak'ayej, ¿mi ma' xub'an naq re' chi xakanaa' cha weh i tz'aaq? ¿Nik' wach noq xk'ulik cho panak'ux rub'aan i je' wili? Re' hat ree Dios xachuk i q'orik, ma' re' ta keh i winaq, inki. 5 Noq xrib'iraj i Ananías taqe q'orik wili, xq'ehb'ik wach ak'al, xkimik. Eh jinaj runimaal yo'jik xchalik keh i xi ilwik reh. 6 Eh wilik taqe i k'ijolaq xik'u'loq, xkib'ot pan itz'ihy i ruti'jolal i Ananías, xkitehlaaj reje, xooj kimuq'aa'. 7 Je' naa chik ixib'ora ruk'ulariik i re', xooj k'oloq i rehk'een naq i Ananías, ma' reht'al taj chib'ih jariik i xuk'ul i rub'ahiil. 8 Eh re' Pedro xupech'uj reh i Safira chi je' wili: ¿Mi korik chi je' wili k'ihaal i tumiin taq xa k'ayej wii' awak'aal? inki. Hoo', jaaw, je' re' k'ihaal xqayeew wii', inki. 9 Eh re' Pedro je' wili xuq'or: ¿Chihreet noq xa a'n taq jinaj wach ak'ux, reh chi xachuk taq i q'orik reh Ruxlab'al i QaJaaw? Re' re' wilkeeb' chii' ookb'al taqe i xi ponik muq'anoq reh ab'ahiil. Yu'naak re' chik i hat naa kaat rojiik kimuq'aam, inki. 10 Noq xrib'iraj i Safira chi je' re', jumehq'iil xq'ehb'ik wach ak'al, xkimik chuwach i Pedro. Eh noq xi okik i koq taqe k'ijolaq, kamnaq chik i Safira, xkitehlaaj reje, eh chucheel i rub'ahiil xkimuq'aa'. 11 Eh chikuncheel i komoon aj nimaneel, chikuncheel i xi ib'irinik reh taqe xk'ularik re' re', ma' k'isiin ta noqxiyo'jik. 12 Eh ma' k'isiin i ma' ilooj taj, rehtalil i rajaawriik i Dios xkik'uhtaaj i aj tahqaneel keh i tinamit. Eh jinaj wach kik'ux chulooq'jiik i Dios, noq inkimol kiib' chi chii' i rumuuj i rupaat i Dios, re' i Muuj Salomón rub'ihnaal. 13 Ma' jino'q i re' ruuk' taqe i junch'uq inkichop kik'ux chi okik haa' chi kixilak taqe i aj nimaneel. Eh re' keh q'e' taqe kik'axarik kuum i tinamit. 14 Eh xtohq'ik kitahmiik taqe aj nimaneel, chi je' winaq chi je' ixoq, i k'ahchi' kokiik haa' chunimjiik i QaJaaw. 15 Eh wilik wo' taqe inkesaj chaloq i kiyowaab' wataq til ch'aht eh wataq ch'aht chee', ink'ulik kiyeew chi' taq b'eeh, reh chi awach keh i yowaab' neenik'ik i runaach i Pedro chinaah, neenk'achjik. 16 Eh ma' k'isiin wo' taqe kichalik pantaq kok' tinamit kiooj k'oloq Jerusaleem. Inkik'am chaloq i kiyowaab', wilik taqe i wilkeeb' panti' k'axik kuum i ma' tob'laj uxlab'al. Eh chikuncheel i yowaab' re' re' kik'achreesjik. 17 Eh re' kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij ruch'ihil taqe i re' ruuk' i kuch aj nimaneel i aj saduceo, yohb'aal wach noq xchalik kik'aah chikinaah taqe i aj tahqaneel. 18 Eh xkitaq'aaj ruchopariik taqe aj tahqaneel, xkikoj pantz'ilom, re' kitz'aparik wii' taqe i xa tinamit. 19 Xa chupaam i raq'ab'iil re' re', xutaq'aaj chaloq jinaj i ruánjel i Dios, xk'ulik ruteh taqe i ru puertahiil i tz'ilom, eh xrisaj taqe reje je' wili xuq'or keh: 20 Yu'naak hiy taq cha k'uhtaaj awiib' chupaam i rupaat i Dios cha q'or taq keh i tinamit i k'uhb'aal inye'wik ak' k'acharik, inki. 21 Noq xkib'iraj i xq'orarik keh kowahq'eq xi okik i koq chupaam i rupaat i Dios, ar xkik'uhb'alej i tinamit. Eh re' kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, taqe rukomoon xkitaq'aaj ruq'orariik keh i q'atal q'orik kuch'ihil i k'amal kib'eeh i aj judío chi kimol kiib'. Eh xkitaq'aaj naq kik'amariik pantz'ilom taqe i aj tahqaneel. 22 Noq xiooj k'oloq pantz'ilom taqe polisía, ma' xkireq ta chik ar taqe i aj tahqaneel. Eh xi sutinik wo' chik reje i kimolom wii' kiib', je' wili i xponik kiq'or: 23 Jaaw, re' hoj xponik wo' naq qareq chi tz'aplik chi korik taqe i ru puertahiil i tz'ilom. Re' taqe cha'joom pa'alkeeb' wo' i koq chi chii' taqe i puerta. Eh noq xqateh i koq, ma' xqareq ta chik taqe ar i aj tahqaneel, inki taqe. 24 Noq xkib'iraj i q'orik wili, i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij taqe i k'amal kib'eeh taqe cha'jen reh i rupaat i Dios, taqe i k'amal kib'eeh aj tiij, xsahchik kik'ux: ¿Chib'ih jariik naa rojiik kuxoq wii' i wili? inki taqe chikiwach. 25 Eh manlik xooj k'oloq jinaj i winaq, je' wili i xuq'or keh: Re' taqe winaq i xakoj taq pantz'ilom wilkeeb' wo' chik chupaam i rupaat i Dios k'ahchi' kiq'orom i ruk'uhb'aal i Dios keh i tinamit, inki. 26 Eh re' i k'amal kib'eeh i kicha'jinik reh i rupaat i Dios, xuk'am reje chi riij taqe i polisía, reh i kik'amariik chaloq taqe i aj tahqaneel, panotob'il xkik'am chaloq, re' nkaaj i chi ma' xikutarik ta chi ab'aj kuum i tinamit. 27 Noq xi k'amarik chaloq i aj tahqaneel, xi k'ulik pa'ab'joq chikiwach i q'atal q'orik. Eh re' i kajaaw taqe k'amal kib'eeh aj tiij je' wili i xuq'or keh: 28 ¿Ma' qaq'orom ta oon taq weh re' chi ma' naa ta chik taq ak'uhb'alem i tinamit parub'ihnaal i Jesús? Eh yu'naak chu'nchel chik i aj Jerusaleem xi ib'irinik reh i k'uhb'alinik taq i na a'n. Eh re' taq i hat i naawaaj taq akojom pan qanaah, i rukimiik i winaq re' re', inki. 29 Eh re' Pedro ruch'ihil taqe ruch aj tahqaneel je' wili i chaq'wik xkian: Re' hoj, ajwaal wach chi peet i Dios naaqanimam, ma' re' taj i ruq'oral i winaq naaqanimam. 30 Chanab'eej la' taq i hat yu'naak chi re' i ki Dios i qamaam qati't x-uksanik cho reh i Jesús chi k'achlik wach, re' xat'uyaa' taq wach kuruus i hat reh i rukanteesjiik. 31 Eh re' i Jesús xye'arik runimaal wach tzuhnik parusak'aaj i Ajaab'ees Dios, eh xpa'ab'jik chi k'amal b'eeh, chi aj Ko'loom, reh chi naakiyot'om i kik'ux i aj Israel, eh chi naa rukuyum i kimahk. 32 Re' hoj ti xqilow cho ruuk' naq'qawach, eh inqaq'or rib'iral taqe i xb'aan re' re', eh reht'al i ruq'or wo' rib'iral i Santolaj Uxlab'al, re' i ruyeew i Dios keh i kinimanik reh, inki Pedro. 33 Eh noq xkib'iraj chi je' re' taqe q'atal q'orik yohb'aal wach xchalik kik'aah, naa naq kikansam taqe aj tahqaneel. 34 Eh chi kixilak q'atal q'orik re' re', jinaj i winaq wilik ar, Gamaliel rub'ihnaal, re' ruuk' taqe i aj fariseo, re' ruuk' i kik'uhtanik ree najtir k'uhb'aal, inye'arik runimaal wach kuum i tinamit xupab'aa' johtoq riib', xuq'or chi kieloq reje jumehq'-oq rij paat taqe aj tahqaneel. 35 Eh je' wili xuq'or keh i q'atal q'orik: Hat taq ajaab'ees chikinaah i aj Israel, xti cha kapaaj taq riij chi korik inawaaj taq a'nam keh winaq wili. 36 K'oloq taq panak'ux i xub'an i Teudas koyu'naak. Re' reh xuq'or keh i tinamit chi nim wach rajaawriik, eh wilik naa kijib'-oqsiento chi winaq i xi tahqinik reh. Eh noq xooj kuxoq, xkikansaj i Teudas chu'nchel i xi tahqinik reh xa aha' xkipuhkaaj kiib', korehtaal sahchik kiwach. 37 Chi riij i re', je' wo' chik re' i xub'an i Judas i aj Galilea, noq k'ahchi' i tz'ihb'anik naah tinamit ruk'ihaal tinamit wo' chik xi tahqinik ree reh. Re' Judas re' re', xkanteesjik wo' i reh, eh nik' kik'ihaal i xi tahqinik reh xa aha' xkipuhkaaj kiib'. 38 Eh yu'naak i hin, jinaj na'ojb'al naa nuq'orom taq aweh chi je' wili: Chi re' taqe winaq wili i nawixowaaj taq kiwach, chawoq'taaj taq reje panotob'il, ruum wi xa ruk'uhb'aal winaq inkik'uhtaaj, neensahchik wach. 39 Eh wila' reh i Dios inkik'uhtaaj, ma' jaruuj taq neenasach wach, mo'q taq hat ixowan wach i Dios, ki uchjik, ruum i Gamaliel. 40 Eh xuk'ul kik'ux i xq'orar keh, xkitaq'aaj kik'amariik taqe aj tahqaneel, xkiyeew chi tz'uhuum. Eh noq xkoq'taaj chaloq taqe aj tahqaneel, xkiq'or keh chi manki k'uhb'alej chik i tinamit parub'ihnaal i Jesús. 41 Re' taqe aj tahqaneel xasuq suq chik kik'ux noq xi elik chaloq chikiwach i q'atal q'orik, ruum keht'al i keh chi re' Dios xye'wik q'ab' chi naa kikuyum i ti' k'axik ruum i ruq'orariik i rub'ihnaal i Jesús. 42 Eh re' taqe aj tahqaneel ma' nkikanaa' ta chik kik'uhb'aljiik i tinamit. Iqal i iqal kiooj chuq'orariik rib'iral i Jesús re' i Cristo, je' chupaam i rupaat i Dios, je' chi' taq paat.

Hechos 6

1 Chupaam taqe q'iij re' re', noq xikihaaxb'iik aj nimaneel, re' taqe aj griego xkichoqej kiib kuuk' i aj hebreo. Re' taqe i aj griego xkijal reh taqe raj tahqaneel i Jesús chi re' taqe ixoq kamnaq kib'ahiil ma' manlik ta wach i kiwa' inye'arik noq imb'aan i puhk wi'k eqal eqal 2 Eh re' taqe kab'laj chi aj tahqaneel, xkitaq'aaj rumolariik kiwach taqe i aj nimaneel, eh xkitoq'aa' ruq'orariik keh chi je' wili: Re' hoj, ma' nee ta ruyee riib' chi neenqakanaa' ruq'orariik i ruq'oral i Dios ruum i rupuhkuljiik i wi'k. 3 Ruum aj re', inqaq'or taq aweh i hat hermano, chi cha sik' taq kiwach chaxilak wuquub'-oq i winaq korik-oq wach kik'ux, eh wilik-oq kina'ojb'al, wilik-oq pan kánima chi manlik i Santolaj Uxlab'al, neenqaq'asaj keh i kamanik re' re'. 4 Eh re' hoj, ma' naa ta qakanaam rupahqaljiik i rotob'il i Dios pan qatiij, eh naa wo' qaye'em qak'ux chuk'uhtjiik i ruk'uhb'aal i Dios, inki taqe. 5 Eh chikuncheel i aj nimaneel xuk'ul kik'ux i xq'orarik keh. Xkipab'aa' aj re' Esteban, aj nimaneel chi korik nujinaq chi Santolaj Uxlab'al, re' i Felipe, re' i Prócoro, re' i Nikanor, re' i Timon, re' i Parmenas, re' i Nicolas i aj Antioquía, najtir i rukoj riib' chi kixilak aj judío. 6 Eh xkik'am chaloq chikiwach taqe aj tahqaneel. Eh re' keh xkian kitiij chikinaah, xkiyeew kiq'ab' chikinaah, reh chi xipa'ab'jik chi puhkanik wi'k. 7 Re' ruq'oral i Dios xa aha' ta chik ma' xooj rib'iral. Eh re' taqe aj nimaneel ma' k'isiin ta xitahmik ar Jerusaleem. Eh k'ih wo' taqe i k'amal kib'eeh aj tiij xinimanik reh i k'uhb'aal. 8 Re' Esteban wilik ruuk' i rotob'il i Dios chi manlik, eh ye'ooj rajaawriik ree ruk'uhtjiik taqe i ma' ilooj taj, je' wo' chi k'uhtjiik taqe ehtalil chikiwach i tinamit. 9 Eh wilik taqe winaq inkimol kiib' chupaam i paat inlooq'jik wii' Dios, esamaj taqe chaloq pan ti'laj kamanik i kib'ihnaal, wilik taqe i aj Cirene, aj Alejandría, aj Cilicia, aj Asia xiooj k'oloq chi chooqjiik i Esteban. 10 Xa re' la', re' taqe winaq re' re' ma' xkian ta ruq'atariik wach i ruq'oral i Esteban, ruum re' i Santolaj Uxlab'al inye'wik runa'ojb'al. 11 Eh wilik taqe i winaq xkitoj, reh chi kiq'or ti chik korik chi kib'iram chi re' Esteban wilik i q'orik xuq'or chi b'ajb'al reh i Moisés wihinaq cho najtir, je' wo' chi b'ajb'al reh i Dios. 12 Ruum i re', yohb'aal wach xikaqrik i tinamit, je' wo' taqe i k'amal kib'eeh i aj judío, taqe i kik'uhtanik reh najtir i k'uhb'aal. Xkichop i Esteban, eh xkik'am reje chikiwach q'atal q'orik. 13 Eh wilik taqe i winaq xkipab'aa' i koq chikiwach i q'atal q'orik chukojariik ru mahk Esteban je' wili i xkiq'or: Re' winaq wili xti korik chi ma' rumay ta rub'ajariik i rupaat i Dios je' wo' hoq i najtir k'uhb'aal. 14 Ti xqib'iraj hoj i xuq'or chi re' Jesús i aj Nazaret, naa ruyojom chi jumpech i rupaat i Dios, eh chi naa ruyojom wach taqe i na'ojb'al rukanaam kahnoq qeh i Moisés, inki taqe. 15 Eh re' taqe q'atal q'orik tzunulkeeb' ar je' wo' chu'nchel i kimolom kiib' ar, noq xkitz'ehtaaj cho panaq'wach i Esteban, xa je' chik saqumaal chii' wach jino'q ánjel noq xkilow.

Hechos 7

1 Eh re' i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij xupech'uj reh i Esteban chi je' wili: ¿Mi korik inkiq'or chawiij? inki. 2 Eh re' reh, je' wili i xuq'or: Hat taq was nuchaaq', ajaab'ees, chab'iraj taq: Re' loq'laj qaDios najtir q'iij xuk'uhtaaj cho riib' chuwach i xikin qamaam, Abraham, re' noq ko patim cho Mesopotamia. Noq komajaa' inooj chi patinik Harán, 3 je' wili i xuq'or reh: Chakanaa' aaye'aab' wilkaat wii' i rupaat aawajaaw taqe awach aweh. Ar chik naa awojiik chupaam i ye'aab' naa nuk'uhtaam aweh i hin, inki. 4 Eh xelik wo' reje i Abraham chupaam i kiyuq'ul aj Caldeo, ar chik xooj chi patinik Harán. Eh kamnaq-oq chik i rajaaw, xk'amarik wo' chik chaloq ruum i Dios chupaam i ye'aab' wili, re' i hoj patim wii' yu'naak. 5 Xa re' la', ma' xsiijik ta rak'aal ayu' ruum i Dios, ni xata ye'aab' rupaat i xye'arik. Xa xq'orarik la' rib'iral reh i chi naa ruye'ariik reh i ye'aab' wili, eh chi naa ruye'ariik keh i riih rumaam, atoob' ta re' Abraham komajaa' chih jino'q rak'uun rixq'uun. 6 Re' Dios je' wili i xuq'or reh i Abraham: Re' taqe awiih aamaam naa kojiik patinoq pan tokoom tinamit chi xa ik'al b'eeh taqe. Ar naakiye'ariik pankowlaj kamanik, eh chuwach i kijib' siento haab' naa rub'aan ti' k'axik keh ar. 7 Eh re' hin naa nuye'em runimaal ti' k'axik chinaah i tinamit naa ruye'wiik keh awiih aamaam pankowlaj kamanik. Eh chi riij i re', naa wo' chikkeliik cho ar, naa kichaliik chupaam i ye'aab' wili, eh naa kikamaneem nuwach inki, Dios. 8 Eh re' Dios xuyejaa' wach ruuk' i Abraham chi koruman chi naa rupoch'iik naah i kik'achab' i kok' ak'un reh chi rukoj taqe chi rutinamiit. Ruum aj re', re' i Abraham, waxiqiib' q'iij raasjiik i rak'uun, Isaac noq xpoch'arik naah i ruk'achab'. Eh je' wo' chik re' xub'an i Isaac reh i rak'uun, Jacob rub'ihnaal. Eh re' Jacob je' wo' chik re' xub'an keh i kab'laj chi rak'uun i reh. 9 Re' taqe rak'uun i Jacob re' re', q'e' xkixowaaj wach i kichaaq', José rub'ihnaal. Ruum aj re', xkik'ayej reje, xk'amarik reje Egipto, eh re' José eliik xtoob'jik ruum i Dios ar, 10 xko'ljik wo' chupaam taqe ti' k'axik, xye'arik runa'ojb'al, eh xkojarik pansuqkiil k'uxliis ruuk' i kireey aj Egipto. Re' wo' i reey re' re' xkojwik reh i José chi ajaab'ees chinaah i tinamit Egipto je' wo' chi rilariik chu'nchel i chib'ih reh parupaat. 11 Eh xchalik jinaj i runimaal ti' k'axik ruum i wi'jaleel chupaam ruyuq'ul i Egipto je' wo' chupaam i ruyuq'ul i Canaán, re' taqe i qamaam qati't wilkeeb' i Canaán ma' nkireq ta chik kiwa' kihaa'. 12 Eh noq xrib'iraj rib'iral i Jacob chi wilik i trigo ar Egipto, xutaq'aaj taqe reje i rak'uun ar, re' taqe i peet qamaam qati't. Re' keh kore' peet ponoq kooq ar Egipto. 13 Noq xiooj wo' chik ruka'peech Egipto taqe rak'uun i Jacob, ko ra'j xuyeew riib' chi naab'jik wach re' i José keh i ras. Je' aj re' noq xunab'eej i reey awach ak'un reh i José. 14 Eh re' José xutaq'aaj ruk'amariik i rajaaw, Jacob rub'ihnaal, je' wo' chu'nchel i awach reh, ho'lajuuj rukajwinaq chi kiib' chi kunchelaal. 15 Je' aj re' noq xooj Jacob ar Egipto ruch'ihil taqe i awach reh. Eh ar xkimik i reh, je' wo' chu'nchel i qamaam qati't re' re'. 16 Eh noq xi elik reje Egipto i aj Israel, xkik'ot i kib'aqil i qamaam qati't xkik'am reje Siquem, ar xkimuq'aa' chupaam i muq'umb'al kamnaq, ruloq'om i Abraham kuuk' i rak'uun Hamor xpatinik Siquem. 17 Eh ach-oq k'isiin ma' rureq ruq'ijil chi naa rojiik eloq wach i ruq'orom cho rib'iral i Dios reh i Abraham, re' taqe aj Israel reh reh kitahmiik, xiik' naah kik'ihaal xi ponik ar Egipto. 18 Eh noq xooj kuxoq, tokoom chik i xokik chi reyil ar Egipto. Re' reh ma' xreht'aliij ta wach i José. 19 Re' reey re' re' xutoq'aa' cho rujot'om i qatinamitaal. Eh xub'an ti' k'axik keh i qamaam qati't, xumin taqe chupaam chi kiq'eb' i kiha'lak'uun kore' x-aasjik, reh chi ma' nee ta kik'ihaaxb'iik. 20 Eh chupaam taqe q'iij re' re', x-aasjik i Moisés chi ma' eht'alimaj, ma' k'isiin ta xk'axarik wach ruum i Dios. Eh xa ixib' poh xk'ihteesjik ruum i rutuut rajaaw. 21 Eh noq xkanab'jik ruum i rutuut rajaaw i Moisés, xmolarik ruum i rixq'uun i kireey i aj Egipto, eh je' ink'ihteesjik xti ruha'lak'uun xub'an reh. 22 Ruum aj re', re' Moisés xk'uhtjik reh chi manlik i na'ojb'al keht'al taqe aj Egipto. Eh xye'arik rajaawriik ruuk' chib'ih i naa rub'anam, eh chib'ih i naa ruq'orom. 23 Noq xponik ka'winaq haab' i ruhab'ul i Moisés, xk'ulik reje paruk'ux chi narojiik ruq'o'reem taqe rutinamiit aj Israel chib'ih inki a'n 24 Eh re' i Moisés, xponik rureq chi jinaj i aj Egipto k'ahchi' rub'anam ti' k'axik reh jinaj i aj Israel. Re' i Moisés xuko'leej i aj Israel, xukansaj i aj Egipto chi q'ajb'al wach i ti' k'axik xub'an. 25 Re' Moisés xukapaaj naq chi re' taqe aj Israel, i rutinamitaal, naa kireqem chi riij chi re' Dios xtaaq'anik reje reh kuuk' chi kiko'ljiik chuwach i ti' k'axik, re' keh ma' xkireq ta chi riij. 26 Eh chi junwaar chik xelik wo' chik reje i Moisés tz'eht wo' chik xureq i ki'ib' chi aj hebreo chi pleto inki a'n Re' reh xraaj naq taqe ruq'ilim je' wili i xuq'or keh: ¿Chib'ih reet noq inasak' taq awiib'? Re' taq i hat achaaq' taq awiib', inki keh. 27 Eh re' i k'ahchi' rusak'wiik ree ruch'ihil xukuhraaj reje je' wulu' i Moisés, je' wili xuq'or reh: ¿Awach xpaab'anik chaaweh chi hat k'amal b'eeh, chi hat q'atal q'orik chi qanaah? 28 ¿Mi kinawaaj wo' kiin akansam re' hin je' rukab' noq xakansaj i aj Egipto eew? inki reh. 29 Noq xrib'iraj i xq'orarik reh i Moisés, xumol chi elik, xooj rukeb'aa' riib' paruyuq'ul i Madián. Ar xpatinik chi xa je' ik'al b'eeh. Eh ar xusik' rehk'een ki'ib' i kok' rak'uun xwihik. 30 Eh je' naa chik ka'winaq haab' rojiik chi patinik ar i Moisés. Eh pan jinaj chiq yuuq' ma' najt ta ruuk' i yuuq', Sinaí, xuk'uhtaaj cho riib' reh jinaj i ánjel pan xaq q'aaq', re' noq xa nchaqchotik chik ruq'aq'al i k'iix. 31 Eh re' Moisés ma' k'isiin ta xsahchik ruk'ux ruum i xuk'uhtaaj riib' chuwach. Noq xujil i koq riib' chi rilariik chi korik, re' chik i ruq'oral i QaJaaw Dios xrib'iraj, je' wili i xq'orarik reh: 32 Re' hin ki Dios chaloq aamaam awati't. Hin ruDios i Abraham, i Isaac, i Jacob, i nuchjik. Noq xrib'iraj chi je' re' i Moisés, xutoq'aa' b'arb'otik ruum ruyo'jiik, eh ma' kota chik xuchop ruk'ux chutz'ehtjiik i xaq q'aaq'. 33 Eh je' wili i xq'orarik cho reh ruum i QaJaaw Dios: Maa jil chaa wii' chawisaj peet axijab' cha wooq, ruum re' ye'aab' pa'alkaat wii' santo laj ye'aab'. 34 Re' hin xti korik chi xwilow i ti' k'axik imb'aan keh i nutinamiit wilkeeb' Egipto. Eh xb'iraj chi xa ketel chik inki a'n yu'naak xinqajik chaloq i hin chi kiko'ljiik. Chab'iraj i naa nuq'orom aweh: Re' hat naa kaat nutaq'aam reje Egipto, i nuchjik i Moisés. 35 Re' taqe aj Israel xkixowaaj wach i Moisés pampeet, je' wili i xkiq'or reh: ¿Awach xpaab'anik aweh chi hat k'amal qab'eeh, chi hat q'atal q'orik chi qanaah? inki taqe. Re' Dios xutaq'aaj wo' chik reje chi k'amal kib'eeh, chi esan cho keh panti' k'axik je' rukab' i xq'orarik reh ruum i ánjel panyejaal k'iix. 36 Re' wo' Moisés x-eesanik cho keh i qamaam qati't Egipto. Eh ma' k'isiin i ma' ilooj taj, ma' k'isiin ehtalil xuk'uhtaaj ar Egipto, je' wo' noq xi-ik'ik chupaam i kaq palaw, eh je' wo' noq xi wihik panchiq yuuq' chuwach i ka'winaq haab'. 37 Re' wo' Moisés xq'orik cho keh i aj Israel chi je' wili: Re' Dios naa rupab'aniik cho reh taq chaxilak i hat jino'q aj jalal ruq'oral i Dios, je' rukab' noq xirupab'aa' chaloq i hin. Eh re' i naa ruq'orom taq aweh, cha nimaj taq reh, inki. 38 Re' wo' Moisés xwihik cho chi kixilak xk'amwik cho kib'eeh i qamaam qati't aj Israel noq xi wihik cho panchiq yuuq', eh xub'an cho ruk'utaaj ruuk' i ánjel chinaah i yuuq' Sinaí. Eh xuk'ul wo' i ruq'oral i Dios inye'wik k'acharik, reh chi xuq'or qeh i hoj. 39 Eh re' taqe qamaam qati't re' re' ma' xkaaj ta cho kinimam i ruq'oral i Dios xuq'or i Moisés rixowjiik la' chik wach xkian, xkikapaaj wo' naq chik sutinik reje Egipto. 40 Eh re' taqe qamaam qati't je' wili i xkiq'or reh i Aarón: Re' hoj inqaaj chi neenayejaa' jarub'-oq qadios, reh chi re' chik i keh neekik'amwik qab'eeh. Re' Moisés i x-esanik cho qeh Egipto, ma' qeht'al taj aha' xooj sahchoq, inki taqe. 41 Eh xkikorb'isaj wo' hoq i kitiyoox je' nka'yik k'isa imas wakax, xkiyeew i mayijimaj chikop chuwach. Eh xkininq'ijeej wach i kitiyoox xkiyejaa' ruuk' i kiq'ab'. 42 Eh re' Dios xuq'eb' taqe chupaam i kilooq'jiik i wilkeeb' pan taxaaj, je' rukab' i ruq'orom chaloq, re' kitz'ihb'aam i jalal ruq'oral, chi je' wili: Re' taq i hat, aj Israel, ¿mi xak'am taq chaloq re' amayiij chi nuwach noq xat b'ehik taq chaloq panchiq yuuq' chuwach i ka'winaq haab'? 43 Re' la' taq i hat xawihqaaj taq chaloq rupaat taq aatiyoox, Moloc xatehlaaj taq reje, ruch'ihil i rujalwaach ruch'uminal taq atiyoox, Refan xaloq'ej taq, re' taq i hat xatyej-anik reh. Eh ruum taq i na a'n re' re', naa taq kaat nuk'amam reje ko chi juntar i Babilonia, inki Dios, inki. 44 Re' taqe qamaam qati't noq xib'ehik cho panchiq yuuq', xwihik cho kuuk' i k'isa itz'ihy naah paat, xkimol cho wii' tz'ihb'amaj wii' i ruk'uhb'aal i Dios. Eh re' k'isa itz'ihy naah paat re' re' xkorjik wo' hoq je' rukab' i xuq'or Dios reh i Moisés, je' rukab' i rehtalil xrilow wach. 45 Eh re' taqe i qamaam qati't xkik'ul chi kikooch i k'isa itz'ihy naah paat re' re', eh xkitehlaaj reje i xiooj chi riij i Josué noq xooj kiq'uch i ye'aab' wilkeeb' wii' i ma' re' ta taqe aj Judío, re' taqe i xresaj chaloq i Dios ar, re' chik i qamaam qati't xuyeew chi patinik ar, korehtaal xponik i ruq'ijil chi re' chik i David xkahnik chi k'amaj b'eeh. 46 Re' reey David xureq i rotob'il i Dios, eh xupahqaaj parutiij chi re' reh xraaj naq ruyejaam jino'q i paat loq'oomb'al reh i ruDios i Jacob. 47 Xa re' la', ma' xye'arik ta q'ab' reh chi xukorb'isaj i rupaat i Dios kore' chik i Salomón xkorb'isanik reh. 48 Atoob' ta re' Dios nim rajaawriik ma' npatinik ta pantaq paat xa rukorb'isaniik winaq, je' rukab' i ruq'orom chaloq i jalal ruq'oral i Dios chi je' wili: 49 Re' hin re' taxaaj i nuye'aab', eh re' i wach ak'al ye'aab' reh i wooq noq wilik. ¿Mi koruman re' chi nee taq inayejaa' jino'q i paat nuhi'limb'aal? inki i QaJaaw Dios. Eh ¿aha' wilik i ye'aab' naa nuhi'liik wii? 50 ¿Mi ma' re' wo' re' hin xinyej-anik reh chu'nchel i re' noq xutoq'aa' wihik? inki Dios. 51 Re' i Esteban je' wili i xuq'or keh i q'atal q'orik: Re' taq i hat, q'e' taq kow aanaah ma' ti' ib'irinik ta taq re' taq awánima je' rukab' i kánima i ma' kinimanik ta reh i k'achlik Dios. Eh xama' namay ta wo' taq rixowjiik wach i Santolaj Uxlab'al Eliik taq wach kuuk' chaloq aamaam awati't 52 Re' keh chu'nchel i jalal ruq'oral i Dios xkian ti' k'axik reh. Re' keh xikansanik cho keh jarub' xiq'orik cho rib'iral chi naa ruk'uliik iloq i jinaj. Korik wach ruk'ux. Eh noq xk'ulik iloq, re' taq chik i hat xat-tz'aqwik ru mahk, eh hat taq xatkansanik reh. 53 Re' taq i hat xkiq'or wo' naq taq chaaweh i k'uhb'aal taqe ánjel, eh xama' xanimaj ta wo' taq, ki uchjik ruum Esteban. 54 Eh noq xkib'iraj i q'atal q'orik i xq'orarik keh ruum i Esteban, xa nkiqirich'eej chik naah i keeh chinaah ruum i kijosq'iil. 55 Eh re' Esteban reh xti wilik paránima i Santolaj Uxlab'al chi manlik. Xtz'ehtanik johtoq pan taxaaj, xrilow johtoq wach i ruloq'il i Dios. Eh xrilow wo' johtoq wach i Jesús chi pa'lik cho parusak'aaj q'ab' i Dios. 56 Je' wili xuq'or: Re' hin k'ahchi' wilom chi tehlik i chii' i taxaaj, eh k'ahchi' wilom wach i Ak'uunb'ees Dios chi pa'lik parusak'aaj q'ab' i Dios, inki Esteban. 57 Re' keh xkitz'ap i kixikin, kow xkik'er kichii', eh xkikutib'eej kiib' chinaah i Esteban reh i ruchopariik. 58 Eh xkesaj reje ko chi riij tinamit, ar xkikutib'eej chi ab'aj. Eh re' taqe i xichukwik q'orik chi riij i Esteban xkikanaa' kahnoq i kiso', chuwach jinaj i k'ijool Saulo rub'ihnaal reh chi xcha'jaljik keh. 59 Eh noq k'ahchi' kikutib'eem chi ab'aj i Esteban, je' wili i xuq'or parutiij: QaJaaw Jesús, chak'ul tii cho weh i wánjel nut'iosil, inki. 60 Eh jumehq'iil, xuxuk'aa' riib' wach ak'al eh kow xuq'or chi je' wili: Jaaw, cha kuy kimahk ruuk' inki a'n weh wili inki. Eh ach wo' re' re' xuq'or, xkimik aj re'.

Hechos 8

1 Re' Saulo xponik chuwach chi xkikansaj i Esteban. Eh chupaam i q'iij re' re' xchalik i runumaal ti' k'axik chikinaah aj nimaneel wilkeeb' Jerusaleem. Eh xkimol chi elik xkipuhkaaj kiib' paruyuq'ul i Judea, i Samaria. Ach re' taqe aj tahqaneel ma' xi elik ta Jerusaleem. 2 Eh wilik taqe winaq aj nimaneel atoob' wach kik'ux ximuq'anik reh i Esteban, eh suq suq kioq'ik chinaah ruum i ruti'kiil kik'ux. 3 Eh re' Saulo reh xa chayeew chik i ti' k'axik i rub'an keh aj nimaneel imponik taqe ruqerej pankipaat chi winaq chi ixoq, i rutaq'aaj taqe reje pantz'ilom. 4 Eh re' taqe aj nimaneel i xi elik reje Jerusaleem ruum i ti' k'axik, k'ahchi' reje kiq'orom i ak' k'uhb'aal re' i ko'lemb'al iib' aha' k'ahchi' kik'iik ponoq wii'. 5 Eh re' Felipe, i jinaj keh i aj nimaneel re' re', ar xooj pan tinamit Samaria ar xuq'or rukorkiil i ruk'uhb'aal i Cristo keh i tinamit. 6 Re' tinamit inkimol cho kiib', xa nkiyeew chik i koq i kixikin chi rib'irjiik i ruq'or i Felipe, eh inkilow i koq taqe i ma' ilooj taj i rub'an. 7 Eh ma' k'isiin tinamit wilik ma' tob'laj uxlab'al kuuk' xak'erik chik kichii' i ma' tob'laj uxlab'al noq i nelik reje kuuk'. Eh ma' k'isiin wo' taqe i siik, taqe i yeqej riib' kib'ehik xik'achreesjik. 8 Ruum i re', ma' k'isiin ta xsuuqb'ik kik'ux i tinamit wilkeeb' ar. 9 Eh jinaj winaq xpatinik chaloq ar Samaria, Simón rub'ihnaal. Najtir i rutoq'aa' cho warinik chupaam i ye'aab' re' re'. Ma' k'isiin taqe i tinamit i rujot' ruuk' chukuj q'orik i rub'an, eh xti wilik runa'ojb'al i rub'an riib'. 10 Eh chi nimaq chi kok' taq xa nkiyeew chik i koq i kixikin chi rib'irjiik ruq'or i aj war re' re', je' wili inkiq'or chi riij: Re' winaq wili, xti wilik ruuk' i rajaawriik i Dios, inki taqe. 11 Eh k'ahchi' wo' naq kinimam reh chib'ih taqe ruq'or, ruum najtir i rutoq'aa' taqe cho rujot'om ruuk' taqe warinik i rub'an. 12 Raaj noq xkinimaj i k'uhb'alinik xub'an i Felipe, noq xq'orarik rukorkiil keh i aj Samaria i ak' k'uhb'aal chi riij i runimaal rajaawriik i Dios, eh je' wo' chi riij i Jesucristo, chi winaq chi ixoq xqahteesjik kihaa'. 13 Eh re' Simón reh, korehtaal wo' xunimaj i ruk'uhb'aal i Dios, xqahteesjik ruhaa', eh ma' kota chik xukanaa' riib' chi riij i Felipe, eh xa nsahchik chik ruk'ux chi rilariik taqe nimaq wach ma' ilooj taj, taqe i xa chib'ih chik jariik i ruk'uhtaaj i Felipe. 14 Noq xkib'iraj taqe aj tahqaneel wilkeeb' Jerusaleem chi wilik taqe aj Samaria xkinimaj i ruq'oral i Dios, xkitaq'aaj reje ar i Pedro ruch'ihil i Juan. 15 Noq xi ponik ar Samaria, xkipahqaaj i rotob'il i Dios pan kitiij chikiij taqe aj nimaneel re' re', reh chi neen kik'ul pan kánima i Santolaj Uxlab'al, 16 ruum komajaa' awach jino'q keh i ruk'ulum i Santolaj Uxlab'al xa ko parub'ihnaal peet i QaJaaw Jesús qasamaj kihaa'. 17 Chalik i Pedro ruch'ihil i Juan xkiyeew i kiq'ab' chikinaah i ju'jun chi aj nimaneel, eh xkik'ul pan kánima i Santolaj Uxlab'al. 18 Noq xrilow i Simón chi xchalik i Santolaj Uxlab'al ruuk' i ruye'ariik i kiq'ab' taqe aj tahqaneel chikinaah taqe aj nimaneel, xub'esaj naq kitumiin taqe i aj tahqaneel, 19 je' wili i xuq'or keh: Re' hin nee taq i nuyeew atumiin wila' xayeew taq weh i ajaawriik i wilik taq awuuk' i hat, reh chi xa awach i neenuyeew i nuq'ab' chikinaah, neen kik'ul i Santolaj Uxlab'al, inki. 20 Chalik i Pedro je' wili i xuq'or reh: Re' atumiin junsahchiik wach awuuk' i hat naa rub'aan, ruum xakapaaj i hat chi nloq'arik ruuk' tumiin i rusiij i Dios 21 Re' hat, ma' jaruuj neenye'arik aweh i ajaawriik re' re', ruum re' hat ma' korik ta wach awánima chuwach i Dios. 22 Chayot' ak'ux chi riij ayiib' wach na'ojb'al, eh cha pahqaaj akuyb'al chuwach i Dios chi je' re' neerukuy amahk ruuk' ink'ulik cho panak'ux re' re'. 23 Re' hin inwilow chi pan chuh k'ah wilkaat ruum amahk, je' pantz'ilom wilkaat, i nuchjik i ruum i Pedro. 24 Eh re' i Simón, je' wili i xuq'or keh: Chakuy cha a'n tii taq atiij i chi wiij chuwach i QaJaaw, reh chi ma' nee ta nuk'ul i ti' k'axik taq inaq'or weh, inki. 25 Eh noq re' taqe ki'ib' chi aj tahqaneel kikohlaam chik ruq'orariik i ruq'oral i Dios ar Samaria, xi sutinik wo' chik reje Jerusaleem. Noq ojik inki a'n xaha' xik'ik ponoq kiq'or rib'iral i ak' k'uhb'aal pantaq ab'iix paruyuq'ul i Samaria. 26 Eh jinaj i ruánjel i QaJaaw xq'o'rinik reh i Felipe, je' wili xq'orarik reh: Yu'naak cha yejaa' awiib', hiy chupaam i b'eeh inik'ik ponoq panchiq yuuq' pantz'eet, re' inooj Jerusaleem, re' inooj Gaza, i nuchjik. 27 Re' Felipe xuyejaa' riib', xuchop reje rub'eeh. Eh xuk'ul pamb'eeh jinaj i winaq kapuun aj Etiopía xponik chi looq'jiik i Dios Jerusaleem, nim wach rukamaj, eh molol rutumiin ixoq reey chinaah i tinamit Etiopía. 28 Eh tzunlik parukareta noq xsutinik reje parutinamiit k'ahchi' reje rilom wach i huuj rutz'ihb'aam chaloq i Isaías jalal ruq'oral i Dios. 29 Eh re' Santolaj Uxlab'al je' wili i xuq'or reh i Felipe: Hiylom, chajil i koq awiib' ruuk' i winaq re' re' ojik i rub'an parukareta, inki. 30 Eh noq xujil i koq riib' i Felipe, ruuk' i winaq xrib'iraj chi re' i ruhuuj i Isaías k'ahchi' rilom wach, eh xupech'uj reh chi je' wili: Jaaw, ¿mi nareq chi riij i k'ahchi' awilom wach? inki. 31 Eh re' winaq je' wili i xuq'or reh i Felipe: ¿Nik' wach noq neenureq chi riij wila' ma' awach neench'ob'wik rub'ehel weh? inki. Eh xupahqaaj otob'il reh Felipe chi naa rutzuhniik reje ruuk' parukareta. 32 Re' i ruq'oral i Dios k'ahchi' rilom wach, re' i tz'ihb'amaj chaloq chi je' wili: Re' reh, je' ink'amarik reje tentzun pan kantesb'al xb'aan, ma' xuk'er ta chii', je' rukab' noq ink'amarik reje tentzun chuwach i kiyok'wik reh i rismaal i riij ma' xta xuq'or. 33 Eh ruum chi xama' nim ta wach xub'an riib', xkichuk ru mahk noq xkiq'at i q'orik chinaah. Eh xkesaj i ruk'achariik ayu' wach ak'al, re' taqe i riih rumaam, ma' awach ta naa rukuywiik rajaljiik, inki. 34 Re' winaq kapuun aj Etiopía xupech'uj reh i Felipe chi je' wili: ¿Chakuy cha q'or weh, awach aj chi'iij xq'orik chaloq i jalal ruq'oral i Dios noq xutz'ihb'aaj chaayu'? ¿Xa chi riij i reh chi rib'il riib' oon chi riij chik jino'q tokoom xq'orik? inki. 35 Eh re' Felipe xuq'or rub'ehel reh i winaq chib'ih i ruq'or i k'ahchi' reje rilom wach panhuuj. Eh ma' xata re' re' xuq'or rub'ehel reh xuq'or la' wo' rub'ehel reh i ru ak' k'uhb'aal i Jesucristo. 36 Noq ojik inki a'n reje, xponik kireq jinaj ha'. Eh re' winaq kapuun aj Etiopía je' wili i xuq'or reh i Felipe: Ayu' wilik naq ha'. ¿Mi ma' nee naq i rub'an chi neenqajik nuhaa' ayu'? inki. 37 Eh re' Felipe je' wili i xuq'or: Neerub'an chi neenqajik ahaa' ayu' wila' nanimaj chu'nchel awánima i Jesucristo, inki reh. Hoo', re' hin i nunimaj chi re' Jesucristo Rak'uun i Dios, inki. 38 Eh re' i aj Etiopía xuq'or chi pa'ab'joq i rukareta. Eh kikab'cheel ruuk' i Felipe xiqajik pan kareta eh xiqajik qohoq panha'. Ar xqahteesjik ruhaa' ruum i Felipe. 39 Noq xi elik cho panha' kikab'cheel, re' Felipe xlahk'jik reje ruum i Ruxlab'al i QaJaaw. Re' winaq kapuun aj Etiopía ma' kota chik xril wach i Felipe, eh xasuq suq chik ruk'ux noq xuchop wo' chik reje rub'eeh. 40 Eh re' Felipe reh kopan tinamit chik Azoto wilik noq xrik'raaj. Ar xutoq'aa' reje ruq'orariik rib'iral i ak' k'uhb'aal. Eh xutus reje wach ruq'orariik chupaam taqe tinamit, korehtaal xooj k'oloq Cesarea.

Hechos 9

1 Eh re' Saulo reh rixowaaj kiwach i kinimanik reh i QaJaaw, xuq'or kikanteesjiik. Eh, xooj ruq'o'reej i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, 2 k'ih i huuj xupahqaaj reh, kojb'al ponoq riib' chupaam taqe paat inlooq'jik wii' Dios ar Damasco, reh kisik'ariik i kinimanik reh i ak' k'uhb'aal, chi winaq chi ixoq, naa naq ruk'amam reje pantz'ilom Jerusaleem. 3 Eh noq ach k'isiin ma' imponik pan tinamit Damasco i Saulo, chi ma' reht'al xqajik cho pan taxaaj jinaj i runimaal saqum xsuutjik riij ruum. 4 Eh xq'ehb'ik wach ak'al noq xrilow i saqum re' re'. Eh xrib'iraj jinaj i q'orik, xb'aan chaloq chi je' wili: Saulo, Saulo ¿chihreet noq q'e' naawixowaaj nuwach? inki. 5 Eh re' Saulo je' wili i xuq'or: Jaaw, ¿awach i hat? inki. Je' wili i xq'orarik reh: Re' hin i Jesús i k'ahchi' awixowaam nuwach. Xa re' hat k'ahchi' aye'em awiib' chi ti' k'axik, je' rukab' i rub'an i b'ooyax, noq i ruyehq' i ju' i toq'b'al reh, inki. 6 Eh re' Saulo xa nb'arb'otik chik ruum ruyo'jiik, je' wili i xuq'or: Jaaw, ¿chib'ih inawaaj chi neenub'an? inki. Eh je' wili i xuq'or i QaJaaw: Wukteen johtoq, hiy, pan tinamit Damasco. Ar neen q'orarik aweh chib'ih i naa a'nam, i nuchjik. 7 Eh re' taqe winaq ruch'ihil i Saulo, ma' k'isiin taxiyo'jik, ruum ti xkib'iraj i q'orik, xama' awach ta wo' jino'q ixkil wach. 8 Re' Saulo jumehq'iil xumol johtoq riib' wach ak'al eh noq xuteh naq chik inaq'wach, ma' x-ilwik ta chik k'isinoq. Xa xchoparik chik reje chi q'ab' kuum i ruch'ihil noq xkik'am reje pan tinamit Damasco. 9 Eh ixib' q'iij xwihik ar chi ma' nilwik ta chik, eh ma' xub'an ta ruwa' ruhaa'. 10 Eh ar pan tinamit Damasco patim jinaj i winaq aj nimaneel, Ananías rub'ihnaal. Xuk'uhtaaj riib' i QaJaaw chuwach parusaq wiriik, je' wili xq'orarik reh: Ananías i nuchjik. Ayu' wilkiin, Jaaw, inki noq xchaq'wik. 11 Eh re' QaJaaw je' wili i xuq'or reh: Chayejaa' awiib', hiy chupaam i b'eeh, korik wach i b'ih. Eh parupaat i Judas neenapahqaaj i koq jinaj i winaq, Saulo rub'ihnaal, pan tinamit Tarso inchalik. Re' reh tiij i rub'an yu'naak. 12 Eh xrilow chik awach parusaq wiriik, chi xat okik i koq ruuk' pampaat, eh xayeew aaq'ab' chinaah noq xrilow, reh chi nee wo' chik inteh inaq'wach, i nuchjik ruum i QaJaaw. 13 Noq xrib'iraj i q'orik wili i Ananías, je' wili i xuq'or: Jaaw, re' hin k'ih aaxik'utjanik weh chi re' winaq re' re', yohb'aal wach ti'kiil i rub'an keh i kinimanik aweh wilkeeb' Jerusaleem. 14 Eh yu'naak xk'ulik iloq ayu' Damasco, xye'arik cho rajaawriik kuum taqe kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, reh chi naa ruk'amam taqe reje pantz'ilom chu'nchel i kiq'orik aab'ihnaal, inki. 15 Eh re' QaJaaw je' wili i xuq'or reh i Ananías: Hiy la', ruum re' winaq re' re' nusik'im chik wach i hin, reh chi naa ruq'orom wib'iral keh i tokoom tinamit, eh je' wo' keh taqe reey, je' wo' keh taqe aj Israel. 16 Re' hin naa nuk'uhtaam reh taqe ma' k'isa ti' k'axik naa ruk'ulum, reh chi naa ruq'orom wib'iral, inki QaJaaw. 17 Eh re' i Ananías xooj wo' hoq aha' wilik rupatal i Saulo, xokik i koq pampaat, eh xuyeew i q'ab' wach naah, je' wili i xuq'or reh: Hermano Saulo, re' hin xirutaq'aaj chaawuuk' i QaJaaw Jesús, re' i xq'o'rinik chaaweh pamb'eeh noq chalik i na a'n. Re' reh xuq'or cho weh chi nee wo' chik ti ilwik, eh chi neenokik panawánima i Santolaj Uxlab'al, inki. 18 Eh chi jumehq'iil, xa kitilik chik noq xi elik cho panaq'wach i Saulo i je' rutuhsaal riij kar, eh x-ilwik wo' chik, xwuktik johtoq, eh qahteesjik ruhaa'. 19 B'anooj-oq chik taqe re', ko ra'j xub'an ruwa' ruhaa' re' i Saulo, eh xk'ulik wo' chik i ransil. Eh xama' k'ih ta q'iij xwihik kuuk' i aj nimaneel patim taqe Damasco. 20 Eh re' Saulo xanoq wo' xutoq'aa' rupuhkaam ruq'orariik keh i tinamit chupaam taqe paat inlooq'jik wii' i Dios chi re' Jesús xti korik chi Rak'uun i Dios. 21 Eh chu'nchel i ki-ib'irinik reh i ruq'or i Saulo insahchik kik'ux, je' wili inkiq'or: ¿Mi ma' re', re' i winaq wili imb'anik ti' k'axik keh i kiq'orik i rub'ihnaal i Jesús, ar Jerusaleem? ¿Mi ma' re' wo' re' reh xchalik chi kichopariik taqe wilkeeb' ayu' reh chi nee taqe ruq'asaj pan kiq'ab' i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij? inki taqe. 22 Eh re' Saulo reh xa i ruchop chik ruk'ux chi k'uhb'alinik, eh xuq'or wo' hoq chi re' Jesús re' i Cristo. Ruuk' i re', i rusach kik'ux taqe i aj judío wilkeeb' Damasco. 23 Eh wilik-oq chik q'iij rokiik ar Damasco i Saulo, re' taqe aj judío xkian jinaj wach kik'ux chi naa naq kikansam. 24 Chi q'iij chi aq'ab' inkuy-eej i Saulo chi chii' taqe i ru puertahiil i tinamit, ar naq naa kikansam pankik'ux. Eh re' reh xunab'eej aha' wilik i k'ahchi' kikapaam chi riij. 25 Eh xkilow chi je' re' i aj nimaneel, xkixit' pan jinaj nimlaj chakach i Saulo, chaq'ab' xkiqasaj qohoq chi juntar i tz'aq koralimaj wii' riij i tinamit. Xa je' chik re' noq xik'ik chi riij i rukimiik i Saulo. 26 Noq xponik i Saulo Jerusaleem, xraaj naq rukojom riib' chi kixilak i aj nimaneel. Xa re' la', re' keh ma' k'isiin ta nkiyohleej wach, ruum ma' nkinimaj taj chi aj nimaneel chik i Saulo. 27 Eh re' i Bernabé reh xuk'am reje i Saulo, xponik rukoj chikiwach taqe aj tahqaneel. Xuk'utjaaj keh nik' wach noq xrilow cho wach i QaJaaw Jesucristo parub'ehel i Damasco, eh chi xq'orob'jik cho ruum i QaJaaw Jesucristo. Xuk'utjaaj wo' keh chi re' Saulo ma' xyo'jik ta chuq'orariik rib'iral i Jesús ar Damasco. 28 Re' Saulo xkahnik Jerusaleem, kuuk' aj nimaneel, ma' inyo'jik taj k'ul inooj chuq'orariik rib'iral i QaJaaw. 29 Eh xub'an cho ruk'utaaj, xkiwech'uj kiib' kuuk' taqe aj judío kiq'orik pan griego. Ruum i re', xkaaj naq kikansam i Saulo taqe i aj judío. 30 Noq xkib'iraj taqe hermano chi naa naq kikansam, xkik'am reje Cesarea, eh chi riij i re', xkitaq'aaj wo' chik reje Tarso. 31 Eh re' taqe aj nimaneel wilkeeb' Judea, Galilea, Samaria suq laj k'acharik chik inki a'n Re' keh reh reh rukowjiik kik'ux chi nimanik, eh inkiyohleej wach i QaJaaw, k'ahchi' kitahmiik, ruuk' i kitoob'jiik imb'aan ruum i Santolaj Uxlab'al. 32 Eh re' Pedro xponik, rula'eej taqe aj nimaneel wilkeeb' xa aha' yuuq', xponik wo' rula'eej taqe aj nimaneel wilkeeb' pank'isa tinamit Lida. 33 Ar xponik rureq jinaj i winaq, Eneas rub'ihnaal, sikrinaq chu'nchel i ruti'jolal waxiqiib' haab' b'ila' ruqajiik wach yokaab' ruum i yab'ilaal re' re'. 34 Eh re' Pedro je' wili i xuq'or reh: Eneas, re' Jesucristo naa ruk'achrisaniik aweh yu'naak. Wukteen johtoq, chamol wach ayokaab', inki, eh xkowjik, xpa'lojik wo' johtoq. 35 Eh chikuncheel i patineel wilkeeb' Lida, i wilkeeb' Sarón, xkilow nik' wach noq xpa'lojik johtoq i Eneas, ruum i re' xkinimaj i QaJaaw. 36 Eh ar Jope patim jinaj ixoq aj nimaneel, Tabita rub'ihnaal, eh Dorcas inkiq'or reh pan griego. Re' ixoq re' re' holohik taqe i runa'ojb'al i rub'an, eh i ruyeew ruk'ux chi ruye'ariik chib'ih keh i neb'aa'. 37 Eh chupaam taqe i q'iij re' re', xqajik chi yab'ilaal i Dorcas xkimik, eh xkitineej, xkik'am johtoq nah paat, eh ar xkiyeew pan jinaj rujuntaas paam i paat. 38 Re' Jope ma' najt ta kixilak ruuk' i Lida, re' wilik cho wii' i Pedro. Eh noq xkib'iraj i aj nimaneel chi ar wilik i Pedro ki'ib' i winaq xkitaq'aaj chuk'amariik je' wili i xkiq'or reje: Chub'an otob'il, chaloq tii quuk' ayu' chi jumehq'iil, inki taqe reje. 39 Eh re' i Pedro, xooj wo' chikiij i ki'ib' chi taqareel. Eh noq xponik ar, xkik'am johtoq nah ka'ch'iht paat aha' kituch'aam wii' i kamnaq. Re' taqe ixoq kamnaq kib'ahiil xkimol i koq kiib' chi junsuut i Pedro, oq'ik inki a'n xkik'uhtaaj reh i kiso' sihimaj ruum i Dorcas, re' i yej-amaj keh noq ko k'achlik chaloq. 40 Re' Pedro xresaj taqe cho ar i kicha'jinik reh, xuxuk'aa' qohoq riib', xub'an rutiij chinaah, xutz'ehtaaj qohoq i kamnaq, je' wili i xuq'or reh: Tabita, wukteen johtoq inki. Eh re' ixoq xuteh inaq'wach xrilow chi re' Pedro inq'orinik reh, xutzunaa' johtoq riib'. 41 Re' Pedro xuchop chi q'ab' ixoq xupab'aa' johtoq. Jumehq'iil xuyuq'eej taqe reje i aj nimaneel kuch'ihil taqe ixoq kamnaq kib'ahiil, k'achlik chik wach noq xuq'asaj keh. 42 Eh chu'nchel i wilkeeb' Jope xkib'iraj i xub'an i Pedro. Ruum i re', ma' k'isiin taqe i xinimanik reh i QaJaaw. 43 Re' Pedro k'ih q'iij xkahnik ar Jope, eh parupaat i Simón aj yej-an tz'uhuum xub'an rupatal.

Hechos 10

1 Eh jinaj i winaq, Cornelio rub'ihnaal, patim Cesarea, kajaaw i juntuhb' chi soldado, aj Italia i rub'ihnaal. 2 Re' Cornelio ruyeew ruk'ux chulooq'jiik i Dios, ruch'ihil taqe awach reh parupaat. Eh ma' k'isa tumiin i rusiij keh aj judío chi toob'al keh, eliik i rub'an i rutiij chuwach i Dios. 3 Junriim, je' naa chik ixib'ora ree ruqajiik i q'iij, re' Cornelio parusaq wiriik xrilow wach chi korik jinaj i ruánjel i Dios xokik i koq aha' wilik cho wii' i reh, je' wili i xq'orarik reh: Cornelio i nuchjik. 4 Eh re' Cornelio xakow chik xutz'ehtaaj i ánjel. Eh ruuk' yo'jik xupech'uj reh chi je' wili: Jaaw, ¿chib'ih jariik inawaaj? inki. Re' ánjel je' wili i xuq'or: Re' Dios xrib'iraj chik taqe atiij, eh q'e' xponik chuwach i kitoob'jiik taqe neb'aa' i na a'n. 5 Je' re' noq yu'naak cha taq'aaj reje jino'q awaj taqareel ar Jope, reh chi nee ruk'am chaaweh i Simón, Pedro i rukab' b'ih. 6 Re' reh ar wilik rupatal parupaat i ruch Simón, re' i aj yej-an tz'uhuum, ar patim ma' najt ta i koq chi chii' palaw, i nuchjik noq xrilow. 7 Eh noq xelik reje i ánjel xq'o'rinik reh, re' Cornelio xuyuq'eej reje ki'ib' keh i raj kamanoom ruch'ihil jinaj i soldado i runimaj i Dios chi korik, eh reht'al chi korik wach ruk'ux. 8 Eh ruk'uhtjaam-oq chik keh chu'nchel i xq'orarik reh parusaq wiriik, xutaq'aaj taqe reje pan tinamit Jope. 9 Eh chi junwaar, je' naa chik k'isiin ma' kab'lajora i q'iij, noq ojik inki a'n reje pamb'eeh taqe aj taqareel re' re' ach-oq k'isiin ma' kiokik i koq Jope, re' Pedro xjohtik johtoq chi tiij kochinaah i paat. 10 Re' reh xa nuhmik naq chik, xa panchii' ta naq chik wilik i wi'k paruk'ux. Eh noq kok'ahchi' cho rukorb'eesjiik i k'uxb'al ruwa', je' wili i xrilow wach parusaq wiriik: 11 K'ahchi' rutehiik chii' i taxaaj noq xrilow. Eh ar xelik chaloq i je' cho junsahl chi nimlaj itz'ihy, qajik i rub'an cho wach ak'al, chopolkeeb' chi k'ahaam i kijib' chi rutz'u'kaal. 12 Eh chuwach i itz'ihy re' re', k'ih b'uhr wach chikop wilkeeb' ar: Wilik taqe i kijib' kooq, wilik taqe i kijukem kiib' noq kib'ehik, wilik taqe tz'ikin kirupinik. 13 Eh re' Pedro jinaj i q'orik xrib'iraj, je' wili i xuq'or: Pedro, hiy cha kansaj taqe chikop re' re' eh neenak'ux aweh, i nuchjik. 14 Re' i Pedro, je' wili i xuq'or: Jaaw, ma' chih taj ruum re' hin ma' jank'al ta q'iij i nuk'ux weh taqe i ch'uwa' wach, inki. 15 Eh je' wo' chik wili i xq'orarik cho reh ruum i q'orik xrib'iraj: Aha' wilik i rutz'ajam chik wach i Dios, maa q'or chi ch'uwa' wach, i nuchjik. 16 Re' wili oxpech xq'orarik cho reh. Chi riij i re', xjohteesjik wo' chik johtoq pan taxaaj i nimlaj itz'ihy noq xrilow. 17 Re' Pedro ma' rureq ta chi riij chib'ih raaj ruq'orom i xrilow parusaq wiriik. Eh xakok'ahchi' wo' rukapaam riij noq kipa'iwanik ponoq chii' ru puertahiil i paat taqe raj taqareel i Cornelio. Re' keh xkipahqaaj aha' rupaat i Simón aj yej-an tz'uhuum. 18 Noq xi ponik ar, xkipech'uj i koq mi ar wilik rupatal jinaj i winaq, Simón rub'ihnaal, eh Pedro i rukab' b'ih. 19 Xa kok'ahchi' wo' rusik'im chi riij i Pedro i kore' xk'uhtjik reh, je' wili i xq'orarik reh ruum i Santolaj Uxlab'al: Pedro Ixib' i winaq k'ahchi' kisik'wik aweh. 20 Wukteen, tiqajoq qohoq, hiy chikiij mat kapeb'ik, ruum nuq'oral i hin chi xat chalik kisik', inki. 21 Eh re' Pedro xqajik wo' chaloq chinaah i paat eh ruk'ulwaach taqe i winaq re' re', je' wili i xuq'or keh: Ayu' wilkiin re' hin taq i k'ahchi' kiin asik'im maje'. ¿Chib'ih naq inche jariik taq kinawaaj wii'? inki keh. 22 Re' keh je' wili xkiq'or: Re' hoj xoj rutaq'aaj cho chak'amariik i kajaaw soldado, Cornelio rub'ihnaal, xti ruyeew ruk'ux chulooq'jiik i Dios, q'e' inajawjik wach kuum chu'nchel aj judío. Eh jinaj i ruánjel i Dios xq'orik reh parusaq wiriik chi naa kaat ruyuq'eem parupaat, reh chi neerib'iraj i neenaq'or ree hat, inki taqe. 23 Re' Pedro i xukoj taqe i koq pampaat, ar xi wirik jinaj aq'ab'. Eh chi junwaar, xooj haa' i Pedro chikiij taqe aj taqareel re' re'. Wilik wo' taqe aj nimaneel re' ruuk' taqe patim Jope xiooj haa' chi riij i Pedro pan tinamit Cesarea. 24 Eh chi junwaar xiooj k'oloq pan tinamit Cesarea, re' i uy-imaj wii' i Pedro ruum i Cornelio. Ma' k'isiin i awach reh rumolom kiwach parupaat, eh wilik taqe i xti naah ramigo xuyuq'eej ruuk'. 25 Noq xooj k'oloq i Pedro chii' paat, xelik chaloq i Cornelio chuk'ulariik, eh xuxuk'aa' qohoq riib' chuwach reh naq i ruye'ariik ruloq'il i Pedro. 26 Eh je' wili i xuq'or reh: Maaxuk'aa' awiib' chi nuwach, tipaa' johtoq re' hin xa hin wo' winaq, inki. 27 Eh noq k'utaaj i rub'an ruuk' i Cornelio i Pedro, xokik i koq pampaat ma' k'isiin i tinamit kimolom kiib' xponik taqe rureq ar. 28 Eh re' Pedro je' wili xuq'or keh: Re' taq i hat aweht'al taq chi re' najtir k'uhb'aal ma' ruyeew ta q'ab' chi re' jino'q i aj Judío neerub'an ruk'utaaj kuuk' i ma' re' ta rutinamitaal, eh chi neenooj chi rula'jiik. Xa re' la', re' hin xuq'or weh i Dios panusaq wiriik chi ma' awach taj i naa nuq'orom chi ch'uwa' wach. 29 Ruum aj re', noq xponik nuk'amariik, xin chalik chi jumehq'iil. Re' hin inwaaj naq nunab'eem chib'ih jariik taq kinayuq'eej wii', inki. 30 Eh re' i Cornelio, je' wili i xuq'or ree Pedro: Kijib' q'iij yu'naak, je' yu' ora, wilkiin ayu' panupaat tiij i nub'an reh i ruqajiik i q'iij, chi ma' nub'anam ta nuwa' nuhaa'. Xwilow panusaq wiriik chi xupab'aa' riib' chi nuwach jinaj i winaq xan saqumanik chik wach i ruso'. 31 Eh je' wili i xuq'or weh: Re' hat Cornelio, xrib'iraj chik aatiij i Dios, eh xk'ulik paruk'ux i kitoob'jiik taqe neb'aa' i na a'n. 32 Chataq'aaj reje awaj taqareel Jope, reh chi nee ruk'am chaaweh Simón, Pedro i rukab' b'ih. Ar patal i rub'an parupaat i ruch Simón, aj yej-an tz'uhuum, ar patim ma' najt ta chii' palaw. Noq neenk'u'loq, neeruch'ob' rub'ehel aweh chib'ih i naa a'nam, inki weh. 33 Je' re' noq, re' hin xnutaq'aaj asik'ariik chi jumehq'iil atoob' naak i hat xat chalik wo' hoq. Yu'naak i hoj chiquncheel wilkooj ayu' chuwach i Dios, inqaaj qib'iram cha q'or qeh chu'nchel xuq'or aweh i QaJaaw, inki Cornelio reh i Pedro. 34 Re' Pedro xutoq'aa' rub'anam ruk'utaaj kuuk' i wilkeeb' parupaat i Cornelio, je' wili i xuq'or keh: Yu'naak i hin xti nureq chi riij chi re' Dios ma' awach taj i tokoom rilariik i rub'an. 35 Irukoj la' taqe chi rak'uun rixq'uun xa aha' pantaq nimaq tinamit i kiye'wik ruloq'il, eh inki a'n i holohik laj na'ojb'al imponik chuwach i reh. 36 Re' Dios xuq'oreej taqe chaloq i kiih kimaam i aj Israel xuq'or cho rib'iral i ak' k'uhb'aal inye'wik suq kiil k'uxliis ruuk' chii' i Jesucristo. Re' i wilik rajaawriik chikinaah chu'nchel i tinamit. 37 Re' taq i hat aweht'al taq chib'ih jariik i xk'ularik chupaam chu'nchel i ruyuq'ul i Judea ar tohq'ik reje Galilea, re' noq xuq'or i Juan chi koruman chi naa ruqajiik ruhaa' i ju'jun. 38 Eh chi re' Dios xye'wik reh i rajaawriik i Santolaj Uxlab'al i Jesús aj Nazaret. Eh chi xub'an i otob'il i Jesús noq xwihik ayu' wach ak'al, xuk'achrisaj chu'nchel i wilkeeb' panti' k'axik ruum i aj Yahm. Je' re' xub'an, ruum re' Dios wilik ruuk'. 39 Eh re' hoj ti xqilow cho ruuk' naq'qawach chu'nchel i otob'il xub'an i Jesús ar paruyuq'ul i Judea, eh ar Jerusaleem. Rub'anam-oq chik taqe re', xkit'uyaa' wach jinaj kuruus kanteesb'al reh. 40 Eh re' i Dios xruksaj wo' chik chaloq chi k'achlik wach paroox q'iij, eh xuyeew q'ab' reh chi xuk'uhtaaj wo' chik riib' qeh i hoj. 41 Xa re' la' ma' xuk'uhtaaj ta chik riib' keh chu'nchel i tinamit xa qeh chik i hoj xuk'uhtaaj riib', re' i rusik'im cho qawach i Dios pampeet, chi hoj q'orol reh taqe i xub'an. Eh xqa a'n wo' chik qawa' qahaa' ruuk' noq wuktinaq chik chaloq ruka'peech. 42 Eh re' wo' Jesús xtaaq'anik qeh chuq'orariik rib'iral keh i tinamit chi re' Dios xpaab'anik cho reh chi Q'atal Q'orik chikinaah taqe k'achalkeeb', je' wo' chikinaah taqe kamnaq. 43 Eh chu'nchel i jalal ruq'oral i Dios ik'inaq taqe chaloq kiq'orom wo' cho rib'iral i chi awach i naakinimaniik reh i Jesús, parub'ihnaal i reh naakik'ulum i kuyb'al kimahk, inki Pedro. 44 Eh noq k'ahchi' chi q'orik i Pedro, xqajik chaloq i Santolaj Uxlab'al chikinaah taqe i ki-ib'irinik reh i k'uhb'aal k'ahchi' ruq'orom. 45 Eh re' taqe aj nimaneel xi chalik chi riij i Pedro, i re' ruuk' taqe i konkinimaj i kik'uhb'aal i aj judío, q'e' xsahchik kik'ux noq xkilow chi xye'arik wo' cho keh i Santolaj Uxlab'al ruum i Dios i ma' re' ta taqe aj judío. 46 Q'e' xsahchik kik'ux ruum xkib'iraj chi pan tokoom chik q'orik kiq'orik i ma' re' ta taqe aj judío, eh k'ahchi' kiye'em ruloq'il i Dios. 47 Eh re' Pedro je' wili i xuq'or keh i ruch'ihil: Re' taqe qas qachaaq' wili neerub'an chi neenqajik kihaa' ma' ruk'ul ta chi awach nee nq'orik reh chi ma' chih taj, ruum xkik'ul chik pan kánima i Santolaj Uxlab'al je' rukab' noq xqak'ul chaloq i hoj, inki. 48 Eh xuq'or keh chi naa ruqajiik kihaa' chi kunchelaal parub'ihnaal i Jesucristo. Chi riij i re', xkipahqaaj kikuyariik ree Pedro chi kahnoq pee chik jarub'-oq q'iij kuuk' ar.

Hechos 11

1 Re' taqe aj tahqaneel eh je' wo' taqe aj nimaneel wilkeeb' Judea xkib'iraj rib'iral chi wilik taqe i ma' re' ta aj judío xkinimaj i ruk'uhb'aal i Dios. 2 Eh noq xsutinik wo' chik cho Jerusaleem i Pedro, xtohq'ik ruwech'ijiik kuum inkinimaj i chi koruman chi npoch'arik naah i k'achab', 3 eh xkipech'uj reh chi je' wili: ¿Chaaj reet noq xat ponik cho chi kula'jiik i ma' re' ta taqe ruuk' i hoj, eh xa a'n inche awa' ahaa' kuuk'? inki taqe. 4 Eh re' Pedro, ko paraa' pari'sil xutus wach ruq'orariik keh taqe i xrilow i xponik rub'an, je' wili i xuq'or keh: 5 Eh noq wilkiin ar Jope, noq tiij i nub'an, je' wili i xuk'uhtaaj riib' weh panusaq wiriik: Xwilow chik inche wach jinaj i nimlaj itz'ihy b'ak'alkeeb' i pantaq rutz'u'kaal, eh pant'uylik xqajik cho pan taxaaj, xk'ulik qohoq ma' najt ta wuuk'. 6 Eh noq xwilow chikop taqe i wilkeeb' chupaam: Wilik i kijib' kooq, wilik i josq'laj chikop, wilik i xa kijukem kiib' noq kib'ehik, wilik tz'ikin kirupinik. 7 Eh xrib'iraj jinaj i q'orik xb'aan chaloq, je' wili i xuq'or cho weh: Pedro, hiy cha kansaj taqe chikop re' re', eh chak'ux aweh, inki. 8 Re' hin je' wili i xnuq'or: Jaaw, ma' chih taj ruum re' hin ma' jank'al ta i nuk'ux weh i taqe i ch'uwa' kiwach ruum ma' ruk'ul ta chi weh kinki. 9 Eh re' xq'orinik weh, je' wo' chik wili i xuq'or cho weh: Aha' wilik taqe i rutz'ajam wach i Dios, ma' q'or i hat chi ch'uwa' wach, inki weh. 10 Re' wili oxpech xq'orarik cho weh. Eh chi riij i re', xjohteesjik wo' chik johtoq pan taxaaj i nimlaj itz'ihy ruch'ihil taqe wilkeeb' chupaam. 11 Eh chupaam i jumehq' re' re', xiooj k'oloq ixib' chi winaq ruuk' i paat wilkooj wii', kopan tinamit Cesarea xitaq'ab'jik chaloq chi nuk'amariik. 12 Eh re' Santolaj Uxlab'al xuq'or cho weh chi naawojiik chikiij chi ma' kiib' ta nuk'ux. Eh xinooj wo' hoq, xiooj wo' chi wiij i waqiib' chi hermano wili. Eh xojokik i koq chupaam i rupaat jinaj i winaq, Cornelio rub'ihnaal. 13 Re' reh xuk'utjaaj qeh nik' wach noq xril wach parusaq wiriik jinaj i ánjel ar parupaat xupab'aa' riib' chuwach, je' b'ila' wili i xq'orarik reh: Chataq'aaj reje awaj taqareel ar Jope, reh chi nenooj ruk'am aweh Simón, Pedro i rukab' b'ih. 14 Re' reh nee ruq'or rukorkiil aweh nik' wach noq neenako'leej awiib' i hat, eh je' wo' taqe awach aweh panapaat, i nuchjik. 15 Eh xa kore' wo' naq xnutoq'aa' ruq'orariik keh i ruq'oral i Dios, xqajik cho chikinaah i Santolaj Uxlab'al, je' wo' rukab' noq xqajik cho chi qanaah i hoj pampeet. 16 Re' hin xk'ulik cho panuk'ux i ruq'orom cho qeh i QaJaaw Jesucristo chi je' wili: Xti korik chi re' Juan xub'an i qasanik ha' xa ruuk' ha', raaj taq i hat naa ruqahteesjiik taq ahaa' ruuk' i Santolaj Uxlab'al, inki. 17 Ma' xta reet i xub'an i Dios chi je' re'. Wila' re' reh xye'wik cho keh i ma' re' ta taqe aj judío i Santolaj Uxlab'al je' rukab' noq xuyeew cho qee hoj i qohnimanik reh i QaJaaw Jesucristo, ¿chib'ih chik wajaawriik re' hin chi neenutoq'aa' nuq'atam wach i Dios? inki Pedro. 18 Noq xkib'iraj chi je' re' taqe hermano ma' xta chik xkiq'or, xkiloq'ej la' i Dios, je' wili i xkiq'or: Xti korik wo' chi re' Dios xye'wik q'ab' keh i ma' re' ta taqe aj judío chi naa kiyot'om i kik'ux chi riij i kimahk reh chi naa kireqem i juneliik k'acharik inki taqe. 19 Eh noq kansamaj chik i Esteban, xtohq'ik rixowjiik kiwach taqe aj nimaneel. Ruum i re' wilik taqe i xkimol reje chi elik pantaq tokoom tinamit. Wilik i xiooj, Fenicia, Chipre, Antioquía. Eh chupaam taqe i tinamit re' re', xa keh taqe aj judío xkiq'or i ak' k'uhb'aal, ma' xkiq'or ta reh taqe i ma' re' ta aj judío. 20 Wilik la' taqe i aj nimaneel re' ruuk' taqe aj Chipre re' ruuk' taqe aj Cirene xiooj k'oloq Antioquía. Re' keh ar xkitoq'aa' kiq'orom rib'iral keh i ma' re' ta taqe aj judío i ak' k'uhb'aal, re' i xk'ulik ruq'or i QaJaaw Jesús. 21 Re' QaJaaw xye'wik kajaawriik chuq'orariik i ak' k'uhb'aal, ma' k'isiin i xkinimaj, eh xkiq'asaj kiib' reh i QaJaaw. 22 Noq xponik rib'iral pan kixikin taqe komoon aj nimaneel wilkeeb' Jerusaleem i k'ahchi' kianam ponoq ar taqe aj nimaneel, xkitaq'aaj reje i Bernabé chi kito'ariik ar Antioquía. 23 Noq xooj k'oloq ar, ma' k'isiin ta xsuuqb'ik ruk'ux noq xrilow chi k'ahchi' cho kitoob'jiik taqe ak' aj nimaneel ruum i Dios. Re' Bernabé xuk'uhb'alej taqe, xuyeew ruman rukowiil kik'ux chunimjiik i QaJaaw. 24 Re' Bernabé atoob' wach ruk'ux, wilik ruuk' i Santolaj Uxlab'al, eh i ruyeew ruk'ux chi korik. Eh ma' k'isiin i xkinimaj i QaJaaw chuwach. 25 Rub'anam-oq chik kahnoq i wili i Bernabé, xooj pan tinamit Tarso chusik'ariik i Saulo. 26 Eh noq xureq, xuk'am cho chi riij Antioquía. Manlik jinaj haab' xi wihik ar kuuk' i aj nimaneel, eh ar xkik'uhtaaj i ruq'oral i Dios keh i ruk'ihaal tinamit. Chupaam taqe q'iij re' re', ar Antioquía xtohq'ik reje ruq'orariik keh i aj nimaneel chi manlik raj nimaneel i Cristo chik i kib'ihnaal. 27 Chupaam taqe q'iij re' re', wilik i jalal ruq'oral i Dios xi chalik Jerusaleem xiooj k'oloq ar Antioquía. 28 Eh noq kimolom kiib' i aj nimaneel, xupab'aa' johtoq riib' chikiwach i winaq, Agabo rub'ihnaal, jinaj keh i jalal ruq'oral i Dios, xuq'or keh ruuk' i rajaawriik i Santolaj Uxlab'al chi naa ruwihiik i runimaal wi'jaleel chupaam taqe i tinamit re' re' ixk'ularik noq wilik chi ajaab'esil i Claudio. 29 Eh noq xb'aan i wi'jaleel, re' taqe aj nimaneel wilkeeb' Antioquía xkichop kik'ux chi xkitaq'aaj reje toob'al keh i aj nimaneel patim taqe Judea, re' q'oreel nik' k'ihaal ixki a'n ruye'ariik chi kiju'junaal. 30 Eh re' Bernabé, re' Saulo xi k'amwik reje reh i lemóxna, xponik kiq'asaj pan kiq'ab' taqe i k'amal kib'eeh i aj nimaneel wilkeeb' ar Judea.

Hechos 12

1 Chupaam taqe q'iij re' re', wilik taqe aj nimaneel xtohq'ik rub'aan ti' k'axik keh ruum i reey Herodes. 2 Eh jinaj i xutaq'aaj rukanteesjiik ruuk' q'aslaj ch'ihch' re' Jacobo, i ras i Juan. 3 Eh noq xrilow i Herodes chi xponik chikiwach i aj judío ikaansanik xub'an, re' chik i Pedro xutaq'aaj ruchopariik. Re' wili re' xk'ularik noq xkian i ninq'iij noq ink'uxarik i kaxlanwi'k ma' xta ch'amb'eesb'al reh. 4 Eh re' Pedro, xtaq'ab'jik pantz'ilom ruum i Herodes ar xcha'jaljik kuum i kajch'uq chi soldado, kajkaj chi kiwii' noq kiokik chucha'jaljiik. Re' Herodes xukapaaj naq chi naa ruq'atam i q'orik chinaah i Pedro chikiwach i ruk'ihaal tinamit noq naa rik'iik i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto. 5 Re' Pedro k'ahchi' i koq rucha'jaljiik pantz'ilom. Eh re' taqe aj nimaneel keh xa chayeew chik tiij inki a'n chuwach i Dios chi riij i Pedro. 6 Eh noq re' Herodes xa eqal naq chik i ruq'at i q'orik chinaah i Pedro chikiwach i tinamit, re' Pedro ki'ib' i karena b'ak'lik wii' wach suq ruwiriik pankiyejaal i ki'ib' chi soldado cha'jen reh. Eh re' kik'u'liil taqe i soldado kicha'jeem i koq i chi chii' i tz'ilom. 7 Eh chi jumehq'iil, xokik i koq jinaj i ruánjel i QaJaaw, xan saqumanik chik paam i tz'ilom xub'an. Re' ánjel re' re' xutz'a'j i koq i panjojol i Pedro, xruksaj, je' wili i xuq'or reh: Wukteen chi jumehq'iil inki, noq xuq'or chi je' re', kichejiwanik iloq karena chi q'ab' i Pedro. 8 Eh re' ánjel je' wo' chik wili i xuq'or reh i Pedro: Chakoj aso', chab'ak' axijab', inki. Je' wo' re' xub'an i Pedro, chab'ur awiib' chupaam aab'urb'aal, eh nee kinatahqeej reje, i nuchjik. 9 Re' Pedro xutahqeej wo' chaloq i ánjel. Xa re' la' ma' rureq ta chi riij mi korik oon ma' korik taj i k'ahchi' rub'aan ruuk' xa parusaq wiriik k'ahchi' rilom paruk'ux. 10 Eh i rilow xi-ik'ik reje chikiwach i soldado wilkeeb' chi cha'jinik, xi ponik ruuk' i puerta ch'ihch' wilik reje pan elb'aal reh i tinamit, xaxteh reje chi rutkeel. Eh xi elik reje pantz'ilom, eh xa jinaj chik xilak b'eeh xib'ehik reje, re' i ánjel xukanaa' kahnoq i Pedro. 11 Chupaam i jumehq' re' re', xureq chi riij i Pedro aha' wilik i xb'aan reh, je' wili i xuq'or paruk'ux: Yu'naak aj re' xnureq chi riij chi korik chi re' QaJaaw xutaq'aaj chaloq i ruánjel chi nuko'ljiik chuwach i Herodes, eh je' wo' chikiwach taqe aj judío ruuk' chu'nchel inkaaj naq kianam weh, inki. 12 Noq xukoj rehtaal i Pedro chi ma' pantz'ilom ta chik wilik, xooj parupaat i María, re' rutuut i Juan, Marcos i rukab' b'ih, re' i kimolom wii' kiib' i ruk'ihaal aj nimaneel tiij inki a'n 13 Eh re' Pedro xuq'oj i koq wach i puerta re' wilik reje wach b'eeh. Eh jinaj i q'ahxoq, Rode rub'ihnaal, xelik chaloq chi rilariik awach i xooj k'oloq. 14 Noq xunab'eej wach i ruq'oral i Pedro i Rode, ruum i rusuqkiil ruk'ux, ma' re' ta chik rutehariik i puerta xub'an rajimam la' riib' xsutinik i koq pampaat chuq'orariik chi re' Pedro k'ahchi' ruq'ojwiik i koq wach i puerta. 15 Re' keh je' wili i xkiq'or reh i Rode: Hat naa ahqaal ma' re' tee Pedro inab'iraj, inki taqe. Re' hin ti korik taq i nuq'or aweh chi re' reh, inki. Ma' re' taj i reh, re' naak i ránjel rut'iosil, inab'iraj inki taqe. 16 Eh re' Pedro reh xa chayeew chik i koq ruq'ojariik wach i puerta i rub'an. Eh noq xkiteh reh, inkilow re' wo' hoq i Pedro, ruuk' i re', ma' k'isiin ta xiyo'jik. 17 Eh re' reh, xa ruuk' q'ab' xuk'uhtaaj keh chi makiq'orik chik, eh xuk'utjaaj keh nik' wach noq x-ehtesjik cho pantz'ilom ruum i QaJaaw. Eh je' wili xuq'or keh: Re' i xnuk'ul wili, chak'utjaaj taq reh i Jacobo, je' wo' keh taqe i quch aj nimaneel, inki. Chi riij i re', xelik reje kuuk' xooj pan tokoom ye'aab'. 18 Noq xsaq'ik, xak'ul chik kiooj pantz'ilom taqe soldado chusik'ariik i Pedro, ruum ma' keht'al taj nik' wach noq xelik reje chikiwach. 19 Re' Herodes xutaq'aaj rusik'ariik i Pedro, ma' ha' ta chik xreqarik. Ruum i re', xukoj pankinaah taqe cha'jen tz'ilom chi re' keh xiesanik reje reh, xutaq'aaj kikanteesjiik. Eh re' i Herodes, xelik reje paruyuq'ul i Judea xooj chi patinik Cesarea. 20 Eh re' i Herodes kaqrinaq kuuk' taqe aj Tiro, i aj Sidón. Eh re' keh xi chalik pankomonil chuq'orob'jiik i reey Herodes, xkich'ub'isaj wach ruk'ux i Blasto, jinaj winaq nim wach rukamaj to'ool ree reey. Eh re' reh xq'orik i koq chikiij chuwach i Herodes, reh chi nee wo' chik inkik'am kiib' pansuqkiil k'uxliis. Ruum paruyuq'ul i reey re' re' inchalik i k'uxumb'al keh. 21 Re' Herodes xupab'aa' ruq'ijil keh noq naa rub'anam ruk'utaaj kuuk'. Eh noq xureq i ruq'ijil, xukoj i ru holohik laj so' chi reey, eh xutzunaa' cho riib' paruye'aab'. 22 Re' taqe tinamit xtohq'ik kik'erem kichii', je' wili i xkiq'or: Re' i q'orik i rub'an wili ma' re' ta jino'q winaq, re' la' ruuk' taqe dios inki taqe. 23 Xa chupaam i jumehq' re' re', jinaj i ruánjel i QaJaaw xk'ulik kojwoq ruyab'ilaal i Herodes, ruum ma' xuyeew ta ruloq'il i Dios, eh haah xk'uxwik reh i ruti'jolal ruum i re', xkimik. 24 Eh re' taqe i aj nimaneel xiooj chi q'orariik i ruk'uhb'aal i Dios, chupaam taqe i ye'aab' re' re'. 25 Noq xkikohlaaj i rukamaj i Dios ar Jerusaleem i Bernabé ruch'ihil i Saulo, xi sutinik wo' chik reje Antioquía, xkik'am reje haa' chikiij i Juan eh Marcos i rukab' b'ih.

Hechos 13

1 Eh chi kixilak taqe i aj nimaneel ar Antioquía, xi wihik chaloq taqe i jalal ruq'oral i Dios, taqe i aj tijoom, je' wili i kib'ihnaal: Bernabé, Simón, i q'eq ruti'jolal inkiq'or reh, Lucio aj Cirene, Manaen, i junk'iih cho ruuk' i Herodes i xwihik chi ajaab'esil ar Galilea, eh re' i Saulo. 2 Eh noq loq'inik inki a'n chi ma' kianam ta kiwa', je' wili xq'orarik keh ruum i Santolaj Uxlab'al: Chawesaj taq iloq weh pareh i Bernabé ruch'ihil i Saulo, reh chi neenkian i kamanik nuyuq'eem taqe wii', inki. 3 Eh noq kianam chik kitiij chi ma' kianam ta kiwa', xkiyeew i kiq'ab' chinaah i Bernabé, chinaah i Saulo, eh xkitaq'aaj taqe reje chi kamanik. 4 Re' Bernabé, eh re' Saulo, re' Santolaj Uxlab'al xk'amwik reje kib'eeh noq xiooj pan tinamit Seleucia. Eh ar xi okik reje pan barco, noq xiooj, Chipre. 5 Noq xi ponik Salamina chi chii' palaw i kik'ulik so'ljoq wii' i barco, re' keh xi okik i koq chupaam taqe i paat inkiloq'ej wii' i Dios taqe i aj judío. Ar xkiq'or i ruk'uhb'aal i Dios. Re' haa' i Juan chi kito'ariik. 6 Eh xkiq'or reje i ruk'uhb'aal i Dios chupaam chu'nchel i ye'aab' sutimaj riij chi palaw, eh xi ponik Pafos. Ar xkireq jinaj i winaq aj Judío aj war, Barjesús rub'ihnaal, i rukoj riib' chi jalal ruq'oral i Dios. 7 Re' aj war re' re' wilik i koq ruuk' ajaab'ees, Sergio Paulo rub'ihnaal. Re' reh wilik runa'ojb'al, xutaq'aaj kik'amariik i kiib' chi aj tahqaneel, re' Bernabé ruch'ihil i Saulo, ruum iraaj rib'iram reh i ruk'uhb'aal i Dios. 8 Re' aj war re' re', Elimas rub'ihnaal pan griego, xuq'il naq taqe i aj tahqaneel paruk'ux, re' naq xraaj i reh chi ma' xunimaj ta naq i Dios i ajaab'ees re' re'. 9 Eh re' Saulo, Pablo wo' chik inkiq'or reh, xti wilik ruuk' i Santolaj Uxlab'al chi manlik. Xa kow chik i rutz'ehtaaj i panaq'wach i aj war re' re', 10 eh je' wili xuq'or reh: Re' hat, xa hat jot'ool, nujinaq chi yiib' wach na'ojb'al paam awánima hat rak'uun i aj yahm hat ixowan wach chu'nchel i korik ¿Chib'ih reet noq ma' nakanaa' ruyojariik wach i korik laj b'eeh i ruk'uhtaaj i QaJaaw Dios? 11 Yu'naak, re' QaJaaw Dios naa ruye'em jinaj i ti' k'axik cha naah. Naa akahniik chi hat moywach Najt ma' naa ta chik awilom wach i rusaqumaal i q'iij, i nuchjik ruum i Saulo. Eh re' Elimas xa chi jumehq'iil wo' xq'equmrik paam inaq'wach, ma' x-ilwik ta chik. Xa xusik' chik awach xchopwik reje chi q'ab' noq xooj. 12 Eh noq xrilow ajaab'ees chi je' re' i xuk'ul i Elimas, xunimaj i Dios, ruum ma' k'isiin ta xsahchik ruk'ux chi rib'irjiik i ruk'uhb'aal i QaJaaw Dios. 13 Chi riij i re', re' Pablo haa' taqe ruch'ihil xi okik reje pan barco ar Pafos, eh xiooj Perge wilik paruyuq'ul i Panfilia. Eh re' Juan reh xukanaa' taqe kahnoq ar i ruch'ihil re' re', xsutinik wo' chik reje Jerusaleem. 14 Eh noq xi elik reje Perge i Pablo, i Bernabé, xiooj Antioquía paruyuq'ul i Pisidia. Eh pan jinaj hi'limb'al q'iij, xi okik i koq chupaam i paat inlooq'jik wii' i Dios, xkitzunaa' kiib' chupaam i tz'apaab' wach tzunaab'. 15 Eh noq xkuxik rilariik i ruk'uhb'aal i Dios kitz'ihb'aam i jalal ruq'oral i Dios, re' taqe k'amal b'eeh chupaam i paat inlooq'jiik wii' i Dios, je' wili i xkiq'or reh i Pablo, i Bernabé: Hat taq qahermano, wilik oon k'uhb'aal inawaaj taq aq'orom chi ye'b'al rukowiil qak'ux neerub'an chi nee taq inaq'or, ki uchjik. 16 Eh re' i Pablo, xupab'aa' johtoq riib', eh re' q'ab' xub'an keh i tinamit chi kimay i choqik, je' wili i xuq'or keh: Chab'iraj taq i naa nuq'orom aweh i hat taq quch aj Israel, eh taq i hat i tiyohlinik taq wach i Dios. 17 Re' qaDios i hoj, hoj aj Israel xsik'wik cho kiwach i qamaam qati't. Eh xuk'ihaaxb'isaj taqe, korehtaal xuyejaa' chi nimlaj tinamit noq ko wilkeeb' Egipto ma' re' ta kitinamiit. Eh koq'uun chik, re' Dios ruuk' i rajaawriik xresaj taqe cho panti' k'axik ar. 18 Re' Dios xukuy cho kilariik ruuk' i kina'ojb'al noq xib'ehik cho panchiq yuuq' chuwach i ka'winaq haab'. 19 Eh noq wilkeeb' chik Canaán, re' Dios xusach kiwach i wuquub' seht chi tinamit. Re' naq i kak'aal taqe tinamit re' re', keh chik i qamaam qati't xuyeew. 20 Re' taqe i wili xb'aan chuwach i kijib' siento ruuk' lajeeb' roxk'ahl haab'. Chi riij i re', re' Dios xupab'aa' taqe q'atal q'orik chikinaah, korehtaal chik xokik i Samuel chi jalal ruq'oral i Dios. 21 Eh chi riij re', xkipahqaaj jinaj kireey. Re' Dios re' Saúl rak'uun i Cis xuyeew cho chi kireey chuwach i ka'winaq haab'. Re' Saúl ar inchalik chupaam i tinamit, Benjamín. 22 Eh re' Dios noq xresaj chi reyil i Saúl, re' chik i David xukoj chi kireey, re' wo' i ruq'orom cho chi riij chi je' wili: Re' hin xnureq jinaj i winaq xti mponik chi nuwach i runa'ojb'al, eh chu'nchel ruk'ux naa rub'anam taqe inwaaj i hin re' i David, i rak'uun i Isaí. 23 Eh jinaj cho chi kixilak i riih rumaam i David wili, re' i Jesús, re' i xutaq'aaj chaloq i Dios chi kiko'ljiik i tinamit Israel, je' wo' rukab' i ruq'orom chaloq pampeet i Dios. 24 Eh noq xailook' chik ink'u'loq i Jesús, re' i Juan, i aj qasan ha', xuq'or i ruk'uhb'aal i Dios keh i aj Israel. Xuq'or wo' keh chi kiyot' i kik'ux chi riij i kimahk, eh chi qajoq kihaa'. 25 Eh re' Juan, noq ach ilook' inkimik, je' wili xuq'or: Ma' re' taj i hin i Cristo je' rukab' taq inakapaaj. Re' i Cristo xam cho chi wiij, eh xti wilik rajaawriik chi nuwach i hin ni xata ruk'ul chi weh chi nee nuchej i ruxijab' chi rooq, inki. 26 Hat taq nuhermano, i hat taq cho riih rumaam i Abraham, je' wo' taq i hat i ma' hat ta taq aj Israel, i tiyohlinik taq wach i Dios, chab'iraj taq i naa nuq'orom aweh wili: Re' k'uhb'aal ree ko'lemb'al iib' aweh wo' taq i hat noq xuyeew chaloq i Dios, 27 ruum re' taqe i aj Jerusaleem, je' wo' taqe i xk'amwik cho kib'eeh, xama' xkireq ta wo' chi riij awach i Jesús. Eh xama' xkireq ta wo' chi riij chib'ih i ruq'or i kitz'ihb'aam chaloq taqe i jalal ruq'oral i Dios, re' inilarik wach chi kixikin rajlaal hi'limb'al q'iij. Re' i xooj eloq wach noq xkiq'at i q'orik chinaah i Jesús. 28 Eh atoob' ta wo' naq ma' xkireq k'isinoq ru mahk reh i rukanteesjiik, re' keh xkipahqaaj reh i Pilato chi chutaq'aaj rukanteesjiik. 29 Eh noq kikohlaam chik rub'anariik reh i Jesús nik' nimaal i ruq'or chi riij pan santo laj huuj, re' taqe kinimanik reh xkiqasaj cho wach kuruus i ruti'jolal eh xponik kimuq'aa'. 30 Eh re' i Dios xruksaj wo' chik cho ruka'peech i Jesús chi k'achlik wach. 31 Eh chupaam taqe q'iij re' re', k'ih pech xuk'uhtaaj riib' i Jesús chikiwach i xihuch'ihlinik reh noq xelik reje Galilea eh xooj Jerusaleem. Eh yu'naak re' chik i keh k'ahchi' kiq'oriik rib'iral i Jesús keh i tinamit. 32 Je' re' noq re' hoj k'ahchi' qaq'orom taq aweh i ak' k'uhb'aal wili: Re' wo' i ruq'orom cho rib'iral i Dios keh i qamaam qati't chi naa rutaq'aam chaloq jinaj i aj Ko'loom, 33 quuk' i hoj, xooj eloq wach, i hoj cho kiih kimaam. Re' noq re' Dios xruksaj wo' chik chaloq i Jesús chi k'achlik wach, je' wo' rukab' i tz'ihb'amaj cho pan Salmo, re' i xuq'or chee Dios ree Jesús chi je' wili: Re' hat, hat Wak'uun re' hin xnuyeew aak'achariik yu'naak, inki. 34 Re' Dios xruksaj wo' chaloq chi k'achlik wach i Jesús, reh chi ma' naa ta ruq'ahiik i ruti'jolal panjul, je' rukab' i ruq'orom chaloq i Dios, pan santo laj huuj chi je' wili: Re' hin naa nuye'em taq aweh i ketelinik wachiis je' rukab' i xnuyeew reh i reey David, inki. 35 Ruum aj re', wilik wo' chik i ruq'or wii' chi je' wili pan Salmo: Re' hat ma' naa ta ye'em q'ab' chi naa ruq'ahiik i ruti'jolal asantolaj amoso, inki. 36 Re' David ma' chi riij tee reh xq'orik chaloq, xa rukamaj la' i Dios xub'an chi kixilak i rutinamiit, re' i xq'orar cho reh ruum i Dios eh chi riij i re', xkimik. Ar wo' xmuhqik i reh aha' muhqinaq taqe wii' i rutuut rajaaw, eh re' ruti'jolal i reh xq'ahik panjul. 37 Re' Jesús reh, xwukteesjik wo' chik chaloq chi k'achlik wach ruum i Dios, ma' xq'ahik taj i ruti'jolal panjul. 38 Je' re' noq re' taq i hat nuhermano, inchol taq anab'eem chi parub'ihnaal i reh k'ahchi' taq qaq'orom aweh chi wilik i kuyb'al mahk. 39 Inchol wo' taq anab'eem chi awach taqe i neekinimanik parub'ihnaal i reh, neenkahnik chi kuyuuj chik chu'nchel i kimahk, aha' wilik i ma' xub'an ta cho rukuyariik i najtir k'uhb'aal. 40 Chawik'raaj taq awiib' re' i hat, reh chi ma' nee ta nchalik taq cha naah i ti' k'axik kitz'ihb'aam cho rehtalil pan kihuuj taqe jalal ruq'oral i Dios chi je' wili: 41 Chab'iraj taq i hat i ma' inakaqse'laaj taq i Dios, sahchoq taq ak'ux, tikimoq taq, ruum re' hin xiik' naah i ti' k'axik nuye'em chikinaah i ma' kinimanik taj, eh re' taq i hat ma' naa ta taq animam, ro'q ta awach taq neenk'utjanik aweh, inki, ki uchjik ruum i Pablo. 42 Eh noq xelik chaloq i Pablo, haa' taqe ruch'ihil chupaam i paat inkiloq'ej wii' i Dios i aj judío, je' wili i xq'orarik keh kuum i ma' re' ta taqe aj judío: Cha a'n taq otob'il qeh chach'ob' taq rub'ehel qeh chi korik chupaam hi'limb'al q'iij chalik reh i xaq'or taq qeh yu'naak, inki taqe. 43 Eh noq xkich'aq reje kiib', ma' k'isiin aj i judío, ma' k'isiin i kikojom kiib' chi nimanik chi kixilak, xi tahqinik reje reh i Pablo, i Bernabé. Re' taqe ki'ib' re' re' xkik'uhb'alej taqe chi ma' nkikanaa' chik runimjiik i Dios, i xsik' wik cho kiwach ruuk' i rotob'il. 44 Noq xureq wo' chik i hi'limb'al q'iij, xi ponik wo' chik kiq'or i ruk'uhb'aal i QaJaaw ar. Eh ma' k'isiin i patim ar xkimol kiib' chi rib'irjiik. 45 Eh noq xkilow i ruk'ihaal tinamit re' re' taqe aj judío, ma' k'isiin ta xchalik kik'aah. Pan b'ajooj xtohq'ik kiq'orom reh i Pablo chi ma' korik taj i k'ahchi' kiq'orom. 46 Eh re' Pablo, i Bernabé, ma' xiyo'jik taj, je' wili i xkiq'or: Re' hoj rub'ehel naq chi peet taq i hat naa qaq'orom aweh i ruk'uhb'aal i Dios, ruum hat taq aj judío. Xa re' la' ma' mponik ta taq panaq'awach, ruum inakapaaj taq i hat chi ma' ruk'ul ta taq cha weh i juneliik k'acharik. Ruum aj re', kuuk' chik i ma' re' ta taqe aj judío naaqojiik chuq'orariik i ruk'uhb'aal i Dios, 47 ruum re' i QaJaaw xuq'or cho qeh chi je' wili: Re' hin xinpab'anik taq aweh chi hat taq kisaqumaal i tinamit ma' re' ta taqe aj judío, reh chi nee taq tiooj chi najt yuuq' chuq'orariik rib'iral i ak' k'uhb'aal i nuyeew i hin, inki QaJaaw, inki taqe. 48 Noq xkib'iraj i q'orik wili i ma' re' ta taqe aj judío, q'e' xsuuqb'ik kik'ux, eh xkiyeew ruloq'il i ruk'uhb'aal i QaJaaw. Eh chi kunchelaal xkiq'or chi ruk'ul chi keh chi naakehchaam i juneliik k'acharik xkinimaj i ruk'uhb'aal i QaJaaw. 49 Ruuk' i re', xooj rib'iral i ruk'uhb'aal i QaJaaw chupaam taqe ye'aab' re' re'. 50 Eh re' taqe aj judío, wilik taqe ixoq aj nimaneel, nimaq wach kikamaj xkitaqchi'ij, wilik wo' taqe winaq nimaq wach kikamaj wilkeeb' pan tinamit xkitaqchi'ij. Re' taqe re' xkian jinaj wach kik'ux, xkitoq'aa' rixowjiik wach i Pablo, i Bernabé, korehtaal xkesaj reje pan kitinamiit. 51 Eh re' keh xkipuh iloq i pooq pankooq, xa rehtalil chi ma' holohik taj i xkian tinamit re' re', eh ar chik Iconio xiooj. 52 Eh re' taqe i aj nimaneel, xiik' naah suq kiil kik'ux, eh wilik pan kánima chi manlik i Santolaj Uxlab'al.

Hechos 14

1 Eh noq Iconio chik wilkeeb' i Pablo, i Bernabé xi okik i koq chupaam i paat inkiloq'ej wii' i Dios i aj judío. Ar xkiq'or i ruk'uhb'aal i QaJaaw, eh ma' k'isiin i tinamit xinimanik reh, chi je' taqe aj judío, chi je' ma' re' ta taqe aj judío. 2 Eh re' taqe aj judío, i ma' xkaaj ta kinimam i ruk'uhb'aal i QaJaaw, xkitaqchi'ij i ma' re' ta taqe aj judío re' nkaaj chi xtohq'ik kikapaam i ma' holohik taj chikiij taqe aj nimaneel. 3 Ruum i re', najt xi wihik Iconio i ki'ib' chi aj tahqaneel. Eh xkiyeew kik'ux ruuk' i QaJaaw, ma' xiyo'jik taj chuq'orariik i ruq'oral. Eh re' QaJaaw xye'wik rukorkiil keh inkiq'or chi riij i ruk'axb'al i Dios, eh xye'arik wo' kajaawriik reh i ruk'uhtjiik taqe i ma' ilooj taj xiik' naah nimaal kiwach. 4 Re' taqe patineel wilkeeb' ar ka'ch'uq xi elik wilik i xi okik haa' chikiij i aj judío ma' xinimanik taj, eh wilik taqe i xi okik haa' chikiij i kiib' chi aj tahqareel. 5 Eh re' taqe aj judío, je' wo' taqe i ma' re' ta aj judío ma' xinimanik taj, xkian jinaj wach kik'ux kuuk' i q'atal q'orik, reh chi xkian ti' k'axik keh i kiib' chi aj tahqaneel, eh naa naq kikansam chi ab'aj. 6 Eh re' Pablo, i Bernabé, noq xkib'iraj chi naa rub'aan keh, xi elik reje ar, xooj kiko'leej kiib' Listra, i Derbe, re' i wilkeeb' paruyuq'ul i Licaonia. Je' wo' chupaam taqe kok' tinamit wilkeeb' chi junsuut. 7 Ar xi ponik chuq'orariik i ak' k'uhb'aal. 8 Ar pan tinamit Listra wilik jinaj i winaq ma' nchol ta b'ehik. Re' reh ma' runik'eem ta wach b'ehik, ruum xa siik wo' rooq noq x-aasjik chaloq. Re' winaq wili tzunlik ar, 9 xrib'iraj aha' wilik i ruq'or i Pablo. Eh re' Pablo kow xutz'ehtaaj panaq'wach, xukoj rehtaal chi re' winaq ruye'em ruk'ux chi naa ruk'aachjiik. 10 Eh kow xuq'or reh chi je' wili: Wukteen johtoq, chapab'aa' awiib' chi korik inki. Re' winaq xpisk'anik parooq noq pa'lojik johtoq, xutoq'aa' b'ehik. 11 Noq xkilow i tinamit i xub'an i Pablo, xkitoq'aa' kik'erem kichii' je' wili i xkiq'or pan kiq'oral i aj Licaonia: Re' taqe wili, re' taqe dios xiqajik cho quuk' chi je' kiwii' winaq inki taqe. 12 Eh re' keh xkiq'or chi re' Bernabé re' i dios Jupiter. Eh re' Pablo xkiq'or chi re' i dios Mercurio, ruum re' reh ink'amwik rub'eeh i q'orik. 13 Eh panookb'al ree tinamit wilik i rupaat i dios Jupiter. Re' i wilik chi k'amal b'eeh aj tiij ar xutaq'aaj ruk'amariik taqe imas wakax, je' wo' taqe uhtz'ub' chi xoyb'al. Eh re' reh ruch'ihil taqe tinamit xkaaj naq kikansam taqe re' chi kimayiij chikiwach i kiib' chi aj tahqaneel re' re'. 14 Eh noq xrilow i Bernabé, i Pablo aha' wilik naa naq kianam i tinamit, xkiweq i kiso' chikiij, eh xkimin i koq kiib' chi kixilak i tinamit, k'erlik kichii' chuq'orariik chi je' wili: 15 Hat taq qas qachaaq', ¿Chib'ih reet i mayiij naa taq ak'atam chi qawach? Re' hoj, xa hoj wo' winaq je' rukab' taq i hat. Re' la' xchalik qaq'or taq aweh chi chakanaa' taq rub'aan taqe i re'. Re' chik i k'achlik Dios taq cha nimaj, re' i xyej-anik reh i taxaaj, i wach ak'al, i palaw, je' wo' chu'nchel i wilkeeb' chupaam. 16 Atoob' ta najtir cho q'iij xuyeew cho q'ab' i Dios chi neerub'an aha' wilik iraaj rub'anam i ju'jun chi k'achareel, 17 re' Dios ma' jank'al ta wo' naq i rukanaa' ruk'uhtjiik i rajaawriik. Ruuk' i rotob'il i rub'an, re' reh i ruyeew taq chaaweh i jab', eh i ruyeew cho wach chi korik taq atik, eh i ruyeew wo' taq chaaweh awa' ahaa', reh chi ma' xta taq ruti'kiil ak'ux, inki taqe i ki'ib' chi aj tahqaneel. 18 Atoob' ta re' Pablo, i Bernabé xkiq'il i tinamit ruuk' taqe i q'orik wili, k'axik noq xkian kiq'ilariik chi manki q'asaj i kimayiij chikiwach i keh. 19 Eh chi riij taqe re', wilik taqe i aj judío xi elik chaloq Antioquía, eh Iconio, xiooj k'oloq ar Listra. Xkitaqchi'ij i tinamit, eh pankomonil xkikutib'eej chi ab'aj i Pablo, pankik'ux i keh xkimik, xkiqerej reje ko chi riij i tinamit, ar xkikanaa' kahnoq. 20 Eh noq xkimol kiib' i aj nimaneel chi junsuut i Pablo, jumehq'iil xk'ulik ruk'ux, xwuktik johtoq, eh xokik wo' chik i koq chupaam i tinamit re' re'. Eh chi junwaar xooj pan tinamit Derbe ruch'ihil i Bernabé. 21 Kianam-oq chik ruq'orariik i ak' k'uhb'aal pan tinamit Derbe, eh noq k'ih chik aj nimaneel kuum, xi sutinik wo' chik reje pan tinamit Listra, xi-ik'ik wo' chik ponoq Iconio, eh Antioquía. 22 Ar xi-ik'ik ponoq chuye'ariik rukowiil kik'ux taqe i aj nimaneel. Xkiq'or rukorkiil keh chi mankikanaa' chik runimjiik i QaJaaw. Eh xkiq'or wo' hoq chi noq naa rub'aan ookik pa runimaal rajaawriik i Dios, ajwaal wach chi peet naa ruk'ulariik i ti' k'axik. 23 Eh xkipab'aa' taqe k'amal b'eeh chi kixilak i ju'jun ch'uq chi aj nimaneel. Eh noq xkikohlaaj kitiij chi ma' kianam ta kiwa', xkikanaa' pan q'ab' i QaJaaw taqe i xkipab'aa' re' re'. 24 Re' taqe ki'ib' chi aj tahqareel paruyuq'ul i Pisidia xi-ik'ik reje noq xi ponik Panfilia. 25 Xi-ik'ik wo' chuq'orariik i ruk'uhb'aal i Dios ar Perge. Eh xama' najt ta wo' xkian ar, xiooj Atalía. 26 Ar xi okik reje pan barco noq xiooj wo' chik k'oloq Antioquía, re' i xye'arik cho wii' i rotob'il i Dios chikinaah pampeet reh i rub'aan i kamanik, re' i kikohlaam chik wach rub'aan. 27 Eh noq wilkeeb' chik Antioquía, xkimol wach aj nimaneel, xkik'utjaaj keh i xub'an i Dios kuuk' pan kib'eeh. Eh xkik'utjaaj wo' keh nik' wach noq xuyeew q'ab' i QaJaaw keh i ma' re' ta taqe aj judío chi ruk'ul wo' chi naa kinimaniik i keh. 28 Eh re' Pablo, i Bernabé najt xi kahnik kuuk' i aj nimaneel wilkeeb' ar Antioquía.

Hechos 15

1 Eh wilik taqe i xi elik reje Judea, xiooj Antioquía. Re' keh xkiq'or keh i aj nimaneel wilkeeb' ar chi ma' nee ta nkireq i ko'lemb'al kiib' wila' ma' xpoch'arik naah i kik'achab', je' rukab' i ruq'or i najtir k'uhb'aal xuq'or i Moisés. 2 Eh ruum taqe re' re' i Pablo, i Bernabé, jinaj runimaal wech'inik kiib' xkian kuuk' taqe winaq re' re'. Eh re' taqe i aj nimaneel wilkeeb' Antioquía xkipab'aa' i Pablo, ruch'ihil i Bernabé, eh kuch'ihil i kiib' ixib' i aj nimaneel, reh chi xiooj Jerusaleem kuuk' i kab'laj chi raj tahqaneel i Jesús, kuuk' k'amal b'eeh wilkeeb' ar, chuq'orariik i k'axkiil re' re'. 3 Xitaq'ab'jik reje kuum i aj nimaneel wilkeeb' ar. Noq ki-ik'ik ponoq Fenicia, Samaria, xik'ik kik'utjaaj keh i aj nimaneel chi re' taqe aj Judío xkinimaj chik i Dios. Eh ma' k'isiin xsuuqb'ik kik'ux ruuk' taqe i xkib'iraj re' re'. 4 Noq xooj k'oloq Jerusaleem i Pablo, i Bernabé, xik'ularik cho chi korik kuum i aj nimaneel, kuum raj tahqaneel i Jesús, kuum k'amal b'eeh chi kixilak taqe i aj nimaneel. Eh xkik'utjaaj keh taqe re' i xub'an i Dios kuuk'. 5 Eh wilik taqe i aj nimaneel re' ruuk' taqe i aj fariseo, ko xkinimaj i Dios, xkipab'aa' johtoq kiib', je' wili i xkiq'or: Koruman chi naa rupoch'ariik naah kik'achab' taqe i aj nimaneel ma' re' ta taqe aj Judío, cha taq'aaj taq ruq'orariik keh chi kinimaj i najtir k'uhb'aal, xuq'or i Miosés inki taqe. 6 Eh re' taqe raj tahqaneel i Jesús kuch'ihil taqe k'amal b'eeh chi kixilak i aj nimaneel xkimol kiib' chutijiik riij i xq'orarik keh. 7 Noq xooj chi nimaal i wech'inik iib' chikiwach, xupab'aa' johtoq riib' i Pedro, je' wili i xuq'or: Hat taq nuhermano, re' taq i hat aweht'al taq chi re' Dios xsik'wik cho nuwach taq chaxilak najtir, reh chi naawojiik chuq'orariik i ak' k'uhb'aal keh i ma' re' ta taqe aj judío, reh chi nee wo' inkinimaj i keh. 8 Eh re' Dios ineht'alinik reh i ránima i ju'jun, xuk'uhtaaj chi naa taqe ruk'ulum chi rak'uun rixq'uun i ma' re' ta taqe aj judío. Ruum aj re', xuyeew cho keh i Santolaj Uxlab'al je' rukab' noq xuyeew cho qeh i hoj. 9 Re' Dios xa jinaj chik wach qilariik i rub'an yu'naak kuuk' i keh, eh xtz'ajarik wo' wach i kánima i keh xa ruum i runimjiik i QaJaaw xkian. 10 Eh yu'naak taq i hat, ¿chib'ih reet noq inawaaj taq aq'atam wach i Dios ruuk' kiminariik chub'anariik i k'axik wach na'ojb'al taqe aj nimaneel re' re'? ¿Mi ma' aweht'al taq re' hat chi ni xata re' taqe i qamaam qati't, ni xata re' hoj xqakuy rub'aan taqe re'? 11 Re' taq inaq'or re' re' ma' ruman ta chik. Ruum re' hoj xa ruuk' i rotob'il i QaJaaw Jesucristo hoj ko'limaj, je' wo' taqe i ma' re' ta taqe aj judío, inki Pedro. 12 Chi kunchelaal i kimolom kiib' ar juntz'aplojiik kichii'. Eh xkib'iraj chi k'ahchi' ruk'utjaam i Bernabé ruch'ihil i Pablo i ma' k'isa ehtalil i ma' k'isiin i ma' ilooj taj xiik' naah ninqaal wach xponik kian parub'ihnaal i Dios chi kixilak i ma' re' ta taqe aj judío. 13 Noq xkikohlaaj ruq'oriik taqe re', re' chik i Jacobo xq'orik kuuk', je' wili i xuq'or keh: Hat taq nuhermano, chab'iraj taq i naa nuq'orom aweh wili: 14 Re' Simón Pedro ruk'utjaam chik qeh nik' wach noq xub'an cho otob'il i Dios pampeet keh i ma' re' ta taqe aj judío, eh nik' wach noq xusik' cho kiwach chi kixilak taqe re' i xukoj taqe chi rutinamiit. 15 Re' ruk'utjaam cho qeh re' re', eliik wach ruuk' i ruq'orom cho najtir i Dios, re' kitz'ihb'aam cho pan santo laj huuj taqe i jalal ruq'oral, re' i ruq'or chi je' wili: 16 Re' hin i Dios naa nukojom chi reyil i riih rumaam i reey David Re' hin i naa nub'anam kuuk' i aj Israel, je' rukab' noq inyejeb'jik wo' chik i paat, yojinaq naq. Naa wo' chik wuksam, naa wo' chik ruwihiik runimaal wach je' rukab' i pampeet 17 Reh chi neenkinkisik' taqe i komajaa' kinkisik', eh chi neerub'an jinaj kiwach kuuk' i nutinamiit ma' re' ta taqe aj judío, re' taqe i q'asamaj panub'ihnaal, inki QaJaaw Dios. 18 Eh re' jalal ruq'oral i Dios rutz'ihb'aam wo' chaloq pan santo laj huuj chi re' QaJaaw Dios xa najtir wo' q'iij i ruyeew cho chi naab'jik chi je' re' i naa rub'anam. 19 Ruum aj re', i nuq'or i hin chi re' taqe i ma' re' ta taqe aj judío, xkinimaj chik i Dios, ma' ruyee ta riib' chi neen q'atarik pan kib'eeh ruuk' i rub'anariik i k'axik wach na'ojb'al. 20 Manlik la' ruuk' i ruq'orariik reje keh panhuuj chi mankik'ux chik keh i mayijimaj chikiwach i tiyoox, je' wo' kitib'kaal i chikop i xa b'iyooj taqe, chi mankik'ux i kik', chi manki a'n chik keh i k'oyomal. 21 Ruum je' wo' re' i ruq'or i k'uhb'aal ye'ooj ree Moisés, eh chupaam i ju'jun chi tinamit xa wilkeeb' wo' chaloq kich'ob'wik rub'ehel, re' inilarik cho wach panhuuj rajlaal hi'limb'al q'iij chupaam taqe i paat inlooq'jik wii' i Dios, inki Jacobo. 22 Re' taqe i kab'laj chi raj tahqaneel i Jesús, kuch'ihil taqe k'amal kib'eeh i aj nimaneel, kuch'ihil taqe aj nimaneel, xkisik' wach chi kixilak re' taqe i xkitaq'aaj reje chi riij i Pablo, i Bernabé noq xiooj Antioquía. Eh xkipab'aa' i Judas, Barsabás i rukab' b'ih, ruch'ihil i Silas. Re' kiib' re' re' k'amal kib'eeh taqe i aj nimaneel. 23 Eh xkik'am reje i huuj je' wili i xkitz'ihb'aaj chupaam: Re' hoj, i hoj raj tahqaneel i QaJaaw Jesús, quch'ihil taqe k'amal b'eeh, taqe i aj nimaneel inqataq'aaj taq reje rusuqkiil ak'ux i hat taq chik quch aj nimaneel i ma' hat ta taq aj judío, re' taq i hat patim ar Antioquía, ar Siria, ar Cilicia. 24 Re' hoj xqeht'aliij chi wilik taqe i xi elik reje ayu' chi ma' re' tee hoj xojtaaq'anik reje keh. Xiponik taq chaawuuk' ar chajot'ariik ruum xkiq'or taq aweh chi koruman chi naa rupoch'ariik naah taq ak'achab', chi naa taq a'nam i ruq'or i najtir k'uhb'aal. Xkitukej taq wach ak'ux. 25 Ruum aj re', re' hoj xqa a'n jinaj wach qak'ux, pankomonil xqayejaa' wach chi wilik i xqapab'aa' chi qaxilak, reh chi nee kiooj taq cha wilariik kuch'ihil taqe i loq'laj quch aj nimaneel Bernabé, i Pablo, 26 re' taqe i kiye'em kiib' pankimik ruum i ruq'orariik i ruk'uhb'aal i QaJaaw Jesucristo. 27 Eh re' hoj, re' i Judas Barsabas i rukab' b'ih, ruch'ihil i Silas xqataq'aaj taq reje awuuk'. Re' keh neenkich'ob' poo rub'ehel taq aweh ixqayejaa' wach ayu' chi riij taq aak'axkiil. 28 Re' i Santolaj Uxlab'al xq'orik pan qánima chi ma' xta chik jino'q tokoom na'ojb'al k'ayeew wach naaqaye'em taq cha naah chuwach taqe i xti ajwaal wach chi nee taq inakanaa' rub'aan re' taqe wili: 29 Re' chi maa k'ux taq chik aweh i chikop inye'arik chi mayiij chikiwach i tiyoox je' wo' i kik', je' wo' taqe chikop xa b'iyooj chi kalaq eh chi maa a'n taq chik i k'oyomal. Wila' ma' xa a'n taq chik aweh taqe wili, holohik taq chik nee tib'anik. Chawil taq awiib', inki taqe reje panhuuj. 30 Eh re' i Bernabé, i Pablo, i Judas Barsabas i rukab' b'ih, i Silas xiooj Antioquía. Noq xi ponik ar, xkitaq'aaj rumolariik kiwach taqe aj nimaneel, eh xkiq'asaj pan kiq'ab' i huuj. 31 Eh noq xkilow wach i huuj ma' k'isiin ta xsuuqb'ik kik'ux ruum ixq'unjik reje kiwach. 32 Eh re' Judas Barsabas irukab'ih, ruch'ihil i Silas jalal ruq'oral i Dios wo' taqe i keh. Ruuk' i k'uhb'alinik xkian, xkiq'uunej, eh xkiyeew ruman i rukowiil kik'ux taqe i aj nimaneel. 33 Eh noq wilik chik q'iij kokiik Antioquía i xich'aqarik cho pansuqkiil k'uxliis kuum taqe aj nimaneel, reh chi xi sutinik wo' chik cho Jerusaleem kuuk' taqe i xtaaq'anik reje keh. 34 Eh re' Silas reh xponik chuwach chi xkahnik ar. 35 Eh re' Pablo, i Bernabé xi kahnik wo' Antioquía i keh. Eh k'ih wo' taqe i kuch'ihil junokiik wo' chik taqe chuk'uhtjiik chuq'orariik i ru ak' k'uhb'aal i QaJaaw. 36 K'ih-oq chik q'iij kokiik Antioquía i re' Pablo je' wili i xuq'or reh i Bernabé: Taq wo' chik qaq'oreej taqe aj nimaneel i wilkeeb' chupaam taqe tinamit ik'inaq cho qaq'orom wii' i ruk'uhb'aal i QaJaaw, i lb'al keh mi suq kik'ux chi nimanik, inki. 37 Eh re' Bernabé reh xraaj naq ruk'amam haa' chikiij i Juan, eh Marcos i rukab' b'ih, chi kito'ool chuq'orariik i ruk'uhb'aal i QaJaaw. 38 Eh re' Pablo ma' xuk'ul ta ruk'ux chi xkik'am chikiij i Juan Marcos re' re', ruum re' reh xub'an chee q'eb'ooj paruyuq'ul Panfilia junriim, re' noq ma' xb'ehik ta chik haa' chikiij ree kito'ariik chuq'orariik i ruk'uhb'aal i qajaaw. 39 Noq ma' xuk'ulaa' taj i Pablo k'ul xub'an kiib' kik'ux chikiwach ruuk' i Bernabé, korehtaal xkich'aq kiib'. Re' Bernabé xuk'am reje chi riij i Juan Marcos kikab'cheel xkikoj reje kiib' pan barco noq xiooj Chipre. 40 Eh re' Pablo reh, re' i Silas xupab'aa' chi ruch'ihil. Eh pahqalimaj-oq chik i rotob'il i QaJaaw chikinaah kuum taqe aj nimaneel, xi elik reje ar. 41 Eh xik'ik ponoq i Siria, i Cilicia, chuye'ariik rukowiil kik'ux taqe aj nimaneel wilkeeb' ar.

Hechos 16

1 Re' Pablo ruch'ihil i Silas koq'uun xiooj k'oloq Derbe je' wo' Listra. Eh ar xkireq jinaj i aj nimaneel, Timoteo rub'ihnaal, rak'uun jinaj ixoq aj nimaneel re' ruuk' i aj judío, eh re' rajaaw aj griego. 2 Re' taqe aj nimaneel wilkeeb' Listra, i wilkeeb' Iconio k'ahchi' kiq'orom chi holohik i runa'ojb'al i Timoteo. 3 Re' Pablo xuk'am chi riij i Timoteo chi ruto'ool. Xa re' la' xuq'or reh chi peet naa rupoch'ariik naah i ruk'achab', xa reh chi ma' xyoj ta kik'ux i aj judío i wilkeeb' chupaam ye'aab' re' re', ruum chu'nchel kieht'alinik reh chi ma' re' ta aj Judío i rajaaw i Timoteo. 4 Eh chu'nchel i tinamit ki-ik'ik reje wii' xik'ik ponoq kiq'or keh taqe aj nimaneel chi naa kinimam i k'uhb'aal xkitaq'aaj reje ruq'orariik i kab'laj chi raj tahqaneel i Jesús kuch'ihil taqe i k'amal kib'eeh i aj nimaneel wilkeeb' Jerusaleem. 5 Eh ruuk' i xik'ik ponoq kiq'or re' re', q'e' xkowjik kik'ux i ju'jun ch'uq chi aj nimaneel chunimjiik i QaJaaw. Eh rajlaal chik q'iij k'ahchi' kik'ihaaxb'iik i aj nimaneel. 6 Re' Pablo, i Silas ma' xye'arik ta q'ab' keh ruum i Santolaj Uxlab'al chi xkiq'or i ruk'uhb'aal i QaJaaw ar Asia. Ruum i re', xa ik'ik xkian reje i Frigia, i Galacia. 7 Eh noq xi ponik paruk'ula'tiil Misia, xkikapaaj naq okik i koq i Bitinia. Re' i Santolaj Uxlab'al ma' xuyeew ta q'ab' keh chi xi okik i koq ar. 8 Ruum i re', xa ik'ik xkian reje i Misia, xiqajik qohoq Troas. 9 Eh chupaam i aq'ab' re' re', re' Pablo xrilow parusaq wiriik chi jinaj i winaq aj Macedonia pa'lik i koq chuwach. Eh je' wili i xq'orarik reh ruum: Chakuy tiq'ahxoq reje Macedonia, qoh-ohoq tii atoob'eej ar, i nuchjik. 10 Noq xrilow parusaq wiriik i Pablo i wili, re' hin i Lucas ar chik wilkiin ruuk', jumehq'iil xqayejaa' qiib' ree ojik Macedonia. Re' hoj xqareq chi riij chi re' Dios xyuuq'inik qeh, reh chi xooj qaq'or rib'iral ar i ak' k'uhb'aal ar. 11 Eh xoj okik reje pan barco ar Troas, chi korik xoj ooj Samotracia, eh chi junwaar-oq chik, xoj ponik ar Neápolis. 12 Eh noq xoj elik reje ar, chi qooq chik xoj ooj Filipo, eh aj Roma taqe i wilkeeb' chi patinik ar. Re' nimlaj tinamit re' re' paruyuq'ul i Macedonia wilik, eh xama' k'ih ta laj q'iij xoj wihik ar. 13 Pan jinaj hi'limb'al q'iij xoj elik reje ko chi riij i tinamit, xoj ooj chii' nim ha'. Re' hoj xqakapaaj chi ar wilik jinaj i ye'aab' inki a'n wii' kitiij taqe aj judío. Eh xqatzunaa' qiib' ar, xqatoq'aa' qaq'orom i ak' k'uhb'aal keh taqe ixoq kimolom kiib' ar. 14 Eh chi kixilak re', jinaj ixoq wilik ar, Lidia rub'ihnaal, pan tinamit Tiatira inchalik, aj k'ayen holohaq itz'ihy q'eqjutik ru kaqiil. Re' reh i ruloq'ej wo' i Dios, noq k'ahchi' chi ib'irinik, xch'ub'eesjik wach i ránima ruum i QaJaaw, eh xuyeew ruk'ux chunimjiik i ruq'or i Pablo. 15 Eh re' ixoq re' re' xqahteesjik ruhaa', ruch'ihil taqe awach reh parupaat, xupahqaaj otob'il qeh chi je' wili: Wila' xti kinakoj taq chi hin chik aj nimaneel parub'ihnaal i QaJaaw, taq taq cha a'n apatal wuuk', inki qeh, eh re' hoj xoj kahnik wo' ruuk'. 16 Eh junriim noq ojik inqa a'n chi tiij, jinaj i xq'un xelik cho pamb'eeh chi qak'ulariik wilik ruuk' i ma' tob'laj uxlab'al reh i q'ijinik. Eh k'ayimaj kuuk' taqe i rupatroon, noq i rub'an q'ijinik, ma' k'isiin k'ihaal i rutojb'aal i rumol wach, i ruq'asaj keh i rupatroon. 17 Re' i xq'un xojrutahqeej reje quch'ihil i Pablo, k'erlik chii' chuq'orariik chi je' wili: Re' taqe winaq wili raj kamanoom i Dios taqe wilik cho pan taxaaj, k'ahchi' taq kiq'orom rib'iral aweh i b'eeh reh i ko'lemb'al iib' inki. 18 Eh k'ih laj q'iij xub'an chi je' re' korehtaal xq'uhtik ruk'ux i Pablo chi rib'irjiik, xusutej reje riib', je' wili i xuq'or reh i ma' tob'laj uxlab'al i wilik ruuk' i xq'un: Parub'ihnaal i Jesucristo, i nuq'or aweh chi eleen ruuk' i xq'un, inki. Eh jumehq'iil xkanab'jik ruum i ma' tob'laj uxlab'al. 19 Eh noq xkilow i rupatroon i xq'un chi ma' naa ta chik rusik'ariik kitumiin ruuk' i q'ijinik i rub'an, xkichop i Pablo ruch'ihil i Silas. Eh xkik'am reje chikiwach i q'atal q'orik pan jinaj ye'aab' inkimol wii' kiib' i tinamit. 20 Eh xkiq'asaj pan kiq'ab' i q'atal q'orik, je' wili i xkiq'or i koq: Re' taqe aj judío wili k'ahchi' kiyojom ruk'ux qatinamiit. 21 Re' keh k'ahchi' kik'uhtaam jinaj i na'ojb'al, i ma' ruk'ul ta k'isinoq chi neenqak'ulaa', eh chi neenqatijej qeh, ruum hoj aj Roma, inki taqe. 22 Xkimol cho kiib' i tinamit chukojariik kimahk i Pablo, i Silas. Eh ruum i re', re' taqe q'atal q'orik xkiq'or chi ehteesjoq i kiso' chikiij eh chi kiye'aroq chi tz'uhuum ruuk' q'ab' chee'. 23 Noq kiye'eb'eem chik taqe chi tz'uhuum, xkikoj i koq pantz'ilom i Pablo, i Silas. Eh re' taqe q'atal q'orik xkiq'or reh i cha'jen tz'ilom chi chucha'jeej taqe chi korik. 24 Noq xq'orarik reh chi je' re', xukoj taqe i koq ko paruyuhb' i tz'ilom i Pablo, i Silas, Xulutz' paam i kooq chi chee'. 25 Eh je' naa chik yejal aq'ab' noq tiij eh tz'uuy inki a'n i Pablo, i Silas chi loq'oomb'al ree Dios. Eh re' taqe i kuch aj tz'ilom k'ahchi' i koq kib'iram. 26 Eh chi ma' keht'al, xchalik jinaj i kowlaj yihk, kow xuk'u'yisaj taqe tz'aq ree tz'ilom. Ruum i re', xitehib'ik taqe ru puertahiil i tz'ilom, eh xik'upib'ik taqe karena b'ak'alkeeb' wii' chu'nchel i aj tz'ilom. 27 Noq xna'lojik reh i aj cha'jen tz'ilom, i rilow tehinaq chik taqe i ru puertahiil i tz'ilom. Eh xrisaj cho parupaat i ruq'aslaj ch'ihch', naa naq rukansam riib', ruum xukapaaj chi xi elik chu'nchel i wilkeeb' pantz'ilom. 28 Eh re' i Pablo, xuk'er reje chii' chuq'orariik reh chi je' wili: Maacansaj awiib' re' hoj wilkooj ayu' chi qunchelaal inki. 29 Eh re' i aj cha'jen tz'ilom, xupahqaaj ruq'aaq' rusihq'b'aal. Eh rajimam riib' xokik i koq pantz'ilom, xan b'arb'otik chik noq xuxuk'aa' riib' chuwach i Pablo, chuwach i Silas. 30 Eh xrisaj taqe cho pantz'ilom, xupech'uj keh chi je' wili: Hat taq ajaab'ees, ¿chib'ih naq ineenub'an chi neekinko'ljik? inki. 31 Re' keh je' wili i xkiq'or: Chanimaj i qajaaw Jesucristo nee tiko'ljik i hat, nee wo' kiko'ljik i awach aweh panapaat, inki taqe. 32 Eh xkiq'or wo' reh i cha'jen tz'ilom i ruk'uhb'aal i QaJaaw Jesucristo, eh je' wo' keh chu'nchel i awach reh parupaat. 33 Eh xa chupaam wo' aq'ab' re' re', re' aj cha'jen tz'ilom xutz'aj wach i kiti'kiil xb'aan keh i Pablo, i Silas. Eh xqahteesjik ruhaa' i reh xqajik wo' kihaa' chu'nchel i awach reh parupaat. 34 Re' cha'jen tz'ilom xuk'am reje parupaat i Pablo, i Silas, xuyeew kiwa'. Eh ma' k'isiin ta xsuuqb'ik kik'ux kuuk' chu'nchel i awach reh parupaat, ruum xkinimaj i Dios. 35 Eh noq xsaq'ik, re' taqe q'atal q'orik wilik taqe polisía xkitaq'aaj reje ruuk' i aj cha'jen tz'ilom xpoon kiq'or reh chi chesaj reje pantz'ilom i Pablo, i Silas. 36 Eh re' i aj cha'jen tz'ilom, je' wili i xuq'or reh i Pablo: Re' taqe i q'atal q'orik xkitaq'aaj cho ruq'orariik weh chi naa taq kaat wisam reje pantz'ilom akab'cheel, neerub'an chi nee taq ti elik reje chi ma' xta taq ayo'jiik, inki. 37 Eh re' Pablo je' wili i xuq'or keh i polisía: Re' hoj, hoj aj Roma, xojkiyeew chi tz'uhuum chikiwach tinamit, eh xojkikoj pantz'ilom chi komajaa' ta nkiq'at q'orik chi qanaah mi korik chi wilik qamahk oon ma' xta qamahk. Eh yu'naak qohkaaj kesam reje pantz'ilom panke'lik. Ra'j xti ma' ruyeew ta riib' re'. Ko kichaloq wo' peet q'atal q'orik re' re' chi qehteesjiik, kora'j nee qoh elik re', inki. 38 Re' taqe polisía xi chalik chi taqarik aha' wilik i xq'orarik reje keh ruum i Pablo, i Silas, xponik kiq'or keh q'atal q'orik, noq xkib'iraj chi aj Roma taqe winaq re' re', xchalik kiyo'jiik. 39 Eh re' taqe i q'atal q'orik xiooj chupahqaljiik kuyb'al kimahk reh i Pablo, i Silas, chi riij i xkian. Eh xkesaj taqe pantz'ilom, xkipahqaaj otob'il keh chi kieloq reje chupaam i tinamit re' re'. 40 Eh noq xi elik reje pantz'ilom i Pablo, i Silas, xiooj wo' chik parupaat i Lidia. Eh ar xkimol kiib' kuuk' taqe aj nimaneel, noq kiye'em chik rukowiil kik'ux, xi elik reje ar.

Hechos 17

1 Noq xiooj reje i Pablo, i Silas, ki-ik'ik ponoq Anfípolis je' wo' Apolonia, xi ponik Tesalónica. Ar wilik jinaj i paat inkiloq'ej wii' i Dios taqe aj judío. 2 Eh re' Pablo ixib' hi'limb'al q'iij xponik chulooq'jiik i Dios chupaam i paat re' re', je' wo' rukab' i okrinaq wii'. Xuwech'uj taqe i aj judío. 3 Eh xuq'or keh chi tz'ihb'amaj chaloq panhuuj chi xkanteesjik i Cristo, eh chi xwuktik wo' chik chi k'achlik wach. Je' wili i xuq'or keh: Re' i Jesús i k'ahchi' nuq'orom rib'iral taq aweh i hat, re' wo' i Cristo, inki. 4 Ruum i xuq'or i Pablo, wilik i aj judío xkinimaj i QaJaaw xkian jinaj wach kik'ux ruuk' i Pablo, i Silas. Eh ma' k'isiin wo' taqe i aj griego re' ruuk' inkiloq'ej i Dios xinimanik reh i QaJaaw Jesucristo, wilik wo' taqe ixoq nimaq wach kina'ojb'al xinimanik reh. 5 Eh re' taqe aj judío ma' xinimanik taj xchalik kik'aah, xkimol wach i winaq yiib' wach kina'ojb'al, re' ruuk' taqe xa sub'ul q'iij, reh chi xkiyoj ruk'ux i tinamit. Xkimin i koq kiib' parupaat aj nimaneel, Jason rub'ihnaal, chusik'ariik i Pablo, i Silas, reh i kehteesjiik chaloq, eh naa naq kiq'asam pan kiq'ab' i tinamit. 6 Noq xkilow chi ma' xkireq ta ar i Pablo, i Silas, re' Jason, eh wilik taqe aj nimaneel xkiqerej reje haa' chikiwach i q'atal q'orik chupaam i tinamit re' re'. Eh xak'erik chik kichii' chuq'orariik chi je' wili: Re' Pablo, i Silas k'ahchi' cho kiyojom ruk'ux i tinamit, eh xik'u'loq ayu' chub'aan. 7 Eh re' Jason wili xuk'ul parupaat ki'ib' chi winaq re' re'. Chi kunchelaal i re' k'ahchi' kesam rajaawriik i k'uhb'aal ye'ooj ree ajaab'ees aj Roma, ruum re' keh k'ahchi' kiq'orom chi jinaj chik i reey wilik, Jesús rub'ihnaal inki taqe i koq. 8 Noq xkib'iraj i tinamit je' wo' taqe q'atal q'orik chi xkitoq'aa' kichoqem kiib' chi riij. 9 Eh re' Jason, re' taqe ruch'ihil k'ih laj tumiin i xkikanaa' cho chi kijilow chikiwach i q'atal q'orik, xa je' re' noq xioq'tesjik chaloq. 10 Noq xkilow aj nimaneel chi je' re' i xk'ularik, eh johtel aq'ab'-oq chik xkitaq'aaj reje chi jumehq'iil i Pablo, i Silas, kopan tinamit Berea. Xa re' wach xi ponik ar, xiooj chupaam i paat inkiloq'ej wii' Dios taqe aj judío. 11 Eh re' taqe aj judío wilkeeb' ar Berea, q'e' atoob' wach kik'ux chikiwach i aj Tesalónica: Chu'nchel kik'ux xkib'iraj i ruk'uhb'aal i Dios, eh rajlaal q'iij inkitijej riij i ruq'oral i Dios tz'ihb'amaj pan santo laj huuj, i lb'al reh mi eliik wach ruuk' i k'ahchi' ruq'orariik keh ruum i Pablo. 12 Eh k'ih taqe i xkinimaj i QaJaaw Jesucristo chi kixilak. Eh k'ih wo' taqe i aj griego, chi ixoq chi winaq nimaq wach kina'ojb'al, xkinimaj i QaJaaw. 13 Eh noq xkib'iraj aj judío wilkeeb' Tesalónica chi re' Pablo ar chik Berea k'ahchi' ruq'orom i ruk'uhb'aal i Dios, xiooj ar eh xkitoq'aa' ruyojariik kik'ux i tinamit. 14 Eh re' taqe i aj nimaneel, jumehq'iil xkitaq'aaj reje Pablo ruch'ihil kiib' ixib' taqe aj nimaneel pan tz'a'laj yuuq' chii' palaw. Eh re' Silas re' i Timoteo koxikahnik kahnoq Berea. 15 Re' taqe aj nimaneel ki uhch'ihlinik ree Pablo xiooj chukanab'jiik ko Atenas. Noq xi sutinik cho Berea taqe kamanoom re' re', xq'orarik cho rukorkiil keh ruum i Pablo chi naa kiq'orom reh i Silas ruch'ihil i Timoteo chi ki-ohoq chureqariik chi jumehq'iil ar Atenas. 16 Eh re' Pablo, noq k'ahchi' ruy-eem i Silas, i Timoteo pan tinamit Atenas, ma' k'isiin ta xchalik ruti'kiil ruk'ux noq xrilow chi ma' k'isa tiyoox i wilkeeb' ar. 17 Ruum i re', inkiwech'uj kiib' kuuk' i aj judío chupaam i paat inkiloq'ej wii' i Dios, je' wo' kuuk' ma' re' ta taqe aj judío kiloq'inik reh i Dios, eh rajlaal q'iij inkiwech'uj kiib' chi riij taqe re' pan k'aayb'al. 18 Wilik taqe aj epikúreo, aj estóikos, aj na'ojb'al taqe xkiwech'um i Pablo. Wilik keh xiq'orik reh chi je' wili: ¿Chaaj wo' raaj ruq'orom i ruq'or qeh i xa aj k'utaaj wili? inki taqe. Eh wilik i xiq'orik chi je' wili: Re' winaq wili, je' cho tokoom chik tiyoox i ruq'or rib'iral, inki taqe, ruum re' Pablo xuq'or keh i ak' k'uhb'aal, re' i xk'ulik ruyeew i QaJaaw Jesús, eh xuq'or wo' keh chi re' taqe kamnaq kiwuktik wo' chik chaloq chi k'achlik kiwach. 19 Ruum i re', xkik'am reje Pablo chinaah i yuuq', Areópago, ar xkipech'uj reh chi je' wili: ¿Mi neeruyee riib' chi neenqanab'eej i hoj i ak' k'uhb'aal inaq'or? 20 ruum re' taqe inaq'or qee hat, xti ma' qib'iram ta chi jumpech. Re' hoj inqaaj chi neenach'ob' rub'ehel qeh chib'ih raaj ruq'orom chu'nchel i re', inki taqe reh. 21 Je' re' i pech'inik xkian ree Pablo, ruum chu'nchel i aj Atenas taqe tokoom tinamit patim taqe ar, xa re' chik inkicham wii' kiib' chi rib'irjiik chi ruk'utjiik taqe i kore' inkib'iraj reje. 22 Eh re' i Pablo xupab'aa' johtoq riib' chikiwach i kimolom kiib' ar Areópago, je' wili i xuq'or keh: Hat taq aj Atenas, ruuk' chu'nchel taq i na a'n, inwilow i hin chi q'e' taq hat aj nimaneel i na a'n awiib', 23 ruum re' hin, xik'ik taqe wilow paam i ye'aab' inaloq'ej taq wii' taqe tiyoox. Eh wilik xik'ik nureq wii' wach artaal chi tz'ihb'amaj taqe q'orik, i ruq'or chi je' wili: Re' Dios ma' eht'alimaj ta wach, inki. Korik chi re' Dios re' re' taq inaloq'ej i hat chi ma' aweht'al ta taq wach, re' aj re' i Dios re' re' i nuq'or taq rib'iral awee hin. 24 Re' i Dios i xyej-anik reh i wach ak'al, je' wo' chu'nchel chib'ih jariik i wilik wach ak'al ehchan reh i taxaaj je' wo' wach ak'al. Ruum aj re', re' reh ma' impatinik ta chupaam paat xa kiyej-aniik winaq. 25 Eh re' Dios ma' ruman taj chi chib'ih ta jariik neentoob'jik wii' ruum jino'q i xa awach, ruum re' reh inye'wik qeh chi qunchelaal i qak'achariik, i quxlab'al, je' wo' chu'nchel i xa chib'ih jariik. 26 Re' reh xa jinaj chi winaq xutoq'aa' cho rutz'uhkrisam wii' chu'nchel i tinamit, reh chi naa kipatinik chinaah chu'nchel i wach ak'al. Eh xuq'at wo' cho riij nik' najtiil naa kik'achariik. Xuq'at wo' cho riij i kiye'aab' nik' nimaal naa kiwihiik wii' i ju'jun seht chi tinamit. 27 Re' Dios je' re' i xub'an, re' naq xraaj i reh chi xsik'arik ta kuum i tinamit re' re', reh chi ma' k'axik ta naq noq xkireq, atoob' ta re' Dios xti korik wo' hoq chi ma' najt ta wilik quuk' i hoj chi qaju'junaal, 28 ruum re' hoj, xa ruum i Dios k'achalkooj, qoh k'uyu'jik, k'acharik inqa a'n. Je' rukab' i kiq'orom chaloq ju'jun i aj tz'uyineel taq chaxilak je' wili i xkiq'or: Re' hoj, hoj rak'uun rixq'uun i Dios pan taxaaj, inki taqe. 29 Eh wila' re' hoj korik chi hoj rak'uun rixq'uun i Dios pan taxaaj, ma' ruyee ta riib' chi neen qakapaaj chi re' Dios i je' ruwii' jino'q tiyoox oro, tiyoox plata, tiyoox ab'aj xa kiyej-aniik winaq re' q'oreel nik' wach ruwii' inkaaj kiyejaam i keh pankik'ux. 30 Re' Dios najtir cho q'iij xukuy kimahk i tinamit ruuk' i kisahchel laj na'ojb'al. Raaj yu'naak k'ahchi' ruq'orom keh i tinamit wilkeeb' wach ak'al chi kiyot' i kik'ux chi riij i kimahk, eh chi xa re' chik i reh neenkinimaj, 31 ruum re' Dios rupab'aam chik ruq'ijil jaruuj i rub'an i q'ataj q'orik chikinaah i tinamit. Eh jinaj i winaq rusik'im cho wach chub'anariik, re' wili xuk'uhtaaj chik chikiwach i tinamit noq xruksaj wo' chik chaloq chi k'achlik wach, inki i Pablo. 32 Noq xkib'iraj i tinamit chi naa wo' chik kiwuktiik chaloq kamnaq chi k'achlik kiwach, xkikaqse'laaj i koq i Pablo, eh wilik i xiq'orik reh chi je' wili: Re' naq'or re' re' ka'cha q'or chik qeh pan junriim, inki taqe reh. 33 Eh noq xrib'iraj chi je' re' i Pablo, xukanaa' taqe kahnoq. 34 Eh wilik wo' taqe i aj Areópago kimolom kiib' ar xkinimaj i Jesús. Xokik chi nimanik i winaq, Dionisio rub'ihnaal. Eh xokik wo' chi nimanik ixoq, Dámaris rub'ihnaal, wilik wo' chik taqe i tokoom xi okik chi nimanik.

Hechos 18

1 Chi riij i wili, re' Pablo xelik reje Atenas, Corinto chik xooj. 2 Ar xponik rureq jinaj i winaq aj judío, Aquila rub'ihnaal, aj Ponto, ruch'ihil i Priscila i rehk'een, komajaa' ta najtir kielik chaloq i Italia. Xi elik cho ar, ruum re' ajaab'ees Italia, Claudio rub'ihnaal, xuq'or keh chu'nchel i aj judío chi kieloq reje Roma. Eh re' Pablo xooj chi kiq'orob'jiik noq xooj k'oloq ar, 3 eh xkahnik chee Pablo kuuk'. Ar xutoq'aa' i koq kamanik, ruum inchol wo' reh i kamanik inki a'n i keh, kemeel taqe piim laj itz'ihy, re' ruuk' inokik chi kok' paat. 4 Eh re' Pablo rajlaal hi'limb'al q'iij inooj chupaam i paat inkiloq'ej wii' i Dios. Ar xuq'or keh i aj Judío, i aj griego chi kinimaj i Jesús. 5 Noq xi elik cho Macedonia i Silas, i Timoteo, ar chik xiooj Corinto, ar xponik kireq i Pablo. Eh xa ruyeew chik ruk'ux chi ruq'orariik i ak' k'uhb'aal. Eh xuq'or wo' keh i aj judío chi re' Jesús re' wo' i Cristo, i q'orooj cho rib'iral chi naa ruk'uliik. 6 Eh re' keh xkixow wach, eh xkib'aj i Pablo ruum i xuq'or. Re' reh, xukihraaj wach i ruso', je' wili i xuq'or keh: Xa panak'ux taq chik i hat chi naa taq aye'em awiib' panti' k'axik ruum taq amahk. Re' hin ma' nee ta chik taq tiwihqleej. Yu'naak kuuk' chik i ma' re' ta taqe aj judío naa wojiik chuq'orariik i ak' k'uhb'aal inki. 7 Eh noq xelik reje i Pablo chupaam i paat inkiloq'ej wii' i Dios, xooj parupaat jinaj i winaq, Justo rub'ihnaal. Re' reh i ruloq'ej i Dios eh xama' najt ta wo' ar wilik i rupaat. 8 Eh re' Crispo k'amal b'eeh chupaam i paat inlooq'jik wii' Dios, xunimaj i QaJaaw Jesús, je' wo' chu'nchel i awach reh parupaat. Eh ma' k'isiin i aj Corinto xi-ib'irinik reh i ruk'uhb'aal i QaJaaw Jesús, eh xkinimaj wo' hoq, xqahteesjik kihaa'. 9 Eh pan jinaj chaq'ab', re' QaJaaw Jesús je' wili i xuq'or reh i Pablo parusaq wiriik: Matyo'jik, cha chop ak'ux chuq'orariik i nuk'uhb'aal, 10 ruum re' hin wilkiin awuuk'. Ma' awach ta naa rub'anariik ti' k'axik aweh. Inwaaj la' chi nee naq'or i nuk'uhb'aal ayu', ruum ma' k'isiin taqe naakinimaniik weh chupaam i tinamit wili, inki. 11 Re' Pablo jinaj chik haab' ruuk' waqiib' poh xkahnik ar Corinto chuq'orariik i ruk'uhb'aal i Dios keh i tinamit wilkeeb' ar. 12 Eh noq re' i winaq, Galión rub'ihnaal, wilik chi q'atal q'orik paruyuq'ul i Acaya, re' taqe aj judío xkimol cho kiib' chi rixowjiik wach i Pablo xkik'am reje pan q'atb'al q'orik, 13 eh je' wili i xkiq'or i koq: Jaaw, re' winaq wili k'ahchi' taqe ruminim chupaam i tinamit chi naa kiloq'em i Dios. Xa re' la', ma' eliik ta wach ruuk' i ruq'or i najtir k'uhb'aal, inki taqe. 14 Re' Pablo xanaa naq chik ruq'oriik i koq, noq xuq'or i Galión chi je' wili keh i aj judío: Yohb'aal ta wach i ru mahk i winaq wili oon kaansanik taj i xub'an, re' hin rub'ehel naq chi neenb'iraj taq aweh inapahqaaj taq chi riij. 15 Xa chi riij i taqe i q'orik, xa chi riij taqe b'ihnaal, xa chi riij taq aak'uhb'aal i hat tiwolik. Re' re' cha yejaa' taq wach i hat cha wib'il awiib', re' hin ma' nee ta numin wiib' chi q'ataj q'orik chi riij taqe re', inki. 16 Eh re' q'atal q'orik xresaj taqe cho ar i aj judío. 17 Noq xkilow chi je' re', junokiik taqe chuchopariik i Sóstenes nim wach k'amal b'eeh chupaam i paat inlooq'jik wii' Dios. Eh xa ar wo' chuwach i q'atb'al q'orik kiq'ojib'eej, re' Galión xama' xta wo' xraaj reh. 18 Re' Pablo ko k'ih q'iij xkahnik ar Corinto. Eh noq xooj xuch'aq taqe kahnoq i hermano. Eh ruch'ihil i qatuu Priscila ruch'ihil i qajaa ma' Aquila noq xooj reje pan barco reh ojik Siria. Re' Pablo, ar Cencrea xuset' kahnoq chu'nchel rismaal i naah ree runimjiik i ruq'orom chaloq chi naa rub'anam. 19 Eh noq xi ponik Éfeso, re' Pablo xukanaa' taqe kahnoq i ki'ib' chi ruch'ihil. Eh re' reh xooj chupaam i paat inlooq'jik wii' i Dios ar xuk'uhb'alej taqe i aj judío. 20 Re' keh xkipahqaaj otob'il ree Pablo chi kahnoq jarub'-oq q'iij kuuk' ar, eh re' reh ma' xuk'ulaa' ta keh. 21 Xuch'aq taqe kahnoq noq xelik reje kuuk', je' wili i xuq'or keh: Wila' xraaj i Dios, naa wo' chik nuk'uliik taq cha wilariik pan junriim, inki. Chi riij i re', xukoj reje riib' pan barco i Pablo noq xelik reje Éfeso. 22 Eh noq xqajik pan barco i Pablo Cesarea, xooj Jerusaleem chuye'ariik rusuqkiil kik'ux taqe aj nimaneel wilkeeb' ar. Chi riij i re', xooj Antioquía. 23 K'ihlaj q'iij-oq chik rokiik Antioquía i Pablo, noq xooj rub'ehuj paam chi ju'junaal ye'aab' paruyuq'ul i Galacia je' wo' taqe ye'aab' paruyuq'ul i Frigia, reh i ruye'ariik rukowiil kik'ux taqe aj nimaneel wilkeeb' ar. 24 Chupaam i q'iij re' re', xooj k'oloq Éfeso jinaj i aj Judío Apolos rub'ihnaal, Alejandría inchalik. Re' reh xti nchol k'uhb'alinik eh reht'al chi korik i ruk'uhb'aal i Dios tz'ihb'amaj pan santo laj huuj. 25 Re' reh k'uhtamaj reh chi korik i rub'eeh i QaJaaw. Eh nik' nimaal i reht'al chi riij i xk'ulik ruk'uhtaaj i Jesús, chu'nchel ruk'ux i ruq'or, t'anlik wach i ruq'orariik i rub'an. Atoob' ta xa re' i qasanik ha' xub'an i Juan ruuk' ha' reht'al ma' reht'al taj i qasanik ha' i rub'an i Santolaj Uxlab'al. 26 Re' Apolos ma' xyo'jik ta chuq'orariik i ruk'uhb'aal i QaJaaw chupaam i paat inlooq'jik wii' i Dios. Eh noq xkirib'iraj i Priscila, i Aquila, i xuq'or i Apolos, xkesaj reje chi rutkeel xkich'ob' rub'ehel reh chi korik nik' wach i ruq'or i ruk'uhb'aal i QaJaaw Dios naa rub'anam. 27 Noq xuq'or ruk'ux i Apolos chi naa rojiik Acaya, xye'arik reje rukowiil ruk'ux kuum i aj nimaneel. Eh re' keh xkitz'ihb'aaj reje jinaj i huuj keh i aj nimaneel wilkeeb' Acaya xkiq'or reje chi kik'ul cho panotob'il i Apolos. Noq xponik Acaya, xutoob'eej taqe awach i xa ruuk' i rotob'il i Dios xinimanik. 28 Re' Apolos xuchop ruk'ux chi kik'uhb'aljiik i aj judío ma' kinimanik ta reh i Jesús. Eh pan santo laj huuj k'ahchi' rilom noq xuq'or keh chi re' Jesús re' wo' i Cristo, i q'orooj cho rib'iral chi naa ruk'uliik iloq.

Hechos 19

1 Noq ko wilik i Apolos pan tinamit Corinto, re' Pablo reh nah taq yuuq' pantaq rax chee' xuk'am reje noq xooj Éfeso. Eh k'ih taqe aj nimaneel xponik rureq ar, 2 Re' Pablo xupech'uj keh chi je' wili: ¿Mi xak'ul taq i Santolaj Uxlab'al noq xanimaj taq i QaJaaw Jesús? inki. Re' keh je' wili i xkiq'or: Re' hoj ni xata qib'iram rib'iral chi wilik i Santolaj Uxlab'al, inki taqe. 3 Eh xupech'uj wo' chik keh chi je' wili: ¿Nik' wach i qasanik ha' taq xak'ulum? inki. Eh re' keh je' wili i xkiq'or: Re' qasanik ha' qak'ulum je' rukab' i qasanik ha' rub'anam i Juan aj qasan ha', inki taqe. 4 Re' Pablo je' wili i xuq'or keh: Hoo', korik noq re' Juan xuqasaj cho kihaa' i xkiyot' kik'ux chi riij i kimahk. Xa re' la', i xuq'or wo' keh chi naa kinimam i k'ulik iloq reh chi riij i reh, iraaj ruq'orom chi re' QaJaaw Jesús, inki keh. 5 Noq xkib'iraj chi je' re' i aj nimaneel wilkeeb' Éfeso, xqahteesjik kihaa' parub'ihnaal i QaJaaw Jesús. 6 Eh noq xuyeew kab'chel i q'ab' i Pablo wach kinaah, xk'ulik qohoq i Santolaj Uxlab'al chikinaah, eh kitoq'aa' q'orik pan tokoom q'orik xkian chik ruq'orariik i ruk'uhb'aal i Dios. 7 Eh re' taqe i aj nimaneel re' re', kab'laj chi winaq taqe. 8 Eh re' Pablo ixib' poh ruq'or i ruk'uhb'aal i QaJaaw Jesús chi ma' xta k'isinoq ruyo'jiik chupaam i paat inlooq'jik wii' i Dios. Eh i rub'an ruk'utaaj kuuk', xuq'or keh nik' wach noq wilik i runimaal rajaawriik i Dios. 9 Eh wilik taqe i xi ib'irinik reh i k'uhb'aal xkikowb'isaj i kánima, ma' xinimanik taj xkib'aj i ak' k'uhb'aal chikiwach i tinamit. Eh xrilow chi je' re' i Pablo, xukanaa' taqe kahnoq, xuk'am taqe reje aj nimaneel pan jinaj paat rub'an wii' i tijinik jinaj i winaq, Tirano rub'ihnaal. Ar xub'an i k'uhb'alinik i Pablo chu'nchel q'iij. 10 Eh je' re' i xub'an chuwach i ki'ib' haab', korehtaal xkib'iraj i ruk'uhb'aal i QaJaaw Jesús chu'nchel i patineel wilkeeb' paruyuq'ul i Asia, chi je' taqe aj judío, chi je' taqe ma' re' ta aj judío. 11 Eh re' Dios xuyeew rajaawriik i Pablo chub'anariik taqe i nimaq kiwach ma' ilooj taj. 12 Ruum i re', wilik pech noq xa re' rusu't, eh xa re' ruso' rukojom chik cho chi riij i Pablo, ink'amarik reje keh taqe yowaab', eh inik'tesjik chikinaah. Xa ruuk' taqe re' kik'achjik ruuk' i kiyab'ilaal, eh xi elik wo' taqe i ma' tob'laj uxlab'al kuuk' taqe i wilik ma' tob'laj uxlab'al kuuk'. 13 Eh wilik taqe aj judío xak'ul kiooj pantaq b'eeh xkaaj naq chi parub'ihnaal i Jesús inkesaj i ma' tob'laj uxlab'al kuuk' yowaab'. Eh je' wili i xkiq'or reh taqe ma' tob'laj uxlab'al: Eleen taq reje kuuk' i yowaab' parub'ihnaal i Jesús, re' i k'ahchi' ruq'orom rib'iral i Pablo, inki taqe. 14 Je' wo' naq wili inki a'n chaloq kiwuqcheel i rak'uun jinaj i aj judío, Esceva rub'ihnaal, re' ruuk' i k'amal kib'eeh taqe aj tiij. 15 Eh noq xkaaj naq kesam i ma' tob'laj uxlab'al je' wili i xq'orarik keh ruum: Re' hin weht'al wach i Jesús, eh je' wo' hoq i Pablo. Eh re' taq i hat, ma' weht'al ta taq awach, ki uchjik. 16 Eh re' winaq i wilik ma' tob'laj uxlab'al ruuk' xukut reje riib' chikinaah i xiesanik naq reh i ma' tob'laj uxlab'al. Eh xti xrisaj i ransil noq xub'an keh chikuncheel, xuq'ojib'eej taqe xuhopib'eej i kiti'jolal. Eh t'usulkeeb' chik noq xi elik reje pampaat. 17 Eh re' xkik'ul re' re', chu'nchel i patim ar Éfeso xi-ib'irinik reh, chi je' taqe aj judío, chi je' taqe ma' re' ta aj judío. Eh ma' k'isiin ta noq xiyo'jik. Ruum taqe xk'ularik re' re', ma' k'isiin taqe i xiye'wik runimaal wach i QaJaaw Jesús. 18 Eh k'ih wo' taqe i re' ruuk' i kinimam chik i Dios kiooj k'oloq chuq'orariik chikiwach i tinamit taqe i yeb'ee wach na'ojb'al kianam chaloq pampeet. 19 Eh ma' k'isiin wo' taqe i kitijem naq cho keh i warinik xkik'am chaloq i kihuuj reh warinik, eh xkik'atib'eej wach q'aaq' chikiwach i tinamit. Noq xkib'ir riij i tz'aaq i kihuuj re' re', lajeeb' roxk'ahl miil chi tumiin re' ruuk' i plata xooj eloq chikiwach. 20 Je' re' noq, xooj rib'iral i ruk'uhb'aal i QaJaaw Jesús xa aha' yuuq' eh xk'utinik wo' wach taqe i xub'an ruuk' i rajaawriik. 21 Eh re' Pablo xuchop ruk'ux chi xooj chi kilariik aj nimaneel wilkeeb' Macedonia i wilkeeb' Acaya, eh korehtaal xi ponik Jerusaleem. Eh xuq'or chi noq ik'inaq chik ar ajwaal wach chi naa rojiik rilom taqe aj nimaneel wilkeeb' Roma. 22 Je' re' noq, re' Pablo xutaq'aaj reje Macedonia ki'ib' keh i ruto'ool, re' Timoteo ruch'ihil i Erasto. Eh re' reh ko k'ih q'iij xkahnik kahnoq Asia. 23 Chupaam chaloq i q'iij re' re', xwihik jinaj runimaal choqinik iib' ar Éfeso chi riij i ak' k'uhb'aal. 24 Re' choqinik iib' re' re' xtohq'ik ruum jinaj i winaq, Demetrio rub'ihnaal ch'eyel i plata, i ruyejaa' taqe chi kok' paat rujalwaach i rupaat ixoq tiyoox, Diana rub'ihnaal, eh k'ih taqe rutoj kikamanik ruuk'. 25 Eh re' Demetrio xumol kiwach i re', xumol wo' kiwach eliik wach i kikamaj ruuk', je' wili i xuq'or keh: Hat taq ajaab'ees, aweht'al taq i hat chi ruuk' i qakamaj wili inqareq qatumiin. 26 Re' taq i hat inawilow, inab'iraj taq chi re' Pablo k'ahchi' ruq'orom keh i tinamit chi re' taqe tiyoox i xa kiyej-aniik winaq ma' re' ta taqe dios. Eh re' i ruq'or re' re', ma' k'isiin chik i xinimanik reh. Ma' xata re' ayu' Éfeso k'ahchi' ruq'orom, je' wo' re' i xub'an chaloq chupaam i ruyuq'ul i Asia. 27 Re' wili yohb'aal, ruum re' qak'aay naa rojiik sahchoq wach. Eh re' rupaat i runimaal wach ixoq tiyoox, Diana, neenooj sahchoq wach. Eh chi je' re', ma' naa ta chik ruponiik panaq' wachiis i runimaal wach ixoq tiyoox wili, re' inye'arik ruloq'il kuum i tinamit wilkeeb' paruyuq'ul i Asia eh je' wo' kuum chu'nchel i tinamit xa aha' yuuq', inki, Demetrio. 28 Noq xkib'iraj i wili taqe tinamit, yohb'aal wach noq xchalik kik'aah, xkik'er kichii' chuq'orariik chi je' wili: Nim rajaawriik i qatiyoox Diana i hoj aj Éfeso inki taqe. 29 Ruuk' i re', xyoj kik'ux i patineel wilkeeb' ar. Eh junokiik taqe chuchopariik i Gayo ruch'ihil i Aristarco. Re' keh aj Macedonia taqe, re' i ki uhch'ihlinik ree Pablo. Eh xiqerjik reje kuum i aj Éfeso. 30 Re' Pablo xraaj naq i koq okik chi kiq'orob'jiik i tinamit. Eh re' taqe aj nimaneel ma' xkiyeew ta q'ab' reh chi xokik i koq ar. 31 Eh wilik wo' chi kixilak taqe q'atal q'orik wilkeeb' cho paruyuq'ul i Asia, re' ruuk' taqe ramigo i Pablo, xkitaq'aaj cho ruq'orariik reh chi ma' ruk'ul ta chi neerumin i koq riib' ar. 32 Eh chi kixilak i tinamit kimolom kiib' ar, xa reh reh wach inkik'er wii' kichii', ruum re' i tinamit sahchinaq kik'ux. Eh re' i ruk'ihaal ni xata keht'al chib'ih aj chaj-iij kimolom kiib'. 33 Eh k'ih i k'amal kib'eeh i aj Judío ximihnanik cho reh i Alejandro, reh chi xik'ik cho chikiwach, eh chi naa rilom i k'ahchi' ruk'ulariik. Re' Alejandro xub'an reje i q'ab', reh chi neenkimay choqik i tinamit, ruum re' reh xraaj naq rub'anam ruk'utaaj kuuk', chi kiko'liik aj Judío re' re'. 34 Raaj noq xkireq chi riij i tinamit chi re' Alejandro aj judío wo' i reh, ki'ib' naa ora xkik'er kichii' chi kunchelaal chuq'orariik chi je' wili: Nim rajaawriik i qatiyoox Artemisa i hoj aj Éfeso inki taqe. 35 Eh re' i aj tz'ihb' wilik ar, je' wili xuq'or noq xuq'il taqe ruuk' i choqik xkian: Hat taq aj ayu' Éfeso, re' taq i hat aweht'al taq chi chu'nchel i tinamit kieht'alinik reh chi wach naah i qatinamiit ayu' kanlik i rucha'jaljiik i rupaat i qa-ixoq tiyoox Diana i b'ih xiik' naah nimaal wach, je' wo' rucha'jaljiik i rujalwaach i q'ehb'inaq cho pan taxaaj. 36 Re' wili ma' awach ta nee nq'orik chi ma' korik taj. Je' re' noq, chamay taq i choqik i hat. Ma' awach taq ayeew panti' k'axik chi ma' akapaam ta taq riij chi korik chib'ih taq i na a'nam, 37 ruum re' taqe winaq wili i xak'am taq cho ayu', ma' xtaj i yiib' wach kianam chupaam i rupaat i qatiyoox, eh ma' kib'ajam ta wo' chaloq i qa-ixoq tiyoox. 38 Eh wila' re' Demetrio ruch'ihil i kikamanik ruuk' wilik i xmahkunik chikiwach, inkaaj kijalam, wilkeeb' taqe q'atal q'orik ar ohoq kiq'or, eh chi kiju'junaal neenkiyejaa' wach ar chib'ih jariik i kik'axkiil. 39 Eh wila' re' taq i hat ko wilik taq inawaaj apahqaam, kore' chik neen korjik wach noq naa rub'aan jino'q chik moloj iib' chi korik. 40 Ruuk' i xk'ularik yu'naak, jinaj yohb'aal wilkooj wii' hoj, ruum nee-oq qoh kikoj chi hoj ixowan wach i ajaab'ees. Eh wila' xkipahqaaj qeh chib'ih reet i choqinik iib' wili, re' hoj ma' nee ta nqaq'or chib'ih reet, ruum xama' xta rub'ehel noq xb'aan i wili, inki. 41 Noq xukohlaaj ruq'orariik taqe re' i aj tz'ihb', xuch'aq taqe reje i tinamit kimolom kiib' ar.

Hechos 20

1 Noq xkikohlaaj choqik i tinamit re' re', re' Pablo xutaq'aaj kiyuq'ub'jiik taqe aj nimaneel reh i kik'uhb'aljiik, ye'b'al rukowiil kik'ux. Eh xuch'aq taqe kahnoq xooj Macedonia. 2 Eh re' i Pablo, xub'ehuj paam taqe ye'aab'. Eh xuk'uhb'alej taqe i aj nimaneel wilkeeb' ar chi, ye'b'al rukowiil kik'ux, eh xponik Grecia. 3 Eh noq ixib' chik poh rokiik ar i Pablo, nanaq rokiik reje pan barco ree ojik Siria. Noq xrib'iraj chi wilik taqe aj judío k'ahchi' ruq'atwik reh pamb'eeh, xuchop reje ruk'ux chi xooj chi rooq, xik'ik wo' chik reje ruka'peech Macedonia. 4 Re' taqe xihuch'ihlinik reje reh i Pablo je' wili i kib'ihnaal: Re' Sópater, i rak'uun i Pirro, aj Berea re' Aristarco, eh re' i Segundo, aj Tesalónica, eh re' Gayo, aj Derbe re' i Timoteo eh re' taqe ki'ib' chi aj i Asia, re' i Tíquico, eh re' i Trófimo. 5 Eh re' keh xiooj chi peet b'eeh chi qawach, ar xojkuy-eej ponoq pan tinamit Troas. 6 Re' hoj ko xojkahnik Filipo chi rik'teesjiik i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto, re' noq ink'uxarik i kaxlanwi'k ma' xta ch'amb'esb'al reh. Chi riij re' Pan barco xojokik reje, paroo' q'iij xqak'ul qiib' kuuk' taqe i quch'ihil ar Troas eh wuquub' q'iij xojwihik ar. 7 Eh pan tominku' chik, xqamol qiib', eh pankomonil xqa a'n qawa' qahaa' ree xq'eq. Eh re' Pablo xuk'uhb'alej taqe aj nimaneel wilkeeb' ar. Eh ruum chi xaraaj chik wach i rojiik chi junwaar, ko xponik yejal aq'ab' chi kik'uhb'aljiik. 8 Eh ar qamolom qiib' ko paroox ch'iht johtoq i paat parujuntaas paam, re' taqe i qoplik wii' i ma' k'isa q'aaq' saqumb'al. 9 Eh ar jinaj i k'ijool, Eutico rub'ihnaal, rutzunaam cho riib' chii' ventana. Eh ruum chi najt rooq i k'uhb'alinik xub'an i Pablo, re' reh xchalik rutahka'y. Eh parusuqkiil ruwiriik wilik noq xq'ehb'ik cho ko paroox ch'iht i paat, eh kamnaq chik noq xkuksaj johtoq. 10 Eh re' Pablo xqajik-lom cho wach ak'al, xuk'utzaa' qohoq riib' chinaah i k'ijool, eh xuq'ahcheej, je' wili i xuq'or keh taqe i hermano: Matyo'jik taq k'achlik i k'ijool wili, inki. 11 Re' Pablo xjohtik wo' chik paroox ch'iht i paat, xtohq'ik rupuhkaam qeh i kaxlanwi'k, xuk'ux wo' ree reh. Chi riij i re', xutoq'aa' wo' chik k'uhb'alinik, ko saq'inaq chik xumay xooj reje. 12 Eh re' k'ijool k'achlik chik noq xkik'am reje parupaat, ma' k'isiin ta noq xsuuqb'ik kikux. 13 Eh re' hoj xoj-ooj chi peet b'eeh chuwach i Pablo, pan barco xoj okik reje noq xoj-ooj pan tinamit Asón. Ar xik'ik ponoq qak'am i Pablo, je' rukab' i xuq'or qeh, ruum re' reh chi rooq xooj. 14 Noq xqak'ul qiib' ruuk' i Pablo ar Asón, xokik i koq quuk' pan barco, eh quch'ihil chik noq xoj-ooj pan tinamit Mitilene. 15 Noq xoj elik reje Asón chi junwaar, xoj ik'ik reje ma' najt ta chuwach i ye'aab' sutimaj riij chi palaw, Quío rub'ihnaal. Parukab' q'iij chik xoj ponik chupaam i ye'aab' Samos, re' i kik'ulik sutinoq wii' barco. Eh ixib' q'iij xoj b'ehik reje, noq xoj ponik Mileto. 16 Re' Pablo ma' xraaj ta ojik Éfeso re' xraaj i reh chi ma' q'e' ta najt xucham riib' ar i Asia. Re' reh xraaj wach i ponik chi jumehq'iil Jerusaleem, reh chi wilik chik ar chupaam i ru ninq'iij i Pentecostes. 17 Noq ko wilkooj ar Mileto, re' Pablo xutaq'aaj kik'amariik k'amal kib'eeh i komoon aj nimaneel wilkeeb' cho ar Éfeso. 18 Eh noq xi ponik ruuk', je' wili xuq'or keh: Re' taq i hat aweht'al taq nik' wach i nuna'ojb'al nuk'uhtaam taq chawach pampeet q'iij noq xinwihik taq chaxilak ayu' Asia. 19 Eh ruuk' loch'ik xnub'an i rukamaj i QaJaaw eh ruuk' i ma' k'isa oq'ik. Eh ma' k'isiin wo' taqe i pajarik xnuk'ul chub'aan, ruum wilik naq taqe i aj judío xkaaj kianam weh 20 Eh ni xata ruum taqe re' xnukanaa' taq, ak'uhb'aaljiik, ruum weht'al chi toob'al taq aweh. Xatnuk'uhb'alej la' taq chikiwach i tinamit eh je' wo' taq panapaat. 21 Re' hin nuq'orom keh i aj judío, keh ma' re' ta taqe aj judío, chi koruman chi naakiyot'om i kik'ux chi riij i kimahk, eh chi kinimaj i Dios parub'ihnaal i QaJaaw Jesús. 22 Yu'naak i hin naa kiin ruk'amam reje i Santolaj Uxlab'al Jerusaleem, eh ma' weht'al taj chib'ih jariik i naa rub'aan weh ar. 23 Xa re' wo' weht'al i hin chi xa aha' pantaq tinamit kinik'ik wii', i ruq'or weh i Santolaj Uxlab'al chi naa nukojariik pantz'ilom eh chi ma' k'isa ti' k'axik i naa rub'aan weh. 24 Ma' kinqajik ta kapeew ruum, eh ni xata re' i nuk'achariik inuketelaaj wach. Inwaaj la' chi korehtaal inukohlaaj wach i kamanik, reh chi neenub'an i rukamaj i QaJaaw Jesús, re' i ruq'orariik i ak' k'uhb'aal, re' i ruk'axb'al i Dios. 25 Eh yu'naak i hin weht'al chi ma' jino'q chik taq chaxilak i hat naa rilwiik nuwach ayu' wach ak'al nik' taq ak'ihaal i xik'ik nuq'or rukorkiil taq aweh i runimaal rajaawriik i Dios. 26 Ruum aj re', i nuq'or taq aweh yu'naak chi ma' re' ta chik numahk i hin wila' awach taq aweh i xuq'eb' riib' pamahk chuwach i Dios, 27 ruum re' hin nuq'orom taq chaaweh chu'nchel i ruyejaam cho wach i Dios chi naa rub'anam taq chaa wuuk'. 28 Je' re' noq, chawik'raaj taq awiib' i hat, eh chawik'raaj wo' taqe i aj nimaneel eliik taq chayeew rukowiil kik'ux, ruum re' i Santolaj Uxlab'al xpaab'anik taq chaaweh chi kicha'jaljiik taqe i kinimanik ree Dios. Re' taqe i xuko'leej i QaJaaw Jesús ruuk' i rukik'eel. 29 Re' hin weht'al chi na' kineloq reje ayu', wilik taqe i naa kik'uliik iloq je' taqe josq'laj xojb' naa naq kaajwaam kisacham wach taqe i komoon aj nimaneel. 30 Eh wilik nare' wo' taq chaxilak i hat i naa kitoq'aam k'uhtanik chukuj q'orik xa re' nkaaj i keh chi naakitahqaljiik kuum taqe aj nimaneel. 31 Re' taq i hat, maayeew taq awiib' chi jot'arik. K'oloq taq panak'ux, noq xinwihik taq chaawuuk' chuwach ixib' haab', chi q'iij chi aq'ab' taq xatnuk'uhb'alej, ruuk' ooq'ik. 32 Yu'naak taq i hat hermano, naa taq kaat nukanaam pan q'ab' i Dios, pan q'ab' i ruk'uhb'aal qohruk'ax wii'. Re' wilik rajaawriik chuye'ariik rukowiil taq ak'ux, je' wo' chuye'ariik taq akooch kuuk' i rusik'im cho kiwach. 33 Re' hin ma' awach taj i nuk'ax cho wach rutumiin ni xata ruso' chi wee hin ta nwaaj chi riij. 34 Aweht'al la' taq i hat chi re' hin xinkamanik cho ruuk' nuq'ab' chusik'ariik ik'tesb'al reh i ju'jun chi q'iij, je' wo' i xkik'saj wii' i q'iij i xihuch'ihlinik weh parukamaj i QaJaaw. 35 Re' hin xnuk'uhtaaj taq chaaweh chi je' re' i kamanik iraaj b'anarik, reh chi neenqa a'n kitoob'jiik i ma' xta wilik keh. K'oloq taq panak'ux i ruq'orom i QaJaaw Jesús chi je' wili: Xiik' naah chihojal i ruye'ariik chuwach i ruk'ulariik, inki, inki Pablo. 36 Eh noq xukohlaaj ruq'orariik i Pablo taqe wili, xuxuk'aa' qohoq riib' xub'an rutiij kuuk' chi kunchelaal i re'. 37 Eh re' keh xkitoq'aa' ma' k'isa oq'ik, xkiq'ahcheej chi ralaq i Pablo, xkitz'ub' i wach. 38 Eh ma' k'isiin ta xtib'ik kik'ux, ruum i xq'orarik keh ruum i Pablo chi ma' naa ta chik kilom wach chi jumpech. Eh chi riij i re', xooj kikanaa' chii' palaw, je' wo' taqe i ruch'ihil, xi okik reje pan barco.

Hechos 21

1 Noq xqakanaa' taqe kahnoq i hermano, re' hoj xqakoj reje qiib' pan barco xoj-ooj chupaam i ye'aab' Cos. Eh parukab' q'iij xoj ponik chupaam i ye'aab', Rodas. Chi riij i re' xoj ponik chii' palaw Pátara. 2 Ar Pátara xqareq jinaj i barco ojik i rub'an paruyuq'ul i Fenicia xqakoj reje qiib' chupaam eh xoj-ooj. 3 Noq k'ahchi' qik'iik nah palaw, pan qatz'eet xik'ik qakanaa' i ye'aab', Chipre. Ruum re' hoj chi korik xoj-ooj Siria. Eh wilik i rihq i barco, xik'ik rukanaa' chii' palaw Tiro, eh re' hoj ar xoj qajik. 4 Eh wilik taqe aj nimaneel xqareq ar, wuquub' q'iij xojkahnik kuuk'. Re' keh xkiq'or reh i Pablo chi ma' ruk'ul ta chi nenooj Jerusaleem, ruum xq'orarik keh ruum i Santolaj Uxlab'al chi naa rub'aan ti' k'axik reh ar. 5 Eh noq xqakohlaaj i wuquub' q'iij chi wihik ar, xoj elik reje. Re' taqe aj nimaneel, kuch'ihil kehk'een, kiha'lak'uun, xiooj chi qakanab'jiik ko chi riij i tinamit. Eh noq chii' palaw chik wilkooj xqaxuk'aa' qohoq qiib' ar chi tiij kuuk'. 6 Chi riij i re', xqach'aq taqe kahnoq, eh xoj johtik reje pan barco. Eh re' keh xi sutinik wo' chik cho pankipaat. 7 Noq xoj elik reje pan tinamit Tiro, ko ar xqakanaa' i b'ehik nah palaw pan tinamit Tolemaida. Eh xqayeew rusuqkiil kik'ux i aj nimaneel wilkeeb' ar, eh jinaj q'iij xojwihik kuuk'. 8 Parukab' q'iij xoj elik reje Tolemaida, xoj ponik Cesarea, xoj ooj parupaat i Felipe. Re' reh q'orol rib'iral i ruk'uhb'aal i QaJaaw Jesús, eh re' ruuk' i jinaj keh i wuquub' chi to'ool keh raj tahqaneel i QaJaaw Jesús. 9 Re' Felipe re' re' kijib' i rukok' q'ah xooq wilik komajaa' chi kib'ahiil, q'orol ruq'oral i Dios taqe. 10 Eh k'ih chik q'iij qokiik ar, noq xooj k'oloq ar jinaj i winaq, Agabo rub'ihnaal, jalal ruq'oral i Dios, paruyuq'ul i Judea inchalik. 11 Noq xooj k'oloq quuk', xuchop i b'ak'b'al paam i Pablo, xub'ak' i rooq q'ab' chi reh, eh je' wili xuq'or: Re' Santolaj Uxlab'al xuq'or weh chi re' taqe aj judío je' wili rub'ak'ariik wach naa kianam ar Jerusaleem i ehchan ree b'ak'b'al wili. Eh naa kiq'asam pan kiq'ab' i aj Roma, inki. 12 Noq xqib'iraj i q'orik wili, i hoj i qoh-uhch'ihlinik reh, eh je' wo' taqe aj nimaneel wilkeeb' Cesarea, toq' toq' naq xqa a'n ree Pablo chi manooj Jerusaleem. 13 Eh re' i Pablo, je' wili xuq'or qeh: ¿Chib'ih reet noq tioq'ik taq i hat i nayeew taq ruti'kiil nuk'ux? Re' hin ma' xata re' i rubak'ariik nuwach neenuk'ulaa', nee la' wo' inuk'ulaa' chi nee kinkikansaj ar Jerusaleem ruum i rub'anariik i rukamaj i QaJaaw Jesús, inki. 14 Noq xqilow chi ma' xunimaj ta qeh i ruq'ilariik xqa a'n, xqamay ruq'orariik reh, xa je' chik wili i xqaq'or reh: Chub'an wo' pee chaawuuk' re' i QaJaaw i aha' wilik raaj i reh, qohki reh. 15 Chi riij i re', xuyejaa' wo' riib' i Pablo je' wo' hoj eh xoj ooj wo' Jerusaleem. 16 Eh wilik taqe aj nimaneel re' ruuk' i aj Cesarea xiooj haa' chiqiij. Re' keh xojkik'am reje chi patal parupaat jinaj i winaq Chipre inchalik, Mnasón rub'ihnaal, re' ruuk' i najtir aj nimaneel. 17 Noq xoj ponik Jerusaleem, ma' k'isiin ta suq kiil kik'ux taqe i hermano chi qak'ulariik. 18 Eh chi junwaar chik, xoj ooj chi riij i Pablo chi rula'jiik i Jacobo. Eh ar wo' wilkeeb' chu'nchel k'amal b'eeh chi kixilak i aj nimaneel noq xoj ooj k'oloq. 19 Re' Pablo xuyeew rusuqkiil kik'ux, xutoq'aa' ruk'utjaam keh chi ch'ihtaal taqe i xub'an chaloq parub'ihnaal i Dios chi kixilak i ma' re' ta taqe aj judío. 20 Noq xkib'iraj i xq'orarik keh xkiyeew ruloq'il i Dios. Je' wili i xkiq'or reh i Pablo: Ma' xta reet i xaq'or, hermano. Xa re' la' xata wo' jarub' miil chi aj judío i xinimanik ree Jesús. Eh chi kunchelaal toq' toq' inki a'n chi ajwaal wach chi naa runimjiik i ruq'or i najtir k'uhb'aal. 21 Eh xaq'orik keh chi k'ahchi' b'ila' ak'uhtaam keh i aj judío wilkeeb' chi kixilak i ma' re' ta taqe aj Judío chi maankinimaj chik i k'uhb'aal ye'ooj ree Moisés. Eh chi ma' kota chik ruman chi neenpoch'arik naah i kik'achab' i kok' kak'uun, chi naa kikanaam rub'aan hoj okrinaq wii' i hoj, hoj aj Judío. 22 Eh ¿chib'ih jariik ineenqa a'n i hoj? noq neenkinab'eej i tinamit chi xatk'u'loq quuk' ayu' yu'naak. 23 Ruum aj re', ma' xta naq reet chi je' wili neena a'n: Kijib' i winaq i wilkeeb' chi qaxilak ayu'. Re' keh naa kia'nam i kiq'orom chaloq, re' i ruq'or i najtir k'uhb'aal. 24 Chak'am taqe reje chawiij. Hat-oq taq juntz'ajariik awiib' kuuk', re' keh neenset'arik i rismaal i kinaah, je' rukab' i ruq'or i k'uhb'aal re' re'. Eh re' hat neetitojwik reh i saach neenkian. Chi je' re', chu'nchel nee kieht'alinik reh chi ma' korik taj i xq'orarik keh chawiij. Nee la' inkinimaj chi re' hat i na a'n wo' hoq i ruq'or i najtir k'uhb'aal. 25 Eh re' taqe i ma' re' ta aj judío i aj nimaneel chik taqe, xqataq'aaj chik ruq'orariik keh panhuuj aha' wilik i ruk'ul qak'ux i hoj: Re' chi ma' toob' ta chi neenkik'ux keh i tiwik ye'ooj chi mayiij chikiwach i tiyoox, ni xata re' kik', ni xata re' i chikop xa b'iyooj chi kalaq, eh chi manki a'n chik keh i k'oyomal je' rukab' i ruq'or i najtir k'uhb'aal, inki taqe. 26 Eh re' Pablo xuk'am wo' reje chi riij i kijib' chi winaq. Eh chi junwaar, junb'aan taqe tz'ajaj kiib' kuuk' je' rukab' i ruq'or i najtir k'uhb'aal. Eh chi jumehq'iil xokik i koq parupaat i Dios chupahqaljiik chi jaruuj inkuxik wach rub'aan i kiq'orom chaloq i kijib' chi winaq chi jaruuj inkiyeew i kimayiij chi kiju'junaal. 27 Noq ach k'isiin ma' nkuxik wach i wuquub' q'iij, wilik taqe aj judío re' ruuk' i kichalik Asia xkilow wach i Pablo parupaat i Dios. Re' taqe i xkiyoj ruk'ux i tinamit, eh xkichop i Pablo. 28 Eh xkik'er kichii' chuq'orariik chi je' wili: Hat taq aj judío, qoh atow taq chi chopariik i winaq wili, ruum re' reh xa aha' yuuq' inooj chuk'uhtjiik i ma' ruk'ul ta chi neenkinimaj i qatinamiit. K'ahchi' ruk'uhtaam chi ma' nimjik ta chik iraaj i najtir k'uhb'aal. Eh wilik taqe i ma' re' ta aj judío xukoj i koq parupaat i Dios, ruuk' i re', xuch'uwa'risaj paam i inki taqe. 29 Je' wili i xkiq'or, ruum pampeet kilom cho wach pan tinamit i Pablo chi ruch'ihil jinaj i winaq ma' re' ta aj judío, Trófimo rub'ihnaal, aj Éfeso. Eh xkikapaaj chi re' reh xkojwik i koq reh i Trófimo parupaat i Dios. 30 Chi kuncheel patim Jerusaleem xkimolib'eej cho kiib', kajiim xiooj k'oloq chuchopariik i Pablo. Xkiqerej reje chi riij i rupaat i Dios, eh chi jumehq'iil xkitz'apib'eej taqe ru puertahiil. 31 Ach naq okik keh chukanteesjiik i Pablo, noq xponik rib'iral chuwach i kajaaw ruk'ihaal soldado aj Roma chi chu'nchel i tinamit Jerusaleem xkimolib'eej cho kiib' chukanteesjiik i Pablo. 32 Eh xrib'iraj chi je' re' i kajaaw soldado, xumol kiwach i ru soldado, xiooj kajimam kiib' aha' kimolom wii' kiib' i tinamit. Noq xkilow i tinamit chi xooj k'oloq kuuk' i kajaaw soldado ruch'ihil ponoq taqe ru soldado, xkimay ruq'ojariik i Pablo. 33 Eh re' i kajaaw soldado xujil i koq riib', eh xuchop i Pablo, xutaq'aaj rub'ak'ariik ruuk' i ki'ib' chi karena. Chi riij i re', xupech'uj keh i tinamit awach i reh, eh chib'ih jariik i ru mahk xub'an. 34 Eh chikuncheel i tinamit k'erlik kichii' chi q'orariik chib'ih i ru mahk xa re' la', reh reh wach inkiq'or. Noq xrilow i kajaaw soldado chi ma' rureq ta chi riij chib'ih inkiq'or, xutaq'aaj ruq'orariik chi kik'am reje i Pablo chupaam i paat kiwihik wii' soldado. 35 Eh noq xi ponik ruuk' ixkaleria johtb'al, re' taqe soldado pan ihq xkik'am johtoq i Pablo, ruum re' taqe tinamit xkaaj wo' naq kianam reh ar. 36 Chi kunchelaal k'erlik reje kichii' chi riij i Pablo chuq'orariik chi je' wili: Xti ruk'ul chi neenkanteesjik inki taqe. 37 Ach naq naa kikojom i koq i Pablo pankipaat i soldado, noq xuq'or reh pan griego i kajaaw i soldado chi je' wili: Jaaw, ¿mi neerub'an chi neenub'an jumehq'-oq nuk'utaaj awuuk'? inki. Re' kajaaw soldado je' wili xuq'or: ¿Je' nche tichol inche q'orik pan griego? 38 ¿Mi ma' re' hat i aj Egipto i komajaa' najtir i rub'an i moloj wach winaq reh i q'aq'inik chi rixowjiik wach i ajaab'ees, eh kijib' miil chi aj q'aq'ineel i xuk'am reje chi riij chupaam i ye'aab' chiq yuuq'? inki reh. 39 Re' Pablo je' wili i xuq'or: Jaaw, ma' re' tee hin inaq'or. Re' hin, hin aj judío. Ar Tarso hin aasjinaq, re' nutinamiit xiik' naah nimaal rajaawriik wilik paruyuq'ul i Cilicia. Xa re' la', cha a'n tii otob'il wee hat chi neenayeew q'ab' weh chi neekinq'orik kuuk' i tinamit, inki. 40 Re' kajaaw soldado xuyeew wo' q'ab' reh i Pablo chi xq'orik kuuk' i tinamit. Eh xupab'aa' johtoq riib' i Pablo pan ixkaleria tz'aq. Eh ruuk' q'ab' xuq'or reje keh i tinamit chi kimay choqik. Noq xkimay i choqik, xuq'oreej taqe pan kiq'oral i aj hebreo, je' wili i xuq'or keh:

Hechos 22

1 Hat taq was nuchaaq', hat taq ajaab'ees, chab'iraj taq i naa nuq'orom chi ko'lb'al wiib', inki. 2 Noq xkib'iraj chi pan hebreo xiq'orob'jik ruum i Pablo, xtz'aplojik kichii' chi kunchelaal i tinamit, eh je' wili i xuq'or keh: 3 Re' hin, hin aj judío. Ar Tarso hin aasjinaq, paruyuq'ul i Cilicia. Xa re' la', ayu' Jerusaleem xink'ihik. Ayu' xirutijej Gamaliel. Re' i xirutijej cho wii' re' wo' i ruq'or i najtir k'uhb'aal xkinimaj chaloq i qamaam qati't. Re' hin, xti re' wo' runimjiik i Dios i nub'an noq i nuq'or, je' rukab' taq i na a'n i hat chawunchelaal yu'naak. 4 Xa re' la' xwixowaaj wo' cho kiwach i kinimanik reh i ak' k'uhb'aal, eh xnupahqaaj chi naakikanteesjiik. Eh i nukoj taqe cho pantz'ilom chi winaq chi ixoq. 5 Re' wili xti korik. Reht'al i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, je' wo' nimaq wach kikamaj, ruum re' keh xiye'wik reje weh i huuj kojb'al naq ponoq wiib' chikiwach i quch aj judío wilkeeb' Damasco. Re' hin xinooj naq ar chi kisik'ariik i kinimanik ree ak' k'uhb'aal, reh i kik'amariik cho prexo ayu' Jerusaleem, reh chi naa naq rub'aan ti' k'axik keh. 6 Eh noq ojik i nub'an i hin chupaam i b'eeh, ach naq k'isiin ma' kimponik Damasco, eh je' naa kab'lajora i q'iij, jinaj i runimaal saqum xqajik cho pan taxaaj xsihq'inik chi nujunsuut chi ma' weht'al. 7 Eh re' hin xinq'ehb'ik wach ak'al, xb'iraj jinaj i q'orik, xuq'or cho weh chi je' wili: Saulo, Saulo ¿chib'ih reet noq inawixowaaj nuwach? inki. 8 Eh re' hin xnupech'uj reh chi je' wili: ¿Awach i hat, Jaaw? kinki. Eh re' i xq'o'rinik cho weh je' wili i xuq'or: Re' hin i Jesús aj Nazaret, i k'ahchi' awixowaam nuwach, inki weh. 9 Re' taqe wuch'ihil xkilow i saqum xsihq'inik chi nujunsuut, eh xiyo'jik xa re' la', ma' xkireq ta chi riij chib'ih i xuq'or i xq'o'rinik cho weh. 10 Re' hin xnupech'uj reh chi je' wili: QaJaaw, ¿chib'ih jariik inawaaj chi neenub'an? kinki. Eh re' reh je' wili i xuq'or cho weh: Wukteen johtoq, hiy pan tinamit Damasco. Ar neen q'orarik aweh chu'nchel i naa a'nam, inki weh. 11 Xanaah re', xirukanaa' chi hin moywach i runimaal saqum re' re' xa chi nuq'ab' chik xkichop reje taqe wuch'ihil noq xinooj Damasco. 12 Ar wilik jinaj i winaq, Ananías rub'ihnaal. Iruloq'ej i Dios, eh i runimaj i ruq'or i najtir k'uhb'aal. Chu'nchel i aj judío patim ar Damasco holohik kiq'orik chi riij i Ananías. 13 Eh re' reh xooj k'oloq wuuk', je' wili i xuq'or weh: Hat nuhermano Saulo, ti ilwoq wo' chik inki. Eh xa chupaam i jumehq' re' re' xsaquumb'ik wo' chik paam i naq'nuwach, eh xwilow chik i Ananías. 14 Eh je' wo' chik wili i xuq'or weh: Re' ki Dios i qamaam qati't xsik'wik chaawach, reh chi neenaweht'aliij iraaj i reh, eh nee nawil wach i korik wach ruk'ux, eh neenab'iraj ruuk' axikin i nee ruq'or ruuk' chii'. 15 Yu'naak hat chik q'orol reh i ruk'uhb'aal i QaJaaw naa akahniik wii'. Eh naa ak'utjaam keh chu'nchel i tinamit taqe i xawilow, taqe i xab'iraj. 16 Eh yu'naak ma' xta chik i naa awuy-eem. Wukteen johtoq qajoq ahaa' cha pahqaaj ree i QaJaaw Jesús chi neerutz'aj amahk, inki weh i Ananías. 17 Junriim, noq xinsutinik wo' chik cho Jerusaleem, xinooj chi tiij chupaam i rupaat i QaJaaw Dios. Eh wilik i xk'uhtjik weh ar panu saqwiriik. 18 Re' i QaJaaw xwil wach, je' wili i xuq'or weh: Chanik'eej aq'iij eleen reje chi jumehq'iil ayu' Jerusaleem, ruum re' taqe tinamit ma' naa ta kinimam aweh i nuq'oral naa aq'orom keh, inki 19 Re' hin je' wili i xnuq'or reh: Jaaw, re' keh keht'al chi re' hin kinooj chupaam taqe paat inlooq'jiik wii' i Dios, chi kik'amariik reje pantz'ilom kinimanik aweh, eh inuq'ojib'eej taqe 20 Eh noq xkikansaj awaj kamanoom, Esteban, re' naq inq'orik reh aq'oral, wilkiin wo' i koq ar i hin chupaam i junk'aam re' re' eh xuk'ul wo' nuk'ux i hin chi xkikansaj. Eh xnucha'jeej wo' i kiso' i xikansanik reh, kinki. 21 Eh re' QaJaaw je' wili xuq'or weh: Chayejaa' awiib'. Re' hin naa kaat nutaq'aam pan kitinamiit i ma' re' ta taqe aj judío, inki weh, inki i Pablo. 22 Eh xa ar xponik i ruq'oral i Pablo xkib'iraj i tinamit. Re' keh xkik'er kichii' chuq'orariik chi je' wili: Re' winaq re' re' ruk'ul chi neenakansaj chi jumpech, inki taqe reh i kajaaw soldado. 23 Eh ma' nkimay ta chik choqik, eh chayeew rupuhariik wach kiso' inki a'n eh chayeew pukinik pooq inki a'n johtoq pan taxaaj ruum kik'aah. 24 Eh re' i kajaaw taqe soldado, xuq'or chi kojaroq i koq i Pablo chupaam i kipaat i soldado. Eh chi ye'aroq chi tz'uhuum ar, reh chi nee ruq'or chi jariik i ru mahk, ruum k'erik kichii' chi rixowjiik wach. 25 Eh noq kib'ak'am chik wach i Pablo, reh i ruye'ariik chi tz'uhuum, xupech'uj chi je' wili reh i k'amal kib'eeh soldado wilik i koq ar: ¿Mi ye'ooj taq q'ab' aweh i hat chi naa taq aye'em chi tz'uhuum jino'q aj Roma, chi komajaa' inq'atarik i q'orik chinaah? inki reh. 26 Noq xrib'iraj i q'orik wili i k'amal kib'eeh soldado, xooj chuq'orariik reh i kajaaw soldado chi je' wili: ¿Chib'ih jariik i naa a'nam i hat? Re' winaq re' re' Roma b'ila' i rutinamiit, inki reh. 27 Chalik kajaaw soldado xujil i koq riib' ruuk' i Pablo, xupech'uj reh chi je' wili: ¿Mi korik chi hat aj Roma? inki. Hoo', korik, inki noq chaq'wik i Pablo. 28 Re' kajaaw soldado je' wili i xuq'or ree Pablo: Re' hin k'ih laj tumiin i nutojom cho chi riij chi xinkikoj chi rutinamiit i Roma, inki. Eh re' Pablo je' wili i xuq'or reh: Raaj i hin, xa chi waasb'al wo' chaloq chi hin aj Roma, inki. 29 Ruuk' i re', chi jumehq'iil xi elik reje ruuk' i Pablo awach naq taqe naakiye'wiik reh chi tz'uhuum. Eh noq xrib'iraj i kajaaw soldado chi Roma i rutinamitaal i Pablo, xchalik wo' ruyo'jiik i reh, ruum xutaq'aaj rub'ak'ariik chi karena. 30 Eh chi junwaar, xraaj runab'eem chi korik i kajaaw soldado chib'ih i ru mahk Pablo chikiwach i aj judío. Eh xuq'or chi chejaroq i karena b'ak'lik wii', xumol kiwach kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, je' wo' chu'nchel i juntzuhb' chi q'atal q'orik. Eh xutaq'aaj rehtesjiik pantz'ilom i Pablo, xupab'aa' chikiwach taqe re'.

Hechos 23

1 Re' Pablo xutz'ehtaaj reje panaq'kiwach i juntzuhb' chi q'atal q'orik, je' wili i xuq'or keh: Hat taq was nuchaaq', re' hin xasaq wo' cho wach i nukapeb'aal chuwach i Dios, eh xa ko je' wo' yu'naak, inki. 2 Eh re' i Ananías, i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, xuq'or reje keh i wilkeeb' ma' najt ta i koq ruuk' i Pablo chi kiyeew i koq chi q'ab'iis i wareeh. 3 Eh re' Pablo, je' wili i xuq'or reh: Re' Dios naa rusak'wiik awee hat, i xak'ul i na a'n awach. Wila' tzunulkaat cho ar chuq'atariik q'orik chi nunaah je' rukab' i ruq'or i najtir k'uhb'aal, ¿chihreet noq inataq'aaj nusak'ariik? Ruuk' i xaq'or re' re', ma' nanimaj taj i ruq'or i najtir k'uhb'aal, inki. 4 Re' i wilkeeb' ar je' wili i xkiq'or reh i Pablo: ¿Mi ma' tiyo'jik re' i hat chu b'ajariik i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij raj kamanoom i Dios? inki taqe. 5 Re' Pablo je' wili i xuq'or: Hat taq was nuchaaq', cha kuy taq numahk. Re' hin ma' weht'al taj chi re' reh i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, ruum pan santo laj huuj i ruq'or chi je' wili: Maab'aj i wilik chi ajaab'esil chinaah aatinamiit, inki. 6 Re' Pablo xrilow chi re' taqe q'atal q'orik kimolom kiib' ar. Wilik i aj, saduceo, wilik aj, fariseo chi kixilak. Ruum i re', xuq'or chi kow i Pablo chi je' wili: Hat taq was nuchaaq', re' hin, hin wo' aj fariseo, eh aj fariseo wo' taqe nutuut wajaaw. Re' hin k'ahchi' ruq'atariik q'orik chi nunaah, ruum i nunimaj chi kik'aach wo' chik chaloq i kamnaq, inki. 7 Eh noq xuq'or i Pablo chi je' re', xkitoq'aa' kiwech'um kiib' chikiwach i aj fariseo kuuk' i aj saduceo. Ruuk' i re', ka'ch'uq xi elik, 8 ruum re' taqe i aj saduceo ma' nkinimaj taj chi kik'aach wo' chik chaloq i kamnaq, eh ma' nkinimaj taj chi wilkeeb' taqe ánjel chi wilik ránjel rut'iosil i ju'jun. Re' taqe i aj fariseo keh inkinimaj. 9 Chi kunchelaal k'erik kichii' chi q'orik. Eh wilik taqe i kik'uhtanik ree i najtir k'uhb'aal kuuk' taqe aj fariseo xipa'lojik johtoq eh xkiq'or chi je' wili: Re' winaq wili ma' xtaj i yeb'ee wach rub'anam. Ma' qeht'al taj mi xa ránjel rut'iosil jino'q xq'orik reh oon jino'q ánjel xq'o'rinik cho reh, inki taqe. 10 Eh ruum chi qopik chik wach i rub'an i choqik xkian, xyojik i kajaaw i soldado, xukapaaj chi nee-oq inkixereb'eej i ruti'jolal i Pablo. Eh xutaq'aaj kik'amariik i soldado, reh chi xkesaj chaloq i Pablo chi kixilak, xkik'am wo' chik i koq pampaat wilkeeb' wii' i soldado. 11 Eh parukab' aq'ab' chik, xuk'uhtaaj riib' i QaJaaw reh i Pablo parusaq wiriik, je' wili i xq'orarik reh: Pablo, cha chop ak'ux, ruum nik' wach noq xaq'or i korik chi wiij ayu' Jerusaleem, je' wo' chik re' noq naa rojiik aq'orom i korik chi wiij ar Roma, i nuchjik. 12 Eh parukab' chik q'iij, wilik taqe i aj judío xkian jinaj wach kik'ux chukanteesjiik naq i Pablo. Eh xkiq'or i b'ih i Dios noq xkiq'or i korik chi naa pee kikuyum nik'-oq najtiil kiwa', korehtaal inki a'n rukanteesjiik i Pablo. 13 Ma' xata ka'winaq chi kiib' taqe i winaq i xiq'orik reh chi je' re' i naa kianam. 14 Xiooj kuuk' i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, je' wo' kuuk' i k'amal kib'eeh i aj judío chuq'orariik keh chi je' wili: Re' hoj xqaq'or chik i b'ih i Dios chi korik chi ma' xta pee chik i naa qak'uxum wila' komajaa' inqakansaj i Pablo. 15 Yu'naak taq i hat eh awuch'ihil taqe junch'uq chi kajaaw tinamit nee taq inooj apahqaaj reh i kajaaw soldado chi chuk'am taq cho chawach i Pablo i iqal Nee tii chik taq inaq'or reh chi naawaaj taq apahqaam reh i ru mahk. Eh re' hoj nenooj qak'ul pam b'eeh reh rukanteesjiik, inki taqe. 16 Eh re' rak'uun i ranaab' i Pablo xrib'iraj i xkiyejaa' wach taqe winaq re' re' xooj ruq'or ree Pablo ar chupaam i paat wilkeeb' wii' i soldado. 17 Re' Pablo xuyuq'eej reje jinaj keh i k'amal kib'eeh soldado, je' wili xuq'or reh: Cha a'n otob'il chak'am reje weh i k'ijool wili ruuk' i kajaaw soldado xa jinaj naq i q'orik ajwaal wach naa ruq'orom reh, inki. 18 Eh re' reh xuk'am wo' reje i k'ijool ruuk' i kajaaw i soldado, eh je' wili i xuq'or reh: Re' Pablo, i wilik pantz'ilom, xiruyuq'eej ruuk', eh xuq'or weh chi naa nuk'amam cho awuuk' i k'ijool wili, ruum wilik b'ila' i naa ruq'orom aweh, inki ponoq. 19 Re' kajaaw i soldado xuchop chi q'ab' i k'ijool, eh xresaj reje chi rutkeel, xupech'uj reh chi je' wili: Ak'un, ¿chib'ih naq inche jariik i q'orik naa aq'orom weh? inki reh. 20 Re' k'ijool je' wili i xuq'or reh: Re' taqe aj judío kian jinaj wach kik'ux, chi naa ruchaliik kipahqaam aweh chi i iqal i nak'am reje i Pablo chikiwach i q'atal q'orik, xa re' tii chik i ru mahk naa kipahqaam reh naa kianam kiib'. 21 Jaaw, manimaj keh, ruum ma' xata ka'winaq chi kiib' i winaq i naakikeb'aam kiib' chi ruyub'jiik. Eh xkiq'or chik i b'ih i Dios chi korik chi ma' naa ta pee kianam kiwa' kihaa' chi komajaa' inkikansaj i Pablo. Eh yu'naak i kiyejaam chik kiib' xa re' chik naakuy-eem chib'ih inen naq'or i hat, inki reh. 22 Eh re' kajaaw i soldado xuch'aq reje i k'ijool, eh xuq'or reje reh chi ma' awach ta aj eh naa ruk'uhtjaam i xponik q'oraroq reh. 23 Re' kajaaw soldado xuyuq'eej i ki'ib' chi k'amal kib'eeh ru soldado. Eh xuq'or keh chi kipab'aa' ki'ib'-oq siento i soldado reh chi nee kiooj chi kooq Cesarea b'elejeeb' ora aaq'ab', eh lajeeb' rukajwinaq i nee kiooj rij kawáyu, ki'ib' siento i neenkik'am kiq'as ju' ch'ihch'. 24 Xuq'or keh chi kisik' i kawáyu ree roojb'aal i Pablo. Eh xuq'or keh chi kib'esaj reje parukorkiil, reh chi suq ruk'ux noq neemponik chuwach i q'atal q'orik, Félix rub'ihnaal. 25 Xuyeew keh jinaj i huuj je' wili i ruq'or i chupaam: 26 Re' hin i Claudio Lisias, xin taaq'anik reje aweh i huuj wili i hat Félix, q'atal q'orik nim wajaawriik, xnutaq'aaj reje rusuqkiil ak'ux. 27 Eh inuq'or reje aweh chi wilik taqe i aj judío xichopwik reh i winaq wili, eh xanaa naq chik kikansam. Noq xb'iraj chi aj Roma i winaq naa naq kikansam, xinooj chi ruko'ljiik wuch'ihil taqe nu soldado. 28 Eh re' hin xwaaj nunab'eem chib'ih jariik i ru mahk chikiwach. Ruum aj re', xnuk'am reje chikiwach i juntzuhb' chi q'atal q'orik chi kixilak i aj judío. 29 Eh xnureq chi riij chi xa ruum chi ma' runimaj taj i k'uhb'aal inkinimaj i keh inkitz'aq ru mahk. Eh ma' xta rub'ehel chi neenkanteesjik, eh je' wo' chi neenye'arik pantz'ilom. 30 Eh xq'orarik weh chi re' taqe aj judío k'ahchi' kiyejaam wach rukanteesjiik. Ruum aj re', xnutaq'aaj reje awuuk', xnuq'or keh i kitz'aqwik ru mahk chi ko awuuk' chik i hat neenooj kiyejaa' wach chib'ih jariik i ru mahk chikiwach, inki reje panhuuj. 31 Re' taqe soldado xkinimaj wo' hoq nik' wach i xq'orarik keh. Xkisaj chaloq i Pablo eh xkik'am reje chaq'ab' kopan tinamit Antípatris. 32 Re' taqe soldado i xiooj chi kooq xi sutinik wo' chik cho parukab' q'iij chupaam i paat wilkeeb' wii'. Eh re' taqe i xiooj rij kawáyu, ko xiooj chukanab'jiik i Pablo. 33 Noq xi ponik Cesarea taqe soldado, xkiyeew i huuj pan q'ab' i q'atal q'orik, Félix rub'ihnaal, eh xkiq'asaj wo' hoq i Pablo chuwach. 34 Rukohlaam-oq chik rilariik wach i huuj i q'atal q'orik, xupech'uj ree Pablo aha' i rutinamitaal. Eh noq xrib'iraj chi Cilicia inchalik, 35 je' wili xuq'or reh: Kore' chik naab'iram aweh na' kik'oloq iloq taqe i kitz'aqwik amahk, inki reh. Eh xutaq'aaj cha'jen ree Pablo chupaam i paat ruyejaam i Herodes.

Hechos 24

1 Eh ho'oob'-oq chik q'iij ruponiik i Pablo Cesarea, xponik wo' chik i Ananías, kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij. Wilik i nimaq wach kikamaj ruch'ihil. Eh ruch'ihil wo' hoq jinaj i winaq, Tértulo rub'ihnaal, aj na'ojb'al. Re' taqe re' xiooj kojwoq ru mahk i Pablo chuwach i q'atal q'orik, Félix. 2 Noq xkik'am chaloq i Pablo, re' Tértulo xuchuk i koq ru mahk i Pablo chuwach i Félix, je' wili xuq'or: Hat qajaa q'atal q'orik, inut'iosej aweh awotob'il, xa awuum i hat suq i k'acharik inqa a'n. Inut'iosej wo' aweh chi wilik ana'ojb'al ruum i re', k'ahchi' rukorjiik i qatinamiit. 3 Chu'nchel aawotob'il wili eliik inqak'ul, eh inkik'ul wo' taqe i wilkeeb' cho xa aha' yuuq', qajaa ma' Félix nim awajaawriik, xti nqat'iosej aweh i na a'n. 4 Reh chi ma' q'e' ta neetinucham, cha kuy cha a'n otob'il nee ta tii qoh ab'iraj junk'aam-oq ruuk' i naa qaq'orom aweh. 5 Re' hoj xqareq chi riij chi re' winaq wili xiik' naah yib'kiil wach runa'ojb'al, xa aha' yuuq' k'ahchi' ruyojom qak'ux i hoj, hoj aj judío, k'amal wo' b'eeh reh jinaj tokoom chik nimanik, re' inkinimaj i aj Nazaret. 6 Eh naa naq ruch'uwa'risam paam i rupaat i Dios ruuk' i rub'anariik i yiib' wach na'ojb'al. Ruum i re', xqachop i hoj, eh xqaaj naq qaq'atam i q'orik chinaah je' rukab' i ruq'or i k'uhb'aal. 7 Xa re' la', re' kajaaw soldado, Lisias rub'ihnaal, xumin i koq riib' quuk' pan josq'iil xponik, ruq'uch chi qawach i winaq re' re'. 8 Eh xuq'or keh i kiq'orik chi wilik ru mahk chi naa kichaliik awuuk', eh yu'naak ayu' chik wilik chawach. Re' hat neetipahqanik reh, ar neenanab'eej chi korik chi wilik ru mahk, inki i koq. 9 Eh re' taqe i aj judío ruch'ihil je' wili i xkiq'or: Chu'nchel i xuq'or i Tértulo xti korik, inki taqe i koq. 10 Eh re' i q'atal q'orik, Félix, xub'an reje rehtalil ree Pablo chi naa ruq'oriik, eh re' Pablo je' wili i xuq'or: Yu'naak chu'nchel nuk'ux naa nuq'orom chawach i hat i ko'lemb'al wiib', ruum re' hin weht'al chi xata wo' jarub' haab' awokiik chi hat q'atal q'orik chinaah i tinamit wili. 11 Re' hin ma' xta mahk xnub'an chaloq Jerusaleem: Kore' nare' kab'laj q'iij wojiik k'oloq ar chulooq'jiik i Dios. Re' hat neerub'an chi neenapech'uj mi korik 12 Eh ma' nik' ta xinkireq chi choqik ruuk' jino'q awach, ni xata chumolariik kiwach i tinamit chupaam i rupaat i Dios, ni xata chupaam i paat inlooq'jik wii' i Dios, eh ni xata chupaam i tinamit xinkireq. 13 Re' taqe winaq wili ma' xta neenkinik'eej wii' chi korik ta chi wilik i mahk je' rukab' inkitz'aq wach. 14 Xa re' i korik naa nuq'orom awee hin: Re' chi nuloq'ej i ki Dios i numaam wati't je' rukab' i ruq'or i ak' k'uhb'aal, re' i ma' korik ta laj nimanik noq inkiq'or i keh. Eh i nunimaj wo' i k'uhb'aal rutz'ihb'aam chaloq i Moisés, je' wo' hoq i kitz'ihb'aam chaloq i jalal ruq'oral i Dios. 15 Re' hin ch'iklik nuk'ux ruuk' i Dios je' rukab' noq ch'iklik kik'ux i keh, chi re' taqe kamnaq naa wo' chik kiwuktiik chaloq chi k'achlik kiwach, atoob' ta holohik atoob' ta ma' holohik i kina'ojb'al xkian. 16 Ruum aj re', re' hin eliik inuchop nuk'ux chi saq wach i nukapeew chuwach i Dios je' wo' chikiwach i tinamit. 17 Eh k'ih-oq chik haab' wojiik pantaq tokoom tinamit, xinsutinik wo' chik chaloq panutinamiit chi ruye'ariik i lemóxna, chi ruye'ariik i numayiij. 18 Eh re' wili i k'ahchi' kiin parupaat i QaJaaw noq ximponik kireq i kiib' ixib' chi aj judío, kichalik Asia. Noq nukohlaam chik, rutz'ajariik wiib'. Ma' k'ih taj i tinamit wuch'ihil ar, eh ni xata k'ahchi' nutukem kiwach. 19 Re' taqe aj Asia re' re' i ruk'ul naq chi nee kichalik, eh neen k'ulik kiq'or ayu' chib'ih jariik i numahk xkireq. 20 Eh neerub'an chi re' wilkeeb' ayu' chi nujalariik neekiq'orik reh chib'ih jariik i numahk xkireq noq xinkipech'uj i juntzuhb' chi q'atal q'orik. 21 Re' oon inche numahk chikiwach noq, je' wili i xnuq'or chi kow: Yu'naak taq i hat, k'ahchi' taq aq'atam q'orik chi nunaah, ruum i nunimaj chi kiwuktik wo' chik chaloq kamnaq chi k'achlik kiwach, kinki, inki Pablo. 22 Noq xrib'iraj chi je' re' i Félix, ko xukanaa' pee kib'irjiik taqe i kojol ru mahk i Pablo, ruum xa rib'iram wo' chik chi korik i ak' k'uhb'aal. Je' wili i xuq'or keh: Kore' chik na' k'oloq i kajaaw soldado, Lisias rub'ihnaal, noq naab'iram taq aweh chi korik i wili, inki. 23 Eh re' q'atal q'orik Félix xuq'or reh i k'amal kib'eeh soldado chi xana rucha'jaljiik i Pablo chi maa rutz'ap i kooq chi jumpech, eh chi nee ruyeew q'ab' reh chi nee ruq'o'reej taqe chaloq i ramigo nee kiooj k'oloq ruuk' chi q'orob'jiik. 24 Xa komajaa'-oq wo' k'ih q'iij chi riij i re', xooj k'oloq i Félix ruch'ihil i rehk'een, Drusila rub'ihnaal. Eh xutaq'aaj wo' chik rehtesjiik i Pablo pantz'ilom, eh xrib'iraj reh nik' wach runimjiik i Jesucristo, i xuq'or i Pablo xrib'iraj chi korik i Félix. 25 Eh noq xq'orarik reh ruum i Pablo i korik laj k'acharik, chi riij ruq'ilariik iib', eh chi riij i q'ataj q'orik naa rub'anam i QaJaaw ruuk' i ju'jun, re' Félix xchalik ruyo'jiik. Eh je' wili i xuq'or ree Pablo: Yu'naak neerub'an chi nee tiooj pantz'ilom. Ka' tinuyuq'eej chik chuyee pee chik riib', inki reh. 26 Eh re' Félix xata wo' jarpech xuyuq'eej ruuk' i Pablo, reh chi xub'an ruk'utaaj ruuk', re' naq xraaj i reh chi xye'arik ta rutumiin ruum, eh chi je' re' naa naq resam reje pantz'ilom paruk'ux. 27 Eh xa xik'ik wo' i ki'ib' haab' chi re' i Félix ma' xresaj ta wo' pantz'ilom i Pablo, re' xraaj chi ma' xi kahnik ta pank'aah kuuk' aj judío. Chi riij i re', xelik chi q'atal q'orik i Félix re' chik Porcio Festo rub'ihnaal, xokik chi jilow.

Hechos 25

1 Re' Festo xooj k'oloq Cesarea reh chi xkahnik chi q'atal q'orik. Eh noq ixib' q'iij chik rokiik xelik reje ar, xooj Jerusaleem. 2 Ar uy-imaj kuum i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij kuch'ihil k'amal kib'eeh i aj judío. Re' keh xkijal i koq ree Festo taqe ru mahk i Pablo. 3 Eh xkipahqaaj otob'il ree Festo chi xuq'or chi k'amaroq wo' chik chaloq i Pablo Jerusaleem. Je' re' i xkiq'or, ruum kiyejaam chik wach chi pamb'eeh naq naa kikansam reje. 4 Chalik i Festo xuq'or keh chi re' Pablo wilik pantz'ilom ar Cesarea. Eh xuq'or wo' keh chi xailook' wo' chik insutinik reje ar i reh. 5 Je' wili i xuq'or keh: Re' taqe wilik kajawriik chi taaq'anik taq chaxilak i nee kiooj haa' chi wiij Cesarea. Eh wila' wilik ru mahk i winaq re' re', ar neenkiq'or chi nuwach, inki. 6 Re' Festo xwihik naa chik waxiqiib' oon lajeeb'-oq q'iij ar Jerusaleem. Chi riij i re', xsutinik wo' chik reje Cesarea. Eh ki'ib'-oq chik q'iij ruponiik ar, xokik nah mexa chi q'ataj q'orik, eh xutaq'aaj ruk'amariik i Pablo. 7 Noq xokik i koq i Pablo pan q'atb'al q'orik, xi okik wo' i koq aj judío xi chalik Jerusaleem. Eh q'e' nim wach i ru mahk i Pablo xkitz'aq i koq wach, atoob' ta ma' xta xkinik'eej wii' chi korik chi wilik ru mahk. 8 Re' Pablo je' wili xuq'or chi ko'lemb'al riib': Re' hin ni xata chuwach i k'uhb'aal inkinimaj i aj judío ni xata chupaam i rupaat i Dios ni xata chuwach i ajaab'ees Roma ximahkunik chaloq, inki. 9 Eh re' Festo i q'atal q'orik xraaj naq kahnik panotob'il kuuk' i aj judío ruum aj re', xupech'uj reh i Pablo chi je' wili: ¿Mi naawaaj ojik Jerusaleem, reh chi ar neenooj nuq'at q'orik cha naah chi riij amahk inkiq'or? inki reh. 10 Re' Pablo je' wili chaq'wik xub'an: Re' hin ayu' wilkiin chupaam i ye'aab' inq'atwik wii' q'orik i ajaab'ees ree Roma neerub'an chi ayu' neenq'atarik q'orik chi nunaah. Re' hat aweht'al chi korik chi ma' xtaj i yeb'ee wach nub'anam keh i aj judío. 11 Wila' korik chi wilik numahk i ruk'ul chi nee kinkanteesjik. Raaj wila' ma' korik nik' k'ihaal i numahk inkitz'aq chi wiij, ma' awach ta jino'q neenq'asanik weh pan kiq'ab' taqe re'. Re' hin i nupahqaaj chi re' ajaab'ees aj Roma neenq'atwik q'orik chi nunaah, inki i Pablo. 12 Eh re' Festo noq rub'anam chik ruk'utaaj kuuk' i aj na'ojb'al, je' wili xuq'or reh i Pablo: Ruum chi xapahqaaj chi re' ajaab'ees aj Roma naa ruq'atwiik i q'orik cha naah, naa awojiik pa'lojoq chuwach, inki. 13 Eh wilik-oq chik q'iij rub'aan taqe re', re' reey Agripa ruch'ihil jinaj ixoq Berenice rub'ihnaal, xiooj Cesarea chuye'ariik rusuqkiil ruk'ux i Festo i q'atal q'orik. 14 Ruum chi k'ih q'iij xwihik ar i reh ruch'ihil ixoq, re' i Festo xuk'utjaaj reh i reey i k'ahchi' ruk'ulum i Pablo. Je' wili i xuq'or reh: Jinaj i winaq, Pablo rub'ihnaal, wilik ayu' re' Félix xkananik kahnoq reh pantz'ilom. 15 Eh noq xinwihik cho Jerusaleem, xi ponik cho wuuk' ar i kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, je' wo' taqe i k'amal kib'eeh i aj judío, chupahqaljiik weh chi naa nuq'atam i q'orik chinaah i Pablo ree rukanteesjiik. 16 Re' hin xnuq'or keh chi re' taqe q'atal q'orik aj Roma ma' okrinaq ta taqe chi neenkiq'at i q'orik chinaah jino'q xa awach wila' ma' wilkeeb' i koq ar chi b'anaj k'ulwach ruuk' i kikojwik ru mahk, reh chi neeruko'leej riib' ruuk' i ru mahk inkikoj. 17 Ruum aj re', noq xi chalik ayu' i keh, re' hin ma' xnucham ta wiib' xa parukab' q'iij la' xi nokik pan nuye'aab' chi q'ataj q'orik eh xnutaq'aaj ruk'amariik i Pablo wilik pantz'ilom. 18 Eh re' i xi chalik wuuk' chuq'orariik chib'ih ru mahk, xama' xta wo' jino'q ru mahk q'e' nim wach xkiq'or je' naq rukab' i nukapaaj chinaah i hin. 19 Re' ru mahk inkikoj xa chi riij po' naa nchee nimanik i rub'an, eh xa chi riij wo' chik jinaj winaq kamnaq chik, Jesús rub'ihnaal, eh re' Pablo toq' toq' i ruq'or chi k'achlik. 20 Ruum chi ma' nureq ta chi riij chib'ih i naa nub'anam, xnupech'uj ree Pablo mi raaj ojik Jerusaleem, reh chi ar neenq'atarik i q'orik chinaah. 21 Eh re' reh xupahqaaj weh chi kore' i ajaab'ees aj Roma naa ruq'atwiik i q'orik chinaah. Re' hin xnuq'or reh chi ko wih-oq pee pantz'ilom, ko chuyee pee riib' kore' naa nutaq'aam reje ruuk' i ajaab'ees aj Roma, kinki. 22 Eh re' i reey Agripa, je' wili i xuq'or reh i Festo: Re' hin inwaaj b'iram weh nik' wach i ruq'or i winaq re' re', inki. Eh re' Festo je' wili i xuq'or reh: Xa i iqal inab'iraj, inki reh. 23 Eh chi junwaar chik, xooj k'oloq i reey Agripa ruch'ihil ixoq, Berenice i b'ih. Eh q'e' xye'arik runimaal kiwach noq xi okik i koq pan q'atb'al q'orik kuch'ihil i kajaaw soldado, kuch'ihil i nimaq wach kikamaj chupaam i tinamit re' re'. Re' Festo xutaq'aaj ruk'amariik pantz'ilom i Pablo. 24 Eh noq wilik chik ar i Pablo, re' Festo je' wili i xuq'or: Qajaa reey Agripa, taq i hat ajaab'ees amolom taq awiib' ayu', chab'iraj taq i naa nuq'orom: Re' winaq wili ink'ulik kojaroq ru mahk chi nuwach kuum i aj judío chi je' taqe aj Jerusaleem, chi je' taqe aj ayu' Cesarea, kow inkiq'or weh chi naa nuq'atam i q'orik chinaah, reh rukanteesjiik. 25 Re' hin ma' xta ru mahk inureq chi neenkanteesjik. Xa ruum chi rupahqaam weh chi kore' ajaab'ees aj Roma naa ruq'atwiik q'orik chinaah, ruum aj re' k'ahchi' nuchopom nuk'ux chi naa nutaq'aam reje chuwach. 26 Xa ruum chi ma' xta ru mahk i winaq wili, i xnutz'ihb'aaj reje panhuuj chuwach i ajaab'ees aj Roma intaaq'anik weh. Yu'naak xnuk'am cho chawach taq i hat, ajaab'ees. Xa re' la', peet xnuk'am cho chawach i hat, loq'laj reey Agripa, reh chi neenapahqaaj reh chib'ih ru mahk wilik, reh chi wilik i neenukoj reje panhuuj, 27 ruum re' hin xnukapaaj chi ma' re' ta rub'ehel i neenub'an chi neenutaq'aaj reje jino'q prexo ruuk' chi ma' nee ta nuq'or rub'ehel chib'ih i ru mahk inkojarik, inki, Festo.

Hechos 26

1 Eh re' i reey Agripa je' wili i xuq'or reh i Pablo: Re' hat neerub'an chi neenaq'or i ko'lemb'al awiib', inki. Eh re' Pablo xujosaj i q'ab', je' wili i xruq'or: 2 Re' hin q'e' nsuuqb'ik nuk'ux chi q'orik awuuk' yu'naak, i hat qajaa reey Agripa, reh chi naa nuq'oriik chi riij i ko'lb'al wiib' chuwach chu'nchel i numahk inkikoj taqe i aj judío. 3 Eh je' wo' chik, re' hat aweht'al chu'nchel i na'ojb'al okrinaq taqe wii' i aj judío, je' wo' taqe i chib'ih jariik xqawech'uj riij kuuk'. Ruum aj re', i nupahqaaj otob'il aweh chi chab'iraj tii weh ruuk' q'unil i naa nuq'orom aweh. 4 Chu'nchel i aj judío kieht'alinik reh nik' wach noq xink'acharik cho kopan wak'uniil chi kixilak, panuyuq'ul, je' wo' ar Jerusaleem. 5 Keht'al wo' hoq chih nub'anam wila' nkaaj re' keh neekiq'orik i korik chi wiij, chi re' hin, xa hin wo' cho haa' chi nimanik pampeet kuuk' i aj, fariseo. Eh re' wo' re' q'e' korik noq inqaq'or. 6 Eh yu'naak, xinkik'am cho ayu' pan q'atb'al q'orik xa ruum chi ch'iklik nuk'ux chi ruyub'jiik i ruq'orom cho rib'iral i Dios keh i qamaam qati't. 7 Re' kab'laj ch'uq chi qatinamiit Israel k'ahchi' wo' naq kuy-eem i keh i q'orooj cho rib'iral re' re', xan kaaj naq chik kilom i rojiik eloq wach. Eh ruum i re', inkiloq'ej i Dios chi q'iij chi aq'ab'. Hat loq'laj reey Agripa, ruum i ruyub'jiik i q'orooj cho rib'iral, inkikoj numahk i aj judío. 8 ¿Chihreet noq ma' nanimaj taq i hat chi re' Dios i ruksaj wo' chik chaloq taqe i kamnaq chi k'achlik kiwach? inki keh. 9 Re' hin noq xub'an ma' k'isiin i na'ojb'al xnub'an chi ixob'al kiwach i kinimanik reh i QaJaaw Jesús aj Nazaret. 10 Eh je' wo' re' i xnub'an cho ar Jerusaleem noq xkiyeew wajaawriik taqe kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij k'ih wo' taqe aj nimaneel xnukoj cho pantz'ilom. Eh noq inq'orarik kikanteesjiik, re' hin i ruk'ul nuk'ux chi kikanteesjiik. 11 Xata wo' jarpech i nub'an cho ti' k'axik keh i aj nimaneel, chupaam i paat inlooq'jik wii' i Dios, re' naq xwaaj chi nkikanaa' runimjiik i Jesús. Eh xayohb'aal wach i nuk'aah chikinaah, kinooj chi kisik'ariik pantaq tokoom tinamit. 12 Eh re' naq taqe re', i xooj nub'an Damasco. Xinkitaq'aaj reje taqe kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij, xkiyeew reje wajaawriik chi kichopariik i aj nimaneel. 13 Qajaa reey Agripa, re' hin noq ojik i nub'an pamb'eeh, tuqlik kab'lajora i q'iij xwil noq xqajik cho pan taxaaj jinaj i runimaal saqum xiik' naah saqumaal chuwach i rusaqumaal i q'iij, eh xusutej wiij i hin, eh xsuutjik wo' kiij haa' taqe wuch'ihil. 14 Chi qunchelaal xoj q'ehb'ik wach ak'al. Eh jinaj i q'orik xb'iraj, je' wili i xuq'or cho weh pan hebreo: Saulo, Saulo ¿chib'ih reet noq inawixowaaj nuwach? Xa re' hat k'ahchi' aye'em awiib' chi ti', je' rukab' i rub'an i b'ooyax i ruyeq' i toq'b'al reh, inki weh. 15 Eh re' hin, je' wili i xnuq'or reh: Jaaw, ¿awach i hat? kinki reh. Re' QaJaaw je' wili i xuq'or cho weh: Re' hin i Jesús, re' i k'ahchi' awixowaam wach i hat. 16 Wukteen la' johtoq re' hin xnuk'uhtaaj wiib' chawach. Eh xat nupab'aa' ruum inwaaj chi naa a'nam i nukamaj, naa aq'orom rukorkiil aha' wilik i kore' xawil je' wo' hoq i naa nuk'uhtaam aweh na' chub'an. 17 Naa kaat nuko'leem pan kiq'ab' aj judío, naa kaat nuko'leem pan kiq'ab' i ma' re' ta taqe aj judío, re' i naa kaat nutaq'aam reje wii' yu'naak. 18 Reh chi naa rojiik atehem inaq' kiwach reh chi nee kielik panq'equm, pan saqum chik naa kiwihiik, eh nee nelik i rajaawriik i aj Yahm chikinaah, re' chik i Dios neenkinimaj. Reh chi neenkuyarik i kimahk, eh naakik'ulum i kikooch re' ruuk' i naa ruye'ariik keh i santo laj rutinamiit i Dios, inki Jesús. 19 Je' re' noq re' hin, loq'laj reey Agripa, ma' xwaaj ta nuq'ehtaam wiib' chuwach i xq'o'rinik cho weh pan taxaaj, xnunimaj la'. 20 Peet xnuq'or keh i ruk'uhb'aal i QaJaaw i aj Damasco. Chi riij i re', xinooj chuq'orariik keh i aj Jerusaleem, je' wo' keh wilkeeb' paruyuq'ul i Judea, je' wo' keh ma' re' ta taqe aj judío, xnuq'or keh chi kiyot' i kik'ux chi riij i kimahk, eh chi kik'uhtaaj ruuk' i rub'anariik i holohik laj na'ojb'al. 21 Xa ruum i ruq'orariik taqe re' xinkichop aj judío chupaam i rupaat i Dios eh xkaaj naq nukanteesjiik. 22 Xa ruum i nutoob'jiik i rub'an i Dios, xink'u'loq ayu', kok'ahchi' nuq'orom i ruk'uhb'aal keh chi nimaq chi kok' taq. Eh ma' xta chik i tokoom i nuq'or keh xa re' wo' nuq'or keh i xuq'or chaloq i Moisés, eh i xkiq'or chaloq taqe jalal ruq'oral i Dios, chi naa ruk'ulariik koq'uun: 23 Chi re' i Cristo, i chi xuk'ul i ti' k'axik, eh noq kamnaq chik, peet wo' chik i reh xwukteesjik cho chi k'achlik wach ruum i Dios, chi re' wo' Cristo xk'ulik tehwoq wach chi korik i ak' k'uhb'aal keh i qatinamiit aj judío, keh i ma' re' ta taqe aj judío, inki Pablo. 24 Noq xuq'or taqe wili chi ko'lemb'al riib', re' Festo, i q'atal q'orik, kow xuq'or chi je' wili: Hat ahqaal, Pablo. Ruum i ma' k'isa tijinik i na a'n xchalik ruyojiik ana'ojb'al, inki reh. 25 Eh re' Pablo je' wili i xuq'or noq xchaq'wik: Loq'laj q'atal q'orik, Festo, re' hin ma' hin ta ahqaal re' la' rub'ehel, eh re' korik i nuq'or. 26 Re' i reey Agripa reh reht'al chi korik taqe wili. Ruum aj re', ma' kinyo'jik ta chi q'orik chuwach. Re' hin weht'al chi korik chi re' reh reht'al wo' chu'nchel i wili, ruum ma' re' ta panke'lik taqe b'anooj chaloq i k'ahchi' nuq'orom. 27 Qajaa reey Agripa, ¿mi nanimaj i hat i kiq'orom chaloq i jalal ruq'oral i Dios? Re' hin weht'al chi nanimaj i nuchjik ruum i Pablo. 28 Re' Agripa je' wili i xuq'or: Re' hat xach'ub'isaj nuk'ux ach k'isiin ma' xinsutinik chi hin aj nimaneel awuum, inki. 29 Re' Pablo je' wili xuq'or: Ma' xta q'orik reh, qajaa reey mi xanimaj yu'naak oon koq'uun, inko'q ta la' naq i Dios ma' ta naq xa re' hat neetinimanik nee ta la' wo' naq kinimanik chu'nchel i wilkeeb' ayu', chi je' rukab' i hin. Xa re' la' ma' ta naq neenb'ak'arik kiwach chi karenaa je' rukab' inki a'n wee hin, inki. 30 Eh re' i reey Agripa, xupab'aa' johtoq riib' je' wo' i q'atal q'orik, je' wo' ixoq, Berenice rub'ihnaal eh xipa'lojik wo' johtoq chi kunchelaal i tzunulkeeb' ar. 31 Eh xkesaj reje kiib' chi kutkeel, je' wili i xkiq'or chikiwach: Re' winaq wili ma' xta ru mahk rub'anam chi neenkanteesjik. Ma' ruk'ul ta wo' naq chi wilik pantz'ilom maje', inki taqe. 32 Eh re' reey Agripa je' wili i xuq'or reh i Festo: Re' winaq wili, elinaq naq chik pantz'ilom wi ta ma' xupahqaaj ruuk' chii' chi kore' ajaab'ees aj Roma naa ruq'atwiik q'orik chinaah, inki.

Hechos 27

1 Noq xureq ruq'ijil chikiwach i qataq'ab'jiik reje Italia nah ha' xoj ik'ik reje, re' Pablo ruch'ihil taqe prexo junch'uq xiq'ahteesjik pan q'ab' jinaj i k'amal kib'eeh taqe soldado, Julio rub'ihnaal. Re' reh, re' ruuk' juntuhb' chi soldado, reh i Ajaab'ees aj Roma. 2 Ar Cesarea xojokik reje pan barco inchalik Adramitena, re' i kik'ulik sutinoq wii' i barco. Re' barco re' re' xa ojik chik reh ar Asia. Re' haa' chi qaxilak jinaj i winaq, Aristarco rub'ihnaal, aj Tesalónica, re' tinamit re' re' paruyuq'ul i Macedonia wilik. 3 Parukab' q'iij xoj-ooj k'oloq Sidón, re' i kik'ulik sutinoq wii' barco. Ar xb'aan otob'il ree Pablo ruum i Julio, k'amal kib'eeh taqe soldado, ruum xuyeew q'ab' ree Pablo chi xooj ruq'o'reej taqe ramigo, reh chi neentoob'jik cho kuum. 4 Noq xoj elik reje ar Sidón, xojokik wo' chik reje pan barco. Ruum chi xiik' naah kowiil i teew inchalik chi qawach, xojik'ik reje pansak'aaj ree ye'aab' sutimaj riij chi palaw, Chipre rub'ihnaal. 5 Eh xqaq'at reje wach i palaw, xojik'ik reje pan tinamit Cilicia, je' wo' i Panfilia. Eh korehtaal xoj ponik pan tinamit, Mira, wilik paruyuq'ul i Licia. 6 Eh re' k'amal kib'eeh taqe soldado xureq ar jinaj i barco inchalik Alejandría, ojik i rub'an Italia, eh xojrukoj reje chupaam. 7 K'ihlaj q'iij xojb'ehik reje pan barco, xa q'uun inqa a'n reje. Xa ruuk' ti' xoj ponik chuwach i tinamit Gnido. Eh ruum chi re' teew xa ko chi qawach wo' inchalik, xa q'e' xoj ik'ik chuwach i ye'aab', Salmón, eh xqakotej riij i ye'aab' Creta, sutimaj riij chi palaw. 8 Eh xa ruuk' ti' xoj b'ehik reje chi' taq palaw pan tz'a'laj yuuq'. Xojponik chupaam jinaj i ye'aab', Q'e' Holohik inkiq'or reh, re' i kik'ulik sutinoq wii' i barco, ma' najt ta ruuk' i tinamit Lasea. 9 Eh k'ih q'iij-oq chik chi b'ehik qaq'eb'em, yohb'aal chik i b'ehik pan barco nah palaw, ruum xa k'isiin chik ma' ntoq iq'elej. Ruum i re', xkojarik naq kina'ojb'al ruum i Pablo taqe i kikamanik chupaam i barco, je' wili i xq'orarik keh: 10 Hat taq ajaab'ees, re' ojik inqa a'n reje nah palaw xiik' naah yohb'alil naaqojiik wii'. Maa nooj inchi qohoq ri'si palaw i barco haa' taqe ihq. Eh nee-oq qoh kimik haa' i hoj, ki uchjik ruum i Pablo. 11 Eh re' k'amal kib'eeh taqe soldado ma' xunimaj taj i xuq'or i Pablo re' la' chik xunimaj i xuq'or i ehchan ree barco ruch'ihil i xuq'or imb'esanik ree barco. 12 Xanaah re', re' i kik'ulik sutinoq wii' barco ar, ma' ruyee ta riib' chi ar xkik'saj iq'ilej. Ruum i re' chikuncheel xi elik reje ar, xkichop kik'ux chi xi ponik Fenice re' kik'ulik sutinoq wii' barco ar Creta, re' inka'yik reje pantz'eet, eh pansak'aaj ree reelb'aal q'iij. 13 Eh re' taqe i kikamanik pan barco xkilow chi xama' q'e' ta kow i teew xchalik pansak'aaj reereelb'aalq'iij. Ruum aj re', xkichop reje kib'eeh nah palaw, eh ar xkik'am reje chi' taq palaw ma' najt ta ruuk' i tz'a'laj yuuq' ree Creta. 14 Eh junk'aam-oq chik qatoq'aam reje b'ehik nah palaw, xchalik pantz'eet ree reelb'aal q'iij jinaj kowlaj teew jab' kaq suut paam. Eh xuq'oj i koq riib' chuwach i barco, 15 xutoq'aa' ruqerem reje. Xanaah re' i hoj ma' nqakuy ta chik ransil i barco chi korik ta xooj, ruum chi qawach inchalik i kowlaj teew jab', xa xqakanaa' wo' chi xuqerej reje i barco chi qi'sil. 16 Xojik'ik reje chi riij i k'isa ye'aab' sutimaj riij chi palaw, Clauda rub'ihnaal ar ma' q'e' ta chik kow i teew. Eh ko xqak'axkilej rujohteesjiik i k'isa barco ko'lemb'al iib' chupaam i nimlaj barco. 17 Qajoosam-oq chik johtoq i k'isa barco, xkitoq'aa' kib'ak'ib'eem wach i nimlaj barco ruuk' i laso, reh chi ma' nee ta nooj ruq'ojib'eej riib'pan saniib' Sirte rub'ihnaal ruum i kowlaj teew. Eh re' taqe i kikamanik pan barco jumehq'iil xkikut qohoq nah palaw i toob'al reh i barco. 18 Parukab' chik q'iij, xakomajaa' ta wo' rumay i kowlaj kaq suut teew jab' chinaah i palaw. Ruum i re' xkikut pan palaw i rihq i barco. 19 Eh paroox q'iij wo' chik, xkiq'eb' pan palaw ruuk' kiq'ab' taqe itz'ihy inkamanik chi b'ehtesb'al reje reh i barco. 20 Najt ma' xqilow ta chik wach inaq'wach i q'iij ni xata re' ch'umiil. Eh ruum i ma' k'isa kowlaj kaq suut teew jab', xa jomlik chik i ruyeew cho chi qanaah, re' hoj ma' xqakapaaj ta chik chi naa ta qako'leem riij i qak'achariik. 21 K'ih q'iij chik qamayam wach qawa' qahaa', re' Pablo xupab'aa' johtoq riib' pan kixilak i ruk'ihaal je' wili xuq'or keh: Hat taq ajaab'ees, ma' xta naq reet chi xanimaj ta taq weh i xnuq'or taq chaaweh wach b'eeh chi ma' xoj elik ta naq cho ar Creta. Ruuk' i re', ma' k'ahchi' ta naq qak'ulum i ti' k'axik wili, eh ma' xta naq taqe i xqaq'eb' qeh. 22 Xa re' la' re' hin i nuq'or taq aweh yu'naak chi mantib'ik taq ak'ux, ruum ma' jino'q taq aweh i naa rukimiik xa re' wo' i barco ra'j naa rusahchiik wach re'. 23 Inuq'or taq aweh i wili, ruum chaq'ab' matunaak xwilow wach jinaj i ánjel taaq'amaj cho ruum i Dios inehchanik weh hin raj kamanoom. 24 Eh re' ánjel je' wili xuq'or weh: Pablo, re' hat mat yo'jik. Ma' naa taa kimiik, ruum ajwaal wach chi ko naa awojiik pa'lojoq chuwach i ajaab'ees aj Roma. Eh re' Dios awuum i hat naa ruko'leem taqe chuwach i kimik chu'nchel awuch'ihil pan barco, inki weh. 25 Ruum aj re', i nuq'or taq aweh chi chakowej taq ak'ux, ruum re' hin ch'iklik nuk'ux ruuk' i Dios chi nik' wach i xuq'or weh i ánjel, je' wo' re' i naa qak'ulum. 26 Xa re' la', re' i kowlaj teew ar nakooj rojiik rukutum chupaam jinaj i ye'aab' sutimaj riij chi palaw, ki uchjik ruum i Pablo. 27 Chupaam aq'ab', noq ki'ib' chik xamano qatoq'aam i ti' k'axik, ar chik wilkooj nah palaw, Adriático. Eh xak'ul chik inooj i barco chi qi'sil ruum i kowlaj teew. Eh je' naa chik yejal aq'ab', xkikoj rehtaal b'esan ree barco chi k'ahchi' kireqem wach aak'al. 28 Eh xkipaj i ruchamiil paam i palaw xa juninaq jaah xkireq wii' aak'al. Jumehq' wo' chik xib'ehik reje chikiwach, xkipaj wo' chik ruka'peech xa ho'lajuuj jaah chik xkireq wii' ak'al. 29 Ruum i kiyo'jiik chi nenooj ruq'oj riib' i barco nah taq ab'aj, xkiqasaj qohoq pan palaw i kijib' chi ahl laj ch'ihch' eh xkib'ak' paruyuhb' i barco, eh xkipahqaaj ree Dios chi ach ta naq aaxsaq'ik. 30 Eh re' taqe i kib'esanik reh i barco xkikapaaj naq kiq'eb'em kahnoq. Ruuk' i re', xkiqasaj qohoq i k'isa barco nah palaw, xa je' tii chik rukutariik qohoq panha' taqe ahl laj ch'ihch' pa'amb'al barco k'ahchi' keeb' xkian kiib'. 31 Eh re' Pablo je' wili i xuq'or reh i k'amal kib'eeh i soldado, eh je' wo' keh i soldado: Wila' xkiq'eb' kahnoq i barco taqe winaq wili, re' taq i hat ma' jaruuj taq neenako'leej awiib', inki. 32 Noq xkib'iraj chi je' re' taqe soldado, xkiyok' i k'ahaam b'ak'lik wii' i k'isa barco reh i ko'lemb'al iib' eh xkoq'taaj qohoq nah ha'. 33 Noq xokik cho rusaq'iik, xq'orarik keh chikuncheel ruum i Pablo chi kian kiwa'. Je' wili i xuq'or keh: Yu'naak xub'an chik ki'ib' xamano ma' anik'eem ta chik taq wach awa', ruum i ruyub'jiik chib'ih naa rojiik kuxoq wii' i k'ahchi' qak'ulum wili. 34 Ruum aj re', i nupahqaaj taq otob'il aweh chi cha a'n taq awa', ruum reh taq aakowiil wila' ko nawaaj taq k'acharik, ruum ma' jino'q taq aweh i naa rukimiik ayu', eh ni xata jino'q rismaal taq anaah naa aq'eb'em, ki uchjik. 35 Noq xuq'or i Pablo i wili, xuchop jinaj i kaxlanwi'k, eh xut'iosej ree Dios chikiwach i wilkeeb' pan i barco. Xuch'uy i kaxlanwi'k, xutoq'aa' rub'anam ruwa' i reh. 36 Xkilow chi je' re' xkichop wo' kik'ux i keh, xkitoq'aa' kia'nam kiwa' chi kunchelaal. 37 Eh chi qunchelaal i wilkooj chupaam i barco re' re' hoj ki'ib' siento ruuk' waqlaj rukajwinaq chi qiib'. 38 Eh kia'nam-oq chik kiwa' chi korik, xkitoq'aa' kikutum i trigo pan palaw, ch'aqb'al wach i rahliil i rihq i barco. 39 Eh noq xsaq'ik, re' taqe b'esan barco ma' keht'al taj chib'ih rub'ihnaal i yuuq' xoj-ooj k'oloq wii' xa re' la', xkilow chik reje wach i saniib' chi' palaw. Ruuk' i re', xkichop kik'ux chi ponik ar, eh xkijil i koq ar i barco. 40 Xkiyok' taqe k'ahaam b'ak'alkeeb' wii' taqe pa'amb'al ree barco, xkiq'eb' kahnoq pan palaw. Eh xkichej wo' taqe k'ahaam b'ak'alkeeb' wii' i b'ehtesb'al reh, Jumehq'iil xkijosaj johtoq chuwach i teew i nimlaj itz'ihy wilik panju' i barco, ruum i re', xutoq'aa' reje elik chi' palaw. 41 Xanaah re', ar chik xuk'am i koq i barco aha' mulik wii' i saniib', eh ar xooj q'iloj-oq. Re' ju' i barco xq'ilojik pan saniib' ar ma' kota chik xk'uyu'jik, eh re' ruyuhb' xutoq'aa' paxik ruum i ransil i rub'ohl i palaw noq ink'ulik ruq'oj riib' ar. 42 Eh xkilow chi je' re' taqe i soldado, xkaaj naq kikansam taqe prexo, reh chi ma' awach ta naq i xi elik pamux nah palaw. 43 Eh re' k'amal kib'eeh soldado ma' xraaj ta chi xki a'n ikaansanik taqe i ru soldado, ruum xraaj ruko'leem i Pablo. Xuq'or keh i prexo chi awach i kichol mux, kikut reje kiib' nah palaw chi peet, reh chi neekiponik chi chiq yuuq'. 44 Eh xuq'or chi re' taqe ma' kichol ta mux, neerub'an chi neen kiyeew reje kiib' nah taq tz'ilom oon nah taq ruch'uuy barco. Eh xa je' chik re' noq xqako'leej qiib' chi qunchelaal reh xoj ponik chi chiq yuuq'.

Hechos 28

1 Eh noq qako'leem chik qiib' kore' xqanab'eej chi re' ye'aab' sutimaj riij chi palaw xoj-ooj k'oloq wii', Malta rub'ihnaal. 2 Re' taqe patineel wilkeeb' ar xojkik'ax. Eh xkiluk' i ma' k'isa q'aaq', eh xkiq'or qeh chi naaqa'nam qaq'axniik ruum yohb'aal wach i jab', i k'uxik k'ahchi' rub'anam. 3 Eh re' Pablo xumol cho wach i junq'ahl chi kok' chiq sii', xuyeew nah q'aaq'. Eh ruum i rutz'a'iil i q'aaq', xelik cho xilak sii' i aaq' b'olaay eh xusotej riib' ralaq q'ab'. 4 Noq xkilow i aj Malta chi je' re' i xuk'ul i Pablo, xkiq'or chikiwach chi je' wili: Re' winaq wili re' naa ruuk' jino'q i kansan ras ruchaaq'. Atoob' ta naq inche xuko'leej cho riib' nah palaw, re' chik i qadios i hoj naa ruye'wiik cho ti' k'axik chinaah, reh chi neenkimik, inki taqe. 5 Eh re' Pablo xukihraaj qohoq pan q'aaq' i aaq', eh ma' xta x-uuchjik ruum. 6 Chi kuncheel naq k'ahchi' kuy-eem nik' neenokik cho rusipjiik i Pablo, oon xa chupa'aab' naq neenkimik noq xkikapaaj. Re' keh najt xkuy-eej nik' neenkimik. Noq xkilow chi ma' xta xuk'ul, xkijal wach i kikapeew, xkiq'or chi re' Pablo dios ruti'jolal. 7 Ma' najt ta ar aha' xoj elik ponoq wii' chi' palaw, k'ih seht ak'al wilik re' inehchanik reh re' i jinaj winaq, Publio rub'ihnaal, i k'amal b'eeh ar chupaam i ye'aab' sutimaj riij chi palaw. Re' reh xojruk'ul parupaat chi patal, eh xojruk'ax chuwach ixib' q'iij. 8 Eh chupaam i q'iij re' re', yoklik ruum yab'ilaal i rajaaw i Publio, tz'a' riij eh kik' saa' imb'anik reh. Eh re' Pablo xooj chi rilariik, eh xub'an rutiij, xuyeew i q'ab' chinaah, eh xuk'achrisaj. 9 Eh noq xkib'iraj taqe yowaab' patim chupaam i ye'aab' re' re' chi xk'achreesjik i rajaaw i Publio, xi chalik wo' keh ruuk' i Pablo, eh xik'achreesjik wo' taqe reje. 10 Ruum i re', ma' k'isiin taj i qak'axariik xkian, xkisiij chib'ih qeh. Eh noq ach k'isiin ma' qoh okik reje pan barco ruka'peech, xkiyeew reje qeh chu'nchel i ajwaal wach ree qab'eeh. 11 Noq qakohlaam chik ixib' poh ar, Malta xoj okik reje chupaam jinaj i barco ar xriksaj iq'ilej, alejandrina inchalik, Re' barco re' re' kikojom chi rehtalil i kijalwaach i ki'ib' chi tiyoox, Kástor, Pólux kib'ihnaal. 12 Eh noq xoj ponik chupaam i ye'aab' Siracusa, ixib' q'iij xoj wihik ar. 13 Eh chi riij i re', xoj elik reje ar, chi' taq palaw xqak'am reje pan tz'a'laj yuuq', korehtaal xoj ponik pan tinamit Regio. Chi junwaar, xa njomik chik i teew xchalik pantz'eet. Ko parukab' q'iij xoj ponik pan tinamit, Puteoli. Ar xoj elik chupaam i barco. 14 Eh wilik taqe aj nimaneel xqareq ar, xkipahqaaj kikuyariik qeh chi nee qoh wihik jino'q xamano kuuk'. Xa je' re' ojik xqa a'n korehtaal xoj ponik Roma. 15 Re' taqe i hermano aj Roma kib'iram chik chi naa qaponiik, xi chalik chi qak'ulariik, chuwach i k'aayb'al, Apio rub'ihnaal. Eh wilik taqe xqak'ul i wilkeeb' wii' Ixib' chi Paat Hi'lb'al rub'ihnaal, re' Pablo noq xrilow kiwach i hermano re' re', xsuuqb'ik ruk'ux xut'iosej ree Dios. 16 Noq xoj ponik Roma, re' k'amal kib'eeh taqe i soldado xuq'asaj taqe i prexo pan q'ab' i kajaaw i soldado. Eh re' Pablo reh xa pan jinaj paat xkiyeew chi rutkeel, xa jinaj chik chi soldado ixkanab'jik chi cha'jen reh. 17 Eh ixib' chik q'iij ruponiik ar i Pablo noq xumol kiwach i k'amal kib'eeh i aj judío, je' wili i xuq'or keh: Hat taq was nuchaaq', re' hin ma' xta ximahkunik wii' chikiwach i aj judío ar Jerusaleem, eh ma' xtaj i yeb'ee wach xnuq'or chi riij i na'ojb'al kikanaam kahnoq i qamaam qati't. Xa re' la' xa, xinkichop wo' ar Jerusaleem, eh xinkiyeew pan kiq'ab' q'atal q'orik aj Roma wilkeeb' ar. 18 Eh noq hin chik kipech'um chi korik taqe q'atal q'orik re' re', xkaaj naq kinkoq'taam, ruum xkireq chi riij chi ma' rub'ehel taj chi naa kinkikasam. 19 Eh re' taqe aj judío xikaqrik chi naa naq kinkoq'taam. Ruum aj re', xnupahqaaj cho ar chi kore' ajaab'ees ayu' Roma naa ruq'atwiik q'orik chi nunaah, atoob' ta re' hin ma' xta neenukoj wii' kimahk i nutinamiit. 20 Ruum i wili, xnutaq'aaj taq ak'amariik, eh reh chi xqilow qawach taq awuuk', reh chi neenqa a'n qak'utaaj. Re' hin i nuq'or taq aweh chi b'ak'alkiin chi karena, xa ruum i k'ahchi' kuye'eem chu'nchel i aj Israel, inki Pablo. 21 Eh re' taqe i k'amal kib'eeh i aj judío je' wili i xkiq'or reh i Pablo: Re' hoj ayu' ma' jino'q huuj qak'ulum inchalik Judea inq'orik ta chi riij inaq'or re' re' Eh ma' jino'q keh taqe hermano kiponik cho ar, chib'ih ta jariik i yeb'ee wach ink'ulik kiq'or qeh chawiij. 22 Eh re' hoj inqaaj naq rib'irjiik taqe i wilik cho panak'ux, ruum re' hoj qeht'al chi re' ak' k'uhb'aal wili xa aha' yuuq' ma' holohik ta kiq'orik chi riij, inki taqe. 23 Eh xkipab'aa' wo' chik ruq'ijil moloj kiib'. Eh ma' k'isa tinamit i xiooj k'oloq i wilik wii' chi patal i Pablo, eh xuq'or rukorkiil keh i runimaal rajaawriik i Dios. Eh inik'ik q'iij chi ruch'ob'ariik rub'ehel keh i tz'ihb'amaj cho chi riij i Jesús chupaam i k'uhb'aal ye'ooj cho reh i Moisés eh je' wo' kitz'ihb'aam taqe jalal ruq'oral i Dios re' naq xraaj i reh chi xkinimaj i Jesús chi kaj Ko'loom. 24 Xa re' la', wilik taqe i xinimanik reh i xuq'or i Pablo, eh wilik wo' taqe i ma' xkaaj ta kinimam. 25 Eh inkilow chi ma' rub'an ta jinaj wach kik'ux, xi elik reje ar. Chalik i Pablo je' wili i xuq'or keh: Xti korik wo' i xuq'or chaloq i Santolaj Uxlab'al reh Isaías jalal ruq'oral i Dios, chikiij taq aamaam awati't, noq xuq'or chi je' wili: 26 Ma' xta reet hiy cha q'or keh chi je' wili i tinamit: Inab'iraj wo' naq taq xama' nareq ta wo' taq chi riij, inawil wo' naq taq xama' nakoj ta wo' taq rehtaal, tiko'q keh. 27 Chakoowb'isaj i kánima i tinamit re' re', chatz'ap i kixikin, chamutz' inaq'kiwach, reh chi ma' nee ta kib'iraj, eh ma' nee ta nkikoj rehtaal. Eh ni xata neenkireq chi riij reh chi ma' nee ta kiyot' i kikux, eh re' hin ma' nee ta wo' nukuy i kimahk, inki. 28 Re' taq i hat, xanab'eej taq chi re' ko'lemb'al iib' i ruyeew i Dios kuuk' chik i ma' re' ta aj judío naa rojiik q'oraroq yu'naak. Eh re' keh xti suq i ruq'or naa kib'iram, inki Pablo. 29 Eh ruq'orom-oq chik i Pablo i wili, re' taqe aj judío xi elik reje ar, eh xkitoq'aa' jinaj runimaal wech'inik kiib' chi riij i xq'orarik keh. 30 Re' Pablo manlik ki'ib' haab' xwihik chupaam i paat xukemelej. Eh awach taqe i kiooj k'oloq ruuk' ar i ruq'o'reej taqe chaloq chi korik. 31 Re' Pablo ma' inyo'jiik ta noq i ruq'or cho rukorkiil keh i runimaal rajaawriik i Dios. Eh ma' awach ta inq'ilwik reh chuq'orariik keh i k'uhb'aal rukanaam kahnoq i QaJaaw Jesucristo.

Romanos 1

1 Re' hin i Pablo, hin raj tahqaneel i Jesucristo, xusik' cho nuwach i Dios chi q'orariik rib'iral i ak' k'uhb'aal. 2 Re' wo' ruq'orom cho rib'iral i Dios pampeet, re' i xkitz'ihb'aj chaloq pan santo laj huuj taqe i jalal ruq'oral. 3 Eh xq'orik cho chi riij i QaJaaw Jesucristo, Rak'uun i Dios, re' xk'ulik chi xa je' winaq, xk'ulik aasjoq wach ak'al chi xikin riih rumaam i reey David. 4 Re' Jesucristo xti xk'utinik chi manlik Rak'uun i Dios, ruum wilik rusantohiil, wilik rajaawriik, ruum chi xwukteesjik wo' chik cho ruum i Dios chi k'achlik wach. 5 Parub'ihnaal i Jesucristo, xirupab'aa' chi hin raj tahqaneel. Eh xirutaq'aaj chupaam nimaq taq tinamit chuq'orariik keh chi kinimaj i Jesucristo, eh chi ki a'n iraaj i reh. 6 Eh re' taq i hat, i hat taq patim Roma, hat wo' taq haa' chi kixilak i nimaq taq tinamit re' re'. Xanimaj wo' taq chik i Jesucristo, 7 eh xatruk'ax wo' taq, reh chi xatkahnik taq chi rak'uun rixq'uun i Jesucristo, reh chi xatrukoj taq haa' chi rutinamiit. Re' ta wo' naq i otob'il, i suq laj k'uxliis chuyeew taq chaaweh i QaJaaw Dios, je' wo' i QaJaaw Jesucristo. 8 Re' hin peet inwaaj nut'iosem ree nuDios parub'ihnaal i Jesucristo taq chawiij cha ju'junaal, ruum xa aha' yuuq' wilik rib'iral chi nayeew taq ak'ux chunimjiik i Jesucristo. 9 Re' Dios, i k'ahchi' nub'anam i rukamaj chu'nchel wánima ruuk' i ruq'orariik rib'iral i ruk'uhb'aal i Rak'uun, reht'al chi xa kok' xilak i nub'an reje nutiij taq chawiij. 10 Eh re' i nupahqaaj i hin panutiij ree Dios chi eliik re' chi korehtaal i ruyeew q'ab' weh chi nee kinooj taq chawula'jiik, wila' je' re' iraaj i reh, 11 ruum re' hin q'e' nwaaj wilom taq awach. Chi je' re', nee taq tinuk'uhb'alej chi korik, reh chi nee taq inachop ak'ux chi nimanik. 12 Iraaj ruq'orom chi k'ul naaqaye'em rukowiil qak'ux chi qawach ruuk' i nimanik k'ahchi' kiin i hin eh ruuk' i nimanik taq k'ahchi' kaat i hat. 13 Hermano, re' hin inwaaj chi nee taq inaweht'aliij chi k'ih pech naq inupab'aa' nub'eeh chi ojik taq cha wilariik, eh xakomajaa' ta wo' ruyee riib' chi nuwach. Re' inooj nub'an taq awuuk' re' chi wilik neekinimanik ree Dios, je' rukab' noq xponik nuq'or i ak' k'uhb'aal pan tokoom tinamit, wilik xinimanik reh. 14 Re' hin komajaa' i nuq'or i ak' k'uhb'aal keh aj griego, keh ma' re' ta taqe aj griego, keh i wilik kina'ojb'al, keh ma' xta kina'ojb'al. 15 Je' re' noq, xa nwotow chik ojik taq awuuk' i hat taq aj Roma, reh i ruq'orariik rukorkiil taq aweh i ak' k'uhb'aal ree ko'lemb'al iib'. 16 Re' hin ma' kink'ixik ta chuq'orariik i ak' k'uhb'aal, ruum re' re' i rajaawriik i Dios, ko'lemb'al kiib' i naakinimaniik reh. Eh peet q'orarik keh i aj judío, eh yu'naak k'ahchi' wo' ruq'orariik keh i ma' re' ta taqe aj judío. 17 Re' ak' k'uhb'aal wili ink'uhtanik qeh nik' wach noq qoh ruko'leej i Dios. Eh xa ruum chi korik wach qak'ux chi nimanik qoh ruko'leej, ruum je' wili i ruq'or pan santo laj huuj: Re' korik wach ruk'ux chi nimanik wilik ruk'achariik chi juneliik, inki. 18 Eh re' Dios kopan taxaaj i ruyeew chaloq i rujosq'iil chikinaah i yiib' wach kina'ojb'al ma' korik ta wach kik'ux. Eh ruuk' i yiib' wach nkian inkitz'ap naah i korik re' nkaaj chi ma' neht'aljik taj. 19 Eh aha' wilik taqe i korik eht'alimaj chi riij i Dios, re' keh keht'al wo' naq, ruum k'uhtamaj wo' naq cho keh pampeet ruum i Dios. 20 Noq inqilow wach chu'nchel i ruyejaam chaloq, inqanab'eej wach chi re' reh Dios. Eh noq xutz'uhkrisaj chaloq i wach ak'al xk'utinik wo' hoq chi wilik rajaawriik. Ruum aj re', re' tinamit re' re' i ma' nata kiko'leem kiib' chuwach. 21 Re' keh keht'al wo' naq chi wilik i Dios, xa re' la' xama' inkiyeew ta ruloq'il chi re' reh Dios. Eh ma' nkit'iosej ta reh i rotob'il. Xa re' la' chik i kisahchel laj na'ojb'al inki a'n, eh xkahnik chi q'equm paam i kikapeb'aal. 22 Re' keh wilik kina'ojb'al inki a'n kiib'. Xanaah re', xa meem wo' taqe, 23 ruum ma' re' taj i Dios k'achlik chi juneliik xkiyeew ruloq'il. Re' la' chik inche rujalwaach i winaq xakimik reh xkiyeew ruloq'il, i kijalwaach taqe i tz'ikin kirupinik, i kijalwaach i chikop kijib' kooq, i chikop xa kijukem kiib' noq kib'ehik. 24 Ruum aj re', re' Dios xuq'eb' taqe chupaam i ruk'axariik wach i ch'uwa' wach na'ojb'al wilik cho pan kánima. Eh k'ul xtohq'ik kia'nam i re' ma' re' chikiwach korehtaal xkik'uhtaaj ruk'ixb'ilaal i kiti'jolal. 25 Ma' re' ta chik runimjiik i korik laj Dios inki a'n. Re' la' chik i ma' korik taj inkinimaj. Eh re' chik xkiyeew ruloq'il taqe i rutz'uhkrisam chaloq i Dios. Eh ma' re' ta chik i Dios xkiyeew ruloq'il, re' i xtz'uhkrisanik reh taqe re', re' i Dios wilik chi juneliik. Je' ta wo' naq re'. 26 Ruum aj re', re' Dios xuq'eb' taqe chupaam i k'ixb'ilaal chi b'anarik. Je' naa re' wo' re' inki a'n i kehk'een xkikanaa' rub'aan i kanamaj chikinaah. Ma' nkaaj ta chik wirik kuuk' i kib'ahiil, kuuk' la' chik i kuch ixoq inkaaj wirik. 27 Eh je' wo' chik re' inki a'n taqe winaq, xkikanaa' rub'aan i kanamaj chikinaah. Ma' nkaaj ta chik wirik kuuk' i kehk'een, eh xa kiqop chik chub'anariik i yiib' wach na'ojb'al, kuuk' chik i kuch winaq inkaaj wirik. Xak'ul chik inki a'n chikiwach i k'ixb'ilaal chi b'anarik. Ruum i re', inye'arik i ti' k'axik chikinaah ruum i Dios ruum i kisahchel laj na'ojb'al. 28 Ruum chi ma' xkaaj ta kikojom chi ki Dios, i k'achlik Dios, xikanab'jik ruum i Dios chupaam i kisahchel laj kapeew, reh chi xkian i ma' ruk'ul ta chi b'anarik: 29 Xa ma' tiklik ta kib'anik, yiib' wach i kina'ojb'al, aj k'axal wach b'ehomal taqe, aj kaqwachineel taqe, aj kansan kas kichaaq' taqe, sik'il peleto taqe, aj jot'ool taqe, ma' tiklik ta kib'anik, aj molol wach k'utaaj taqe. 30 Ch'oolen kas kichaaq' taqe, inkixow wach i k'achlik Dios, xa q'e' kichaq'wik, q'et q'et taqe, xa nim kiwach inki a'n kiib', xa re' yu' inkitz'aq wach ru mahk i kas kichaaq', ma' nkinimaj taj i kituut kajaaw. 31 Ma' nkireq ta chi riij i korik, ma' nkian taj inkiq'or chi naa kianam, ma' nkikuy ta ru mahk kas kichaaq', ma' awach taj inkiketelaaj wach. 32 Re' keh keht'al wo' naq chi re' Dios ruq'orom chaloq chi awach i kib'anik reh taqe na'ojb'al re' re', i ruk'ul chi naa kikimiik. Eh ma' manlik ta keh chi xa re' keh kib'anik, insuuqb'ik la' wo' kik'ux chi riij awach inkilow chub'aan taqe i re'.

Romanos 2

1 Ruum aj re', ma' xta chik neenako'leej wii' awiib' hat, i ti q'atwik q'orik chikinaah tokoom, atoob' ta naq wilik ana'ojb'al. Noq inaq'at q'orik chikinaah tokoom i hat, xa re' hat i nayeew awiib' panti' k'axik, ruum i na a'n wo' aweh inki a'n i keh. 2 Re' hoj qeht'al chi re' Dios ko parub'ehel i ruq'at i q'orik chikinaah i kib'anik reh i yiib' wach na'ojb'al re' re'. 3 Eh re' hat i ti q'atwik q'orik chikinaah tokoom, eh i na a'n wo' aweh i ma' toob' taj inki a'n i keh, maakapaaj i hat chi naa ako'leem awiib' chuwach i ti' k'axik naa ruye'em chaloq i Dios. 4 Re' hat ma' imponik ta panaq'awach i rotob'il, i ruk'axb'al, i q'unil wach ruk'ux i Dios. Eh ma' nakoj ta rehtaal chi ruuk' naq i rotob'il i Dios, k'ahchi' kaat ruye'em chi naa ayot'om ak'ux chuwach chi riij amahk eh re' naq chik i reh neenanimaj. 5 Xa re' la' re' hat inakowb'isaj anaah. Ma' nawaaj ta ayot'om ak'ux chi riij amahk, ruum aj re', re' hat xa cha wib'il awiib' k'ahchi' amolom wach cha naah i ti' k'axik na' chureq ruq'ijil, noq naa rub'anam i q'ataj q'orik i Dios parub'ehel. 6 Re' noq rutojom reh i ju'jun re' q'oreel chib'ih i xub'an chib'ih i xuq'or. 7 Eh naa ruye'em keh i juneliik k'acharik awach i k'ahchi' kikuyum rub'anariik i holohik laj na'ojb'al, k'ahchi' kisik'im chi naa ruye'ariik kiloq'il, chi naa ruye'ariik i kik'axb'aal. 8 Eh re' Dios ruuk' rujosq'iil naa ruye'em taqe panti' k'axik i xa q'et q'et taqe, re' taqe i ma' nkaaj ta rub'anariik i korik, re' chik i yiib' wach inki a'n. 9 Eh chu'nchel i kib'anik reh i yiib' wach na'ojb'al, jinaj runimaal ti' k'axik naa ruye'ariik chikinaah ruum i Dios, peet taqe aj judío, je' wo' taqe i ma' re' ta aj judío. 10 Eh re' taqe i kib'anik reh i holohik laj na'ojb'al, naa ruye'ariik keh ruum i Dios i kiloq'il, i rusuqkiil k'uxliis. Re' taqe i aj judío naa ruye'ariik keh chi peet, eh naa wo' ruye'ariik keh i ma' re' ta taqe aj judío, 11 ruum re' Dios reh ma' awach taj i tokoom rilariik i rub'an. Xa jinaj la' wach rilariik i rub'an. 12 Eh chu'nchel i ximahkunik chi ma' xq'orarik ta keh i najtir k'uhb'aal ma' naa ta ruq'atariik i q'orik chikinaah. Eh re' taqe aj judío i ximahkunik, keht'al i ruq'or i najtir k'uhb'aal, re' wo' k'uhb'aal naa ruq'atwiik q'orik chikinaah, 13 ruum ma' nee ta kikahnik chi ma' ta chih kimahk i xa re' rib'irjiik i k'uhb'aal inki a'n re' la' taqe i kinimanik reh i ruq'or i k'uhb'aal kikahnik chi ma' xta chik kimahk. 14 Raaj taqe i ma' re' ta aj judío, i ma' keht'al taj ruq'or i najtir k'uhb'aal, xa pankik'ux inchalik runimjiik i k'uhb'aal. Eh xa kik'uhb'aal kiib', ruum inkik'raaj pankik'ux i holohik, i ma' holohik taj. 15 Re' keh inkik'uhtaaj chi tz'ihb'amaj pan kánima i rukamaj i k'uhb'aal. Eh wilik pech noq re' kikapeew naa rukojwiik kimahk oon re' kikapeew naa ruk'uhtaniik reh chi ma' xta kimahk. 16 Re' na' chub'an i q'ataj q'orik i Dios parub'ihnaal i Jesucristo na' chuteh wach inki a'n chi q'eeqmaal i tinamit, je' rukab' i ruq'or i ak' k'uhb'aal i nuq'or rib'iral i hin. 17 Eh re' hat inaq'or awiib' chi hat aj judío. Ruum i re', inach'ikaa' ak'ux ruuk' i najtir k'uhb'aal, xa nim chik awach i na a'n awiib' chi re' Dios ehchan aweh. 18 Re' hat aweht'al aha' wilik iraaj i Dios chi naa a'nam. Eh re' k'uhb'aal re' re' ink'uhtanik aweh chi naa asik'im wach i ma' xta reet chi b'anarik. 19 Ruum aj re', q'e' naa niimb'isaj awiib' chuq'orariik chi nee na a'n ruk'uhtjiik kib'eeh i je' taqe moywach eh chi hat kisaqumaal i panq'equm k'acharik inki a'n 20 Eh inaq'or chi naa a'n kitijiik i ma' xta kina'ojb'al, je' wo' hoq i ma' nkireq ta rukorkiil i korik, eh inaq'or chi re' najtir k'uhb'aal ink'uhtanik aweh chi nareq ana'ojb'al, chi nareq chi riij i korik. 21 Eh wila' neena a'n kitijiik taqe tokoom, ¿chib'ih reet noq ma' peet inatijej awiib' i hat? Wila' naq'or chi ma' toob' taj i leq', ¿chib'ih reet noq ko na a'n wo' aweh i leq' i hat? 22 Wila' naq'or chi ma' toob' taj i ch'uwa'risanik wach kaxáro, ¿chib'ih reet noq inach'uwa'risaj wach aakaxáro i hat? Eh wila' nawixowaaj kiwach i tiyoox, ¿chib'ih reet noq tiooj chi i leq' chupaam paat kiwihik wii'? 23 Re' hat xa nim chik awach i na a'n awiib', ruum aweht'al i najtir k'uhb'aal. Ruum chi ma' nanimaj taj ma' nayeew ta ruloq'il i k'achlik Dios. 24 Xti korik wo' i ruq'or i tz'ihb'amaj pan santo laj huuj chi je' wili: Ruum taq ayiib' wach na'ojb'al i na a'n i hat taq aj judío, inkib'aj i Dios i ma' re' ta taqe aj judío, inki. 25 Xti korik noq awach neenpoch'arik naah i ruk'achab' rehtalil chi aj Judío, neen kamanik reh wila' runimaj i najtir k'uhb'aal. Eh wila' ma' runimaj i k'uhb'aal re' re', neenkahnik chi xa je' ma' xb'aan ta reh i re'. 26 Raaj wila' re' i ma' poch'ooj ta naah i ruk'achab' neerub'an runimjiik i ruq'or i najtir k'uhb'aal, neenkojarik paruman ruum i Dios chi je' poch'ooj naah i ruk'achab', atoob' ta naq ma' b'anooj ree reh. 27 Eh awach i runimaj i k'uhb'aal, atoob' ta ma' poch'ooj naah i ruk'achab', re' reh naa ruq'atwiik q'orik chinaah i b'anooj reh i re', ruum re' i poch'ooj naah i ruk'achab' xa rehtalil naq chib'ih ruq'or i najtir k'uhb'aal, eh ma' xub'an ta runimjiik. 28 Re' i manlik aj judío ma' xata neeruk'uhtaaj riib' chi je' tii chik aj judío xa ruum ta chi poch'ooj naah i ruk'achab' rehtalil chi aj judío, eh ma' xata wo' wach ruti'jolal naa ruk'utiniik. 29 Re' i manlik aj judío xti re' wo' cho paránima, re' manlik ehtalil re' i re' runimjiik i Dios. Ma' re' taj i xa tz'ihb'amaj panhuuj, panuxlab'al la'. Eh re' imb'anik reh i re' re', Dios neenkojwik reh paruman, ma' re' ta taqe xa tinamit.

Romanos 3

1 Eh ¿chib'ih jariik i runimaal wach i aj judío? ¿Chib'ih jariik i rutiq wach chi neenpoch'arik naah i ruk'achab'? 2 Xiik' la' naah nimaal wach jino'q i aj judío, k'ih wach chihreet. Peet, ruum chi re' Dios keh i aj judío xuq'or i ruk'uhb'aal chi peet. 3 ¿Eh wila' wilik taqe aj judío ma' xkinimaj taj i ruk'uhb'aal i Dios? ¿Mi ruum i re', ma' nee ta rub'an i Dios i ruq'orom cho rib'iral? 4 Ra'j xti ma' chih ta re' ruum re' Dios korik inq'orik, atoob' ta chu'nchel i tinamit chukul q'orik taqe. Eh tz'ihb'amaj wo' chaloq chi je' wili: Re' hat naa aq'oriik chi korik wach ak'ux, ruuk' i re', naaweliik korik noq naakiq'atam q'orik cha naah, inki. 5 Eh wi ta ruum i qayeb'ee wach na'ojb'al inwihik i rukorkiil wach ruk'ux i Dios, ¿chib'ih naq i neenqaq'or? ¿Mi neenqaq'or chi ma' rub'ehel taj i rub'an i Dios noq qohruyeew chutojariik i qamahk? (Re' hin ma' pan k'ayeew ta wach q'orik k'ahchi' taq kaat nuq'oreem) 6 Ra'j xti ma' ruyee ta riib' re' chi neenqaq'or i je' re', wi ta ma' korik wach ruk'ux i Dios, ¿nik' naq wach noq neeruq'at i q'orik chikinaah i tinamit wach ak'al? 7 Raaj wi ta ruum i chukuj q'orik i nub'an i hin je' rukab' inatz'aq taq wach chi wiij, q'e' neenye'arik ruloq'il i korik i ruq'or i Dios, ¿chib'ih chik reet noq inq'atarik i q'orik chi nunaah i hin chi hin aj mahk? 8 Wi ta ruum i chukuj q'orik neenkan i holohik. ¿Chib'aaj wo' reet noq ma' neenb'aan re' i yiib' wach na'ojb'al? Wilik i kiq'orik reh chi je' re' i tijinik i nub'an i hin, xa b'anb'al weh inki a'n Re' taqe re' i ruk'ul chi naa kiye'ariik pantojb'al mahk ruum i Dios. 9 ¿Chib'ih i naa qaq'orom chi riij i re'? ¿Mi q'e' chihooj re' i qana'ojb'al i hoj, chuwach i kina'ojb'al i keh? Ra'j xti ma' chih ta re', ruum xqaq'or chik chi, chi qunchelaal hoj aj mahk, chi je' taqe aj judío, chi je' taqe ma' re' ta aj judío. 10 Je' rukab' i tz'ihb'amaj chaloq chi je' wili: Ma' awach ta jino'q i korik wach ruk'ux, Jinaj ta naq reje. 11 Ma' awach ta jino'q inreqwik chi riij i korik. Ma' awach ta jino'q iraaj rusik'im i Dios. 12 Chi kunchelaal xkichop q'ab' rub'aan i yeb'ee wach na'ojb'al. Ma' awach ta keh imb'anik reh i holohik laj na'ojb'al jinaj ta naq reje. 13 Re' q'orik i nelik cho pan kalaq xa je' chik chuhiil i ruti'jolal i kamnaq ma' tz'aplik ta naah parujuleel. Eh aj chukul q'orik taqe je' ti'kiil i rutiiw i aaq' i rub'an i kiq'oral. 14 Eh xa re' i b'ajooj wilik pan kichii', ma' tiklik ta k'isinoq kiq'orik. 15 Eh xama' ahl ta kooq kiq'ab' chukanteesjiik kas kichaaq'. 16 Eh aha' yuuq' kiooj k'oloq, xanoq wo' sachooj eh ti' k'axik inki a'n reh i kas kichaaq'. 17 Eh ma' keht'al taj i wihik pansuqkiil k'uxliis. 18 Eh ma' inkiyohleej ta wach i Dios, inki pan santo laj huuj. 19 Re' hoj qeht'al chi chu'nchel i ruq'or i k'uhb'aal, keh i wilkeeb' chi ri'sil i rajaawriik i k'uhb'aal i ruq'or, reh chi ma' nee ta nkiq'or chi ma' xta kimahk. Eh naab'al reh chi chu'nchel i tinamit naa ruq'atariik i q'orik chikinaah ruum i Dios. 20 Re' Dios ma' awach ta jino'q i neeruq'or reh chi ma' xta ru mahk xa ruum ta chi runimaj i najtir k'uhb'aal, ruum re' k'uhb'aal re' re' xa re' tii ruyeew qeh chi naab'jik chi hoj aj mahk. 21 Eh yu'naak, manqakapaaj chik i ruq'or i najtir k'uhb'aal, ruum re' Dios xuyeew chik qeh chi naab'jik nik' wach noq nakooj ruko'leem. Re' i xuq'or cho rib'iral i najtir k'uhb'aal, re' wo' xkiq'or cho rib'iral taqe jalal ruq'oral i Dios 22 Re' Dios qoh ruko'leej xa ruum chi qaye'em qak'ux chunimjiik i Jesucristo. Je' wo' re' kiko'ljiik i rub'an chi kunchel, ruum ma' awach taj i tokoom rilariik i rub'an. 23 Ruum chi chu'nchel i tinamit ximahkunik, ma' inkireq taj i ruloq'il i Dios. 24 Eh re' Dios xa ruum i rotob'il xa chi kooch xuko'leej taqe chuwach i mahk ruuk' i ko'lemb'al iib' inkan ruuk' i runimjiik i QaJaaw Jesucristo. 25 Re' i xutaq'aaj chaloq i Dios chi jilow mayiij, re' rukik'eel xuchihkaaj chi kuyb'al ree mahk. Eh xa ruum i ruye'ariik k'uxliis chi nimanik inkan i kuyb'al mahk. Ruuk' i re', xuk'uhtaaj i Dios chi korik wach ruk'ux, ruum ma' xuyeew ta taqe chutojariik i kimahk kianam chaloq, 26 xa ruum chi wilik i q'unil ruuk', je' re' i k'ahchi' rub'anam i Dios yu'naak, i ruk'uhtaaj chi korik wach ruk'ux, ruum i ruko'leej taqe chuwach i mahk awach i kiye'em kik'ux chunimjiik i Jesucristo. 27 ¿Aha' wilik inqanimb'isaj naq cho wii' qawach? Xsahchik wach ¿Chib'ih reet noq xsahchik wach? Ma' ruum taj i runimjiik i ruq'or i najtir k'uhb'aal, xa ruum la' chi nqayeew qak'ux chunimjiik i Jesucristo. 28 Eh noq xooj kuxoq xqareq chi riij chi xa re' wo' Dios neenko'linik ree winaq noq ruye'em ruk'ux chunimjiik i Jesucristo. Eh ma' ruum taj chi rub'aan i ruq'or i najtir k'uhb'aal. 29 Eh ¿chib'ih i neenqaq'or chi riij i wili? ¿Mi xa re' wo' taqe aj judío i ruk'ax i Dios? Ma' chih taj, xti korik la' wo' chi ruk'ax taqe haa' i nimaq taq tinamit ma' re' ta taqe aj judío, 30 ruum re' Dios xa jinaj wo' hoq. Xa re' wo' reh inko'linik keh chuwach i mahk awach taqe inkiyeew kik'ux chunimjiik i Jesucristo, atoob' ta aj judío atoob' ta ma' aj judío. 31 Eh wila' je' re', ¿mi nqesaj rajaawriik i najtir k'uhb'aal ruum i runimjiik i Jesucristo? Ra'j xti ma' chih ta re' Ruuk' la' re' inqamanaa' wach i ruye'ariik rajaawriik i k'uhb'aal re' re'.

Romanos 4

1 Yu'naak chi riij chik i Abraham xikin cho qamaam naa nuq'oriik. ¿Mi wilik i xureq i reh ruuk' i xub'an? 2 Xti korik ta chi xye'arik rukorkiil wach ruk'ux i Abraham ruuk' taqe holohik xub'an chi rib'il riib' wilik naq rub'ehel chi xuyeew runimaal wach chi rib'il riib', atoob' ta ma' chuwach naq i Dios. 3 Eh pan santo laj huuj i ruq'or chi re' Abraham xuyeew ruk'ux chunimjiik i Dios. Ruum aj re', xk'ularik ruum i Dios chi korik wach ruk'ux, inki. 4 Eh awach jino'q i neerub'an i kamanik, re' rutojb'aal neenye'arik reh ma' xata naa rukochem, rub'ehel la' chi naa ruk'ulum, ruum rutojom chik riij. 5 Raaj jino'q i ruyeew ruk'ux chunimjiik i Dios inko'linik chuwach i mahk, neenk'ularik ruum i Dios chi korik wach ruk'ux, atoob' ta ma' xtaj i otob'il neerub'an. 6 Re' reey David q'orinaq wo' cho chi riij i wili chi atoob' reh i awach ink'ularik ruum i Dios chi korik wach ruk'ux, ruum re' Dios ma' i rukoj ta paruman taqe rub'anam chaloq. 7 Eh xuq'or chi atoob' reh awach i kuyuuj i sachooj chik chi jumpech chu'nchel i ru mahk ruum i Dios ma' ye'arik ta chutojariik i ru mahk. 8 Atoob' reh awach i ma' xta k'isinoq i yiib' wach na'ojb'al i rub'an. Eh ma' xta k'isinoq ru mahk neenkan ruum i QaJaaw Dios inki. 9 Eh ¿mi xa keh i poch'ooj naah i kik'achab' oon keh wo' haa' i ma' poch'ooj ta naah i kik'achab' inq'orarik? ma' chih taj. Keh la' wo' haa' i ma' b'anooj ta keh i re', ruum xnuq'or chi re' Dios xuk'ul i Abraham chi korik wach ruk'ux, ruum xuyeew ruk'ux chi nimanik. 10 Eh ¿jank'al ink'ularik i Abraham ruum i Dios chi korik wach ruk'ux? Chanab'eej taq noq komajaa' impoch'arik naah i ruk'achab' noq xk'ularik chi korik wach ruk'ux ruum i Dios. 11 Eh re' Abraham ko xam chik chi xpoch'arik naah i ruk'achab', rehtalil chi k'uluuj chik ruum i Dios chi korik wach ruk'ux, ruum xuyeew cho ruk'ux chunimjiik i Dios. Ruum i re' xkahnik chi kaa' ki'sil taqe inkiyeew kik'ux chunimjiik i Dios, atoob' ta ma' poch'ooj ta naah i ruk'achab'. Re' keh kik'ulariik chi korik wach kik'ux, ruum inkiyeew kik'ux chunimjiik i Dios. 12 Eh re' Abraham korik wo' chi kaa' ki'sil taqe i poch'ooj naah i kik'achab' ma' xata ruum chi poch'ooj naah i kik'achab' ruum la' chi nkiyeew kik'ux chunimjiik i Dios je' rukab' i runimjiik i Dios xub'an i Abraham noq komajaa' ta imb'aan reh i re'. 13 Re' Dios ma' ruum taj chi re' Abraham xunimaj i najtir k'uhb'aal xuq'or cho reh chi naa ruye'em reh chi kikooch chu'nchel i wach ak'al, je' wo' keh taqe i riih rumaam. Xa ruum la' chi xuyeew ruk'ux chunimjiik i Dios. 14 Eh wi ta xa re' taqe i kinimanik reh i k'uhb'aal re' re' naa kik'ulwiik reh i kooch, xama' xta naq i rutiq wach i ruye'ariik k'uxliis chunimjiik i Jesucristo. Eh xama' xta naq neenokik wii' i kooch i ruq'orom chaloq i Dios, 15 ruum re' k'uhb'aal re' re' inye'wik panti' k'axik wila' ma' xnimjik i ruq'or. Raaj i ma' choplik ta naah ruum i k'uhb'aal, ma' xta wo' neenq'ehb'ik wii' chuwach i k'uhb'aal. 16 Ruum aj re', ajwaal wach chi keh taqe i riih rumaam i Abraham chi peet naakiye'em kik'ux chi nimanik, reh chi neen kik'ul i kooch. Eh re' i re' ma' xata keh i kinimanik reh i najtir k'uhb'aal, keh la' wo' chu'nchel i kiye'em kik'ux chi nimanik, je' rukab' runimjiik i Dios xub'an chee Abraham. Re' reh xkahnik chi qamaam qati't i hoj i qaye'em qak'ux chi nimanik, 17 je' rukab' i ruq'or i tz'ihb'amaj chaloq, re' q'orooj cho reh i Abraham ruum i Dios chi je' wili: Re' hin xinpab'anik aweh chi hat kaa' ki'sil i nimaq taq tinamit naakinimaniik weh, i nuchjik. Ra'j i Dios wili, i xunimaj chaloq i Abraham, re' Dios inye'wik kik'achariik ruka'peech taqe kamnaq eh i rutz'uhkrisaj wo' taqe i xa chib'ih jariik komajaa' ta nilarik kiwach. 18 Eh atoob' ta ma' uyub'jik ta naq chik iraaj i q'orooj cho reh i Abraham ruum i Dios, re' reh xunimaj, eh xuyeew ruk'ux chi ruyub'jiik, eh korehtaal wo' xk'ihaaxb'ik taqe i rak'uun rixq'uun. Eh xkahnik chi kaa' ki'sil taqe i xinimanik reh i Dios, je' rukab' i xq'orarik cho reh pampeet chi je' wili: Je' re' k'ihaal taqe awiih aamaam naa ruponiik, i nuchjik. 19 Re' Abraham xuyeew ruk'ux ruuk' i Dios chi naa ruye'ariik reh i xq'orarik cho rib'iral reh pampeet. Ma' re' ta nkiwii' chi k'isiin chik ma' jinaj siento haab' i wilik reh. Eh xakimik chik keh kikab'cheel ruuk' i rehk'een, Sara rub'ihnaal, q'e' chik taqe rijib' chi naa ruwihiik kak'uun kixq'uun. 20 Re' Abraham ma' xuq'or taj chi ma' naa ta ruye'ariik reh ruum i Dios i rukooch q'orooj cho rib'iral reh, xuyeew la' ruk'ux chi ruyub'jiik, eh chi naa ruye'ariik reh. Ruuk' i re', xuyeew ruloq'il i Dios. 21 Re' Abraham reht'al i reh chi korik chi re' Dios wilik rajaawriik chuye'ariik aha' wilik i ruq'or rib'iral. 22 Ruum chi xuyeew ruk'ux chunimjiik i Dios, xk'ularik ruum i Dios chi korik wach ruk'ux. 23 Eh ma' xata chi riij i Abraham inq'orik i tz'ihb'amaj cho rehtalil pan santo laj huuj chi xk'ularik chi korik wach ruk'ux. 24 Inq'orik la' wo' chiqiij i hoj i tz'ihb'amaj cho rehtalil. Eh xa ruum chi k'ahchi' qaye'em qak'ux chi nimanik, qoh rukoj wo' haa' paruman i Dios chi korik wach qak'ux. Je' re' i rub'an quuk' i qohnimanik ree Dios, i x-uksanik wo' chik cho reh i QaJaaw Jesucristo chi k'achlik wach, 25 re' i xq'ahteesjik pankimik ruum taqe qamahk, eh xwukteesjik wo' chik chaloq chi k'achlik wach, reh chi xojruko'leej chuwach i mahk.

Romanos 5

1 Re' i Dios xa ruum inqayeew qak'ux chi nimanik, qoh ruko'leej chuwach i mahk, eh chi xa parub'ihnaal i QaJaaw Jesucristo wilkooj chik pansuqkiil k'uxliis ruuk' i Dios. 2 Eh xa ruum chi nqayeew qak'ux chunimjiik i Jesucristo, inqa a'n rusuqkiil i rotob'il i Dios. Eh ma' xta chik i rub'an wii' kiib' qak'ux, insuuqb'ik la' qak'ux chi ruyub'jiik i ruloq'il i Dios naaqehtriik. 3 Insuuqb'ik la' wo' qak'ux noq inchalik ti' k'axik chi qanaah, ruum re' hoj qeht'al chi re' ti' k'axik i ruyeew ruman rukowiil qak'ux, reh chi neenqakuy rik'teesjiik. 4 Eh qakuyum-oq chik rik'teesjiik i ti' k'axik qoh elik korik, eh xa re' chik i ruyub'jiik i rotob'il i Dios inqa a'n. 5 Eh re' i uy-inik inqa a'n wili, ma' re' ta sub'al qaq'iij, ruum re' Dios ruye'em pan qánima chi manlik i ruk'axb'al, re' inqik'raaj ruum i Santolaj Uxlab'al ruye'em qeh i Dios. 6 Eh noq re' hoj ma' nqa a'n ta naq ruko'ljiik qiib chi qib'il qiib' re' i Jesucristo, paruq'ijil xk'ulik ruyee riib' chi kimik chiqiij i hoj, i hoj aj mahk. 7 Xti korik noq ma' awach taj ineeruyee riib' pankimik chi jilow jino'q i korik wach ruk'ux. Ru q'iij wilik oon wo' naq inchel ineruyee riib' pankimik chi jilow jino'q winaq q'e' atoob'. 8 Raaj i Dios reh xti xuk'uhtaaj chaloq chi q'e' qohruk'ax, ma' re' ta nkiwii' chi ko hoj naq cho aj mahk, xuyeew la' cho chi kimik i Jesucristo quum i hoj. 9 Eh yu'naak hoj chik ko'limaj chuwach i mahk ruum i ti'laj kimik xuk'ul i Jesucristo. Ruum aj re', parub'ihnaal i reh, na qako'ljiik chuwach i rujosq'iil i Dios. 10 Re' hoj, noq ko nqixowaaj naq cho wach i Dios, re' reh xojruk'am ruuk' panotob'il ruuk' i rukimiik i Rak'uun. Mi kore' ta chik i yu'naak ma' nee qoh ruk'am ruuk' i Dios panotob'il ruum hoj chik ko'limaj, ruum xk'aach wo' chik cho ruka'peech i Rak'uun. 11 Eh ma' xata re' wili xub'an i Dios, i ruyeew la' wo' rusuqkiil qak'ux parub'ihnaal i QaJaaw Jesucristo, ruum xa re' wo' reh xkojwik qeh panotob'il ruuk' i Dios. 12 Eh xa ruum i jinaj chi peet winaq, Adán rub'ihnaal, xokik i mahk wach ak'al. Re' mahk xa xutiq chik cho riib' kuuk' i tinamit, eh ruum i re', xtohq'ik i kimik, je' re' noq chu'nchel chik kikimik, ruum chu'nchel ximahkunik. 13 Eh noq re' Dios komajaa' naq i ruyeew i najtir k'uhb'aal, xak'ahchi' wo' naq chik i mahk wach ak'al. Xa re' la', ma' kiye'ariik ta naq chutojariik i kimahk, ruum komajaa' naq chih i k'uhb'aal. 14 Xa re' la' re' kimik xanoq wo' xtohq'ik chaloq paruq'ijil i Adán. Eh xa ko je' wo' re' noq xye'arik cho reh i k'uhb'aal i Moisés, atoob' ta re' kimahk taqe re', ma' je' ta rukab' i ru mahk i Adán, ruum re' reh ma' xunimaj taj i xq'orarik reh ruum i Dios. Eh re' Adán i rujalwaach i xk'ulik iloq koq'uun, re' i Jesucristo. 15 Eh re' mahk xub'an i Adán, ma' eliik ta wach ruuk' i qakooch xuyeew i Dios. Korik noq ruum i ru mahk i jinaj chi winaq, ma' k'isiin i xikimik. Raaj i qakooch i rusiij qeh i Dios parub'ihnaal i jinaj chi winaq, re' i Jesucristo, xti xiik' wo' chik naah nimaal wach. Eh xa ruum i reh, ma' k'isiin i naa kireqem i ko'lb'al kiib'. 16 Eh re' mahk xub'an i Adán, ma' eliik ta wach ruuk' i qakooch xuyeew i Dios, ruum xa ruum i jinaj chi mahk xub'an, xchalik i tojb'al mahk chikinaah i tinamit. Eh ruum i loq'laj qakooch xuyeew i Dios, ma' k'isiin tinamit xi kahnik chi ko'limaj chik taqe chuwach i mahk. 17 Eh wila' re' kimik xtohq'ik chaloq xa ruum i mahk xub'an Adán, xti rub'ehel chi re' Dios, ruuk' i runimaal rotob'il, xa chi siih nee rukanaa' chi ma' xta chik kimahk i naakinimaniik reh. Eh naa ruye'em kajaawriik chupaam i jinaj ak'laj k'acharik parub'ihnaal i jinaj chi winaq, re' i Jesucristo. 18 Eh nik' wach noq xub'an chaloq i mahk i Adán, re' xk'amwik cho reh i tojb'al mahk chikinaah chu'nchel i tinamit, je' wo' chik re' i xk'ulik rub'an i Jesucristo ruuk' i rukorkiil wach ruk'ux, xuyeew keh i juneliik k'acharik i kinimanik reh, eh xrisaj chikinaah i tojb'al mahk. 19 Eh xa ruum i jinaj chi winaq ma' xnimanik taj, ma' k'isiin i xi kahnik chi aj mahk taqe. Eh re' chik i winaq jinaj reh, re' i Jesucristo, ruum chi xnimanik, ma' k'isiin i naa ruko'leem chuwach i kimahk. 20 Eh noq wilik chik i najtir k'uhb'aal, ruum chi ma' xb'aan ta runimjiik, xutiq cho riib' i mahk. Eh noq yohb'aal chik wach i mahk imb'aan, xiik' chik naah i rotob'il i Dios xuyeew chaloq. 21 Eh nik' wach noq xwihik cho rajaawriik i mahk, i xk'amwik cho reh i kimik, je' wo' chik re' noq xwihik rajaawriik i rotob'il i Dios chi qako'ljiik chuwach i mahk eh naa wo' ruye'em qeh i juneliik k'acharik parub'ihnaal i QaJaaw Jesucristo.

Romanos 6

1 Eh ¿chib'ih i neenqaq'or chi riij i re'? ¿Mi ko naaqa'nam i mahk, reh chi re' Dios xiik' chik naah i rotob'il nee ruyeew qeh? 2 Ra'j xti ma' chih ta re', ruum re' hoj, hoj chik kamnaq chuwach i mahk. Ma' nee ta chik i ruyee riib' chi neqoh-ooj chi qawach chub'anariik i mahk. 3 Re' taq i hat aweht'al taq chik chi ruum i ruqajiik qahaa' panha', qoh okik pan jinaj wach k'uxliis ruuk' i QaJaaw Jesucristo, eh qoh-ehtrik wo' haa' i rukimiik. 4 Eh ruum i ruqajiik qahaa' panha', qoh-ehtrik haa' i rumuhqiik i QaJaaw Jesucristo, qoh kimik chuwach i mahk. Eh qoh-ehtrik wo' haa' i ruwuktiik cho ruka'peech, je' rukab' noq xwukteesjik cho ruuk' i rajaawriik Ajaab'ees Dios, i ruk'ul chi naa qawihiik chupaam i jinaj i ak' k'acharik. 5 Wila' xoj-ehtrik haa' i rukimiik i Jesucristo, je' wo' chik re' noq naaqehtriik haa' i wuktik chaloq chi k'achlik qawach. 6 Re' hoj qeht'al chik chi re' taqe i ma' holohik ta laj na'ojb'al inqa a'n junkojariik haa' wach kuruus xb'aan ruuk' i Jesucristo, reh chi xsahchik wach i mahk pan qánima, reh chi ma' re' ta chik i mahk neenqakamaneej wach, 7 ruum awach inkimik chuwach i mahk, ma' xta chik rajaawriik i mahk chinaah. 8 Eh wila' xoj-ehtrik haa' i hoj i rukimiik i Jesucristo, ch'iklik wo' qak'ux chi naa qak'achariik ruuk' i reh chupaam i jinaj chik ak'laj k'acharik. 9 Re' hoj qeht'al chi re' Jesucristo xwukteesjik wo' chik chaloq ruum i Dios, eh ma' jaruuj chik naa rukimiik. Re' kimik ma' xta chik rajaawriik chinaah, 10 Eh noq xkimik i Jesucristo, xa junriim xkimik, reh chi xusach wach i mahk. Eh noq xk'aach wo' chik cho ruka'peech, reh chik ye'b'al ruloq'il i Dios i ruk'achariik. 11 Eh re' taq i hat chanab'eej taq chi hat taq chik kamnaq chuwach i mahk. Eh re' taq aak'achariik ye'b'al chik ruloq'il i Dios, reh chi naa taq awihiik pan jinaj wach k'uxliis ruuk' i Jesucristo. 12 Eh maayeew taq chik q'ab' reh i mahk chi nee ruyeew i rajaawriik chinaah taq ati'jolal i xa sahchik wach reh. Eh maayeew taq q'ab' reh i mahk chi nee taq tirumin chub'anariik i ruk'ax taq wach ati'jolal. 13 Eh re' taq i hat xat kimik taq chik chuwach i mahk, xat k'aach wo' chik taq ruka'peech, ruum aj re' maa kemelej taq chik aawooq aq'ab' reh i rub'anariik i mahk. Chaq'asaj la' taq awiib' ree Dios chi manlik, reh i rub'anariik imponik chuwach i reh. 14 Eh re' mahk ma' nee ta chik i ruyeew i rajaawriik taq cha naah, ruum ma' re' ta chik i najtir k'uhb'aal taq inanimaj, chi ri'sil la' i rotob'il i Dios taq chik wilkaat. 15 Eh ¿chib'ih jariik i neenqaq'or? ¿Mi ruk'ul chi neenqa a'n i mahk, ruum chi ri'sil chik i rotob'il i Dios wilkooj, eh chi ma' re' ta chik i najtir k'uhb'aal inchopwik qanaah? Ra'j xti ma' ruk'ul ta chi qeh re' 16 Re' taq i hat aweht'al taq chi re' i ruq'asaj riib' chi kamanik ruuk' i rupatroon re' wo' re' naa runimam. Eh je' wo' re' taq ineenak'ul i hat wila' xanimaj taq i rukamaj i mahk kimik i ruk'am taq chaaweh. Eh wila' re' Dios taq xanimaj, k'acharik i ruk'am taq chaaweh. 17 Re' taq i hat noq xub'an, re' naq taq i mahk iminwik aweh chub'anariik i re' ma' re'. Raaj yu'naak ma' chih ta chik. Re' hin inut'iosej ree Dios chi xanimaj taq chu'nchel awánima i korik laj k'uhb'aal xk'uhtjik taq chaaweh. 18 Hat taq chik ko'limaj chuwach i mahk. Eh yu'naak, re' chik i korik laj k'acharik i nayeew taq ak'ux chub'aan. 19 Re' hin ma' pan k'ayeew ta wach q'orik k'ahchi' taq nuq'orom aweh i wili, ruum komajaa' taq neenareq chi riij. Eh noq xub'an chaloq, aq'asam naq taq chaawiib' chub'anariik i yeb'ee wach na'ojb'al, chub'anariik iraaj ma' raaj b'anarik. Je' wo' chik re' noq chaq'asaj taq awiib' yu'naak chub'anariik i korik, reh chi nee taq ti k'acharik pan santohiil chuwach i Dios. 20 Noq kore' naq i mahk inchopwik taq anaah, ma' nakapaaj ta naq taq rub'aan i holohik laj k'acharik. 21 Eh ¿chib'ih taq jariik i xak'ax ruuk' i rub'anariik i re' ma' re' xa a'n taq chaloq re' re'? ma' xtaj. Tik'ixik la' taq chik ruum yu'naak, ruum xareq taq chi riij chi pankimik naq taq k'ahchi' kaat ruk'amam. 22 Raaj yu'naak, hat taq chik ko'limaj chuwach i mahk, parukamaj chik i Dios taq xaq'asaj awiib'. Re' wili ra'j wilik taq re' i neenak'ax ruuk', ruum ruuk' i re' naa taq areqem i santo laj k'acharik chuwach i Dios, ruum i re' ruye'ariik taq aweh i juneliik k'acharik. 23 Ruum re' tojb'al i ruyeew i mahk, re' i kimik. Raaj i qakooch i ruyeew i Dios reh, re' i juneliik k'acharik naaqehtriik parub'ihnaal i QaJaaw Jesucristo, i qaj Ko'loom.

Romanos 7

1 Re' taq i hat hermano, aweht'al taq chib'ih i ruq'or i k'uhb'aal. Eh inareq wo' taq chi riij chi re' k'uhb'aal re' re' xa re' wo' wilik rajaawriik chinaah i winaq noq ko k'achlik. 2 Re' ixoq kaxáro chik k'ulamaj wach ruuk' i rub'ahiil, wilik rajaawriik i k'uhb'aal chinaah. Raaj wila' xkimik i rub'ahiil, re' k'uhb'aal xk'ulanik wach ma' xta chik rajaawriik chinaah ixoq. 3 Re' ixoq neenk'amarik ruum tokoom winaq chi ko k'achlik i rub'ahiil, nee ruch'uwa'risaj wach i rukaxarohiil. Eh raaj wi xkimik i rub'ahiil, neenkahnik chi ma' xta chik rajaawriik i k'uhb'aal chinaah. Ruuk' i re', neeruyee riib' chi nee wo' chik i rub'an kaxáro, eh ma' nee ta ruch'uwa'risaj wach i rukaxarohiil. 4 Je' wo' re' taq i hat yu'naak loq'laj hermano, xat kimik taq chik chuwach i najtir k'uhb'aal, eh ruum i rukimiik i Jesucristo tokoom chik inehchanik taq aweh. Re' chik i Jesucristo inehchanik taq aweh, re' i xwukteesjik cho ruum i Dios chi k'achlik wach. Ruuk' i re', neenqa a'n i holohik parukamaj i Dios, 5 ruum noq ko k'acharik naq inqa a'n chupaam i mahk, re' k'uhb'aal re' re' iminwik naq qeh chuk'axariik wach i yiib' wach na'ojb'al. Eh re' naq i yiib' wach inqa a'n ineesanik qeh ruuk' i Dios. 6 Raaj yu'naak hoj chik kamnaq chuwach i k'uhb'aal re' re', i xwihik cho rajaawriik chi qanaah. Eh hoj chik ko'limaj chuwach i najtir k'uhb'aal tz'ihb'amaj chaloq: Yu'naak re' chik i rukamaj i Dios inqa a'n chupaam i ak'laj k'acharik i ruyeew qeh i Santolaj Uxlab'al. 7 ¿Mi neenqaq'or chi mahk chi b'anarik taqe i ruq'or i najtir k'uhb'aal? Ra'j xti ma' chih ta re', re' hin re' k'uhb'aal re' re' xk'uhtanik weh chib'ih jariik i mahk chi b'anarik. Eh ma' xweht'aliij ta naq chi ma' toob' ta ruk'axariik wach i tokoom aj eh wi ta ma' ruq'or i k'uhb'aal re' re' chi je' wili: Maak'ax wach i tokoom aj eh, inki. 8 Noq xweht'aliij chib'ih ruq'or i k'uhb'aal re' re', ar x-uhtik wach i mahk wuuk', ruum xtohq'ik nuk'axam wach i ma' toob' ta naq chi k'axarik wach. Eh noq komajaa' ta nqeht'aliij i k'uhb'aal, re' mahk kamnaq naq chi qawach. 9 Eh pampeet i hin ma' weht'al ta naq chib'ih ruq'or i najtir k'uhb'aal, xa k'acharik naq weh. Eh noq weht'aliij i ruq'or i k'uhb'aal, xutoq'aa' qopik wach i rukamaj i mahk wuuk'. 10 Eh re' k'uhb'aal i kimik i xuk'am cho weh i hin. Xanaah re', re' naq i k'uhb'aal re' re' naa ruye'wiik nuk'achariik, eh noq xooj kuxoq pankimik xiruyeew, 11 ruum re' mahk, re' k'uhb'aal xkamanik reh chi jot'b'al weh. Eh re' wo' chik i k'uhb'aal xukoj noq xuk'am chaloq i kimik chi nunaah. 12 Xti korik noq re' najtir k'uhb'aal xiik' naah loq'il, ruum ruuk' i Dios inchalik. Eh re' taqe taaq'anik i rub'an looq' wo' hoq, rub'ehel wo' hoq. 13 Eh ¿mi neerub'an chi neenuq'or chi re' i wilik ruloq'il re' re' naa ruye'wiik weh pankimik? Ra'j xti ma' chih ta re'. Ruum re' xk'amwik cho reh i kimik re' mahk, reh chi xk'utinik chi re' re' i mahk, re' i k'uhb'aal wilik naq ruloq'il xukoj noq xuk'am chaloq i kimik chi nunaah. Eh re' k'uhb'aal re' re' xk'uhtanik qeh chi xiik' naah yib'kiil wach i mahk. 14 Re' hoj qeht'al chi re' najtir k'uhb'aal uxlab'imaj cho ruum i Dios. Eh re' hin xa nuna'ojb'al naq wiib'. Ruum aj re', hin naq k'ayimaj chub'anariik i mahk. 15 Re' hin ma' nureq ta naq chi riij chib'ih jariik i nub'an, ruum ma' re' ta chik inche nub'an aha' naq wilik inwaaj rub'aan, aha' wilik inwixowaaj naq wach, re' chik inche re' i nub'an chaloq. 16 Eh wila' re' i nub'an chaloq aha' naq wilik i ma' nwaaj ta naq, ruuk' i nub'an cho re' re', inureq wo' naq chi riij chi re' k'uhb'aal ma' xta reet i ruq'or. 17 Je' re' noq, ma' re' taj i hin kinb'anik naq cho reh i yiib' wach na'ojb'al, re' la' i mahk inchopwik naq nunaah iminwik cho weh chub'aan, 18 ruum re' hin weht'al chi ma' xtaj i holohik i nub'an chaloq. Re' la' i mahk i ruk'ax wach i nuti'jolal i nub'an chaloq. Atoob' ta nukapaaj wo' naq cho rub'aan i holohik, xama' xnub'an ta wo' hoq. 19 Xti ma' xnub'an taj i holohik laj na'ojb'al inwaaj naq rub'aan. Re' la' chik yiib' wach na'ojb'al xnub'an, re' i ma' nwaaj ta naq rub'aan. 20 Eh wi re' xnub'an chaloq i ma' nwaaj ta naq rub'aan, ma' re' ta chik i hin kinb'anik reh, re' la' i mahk wilik cho pan wánima xminwik weh chub'aan. 21 Re' hin i nukoj rehtaal chi je' wili i xnuk'ul: Noq inwaaj naq rub'aan i holohik laj na'ojb'al, xa re' chik i yiib' wach i rumin riib' chi nuwach. 22 Eh xti mponik wo' naq rusuqkiil pan wánima i ruq'or i ruk'uhb'aal i Dios. 23 Xa re' la', re' hin inwik'raaj chi wilik inq'ilwik weh chi ma' nub'an ta naq cho rukapeb'jiik i holohik chi b'anarik. Re' inq'ilwik cho weh re' re', re' i mahk wilik naq cho pan wánima, i je' naq hin ruye'em prexo. 24 Re' hin xti q'e' naq ti' wilkiin cho wii'. Eh ma' nureq ta naq chi riij awach naa ruko'liniik weh chuwach i kimik. 25 Re' hin inut'iosej reh i Dios chi riij i QaJaaw Jesucristo. Ruum yu'naak, xnureq chik chi riij chi ruk'ul chi naa nunimam i ruk'uhb'aal i Dios. Xa re' la' chik imb'anik wee hin, re' i nuti'jolal i ruk'ulaa' wo' naq chik i mahk.

Romanos 8

1 Je' re' noq yu'naak, ma' xta chik i tojb'al mahk chikinaah i wilkeeb' ruuk' i Jesucristo. Re' taqe i ma' k'acharik ta chik inki a'n je' rukab' iraaj i kiti'jolal, k'acharik la' chik inki a'n je' rukab' iraaj i Santolaj Uxlab'al, 2 ruum re' i rajaawriik i Santolaj Uxlab'al inye'wik k'acharik parub'ihnaal i Jesucristo, qoh ruko'leej chuwach i rajaawriik i mahk, je' wo' chuwach i kimik. 3 Eh re' i ma' xub'an ta rub'aan i najtir k'uhb'aal ruum ma' xta rajaawriik chub'aan. Ruum aj re', re' i Dios xutaq'aaj chaloq i Rak'uun chi je' ruwii' winaq aj mahk. Eh xuyeew panti' k'axik i Rak'uun chi jilow mayiij reh i rutojariik riij i mahk, reh i rusachariik wach i mahk i ruk'ax wach i qati'jolal. 4 Re' Dios je' re' i xub'an ruuk' i Rak'uun, reh chi naa qa'nam i korik je' rukab' i ruq'or i k'uhb'aal. Re' i hoj i ma' k'acharik ta chik inqa a'n pamahk je' rukab' inqaaj i hoj. K'acharik la' chik inqa a'n je' rukab' iraaj i Santolaj Uxlab'al. 5 Eh re' taqe i k'ahchi' keeb' aha' wilik i ruk'ax wach i kiti'jolal, xa re' wo' re' inkikapaaj rub'aan. Eh re' taqe i k'ahchi' keeb' aha' wilik iraaj i Santolaj Uxlab'al, xa re' wo' re' inkikapaaj rub'aan. 6 Eh re' rub'anariik i ruk'ax wach i ti'jolal, kimik i ruk'am chaloq. Eh re' i rub'anariik iraaj i Santolaj Uxlab'al, k'acharik, eh rusuqkiil k'uxliis i ruk'am chaloq. 7 Re' inkiyeew kik'ux chub'anariik i ruk'ax wach i kiti'jolal, inkixowaaj wach i Dios, ruum ma' nkaaj ta kinimam, eh ma' nee ta wo' kichol runimjiik i ruq'or i ruk'uhb'aal. 8 Re' taqe inkik'ax wach chub'anariik iraaj i kiti'jolal, ma' jaruuj neen kiyeew rusuqkiil ruk'ux i Dios. 9 Re' taq i hat yu'naak, ma' re' ta chik taq i na a'n i ruk'ax taq wach ati'jolal. Re' la' chik taq i na a'n iraaj i Santolaj Uxlab'al, wila' wilik taq awuuk' i Santolaj Ruxlab'al i Dios. Eh awach i ma' xta ruuk' i Santolaj Ruxlab'al i Jesucristo, ma' re' ta reh i Jesucristo. 10 Eh wila' re' chik i Jesucristo wilik taq panawánima, k'achlik taq awánjel at'iosil, ruum re' Dios hat taq chik ruko'leem chuwach i mahk, atoob' ta re' taq ati'jolal naa rukimiik, ruum je' re' i ye'ooj cho chinaah ruum i raa' ri'sil i mahk. 11 Eh wila' re' Santolaj Ruxlab'al i Dios, i x-uksanik cho reh i Jesucristo chi k'achlik wach, wilik taq panawánima, re' wo' chik i reh naa ruksaniik cho reh taq ati'jolal i hat chi k'achlik wach ruuk' i Santolaj Ruxlab'al wilik taq panawánima. 12 Re' taq i hat hermano, wilik jinaj ihq ye'ooj wach qanaah taq awuuk' reh chi naaqa'nam. Xa re' la', ma' re' ta chik naaqa'nam i ruk'ax wach i qati'jolal, 13 ruum wila' re' taq i na a'n i ruk'ax wach taq ati'jolal, akimiik taq i naa areqem. Raaj wila' ruuk' i Santolaj Uxlab'al xasach taq wach i ruk'ax wach taq ati'jolal, naa taq ruwihiik ak'achariik. 14 Chu'nchel i re', re' i Santolaj Ruxlab'al i Dios ink'amwik kib'eeh eh manlik taqe rak'uun rixq'uun i Dios. 15 Re' taq i hat, ma' awach ta chik neeminwik taq aweh chub'aan i mahk, ruum re' i Santolaj Ruxlab'al i Dios taq ak'ulum ma' re' ta yo'jik i ruk'am taq chaaweh. Re' reh inkojwik taq aweh chi rak'uun rixq'uun i Dios. Eh ruum wo' i Uxlab'al inqaq'or johtoq ree Dios chi je' wili: Hat loq'laj waJaaw, qohki reh. 16 Eh re' i Santolaj Uxlab'al i rub'an jinaj wach ruuk' i qánjel qat'iosil i hoj re' inq'orik reh chi hoj chik manlik rak'uun rixq'uun i Dios. 17 Eh ruum chi hoj rak'uun rixq'uun i Dios, naa wo' qehtriik haa' i kooch ruq'orom cho rib'iral. Re' kooch re' re', chi riij i Jesucristo naaqehtriik, wila' xti korik chi k'ahchi' qakuyum i ti' k'axik yu'naak je' rukab' i ruk'ulum chaloq i Jesucristo. Chi je' re', naa wo' qehtriik i runimaal ruloq'il. 18 Re' hin i nuq'or panuk'ux chi re' taqe ti' k'axik k'ahchi' qak'ulum pan qak'achariik yu'naak xama' xta tz'aaq, ruum ma' jaruuj neeruq'at wach i ruloq'il i Dios naa qak'ulum na' chub'an. 19 Eh chu'nchel i rutz'uhkrisam chaloq i Dios xa kiook chik iil chi ruyub'jiik jaruuj imponik ruq'ijil chuwach i Dios noq naa ruye'em kiloq'il rak'uun rixq'uun. 20 Re' taqe rutz'uhkrisam chaloq i Dios ma' tiklik ta chik kib'anik. Xa re' la' ma' xata pankik'ux inchalik, re' la' Dios xkananik chikinaah chi je' re'. Xa re' la' ko ye'ooj wo' q'ab' keh chi naa kiko'leem kiib', 21 korehtaal kiko'ljik chuwach i mahk i minwik keh chub'anariik i re' ma' re', je' wo' chuwach i kimik chalik reh chikinaah, reh chi naa kehtriik haa' i loq'laj ko'linik i ruyeew i Dios keh rak'uun rixq'uun. 22 Re' hoj qeht'al chi chu'nchel i rutz'uhkrisam chaloq i Dios k'ahchi' kik'iik chi ti. Je' rukab' i ti' k'axik i ruk'ul ixoq noq ink'ulik ruk'ux. 23 Eh ma' xata re' taqe i re' k'ahchi' kik'iik chi ti' k'axik. Je' wo' i hoj, i ye'ooj chik qeh i Santolaj Uxlab'al chi je' pee raa' ri'sil i qakooch naa qak'ulum. Inyot'ik i qánima ruum i ruyub'jiik jaruuj i rumanaa' wach i Dios chi naa kooj rukojom chi hoj manlik rak'uun rixq'uun, eh jaruuj i rujal wach i qati'jolal chi jumpech. 24 Re' hoj, hoj chik ko'limaj xa re' la', kok'ahchi' quy-eem jaruuj i rumanaa' wach i qako'ljiik i Dios. Qaq'or chi re' hoj k'ahchi' chik qilom wach aha' wilik inquy-eej, ma' ruman ta chik chi nequy-eej. 25 Raaj wila' re' i k'ahchi' quy-eem komajaa' ta naa qilom wach, ajwaal wach chi naa qakuyum ruyub'jiik. 26 Re' hoj, re' wo' i Santolaj Uxlab'al intoob'inik qeh ruuk' i ruk'isinal qak'ux, ruum re' hoj xa chi qib'il qiib' ma' qohchol ta rupahqaljiik reh i Dios chib'ih inqaaj. Eh re' i Santolaj Uxlab'al i wilik pan qánima, ruuk' i ruyot'kiil ruk'ux, i rupahqaaj i rotob'il i Dios chiqiij. Re' ma' nee ta nqa a'n ruq'orariik i hoj. 27 Eh re' Dios ineht'alinik reh qánima, reht'al wo' hoq iraaj rupahqaam i Santolaj Uxlab'al. Ruum re' i Santolaj Uxlab'al i rupahqaaj i rotob'il i Dios chiqiij i hoj, i hoj chik santo laj raj nimaneel. 28 Eh re' hoj qeht'al wo' hoq chi chu'nchel i chib'ih jariik wilik inkamanik chi toob'al keh i kik'axwik ree Dios, re' taqe i xusik' cho kiwach chi rak'uun rixq'uun taqe, je' rukab' i xraaj i reh. 29 Eh re' Dios, awach taqe i xanoq wo' xreht'aliij cho kiwach chi naa kinimaniik reh, xanoq wo' taqe xupab'aa' chaloq chi naa kireqem chi je' ruwii' i Santolaj Rak'uun, reh chi re' i Rak'uun naa ruk'amwiik kib'eeh i ruk'ihaal hermano. 30 Eh re' i xipa'ab'jik cho pampeet ruum i Dios, xuyuq'eej wo' taqe ruuk' chi rak'uun rixq'uun. Eh re' taqe i xuyuq'eej ruuk' re' re', xukanaa' taqe chi ma' xta chik kimahk, eh xuyeew q'ab' keh chi xiehtrik i ruloq'il i reh. 31 ¿Chib'ih jariik i neenqaq'or chi riij i wili? wila' re' Dios wilik quuk' chi qatoob'jiik, re' taqe i ki-ixowanik qawach ma' xta nee qoh kuchej 32 Eh re' Dios ma' xuketelaaj ta wach i Rak'uun, xuyeew la' pankimik chiqiij i hoj. Eh wila' xuyeew i Rak'uun, ¿ra'j naa chik re' aha' wilik ajwaal wach chi qeh ma' nee ruyeew cho qeh parub'ihnaal i Rak'uun? 33 Eh ¿awach chik neentz'aqwik kimahk i sik'ooj cho kiwach ruum i Dios? Ma' awach ta chik, ruum re' wo' i Dios xkananik keh chi ma' xta chik kimahk. 34 ¿Awach chik neen ye'wik keh pantojb'al mahk? Ma' awach ta chik, ruum re' i Jesucristo xuyeew riib' pankimik chi riij i qamahk. Eh xwukteesjik wo' chik chaloq chi k'achlik wach. Eh yu'naak wilik cho parusak'aaj q'ab' i Ajaab'ees Dios chupahqaljiik i koq i rotob'il i Dios chiqiij. 35 Eh ¿mi wilik jino'q neenesanik qeh chuwach i ruk'axb'al i Jesucristo? Ma' awach taj, ni xata re' i ti' k'axik, ni xata re' ruti'kiil qak'ux, ni xata re' ixowaal, ni xata re' wi'jaleel, ni xata re' neb'a'il, ni xata re' yohb'aal, ni xata re' kimik. 36 Je' rukab' i tz'ihb'amaj cho pan santo laj huuj, chi je' wili: Re' hoj xa pankimik wo' wilkooj chu'nchel q'iij, ruum chi tiqanimaj. Je' rukab' imb'aan keh i tentzun noq kik'amarik reje pankanteesb'al inki a'n qeh, inki. 37 Eh ruuk' chu'nchel i ti' k'axik inqak'ul re' re', ma' k'axik ta noq qoh ik'ik chupaam, eh qoh elik korik, ruum qohrutoob'eej i Jesucristo, ixk'axwik qeh. 38 Re' hin weht'al chi ma' awach ta neenesanik qeh ruuk' i ruk'axb'al i Dios. Ni xata re' kimik, ni xata re' i neenqak'ul, ni xata re' taqe ánjel, ni xata re' taqe wilik kajaawriik kitaaq'anik cho panuxlab'al, ni xata re' taqe i k'ahchi' ruk'ulariik yu'naak, ni xata re' taqe naa ruk'ulariik na' chub'an, 39 ni xata re' taqe i wilkeeb' cho pan taxaaj, ni xata re' taqe wilkeeb' wach ak'al, eh ni xata re' taqe xa chib'ih jariik rutz'uhkrisam chaloq i Dios neenkian qehteesjiik chuwach i ruk'axb'al i Dios, re' i xuk'uhtaaj qeh ruuk' i xuk'ul chiqiij i QaJaaw Jesucristo.

Romanos 9

1 Re' hin i nuq'or i korik parub'ihnaal i Jesucristo, ma' kinchukwik ta q'orik. Eh re' Santolaj Uxlab'al inq'orik panuk'ux chi re' wili i korik. 2 Re' hin jinaj i runimaal rutz'irkiil nuwach wilik. Eh wilik i ti' inwik'raaj cho pan wánima chi eliik 3 chikiij taqe i was nuchaaq' eliik wach qati'jolal kuuk'. Re' hin nee naq inuk'ulaa' chi neekinye'arik panti' k'axik, ro'q ta naq neenukanaa' runimjiik i Jesucristo, ruuk' tee re' neenkireq ko'lemb'al kiib'. 4 Re' keh aj Israel taqe, re' Dios xukoj taqe chi rak'uun rixq'uun, xuk'uhtaaj wo' naq i ruloq'il keh. Re' reh xuk'uhb'alej wo' naq taqe ruuk' i najtir k'uhb'aal. Xuq'or keh nik' wach i loq'inik naa kianam, eh chi wilik i naa ruye'em keh 5 Re' keh re' wo' naq ruuk' taqe i peet cho aj nimaneel. Eh chi kixilak i keh xelik chaloq i Jesucristo xk'ulik aasjoq. Eh re' reh wilik rajaawriik chinaah chu'nchel i chib'ih jariik wilik, ruum re' reh i Dios. Re' ta naq i reh neenye'arik ruloq'il chi juneliik. Je' ta wo' naq re'. 6 Ma' re' ta chi ma' xooj ta eloq wach i ruq'orom chaloq i Dios ruum ma' chu'nchel taj i aj Israel xinimanik reh. Ruum re' i ruq'orom cho rib'iral i Dios ma' xata keh i aj Israel, keh la' wo' taqe ma' re' ta aj Israel. 7 Eh re' Abraham ma' xq'orarik ta reh chi kuuk' ta chu'nchel i rak'uun rixq'uun i naa ruk'ihaaxb'iik i riih rumaam. Je' la' wili i xq'orarik reh ruum i Dios: Ruuk' awak'uun, Isaac, naa ruk'ihaaxb'iik taqe i awiih aamaam, i nuchjik. 8 Re' wili iraaj ruq'orom chi re' taqe rak'uun rixq'uun i Abraham ma' chu'nchel ta manlik rak'uun rixq'uun i Dios, xa re' la' wo' taqe manlik rak'uun rixq'uun i Dios aha' wilik i ruq'orom chaloq i reh, 9 ruum re' i Abraham je' wili i xq'orarik reh ruum i ruánjel i Dios: Je' yu' pan jinaj haab' naa wo' chik nuk'uliik awuuk', eh re' awehk'een, i Sara, aasjinaq chik jinaj k'isa rak'uun, na' kink'oloq i nuchjik. 10 Eh ma' xata re' wili, ko wilik la' iraaj q'orarik chi riij. Re' i ki'ib' chi rak'uun i qatuu Rebeca, xa jinaj i kajaaw, Isaac rub'ihnaal, re' i xikin cho qamaam. 11 Eh noq komajaa'-oq ki-aasjik i ki'ib' chi rak'uun i Rebeca, noq komajaa' chih i holohik i yeb'ee wach inki a'n ma' ruum taj chib'ih i holohik xkian, ruum la' chi xsik'arik kiwach ruum i Dios inki a'n i re'. 12 Eh re' Dios xuq'or reh i Rebeca chi je' wilik: Re' awak'uun naa raasjiik chi peet, raj kamanoom awak'uun naa raasjiik ko xam naa rukahniik wii', i nuchjik. 13 Eh je' wo' re' i ruq'orom chaloq i Dios, re' i tz'ihb'amaj cho pan santo laj huuj chi je' wili: Re' Jacob xti q'e' nuk'ax, eh re' Esaú ma' xnuk'ax taj, inki. 14 Eh ¿mi ruum i re' neenqaq'or chi re' Dios ma' rub'ehel ta imb'anik? Ra'j ti ma' chih ta re', rub'ehel la' i rub'an, 15 ruum re' reh je' wili i ruq'orom cho reh i Moisés: Re' hin neenuketelaaj wach awach inwaaj nuketelaam wach panuk'ux i hin, inki. 16 Je' re' noq, ma' re' taj i winaq q'oreel reh chi neensik'arik wach ruum i Dios ma' ruum ta chi nee ta ruchop ruk'ux chub'anariik i xa chib'ih jariik, xa ruum la' chi nketeljik wach ruum i Dios. 17 Eh tz'ihb'amaj wo' pan santo laj huuj chi re' Dios je' wili i ruq'orom cho reh i kireey i aj Egipto: Re' hin xinkojwik aweh chi reey chinaah i tinamit, re' nwaaj i hin chi awuuk' i hat naa nuk'uhtaam i wajaawriik, reh chi naa ruq'orariik wib'iral chi junsuut i wach ak'al, inki. 18 Re' Dios neeruketelaaj wach awach iraaj ruketelaam wach paruk'ux i reh. Eh awach iraaj rukowb'isam i ránima i reh, nee wo' rukoowb'isaj i ránima. 19 Eh wila' re' Dios inkowb'isanik ree ránima i winaq ¿chib'ih chik reet noq nee ruq'or reh chi wilik ru mahk, wila' ma' awach neenq'atwik wach iraaj rub'anam i Dios? tiko'q naak. 20 ¿Chib'ih awajaawriik i hat chi neenawech'uj riij ree Dios chib'ih raaj rub'anam? Chakoj rehtaal chi re' jino'q ak'al xun ma' nee ta ruq'or reh chi je' wili awach xtz'aqwik reh: ¿Chib'ih reet noq je' wili nutz'aqariik xa a'n? ma' inko'q ta reh. 21 ¿Mi ma' re', re' aj tz'aqal xun wilik rajaawriik chinaah i ch'uwa'. Wila' raaj i reh, ruuk' i ch'uwa' re' re' neeruyejaa' jino'q i xun nim wach neen kamanik wii'. Eh wiraaj nee wo' ruyejaa' jino'q i xun xama' nim ta wach neen kamanik wii'? 22 Eh re' Dios je' wo' re' i rub'an. Iraaj ta ruk'uhtaam i rujosq'iil ruuk' i rajaawriik, jumehq'iil naq xuyeew taqe pantojb'al mahk awach taqe i ruk'ul chi naa ruye'em pantojb'al mahk, re' taqe i naa naq rusacham kiwach. Najt la' xukuy cho rilariik chib'ih jariik inki a'n 23 Eh re' Dios xraaj wo' cho ruk'uhtaam quuk' i hoj i chi naa kooj ruko'leem, xuketelaaj qawach, eh xanoq wo' pampeet xojrupab'aa' chaloq, reh chi naa qak'achariik ruuk'. 24 Re' Dios je' wili rusik'ariik cho qawach xub'an: Wilik i xusik' cho kiwach chi kixilak aj judío. Eh wilik xusik' cho kiwach chi kixilak i ma' re' ta taqe aj judío. 25 Je' rukab' i tz'ihb'amaj chaloq chupaam i ruhuuj i Oseas, re' i xuq'or i Dios chi je' wili: Awach naq taqe i ma' re' ta nutinamiit, naa nukojom taqe chi nutinamiit. Eh awach taqe i ma' nuk'ax ta naq taqe, q'e' chik naa nuk'axam taqe, inki. 26 Chupaam wo' ye'aab' re' re' xq'orarik keh ruum i Dios chi je' wili: Re' taq i hat, ma' hat ta taq nutinamiit, ar xq'orarik keh chi je' wili: Hat taq wak'uun wixq'uun i hin k'achlik Dios, inki. 27 Re' Isaías reh je' wili i xuq'or cho chikiij aj Israel: Atoob' ta xiik' naah kik'ihaal taqe rak'uun rixq'uun i Israel, je' kik'ihaal saniib' chii' palaw, xama' q'e' ta k'ih nakiko'ljiik chi kixilak, 28 ruum re' QaJaaw naa taqe ruye'em pantojb'al mahk chu'nchel i tinamit, eh naa rub'anam chi jumehq'iil, inki. 29 Eh re' wo' Isaías xq'orik cho reh chi je' wili: Wi ta ma' xukanaa' kiib' ixib'-oq i qak'uun qixq'uun i QaJaaw Dios nim rajaawriik, yu'naak i hoj sahchinaq naq chik qawach, je' rukab' noq xsacharik cho kiwach taqe aj Sodoma, taqe aj Gomorra, inki. 30 ¿Chib'ih jariik i naa qaq'orom chi riij i wili? Re' i naa qaq'orom re' chi xa ruum chi xkiyeew kik'ux chunimjiik i Jesucristo taqe i ma' re' ta aj judío xiko'ljik chuwach i mahk ruum i Dios, ro'q ta ma' k'ahchi' ta naq kikapaam rusik'ariik i ko'lemb'al kiib'. 31 Re' taqe aj Israel keh, i k'ahchi' naq kinimam i ruq'or i najtir k'uhb'aal reh chi naa naq kiko'ljiik chuwach i mahk, ma' xkireq taj i ko'lb'al kiib'. 32 ¿Chib'ih reet? Ma' xkireq taj, ruum ma' xkisik' taj ruuk' i ruye'ariik kik'ux chunimjiik i Jesucristo. Ruuk' la' chik inchee, runimjiik i najtir k'uhb'aal naa kireqem ko'lemb'al kiib' pankik'ux i keh. Ruuk' i xkian re' re' xiq'ehb'ik, je' xkitoxk'iij i nah kooq chuwach ab'aj toxk'b'al oqis, 33 je' rukab' i tz'ihb'amaj cho pan santo laj huuj, chi riij i Jesucristo, re' xuq'or i Dios chi je' wili: Re' hin jinaj ab'aj inanukojom ar Sión. Awach i ma' naa ta runimaniik reh je' naa naruutoxk'iim i rooq chinaah. Eh awach i naa runimaniik reh, naa ruye'ariik reh i q'orooj rib'iral reh, inki.

Romanos 10

1 Hat taq nuhermano, re' hin q'e' naq inwotow pan wánima, eh i nupahqaaj reh i QaJaaw Dios chi re' taqe i aj Israel neenkireq i ko'lemb'al kiib'. 2 Re' hin i nuq'or i korik chi re' keh q'e' wo' naq inkaaj rub'anariik iraaj i Dios. Xa re' la', xama' nkireq ta wo' chi riij nik' wach rub'anariik. 3 Re' keh ma' nkinimaj taj chi re' Dios ineesanik iloq reh i mahk paránima. Eh xa chi kutkeel naq inkaaj kisik'im i ko'lemb'al kiib'. Eh ma' inkaaj ta kianam i korik i ruq'or i Dios. 4 Xanaah re', re' i ruq'or i najtir k'uhb'aal ar xk'ulik kuxoq wach i noq xk'ulik i Jesucristo, reh i kiko'ljiik awach taqe inkiyeew kik'ux chunimjiik. 5 Eh re' Moisés je' wili rutz'ihb'aam cho chi riij i k'uhb'aal: Re' naa ruko'ljiik, koruman chi naa rub'anam chu'nchel i ruq'or i k'uhb'aal. Ruuk' i re', naa ruwihiik ruk'achariik, inki. 6 Raaj i ko'linik iib' chuwach i mahk xa ruum i ye'ej k'uxliis chunimjiik i Dios, je' wili i ruq'or: Maa q'or i hat chi je' wili: ¿Awach ineenjohtik pan taxaaj chuq'orob'jiik i Jesucristo? mat ko'q taq, (ruum re' q'orik re' re', je' naa qahteesb'al wo' chik cho reh i Jesucristo) 7 Eh maa q'or wo' taq chi je' wili: ¿Awach ineenqajik qohoq pankijuleel kamnaq? mat ko'q taq, (ruum re' q'orik re' re', je' naa kore' naa ruktiik chaloq i Jesucristo) inki. 8 Eh pan santo laj huuj je' wili ruq'or: Re' ruq'oral i Dios ma' najt ta taq awuuk' wilik chi aachii' taq wilik, eh panawánima taq wilik, inki. Re' wili chi riij i ye'ej k'uxliis chunimjiik i Jesucristo inq'orik re' k'ahchi' qaq'orom rib'iral i hoj yu'naak. 9 Wila' re' hat xaq'or ruuk' aachii' chi re' Jesucristo i QaJaaw, eh wi xanimaj chu'nchel awánima chi re' Dios x-uksanik cho reh i Jesucristo chi k'achlik wach, naa areqem ko'lemb'al awiib' 10 Eh ajwaal wach chi chu'nchel i ánima naa runimjiik chi re' Dios inko'linik chuwach i mahk, eh ruuk' chi'is inq'orarik rib'iral i Jesucristo, reh chi neenkan i ko'lemb'al iib'. 11 Eh i ruq'or wo' chi je' wili pan santo laj huuj: Awach i ruyeew ruk'ux chunimjiik i reh, ma' nee ta inchukarik reh i q'orik, naa la' ruye'ariik reh i q'orooj rib'iral reh, inki. 12 Ruum re' Dios xa jinaj wach kilariik i rub'an, chi je' taqe aj judío, chi je' taqe ma' re' ta aj judío, ruum xa jinaj chi QaJaaw inehchanik keh. Eh awach taqe inkipahqaaj i rotob'il i Dios, i ruyeew wo' cho keh, 13 ruum pan santo laj huuj je' wili ruq'or: Chu'nchel i neenkipahqaaj kuyb'al kimahk parub'ihnaal i QaJaaw naa kireqem ko'lemb'al kiib', inki. 14 Eh ¿nik' wach noq neenkipahqaaj kuyb'al kimahk wila' komajaa' inkinimaj? Eh ¿nik' wach noq neenkinimaj wila' ma' awach aj uuk' kib'iram rib'iral? Eh ¿nik' wach noq neenkib'iraj rib'iral wila' ma' awach inq'orik keh i ruk'uhb'aal i QaJaaw? 15 Eh ¿nik' wach noq nee kiooj chuq'orariik rib'iral i k'uhb'aal wila' ma' awach xtaaq'anik reje keh? Je' rukab' i ruq'or pan santo laj huuj chi je' wili: Ma' k'isiin ta loq'il noq awach inooj chuq'orariik rib'iral i ak' k'uhb'aal, re' inye'wik rusuqkiil k'uxliis inki. 16 Xa re' la' ma' chu'nchel ta nkaaj runimjiik i ak' k'uhb'aal ree ko'lemb'al iib'. Je' rukab' i rutz'ihb'aam cho paruhuuj i Isaías chi je' wili: Jaaw, ma' awach taj iraaj runimam i k'uhb'aal k'ahchi' qaq'orom rib'iral, inki. 17 Eh xa ruum ib'irinik imb'aan inchoparik k'uxliis chi nimanik. Eh re' inib'irjik re' wo' ruk'uhb'aal i Jesucristo. 18 Re' hin inupech'uj chi je' wili: ¿Mi korik ta wo' hoq chi ma' xkib'iraj taj i ruk'uhb'aal i Dios i aj Israel? Ma' korik taj, ruum pan santo laj huuj i ruq'or chi je' wili: Re' taqe q'orol reh i ruk'uhb'aal i Dios xa aha' ta chik yuuq' ma' xi ponik chuq'orariik, korehtaal xkib'iraj i tinamit sut i wach ak'al, inki. 19 Eh inupech'uj wo' chik chi je' wili: ¿Mi ma' ta wo' xkireq cho chi riij i wili aj Israel? Re' Moisés xuq'or cho keh pampeet i xuq'or i Dios chi je' wili: Re' hin naa taq nuye'em ru kaqiil wach ak'ux chikiij i ma' re' ta naq taqe nutinamiit. Eh naa wuksam cho wach aajosq'iil chinaah jinaj tinamit i ma' nkaaj ta kireqem chi riij i nuk'uhb'aal, inki. 20 Re' Isaías xuq'or wo' chi je' wili: Re' taqe i ma' k'ahchi' ta naq kiin kisik'im re' chik i keh xireqwik weh. Eh xnuk'uhtaaj wo' wiib' keh taqe i ma' kinkikapaaj ta naq, inki Dios, inki. 21 Eh chikiij i aj Israel, je' wili xuq'or: Eliik wo' naq he'lik i nuq'ab' chi kuyub'jiik taqe tinamit i ma' kinimanik taj, eh yiib' wach i kina'ojb'al, inki Dios, inki.

Romanos 11

1 Re' i hin inupech'uj chi je' wili: ¿Mi xuq'eb' chi riij ruk'ux i Dios chi jumpech i rutinamiit? Ra'j xti ma' chih ta re', Chawil taq i hin, hin wo' aj Israel, hin cho riih rumaam Abraham, hin aj pan tinamit Benjamín. 2 Re' Dios ma' xuq'eb' ta chi riij ruk'ux i rutinamiit ruum xanoq wo' pampeet rusik'im cho kiwach. ¿Mi aweht'al taq re' hat i ruq'or pan santo laj huuj chi riij i Elías jalal ruq'oral i Dios? Xujal ree Dios i parutiij xkian i aj Israel, je' wili i xuq'or: 3 QaJaaw Dios, re' taqe aj Israel kuxik kikansam taqe jalal aq'oral. Eh xkiyoj taqe a-artaal, ach wo' re' hin k'achalkiin, eh kinkaaj wo' kiin kikansam hin, inki. 4 Eh re' Dios je' wili i xuq'or reh: Re' hin ko wuquub' miil chik chi winaq i xnukanaa' iloq chi looq'en weh. Re' taqe i ma' xkixuk'aa' ta kiib' chulooq'jiik i tiyoox, Baal, inki. 5 Je' wo' re' yu'naak i re' Dios kokiib' ixib' chik i xukanaa' iloq, re' rusik'im cho kiwach chi kixilak i aj Israel ruuk' i rotob'il. 6 Re' keh xa ruum i rotob'il i Dios xsik'arik cho kiwach, ma' ruum taj i kia'nam kiq'orom chaloq. Sik'arik la' cho kiwach ruum re' i Dios xti korik chi q'e' atoob'. 7 Re' taqe i aj Israel ma' xkireq taj i ko'lemb'al kiib' i k'ahchi' kisik'im. Eh re' taqe i sik'ooj cho kiwach ruum i Dios, ra'j xkireq re' i ko'lemb'al kiib'. Eh re' chik taqe junch'uq xkikowb'isaj i kánima, 8 je' rukab' i ruq'or pan santo laj huuj chi je' wili: Re' taqe re' xikanab'jik ruum i Dios chi ma' xkireq ta chi riij i korik, eh chi je' ma' ki ilwik taj, chi je' ma' ki-ib'irinik taj. Eh je' re' xi kahnik chi jumpech, inki. 9 Eh re' reey David je' wili i xuq'or cho parutiij: QaJaaw Dios, re' kininq'iij i tinamit wili nee ta naq inasutej chi q'eb'al keh, eh chi q'eb'al kiib' reh chi nee taqe nayeew chi tojariik i kimahk. 10 Eh nee ta naq nakanaa' chi je' b'urlik inaq'kiwach, reh chi ma' nee ta ki-ilwik. Eh nee ta nakanaa' taqe chi je' k'utz k'utz kijurub' chi ri'sil i kimahk, inki. 11 Re' hin inupech'uj chi je' wili: ¿Mi xiq'ehb'ik chi jumpech i aj judío noq ma' xkinimaj taj i Jesucristo? Ra'j xti ma' chih ta re'. Ruum la' i kiq'etwachiil taqe aj judío, xkireq ko'lemb'al kiib' taqe i ma' re' ta aj judío. Reh chi re' taqe i aj Judío naa kaajwaam runimjiik i Jesucristo. 12 Eh wila' ruum i chi ma' xinimanik taj i aj Judío xchalik otob'il chinaah i tinamit. Eh wila' ruum i re' xkinimaj i Jesucristo i ma' re' ta taqe aj judío, ra'j naa chik ma' neen kik'ul re' i rotob'il i Dios taqe aj judío noq neenkinimaj i Jesucristo. 13 Eh re' taq i hat, i ma' hat ta taq aj judío, inwaaj k'utaaj taq awuuk': Ruum re' Dios xtaaq'anik reje weh chuq'orariik i ruq'oral taq aweh, re' hin i nuyeew rajaawriik i rukamaj ruye'em chi nunaah. 14 Chi je' re', chi xilak i nutinamiit aj judío eliik wach qati'jolal kuuk', neel oon naq i ruq'or kik'ux runimjiik i Jesucristo je' rukab' i runimjiik k'ahchi' taq kaat i hat, reh chi neenkireq ko'lemb'al ree kánima. 15 Eh wila' ruum chi ma' xikojarik ta paruman taqe aj judío xkian i okik panotob'il ruuk' i Dios taqe ma' re' ta aj judío. ¿Ra'j naa chik ma' xiik' naah loq'il re' wila' re' taqe i aj judío naakiko'ljiik ruum i Dios? Re' k'acharik inki a'n chi je' kamnaq naa kireqem i juneliik k'acharik. 16 Wila' looq' chuwach i Dios i peet kaxlanwi'k inehteesjik iloq ruuk' i q'oor, looq' wo' chu'nchel i ruqox chuwach i reh. Wila' looq' chuwach i Dios i raa' jino'q i chee', looq' wo' chuwach chu'nchel i q'ab' i chee'. 17 Re' taqe aj judío, i ma' xkaaj ta runimjiik i Jesucristo, xb'aan keh je' rukab' noq inyok'arik iloq i q'ab' i ruche'el i til olivo. Eh noq xanimaj taq i Jesucristo i hat, i ma' hat ta taq aj judío, xb'aan taq aweh je' rukab' noq inlecheb'jik i koq i tokoom olivo chuwach i xti til olivo. 18 Re' taq i hat, maaq'or chi nim taq awach chikiwach i aj judío, re' taqe i je' raa' til olivo. K'oloq taq panak'ux noq ma' re' ta taq i hat i raa' ri'sil i nimanik, xa je' la' taq hat q'ab' i olivo. Re' i olivo ma' re' taj i q'ab' inye'wik ruk'achariik i raa', re' la' i raa' inye'wik ruk'achariik i q'ab'. 19 Re' taq i hat neena naq'or taq chi je' wili: Aha' wilik taqe aj judío, i je' kiyok'arik q'ab' ruche'el olivo xb'aan, re' chik i hoj naa qakahniik chi kijilow, tiko'q naa taq. 20 Hoo', je' re' xb'aan keh, ruum ma' xkinimaj taj i Jesucristo. Eh re' taq i hat xa ruum chi nachop taq ak'ux wilkaat taq chi manlik. Eh ma' ruk'ul ta chi nee taq inanimb'isaj awach, chayohleej la' taq i Dios. 21 Eh wila' ma' xkuyarik kimahk ruum i Dios taqe aj judío, i je' taqe q'ab' til olivo, ma' nee ta wo' rukuy taq amahk i Dios i hat wila' xaq'ehtaaj taq awiib' chuwach. 22 Chawil taq re', re' Dios xiik' naah i rotob'il, eh xiik' wo' naah i rujosq'iil, xuk'uhtaaj cho chikinaah i ma' xkaaj ta runimjiik i Jesucristo. Eh awuuk' taq i hat q'e' atoob'. Re' rotob'il re' re' eliik naa ruwihiik taq awuuk' wila' xak'am taq naah. Eh wila' xakanaa' wo' chik taq i runimjiik i Jesucristo, ma' naa ta taq kaat rukojom paruman. 23 Eh wila' re' taqe aj judío xkijal wach i kina'ojb'al nee wo' naq chik kikojariik paruman. Nee naq imb'aan keh je' rukab' noq inlecheb'jik i koq i q'ab' i ruche'el olivo chuwach i runimaal, re' Dios wilik rajaawriik chi kikojariik paruman. 24 Wila' re' taq i hat, i ma' hat ta taq aj judío, xanimaj taq i Jesucristo. Xb'aan taq aweh i je' rukab' noq inlecheb'jik i koq i q'ab' i tokoom olivo chuwach i ruche'el i til olivo. ¿Ra'j naa chik re' taqe aj judío ma' neekikojariik paruman ruum i Dios wila' xkinimaj i Jesucristo? Re' keh nee wo' imb'aan keh je' rukab' noq inlecheb'jik i koq q'ab' i til olivo chuwach i runimaal. 25 Re' hin hermano, ma' inwaaj taj chi ma' nee ta taq inanab'eej aha' wilik i ma' eht'alimaj ta naq chaloq, reh chi ma' nee ta taq inaq'or chi wilik taq ana'ojb'al cha wib'il awiib': Re' taqe aj judío k'ih taqe i ma' xkaaj ta runimjiik i Jesucristo, kore' naakinimaniik noq okinaq-oq chik taqe chunimjiik i Jesucristo i ma' re' ta taqe aj judío. 26 Eh ma' k'isiin taqe aj judío naakiko'ljiik, ruum je' wili i ruq'or pan santo laj huuj: Re' aj Ko'loom pan tinamit Sión naa ruchaliik, eh re' reh naa resaniik reh i yiib' wach na'ojb'al wilik pan kánima taqe aj judío. 27 Re' i nuyejaam cho wach kuuk' naa rojiik eloq wach noq naa wesam i mahk wilik pan kánima, inki. 28 Re' taqe aj judío, ma' xkaaj ta kinimam i ak' k'uhb'aal, xi kahnik chi aj ixowan wach i Dios. Reh chi xye'arik q'ab' taq aweh i hat chi xanimaj taq i Jesucristo, i ma' hat ta taq aj judío. Atoob' ta nkixowaaj wach i Dios taqe aj judío, ko najawjik wo' kiwach yu'naak, ruum xanoq wo' pampeet sik'ooj cho kiwach i kimaam kati't. 29 Eh aha' wilik i ruyeew i Dios, ma' nee ta chik i ruq'uch ruka'peech. Eh ma' nee ta wo' i rusutej chi riij i ruq'oral awach iraaj rusik'im wach paruk'ux i reh. 30 Chawil taq i hat, i ma' hat ta taq aj judío, ma' nawaaj ta naq taq animam i Dios najtir. Raaj yu'naak, noq xkiq'etwachej kiib' taqe aj judío chunimjiik i Dios, re' chik taq i hat xuketelaaj chaawach. 31 Re' taqe aj judío keh, xik'u'loq ayu' chi ma' nkaaj ta kinimam i Dios. Reh chi re' chik taq i hat xuketelaaj taq chaawach i Dios. Eh je' wo' chik re' noq naa ruketeljiik kiwach i keh yu'naak. 32 Re' Dios, chu'nchel xuyeew q'ab' keh chi xkikowb'isaj i kánima. Je' re' xb'aan keh ruum i Dios, re' raaj i reh chi junketeljiik wo' chik kiwach naa rub'anam. 33 Xti Yohb'aal inche wach i rotob'il i Dios, re' i runa'ojb'al i rukapeew ma' awach neenreqwik chi riij. Ma' awach ta i neerub'an ruch'ob'ariik rub'ehel i ruyejaa' wach. Eh ma' awach ta neenreqwik chi riij i rub'an i reh. 34 Ruum aj re', je' wili i ruq'or pan santo laj huuj: ¿Mi wilik jino'q ineht'alinik reh i wilik cho paruk'ux i QaJaaw Dios? Eh ¿mi koruman chi wilik neenkojwik runa'ojb'al? 35 ¿Mi wilik sihwinaq cho chib'ih reh i QaJaaw Dios, reh chi neenye'arik jilow reh ruum i reh? inki. 36 Ruum chu'nchel i chib'ih jariik wilik, re' wo' Dios xtz'uhkrisanik cho reh, re' wo' reh i ehchan reh, re' reh inye'wik reh, nee ta naq inye'arik ruloq'il i Dios chi juneliik Je' ta wo' naq re'.

Romanos 12

1 Je' re' noq i hat taq loq'laj hermano, re' hin i nupahqaaj taq otob'il aweh parub'ihnaal i Dios inketelinik wachiis, chi chaq'asaj taq awiib' chi k'achlik mayiij, santohimaj je' rukab' imponik chuwach i Dios. Re' i wili i korik laj loq'inik taq naa a'nam. 2 Eh maa a'n taq chik aweh i yiib' wach na'ojb'al imb'aan wach ak'al. Chajal la' taq wach akapeew, reh chi nee nooj jaljoq wach taq ak'achariik, eh nee taq inooj areq chi riij aha' wilik iraaj i Dios. Eh nee taq i na a'n rub'aan, imponik chuwach i Dios, je' wo' hoq i korik. 3 Re' Dios ruuk' i rotob'il xuyeew chi nunaah i kamanik wili, reh chi naa nuq'orom taq aweh chawuncheel chi ma' ta naq awach jino'q taq aweh ineerukapaaj chi xiik' naah nimaal rajaawriik. K'acharoq la' parukorkiil re' q'oreel i runa'ojb'al ye'ooj reh ruum i Dios ruuk' i nimanik k'ahchi' rub'anam. 4 Chakoj taq rehtaal re' qati'jolal xa jinaj noq wilik, eh k'ih wach ruchopom wii' riib'. Eh re' taqe re', reh reh wach kikamanik wii' chi kiju'junaal. 5 Je' wo' re' noq wilkooj i hoj. Atoob' ta xiik' naah qak'ihaal, xa je' la' jinaj chik qati'jolal noq wilkooj ruuk' i Jesucristo. Ruuk' i re', qohkahnik chi xa jinaj chik qawach chiquncheel, je' rukab' noq wilik i qati'jolal. 6 Re' Dios, xa reh reh wach i rukamaj xuyeew qeh chi qaju'junaal re' q'oreel chi jariik i ruk'ul chi qeh. Je' re' noq, wila' xuyeew qeh i Dios chi naa qaq'orom i ruk'uhb'aal, qa a'n ruq'orariik re' q'oreel i rukowiil qak'ux chi nimanik. 7 Wila' xuyeew qeh chi naa qatoob'eem tokoom, qa a'n wo' hoq. Awach i ye'ooj reh chi naa rub'anam i tijinik, chub'an wo' chu'nchel ruk'ux. 8 Awach i ye'arik reh ye'ej rukowiil k'uxliis, chub'aan wo' hoq. Awach i ye'ooj reh chi naa rusihim chib'ih reh i ras ruchaaq', marupixpuuj wach. Awach i ye'ooj rajaawriik chi k'amal b'eeh, chub'an wo' hoq. Awach i ye'ooj reh chi naa rutoob'iniik suq-oq ruk'ux chub'anariik. 9 Eh xti korik-oq taq aweh i k'axooj cha a'n. Eh chaq'eb' taq chi riij ak'ux i yiib' wach na'ojb'al, re' chik i holohik laj na'ojb'al taq cha a'n. 10 Re' taq i hat inchol taq ak'axam awiib' chawach je'-oq taq jinaj atuut awajaaw. K'ul taq chawaaj awiib', eh k'ul wo' taq chakoj awiib' chawach. 11 Maak'ay taq wach rub'anariik i rukamaj i QaJaaw, xti chu'nchel-oq la' taq ak'ux chub'anariik. 12 Xa suq-oq taq ak'ux chi ruyub'jiik i naa taq ruye'em aweh i Dios. Chakowej taq ak'ux chukuyariik ti' k'axik. Eh maakanaa' wo' taq rub'aan atiij. 13 Eh chatoob'eej wo' taq ruuk' i kineb'a'il taqe i re' ruuk' i rutinamiit i Dios. Eh chak'ul wo' taqe cho panotob'il wila' xiooj k'oloq taq chawula'jiik. 14 Chapahqaaj taq i rotob'il i Dios chikiij i ki-ixowanik taq awach, ma' re' ta kib'ajariik taq naa a'nam i hat. 15 Suq-oq taq ak'ux haa' i hat kuuk' i suq kik'ux. Eh tioq'oq taq haa' i hat kuuk' i oq'ik inki a'n ruum i ruti'kiil kik'ux. 16 Tik'acharoq taq pan jinaj wach k'uxliis chawach. Mo'q xa nim taq awach neena a'n awiib'. Jinaj-oq la' taq awach kuuk' i xama' nim ta kiwach. Eh maa kapaaj taq chi wilik taq ana'ojb'al cha wib'il awiib'. 17 Eh wila' awach xb'anik ti' k'axik taq aweh, maaq'aj taq wach reh. Chayeew la' taq ak'ux chuk'uhtjiik i holohik laj na'ojb'al chikiwach chu'nchel taq aawas achaaq'. 18 Re' taq i hat, ko aha' pa' ruyee riib' taq chawach, cha chop taq ak'ux chi k'acharik pansuqkiil k'uxliis chi kixilak taqe aawas achaaq'. 19 Re' taq i hat loq'laj hermano, maaq'aj taq wach i neenb'aan taq aweh. Chakanaa' la' taq chi re' Dios nee ruyeew i chee rujosq'iil, ruum tz'ihb'amaj chaloq chi je' wili i ruq'or i Dios: Re' hin naa nuq'atwiik q'orik chinaah i ju'jun. Eh re' hin naa nuq'ajwiik wach reh i rub'an, inki. 20 Je' re' noq wila' re' i nixowanik awach inuhmik, chayeew ruwa', wila' chiqiij chii', chayeew ruhaa'. Wila' je' re' i xa a'n reh ma' k'isiin ta neenchalik rukaaqb'iik i wach ruum i ruk'ixiik. 21 Eh maayeew taq q'ab' reh i yiib' wach na'ojb'al chi nee ruq'at taq awach, chaq'at la' taq wach i reh ruuk' i rub'anariik otob'il.

Romanos 13

1 Hermano, re' taq i hat chawunchelaal inchol taq animam taqe q'atal q'orik kojooj chinaah i tinamit, ruum chu'nchel i q'atal q'orik re' wo' Dios inkojwik keh. Eh awach taqe i ye'ooj pan kiye'aab' chi q'ataj q'orik, re' wo' Dios inye'wik q'ab' keh. 2 Awach taqe i ma' nkaaj ta kinimam inkiq'or i q'atal q'orik, ma' k'ahchi' ta kinimam i rukanaam i Dios. Eh re' taqe i ma' kinimanik taj, naakiye'ariik chi tojariik i kimahk. 3 Re' taqe q'atal q'orik ma' re' ta yohb'isan keh i ma' xta kimahk, xa re' la' wo' taqe i wilik kimahk inkiyohb'isaj. Wila' re' taq i hat inawaaj chi ma' nee ta taq tikiyohb'isaj taqe q'atal q'orik, ti k'acharoq taq parukorkiil, eh re' keh neekiq'orik chi holohik taq ana'ojb'al, 4 ruum re' keh parukamaj i Dios wilkeeb', reh chi neenkian otob'il taq aweh. Raaj wila' yiib' taq wach tib'anik, ra'j ti yo'joq taq re', ruum re' taqe q'atal q'orik xti korik chi neenkian ti' k'axik taq aweh, ruum re' keh parukamaj i Dios wilkeeb', reh chi neen kiyeew chutojariik i kimahk i yiib' wach kina'ojb'al. 5 Je' re' noq, ajwaal wach kinimjiik taqe q'atal q'orik, ma' xata ruum chi kiye'wik pantojb'al mahk, ruum la' rukapeewjiik riij chi ajwaal wach chi naa kinimjiik. 6 Ruum wo' re', i na a'n taq i tooj, ruum re' taqe q'atal q'orik raj kamanoom i Dios noq wilkeeb', eh xa re' wo' re' i kikamaj chu'nchel q'iij. 7 Je' re' noq, chatoj taq chu'nchel aak'aas. Aha' wilik iraaj tojarik riij, chatoj taq riij. Eh awach iraaj nimjik, cha nimaj taq, eh chayeew wo' taq kiloq'il. 8 Eh mo'-oq awach aj uuk' neen wihik taq ak'aas. Re' taq aak'aas i hat, re' chi k'ul taq naa ak'axam awiib' chawach, ruum awach inkik'ax i kas kichaaq', xkinimaj chik taqe i ruq'or i najtir k'uhb'aal. 9 Re' taqe k'uhb'aal je' wili ruq'or: Maa ch'uwa'risaj wach aakaxaro, maakansaj aawas achaaq', maak'ax wach chib'ih reh aawas achaaq', inki. Eh re' k'uhb'aal wili, ruch'ihil i k'uhb'aal junch'uq chik, inooj eloq chi xa jinaj wach i ruq'or, je' wili ruq'or: Chak'ax taq aawas achaaq' je' rukab' noq inak'ax taq awiib' i hat, inki. 10 Awach i wilik k'axooj ruuk', ma' xtaj i yiib' wach neerub'an reh i kas ruchaaq'. Awach i wilik k'axooj ruuk' k'ahchi' rub'anam i ruq'or i najtir k'uhb'aal. 11 Ruuk' taqe i kore' xqaq'or wili, nee taq inakoj rehtaal chi jariik taqe ruk'axkiil i q'iij wilkooj wii'. Eh chanab'eej taq noq manlik i wirik xqa a'n, na'lojoq qeh, ruum re' Dios xailook' chik i rumanaa' wach qako'ljiik, ma' je' ta rukab' noq xqanimaj chaloq i k'uhb'aal pampeet. 12 Eh chi qeh i hoj je' ach k'isiin ma' nsaq'ik, ach k'isiin ma' nqilow wach i saqum. Ruum aj re' qakanaa' rub'aan i yiib' wach na'ojb'al, re' i ruk'am chaloq i q'equm. Re' la' chik qa a'n i holohik laj na'ojb'al, i ruk'am chaloq i saqum. Qatiq'aa' taq qiib' chi korik. 13 Eh qoh k'acharoq taq chi je' rukab' i wihik parusaqumaal i q'iij. Maan qa a'n i xohk'rik, maan qa a'n i ninq'ijinik. Eh maan qa a'n i k'oyomal, maan qa a'n i ma' tob'laj tuskil. Maan qa a'n i peleto, i kaqwachiil. 14 Re' taq i hat, inchol taq a tiq'aam awiib' chi korik ruuk' i ruk'uhb'aal i QaJaaw Jesucristo. Eh maa a'n taq chik i yiib' wach na'ojb'al i ruk'ax taq wach ati'jolal.

Romanos 14

1 Re' taq i hat, chak'ul taq cho chi korik taqe aahermano komajaa' ta kow kik'ux. Eh matoq'aa' taq awech'um riij keh inkiq'or, 2 ruum wilik taqe i kikapeb'inik reh chi xa chu'nchel neen k'uxarik. Eh re' taqe i komajaa' ta kow kik'ux, inkikapaaj chi xa re' i chaaj i ruk'ul chi neenkik'ux. 3 Awach i xa chu'nchel i k'uxb'al wi'k ruk'ux, ma' ruk'ul ta chi neenkixowaaj wach i tokoom. Eh awach i xak'utlik wach i rik'ux, ma' ruk'ul ta chi neeruch'olej i xa chu'nchel rik'ux, ruum re' Dios xukoj wo' taqe chi rak'uun rixq'uun i kik'uxwik reh taqe re'. 4 ¿Chib'ih awajaawriik i hat chi nee nakoj ru mahk aahermano ruuk' i xa chib'ih jariik i ruk'ux? Re' reh, re' wo' Dios inehchanik reh. Re' i hat ma' xta nawaaj reh mi holohik oon ma' holohik taj i rub'an, re' la' Dios nim rajaawriik neentoob'inik reh chi ma' nee tanq'ehb'ik. 5 Eh Wilik wo' taqe i hermano kiq'orik reh chi xa k'utlik wach i q'iij wilik ruloq'il. Eh wilik wo' chik kiq'orik reh chi xa eliik wach ruloq'il chu'nchel i q'iij. Eh aha' wilik i ma' xta reet noq i rukapaaj i ju'jun, ch'iklik-oq ruk'ux ruuk' i k'ahchi' runimam. 6 Eh re' taqe inkiyeew ruloq'il jino'q i q'iij, inki a'n chi loq'oomb'al reh i Dios. Eh re' taqe i xa chu'nchel i k'uxb'al wi'k inkik'ux, inki a'n chi loq'oomb'al reh i Dios, eh reh wo' Dios inkit'iosej. Eh re' taqe i ma' chu'nchel taj i k'uxb'al wi'k inkik'ux, inki a'n wo' chi loq'oomb'al reh i Dios, eh inkit'iosej wo' reh i Dios. 7 Ma' jino'q qeh i hoj xa re' reh q'oreel chinaah i ruk'achariik, eh ni xata re' reh q'oreel chinaah i rukimiik. 8 Eh wila' ko k'achalkooj, hoj reh QaJaaw. Eh wila' xoj kimik xa hoj wo' reh QaJaaw. Je' re' noq, atoob' ta k'achalkooj, atoob' ta hoj chik kamnaq, xa hoj wo' reh QaJaaw. 9 Ruum i wili xkimik i Jesucristo, eh xk'aach wo' chik cho ruka'peech: Reh chi xkahnik chi wilik rajaawriik chikinaah taqe kamnaq, chikinaah taqe k'achalkeeb'. 10 ¿Chib'ih reet noq inach'olej awuch aj nimaneel? ¿Chib'ih reet noq ma' imponik ta panaq'awach awuch aj nimaneel? ¿Mi ma' aweht'al re' hat chi naaqojiik pa'lojoq chuwach i Dios noq naa ruq'atam i q'orik chi qanaah? 11 Eh pan santo laj huuj tz'ihb'amaj chaloq chi je' wili i ruq'orom i Dios: Re' hin xti korik i nuq'or chi, chi nuwach i hin, naakixuk'aam kiib' i tinamit, eh naa kiye'em nuloq'il, inki. 12 Re' hoj chi qaju'junaal naa qaq'asam chuwach i Dios chib'ih jariik taqe ixqa a'n. 13 Ruum aj re', re' taq i hat, ma' ch'olej taq awiib' chawach. Chawik'raaj la' taq awiib', reh chi ma' xta nee taq inayoj wii' kik'ux taq aahermano, eh ma' xta wo' taq nee naq'eb' wii' pamahk. 14 Re' hin, ruum chi nuye'em nuk'ux chunimjiik i QaJaaw Jesucristo, weht'al chi ma' xtaj i k'uxb'al wi'k mahk chi k'uxarik. Eh wila' awach inkapeb'inik reh chi wilik i k'uxb'al wi'k mahk chi k'uxarik, mahk wo' chi neeruk'ux i reh. 15 Raaj wila' ruum i k'uxb'al awa' inak'ux neenyoj rik'ux aahermano, ruuk' i na a'n re' re', ma' k'ahchi' ta ak'axam. Ruum aj re', ma' ruk'ul taj chi ruum i k'uxb'al awa' nee inayoj rik'ux aahermano, ruum re' reh, re' Jesucristo xkimik chi riij chi ko'lemb'al reh. 16 Mayeew q'ab' chi nee tiq'orarik chi re' chi ma' re' ruum i rub'anariik inakapaaj i hat chi ma' xta reet chi b'anarik. 17 Chakoj taq rehtaal chi re' runimaal rajaawriik i Dios ma' ruum ta wi'k ha' neenkan. Ruum la' rub'anariik i korik, i wihik pan chaq'lamiil, i wihik pansuqkiil k'uxliis i ruyeew i Santolaj Uxlab'al neenkan. 18 Ruum aj re', awach i je' re' runimjiik i Jesucristo, i rub'an re' re' imponik chuwach i Dios, eh inkiq'or wo' tinamit chi holohik i runa'ojb'al. 19 Je' re' noq, inchol qasik'im chu'nchel ink'amwik qeh pansuqkiil k'uxliis. Ruuk' i re', k'ul neenqayeew rukowiil qak'ux chi qawach. 20 Re' i hat, maa sach wach i rukamaj i Dios ruum i k'uxb'al awa' inak'ux. Xti korik noq chu'nchel i xa chib'ih jariik chi k'uxb'al wi'k ma' mahk ta chi k'uxarik. Re' mahk chi b'anarik re' chi neenayoj rik'ux aahermano ruuk' i k'uxb'al awa' neenak'ux, re' ma' toob' ta chi k'uxarik chi ree reh. 21 Re' hat, ma' xta reet chi ma' nee ta nak'ux i tiwik, chi ma' nee ta inawuk'ej i vino wila' ruuk' i re' neenayoj rik'ux aahermano. Eh ma' xta wo' hoq i ma' holohik taj nee i na a'n chi q'eb'al reh pamahk aahermano. 22 Eh wila' ch'iklik ak'ux chi re' holohik k'ahchi' kaat, xa re'-oq i hat tinaab'inik reh, chayeew pan q'ab' i Dios. Eh atoob' reh awach i ch'iklik ruk'ux chi ma' xta k'ahchi' ruq'ehb'iik wii' chub'anariik i rukapaaj i reh chi ma' xta reet chi b'anarik 23 Eh awach i ma' ch'iklik ta rik'ux mi mahk oon ma' mahk ta chi k'uxarik i xa chib'ih jariik, eh wila' xik'ux, mahk i rub'an, ruum ma' ch'iklik ta rik'ux chi ma' xta reet i rub'an. Je' re' noq, aha' wilik imb'aan chi ma' ch'iklik ta k'uxliis, mahk chuwach i Dios.

Romanos 15

1 Re' hoj i kow chik qak'ux panqanimaniik, inchol qakuyum kimahk i komajaa' kow kik'ux pan kinimaniik. Ma' ruk'ul taj chi xa re' neenqa a'n aha' wilik imponik chi qawach i hoj. 2 Chi qunchelaal la' inchol qa'nam imponik chikiwach taqe i qahermano. Re' i holohik qa a'n reh chi neen kamanik chi toob'al keh. 3 Chawil taq i xub'an i Jesucristo reh ma' xub'an taj imponik chuwach i reh. Re' la' reh xk'ulwik reh i ruq'or i tz'ihb'amaj chaloq chi je' wili: Re' taqe kib'ajwik aweh, chi nunaah i hin xkik'saj i kik'aah, inki. 4 Eh chu'nchel i q'orik xtz'ihb'jik cho pan santo laj huuj najtir tiijb'al qeh noq xkanab'jik. Eh yu'naak ar chik inqareq rukowiil qak'ux chunimjiik i Jesucristo, eh i rusuqb'isaj wo' qak'ux chi ruyub'jiik i naa qak'ulum. 5 Eh re' Dios, re' inye'wik reh i kowiil k'uxliis, rusuqkiil k'uxliis, toob'inoq taq chaaweh, reh chi k'ul taq nee ti k'acharik pan jinaj wach k'uxliis, je' rukab' i xk'ulik ruk'uhtaaj i Jesucristo, 6 reh chi chawunchelaal taq jinaj taq wach ak'ux chuye'ariik ruloq'il i Dios, re' i rajaaw i QaJaaw Jesucristo. 7 Re' taq i hat hermano, panotob'il taq chak'ul chaxilak taqe aahermano, je' rukab' noq xatruk'ul taq panotob'il i Jesucristo i hat, reh chi neenye'arik ruloq'il i Ajaab'ees Dios. 8 Re' Jesucristo xk'ulik chub'anariik otob'il keh aj judío, reh chi xk'ulik resaj wach i ruq'orom cho rib'iral i Dios najtir keh i qamaam qati't. Eh xk'ulik ruk'uhtaaj i Jesucristo chi re' Dios korik chi rub'an i ruq'or. 9 Reh chi naa kiye'em ruloq'il i Dios taqe i ma' re' ta aj judío ruuk' i ruketeljiik kiwach xb'aan, reh chi xooj eloq wach i tz'ihb'amaj chaloq pan santo laj huuj chi je' wili: Re' hin naa kaat nuloq'em chi kixilak i ma' re' ta aj judío, ruuk' i rutz'uuyjiik awach, inki. 10 Eh wilik wo' chik i ruq'or wii' chi je' wili: Suuqb'oq taq ak'ux i hat, i ma' hat ta taq aj judío, kuuk' taqe i rutinamiit i Dios inki. 11 Eh wilik wo' chik i ruq'or wii' chi je' wili: Chaloq'ej taq i QaJaaw Dios chawunchelaal taq i hat, i wilkaat taq panimaq tinamit, i pankok' tinamit chaloq'ej taq inki. 12 Re' Isaías reh, je' wili i rutz'ihb'aam chaloq: Naa raasjiik jinaj i aj Ko'loom chi kixilak i riih rumaam i Isaí. Eh naa ruwihiik rajaawriik chikinaah i ma' re' ta taqe aj judío. Eh ruuk' i reh, naakich'ikaam kik'ux, inki. 13 Re' ta naq i Dios inye'wik ch'ikaab' k'uxliis, suq kiil k'uxliis, neen ye'wik taq aweh i k'acharik pansuqkiil chunimjiik i reh, reh chi ruuk' i rajaawriik i Santolaj Uxlab'al, nee ruyeew taq rukowiil ak'ux chi ruyub'jiik i ch'iklik taq reje wii' ak'ux. 14 Hat taq nuhermano, re' hin weht'al chi korik chi re' taq i hat q'e' taq hat atoob', eh chi wilik taq ana'ojb'al chi manlik, eh chi tichol taq rukojariik ana'ojb'al chawach. 15 Eh chupaam i huuj wili, xinq'orik taq reje awuuk', ruum re' hin xuyeew wajaawriik i Dios reh chi ma' nee ta nsahchik taq panak'ux i xnuq'or taq aweh. 16 Re' hin k'ahchi' nub'anam i rukamaj i Jesucristo toob'al keh i ma' re' ta taqe aj judío, k'ahchi' nuq'orom rib'iral i ak' k'uhb'aal i ruyeew i Dios. Ruuk' i re', naakik'ulariik ruum i Dios taqe i ma' re' ta aj judío chi jilow mayiij santohimaj ruum i Santolaj Uxlab'al. 17 Ruum chi nunimaj i Jesucristo, wilik rub'ehel chi weh chi nuyeew runimaal wach i rukamaj i Dios k'ahchi' kiin. 18 Re' hin ma' xta chik jino'q i tokoom i nuq'or. Xa re' la' wo' nuchop nuk'ux chi naa nuq'orom i xub'an i Jesucristo. Eh re' ruq'orariik keh i ma' re' ta taqe aj judío chi kinimaj i Dios. Re' taqe i xnub'an wili, xooj eloq wach ruuk' taqe i xnuq'or, taqe i xnub'an, 19 ruuk' i rajaawriik i Santolaj Uxlab'al xnuk'uhtaaj taqe i nimaq kiwach ma' ilooj taj. Eh xnub'an wo' ruq'orariik i ak' k'uhb'aal, ar Jerusaleem xnutoq'aa' reje. Eh xa aha' ta chik yuuq' ma' xinik'ik reje chuq'orariik korehtaal ximponik paruyuq'ul Ilírico. 20 Je' re' noq, xnuchop reje nuk'ux chuq'orariik rib'iral i ko'lemb'al iib' aha' ma' ib'irimaj ta naq wii' rib'iral i Jesucristo. Re' xwaaj i hin chi ma' xi nokik ta chuq'orariik aha' q'orooj chik wii' rib'iral i Jesucristo. 21 Eh ar xooj eloq wach tz'ihb'amaj cho chi riij i Jesucristo chi je' wili: Re' taqe ma' kib'iram ta rib'iral, re' keh naa kilwiik wach. Eh re' taqe i ma' kib'iram ta cho rib'iral chi jumpech, re' keh naa kireqem chi riij i ruq'oral, inki. 22 Re' hin, hermano, k'ih pech naq wajwaam ojik taq chaq'orob'jiik. Xa re' la', komajaa' ta ruyee riib' chi nuwach, ruum ko lahtz' nuwach chub'anariik i rukamaj i Dios ayu'. 23 Eh yu'naak xnukohlaaj chik wach i rukamaj i Dios chupaam taqe ye'aab' ayu'. Eh ruum chi najtir naq inutoq'aa' wajwaam ojik taq chaq'orob'jiik, 24 yu'naak k'ahchi' nupab'aam nub'eeh chi naa wik'iik ponoq taq chaq'orob'jiik noq naa wojiik España. Eh qaye'em-oq chik rusuqkiil qak'ux chi qawach taq awuuk', inwaaj naq i hin chi nee taq kinatoob'eej ree wojiik España. 25 Xa re' la', yu'naak ko naa pee wojiik cho Jerusaleem chukanab'jiik k'isiin i tumiin toob'al keh taqe i hermano wilkeeb' paneb'a'il ar, 26 ruum re' taqe hermano wilkeeb' Macedonia, ruch'ihil taqe wilkeeb' Acaya, xkichop kik'ux chi q'asanik tumiin, reh chi naa kitaq'aam reje chi toob'al keh hermano wilkeeb' paneb'a'il ar Jerusaleem. 27 Re' q'asanik tumiin xkian i ma' re' ta taqe aj judío, pankik'ux xchalik. Eh ma' xta reet i xkikapaaj rub'aan re' re', ruum re' taqe aj judío kinimanik reh i Jesucristo, xa kuum i keh xiehtrik haa' i runimjiik i Jesucristo i ma' re' ta taqe aj judío. Je' re' noq, re' keh xti ruk'ul chi ruuk' i chib'ih wilik keh naakitoob'eem reje taqe aj judío. 28 Eh nukohlaam-oq chik i nutaqariik, nuq'asam-oq chik keh i tumiin xmolarik cho wach, kora'j nawojiik España re'. Eh noq ojik-oq i nub'an ar, naawik'iik ponoq taq chaq'orob'jiik ar Roma. 29 Re' hin weht'al chi xiik' naah i rotob'il i ak' k'uhb'aal i ruyeew i Jesucristo neenqak'ul taq awuuk' noq nee kinooj k'oloq taq chaxilak. 30 Hat taq nuhermano, i nupahqaaj taq otob'il aweh parub'ihnaal i QaJaaw Jesucristo, eh je' wo' ruuk' i k'axaj iib' i ruyeew qeh i Santolaj Uxlab'al, chi kinatoob'eej tii taq panatiij chuwach i Dios. 31 Reh chi ma' xta neekinkuchej taqe i ma' re' ta aj nimaneel wilkeeb' ar Judea, eh chi suq ta naq kik'ux taqe hermano wilkeeb' Jerusaleem noq neen kik'ul i toob'al keh naa nuk'amam reje. 32 Chi je' re', suq suq nuk'ux noq nee kinooj k'oloq taq chaq'orob'jiik wila' je' re' i xraaj i Dios. Noq neenqilow qawach taq awuuk', neenhi'lik i wánima taq chakapeeb'jiik. 33 Re' ta naq i Dios inye'wik suq kiil k'uxliis wih-oq taq panawánima chawuncheel. Je' ta wo' naq re'.

Romanos 16

1 Re' hin, hermano, inwoqxa'neej taq aweh i qahermana, Febe, re' k'ahchi' chub'aan i rukamaj Dios kuuk' taqe i aj nimaneel wilkeeb' Cencrea. 2 Chak'ul taq cho panotob'il i qahermana re' re' parub'ihnaal i QaJaaw, je' rukab' i ruk'ul chi b'anarik chi kixilak i santo laj aj nimaneel. Chatoob'eej taq ruuk' i ajwaal wach chi reh, ruum re' reh ma' k'isiin taqe i rutoob'eem chaloq, eh hin wo' rutoob'eem haa' i hin. 3 Eh chayeew taq rusuqkiil ruk'ux weh i qahermana Priscila ruch'ihil i rub'ahiil Aquila rub'ihnaal, re' taqe wuch kamanoom chuq'orariik i ruq'oral i Jesucristo. 4 Re' keh xkiyeew kiib' pankimik ruum i nuko'ljiik i hin. Inut'iosej keh i xkian weh re' re'. Eh ma' xata re' hin kint'iosinik reh, int'ioosjik la' wo' keh kuum taqe aj nimaneel ma' re' ta taqe aj judío. 5 Eh chayeew taq rusuqkiil kik'ux weh taqe i hermano inkimol kiib' chulooq'jiik i Dios parupaat i Aquila i Priscila. Chayeew taq rusuqkiil ruk'ux weh i Epeneto, re' i naah wamigo. Re' reh i peet xnimanik reh i Jesucristo ar Acaya. 6 Chayeew wo' taq rusuqkiil ruk'ux weh i hermana María, re' reh xiik' naah i kamanik rub'anam taq chaxilak. 7 Eh Chayeew taq rusuqkiil ruk'ux weh i qahermano Andrónico, i qahermano Junias, wuch aj Judío taqe, hoj junwihiik chi prexohjik kuuk', eht'alimaj kiwach chi raj tahqaneel i Jesucristo taqe. Eh peet xkinimaj i Jesucristo chi nuwach i hin. 8 Chayeew wo' taq rusuqkiil ruk'ux weh i qahermano Amplias, re' i naah wamigo parub'ihnaal i QaJaaw. 9 Chayeew taq rusuqkiil ruk'ux weh i qahermano Urbano, i quch kamanoom chuq'orariik i ruq'oral i Jesucristo. Eh chayeew wo' taq rusuqkiil ruk'ux weh i qahermano Estaquis, i re' naah wamigo. 10 Chayeew taq rusuqkiil ruk'ux weh i qahermano Apeles, ruye'em ruk'ux chunimjiik i Jesucristo. Eh chayeew wo' taq rusuqkiil kik'ux taqe i awach reh i qahermano Aristóbulo. 11 Chayeew taq rusuqkiil ruk'ux weh i qahermano Herodión, wuch aj Judío. Eh chayeew wo' taq rusuqkiil kik'ux taqe i awach reh i qahermano Narciso, re' i xkiyeew kik'ux chunimjiik i Jesucristo. 12 Chayeew taq rusuqkiil ruk'ux weh i qahermana Trifena, i qahermana Trifosa, raj kamanoom taqe i Jesucristo. Eh chayeew wo' taq rusuqkiil ruk'ux weh i qahermana, Pérsida, i ruyeew ruk'ux chub'anariik i rukamaj i Jesucristo. 13 Chayeew taq rusuqkiil ruk'ux weh i qahermano Rufo, i loq'laj aj nimaneel parub'ihnaal Jesucristo. Eh chayeew wo' taq rusuqkiil ruk'ux weh i rutuut i Rufo, re' je' wo' nutuut i hin noq wilik. 14 Chayeew taq rusuqkiil ruk'ux weh i Asíncrito, i Flegonte, i Hermes, i Patrobas, i Hermas, eh je' wo' taqe i hermano inkimol kiib' kuuk' noq inkiloq'ej i Dios. 15 Chayeew taq rusuqkiil ruk'ux weh i Filólogo, i Julia, i Nereo, haa' ranaab', ruch'ihil i Olimpas. Eh chayeew wo' taq rusuqkiil kik'ux weh chu'nchel i hermano inkimol kiib' kuuk' chi looq'jiik i Dios. 16 Re' taq hat hermano, k'ul taq chayeew rusuqkiil ak'ux chawach ruuk' santo laj tz'ub'uuj. Eh chu'nchel i kinimanik ree Jesucristo wilkeeb' ayu' inkitaq'aaj taq reje rusuqkiil ak'ux. 17 Hermano, re' hin i nupahqaaj taq otob'il aweh chi chakoj taq kehtaal awach kib'anik reh i yojoj k'uxliis, eh inkitoq'aa' taqchi' taq chaxilak. Re' taqe re' inkixowaaj wach i ak' k'uhb'aal hat taq tijimaj cho wii', ma' ruk'ul ta taq cha weh chi nee taq inamin awiib' kuuk'. 18 Ruum re' taqe re' ma' nkian taj iraaj i QaJaaw Jesucristo. Re' la' inki a'n i rootwaaj i kiti'jolal i keh. Eh ruuk' tii chik holohaq q'orik noq i nib'irjik, inkijot' i kikapeb'aal taqe komajaa' kow kik'ux chunimjiik i Jesucristo. 19 Chu'nchel kieht'alinik reh chi re' taq i hat xanimaj taq chik i Dios. Ruum i re', q'e' insuuqb'ik nuk'ux taq chawiij. Eh re' hin inwaaj chi nee taq inak'uhtaaj chi wilik taq ana'ojb'al chub'aan otob'il, ma' re' ta chub'aan i yeb'ee wach na'ojb'al. 20 Eh re' Dios inye'wik reh i suq kiil k'uxliis, naa rusacham wach chi jumehq'iil i rajaawriik i aj Yahm, je' naa naa ayeq'em taq panawooq i hat, ruum re' chik taq i hat naa ruye'em awajaawriik i Dios. Re' ta naq i QaJaaw Jesucristo toob'inoq taq chaaweh. 21 Eh i rutaq'aaj wo' reje rusuqkiil taq ak'ux i Timoteo, i wuch kamanoom parukamaj i Dios. Eh re' taqe i wuch aj Judío, re' Lucio, re' Jason, eh re' Sosípater, inkitaq'aaj wo' reje rusuqkiil taq ak'ux i keh. 22 Re' hin, Tercio k'ahchi' nutz'ihb'aniik ree huuj wili i naa rutaq'aam taq reje aweh i Pablo, i nutaq'aaj wo' taq reje rusuqkiil ak'ux i hin parub'ihnaal i QaJaaw Jesucristo. 23 Eh i rutaq'aaj taq reje rusuqkiil ak'ux i Gayo, re' i nupatal. Eh i ruyeew i rupaat chi molb'al kiib' i aj nimaneel. Irutaq'aaj wo' taq rusuqkiil ak'ux i Erasto, re' i molwik reh i rutumiin i kumitaat pan tinamit ayu'. Irutaq'aaj wo' taq rusuqkiil ak'ux i hermano, Cuarto rub'ihnaal. 24 Re' ta naq i rotob'il i QaJaaw Jesucristo wih-oq taq awuuk' chawunchelaal. Je' ta wo' naq re'. 25 Eh qayeew taq ruloq'il i Dios, i wilik rajaawriik chuye'ariik taq rukowiil ak'ux, je' rukab' i ruq'or i ak' k'uhb'aal xnuq'or taq aweh, re' wo' i xatnuk'uhb'alej taq wii' nik' wach runimjiik i Jesucristo. Re' wili jinaj wach i ruq'or ruuk' i ruk'uhtaam chaloq i Dios najtir q'iij chi riij i ma' eht'alimaj ta naq ruyejaam cho wach noq komajaa' chii wilik. 26 Eh xye'arik chik chi naab'jik xa ruum i kitz'ihb'aam chaloq taqe jalal ruq'oral i Dios, je' rukab' i xq'orarik keh ruum i Dios wilik chi juneliik. Re' i wili, ke'lik naq chaloq, eh xye'arik chik keh chi naab'jik chu'nchel i nimaq taq tinamit, reh chi neenkinimaj i Jesucristo. 27 Xa re' wo' jinaj chi Dios, i xti wilik runa'ojb'al, i ruk'ul chi neenye'arik ruloq'il chi juneliik parub'ihnaal i Jesucristo. Je' ta wo' naq re'.

1 Corintios 1

1 Re' hin i Pablo, re' Dios xraaj chi xirupab'aa' chi hin jinaj raj tahqaneel i Jesucristo, wuch'ihil i hermano Sóstenes. 2 Eh xnutz'ihb'aaj reje huuj wili aweh taq i hat i tinimanik taq ree Dios wilkaat taq Corinto, re' i aasantoheem taq chik awiib' parub'ihnaal i Jesucristo, eh xusik' taq chaawach chi hat taq rusantolaj tinamiit. Haa' chu'nchel i wilkeeb' cho xa aha' yuuq' kiq'orik rib'iral i QaJaaw Jesucristo, QaJaaw i hoj, eh kaJaaw wo' i keh. 3 Re' ta naq i QaJaaw Dios, i QaJaaw Jesucristo chuyeew taq chaaweh i rotob'il, je' wo' hoq i wihik pansuqkiil k'uxliis. 4 Re' hin xa eliik k'ahchi' nut'iosem ree Dios taq chawiij i hat, ruum re' reh xuyeew taq chaaweh i rotob'il xa ruum i Jesucristo. 5 Eh xa ruum i reh, re' Dios xiik' naah i rotob'il xuyeew taq chaaweh. Yu'naak tichol taq chik ruq'orariik i ruq'oral i Dios, eh wilik taq chik ana'ojb'al. 6 Eh re' k'uhb'aal taq ab'iram chi riij i Jesucristo k'ahchi' taq chik animam chi korik. 7 Eh re' Dios ruye'em taq chik chaaweh chu'nchel i rotob'il ajwaal taq wach cha weh. Yu'naak xa re' taq chik naa awuy-eem jaruuj ink'ulik ruka'peech i QaJaaw Jesucristo. 8 Chi je' re' ma' jaruuj taq neenyoj ak'ux chi nimanik korehtaal taq akimiik. Eh ma' awach ta neenkojwik taq amahk chuwach i reh na' k'oloq ruka'peech. 9 Re' Dios i rub'an aha' wilik taqe ruq'or. Eh re' wo' reh xsik'wik taq awach chi xat okik taq pan jinaj wach k'uxliis ruuk' i Rak'uun, re' i QaJaaw Jesucristo. 10 Hat taq nuhermano, re' hin i nupahqaaj taq otob'il aweh parub'ihnaal i QaJaaw Jesucristo: Cha a'n taq jinaj wach aq'oral, cha a'n taq jinaj wach ak'ux. Mo'q chih i ch'aqaj iib' taq chawach tiwih-oq taq pansuqkiil k'uxliis. Jinaj-oq taq wach akapeew, k'ul taq chawaaj awiib' chawach. 11 Re' hin i nuq'or taq reje aweh i wili, hermano, ruum jinaj keh i re' ruuk' i awach reh i Cloé xq'orik weh chi wilik b'ila' choqinik iib' taq chaxilak. 12 Re' hin i nuq'or taq reje aweh chi reh reh b'ila' taq wach inaq'or chi je' wili: Re' hin re' Pablo intijinik weh. Re' hin re' Apolos intijinik weh, re' hin re' Pedro intijinik weh, re' hin re' Jesucristo intijinik weh, tiki b'ila' taq. 13 ¿Chib'ih reet noq inaq'or taq chi je' re'? ¿Mi k'ih elinaq re' i Jesucristo? ¿Mi re' re' hin i Pablo i xinye'arik wach kuruus reh taq ako'ljiik? ¿Mi panub'ihnaal re' hin xqajik taq ahaa'? Ma' chih taj. 14 Inut'iosej ree Dios chi re' hin ma' awach ta jino'q taq aweh i hat i xnuqasaj cho ruhaa'. Xa re' wo' Crispo nuqasam cho ruhaa' ruch'ihil i Gayo. 15 Ruum aj re', ma' awach ta jino'q taq aweh i hat neen q'orik reh chi panub'ihnaal i hin xqajik ruhaa'. 16 Eh xnuqasaj wo' kihaa' taqe i awach reh i Estéfanas. Xa re' wo' taqe re' xnuqasaj cho kihaa', ma' nk'ulik ta panuk'ux mi wilik chik jino'q tokoom xnuqasaj ruhaa'. 17 Re' Jesucristo ma' re' ta chi qasanik ha' xirutaq'aaj, chuq'orariik la' rib'iral i ak' k'uhb'aal xirutaq'aaj. Xa re' la' ma' k'uhtb'al ta reh chi wilik ta nuna'ojb'al, eh chi ruuk' tee re' neenwesaj rajaawriik i xuk'am chaloq i rukimiik i Jesucristo xuk'ul wach kuruus. 18 Re' k'uhb'aal chi riij i kimik xuk'ul i Jesucristo wach kuruus xa memil laj na'ojb'al chi keh i ojik inki a'n pantojb'al mahk. Re' i k'uhb'aal wili re' i rajaawriik i Dios chi qee hoj i k'ahchi' qareqem i ko'lemb'al qiib'. 19 Eh tz'ihb'amaj wo' chi je' wili i ruq'orom chaloq i Dios: Naa nusacham wach i kina'ojb'al i wilik kina'ojb'al. Eh naa nuyojom wach i kikapeew i nimaq wach kikapeb'aal, inki. 20 Eh ¿chib'ih xooj kahnoq wii' i wilik runa'ojb'al i rub'an riib', je' wo' hoq imb'anik tijinik, je' wo' hoq inchol ruwech'jiik riij taqe i na'ojb'al xa reh ayu' wach ak'al? ma' xtaj, ruum re' Dios chu'nchel i xa na'ojb'al ayu' wach ak'al xusutej chi xa memil laj na'ojb'al 21 Re' taqe yiib' wach i kina'ojb'al ma' inkireq ta chi riij i runa'ojb'al i Dios xa ruuk' i kina'ojb'al i keh, ni xata ruuk' i xa chib'ih jariik inki a'n Je' re' noq, re' Dios re' chik xiko'leej taqe awach inkiyeew kik'ux chunimjiik i ruk'uhb'aal, atoob' ta re' k'uhb'aal wili xa je' memil laj na'ojb'al noq inkikapaaj. 22 Re' taqe aj judío keh nimaq wach ma' ilooj taj inkipahqaaj reh chi neenkinimaj. Eh re' taqe i ma' re' ta aj judío, xa re' i nimaq wach na'ojb'al inkisik'. 23 Eh re' i hoj, re' i Jesucristo i xye'arik wach kuruus inqaq'or rib'iral. Eh re' re' k'ixb'ilaal chi q'orarik noq inkiq'or taqe aj judío. Eh chi keh taqe ma' re' ta aj judío, xa memil laj na'ojb'al. 24 Eh chi keh i sik'ooj cho kiwach, atoob' ta aj judío, atoob' ma' aj judío, re' Jesucristo rajaawriik i Dios, eh chi re' reh ink'uhtanik reh i runa'ojb'al i Dios. 25 Eh re' rumemil laj na'ojb'al i Dios noq inkikapaaj i tinamit, re' re' q'e' nim rajaawriik chuwach i xa runa'ojb'al winaq. Eh re' i xub'an i Dios, i xama' xta kamaj chi keh i tinamit, eh re' re' xti nim wach chuwach i neerukapaaj i xa winaq. 26 Hermano, chanab'eej taq chi re' i Dios sik'wik taq chaawach, atoob' ta xama' k'ih ta taq aweh i wilik runa'ojb'al noq inkiq'or i tinamit. Eh xama' k'ih ta wo' taq aweh i wilik kajaawriik, eh xama' k'ih ta wo' taq aweh re' ruuk' nimaq kiwach. 27 Xti korik noq re' Dios xsik'wik cho kiwach i ma' xta kina'ojb'al chi keh i tinamit, xa k'uhtb'al kik'ixb'ilaal i wilik kina'ojb'al. Eh re' wo' Dios xsik'wik cho kiwach i ma' xta kajaawriik chi keh i tinamit, xa k'uhtb'al kik'ixb'ilaal i wilik kajaawriik. 28 Re' Dios xsik'wik cho kiwach i ma' ajwaal ta kiwach, i ma' xta kajaawriik ma' imponik ta panaq' kiwach i tinamit, sahchb'al wach i kajaawriik i nimaq wach kajaawriik. 29 Ruum aj re', ma' ruk'ul taj chi awach jino'q i xa nee runimb'isaj riib' chuwach i Dios. 30 Eh re' taq i hat, re' Dios xkojwik taq aweh chunimjiik i Jesucristo. Eh re' wo' reh xpa'ab'jik cho ruum i Dios chi kojol qana'ojb'al, x-esanik qeh chuwach i mahk, eh xuyeew qasantohiil, xojruko'leej wo' hoq. 31 Eh tz'ihb'amaj wo' chaloq chi je' wili: Wila' awach iraaj runimb'isam wach chi rib'il riib', chunimb'isaj wach chi runimjiik i QaJaaw Jesucristo, inki.

1 Corintios 2

1 Hermano, re' hin noq xponik nuq'or taq aweh i korik ma' eht'alimaj ta naq i ruyejaam cho wach i Dios, ma' ruuk' ta nimaq wach na'ojb'al xnuq'or taq aweh, eh ma' ruuk' ta wo' nimaq wach q'orik. 2 Eh noq xinwihik taq cho chaxilak, ma' xta chik jino'q i tokoom xwaaj nunab'eem, xa re' wo' hoq i Jesucristo xkimik wach kuruus xnuq'or taq rib'iral aweh. 3 Eh noq xinooj k'oloq taq chawach, xa ruk'ay chik i wooq nuq'ab', xa kinb'arb'otik chik ruum nuyo'jiik. 4 Eh noq xnuq'or taq aweh i ruk'uhb'aal i Dios, ma' re' ta ruuk' ruq'oral jino'q wilik runa'ojb'al xatnuq'o'reej taq wii'. Ruuk' la' i Santolaj Uxlab'al eh ruuk' i rajaawriik i Dios xnuq'or taq aweh. 5 Eh reh chi re' chik i rajaawriik i Dios q'oreel taq cha naah ruuk' taq animaniik, eh ma' re' ta chik i runa'ojb'al winaq wach ak'al taq i naa animam. 6 Re' hoj korik noq ruuk' nimaq wach na'ojb'al inqaq'oreej taqe i kowjinaq chik kik'ux chi nimanik. Xa re' la' ma' re' ta wo' na'ojb'al ayu' wach ak'al. Eh ma' re' ta kina'ojb'al i wilik kajaawriik, ruum re' i kina'ojb'al i keh xa sahchik wach reh. 7 Re' inqaq'or wili re' i runa'ojb'al i Dios ma' eht'alimaj ta naq chaloq. Re' i ke'lik naq chaloq, re' i ruyejaam cho wach noq komajaa' i rutz'uhkrisaj chaloq i wach ak'al, reh chi ruuk' i re' naa ruye'em runimaal qawach. 8 Re' na'ojb'al wili, ma' jino'q keh i wilik kajaawriik chikinaah i tinamit wach ak'al xireqwik cho chi riij. Wi ta xkireq cho chi riij, ma' xkikansaj ta naq cho wach kuruus i QaJaaw Jesucristo, i wilik ruloq'il. 9 Je' rukab' i ruq'or i tz'ihb'amaj chaloq chi je' wili: Re' taqe na'ojb'al wili ruyejaam cho wach i Dios chi keh i kik'axwik reh, re' i ma' awach ta ilwinaq ib'irinaq cho reh, eh ni xata kapeb'imaj chaloq, inki. 10 Ra'j taqe i na'ojb'al wili, xuyeew qeh chi naab'jik i Dios ruuk' i Santolaj Ruxlab'al. Re' Santolaj Ruxlab'al reh i rupech'ib'eej cho chu'nchel, reht'al nare' wo' hoq i ruchamiil paam i runa'ojb'al i Dios. 11 ¿Mi wilik jino'q neenab'inik reh rukapaaj cho paránima i tokoom? Ma' awach taj. Xa re' wo' hoq i ránjel rut'iosil i reh i naab'inik reh chib'ih i rukapaaj. Je' wo' re' i Dios xa re' wo' i ruSantolaj Uxlab'al ineht'alinik reh chib'ih rukapaaj i reh. 12 Eh re' hoj, ma' re' taj i uxlab'al xa reh ayu' wach ak'al xqak'ul pan qánima. Re' la' i Santolaj Ruxlab'al i Dios xuyeew qeh xqak'ul pan qánima, reh chi neenqareq chi riij taqe i runa'ojb'al i Dios xuyeew qeh chi naab'jik. 13 Re' hoj inqach'ob' rub'ehel taqe i na'ojb'al wili ruuk' taqe q'orik xuk'uhtaaj qeh i Santolaj Uxlab'al. Eh ma' ruuk' ta q'orik xa reh ayu' wach ak'al inqaq'or. Eh inqach'ob' rub'ehel taqe i ma' nilarik ta wach keh taqe i k'ahchi' kinimaniik panuxlab'al. 14 Eh re' i ma' re' ta aj nimaneel ma' ruk'ul ta paránima taqe i na'ojb'al i ruyeew i Santolaj Uxlab'al, ruum xa memil laj na'ojb'al noq i rukapaaj. Eh ma' nee ta wo' rureq chi riij, ruum re' taqe wili, kore' i Santolaj Uxlab'al imb'anik toob'inik noq inreqarik chi riij. 15 Eh re' i wilik Ruxlab'al i Dios ruuk', chu'nchel i xa chib'ih jariik i wilik i rureq chi riij. Eh chib'ih jariik i wilik cho paránima i reh, ma' awach ta neenreqwik chi riij. 16 Pan santo laj huuj je' wili i ruq'or: ¿Mi wilik i naab'inik reh i rukapeew i Dios? ¿Mi wilik intijinik reh? inki. Raaj i hoj, i qohnimanik chik reh i Jesucristo, inqareq chik chi riij i rukapeew i reh.

1 Corintios 3

1 Eh re' hin hermano, ma' je' ta taq tiq'orob'jik aj nimaneel kow ruk'ux xnub'an. Xa je' la' taq tiq'orob'jik ma' re' ta aj nimaneel xnub'an, ruum ko je' taq hat ha'lak'un ruuk' taq animaniik. 2 Re' taq atijiik xnub'an ma' kow ta wach, xa je' lecha i xnuyeew taq aweh chi uuk'jik, ruum kow ta taq aatijiik xnub'an, ma' xareq ta naq taq chi riij. Eh xakomajaa' wo' inareq taq chi riij yu'naak, 3 ruum xa ko ana'ojb'al wo' taq awiib' Ko wilik i kaqwachinik iib', i peletohinik iib' taq chaxilak. Xa ko ana'ojb'al wo' taq awiib' noq ink'utinik, ruum ko na a'n wo' taq aweh inki a'n taqe yiib' wach i kina'ojb'al. 4 Eh wilik inq'orik reh taq chaxilak chi je' wili: Re' hin re' i Pablo intijinik weh, re' hin, re' Apolos intijinik weh, inki. Ruuk' i re' ink'utinik chi xa ko ana'ojb'al wo' taq awiib'. 5 ¿Mi wilik wajaawriik re' hin i Pablo? ¿Mi wilik rajaawriik re' Apolos? Re' hoj, xa hoj q'orol reh i k'uhb'aal xqaq'or taq aweh, reh chi xatnimanik taq. Eh chi qaju'junaal xqa a'n i rukamaj i QaJaaw re' q'oreel nik' wach i xuk'uhtaaj qeh. 6 Re' i ak' k'uhb'aal re' hin ximponik ch'ikanoq reh taq awuuk' je' intikarik tik xnub'an. Eh re' Apolos je' naa kojooj ruha'iil xub'an. Eh re' ixk'isanik reh re' i QaJaaw Dios. 7 Je' re' noq, ni xata re' i hin i xintikwik reh i, eh ni xata re' i je' kojooj ruha'iil xub'an, wilik qajaawriik. Xa re' la' wo' Dios wilik rajaawriik, re' i xk'isanik reh. 8 Re' hin, i je' intikarik tik xnub'an i ak' k'uhb'aal, re' i je' kojooj ruha'iil xub'an, xa hoj wo' raj kamanoom i Dios. Xa re' la', re' Dios naa ruye'wiik jilow qeh i k'ahchi'kooj. 9 Ruum re' hoj, quch kamanoom qiib' parukamaj i Dios. Re' taq i hat je' taq akab' i ye'aab' intikarik wii' tik. Eh k'ahchi' taq rub'anam awuuk' i Dios je' rukab' noq inyejeb'jik jino'q i paat. 10 Re' hin, re' Dios xye'wik q'ab' weh chi re' hin ximponik ch'ikanoq ruq'orariik taq aweh i ak' k'uhb'aal, je' rukab' noq i rukoj i raa' i paat i aj tz'aqool. Xa re' la' wi wilik chik i xkaaj kich'ikaam chinaah i xponik nuch'ikaa' i hin, kikapaaj chi korik nik' wach ruch'ikib'jiik naa kianam. 11 Eh re' jino'q i paat ch'ikamaj chik i raa' ma' awach ta chik neench'ikanik reh jino'q chinaah. Je' wo' re' i ak' k'uhb'aal ma' awach ta chik neench'ikanik reh chinaah, ruum re' i Jesucristo i raa' ri'sil 12 Eh wila' awach ch'ikanik reh i tokoom chinaah i k'uhb'aal re' re', neerub'an je' rukab' i rub'an i yej-an paat i rutiq johtoq naah i paat ruuk' oro, ruuk' plata, ruuk' holohaq ab'aj ruuk' chee', ruuk' k'im, ruuk' kaxlan aaj. 13 Re' i rukamaj i Dios i rub'an i ju'jun kore' naa ruk'utiniik chi korik na' k'oloq rub'an i q'ataj q'orik i Jesucristo, ruum re' reh je' naa ruuk' q'aaq' naa ruk'uliik iloq ruuk' i re', naa runik'ib'jiik i ju'jun nik' wach i kamanik xub'an. 14 Eh wila' re' i paat i ruyejaa' i neerukuy ransil i q'aaq', nee wo' ruk'ul i rutojb'aal. Je' wo' re' awach i xub'an i rukamaj i Dios chi korik naa wo' ruk'ulum i rutojb'aal. 15 Raaj wila' ma' re' rub'aan i rukamaj i Dios xub'an, naa ruk'ulum reh je' rukab' i nee ruk'ul i aj yej-an paat xa re' yu' neenk'ahtik i rupaat, neeruq'eb' i rukamaj, atoob' ta wo' naq neeruko'leej riib' i reh, nee nelik cho rajimam riib' pan q'aaq'. 16 Eh raaj taq i hat, ¿mi ma' aweht'al taq re' chi hat taq rupaat i Dios, chi re' Ruxlab'al i Dios patim taq panawánima? 17 Eh wila' awach xsachwik wach i rupaat i Dios, re' wo' Dios naa rusachwiik wach i reh, ruum re' i rupaat i Dios k'ahchi' nuq'orom wili santo, re' taq i hat. 18 Eh maa awach taq aweh i rujot' riib': Wila' awach taq chaxilak i rukapaaj chi wilik runa'ojb'al re' ruuk' i xa na'ojb'al ayu' wach ak'al i ruk'ul chi xa je' ma' xta runa'ojb'al chub'an riib'. Chi je' re', nenooj rureq i na'ojb'al inchalik ruuk' i Dios. 19 Ruum re' i xa na'ojb'al ayu' wach ak'al memil chuwach i Dios. Ruum je' wili i ruq'or i tz'ihb'amaj chaloq: Re' taqe i wilik kina'ojb'al inki a'n kiib' insacharik wach i kina'ojb'al ruum i Dios ruuk' i kitehwachiil inki a'n inki. 20 Eh je' wo' chik wili i ruq'or pan santo laj huuj: Re' QaJaaw Dios reht'al chi re' kikapeew i wilik kina'ojb'al inki a'n kiib' xa memil laj kapeew, inki. 21 Je' re' noq, ma' awach taq aweh i nee runimb'isaj wach xa ruum i runimjiik i jino'q winaq, ruum chu'nchel i xa chib'ih jariik ruye'em i Dios toob'al taq aweh. 22 Re' i hin i Pablo, re' Apolos, re' Pedro, re' Cefas xa hoj raj kamanoom i Dios. Re' wach ak'al, re' k'acharik, re' kimik, re' taqe i q'iij wilkooj wii', re' taqe i q'iij chalik reh, ruye'em taq chaaweh i Dios chi toob'al taq aweh, 23 ruum re' taq i hat re' chik i Jesucristo inehchanik taq aweh. Eh re' i Jesucristo re' Dios inehchanik reh.

1 Corintios 4

1 Re' taq i hat, inchol taq anab'eem chi re' hoj xa hoj raj to'ool i Jesucristo. Eh ye'ooj chi qanaah chi naa qaq'orom rib'iral i ko'lb'al iib' ruyejaam cho wach i Dios, re' ma' eht'alimaj ta naq najtir. 2 Eh re' jino'q i sik'ooj wach chub'aan i rukamaj i Dios inchol ruk'uhtaam chi korik wach ruk'ux. 3 Eh re' hin, ma' xta nwaaj reh mi holohik oon ma' holohik taq nee ti q'orik chi wiij, oon chi neenq'atarik i q'orik chi nunaah. Eh ni xata re' hin neekinq'orik reh mi holohik oon ma' holohik taj i k'ahchi' kiin. 4 Ruum ach ta naq inche inwik'raaj chi ma' xta numahk, ma' ruum tee re' xata chik korik wach nuk'ux. Re' i naa ruq'atwiik q'orik chi nunaah re' i QaJaaw Jesucristo. 5 Je' re' noq ma' awach taq aq'at q'orik chinaah chi komajaa' ruq'ijil, chawuy-eej pee taq chi kore' QaJaaw Jesucristo naa ruk'uliik q'atwoq i q'orik. Re' reh naa risam cho wach saqum imb'aan panq'equm, eh naa rutehem wach inkapeepjik pan ánima, eh naa ruye'em rutojb'aal i ju'jun re' i ruk'ul chi reh. 6 Hat taq nuhermano, re' hin i nuq'or taq reje aweh nik' wach i nuna'ojb'al i hin, eh nik' wach i runa'ojb'al i Apolos, reh chi nee taq i nak'am naah, k'axb'al taq aweh. Chi je' re', ma' nee ta taq inakapaaj tokoom chi riij i tz'ihb'amaj panhuuj, reh chi ma' nee ta taq inaq'or chi q'e' chihooj i rukamaj i jinaj, eh re' jinaj ma' tz'e'waach taj. 7 Raaj i hat, ¿awach inye'wik runimaal awach noq inakapaaj? ¿chib'ih reet noq inanimb'isaj awiib'? ¿Mi wilik naq chib'ih aweh wi ta ma' xuyeew aweh i Dios? Eh wila' re' reh xye'wik chib'ih aweh, ¿chib'ih reet noq inanimb'isaj awiib'? 8 Re' taq i hat, xa je' chik taq hat b'ehoom, xa je' chik wilik taq chib'ih cha weh i na a'n awiib'. Eh xa je' chik taq hat reey i na a'n awiib', xa je' chik ma' xta hoj kamaj taq aweh. Xti korik ta wo' naq chi hat taq reey, nee naq qoh-ehtrik haa' taq awajaawriik 9 Re' hin i nukapaaj chi re' Dios je' cho k'ahchi'kooj rukanaam i chi ma' xta qajaawriik i hoj, i hoj raj tahqaneel i Jesucristo. Imb'aan qeh je' rukab' imb'aan reh jino'q prexo naa rukanteesjiik. Iruyeeqab' i Dios chi nk'uhtjik qak'ixb'ilaal, qoh kahnik chi kise'lb'aal taqe ánjel, je' wo' taqe tinamit ayu' wach ak'al. 10 Re' hoj ma' xta qana'ojb'al noq inkiq'or i tinamit ruum i runimjiik i Jesucristo. Eh re' taq i hat, inkiq'or taq chi wilik taq ana'ojb'al. Re' hoj, ma' xta rukowiil qak'ux noq inkiq'or, re' taq i hat, kow taq ak'ux noq inkiq'or. Re' hoj, inkixow qa wach, re' taq i hat, nkiyeew taq aloq'il. 11 Eh re' hoj yu'naak xama' qakanaam ta wo' hoq i kuyuj qawa' qahaa', xa ruuk' ti' k'axik inqakoj qaso', inki a'n ti' k'axik qeh, eh ma' xta qapaat aha' nee qoh patinik wii'. 12 Eh chayeew i kamanik inqa a'n korehtaal qoh q'uhtik sik'b'al tz'aaq chib'ih qeh, re' tinamit qohkib'aj, eh re' hoj inqapahqaaj i rotob'il i Dios chikiij. Eh inqakuy i rixowjiik qawach inki a'n 13 Noq ma' holohik ta kiq'orik chiqiij, inqachaq'weej taqe ruuk' holohaq q'orik. Eh xa ko je' wo' re' inki a'n qeh yu'naak, xa je' hoj sohk' panaq'kiwach, xama' xta qoh okik wii' chikiwach. 14 Hermano, re' hin inutz'ihb'aaj taq reje aweh taqe wili, ma' re' ta k'uhtb'al taq ak'ixb'ilaal, kojb'al la' taq ana'ojb'al, ruum je' taq hat wak'uun noq wilkaat. 15 Eh wilik ta nare' inche lajeeb'-oq miil i neekitijinik taq aweh ruuk' i runimjiik i Jesucristo, k'oloq taq panak'ux chi ma' k'ih ta taq i jilow awajaaw noq wilik, ruuk' i runimjiik i Jesucristo, xa re' wo' hin, ruum re' i hin xinq'orik taq aweh chi peet i ak' k'uhb'aal. 16 Je' re' noq i nupahqaaj taq otob'il aweh chi chak'am taq naah i nuna'ojb'al i hin. 17 Ruum i wili xnutaq'aaj taq reje awuuk' i Timoteo korik wach ruk'ux, q'e' nuk'ax. Je' wak'uun noq wilik ruuk' i runimjiik i Jesucristo. Re' reh nee nq'orik ponoq taq aweh nik' wach runimjiik i Jesucristo k'ahchi' kiin. Eh je' wo' re' inuk'uhtaaj keh i aj nimaneel xa aha' yuuq'. 18 Wilik ju'jun taq chaxilak i xa nimaq chik kiwach inki a'n kiib'. Noq inkikapaaj i keh chi ma' naa ta wojiik taq chaq'orob'jiik. 19 Re' hin naa taq wojiik chaq'orob'jiik chi jumehq'iil wila' je' re' xraaj i QaJaaw. Ar aj naawilom re' i kichol rub'aan taqe i nimaq kiwach inki a'n kiib' re' re'. Eh mo'q xa re' kichol ruq'orariik i neenooj b'iraj keh, 20 ruum re' runimaal rajaawriik i Dios ma' nkan ta xa ruum ta chi nchol q'orik jino'q ruuk' la' wo' i rajaawriik i Dios neenkan. 21 Eh ¿Mi nawaaj taq chi nee kinooj k'oloq taq awuuk' pan josq'iil? oon ¿inawaaj taq chi nee kinooj k'oloq taq awuuk' panotob'il?

1 Corintios 5

1 Eh wilik rib'iral i k'oyomal taq chaxilak, jinaj b'ila' wilik ar k'ahchi' rixooqb'eem i rukab' rutuut. Re' yiib' wach na'ojb'al re' re' nimlaj mahk chi b'anarik ni xata chi kixilak i ma' re' ta aj nimaneel imb'aan. 2 Eh re' taq i hat xanaa niimb'isaj taq chik awach, xanaah re', i ruk'ul naq chi natiib'isaj taq ak'ux chi riij imb'aan re' re'. Re' winaq imb'anik reh i mahk re' re', xti ruk'ul chi nee taq inawesaj reje chaxilak. 3 Korik noq re' hin, atoob' ta ma' wilkiin taq ponoq chaxilak, wilkiin la' ponoq ar panuxlab'al. Eh je' naa wilkiin taq ponoq chaxilak, ruum xnuq'at chik reje q'orik chinaah imb'anik reh i mahk re' re'. 4 Noq nee taq inamol awiib' i hat chi looq'jiik i Dios, re' hin neekinwihik taq awuuk' panuxlab'al, eh neen wihik taq awuuk' i rajaawriik i QaJaaw Jesucristo. 5 Eh re' i winaq imb'anik reh i mahk re' re', i ruk'ul chi nee taq inaq'asaj pan q'ab' i aj Yahm, reh chi neenik'ik chi ti' k'axik. Eh wila' xujal wach i runa'ojb'al, neenko'ljik i ránjel rut'iosil na' k'oloq ruka'peech i QaJaaw Jesucristo. 6 Re' taq i hat, maa niimb'isaj taq awach ruuk' mahk i rub'an winaq re' re'. ¿Mi ma' aweht'al taq re' hat noq atoob' ta xa k'isiin i ch'amb'esb'al ruq'oril kaxlanwi'k neenokik, nee ruch'aamb'isaj k'ih-oq i q'oor? 7 Eh cha kanaa' taq rub'aan i mahk, re' i je' q'aah laj ch'amb'esb'al ruq'oril kaxlanwi'k, je'-oq taq hat kaxlanwi'k kore' xkorjik ma' kojooj ta ch'amb'esb'al reh. Ruum re' i Jesucristo, xkanteesjik chik quum i hoj chi jilow mayiij reh i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto. 8 Eh inchol qaninq'ijeem ruuk' suq kiil k'uxliis, eh ruuk' nimanik chi korik, re' je' rukab' i kaxlanwi'k ma' kojooj ta ch'amb'esb'al reh. Eh ma' nee ta inqaninq'ijeej wach ruuk' rub'anariik i ma' tob'laj na'ojb'al, je' rukab' i q'aah laj ch'amb'esb'al ruq'oril kaxlanwi'k. 9 Chupaam i nuhuuj xnutz'ihb'aaj pampeet, xnuq'or taq reje aweh chi maa a'n taq jinaj wach ak'ux kuuk' i kib'anik reh i k'oyomal. 10 Eh ma' xnuq'or ta taq reje aweh panhuuj chi ma' naa ta taq aq'oreem taqe k'oyoom, taqe i aj k'axal wach b'ehomal, taqe i aj jileq', taqe i looqen tiyoox wilkeeb' wach ak'al. Qaq'or chi ma' nee ta naq'oreej taq chi jumpech i ruk'ul naq chi nee taq ti elik reje ayu' wach ak'al. 11 Re' xnuq'or taq reje aweh re' chi ma' nee ta taq i na a'n jinaj wach ak'ux kuuk' i xa nkikoj kiib' chi hermano b'anal k'oyomal, aj k'axal wach b'ehomal, aj looq'en tiyoox, aj molol-oq wach k'utaaj, aj xohk'reel, eh ajileq' taqe. Re' taqe re', ma' ruk'ul ta taq cha weh chi nee taq i na a'n awa' kuuk'. 12 Chakoj taq rehtaal noq re' hin, ma' ruk'ul ta chi neenuq'at q'orik chikinaah i ma' re' ta taqe aj nimaneel. Re' keh, kore' wo' Dios naa ruq'atwiik q'orik chikinaah. 13 Ruum re' taqe i ma' re' ta aj nimaneel re' Dios naa ruq'atwiik i q'orik chikinaah. Eh re' taq i hat cha q'at taq i q'orik chikinaah i aj nimaneel inki a'n kiib'. Chawesaj taq cho chaxilak i winaq imb'anik reh i mahk.

1 Corintios 6

1 Eh noq wilik taq apeleto chawach ruuk' awuch aj nimaneel, ¿chib'ih reet noq inooj taq ajal kuuk' i q'atal q'orik ma' re' taqe aj nimaneel? ¿Mi ma' ruk'ul naq re' chi ruuk' i q'atal q'orik aj nimaneel neenooj taq ajal? 2 ¿Mi ma' aweht'al taq re' hat chi re' taq i hat aj nimaneel naa aq'atwiik q'orik chikinaah i tinamit? Eh wila' re' taq i hat naa aq'atwiik q'orik chikinaah i tinamit, ¿chib'ih reet noq ma' nee taq tichol ruyejeb'jiik i ma' k'axik ta ruyejeb'jiik? 3 ¿Mi ma' re', re' hoj naa qaq'atwiik q'orik chikinaah ánjel? Wila' je' re', ¿chib'ih reet noq ma' neenqa a'n ruyejeb'jiik chi qawach inqak'ul pan qak'achariik? 4 Eh noq wilik taq apeleto i hat chawach chi riij ink'ularik ayu' wach ak'al, ¿chib'ih reet noq kuuk' taqe q'atal q'orik ma' re' ta taqe aj nimaneel inooj taq ajal? 5 Re' i wili i nuq'or taq reje aweh reh chi neenchalik taq ak'ixiik: ¿Mi ma' chih taq jino'q chaxilak re' i hat i neerub'an ruyejeb'jiik parukorkiil nik' wilik taq apeleto chawach i hat? 6 Eh re' i peleto taq i na a'n chawach kuuk' taq awuch aj nimaneel, kuuk' chik inche taqe i q'atal q'orik ma' re' ta taqe aj nimaneel inooj taq ajal. 7 Eh wi xa re' peleto taq i na a'n chawach, k'ixb'ilaal taq cha weh. ¿Mi ma' chihooj naq re' chi xakuy naq taq ruk'ulariik i ti' k'axik inki a'n taq aweh? ¿Mi ma' chihooj naq re' chi xakuy naq taq kimahk i kielq'anik taq chib'ih aweh? 8 Raaj i wili, re' chik inche taq i hat tib'anik reh i ma' re' ta rub'ehel, inooj inchi taq awelq'aaj i chib'ih keh taq awuch aj nimaneel. 9 ¿Mi ma' aweht'al taq re' hat chi re' taqe i ma' korik ta wach kik'ux ma' naa ta kokiik pa runimaal rajaawriik i Dios? Eh ni xata re' i taqe aj k'oyomal, taqe i looq'en tiyoox, taqe inkich'uwareej wach kikaxaro, taqe i kimahkunik ruuk' kuch winaq, naa kokiik ar. 10 Eh ma' jaruuj wo' naa kokiik ar taqe ajileq', taqe k'axal wach b'ehomal, taqe aj xohk'reel, taqe aj molol wach k'utaaj, taqe q'uchul chib'ih keh kas kichaaq'. 11 Eh wilik wo' naq taq chaxilak i hat i je' re' i kina'ojb'al. Raaj yu'naak tz'ajooj chik iloq taq amahk, eh aq'asam taq chik awiib' chub'anariik iraaj i Dios. Hat taq chik ko'limaj chuwach i mahk parub'ihnaal i QaJaaw Jesucristo, parub'ihnaal i Santolaj ruxlab'al i qaDios. 12 Eh wilik inq'orik reh chi je' wili: chu'nchel i ruk'ul chi neenub'an inki. Ma' je' taj, ruum ma' chu'nchel ta atoob' chi b'anarik. Chawil taq i hin i ruk'ul wo' naq chi nee nub'an chu'nchel, xa re' la', ma' jino'q keh i re' xata chik neenuyeew nuk'ux chub'aan. 13 Eh wilik wo' kiq'orik reh chi re' qawa' qahaa' reh i qapaam, eh re' qapaam ye'aab' qawa' qahaa', inki taqe. Korik chi je' re' xa re' la' re' re' naa rusacham wach i Dios kab'chel. Eh ma' korik taj chi re' qati'jolal b'anb'al k'oyomal, ruum re' qati'jolal reh i QaJaaw Jesucristo naa rukamaniik, eh naa rukamaniik i QaJaaw reh i qati'jolal. 14 Eh re' Dios xruksaj wo' chik chaloq i QaJaaw Jesucristo, je' wo' chik re' na' qoh ruksaj chaloq i Dios i hoj chi k'achlik qawach ruuk' i runimaal rajaawriik. 15 ¿Mi ma' aweht'al taq re' hat chi re' i qati'jolal i hoj, i hoj chik aj nimaneel, jilow ruti'jolal i Jesucristo noq wilik? Eh wila' je' re', ¿mi neeruyee riib' chi re' i jilow ruti'jolal i Jesucristo chi neenqak'ulaa' i koq wach ruuk' jino'q i k'oyoom laj ixoq? Ra'j xti ma' jaruuj neeruyee riib' re' 16 ¿Mi ma' aweht'al taq re' hat chi re' i winaq i mahkunik ruuk' i k'oyoom laj ixoq i rub'an jinaj wach i kiti'jolal kikab'cheel? ruum pan santo laj huuj i ruq'or chi je' wili: Re' taqe ki'ib' inkik'ulaa' kiwach inkahnik chi xa jinaj i chik taqe, inki. 17 Eh awach i ruk'ulaa' riib' ruuk' i Jesucristo, inkahnik chi xa jinaj chik wach ruuk' panuxlab'al. 18 Re' taq i hat, chaq'eb' taq chi riij ak'ux i k'oyomal. Korik noq xa chib'ih naa chik jariik i mahk neerub'an winaq xa re' la', ma' re' taj i ruti'jolal i ruyeew pamahk. Raaj awach imb'anik reh i k'oyomal, re' i ruti'jolal i ruyeew pamahk. 19 ¿Mi ma' aweht'al taq re' hat chi re' taq ati'jolal rupaat i Santolaj Uxlab'al? re' i ruye'em taq panawánima i Dios. Iraaj ruq'orom chi re' taq ati'jolal ma' aweh ta taq cha wib'il awiib', 20 ruum re' Dios xiik' naah k'ihaal xatruloq' taq wii'. Ruum aj re', inchol taq aye'em ruloq'il i Dios ruuk' taq ati'jolal jumpa'liik ruum reh wo' hoq i Dios.

1 Corintios 7

1 Hermano, re' xapahqaaj taq cho weh panhuuj chi riij i kaxárohiil. Re' hin i nuq'or taq reje aweh chi ma' xta naq reet chi reh i winaq chi ma' nee ta rub'an kaxáro. 2 Xa re' la' ruum i k'oyomal imb'aan, ajwaal wach chi re' i ju'jun chi winaq naa rusik'im rehk'een. Eh je' wo' hoq i ju'jun chi ixoq ajwaal wach chi naa ruwihiik rub'ahiil. 3 Re' i b'ahiilb'ees inchol ruch'ikaam ruk'ux i rehk'een, je' wo' hoq i ehk'eenb'ees inchol wo' ruch'ikaam ruk'ux i rub'ahiil, je' rukab' i kanamaj chikinaah ruum i kaxárohiil. 4 Re' i ehk'eenb'ees, ma' re' ta chik i reh q'oreel chinaah i ruti'jolal, re' la' chik i rub'ahiil q'oreel chinaah. Eh je' wo' hoq i b'ahiilb'ees, ma' re' ta wo' chik i reh q'oreel chinaah i ruti'jolal, re' la' chik i rehk'een q'oreel chinaah. 5 Eh maanijisaj taq awiib' chawach, wila' komajaa' chik jinaj naa awiriik wii' ruum i rub'aan taq atiij chu'nchel ak'ux, ko naa taq a'nam jinaj wach ak'ux pan kiib'al. Chi riij i re', jinaj wo' chik tak nee tiwirik wii', ruum wi ma' xa a'n taq i je' re' eh mo'q xa a'n taq rukuyariik awiib', yohb'aal mat ruq'eb' taq pan k'oyomal i aj Yahm. 6 Re' taqe xnuq'or taq reje aweh wili xa kojb'al taq ana'ojb'al ma' re' ta jino'q k'uhb'aal. 7 Re' hin inwaaj naq chi chu'nchel i winaq ma' nee ta nkian kaxáro, nee kikahnik chi je' nukab' i hin. Xa re' la' ma' nee ta rub'an, ruum re' Dios reh reh wach i kooch ruye'em cho chinaah i ju'jun ma' eliik ta wach i xuyeew chi qanaah. 8 Re' hin i nuq'or reje keh i komajaa' inki a'n kaxáro, je' wo' keh ixoq kamnaq kib'ahiil: Chi ma' xta naq reet chi nee kikahnik chi kutkeel, je' nukab' i hin. 9 Raaj wila' ma' neenkikuy i wihik chi kutkeel, inchol kianam kaxáro, ruum ma' xta reet chi neenkian kaxáro chuwach chi neenkiq'eb' kiib' pan k'oyomal. 10 Eh re' taqe kianam chik kaxáro, i nutaq'aaj reje ruq'orariik chi re' taqe ixoq mankikanaa' chik kib'ahiil. Re' wili ma' xata nuq'oral i hin, ruk'uhb'aal la' i QaJaaw. 11 Eh wila' xukanaa' i rub'ahiil, marub'an chik kaxáro chi jumpech, oon chuq'unej wo' chik wach i rub'ahiil. Je' wo' re' i b'ahiilb'ees, ma' ruk'ul ta chi nee rukanaa' i rehk'een. 12 Re' hin kinq'orik taq reje aweh i wili, ma' re' ta ruk'uhb'aal i QaJaaw: chi wila' wilik jino'q i hermano taq chaxilak ma' re' ta aj nimaneel i rehk'een, ma' ruch'aq irukaxaro ruuk', wila' re' i rehk'een i ruk'ul wach i k'acharik ruuk' chi je' re'. 13 Eh wila' wilik jino'q i hermana ma' re' ta aj nimaneel i rub'ahiil, eh i ruk'ul-oq ruk'ux i k'acharik chi je' re' ruuk' i rehk'een, re' hermana re' re' maa rukana a' i rub'ahiil, 14 ruum re' jino'q i b'ahiilb'ees ma' re' ta aj nimaneel inehtrik i rotob'il i Dios chi riij i rehk'een. Eh re' ehk'eenb'ees ma' re' ta aj nimaneel inehtrik wo' hoq i rotob'il i Dios chi riij i rub'ahiil. Eh wi ta ma' je' re', yiib' naq wach i kina'ojb'al taq awak'uun awixq'uun raaj i wili, rutinamiit Dios chik taqe. 15 Eh wila' re' b'ahiilb'ees oon ehk'eenb'ees ma' re' ta aj nimaneel inkaaj kich'aqam kiib', inchol kich'aqam kiib'. Ruum re' winaq aj nimaneel re' ixoq aj nimaneel ma' b'ak'lik ta ar chi jumpech, yuuq'imaj la' taqe ruum i Dios chi k'acharik pansuqkiil k'uxliis. 16 Eh re' hat ehk'eenb'ees, ma' ch'aq ab'ahiil, ¿chib'ih neenanab'eej i hat ruq'iij awuum i hat nee rureq ko'lemb'al riib'? ¿Chib'ih neenanab'eej i hat b'ahiilb'ees, ru q'iij awuum i hat nee rureq ko'lb'al riib' awehk'een? 17 Xa nik' pa' wach noq wilik i ju'jun, xa re' la' chub'aan i rotob'il i QaJaaw Jesucristo ruk'ulum noq xsik'arik cho wach ruum i Dios pampeet. Re' k'uhb'aal wili i nuq'or keh chu'nchel i ju'jun ch'uq chi aj nimaneel. 18 Wila' xsik'arik cho wach ruum i Dios chi xpoch'arik naah i ruk'achab' kahnoq chi poch'ooj naah i ruk'achab'. Eh wila' xsik'arik cho wach ruum i Dios chi ma' poch'ooj ta naah i ruk'achab', kahnoq chi ma' poch'ooj ta naah i ruk'achab', 19 ruum re' re' ma' xta q'orik reh mi poch'ooj naah i ruk'achab', oon ma' poch'ooj ta naah i ruk'achab'. Re' i xti ajwaal wach re' chi naa runimam taqe ruq'or i ruk'uhb'aal i Dios. 20 Re' ju'jun, inchol rukahniik chi je' rukab' noq wilik cho pampeet noq xsik'arik cho wach ruum i Dios. 21 Eh wi hat k'ayimaj pankowlaj kamanik noq xusik' chaawach i Dios, mat kapeb'ik ruum i re', wila' xuyee riib' chi neenawesaj iloq awiib' pan q'ab' inchopwik anaah, chawesaj iloq awiib', 22 Eh re' i choplik naah pankowlaj kamanik noq xsik'arik cho wach chunimjiik i Jesucristo, yu'naak tehlik chik wach chub'anariik i rukamaj i QaJaaw. Eh re' i ma' xta chopol naah noq xsik'arik cho wach, yu'naak re' chik i QaJaaw Jesucristo inchopwik naah. 23 Chanab'eej taq chi re' Dios k'ih taq xatruloq' wii'. Ruum aj re', maayeew taq chik q'ab' keh i tokoom chi nee wo' chik taq tikimin chub'anariik i mahk. 24 Re' taq i hat hermano, maakanaa' taq chik i nimanik nik' wach i xa a'n taq cho pampeet noq xusik' taq chaawach i Dios. 25 Eh chikiij ma' naa ta kia'nam kaxáro, re' QaJaaw ma' xtaj i k'uhb'aal ruq'orom weh chi riij. Re' hin ruum chi xnuk'ul chik i rotob'il i QaJaaw xa panuk'ux inchalik chi naa nukojom kina'ojb'al, naa nuq'orom chi inchol chi neekinimjik. 26 Noq i nukapaaj i hin chi ma' xta naq reet chi ma' nee ta inki a'n kaxáro taqe i komajaa' inki a'n kaxáro, ruum i k'axik ink'ularik chupaam i k'acharik yu'naak. 27 Wila' wilik awehk'een, maakapaaj chik ruch'aqariik awiib' ruuk'. Eh wila' ma' chih awehk'een, maakapaaj rusik'ariik chi jumpech. 28 Wila' xa a'n kaxáro, ma' re' ta mahk i neena a'n. Eh wila' xub'an kaxáro i q'ahxoq, ma' re' ta wo' mahk i neerub'an. Xa re' la' re' taqe inki a'n kaxáro ti' naakik'iik wii', re' hin ma' nwaaj ta naq chi je' re' ineenkik'ul. 29 Hermano, re' inwaaj nuq'orom re' wili: Re' k'acharik ayu' xama' najt ta chik naa rub'aan. Ruum aj re', awach i kaxáro taqe xa je'-oq ma' chi kehk'een, xa je'-oq ma' chi kib'ahiil kian kiib'. 30 Eh awach taqe oq'ik inki a'n manki k'uhtaaj chi oq'ik inki a'n, awach taqe i suq kik'ux, xa je'-oq ti' kik'ux kian kiib'. Eh awach taqe inkiloq' chib'ih keh, xa je'-oq ma' xta chib'ih keh kian kiib'. 31 Eh awach taqe i k'ahchi' kianam rusuqkiil i chib'ih jariik wilik wach ak'al, xa je'-oq ma' k'ahchi' kianam rusuqkiil kian kiib', ruum re' ruholwochiil i wach ak'al wili xa sahchik wach reh. 32 Re' hin inwaaj naq taq ako'ljiik chuwach i tiqajik taq wii' kapeew. Re' i ko rutkeel riib', re' iraaj i QaJaaw i ruyeew ruk'ux chub'aan, eh i rusik' chi riij nik' wach noq neeruloq'ej i QaJaaw. 33 Eh re' jino'q winaq rub'anam chik kaxáro inqaaj wo' kapeew chi riij i xa chib'ih jariik wilik ayu' wach ak'al chi k'axb'al ree rehk'een. 34 Ki'ib' wach i na'ojb'al wilik, re' ixoq ma' kaxáro taj i ruyeew ruk'ux chub'aan iraaj i QaJaaw i ruq'asaj riib' reh chi korik reh chi rureq rukorkiil wach ruk'ux. Eh re' ixoq rub'anam chik kaxáro, inqaaj kapeew chi riij i xa chib'ih jariik wilik ayu' wach ak'al chi k'axb'al reh i rub'ahiil. 35 Re' hin i nuq'or taq reje aweh i wili toob'al taq aweh. Ma' re' ta q'ilb'al taq aweh i nub'an, ruum inwaaj naq chi holohik taq nee ti wihik. Chi je' re', nee naq taq inaq'asaj awiib' chi manlik parukamaj i QaJaaw. 36 Wila' wilik i ajaab'ees i rukapaaj chi ma' xta reet chi neerub'an kaxáro i rixq'uun ruuk' i k'ijool k'ahchi' ruq'uniniik reh, chub'an kaxáro, wila' i rukapaaj chi rub'ehel i neerub'an. Ruum ma' mahk taj chi neerub'an kaxáro i rixq'uun. 37 Eh wila' wilik chik jino'q i xukapaaj riij chi korik chi ma' nee ta rub'an kaxáro i rixq'uun, ma' xta reet i neerub'an, ruum re' reh q'oreel chib'ih pa' neraaj rub'anam ma' awach ta neeminwik reh chupaam. 38 Je' re' noq awach ma' nee ta ruyeew pan kaxáro i rixq'uun, ma' xta reet i neerub'an. Eh wi ma' xuyeew pan kaxáro i rixq'uun, xiik' wo' naah chihojal neerub'an. 39 Re' ixoq rub'anam kaxáro choplik naah ruum i k'uhb'aal ruuk' i rub'ahiil noq ko k'achlik i rub'ahiil. Eh wila' xkimik reje i rub'ahiil, neeruyee riib' chi xa awach pa' jino'q i aj nimaneel neerub'an wii' kaxáro chuwach i QaJaaw. 40 Atoob' ta nukapaaj naq i hin chi q'e' naq suq neen wihik ixoq kamnaq rub'ahiil wila' ma' xub'an chik kaxáro. Eh re' hin i nukapaaj chi wilik wuuk' i Ruxlab'al i Dios ruuk' ruq'orariik taq reje aweh wili.

1 Corintios 8

1 Re' hin wilik inwaaj nuq'orom taq reje aweh, chi riij i wi'k ha' inye'arik chi mayiij chikiwach i tiyoox. Korik chi re' hoj wilik qana'ojb'al chiquncheel. Xa re' la' re' i na'ojb'al xan sahchik wach. Re' k'axaj iib', inye'wik rukowiil qak'ux panqanimaniik. 2 Eh awach i rukapaaj chi wilik runa'ojb'al, iraaj ruq'orom chi komajaa' runab'eej aha' wilik i na'ojb'al iraaj eht'aljik. 3 Eh awach ink'axwik ree Dios chi korik, re' Dios reht'al wach chi re' re' rak'uun rixq'uun. 4 Eh chi riij i ruk'uxariik i wi'k inye'arik chi mayiij chikiwach i tiyoox kapeeb'jik riij iraaj. Re' hoj qeht'al chi re' jino'q i tiyoox ma' xta rajaawriik ayu' wach ak'al. Eh qeht'al wo' hoq chi xa jinaj wo' Dios xa re' wo' reh wilik rajaawriik. 5 Atoob' ta naq inche wilik i kikojariik chi dios chi je' pan taxaaj chi je' wach ak'al wilkeeb', (re' taqe junch'uq k'ih inkikoj chi ki dios, inkikoj chi kajaaw) 6 Eh re' hoj, xa jinaj chi Ajaab'ees Dios inqayeew rajaawriik ma' xta chik jino'q chuwach i reh, ruum xa re' wo' reh xyej-anik reh chu'nchel chib'ih jariik i wilik. Eh re' wo' reh xyej-anik qee hoj, eh xa jinaj wo' hoq inehchanik qeh, re' i QaJaaw Jesucristo, xa ruum i reh xtz'uhkrik chu'nchel chib'ih wilik. Eh xa ruum i reh k'achalkooj i hoj. 7 Xa re' la', ma' chu'nchel ta kieht'alinik reh chi re' taqe i tiyoox ma' xta kajaawriik. Wilik i okrinaq taqe chi kilooq'jiik. Eh noq inkik'ux i wi'k mayijimaj chikiwach i tiyoox, inkikapaaj chi rulooq'jiik inki a'n. Eh xanaah re' ruum chi ma' kow ta kik'ux inkikapaaj chi nkich'uwa'reej wach i kinimaniik. 8 Xanaah re', ma' ruum ta wo' naq i qawa' qahaa' nee qoh ponik chuwach i Dios. Wi xqak'ux qeh i mayijimaj wi'k, ma' nee ta qohkahnik chi q'e' hoj chihooj laj aj nimaneel. Eh wi ma' xqak'ux qeh, ma' nee ta wo' qohkahnik chi ma' hoj ta chihooj laj aj nimaneel. 9 Re' taq i hat, neerub'an chi nee taq inak'ux aweh. Xa re' la', chawik'raaj taq awiib' mo'-oq ruum i re' taq nee naq'eb' pamahk taqe i komajaa' ta kow kik'ux chi nimanik, 10 ruum wi re' hat aweht'al chi ma' toob' ta chi k'uxarik taqe i re', eh inatzunaa'-oq awiib' chi wi'k nah mexa pan kiye'aab' i tiyoox, eh qaq'or chi xatrilow jino'q hermano komajaa' kow ruk'ux chi nimanik, nee wo' chik iraaj ruk'uxum ree reh i wi'k ha' mayijimaj chikiwach taqe tiyoox. 11 Eh wila' xak'ux aweh i hat, ruuk' i re' nee naq'eb' pamahk aahermano komajaa' kow ruk'ux, re' i xuloq' i Cristo ruuk' i rukimiik wach kuruus. 12 Noq inatiib'isaj taq kik'ux taqe hermano komajaa' kow kik'ux, chuwach i Jesucristo taq k'ahchi' amahkuniik. 13 Ruum aj re', re' hin wi ruum i nuwa' nuhaa' neenuq'eb' pamahk i nuhermano, ma' xta reet chi ma' nee ta nuk'ux chi jumpech i mayijimaj tiwik, reh chi ma' nee ta nuyeew pamahk i nuhermano.

1 Corintios 9

1 Re' hin, hin aj tahqaneel, neenub'an chib'ih inwaaj, iruk'ul wo' chi weh chi nee kintoob'jik, xwilow wo' wach i QaJaaw Jesucristo. Eh ruum i nukamaj xnub'an taq awuuk' hat taq chik reh i Cristo 2 Wila' re' taqe junch'uq ma' kinkikoj ta chi hin raj tahqaneel i Jesucristo, ma' xta q'orik reh. Cha weh taq i hat hin raj tahqaneel, ruum re' hin xinq'orik taq aweh i ruk'uhb'aal, eh yu'naak k'ahchi' taq chik animam. 3 Re' taqe wili i nuq'or chi ko'lb'al wiib' chikiwach i kiwech'inik weh chi riij i k'ahchi' kiin: 4 Re' hin i ruk'ul wo' chi weh chi neenkisiij nuwa' nuhaa' taqe i hermano 5 Eh ruk'ul wo' naq chi weh hin chi neenusik' wehk'een re' ruuk' i aj nimaneel, reh chi nee naq inuk'am chi wiij parukamaj i QaJaaw, je' rukab' inki a'n taqe aj tahqaneel junch'uq, eh je' wo' rukab' inki a'n taqe ruchaaq' i QaJaaw, ruch'ihil i Cefas 6 Eh re' hin, ruch'ihil i Bernabé ruk'ul wo' naq chi nee qoh kik'uxlaaj taqe i aj nimaneel 7 Eh ma' jino'q i rukoj riib' chi soldado hiil neerutoj chi rutkeel i k'uxumb'al riib'. Ma' jino'q i rutik ru-uuva chi ma' ta neeruk'ux ree wach, ma' jino'q i ruk'isaj rutentzuun, chi ma' ta neeruk'ej reh i lecha i ruyitz' 8 Re' wili ma' xata hin kinq'orik reh je' la' wo' re' i ruq'or i najtir k'uhb'aal 9 Chupaam i huuj re' re' je' wili i ruq'or: Maab'ak' i ju' i b'ooyax i k'ahchi' ruyeq'em parooq i trigo re' reh kamanik i rub'an, inki. Ruuk' i q'orik wili ma' xa re' i b'ooyax ti' riik'raaj i Dios 10 Chiqiij la' wo' hoj inq'orik ruum q'e' ti' qoh rik'raaj, ruum re' k'uhb'aal toob'al qeh noq xtz'ihb'jik chaloq. Je' re' noq awach i rab'ixeej wach i ye'aab', awach i ruch'ey i rutrigo ch'iklik ruk'ux chi naa runik'eem i wach i rutik. 11 Eh wila' re' hoj xponik qatik taq panawánima i ak' k'uhb'aal, i ruk'ul naq chi qeh chi nee taq qoh awunej k'isinoq i chib'ih taq i wilik aweh. 12 Wila' re' chik taqe tokoom kib'anik rusuqkiil taq i naa kamaneej wach, ra'j naa chik re' hoj ma' ruk'ul chi nee taq i nayeew qeh. Xa re' la', re' hoj ma' qapahqaaj ta taq aweh. Najtir la' nqatoq'aa' cho rukuyariik aha' naq wilik i ajwaal wach chi qeh, re' xqaaj chi ma' awach ta taq aweh xwech'inik qeh chi riij i ruq'orariik i ru ak' k'uhb'aal i Jesucristo. 13 Re' taq i hat aweht'al taq chi re' taqe i xi kamanik cho parupaat i Dios re' wo' i mayiij xik'acharik cho wii'. Eh chi re' taqe i kikamanik wach artaal re' wo' i mayiij xi k'acharik cho wii' 14 Eh re' i QaJaaw Jesucristo ruq'orom wo' chaloq chi re' taqe i naa kiq'oriik rib'iral i ak' k'uhb'aal ruuk' wo' i kikamaj re' re' naakik'aach. 15 Raaj i hin, ma' xta inuk'ulum cho chi riij i rukamaj i Dios. Re' taqe q'orik wili xnutz'ihb'aaj taq reje aweh ma' re' ta pahqb'al chib'ih weh taq aweh. Ma' xta la' naq reet chi peet ta neekinkimik chuwach chi awach neenq'uchwik reh i ch'iklik reje wii' nuk'ux 16 Chi wee hin i ruq'orariik i ak' k'uhb'aal ma' re' ta reh nimb'esb'al nuwach, ruum re' hin kanamaj chi nunaah chi naa nub'anam ruq'orariik. Eh q'e' naq ti' ineenuk'ul wi ta ma' neenuq'or rib'iral i ak' k'uhb'aal 17 Ruum aj re', wi xnub'an chu'nchel nuk'ux, naa nuk'ulum nutojb'aal chi riij i nukamaj wili. Eh wila' kow ruq'orariik xnub'an, xanaa wo' nub'anam ruq'orariik, ruum re' i Dios xkananik chi nunaah. 18 Eh re' nutojb'aal i nuk'ul i hin re' rusuqkiil nuk'ux chi ma' k'ahchi' ta nupahqaam nutojb'aal chuq'orariik rib'iral i ak' k'uhb'aal. Chi ma' k'ahchi' ta nupahqaam taq tz'aaq aweh i nukamaj, atoob' ta ruk'ul wo' naq chi weh. 19 Ma' re' ta nkiwii' chi ma' awach ta chopwinaq nunaah, nuye'em la' wiib' pankowlaj kamanik chu'nchel aj uuk', reh chi neenkinimaj i Jesucristo ruk'ihaal-oq chi qas qachaaq'. 20 Noq kinwihik chi kixilak taqe aj judío, je' hin jinaj aj judío i nub'an wiib' kuuk', re' nwaaj chi neenkinimaj i Jesucristo taqe i kinimanik ree najtir k'uhb'aal. Re' hin i nub'an jinaj nuwach kuuk' chunimjiik i k'uhb'aal re' re', atoob' ta ma' re' taj i k'uhb'aal re' re' inchopwik nunaah i hin. 21 Noq kinwihik chi kixilak i ma' kinimanik ta reh i najtir k'uhb'aal, je' ma' nunimaj taj i hin i nub'an wiib', re' inwaaj chi neenkinimaj i Jesucristo. Atoob' ta re' hin korik chi wilik wuuk' i ruk'uhb'aal i Dios, ruum i nunimaj i ruk'uhb'aal i Jesucristo. 22 Eh noq kinwihik chi kixilak i ma' kow ta kik'ux chi nimanik, xa je' ma' kow ta nuk'ux i nub'an wiib' haa' i hin kuuk', re' inwaaj chi neenkowjik kik'ux. Re' hin xa chu'nchel aj uuk' i nub'an jinaj wach nuk'ux, re' inwaaj chi wilik i neenkireq ko'lemb'al kiib'. 23 Eh chu'nchel i wili i nub'an i hin ruum i ruq'orariik rib'iral i ak' k'uhb'aal, reh chi nee wo' nureq ko'lemb'al wiib' i hin. 24 Re' taq i hat aweht'al taq chi re' taqe i kiokik chi pajaj ajiim pank'onb'al junokiik wo' naq taqe chi pajaj ajiim eh xa jinaj wo' hoq ink'ulwik reh i kooch. Chachop wo' taq ak'ux i hat chi nimanik korehtaal taq neenak'ul aakooch. 25 Eh re' taqe inkichop kik'ux chi ajiim, inkikanaa' rub'aan i ma' suq ta rub'an keh. Re' keh je' re' inki a'n xa ruum i rehchaljiik i corona i xaq chee' ruyej-aal xa re' yu' inchiqik. Raaj i hoj inqachop qak'ux, reh chi neenqehchaaj qakooch ma' jaruuj naa rusahchiik wach. 26 Eh re' hin, ma' nee ta naq kinajiminik chi ma' weht'al taj aha' ojik i nub'an wii'. Eh ma' nee ta wo' naq i nub'an i sak'aaw chi ma' awach taj i k'ahchi' wilom wach. 27 Re' hin, je' nukab' jino'q i aj pajal ajiim chub'anariik i rukamaj i Dios inuq'uhtisaj i nuti'jolal chi peet ookresb'al reh. Eh noq wilik chik taqe i nukojom kina'ojb'al, ma' waaj taj chi nee ruq'or weh i Dios chi ma' xinelik ta korik.

1 Corintios 10

1 Hermano, re' hin inwaaj chi nee taq inanab'eej chi re' taqe i qamaam qati't xye'arik chaloq i rumuuj i suutz' chikinaah ruum i Dios noq xi elik chaloq Egipto. Eh xuteh kib'eeh noq xi-ik'ik panyejaal i kaq palaw. 2 Ruuk' i re' je' naa xqajik kihaa' pan suutz', je' wo' chupaam i kaq palaw. Ruum i re', xkaaj chi re' i Moisés xkahnik chi k'amal kib'eeh. 3 Eh chi kunchelaal wo' xkik'ux cho keh i k'uxumb'al, maná rub'ihnaal, re' xye'arik cho keh pan taxaaj. 4 Eh chi kunchelaal wo' xkuk'ej keh i ha' pan saqrehp xelik chaloq ruum i ma' ilooj taj xub'an i Dios. Eh re' ab'aj rehtalil i Jesucristo, re' i xtoob'inik keh pan kib'eeh. 5 Xa re' la' chik imb'anik reh, xiik' naah k'ihaal chi kixilak xkiq'eb' chi riij kik'ux i Dios. Ruum i re', ar xikimik chupaam i ye'aab' chiq yuuq'. 6 Chu'nchel i wili xk'ularik k'uhtb'al reh chi qawach i hoj yu'naak, reh chi ma' nee ta nqak'ax wach aha' wilik i ma' toob' taj xkik'ax cho wach i keh. 7 Re' taq i hat, maaloq'ej taq aweh i tiyoox, je' rukab' i xkian i ju'jun chi kixilak i keh, je' rukab' i ruq'or pan santo laj huuj chi je' wili: Re' tinamit xkitzunaa' kiib' chi wi'k chi uk'ik, eh noq xkikohlaaj, xkitoq'aa' soon, chi looq'jiik i tiyoox inki. 8 Manqa a'n taq qeh i hoj i k'oyomal, je' rukab' i xkian chaloq i ju'jun chi kixilak i keh. Eh ruum i xkian re' re' ixib' ru ka'winaq miil i xikimik chuwach i jinaj chi q'iij. 9 Eh manqayeew i rujosq'iil i Qajaaw i hoj, je' rukab' noq xkiyeew cho rujosq'iil i keh, ruum i xkian re' re' xuyeew q'ab' i Dios chi xiti'arik kuum i aaq', eh xikimik. 10 Eh maa ch'olej taq i Dios, je' rukab' i xkian chaloq i ju'jun chi kixilak i keh xkian i ch'olinik. Ruum i re', xutaq'aaj chaloq jinaj i ruánjel i Dios, xi k'ulik kanteesjoq. 11 Re' taqe ti' k'axik xkik'ul chaloq i qamaam qati't kojb'al qana'ojb'al i hoj, eh xkahnik rehtalil pan santo laj huuj tiijb'al qee i hoj i k'acharik inqa a'n chupaam taqe i tz'apaab' wach q'iij wili. 12 Je' re' noq, awach i kow ruk'ux chi nimanik, inchol riik'raam riib' chi manq'ehb'ik chik pamahk. 13 Re' taq i hat majaa' taq inchalik cha naah jino'q pajarik xiik' naah ti'kiil re' ta ruuk' i ma' nkuyjik taj. Eh re' taq i hat, chayeew taq ak'ux ruuk' i Dios, re' reh ma' nee ta taq tiruq'eb' chupaam i pajarik, nee la' taq tiresaj chupaam i nim wach pajarik. 14 Je' re' noq re' taq i hat nuloq'laj hermano, maaloq'ej taq chik chi jumpech i tiyoox. 15 Re' hin je' wili taq aq'orob'jiik i nub'an, ruum wilik taq ana'ojb'al cha sik' taq chi riij i nuq'or. 16 Eh noq inqapahqaaj i rotob'il i Dios noq inquk'ej i loq'laj riis uuva wilik pan kulk, rehtalil chi qoh okik pan jinaj wach k'uxliis ruuk' i rukik'eel i Jesucristo. Eh noq inqach'aq chi qawach i kaxlanwi'k rehtalil chi qoh okik pan jinaj wach k'uxliis ruuk' i ruti'jolal i Jesucristo xhopib'ik chiqiij 17 Atoob' ta xiik' naah qak'ihaal chi aj nimaneel, xa jinaj chi kaxlanwi'k inqamolej wach ruk'uxariik, k'uhtb'al reh chi xa jinaj chik qawach chunimjiik i Jesucristo. 18 Chakoj taq rehtaal inki a'n chaloq i aj Israel. Awach taqe kik'uxwik reh i joximaj chikop kiye'ariik chi mayiij nah artaal, kikochinik wo' haa' i mayiij re' re'. 19 Ruuk' taqe i nuq'or wili, ma' k'ahchi' ta nuq'orom chi wilik ta rajaawriik i tiyoox, eh chi wilik ta rajaawriik i tiwik inye'arik chi mayiij chuwach i tiyoox, atoob' ta nare' nche sik'oj wach tiwik. 20 Re' i nuq'or taq aweh i hin re' chi, noq inkiyeew i chikop chi mayiij chuwach i tiyoox taqe ma' kinimanik ta ree Dios, keh i ma' tob'laj uxlab'al inkiyeew ma' re' ta ree k'achlik Dios inkiyeew. Eh re' hin ma' nwaaj ta chi nee taq ti okik haa' chi kilooq'jiik taqe ma' tob'laj uxlab'al. 21 Eh ma' nee ta rub'an chi nee taq inawuk'ej aweh i wilik pan i kulk, re' rujalwaach i rukik'eel i Jesucristo, wila' ko naawuk'ej taq i mayijimaj chikiwach i ma' tob'laj uxlab'al. Eh ma' nee ta wo' rub'an chi nee taq inak'ux aweh i kaxlanwi'k, re' rujalwaach i ruti'jolal i Jesucristo, wila' ko nak'ux taq aweh i mayijimaj chikiwach i ma' toob' laj uxlab'al. 22 Re' hoj, ma' ruyee ta riib' chi neenqayeew rujosq'iil i Dios ruuk' i loq'inik tiyoox, ruum re' hoj ma' xta qajaawriik chuwach i reh. 23 Wilik inq'orik reh. Chu'nchel i ruk'ul chi b'anarik, xa re' la' ma' chu'nchel ta atoob' chi b'anarik. Eh ma' chu'nchel ta wo' ruyeew rukowiil qak'ux. 24 Ma' xata re' hoj naa qak'axam qiib, naa la' wo' qak'axam i tokoom. 25 Re' taq i hat neeruyee riib' chi nee taq inak'ux i xa chib'ih jariik tib'kaal ink'ayjik pank'ayb'al reh. Ma' ko ta ruman chi nee taq inapech'uj aha' xchalik, reh chi ma' nee ta taq intukinik wach akapeb'aal, 26 ruum chu'nchel i wach ak'al reh i QaJaaw, eh je' wo' chu'nchel i wilkeeb' chupaam. 27 Eh wi xatruyuq'eej taq ruuk' jino'q i ma' re' ta aj nimaneel, eh wi xawaaj taq ojik, hiy taq. Chak'ux taq xa chib'ih pa' jariik i neeruyee taq aweh. Ma' ko ta ruman chi nee taq inapech'uj aha' xchalik reh chi ma' nee ta intukinik wach taq akapeb'aal. 28 Raaj wila' xq'orarik taq aweh chi je' wili: Re' tiwik wili i naa taq ak'uxum xye'arik chi mayiij chuwach i tiyoox, inko'q taq aweh, eh ruum chi ma' toob' ta chi k'uxarik noq i rukapaaj i reh, ma' k'ux taq. Ruum reh i Dios chu'nchel i wach ak'al, je' wo' hoq i wilkeeb' chupaam 29 Re' hin ma' chi riij ta taq akapeb'aal i hat i nuq'or, chi riij la' i rukapeb'aal i k'ahchi' ruq'oriik taq aweh. Eh wilik naa nee nq'orik reh chi je' wili: ¿Chib'ih reet noq tokoom naa ruwech'iniik riij i naa nub'anam i hin? 30 Eh wila' nut'iosej ree Dios i nuk'ux, ¿chib'ih chik reet noq nee kinkich'olej ruum i ruk'uxariik? inko'q naak. 31 Eh wi xa a'n taq awa' ahaa', eh xa chib'ih-oq chik jariik taq i xawaaj a'nam, ma' xta reet cha a'n taq chu'nchel chi loq'oomb'al ree Dios. 32 Maa a'n taq i yiib' wach na'ojb'al chi yojb'al kik'ux taqe aj judío, je' wo' taqe i ma' re' ta aj judío, je' wo' taqe i kinimanik ree Dios. 33 Chakoj taq rehtaal i nub'an i hin ma' xata re' i nuyeew nuk'ux chub'anariik imponik chi nuwach i hin. Re' la' nub'an imponik chikiwach taqe was nuchaaq', reh chi neenkireq i ko'lemb'al kiib'.

1 Corintios 11

1 Chatijej taq awiib' wuuk', je' rukab' i hin k'ahchi' nutijem wiib' ruuk' i Jesucristo. 2 Re' hin, hermano, q'e' taq insuuqb'ik nuk'ux chawiij, ruum ma' jaruuj kinsahchik taq panak'ux, eh k'ahchi' taq ak'amam naah taqe i nuk'uhtaam taq aweh. 3 Xa re' la', inwaaj chi nee taq inareq chi riij chi re' i Jesucristo i K'amal rub'eeh i ju'jun chi winaq. Eh re' b'ahiilb'ees k'amal rub'eeh i rehk'een, re' i Dios K'amal rub'eeh i Jesucristo. 4 Eh wi xub'ur wach i naah i winaq noq neerub'an rutiij, oon noq nee ruq'or i k'uhb'aal ye'ooj reh ruum i Dios, neeresaj i ruloq'il i naah. 5 Raaj wi ma' xub'ur wach i naah ixoq noq neerub'an rutiij, oon noq nee ruq'or i k'uhb'aal ye'ooj reh ruum i Dios, neeresaj ruloq'il i naah. Eliik naq wach ruuk' chi johyamaj iloq i rismaal i naah, 6 ruum wi ma' rub'ur wach i naah ixoq, ma' xta reet chi neenyok'ariik iloq i rismaal i naah chi jumpech. Raaj wila' rukapaaj ixoq chi k'ixb'ilaal chi reh chi neenjohyjik iloq i rismaal i naah, chub'ur wach i naah. 7 Re' winaq ma' ruk'ul ta chi nee rub'ur wach i naah, ruum re' reh i rujalwaach i Dios, eh re' wo' reh ink'uhtanik reh i ruloq'il i Dios. Eh re' ixoq ink'uhtanik i ruloq'il i winaq, 8 ruum re' i peet winaq ma' ruuk' taj ixoq xtz'uhkrik chaloq ruuk' la' i winaq xtz'uhkrik chaloq i peet ixoq. 9 Eh re' winaq ma' re' ta toob'en reh ixoq noq xtz'uhkresjik chaloq re' la' ixoq xtz'uhkresjik chaloq chi toob'en reh i winaq. 10 Ruum i wili, eh k'uhtb'al reh chikiwach taqe ánjel, chi re' ixoq koruman chi naa ruye'em wach naah jinaj rehtalil chi wilik rajaawriik i winaq chinaah. 11 Eh chuwach i Qajaaw ma' nee ta nk'acharik i ehk'eenb'ees wila' ma' chih i b'ahiilb'ees. Eh ma' nee ta nk'acharik i b'ahiilb'ees wila' ma' chih i ehkeenb'ees 12 Korik chi re' i peet ixoq ruuk' i winaq xelik noq xyejeb'jik chaloq, chi riij i re', ruuk' chik ixoq inaasjik i winaq. Eh chi winaq chi ixoq re' Dios xtz'uhkrisanik reh, je' wo' chu'nchel xa chib'ih jariik. 13 Chakapaaj taq riij ar i hat chawach, mi ma' xta reet chi re' ixoq chi ma' rub'urum ta wach i naah noq neerub'an rutiij chuwach i Dios. 14 Re' wo' i ruk'ul chi reh i ju'jun chi k'achareel ink'uhtanik reh chi qawach noq jinaj k'ixb'ilaal chi re' winaq neeruchaamb'isaj i rismaal i naah. 15 Raaj chi reh ixoq, xiik' naah loq'il chi neeruk'isaj i rismaal i naah, ruum re' ruchamiil i rismaal i naah ixoq jilow rub'urb'aal wach i naah noq wilik. 16 Ruuk' chu'nchel i re', wila' awach iraaj ruwech'um riij i na'ojb'al wili, chunab'eej chi ni xata re' hoj, ni xata re' taqe i ju'jun ch'uq chi aj nimaneel okrinaq taqe chub'aan i tokoom na'ojb'al. 17 Re' i nutz'ihb'aaj taq reje aweh wili, ma' re' ta rusuqkiil taq ak'ux i naa nuye'em, ruum re' taq i moloj awiib' i na a'n ma' re' ta b'ila' suq kiil k'uxliis i ruk'am taq chaaweh, ti' k'axik b'ila' ruk'am taq cho cha naah. 18 Re' peet inwaaj nuq'orom taq aweh chi re' taq i hat noq inamol b'ila' taq awiib' chulooq'jiik i Dios, wilik b'ila' ixowanik iib' taq chaxilak. Eh re' hin i nunimaj k'isiin chi je' taq re' i na a'n. 19 Korik noq ajwaal wo' wach noq wilik i neenkisaj iloq kiib' taq chaxilak, eh neenkitzub'aa' kiib' pankeh. Ruuk' i re' neeneht'aljik awach taqe manlik aj nimaneel. 20 Xanaah re', ruuk' i ch'aqaj iib' imb'aan taq chaxilak, ma' re' ta chik parub'ehel taq inak'ux i Santolaj ruwa' i QaJaaw ree xq'eq noq inamol taq awiib', 21 ruum noq i na a'n taq awa' wilik i peet inkitoq'aa' taq chaxilak, eh inkiq'or chi re' re' i Santolaj ruwa' i QaJaaw. Xanaah re', wilik i kikahnik chi ma' nkian ta kiwa', eh wilik inkitoq'aa' xohk'rik. 22 ¿Mi ma' xta taq apaat re' neena a'n taq cho wii' awa' ahaa'? ¿Chib'ih reet noq ma' imponik ta taq panaq'awach i kinimanik ree Dios, eh inak'uhtaaj taq kik'ixb'ilaal i ma' xta kiwa' kihaa'? ¿Chib'ih taq inawaaj chi nee taq i nuq'or aweh? ¿Mi nawaaj taq re' chi neenuyeew rusuqkiil taq ak'ux? Ra'j xti ma' chih ta re'. 23 Re' hin re' wo' QaJaaw xk'uhtanik weh i k'uhb'aal wili, re' i nuq'or taq reje aweh chi je' wili: Chi chupaam aq'ab' noq ach k'isiin ma' nchoparik i QaJaaw Jesucristo, xuchop i kaxlanwi'k. 24 Eh noq rut'iosem chik ree Dios xuch'uy keh i kab'laj chi raj tahqaneel, eh je' wili i xuq'or: Re' kaxlanwi'k wili rujalwaach i nuti'jolal naa ruye'ariik pan ti'laj kimik taq chawiij, jarpech taq naa ak'uxum aweh, re' i nukimiik naa ruk'uliik taq panak'ux, inki. 25 Eh noq kuxinaq chik i Santolaj wi'k ree xq'eq, xuchop chaloq i nimlaj kulk, je' wili i xuq'or: Re' ha' wilik chupaam i kulk wili rujalwaach i nukik'eel naa ruchihkiik, reh chi naa rojiik eloq wach i ak' k'uhb'aal ruyejaam cho wach i Dios. Jarpech taq naa awuk'em aweh, re' i nukimiik naa ruk'uliik taq panak'ux, inki. 26 Eh jarpech taq naa ak'uxum aweh i kaxlanwi'k, naa awuk'em taq aweh i ha' pan i kulk korehtaal i ruk'uliik ruka'peech i QaJaaw Jesucristo. Re' ti' laj kimik xuk'ul k'ahchi' taq aq'orom rib'iral 27 Eh xa awach pa' i ma' parub'ehel ta neeruk'ux reh i kaxlanwi'k neeruk'ej reh i ha' wilik pan kulk reh ixq'eq jinaj runimaal mahk k'ahchi' rub'anam chi riij i ruti'jolal i QaJaaw Jesucristo, je' wo' chi riij i rukik'eel. 28 Ruum aj re', re' ju'jun inchol riik'raam cho paruk'ux chi peet mi ruyee riib' chi neeruk'ux i kaxlanwi'k, mi nee ruyee riib' chi nee ruk'ej reh i ha' i wilik chupaam i kulk. 29 Raaj wi ma' rureq chi riij chi re' i k'ahchi' ruk'uxum ruch'ihil i k'ahchi' ruk'em rujalwaach i ruti'jolal i QaJaaw Jesucristo, xa tojb'al ru mahk i k'ahchi' ruyuq'eem cho chinaah. 30 Ruum aj re', ma' k'isiin taqe i wilkeeb' taq chaxilak yowaab' taqe, eh wilik taqe i xa nkik'ay chik, eh wilik taqe i kikimiik. 31 Eh wila' peet xqik'raaj qiib' chi nee ruyeew riib' chi neenqak'ux i kaxlanwi'k, eh neenquk'ej qeh i wilik pan kulk ma' nee ta inq'atarik i q'orik chi qanaah. 32 Eh atoob' ta korik chi nee qoh rik'saj chi ti' k'axik i QaJaaw Jesucristo, tiijb'al qeh i rub'an. Re' raaj i reh chi ma' nee ta qohruyeew pantojb'al mahk haa' i hoj kuuk' i yiib' wach i kina'ojb'al. 33 Eh re' taq i hat nuhermano, noq naa taq amolom awiib' chuk'uxariik i Santolaj wi'k ree xq'eq je' rukab' i ruk'uxum chaloq i QaJaaw, ko naa taq awuy-eem awiib' noq naa taq ak'uxum. 34 Eh wi awach taq aweh i xa nuhmik chik, chub'an cho ruwa' ruhaa' parupaat, reh chi re' Dios ma' nee ta ruyeew i ti' k'axik taq cha naah ruuk' i moloj iib' re' re'. Re' chik taq aak'axkiil junch'iht xapahqaaj taq cho weh, ko naa chik qayejaam wach na' kinponoq taq chawula'jiik.

1 Corintios 12

1 Hat taq nuhermano, re' hin ma' inwaaj ta chi ma' nee ta taq inaweht'aliij taqe i kooch i ruyeew i Ruxlab'al i Dios. 2 Re' taq i hat aweht'al taq noq komajaa' naq taq hat cho aj nimaneel, xa pamemil naq taq timinarik chi kilooq'jiik taqe i tiyoox ma' kiq'orik taj. 3 Eh inwaaj chi nee taq inaweht'aliij chi ma' jino'q i k'amooj rub'eeh ruum i Santolaj Uxlab'al ma' holohik ta nee nq'orik chi riij i Jesucristo. Eh ma' jino'q wo' neenq'orik chi re' i Jesucristo i QaJaaw wila' ma' k'amooj rub'eeh ruum i Santolaj Uxlab'al. 4 Re' hoj, i hoj aj nimaneel, xa reh reh wach rukamaj i Dios neenye'arik qeh chi qakooch. Eh re' inye'wik reh xa re' wo' jinaj chi Santolaj Uxlab'al. 5 Korik chi xa reh reh wach i kamanik imb'aan xa re' la' re' QaJaaw Jesucristo xa jinaj wo' hoq. 6 Re' ju'jun chi aj nimaneel, xa reh reh wach i rajaawriik nee ruk'ul chub'aan i rukamaj i Dios, chu'nchel i re', re' jinaj chi Dios inye'wik reh. 7 Re' Dios i ruk'uhtaaj i rajaawriik i Ruxlab'al ruuk' i ju'jun reh i rub'aan jino'q kamanik toob'al keh i aj nimaneel. 8 Wilik taqe inye'arik kina'ojb'al chi q'orik ruum i Santolaj Uxlab'al. Eh wilik inye'arik kajaawriik ruum i Santolaj Uxlab'al chi kiq'orik chi riij i nimaq wach na'ojb'al. 9 Wilik inkik'ul rukowiil kik'ux ruuk' i Santolaj Uxlab'al, eh wilik inkik'ul kajaawriik ruuk' i Santolaj Uxlab'al reh k'achrisanik yowaab'. 10 Wilik inye'arik kajaawriik chub'aan taqe i ma' ilooj taj. Eh wilik inki a'n ruq'orariik i ruk'uhb'aal i Dios. Wilik neenkeht'aliij wach i atoob'laj Uxlab'al, eh i ma' tob'laj uxlab'al. Eh wilik inye'arik keh i q'orik pan tokoom q'orik, wilik inye'arik keh ruch'ob'ariik rub'ehel inq'orarik pan tokoom q'orik. 11 Eh chu'nchel i wili xa re' wo' jinaj chi Santolaj Uxlab'al inch'aqwik cho chinaah i ju'jun chi aj nimaneel chi naa kianam re' q'oreel i ruk'ul chi keh paruk'ux i reh. 12 Re' qati'jolal jumpa'liik, atoob' ta xiik' naah k'ihaal inchopiin reh, xa jinaj chi ti'jolal noq wilik chu'nchel. Je' re' noq wilik i Jesucristo quuk' i hoj i qohnimanik reh. 13 Ruum xa parub'ihnaal i jinaj chi Santolaj Uxlab'al xqajik qahaa', chi je' hoj aj judío, chi je' ma' hoj ta aj judío, chi je' hoj k'ayimaj pankamanik, chi je' ma' hoj k'ayimaj pankamanik. Eh chi qunchelaal xye'arik qeh i jinaj chi Santolaj Uxlab'al, eh xa jinaj chik qawach. 14 Eh re' qati'jolal reh ma' xata wo' jinaj wach inchopiin reh, k'ih b'uhr la' wach choplik wii'. 15 Eh nee ta ruq'or chi je' wili i qooq: Re' hin, ma' hin ta q'ab'iis, ma' hin ta ruman wach, inko'q taj. Ma' ruum ta naq i re' neenkahnik chi ma' paruman ta wach qati'jolal. 16 Eh nee ta ruq'or chi je' wili i qaxikin: Re' hin, ma' hin ta naq'wachiis, ma' hin ta paruman wach, inko'q taj. Ma' ruum ta naq i re' neenkahnik chi ma' paruman ta wach qati'jolal. 17 Eh naq'qawach ta chu'nchel i qati'jolal jarub' ruchopom wii' riib', ma' nee ta naq qoh-ib'irinik. Eh qaxikin ta chu'nchel i qati'jolal, ma' nee ta naq qoh-uhtz'inik. 18 Re' la' Dios inye'wik paruye'aab' chu'nchel inchopiin ree qati'jolal aha' ajwaal wach paruk'ux i reh. 19 Wi ta xa jinaj wach ruchopom wii' riib' i qati'jolal, ma' xta wo' naq qati'jolal chi jumpech. 20 Xti korik noq k'ih b'uhr wach ruchopom wii' riib' i qati'jolal. Eh xa jinaj chi ti'jolal inooj ruk'ul wii' riib' chu'nchel. 21 Re' naq'qawach ma' nee ta ruq'or reh i qaq'ab' chi je' wili: Re' hat ma' xta tikamanik wii' weh. Eh re' qanaah ma' nee ta ruq'or reh taqe i qooq chi je' wili: Re' taq i hat ma' xta taq tikamanik wii' weh, ma' inko'q taj. 22 Chakoj la' taq rehtaal noq re' i kichopiin ree qati'jolal i xa je' cho ma' xta kikamanik wii' noq kik'utinik, re' taqe re' i xiik' naah kamaneel qeh. 23 Eh re' taqe i kichopiin ree qati'jolal i xama' q'e' ta nqak'ax, re' taqe re' inqatiq'aa' chi korik. Eh re' taqe kichopiin ree qati'jolal i xama' holohik ta noq inqaq'or, re' taqe re' xa holohik chik rutiq'ib'jiik inqa a'n. 24 Eh re' taqe kichopiin ree qati'jolal i wilik kiholwochiil, ma' koruman ta chik chi neenb'aan holohik reh. Re' Dios xuyejaa' i qati'jolal, eh re' taqe i kichopinik reh i ma' nqak'ax taj, re' chik taqe re' xkik'ul kiloq'il. 25 Ruuk' i re', ma' pareh ta wilkeeb' reje nik' nimaal inchopiin reh i qati'jolal. K'ul la' inkitoob'eej kiib' chikiwach taqe inchopinik reh i qati'jolal. 26 Wila' xtib'ik jino'q keh inchopiin ree qati'jolal, chi kunchelaal wo' ki-ik'ik chi ti'. Eh wila' wilik keh inchopiin ree qati'jolal ink'axarik chi korik, kiehtrik wo' haa' i k'axb'al re' re' taqe ruk'u'liil. 27 Je' wo' re' noq wilkooj i hoj, i hoj jilow ruti'jolal i Jesucristo, hoj wo' jilow i ruchopom wii' riib' i ruti'jolal, ruum ruye'em qakamaj chi qaju'junaal. 28 Re' Dios chi kixilak i aj nimaneel: Peet, xupab'aa' taqe aj tahqaneel rukab', xupab'aa' taqe jalal ruq'oral i reh, roox, xupab'aa' taqe aj tijoom. Eh xupab'aa' wo' taqe i kib'anik ree i ma' ilooj taj xupab'aa' wo' taqe i ki k'achrisanik yowaab' xupab'aa' wo' taqe i kib'anik toob'inik je' wo' taqe i kik'amwik b'eeh eh xupab'aa' wo' taqe i kiq'orik pan tokoom q'orik. 29 Eh ma' chu'nchel ta i kiokik chi aj tahqaneel, ma' chu'nchel ta kiokik chi aj jalal ruq'oral i Dios, ma' chu'nchel ta kiokik chi aj tijoom, ma' chu'nchel ta kib'anik ree ma' ilooj taj. 30 Eh ma' chu'nchel ta ye'ooj kajaawriik chi k'achrisanik, ma' chu'nchel ta kichol q'orik pan tokoom q'orik. Eh ma' chu'nchel ta kichol ruch'ob'ariik rub'ehel taqe inq'orarik pan tokoom q'orik. 31 Re' taq i hat, i ruk'ul naq chi nee ta ruq'or taq ak'ux rub'aan i xiik' naah chihojal i rusiij i Dios. Re' hin jinaj chik i na'ojb'al q'e' chihooj inwaaj nuk'uhtaam taq aweh.

1 Corintios 13

1 Qaq'or chi nee ta kinchol i q'orik jar b'uhr wach, kiq'orik wii' i tinamit, eh nee ta kinchol kiq'oral taqe ánjel. Wila' ma' chih i k'axooj wuuk', xa je' naq nukab' i q'ajb'anik i rub'an i ch'ihch' noq inq'ojarik wach, xama' xta rub'ehel i choqik i rub'an. 2 Eh nee ta naa re' kinchol ruq'orariik i k'uhb'aal, eh nee ta nweht'aliij taqe i na'ojb'al ma' eht'alimaj taj, nee ta kinchol rub'aan chu'nchel i chib'ih jariik, eh nuye'em ta naa re' nuk'ux chi nimanik, reh chi neenub'an rujalariik kiye'aab' yuuq', wila' ma' chih i k'axooj wuuk', xama' xta neekinokik wii'. 3 Eh nee ta nupuhkaaj chu'nchel i chib'ih weh keh i neb'aa', nee ta naq i nuyeew chi k'atarik pan q'aaq' i nuti'jolal, wila' ma' chih i k'axooj wuuk', xama' xta neerutiq weh i neenub'an. 4 Re' wilik k'axooj ruuk' neerukuy ruk'ulariik i ti' neenb'aan reh, xa atoob' wach ruk'ux ma' awach taj ineerukaqwachej, ma' q'et q'et taj, xama' nim ta wach i rub'an riib'. 5 Re' wilik k'axooj ruuk', ma' rub'an taj i re' ma' re', ree ras ruchaaq' ma' xata chi rutkeel i ruk'ax riib' ma' ink'atzk'otik taj ma' ruq'aj ta wach i yiib' wach imb'aan reh. 6 Re' wilik k'axooj ruuk', ma' insuuqb'ik ta ruk'ux noq imb'aan i ma' ruk'ul ta chi b'anarik, insuuqb'ik la' ruk'ux noq imb'aan i korik. 7 Re' wilik k'axooj ruuk', i rukuy nik' nimaal i ti' imb'aan reh, inimanik, inuy-inik, chu'nchel i rukuy. 8 Re' k'axaj iib' ma' jaruuj naa rusahchiik wach. Re' taqe aj jalal ruq'oral i Dios, naakimayam i jalaj q'orik. Eh re' kiq'orik pan tokoom q'orik naakimayam, re' taqe na'ojb'al naa rusahchiik wach. 9 Re' hoj yu'naak xa k'isiin tii nqareq chi riij. Eh xak'isiin inqach'ob' rub'ehel i ruk'uhb'aal i Dios. 10 Kore' na' manlojoq wach quuk' i rukamaj i Dios, naa aj rusahchiik wach re' i ma' manlik ta wach imb'aan yu'naak. 11 Re' hin noq ko hin cho k'isaak'un, re' nuq'oral, re' nukapeb'aal, re' nuna'ojb'al xa je' rukab' i reh jino'q k'isaak'un. Eh noq xinwinaaqb'ik xnukanaa' i je' runa'ojb'al k'isaak'un. 12 Re' k'ahchi' qilom yu'naak chi riij i Dios xa je' rukab' noq inqatz'ehtaaj qiib' pan lemow nay nay wach. Pan jinaj ponoq q'iij ko ra'j naa qilom chi korik re'. Eh re' i xa k'isiin inureq chi riij yu'naak, kopan jinaj q'iij i nunab'eej chi korik, je' rukab' noq xunab'eej cho nuwach i Dios i hin. 13 Eh ixib' wach i ma' naa ta rusahchiik kiwach: Re' ye'ej k'uxliis chunimjiik i Dios, re' ch'iklik reje wii' qak'ux, re' k'axaj iib', eh re' i xti nim wach chi xilak ixib' wili re' k'axaj iib'.

1 Corintios 14

1 Re' taq i hat hermano, cha k'ax taq awiib'. Eh cha pahqaaj taq i kooch i ruyeew i Santolaj Uxlab'al, eh re' i xti ajwaal wach chi xilak re', re' chi nee taq inaq'or i ruk'uhb'aal i Dios. 2 Eh awach inq'orik pan tokoom q'orik, reh i Dios i rub'an, ma' re' ta reh jino'q winaq, eh ma' awach taj inreqwik chi riij i tokoom q'orik i ruq'or. Ruuk' la' i rajaawriik i Santolaj Uxlab'al i ruch'ob' rub'ehel i ma' nkan ta naq chi riij. 3 Eh awach inq'orik rib'iral i ruk'uhb'aal i Dios, reh i ruch aj nimaneel i ruq'or, kojb'al kina'ojb'al, ye'b'al rukowiil kik'ux, ye'b'al rusuqkiil kik'ux. 4 Eh awach inq'orik pan tokoom q'orik, xa re' reh i ruyeew rukowiil ruk'ux chi rib'il riib'. Eh awach inq'orik rib'iral i ruk'uhb'aal i Dios, re' taqe i aj nimaneel i ruyeew rukowiil kik'ux. 5 Re' hin inwaaj naq chi chawuncheel taq neetichol q'orik pan tokoom q'orik. Eh re' xti nwaaj i hin re' chi nee taq inaq'or i ruk'uhb'aal i Dios, ruum re' re' xiik' naah chihojal chuwach i q'orik pan tokoom q'orik, ma' xta reet i q'orik pan tokoom q'orik noq wilik neench'ob'wik rub'ehel chib'ih i ruq'or, reh chi neenkowjik kik'ux i aj nimaneel. 6 Hat taq nuhermano wila' re' hin xinooj taq chawula'jiik, eh pan tokoom q'orik taq neetinuq'o'reej, ¿Chib'ih taq neerutiq aweh wila' ma' xnuq'or taq aweh i ruk'uhtaam chaloq i Dios, wi ma' xnuq'or taq aweh i k'uhb'aal, wi ma' xatnutijej taq? 7 Je' naa re' wo' taqe q'oojb'al ehteesb'al tz'uuy, je' rukab' i xuul, i arpa wila' ma' reh reh wach i q'ajb'anik inki a'n noq inq'ojarik wach oon inxuuljik, ma' jaruuj neenkan chi riij chib'ih tz'uyil i k'ahchi' rub'aan. 8 Eh je' wo' hoq wila' ma' re' ruxuljiik i tuun reh q'aq'inik neenb'aan, ma' awach taj ineeruyejaa' riib' chi ojik panq'aq'inik. 9 Je' wo' re' ineenk'ularik taq awuuk' i hat wila' ma' pana q'oral taq xaq'or chib'ih taq inawaaj aq'orom re' ruuk' inkan chi riij, ¿nik' wach noq neenreqarik chi riij i k'ahchi' taq aq'orom? Xa ma' xta neerutiq xa panteew taq neenkahnik aq'oral 10 Xti korik chi re' taqe i tinamit sut i wach ak'al xata wo' jar b'uhr wach i kiq'oral kiq'orik wii', xa re' la' inkireq wo' chi riij chib'ih inkiq'or chikiwach. 11 Raaj wila' ma' nureq chi riij i ruq'oral jino'q ineenq'oriin weh pan tokoom q'orik, xa je' hin aj tokoom tinamit nee kinkahnik wii' chuwach eh je' wo' reh xa je' aj tokoom tinamit neenkahnik wii' chi nuwach. 12 Ruum chi re' taq i hat q'e' taq inawaaj chi nee taq ruyeew chaakooch i Dios panuxlab'al, cha chop taq ak'ux chi re' taq neen wihik awuuk' inye'wik rukowiil kik'ux taqe i aj nimaneel. 13 Awach i ye'ooj chi rukooch i q'orik pan tokoom q'orik, chupahqaaj ree Dios parutiij chi neenchol ruch'ob'ariik rub'ehel i xuq'or pan tokoom q'orik. 14 Wila' re' hin pan tokoom q'orik xnub'an nutiij, iraaj ruq'orom chi xa re' i wánjel nut'iosil inwolik chi tiij. Eh re' tiij re' re', ma' xta xutiq weh, ruum xama' xnureq ta wo' chi riij. 15 ¿Eh chaaj wo' naa nub'anam re'? Xa re' wo' chi naa nub'anam nutiij ruuk' i wánjel nut'iosil, eh ajwaal wach chi neenureq chi riij i nuq'or. Nee wo' nub'an nutz'uuy ruuk' i wánjel nut'iosil, eh ajwaal wach chi naa nureqem chi riij chib'ih i ruq'or i nutz'uyej. 16 Wi xa re' hat ruuk' awánjel at'iosil tinaab'inik reh i ruq'orob'jiik i Dios, i t'iosinik i na a'n, pan tokoom q'orik. Eh re' i k'ahchi' rib'iriniik aweh mo'-oq aha' rutijem riib'. ¿Nik' wach noq nee ruq'or je' ta naq re' wila' ma' rureq chi riij inaq'or? 17 Re' t'iosinik i na a'n ree Dios i hat pan tokoom q'orik ma' xta reet xa re' la' re' i x-ib'irinik aweh ma' xye'arik ta rukowiil ruk'ux ruum ma' xureq ta chi riij. 18 Re' hin inut'iosej ree Dios, ruum q'e' kinchol q'orik pan tokoom q'orik taq chawach i hat. 19 Eh noq wilkiin chi kixilak aj nimaneel, re' hin imponik chi nuwach ruq'orariik xa ho'oob' chi q'orik re' ruuk' i neenkan chi riij, reh chi neenub'an kik'uhb'aljiik, chuwach chi neenuq'or lajeeb'-oq miil chi q'orik pan tokoom q'orik ma' inkan ta chi riij. 20 Hermano, mo'-oq je' kikapeew ha'lak'un taq akapeew. Xa je'-oq la' taq hat ha'lak'un, reh chi ma' nee ta chik taq i na a'n i ma' holohik taj. Eh kow-oq la' taq ak'ux chukapeb'jiik riij i holohik. 21 Chupaam i k'uhb'aal tz'ihb'amaj chaloq chi je' wili i xuq'or i Dios chikiij aj Israel: Re' hin pan tokoom q'orik naa nuq'o'reem taqe i tinamit wili. Eh tokoom tinamit naa kik'uliik q'oroq kuuk', eh ni xata chi je' re' naa kinkinimam, inki. 22 Re' q'orik pan tokoom q'orik xa ehtalil chikiwach i ma' re' ta aj nimaneel, ma' re' ta ehtalil chikiwach i aj nimaneel. Eh re' ruq'orariik i ruk'uhb'aal i Dios jinaj ehtalil chi keh i aj nimaneel ma' re' ta ehtalil chikiwach i ma' re' ta aj nimaneel. 23 Eh qaq'or chi amolom taq awiib' pan jino'q paat, eh pantokoom-oq q'orik k'ahchi' taq aloq'em i Dios, eh xokik-oq i koq jino'q xa ib'iroom oon jino'q i ma' re' ta aj nimaneel wila' ma' xureq chi riij chib'ih taq inaq'or, nee taq i ruq'or aweh chi xak'ul taq awahqalil. 24 Eh wila' chawunchelaal re' ruk'uhb'aal i Dios taq inaq'or, eh neenokik i koq jino'q i ma' re' ta aj nimaneel oon jino'q i xa aj ib'iroom, noq neerib'iraj, nee naq i rureq chi riij chi aj mahk, nee naq rukapaaj riij taqe ma' toob' taj i rub'an. 25 Chi je' re', nee naq i nelik cho wach saqum chu'nchel i rukapeew wilik cho paránima. Eh nee naq i ruxuk'aa' riib' chupahqaljiik rukuyb'al chuwach i Dios. Eh nee naq i rureq chi riij chi wilik taq chaxilak i Dios chi manlik. 26 Hat taq nuhermano, noq nee taq inamol awiib', reh reh taq wach i naa a'nam, wilik i aj tz'uuy, wilik i aj Tijineel, wilik inchol q'orik pan tokoom q'orik, wilik i rich'ob' rub'ehel inq'orarik pan tokoom q'orik, wilik inkiq'or rub'ehel i k'uhtamaj keh. Re' taqe re' ma' xta reet xa re' la' cha a'n taq chi ye'b'al taq rukowiil ak'ux. 27 Eh awach inkaaj q'orik pan tokoom q'orik, xa ki'ib' oon xa ixib' peet i kiq'oroq. Eh ko neerukohlaaj q'orik i jinaj, tiklik i koq i jinaj, eh jinaj neenjalwik i kiq'oral. 28 Eh wila' ma' chih jalal kiq'oral, chihooj chi ma' awach taj ineenq'orik pan tokoom q'orik xa chi q'uun la' kiq'o'reej i Dios pan tokoom q'orik. 29 Je' wo' taqe i kiq'orik ree ruk'uhb'aal i Dios. Xa ki'ib' oon xa ixib' ineekiq'orik. Eh re' taqe ruk'ihaal aj nimaneel kikapaaj riij mi ma' xta reet i xq'orarik. 30 Eh wila' awach i tzunlik ar xk'uhtjik reh ruum i Dios jino'q k'uhb'aal, ajwaal wach chi peet naa ruq'oriik nee pee rumay q'orik i awach naq i q'orik i rub'an. 31 Chi je' re' chi kiju'junaal neenkiq'or i k'uhb'aal kiq'orom chaloq i jalal ruq'oral i Dios. Ruuk' i re', neenkitijej keh chikuncheel, neenkojarik kina'ojb'al. 32 Re' Ruxlab'al i Dios xwihik kuuk' i jalal ruq'oral i Dios, wilik wo' kuuk' i kiq'orik i ruq'oral i Dios. 33 Re' Dios reh ma' re' ta yojoj k'uxliis i ruk'am chaloq, wihik la' pansuqkiil k'uxliis i ruk'am chaloq, je' rukab' i k'acharik inki a'n taqe santo laj aj nimaneel. 34 Re' taqe ehk'eenb'ees ma' ruk'ul ta chi neenkitoq'aa' pech'inik noq amolom taq awiib', ruum re' keh ma' ye'ooj ta q'ab' keh chi naa kiq'oriik. Re' keh inchol kinimam i kib'ahiil je' rukab' i ruq'or i ruk'uhb'aal i Dios. 35 Wila' wilik inkaaj keht'aliim, kipech'uj ponoq ree kib'ahiil chi kiju'junaal pankipaat, ruum re' jino'q i ehk'eenb'ees, ma' ruk'ul ta chi chib'ih jariik ineerutoq'aa' rupech'um noq amolom taq awiib'. 36 Chakoj taq rehtaal noq ma' re' ta taq awuuk' i hat xtohq'ik cho ruq'orariik i ruq'oral i Dios chi peet. Eh maakapaaj taq chi xa re' taq i hat xatk'ulwik ree ruq'oral i Dios. 37 Wila' awach taq aweh i rukapaaj chi jalal ruq'oral i Dios, eh irik'raaj-oq chi wilik i Ruxlab'al i Dios ruuk', nee ruq'or noq korik chi re' ruk'uhb'aal i QaJaaw i xnutz'ihb'aaj taq reje aweh panhuuj. 38 Eh wila' xuq'or chi ma' re' ta ruk'uhb'aal i QaJaaw i xnutz'ihb'aaj taq reje aweh, je' wo' reh, ma' nee ta wo' nimjik chi aj jalal ruq'oral i Dios. 39 Re' taq i hat nuhermano, nee ta naq i ruq'or taq ak'ux ruq'orariik i ruk'uhb'aal i Dios. Eh maaq'il taq awach iraaj q'orik pan tokoom q'orik. 40 Xa re' la', chu'nchel taq i naa a'nam, parukorkiil, eh tuslik wach rub'anariik taq cha a'n.

1 Corintios 15

1 Hermano, re' hin inwaaj chi neen k'ulik taq panak'ux nik' wach noq xak'ul taq panawánima i ak' k'uhb'aal nuq'orom taq chaaweh. Eh yu'naak xakok'ahchi' wo' taq animam. 2 Ruum wo' k'uhb'aal wili, hat taq ko'limaj wila' ma' xakanaa' taq chik runimjiik. Eh wila' xakanaa' taq runimjiik, xama' xta nki chi xanimaj taq cho pampeet. 3 Re' i peet xnub'an taq awuuk' re' chi xnuyeew taq chaaweh chi naab'jik i xk'uhtjik cho wee hin. Re' chi re' Jesucristo xkimik ruum qamahk, je' rukab' i ruq'or cho pan santo laj huuj. 4 Eh re' Jesucristo xkimuq'aa', eh paroox q'iij xk'aach wo' chik chaloq, je' rukab' i ruq'or cho pan santo laj huuj. 5 Eh chi xuk'uhtaaj riib' chuwach i Cefas, chi riij i re', xuk'uhtaaj wo' chik riib' chikiwach kab'laj chi raj tahqaneel. 6 Eh koq'uun chik, xuk'uhtaaj riib' chikiwach i ma' xata ho'oob' siento chi hermano. Eh yu'naak ko k'ih k'achaach re' ruuk' taqe re', wilik wo' i xikimik reje. 7 Chi riij i re', xuk'uhtaaj riib' chuwach i Jacobo, xuk'uhtaaj wo' chik riib' chikiwach chu'nchel i raj tahqaneel. 8 Eh noq ma' xta chik ayu' xuk'uhtaaj riib' chi nuwach i hin koq'uun, atoob' ta xa je' naq nukab' jino'q k'isa ha'lak'un ma' manlik ta wach ruq'ijil noq inaasjik. 9 Ruum re' hin q'e' k'isiin nuwach chikiwach taqe raj tahqaneel i Jesucristo. Eh ma' ruk'ul ta naq chi hin raj tahqaneel, ruum xnub'an cho ti' k'axik keh i kinimanik reh i Dios. 10 Eh xa ruum rotob'il i Dios je' wili noq wilkiin. Eh re' rotob'il xub'an wuuk', ma' xooj ta chi re' chi ma' re', ruum re' hin xiik' naah i rukamaj i Dios xnub'an chuwach i xkian i junch'uq chi aj tahqaneel. Atoob' ta ma' re' hin ximb'anik, re' la' Dios xtoob'inik weh chub'aan. 11 Ma' xta q'orik reh mi re' hin, oon re' keh xiq'orik. Re' xti ajwaal wach re' chi xqaq'or taq chaaweh i ak' k'uhb'aal, re' xanimaj taq chik i hat. 12 Eh wila' inqaq'or pan qak'uhb'aal chi re' Jesucristo xk'aach wo' chik chaloq, ¿chib'ih reet noq wilik kiq'orik reh taq chaxilak chi ma' naa ta chik kik'aach cho ruka'peech taqe kamnaq? 13 Wi ta korik chi ma' naa ta chik kik'aach chee kamnaq, iraaj ruq'orom chi ma' xk'aach ta wo' naq chik chee Jesucristo. 14 Eh wi ta ma' k'aach cho ruka'peech i Jesucristo, re' k'uhb'aal k'ahchi' qaq'orom xama' xta naq kamaj. Eh re' i nimanik k'ahchi' taq kaat xama' xta naq neerutiq taq aweh. 15 Wi ta korik chi ma' naa ta chik kik'aach chaloq i kamnaq, nee naq qohkahnik chi hoj chukul q'orik chuwach i Dios, ruum k'ahchi' qaq'orom chi re' Dios x-uksanik cho reh i Jesucristo chi k'achlik wach. 16 Wi ta korik chi ma' naa ta chik kik'aach cho ruka'peech i kamnaq, re' Jesucristo ma' xk'aach ta naq chik cho ruka'peech. 17 Eh wi ta ma' xk'aach cho ruka'peech i Jesucristo, re' i nimanik k'ahchi' taq kaat ma' xta naq neen kamanik taq wii' aweh, eh xa kopan amahk wo' naq taq wilkaat. 18 Eh re' i kikimik reje chi k'ahchi' kinimam i Jesucristo nee naq insahchik kiwach chi jumpech. 19 Wi ta xa re' chupaam i qak'achariik ayu' wach ak'al i ruch'ikaa' qak'ux i runimjiik i Jesucristo, xa re' naq i hoj xiik' naah ti'kiil i naa qak'ulum chikiwach chu'nchel i tinamit. 20 Raaj i wili xti korik chi xk'aach wo' chik chaloq Jesucristo re' reh peet k'aach chaloq, k'uhtb'al reh chi naa wo' chik kik'aach chee kamnaq. 21 Re' kimik xa ruum i ru mahk jinaj chi winaq xtohq'ik chaloq, je' wo' chik re' i kiwuktiik chee kamnaq chi k'achlik kiwach xa ruum wo' chik i jinaj chi winaq, re' i Jesucristo. 22 Eh xa ruum i ru mahk Adán kikimik chu'nchel i tinamit, je' wo' chik re' noq naa ruwihiik kik'achariik chu'nchel i kinimanik ree Jesucristo. 23 Xa re' la', tuslik wach naa rub'anam: Peet, re' i Jesucristo xk'aach wo' chik chaloq. Eh na' k'oloq ruka'peech i Jesucristo, re' chik i xinimanik reh naakik'aach chaloq. 24 Eh naa rusahchiik wach i wach ak'al, noq re' Jesucristo ruqasam chik i kajaawriik pan q'ab' i ajaab'ees Dios. Re' noq rusacham chik wach i kajaawriik i xa reh reh wach kajaawriik chi taaq'anik. 25 Ruum re' Jesucristo ajwaal wach chi naa ruwihiik i rajaawriik chi taaq'anik korehtaal inkuxik ruyeq'em taqe parooq i ki-ixowanik wach. 26 Eh re' i aj ixowaal naa rusachariik wach pan kuxesb'al poo wach, re' i kimik, 27 ruum tz'ihb'amaj cho pan santo laj huuj chi re' Dios naa ruye'em ri'si rooq i Jesucristo chu'nchel. Noq xuq'or i Dios chi chu'nchel xuyeew ri'si rooq i Jesucristo, ma' raaj ta ruq'orom chi xuyeew riib' i reh ri'si rooq, ruum re' wo' reh xye'wik ri'si rooq i chu'nchel i re'. 28 Eh noq kuxinaq chik ruye'ariik ri'si rooq i Jesucristo chu'nchel i xa chib'ih jariik, re' i Jesucristo Ak'uunb'ees naa wo' ruq'asam riib' ri'si rooq i Dios, re' i xye' wik ri'si rooq chu'nchel i xa chib'ih jariik. Eh re' chik Dios q'oreel chinaah chu'nchel. 29 Eh wila' ma' naakik'aach cho ruka'peech kamnaq, ¿chib'ih reet noq wilik ju'jun taq chaxilak inqajik kihaa' pankib'ihnaal kamnaq? ¿Chib'ih neerutiq keh chi neenqajik kihaa' pankib'ihnaal i kamnaq wila' ma' naa kik'aach chaloq? 30 Eh ¿chib'aaj wo' rutiq qeh re' hoj chi nqayeew panyohb'aal i qakach'ariik ruum i ruq'orariik rib'iral i ak' k'uhb'aal? 31 Re' hin hermano, korik i nuq'or taq aweh chi xa chu'nchel q'iij nuye'em wiib' pankimik. Xa re' la' inwik'raaj wo' i rusuqkiil nuk'ux taq i nayeew, ruuk' i runimjiik QaJaaw Jesucristo. 32 Re' hin xnukuy ransil i ti' k'axik xkian cho weh i aj Éfeso, re' taqe i je' josq'laj chikop. Eh ¿chib'ih jariik i xutiq weh i re' wila' korik chi ma' naa ta chik kik'aach chaloq kamnaq? Ruuk' i re', i ruk'ul naq chi neenqaq'or i inq'orarik wili: Qa a'n qawa' qahaa' ruum i iqal kab'iij-oq qoh kimik inki. 33 Re' taq i hat, maayeew taq awiib' chi jot'arik. Je' rukab' inq'orarik chi je' wili: Re' runimjiik i yiib' wach taqchi' inyojwik wach i holohik laj na'ojb'al, inki. 34 Eh re' i holohik laj na'ojb'al taq cha a'n, maa a'n taq chik i mahk, ruum wilik i wilkeeb' taq chaxilak xa je' ma' keht'al ta wach i Dios. Re' wili taq i nuq'or reje aweh, reh chi nee taq tik'ixik chub'aan. 35 Eh wilik naak i neenpahqanik reh chi je' wili: ¿Nik' chik wach noq naa wo' chik kik'aach chaloq i kamnaq? Eh ¿nik' chik wach ruwii' i kiti'jolal na' kiwuktoq chaloq? inko'q naak. 36 Ma' xta taq ana'ojb'al ¿Mi ma' nakoj rehtaal re' noq intikarik i ja', q'ahik i rub'an panak'al, eh xa re' chik i ralaas impoq' chaloq? 37 Eh aha' wilik intikarik panak'al ma' re' taj i k'isa mu'uun chik impoq' chaloq. Re' la' inaq'wach i ja' intikarik, atoob' ta i ja' trigo oon xa chib'ih chik ija'iil. 38 Eh re' chik i Dios inyej-anik reh nik' wach ruwii' tik, re' ju'jun chi ija'iil i ruyejaa' chi mu'uun re' q'oreel nik' wach iraaj i reh paruk'ux. 39 Eh re' i ti'jolal ma' eliik ta wach: Tokoom i qati'jolal i hoj, tokoom i kiti'jolal taqe chikop kijib' kooq, tokoom i kiti'jolal taqe kok' tz'ikin kirupik pan taxaaj, eh tokoom kiti'jolal taqe kar. 40 Je' wo' re' noq wilik i kiti'jolal i wilkeeb' pan taxaaj, je' wo' i wilkeeb' wach ak'al. Tokoom ruholwochiil i kiti'jolal i wilkeeb' pan taxaaj, tokoom ruholwochiil i kiti'jolal i wilkeeb' wach ak'al. 41 Re' rusaqumaal i q'iij ma' eliik ta wach ruuk' i rusaqumaal i poh je' wo' ruuk' i kisaqumaal taqe ch'umiil. Eh re' ju'jun chi ch'umiil reh reh wach i kisaqumaal. 42 Je' wo' re' noq naakik'aach cho ruka'peech taqe kamnaq: Re' ti'jolal xmuq'ub'jik panak'al re' ruuk' i xa q'ahik xub'an ar, eh na' eloq wo' chik cho panak'al chi k'achlik wach, ma' jaruuj chik naa ruq'ahiik. 43 Eh re' i xmuq'ub'jik chi xama' xta tz'aaq wilik chik ruloq'il na' wuktoq cho ruka'peech. Eh re' i xama' xta rukowiil noq xmuq'ub'jik wilik chik rukowiil na' wuktoq cho ruka'peech. 44 Re' i ti'jolal imuq'ub'jik re' ruuk' i xa aj ayu' wach ak'al, re' chik ruuk' i pan taxaaj ti'jolal noq naa ruwuktiik chaloq ruka'peech. Re' i ti'jolal re' ruuk' i xa aj wach ak'al naa rusutiniik chi aj pan taxaaj. 45 Eh pan santo laj huuj i ruq'or chi je' wili: Re' Adán peet winaq, i xa ak'al xkorb'eesjik wii', ye'arik ruk'achariik, inki. Raaj i Adán jinaj chik re' i xk'ulik koq'uun, pan taxaaj xchalik, re' inye'wik k'acharik. 46 Eh ma' xye'arik ta cho qeh chi peet i qati'jolal inchalik pan taxaaj, re' la' peet xye'arik qati'jolal i xa ayu' ti'jolal. Chi riij i re', pan taxaaj chik naa ruchaliik i qati'jolal naa ruye'em qee Dios. 47 Re' Adán, i peet winaq, xa ak'al xkorb'eesjik cho wii' xa aj wach ak'al wo' hoq. Eh re' chik i rukab' winaq, re' i Jesucristo, pan taxaaj chik xchalik i reh. 48 Re' ti'jolal xa ayu' wach ak'al je' wo' ruwii' i ruti'jolal i winaq aj wach ak'al. Eh re' ti'jolal i naa rojiik pan taxaaj, je' wo' ruwii' i ruti'jolal i xchalik pan taxaaj. 49 Re' hoj, yu'naak je' qawii' i winaq xa aj wach ak'al. Eh pan jinaj poo q'iij, re' qati'jolal naa rukahniik chi je' ruwii' i ruti'jolal i winaq xchalik pan taxaaj. 50 Hat taq hermano, re' hin nuq'or taq aweh chi re' qati'jolal wili ma' re' tee re' naa rokiik pa runimaal rajaawriik i Dios. Ruum re' i ti'jolal wili xanaa wo' ruq'ahiik, ma' re' tee re' naa rokiik haa' chi k'acharik ruuk' i ma' jaruuj naa ruq'ahiik. 51 Eh jinaj i ma' eht'alimaj taj naa nuq'orom taq aweh: Re' chi ma' chiquncheel taj i hoj, hoj chik kamnaq na' k'oloq ruka'peech i Jesucristo. Xa re' la', chi qunchelaal, naa rujalariik qawach, 52 xa ruuk' i jumuutz' i junteeh chi naq'wachiis, re' noq ach re' naa ruxuljiik chee tuun. Eh noq naa ruxuljiik chee tuun re' re', naakiwuktiik chaloq kamnaq, reh chi ma' naa ta chik kikimiik chi jumpech. Eh re' hoj i maa jaa' qoh kimik, xa chi jumehq'iil naa rujalariik qawach. 53 Re' qati'jolal wili, i xa q'ahik reh, ajwaal wach chi naa rusutiniik chi re' ruuk' i ma' naa ta ruq'ahiik. Eh re' qati'jolal wili, i xakimik reh, ajwaal wach chi naa rusutiniik chi re' ruuk' i ma' jaruuj chik naa rukimiik. 54 Eh noq sutimaj chik chi ak' ti'jolal i qati'jolal i xa q'ahik reh, eh noq sutimaj-oq chik chi ak' ti'jolal i qati'jolal xakimik reh, ar aj narojiik eloq wach re' i ruq'or pan santo laj huuj chi je' wili: Yu'naak aj re' xsacharik wach chi jumpech i rajaawriik i kimik ruum i manlik aj Ko'loom. 55 Kimik ¿aha' wilik yu'naak awajaawriik inakoj naq reh ikaansanik? kimik ¿aha' wilik yu'naak inakoj naq reh i b'anb'al ti' k'axik? inki. 56 Re' i rukoj chi b'anb'al ti' k'axik i kimik, re' mahk. Eh re' i najtir k'uhb'aal inye'wik rajaawriik i mahk. 57 Re' hoj yu'naak qat'iosej ree Dios noq re' reh i ruyeew ko'lemb'al qeh parub'ihnaal i QaJaaw Jesucristo, eh re' kimik ma' xta chik rajaawriik chi qanaah. 58 Eh re' taq i hat nuhermano, q'e' taq ti nuk'ax, kow-oq ta ak'ux chi nimanik, maa awach ink'uyu'sanik taq aweh. Chayeew la' taq ak'ux chub'aan i rukamaj i QaJaaw, ruum re' taq i hat aweht'al taq chi re' rukamaj i QaJaaw taq k'ahchi' kaat naa taq ak'ulum jilow.

1 Corintios 16

1 Eh chi riij i moloj wach tumiin toob'al keh i hermano i wilkeeb' Jerusaleem, chamol taq wach je' rukab' inutaq'aam reje ruq'orariik keh i ju'jun ch'uq chi aj nimaneel wilkeeb' Galacia. 2 Re' taq i hat cha ju'junaal, chu'nchel ihi'lib'al q'iij nee taq inawisaj k'isinoq ruuk' taq atumiin neenareq chupaam i xamano. Re' tumiin re' re', nee taq inamol pareh, chi je' re', ma' xta chik moloj tumiin neenb'aan noq neekimponik taq chawula'jiik i hin. 3 Eh noq naa nuponiik taq awuuk', naa nutaq'aam taqe reje hermano i neenasik' taq kiwach. Neenqayeew reje kihuuj, reh chi neenkiq'asaj ponoq keh i hermano wilkeeb' Jerusaleem i tumiin naa taq amolom wach. 4 Eh wila' xti ajwaal wach chi nee kinooj haa' i hin, nee wo' kinooj chikiij. 5 Eh noq naa wojiik, peet naawik'iik ponoq Macedonia, noq hin chik ik'inaq reje ar kora'j nawojiik k'oloq taq awuuk' ar re' pan tinamit Corinto. 6 Re' hin k'ahchi' nukapaam chi naa nukahniik taq k'isinoq awuuk', ar ta b'ila' naa wik'sam iq'ilej. Eh noq nee kinelik reje ar re' chik taq i hat neetitoob'inik reje weh, aha' chik nee kinooj. 7 Re' hin ma' inwaaj taj chi xa q'e' neekinik'ik reje taq cha wilariik. Inwaaj la' wihik taq awuuk' jarub'-oq q'iij wila' je' re' xraaj wuuk' i QaJaaw. 8 Xa re' la', ko naa pee wik'sam reje i ninq'iij i Pentecostes ayu' Éfeso, 9 ruum koruyee riib' chi neenub'an i rukamaj i QaJaaw ayu'. Eh ko wilik naakinimaniik reh i ruq'oral, atoob' ta ma' k'isiin taqe ki-ixowanik nuwach. 10 Wila' xponik taq awuuk' i Timoteo, chak'ul taq pansuqkiil, reh chi neen wihik pansuqkiil taq chaxilak, ruum re' reh re' wo' rukamaj i QaJaaw k'ahchi' rub'anam, je' rukab' i nub'an i hin. 11 Eh ma' ta naq awach taq aweh i ma' neemponik panaq'wach i Timoteo. Chatoob'eej la' taq cho pansuqkiil k'uxliis noq neenchalik chi wilariik, ruum re' hin k'ahchi' wuy-eem ayu' wuch'ihil taqe hermano. 12 Eh re' i hermano Apolos, toq' toq' naq xnub'an reh chi nee inooj taq cha wilariik ruch'ihil taqe hermano. Eh re' reh ma' xuk'ulaa' ta weh chi xooj, neena nooj chaloq taq cha wilariik ko jaruuj pa' ruyee riib' chuwach. 13 Re' taq i hat, xa eliik-oq na'lik taq aweh, eh korik-oq wach taq ak'ux chi nimanik. Matyo'jik taq, eh kow-oq taq ak'ux. 14 Eh chib'ih pa' jariik taq inawaaj a'nam, chu'nchel taq cha a'n ruuk' k'axooj. 15 Hermano, aweht'al taq i hat noq re' taqe awach reh i qajaa Estéfanas i xi okik chi peet chunimjiik i ak' k'uhb'aal ar Acaya. Yu'naak i keh kiye'em kik'ux chi kitoob'jiik taqe aj nimaneel. 16 Eh i nupahqaaj taq otob'il aweh tinimanoq taq chikiwach awach taqe i je' kikab' i keh. Eh tinimanoq wo' taq chikiwach i kitoob'inik parukamaj i Dios. 17 Re' hin q'e' xsuuqb'ik nuk'ux noq xk'ulik chi nuq'orob'jiik i hermano Estéfanas, ruch'ihil i hermano Fortunato, ruch'ihil i hermano Acaico. Re' keh xi k'ulik b'anoq taq ajilow chawuncheel, 18 reh i ruye'ariik rukowiil nuk'ux, je' rukab' noq naa rojiik kiye'em rukowiil taq ak'ux i hat. Re' taqe i hermano je' kikab' i keh, i ruk'ul taqe chi neenak'ax. 19 Re' taqe aj nimaneel wilkeeb' Asia xkitaq'aaj taq rusuqkiil ak'ux. Eh xutaq'aaj wo' taq rusuqkiil ak'ux i Aquila, je' wo' Priscila i rehk'een. Eh re' taqe i hermano inkimol kiib' parupaat inkitaq'aaj wo' taq reje rusuqkiil ak'ux parub'ihnaal i QaJaaw. 20 Inkitaq'aaj wo' taq rusuqkiil ak'ux chu'nchel hermano wilkeeb' ayu'. Eh re' taq i hat ar, k'ul wo' taq chayeew rusuqkiil ak'ux chawach ruuk' i santo laj tz'ub'uuj. 21 Re' hin i Pablo, ruuk' nuq'ab' xnutz'ihb'aaj taq reje aweh i rusuqkiil taq ak'ux wili. 22 Awach i ma' ruk'ax taj i QaJaaw Jesucristo, taq chaxilak naa ruye'ariik panti' k'axik. Re' QaJaaw Jesucristo k'ulik eloq reh 23 Eliik ta naq nee ruyeew taq cho cha naah i rotob'il i QaJaaw Jesucristo. 24 Chawunchelaal taq i hat q'e' taq ti nuk'ax parub'ihnaal i QaJaaw Jesucristo. Je' ta wo' naq re'.

2 Corintios 1

1 Re' hin i Pablo, re' Dios xraaj chi xirupab'aa' chi raj tahqaneel i Jesucristo. Re' hin, wuch'ihil i hermano Timoteo noq xnutz'ihb'aaj taq reje aweh huuj wili, taq i hat i tinimanik taq ree Dios wilkaat taq ar Corinto, eh keh wo' i rutinamiit i Dios i wilkeeb' Acaya, inqataq'aaj taq reje rusuqkiil ak'ux. 2 Re' ta naq i rotob'il i suq kiil k'uxliis i ruyeew i QaJaaw Dios, i ruyeew i QaJaaw Jesucristo, wih-oq taq awuuk'. 3 Neeta naq inqayeew runimaal wach i ruloq'il i Dios, re' raJaaw i QaJaaw Jesucristo, ruum re' reh i Ajaab'ees i keteloom wachiis aj k'axool, eh qohrutoob'eej chi juneliik. 4 Re' wo' reh inye'wik rusuqkiil qak'ux chupaam chu'nchel i ti' k'axik inqak'ul. Eh nik' wach noq i ruyeew rusuqkiil qak'ux i Dios i hoj, je' wo' chik re' noq neenqayeew rusuqkiil kik'ux hoj taqe i k'ahchi' kik'ulum i ti' k'axik ruuk' i suq kiil k'uxliis i ruyeew qeh i Dios i hoj. 5 Ruum wi re' hoj xiik' naah i ti' k'axik k'ahchi' qak'ulum yu'naak, je' rukab' i ti' k'axik ruk'ulum chaloq i Jesucristo, je' wo' chik re' noq k'ahchi' qak'ulum jinaj runimaal rusuqkiil qak'ux parub'ihnaal i QaJaaw Jesucristo. 6 Wila' re' hoj k'ahchi' qak'ulum i ti' k'axik, ruuk' i re' naa taq areqem rusuqkiil ak'ux i hat ruch'ihil i ko'lemb'al taq awiib'. Eh wila' re' hoj i ruyeew rusuqkiil qak'ux i Dios, naa wo' ruwihiik rusuqkiil taq ak'ux i hat. Chi je' re' nee taq i na a'n rukuyariik taqe ti' k'axik je' rukab' k'ahchi' qak'ulum i hoj yu'naak. 7 Re' hoj xti wilik jinaj i ch'iklik wii' qak'ux taq chawiij, ruum qeht'al chi nik' wach noq k'ahchi' taq awehtriik haa' taqe ti' k'axik k'ahchi' qak'ulum i hoj, je' wo' chik re' noq naa taq awehtriik haa' i suq kiil k'uxliis i ruyeew cho qee Dios i hoj. 8 Hat taq nuhermano, re' hoj inqaaj chi nee taq inaweht'aliij i ma' k'isa ti' k'axik xqak'ul cho ar i Asia. Jinaj i pajarik xqak'ul cho ar xiik' wo' chik naah ti'kiil ma' naa ta chik qakuyum rik'teesjiik noq xqaq'or i hoj, ar naaqakimiik noq xqakapaaj. 9 Re' hoj xa re' naq chik i qakimiik k'ahchi' quy-eem. Eh re' xqak'ul wili kojb'al qana'ojb'al, reh chi ma' naa ta qach'ikaam qak'ux chi qib'il qiib'. Ruuk' la' i Dios naaqaye'em qak'ux, re' i nuksanik cho keh taqe kamnaq chi k'achlik kiwach. 10 Eh re' i Dios xko'linik cho qeh, naa wo' kooj ruko'leem chi juneliik, eh naa wo' kooj ruko'leem chuwach i ruyohb'alil i ti'laj kimik. 11 Wila' xoj atoob'eej taq chee hat panatiij. Eh wila' k'ih taqe hermano inki a'n cho kitiij chiqiij, k'ih wo' taqe i neekit'iosinik ree Dios i rotob'il i ruyeew cho qeh. 12 Re' hoj wilik inye'wik rusuqkiil qak'ux, re' chi saq wach i qakapeb'aal, eh parukorkiil k'acharik inqa a'n chi kixilak i tinamit wili. Eh parukorkiil wo' xojwihik taq chaa wuuk' i hat, ma' ruum ta chi wilik qana'ojb'al chi qutkeel qiib' noq k'acharik inqa a'n parukorkiil. Xa ruuk' la' i rotob'il i Dios i k'ahchi'kooj chi k'acharik chi je' wili. 13 Chupaam i qahuuj ma' xtaj i tokoom q'orik xqatz'ihb'aaj taq reje aweh nee la' taq i na a'n rureqariik chi riij noq nee taq inawil wach, eh inwaaj chi nee taq inareq chi riij chi manlik chib'ih ruq'or chupaam. 14 Yu'naak ma' chu'nchel ta nareq taq chi riij i xqaq'or taq reje aweh. Re' na' k'oloq ruka'peech i QaJaaw Jesucristo, ko ra'j naa ruch'iklojiik taq ak'ux chi riij re' i xqaq'or taq reje aweh, je' wo' hoj naa wo' ruch'iklojiik qak'ux chawiij taq i hat. 15 Re' hin ch'iklik naq nuk'ux ruuk' i wili, chi naa naq wojiik taq cha wilariik chi peet, reh naq chi xponik nuyeew ruman i rusuqkiil taq ak'ux. 16 Xnukapaaj naq chi noq ojik i nub'an i Macedonia, naawik'iik ponoq taq chaq'orob'jiik. Eh pan sutinik wo' chik cho Macedonia, naa wo' naq chik wik'iik taq chaawuuk' panuk'ux, reh chi nee naq taq kinatoob'eej ree wojiik Judea. 17 Noq xnuyejaa' wach i nub'eeh, ¿mi ma' peet xnukapaaj riij chi korik re'? ¿Inaq'or oon taq i hat chi xa ki'ib' nuk'ux noq inuyejaa' wach i nub'eeh? ¿Mi neerub'an re' chi neenuq'or i korik yu'naak, eh pan junk'aam nee wo' chik inujal wach i nuq'oral? 18 Re' Dios ineht'alinik reh chi re' hoj ma' jalaj ta riib' wach i qaq'oral kore' ta nqaq'or taq aweh i korik, eh nee ta wo' chik inqaq'or chi ma' korik taj, 19 ruum re' Jesucristo, i Rak'uun i Dios, re' i xqaq'or cho rib'iral taq panaxilak wuch'ihil i Silvano, wuch'ihil i Timoteo, xqaq'or chaloq i korik ma' xqaq'or ta wo' chik chi ma' korik taj. Re' la' Jesucristo i xti korik, re' i xchalik ruuk' i Dios. 20 Ruuk' i Jesucristo xooj eloq wach chu'nchel i ruq'orom chaloq i Dios chi naa ruye'em cho qeh. Ruum aj re', noq inqaloq'ej i Dios, Je' ta wo' naq re', qohki parub'ihnaal i Jesucristo. 21 Eh re' Dios inye'wik rukowiil qak'ux i hoj, je' wo' taq i hat, chunimjiik i Jesucristo. Eh re' wo' Dios xpaab'anik qeh chub'aan i rukamaj wili. 22 Re' wo' Dios xkojwik i qehtalil, eh xuyeew pan qánima i Santolaj Uxlab'al chi je' pee raa' ri'sil i naa ruye'em qeh na' chub'aan. 23 Re' hin komajaa' chik kinooj taq chaq'orob'jiik ar Corinto je' rukab' naq ixnukapaaj. Re' Dios ineht'alinik reh chi ruum i ruketeljiik taq awach ma' kinooj taj. 24 Re' hoj ma' re' ta ruq'atariik taq awach inqaaj ruuk' taq animaniik, ruum re' taq i hat kow taq chik ak'ux. Atoob'jiik la' taq inqaaj, reh chi neen wihik taq rusuqkiil ak'ux chi nimanik.

2 Corintios 2

1 Ruum i wili, xnuchop nuk'ux chi ma' xinooj ta taq cha wilariik, ruum xa hin-oq ye'el ruti'kiil taq ak'ux xinooj. 2 Ruum wi xnutib'isaj taq ak'ux i hat, ma' awach ta naq chik neen ye'wik rusuqkiil nuk'ux i hin. Re' taq i hat ma' nee ta naq chik i nayeew taq rusuqkiil nuk'ux, ruum nutib'isam naq taq chik ak'ux. 3 Ruum aj re' peet xnutz'ihb'aaj taq reje ahuuj, ruum ma' nwaaj ta chi ruti'kiil nuk'ux nenooj nuk'ul taq awuuk' noq nee kinooj k'oloq taq chaq'orob'jiik, i ruk'ul la' naq chi nee taq i nayeew cho rusuqkiil nuk'ux. Re' hin ch'iklik reje nuk'ux taq chawiij chi jinaj wach i rusuqkiil qak'ux taq awuuk'. 4 Eh re' noq xnutz'ihb'aaj taq reje aweh i peet nuhuuj, xa kinqaaj chik kapeew xa nyot'ik chik i wánima korehtaal xchalik woq'iim, xa re' la' ma' re' ta ye'b'al ruti'kiil taq ak'ux. Re' la' xwaaj chi xakoj taq rehtaal chi xiik' naah taq ti nuk'ax. 5 Eh awach aj uum xtib'ik nuk'ux i hin, ma' xata re' hin xutiib'isaj nuk'ux wilik la' wo' i xtib'ik kik'ux taq chaxilak i hat. Wilik i xtib'ik kik'ux, kinki, reh chi ma' xnuq'or taj chi chu'nchel i xtib'ik kik'ux. 6 Re' aj ye'el ti'kiil k'uxliis, manlik taq i runaqariik xa a'n pankomonil. 7 Re' chib'ih taq i cha a'n yu'naak re' chi cha kuy taq ru mahk, eh chayeew taq rukowiil ruk'ux, ruum re'-oq chik inche runimaal rutz'irkiil wach, neenchalik ruman ruti'kiil ruk'ux. 8 Re' hin i nupahqaaj taq reje otob'il aweh chi cha k'ax wo' taq chik, je' rukab' i na a'n taq cho reh pampeet. 9 Re' hin xanoq wo' xnutz'ihb'aaj taq reje ahuuj chi riij i xk'ularik re' re', reh chi nunab'eej mi k'ahchi' taq aye'em ak'ux chuk'amariik naah taq aak'uhb'aaljiik nub'anam. 10 Awach taq i neenakuy ru mahk i hat, nee wo' nukuy ru mahk i hin. Eh neenukuy ru mahk, wila' wilik i ru mahk iraaj kuyarik reh taq atoob'jiik i hat. Eh re' wili, re' i Jesucristo ineht'alinik reh chi chu'nchel nuk'ux i nub'an i kuyuj mahk. 11 Chi je' re', ma' nee ta nqayeew q'ab' ree aj Yahm chi nee qoh rujot', ruum re' hoj qeht'al nik' wach noq inokik chi jot'ooj. 12 Eh noq ximponik Troas chuq'orariik i ruk'uhb'aal i QaJaaw Jesucristo, xuyeew naq q'ab' weh chi ma' ta chik xnukanaa' ruq'orariik i chupaam i tinamit re' re'. 13 Xa re' la' chik xb'anik reh, re' hin xchalik ruti'kiil nuk'ux noq wilkiin chik ar, ruum ma' xnureq ta ar i qahermano Tito. Ruum i re', xnuq'or keh chi naa nukanaam taqe chaloq ar, eh xin chalik ayu' Macedonia. 14 Re' hin nut'iosej ree Dios, ruum re' reh ink'amwik qab'eeh, reh chi eliik qoh elik korik parub'ihnaal i Jesucristo. Eh re' chik i hoj k'ahchi' qaye'wiik chi naab'jik i ruk'uhb'aal, xa aha' yuuq' je' rukab' noq i nelik reje ruxlaab' ink'ohnik laj iq'oom 15 Re' hoj, je' hoj ink'ohnik laj iq'oom je' rukab' i mayiij i ruq'asaj i Jesucristo chuwach i Dios. Je' re' i hoj chi kixilak i k'ahchi' kiko'leem kiib', chi kixilak i ma' nkaaj ta kiko'leem kiib'. 16 Eh chi keh i ma' nkiko'leej ta kiib', i ojik inki a'n pankimik je' chuhiil kamnaq. Eh chi keh inkiko'leej kiib', i ojik inki a'n pan k'acharik je' ink'ohnik laj iq'oom ¿Awach i wilik runa'ojb'al chi ch'ob'ariik rub'ehel wili? 17 Re' hoj ma' yak tan qa a'n chinaah i ruk'uhb'aal i Dios je' rukab' inki a'n i tokoom. Re' la' Dios inilwik qeh chi korik ruq'orariik inqa a'n i ruk'uhb'aal, ruum re' wo' reh xpaab'anik qeh chub'aan, eh k'ahchi' qaq'orom i korik parub'ihnaal i Jesucristo.

2 Corintios 3

1 ¿Mi xa re' hoj k'ahchi' qaye'em runimaal qawach noq inakapaaj taq re' hat? ¿Mi koruman chi neenqak'uhtaaj i qahuuj taq aweh naab'al reh chib'ih qajaawriik? ¿Mi ko aweh oon taq i hat nenooj qapahqaaj qahuuj, je' rukab' inki a'n junch'uq ko nkik'uhtaaj i kihuuj reh kojb'al kiib'? 2 Re' la' taq i hat i rujilob'aal qahuuj kojb'al qiib' tz'ihb'amaj panqanima, eh chu'nchel neki ilwik reh, chu'nchel neekireqwik chi riij. 3 Eh ink'utinik chi korik chi re' taq i hat i jilow qahuuj kojb'al qiib', ruum xujal taq awach i Jesucristo, re' i xqaq'or taq aweh i hoj. Eh je' naa xtz'ihb'jik taq panawánima ruuk' i Ruxlab'al i k'achlik Dios. Ma' xata je' rukab' i huuj intz'ihb'jik ruuk' tinta, ma' xata je' rukab' intz'ihb'jik chuwach i tz'ilom ab'aj. 4 Re' hoj, ch'iklik qak'ux ruuk' i Dios parub'ihnaal i Jesucristo noq re' wili korik. 5 Re' hoj ma' k'ahchi' ta qaq'orom chi wilik ta qana'ojb'al chi qib'il qiib', reh ta chi wilik qajaawriik chub'aan taqe inqa a'n. Re' la' wo' Dios ink'uhtanik qeh taqe i qohchol chi b'anarik, 6 ruum re' wo' reh xye' wik qana'ojb'al chuq'orariik rib'iral i ak' k'uhb'aal, re' i ruyejaam cho wach i Dios chi narojiik eloq wach. Re' najtir k'uhb'aal tz'ihb'amaj wach huuj, inq'atwik q'orik eh inye'wik kimik. Raaj i Ruxlab'al i Dios reh juneliik k'acharik i ruyeew. 7 Eh re' i Najtir k'uhb'aal i xye'wik pankimik i tz'ihb'amaj chuwach i tz'ilom ab'aj, re' taqe aj Israel ma' nkian ta chik rilariik i wach i Moisés, ruum xa rusach chik paam i naq' kiwach i rusaqumaal. Ma' re' ta nkiwii' chi xasaqum naq chik wach, q'uun q'uun la' xooj sahchoq wach, 8 Ra'j naa chik ma' xiik' naah loq'il re' i ruq'orariik rib'iral i ak' k'uhb'aal i ruyeew i Santolaj Uxlab'al 9 Wila' xiik' naah loq'il noq xooj rib'iral i Najtir k'uhb'aal, inye'wik pankimik, ra'j naa chik ma' xiik' naah loq'il re' ruq'orariik rib'iral i ak' k'uhb'aal inq'orik qeh chi re' Dios qoh rukanaa' chi ma' xta chik qamahk 10 Eh re' i ruloq'il i Najtir k'uhb'aal xwihik chaloq, xq'atarik wach ruum i ak' k'uhb'aal wilik yu'naak, ruum re' reh xiik' chik naah loq'il. 11 Eh wila' xwihik cho ruloq'il i xa q'uun q'uun xooj sahchoq wach, ra'j naa chik ma' xiik' naah i loq'il re' i ak' k'uhb'aal naa ruwihiik chi juneliik 12 Eh re' hoj, chu'nchel qak'ux inqaq'or rukorkiil taq aweh chi wilik i ruloq'il i ak' k'uhb'aal, ruum qeht'al chi ma' sahchik ta chik wach reh. 13 Eh re' hoj ma' nqa a'n taj je' rukab' i xub'an i Moisés najtir q'iij. Re' reh ko rub'ur chi itz'ihy i panaq'wach chikiwach taqe aj Israel, reh chi ma' nkilow taj noq i rumay chuhpik i rusaqumaal i re' chuwach. 14 Eh xama' inkireq ta wo' chi riij chihreet noq i rub'ur i panaq'wach i Moisés. Xa ko je' wo' naa re' itz'ihy re' re' impoywik ree panaq'kiwach yu'naak chi ma' inkireq ta chi riij noq inkilow wach i Najtir k'uhb'aal. Re' itz'ihy re' re', xa je' wo' cho komajaa' nelik panaq'kiwach. Xa ko ruum wo' runimjiik i Jesucristo naa reliik. 15 Korehtaal xik'u'loq ayu', chi xa je' b'urlik wach ruuk' itz'ihy i kikapeb'aal, ruum xama' nkireq ta wo' chi riij noq inkilow paam i huuj rutz'ihb'aam chaloq i Moisés. 16 Raaj noq inkiq'asaj kiib' reh i QaJaaw Jesucristo re' je' itz'ihy re' re' inenehtesjik iloq, 17 ruum re' QaJaaw Jesucristo re' wo' reh Uxlab'al. Eh awach uuk' wilik i Ruxlab'al i QaJaaw, i nelik cho pan q'ab' inchopwik naah. 18 Ruum aj re', chi qunchelaal i hoj, i qohnimanik reh i ak' k'uhb'aal, xelik chik iloq i je' itz'ihy pan naq'qawach. Eh je' chik hoj jino'q lemow, chi k'uhtjiik i ruloq'il i QaJaaw. Eh rajlaal i q'iij i rujal qawach, k'ahchi' qareqem chi je' ruwii' i reh, rajlaal inqak'ul i ruloq'il. Re' i wili i rub'an quuk' i Ruxlab'al i QaJaaw.

2 Corintios 4

1 Re' hoj ma' jaruuj neenyoj qak'ux, ruum re' Dios xa ruum chi xuketelaaj cho qawach, xuyeew chi qanaah i chi naa qaq'orom rib'iral i ak' k'uhb'aal. 2 Eh qakanaam chik rub'aan i xa chib'ih jariik i k'ixb'ilaal chi b'anarik imb'aan chi q'eeqmaal. Eh ma' awach ta chik inqachuk q'orik reh. Ni xata re' ruk'uhb'aal i Dios inqajal wach ruq'orariik xa re' la' wo' korik inqaq'or. Ruuk' i re', ma' xta nee qoh q'ehb'ik wii' chikiwach i tinamit, eh re' Dios reht'al inqaq'or. 3 Eh awach taqe ma' inkireq ta chi riij i ak' k'uhb'aal k'ahchi' qaq'orom rib'iral, re' taqe re' pantojb'al mahk ojik inki a'n 4 Re' keh ma' kinimaj taj i ak' k'uhb'aal, ruum re' i aj Yahm, i rut'iosil i yiib' wach na'ojb'al imb'aan wach ak'al, insachwik reh i kina'ojb'al. Re' i aj Yahm ma' raaj taj i chi neenkireq chi riij i rusaqumaal i ak' k'uhb'aal xuk'am chaloq i loq'laj Jesucristo, re' i manlik rujalwaach i Ajaab'ees Dios. 5 Ma' re' taj i hoj k'ahchi' qaq'orom qib'iral chi qib'il qiib'. Re' la' i Jesucristo k'ahchi' qaq'orom rib'iral chi re' reh i Ajaab'ees chi qanaah. Eh re' hoj xa hoj b'anal reh i rukamaj i Dios taq chaxilak, ruum inqik'raaj i ruk'axb'al i Jesucristo. 6 K'ahchi' qaq'orom rib'iral i Jesucristo, ruum re' wo' Dios, i q'orinaq cho reh pampeet chi re' saqum naa rusihq'iniik chupaam i q'equm. Eh re' wo' xsihq'inik cho pan i qánima, reh chi ruuk' i saqum re' re' neenqa a'n reht'aljiik nik' wach noq wilik i ruloq'il i Dios, re' i saqum i ruk'uhtaaj qeh i Jesucristo. 7 Eh re' xiik' naah k'ihaal tz'aaq wili, ar molik pan qati'jolal xa je' rukab' jino'q ak'al xun xa re' yu' impaxik. Ar aj ink'utinik re' chi xa re' wo' Dios i xiik' naah nimaal rajaawriik, ma' re' tee hoj. 8 Atoob' ta yohb'aal wach i ti' k'axik neenchalik chi qanaah, neenqakuy rik'tesjiik. Atoob' ta neerub'an intukik wach qak'ux xa re' la' ma' qutkeel taj. 9 Atoob' ta neenkixowaaj qawach xa re' la' ma' qutkeel taj. Atoob' ta nee qoh kikut wach ak'al, xa re' la' xama' nee ta wo' inkisach qawach. 10 Re' hoj, noq qoh-ooj xa aha' yuuq', xa qaye'em wo' qati'jolal pankimik, je' rukab' i ti'laj kimik ruk'ulum chaloq i Jesucristo, ruum qeht'al chi naa wo' chik ruye'em qak'achariik i Jesucristo je' rukab' noq xk'acharik wo' chik cho ruka'peech i reh. 11 Re' hoj, i ko k'achalkooj yu'naak, xa qaye'em wo' qiib' pankimik chu'nchel q'iij ruum i ruq'orariik rib'iral i ruk'uhb'aal i Jesucristo, reh chi re' i k'acharik i ruyeew i Jesucristo neenk'utinik ruuk' i qati'jolal xakimik reh. 12 Re' hoj, xa pankimik wo' wilkooj, ruum i k'ahchi' qak'ulum re' re' i hoj, re' taq i hat naa taq aak'achariik parub'ihnaal i Jesucristo. 13 Pan santo laj huuj je' wili i ruq'or i rutz'ihb'aam chaloq i reey David: Re' hin xnunimaj i Dios, ruum aj re', i nuq'or rib'iral, inki. Je' wo' re' i hoj yu'naak inqanimaj wo' Dios: Inqanimaj aha' wilik i ruq'or, inqaq'or wo' rib'iral, 14 ruum qeht'al chi re' Dios x-uksanik cho reh i QaJaaw Jesucristo chi k'achlik wach, re' wo' reh naa ruksaniik cho qee hoj chi k'achlik qawach. Eh hoj wo' junojiik taq awuuk' i hat noq nakooj ruk'amam johtoq ruuk' i Dios. 15 Chu'nchel i k'ahchi' qak'ulum wili k'axb'al taq awee hat, reh wo' chi ma' k'isiin i naa kik'ulwiik reh i rotob'il i Dios. Eh noq kik'ulum-oq chik i rotob'il, xiik' naah i rut'iosjiik naa kianam ree Dios chi loq'oomb'al reh. 16 Ruum aj re', re' hoj ma' ta neerub'an kiib' qak'ux chi ruq'orariik i ruk'uhb'aal i Dios. Atoob' ta naq k'ahchi' cho rokiik qarijb'iil, re' qánima rajlaal i q'iij k'ahchi' rureqem rukowiil chunimjiik i Dios. 17 Re' ti' k'axik inqak'ul yu'naak ma' q'e' ta yohb'aal wach ti'kiil xa reh junk'aam. Eh chi riij i re', jinaj runimaal qaloq'il inaruk'amam cho qeh, ma' ha' ta chi je' reh juneliik. 18 Re' hoj, ma' nqach'ikaa' ta qak'ux chinaah taqe inqilow wach, ruum re' taqe re' xanaa wo' rusahchiik kiwach. Chinaah la' i ma' nilarik ta kiwach ch'iklik reje qak'ux, ruum re' taqe re' ma' naa ta rusahchiik kiwach.

2 Corintios 5

1 Re' qati'jolal wili rupaat qánjel qat'iosil, xa sahchik wach reh. Eh xa je' rukab' itz'ihy naah paat xan sahchik wach. Eh wila' xsahchik wach i qati'jolal wili, re' hoj qeht'al chi re' Dios ruyejaam cho qeh pan taxaaj jinaj i rupaat i qánjel qat'iosil, ma' re' ta ruyej-aniik winaq, eh reh chi juneliik. 2 Ruum i re' xa qoh jiq'jotik chik chi rotoowjiik chi nee ta njalarik-lom wach i qati'jolal wili, reh chi neenye'arik qeh jinaj i pan taxaaj ti'jolal, re' i rupaat i qánjel qat'iosil. 3 Je' nanaa kooj rub'urum ruuk' jino'q itz'ihy ak' ti'jolal re' re', reh chi ma' naa ta qakahniik chi t'usulkooj. 4 Noq ko k'acharik inqa a'n ruuk' i qati'jolal wili, qoh jiq'jotik ruum i ruti'kiil qak'ux, ruum ma' nqaaj ta naq chi neenkimik. Inqaaj la' naq chi nee ta inye'arik qeh jinaj i ak' ti'jolal. Chi je' re', nee naq injalarik wach i ti'jolal xakimik reh, ak' k'acharik chik i neenye'arik reh. 5 Eh re' wo' Dios inkojwik qana'ojb'al chuk'ulariik i wili. Eh re' wo' reh xye' wik pan qánima i Santolaj Uxlab'al chi raa' ri'sil peet i naa qak'ulum na' chub'an. 6 Ruum aj re', xa eliik ch'iklik qak'ux ruuk' i Dios. Qeht'al noq xa je' pee ko najt wilkooj ruuk' i QaJaaw Jesucristo, noq ko k'acharik inqa a'n ayu' wach ak'al ruuk' i qati'jolal wili. 7 Yu'naak xak'ahchi' pee qanimam i QaJaaw chi ma' nqilow ta wach. 8 Re' hoj ch'iklik qak'ux ruuk' i Dios inqaaj naq chi xojkimik ta lom, reh naq chi nee qoh-ooj patineel ruuk' i QaJaaw Jesucristo. 9 Ruum aj re', re' hoj eliik inqayeew qak'ux chub'aan imponik chuwach i QaJaaw, atoob' ta hoj chik kamnaq, atoob' ta ko k'achalkooj. 10 Ruum pan jinaj poo q'iij, inqaaj ma' nqaaj naaqojiik pa'lojoq chiquncheel pan q'atb'al q'orik chuwach i Jesucristo, reh chi neenqak'ul i qatojb'aal chi qaju'junaal re' q'oreel mi holohik oon ma' holohik taj i xqa a'n noq xojk'acharik ayu' wach ak'al. 11 Re' hoj qeht'al chi re' i QaJaaw Dios ajwaal wach chi naa qayohleem wach. Ruum aj re', re' hoj kow inqaq'or keh i tinamit chi kinimanoq. Re' Dios reht'al chi re' hoj korik wach qak'ux. Eh inqaaj wo' hoq chi nee taq inanab'eej i hat chi re' hoj korik wach qak'ux. 12 Re' wili, ma' re' ta ye'b'al runimaal qawach i hoj chi qib'il qiib' k'ahchi'kooj. Xa kojb'al la' taq reje ana'ojb'al, reh chi ch'iklik taq ak'ux chiqiij, reh chi nee taq tichol kichaq'weesjiik i xa nkinimb'isaj kiwach xa je' tii chik taqe q'orol ruk'uhb'aal i Dios inki a'n kiib', xanaah re' ma' xta i holohik wilik cho pan kánima. 13 Eh wila' qoh kiq'or chi hoj ahqaal, re' qahqalil inkamanik ree Dios. Eh wila' ma' ruum qahqalil qohq'orik neen kamanik chi ye'b'al taq rukowiil ak'ux. 14 Re' ruk'axb'al i Jesucristo intijinik qeh pan qak'achariik. Ruum xqeht'aliij chi jinaj i xuyeew riib' pankimik chiqiij, yu'naak chi qunchelaal je' naa hoj kamnaq chuwach i mahk. 15 Eh re' Jesucristo xkimik chiqiij chi qunchelaal, reh chi re' hoj ma' nee ta chik qoh k'acharik je' rukab' inqaaj i hoj. Nee la' qoh k'acharik je' rukab' iraaj, i xkimik chiqiij, eh xk'aach wo' chik chaloq ruum i qako'ljiik. 16 Ruum aj re', re' hoj yu'naak ma' awach ta chik jino'q inqakapaaj chi wilik rajaawriik. Atoob' ta re' hoj noq xub'an inqakapaaj naq chi re' Jesucristo xa winaq ma' xta rajaawriik, eh yu'naak ma' je' ta chik re' inqakapaaj chi riij. 17 Je' re' noq awach i wilik pan jinaj wach k'uxliis ruuk' i Jesucristo ak' chik i runa'ojb'al. Re' taqe i rub'an cho najtir ruq'eb'em chik chi riij ruk'ux, chu'nchel i rub'an ak'laj na'ojb'al chik. 18 Chu'nchel i wili ruuk' i Dios inchalik, re' i xk'amwik qeh panotob'il ruuk' i reh parub'ihnaal Jesucristo. Eh re' wo' i reh xpaab'anik qeh chuq'orariik i keh i qas qachaaq' chi neekiokik panotob'il ruuk' i Dios. 19 Re' Dios k'ahchi' ruk'amam ruuk' panotob'il chu'nchel i tinamit parub'ihnaal i Jesucristo. Eh ruum wo' reh, xusach wach i kimahk awach kinimaniik reh. Eh re' hoj xoj rupab'aa', chuq'orariik rib'iral i loq'laj ru ak' k'uhb'aal wili. 20 Eh hoj paab'amaj chi raj tahqaneel i Jesucristo, eh noq inqaq'or taq aweh i k'uhb'aal, je' naa re' Dios k'ahchi' rupahqaniik otob'il taq aweh chi cha nimaj taq i reh. Eh i nupahqaaj taq otob'il aweh parub'ihnaal i Jesucristo chi okeen taq panotob'il ruuk' i Dios. 21 Re' Jesucristo ma' xta k'isinoq i mahk xub'an, xa ruum la' i qamahk i hoj xkojarik chi je' aj mahk ruum i Dios, reh chi parub'ihnaal i Jesucristo xojruko'leej i Dios chuwach i mahk.

2 Corintios 6

1 Eh re' hoj, i hoj b'anal ree rukamaj i Dios noq wilkooj, yu'naak inqapahqaaj taq otob'il aweh chi maayeew taq chi re' chi ma' re' i rotob'il i Dios rub'anam taq chaawuuk'. 2 Ruum pan santo laj huuj tz'ihb'amaj chi je' wili i ruq'orom i Dios: Re' hin xti manlik paruq'ijil xb'iraj aatiij, xti manlik paruq'ijil i xatnuko'leej, inki. Eh re' hin i nuq'or chi yu'naak i ruq'ijil i k'ulb'al reh i rotob'il i Dios, yu'naak i ruq'ijil i ko'lemb'al iib'. 3 Re' hoj ma' xtaj i yiib' wach inqak'uhtaaj keh i qas qachaaq' reh chi ma' nee tanqaq'at pankib'eeh, reh chi ma' nee ta nooj chi re' chi ma' re' i rukamaj i Dios k'ahchi'kooj. 4 Ruuk' la' i rukamaj i Dios inqa a'n, inqak'uhtaaj chi hoj raj kamanoom i reh. Eh wilik q'unil quuk' inqakuy taqe ti' k'axik. Inqakuy noq ma' xta wilik qeh. Inqakuy i ruti'kiil k'uxliis. 5 Inqakuy i tz'uhuumjik, i tz'iloomjik, inqakuy noq xkimol kiib' chi qanaah, inqakuy i kowlaj kamanik, inqakuy qawiriik, inqakuy qawa' qahaa'. 6 Eh inqak'uhtaaj rusaqiil wach i qak'achariik, ruuk' i reht'aljiik i korik, ruuk' i kuyuuj, ruuk' otob'il inqa a'n, ruum chi wilik quuk' i Santolaj Uxlab'al ruum chi wilik quuk' i k'axooj. 7 Eh ruuk' i korik q'orariik, ruuk' i rajaawriik i Dios, ruuk' i korik laj k'uxliis inqak'ulb'ilej taqe, inqako'leej wii qiib' chikiwach i ki-ixowanik qawach. 8 Wilik pech inkiyeew qaloq'il i wilik pech ma' kiyeew ta qaloq'il. Wilik pech holohik kiq'orik chiqiij, wilik pech yiib' wach kiq'orik chiqiij. Qoh kikoj chi hoj chukul q'orik, atoob' ta re' wo' naq i korik inqaq'or. 9 Wilik pech inkiq'or chi ma' keht'al ta qawach, eh keht'al wo' naq qawach. Wilik pech qohponik nah kimik, eh xa ko k'achalkooj wo' hoq. Eh wilik pech inki a'n ti' k'axik qeh eh xama' qoh kikansaj ta wo' hoq. 10 Atoob' ta intz'irik qawach noq ink'utinik, re' hoj xa eliik la' wo' suq qak'ux. Atoob' ta hoj neb'aa', ma' k'isiin la' taqe xib'ehoomb'rik ruuk' i korik xqaq'or keh. Atoob' ta ma' xta wilik qeh noq ink'utinik, wilik la' quuk' i korik b'ehomal. 11 Hat taq qahermano aj Corinto, re' hoj ma' xta i xqakeb'aa' taq ruq'orariik aweh. Xqaq'or la' rukorkiil taq aweh nik' nimaal i wilik cho pan qánima. 12 Re' hoj korik chi ch'iklik taq qak'ux awuuk' xa re' la' re' taq i hat ma' ch'iklik ta taq ak'ux quuk' ruuk' inqaq'or taq reje aweh. 13 Re' k'axooj imb'aan ruuk' k'axooj inq'ajarik wach, re' hin i nupahqaaj taq otob'il aweh chi kinak'ax taq i hat, je' rukab' taq ak'axariik i nub'an i hin. Ruum je' taq tiq'orob'jik wak'uun i nub'an. 14 Re' taq i hat, maa laq'aa' taq awach kuuk' i ma' kinimanik ta ree Dios, chakoj taq rehtaal ¿Mi eliik wach re' i holohik ruuk' i ma' holohik taj? ¿Mi eliik wach re' i saqum ruuk' i qequm? 15 ¿Mi eliik wach re' i runa'ojb'al i Jesucristo ruuk' i runa'ojb'al i aj Yahm? ¿Mi eliik wach re' i runa'ojb'al i aj nimaneel ruuk' i ma' re' ta aj nimaneel? 16 ¿Mi ruk'ul re' chi neen wihik i tz'aqoj tiyoox parupaat i k'achlik Dios? Re' hoj, hoj rupaat i k'achlik Dios, je' rukab' i xuq'or i Dios, re' tz'ihb'amaj cho pan santo laj huuj chi je' wili: Re' hin naa nupatiniik kuuk', naa taqe wuch'ihleem, Re' hin naa nukahniik chi ki Dios, eh re' keh naa kikahniik chi nutinamiit, inki. 17 Eh je' wo' wili i xuq'or i QaJaaw Dios: Eleen taq chi kixilak i ma' re' ta taqe aj nimaneel, maa a'n taq jinaj awach kuuk'. Eh maa a'n taq chik aweh i ch'uwa' wach na'ojb'al. Chi je' re', nee taq ti nuk'ul wuuk'. 18 Eh re' hin naa nukahniik chi hin taq aaWaJaaw. Eh re' taq i hat naa taq akahniik chi hat taq chik wak'uun wixq'uun, inki QaJaaw Dios xiik' naah nimaal rajaawriik.

2 Corintios 7

1 Hat taq loq'laj nuhermano, ruum chi ruq'orom rib'iral qeh i Dios taqe i wili. Inchol qakanaam chu'nchel i yiib' wach na'ojb'al inch'uwa'risanik wach i qati'jolal jumpa'liik, inch'uwa'risanik wach i qánima. Reh chi neenqayohleej i Dios, eh neenqareq qa santohiil chi manlik. 2 Hermano, ma' ta naq nee qohsahchik taq panak'ux. Ruum re' hoj ma' awach ta taq aweh i qa'nam ti' k'axik reh, ma' awach taj i qayojom ruk'ux, eh ma' awach taj i qajot'om. 3 Re' nuq'or taq reje aweh wili ma' re' ta ch'oolb'al taq aweh. Re' hin nuq'orom taq chaaweh pampeet, chi re' taq i hat ma' jaruuj taq neetisahchik pan wánima, atoob' ta ko k'achalkooj, atoob' ta hoj junkimiik taq awuuk'. 4 Re' hin xti ch'iklik taq nuk'ux awuuk', re' taq i hat q'e' taq i nayeew runimaal wach nuk'ux ruuk' i nimanik taq k'ahchi' kaat. Atoob' ta xiik' naah i ti' k'axik inqak'ul, re' hin xa q'e' wo' suq nuk'ux, ruum re' taq i hat i nayeew taq ruman rukowiil nuk'ux. 5 Re' hoj, xa re' wo' noq xojk'u'loq ayu' Macedonia, ma' xta k'isinoq rusuqkiil qak'ux wihinaq. Xa aha' yuuq' qoh-ooj xa re' ti' k'axik inqak'ul: Qoh kipletoheej taqe ma' re' ta aj nimaneel, eh inchalik wo' qayo'jiik pan qánima kuum. 6 Eh re' Dios inye'wik rukowiil kik'ux taqe inyoj kik'ux. Re' reh xye'wik rukowiil qak'ux i hoj noq xk'u'loq quuk' i qahermano Tito. 7 Eh ma' xata ruum i ruk'uliik iloq quuk' i Tito xsuuqb'ik qak'ux, ruum la' chi ruye'em chik ruk'ux chi nimanik awuum taq i hat. Re' reh xuk'utjaaj qeh chi q'e' b'ila' naq taq inawaaj awilom qawach, ti' b'ila' taq kinawik'raaj i hin, eh kapeew b'ila' taq i na a'n chi wiij. Ruuk' taqe xuq'or weh re' re', xuyeew ruman rusuqkiil nuk'ux. 8 Atoob' ta xuyeew taq ruti'kiil ak'ux taqe i xnutz'ihb'aaj taq reje aweh pampeet, yu'naak ma' ti' ta chik inwik'raaj. Eh wila' ti' xwik'raaj cho pampeet, re' hin xnukoj rehtaal chi xama' q'e' ta najt xutib'isaj taq ak'ux. 9 Yu'naak i hin suq chik nuk'ux, ma' ruum ta chi xuyeew taq reje ruti'kiil ak'ux. Suq la' nuk'ux, ruum xaq'asaj taq awiib' ree Dios chi korik ruum i ruti'kiil taq ak'ux xwihik. Re' taq i hat xa a'n taq rukuyariik i ti'kiil k'uxliis je' rukab' imponik chuwach i Dios, eh xakoj taq rehtaal chi ma' re' ta ti' ixqa a'n taq aweh. 10 Re' rukuyariik i ruti'kiil k'uxliis je' rukab' imponik chuwach i Dios, inkamanik chi jalb'al wach i na'ojb'al, eh inkan i ko'lemb'al iib'. Eh ma' xta chik ruti'kiil k'uxliis inwihik, eh re' ruti'kiil kik'ux inwihik i ma' nkinimaj taj i Dios, pankimik kik'amariik ruum. 11 Ruum chi xakuy taq i ruti'kiil ak'ux xwihik je' rukab' imponik chuwach i Dios. Xatoq'aa' taq kapeew, xchalik taq aajosq'iil ruum i ma' holohik taj, xokik wo' taq ayo'jiik, eh xawaaj naq taq atoob'jiik. Eh xawaaj naq taq awilom nuwach, xayeew taq chutojariik ru mahk aj mahk. Ruuk' taq i xa a'n re' re', xak'uhtaaj taq chi ma' hat ta taq haa' chub'aan i mahk re' re'. 12 Je' re' noq, ma' ruum taj i xb'anik ree mahk, eh ma' ruum taj i xb'anik reh i yiib' wach na'ojb'al xnutz'ihb'aaj taq reje aweh i huuj pampeet. Je' la' re' xnub'an, re' xwaaj i hin chi ruuk' i xnuq'or taq reje aweh, nee taq inak'uhtaaj chuwach i Dios chi re' taq i hat tikapeb'ik taq cho chiqiij. 13 Ruuk' taq i xa a'n wili jinaj rusuqkiil k'uxliis chi qee hoj. Eh ma' xata re' wili i rusuqkiil qak'ux, xuyeew la' wo' rusuqkiil qak'ux noq xqilow chi re' Tito q'e' chik suq ruk'ux, ruum chawunchelaal taq xayeew cho ruman rukowiil ruk'ux chi nimanik. 14 Re' hin nuq'orom wo' cho reh i Tito chi ch'iklik nuk'ux taq awuuk' ruuk' taq i nimanik. Ruuk' i re', ma' hin ta chukul q'orik xin kahnik chuwach. Wila' korik chu'nchel i qaq'orom taq chaaweh, iraaj ruq'orom chi korik wo' hoq i qaq'orom reh i Tito taq chawiij chi re' hoj ch'iklik qak'ux taq awuuk' i hat. 15 Re' Tito yu'naak q'e' insuuqb'ik reje ruk'ux taq chawiij noq ink'ulik paruk'ux nik' wach noq xatnimanik taq chuwach chawunchelaal. Eh ink'ulik wo' paruk'ux chi xponik taq panaq'awach noq xooj k'oloq taq awuuk'. 16 Re' hin q'e' insuuqb'ik nuk'ux i chi awuuk' taq i hat ch'iklik reje nuk'ux chi manlik

2 Corintios 8

1 Hat taq nuhermano, inqaaj qak'utjaam taq aweh i rotob'il i Dios k'ahchi' kik'ulum ju'jun ch'uq chi aj nimaneel wilkeeb' ayu' Macedonia. 2 Atoob' ta ma' k'isa ti' k'axik i xkik'ul chi pajb'al keh, xiik' chik naah suq kiil kik'ux. Atoob' ta q'e' taqe neb'aa', xa je' chik taqe b'ehoom, ruum xiik' naah k'ihaal i kilemoxna xkiyeew chi chu'nchel kik'ux. 3 Re' hin weht'al chi chu'nchel kik'ux xkiyeew i kilemoxna re' q'oreel nik' k'ihaal i xkikuy ruye'ariik, eh ko xkimanaa' wo' chik ruye'ariik. 4 Re' keh xa toq' toq' chik xkian qeh chi neenqayeew q'ab' keh chi neekiokik haa' chub'aan i toob'inik quuk' toob'al keh i rutinamiit i Dios wilkeeb' cho Jerusaleem. 5 Re' hoj ma' nqakapaaj ta naq chi xiik' ta naah i toob'inik naa kianam. Xkiq'asaj la' kiib' chi peet parukamaj i QaJaaw Jesucristo. Eh chi riij i re' xoj kitob'eej i hoj je' rukab' iraaj i Dios. 6 Ruum aj re', re' hoj xqapahqaaj otob'il reh i Tito chi nee wo' chik inooj taq awuuk', reh chi neerumanaa' wach rumolariik i loq'laj lemóxna, re' wo' rutoq'aam cho rub'aan taq chaxilak pampeet. 7 Re' taq i hat ti elik taq korik ruuk' animaniik, je' ruuk' taq inaq'or, je' ruuk' taq ana'ojb'al, je' ruuk' taq i to'ooj i na a'n, je' ruuk' i k'axaj iib' je' rukab' i xatqatijej taq cho wii'. Je' ta naq re' noq nee taq ti elik korik chuye'ariik taq alemóxna. 8 Ruuk' taqe nuq'or wili ma' re' ta taq aminariik chupaam i nub'an. Xa reh la' chi nee taq inanab'eej chi nkiyeew kik'ux chi toob'inik taqe i hermano ayu' Macedonia, reh chi nee wo' taq inak'uhtaaj i hat i chi korik taq aweh i k'axooj i na a'n, 9 ruum aweht'al chik taq i hat chi re' QaJaaw Jesucristo xiik' naah i rotob'il. Eh xiik' naah i rub'ehomal wilik cho pan taxaaj. Xa ruum taq ako'ljiik i hat, xk'ulik rukuy i neb'a'il ayu' wach ak'al, reh chi ruum i runeb'a'il i reh, xuyeew taq ab'ehomal i hat. 10 Re' hin nuq'or taq aweh chi riij taq alemóxna, noq i nuq'or i hin ma' xta reet taq cha weh. Re' taq i hat ma' xata re' ruye'ariik taq alemóxna xatoq'aa' rub'aan je' yu' jinab'ir chu'nchel la' taq ak'ux xatoq'aa' taq aye'em. 11 Eh inchol taq amanaam wach ruye'ariik taq alemóxna atoq'aam taq cho ruye'ariik pampeet, re' q'oreel nik' k'ihaal taq i neenakuy ruye'ariik. Eh nik' wach noq xachop taq chak'ux chuye'ariik pampeet, je' wo' chik re' taq i cha a'n yu'naak, 12 ruum awach iraaj ruye'ariik i rulemóxna chi chu'nchel ruk'ux, re' Dios neemponik chuwach, re' q'oreel nik' k'ihaal i neerub'an ruye'ariik. Re' Dios ma' ruq'or ta qeh chi neenqayeew i ma' xta wo' quuk'. 13 Re' k'ahchi' nuq'orom wili, ma' re' ta nwaaj chi riij chi xa ruum i kitoob'jiik taqe awuch hermano, neenakuy chib'ih taq aweh i hat. 14 Re' taq i hat wilik chib'ih taq aweh yu'naak chatoob'eej taq i ma' xta wilik keh, ruum pan jinaj q'iij ma' xta-oq chik wilik taq awee hat, re'-oq chik i keh wilik chib'ih keh, re' chik i keh neekitoob'inik taq aweh i hat, reh chi ma' awach ta taq aweh ineerukuy chib'ih reh. 15 Eh je' rukab' i tz'ihb'amaj pan santo laj huuj chi je' wili: Awach i k'ih xumol, xama' xta wo' i xqohxanik chuwach. Eh awach i k'isiin i xumol, manlik wo' reh, inki. 16 Re' hin inut'iosej ree Dios chi xuyeew cho paránima i qahermano Tito chi xraaj taq atoob'jiik je' rukab' taq atoob'jiik inwaaj i hin. 17 Ruum aj re', noq xnupahqaaj otob'il reh chi naa rojiik taq cha wilariik, xama' nim k'ayeew ta noq xuk'ulaa' weh, ruum q'e' raaj taq atoob'jiik. Yu'naak i reh xa paruk'ux xchalik chi naa rojiik taq cha wilariik. 18 Jinaj i hermano naa nutaq'aam reje chi ruch'ihil i Tito, wilik rib'iral kuum taqe aj nimaneel wilkeeb' xa aha' yuuq', ruum i ruyeew ruk'ux chuq'orariik rib'iral i ak' k'uhb'aal. 19 Eh pankomonil kuuk' i hermano xqapab'aa' i qa hermano re' re', reh chi neenooj chiqiij chukanab'jiik i lemóxna ar Jerusaleem. Eh chi nee qoh rutow chumolariik wach i lemóxna k'ahchi' qamolom wach chi loq'oomb'al ree QaJaaw, eh k'uhtb'al reh chi qaye'em qak'ux chi kitoob'jiik taqe quch aj nimaneel. 20 Re' hoj ma' nqaaj ta chi awach neentz'aqwik wach q'orik chiqiij ruum i rumolariik wach i ruk'ihaal lemóxna re' re', je' re' noq xqasik' quch'ihil chub'aan. 21 Ruum aj re', inqachop qak'ux chub'aan chi holohik nee nelik i kamanik wili. Ma' xata chuwach i QaJaaw inqaaj qak'uhtaam inqaaj la' wo' chi neenkikoj rehtaal i tinamit. 22 Jinaj wo' chik i re' ruuk' i qahermano naa nutaq'aam reje chikiij. Re' reh xata wo' jarpech rub'anam chi qawach chi xa chib'ih pa' jariik i neenpa'ab'jik wii' i ruyeew ruk'ux chub'aan. Eh yu'naak xti ruye'em ruk'ux chi toob'inik, ruum xti ch'iklik ruk'ux taq chawiij. 23 Wila' xkipech'uj taq aweh chib'ih rub'anam i Tito, cha q'or taq chi wuch kamanoom, eh chi re' reh intoob'inik weh ruuk' taq atoob'jiik i hat. Eh je' wo' chikiij i ki'ib' chik, cha q'or taq keh chi re' taqe komoon aj nimaneel xipaab'anik reje keh, yeb'al ruloq'il i Jesucristo. 24 Eh cha k'uhtaaj taq cho chikiwach taqe hermano wili chi korik chi wilik taq i k'axooj awuuk', reh chi neenkinab'eej i komoon aj nimaneel wilkeeb' ayu', chi korik inqaq'or keh taq chawiij chi wilik k'axooj taq awuuk'.

2 Corintios 9

1 Hermano, chi riij i lemóxna toob'al keh quch hermano wilkeeb' Jerusaleem, ma' ruman ta chik chi nee nutz'ihb'aaj taq reje aweh, 2 ruum weht'al i hin chi xa aye'em wo' taq ak'ux chi toob'inik. Re' hin i nuq'or taq awib'iral keh i hermano ayu' Macedonia chi re' taq i hat i aj Acaya, jinab'ir naq taq xawaaj cho toob'inik. Eh ruum chi nayeew taq ak'ux i hat chi toob'inik, k'ih wo' taqe aj nimaneel ayu' xkiyeew kik'ux chi toob'inik. 3 Eh re' hin i nutaq'aaj taq reje awuuk' taqe i hermano re' re'. Reh chi, ma' nee ta nsutinik chi chukuj q'orik i nuq'orom taq chawiij chi re' taq i hat aye'em taq ak'ux chi toob'inik. Je' rukab' i nuq'or taq aweh, xti cha yejaa' taq awiib'. 4 Ruum noq nee kinooj k'oloq taq awuuk', wilik-oq hermano re' ruuk' i aj ayu' Macedonia nee kiooj chi wiij. Eh wila' ma' k'ahchi' taq kaat inqaq'or, jinaj k'ixb'ilaal chi qee hoj, eh je' wo' taq chawee hat, ruum qaq'orom chik keh chi aye'em taq ak'ux chi toob'inik. 5 Ruum i re', xwilow chi ajwaal wach chi xnupahqaaj otob'il keh hermano wili chi nee kiooj taq cha toob'jiik chumolariik wach taq alemóxna, re' i aq'orom taq rib'iral chi naa taq aye'em. Chi je' re' neenk'utinik chi chu'nchel taq ak'ux chuye'ariik taq alemóxna, ma' xata k'ahchi' qapahqaam taq aweh. 6 Chakoj taq rehtaal i naa nuq'orom aweh wili: Awach i xa k'isiin i naa rutikim xa k'isiin wo' i wach naa rumolom. Awach i nim i naa rutikim k'ih wo' i wach naa rumolom. 7 Ruum aj re', re' ju'jun inchol ruye'em i rulemóxna, re' q'oreel nik' k'ihaal i neenasjiik cho paránima. Eh chi ma' tz'irik ta wach, ni xata naa ruminariik chupaam, ruum re' Dios i ruk'ax awach i suq ruk'ux noq i ruyeew i rulemóxna. 8 Re' Dios nee ruyeew taq chaaweh chu'nchel i ajwaal wach taq chaaweh, eh neenooj qohxanoq taq chawach. Chi je' re', ma' xata jinaj wach i kitoob'jiik taqe awuch hermano taq neena a'n je' rukab' imponik chuwach i Dios. 9 Eh tz'ihb'amaj wo' chaloq chi je' wili i ruq'orom chee Dios: A wach i chu'nchel ruk'ux xusiij i chib'ih keh i neb'aa', re' xub'an re' re' ma' jaruuj naa rusahchiik wach, inki. 10 Re' Dios inye'wik ree i ja', re' reh inye'wik reh i k'uxumb'al, eh re' reh neen ye'wik taq aweh i hat i ajwaal wach taq cha weh. Eh re' Dios naa ruk'isaniik reh taq atik, re' taq i naa asihim i hat naa ruye'em jilow taq aweh. 11 Chi je' re', re' Dios nee ruyeew taq aweh chu'nchel i ajwaal wach taq cha weh. Ruuk' i re' nee taq i nayeew alemóxna chu'nchel taq ak'ux, reh chi neenkit'iosej taqe i hermano quum i hoj, 12 ruum re' noq neenqak'am reje keh hermano i toob'al keh wili, ma' xata re' re' naa qak'amam reje i ajwaal wach chi keh. Ruuk' la' taq alemóxna re' re', ma' k'isiin ta naakit'iosem ree Dios. 13 Eh ruum i kito'ariik taq naa a'nam, re' keh naa kiloq'em i Dios. Re' re' naa ruk'uhtaniik reh chikiwach chi nanimaj taq chi korik i ru ak' k'uhb'aal i Jesucristo. Eh ruum i q'asanik tumiin taq xa a'n chi toob'al reje kekeh, eh chi toob'al keh i tokoom. 14 Eh ma' xata re' re' naa kianam suq suq la' chik kik'ux noq naa kianam cho kitiij taq chawiij, ruum naa kikojom rehtaal i rotob'il i Dios xub'an taq cha wuuk'. 15 Re' hin inut'iosej ree Dios, ruum i jinaj xusiij cho qeh xiik' naah loq'il.

2 Corintios 10

1 Re' hin i Pablo, parub'ihnaal i Jesucristo wilik chaq'lamiil, wilik otob'il wuuk', i nupahqaaj taq reje otob'il aweh. Xa re' la', wilik b'ila' kiq'orik reh chi noq wilkiin taq chaxilak, xa hin b'ila' chik chaq'laam. Eh noq najt wilkiin taq awuuk', panaqaaw b'ila' taq tinuq'o'reej reje panhuuj. 2 Eh re' hin i nupahqaaj taq otob'il aweh chi noq nee kinooj k'oloq taq awuuk', makinamin taq chupaam chi kow nee nuq'o'reej taqe i kitz'aqwik qamahk, re' i kiq'orik reh chi xa runa'ojb'al winaq inqaq'or. Re' hin nuchopom nuk'ux chi naa nuk'ulb'ilem taqe. 3 Korik noq re' hoj xa hoj wo' winaq, xa re' la' ma' qoh peletohinik ta chik je' rukab' i peleto inki a'n i winaq. 4 Re' inqakoj chi ko'lemb'al qiib' i hoj chuwach i q'orik inkitz'aq chiqiij ma' re' ta rajaawriik jino'q winaq. Re' la' i rajaawriik i Dios, re' i rub'an rusachariik wach i kajaawriik i kow inki a'n kiib'. 5 Eh inqasach wo' wach i kina'ojb'al taqe i kikaqrik, ruum chi ma' nkaaj ta chi nqayeew chi naab'jik i ruk'uhb'aal i Dios. Chu'nchel i ma' holohik taj inkikapaaj chiqiij inqakanaa' pan q'ab' i Jesucristo, reh chi neenkinimaj i reh. 6 Re' hoj neenqayeew taqe chutojariik i kimahk i ma' kinimanik ta reh i Dios. Eh re' taq i hat ma' nee ta taq ti qayeew chutojariik amahk, wii' xat nimanik taq. 7 Re' taq i hat xa re' wo' taq inawilow i runa'ojb'al i ruk'uhtaaj i ju'jun. Je' re' noq, wila' awach taq aweh i ruq'or cho paruk'ux chi re' reh raj kamanoom i Jesucristo, inchol rukapaam riij noq hoj wo' raj kamanoom i Jesucristo i hoj. 8 Eh atoob' ta kow nee taq tinuq'o'reej k'isinoq ruuk' wajaawriik, re' hin ma' xta neekink'ixik wii'. Ruum re' QaJaaw xuyeew qajaawriik reh i ruye'ariik rukowiil taq ak'ux, ma' hoj ta inche yojol taq ak'ux. 9 Re' hin ma' nwaaj ta chi nee taq inakapaaj chi xa yohb'esb'al taq aweh i nub'an reje ruuk' i nuuhuuj. 10 Eh wilik b'ila' kiq'orik reh taq chaxilak chi je' wili: Re' taqe q'orik i rutaq'aaj cho panhuuj i Pablo kowlaj q'orik. Raaj noq wilik chi qaxilak, xa inyo'jik chi q'orik, xama' xta inokik wii' i ruq'or, inki b'ila' taqe. 11 Eh re' inq'orik reh chi je' re', inchol runab'eem chi nik' wach i q'orik inqakoj reje pan qahuuj noq najt wilkooj noq inqataq'aaj taq reje aweh, je' wo' re' taq aq'orob'jiik neenqa a'n noq nee qoh wihik taq chaxilak. 12 Re' hoj ma' nqaaj ta chi neenqa a'n eliik wach qana'ojb'al, oon neenqapaj qiib' kuuk' taqe i xa nkiyeew runimaal kiwach chi kib'il kiib'. Re' keh kimemil inki a'n wii' noq inkiyeew runimaal kiwach, eh k'ul inki a'n eliik wach i kina'ojb'al. 13 Re' hoj ma' nee ta nqanimb'isaj qawach chub'aan i kamanik ma' ye'ooj ta q'ab' qeh chi naa qa'nam. Re' la' Dios ink'uhtanik qeh ko aha' naa qaponiik chub'aan i rukamaj. Eh re' wo' Dios xye'wik q'ab' qeh chi xoj ponik taq awuuk' ko ar Corinto. 14 Ruum aj re', ma' k'ahchi' ta qaq'ahxiik pan tokoom ye'aab' chuq'orariik i k'uhb'aal. Awuuk' la' taq i hat xoj ponik chi peet. Re' hoj i xoj ponik chi peet taq awuuk' chuq'orariik taq aweh i ru ak' k'uhb'aal i Jesucristo. 15 Eh re' hoj ma' jaruuj neenqanimb'isaj qawach ruuk' kamanik tokoom b'aninaq cho ruk'axkiil. Inqaaj la' hoj chi kopeet naa qakamaniik taq chaxilak, reh chi nee taq inkoowjik ak'ux ruuk' taq animaniik, atoob' ta xa ar pee nee qoh wihik chi kamanik aha' hoj ruye'em wii' i Dios. 16 Chi je' re' neenqa a'n ruq'orariik rib'iral i ak' k'uhb'aal ko wulu' reje reh i ye'aab' wilkaat taq wii' i hat. Xa re' la', ma' nee ta chik inqamin qiib' aha' q'orooj chik wii' i ak' k'uhb'aal, reh chi ma' nee ta nqanimb'isaj qawach ruuk' i kamanik rub'anam i tokoom, 17 ruum pan santo laj huuj je' wili i ruq'or: Awach iraaj chi neen wihik runimaal wach, wih-oq runimaal wach parub'ihnaal i QaJaaw, inki. 18 Awach i xa chi rib'il riib' i ruyeew runimaal wach, ma' xta neenokik wii'. Re' la' i xiik' naah loq'il awach inye'arik runimaal wach ruum i QaJaaw Jesucristo.

2 Corintios 11

1 Atoob' wi xakuy taq rib'irjiik i naa nuq'orom taq aweh, re' i xa memil noq inakapaaj taq i hat, cha kuy taq wib'irjiik, 2 ruum re' taq aakapeb'jiik i nub'an reje, re' Dios inye'wik pan wánima. Re' hin xnuq'or chik chi naa taq aq'asam awiib' reh taq ab'ahiil, re' Cristo, chi ma' xta ruch'uwa'iil taq awach, je' rukab' jino'q i k'isa q'ahxoq koreliik. 3 Eh re' hin yo'jik i nub'an taq reje aweh, ruum nee-oq inchi nayeew taq awiib' chi jot'arik, je' rukab' noq xjot'arik ruum i aaq' i Eva. Ruuk'-oq chik inche re' neensahchik taq panak'ux i holohik laj loq'inik, i korik iraaj i Jesucristo. 4 Ruum wi awach i xooj k'oloq chuq'orariik jino'q chik i Jesús, ma' re' taj i qaq'orom taq aweh i hoj. Eh xak'ul-oq wo' taq chik jino'q i uxlab'al tokoom chuwach taq ak'ulum. Eh xkiq'or-oq taq aweh jino'q chik i ak' k'uhb'aal tokoom chuwach i k'ahchi' taq animam xa cha kuy taq rib'irjiik. 5 Atoob' ta je' re' inki a'n re' hin ma' qajinaq ta wach wajaawriik chuwach i kajaawriik aj tahqaneel nimaq kiwach inki a'n kiib', re' re' 6 Atoob' ta ma' kinchol q'orik chi korik, re' hin weht'al chi ma' k'isiin i weht'al chikiwach i keh. Re' taqe qana'ojb'al wili k'ih pech xanik' wach ruk'uhtjiik i qa'nam taq chaaweh. 7 ¿Mi ma' toob' taj i xnub'an re' hin noq xnuq'or rib'iral taq aweh i ak' k'uhb'aal chi ma' xnupahqaaj ta nutojb'aal taq aweh? ¿Mi ma' toob' taj i xnub'an re' chi xnuqasaj wajaawriik i hin reh i ruye'ariik taq runimaal awach i hat? 8 Re' hin re' taqe komoon aj nimaneel wilkeeb' cho pan tokoom tinamit, xitojwik weh chi riij i rukamaj i Dios xnub'an taq awuuk' i hat. 9 Eh noq xinwihik taq cho chaxilak xponik i q'iij noq ma' xta chik chib'ih weh. Eh ma' xnupahqaaj taq aweh, re' la' taqe i hermano xi elik reje ayu' Macedonia, xi ponik ye' woq weh taqe ajwaal wach chi weh. Re' hin ma' xat nuch'i'taaj ta taq ruuk' i k'uxumb'alweh, eh je' re' i naa nub'anam chi juneliik. 10 Re' hin xti ch'iklik nuk'ux chi wilik wuuk' i korik i ruyeew Jesucristo, ruum aj re' weht'al chi ar paruyuq'ul i Acaya, ma' awach ta neenq'uchwik weh inuloq'il wili. 11 ¿Chib'ih reet noq kinq'orik chi je' wili? ¿Mi ruum chi ma' tiwaaj taq i hat? Re' la' Dios ineht'alinik reh chi tiwaaj taq. 12 Re' hin ma' k'ahchi' ta nukanaam rub'aan i nub'an. Chi je' re', ma' nee ta nuyeew q'ab' keh chi neenkinimb'isaj kiwach i junch'uq re' re', ruum k'ahchi' kiq'orom chi rukamaj wo' Dios inki a'n i keh eliik wach ruuk' i nub'an i hin. 13 Re' taqe winaq re' re' xa nkijalwachej tii chik kiib' chi aj tahqaneel taqe, xanaah re' aj jot'ol kas kichaaq' taqe inkikoj tii chik kiib' chi raj tahqaneel i Jesucristo. 14 Eh ma' sahchb'al ta k'uxliis inki a'n re' re', ruum re' aj Yahm je' wo' re' i rub'an i reh i rujalwachej riib' chi je' tii chik jino'q ánjel xan saqumanik chik chii' wach. 15 Ruum aj re', je' tii chik holohik kina'ojb'al inki a'n kiib' taqe raj kamanoom i aj Yahm. Eh ruuk' chu'nchel inki a'n re' re', naakiye'ariik pantojb'al mahk, je' rukab' i ruk'ul chi keh 16 Re' hin i nuq'or taq aweh chi ma' ta naq awach nee nq'orik reh chi yojeel i nunaah. Eh wila' je' re' taq inaq'or chi wiij, chayeew taq q'ab' weh chi nee taq tinuq'o'reej chi je' jino'q i yojeel i naah, reh chi neenunimb'isaj k'isinoq nuwach i hin. 17 Re' chi naa nunimb'isam nuwach, ma' re' taj i QaJaaw xq'orik weh chi je' re' i naa nuq'orom xa je' la' rukab' i rub'an jino'q i yojeel i naah i nub'an chuye'ariik runimaal nuwach. 18 Wila' ma' k'isiin inkinimb'isaj kiwach ruuk' i xa chib'ih jariik inki a'n nee wo' naq i rub'an chi neenunimb'isaj nuwach i hin. 19 Re' taq i hat xiik' wo' naq naah taq ana'ojb'al, xa re' la' re' inkiq'or taq aweh i yojeel i kinaah re' re', xa nayeew chik taq ak'ux chi rib'irjiik. 20 Eh noq timinarik taq pankowlaj kamanik, oon inkiq'uch taq chib'ih aweh, oon tikijot' taq oon xama' ti ponik ta taq panaq'kiwach, oon inkiyeew chi q'ab'iis taq i panaq'awach, eh inakuy inki a'n taq aweh re' re'. 21 Atoob' ta k'ixb'ilaal chi weh ruq'orariik i wili, chi re' hoj ma' xqakowej ta qak'ux chub'aan taq aweh i je' re'. Eh wila' inkinimb'isaj kiwach junch'uq ruuk' inki a'n re' hin nee wo' nunimb'isaj nuwach, atoob' ta xa je' kinq'orik jino'q i yojeel i naah. 22 Wila' aj hebreo taqe keh, je' wo' hin, hin wo' aj hebreo. Wila' aj Israel taqe keh, je' wo' hin, hin wo' aj Israel. Wila' riih rumaam i Abraham taqe keh, je' wo' hin, hin wo' cho riih rumaam i Abraham. 23 Wi raj kamanoom i Jesucristo taqe i re', re' hin, hin wo' manlik raj kamanoom i Jesucristo, atoob' ta xa je' nukab' i yojeel i naah chi q'orariik i wili. Xiik' naah i rukamaj i Jesucristo xnub'an i hin, k'ih pech hin kojooj pantz'ilom, hin ye'ooj chi tz'uhuum, k'ih pech naq hin kikansam. 24 Re' taqe aj judío: ho'pech hin kiye'em cho chi tz'uhuum b'elejlaj ru ka'winaq chi tz'uhuum inkiyeew weh ruuk' ju'jun riim 25 oxpech hin kiq'ojib'eem chi chee' junriim hin kikutib'eem chi ab'aj. Oxpech paxinaq chaloq i barco chi wi'sil nah palaw, ach naq k'isiin ma' xinjihq'ik xinik'ik q'iij, xinik'ik aq'ab' chi wihik nah palaw chi je' re'. 26 Eh noq ximponik chuq'orariik i ruq'oral i Jesucristo, wilik pech noq yo'jik i nub'an ruum elal ha', eh kuum ajileq', kuum nutinamiit, kuum ma' re' ta nutinamiit. Eh xa yo'jik i nub'an noq kinwihik pan tinamit, noq kinwihik panab'iix. Eh xa yo'jik nub'an noq kinooj pan barco nah palaw, eh yo'jik nub'an kuum i xa nkikoj kiib' chi hermano. 27 Xnukuy i kowlaj kamanik, xnukuy nuwiriik, xnukuy nuwa' nuhaa'. Wilik pech ma' aha' ta chik inureq nuwa', xnukuy i k'uxik, ruum kinkahnik chi ma' xta chik nuso'. 28 Eh chi riij taqe re' wilik wo' chik taqe xa chib'ih jariik i xnuk'ul chaloq. Eh rajlaal q'iij xinqajik cho kapeew chikiij aj nimaneel wilkeeb' xa aha' yuuq'. 29 Eh wi awach i xyowab'jik, je' naa re' hin xinyowab'jik noq inwik'raaj. Eh wi awach ixyojarik ruk'ux, je' naa re' hin xyojarik nuk'ux, eh ti' inwik'raaj. 30 Re' neenuyeew wii' runimaal nuwach i hin, re' ink'uhtanik reh chi xama' xta wo' wajaawriik chi wutkeel wiib'. 31 Re' Dios i raJaaw i QaJaaw Jesucristo, ruk'ul chi xa re' wo' reh naa ruye'ariik ruloq'il chi juneliik, re' reh reht'al chi korik kinq'orik. 32 Noq xinwihik Damasco, re' ajaab'ees wilik ar, re' i ye'ooj rajaawriik chi taaq'anik ruum i reey Aretas, xukoj taqe aj cha'joom pantaq ookb'al reh i tinamit ar naq xinkichop paruk'ux. 33 Xinkesaj cho pan ventana t'uyulkiin chupaam jinaj i k'isa chakach noq xinkiqasaj chaloq chi juntar i tz'aq, xa je' chik re' noq ma' xinkichop taj.

2 Corintios 12

1 Xa ma' xta neerutiq weh chi xa neenunimb'isaj nuwach chi wib'il wiib'. Xa re' la' inwaaj nuk'utjaam taq aweh taqe xwilow, taqe i xuk'uhtaaj weh i QaJaaw Jesucristo panusaq wiriik. 2 Eh ink'ulik panuk'ux i xwilow chaloq kajlaj haab' yu'naak noq xa re' yu' xink'amarik johtoq paroox ch'iht i taxaaj. (Ma' weht'al taj mi chi nuti'jolal oon re' i wánjel nut'iosil xponik ar xa re' wo' Dios reht'al.) 3 (Re' hin ma' weht'al taj mi chi nuti'jolal oon xa re' i wánjel nut'iosil xk'amarik johtoq xa re' wo' Dios reht'al.) 4 Xink'amarik johtoq chupaam i ye'aab' xiik' naah holwochiil, re' i xq'orarik wii' weh i q'orik ma' ib'irimaj ta chaloq eh ma' awach ta wo' aj eh ye'ooj q'ab' chi nee ta rub'an ruq'orariik. 5 Re' hin nee naq inunimb'isaj nuwach chi riij taqe i xponik b'iraj pan taxaaj. Xa re' la', ma' nee ta ruyee riib', ruum chi wib'il wiib' i hin ma' xta wajaawriik. 6 Atoob' ta wo' naq inche neenunimb'isaj nuwach, ma' re' ta wo' naqsah cheel na'ojb'al, ruum xti korik ixb'iraj chaloq. Xa re' la' ma' nunimb'isaj ta nuwach, reh chi ma' awach ta nee nq'orik reh chi q'e' nunimb'isaj nuwach ruuk' i nub'an, ruuk' i nuq'or. 7 Reh chi ma' xnunimb'isaj ta nuwach ruuk' i xiik' naah loq'il xk'uhtjik cho weh pan taxaaj, jinaj i runimaal ti' xye'arik cho weh. Eh yu'naak, je' ruk'ihaal k'iix i ch'apalkeeb' panuti'jolal, rutaaq'aniik chaloq i aj Yahm, re' xraaj i reh chi k'ahchi' rub'anam ti' k'axik weh. 8 Re' hin oxpech axnupahqaaj panutiij ree QaJaaw Jesucristo chi resaj chi nunaah i ti' k'axik wili. 9 Eh re' i QaJaaw Jesucristo je' wili i xuq'or weh: Chakuy peet i ti' k'axik, re' hin nee tinutob'eej. Weht'al noq kuuk' i ma' xta kikowiil, ink'utinik i wajaawriik, inki. Re' hin q'e' insuuqb'ik nuk'ux chi ma' xta nukowiil chi wib'il wiib', reh chi neenk'utinik wuuk' i rajaawriik i Jesucristo. 10 Re' hin suq nuk'ux chi ma' xta nukowiil chi wib'il wiib'. Suq nuk'ux noq inuk'ul i b'ajarik, noq ma' xta wilik weh, noq inixowjik nuwach, noq inuk'ul i k'axik chi riij ruk'uhb'aal i Jesucristo. Insuuqb'ik wo' nuk'ux nik' ma' xta nukowiil inwik'raaj, ruum ar i nukoj rehtaal chi wilik wajaawriik. 11 Re' hin, xnumin wach i ruye'ariik runimaal nuwach. Ruum xi namin taq chupaam, xanaah re' i ruk'ul naq chi re' taq i hat holohik xat q'orik chi wiij, ruum hin raj tahqaneel i Jesucristo. Re' hin ma' nee ta inkiq'at nuwach i nimaq kiwach aj tahqaneel inki a'n kiib', atoob' ta naq ma' xta wajaawriik noq inkiq'or. 12 Re' la' taqe i ma' ilooj taj, re' taqe xnuk'uhtaaj chaloq, re' taqe nimaq wach sahchb'al k'uxliis xnub'an cho ruuk' q'unil noq xinwihik taq cho chaxilak xk'uhtanik reh chi korik noq hin manlik raj tahqaneel i Jesucristo. 13 Re' taq i hat xa jinaj i k'isiin wach ma' xa a'n ta taq wuuk' chuwach i xkian wuuk' taqe aj nimaneel xinik'ik cho wii': Re' chi ma' xnuyeew ta taq ihq cha naah reh i nutoob'jiik. Wila' ma' holohik i xnub'an cha kuy taq numahk. 14 Re' hin xnuyejaa' chik wach chi naawojiik roxpeech taq cha wilariik. Eh na' kinponoq, ma' naa ta wo' chik nuye'em i ihq taq cha naah reh i nuk'uxuljiik, ruum ma' re' taj i chib'ih taq aweh inwaaj, re' la' taq i hat tiwaaj. Eh re' taqe tuutb'ees ajaab'ees kik'uxlanik reh i kiha'lak'uun, ma' re' ta taqe i ha'lak'un kik'uxlanik reh i kituut kajaaw. 15 Re' hin, chu'nchel chib'ih wilik weh ma' ti' ta nuk'ux chusachariik. Eh ma' ti' ta wo' nuk'ux chi nee nuq'uhtisaj wiib' taq cha toob'jiik. Re' hin xti korik chi q'e' taq tiwaaj, atoob' ta re' taq i hat ma' q'e' ta taq kinawaaj. 16 Re' hin xti korik noq ma' xta jino'q ihq xnuyeew taq cha naah ree nuk'uxuljiik, atoob' ta wilik kiq'orik reh taq chaxilak chi xinchol okik taq awuuk' reh taq aajot'ariik. 17 ¿Chihreet noq nee taq tinujot'? Ma' awach ta jino'q keh i xnutaq'aaj taq reje awuuk' xi ponik jot' woq taq aweh. 18 Re' hin xnupahqaaj otob'il ree qahermano Tito noq xponik taq cha wilariik, eh jinaj wo' hermano xnutaq'aaj chi ruch'ihil. Re' Tito ma' re' ta taq jot'ol aweh xponik. Ruuk' la' reh taq xakoj rehtaal chi jinaj wach qakapeew, eh jinaj wach qana'ojb'al ruuk' i reh. 19 Re' taq i hat inakapaaj naa taq chi re' inqaq'or wili xa ko'lb'al qiib' taq chawach, reht'al la' Dios chi korik inqaq'or, ruum hoj chik reh i Jesucristo. Eh chu'nchel i xqaq'or wili, hat taq loq'laj hermano, ye'b'al rukowiil taq ak'ux. 20 Re' hin kinkapeb'inik chi riij i wojiik k'oloq taq awuuk', ruum mo'-oq xat nureq taq chi je' rukab' inwaaj i hin, xinooj-oq k'oloq taq awuuk' chi ma' je' ta rukab' taq inawaaj i hat. Kinyo'jik ruum ko wilik-oq taq chaxilak pletohinik iib', kaqwachinik iib', josq'iil, niimb'isanik wachiis, moloj wach k'utaaj, ch'olinik iib', q'et q'etiil, tukinik wachiis. 21 Re' hin yo'jik i nub'an, ruum nee-oq taq inak'uhtaaj nuk'ixb'ilaal chuwach i nuDios ruuk' taq ana'ojb'al. Eh nee-oq kinoq'ik kuum taqe i xa najtir wo' nkitoq'aa' cho mahkunik, eh yu'naak xama' kimayam ta-oq wo' rub'aan i ch'uwa' wach na'ojb'al, kok'ahchi'-oq wo' keeb' chi k'oyomal, chub'aan i yiib' wach tuskil.

2 Corintios 13

1 Yu'naak, roxpeech naa wojiik taq cha wilariik. Eh wila' awach i xooj jalaroq weh i ru mahk, koruman chi ki'ib' oon ixib' neekiq'orik i korik chi wilik ru mahk, je' rukab' i ruq'or pan santo laj huuj. 2 Eh noq ximponik taq cha wilariik paruka'peech aha' wilik i xnuq'or keh i ximahkunik, je' wo' chik re' i nuq'or taq reje aweh i hat yu'naak atoob' ta ma' nawil taq nuwach. Eh noq naa wojiik k'oloq taq cha wilariik, ma' naa ta chik nuketelaam wach i yiib' wach runa'ojb'al, 3 chi je' re' nee taq inanab'eej chi re' Jesucristo inq'orik weh i nuq'or. Re' Jesucristo wilik rajaawriik chub'anariik i ruq'orom taq chaaweh, wilik rajaawriik taq chaxilak. 4 Re' Jesucristo je' ma' xta rajaawriik xub'an riib' noq xkanteesjik wach kuruus. Xa re' la', xk'aach wo' chik chaloq ruuk' i rajaawriik i Dios. Je' wo' re' hoj qoh-ehtrik haa' chi riij chi ma' xta qajaawriik. Eh xa re' mi wilkooj ruuk' Jesucristo, neen wihik qak'achariik ruuk' i rajaawriik i Dios nee rub'aan i rukamaj taq chaxilak. 5 Eh re' taq i hat, chakoj taq rehtaal, chawik'raaj taq cho panawánima mi k'ahchi' taq kaat chi nimanik chi korik oon ma' chih taj. Aweht'al taq i hat chi re' Jesucristo wilik taq panawánima, eh wi ma' chih, iraaj ruq'orom chi majaa' taq hat manlik aj nimaneel. 6 Re' hin ch'iklik nuk'ux chi noq neqoh-ooj k'oloq, nee taq inanab'eej chi re' hoj ma' k'ahchi' ta qojiik chiqiij ruuk' i runimjiik i Jesucristo. 7 Re' hoj k'ahchi'kooj chi tiij taq chawiij, reh chi ma' xtaj i yeb'ee wach taq neena a'n. Re' tiij inqa a'n, ma' k'uhtb'al ta reh chi hoj ta chik elinaq chupaam taqe i pajarik re' la' nqaaj i hoj chi nee taq inak'uhtaaj i holohik laj na'ojb'al, ro'q ta nee taq inakapaaj chi ma' ruk'ul taj inqa a'n, 8 ruum re' hoj, ma' re' ta hoj yojol wach i korik i ruq'or i ruk'uhb'aal i Dios, hoj la' ch'ob'ol rub'ehel i korik. 9 Re' hoj neensuuqb'ik qak'ux chi ma' xtaqaakowiil noq neqoh-ooj k'oloq taq awuuk', reh chi ma' nee ta nqak'uhtaaj i qajaawriik taq chanaqariik. Eh ma' naa ta qakanaam i qatiij taq chawiij, reh chi neen taq inkoowjik ak'ux ruuk' i QaJaaw. 10 Peet i nutz'ihb'aaj taq reje aweh i huuj wili noq majaa' kinooj taq cha wilariik. Chi je' re', noq nee kinooj k'oloq, ma' nee ta taq tinunaq, atoob' ta ruye'em wajaawriik i Jesucristo. Re' wajaawriik wili, ma' re' ta yojb'al taq ak'ux reh la' chi naa rukowjiik taq ak'ux. 11 Eh pan kuxesb'al wach hermano i nuq'or taq aweh chi ti k'acharoq taq pansuqkiil k'uxliis, reh reh-oq ajalam taq wach ana'ojb'al. Eh k'ul taq chayeew rukowiil ak'ux chawach jinaj-oq wach taq akapeb'aal, tiwih-oq taq pansuqkiil k'uxliis. Eh re' Dios i aj k'axool, i ye'el rusuqkiil k'uxliis, neen wihik taq awuuk'. 12 K'ul wo' taq chayeew rusuqkiil ak'ux chawach ruuk' santo laj tz'ub'uuj. 13 Eh chi kunchelaal taqe i santo laj aj nimaneel xkitaq'aaj taq reje rusuqkiil ak'ux. 14 Re' ta naq i rotob'il i QaJaaw Jesucristo, je' wo' hoq i ruk'axb'al i Dios, je' wo' hoq i Santolaj Uxlab'al neen wihik taq awuuk', je' ta wo' naq re'.

Gálatas 1

1 Re' hin i Pablo, hin raj tahqaneel i Jesucristo, ma' re' ta winaq xtaaq'anik xpaab'anik weh. Re' la' i Jesucristo, i Ajaab'ees Dios xtaaq'anik xpaab'anik weh re' x-uksanik cho reh i chi k'achlik wach. 2 Re' hin, wuch'ihil chu'nchel taqe hermano wilkeeb' ayu' inqataq'aaj taq reje rusuqkiil ak'ux chupaam i huuj wili, i hat taq aj nimaneel i wilkaat taq paruyuq'ul Galacia. 3 Re' ta naq i QaJaaw Dios, i QaJaaw Jesucristo kiye'woq taq panawánima i kotob'il, i suq kiil k'uxliis. 4 Re' i Jesucristo xuyeew riib' pankimik chutojariik riij i qamahk ree qako'ljiik chuwach i yiib' wach na'ojb'al ayu' wach ak'al. Je' re' xuk'ul, ruum je' re' xraaj rub'anam i QaJaaw i Ajaab'ees Dios. 5 Re' ta naq i reh neenqayeew ruloq'il chi juneliik Je' ta wo' naq re'. 6 Re' hin q'e' nsahchik nuk'ux taq i na a'n, ruum jumehq'iil taq k'ahchi' akanaam runimjiik i Dios xsik'wik taq chaawach ruuk' i rotob'il Jesucristo, eh tokoom chik k'uhb'aal xatoq'aa' taq animam. 7 Ma' k'ahchi' ta nuq'orom chi wilik ta chik jino'q tokoom ak' k'uhb'aal. Xa re' la' wilik inkaaj kijalam wach i ru ak' k'uhb'aal i Jesucristo yojb'al taq ak'ux i hat. 8 Eh wila' re' hoj, oon jino'q ánjel neenqajik cho pan taxaaj nee nq'orik taq aweh i tokoom chik k'uhb'aal, ma' je' ta rukab' i ak' k'uhb'aal qaq'orom taq chaaweh i hoj, i ruk'ul chi neenye'arik panti' k'axik ruum i Dios. 9 Re' hin nuq'orom taq chik aweh pampeet, inuka'pechej wo' chik taq aweh: Wila' awach chik nee nq'orik taq aweh i tokoom chik k'uhb'aal chuwach taq ak'ulum panawánima, i ruk'ul chi neenye'arik panti' k'axik ruum i Dios. 10 Re' hin yu'naak, ma' re' ta chik i nub'an imponik chikiwach taqe winaq, re' la' chik i nub'an imponik chuwach i Dios. Eh wi ta kore' k'ahchi' kiin imponik chikiwach taqe winaq, ma' hin ta naq manlik raj kamanoom i Jesucristo. 11 Hat taq nuhermano, re' hin inwaaj chi nee taq inaweht'aliij chi re' ak' k'uhb'aal i nuq'or rib'iral i hin, ma' re' ta winaq xtiik'anik cho reh. 12 Eh ma' re' ta wo' jino'q winaq xq'orik weh, xtijinik weh chi riij i k'uhb'aal wili re' la' i Jesucristo xq'orik cho rukorkiil weh. 13 Re' taq i hat ab'iram chik taq nik' wach i nuna'ojb'al najtir, noq ko hin naq cho aj nimaneel chi kixilak aj judío. Re' hin yohb'aal wach ti'kiil i xnub'an cho keh i kinimanik reh i Dios, xwaaj naq nusacham kiwach. 14 Eh noq wilkiin cho chi kixilak aj judío, xa re' wo' hin i xiik' naah i nuna'ojb'al i nub'an wiib' chikiwach i nutinamiit, i hoj cho junk'iih kuuk'. Ruum re' hin ma' xwaaj ta naq nukanaam runimjiik i kik'uhtaam cho weh i numaam wati't. 15 Eh re' Dios xanoq wo' rusik'im cho nuwach noq komajaa' kin-aasjik. Eh noq xponik i q'iij chuwach i reh, ruum i rotob'il xirupab'aa' chi hin raj kamanoom. 16 Eh xraaj chi xnunab'eej wach i Rak'uun, reh chi naa nuq'orom rib'iral i ruk'uhb'aal chi kixilak i ma' re' ta taqe aj judío, eh ma' awach ta aj uuk' xnupahqaaj nuna'ojb'al. 17 Eh ni xata xinooj Jerusaleem chi kiq'orob'jiik taqe peet aj tahqaneel chi nuwach i hin. Xa noq la' wo' Arabia xinooj chuq'orariik i ak' k'uhb'aal. Eh chi riij i re', xinsutinik wo' chik reje Damasco. 18 Ixib' nare' chik haab' nunimam i Dios noq ximponik cho Jerusaleem reh i reht'aljiik wach i Pedro. Eh ho'lajuuj q'iij xinwihik cho ruuk' ar. 19 Eh chi riij i Pedro xa re' wo' chik i Jacobo xwil wach, re' ruchaaq' i QaJaaw Jesucristo. Eh ma' awach ta chik jino'q i raj tahqaneel xwilow wach ar. 20 Re' Dios reht'al chi korik chi ma' re' ta chukuj q'orik taqe xnutz'ihb'aaj taq reje aweh panhuuj. 21 Chi riij i re', xinooj chuq'orariik i k'uhb'aal paruyuq'ul i Siria, eh paruyuq'ul i Silicia. 22 Eh re' taqe i qahermano kinimanik ree Jesucristo wilkeeb' paruyuq'ul i Judea ma' keht'aliim ta naq nuwach. 23 Xa nkib'iraj naq rib'iral ink'utjik chi wiij chi je' wili: Re' winaq re' re' i nixowanik cho qawach najtir, yu'naak re' chik haa' chuq'orariik i k'uhb'aal, re' naq i xraaj cho rusacham wach najtir, inki taqe. 24 Eh re' taqe hermano re' re' xkiyeew ruloq'il i Dios noq xkib'iraj chi hin chik aj nimaneel.

Gálatas 2

1 Eh ik'inaq-oq chik kajlaj haab' nuponiik cho Jerusaleem, xinooj wo' chik ar ruka'peech wuch'ihil i Bernabé. Eh xqak'am reje haa' i Tito chiqiij. 2 Xinooj Jerusaleem, ruum re' Dios ruk'uhtaam chik weh chi naawojiik. Eh ar xqamol qiib' kuuk' k'amal kib'eeh i aj judío. Eh xnuq'or keh i ak' k'uhb'aal i nuq'or keh i ma' re' ta taqe aj judío, re' nwaaj chi ma' xkiq'or taj chi xama' xtankih i k'ahchi' kiin. 3 Re' Tito, i xnuk'am chi wuch'ihil, ma' re' ta aj judío. Ni xata re' reh xkimin chupaam chi xpoch'arik naah i ruk'achab' je' rukab' inki a'n i aj Judío. 4 Atoob' ta wilik taqe i ki'ib' ixib' chi je' aj nimaneel xkian kiib' xi okik chi qaxilak chi q'eeqmaal. Reh i rukojariik qehtaal mi korik chi xoj resaj chik chaloq i Jesucristo chi ri'sil i najtir k'uhb'aal, re' naq inkaaj chi xoj kimin wo' chik chunimjiik i najtir k'uhb'aal. 5 Eh re' hoj ma' xqanimaj ta k'isinoq keh xkiq'or winaq re' re', ruum inqaaj i hoj chi nee taq inanimaj i hat chi manlik i xti korik laj ak' k'uhb'aal taq ab'iram chaloq. 6 Re' taqe i ye'ooj kajaawriik chi k'amaj b'eeh chi kixilak i aj nimaneel, ma' xta chik k'isinoq ak' na'ojb'al xinkitijej wii'. (Atoob' ta wo' naq inche wilik xinkitijej wii', re' hin xama' xta wo' naq inwaaj reh, ruum re' Dios ma' awach taj i tokoom rilariik i rub'an) 7 Re' keh xkireq chi riij chi re' Dios xpaab'anik cho weh reh i ruq'orariik i ak' k'uhb'aal keh i ma' re' ta taqe aj judío, je' rukab' i xub'an i Dios noq xupab'aa' i Pedro chi q'orol reh i ak' k'uhb'aal keh i aj judío. 8 Eh re' Dios, i xtaaq'anik reje reh i Pedro chi aj tahqaneel chi kixilak i aj judío, re' wo' xtaaq'anik reje wee hin chi aj tahqaneel chi kixilak i ma' re' ta taqe aj judío. 9 Re' Jacobo, re' Pedro, re' Juan, i k'amal kib'eeh aj nimaneel, xkikoj rehtaal chi re' Dios xpaab'anik weh chub'aan i kamanik wili. Eh xkiyeew weh i kiq'ab' chi choparik, je' wo' reh i Bernabé, rehtalil chi xqa a'n jinaj wach qak'ux kuuk'. Eh xuk'ul kik'ux chi re' hoj k'ahchi' qaq'oriik i ak' k'uhb'aal keh i ma' re' ta taqe aj judío, eh chi re' keh k'ahchi' kiq'oriik rib'iral keh aj judío. 10 Eh xa re' wo' xkiq'or qeh chi k'oloq panqak'ux i kitoob'jiik taqe neb'aa' laj aj nimaneel wilkeeb' Jerusaleem. Eh re' re', k'ahchi' wo' nuchopom nuk'ux chub'aan. 11 Eh noq xponik i Pedro Antioquía, pan naq'wach xnunaq, ruum xwilow chi ma' ruk'ul taj i runa'ojb'al k'ahchi' rub'anam. 12 Ruum noq komajaa' kiooj k'oloq ar taqe xutaq'aaj reje Jacobo, re' Pedro ko rub'an naq ruwa' chi kixilak i ma' re' ta taqe aj judío. Eh noq xiooj k'oloq ar, re' Pedro ma' kota chik xub'an ruwa' chi kixilak, ruum inyo'jik chikiwach aj judío, kiq'orik reh chi koruman chi naa rupoch'ariik naah i k'achab'. 13 Eh re' taqe aj judío junch'uq, re' ruuk' i kinimanik reh i Dios, xkitijej keh i k'ul b'anaj wachiis i rub'an i Pedro. Ma' xata re' keh xiooj haa' korehtaal la' xkik'am haa' i Bernabé chub'aan i je' re'. 14 Noq xwilow chi ma' k'ahchi' ta kinimam i korik laj ak' k'uhb'aal, xnuq'or reh i Pedro chikiwach i aj nimaneel chi je' wili: Re' hat, xa chi awaasb'al chi hat aj judío, eh xa ko je' wo' ti k'acharik i ma' re' ta aj judío. Eh ¿nik' wach noq inawaaj i hat chi neekik'acharik chi je' aj judío i ma' re' ta taqe aj judío? kinki reh. 15 Re' hoj xa chi qaasb'al chaloq chi hoj aj judío, ma' re' ta hoj aj mahk, ruum ma' nqa a'n ta qeh je' rukab' inki a'n i ma' re' ta taqe aj judío. 16 Eh qeht'al chi ma' jino'q i neenkahnik chi ma' xta ru mahk xa ruum i runimjiik i najtir k'uhb'aal. Xa ruum la' runimjiik i Jesucristo inkahnik chi ma' xta qamahk. Ruum i wili, xqanimaj i Jesucristo i hoj, reh chi neqohrukanaa' chi ma' xta qamahk, ruum ma' awach taj inenkanab'jik chi ma' xta ru mahk xa ruum i rub'anariik i ruq'or i najtir k'uhb'aal. 17 Eh wila' re' hoj k'ahchi' qasik'im ko'lemb'al qiib' parub'ihnaal i Jesucristo, eh xa xojkahnik-oq wo' chi hoj aj mahk, ¿mi neeruyee riib' chi neenqaq'or chi re' Jesucristo i minwik qeh pamahk? Ra'j xti ma' chih ta re' 18 Qaq'or chi re' hin ma' nuyeew ta naq chik rajaawriik i najtir k'uhb'aal, eh nee wo' chik i nuq'or chi naa runimjiik, k'ahchi' numahkuniik chuwach i k'uhb'aal re' re'. 19 Yu'naak i hin, hin chik kamnaq chuwach i najtir k'uhb'aal, ruum ma' wilkiin ta chik chi ri'sil i rajaawriik. Re' la' chik i Dios i nunimaj panuk'achariik. 20 Re' hin je' naa hin junye'ariik wach kuruus ruuk' i Cristo, ma' re' ta chik chi wib'il wiib' k'acharik i nub'an, re' la' chik i Cristo k'acharik i rub'an wuuk'. Eh panuk'achariik yu'naak, re' chik i Ak'uunb'ees Dios i nunimaj, re' ixk'axwik weh, eh xuyeew riib' pan ti'laj kimik ruum i numahk. 21 Re' hin, ma' k'ahchi' ta nuq'eb'em i rotob'il i Dios. Wi ta ruum i runimjiik i najtir k'uhb'aal nee qoh kahnik chi ma' xta qamahk, xama' xta naq chik i rutiq chi xk'ulik kimoq i Jesucristo.

Gálatas 3

1 Hat taq aj Galacia, ma' xta taq ana'ojb'al ¿Awach xtaqchi'inik taq aweh chi xakanaa' taq runimjiik i korik? Re' hoj ti xqach'ob' wo' naq taq rub'ehel aweh chib'ih reet noq xye'arik wach kuruus i Jesucristo. 2 Xa re' i wili inwaaj chi nee taq naq'or weh: ¿Mi ruum i rub'anariik i ruq'or i najtir k'uhb'aal xak'ul taq i Santolaj Uxlab'al, oon ruum i runimjiik i ru ak' k'uhb'aal i Jesucristo? 3 ¿Chib'ih reet noq ma' xta taq ana'ojb'al? Wila' xatoq'aa' taq cho runimjiik i Jesucristo ruuk' i Santolaj Uxlab'al, ¿chib'ih reet noq inawaaj taq amanaam wach xa ruuk' i rub'anariik inawaaj taq i hat? 4 ¿Mi ma' xta naa rutiqim taq aweh re' i ti' k'axik taq xak'ul ruum i runimjiik i Jesucristo? Noq i nuq'or i hin chi wilik i naa rutiqim taq aweh. 5 Eh noq re' Dios i ruyeew taq aweh i ruSantolaj Uxlab'al, eh i rub'aan i ma' ilooj taj taq chaxilak, ¿chihreet noq i rub'an noq inaq'or taq i hat? ma' ruum ta i na a'n taq i ruq'or i najtir k'uhb'aal, xa ruum la' chi nanimaj taq i Jesucristo. 6 Chakoj taq rehtaal i xub'an, Abraham. Re' reh xunimaj i Dios ruum i re' xk'ularik ruum i Dios chi korik wach ruk'ux. 7 Je' re' noq, inchol taq anab'eem chi re' taqe i manlik riih rumaam i Abraham re' taqe inkiyeew kik'ux chunimjiik i Dios. 8 Eh pan santo laj huuj i ruq'or chi re' Dios naa ruko'leem taqe i ma' re' ta taqe aj judío naakiye'em kik'ux chunimjiik i Jesucristo. Re' Dios ruq'orom wo' cho reh i Abraham chi riij i ak' k'uhb'aal chi je' wili: Panab'ihnaal i hat, naa nuye'em i wotob'il chikinaah chu'nchel i tinamit wach ak'al, inki reh. 9 Je' re' noq, awach taqe i kinimanik reh i Dios inkik'ul wo' hoq i rotob'il i Dios, je' rukab' i ruk'ulum chaloq i Abraham ruuk' i runimaniik. 10 Eh awach taqe inkich'ikaa' kik'ux chinaah i ruq'or i najtir k'uhb'aal, panti' k'axik wilkeeb', ruum pan santo laj huuj i ruq'or chi je' wili: Ye'aroq panti' k'axik ruum i Dios awach i ma' rub'an taj chu'nchel i ruq'or taqe i k'uhb'aal i tz'ihb'amaj chaloq panhuuj, inki. 11 Eh, ma' jino'q i neenkahnik chi ma' xta ru mahk, xa ruum i rub'anariik i ruq'or i najtir k'uhb'aal. Ruum pan santo laj huuj je' wili ruq'or: Re' korik wach kik'ux ruum chi kiye'em kik'ux chunimjiik i Dios, naa kireqem i kik'achariik, inki. 12 Eh re' i najtir k'uhb'aal ma' manlik ta ruuk' chi xa neenimjik. Je' la' wili i ruq'or: Awach i rub'an i ruq'or i k'uhb'aal, ruum i re' naa ruwihiik ruk'achariik, inki. 13 Re' Jesucristo xoj ruko'leej chuwach i ti' k'axik i ruyeew i najtir k'uhb'aal, ruum i ti' k'axik xuk'ul. Je' rukab' i ruq'or pan santo laj huuj chi je' wili: Re' taqe i ju' chee' kit'uyub'jik noq kikanteesjiik, xiik' naah ti'kiil inkik'ul, inki. 14 Je' re' i xuk'ul i Jesucristo, reh chi parub'ihnaal i reh neen kik'ul i rotob'il i Dios i ma' re' ta taqe aj judío, re' i q'orooj cho reh i Abraham, eh reh chi ruuk' i runimjiik i Jesucristo neenqak'ul i Santolaj Uxlab'al, re' i ruq'orom cho rib'iral i Dios. 15 Hat taq nuhermano, re' hin jinaj i na'ojb'al naa nuq'orom taq aweh: Qaq'or chi re' i winaq xub'an chik i k'aay, eh ruyejaam chik i huuj chi riij rukojom chik i rub'ihnaal ar, ma' awach ta chik neenyojwik wach, ni xata neentiqarik naah. 16 Eh pan santo laj huuj i ruq'or chi re' Dios xuq'or cho reh i Abraham chi wilik i naa ruye'em reh, eh je' wo' reh i riih rumaam. Xa re' la' ma' ruq'or taj chi keh taj i ruk'ihaal chi riih rumaam, i ruq'or la' ar chi xa reh i jinaj chi riih rumaam. Eh re' i jinaj re' re', re' i Jesucristo. 17 Re' nuq'or taq aweh wili: Re' xuyejaa' cho wach i Dios chi riij i Cristo korehtaal xub'an chaloq. Re' najtir k'uhb'aal xutaq'aaj chaloq kijib' siento ruuk' lajeeb' ru ka'winaq haab' chi riij re' ma' xub'an rusachariik wach, eh ma' xusach ta wach i rajaawriik. 18 Eh wi ta ruum i rub'anariik i ruq'or i najtir k'uhb'aal inqak'ul i ko'lemb'al qiib', ma' xta naq chik neen kamanik wii' qeh i q'orooj cho rib'iral reh i Abraham. Raaj i wili xa chi siih xuyeew cho qeh i Dios i ruq'orom cho reh i Abraham. 19 Eh wila' je' re', ¿chaaj wo' kamaj re' i najtir k'uhb'aal? Re' re' i xye'arik cho koq'uun xa k'uhtb'al chikiwach i tinamit chi aj mahk taqe. Korehtaal xk'ulik i q'orooj cho rib'iral reh i Abraham chi riij i riih rumaam re' i Jesucristo. Re' k'uhb'aal re' re', re' taqe i ánjel xiq'orik reh i Moisés, eh re' chik i Moisés xq'orik keh i tinamit. 20 Eh noq re' Dios inq'orik chi wilik i naa ruye'em ma' kota ruman chi wilik jalal ruq'oral, ruum re' Dios xa jinaj wo' hoq. 21 Eh re' wili ¿Mi re' raaj ruq'orom chi re' najtir k'uhb'aal ma' ruk'ul ta ruk'ux i ruq'orom cho rib'iral i Dios? Ra'j xti ma' chih ta re' wita re' k'uhb'aal re' re' inye'wik i rikorkiil wach qak'ux, nee naq inkahnik chi ma' xta qamahk xa ruum i rub'anariik i ruq'or i k'uhb'aal. 22 Eh pan santo laj huuj i ruq'or chi chu'nchel wilkeeb' chi ri'sil i rajaawriik i mahk, reh chi awach neekinimanik reh i Jesucristo, neekiko'ljik, eh neen kik'ul i ruq'orom cho rib'iral i Dios. 23 Eh noq komajaa' naq imponik i ruq'ijil i korik laj nimanik wili, xa je' naq qoh cha'jaljik prexo xub'an chaloq i najtir k'uhb'aal, xa uyumb'al pee reh i nimanik xye'arik cho qeh koq'uun. 24 Re' i najtir k'uhb'aal xa qacha'jaljiik i xub'an, korehtaal xk'ulik i Jesucristo, xoj ruk'am ri'sirooq, reh chi ruuk' i runimjiik i reh, xoj ruko'leej chuwach i qamahk. 25 Eh yu'naak noq wilik chik i korik laj nimanik, ma' re' ta chik chi ri'sil i rajaawriik i najtir k'uhb'aal wilkooj. 26 Eh ruum chi nayeew taq ak'ux chunimjiik i Jesucristo, hat taq chik rak'uun rixq'uun i Dios. 27 Eh ruum i ruqajiik taq ahaa', wilkaat taq chik ruuk' i Jesucristo. Ruuk' i re' xuyejaa' taq aak'achariik chub'anariik iraaj i reh. 28 Yu'naak, ma' tokoom ta chik aj judío chuwach i ma' re' ta aj judío. Eh ma' tokoom ta chik i xa moso, chuwach i patroon, ma' tokoom ta chik i ma' xta nupatroon. Eh ma' tokoom ta chik winaq, chuwach ixoq, xa jinaj la' taq chik awach parub'ihnaal i Jesucristo. 29 Eh wila' aq'asam taq chik awiib' reh i Jesucristo, hat taq chik manlik riih rumaam i Abraham, eh naa taq awehtriik i ruq'orooj cho rib'iral ree reh ruum i Dios.

Gálatas 4

1 Eh i nuq'or wo' taq aweh i wili: Noq ko k'isiin i naa rehchaniik reh i chib'ih reh i rutuut rajaaw, xa komajaa' wo' nee rehchaaj chi korik. Xa ko je' wo' rukab' i wilik chi mosojik, atoob' ta re' wo' naq i reh naa rehchaniik reh chu'nchel. 2 Eh ko wilik pee jino'q incha'jinik reh, chi rilariik i naa ruye'ariik reh. Eh kore' wo' naa ruk'ulum, noq poninaq chik i ruhab'ul, ruq'atam i rajaaw. 3 Je' wo' re' i xqak'ul i hoj noq ko je' naq hoj cho kok' ha'lak'un noq komajaa' ink'ulik i Jesucristo, ruum inqanimaj naq i xa chib'ih jariik imb'aan, re' ruuk' i xa na'ojb'al ayu' wach ak'al. 4 Eh noq xponik i q'iij ruq'atam chaloq i Dios, xutaq'aaj chaloq i Rak'uun ayu' wach ak'al chi xk'ulik aasjoq ruuk' jinaj ixoq, chi ri'sil i rajaawriik i najtir k'uhb'aal. 5 Reh i qako'ljiik chuwach i rajaawriik i najtir k'uhb'aal inchopwik naq qanaah, eh reh wo' chi xoj rukoj chi hoj manlik rak'uun rixq'uun. 6 Eh k'uhtb'al reh chi hoj manlik rak'uun rixq'uun i Dios, xuyeew cho pan qánima i Ruxlab'al i Rak'uun. Eh re' Uxlab'al re' re' je' wili i ruq'or johtoq chi kow: Hat WaJaaw inki. 7 Re' hat yu'naak, ma' hat ta chik moso minooj pankowlaj kamanik hat la' chik rak'uun rixq'uun i Dios. Eh ruum i re', naa awehtriik haa' i kooch ruq'orom cho rib'iral parub'ihnaal i Jesucristo. 8 Re' taq i hat hermano noq komajaa' taq inanimaj i k'achlik Dios, xa nayeew naq chik taq ak'ux chi kilooq'jiik tiyoox, re' ma' re' ta wo' taqe Dios. 9 Eh yu'naak, noq xanimaj taq chik i k'achlik Dios, oon x-eht'alinik taq chaawach chi peet Dios. ¿Chib'ih chik reet noq inawaaj wo' chik taq aaka'pechem anajtir na'ojb'al, inawaaj wo' chik taq aloq'em taqe i tiyoox re' re' xama' xta wo' kajaawriik? 10 Re' taq i hat maa a'n taq chik i ninq'iij taq i na a'n xanik', rajlaal pooh, pank'amb'al rub'eeh poh, rajlaal haab'. 11 Re' hin kinqaaj kapeew taq awuum, ruum je' inchi xama' xta xutiq wach i rukamaj i Dios poninaq nub'anam taq chaxilak. 12 Hat taq nuhermano, i nupahqaaj taq otob'il aweh, cha tijej taq aweh i nub'an i hin, ruum re' hin xnub'an jinaj nuwach taq awuuk' i hat. Eh re' taq i hat ma' xta ti' k'axik taq a'nam cho weh. 13 Aweht'al wo' taq i hat chi xa ruum yab'ilaal xin kahnik ar Galacia. Xa ruum i re' xnub'an ruq'orariik taq aweh pampeet i ak' k'uhb'aal. 14 Eh ni xata ruum i yab'ilaal re' re' xawixowaaj taq nuwach, ni xata ruum i re' xinakaaj taq cho chaxilak. Xinak'ul la' taq awuuk' chi je' jino'q ruánjel i Dios, je' kink'ularik Jesucristo taq xi na' a'n. 15 ¿Aha' chik xooj i rusuqkiil taq awánima chi wiij noq xinwihik taq chaawuuk' najtir? Re' hin weht'al chi korik chi hat taq atoob'. Wi ta xuyee riib' chi xawisaj taq iloq i naq'awach, xayeew naa naq taq chi k'axb'al weh. 16 Eh raaj yu'naak, ¿mi nawixowaaj taq chik nuwach re' xa ruum chi nuq'orom taq chaaweh i korik? 17 Re' taqe aj taqchi' re' re' tikik'ax tii chik taq inki a'n kiib'. Xanaah re', xa re' inkaaj i chi neenyoj taq ak'ux chunimjiik i ak' k'uhb'aal qaq'orom taq chaaweh. Re' naq chik inkik'uhtaaj i keh inkaaj chi nee taq inaq'or rib'iral. 18 Re' hin i nuq'or taq aweh chi ma' xta reet chi neen taq tikitob'eej chi juneliik, xa re' la' korik-oq keh, mo'q xa re' neenkian noq wilkiin taq chaxilak. 19 Hat taq wak'uun wixq'uun noq wilkaat q'e' ti' i wánima taq awuum, je' ti'kiil i nik'ik ixoq noq ink'ulik ruk'ux. Re' i ti' wili, ma' ik'ik ta reh, kore' wo' naa nenik'ik wila' xaq'asaj taq awiib' chi korik reh i Jesucristo. 20 Re' hin xanwaaj naq chik chi wilkiin ta ponoq taq awuuk' yu'naak, reh chi nee naq inureq chi riij nik' wach taq aq'orob'jiik inawaaj, ruum re' hin ma' nureq ta chik chi riij chib'ih taq i naa nub'anam awuuk'. 21 Re' taq i hat, i nik' taq ak'ihaal inawaaj taq wihik chi ri'sil i rajaawriik i najtir k'uhb'aal, cha q'or taq weh i wili: ¿Mi ma' ab'iram taq cho chi korik re' i ruq'or i k'uhb'aal re' re'? 22 I ruq'or ar chi re' Abraham ki'ib' i rak'uun xwihik. Jinaj i rak'uun xwihik ruuk' i raj pooh. Eh jinaj i rak'uun, xwihik ruuk' i xti rehk'een. 23 Re' rak'uun i x-aasjik ruuk' i raj pooh xa je' rukab' noq ki-aasjik chu'nchel i ha'lak'un. Eh re' i rak'uun x-aasjik ruuk' i xti rehk'een, x-aasjik ruum q'orooj cho rib'iral keh ruum i Dios. 24 Re' ki'ib' chi ixoq wili kijalwaach i ki'ib' chi k'uhb'aal. Re' peet k'uhb'aal, re' i xk'ularik cho chinaah i yuuq' Sinaí, re' Agar i rujalwaach. Eh re' i kinimanik reh k'uhb'aal re' re' i rukanaa' taqe chi xa je' minooj pankowlaj kamanik. 25 Re' Agar rujalwaach i yuuq' Sinaí, re' i wilik ar Arabia, eh rujalwaach wo' hoq i Jerusaleem wilik yu'naak ruum re' taqe patineel wilkeeb' ar, xa ko je' wo' minooj taqe pankowlaj kamanik ruum i najtir k'uhb'aal. 26 Eh raaj i Sara reh rujalwaach i Jerusaleem wilik cho pan taxaaj, je' qatuut noq wilik, ruum ma' je' ta chik hoj ruye'em pankowlaj kamanik i hoj chik rak'uun rixq'uun. 27 Eh pan santo laj huuj je' wili ruq'or chi riij i Sara: Suuqb'oq ak'ux i hat tuut, i ma' hat ta ak'unoom ixoq. Chak'er aachii' ruum i rusuqkiil ak'ux, ruum ma' xawiik'raaj ta chaaweh ruti'kiil ak'unanik ruum je' hat, kanamaj ruum ab'ahiil, ma' k'isiin awak'uun awixq'uun naa ruwihiik chuwach i rak'uun rixq'uun ixoq i xa chi mosojik naq wilik, inki. 28 Je' re' noq re' hoj yu'naak hermano, je' chik qakab' Isaac, ruum xojrukoj chik chi hoj rak'uun rixq'uun i Dios je' rukab' i ruq'orom cho rib'iral reh i Abraham. 29 Eh nik' wach i xk'ularik cho najtir, je' wo' re' k'ahchi' ruk'ulariik yu'naak: Re' k'isa k'un, i aasjinaq chaloq chi je' rukab' noq ki-aasjik chu'nchel i ha'lak'un, xrixowaaj cho wach i k'isa k'un i aasjinaq cho ruuk' i rajaawriik i Santolaj Uxlab'al. 30 Eh ¿chib'ih jariik i ruq'or pan santo laj huuj chi je' wili? Chakaaj reje ixoq xa chi mosojik wilik ruch'ihil i k'isa rak'uun, ruum re' rak'uun aj poh, ma' ruk'ul ta chi neenehtrik haa' i rukooch naa ruye'ariik reh i k'isa rak'uun i xti manlik ehk'eenb'ees, inki. 31 Je' re' noq re' hoj hermano, ma' je' ta chik hoj rak'uun rixq'uun ixoq xa chi mosojik naq wilik. Je' la' hoj rak'uun rixq'uun i xti manlik ehk'eenb'ees.

Gálatas 5

1 Re' taq i hat chayeew taq ak'ux ruuk' i Jesucristo ruum re' reh i xk'ulik esanoq reh chi qanaah i kowlaj taaq'anik i rub'an i najtir k'uhb'aal. Eh maayeew taq chik awiib' chi ri'sil i rajaawriik i k'uhb'aal re' re'. 2 Re' hin i Pablo, xti korik nuq'or taq aweh: Wila' xatoq'aa' taq aweh i rupoch'ariik naah i k'achab', iraaj ruq'orom chi xama' xta xutiq taq aweh i xk'ulik rub'an i Jesucristo. 3 Eh nuq'or taq aweh, chi xa awach pa' winaq iraaj chi naa rupoch'ariik naah i ruk'achab', koruman chi naa rub'anam chu'nchel i ruq'or i najtir k'uhb'aal. 4 Re' taq i hat i tikapeb'inik reh chi xa ruum i runimjiik i najtir k'uhb'aal neen kuyarik taq amahk, k'ahchi' taq awesam awiib' ruuk' i Jesucristo, je' wo' ruuk' i ruk'axb'al i Dios. 5 Raaj i hoj, re' chik i Santolaj Uxlab'al inq'orik qeh, chi xa ruum ruye'ariik qak'ux chunimjiik i Jesucristo, ch'iklik reje qak'ux chi nakooj ruko'leem i Dios. 6 Ruum wila' wilkooj ruuk' i Jesucristo, ma' xta chik neerutiq qeh chi neel oon ma' nee ta impoch'arik naah i qak'achab'. Re' i xti ajwaal wach re' chi naaqaye'em qak'ux chi nimanik, ruuk' i re' neenqak'uhtaaj chi wilik i k'axooj quuk'. 7 Re' taq i hat pampeet ma' xta naq reet taq animaniik. ¿Awach chik xtaqchi'inik taq chaaweh chi xakanaa' taq runimjiik i korik? 8 Re' taq chi' imb'aan taq aweh ma' ruuk' taj i Dios inchalik, re' i xsik'wik taq chaawach. 9 Ruum atoob' ta xa k'isiin i ch'amb'esb'al ruq'oril kaxlanwi'k inokik, i ruch'amb'isaj chu'nchel i q'oor, inki. 10 Eh re' hin ch'iklik nuk'ux ruuk' i QaJaaw Jesucristo chi re' taq i hat ma' nee ta taq chik inajal wach akapeb'aal. Eh awach i k'ahchi' ruyojwiik taq ak'ux, re' i Dios naa ruye'wiik reh panti' k'axik, ma' xta q'orik reh xa awach pa'. 11 Je' rukab' i hin hermano, wi ta kok'ahchi' nuq'orom chi ajwaal wach chi naa rupoch'ariik naah i k'achab', ma' nkixowaaj ta naq nuwach aj judío. Eh ma' nkixowaaj ta wo' naq noq i nuq'or rib'iral i ti'laj kimik xuk'ul i Jesucristo wach kuruus. 12 Re' i kiyojwik taq ak'ux ruuk' i rupoch'ariik naah i k'achab', ruk'ul naq chi neenkiyok' iloq i kik'achab' chi jumpech. 13 Re' taq i hat hermano, xat ruyuq'eej taq i Dios, reh chi xresaj taq cha naah i kowlaj taaq'anik i rub'an i najtir k'uhb'aal. Xa re' la' maa koj taq awehteesjiik chaloq reh i rub'anariik iraaj ma' raaj b'anarik, kamanoq la' taq aweh chi k'axb'al taq awiib' chawach, 14 ruum chu'nchel i k'uhb'aal xa jinaj inooj eloq wii' wach re' i ruq'or chi je' wili: Chak'ax aawas achaaq' je' rukab' noq inak'ax awiib' i hat, inki. 15 Maa tik'aa' taq peleto chawach, eh maa a'n taq i ti' k'axik chawach, ruum wila' xa a'n taq i je' re', k'ul taq naa ayojom ak'ux ruuk' taq animaniik. 16 Re' hin i nuq'or taq aweh: Chi ti k'acharoq taq je' rukab' iraaj i Santolaj Uxlab'al, reh chi ma' nee ta chik taq i na a'n i yiib' wach na'ojb'al inak'ax taq wach aati'jolal, 17 ruum re' yiib' wach na'ojb'al i rixowaaj wach i holohik laj na'ojb'al i ruyeew i Santolaj Uxlab'al. Eh re' i Santolaj Uxlab'al i rixowaaj wach i yiib' wach na'ojb'al, k'ul inkixowaaj kiwach. Eh ruum i re', ma' nareq ta taq chi riij i na a'n. 18 Eh wila' re' chik i Santolaj Uxlab'al, ink'amwik taq ab'eeh, ma' re' ta chik i najtir k'uhb'aal intaaq'anik taq aweh. 19 Ink'utinik chi korik i ruk'am chaloq yiib' wach na'ojb'al, re' taqe wili: ch'uwa'risanik wach i kaxáro, k'acharik pan k'oyomal, i ch'uwa' wach na'ojb'al, ma' tob'laj tuskil, 20 i loq'inik i tiyoox, warinik iib', ixowanik iib', sik'ij peleto, kaqwachinik iib', josq'iil, wech'inik iib', yojoj k'uxliis, sik'ij tokoom nimanik. 21 Ixowanik iib', kaansanik iib', xohk'rik, tuskil, rub'anariik taqe xa chib'ih jariik. Re' hin i nuq'or wo' chik taq aweh je' rukab' i xnuq'or taq aweh pampeet: Chi re' i kib'anik reh taqe re', ma' naa ta kehtriik i wihik pa runimaal rajaawriik i Dios. 22 Eh re' i ruwachuj i Santolaj Uxlab'al reh, re' k'axaj iib', re' suq laj k'uxliis, re' wihik pansuqkiil, re' kuyuuj, re' chaq'lamiil, re' otob'il, korik wach k'uxliis, 23 re' loch'ik, re' ruq'ilariik qiib' chi qib'il qiib'. Wila' inqa a'n taqe re', ma' jino'q chik i k'uhb'aal neen ye'wik qeh panti' k'axik. 24 Eh re' taqe i ehchalimaj chik ruum i Jesucristo, kiye'em chik wach kuruus i ruk'ax naq wach i kiti'jolal, je' wo' chu'nchel i yiib' wach na'ojb'al inki a'n naq chaloq. 25 Wila' re' i Santolaj Uxlab'al xjalwik wach i qak'achariik, qayeew wo' q'ab' reh i Santolaj Uxlab'al chi re' chik i reh neenk'amwik qab'eeh. 26 Eh ma' ruk'ul taj chi xa nim qawach neenqa a'n qiib', maa awach inqaq'at wach. Eh manqixowaaj qawach chi qib'il qiib'.

Gálatas 6

1 Re' taq i hat hermano i kow taq chik ak'ux, nuq'or taq aweh: Awach-oq taq aweh i xuq'eb' wo' chik riib', inchol taq atoob'eem, reh chi nee wo' chik i nimanik. Xa re' la', cha a'n taq ruk'uhb'aljiik pan chaq'lamiil. Eh inchol taq awik'raam awiib', ruum re'-oq chik i taq i hat neenchalik pajarik taq cha naah. 2 K'ul la' taq chatoob'eej awiib' chawach ruuk' i ti' k'axik i neenchalik taq cha naah. Chi je' re', nee taq i na a'n runimjiik i ruk'uhb'aal i Jesucristo. 3 Awach i wilik rajaawriik i rub'an riib', eh xama' xta-oq wo' rajaawriik, xa re' reh k'ahchi' rujot'om riib'. 4 Re' ju'jun inchol rukojom rehtaal i k'ahchi' rub'anam. Eh wila' riik'raaj chi holohik i k'ahchi' rub'anam, ruuk' i re' neench'iklojik ruk'ux, ma' k'ahchi' ta rukapaam reje i rub'an i tokoom. 5 Re' ju'jun chi aj nimaneel, inchol rub'anam i ihq ye'ooj chinaah. 6 Eh awach i k'ahchi' rutijiik ruuk' i ak' k'uhb'aal, inchol rutoob'eem i raj tijoom ruuk' chu'nchel i suq atoob' inye'arik reh ruum i Dios. 7 Mayeew taq awiib' chi jot'arik, ruum re' Dios ma' awach ta neenjot'wik reh, ruum re' reh chu'nchel reht'al. Chakoj taq rehtaal aha' wilik intikarik re' wo' chik i re' injacharik. 8 Eh awach i xa re' i ruk'ax wach i ruti'jolal i rub'an, re' tojb'al mahk naa ruk'ulum chi jilow. Eh awach imb'anik reh iraaj i Santolaj Uxlab'al, re' juneliik k'acharik naa ruk'ulum chi jilow. 9 Eh re' hoj, manq'uhtik qak'ux chub'anariik otob'il, ruum naa rureqem ruq'ijil noq naa qak'ulum rujilob'aal wila' ma' xub'an kiib' qak'ux chub'aan. 10 Ruum aj re', qa a'n taq otob'il keh i qas qachaaq' nik' i ruyee riib' chi qawach. Eh re' taqe quch aj nimaneel i xti q'e' wo' ajwaal wach chi neenqa a'n otob'il keh. 11 Hermano, chawilow taq, xiik' naah ninqaal naq'wach xnub'an taq reje aweh inutz'ihb'. 12 Eh re' taqe i kiminwik taq aweh chupaam chi naa taq apoch'om naah ak'achab', xa re' nkaaj chi neenye'arik runimaal kiwach kuum i tinamit. Eh re' rukimiik i Jesucristo wach kuruus ma' inkiq'or taj, ruum ma' nkaaj ta chi nixowjik kiwach. 13 Eh ni xata re' taqe impoch'arik naah i kik'achab' inki a'n chu'nchel i ruq'or i najtir k'uhb'aal. Xanaah re' inkaaj naq i keh chi neenb'aan aweh taq i hat, reh naq chi neen wihik kajaawriik taq cha naah pankik'ux. 14 Eh re' hin, ma' xta chik inunimb'isaj wii' nuwach. Re' inunimb'isaj wii' nuwach, re' i rukimiik Jesucristo wach kuruus. Eh xa ruum i rukimiik i Jesucristo, re' na'ojb'al wach ak'al kamnaq chik chi weh. Eh re' na'ojb'al re' re' hin chik kamnaq chi reh. 15 Eh xama' xta neerutiq qeh chi neel oon ma' nee ta poch'arik naah i qak'achab'. Re' i xti koruman chi qee hoj re' chi qajalam chik wach i qanajtir na'ojb'al. 16 Eh chawunchelaal taq i hat i ajalam taq chik wach aana'ojb'al, nee ta naq taq i ruyeew rusuqkiil ak'ux i Dios, nee ta naq taq i ruketelaaj chaawach, je' wo' taqe i xti manlik rutinamiit i Dios. 17 Yu'naak chi qawach reje, ma' nwaaj ta chik chi awach neenwech'inik weh, ruum re' hin, re' i rehtalil i nuq'ojariik wilik wach nuti'jolal ink'uhtanik reh chi hin raaj kamanoom i Jesucristo. 18 Hat taq nuhermano, re' ta naq i QaJaaw Jesucristo nee ruyeew taq cho cha naah i rotob'il chawunchelaal. Je' ta naq re'.

Efesios 1

1 Re' hin i Pablo, hin raj tahqaneel i Jesucristo, ruum je' re' i xraaj i Dios wuuk'. Inutz'ihb'aaj reje huuj wili ye'b'al taq rusuqkiil ak'ux taq i hat wilik taq santohiil korik taq wach ak'ux chunimjiik i Jesucristo i wilkaat taq Éfeso. 2 Re' ta naq Ajaab'ees Dios, i QaJaaw Jesucristo neen kiyeew taq cho panawánima i kotob'il, i suq kiil k'uxliis 3 Hermano, qayeew taq ruloq'il i Dios, re' raJaaw i QaJaaw Jesucristo. Ruum re' Dios parub'ihnaal i Jesucristo i ruyeew cho qeh chu'nchel i rotob'il panuxlab'al kopan taxaaj. 4 Re' Dios noq komajaa' i rutz'uhkrisaj i wach ak'al, xanoq wo' xusik' cho qawach parub'ihnaal i Jesucristo reh chi naa qak'achariik pan santohiil, eh chi ma' xta qamahk. 5 Eh ruuk' ruk'axb'al xraaj chi parub'ihnaal i Jesucristo xojrukoj chi hoj rak'uun rixq'uun. Re' Dios paruk'ux xchalik chi je' re' otob'il xub'an quuk'. 6 Reh chi neenqayeew ruloq'il i Dios chi eliik ruum i loq'laj rotob'il xub'an quuk'. Reh wo' chi xoj ruk'ul ruuk' parub'ihnaal i loq'laj Rak'uun. 7 Ruuk' i runimaal i ruk'axb'al i Dios, xojruko'leej ruuk' i rukik'eel xuchihkaaj i Rak'uun noq xkimik, reh chi xukuy chu'nchel i qamahk. 8 Re' Dios xuyeew qeh chu'nchel i holohik laj na'ojb'al, je' wo' hoq i rureqariik chi riij i rub'ehel. 9 Eh re' Dios xuyeew wo' qeh chi naab'jik i xchalik paruk'ux i reh, re' i ma' eht'alimaj ta naq i ruyejaam cho wach i chi narojiik eloq wach re' i ruq'orom chaloq najtir. 10 Eh naa rojiik eloq wach manlik paruq'ijil. Re' Dios naa rumolom kiwach i rutz'uhkrisam chaloq, chi je' wilkeeb' pan taxaaj chi je' wilkeeb' wach ak'al naa ruye'em taqe chi ri'sil i rajaawriik i Jesucristo. 11 Re' i hoj xanoq wo' xusik' cho qawach i Dios, chi xoj rukoj chi rak'uun rixq'uun parub'ihnaal i Jesucristo. Eh xuyeew qeh i qakooch xuyejaa' cho wach pampeet i Dios, re' imb'anik reh chu'nchel i chib'ih jariik, je' rukab' iraaj i reh. 12 Re' Dios xusik' cho qawach, re' xraaj i reh chi peet i hoj xqayeew qak'ux chunimjiik i Jesucristo. Eh re' wo' xraaj chi xqak'uhtaaj i runimaal i rotob'il xuyeew cho qeh. 13 Eh je' wo' re' taq i xa a'n i hat, i ma' hat ta taq aj judío. Noq xab'iraj taq i korik, re' i ak' k'uhb'aal ko'lb'al taq awiib', xanimaj taq i Jesucristo. Eh re' Dios xatrukanaa' taq chi hat rak'uun rixq'uun, xukoj taq awehtalil ruuk' i Santolaj Uxlab'al ruq'orom cho rib'iral. 14 Re' Santolaj Uxlab'al xa raa' ri'sil peet i qakooch naa ruye'em qeh i Dios noq naa rumanaam wach i qako'ljiik i hoj rak'uun rixq'uun, reh chi naaqaye'em runimaal wach i ruloq'il. 15 Ruum i wili hermano, noq xb'iraj taq awib'iral chi aye'em taq ak'ux chunimjiik i QaJaaw Jesucristo, chi nayeew taq ak'ux chi kik'axariik taqe rak'uun rixq'uun i Dios, 16 ma' nukanaa' ta chik rut'iosjiik ree Dios taq chawiij. Eh xa eliik chik taq tik'ulik panuk'ux noq i nub'an nutiij. 17 Re' hin i nupahqaaj panutiij reh i loq'laj Ajaab'ees Dios, i RaJaaw i QaJaaw Jesucristo, chi chuyeew taq ana'ojb'al chupaam taq animaniik, eh chi chuyeew taq ana'ojb'al chureqariik chi riij iraaj i reh. 18 Eh i nupahqaaj ree Dios chi chusaquumb'isaj paam taq akapeb'aal, reh chi nee taq inaweht'aliij chib'ih reet noq xusik' taq chaawach i Dios, chib'ih taq k'ahchi' awuy-eem, eh chi nee taq inaweht'aliij chi ma' k'isiin ta loq'il i kikooch naa ruye'em i santo laj rutinamiit. 19 Eh reh wo' chi nee taq inaweht'aliij chi re' Dios xiik' naah nimaal rajaawriik i ruyeew qeh i hoj i qohnimanik reh. Re' wo' rajaawriik wili xuk'uhtaaj qeh, 20 noq xruksaj wo' chik chaloq i Jesucristo chi k'achlik wach, eh xutzunaa' parusak'aaj q'ab' ar pan taxaaj. 21 Eh re' Jesucristo xuyeew rajaawriik chikinaah chu'nchel i xa reh reh wach kajaawriik chi taaq'anik, chi je' wilkeeb' pan taxaaj, chi je' wilkeeb'wach ak'al. Eh naa wo' ruwihiik rajaawriik chupaam i junch'iht chik chi k'acharik. 22 Eh chu'nchel i xa chib'ih jariik wilik xuq'asaj pan q'ab' i Jesucristo, re' wo' reh xupab'aa' chi k'amal kib'eeh taqe komoon aj nimaneel. 23 Re' taqe jilow rooq q'ab' i Jesucristo, re' kimananik wach i ruloq'il, re' inye'wik reh, ineht'alinik reh chu'nchel chib'ih jariik i wilik.

Efesios 2

1 Re' taq i hat hermano, xuyeew taq aak'achariik i Jesucristo noq hat naq taq cho kamnaq chupaam taq mahk. 2 I na a'n naq taq chaaweh i yiib' wach na'ojb'al wach ak'al. Eh re' naq taq i na a'n imponik chuwach i ma' tob'laj uxlab'al intaaq'anik cho panteew. Re' iminwik keh chub'aan i yiib' wach na'ojb'al i ma' kinimanik ta ree Dios. 3 Chi qunchelaal i hoj, je' wo' naq re' inqa a'n cho najtir. Xa re' naq i ruk'ax wach i qati'jolal inqa a'n. Eh re' naq inqa a'n inqak'ax wach, inqakapaaj i hoj, eh xti ruk'ul wo' naq chi naa ruye'em chi qanaah i rujosq'iil i Dios, eliik naq wach i naa qak'ulum kuuk' i aj mahk. 4 Raaj i Dios reh xiik' naah i rotob'il, xuketelaaj qawach, eh xti q'e' xojruk'ax, 5 Eh noq ko hoj naq cho kamnaq chupaam i qamahk, re' Dios xuyeew qak'achariik je' rukab' i xub'an ruuk' i Jesucristo. Eh je' wo' re' xub'an i Dios taq awuuk' i hat xa ruum i rotob'il xatruko'leej taq. 6 Re' Dios, hoj junwukteesjiik xub'an cho ruuk' i Jesucristo noq xruksaj wo' chik chaloq chi k'achlik wach. Ruuk' i re' xuyeew qa ye'aab' pan taxaaj ruuk' i Jesucristo. 7 Je' wili i xub'an k'uhtb'al reh chupaam i q'iij chalik reh chi xiik' naah i qak'axariik i rub'an. Eh chi xoj ruk'ax ruuk' i qako'ljiik xk'ulik rub'an i Jesucristo. 8 Re' taq i hat, xa ruum chi xanimaj taq i Jesucristo, xatruko'leej taq i Dios ruuk' i runimaal rotob'il. Re' ko'lemb'al iib' wili ma' xata cha wib'il taq awiib' xareq xa ruum la' rotob'il i Dios xusiij taq chaaweh. 9 Eh ma' ruum ta chi wilik ta taq i holohik laj na'ojb'al xa a'n, ruum i re', ma' ruk'ul taj chi awach i nee runimb'isaj riib', 10 ruum re' Dios xyej-anik cho qeh, re' xraaj i reh chi parub'ihnaal i Jesucristo, xuyeew qeh i ak'laj k'acharik. Reh chi naa qa'nam i holohik laj na'ojb'al, je' rukab' i ruyejaam cho wach i reh pampeet. 11 Re' taq i hat, i ma' hat ta taq aj judío, k'oloq taq panak'ux chi re' taqe aj judío, re' impoch'arik naah i kik'achab' kojb'al kehtalil chi aj judío taqe, re' taq i hat inkiq'or taq aweh chi ma' poch'ooj ta taq naah ak'achab'. 12 Eh noq xub'an chaloq, ma' hat ta naq taq raj nimaneel i Jesucristo. Ma' jinaj ta naq taq awach kuuk' i tinamit Israel. Ma' aweh ta naq taq i ak' k'uhb'aal ruq'orom cho rib'iral i Dios. Ma' xta naq ch'iklik taq reje wii' ak'ux, ma' xta naq taq aaDios. 13 Raaj yu'naak, hat taq chik haa' chunimjiik i Dios xa ruum i rukik'eel i Jesucristo xuchihkaaj. Re' taq i hat najtir najt naq taq wilkaat ruuk' i Dios, yu'naak ruuk' chik taq wilkaat i koq. 14 Re' i Jesucristo xk'ulik kojwoq qeh pansuqkiil k'uxliis, i hoj naq ka'ch'uq chi tinamit noq wilkooj, chi je' aj Judío, chi je' ma' re' ta aj Judío. Re' reh xk'ulik esanoq ree ixowaal, inq'atwik naq chi qawach. 15 Re' Cristo xk'ulik sachwoq wach i kowlaj taaq'anik naq i rub'an i najtir k'uhb'aal. Eh re' i hoj ka'ch'uq chi tinamit i ma' nqaaj ta naq qawach, xoj ru aak'b'isaj, xub'an chi xa jinaj chik qawach, xoj ruyeew pansuqkiil k'uxliis. 16 Eh ruum i ti'laj kimik xuk'ul i Jesucristo wach kuruus, xusach wach ixowanik qiib' inqa a'n naq chi qawach i hoj ka'ch'uq chi tinamit. Eh xojrukoj ruuk' i Dios panotob'il, xojrukanaa' chi xa jinaj chik qawach. 17 Re' Jesucristo xk'ulik ruq'or i ko'lemb'al iib', re' inye'wik suq laj k'uxliis aweh taq i hat, i ma' hat ta taq aj judío, i ma' nanimaj ta naq taq i Dios, eh qeh hoj, i hoj aj judío, i qohnimanik naq ree Dios noq inqaq'or. 18 Eh xa ruum i Jesucristo neenqa a'n okik panotob'il ruuk' Ajaab'ees Dios chi je' i hoj, chi je' taq i hat, re' jinaj chi Santolaj Uxlab'al neentoob'inik qeh chub'aan. 19 Ruum aj re', re' taq i hat ma' hat ta chik taq tokoom tinamit, ma' hat ta taq chik aj patal. Yu'naak xa jinaj chik wach taq ak'axariik i rub'an i Dios kuuk' i rutinamiit, hat taq chik rak'uun rixq'uun i Dios. 20 Re' taq i hat, je' taq akab' i paat ch'iklik chi korik chinaah i raa', ruum i nayeew taq ak'ux chunimjiik i xkik'uhtaaj chaloq taqe aj tahqaneel, taqe jalal ruq'oral i Dios. Eh re' i je' ab'aj kojooj chi rukowiil raa' i paat, re' i Jesucristo. 21 Noq wilkooj ruuk' i Cristo je' qakab' i paat holohik i korjik i rub'an johtoq, noq xa jinaj chik wach qak'ux chunimjiik i Jesucristo. Korehtaal neenqareq chi je' hoj rupaat QaJaaw. 22 Je' wo' re' taq i hat, noq kow taq chik ak'ux chawunchelaal korehtaal taq ti kahnik chi hat taq rupaat i k'achlik Dios, re' impatinik wii' pan Uxlab'al.

Efesios 3

1 Re' hin i Pablo, wilkiin pantz'ilom, ruum i ruq'orariik taq aweh i ruk'uhb'aal i Cristo i ma' hat ta taq aj judío. 2 Yu'naak inchol taq anab'eem chi re' Dios ruuk' i rotob'il xirupab'aa' chub'aan i kamanik wili reh toob'al taq aweh. 3 Re' Dios xuk'uhtaaj cho weh i ruyejaam cho wach, re' i ma' eht'alimaj ta naq chaloq, re' nuq'orom reje k'isiin rib'iral taq aweh panhuuj. 4 Eh noq nee taq inawil wach i huuj wili, nee taq inakoj rehtaal chi re' hin korik chi weht'al i ma' eht'alimaj ta naq xk'ulik rub'an i Jesucristo. 5 Eh ma' awach ta aj eh xye'arik chi naab'jik najtir cho q'iij. Raaj yu'naak, re' Dios ruuk' i ruSantolaj Uxlab'al xuyeew chi naab'jik keh i santo laj jalal ruq'oral, je' wo' qee hoj, i hoj raj tahqaneel i Jesucristo. 6 Re' chi re' taq i hat i ma' hat ta taq aj judío eliik wach i qakooch naa qak'ulum taq awuuk' i hoj aj judío. Eh naa wo' taq awehtriik haa' parub'ihnaal i Jesucristo i ruq'orom cho rib'iral i Dios, re' i ruq'or i ak' k'uhb'aal. 7 Eh re' hin xirupab'aa' chaloq i Dios ruuk' i runimaal i rotob'il chi q'orariik rib'iral i ak' k'uhb'aal ruum i re' k'ahchi' nuq'orom yu'naak. 8 Re' hin xama' xta naq wajaawriik chikiwach i xama' nim ta wach kajaawriik chi kixilak rak'uun rixq'uun i Dios. Eh re' Dios xuyeew weh chi q'orariik taq aweh i ma' hat ta taq aj judío i ak' k'uhb'aal ma' ha' ta chi je' xk'ulik ruyeew i Jesucristo ruuk' i runimaal i rotob'il. 9 Eh re' Dios, i xtz'uhkrisanik cho reh chu'nchel i xa chib'ih jariik, xuq'or weh chi chu'nchel aj eh naa nuq'orom i ruyejaam cho wach, re' i ma' eht'alimaj ta naq i rutohq'iik chaloq i k'acharik. 10 Re' Dios je' re' i xub'an, reh chi kuuk' chik taqe aj nimaneel, neenkilow yu'naak taqe wilik cho kajaawriik chi taaq'anik pan taxaaj chi re' Dios xiik' naah i runa'ojb'al, eh xanik' wach ruk'uhtjiik xub'an chaloq. 11 Re' Dios xub'an i wili je' rukab' i ruyejaam cho wach pampeet reh juneliik, eh korehtaal xooj eloq wach ruuk' i xk'ulik rub'an i QaJaaw Jesucristo. 12 Eh yu'naak ch'iklik qak'ux chi nee chik inqa a'n okik panotob'il ruuk' i Dios ruum k'ahchi' chik qaye'em qak'ux chunimjiik i Jesucristo. 13 Ruum aj re', i nupahqaaj taq otob'il aweh chi marub'an taq ki'ib' ak'ux chi nimanik ruum i ti' k'axik k'ahchi' nuk'ulum taq chawiij. Ruum re' wili, naa rukamaniik chi toob'al taq aweh. 14 Ruum aj re', inuxuk'aa' wiib' chi tiij, reh i rupahqaljiik ree Ajaab'ees Dios, re' i raJaaw i QaJaaw Jesucristo, chi nee taq tutoob'eej. 15 Re' i kaJaaw chu'nchel i aj nimaneel, chi je' wilkeeb' pan taxaaj chi je' wilkeeb' wach ak'al. 16 Eh i nupahqaaj wo' reh i Ajaab'ees Dios chi chuyeew taq cho panawánima i loq'laj runimaal i ruk'axb'al, eh chi chuyeew taq rukowiil ak'ux ruuk' i ruSantolaj Uxlab'al. 17 Re' ta naq i Jesucristo neenpatinik taq panawánima ruuk' i nimanik k'ahchi' taq kaat. Eh noq kow taq chik ak'ux, eh wilik taq chik i k'axooj panawánima chi korik, 18 nee taq inareq chi riij kuuk' chu'nchel i aj nimaneel chi re' qak'axariik i rub'an i Jesucristo, ma' pajooj taj i runimaal wach, i runimaal rooq, i ruchamiil paam, runajtiil naah. 19 Re' hin, i nupahqaaj reh i Dios chi nee ta naq inaweht'aliij taq chi re' i k'axooj i rub'an i Jesucristo, xti xiik' wo' chik naah nimaal ruloq'il chuwach inqeht'aliij i hoj. Eh chi je' re', neen wihik taq panawánima chi manlik i rotob'il i Dios. 20 Re' i wilik rajaawriik chuye'ariik qeh chi xiik' naah inqapahqaaj reh oon xa neenqakapaaj cho panqak'ux rupahqaljiik. Eh xiik' naah i rotob'il nee ruyeew qeh ruuk' i rajaawriik inkahnik pan qánima. 21 Re' ta naq i Dios qayeew ruloq'il i hoj i qohnimanik chik reh i Jesucristo. Eh nee ta wo' naq inkiyeew ruloq'il i Dios i jar ch'iht chik chi k'achareel i naakik'iik. Je' ta wo' naq re'.

Efesios 4

1 Re' hin wilkiin pantz'ilom ruum i ruq'orariik i ruk'uhb'aal i QaJaaw Jesucristo, i nupahqaaj taq reje otob'il aweh chi ti k'acharoq taq parukorkiil je' rukab' i xraaj taq awuuk' i Dios noq xusik' taq chaawach. 2 Eh xa tiloch'ik tik'upik-oq taq atoob'-oq wach taq ak'ux wilik-oq i q'unil taq awuuk', k'ul taq cha kuy amahk chawach ruuk' k'axooj. 3 Chachop taq ak'ux chi wihik pan jinaj wach k'uxliis, chi wihik pansuqkiil k'uxliis ruuk' taq atoob'jiik i rub'an i Santolaj Uxlab'al. 4 Xa jinaj chi nimanik, jinaj chi Uxlab'al. Je' rukab' noq xusik' taq chaa wach i Dios xa jinaj chi ko'lb'al iib' ch'iklik taq reje wii' ak'ux. 5 Jinaj i QaJaaw, jinaj chi ye'ej k'uxliis chi nimanik, jinaj chi qasanik ha' qak'ulum. 6 Xa jinaj i Dios re' reh i QaJaaw wilik cho chi qanaah chi qunchelaal. Eh re' reh q'oreel chinaah chu'nchel i chib'ih jariik wilik. 7 Eh chi qaju'junaal, reh reh wach i qakooch xqak'ul, re' q'oreel chib'ih kamanikaal i xuyeew qeh i Jesucristo. 8 Ruum panhuuj reh i Salmo je' wili ruq'or: Jaaw re' hat xat johtik pana ye'aab' eh wilik taqe i panti' k'axik wilkeeb' xak'am taqe johtoq chawiij. Eh xayeew kikooch taqe aatinamiit, inki. 9 Eh ¿chib'ih iraaj ruq'orom i re', chi xjohtik wo' chik pan taxaaj? Re' re' iraaj ruq'orom chi ar wo' xqajik choo pampeet noq xk'ulik ayu' wach ak'al. 10 Eh re' xqajik chaloq, re' wo' chik i reh xjohtik kochinaah i taxaaj, reh chi nee ruyeew i rotob'il chikinaah i wilkeeb' pan taxaaj, i wilkeeb' wach ak'al. 11 Eh re' wo' i Jesucristo xpaab'anik keh aj tahqaneel, wilik taqe xupab'aa' chi jalal ruq'oral i Dios, wilik taqe xupab'aa' chi q'orol rib'iral i ak' k'uhb'aal, wilik taqe xupab'aa' chi k'amal b'eeh, eh chi aj tijoom. 12 Je' re' xub'an reh chi re' taqe i raj kamanoom neenkian i rukamaj. Ruuk' i re', neenkian ruye'ariik i rukowiil kik'ux taqe aj nimaneel re' taqe jilow rooq q'ab' i Jesucristo. 13 Eh korehtaal i rub'an jinaj wach qak'ux chi nimanik, reh chi neenqeht'aliij aha' wilik iraaj i Rak'uun i Dios. Ruuk' i re', neenkowjik qak'ux, korehtaal inqareq rukorkiil wach ak'ux chi manlik je' rukab' i Jesucristo korik wach ruk'ux. 14 Chi je' re' ma' je' ta chik runa'ojb'al ha'lak'un i qana'ojb'al, ma' xata eeh neenqaq'or keh chukul q'orik ruuk' i xa chib'ih jariik chi tokoom k'uhb'aal neenkiq'or qeh. Eh ma' nee ta chik inqayee qiib' chi jot'arik keh taqe i xa chukul q'orik. 15 Re' la' i korik naa qaq'orom ruuk' k'axooj keh i qas qachaaq'. Eh k'ahchi'-oq qareqem rukorkiil wach qak'ux je' rukab' i rukorkiil wach ruk'ux i Jesucristo, re' i k'amal qab'eeh i hoj, hoj raj nimaneel. 16 Eh re' wo' Jesucristo i molwik kiwach i aj nimaneel, re' taqe i jilow rooq q'ab' i reh. Eh i ruyeew taqe pan jinaj wach k'uxliis, pansuqkiil k'uxliis. Noq kikamanik chik chi korik i ju'jun chi aj nimaneel, ma' xta chik reet i nimanik neenkian chi kunchelaal, nee chik inki a'n i k'axooj chi korik. 17 Re' wili i nuq'or taq reje aweh, eh i nupahqaaj taq otob'il aweh parub'ihnaal i QaJaaw chi maa a'n taq chik awee hat je' rukab' inki a'n i ma' kinimanik ta ree Dios. Re' keh re' inki a'n i kisahchel laj kapeew. 18 Eh q'equm paam i kikapeb'aal. Re' keh ma' k'ahchi' ta kianam rusuqkiil i k'acharik i ruyeew i Dios, ruum ma' xta kina'ojb'al, eh ruum chi q'e' inki kowb'isaj i kánima. 19 Re' keh ma' xta chik inkaaj reh i k'ixik. Xa re' chik inkiyeew chikiwach rub'aan inkootwaaj i keh. Eh ma' kihi'lik ta chik chub'aan chu'nchel i ch'uwa' wach na'ojb'al. 20 Raaj taq i hat i k'ahchi' taq chik animam i Jesucristo, ma' xk'uhtjik ta taq chaaweh chi naa taq a'nam taqe re'. 21 Eh wila' xti korik chi xab'iraj taq rib'iral i Jesucristo, xk'uhtjik taq chaaweh chi manlik chi xa ruuk' wo' reh wilik i korik. 22 Eh chaq'eb' taq chi riij ak'ux ayiib' wach na'ojb'al i naa a'n taq cho najtir. Maa a'n taq chik aweh i je' rukab' i na a'n naq taq chaloq, ruum re' taqe ruk'axariik wach i yiib' wach na'ojb'al injot'wik taq aweh. 23 Eh inchol taq ajalam wach ana'ojb'al, taq akapeb'aal. 24 Re' la' chik i ak' na'ojb'al taq cha a'n, re' i rutz'uhkrisam chaloq i Dios. Eh ti k'acharoq taq chi saq taq wach ana'ojb'al, chi korik taq chik wach ak'ux, pan santohiil. 25 Je' re' noq maat chukwik taq chik q'orik, korik la' taq naa aq'oriik kuuk' aawas achaaq', ruum chi qunchelaal xa jinaj chik qawach chi nimanik, eh hoj jilow rooq q'ab' i Jesucristo. 26 Nik'-oq xchalik taq ak'aah chawach, mat ik'ik taq q'iij chi k'ahinik taq awiib'. Mayeew taq q'ab' ree k'aah chi nee taq tiruyeew pamahk. 27 Mayeew taq q'ab' reh i aj Yahm chi nee taq tirujot'. 28 Awach-oq taq aweh i ko rub'an i leq', chukanaa' rub'aan. Ruuk' la' ransil chusik' rutumiin chi je' re' wilik i neerusiij keh i neb'aa' ruuk' i rukamaj neerub'an parukorkiil. 29 Maaq'or taq chik aweh i hat i yiib' wach q'orik xa re' la' chik i holohik chi q'orarik taq naa aq'orom. Reh chi ma' nee ta taq inayoj kik'ux i nee ki-ib'irinik taq aweh nee la' i nayeew taq rukowiil kik'ux. 30 Eh maayeew taq ruti'kiil ruk'ux i Santolaj Uxlab'al, re' i xkojarik taq wii' awehtalil. Eh re' reh naa ruk'uhtaniik reh chi hat taq chik rak'uun rixq'uun i Dios na' ponoq i ruq'ijil noq naa rumanaam wach taq aako'ljiik. 31 Eh chawisaj taq iloq panawánima i k'ahinik iib', kaqwachinik iib', k'atzk'otik, choqinik iib', b'ajaj-iib'. Eh je' wo' taqe i xa chib'ih jariik chi yiib' wach na'ojb'al. 32 Xa atoob'-oq la' taq wach ak'ux, k'ul taq chaketelaaj awach. Eh k'ul taq cha kuy amahk chawach, je' rukab' noq xukuy taq chaamahk i Dios i hat parub'ihnaal i Jesucristo.

Efesios 5

1 Re' taq i hat, i hat taq chik rak'uun rixq'uun i Dios, q'e' taq hat ruk'axam, cha tijej taq awiib' ruuk' i reh. 2 Eh cha k'ax taq awiib', je' rukab' i qak'axariik xub'an i Jesucristo, noq xuq'asaj riib' pankimik quum i hoj, xuq'asaj riib' chi jinaj mayiij, q'e' ink'ohnik imponik chuwach i Dios. 3 Eh ma' ruk'ul taj chi nee taq inak'utjaaj aweh k'oyomal, i xa chib'ih chik jariik chi ch'uwa' wach na'ojb'al, ni xata re' ruk'axariik wach i tokoom aj eh ruum hat taq chik santo laj aj nimaneel. 4 Maaq'or taq aweh i k'ixb'ilaal chi q'orarik. Mo'-oq awach taq aweh i xa teheeh wach chuq'orariik i memil laj q'orik. Eh mo'-oq awach taq aweh inq'orik yiib' wach sa'al, re' la' t'iosinik taq naa a'nam. 5 Aweht'al taq i hat chi re' k'oyoom, chi re' b'anal reh i ch'uwa' wach na'ojb'al, oon k'axal wach b'ehomal, re' taqe re' eliik wach ruuk' i loq'inik tiyoox ma' jaruuj naa rokiik pa runimaal rajaawriik i Jesucristo pa runimaal rajaawriik i Dios. 6 Maayeew taq chik awiib' chi jot'arik keh i xama' xta rutiq wach inkiq'or, eh ruum taqe yiib' wach na'ojb'al re' re', naa ruye'em chaloq i rujosq'iil i Dios chikinaah i ma' kinimanik ta ree reh. 7 Ma a'n taq chik aweh re' hat i yiib' wach na'ojb'al inki a'n i keh. 8 Re' taq i hat najtir, panq'equm naq taq k'acharik i na a'n. Raaj i yu'naak, pan saqum taq chik k'acharik i na a'n ruuk' i qajaaw. Chak'uhtaaj taq re' chi hat taq chik rak'uun rixq'uun i saqum, 9 ruum noq wilik chik i Santolaj Uxlab'al pan ánima, re' otob'il, re' holohik, re' i korik laj k'acharik i ruyeew. 10 Ruum aj re', cha chop taq ak'ux chub'anariik imponik chuwach i QaJaaw Jesucristo. 11 Matokik taq haa' chub'anariik taqe xama' xta kamaj inki a'n i wilkeeb' chi k'acharik panq'equm. Chaq'or la' taq rukorkiil keh chi ma' toob' taj inki a'n 12 K'ixb'ilaal nare' chi q'orarik aha' wilik inki a'n chi q'eeqmaal taqe ma' re' ta aj nimaneel re' re'. 13 Eh noq inooj naab'joq taqe inki a'n chi q'eeqmaal, ruum i rureqariik i saqum inkireq chi riij chi ma' toob' taj inki a'n 14 ruum aj re', tz'ihb'amaj chi je' wili: Re' hat, i je' suq awiriik, na'lojoq aweh. Eh re' hat i je' hat kamnaq, wukteen chaloq chi kixilak i kamnaq. Re' Cristo neensihq'inik aweh, inki. 15 Ruum aj re', chawik'raaj taq awiib' i hat. Mo'q xa hat taq min min chub'anariik taq ayiib' wach na'ojb'al, wilik-oq la' taq ana'ojb'al. 16 Re' la' taq cha a'n i ruk'ul chi b'anarik, ruum re' taqe q'iij wilkooj wii', k'axik i k'acharik. 17 Mo'q xa teheeh taq awach chub'aan i re' ma' re'. Chachop la' taq ak'ux chureqariik chi riij iraaj i QaJaaw Jesucristo chi nee taq i na a'n. 18 Ma a'n wo' taq aweh i xohk'rik, ruum re' re' i ruyoj i na'ojb'al. Re' la' i Santolaj Uxlab'al wih-oq taq panawánima chi manlik. 19 Chak'utjaaj la' taq chawach i rotob'il i wilik pan Salmo. Cha a'n taq atz'uuy. Eh titz'uyinoq taq chi chu'nchel awánima chi ye'b'al ruloq'il i QaJaaw Jesucristo. 20 Eliik wo' taq chat'iosej ree Ajaab'ees Dios parub'ihnaal i QaJaaw Jesucristo chu'nchel i ruyeew chaaweh. 21 Re' taq i hat, k'ul taq naa animam awiib' chawach, reh chi nee taq inayohleej i Jesucristo. 22 Re' taq i hat ehk'eenb'ees, tinimanoq taq chikiwach ab'ahiil je' rukab' runimjiik i QaJaaw taq i na a'n, 23 ruum re' b'ahiilb'ees k'amal rub'eeh i ehk'eenb'ees, je' rukab' i Jesucristo re' reh k'amal kib'eeh aj nimaneel. Eh re' wo' reh inko'linik keh, eh jilow taqe rooq q'ab' noq wilkeeb'. 24 Eh nik' wach noq kinimanik taqe aj nimaneel chuwach i Jesucristo, je' wo' re' noq naakinimaniik taqe ehk'eenb'ees chuwach i kib'ahiil ruuk' chu'nchel i ruk'ul chi b'anarik. 25 Je' wo' re' taq i cha a'n i hat b'ahiilb'ees cha k'ax taq awehk'een je' rukab' i xub'an i Jesucristo xuk'ax taqe aj nimaneel, eh xuyeew riib' chi kimik chikiij. 26 Re' wili i xub'an i kuuk' i aj nimaneel, re' xraaj i reh chi xuyeew keh i santo laj k'acharik, eh xutz'aj wach i kánima ruuk' i ruq'oral i Dios je' wo' ruuk' ha'. 27 Re' xraaj Jesucristo chi neeruk'ul taqe ruuk' aj nimaneel chi wilik kiloq'il, chi ma' xta k'isinoq ruch'uwa'iil wach i kánima, eh ma' xta k'isinoq kimahk, korik la' wach kik'ux, wilik kisantohiil. 28 Je' wo' hoq i b'ahiilb'ees inchol ruk'axam i rehk'een, ruum awach i ruk'ax i rehk'een, iraaj ruq'orom chi re' wo' reh ruk'ax riib', 29 ruum ma' awach ta jino'q neerixowaaj wach i ruti'jolal chi rib'il riib' i ruk'ax la' i ruk'uxlaaj chi korik, je' rukab' i rub'an i Jesucristo kuuk' i aj nimaneel, i ruk'ax taqe, 30 ruum jilow rooq q'ab' taqe noq wilkeeb'. Eh re' hoj i qohnimanik reh, hoj wo' jilow rooq q'ab' i Jesucristo noq wilkooj. 31 Ruum aj re', re' winaq naa reliik nah q'ab' i rutuut rajaaw, ruuk' chik i rehk'een naa ruk'ulaam wach i ruk'achariik pankaxarohiil. Re' taqe i ki'ib' re' re', xa jinaj chik taqe. 32 Re' ma' eht'alimaj ta naq wili, xiik' naah loq'il. Eh re' k'ahchi' nuq'orom taq awee hin chi riij i Jesucristo inq'orik, chikiij taqe i aj nimaneel. 33 Je' re' noq re' taq i hat b'ahiilb'ees, cha k'ax taq awehk'een cha ju' junaal je' rukab' noq inak'ax taq awiib' i hat. Eh re' ju'jun chi ehk'eenb'ees, inchol wo' runimam i rub'ahiil.

Efesios 6

1 Hat taq ak'uunb'ees ixq'uunb'ees cha nimaj taq atuut awajaaw je' rukab' iraaj i QaJaaw, ruum re' re' i ruk'ul chi b'anarik. 2 Ruum re' peet k'uhb'aal, inq'orik rib'iral chi wilik i naa ruye'ariik qeh, je' wili ruq'or: Chak'ax taq atuut awajaaw, 3 reh chi suq taq nee ti wihik, eh chi nee najtb'ik rooq taq aak'achariik ayu' wach ak'al, inki. 4 Eh re' taq i hat tuutb'ees ajaab'ees, maa kaqrisaj taq awak'uun awixq'uun chi ma' xta rub'ehel. Chak'isaj la' taq parukorkiil chak'uhb'alej taqe parub'ihnaal i QaJaaw Jesucristo. 5 Je' wo' taq i hat kamanoom, tinimanoq taq chikiwach apatroon ayu' wach ak'al. Cha a'n taq i kikamaj parukorkiil ruuk' loch'ik chu'nchel taq ak'ux. Je'-oq rukamaj i Cristo taq i na a'n. 6 Mo'-oq xa re' taq neena a'n i kikamaj noq k'ahchi' taq kaat kicha'jeem, xa reh chi suq kik'ux taq awuuk'. Ruum chi hat taq raj kamanoom i Jesucristo cha a'n taq i kikamaj chu'nchel taq awánima, eh nee taq i na a'n iraaj i Dios. 7 Cha a'n taq i kikamaj apatroon chu'nchel taq ak'ux je'-oq rukamaj i QaJaaw Jesucristo i k'ahchi' taq kaat. 8 Ruum aweht'al taq chik chi re' QaJaaw naa ruye'wiik jilow i holohik taq naa a'nam cha ju'junaal, atoob' ta wilik taq apatroon, atoob' ta ma' chih taq apatroon. 9 Eh je' wo' taq i hat patroon, holohik-oq taq ana'ojb'al kuuk' amoso, je' rukab' noq kinimanik taq chawach i keh. Ma' xta chik ti' k'axik taq naa a'nam keh. Ruum xa jinaj i QaJaaw wilik cho pan taxaaj taq inanimaj kuuk', re' reh ma' awach taj i tokoom rilariik i rub'an. 10 Eh yu'naak hermano, i nuq'or taq aweh chi chasik' taq rukowiil ak'ux ruuk' i runimaal rajaawriik i QaJaaw Jesucristo. 11 Eh chakoj taq chi ko'lemb'al awiib' chu'nchel i runimaal rajaawriik i Dios ruye'em taq aweh. Chi je' re', ma' nee ta ruyoj taq ak'ux i aj Yahm nik' nee raaj taq aajot'ariik, 12 ruum re' hoj ma' kuuk' ta taqe quch ti'jolal k'ahchi'kooj chi peleto. Kuuk' la' taqe i k'ih b'uhr kiwach chi ma' tob'laj uxlab'al wilkeeb' cho panteew k'ahchi'kooj chi peleto. Re' taqe re' kitaaq'anik, wilik kajaawriik, eh kichopom naah i tinamit wach ak'al panq'equm kiye'em ruum i mahk. 13 Ruum aj re', chu'nchel i rajaawriik i Dios ruye'em taq chaaweh kamanoq taq aweh chi ko'lb'al taq awiib'. Ruuk' i re', nee taq inakuy ransil i ti' k'axik nik' neenchalik taq cha naah, noq areqem taq chik rukowiil ak'ux. 14 Eh kow-oq taq ak'ux, xti cha yejaa' taq awiib' ruuk' i korik laj ruq'oral i Dios. Eh re' korik laj k'acharik taq neena a'n neenko'linik taq aweh chuwach i aj yahm. 15 Xa eliik-oq wo' taq ayejaam awiib', reh chi nee taq tiooj chuq'orariik i ak' k'uhb'aal inye'wik qeh pansuqkiil k'uxliis. 16 Eh re' ta naq i ruye'ariik taq ak'ux chi nimanik i nee taq inakoj chi jilow apulato ch'ihch'. Reh chi ma' xta taq neetiruchej i je' ch'aab' qoplik ruq'aq'al i rukoj chi jot'b'al i aj yahm. 17 Re' ko'lemb'al iib', kamanoq taq aweh chi jilow ach'ihch' puneet. Eh re' ruq'oral i Dios i ruyeew taq aweh i Santolaj Uxlab'al, kamanoq taq aweh chi jilow taq ach'ihch' k'ul q'as. 18 Eh maakanaa' taq rub'aan aatiij, cha pahqaaj taq reh i Dios chib'ih taq inawaaj, ruuk' i rajaawriik i Santolaj Uxlab'al. Xa eliik-oq na'lik taq aweh, reh chi ma' nee tanyoj taq ak'ux. Eh cha a'n taq atiij chikiij chu'nchel santo laj aj nimaneel. 19 Cha a'n wo' taq chaatiij chi wiij i hin, reh chi re' Dios nee ruyeew nuq'oral, eh ma' nee ta kinyo'jik chuq'orariik, i ma' eht'alimaj ta naq cho chi riij i ak' k'uhb'aal. 20 Eh re' hin xinpa'ab'jik chuq'orariik rib'iral. Eh ruum i re' hin kiye'em pantz'ilom yu'naak, cha a'n taq chaloq atiij chi wiij, reh chi ma' nee ta kinyo'jik chuch'ob'ariik rub'ehel. 21 Eh reh chi nee taq inaweht'aliij i hat nik' wach noq wilkiin ayu', eh chib'ih i k'ahchi' nub'anam, re' loq'laj hermano Tíquico, i korik wach ruk'ux chi to'ooj parukamaj i QaJaaw, neen q'orik ponoq taq aweh. 22 Ruum i wili, xnutaq'aaj taq reje awuuk' i Tíquico, reh chi neeruk'utjaaj taq ponoq aweh nik' wach noq wilkooj, ruuk' i re' nee ruyeew ponoq rukowiil taq ak'ux chi nimanik. 23 Re' ta naq i Ajaab'ees Dios, re' ta naq i QaJaaw Jesucristo neen ye'wik taq panawánima i suq kiil k'uxliis, i k'axaj iib', i ye'ej k'uxliis chi nimanik. 24 Eh chuyeew ta naq chee rotob'il i Dios chi qanaah i qoh k'axwik reh i QaJaaw Jesucristo ruuk' jinaj ruk'axariik ma' sahchik ta wach reh. Je' ta wo' naq re'.

Filipenses 1

1 Re' hin i Pablo, wuch'ihil i Timoteo, hoj raj kamanoom i Jesucristo. Inqatz'ihb'aaj reje huuj wili ye'b'al taq rusuqkiil ak'ux taq i hat k'amal b'eeh, i taq i hat to'ool, chawunchelaal taq i hat, i santo laj aj nimaneel, i wilkaat taq ar Filipo. 2 Re' ta naq Ajaab'ees Dios, i QaJaaw Jesucristo neen kiyeew taq cho panawánima i kotob'il, i suq kiil k'uxliis. 3 Hermano, jarpech taq tik'ulik panuk'ux, tinut'iosej taq ree nuDios. 4 Eh noq i nub'an nutiij, xa eliik suq nuk'ux chupahqaljiik i rotob'il i Dios taq chawiij chawunchelaal, 5 ruum xa re' wo' noq xatoq'aa' taq cho nimanik, xat okik taq haa' chi nutoob'jiik chuq'orariik i ak' k'uhb'aal, eh xakok'ahchi' wo' taq kaat yu'naak. 6 Re' hin weht'al chi re' Dios, i xutoq'aa' cho rub'anariik i holohik laj rukamaj taq awuuk', ma' rukanaam ta chik rub'aan korehtaal i rumanaa' wach na' chureq ruq'ijil i ruk'uliik ruka'peech i Jesucristo. 7 Re' hin xti ruk'ul chi je' re' i nukapaaj taq chawiij chawunchelaal, ruum q'e' taq tiwaaj, eh ruum chi hoj junk'ulariik i rotob'il i Dios taq awuuk', atoob' ta pantz'ilom wilkiin, atoob' ta re' noq neenuko'leej riij i ak' k'uhb'aal je' wo' noq nee nuch'ob' rub'ehel chi xa re' wo' re' i korik. 8 Re' Dios reht'al chi korik chi q'e' taq ti nuk'ax chawunchelaal ruuk' i loq'laj ruk'axb'al i Jesucristo. 9 Re' hin i nupahqaaj panutiij ree Dios chi nee ta naq inak'ax taq awiib' chi juneliik, eh chi nee ta naq inareq taq ana'ojb'al, eh nee ta naq i ruyeew taq chakapeb'aal ruuk' i rureqariik chi riij i korik, 10 reh chi eliik taq neetichol rusik'ariik wach i ma' xta reet chi b'anarik. Reh chi ma' xta ruch'uwa'iil wach taq ak'achariik, eh ma' xta taq amahk na' k'oloq ruka'peech i Jesucristo. 11 Eh naa wo' taq ak'uhtaam chi wilik i ruk'am taq cha weh i holohik laj na'ojb'al, re' i ruyeew ruuk' i rotob'il i Jesucristo, ye'b'al runimaal wach ruloq'il i Dios. 12 Hat taq hermano, re' hin inwaaj chi nee taq inanab'eej chi re' taqe i ti' k'axik xnuk'ul chaloq, xti korik noq re' re' xkamanik chi xooj rib'iral i ak' k'uhb'aal ree ko'lemb'al iib'. 13 Eh chu'nchel i kicha'jinik reh i rupaat ajaab'ees, je' wo' taqe tinamit wilkeeb' ayu' Roma, keht'al chi ruum i runimjiik i Jesucristo hin ye'ooj prexo. 14 Eh xkilow i ruk'ihaal hermano chi wilkiin prexo, re' chik i keh xkichop kik'ux chuq'orariik rib'iral i ruk'uhb'aal i Dios, ma' xiyo'jik ta chub'aan, xkikowej la' kik'ux ruuk' i QaJaaw. 15 Wilik ju'jun kiq'orik rib'iral i Jesucristo xa ruuk' kaqwachiil, xa q'ataj wachiis inkaaj. Eh wilik taqe chu'nchel kik'ux inkiq'or rib'iral i Jesucristo, 16 ruum wilik i k'axooj kuuk', keht'al chi re' Dios xpaab'anik cho weh chi re' hin k'ahchi' nuko'liniik riij i ak' k'uhb'aal. 17 Eh wilik taqe i wilik inkaaj chi riij noq inkiq'or rib'iral i Jesucristo, ma' korik ta keh inki a'n xa nkaaj naq kiye'em ruman i ruti'kiil nuk'ux ruum inkilow chi wilkiin prexo. 18 Re' hin ma' xta nwaaj reh xanik' pa' wach ruq'orariik rib'iral i Jesucristo inki a'n korik oon ma' korik keh inki a'n re' re' xasuq wo' nuk'ux i rub'an. Eh chi riij i re', ko wilik i rusuqkiil nuk'ux naa ruwihiik, 19 ruum weht'al chi ruum chi k'ahchi' taq kaat chi tiij chi wiij, eh ruum chi k'ahchi' kiin rutob'eem i Ruxlab'al i Jesucristo jumehq'iil naaweliik chi prexohjik. 20 Re' inwaaj i hin re' chi ma' ta naq neenuk'uhtaaj nuk'ixb'ilaal ruuk' i rukamaj i Dios, nee ta la' naq inuchop nuk'ux chuq'orariik i korik. Reh chi neenk'utinik wach wuuk' i runimaal wach i Jesucristo, atoob' ta ko k'achalkiin atoob' ta hin chik kamnaq, 21 ruum re' hin noq kok'achalkiin re' i Jesucristo naa nunimam. Eh wi xin kimik, jinaj kooch chi weh. 22 Eh wila' ko wilik i nuk'achariik ayu' reh chi ko neenub'an i rukamaj, ra'j ma' nureq ta wo' chik chi riij re' aha' wilik keh i ki'ib' re' re' ma' xta reet chi weh. 23 Re' hin kinqaaj kapeew ma' nureq ta chi riij aha' wilik keh i ki'ib' re' re' naa nuk'ulaam: Wilik naq pech inwaaj kimik, reh chi neekinooj wih-oq ruuk' i Jesucristo, ruum i nukapaaj chi re' re' ma' xta naq reet chi weh. 24 Xa re' la', i nukapaaj wo' chik riij chi ajwaal wach chi ko naa nuk'achariik ayu' wach ak'al, reh chi ko neenub'an taq atoob'jiik. 25 Eh ruum xnureq chi riij chi koruman chi ko naa nuk'achariik, taq awuuk' reh taq atoob'jiik, reh chi nee taq inareq rukowiil, eh rusuqkiil taq ak'ux ruuk' i runimjiik i QaJaaw Jesucristo. 26 Je' re' noq, re' hin naa wo' chik wojiik wih-oq taq awuuk' ruka'peech. Ruuk' i re', naa rusuuqb'iik taq ak'ux ruuk' i Jesucristo. 27 Xa re' la', cha chop taq ak'ux chi k'acharik je' rukab' i ruq'or i ru ak' k'uhb'aal i Jesucristo. Atoob' ta neekinooj atoob' ta ma' nee kinooj taq cha wilariik, re' hin xa nwaaj wo' b'iram taq awib'iral chi k'ahchi' taq aye'em ak'ux chi wihik pan jinaj wach k'uxliis, eh chi k'ahchi' taq ko'leem riij i nimanik, i ruk'am chaloq i ak' k'uhb'aal. 28 Eh mat yo'jik taq kuum i ki-ixowanik taq awach. Re' taq i naa a'nam re' re' k'uhtb'al reh chikiwach chi re' keh nakojiik pantojb'al mahk, eh chi re' taq i hat naa taq ako'ljiik, re' wili ruuk' i Dios inchalik. 29 Re' Dios ma' xata re' ruye'em taq q'ab' aweh chi naa taq animam i Jesucristo. K'ahchi' la' wo' taq awehtriik haa' i ti' k'axik parub'ihnaal i reh. 30 Re' taq i hat k'ahchi' taq ak'ulum aweh i ti' k'axik xnuk'ul i xawil taq cho wuuk'. Eh yu'naak xakok'ahchi' wo' taq ab'iram rib'iral chi k'ahchi' nuk'ulum i ti' k'axik.

Filipenses 2

1 Je' re' noq, ruum chi re' Jesucristo inye'wik taq rukowiil ak'ux, i ruyeew taq aweh i k'axooj i ruyeew taq rusuqkiil awánima, i ruyeew taq aweh i Santolaj Uxlab'al, i aajwanik iib', i ketelinik wachiis, 2 chamanaa' taq wach re' i rusuqkiil nuk'ux ruuk' i k'acharik pan jinaj wach k'uxliis, ruuk' i jinaj chi k'axaj iib' taq chawach, ruuk' i jinaj chi uxlab'al, eliik ta naq wach neenqik'raaj taq awuuk'. 3 Ma' xtaj i otob'il taq neena a'n chi wilik taq inenawaaj chi riij, ni xata nee taq inanimb'isaj awiib' chub'aan ruuk' la' chaq'lamiil taq naa a'nam. Eh maa awach i ruq'at wach i tokoom. 4 Mo'-oq awach taq aweh ineerusik' k'axb'al riib' xa reh chi rutkeel, koruman la' wo' hoq chi neerusik' i k'axb'al keh i tokoom. 5 Chatijej taq awiib' ruuk' i Jesucristo, wih-oq taq awuuk' i k'axooj je' rukab' i xk'ulik ruk'uhtaaj i reh: 6 Re' reh, ma' re' ta nkiwii' chi eliik wach ruloq'il ruuk' i ruloq'il i Dios, ma' xraaj ta rupajam riib' ruuk' i Dios. 7 Chu'nchel la' ruk'ux xukanaa' chaloq i ruloq'il eh xk'ulik aasjoq ayu' wach ak'al, xuyejaa' riib' chi xa je' jino'q aj peyjeel. 8 Eh noq wilik chik chi ruwii' winaq, xuloch' riib' chi rib'il riib'. Eh ruum chi q'e' xnimanik, xuyeew riib' pankimik, re' i k'ixb'ilaal laj kimik xuk'ul wach kuruus. 9 Ruum aj re', xiik' naah nimaal wach i ruloq'il xye'arik ruum i Dios. Eh xye'arik reh jinaj i b'ihnaal xiik' naah nimaal wach chikiwach chu'nchel i b'ihnaal, 10 reh chi parub'ihnaal i Jesucristo, naakixuk'aam kiib' chu'nchel i wilkeeb' pan taxaaj, je' wo' wilkeeb' wach ak'al, je' wo' taqe wilkeeb' ri'si ak'al, 11 reh chi chu'nchel i re' naa kiq'orom chi re' i Jesucristo QaJaaw noq wilik, ye'b'al ruloq'il Ajaab'ees Dios. 12 Hat taq nuloq'laj hermano, re' taq i hat xayeew taq chak'ux chi nimanik noq xinwihik taq cho awuuk'. Eh yu'naak noq ma' wilkiin ta chik taq awuuk' q'e' wo' chik i nayeew taq ak'ux chi nimanik, eh chako'leej taq riij i ko'lemb'al taq awiib' chu'nchel taq ak'ux, 13 ruum re' i Dios inye'wik taq pan awánima i rotoowjiik, i rub'aan i holohik. Eh re' wo' reh neentoob'inik taq aweh chub'aan aha' wilik iraaj i reh. 14 Chu'nchel i re', ma' ruuk' ta ch'olinik iib', wech'inik iib' taq neena a'n, 15 reh chi ma' nee ta taq ti mahkunik ni xata chi jariik taq neetiq'ehb'ik wii'. Hat-oq taq rak'uun rixq'uun i Dios chi ma' xta ruch'uwa'iil wach taq awánima hat-oq taq saqum chi kixilak i tinamit yiib' wach i kina'ojb'al, panq'equm wilkeeb', 16 maa kanaa' taq runimjiik i k'uhb'aal inye'wik i ak' k'acharik. Chi je' re', na' k'oloq ruka'peech i Jesucristo neench'iklojik nuk'ux, chi re' kowlaj kamanik, i chopoj k'uxliis xnub'an taq chaawuuk', ma' xooj ta chi re' chi ma' re'. 17 Eh atoob' ta neenchihkik i nukik'eel chi jilow mayiij, reh chi neemanlojik wach taq animaniik, re' hin xasuq wo' nuk'ux. Eh chawunchelaal taq ti ehtrik taq haa' i suq kiil k'uxliis wili. 18 Je' re' noq, suuqb'oq wo' taq ak'ux haa' i hat ti ehtroq wo' taq haa' i rusuqkiil nuk'ux i hin. 19 Wila' re' QaJaaw Jesús xraaj, naa nutaq'aam reje chi jumehq'iil i Timoteo taq cha wilariik, reh chi neensuuqb'ik nuk'ux noq neenb'iraj taq awib'iral ruuk'. 20 Re' reh naa nutaq'aam reje, ruum ma' awach ta chik jino'q chuwach i reh jinaj ta wach qakapeb'aal ruuk' chi nee ta ruyeew ruk'ux reh taq atoob'jiik. 21 Re' taqe junch'uq xa re' inkaaj i keh inkisik', eh ma' nkikapaaj ta rub'aan aha' wilik iraaj i Jesucristo. 22 Re' taq i hat aweht'al taq chik i ru holohik laj na'ojb'al i Timoteo noq xirutoob'eej chuq'orariik rib'iral i ak' k'uhb'aal. Je' rukab' jino'q ak'uunb'ees irutoob'eej i rajaaw xub'an weh. 23 Re' reh naa nutaq'aam taq cha wilariik, xa re' wi xnunab'eej nik' wach naa nukahniik ruuk' taqe wilkiin wii'. 24 Inko'q i QaJaaw naa wo' wojiik i hin chi jumehq'iil taq cha wilariik. 25 Eh ajwaal wach chi naa wo' chik nutaq'aam reje i hermano Epafrodito taq cha wilariik. Re' reh kirutob'eej chub'anariik i rukamaj i Jesucristo. Re' wo' hermano wili xataq'aaj taq cho wuuk' reh i nutoob'jiik ruuk' i ajwaal wach chi weh ayu'. 26 Re' reh q'e' naq iraaj rilom taq awach chawunchelaal, kapeew rub'an taq chawiij, ruum xunab'eej chi xab'iraj b'ila' taq chi xub'an i yab'ilaal. 27 Korik chi re' i Epafrodito xyowab'jik, xponik nah kimik. Xa re' la' xketeljik wach ruum i Dios, xk'achreesjik. Eh ma' xata re' reh xketeljik wach xuketelaaj la' wo' nuwach i hin, reh chi ma' xokik ta ruman i ruti'kiil nuk'ux. 28 Ruum aj re', jumehq'iil naa nutaq'aam taq reje cha wilariik, reh chi nee taq insuuqb'ik ak'ux noq nee wo' chik taq inawil wach, reh chi ma' nee ta intiib'ik nuk'ux i hin. 29 Chak'ul taq re' i qahermano Epafrodito pansuqkiil k'uxliis, parub'ihnaal i QaJaaw. Eh maakanaa' taq kik'axariik i je' rukab' i runa'ojb'al i reh i kina'ojb'al, 30 ruum re' reh xponik nah kimik ruuk' i rub'anariik i rukamaj i Jesucristo, eh xuyeew riib' panti' k'axik reh i nutoob'jiik chi kamanik, re' i ma' xuyeew ta riib' chi xk'ulik taq a a'n i hat.

Filipenses 3

1 Hat taq hermano, suuqb'oq taq ak'ux, parub'ihnaal i QaJaaw. Chi wee hin, ma' q'uhteel taj chi nee wo' chik nutz'ihb'aaj taq reje aweh i nutz'ihb'aam taq reje aweh ruum kamaneel taq aweh 2 Chawik'raaj taq awiib' chikiwach i je' kikab' i tz'i', re' i xiik' naah ch'uwa'iil wach i kina'ojb'al, i kiq'orik reh chi koruman chi naa rupoch'ariik naah i k'achab'. 3 Ma' ruum tee re' neekiko'ljik re' la' hoj i xti hoj ko'limaj, i qoh loq'inik ree Dios ruuk' i rajaawriik i Ruxlab'al. Eh insuuqb'ik qak'ux chi re' chik i Jesucristo inehchanik qeh, ma' nqach'ikaa' ta qak'ux ruuk' i rupoch'ariik naah i k'achab' inkiq'or, 4 atoob' ta wo' naq wilik rub'ehel chi wee hin chi nee nuch'ikaa' nuk'ux ruuk' taqe imb'aan re' re'. Re' naq i hin xti rub'ehel chi weh chikiwach nee naq i ruch'ikaa' ruk'ux ruuk' i xa chib'ih jariik imb'aan re' re', 5 ruum re' hin waxiqiib' q'iij wasjiik noq xkipoch' naah i nu k'achab'. Eh hin kiih kimaam i aj Israel, hin riih rumaam Benjamín. Hin aj hebreo chi manlik. Eh hin naq haa' kuuk' i aj fariseo, chi q'orariik i najtir k'uhb'aal. 6 Re' hin xnuyeew wo' naq cho nuk'ux chuko'ljiik riij i k'uhb'aal re' re', xwik'saj taqe chaloq chi ti' k'axik i kinimanik reh i Jesucristo. Eh xnub'an wo' cho runimjiik i k'uhb'aal, eh ma' jino'q xreqwik cho numahk. 7 Eh chu'nchel i re', xti wilik wo' naq tz'aaq chi wee hin. Eh yu'naak, ma' xta chik k'isinoq tz'aaq chi weh, ruum xnureq chik i ruk'axb'al i Jesucristo. 8 Eh xti korik chi chu'nchel i xa chib'ih jariik, ma' xta chik tz'aaq chi wee hin ruum xnunab'eej chik wach i waJaaw Jesucristo. Eh ruum i runimjiik i reh, nuq'eb'em chik chi riij nuk'ux chu'nchel xa je' chik sohk' chi weh ruum rureqariik i ruk'axb'al i Jesucristo. 9 Eh ruum wo' hoq chi wilkiin ruuk' i reh. Re' hin ma' k'ahchi' ta nusik'im chi ruum taj i runimjiik i najtir k'uhb'aal neenureq rukorkiil wach nuk'ux xa ruum la' runimjiik i Jesucristo inureq i re'. Re' i ruyeew i Dios ruuk' i nimanik. 10 Re' hin inwaaj chi nee nunab'eej chi korik chi xa re' wo' Jesucristo inko'linik. Inwaaj wo' wik'raam rajaawriik i Dios x-uksanik cho reh chi k'achlik wach. Eh inwaaj wo' nukuyum ransil i ti' k'axik je' rukab' noq xukuy cho ransil i ti' k'axik i Jesucristo, ro'q ta ank'ul weh i ti'laj kimik xuk'ul i reh. 11 Eh ch'iklik nuk'ux chi naa wehtriik i kiwuktiik chaloq i kamnaq chi k'achlik kiwach re' taqe i xinimanik reh i Jesucristo. 12 Re' hin ma' k'ahchi' ta nuq'orom chi nureqem ta chik chu'nchel i re' oon manlojinaq ta chik wach i rukorkiil wach nuk'ux. Kok'ahchi' la' nunik'eem nuq'iij chureqariik i ch'iklik reje wii' nuk'ux, ruum re' re' xraaj wuuk' i Jesucristo noq xusik' cho nuwach. 13 Hat taq hermano, ma' k'ahchi' ta nuq'orom chi nureqem ta chik i hin taqe wili. Xa re' la' re' nub'an i hin, re' chi k'ahchi' nuq'eb'em chi riij nuk'ux i nub'anam chaloq. Eh k'ahchi' nuchopom nuk'ux chureqariik i wilik reje chi nuwach, 14 reh chi naa nub'anam i ponik ko aha' naa rub'aan wii' ponik reh chi nawehchaam i nukooch pan taxaaj, re' i xusik' cho wii' qawach i Dios chi naa qak'ulum parub'ihnaal i Jesucristo. 15 Eh chi qunchelaal i hoj, i qachopom chik qak'ux chunimjiik i Jesucristo, inchol chi je' re' ineenqakapaaj chi riij taqe re'. Eh wila' wilik i tokoom inakapaaj taq chi riij, re' chik i Dios nenk'uhtanik taq rukorkiil aweh. 16 Xa re' la', xti qachop taq qak'ux chub'anariik pan qak'achariik aha' wilik i qareqem chik chi riij. 17 Eh re' taq i hat hermano, chak'am taq naah i na'ojb'al i nub'an i hin. Eh chakoj taq rehtaal i kik'achariik taqe k'ahchi' kik'amam naah i xatqatijej taq cho wii' i hat. 18 Re' hin k'ih pech nuq'orom taq aweh, eh yu'naak i nuq'or wo' taq chik aweh ruuk' oq'ik, chi ma' k'isiin i k'acharik inki a'n chi ma' imponik ta panaq'kiwach i kimik xuk'ul i Jesucristo wach kuruus. 19 Re' taqe re' naakiye'ariik pantojb'al mahk na' ohoq kuxoq, ruum inkikoj chi ki dios aha' wilik i rootwaaj i kiti'jolal, xa nkinimb'isaj chik kiwach chub'anariik i k'ixb'ilaal chi keh, eh xa re' i yiib' wach na'ojb'al inki a'n 20 Eh re' hoj, pan taxaaj wilik i qa ye'aab', eh k'ahchi' quy-eem chi pan taxaaj naa ruchaliik ruka'peech i qaj Ko'loom, re' i QaJaaw Jesucristo. 21 Re' reh naa rujalwiik wach i qati'jolal i xakimik reh, reh chi naa rukahniik chi je' rukab' i loq'laj ruti'jolal i reh. Je' re' naa rub'anam qeh ruuk' i runimaal rajaawriik, re' inkamanik reh chi loch'b'al kinaah chu'nchel i xa chib'ih jariik wilkeeb'.

Filipenses 4

1 Re' taq i hat loq'laj hermano, q'e' taq tiwaaj, q'e' naq inwaaj wilom taq awach, hat taq ye'el rusuqkiil nuk'ux, hat taq jilow nukorona, cha chop taq ak'ux chunimjiik i QaJaaw Jesucristo. 2 Re' hin i nupahqaaj otob'il keh i qatuu Evodia, i qatuu Síntique, chi kik'am kiib' pan jinaj wach k'uxliis, ruum kuch aj nimaneel kiib' parub'ihnaal i QaJaaw Jesucristo. 3 Eh re' hat wuch kamanoom, i korik wach ak'ux, i nuq'or aweh chi chakoj kina'ojb'al taqe re', ruum re' keh xkiyeew cho kik'ux chi nuto'ariik chuq'orariik rib'iral i ak' k'uhb'aal. Eh haa' wo' hoq i Clemente, je' wo' taqe junch'uq xi kamanik cho haa' chi wiij, re' taqe tz'ihb'amaj chik i kib'ihnaal paruhujil i juneliik k'acharik. 4 Xa eliik-oq suq taq ak'ux, chunimjiik i QaJaaw Jesucristo. Inuka'pechej ruq'orariik taq aweh chi xa suq-oq taq ak'ux. 5 Chu'nchel ta naq nee kinab'inik taq awach chi xa hat taq chaq'laam, ruum re' QaJaaw Jesucristo inyijik chaloq i ruk'uliik ruka'peech. 6 Mo'q chih k'isinoq i rub'an taq wii' kiib' ak'ux chu'nchel la' taq chayeew pan q'ab' i Dios panatiij. Eh cha pahqaaj taq i rotob'il i Dios chat'iosej taq reh i rub'an taq chaawuuk'. 7 Re' Dios nee taq i ruyeew cha weh i suq kiil k'uxliis, re' i xiik' naah loq'il chuwach i xa kapeew chi je' wili. Eh re' suq kiil k'uxliis re' re' neencha'jinik reh taq awánima je' wo' taq akapeb'aal, parub'ihnaal i Jesucristo. 8 Chi riij taqe re' hermano, i nuq'or taq aweh chi cha kapaaj taq riij chu'nchel i korik, chu'nchel i ruk'ul chi nimjik, chu'nchel i rub'ehel, chu'nchel ma' xta ruch'uwa'iil wach, chu'nchel i atoob' chi b'anarik, chu'nchel i holohik rib'iral. Re' taq i re' cha kapaaj riij chu'nchel i ma' xta reet chi b'anarik, re' i ruk'ul chi neenye'arik kiloq'il. 9 Eh xa re' taq chik cha a'n i xnuk'uhtaaj taq chaaweh i xnuch'ob' taq rub'ehel aweh, i xnuq'or taq xab'iraj, i xnub'an taq xawilow. Chi je' re', neen wihik taq awuuk' i Dios inye'wik suq kiil k'uxliis. 10 Re' hin q'e' nsuuqb'ik nuk'ux ruuk' i QaJaaw Jesucristo, ruum xakapaaj wo' taq chik cho nutoob'jiik. Ma' k'ahchi' ta nuq'orom chi hin ta sahchinaq taq panak'ux xama' ruye'em ta la' cho riib' taq chawach i nutoob'jiik. 11 Re' hin i nuq'or i wili ma' ruum ta chi ma' xta wilik weh, ruum re' hin xa ch'iklik wo' nuk'ux xanik' pa' wach k'ahchi' wik'iik wii'. 12 Re' hin weht'al i k'acharik paneb'a'il, i k'acharik noq wilik chib'ih weh. Eh nutijem wiib' chi rik'teesjiik xa chib'ih jariik i neenchalik chi nunaah, chi je' noq inunujisaj wiib', chi je' kuyuj wi'k ha', chi je' noq inqohxanik chib'ih weh, chi je' noq ma' xta i wilik weh. 13 Je' re' noq chu'nchel, i nub'an rub'aan ruuk' i rukowiil nuk'ux i ruyeew i Jesucristo. 14 Ma' xta la' reet taq i xa a'n i hat chi xataq'aaj taq cho nutoobjiik ruuk' i k'axik k'ahchi' wik'iik wii'. 15 Re' taq i hat aweht'al taq, noq xinelik reje i Macedonia, noq xnutoq'aa' ruq'orariik rib'iral i ak' k'uhb'aal, ma' awach taj i aj nimaneel xitoob'inik weh, xa re' wo' tii taq i hat, i junch'uq chi aj nimaneel i wilkaat taq ar Filipo, xataq'aaj taq reje alemóxna k'axb'al weh. 16 Je' wo' chik re' i xa a'n taq weh noq xinwihik cho ar Tesalónica k'ih pech taq xataq'aaj reje alemóxna chi toob'al weh. 17 Re' hin ma' xata re' i ruk'ulariik i toob'al weh k'ahchi' nukapaam. Re' la' nwaaj i hin re' chi xiik' ta naq chik naah i jilow nee taq inak'ul. 18 Re' hin nuk'ulum chik chu'nchel i ajwaal wach chi weh inooj naa re' qohxanoq chi nuwach. Eh ruuk' i toob'al weh taq xataq'aaj chaloq chi riij i Epafrodito, tixmanlojik weh, eh xponik chuwach i Dios chi je' ink'ohnik laj mayiij. 19 Je' re' noq, aha' wilik taqe i ma' xta taq aweh, re' nuDios neen ye'wik taq aweh ruuk' i loq'laj rub'ehomal, re' i ruyeew parub'ihnaal i Jesucristo. 20 Qaloq'ej ta naq chi juneliik i QaJaaw, re' Ajaab'ees Dios. Je' ta wo' naq re' 21 Hermano, chayeew tii taq rusuqkiil kik'ux weh parub'ihnaal i Jesucristo chu'nchel i santo laj aj nimaneel wilkeeb' ar. Eh re' taqe hermano kitoob'inik weh ayu' inkitaq'aaj wo' taq rusuqkiil ak'ux i keh. 22 Eh inkitaq'aaj wo' taq rusuqkiil ak'ux chu'nchel i santo laj aj nimaneel wilkeeb' ayu'. Eh xti nkitaq'aaj wo' taq rusuqkiil ak'ux i kikamanik ruuk' ajaab'ees ayu' Roma. 23 Re' ta naq i QaJaaw Jesucristo nee ruyeew chaloq i rotob'il taq cha naah chawunchelaal. Je' ta wo' naq re'.

Colosenses 1

1 Re' hin i Pablo, hin jinaj raj tahqaneel i Jesucristo, ruum je' re' xchalik paruk'ux i Dios. Wuch'ihil i hermano Timoteo, 2 noq inutz'ihb'aaj reje huuj wili aweh taq i hat santo laj raj nimaneel i Jesucristo, i wilkaat taq Colosas. Re' ta naq i Ajaab'ees Dios nee ruyeew i rotob'il taq cha naah, ruch'ihil i suq kiil k'uxliis inchalik ruuk' i reh. 3 Hermano, noq inqa'an qatiij taq chawiij, eliik tiqat'iosej taq ree Dios, re' raJaaw i QaJaaw Jesucristo, 4 ruum xqib'iraj taq awib'iral chi nayeew taq ak'ux chunimjiik i Jesucristo, chi k'ahchi' taq ak'axam chi kunchelaal i santo laj aj nimaneel. 5 Re' k'axooj re' re' i na a'n taq, ruum xab'iraj taq chik rib'iral i korik laj k'uhb'aal, re' i ak' k'uhb'aal xareq taq chi riij chi wilik taq akooch rumolom taq chaaweh i Dios pan taxaaj, re' i ch'iklik taq reje wii' ak'ux. 6 Re' k'uhb'aal wili, i xq'orarik taq chaaweh i hat, k'ahchi' rojiik rib'iral chi junsuut i wach ak'al, eh ma' k'isiin i k'ahchi' kinimaniik reh. Eh k'ahchi' rujaljiik wach i kina'ojb'al, je' rukab' i xub'an taq chaawuuk' i hat xa re' wo' noq xab'iraj taq chaloq i ruk'axb'al i Dios, eh xareq taq chi riij chi xa re' wo' re' i korik. 7 Ra'j i ruk'axb'al i Dios i wili i xuk'uhtaaj taq chaaweh i qahermano, Epafras rub'ihnaal, i q'e' suq qak'ux chi riij quch kamanoom. Eh re' reh xti manlik raj kamanoom i Jesucristo reh taq atoob'jiik. 8 Re' Epafras xk'ulik q'oroq taq awib'iral qeh chi re' Santolaj Uxlab'al k'ahchi' taq kaat rutob'eem chub'anariik i k'axaj iib'. 9 Xa re' wo' noq xqib'iraj taq awib'iral, re' hoj ma' qakanaam ta chik i qatiij taq chawiij. K'ahchi' qapahqaam ree Dios chi neenareq taq chi riij chi manlik iraaj i reh. K'ahchi' wo' qapahqaam ree Dios chi neeruyee taq chaaweh chu'nchel i holohik laj na'ojb'al, i holohik laj kapeew ruuk' i nimanik k'ahchi' taq kaat. 10 Chi je' re', nee taq ti k'acharik parukorkiil i hat taq chik rak'uun rixq'uun i QaJaaw, eh xa re' taq chik naa a'nam imponik chuwach i reh, reh chi nee taq inak'uhtaaj i holohik chi b'anarik, eh chi reh reh taq areqem chi riij i na'ojb'al inchalik ruuk' i Dios. 11 Ruum aj re' inqapahqaaj reh i Dios chi ruuk' i runimaal rajaawriik nee ruyeew taq rukowiil ak'ux. Reh chi nee taq inakuy rik'teesjiik ruuk' q'unil chu'nchel i ti' k'axik. 12 Eh nee wo' taq inat'iosej reh i Ajaab'ees Dios ruuk' suq kiil k'uxliis, ruum k'ahchi' ruye'em taq asaquumaal, reh i ruk'ulariik taq akooch, i hat taq chik i santo laj aj nimaneel. 13 Re' wo' qaDios x-esanik cho qeh pan rajaawriik i q'equm. Yu'naak pa runimaal rajaawriik chik i Rak'uun i q'e' ruk'axam wilkooj. 14 Eh re' wo' Rak'uun i Dios xko'linik qeh noq xuyeew riib' chi kimik. Ruuk' i re', xukuy xusach chu'nchel i qamahk. 15 Re' i Jesucristo xk'ulik k'uhtanoq reh i ruwii' i Dios ma' nilarik ta wach, re' i Jesucristo xa wilik wo' chaloq noq komajaa' i rutz'uhkrisaj chu'nchel i xa chib'ih jariik. 16 Xa ruum wo' Ak'uunb'ees Jesucristo, xutz'uhkrisaj chaloq i Dios chu'nchel i xa chib'ih jariik wilkeeb' pan taxaaj, i wilkeeb' wach ak'al, chi je' nilarik kiwach, chi je' ma' nilarik ta kiwach, re' taqe xa reh reh wach chi taaq'anik inki a'n cho panuxlab'al, eh pan q'ab' taqe xukanaa'. 17 Re' Jesucristo xa wilik wo' chaloq noq komajaa' chii wilik, eh pan kiye'aab' taqe ruye'em chi tuslik kiwach taqe i xa chib'ih jariik. 18 Re' wo' hoq i Jesucristo xkahnik chi k'amal kib'eeh aj nimaneel, re' taqe jilow ruti'jolal noq wilkeeb' re' reh i peet. Re' wo' reh i peet xwuktik chaloq chi k'achlik wach. Eh xkahnik chi k'amal kib'eeh chu'nchel i xa chib'ih jariik wilik. 19 Re' Dios paruk'ux xchalik chi re' i Jesucristo xk'ulik k'uhtanoq reh i ruwii', eh chu'nchel i rajaawriik, 20 Eh re' Dios xraaj chi parub'ihnaal i Jesucristo xuk'am taqe ruuk' pansuqkiil k'uxliis chu'nchel i wilkeeb' wach ak'al, i wilkeeb' pan taxaaj. Xuk'am taqe pansuqkiil k'uxliis ruuk' i reh ruum i rukik'eel i Jesucristo xelik noq xkimik wach kuruus. 21 Re' taq i hat hermano, noq xub'an chaloq, ma' eht'alimaj ta naq taq chaawach ruum i Dios, ruum inawixowaaj naq taq wach. Je' naq re' taq i na a'n ruuk' i ruyib'kiil wach taq ana'ojb'al. 22 Eh xa ruum i ti'laj kimik xuk'ul i Jesucristo chuti'jolal, xat ruq'asaj taq chuwach i Dios chi wilik taq asantohiil, chi ma' xta chik k'isinoq ruch'uwa'iil wach taq awánima, eh chi ma' xta taq chik amahk. 23 Je' re' noq, xti chayeew taq ak'ux chi nimanik, chuk'am raa' taq panawánima. Eh maakanaa' taq chik i ko'lemb'al taq aweh, re' i ch'iklik taq reje wii' ak'ux. Re' ak' k'uhb'aal taq xab'iraj re' wo' re' i k'ahchi' ruq'orariik rib'iral sut i wach ak'al. Eh re' hin i Pablo, hin paab'amaj chuq'orariik rib'iral. 24 Hermano, re' hin ma' nutib'isaj ta nuk'ux chi k'ahchi' nuk'ulum i ti' k'axik taq chawiij. Chi je' re', neemanlojik wach ruk'ulariik chi nuti'jolal i ti' k'axik je' rukab' i xuk'ul i Jesucristo chikiij i kinimanik reh, re' taqe i jilow rooq q'ab' noq wilkeeb'. 25 Re' hin, re' Dios xpaab'anik weh chi hin jinaj raj kamanoom chi kixilak i kinimanik reh. Re' re' i nukamaj xuyeew, reh chi naa taq kaat nutob'eem i hat ruuk' i ruq'orariik taq aweh chi manlik wach i ruk'uhb'aal. 26 Re' ruk'uhb'aal i Dios wili, ma' awach ta neht'alinik cho reh najtir q'iij. Raaj yu'naak, xuyeew chik chi naab'jik i Dios keh i santo laj aj nimaneel. 27 Re' reh xraaj ruye'em chi naab'jik taq aweh i hat ma' hat ta taq aj Judío i runimaal ruloq'il, i ma' eht'alimaj ta naq chaloq. Re' ma' eht'alimaj ta naq, re' i Jesucristo i wilik taq chik panawánima yu'naak, ruum i reh ch'iklik taq ak'ux ruuk' i ruloq'il naa taq ak'ulum. 28 Re' hoj re' Jesucristo k'ahchi' qaq'orom rib'iral. Parub'ihnaal i reh k'ahchi' qakojom kina'ojb'al taqe qas qachaaq'. Eh k'ahchi' wo' qak'uhtaam keh chi kireq chi riij chi korik nik' wach runimjiik i Jesucristo. 29 Re' hin k'ahchi' nuchopom nuk'ux chi kamanik, eh ma' kinhi'lik taj. Chu'nchel la' nub'an ruuk' i rajaawriik i ruyeew weh i Jesucristo.

Colosenses 2

1 Re' taq i hat hermano, i wilkaat taq ar Colosas, inwaaj chi nee taq inanab'eej chi nuchop reje nuk'ux chi tiij taq chawiij, je' wo' chikiij i hermano wilkeeb' Laodicea, je' wo' chikiij i ma' jank'al ta nkilow nuwach. 2 Re' hin inuchop nuk'ux taq chawiij, reh chi re' Dios neen ye'wik taq rusuqkiil ak'ux, reh chi jinaj-oq taq wach awánima chuk'axariik taq awiib', reh chi neenareq taq chi riij i ma' eht'alimaj ta naq i ruyejaam cho wach i Dios, re' i ko'linik i rub'an i Jesucristo. 3 Xa re' wo' Jesucristo inye'wik qana'ojb'al chi manlik, xa ruum i reh inqareq chi riij i korik. 4 Re' wili i nuq'or taq reje aweh, ruum inwaaj i hin chi ma' awach ta neenjot'wik taq aweh ruuk' i je' tii chik holohik laj q'orik inkiq'or. 5 Atoob' ta ma' wilkiin ta taq awuuk', wilkiin la' taq awuuk' panuxlab'al, ruum q'e' taq ti' tiwik'raaj reje. Eh re' xti nsuuqb'ik wii' nuk'ux i hin re' chimb'iraj taq awib'iral chi k'acharik taq i na a'n parukorkiil, eh korik taq wach ak'ux chunimjiik i Jesucristo. 6 Ruum aj re', re' taq i hat, nik' wach noq xak'ul taq panawánima i QaJaaw Jesucristo, je' wo' re' i k'acharik taq cha a'n pan jinaj wach k'uxliis ruuk' i reh. 7 Xti chopolkaat-oq taq chi korik panak'achariik ruuk' i Jesucristo. Reh reh-oq taq rukowjiik ak'ux chunimjiik i reh, je' rukab' i k'uhtamaj taq chaaweh. Eliik wo' taq chat'iosej ree Dios i rotob'il. 8 Eh chawik'raaj taq awiib' mankiyoj taq ak'ux ruuk' i na'ojb'al xama' xta ruk'am chaloq. Re' keh xa chukul q'orik taqe, xa runa'ojb'al winaq inkik'uhtaaj, ma' ruuk' taj i Jesucristo inchalik inkik'uhtaaj. 9 Chanab'eej taq chi re' i ruwii' eh chu'nchel i rajaawriik i Dios, xa re' wo' i Jesucristo xk'ulik k'uhtanoq reh noq xk'ulik chi ruwii' winaq ayu' wach ak'al. 10 Eh re' taq i hat xareq taq chik ana'ojb'al chi manlik, ruuk' i Jesucristo. Eh weht'al taq chik chi xa re' wo' reh xiik' naah rajaawriik chikinaah chu'nchel i wilik kajawriik chi taaq'anik. 11 Eh ruum chi wilkaat taq chik pan jinaj wach k'uxliis chunimjiik i Jesucristo, je' naa xpoch'arik taq naah ak'achab', xa re' la' ma' je' ta rukab' imb'aan keh i aj Judío noq koxi-aasjik. Panawánima la' taq xub'an i Jesucristo, re' chi xusach wach chu'nchel taq aamahk. 12 Eh je' naa taq hat jumuhqiik ruuk' i Jesucristo noq xqahteesjik taq ahaa' Je' naa taq xatk'aach cho haa' ruuk' ruka'peech i hat, noq xk'aach wo' chik chaloq i reh, ruum xanimaj taq chik chi re' Dios ruuk' i rajaawriik xuksaj chaloq i Jesucristo. 13 Re' taq i hat, hat naq taq cho kamnaq panamahk ruum ma' xta naq taq panawánima i Dios. Raaj yu'naak, xuyee taq chik chaaweh i Dios i ak' k'acharik parub'ihnaal i Jesucristo, ruum xukuy chik chu'nchel taq amahk. 14 Re' Dios ineesanik iloq reh i qamahk nik' nimaal i qakojom chaloq noq ma' xqanimaj ta taqe chaloq i qoh rumin naq chub'anariik i najtir k'uhb'aal. Chu'nchel i qamahk re' re' xutoj chik riij i Jesucristo noq xkimik wach kuruus. 15 Eh re' Dios, ruum i rukimiik i Jesucristo wach kuruus, xresaj i runimaal kiwach i wilik naq kajaawriik, chi je' nilarik kiwach, chi je' ma' nilarik ta kiwach. Eh chu'nchel i tinamit xkinab'eej chi re' Dios x-eesanik kajaawriik. 16 Re' taq i hat hermano, maa b'iraj taq keh i neekiwech'inik taq aweh chi riij taq awa' ahaa', chi riij i xa chib'ih ninq'ijal, chi riij i runinq'ijiik i ak' poh, chi riij sabatu' q'iij. 17 Noq xwihik cho rajaawriik chu'nchel i na'ojb'al re' re', xa rehtalil pee chaloq i xti korik xk'ulik iloq koq'uun, re' korik re' re', re' Jesucristo. 18 Eh maa q'eb' taq akooch kuum i xa ch'ub'ik tii chik wach kik'ux inki a'n kiib' chi jot'ooj. Re' keh, re' taqe ánjel inkiloq'ej inkiq'or chi wilik i ruk'uhtaaj riib' keh, ro'q ta ma' kilom ta wo' wach, eh xa nim chik kiwach inki a'n kiib' ruuk' i ki ma' holohik ta laj kapeew. 19 Re' taqe re' ma' wilkeeb' ta ruuk' i Jesucristo, re' K'amal qab'eeh i hoj, hoj chik aj nimaneel. Re' wo' Jesucristo ink'isanik qeh panuxlab'al i jilow ruti'jolal noq wilkooj, eh i ruyeew rukowiil qak'ux chi manlik eh qoh ruk'am ruuk' pansuqkiil k'uxliis. 20 Re' taq i hat hermano, je' naa taq hat junkimiik ruuk' i Jesucristo, ruum akanaam taq chik rub'aan i yiib' wach na'ojb'al. Eh ¿chib'ih reet noq xa ko k'acharik wo' taq i na a'n je' rukab' i k'acharik inki a'n i yiib' wach kina'ojb'al? 21 Eh je' rukab' inq'orarik chi je' wili: Maachop i xa chib'ih jariik maa k'ux aweh i wulu' maatz'a'j aweh i re', ruum mahk chi b'anarik inki. 22 Chu'nchel i na'ojb'al re' re' xa chi riij taqe xa chib'ih jariik inq'orik, re' ruuk' insahchik kiwach noq kikojarik, xa ruk'uhb'aal winaq, eh xa winaq taqe kik'uhtanik reh. 23 Re' taqe re', xa holohik na'ojb'al chik noq inq'orarik, ruum je' tii chik rulooq'jiik i Dios inki a'n noq ink'utinik xa kiloch'ik chik inki a'n kiib', eh inkik'saj chi ti' k'axik i kiti'jolal. Chu'nchel inkik'uhtaaj re' re', ma' xta i rutiq wach, ni xata ruum i re' inkikanaa' i yiib' wach na'ojb'al inkik'ax wach.

Colosenses 3

1 Hermano, wila' je' taq chik hat uksamaj cho haa' ruuk' i Jesucristo noq x-ukteesjik wo' chik chaloq i reh, cha sik' taq i wilik cho pan taxaaj, re' tzunlik cho wii' i Jesucristo parusak'aaj q'ab' i Dios. 2 Re' taq cha kapaaj johtoq riij i wilkeeb' cho pan taxaaj, mat kapeb'ik taq chi riij i wilkeeb'wach ak'al, 3 ruum hat taq chik kamnaq chuwach i yiib' wach na'ojb'al. Eh yu'naak, re' chik i Cristo, re' chik i Dios inchopwik taq aweh. 4 Re' Jesucristo inye'wik taq ak'achariik. Na' k'oloq ruka'peech, naa rilariik wach, naa wo' chik rilariik taq awach haa' i hat, kora'j naa taq awehtriik re' i ruloq'il. 5 Re' taq i hat, cha kanaa' taq rub'aan i yiib' wach na'ojb'al. Ma a'n taq chik i k'oyomal, je' wo' i ch'uwa' wach chi b'anarik, je' wo' xa chib'ih jariik iraaj ma' raaj b'anarik, je' wo' rub'aan i yiib' wach chi b'anarik, je' wo' ruk'axariik wach b'ehomal, re' re' eliik wach ruuk' i loq'inik tiyoox. 6 Eh ruum i rub'aan taqe i yiib' wach na'ojb'al re' re', ruyeew taqe pa runimaal tojb'al mahk i Dios i ma' kinimanik ta ree reh. 7 Eh re' taqe yiib' wach na'ojb'al re' re' i na a'n wo' naq taq chaaweh i hat panak'achariik najtir. 8 Xa re' la' yu'naak, cha kanaa' taq rub'aan chu'nchel i yiib' wach na'ojb'al wili: Josq'iil, tukinik wachiis, ixowanik iib', tz'aqaj wach k'utaaj, yiib' wach q'orik i nelik cho pan chi'is. 9 Eh maa chuk taq i q'orik chawach, ruum awisam taq chik iloq panawánima anajtir na'ojb'al, je' wo' chu'nchel i yiib' wach i na a'n naq taq chaloq. 10 Yu'naak, ak' taq chik aak'achariik ruuk' i holohik laj na'ojb'al i ruyee taq aweh i Dios. Eh ti rutoob'eej taq reh chi reh reh taq areqem chi riij chi manlik nik' wach ruwii' i reh. 11 Ruum aj re' ma' awach ta chik nee nq'orik reh chi je' wili: Re' hin, hin aj judío, re' hin ma' hin ta aj judío, re' reh poch'ooj naah i ruk'achab', re' reh ma' poch'ooj ta naah i ruk'achab'. Re' reh aj chi najt, re' reh wilik rupatroon re' reh ma' xta rupatroon, ma' inko'q ta chik, ruum xa jinaj taq chik awach chunimjiik i Jesucristo. 12 Re' taq i hat i rusik'im taq chik chaawach i Dios, reh chi xatrukoj taq chi hat ru santo laj tinamiit, cha a'n taq i holohik laj na'ojb'al, re' taqe wili: Re' i korik laj ketelinik wachiis, re' loch'ik, re' chaq'lamiil, re' atoob' wach k'uxliis, re' rukuyariik i ti' k'axik. 13 Xa hat-oq taq kuyuul chawach. Wila' awach taq xmahkunik chawach, cha kuy taq ru mahk. Nik' wach noq xukuy taq amahk i QaJaaw Jesucristo i hat, je' wo' chik re' noq cha kuy taq amahk chawach i hat. 14 Eh chi riij taqe re', eliik-oq wilik i k'axaj iib' taq chawach, ruum re' re' ink'amwik chupaam i wihik pan jinaj wach k'uxliis. 15 Re' ta naq i suq kiil k'uxliis i ruyeew i Jesucristo wih-oq taq panawánima, ruum re' i re' xraaj taq awuuk' i Dios noq xusik' taq chaawach, reh chi xkahnik chi xa jinaj taq chik awach. Eh maakanaa' taq rut'iosjiik i rub'an taq chaawuuk'. 16 Re' ta'j wo' naq i ruk'uhb'aal i Jesucristo wih-oq taq panawánima chi juneliik. Eh chak'uhb'alej taq awiib', chayeew taq rukowiil ak'ux chawach ruuk' chu'nchel i holohik laj na'ojb'al. Eh chat'iosej taq ree Dios i rotob'il, ruuk' i rutz'uyjiik i Salmo, ruuk' i tz'uuy loq'oomb'al ree Dios, ruuk' i tz'uuy i ruyeew taq panawánima i Santolaj Uxlab'al. 17 Ruum aj re', chu'nchel i naa taq a'nam, oon naa taq aq'orom, cha a'n taq parub'ihnaal i QaJaaw Jesucristo. Eh parub'ihnaal wo' reh chat'iosej taq ree Ajaab'ees Dios i rotob'il. 18 Re' taq i hat ehk'eenb'ees, cha nimaj taq ab'ahiil cha ju'junaal. Re' wili i ruk'ul chi nee taq i na a'n, ruum hat taq chik aj nimaneel parub'ihnaal i QaJaaw Jesucristo. 19 Eh je' wo' taq i hat b'ahiilb'ees, cha k'ax taq awehk'een cha ju'junaal mo'q xa tik'atzk'otik taq chikiwach. 20 Je' wo' taq i hat ak'uunb'ees ixq'uunb'ees, cha nimaj taq atuut awajaaw ruuk' chu'nchel i naa kiq'orom taq aweh, ruum je' re' imponik chuwach i QaJaaw. 21 Je' wo' taq i hat tuutb'ees ajaab'ees, maa kaqrisaj taq awak'uun awixq'uun chi xama' xta rub'ehel, reh chi ma' nee ta ntukinik wach kik'ux. 22 Je' wo' taq i hat kamanoom, cha nimaj taq apatroon ayu' wach ak'al. Mo'q xa re' taq neena a'n i kikamaj noq k'ahchi' taq kaat kicha'jeem xa re' taq inawaaj chi suq kik'ux taq awuuk', tinimanoq la' taq chikiwach chu'nchel taq ak'ux. Chi je' re', nee taq inak'uhtaaj chi nayohleej taq i QaJaaw Dios. 23 Eh chu'nchel taq i neena a'n cha a'n taq chu'nchel ak'ux. Chi je' re' ma' xata keh taqe winaq k'ahchi' a'nam i je' la' naa reh i Dios taq k'ahchi' kaat. 24 Re' taq i hat aweht'al taq chi re' QaJaaw Dios naa ruye'wiik taq atojb'aal, re' ruq'orom cho rib'iral taq aweh, ruum re' i QaJaaw Jesucristo, taq inakamaneej wach. 25 Raaj i ma' tiklik ta kib'anik naakik'ulum i tojb'al kimahk, re' q'oreel chi jariik i mahk xkian, ruum re' Dios ma' ko ta naa rusik'im kiwach i naa ruye'em taqe chutojariik i kimahk.

Colosenses 4

1 Re' taq i hat patroon, re' ruk'ul chi b'anarik taq cha a'n kuuk' amoso, panotob'il taq chaq'oreej taqe. K'oloq taq panak'ux chi re' taq i hat jinaj wo' i ehchan taq aweh wilik cho pan taxaaj. 2 Eh re' taq i hat hermano, maakanaa' taq rub'aan aatiij chuwach i Dios, chat'iosej taq i rotob'il. Xa eliik-oq na'lik taq aweh. 3 Cha a'n wo' taq cho atiij chiqiij i hoj, reh chi neeruyee q'ab' qeh i Dios ruq'orariik i k'uhb'aal ree ko'lemb'al iib', re' i ma' eht'alimaj ta naq chaloq chi riij i Jesucristo, re' hin ruum i ruq'orariik rib'iral i re' hin kiye'em prexo. 4 Eh cha a'n wo' taq chaatiij chi wiij i hin, reh chi nee nub'an ruch'ob'ariik rub'ehel chi korik i k'uhb'aal re' re'. 5 Eh re' taq i hat ticholoq taq k'acharik chi kixilak i ma' re' ta taqe aj nimaneel, maasub' taq i q'iij cha q'or la' taq rib'iral keh i ak' k'uhb'aal. 6 Eh juneliik pan chaq'lamiil taq naa aq'oriik kuuk', ko cha sik' taq chi riij i naa aq'orom, reh chi ma' awach taj i nee taq inaq'oj xikin. Eh ticholoq taq kichaq'weesjiik i ju'jun. 7 Eh re' qahermano Tíquico naa ruq'oriik ponoq taq aweh chib'ih k'ahchi' kiin ayu'. Re' reh i ruyee ruk'ux chi nuto'ariik ruuk' i rub'anariik i rukamaj i QaJaaw Jesucristo. 8 Re' reh naa nutaq'aam taq reje awuuk', reh chi nee ruq'or ponoq taq aweh chib'ih k'ahchi' qa'nam ayu' hoj. Chi je' re' neeruyee ponoq rukowiil taq ak'ux. 9 Re' Tíquico, ruch'ihil i qahermano Onésimo, noq narojiik k'oloq taq awuuk'. Re' Onésimo q'e' atoob', eh korik wach ruk'ux, aatinamiit wo' taq i hat. Re' keh naa kiq'oriik ponoq taq aweh chib'ih k'ahchi' ruk'ulariik ayu'. 10 Eh re' qahermano Aristarco, i wuch aj tz'ilom, i rutaq'aaj taq reje rusuqkiil ak'ux, je' wo' i qahermano Marcos, i rikaaq' i Bernabé. Re' taq i hat ab'iram taq chik rib'iral i Marcos wila' xooj k'oloq taq awuuk', panotob'il taq chak'ul chaloq. 11 Re' i qahermano, Jesús rub'ihnaal, i Justo wo' chik inkiq'or reh, i rutaq'aaj wo' taq reje rusuqkiil ak'ux i reh. Xa re' wo' tii taqe ixib' wili wuch aj judío taqe xitowik weh ayu' chuq'orariik rib'iral i runimaal rajaawriik i Dios. Re' tii keh xiye'wik rukowiil nuk'ux. 12 Re' qahermano Epafras i rutaq'aaj taq reje rusuqkiil ak'ux, raj kamanoom wo' i Jesucristo, eh aatinamiit wo' taq. Eh juneliik i ruyeew ruk'ux chi tiij taq chawiij, reh chi neenkowjik taq ak'ux chi nimanik, eh reh wo' chi aq'asam-oq taq awiib' chub'anariik iraaj i Dios. 13 Re' hin i Pablo, hin kineht'alinik reh chi korik chi re' Epafras q'e' taq ti' tiriik'raaj reje. Eh ti' wo' riik'raaj taqe reje i qahermano wilkeeb' Laodicea, eh je' wo' taqe i wilkeeb' Hierápolis. 14 Re' Lucas, i loq'laj aj iq'omaneel, i rutaq'aaj wo' taq reje rusuqkiil ak'ux i reh, je' wo' i winaq, Demas rub'ihnaal. 15 Eh chayeew taq rusuqkiil kik'ux i qahermano wilkeeb' Laodicea, je' wo' hoq i qahermana, Ninfas, ruch'ihil taqe inkimol kiib' parupaat chulooq'jiik i Dios. 16 Noq ilooj chik wach taq chaxilak i huuj wili, nee taq inataq'aaj reje keh i qahermano wilkeeb' Laodicea, reh chi nee wo' inilarik wach chi kixilak i keh. Eh re' huuj naa nutaq'aam reje kuuk' i keh nee wo' nenilarik wach chaxilak taq i hat. 17 Eh cha q'or taq ree qahermano Arquipo chi re' hin xinq'orik reje chi marukanaa' chik rub'aan i rukamaj i QaJaaw ye'ooj cho chinaah. 18 Re' hin i Pablo, hin xintz'ihb'anik reje i rusuqkiil taq ak'ux chupaam i huuj wili. Eh mansahchik taq panak'ux chi wilkiin chi prexohjik. Re' ta naq i Dios toob'inoq taq aweh ar. Je' ta wo' naq re'.

1 Tesalonicenses 1

1 Re' hin i Pablo, wuch'ihil i Silvano, wuch'ihil Timoteo, noq, xnutz'ihb'aaj reje huuj wili aweh taq i hat wilkaat taq Tesalónica, i wilkaat taq pan jinaj wach k'uxliis chunimjiik i Ajaab'ees Dios, i QaJaaw Jesucristo. Chuyeew ta naq i rotob'il i Dios taq cha naah, je' wo' hoq i suq kiil k'uxliis. 2 Re' hoj eliik k'ahchi'kooj chut'iosjiik ree Dios taq chawiij chawunchelaal. Eh tik'ulik taq reje panqak'ux noq inqa a'n qatiij. 3 Eliik taq tik'ulik panqak'ux chuwach i Ajaab'ees Dios ruum i nayeew taq ak'ux chi kamanik, je' wo' chi toob'inik parukamaj i Dios ruuk' i k'axooj taq i na a'n, eh ruum chi nakowej taq ak'ux chi ruyub'jiik i ruk'uliik i QaJaaw Jesucristo. 4 Hat taq nuhermano, re' Dios q'e' taq ti ruk'ax. Eh re' hoj qeht'al chi re' reh xsik'wik taq chaawach. 5 Eh noq xponik qaq'or taq aweh i ak' k'uhb'aal, ma' xata qaq'oral i hoj. Ruuk' la' wo' runimaal rajaawriik i Santolaj Uxlab'al xqaq'or taq aweh. Eh xanimaj taq chi manlik chi re' k'uhb'aal re' re' korik. Aweht'al wo' taq nik' wach i qana'ojb'al xqak'uhtaaj noq xojwihik taq cho chaxilak toob'al taq aweh. 6 Eh re' taq i hat xatijej taq aweh i xponik qak'uhtaaj taq aweh, xatijej taq awiib' ruuk' i QaJaaw Jesucristo. Eh ruuk' i rusuqkiil k'uxliis i ruyeew taq aweh i Santolaj Uxlab'al, xak'ul taq panawánima i ak' k'uhb'aal, atoob' ta ma' k'isa ti' k'axik taq i xak'ul chi riij. 7 Ruuk' taq i xa a'n re' re' hat taq chik xat k'uhtanik keh i holohik laj na'ojb'al i chu'nchel i aj nimaneel wilkeeb' i Macedonia, i wilkeeb' Acaya. 8 Eh awuuk' taq chik i hat xelik reje rib'iral i ruk'uhb'aal i QaJaaw Jesucristo. Ma' xata ar Macedonia ar Acaya xooj, rib'iral xooj la' wo' rib'iral xa aha' yuuq'. Eh xooj wo' rib'iral chi nayeew taq ak'ux chunimjiik i Dios. Re' hoj, ma' kota chik ruman chi chib'ih ta jariik i neenqaq'or chi riij i nimanik taq i na a'n. 9 Re' wo' taqe i aj Macedonia i aj Acaya kiq'orik qeh chi xoj ak'ul taq cho chi korik noq xoj ponik taq cha wilariik. Eh xkiq'or qeh chi xakanaa' taq kilooq'jiik taqe tiyoox, eh chi re' chik i k'achlik, i korik laj Dios taq inanimaj, eh i na a'n taq i rukamaj. 10 Xkik'utjaaj wo' qeh chi k'ahchi' taq awuy-eem i ruk'uliik ruka'peech pan taxaaj i Jesucristo, i Rak'uun i Dios, re' xruksaj cho ruka'peech i Dios chi k'achlik wach. Re' i Jesucristo inko'linik qeh chuwach i tojb'al mahk chalik reh.

1 Tesalonicenses 2

1 Hermano, re' wo' taq i hat ti eht'alinik reh chi korik chi re' taq aq'orob'jiik xponik qa a'n ar ma' xooj ta chi re' chi ma' re'. 2 Ma' re' ta nkiwii' chi komajaa' ta najtir inqak'ul chaloq i b'ajarik, i qaq'ojariik ar Filipo re' taq ab'iram chiqiij, re' Dios xtoob'inik qeh. Ruuk' i re', xuyeew rukowiil qak'ux chuq'orariik rib'iral taq aweh i ruk'uhb'aal, atoob' ta ma' k'isiin ixowan qawach. 3 Re' ruq'orariik taq aweh i k'uhb'aal xqa a'n ma' ruuk' tasah cheel laj na'ojb'al, ma' ruuk' ta ch'uwa' wach na'ojb'al, ma' awach ta wo' hoq ixqaaj qajot'om. 4 Xrilow la' i Dios chi neen qa a'n ruq'orariik i ru ak' k'uhb'aal xojrupab'aa' chub'aan. Ruum aj re' ma' re' taj imponik chikiwach i tinamit k'ahchi' qa'nam, re' la' imponik chuwach i Dios, re' ineht'alinik reh chib'ih i wilik cho pan qánima. 5 Re' taq i hat aweht'al taq chi ma' nik' ta xqaq'unej taq awach xa ruuk' q'aab' q'orik. Eh ma' xta wo' hoq i xqayejaa' wach chuk'axariik wach i tumiin. Re' i Dios reht'al chi korik i k'ahchi' nuq'orom. 6 Re' hoj ma' xtaj i xqa a'n chaloq chi xata reh sik'b'al qaloq'il chikiwach i tinamit, je' wo' taq chawach i hat, eh je' wo' chikiwach i tokoom. 7 Atoob' ta xuyeew wo' naq riib' chi xqak'uhtaaj i qajaawriik taq cha naah ruum hoj raj tahqaneel i Jesucristo, pan chaq'lamiil la' taq xatqaq'o'reej, je' rukab' i rub'an jino'q i atoob'laj tuutb'ees pan chaq'lamiil i ruk'isaj taqe i rak'uun rixq'uun. 8 Je' wo' re' inqa a'n taq aweh i hat, ruum q'e' taq tiqaaj. Eh ma' xata naq re' i ak' k'uhb'aal xqaaj qaye'em taq aweh. Xqaaj la' wo' naq qaye'em i qak'achariik taq chawiij, ruum xiik' naah inqaaj taq awach 9 Re' taq i hat hermano, aweht'al taq nik' wach noq xojkamanik chaloq. Re' hoj chayeew i kamanik inqa a'n chi q'iij chi aq'ab' ik'tesb'al reh i ju'jun chi q'iij. Je' re' i xqa a'n, reh chi ma' awach ta taq aweh i xusach rutumiin chiqiij noq xqaq'or taq cho aweh i ru ak' k'uhb'aal i Dios. 10 Re' taq i hat ti eht'alinik reh, eh reht'al wo' i Dios, chi re' hoj saq wach i qánima, parukorkiil xojwihik taq cho chaxilak i hat taq chik aj nimaneel, eh ma' xta wo' xojmahkunik wii' taq chawach. 11 Aweht'al wo' taq i hat nik' wach noq xponik qayeew taq rukowiil ak'ux, rusuqkiil taq ak'ux cha ju'junaal. Je' rukab' i rub'an ajaab'ees kuuk' i rak'uun rixq'uun. 12 Re' hoj xqaq'or taq aweh chi ti k'acharoq taq parukorkiil, je' rukab' imponik chuwach i Dios xsik'wik taq chaawach chi naa taq awehtriik i runimaal rajaawriik, je' wo' i ruloq'il. 13 Ruum i wili, eliik inqat'iosej ree Dios, ruum noq xab'iraj taq i ruk'uhb'aal i Dios xponik qaq'or taq aweh, xak'ul taq panawánima, ruum xanimaj taq chi korik chi ruk'uhb'aal Dios, chi ma' re' ta ruk'uhb'aal winaq. Eh korik wo' hoq chi ruk'uhb'aal i Dios, ruum xujal taq chik wach aak'achariik i tinimanik taq chik ree Dios. 14 Hermano, noq xak'ul taq i ti' k'axik i hat pan kiq'ab' taq aatinamiit ruum i rixowjiik taq awach, eliik wach taq xak'ul kuuk' taqe i aj nimaneel wilkeeb' Judea, re' i kinimanik reh i Jesucristo. Re' keh xb'aan wo' ti' k'axik keh, ixoowjik kiwach kuum i aj judío re' wo' taqe kitinamitaal. 15 Eh re' wo' taqe aj Judío xikansanik cho reh i QaJaaw Jesucristo, je' rukab' noq xkikansaj chaloq taqe jalal ruq'oral i Dios. Eh je' wo' re' noq xojkikaaj chaloq i hoj, ma' xkian taj imponik chuwach i Dios, xa chu'nchel inkixowaaj wach 16 Noq inqaaj naq qaq'orom i ruq'oral i Dios keh i ma' re' ta aj judío, reh chi nee naq inkireq i ko'lemb'al kiib', ma' nkiyeew ta q'ab' qeh. Ruuk' inki a'n re' re', k'ahchi' kitamam wach i kimahk, eh xa jinaj chi re' noq xuyeew chaloq i ti' k'axik i Dios chikinaah. 17 Eh re' hoj hermano, ma' re' ta nkiwii' chi komajaa' ta najtir qohponik taq chaawuuk', eh ma' nqilow ta qawach taq awuuk', eliik taq tik'ulik reje panqak'ux. Eh yu'naak xa nqaaj naq chik ojik taq cha wilariik. 18 Re' hoj ti xqaaj wo' naq ojik taq cha wilariik. Eh re' aj Yahm ma' xuyeew ta q'ab' qeh. Re' hin i Pablo xti k'ih pech wo' naq xwaaj ojik chi wutkeel. 19 Eh ¿awach aj uum ch'iklik reje qak'ux awach aj uum naa qak'ulum i qakorona i rusuqkiil qak'ux? Eh ¿awach aj uum naa qak'ulum i runimaal qawach? ¿Mi ma' awuum taq re' hat naa qak'ulum taqe re' na' k'oloq ruka'peech i QaJaaw Jesucristo? 20 Xti korik chi awuum taq i hat naa qak'ulum i runimaal qawach, i rusuqkiil qak'ux.

1 Tesalonicenses 3

1 Je' re' noq, re' hin ma' xnukuy ta chik nik'-oq najtiil chi ma' inwil ta taq awach, xnuchop nuk'ux chi xinkahnik chi wutkeel ar Atenas. 2 Eh ruum i re', xqataq'aaj reje i qahermano Timoteo taq cha wilariik. Re' reh quch kamanoom ruuk' i ruq'orariik rib'iral i ak' k'uhb'aal i ruyeew i Jesucristo. Eh reh chi xuq'or rukorkiil taq aweh chi maakanaa' taq chik i nimanik, eh chi xuyeew rukowiil taq ak'ux. 3 Eh reh wo' chi ma' awach ta jino'q taq aweh i neerub'an kiib' ruk'ux chi nimanik ruum taqe ti' k'axik. Aweht'al wo' taq i hat chi naa qik'iik chupaam taqe ti' k'axik re' re', 4 ruum noq ko wilkooj taq cho chaxilak, xanoq wo' xqaq'or taq chaaweh chi wilik ti' k'axik naa qak'ulum. Eh je' wo' re' i xqak'ul je' rukab' i qaq'orom taq chaaweh. 5 Ruum aj re' xqataq'aaj reje Timoteo chi rupeech'jiik taq aweh mi suq taq ak'ux, mi k'ahchi' taq aye'em ak'ux chunimjiik i Dios. Re' hin yo'jik i nub'an taq reje aweh, ruum xat ruq'eb'-oq taq pamahk i aj Yahm. Eh wi ta xa a'n taq i je' re', xama' xta naq neerutiq i rukamaj i Dios xponik qa a'n taq awuuk'. 6 Eh re' i Timoteo xsutinik chik chaloq i reh taq aq'orob'jiik ar Tesalónica. Eh holohik i xk'ulik ruq'or qeh taq chawiij ruuk' taq animaniik, je' wo' ruuk' i k'axooj taq i na a'n chawach. Xk'ulik ruq'or qeh chi ti' taq qoh awik'raaj, eh chi xa nawaaj naq chik taq awilom qawach, je' wo' re' i hoj xa nqaaj naq chik qilom taq awach. 7 Ruum i wili hermano, chupaam taqe pajarik k'ahchi' qak'ulum je' wo' ruuk' taqe ruti'kiil qak'ux, xiik' naah i rusuqkiil qánima xqak'ul noq xqeht'aliij chi k'ahchi' taq aye'em ak'ux chunimjiik i Jesucristo. 8 Noq xqeht'aliij chi k'ahchi' rukowjiik taq ak'ux chi nimanik parub'ihnaal i QaJaaw Jesucristo, je' naa kore' xk'achlojik qawach noq xqik'raaj. 9 Nik' ta naq wach rut'iosjiik neenqa a'n ree qaDios chawiij taq i hat, je' wo' chi riij i runimaal rusuqkiil qak'ux taq i nayeew, re' i k'ahchi' qik'raam rusuqkiil pan qánima chuwach i Dios 10 Re' hoj chi q'iij chi aq'ab' inqapahqaaj ree Dios chi nee ruyeew q'ab' qeh chi nee wo' chik inqilow qawach taq awuuk'. Eh chi neenqamanaa' wach ruq'orariik taq aweh i komajaa' taq i na a'n pan animaniik. 11 Re' hoj inqaaj chi re' ta naq i Dios, re' i QaJaaw, eh je' wo' QaJaaw Jesucristo neentoob'inik qeh, reh chi nee wo' chik inqa a'n ojik taq cha wilariik ar. 12 Eh re' ta wo' naq i QaJaaw Jesucristo neenyee'wik taq panawánima chi k'ul taq neenak'ax awiib' chawach. Eh chu'nchel ta naq aj uuk' nee taq i na a'n i k'axooj, je' rukab' taq ak'axariik inqa a'n i hoj. 13 Re' ta naq i QaJaaw Jesucristo ye' woq taq rukowiil ak'ux, chuyeew ta naq taq asantohiil. Eh ma' ta naq chik chih taq amahk chuwach i QaJaaw Dios na' sutinoq cho ruka'peech i QaJaaw Jesucristo ruch'ihil taqe kánjel kit'iosil i rak'uun rixq'uun ojinaq taqe ruuk' ar pan taxaaj. Je' ta wo' naq re'.

1 Tesalonicenses 4

1 Yu'naak hermano, inqapahqaaj taq reje otob'il aweh, parub'ihnaal i QaJaaw Jesucristo, chi maakanaa' taq chik i k'acharik k'ahchi' taq kaat, je' rukab' i xponik qak'uhtaaj taq aweh, reh chi neemponik chuwach i Dios taq ak'achariik. 2 Re' taq i hat aweht'al taq chik i xat ponik taq qatijej wii' ruuk' i rajaawriik i QaJaaw Jesucristo. 3 Re' iraaj i Dios taq awuuk' re' chi naa taq aak'achariik pan santohiil, eh chi maa a'n taq chik aweh i k'oyomal. 4 Eh re' ju'jun chi aj nimaneel choloq k'acharik parukorkiil ruuk' i rehk'een pan santohiil, eh chuk'ax wo' chi korik. 5 Eh marukapaaj rub'aan i yiib' wach na'ojb'al chinaah i rehk'een je' rukab' inki a'n i tinamit ma' keht'al ta wach Dios. 6 Ma' ta naq awach taq aweh i neerub'an i jot'ooj oon neeruk'at rooq i ruhermano, ruum awach imb'anik reh taqe re', re' QaJaaw Jesucristo naa ruye'wiik reh pa runimaal tojb'al mahk, je' wo' rukab' i qaq'orom taq chaaweh. 7 Re' Dios ma' xusik' ta cho qawach reh i rub'anariik i ch'uwa' wach na'ojb'al. Xusik' la' cho qawach chi k'acharik pan santohiil. 8 Eh awach i ma' imponik ta panaq'wach i k'uhb'aal wili, ma' re' tee hoj ma' qohponik ta panaq'wach. Re' la' i Dios ma' imponik ta panaq'wach, re' i xye'wik qeh i ruSantolaj Uxlab'al. 9 Hermano, chi riij i k'axaj iib' taq naa a'nam chawach, ma' kota chik ruman chi neenutz'ihb'aaj taq reje aweh, ruum re' Dios ruk'uhtaam wo' taq chik chaaweh nik' wach ruk'axariik taq awiib' naa a'nam chawach. 10 Ma' xta reet chi je' re' kik'axariik taq i na a'n chu'nchel hermano wilkeeb' paruyuq'ul i Macedonia. Xa re' la', inqapahqaaj taq reje otob'il aweh, chi xiik' ta naq chik naah i k'axooj taq neena a'n. 11 Chachop taq ak'ux chi k'acharik pansuqkiil k'uxliis. Eh xa re' taq cha a'n i ajwaal wach taq cha weh. Eh mo'-oq ahl taq aawooq aq'ab' chi kamanik je' rukab' i qaq'orom taq chaaweh. 12 Chi je' re', ma' tokoom ta taq neenk'uxlanik aweh, eh nee taq ti ponik panaq'kiwach i komajaa' inkinimaj i Dios. 13 Hermano, re' hoj inqaaj chi nee taq inanab'eej chib'ih jariik imb'aan kuuk' kamnaq. Reh chi ma' nee ta taq intib'ik ak'ux chikiij je' rukab' inkik'ul i ma' re' ta taqe aj nimaneel ma' xta ch'iklik reje wii' kik'ux. 14 Re' hoj inqanimaj chi re' Jesucristo xkimik, eh xwukteesjik wo' chik cho chi k'achlik wach, je' wo' re' noq inqanimaj chi re' Dios parub'ihnaal i Jesucristo naa ruksam taqe chaloq chi k'achlik kiwach xinimanik reh. 15 Ruum i wili, inqaq'or taq reje awee hat i ruq'orom i QaJaaw Jesucristo chi re' hoj, i qohnimanik ree reh i ko k'achalkooj na' k'oloq cho ruka'peech i QaJaaw Jesucristo, ma' peet tee hoj naa qak'amariik johtoq chikiwach taqe kamnaq re' re'. 16 Ruum noq naa ruqajiik chaloq i QaJaaw Jesucristo pan taxaaj, kow naa rub'anam chee taaq'anik, i Dios ruuk' chii' i k'amal b'eeh ánjel. Eh kow naa ruq'ajb'aniik chee rutuun i Dios, eh re' xikimik chi k'ahchi' kinimam i QaJaaw Jesucristo peet naa kukteesjiik chaloq chi k'achlik kiwach. 17 Chi riij i re', i ko hoj k'achalkooj na' ponoq i q'iij re' re' hoj junk'amariik naa rub'aan johtoq kuuk' i keh nah suutz' chuk'ulariik i QaJaaw Jesucristo panteew. Eh naaqojiik wih-oq ruuk' i QaJaaw pan taxaaj chi juneliik. 18 Je' re' noq, chayeew taq rukowiil ak'ux chawach ruuk' taqe q'orik wili maatib'isaj taq ak'ux.

1 Tesalonicenses 5

1 Xa re' la', chih q'ijil eh nik' i ora naa rub'aan i wili hermano, ma' ko ta ruman chi neenutz'ihb'aaj taq reje rehtalil aweh panhuuj. 2 Ruum re' taq i hat aweht'al taq chik chi korik chi re' noq naa rureqem i ruq'ijil i ruk'uliik i QaJaaw Jesucristo, xa je' ink'ulik iloq jino'q ajileq' chaq'ab' chi ma' eht'alimaj. 3 Eh noq naa kiq'orom i tinamit chi je' wili: Yu'naak suq chik wilkooj ma' xta chik qayo'jiik, inko'q taqe. Eh chi ma' keht'al naa ruchaliik chikinaah i runimaal ti' k'axik, je' rukab' ruti'kiil ixoq noq ink'ulik ruk'ux, eh ma' naa ta kiko'leem kiib' chuwach. 4 Eh re' taq i hat hermano, ma' panq'equm ta taq chik wilkaat, ma' ruk'ul taj chi neenk'uloq taq cha naah i Jesucristo chi ma' weht'al, chi xa je' ink'ulik iloq jino'q ajileq' chaq'ab'. 5 Re' taq i hat chawunchelaal hat taq chik rak'uun rixq'uun i saqum ma' hat ta chik taq reh i q'equm. Yu'naak i hoj ma' re' ta chik hoj reh i q'equm. 6 Ruum aj re', ma' ruk'ul taj chi nee qoh ruchop wirik je' rukab' inkik'ul taqe junch'uq. Xa eliik-oq la' na'lik qeh chi uy-inik, manlik-oq wach i qana'ojb'al. 7 Chakoj taq rehtaal chi re' taqe kiwirik, chaq'ab' kiwirik. Eh re' taqe inki a'n kixohk'riik, chaq'ab' wo' inki a'n kixohk'riik. 8 Raaj i hoj i pan q'iij wilkooj, eliik-oq manlik wach i qana'ojb'al. Eh inchol qako'leem qiib' ruuk' i qanimaniik, je' wo' ruuk' i k'axooj. Eh re' ko'lemb'al qiib' ch'iklik reje wii' qak'ux kamanoq qeh je' rukab' noq inkamanik reh i ruch'ihch' puneet soldado, 9 ruum re' Dios ma' xusik' ta qawach chi nakooj ruye'em pantojb'al mahk. Xusik' la' cho qawach, reh chi naqareqem i ko'lemb'al qiib' parub'ihnaal i QaJaaw Jesucristo. 10 Re' i xkanteesjik chi riij i qamahk, reh chi atoob' ta ko hoj k'achalkooj oon hoj chik kamnaq na' k'oloq ruka'peech, xanaa wo' qojiik k'acharoq ruuk' i reh pan taxaaj. 11 Ruum aj re', k'ul taq chayeew rukowiil ak'ux chawach, k'ul taq chatoob'eej awiib' chawach, je' rukab' taq i k'ahchi' kaat yu'naak. 12 Hermano, inqapahqaaj taq reje otob'il aweh chi cha k'ax taqe i k'amal taq ab'eeh kib'anik reh i rukamaj i QaJaaw Jesucristo taq chaxilak, ruum re' keh inkichop kik'ux taq cha k'uhb'aal jiik. 13 Eh looq'-oq taq aweh, cha k'ax taqe chi korik ruum i kamanik inki a'n taq chaxilak. Eh k'ul taq ti k'acharoq pansuqkiil k'uxliis chawach. 14 Eh inqaq'or wo' taq awee hat chi chakoj taq kina'ojb'al i ma' nkaaj ta kamanik. Chayeew taq rukowiil kik'ux i xa ki'ib' kik'ux chi nimanik. Chatoob'eej wo' taq i komajaa' kow kik'ux. Eh xa hat-oq taq kuyuul chu'nchel aj uuk'. 15 Eh mo'-oq awach taq chaxilak ineruq'aj wach i yiib' wach imb'aan reh. Chachop la' taq ak'ux chub'aan otob'il, chi je' taq chawach i hat aj nimaneel, chi je' kuuk' chu'nchel i tinamit. 16 Xa eliik-oq taq suq ak'ux chawach. 17 Eh xa liik-oq k'ahchi' taq kaat chatiij. 18 Chat'iosej taq ree Dios chu'nchel i rub'an taq chaawuuk', ruum je' re' iraaj chi nee taq i na a'n, i tinimanik taq chik reh i Jesucristo. 19 Maa chup taq i rajaawriik i Santolaj Uxlab'al wilik taq panawánima. 20 Maawixowaaj taq wach i k'uhb'aal inkiq'or taqe jalal ruq'oral i Dios. 21 Xa re' la' chab'iraj pee taq chi korik, wila' wilik ma' xta reet nkiq'or chak'am taq naah. 22 Eh chaq'eb' taq chi riij ak'ux chu'nchel i yiib' wach chi b'anarik. 23 Re' ta wo' naq i Dios, inye'wik reh i suq kiil k'uxliis, ye' woq taq asantohiil chi manlik, chu'nchel taq akapeb'aal, taq awánjel at'iosil, taq awánima, je' wo' taq ati'jolal jumpa'liik, ma' ta chihreet ruum i mahk na' k'oloq cho ruka'peech i QaJaaw Jesucristo. 24 Re' i Dios xsik' wik taq chaawach korik wach ruk'ux nee wo' rub'an chaloq chu'nchel i wili. 25 Hermano, cha a'n tii taq chaatiij chiqiij i hoj. 26 Eh chayeew taq rusuqkiil kik'ux ruuk' i santo laj tz'ub'uuj chu'nchel hermano wilkeeb' ar. 27 Re' hin i nupahqaaj taq reje otob'il aweh ruuk' i rajaawriik i QaJaaw Jesucristo chi chawilow taq wach i huuj wili chikiwach chu'nchel hermano. 28 Re' ta naq i QaJaaw Jesucristo chuyeew i rotob'il taq cha naah chawunchelaal taq i hat. Je' ta wo' naq re'.

2 Tesalonicenses 1

1 Re' hin i Pablo, wuch'ihil i Silvano, wuch'ihil Timoteo, noq xnutz'ihb'aaj reje i huuj wili aweh taq i hat aj Tesalónica, i tinimanik taq reh Ajaab'ees Dios, i QaJaaw Jesucristo. 2 Neeta naq i ruyeew taq chaaweh i rotob'il, i suq kiil k'uxliis i Ajaab'ees Dios, je' wo' hoq i QaJaaw Jesucristo. 3 Hat taq qahermano, chanab'eej taq chi eliik inqat'iosej ree Dios i k'ahchi' taq kaat i ruk'ul chi nqat'iosej ree Dios, ruum k'ahchi' taq areqem chi riij chi korik i nimanik, je' wo' ruk'axariik taq awiib' chawach k'ahchi' wo' taq areqem chi riij chi korik. 4 Re' hoj i ruyeew rusuqkiil qak'ux ruq'orariik rib'iral keh i ju'jun ch'uq chi raj nimaneel i Dios chi riij taq i k'ahchi' kaat, ruum q'e' taq hat kuyuul, eh inak'uhtaaj taq chi nayeew taq ak'ux chi nimanik, atoob' ta xa reh reh wach i ti' k'axik, i ixowaal k'ahchi' taq ak'ulum. 5 Re' wili ink'uhtanik reh chi re' Dios parub'ehel inq'atwik q'orik, ruum xrilow chi ruk'ul taq cha weh i okik haa' pa runimaal i rajaawriik i Dios. Eh ruum i re', k'ahchi' taq ak'ulum i ti' k'axik yu'naak. 6 Je' re' noq re' Dios rub'ehel chuwach chi naa taqe ruye'em pa runimaal ti' k'axik awach kib'anik ti' k'axik taq aweh i hat. 7 Eh re' taq i hat, i k'ahchi' taq ak'ulum i ti' k'axik yu'naak, naa ruye'eem taq ahi'liik quuk' i hoj, na' k'oloq ruka'peech i QaJaaw Jesucristo. Re' noq naa ruchaliik pan taxaaj ruch'ihil taqe ruánjel wilik kajaawriik. 8 Re' reh pan xaq q'aaq' naa ruchaliik chi kiye'ariik pantojb'al mahk taqe i ma' xkaaj ta kinimam i Dios, eh ma' xkaaj ta kinimam i ak' k'uhb'aal i ruyeew i QaJaaw Jesucristo. 9 Re' taqe re' naakiye'ariik pantojb'al mahk chi juneliik, najt naakikutariik reje, reh chi ma' naa ta kilom wach i ruloq'il i rajaawriik i QaJaaw Jesucristo. 10 Eh na' k'oloq i QaJaaw Jesucristo pan jinaj q'iij, re' na' ye'aroq ruloq'il kuum taqe i raj nimaneel, noq naa rusahchiik kik'ux taqe aj nimaneel na' kilow wach. Ar wo' taq naa awihiik i hat i xatnimanik taq reh i ruk'uhb'aal i Dios poninaq qaq'orom taq aweh. 11 Ruum aj re' eliik k'ahchi'kooj chi tiij taq chawiij, reh chi nee taq ti rutoob'eej, reh chi nee taq i na a'n i xraaj taq awuuk' noq xusik' taq chaawach. Eh chi ruuk' i rajaawriik nenooj eloq wach taq awuuk' chu'nchel i holohik laj na'ojb'al, ruch'ihil i rukamaj taq i na a'n ruuk' taq animaniik. 12 Chi je' re', neenye'arik ruloq'il i rub'ihnaal i QaJaaw Jesucristo awuum taq i hat. Eh re' reh nee wo' ruyeew taq aloq'il i hat ruuk' i rotob'il i qaDios, ruuk' i rotob'il i QaJaaw Jesucristo.

2 Tesalonicenses 2

1 Hermano, re' hin i nuq'or rukorkiil taq aweh chi riij i ruk'uliik ruka'peech i QaJaaw Jesucristo, eh chi riij i rumolariik qawach naa rub'anam ruuk'. 2 Re' taq i hat majal taq wach akapeb'aal chi jumehq'iil, xa ruuk' jino'q k'uhb'aal, ruuk' jino'q q'orik, ruuk' jino'q huuj je' tii chik pan qab'ihnaal i hoj wilik noq neenkiq'or taq aweh, oon neenkiq'or chi xureq chik ruq'ijil i ruk'uliik cho ruka'peech i QaJaaw Jesucristo. 3 Maa awach taq injot'wik aweh, ruum noq komajaa' ink'ulik i ruka'peech kopeet naa rixowjiik wach i Dios kuum i tinamit, re' noq naa ruk'uliik iloq i winaq i yiib' wach i runa'ojb'al, re' i naa ruye'ariik pantojb'al mahk. 4 Eh re' i aj ixowaal re' re' inixowanik kiwach i kiq'orik rib'iral i ruk'uhb'aal i Dios i ruk'ul chi looq'jiik, imponik rutzunaa' riib' chupaam i rupaat i Dios, je' tii chik i Dios i rub'an riib' ar. 5 Ink'ulik aj wo' naa taq panak'ux chi re' k'ahchi' nuq'orom taq reje aweh wili, nuq'orom wo' taq chaaweh noq xinwihik taq cho chaxilak ar. 6 Eh yu'naak taq i hat aweht'al taq chik chihreet noq ko chamlik chaloq i aj mahk re' re', reh chi ma' nee ta nk'u'loq chi komajaa' rureq i ruq'ijil. 7 Re' rukamaj ruyejaam wach chi q'eeqmaal i ruwinqilal i yeb'ee wach na'ojb'al re' re' xutoq'aa' chik kamanik. Xa re' la', komajaa' ta niik' naah i rub'an, ruum k'ahchi' ruy-eem chi naa rehtesjiik iloq chuwach inq'ilwik reh yu'naak. 8 Kora'j naa ruk'uliik iloq re' i ma' tob'laj winaq, i nixowanik wach i Dios. Eh re' QaJaaw Jesucristo, ruuk' i junhuup chi ruxlaab' naa rukaansam, ruuk' i rusaqumaal chii' wach i na' k'oloq, naa rusacham wach i rajaawriik. 9 Re' na' k'oloq i ma' tob'laj winaq re' re', re' i aj Yahm naa rutoob'iniik reh. Eh ruuk' i rajaawriik naa ruk'uhtaam i xa reh reh wach chi ma' ilooj taj, eh naa ruk'uhtaam i sachb'al k'uxliis re' ruuk' i ma' korik taj. 10 Eh chu'nchel i yiib' wach na'ojb'al naa rukojom chi jot'b'al keh i ojik inki a'n pantojb'al mahk. Ruum re' keh ma' xkik'ul taj, eh ma' xkik'ax taj i korik, re' naq i naa ruko'liniik keh. 11 Ruum aj re', re' Dios i ruyeew q'ab' chi kijot'ariik ruum i yiib' wach na'ojb'al. Eh re' re' minwik keh chunimjiik i xachukuj q'orik, 12 reh chi naa kiye'ariik pantojb'al mahk chu'nchel i ma' nkaaj ta runimjiik i korik, re' la' chik i yiib' wach na'ojb'al inkik'ax wach rub'aan. 13 Eh re' hoj i ruk'ul chi eliik naa qat'iosem ree Dios taq chawiij hermano, i hat taq ruk'axam i QaJaaw, xusik' taq chaawach i Dios pampeet. Reh chi naa taq areqem ko'lemb'al reh taq awánima parub'ihnaal i Santolaj Uxlab'al, re' inye'wik taq chaaweh i santohiil, eh ruum chi xanimaj taq i korik. 14 Re' wili i xraaj taq awuuk' i Dios noq xusik' taq chaawach ruuk' i ak' k'uhb'aal xponik qaq'or taq aweh: Reh chi naa taq awehtriik haa' i ruloq'il i QaJaaw Jesucristo. 15 Hermano, korik-oq taq wach ak'ux chi nimanik. Eh mansahchik taq panak'ux aak'uhb'aaljiik xponik qa a'n ruuk' qachii', je' wo' taq aak'uhb'aaljiik xqataq'aaj taq reje aweh panhuuj. 16 Chi re' QaJaaw Jesucristo ruch'ihil i Ajaab'ees Dios, re' i QaJaaw, ixk'axwik cho qeh ruuk' i rotob'il, xuyeew rusuqkiil qak'ux reh i juneliik, eh xuyeew qeh jinaj i ch'iklik reje wii' qak'ux. 17 Re' ta naq i keh neekiye'wik rusuqkiil taq awánima, neekiye'wik rukowiil taq ak'ux, reh chi holohik taq chu'nchel i naa aq'orom, taq i na a'nam.

2 Tesalonicenses 3

1 Chi riij taqe wili hermano, cha a'n tii taq chaatiij chiqiij, reh chi neenooj rib'iral chi jumehq'iil i ruk'uhb'aal i QaJaaw Jesucristo, reh chi neen kiyeew ruloq'il noq neen kik'ul pan kánima, je' rukab' noq xak'ul taq i hat. 2 Eh reh chi nee qoh ruko'leej i Dios chikiwach i ma' xta otob'il pan kánima, yiib' wach i kina'ojb'al, ruum re' k'uhb'aal ma' chu'nchel ta kinimanik reh. 3 Eh re' QaJaaw Jesucristo reh, korik wach ruk'ux, nee taq i ruyeew rukowiil ak'ux, nee taq tiruko'leej chuwach i yiib' wach na'ojb'al. 4 Eh re' hoj ch'iklik qak'ux taq chawiij parub'ihnaal i QaJaaw chi k'ahchi' taq kaat, ma' nee ta chik taq inakanaa' rub'aan i xat ponik taq qak'uhb'alej wii'. 5 Re' ta naq i QaJaaw Jesucristo toob'inoq taq chaaweh chureqariik i ruk'axb'al i Dios. Je' wo' i q'unil i ruyeew i Jesucristo. 6 Hermano, re' hoj ti qak'uhb'alej taq reje parub'ihnaal i QaJaaw Jesucristo chi maa a'n taq jinaj wach ak'ux ruuk' hermano ma' raaj ta kamanik, eh mo'-oq k'ahchi' ruk'amam naah i k'uhb'aal poninaq qaq'orom taq aweh. 7 Re' taq i hat aweht'al taq chik nik' wach i k'acharik taq naa a'nam, reh chi nee taq i nak'am naah i xponik qak'uhtaaj taq aweh. Re' hoj xqayeew cho qak'ux chi kamanik noq xojwihik taq cho chaxilak. 8 Eh ma' awach ta xketwik qeh chi ma' ta xqatoj riij reh. Xqayeew la' cho qak'ux chi kamanik chi q'iij chi aq'ab', re' xqaaj i hoj chi ma' awach ta taq aweh i xusach rutumiin chiqiij ree qak'uxuljiik. 9 Eh rub'ehel naq chi xqapahqaaj ta taq aweh i toob'al qeh xa re' la' re' hoj ma' je' ta re' i xqa a'n. Xqayeew la' qak'ux chi kamanik, re' xqaaj i hoj chi je' wo' chik re' taq i neena a'n i hat. 10 Noq xojwihik taq cho chaxilak, xqaq'or taq cho rukorkiil aweh chi je' wili: Awach i ma' raaj ta kamanik, i ruk'ul chi ma' nee ta inye'arik ruwa' ruhaa', qoh kiih. 11 Eh xanaah re' xk'ulik rib'iral chi qawach i hoj chi wilik b'ila' taq chaxilak i xa k'acharik inki a'n chi ma' nkaaj ta kamanik xa chib'ih b'ila' jariik inkisub' wii' q'iij. Eh inkelq'aaj b'ila' i tokoom aj eh 12 Re' taqe re', inqataq'aaj reje ruq'orariik keh, inqakoj reje kina'ojb'al ruuk' i rajaawriik i QaJaaw Jesucristo, chi kikamanoq parub'ehel, reh chi neenkireq tz'aaq k'uxumb'al kiib'. 13 Hermano, manq'uhtik taq ak'ux i hat chub'anariik i ma' xta reet chi b'anarik. 14 Wila' awach i ma' raaj ta runimam inqaq'or taq reje aweh chupaam i huuj wili, chakoj taq rehtaal awach, eh maawuhch'ihleej taq, reh chi neenchalik ruk'ixiik ruuk' taqe i rub'an. 15 Xa re' la', maawixowaaj taq wach je' oq la' inkojarik runa'ojb'al aahermano taq cha a'n reh. 16 Eh re' ta naq i QaJaaw Jesucristo, ye'el suq kiil k'uxliis, ye' woq taq rusuqkiil ak'ux chi eliik. Re' ta naq i reh wih-oq taq awuuk' chawunchelaal. 17 Re' hin i Pablo, inutz'ihb'aaj reje ruuk' nuq'ab' panhuuj i rusuqkiil taq ak'ux wili. Re' hin, hin okrinaq chi ko nukoj reje i nub'ihnaal chupaam i ju'jun chi huuj i nutz'ihb'aaj reje. 18 Hermano, re' ta wo' naq i rotob'il i QaJaaw Jesucristo chuyeew taq cha weh chawunchelaal. Je' ta wo' naq re'.

1 Timoteo 1

1 Re' hin i Pablo, hin raj tahqaneel i Jesucristo. Xirupab'aa' i Dios, i aj Ko'len qeh. Eh xirupab'aa' i QaJaaw Jesucristo, re' i ch'iklik wii' qak'ux. 2 Re' i hat Timoteo, i hat manlik wak'uun noq wilkaat ruuk' i nimanik. Neeta naq i ruyeew chaaweh i rotob'il, i suq kiil k'uxliis, i ketelenik wachiis i Ajaab'ees Dios, i QaJaaw Jesucristo. 3 Eh noq xin chalik ayu' i hin Macedonia, xnupahqaaj otob'il awee hat chi xatkahnik cho Éfeso, reh chi naa aq'ilim taqe i kik'uhtanik reh i xachukuj q'orik. 4 Eh chi re' taqe hermano maankib'iraj i k'utaaj xama' xta rub'ehel, eh je' wo' jar b'uhr wach i b'ihnaal tz'ihb'amaj cho chikiij qamaam qati't. Re' taqe re' xa memil laj wech'inik iib', eh ma' ruyeew ta rukowiil qak'ux, reh chi nee ruk'ul qak'ux i ruyejaam cho wach i Dios. 5 Re' k'uhb'aal k'ahchi' nuq'orom iraaj chi naa qak'axam qiib' ruuk' i k'axooj inchalik pan ánima chi ma' xta ruch'uwa'iil wach, ruuk' holohik laj kapeew, ruuk' i korik laj nimanik. 6 Wilik taqe i xkikanaa' rub'aan taqe i re', xkiq'eb' kiib' ruum i xa memil laj wech'inik iib'. 7 Re' taqe re' inkaaj naq chi aj tijoom taqe chi riij i ruk'uhb'aal i Dios. Xanaah re', ni xata re' keh kireqwiik chi riij i xa nkiyeew chik kik'ux chuk'uhtjiik. 8 Korik qeht'al chi re' najtir k'uhb'aal ma' xta reet chi nimjik, xa re' la' wi xb'aan chi korik aha' wilik taqe i ruq'or. 9 Eh chanab'eej taq chi re' k'uhb'aal ma' xye'arik taj chi ye'b'al keh panti' k'axik i korik wach kik'ux. Xye'arik la' chi ye'b'al keh panti' k'axik ma' nkinimaj taj i korik, taqe i yiib' wach kina'ojb'al, taqe i aj mahk, taqe i ma' imponik ta panaq'kiwach i Dios, taqe kansan kituut kajaaw, taqe i kansan kas kichaaq'. 10 Keh taqe i wilkeeb' pan k'oyomal, taqe inki a'n k'oyomal kuuk' i kuch winaq, taqe aj jileq' kiristianu', taqe i chukul q'orik, taqe i kiq'orik reh i rub'ihnaal i Dios chi xama' xta rub'ehel, taqe i ma' inkinimaj taj i korik laj tijinik. 11 Re' korik laj tijinik wili re' inkan ruuk' i loq'laj ak' k'uhb'aal, ruye'em cho weh i loq'laj qaDios chi naa nuq'orom rib'iral. 12 Re' hin inut'iosej reh i QaJaaw Jesucristo, re' i xye'wik rukowiil nuk'ux, ruum xrilow chi korik chik wach nuk'ux, xirupab'aa' chub'anariik i rukamaj. 13 Eh re' hin ma' tiklik ta xinq'orik cho chi riij, xnub'an cho ti' k'axik keh i kinimanik reh, eh xnub'aj taqe chaloq. Eh re' Dios xuketelaaj nuwach, ruum komajaa' hin aj nimaneel xa ko hin sahcheel noq xnub'an chaloq taqe re'. 14 Re' QaJaaw Dios xiik' naah i rotob'il xub'an wuuk'. Xuk'uhtaaj weh i korik laj nimanik, i k'axooj naaqa'nam noq wilkooj chik pan jinaj wach k'uxliis ruuk' i Jesucristo. 15 Re' wili xti korik eh ajwaal wach chi chu'nchel naakinimaniik reh chi re' Jesucristo xk'ulik ayu' wach ak'al chi kiko'ljiik taqe aj mahk. Eh re' naq i hin xti xiik' cho naah i numahk chikiwach i keh. 16 Re' wili i rub'ehel noq xuketelaaj cho nuwach i Dios reh chi peet xk'utinik wuuk' i hin xti ko aha' imponik i kuyuuj i rub'an i Jesucristo. Reh chi naa kitijem keh wuuk' i naakinimaniik reh koq'uun, reh chi neenkehchaaj i juneliik k'acharik. 17 Ruum aj re', eliik taq qayeew ruloq'il, je' wo' i runimaal wach i Reey chi juneliik, re' i jinaj chi qaDios, ma' nilarik ta wach, eh ma' jaruuj naa rukimiik Je' ta wo' naq re'. 18 Timoteo, hat wak'uun noq wilkaat, xti cha chop ak'ux chi ko'ljiik riij i holohik laj na'ojb'al ruuk' i nimanik, ruuk' holohik laj kapeew. Cha a'n rub'aan i re', je' rukab' i kiq'orom cho chawiij taqe hermano parub'ihnaal i Dios. 19 Wilik taqe i xkiq'eb' chi riij kik'ux i holohik laj kapeew, eh ruuk' i re', xkikanaa' i korik laj nimanik. 20 Je' re' i xub'an i winaq, Himeneo rub'ihnaal, ruch'ihil i Alejandro. Re' taqe re' xnuq'asaj taqe pan q'ab' i aj Yahm, k'ajresb'al kiwach, reh chi ma' nee ta chik inkib'aj i Dios.

1 Timoteo 2

1 Re' hin peet inwaaj nuq'orom chi pahqaljoq aha' wilik i ajwaal wach, b'anroq i tiij chu'nchel k'uxliis, t'iosjoq i rotob'il i Dios chikiij chu'nchel i tinamit. 2 Eh b'anaroq tiij chikiij taqe i reey, chikiij taqe i xa reh reh wach kajaawriik chi taaq'anik, reh chi neqoh k'acharik parukorkiil, pansuqkiil k'uxliis, ruuk' loch'ik. 3 Re' taqe re' ma' xta reet chi b'anarik, eh xti imponik chuwach i Dios, qaj Ko'loom. 4 Re' reh iraaj chi chu'nchel i tinamit neekiko'ljik eh neenkireq chi riij i xti korik, 5 ruum xa jinaj wo' hoq i Dios, xa jinaj wo' hoq inkojwik keh chu'nchel i tinamit panotob'il ruuk' i Dios, re' i Jesucristo, xk'ulik chi ruwii' winaq wach ak'al. 6 Re' Jesucristo xuyeew riib' pan ti'laj kimik chutojariik riij i kiko'lb'aal chu'nchel i tinamit. Re' wili xye'arik cho chi naab'jik xti manlik paruq'ijil. 7 Ruum i re', xirupab'aa' i Jesucristo chi hin raj tahqaneel, chi hin q'orol rib'iral i ak' k'uhb'aal, keh i ma' re' ta taqe aj judío. Eh re' nuq'or chi riij i Cristo korik, ruum re' hin ma' kinchukwik ta q'orik. 8 Re' hin inwaaj chi re' taqe winaq kian kitiij xa aha' yuuq' kijosam i kiq'ab' chi ma' xta ruch'uwa'iil wach i kánima chi ma' xta josq'iil kuuk', chi ma' xta wech'inik iib'. 9 Eh re' taqe ixoq parub'ehel naakitiq'aam kiib', maaniik' naah inki a'n, paneb'a'il-oq la' kikoj i kiso'. Man ki k'olochb'isaj i rismaal kinaah. Mankixoyej kiib' ruuk' oro, ruuk' perla, eh ni xata ruuk' k'ih tz'aaq itz'ihy. 10 Kitiq'aa' la' kiib' ruuk' i rub'anariik i holohik laj na'ojb'al, je' rukab' i ruk'ul chi keh ixoq kinimanik ree Dios. 11 Re' taqe ixoq inchol kib'iram i kik'uhb'aljiik imb'aan chi ma' xta choqik neenkian, eh kiq'asam-oq kiib' chi korik ree Dios. 12 Re' hin ma' nuyeew ta q'ab' reh ixoq chi neerub'an i k'uhb'alinik chikiwach i tinamit, eh ni xata neenjohtik naah chinaah i winaq. Inwaaj chi ma' xta choqik neerub'an ixoq. 13 Ruum re' Dios peet xuyejaa' chaloq i Adán, eh re' Eva koq'uun xuyejaa' chaloq. 14 Eh ma' re' ta wo' hoq i Adán xjot'arik ruum i aj Yahm, re' la' ixoq xjot'arik, ruum i re' xq'ehb'ik pamahk. 15 Xa re' la', re' ixoq nee wo' inko'ljik wila' xuk'isaj taqe i rak'uun rixq'uun parub'ehel, eh wila' korik wach i runa'ojb'al chi nimanik wila' xk'axwik, wila' xk'acharik pan santohiil.

1 Timoteo 3

1 Re' wili xti korik: Awach i ruk'ax wach i k'amaj kib'eeh i kinimanik ree Dios, looq' i kamanik k'ahchi' rukapaam rub'aan. 2 Re' i wilik chi k'amaj b'eeh choloq k'acharik, reh chi ma' xta neench'ooljik wii. Xa jinaj-oq i rehk'een chuwach, k'acharoq parub'ehel, korik-oq wach i runa'ojb'al. Eh mo'-oq xa teheeh wach, chuyeew kipatal taqe rulaa', eh choloq k'uhb'alinik. 3 Mo'-oq xohk'reel laj winaq, mo'-oq sik'il peleto. Xa atoob'-oq la' wach ruk'ux wilik-oq i q'unil ruuk', mo'-oq k'axal wach tumiin re' ruuk' i ma' parub'ehel taj inkan. 4 Eh wilik-oq runa'ojb'al chi taaq'anik parupaat, eh chuk'uhtaaj keh i rak'uun rixq'uun nik' wach i loch'ik, i nimanik, 5 ruum awach i ma' nchol ta taaq'anik parupaat, ¿Nik' wach noq neerub'an kicha'jaljiik taqe i kinimanik ree Dios? 6 Re' k'amal b'eeh ma' nee ta rub'an chi ko ak' aj nimaneel, ruum nee-oq i runimb'isaj riib', nee-oq i ruq'eb' riib' pantojb'al mahk, je' rukab' i xuq'eb' wii' riib' i aj Yahm. 7 Koruman wo' hoq chi naa ruk'uhtaam i holohik laj na'ojb'al chi kixilak i ma' re' ta taqe aj nimaneel, reh chi ma' nee ta ruk'uhtaaj ruk'ixb'ilaal, eh ni xata neenq'ehb'ik paruxirob' i aj Yahm. 8 Je' wo' taqe i kitowik parukamaj i Dios, xa kiloch'ik-oq. Mo'-oq xa chib'ih jariik neekiq'ehb'ik wii' ruuk' i kiq'oral. Eh mo'-oq xohk'reel laj winaq taqe, mo'-oq k'axal taqe wach tumiin i ma' re' ta parub'ehel inkan. 9 Eh inchol kik'amam naah i korik xye'arik cho chi naab'jik, chi saq wach i kikapeb'aal. 10 Re' taqe re', peet wo' naakilariik ruuk' i kina'ojb'al. Eh wila' ma' chih kiq'ehb'ik wii', kora'j naakikojariik chi to'ooj re'. 11 Je' wo' taqe i hermana ixoq, xa kiloch'ik-oq. Mo'-oq tz'aqal wach k'utaaj taqe. Holohik-oq i kik'achariik, eh korik-oq wach kik'ux ruuk' chu'nchel. 12 Re' taqe i to'ool, xa jinaj-oq i kehk'een chikiwach. Eh wilik-oq kina'ojb'al chi taaq'anik chikinaah i kak'uun kixq'uun, chikinaah chu'nchel i awach keh pankipaat. 13 Re' taqe to'ool inki a'n chi korik i rukamaj i Dios, nimaq chik wach i kikamaj inye'arik. Eh chu'nchel kik'ux neenkiq'or chi k'ahchi' kinimam i Jesucristo. 14 Re' hin inwaaj i ojik chi jumehq'iil cha wilariik i hat Timoteo. Xa re' la', peet inutz'ihb'aaj reje aweh panhuuj taqe i q'orik wili. 15 Wila' xinchahmik reje chi ojik, re' i holohik cha a'n chi kixilak rak'uun rixq'uun i Dios, re' taqe i kinimanik reh i k'achlik Dios, re' i kichopinik naah, re' kiko'linik riij i korik. 16 Eh xti, xiik' naah nimaal wach i ma' eht'alimaj ta naq chi riij i korik, je' wili noq wilik: Re' Jesucristo xk'ulik wach ak'al, chi ruwii' winaq. Xuq'or i Santolaj Uxlab'al chi korik wach ruk'ux. Eh x-ilarik wach kuum i ánjel. Xq'orarik rib'iral keh i ma' re' ta taqe aj Judío wilik i xinimanik reh sut i wach ak'al. Eh xk'amarik wo' chik johtoq pan taxaaj ruuk' i ruloq'il.

1 Timoteo 4

1 Re' Santolaj Uxlab'al i xuq'or i korik chi pan tz'apaab' ponoq wach reh i q'iij wilik i naa ruyojiik kik'ux chunimjiik i korik laj k'uhb'aal. Re' chik taqe i uxlab'al i kib'anik jot'ooj naakinimam, eh re' chik naakinimam i tijinik inchalik kuuk' i aj Yahm. 2 Eh re' chik naakinimam inkiq'or i xak'ul inki a'n kiwach, chukul q'orik taqe, k'ahtinaq i kikapeb'aal. 3 Re' taqe re' inkiq'or chi mahk i kaxárohiil, inkiq'or chi wilik i k'uxb'al wi'k mahk chi k'uxarik. Eh ma' nkikapaaj taj chi re' Dios xtz'uhkrisanik chaloq reh chi naa kik'uxum, eh chi naa kit'iosem ree Dios taqe aj nimaneel, i keht'al chik wach i korik. 4 Chu'nchel i rutz'uhkrisam chaloq i Dios q'e' looq'. Ma' ruk'ul ta chi neenqayub'uj naa la' ruponiik panaq' qawach eh naaqat'iosem ree Dios, 5 ruum re' ruq'oral i Dios, eh re' i tiij imb'aan inkuxisanik reh taqe k'uxumb'al re' re'. 6 Timoteo, wila' xak'uhtaaj keh i hermano taqe re', wila' k'ahchi' areqem rukowiil ak'ux i ruuk' korik laj nimanik, ruuk' i holohik laj tijinik k'ahchi' kaat, chi je' re' hat manlik raj kamanoom i Jesucristo. 7 Eh manimaj aweh i hat taqe i yiib' wach k'utaaj imb'aan, re' taqe i xa memil laj q'orik. Chachop la' ak'ux chub'anariik iraaj i Dios. 8 Re' rutijiik i xa chib'ih k'o'nikaal xa reh i ti'jolal inkamanik. Raaj i rub'anariik iraaj i Dios reh i ruyeew qeh i suq laj k'acharik ayu', eh je' wo' chupaam i junch'iht chik chi k'acharik. 9 Re' wili xti korik, eh ajwaal wach chi chu'nchel naakinimaniik reh. 10 Ruum taqe re', inqakuy ransil i ti' chub'anariik i rukamaj i Dios, ruum qeht'al chi re' hoj ruuk' i k'achlik Dios ch'iklik reje qak'ux re' i Ko'len keh chu'nchel i tinamit, eh Ko'len wo' keh chi manlik i kinimanik reh. 11 Re' taqe wili, ajwaal wach chi naa aq'orom, eh naa ak'uhtaam. 12 Mayeew q'ab' chi neenkiyeew chi re' chi ma' re' ak'ijolal. Chak'uhtaaj la' i holohik laj na'ojb'al chikiwach i aj nimaneel ruuk' aq'oral, ruuk' i na a'nam, ruuk' i k'axooj, ruuk' i nimanik, ruuk' i rusaqiil wach ak'achariik. 13 Noq komajaa'-oq kimponik i hin, re' hat chawilow paam i Santolaj huuj chi kixikin i taqe aj nimaneel. Chayeew rukowiil kik'ux, eh cha tijej taqe. 14 Eh maayeew chi re' chi ma' re' akooch ruye'em aweh i Dios noq xkiyeew i kiq'ab' cha naah parub'ihnaal i Dios taqe to'ool chi kixilak i komoon aj nimaneel. 15 Chachop ak'ux chub'anariik taqe re', reh chi chu'nchel naakikojwiik rehtaal chi k'ahchi' areqem ana'ojb'al chi manlik. 16 Chawik'raaj awiib' i hat cha wib'il awiib', je' wo' ruuk' i k'uhb'alinik naa a'nam, re' taqe re' naa a'nam. Wila' xa a'n taqe re', neetiko'ljik i hat, eh nee wo' kiko'ljik i neeki-ib'irinik reh i naa aq'orom.

1 Timoteo 5

1 Re' mama' winaq chik maanaq, parukorkiil la' chak'uhb'alej, je'-oq awajaaw cha a'n reh. Je' wo' taqe k'ijolaq, parukorkiil taqe chak'uhb'alej je'-oq jinaj taq atuut awajaaw kuuk'. 2 Re' taqe ati't ixoq parukorkiil chak'uhb'alej taqe je'-oq atuut cha a'n keh. Eh re' taqe q'ahxoq, xa je'-oq kiq'orob'jik awanaab' cha a'n keh, korik-oq wach ak'ux kuuk'. 3 Chatoob'eej taqe ixoq kamnaq kib'ahiil, re' taqe i xti korik chi ma' xta ilil keh. 4 Eh re' ixoq kamnaq rub'ahiil wilik taqe rak'uun rixq'uun oon riih rumaam, i ruk'ul chi re' keh i naakitoob'eem i awach keh pankipaat, reh chi neenkitoj riij reh i kituut kajaaw i kik'axariik b'anooj chaloq. Re' taqe re' ma' xta reet chi b'anarik, eh imponik chuwach i Dios. 5 Re' ixoq kamnaq rub'ahiil, eh xti korik chi ma' xta ilil reh, xa ruuk' tii Dios i ruch'ikaa' ruk'ux, eh ma' rukanaa' ta rub'aan i tiij chi q'iij chi aq'ab', reh chi re' Dios neentoob'inik reh. 6 Wila' re' ixoq kamnaq rub'ahiil i ruchop q'ab' iraaj ma' raaj b'anarik paruk'achariik, re' re' kamnaq parumahk. 7 Re' taqe na'ojb'al wili naa ak'uhb'alem taqe wii', reh chi ma' xta neekiq'ilarik wii'. 8 Ruum awach i ma' rukapaaj ta rutoob'jiik i awach reh, eh mo'-oq wo' rukapaaj rutoob'jiik taqe rak'uun rixq'uun, ma' imponik ta panaq'wach runimjiik i Jesucristo, q'e' wo' chik yiib' wach imb'anik chuwach i ma' re' ta aj nimaneel. 9 Re' ixoq kamnaq rub'ahiil naa akojom paruman reh i rutoob'jiik, xa re' wo' hoq ik'inaq oxk'ahl haab' ruhab'ul, eh xa jinaj-oq wo' rub'ahiil ik'inaq. 10 Eh holohik-oq i runa'ojb'al: Ruk'isam-oq taqe i rak'uun rixq'uun parub'ehel, ruye'em-oq cho kipatal i rulaa', rutz'ajam-oq i kooq i santo laj aj nimaneel, rutoob'eem-oq taqe i wilkeeb' panti' k'axik, eh xa chib'ih-oq chik jariik i xtoob'inik cho wii'. 11 Eh re' taqe i ko q'ahxoq kamnaq kib'ahiil, maakoj taqe paruman, ruum ko nee-oq inkik'ax wach rub'aan i ma' holohik taj, nee-oq inyoj kik'ux chunimjiik i Jesucristo, eh nee wo' chik inkootwaaj kaxáro ruka'peech, 12 inkikoj kimahk, ruum inkiq'eb' chi riij kik'ux i rukamaj i Dios i kiq'orom cho pampeet chi nakianam. 13 Eh xa kiooj chi' taq paat, inkichop q'ab' i sikilal. Eh ma' xata re' i re', molol la' wach k'utaaj taqe. Xa chib'ih jariik inkimin wii' kiib'. Eh xa chib'ih i yiib' wach q'orik i nelik cho pan kichii' re' i ma' ruk'ul ta chi q'orarik. 14 Ruum aj re', re' hin inwaaj chi neenkian kaxáro ruka'peech taqe ixoq kamnaq kib'ahiil, i ko q'ahxoq taqe. Wih-oq kak'uun kixq'uun kicholoq k'acharik pankipaat, eh ma' nkiyeew q'ab' chi neekich'ooljik ruum i aj ixowaal, 15 ruum wilik chik kamnaq kib'ahiil xkikanaa' runimjiik i Jesucristo, re' chik i aj Yahm k'ahchi' kinimam. 16 Wila' re' ixoq aj nimaneel wilik i awach reh kamnaq rub'ahiil, inchol taqe rutoob'eem, reh chi ma' chikinaah taj i aj nimaneel neenkahnik i ihq re' re'. Chi je' re', re' taqe aj nimaneel neenkian rutoob'jiik taqe ixoq kamnaq kib'ahiil, re' i xti korik wo' hoq chi ma' xta ilil keh. 17 Re' taqe i to'ool inki a'n rukamaj i Dios chi korik, i ruk'ul chi neekik'axarik chi manlik. Eh xti ruk'ul wo' hoq chi je' re' neenb'aan keh i kiq'orik rib'iral i ruk'uhb'aal i Dios, eh inki a'n wo' i tijinik, 18 ruum pan Santolaj huuj i ruq'or chi je' wili: Maab'ak' i ju' b'ooyax k'ahchi' ruyeq'em parooq i trigo, inki. Eh i ruq'or wo' chi je' wili: Re' aj kamanoom rub'ehel chi nee ruk'ul i rutojb'aal, inki. 19 Manimaj i mahk neentz'aqarik wach aweh chi riij jino'q i to'ool wila' ma' chih ki'ib' oon ixib'-oq i neekiq'orik i korik chi wilik ru mahk. 20 Eh re' taqe i ma' kikanaa' ta rub'aan i mahk, inchol taqe aq'ilim chikiwach i ruk'ihaal, reh chi re' taqe junch'uq neekiyo'jik chub'aan i mahk. 21 Chuwach i Dios, chuwach i QaJaaw Jesucristo, eh chikiwach ánjel sik'ooj kiwach, i nuq'or aweh chi maakanaa' chik runimjiik taqe i nuq'or aweh wili. Eh mo'-oq awach i tokoom rilariik neena a'n, ma' awach atiq naah ru mahk. 22 Maayeew aaq'ab' chinaah jino'q, reh chi nenokik chi to'ooj chi ma' akapaam ta riij chi korik, reh chi ma' nee ta ti ehtrik i ru mahk i tokoom. Eh chaq'eb' chi riij ak'ux i yiib' wach na'ojb'al. 23 Re' hat xa kok' xilak tiyowab'jik ruum apaam. Ruum aj re', maawuk'ej chik rutkeel jot'ik ha' chaxilakeej la' k'isinoq vino ruuk' riq'omal apaam. 24 Wilik taqe i kipa'ab'jik chi to'ooj xanoq wo' ink'utinik wach i kimahk noq komajaa' ta nq'atarik q'orik chikinaah. Eh wilik wo' chik i koq'uun inooj k'utinoq wach i kimahk. 25 Eh re' kib'anik i holohik laj na'ojb'al, xanoq wo' ink'utinik wach. Eh re' i ma' holohik ta laj na'ojb'al ma' noq ta nk'utinik wach, xa re' la' ma' nkahnik ta chi ke'lik chi jumpech.

1 Timoteo 6

1 Re' taqe i aj nimaneel k'ayimaj pankowlaj kamanik, inchol ruponiik panaq'kiwach i kipatroon, reh chi ma' nee ta nq'orarik chi re' chi ma' re' i rub'ihnaal i Dios, i k'uhb'aal k'ahchi' qaq'orom. 2 Eh wila' aj nimaneel taqe i kipatroon, ma' ruyee ta riib' chi xa k'isiin neemponik panaq'kiwach, ma' xata ruum chi kuch aj nimaneel kiib'. Inchol la' kianam chi korik i rukamaj, ruum re' i k'ahchi' kianam rukamaj atoob'laj hermano taqe. 3 Wila' awach jino'q i tokoom laj tijinik i ruk'uhtaaj, mo'-oq eliik wach ruuk' i korik laj tijinik inchalik ruuk' i QaJaaw Jesucristo, eh mo'-oq je' rukab' i ruk'uhtaaj qeh i korik laj nimanik. 4 Re' reh xa nim wach i rub'an riib', eh ma' reht'al taj wach korik yojinaq i runa'ojb'al, ruum xa re' i wech'inik riij k'utaaj imponik chuwach. Eh ruuk' i re', inchalik i kaqwachiil, ixowaal, b'ajooj, yojoj k'uxliis 5 xa peleto inkaaj chi juneliik chi kixilak tinamit, ma' xta rub'ehel i kikapeb'aal ma' keht'al ta wach i korik. Eh ruum aj re', inkikapaaj chi re' i korik laj nimanik reqb'al b'ehomal. Maa a'n jinaj awach kuuk' i re'. 6 Korik, re' runimjiik i Jesucristo jinaj b'ehomal xiik' naah loq'il chi reh awach i suq ruk'ux ruuk' i chib'ih jariik i wilik reh, 7 ruum ma' xta wilik qeh noq xoj-aasjik ayu' wach ak'al, eh je' wo' chik re' na' qoh kimoq, ma' xtaj i naa qak'amam reje. 8 Xa re' la', mi wilik qawa' qahaa', eh wilik-oq wo' tii qaso', suuqb'oq qak'ux ruuk' taqe re'. 9 Eh awach taqe inkaaj b'ehomrik ma' nkikuy taj i pajarik, inkiq'eb' kiib' ruum ruk'axariik wach iraaj ma' raaj b'anarik, re' injot'wik keh i tinamit. Eh re' wo' re' ink'amwik keh pa runimaal tojb'al mahk. 10 Re' ruk'axariik wach i tumiin raa' ri'sil chu'nchel i yiib' wach na'ojb'al. Eh wilik taqe i xkiyeew cho kik'ux chinaah i tumiin, xkiq'eb' chi riij kik'ux i nimanik. Eh ruum i re', xchalik i ma' k'isa ti' k'axik chikinaah. 11 Eh re' hat Timoteo, i tinimanik ree Dios, maa a'n aweh taqe re'. Tik'acharoq la' parukorkiil chaloq'ej i Dios tinimanoq cha a'n i k'axooj cha a'n i kuyuuj, xa ch'ub'ik-oq wach awánima. 12 Eh xti chayeew ak'ux chuko'ljiik riij i korik laj nimanik. Chachop ak'ux chureqariik i juneliik k'acharik, ruum re' re' xraaj awuuk' i Dios noq xusik' chaawach. Ruum wo' re' aq'orom cho rib'iral i nimanik chikiwach i ruk'ihaal, re' i xi-ib'irinik chaaweh. 13 Eh chuwach i Dios, inye'wik kik'achariik chu'nchel i chib'ih i wilik, eh chuwach i Jesucristo, re' i ma' xyo'jik taj chuq'orariik i korik chuwach i Poncio Pilato, re' hin i nutaq'aaj ruq'orariik aweh, 14 chi chanimaj taqe i nuq'or reje aweh. Majal chik wach, reh chi ma' awach ta neenq'ilwik aweh. Je' re' cha a'n korehtaal i rureq ruq'ijil i ruk'uliik ruka'peech i QaJaaw Jesucristo. 15 Eh noq naa ruponiik ruq'ijil chuwach i Dios, naa rub'anam i wili, ruum xa re' wo' reh i jinaj chi Dios xiik' naah loq'il, eh Reey chikinaah taqe reey, Ajaab'ees chikinaah ajaab'ees. 16 Xa re' wo' reh i ma' naa ta rukimiik chi jumpech. Pan saqum wilik, eh ma' awach ta jino'q inerujil i koq riib' ar. Ma' jino'q ilwinaq cho wach, ni xata wo' neeruyee riib' chi nilarik wach. Re' ta naq i reh ye'aroq ruloq'il, ye'aroq runimaal wach i rajaawriik chi juneliik. Je' ta wo' naq re'. 17 Timoteo, awach taqe i wilik kib'ehomal ayu' wach ak'al, cha q'or keh chi mankinimb'isaj kiwach, mankiyeew kik'ux chinaah i b'ehomal, ruum re' re' xanaa wo' rusahchiik wach. Ruuk' la' Dios kiyeew kik'ux, re' inye'wik qeh chu'nchel i xa chib'ih jariik inqa a'n rusuqkiil. 18 Eh chi neen wihik kuuk' i otob'il reh chi nee kib'ehomrik ruuk' i rub'anariik i holohik laj na'ojb'al, eh reh wo' chi xa atoob'-oq wach kik'ux chuye'ariik i naakisihim. 19 Chi je' re', naa ruwihiik kib'ehomal, re' i naa ruye'wiik keh jinaj i ch'ikaab' kik'ux, re' i naa rukamaniik keh pan jinaj q'iij, eh naa kireqem i juneliik k'acharik. 20 Re' hat Timoteo, chako'leej riij i ye'ooj cha naah ruum i Dios. Maab'iraj taqe i yeb'ee wach k'utaaj, i xama' xta rutiq wach, je' wo' hoq i wech'inik iib' chi riij i na'ojb'al, i xa je' tii chik korik laj na'ojb'al noq inq'orarik. 21 Wilik taqe i xkichop q'ab' i ma' korik ta laj na'ojb'al, ruum i re', xkiq'eb' i korik laj nimanik. Re' ta naq i rotob'il i QaJaaw Dios nee ruyeew taq cho cha naah ar. Je' ta wo' naq re'.

2 Timoteo 1

1 Re' hin i Pablo, hin raj tahqaneel i Jesucristo. Eh xchalik paruk'ux i Dios chi xirutaq'aaj chuq'orariik i ruyejaam cho wach, re' i k'acharik i ruyeew i Jesucristo. 2 Re' hin inutz'ihb'aaj reje aweh i huuj wili, Timoteo, hat wak'uun noq wilkaat q'e' tinuk'ax. Re' ta naq i Ajaab'ees Dios, i QaJaaw Jesucristo neen kiyeew aweh i kotob'il, i ketelinik wachiis, i suq kiil k'uxliis. 3 Re' hin eliik tik'ulik panuk'ux panutiij chi q'iij chi aq'ab'. Tinut'iosej ree Dios, re' i k'ahchi' nub'anam i rukamaj i hin chi ma' xta ruch'uwa'iil wach i nukapeew, je' rukab' i rukamaj i Dios xkian chaloq i numaam wati't. 4 Re' hin eliik ink'ulik cho panuk'ux oq'ik a'nam chaloq ruum i ruti'kiil ak'ux. Eh xa nwaaj naq chik wilom awach, reh chi q'e' neensuuqb'ik nuk'ux. 5 Ink'ulik cho panuk'ux chi re' hat korik wach ak'ux chi nimanik, je' rukab' i nimanik xub'an cho pampeet aak'een, qatuu Loida, ruch'ihil atuut Eunice. Re' hin ch'iklik nuk'ux chi ko je' wo' re' i nimanik k'ahchi' kaat i hat yu'naak. 6 Je' re' noq re' hin i nuq'or aweh chi kamanoq aweh akooch xuyeew i Dios noq xnuyeew i nuq'ab' cha naah reh apa'ab'jiik, 7 ruum re' Ruxlab'al xuyeew cho qeh i Dios ma' re' ta yo'jik i ruk'am chaloq i ruyeew la' rukowiil qak'ux reh i k'axaj iib', reh i rukorkiil wach qak'ux. 8 Eh mat k'ixik chuq'orariik i rib'iral i QaJaaw Jesucristo. Mat k'ixik wo' wuum i hin chi wilkiin prexo ruum i rukamaj i reh. Hat-oq la' haa' chuk'ulariik i ti' k'axik ruum i ruq'orariik i ak' k'uhb'aal. Chakuy ransil taqe re', ruuk' i rajaawriik i Dios. 9 Re' reh xko'linik qeh, eh xusik' cho qawach reh i santohiil, ma' ruum ta chi chib'ih ta jariik i holohik laj qa'nam, xa ruum la' chi je' re' i xuyejaa' cho wach, eh xa ruum chi xoj ruk'ax. Re' Dios xanoq wo' xojruk'ax parub'ihnaal i Jesucristo noq komajaa' i rutz'uhkrisaj chaloq i wach ak'al. 10 Eh yu'naak, xk'utinik chik i ruk'axb'al ruuk' i ruk'uliik i qaj Ko'loom Jesucristo, re' i xsachwik wach i rajaawriik i kimik. Eh ruuk' i ruq'orariik rib'iral i k'uhb'aal ree ko'lemb'al iib', xuteh wach jinaj i ak' k'acharik ma' sahchik ta wach reh. 11 Re' Dios xpaab'anik cho weh chi naa nuq'orom rib'iral i k'uhb'aal wili, eh xirupab'aa' chaloq chi hin raj tahqaneel, eh chi hin aj k'uhb'alineel. 12 Ruum aj i re', k'ahchi' nuk'ulum i ti' k'axik wili. Xa re' la' re' hin ma' kink'ixik taj ruum taqe re', ruum weht'al awach i nunimaj, eh i nunimaj chi wilik rajaawriik chi rumolariik i nuye'aab' naa ruye'em weh na' k'oloq ruka'peech i Jesucristo. 13 Je' re' noq maakanaa' chik i xti korik laj tijinik xponik nuk'uhtaaj aweh. Eh tinimanoq, tik'axwoq je' rukab' iraaj i Jesucristo. 14 Eh ruuk' i rajaawriik i Santolaj Uxlab'al wilik pan qánima, chako'leej riij i korik laj k'uhb'aal ruye'em chaaweh i Dios. 15 Re' hat aweht'al chik chi re' taqe aj nimaneel wilkeeb' ar Asia xinkikanaa' chi wutkeel, re' haa' Figelo ruch'ihil i Hermógenes. 16 Re' ta naq i QaJaaw neen ketelinik kiwach taqe i awach reh parupaat i Onesíforo, ruum re' reh k'ih pech xk'ulik ruyeew rusuqkiil nuk'ux. Eh ma' xk'ixik ta wuum chi wilkiin chi prexohjik. 17 Xa noq la' wo' xintohq'ik rusik'im noq xponik pan tinamit Roma korehtaal xirureq. 18 Re' hat aweht'al chik nik' wach i qatoob'jiik xub'an chaloq ar Éfeso. Neeta naq inketeeljik wach ruum i QaJaaw na' chureq ruq'ijil i ruk'uliik ruka'peech i Jesucristo.

2 Timoteo 2

1 Re' hat Timoteo, i hat wak'uun noq wilkaat, chakowej ak'ux ruuk' i rotob'il i Jesucristo ruye'em aweh. 2 Eh re' i xab'iraj, re' i xnuq'or chikiwach i ruk'ihaal, re' wo' chik i re' cha k'uhtaaj keh taqe i korik wach kik'ux, re' taqe i nee wo' inki a'n ruk'uhtjiik xa awach aj eh. 3 Je' re' noq, hat-oq haa' chukuyariik ransil i ti' k'axik. Hat-oq manlik ru soldado i Jesucristo. 4 Chakoj rehtaal chi ma' jino'q i manlik soldado wilik chi cha'jinik neerub'an i tokoom kamanik. Re' wilik chi soldado hiil xa re' wo' naa rub'anam imponik chuwach intaaq'anik reh. 5 Je' wo' re' inokik haa' chi pajaj ajiim wila' ma' xuchop ruk'ux chi rub'anariik i tijimaj wii', ma' jaruuj naa ruye'ariik reh i ru corona. 6 Eh chawil i aj ab'ixoom kopeet naa rukamaneem wach kora'j naa runik'eem re' i wach i rutik. 7 Chakapaaj riij taqe i nuq'or reje aweh, eh re' QaJaaw neentoob'inik aweh reh chi chu'nchel neenareq chi riij. 8 Mansahchik panak'ux i xk'ulik rub'an i Jesucristo, re' xwukteesjik chaloq chi k'achlik wach, eh re' ruuk' chaloq i riih rumaam i reey David. Re' wili i ak' k'uhb'aal k'ahchi' nuq'orom rib'iral i hin. 9 Ruum i ruq'orariik rib'iral i k'uhb'aal wili, k'ahchi' nukuyum ransil i ti' k'axik. Xa je' chik hin runimaal aj mahk inki a'n weh, hin kib'ak'am chi karena. Xa re' la' re' i ruk'uhb'aal i Dios reh, ma' b'ak'lik ta wach chi karena. 10 Ruum i re', k'ahchi' nukuyum ransil chu'nchel i ti' k'axik, reh i kitoob'jiik i sik'ooj cho kiwach ruum i Dios, reh chi neenkireq i loq'laj ko'lemb'al iib' reh i juneliik, re' i ruyeew qeh i Jesucristo. 11 Re' q'orik wili xti korik: Wila' xoj-ehtrik haa' i rukimiik i Jesucristo, naa wo' chik ruwihiik qak'achariik ruuk' i reh chi juneliik. 12 Eh wila' xqakuy i ti' k'axik, naaqehtriik haa' i runimaal rajaawriik. Eh wila' xqaq'or chi ma' qeht'al ta wach, naa wo' ruq'orom i reh chi ma' reht'al ta qawach i hoj. 13 Atoob' ta ma' korik wach qak'ux i hoj, re' reh xa korik wo' wach ruk'ux, ruum ma' nee ta rujal wach i ruq'orom chaloq. 14 Chuwach i Dios i nuq'or aweh chi chawik'saj ruq'orariik pan kixikin, eh chak'uhb'alej taqe chi mankiwech'uj chik kiib' chi riij i k'utaaj xama' xta rub'ehel. Ruum re' taqe re', xa yojb'al kik'ux taqe ki-ib'irinik reh. 15 Eh xti cha chop ak'ux chi korik chi neenak'uhtaaj chuwach i Dios chi hat atoob'laj raj kamanoom, eh mo'-oq chih k'isinoq neetik'ixik wii'. Chach'ob' la' rub'ehel chi manlik i korik laj k'uhb'aal. 16 Re' hat, maamin awiib' ruuk' i yeb'ee wach k'utaaj iraaj ma' raaj q'orarik, ruum re' kiq'orik reh taqe re', xa reh reh kiq'eb'em kiib' panti' k'axik. 17 Eh re' yiib' wach na'ojb'al inkik'uhtaaj inooj chunimaal, je' rukab' i rub'an i rax q'aah i ruk'ux reje riib'. Re' i na'ojb'al re' re' k'ahchi' ruk'uhtaam i winaq, Himeneo, ruch'ihil i Fileto. 18 Re' keh xkikanaa' i korik laj nimanik, eh k'ahchi' kiq'orom chi re' taqe kamnaq wuktinaq chik taqe chaloq. Ruum i inkiq'or re' re', wilik taqe k'ahchi' kiyojom ruk'ux chi nimanik. 19 Raaj i Dios reh jinaj i kowlaj ch'ikaab' reh rukojom, re' i wilik chi juneliik, re' i tz'ihb'amaj wii' rehtalil chi je' wili: Re' QaJaaw reht'al kiwach taqe i rak'uun rixq'uun, eh chu'nchel i kiq'orik rib'iral i QaJaaw, inchol kikanaam i yiib' wach na'ojb'al, inki. 20 Chupaam jino'q i nimlaj paat ma' xata re' oro oon plata kiyej-aal i kulk wilkeeb' ar. Wilik la' wo' taqe i chee' eh ak'al kiyej-aal. Eh wilik i looq' kikamanik wii'. Eh wilik i xama' looq' ta kikamanik wii'. 21 Awach iraaj chi looq' naa rukamaniik wii', chuwach i QaJaaw ruq'asam riib' reh chi manlik. Inchol chi xa eliik-oq saq wach i ránima, eh marutz'a'j chik ruuk' i yiib' wach na'ojb'al. Chi je' re', xa re' chik i holohik chi b'anarik neerub'an. 22 Je' re' noq re' hat, maa a'n aweh i mahk inki a'n taqe k'ijolaq. Re' la' korik cha a'n panak'achariik tinimanoq tik'axwoq xa suq-oq ak'ux kuuk' taqe i saq wach i kánima chuq'orariik rib'iral i QaJaaw. 23 Maatijej aweh i xa memil laj wech'inik iib' ma' xta rub'ehel. Re' hat aweht'al chik chi re' taqe re' xa yojoj k'uxliis i ruk'am chaloq. 24 Re' jino'q i raj kamanoom i QaJaaw ma' ruk'ul ta chi sik'il peleto, xa chu'nchel-oq la' aj uuk' chaq'laam. Eh choloq k'uhb'alinik, xa kuyuul-oq, 25 eh xa ch'ub'ik-oq wach ruk'ux chi kik'uhb'aljiik i ja'lik kichii' kiwach. Chi je' re', nee oon naq injalarik wach i kina'ojb'al ruum i Dios, reh chi neenkinimaj i reh. Eh nee oon naq inkireq chi riij i korik, 26 reh chi nee na'lojik cho keh, eh neenkiq'uch cho kiib' paruxirob' i aj Yahm, re' taqe i ruminim wii', reh chi neerub'an kuuk' iraaj i reh.

2 Timoteo 3

1 Re' hat inchol anab'eem chi pantz'apaab' taqe poo wach ree q'iij xa reh reh wach i ti' k'axik naa rilariik: 2 Re' tinamit xa re' keh naakik'axam kiib', naakik'axam wach i tumiin, naakinimb'isam kiwach, xama' tiklik ta naa kib'aniik. Eh ma' holohik ta naa kiq'oriik chi riij i Dios, ma' naa ta kinimam i kituut kajaaw ma' xtaj naakit'iosem, ni xata naakinimam i korik. 3 Eh ma' naa ta ruwihiik i k'axooj kuuk', ni xata ketelinik wachiis, xa re' chik i tz'aqaj wach k'utaaj naa kianam, eh ma' naa ta kikanaam rub'aan i re' ma' re' xiik' naah kijosq'iil, eh naakixowaam wach chu'nchel i holohik. 4 Naa kianam i jot'ooj chi ma' eht'alimaj, naa rub'anam xa teheeh kiwach, naakinimb'isam kiib' chub'aan i xama' xta rutiq wach, ma' naa ta kinimam i Dios, xa re' naakisik'im i ruk'ax wach i kiti'jolal. 5 Eh xa je' tii chik manlik aj nimaneel naa kianam kiib', xa re' la' ma' naa ta ruponiik panaq'kiwach i korik laj nimanik. Re' hat, maamin awiib' kuuk' i je' re' kina'ojb'al. 6 Ruum re' taqe re' xa kiooj chi' taq paat chi kijot'ariik taqe meem laj ixoq, i xiik' naah i kimahk, i kiq'eb'em kiib' chub'anariik i xa chib'ih jariik i ruk'ax wach i kiti'jolal. 7 Re' taqe i kib'anik reh i je' re' juneliik wo' naq k'ahchi' kitijem kiib' xa re' la' ma' jaruuj ta wo' naa kireqem chi riij i korik. 8 Nik' wach i xkian chaloq i winaq aj war, Janes, i Jambres, i xkixowaaj cho wach i xub'an i Moisés, je' wo' re' inki a'n taqe aj jot'ool re' re' inkixowaaj wach i korik eh xiik' naah yib'kiil wach i kikapeew kiq'eb'em chi riij kik'ux i korik laj nimanik. 9 Re' keh ma' naa ta rojiik eloq wach i naa kianam, ruum chu'nchel i tinamit naa kikojom rehtaal chi xa sahcheel i kina'ojb'al, je' rukab' i xkik'ul i ki'ib' chi winaq i xi-ixowanik cho wach i Moisés. 10 Eh re' hat, xatijej chik aweh i k'uhb'alinik i nub'an i hin, i nuna'ojb'al, i chib'ih inwaaj chi riij, i nimanik i nub'an, je' wo' hoq i kuyuuj, i k'axooj i nub'an, je' wo' hoq i rukowiil nuk'ux, 11 i ti' k'axik ruch'ihil ixowaal. Re' hat aweht'al chik chu'nchel chib'ih jariik i xnuk'ul cho Antioquía, Iconio, Listra. Eh chu'nchel i ti' k'axik xnuk'ul cho ar ruum ixowaal, re' QaJaaw x-esanik weh chupaam. 12 Xti korik noq awach inkaaj k'acharik chi kiq'asam kiib' ree Jesucristo, naa wo' kik'iik chi ti' k'axik i keh ruum ixowaal. 13 Raaj taqe i yiib' wach i kina'ojb'al ruch'ihil taqe jot'ool, xa reh reh kiq'eb'em kiib' chi re' chi ma' re', eh tokoom chik naa rujot'wiik kekeh. 14 Eh re' hat, maakanaa' chik rub'aan i xatijej, re' i xareq chik chi riij chi re' re' i korik. Re' hat aweht'al chik awach taqe xitijinik chaaweh. 15 K'oloq panak'ux chi kopan ak'isinal xatoq'aa' cho reht'aljiik chib'ih i ruq'or pan santo laj huuj, re' inkojwik ana'ojb'al, eh tiruko'leej ruuk' i runimjiik i Jesucristo. 16 Chu'nchel i tz'ihb'amaj pan santo laj huuj re' i Dios xye'wik chaloq ruuk' i Ruxlab'al. Inkamanik reh k'uhb'alinik, reh q'ilooj, reh loch'oj nahis, reh kojooj na'ojb'al, reh chi neenb'aan i k'acharik parukorkiil, 17 reh chi re' i nimanik ree Dios naa ruwihiik runa'ojb'al, eh chi naa ruyejaam riib' chi korik chub'anariik chu'nchel i holohik chi b'anarik.

2 Timoteo 4

1 Timoteo, cha kuy i nuq'or aweh chuwach i Dios, eh chuwach i QaJaaw Jesucristo, re' i naa ruchaliik chi Reey chi q'ataj q'orik chikinaah i k'achalkeeb', chikinaah kamnaq, 2 chi chayeew ak'ux chuq'orariik i ruk'uhb'aal i Dios. Atoob' ta ruyee riib', atoob' ta naq ma' ruyee riib' chawach. Tikojwoq na'ojb'al, tiq'ilwoq, tiye'woq rukowiil k'uxliis, eh tik'uhb'alinoq ruuk' kuyuuj, 3 ruum naa ruponiik i q'iij chi re' tinamit ch'i'k chik naa kib'iram i korik laj tijinik. Xa naa kianam kina'ojb'al kiib', naakisik'im k'ih-oq kaj tijoom naa ruk'uhtjiik keh aha' wilik i naa kaajwaam rib'irjiik. 4 Naakiq'eb'em chi riij kik'ux rib'irjiik i korik eh re' chik naa ruponiik chikiwach rib'irjiik i xama' xta rub'ehel laj k'utaaj. 5 Raaj i hat, wilik-oq ana'ojb'al chub'anariik i korik. Chakuy ransil i ti' k'axik. Maacanaa' chik ruq'orariik rib'iral i ak' k'uhb'aal reh i ko'lemb'al iib'. Cha a'n chi korik aakamaj. 6 Re' hin ilook' kinkanteesjik chi je' hin jilow mayiij ach k'isiin ma' rureq ruq'ijil i nukimiik. 7 Re' hin xnuyeew cho nuk'ux chuko'ljiik riij i korik laj nimanik. Eh korehtaal xnukohlaaj wach inutoq'aam cho ruuk', ma' jaruuj xyoj nuk'ux chi nimanik. 8 Yu'naak aj re' k'ahchi' kiin ruy-eem jinaj i nukorona chi riij i xnub'an, re' i naa ruye'em weh pan jinaj q'iij i QaJaaw, re' i Q'atal Q'orik korik wach ruk'ux. Eh ma' xata re' hin naa ruye'em weh i corona naa la' wo' ruye'em keh i k'ahchi' kuy-eem chu'nchel kik'ux i ruk'uliik ruka'peech. 9 Chachop chak'ux chi chalik chi jumehq'iil, reh chi nee kink'ulik aq'o'reej. 10 Eh re' Demas xiruq'eb' kahnoq, xooj Tesalónica, ruum q'e' xponik chuwach i xa chib'ih jariik wilik ayu' wach ak'al. Re' Crescente reh xooj Galacia, eh re' Tito reh xooj Dalmacia. 11 Ach wo' re' Lucas xkahnik wuuk' ayu'. Chasik' chaloq i Marcos. Neenak'am cho chawiij, ruum re' reh neerub'an nutoob'jiik chub'aan i rukamaj i Dios. 12 Eh re' Tíquico reh xnutaq'aaj reje Éfeso. 13 Na' ti chaloq, i k'oq chak'am weh i nukápa nukanaam cho parupaat i Carpo ar Troas. Chak'am wo' cho weh taqe nuhuuj. Eh xti nwaaj wo' chi nee nak'am cho weh taqe i nutz'uhuum nutz'ihb'aam kiwach. 14 Re' Alejandro, i aj ch'eyel ch'ihch', ma' k'isiin taqe nujot'ariik rub'anam re' QaJaaw Jesucristo naa ruq'ajwiik wach reh i xub'an re' re'. 15 Re' hat, chawik'raaj awiib' chuwach i winaq re' re', ruum re' reh i rixowaaj wach i ak' k'uhb'aal inqaq'or rib'iral. 16 Re' hin, noq xnuko'leej wiib' pampeet chikiwach i q'atal q'orik, ma' jino'q xtoob'inik weh chi kunchelaal i wuch'ihil xinkikanaa' chi wutkeel. Re' xkian re' re', ma' ta naq neenkanab'jik wach kinaah ruum i Dios. 17 Re' QaJaaw ra'j xirutoob'eej re', xuyeew rukowiil nuk'ux, chuq'orariik i ak' k'uhb'aal, reh chi xkib'iraj i ma' re' ta taqe aj judío. Eh re' QaJaaw xko'linik weh chuwach i je' josq'laj kaq b'ahlam. 18 Re' wo' reh naa ruko'liniik weh chuwach taqe i yiib' wach na'ojb'al neenkian weh, eh naa wo' kirucha'jeem korehtaal kiruk'am johtoq ruuk' pa runimaal rajaawriik ar pan taxaaj. Re' ta wo' naq i QaJaaw ye'aroq ruloq'il chi juneliik Je' ta wo' naq re'. 19 Chayeew tii rusuqkiil ruk'ux weh i, Priscila, ruch'ihil i rub'ahiil, Aquila rub'ihnaal, je' wo' taqe i awach reh i Onesíforo. 20 Re' Erasto reh xkahnik cho ar Corinto. Eh re' Trófimo reh xnukanaa' cho ar Mileto ruum yowaab'. 21 Eh cha chop chak'ux chi chalik chi komajaa' ruq'ijil i jab'. Re' i Eubulo i rutaq'aaj reje rusuqkiil ak'ux, ruch'ihil i Pudente, je' wo' hoq i lino, je' wo' hoq i Claudia, je' wo' chu'nchel taqe hermano. 22 Re' ta naq i QaJaaw Jesucristo wih-oq panawánima. Eh re' ta naq i rotob'il i Dios nee ruyeew taq cha naah kuuk' chu'nchel i hermano wilkeeb' ar. Je' ta wo' naq re'.

Tito 1

1 Re' hin i Pablo raj kamanoom i Dios, hin raj tahqaneel i Jesucristo, inutz'ihb'aaj reje aweh i huuj wili i hat Tito. Re' xraaj i reh chi naa nuye'em rukowiil kik'ux i sik'ooj cho kiwach ruum i Dios, reh chi neenkireq chi riij i korik, i ruk'am chaloq i qanimaniik. 2 Re' i ch'iklik reje wii' qak'ux chureqariik i juneliik k'acharik, re' ruq'orom cho rib'iral i Dios noq komajaa' i rutz'uhkrisaj chee wach ak'al. Re' Dios ma' inchukwik ta q'orik re' i ruq'orom chaloq narojiik eloq wach. 3 Raaj noq xponik ruq'ijil chuwach i Dios, xuyeew cho qeh chi naab'jik i ruk'uhb'aal. Eh re' ruq'orariik rib'iral i ruk'uhb'aal re' re', re' hin xirupab'aa' chub'anariik i Dios, i aj Ko'len qeh. 4 Hermano Tito, re' hat, hat wak'uun noq wilkaat, ruuk' i nimanik. Re' ta naq i Ajaab'ees Dios, i Jesucristo qaj Ko'loom neen kiyeew chaaweh i kotob'il, je' wo' hoq i suq kiil k'uxliis. 5 Re' hin, Tito, xat nukanaa' pee chaloq chupaam i ye'aab' Creta, reh chi naa ayejaam i komajaa' inkorjik, eh chi naa apab'aam taqe i kamanoom chi kixilak i aj nimaneel chupaam i ju'jun chi tinamit, je' rukab' i nuq'orom chaaweh: 6 Re' to'ool chi kixilak i aj nimaneel, re' i k'acharik i rub'an parukorkiil, reh chi ma' xtaj neenq'ilarik wii'. Eh xa jinaj-oq i rehk'een chuwach, aj nimaneel-oq wo' taqe i rak'uun rixq'uun. Reh chi ma' nee ta nq'orarik chi ma' tiklik tamb'anik. 7 Re' i k'amal kib'eeh i aj nimaneel, raj kamanoom i Dios. Ruum aj re', koruman chi korik-oq wach i ruk'achariik. Mo'-oq xa ja'lik chii' wach, mo'-oq xa nk'atzk'otik, mo'-oq xohk'reel laj winaq, mo'-oq sik'il peleto, eh mo'-oq k'axal wach tumiin chi nee rureq chi xama' xta rub'ehel. 8 Eh chuyeew rupatal taqe rulaa', marukanaa' rub'anariik i otob'il, wilik-oq runa'ojb'al, korik-oq wach ruk'ux, wilik-oq rusantohiil, eh loch'ooj-oq naah chi korik. 9 Eh ruye'em-oq ruk'ux chunimjiik i korik laj k'uhb'aal, re' i xtijik wii' i reh. Chi je' re' neerub'an ruye'ariik rukowiil kik'ux i tokoom, eh nee wo' ruch'ub'isaj kik'ux taqe i ki-ixowanik reh i k'uhb'aal re' re'. 10 Ruum ma' k'isiin taqe i ma' nkaaj ta nimanik. Eh re' i kib'anik ree re', re' taqe i kow inkiq'or chi koruman chi naa rupoch'ariik naah k'achab'. Eh xama' xta rub'ehel taqe inkiq'or, xa re' jot'ooj inki a'n 11 Re' taqe re', q'ilarik inkaaj, ruum re' keh xa kiooj chi yojoj k'uxliis chi' taq paat. Xa reh reh inkik'uhtaaj re' i ma' ruk'ul ta chi k'uhtjik xa re' inkaaj inkireq kitumiin chi xama' xta rub'ehel. 12 Eh jinaj wo' i winaq xwihik cho chi k'amal kib'eeh i aj Creta je' wili xuq'or chikiij i rutinamiit: Re' taqe aj Creta chukul q'orik taqe, je' taqe josq'laj chikop. Q'e' taqe kiwi'k, q'e' taqe sikiil, inki. 13 Korik i xuq'or i winaq re' re', ruum aj re', re' i hat Tito, chaq'il taqe chi kow i kiq'asam chik kiib', reh chi neenkowjik kik'ux chi nimanik. 14 Eh reh wo' chi ma' nee ta nkinimaj i k'utaaj xa nkiyejaa' wach pankik'ux taqe aj judío, eh ni xata neenkinimaj i xa kik'uhb'aal taqe inkiyeew i kiij reh i korik. 15 Re' taqe saq wach i kikapeb'aal, chu'nchel i ruyejaam i Dios xa saq wo' wach chi keh. Eh re' taqe i ma' kinimanik ta reh i Dios i ch'uwa' wach kikapeb'aal, xa chu'nchel ch'uwa' wach chi keh, ruum xa ch'uwa' wo' wach i kina'ojb'al. 16 Eh inkiq'or chi nkinimaj i Dios. Xanaah re', ruuk' i kiyiib' wach na'ojb'al ink'utinik chi ma' korik ta keh inki a'n Re' keh aj ixowaal taqe, ruum xa ja'lik kichii' kiwach, ma' xtaj i holohik inki a'n

Tito 2

1 Re' i naa ach'ob'om rub'ehel i hat Tito, re' aha' wilik i ruq'or i korik laj k'uhb'aal. 2 Chaq'or wo' keh i mama' winaq chi mo'-oq teheeh kiwach, xa kiloch'ik-oq, holohik-oq i kina'ojb'al, kow-oq kik'ux chi nimanik, korik-oq keh i k'axooj inki a'n eh wilik-oq q'unil kuuk'. 3 Je' wo' taqe i ati't ixoq xa kiloch'ik-oq, mo'-oq wo' taqe xa molol wach k'utaaj manki a'n wo' xohk'rik. Inchol la' kik'uhtaam i holohik laj na'ojb'al, 4 chikiwach taqe ko q'ahxoq ixoq, reh chi nee wo' nkian ruk'axariik i kib'ahiil i keh je' wo' hoq i kak'uun kixq'uun. 5 Holohik-oq wo' i kina'ojb'al taqe q'ahxoq ixoq re' re' korik-oq wach i kik'achariik, kian i kikamaj pankipaat xa atoob'-oq taqe, eh kinimaj i kib'ahiil. Chi je' re', ma' xta neen q'orarik chi riij i ruk'uhb'aal i Dios. 6 Tito, inwaaj wo' chi neenak'uhb'alej taqe k'ijolaq, reh chi holohik-oq i kina'ojb'al. 7 Chak'uhtaaj keh i hat i holohik laj na'ojb'al ruuk' i xa chib'ih jariik i naa a'nam. Noq naa taqe ak'uhb'alem, cha a'n parukorkiil, mo'q xa sa'al ruuk' neena a'n. 8 Eh holohik kik'uhb'aljiik cha a'n, reh chi ma' awach ta neenq'atwik i q'orik cha naah. Ruuk' i re', neenchalik kik'ixiik taqe ixowan wach i korik laj k'uhb'aal, eh ma' nee ta wo' inkitz'aq k'utaaj chiqiij i hoj. 9 Chakoj kina'ojb'al taqe wilkeeb' chi mosojik, reh chi neenkian i neen q'orarik keh ruum i kipatroon, xa atoob'-oq taqe, mo'-oq xa teheeh kiwach chi chaq'wik. 10 Eh maa nkelq'aaj i chib'ih reh i kipatroon. Kik'uhtaaj la' i rukorkiil wach kik'ux, reh chi chu'nchel neekikojwik rehtaal i xiik' naah holwochiil laj k'uhb'aal k'uhtamaj cho keh chi riij i Dios, i qaj Ko'loom. 11 Re' Dios xuk'uhtaaj cho qeh i runimaal i rotob'il, re' naq xraaj i reh chi chu'nchel i tinamit wach ak'al naakiko'leem kiib'. 12 Eh i ruk'uhtaaj wo' qeh chi naa qakanaam rub'aan i yiib' wach na'ojb'al, je' wo' hoq i rukanab'jiik xa chib'ih jariik inak'ax wach rub'aan ayu'. Eh je' wo' chi naa qak'achariik parukorkiil, eh chi korik-oq wach qak'ux ruuk' i korik. 13 Eh i ruyeew rukowiil qak'ux ruuk' i rotob'il, reh chi neenqa a'n ruyub'jiik i loq'laj rojiik eloq wach i ruq'orom cho rib'iral qeh, re' i ruk'uliik ruka'peech i runimaal wach qaDios, qaj Ko'loom Jesucristo. 14 Re' reh xuyeew riib' pan ti'laj kimik chiqiij i hoj, reh chi xojruko'leej chuwach mahk. Eh xojrukanaa' chi ma' xta chik ruch'uwa'iil wach i qánima. Eh xojrukoj chi hoj rak'uun rixq'uun, reh chi xa re' chik i holohik laj na'ojb'al qootwaaj rub'aan. 15 Re' taqe wili naa ak'uhb'alem wii'. Chayeew rukowiil kik'ux. Chak'uhtaaj awajaawriik chi kiq'ilariik. Mayeew q'ab' chi neenkixow awach.

Tito 3

1 Re' hat Tito, cha q'or keh aj nimaneel chi kinimanoq chikiwach taqe ajaab'ees, chikiwach i xa reh reh wach kajaawriik chi taaq'anik. Eh kian i holohik laj na'ojb'al. 2 Mo'-oq awach ineenkitz'aq k'utaaj chi riij. Kik'acharoq parukorkiil, xa atoob'-oq taqe. Kik'uhtaaj ruch'ub'kiil wach i kánima chikiwach chu'nchel i tinamit. 3 Re' hoj noq xub'an chaloq ma' xta naq qana'ojb'al. Ma' nqanimaj ta naq i Dios. Ma' qeht'al ta naq wach i korik, re' naq inqa a'n i ruk'ax wach i qati'jolal. Pamahk naq k'acharik inqa a'n, eh hoj naq aj kaqwachineel. Yiib' naq wach qohb'anik k'ul naq inqixowaaj qawach. 4 Eh noq re' Dios i qaj Ko'loom xuyeew i rotob'il, xuyeew wo' i ruk'axb'al chikinaah i tinamit wach ak'al. 5 Xojruko'leej i ma' ruum ta chi wilik taj i holohik xqa a'n, xa ruum la' chi xuketelaaj qawach. Ruuk' i ruqahteesjiik qahaa' xb'aan, xk'utinik chi xojruko'leej. Eh re' Dios xuyeew q'ab' qeh chi ruuk' i rajaawriik i Santolaj Uxlab'al xujal qawach, xuyeew qeh i jinaj ak' laj k'acharik. 6 Parub'ihnaal i Jesucristo, i qaj Ko'loom, xuyeew cho qeh i Dios chi manlik i Santolaj Uxlab'al. 7 Je' re' xub'an i Dios, re' xraaj i reh, noq hoj chik ruko'leem chuwach i qamahk ruuk' i rotob'il, naa ruye'em qeh i juneliik k'acharik re' i k'ahchi' quy-eem. 8 Re' taqe wili xti korik, ruum aj re', maa kanaa' chik ruq'orariik taqe, reh chi neen kiyeew kik'ux chub'anariik i holohik i kinimanik reh i Dios. Re' taqe na'ojb'al wili ma' xta reet chi b'anarik, eh chu'nchel aj eh neen kamanik wii'. 9 Xa re' la', maayeew q'ab' chi neenb'aan i xa memil laj wech'inik, re' ruk'uhtjiik i xa nkiyejaa' wach chikiij i qamaam qati't, je' wo' taqe k'ahinik iib', i peletohinik iib', choqinik iib' chi riij i najtir k'uhb'aal. Re' taqe re' xama' xta rutiq wach. 10 Wila' awach imb'anik reh i yojoj k'uxliis, chaq'il junriim oon ka'pech-oq, eh wi ma' xnimanik, chawesaj cho chi kixilak i aj nimaneel. 11 Xa ruuk' i re', nee nanaab'eej chi ma' xta runa'ojb'al i yojol k'uxliis re' re' xa re' ru mahk k'ahchi' ruye'wiik reh panti' k'axik. 12 Re' hat Tito, noq naa nutaq'aam reje awuuk' i hermano Artemas oon re' i Tíquico, cha chop chak'ux chi ojik, reh chi neenqak'ul qiib' ar Nicópolis, ruum re' hin xnukapaaj chik chi ar naa wik'sam iq'ilej. 13 Eh chatoob'eej Zenas re' inq'orik reh i k'uhb'aal, ruch'ihil i hermano Apolos. Eh chayeew keh i ajwaal wach reh i kib'eeh reh chi ma' xta ti' neenkil wach. 14 Reh chi re' taqe i quch aj nimaneel neenkitijej keh otob'il re' re', reh chi neen inki a'n i toob'inik xanik' pa' ajwaal wach. Chi je' re' nee kiwachinik ruuk' i kinimaniik. 15 Chu'nchel taqe i hermano wuch'ihil ayu' inkitaq'aaj rusuqkiil ak'ux. Chayeew rusuqkiil kik'ux taqe i loq'laj hermano ar. Re' ta naq i Dios toob'inoq taq aweh. Je' ta wo' naq re'.

Filemón1

1 Re' hin i Pablo, wilkiin prexo ruum i ruq'orariik rib'iral i Jesucristo. Eh wuch'ihil i qahermano Timoteo, noq inutz'ihb'aaj reje i huuj wili aweh i hat Filemon, quch kamanoom qiib' parukamaj i Dios. 2 Keh wo' haa' taqe awuch aj nimaneel inkimol kiib' panapaat, reh wo' haa' i qa hermana Apia, i qa hermano Arquipo, re' i ruyeew ruk'ux chi qatoob'jiik. 3 Re' ta naq i Ajaab'ees Dios, i QaJaaw Jesucristo neen kiyeew taq aweh i kotob'il, i rusuqkiil k'uxliis i chawunchelaal ar. 4 Re' hin, Filemon, juneliik tinut'iosej ree nuDios noq tik'ulik panuk'ux panutiij, 5 ruum b'iram awib'iral chi nayeew ak'ux chunimjiik i QaJaaw Jesucristo eh chi nak'ax taqe i santo laj aj nimaneel. 6 Inupahqaaj ree Dios panutiij chi nee ta naq inak'uhtaaj i korik laj nimanik k'ahchi'kooj, reh chi neenareq chi riij chi korik chu'nchel i otob'il inqak'ul parub'ihnaal i Jesucristo. 7 Re' hin q'e' suq i wánima, eh i nayeew rukowiil nuk'ux ruuk' i kik'axariik taqe awuch santo laj aj nimaneel i na a'n, eh xa ruuk' awotob'il i hat hermano, xsuuqb'ik kik'ux i keh. 8 Ruum chi hin raj tahqaneel i Jesucristo, i ruk'ul wo' naq chi weh chi neetinumin chupaam chib'ih jariik i na a'nam. 9 Xa re' la', inwaaj chi ruuk' k'axaj iib' i nupahqaaj otob'il aweh. Re' hin i Pablo, hin chik mama' winaq, eh yu'naak wilkiin prexo ruum i ruq'orariik rib'iral i Jesucristo. 10 Jinaj i otob'il i nupahqaaj aweh chi riij i Onésimo, re' i xureq chi je' jinaj wak'uun ruuk' i nimanik, re' ink'ulik toob'inoq weh ayu' pantz'ilom. 11 Najtir chaloq i Onésimo noq xamin cho pankowlaj kamanik, xama' xta xutiq cho wach aweh. Eh yu'naak k'ul chik naa rukamaniik qeh awuuk'. 12 Ruum aj re', i nutaq'aaj wo' chik reje awuuk' i reh. Chak'ul cho chi korik je'-oq re' hin xinooj k'oloq awuuk' cha a'n reh. 13 Re' hin xwaaj naq chi xkahnik ta wuuk' ayu', reh chi nee naq i rub'an ajilow reh i nutoob'jiik noq ko wilkiin pantz'ilom ruum i ruq'orariik rib'iral i ak' k'uhb'aal. 14 Xa re' la', re' hin ma' xtaj inwaaj nub'anam chi ma' ta nee ruk'ul ak'ux, reh chi re' otob'il neena a'n weh ma' xata hat minooj chupaam, xa panak'ux la' naa ruchaliik. 15 Re' Onésimo, ruum nee re', najt xatrukanaa' noq xub'an, reh chi yu'naak naa ruwihiik awuuk' chi jumpech. 16 Re' reh ma' minooj ta chik pankowlaj kamanik q'e' la' chik chihooj chuwach i xa minooj pankamanik, atoob'laj hermano chik chi wee hin, eh xti looq' wo' cha weh i hat. Mo'-oq xa je' nilarik jino'q xa awach neena a'n reh, chakoj la' chi awuch hermano parub'ihnaal i QaJaaw Jesucristo. 17 Je' re' noq, wila' kinakoj chi hin awuch hermano i hin, chak'ul chaloq chi korik i Onésimo je'-oq re' hin xinooj k'oloq awuuk' cha a'n reh. 18 Eh wila' wilik jino'q jot'ooj rub'anam aweh oon wilik ruk'aas awuuk', neerub'an chi wee hin neenapahqaaj i jilow. 19 Re' hin i Pablo, ruuk' nuq'ab' inutz'ihb'aaj reje aweh q'orik wili: Chi re' hin naa nuye'wiik jilow aweh i k'aas re' re', atoob' ta ruyeew wo' naq riib' chi neenuq'or reje aweh i hat chi wilik wo' ak'aas wuuk', re' i ko'lemb'al awiib' 20 Korik hermano, cha a'n tii weh otob'il wili parub'ihnaal i QaJaaw. Chayeew rusuqkiil i wánima, ruum quch hermano chik qiib' awuuk' parub'ihnaal i Jesucristo. 21 Re' hin inutz'ihb'aaj reje aweh taqe wili, ruum ch'iklik nuk'ux chi kinanimaj. Eh chi ma' xata re' otob'il i nupahqaaj aweh neena a'n. 22 Eh i nupahqaaj wo' reje otob'il aweh chi neenasik' nupatal ar, ruum ch'iklik nuk'ux chi ruuk' taq atiij, re' Dios nee ruyeew q'ab' weh chi naa wo' chik wojiik taq cha wilariik. 23 Hermano Filemon, i rutaq'aaj rusuqkiil ak'ux i Epafras, re' i wuch'ihil chi prexohjik ruum i ruq'orariik rib'iral i Jesucristo. 24 Eh inkitaq'aaj wo' rusuqkiil ak'ux taqe i kitoob'inik weh ayu' chub'anariik i rukamaj i Dios, re' Marcos, re' Aristarco, re' Demas eh re' Lucas. 25 Re' ta naq i QaJaaw Jesucristo nee ruyeew i rotob'il taq cha naah ar chawunchelaal. Je' ta wo' naq re'.

Hebreos 1

1 Re' Dios xata wo' jarpech, xanik' wach kiq'orob'jiik xub'an taqe chaloq i qamaam qati't najtir q'iij ruuk' kichii' taqe i jalal ruq'oral. 2 Eh chupaam i tz'apaab' wach reh taqe q'iij wili, re' chik i Rak'uun xutaq'aaj chaloq chi qaq'orob'jiik i hoj. Re' Dios xutz'uhkrisaj i wach ak'al xa ruum i Rak'uun, eh xukanaa' chi ehchan reh chu'nchel chib'ih jariik i wilik. 3 Re' i Rak'uun wili rusaqumaal i ruloq'il i Dios. Re' reh ink'uhtanik reh nik' wach ruwii' i Dios. Eh re' Rak'uun ruuk' i rajaawriik i ruq'oral i ruyeew taqe paruye'aab' chu'nchel i xa chib'ih jariik. Eh noq rukuyum rusacham chik chu'nchel i qamahk, xooj tzuhnoq parusak'aaj q'ab' Ajaab'ees Dios chupaam i loq'laj ye'aab' pan taxaaj. 4 Re' Rak'uun i Dios nim wach i rajaawriik chuwach i kajaawriik taqe ánjel, ruum re' reh xuk'ul chi rukooch jinaj i rub'ihnaal, xiik' naah nimaal wach chuwach i keh i ánjel. 5 Re' Dios ma' jank'al ta i ruq'or reh jino'q ánjel chi je' wili: Re' hat, hat Wak'uun, re' hin xin ye'wik aak'achariik yu'naak ma' inki ta reh. Ma' jank'al ta wo' ruq'or reh jino'q i ánjel chi je' wili: Re' hin, hin aaWaJaaw, eh re' hat, hat Wak'uun, ma' inki ta reh. 6 Eh noq xutaq'aaj chaloq i Rak'uun i Dios ayu' wach ak'al, wilik i ruq'or wii' i Dios pan santo laj huuj chi je' wili: Chu'nchel i ánjel naakiloq'iniik reh i Wak'uun, inki. 7 Re' Dios ruq'orom wo' cho chikiij ánjel chi je' wili: Re' hat inakoj taqe chi awaj taqareel i kowlaj teew, eh inakoj taqe chi awaj kamanoom i xaq q'aaq', inki. 8 Eh re' chik i xuq'or i Dios chi riij i Ak'uunb'ees je' wili: Re' runimaal awajaawriik i hat, hat Dios, juneliik naa awihiik chi taaq'anik. Eh parukorkiil na a'nam i taaq'anik re' re'. 9 Re' hat, re' i rub'ehel xponik chawach, eh xawixowaaj wach i yiib' wach na'ojb'al. Ruum aj re' xnusik' chaawach i hin, hin aaDios. Eh xiik' naah i suq kiil k'uxliis xnuyeew awee hat chuwach i xnuyeew keh awuch'ihil, inki. 10 Re' Dios xuq'or wo' chik reh Ak'uunb'ees chi je' wili: Jaaw, re' hat xatch'iikanik cho reh paruye'aab' i wach ak'al pampeet. Eh re' wo' hat xatyej-anik reh i taxaaj. 11 Re' taqe re', xanaa wo' rusahchiik kiwach, xa je' rukab' noq insahchik wach i q'aah itz'ihy. Eh re' hat, xa wilkaat wo' chi juneliik. 12 Re' hat xa je' imb'usarik wach itz'ihy na a'nam keh. Eh xa je' injalarik itz'ihy na' chajal kiwach, re' hat xa re' wo' awach. Re' aak'achariik xama' k'uhlik ta wo' reh, inki i Dios. 13 Re' i Dios ma' jank'al ta xuq'or reh jino'q i ánjel chi je' wili: Kim, ti tzuun panusak'aaj chupaam i nuloq'laj ye'aab', korehtaal i nuyeew taqe ri'si aawooq i ki-ixowanik awach, ma' nki ta reh. 14 Ruum chu'nchel i ánjel xa uxlab'al wo' taqe chub'aan i rukamaj i Dios. Re' Dios i rutaq'aaj taqe chaloq i ánjel re' re' chi kitoob'jiik i naa kik'ulwiik reh chi kikooch i ko'lemb'al iib'.

Hebreos 2

1 Ruum i wili, inchol qaye'em qak'ux chunimjiik i k'uhb'aal qib'iram chaloq, reh chi ma' nee ta nqakanaa' i rub'eeh i Dios. 2 Eh wila' re' taqe k'uhb'aal xk'ulik kiq'or taqe ánjel xye'arik rajaawriik. Eh awach taqe i ximahkunik chuwach, eh ma' xkinimaj taj, xiye'arik chutojariik i kimahk je' rukab' i ruk'ul chi keh. 3 ¿Nik' chik wach noq neenqako'leej qiib' hoj chuwach i tojb'al mahk wila' xqayeew chi re' chi ma' re' jinaj ko'lemb'al iib' xiik' naah loq'il? ruum re' chik i QaJaaw Jesucristo xtooq'anik cho ruq'orariik rib'iral. Chi riij i re', xkiq'or rukorkiil qeh awach xi ib'irinik cho reh pampeet. 4 Re' Dios xuk'uhtaaj i rajaawriik i k'uhb'aal keh i xi ib'irinik reh ruuk' taqe i ma' ilooj taj, ruuk' i ma' k'isa sahchb'al k'uxliis, ruuk' i xa chib'ih jariik xuk'uhtaaj, eh ruuk' i ruye'ariik qeh i Santolaj Uxlab'al xub'an, je' rukab' iraaj i reh. 5 Re' Dios ma' re' ta taqe ánjel xupab'aa' chi naa ruwihiik kajaawriik chi taaq'anik chupaam i junch'iht chik chi k'acharik chalik reh, re' i k'ahchi' qaq'orom. 6 Eh tz'ihb'amaj wo' pan santo laj huuj chi q'orooj choo chi je' wili: Loq'laj qaDios, ¿chib'ih rajaawriik i winaq xa sahchik wach reh chi naaketelaaj wach? ¿Chib'ih reet noq ink'ulik cho panak'ux, eh ti' nawik'raaj? 7 Xa ma' najt taj xaqasaj wach i rajaawriik i winaq chuwach i kajaawriik i ánjel, chi riij i re' xayeew wo' chik ruloq'il, xayeew runimaal wach. 8 Xayeew rajaawriik chikinaah chu'nchel i xayejaa' ruuk' aq'ab', chu'nchel xayeew chi ri'sil i rajaawriik, inki. Re' Dios i xuq'or chi chu'nchel xuyeew chi ri'sil i rajaawriik i winaq, ma' xta chik i xukanaa' chi ma' ta xuyeew chi ri'sil i rajaawriik. Xa re' la', komajaa' ta nqilow chi chu'nchel ta chik xuyeew chi ri'sil i rajaawriik. 9 Eh re' hoj xqeht'aliij chi re' Jesucristo xama' najt taj xqahteesjik i rajaawriik ruum i Dios chuwach i kajaawriik i ánjel. Eh xa ruum i rotob'il, xuyeew pan kimik i Jesucristo kuum i tinamit, eh xye'arik wo' chik ruloq'il, runimaal wach ruum i ti'laj kimik xuk'ul. 10 Re' Dios i ehchan reh chu'nchel i chib'ih jariik wilik. Eh re' wo' reh xtz'uhkrisanik, reh chi chu'nchel i rak'uun rixq'uun naakehtriik i ruloq'il pan taxaaj. Ruum aj re', re' Dios, ruum i ti' k'axik xukuy i Jesucristo, xukanaa' chi manlik kaj Ko'loom, i rak'uun rixq'uun. 11 Ruum re' inye'wik i santohiil, eh re' taqe i kik'ulwik reh i santohiil xa jinaj chik kiwach. Ruum aj re', rub'ehel chi ma' nee ta nk'ixik chi nee taqe rukoj chi ruhermano i kik'ulwik reh i santo laj k'acharik re' re'. 12 Eh tz'ihb'amaj wo' pan santo laj huuj chi je' wili i q'orooj chi riij i QaJaaw Jesucristo: QaJaaw Dios, re' hin naa nuq'orom awib'iral keh was nuchaaq', eh naa nutz'uyem awach chi kixilak awak'uun awixq'uun, inki. 13 Q'orooj wo' chi riij chi je' wili: Re' hin naawuy-eem i rotob'il i Dios, inki. Eh wilik wo' chik i ruq'or wii' chi je' wili: Re' hin ayu' wilkiin kuuk' wak'uun xuyeew weh i QaJaaw Dios, inki. 14 Re' hoj xa jinaj wach qati'jolal, i qakik'eel, je' wo' re' i Jesucristo reh xkorjik chi je' qawii' i hoj noq xk'ulik wih-oq ayu' wach ak'al. Re' xraaj i reh chi ruuk' i rukimiik xusach wach i rajaawriik i aj Yahm, re' imb'anik kaansanik. 15 Je' wili i xub'an i Jesucristo noq xuyeew kiko'lb'aal chu'nchel i xa eliik naq je' pankowlaj kamanik wilkeeb' ruum i kiyo'jiik chuwach i kimik. 16 Xti korik chi re' Jesucristo ma' re' ta taqe ánjel xk'ulik rutoob'eej re' la' taqe riih rumaam i Abraham xk'ulik rutoob'eej. 17 Ruum i re', re' Jesucristo koruman chi xuyejaa' riib' chi je' ruwii' taqe i ruhermano, reh chi xkahnik chi k'amal kib'eeh aj tiij i aj keteloom wachiis, korik wach ruk'ux chi kamanik chuwach i Dios, eh chi xuyeew kuyb'al kimahk i tinamit ruuk' i ti'laj kimik xuk'ul. 18 Eh ruum chi re' Jesucristo xpajarik chaloq, ruuk' i ti' k'axik xuk'ul, yu'naak i rub'an chik kitoob'jiik taqe inchalik i pajarik chikinaah.

Hebreos 3

1 Re' taq i hat hermano wilik taq asantohiil xat ruyuq'eej taq i Dios pan taxaaj, xti cha kapaaj taq riij i xk'ulik ruk'uhtaaj i Jesucristo. Re' reh raj tahqaneel i Dios, eh rajaaw k'amal b'eeh aj tiij xk'ulik chi k'amal qab'eeh chi nimanik. 2 Re' reh xpa'ab'jik cho ruum i Dios chub'aan i kamanik wili, xub'an chi korik, je' rukab' noq xnimanik chaloq i Moisés xub'an i rukamaj i Dios chi korik. 3 Eh re' Jesucristo reh xti ruk'ul chi xiik' naah i ruloq'il inye'arik chuwach i ruloq'il i Moisés, je' rukab' noq wilik jino'q i aj yej-an paat re' reh inye'arik runimaal wach, ma' re' taj i paat i ruyejaa'. 4 Qeht'al noq re' ju'jun chi paat wilik inyej-anik reh. Eh chu'nchel i xa chib'ih jariik wilik, re' i Dios xyej-anik cho reh. 5 Eh re' Moisés reh xa jinaj aj kamanoom, xub'an chi korik i rukamaj i Dios chi kixilak i rak'uun rixq'uun i Dios. Reh chi xuq'or rib'iral keh i aj Israel chi jariik i xub'an i Dios koq'uun. 6 Eh re' Jesucristo reh, Rak'uun i Dios, xub'an i kamanik chi korik chi kixilak i rak'uun rixq'uun i Dios. Re' taqe ak'uunb'ees ixq'uunb'ees wili re' hoj, wila' ma' xyoj qak'ux, eh wila' xa eliik suq qak'ux chi ruyub'jiik i k'ahchi' reje quy-eem. 7 Eh tz'ihb'amaj wo' chaloq chi je' wili i ruq'orom i Santolaj Uxlab'al: Wila' xab'iraj taq i ruq'oral i Dios yu'naak, 8 maakoowb'isaj taq awánima. Ma a'n taq aweh i xkian taq aamaam awati't xkiq'etwachej kiib' chuwach i Dios, eh xkaaj naq kipajam i chupaam i ye'aab' chiq yuuq'. 9 Chupaam i ye'aab' re' re' xinkaaj naq kipajam taq aamaam awati't, atoob' ta xkilow wo' naq i ma' ilooj taj xnub'an cho kuuk' chuwach i ka'winaq haab'. 10 Ruum i re', ma' k'isiin ta noq xchalik nujosq'iil chikinaah, eh xnuq'or chi je' wili: Re' keh xama' jaruuj ta wo' xkiyeew kik'ux wuuk', eh ma' xkaaj ta kinimam i nuk'uhb'aal. 11 Ruum aj re' ruuk' i nujosq'iil ti xnuq'or i korik chi ma' jaruuj naa kokiik chupaam i nuye'aab' naa rub'aan wii' hi'lik, inki i Dios. 12 Eh re' taq i hat hermano, mo'-oq awach taq aweh ineerukowb'isaj i ránima, eh ma' nee ta nimanik, ruum-oq chik inche re' nee rukanaa' i k'achlik Dios. 13 Rajlaal la' q'iij taq chayeew rukowiil ak'ux chawach, je' rukab' i ruq'or pan santo laj huuj chi ko ruyee riib' yu'naak, reh chi ma' awach ta taq aweh ineenjot'arik ruum i mahk, eh neeruq'etwachej riib' chuwach i Dios. 14 Ruum wila' nqaaj chi nee qoh ehtrik i ruloq'il i Jesucristo, ajwaal wach chi naaqaye'em qak'ux chi nimanik, je' rukab' noq xqatoq'aa' cho pampeet, chi je' re' naa qak'ulum i k'ahchi' quy-eem. 15 Eh i ruq'or wo' pan santo laj huuj chi je' wili: Wila' xab'iraj taq i ruq'oral i Dios yu'naak, maa kowb'isaj taq awánima. Maa q'etwachej taq i Dios je' rukab' i xkian taq aamaam awati't, inki. 16 Eh ¿awach aj wo' taqe re' i xi ib'irinik reh i ruq'oral i Dios, eh xkiq'etwachej kiib' chuwach? ¿Mi ma' re' taq re' aamaam awati't xi ehteesjik cho paruyuq'ul i Egipto ruum i Moisés? 17 Eh ¿awach taqe aj uuk' xwihik cho ruk'aah i Dios chuwach i ka'winaq haab'? ¿Mi ma' kuuk' taqe re' i aamaam awati't ximahkunik chaloq re' xkahnik tuuch' i kiti'jolal chupaam i ye'aab' chiq yuuq'? 18 Eh ¿awach taqe aj chaj-iij xuq'or i korik i Dios chi ma' jaruuj taqe naa ruk'ulum ruuk' chi hi'lik? ¿Mi ma' keh re' i ma' xkaaj ta runimjiik i ruk'uhb'aal? 19 Eh xti korik wo' hoq chi ma' xkian taj ookik chi hi'lik chupaam i ye'aab' q'orooj cho keh ruum i Dios, ruum ma' xkinimaj taj i ruk'uhb'aal.

Hebreos 4

1 Ruum aj re', yu'naak noq kok'ahchi' ruq'orom qeh i Dios chi koruyee riib' chi nee qoh okik chi hi'lik ruuk' i reh, inchol qik'raam qiib', ruum koq'uun chik wilik-oq inche taq aweh i hat i ma' nee ta chik i rub'an okik. 2 Re' hoj xq'orarik wo' cho qeh i k'uhb'aal ree ko'lemb'al iib', je' rukab' noq xq'orarik cho kekeh najtir. Eh re' keh ma' xta xkamanik wii' keh i k'uhb'aal, ruum ma' xkian ta jinaj wach kik'ux, kuuk' i xinimanik reh i k'uhb'aal. 3 Re' hoj, i qanimam chik i k'uhb'aal, naaqokiik chi hi'lik ruuk' i Dios je' rukab' i xuq'or. Eh re' Dios je' wili i xuq'or chikiij i ma' xinimanik taj re' re': Ruuk' i nujosq'iil tix nuq'or i korik chi ma' naa ta kokiik chi hi'lik wuuk' inki. Atoob' ta rukohlaam wo' naq chik wach i rukamaj xa re' wo' rutz'uhkrisam chaloq i wach ak'al, 4 ruum wilik i ruq'or wii' pan santo laj huuj chi je' wili chi riij i ruwuuq q'iij: Re' Dios xhi'lik paruwuuq q'iij noq rukohlaam chik wach chu'nchel i rukamaj, inki. 5 Eh wilik wo' chik i ruq'or wii' pan santo laj huuj chi je' wili i xruq'or i Dios: Ma' naa ta kokiik chi hi'lik wuuk', inki. 6 Xa re' la', ko wilik iraaj chi neekiokik chi hi'lik ruuk' i Dios, ruum re' taqe i xi ib'irinik cho reh pampeet i ak' k'uhb'aal ree ko'lemb'al iib' ma' xkian taj okik chi hi'lik ruuk' i Dios, ruum ma' xkinimaj taj i ruk'uhb'aal. 7 Ruum i re', re' Dios ko jinaj chik q'iij xuq'at i reh jinaj chik i ak' yuuq'inik. Eh yu'naak xojruq'o'reej chik, re' i xutz'ihb'aaj chaloq i reey David chi je' wili: Wila' xab'iraj taq ruq'oral i Dios yu'naak, maa kowb'isaj taq awánima, inki. 8 Wi ta reh juneliik i hi'lik xye'arik cho keh i aj Israel ruum i Josué ar Canaán, re' Dios ma' xq'orik ta naq chik cho chi riij jinaj i q'iij chi ko naaqokiik ruuk' chi hi'lik. 9 Je' re' noq ko jinaj chik i loq'laj hi'lik yej-amaj wach chi keh i rak'uun rixq'uun i Dios, 10 ruum awach inokik chi hi'lik ruuk' i Dios, inhi'lik ruuk' i rukamaj, je' rukab' noq xhi'lik i Dios noq rukohlaam chik i rukamaj. 11 Je' re' noq re' hoj, inchol qachopom qak'ux chi okik chi hi'lik ruuk' i Dios, reh chi ma' awach ta qeh i neerub'an reh je' rukab' i xkian i ma' xinimanik ta cho reh i Dios. 12 Re' ruq'oral i Dios k'achlik, wilik rajaawriik, ma' xata je' rukab' ruyok' ch'ihch' k'ul q'as imponik kopan ánima, eh reht'al chib'ih jariik inkapeepjik cho pank'uxliis. Eh reht'al nik' wach i ruwii' i winaq. Eh i ruteh wach i ke'lik cho pan ánima ruch'ihil i xa nkapeewjik cho pank'uxliis. 13 Re' Dios ma' xta jino'q i chib'ih jariik rutz'uhkrisam chaloq nee rukeb'aa' riib' chuwach. Chu'nchel i inqaq'or inqa a'n reht'al i reh, eh chuwach i reh narojiik qatusum wach na' chub'an. 14 Re' Jesucristo, i Rak'uun i Dios, jinaj raJaaw K'amal b'eeh aj Tiij chi qeh i hoj, okinaq chik i koq pan taxaaj ruuk' i Dios chi qatoob'jiik. Ruum aj re', qachop taq qak'ux chi nimanik, 15 ruum re' i Jesucristo, i raJaaw K'amal b'eeh aj Tiij, neeruketelaaj qawach nik' neenchalik ruk'isinal qak'ux, ruum re' reh xuk'ul wo' cho reh i pajarik je' rukab' inqak'ul i hoj yu'naak. Xa re' la', re' reh ma' nik' ta xmahkunik cho k'isinoq. 16 Je' re' noq, inchol chi ma' xta qayo'jiik noq neenqapahqaaj qakuyb'al chuwach i Dios aj K'axool, reh chi neeruketelaaj qawach, eh nee wo' qohrutoob'eej noq k'axik wilkooj.

Hebreos 5

1 Re' taqe i kajaaw k'amal kib'eeh aj tiij ko nsik'arik cho kiwach chi kixilak i aj judío, reh chi kiq'orik johtoq ruuk' i Dios chikiij i tinamit. Reh i kitoob'jiik chuq'ahteesjiik i kilemoxna, i k'atoj chikop chi kimayiij chi chi riij taqe kimahk. 2 Eh ruum chi reht'al reh i k'amal kib'eeh aj tiij nik' wach noq inchalik i k'isinal k'uxliis, ruketelaaj kiwach i xama' keht'al taj inki a'n je' wo' taqe i awach inkikanaa' runimjiik i Dios. 3 Eh ruum chi nk'isiinb'ik ruk'ux i k'amal b'eeh aj tiij, koruman chi ruk'at i rumayiij chuwach i Dios chi riij taqe ru mahk i reh, je' wo' chik re' noq i ruq'asaj i kimayiij i tinamit chi riij taqe kimahk. 4 Ma' awach taj i xa nee rukoj riib' chi kajaaw k'amal kib'eeh aj tiij. Kore' la' Dios insik'wik wach, je' rukab' noq xusik' cho wach i Aarón chi k'amal kib'eeh aj tiij najtir q'iij. 5 Je' wo' re' i Jesucristo reh ma' xata xukoj riib' chi raJaaw K'amal b'eeh aj tiij. Re' la' Dios xye'wik reh i loq'laj kamanik re' re', ruum re' wo' reh xq'orik cho reh pampeet chi je' wili: Re' hat, hat wak'uun, eh re' hin xin ye'wik awajaawriik yu'naak, inki. 6 Eh wilik wo' i xuq'or wii' pan santo laj huuj chi je' wili i xuq'or reh i Rak'uun. Re' hat, naa akahniik chi hat kajaaw K'amal kib'eeh aj tiij chi juneliik, je' rukab' noq xwihik chaloq i Melquisedec, inki. 7 Noq xk'acharik i Jesucristo ayu' wach ak'al, k'ih pech xub'an rutiij, xuk'er chii' chi kow. Suq suq inoq'ik chupahqaljiik i rotob'il i Dios, re' i wilik wo' naq rajaawriik chuko'ljiik chuwach i ti'laj kimik xuk'ul. Eh x-ib'irjik wo' hoq i rutiij ruum xnimanik chuwach i Dios. 8 Re' Jesucristo, ma' re' ta nkiwii' chi re' reh Ak'uunb'ees Dios, ruuk' taqe ti' k'axik xuk'ul, xutijej chi korik nik' wach runimjiik i Dios. 9 Eh noq rutijem chik riib' chi korik nik' wach i nimanik, ruuk' taqe ti' k'axik xuk'ul, xkahnik chi re' chik i reh aj Ko'len keh chi juneliik chu'nchel i kinimanik reh. 10 Eh re' Dios xupab'aa' i Jesucristo chi raJaaw K'amal b'eeh aj tiij je' rukab' noq xwihik chaloq i Melquisedec. 11 Ko wilik naq inqaaj qaq'orom taq reje aweh chi riij taqe i na'ojb'al wili. Xa re' la' chik imb'anik reh k'axik chik ruch'ob'ariik rub'ehel taq aweh, ruum q'e' taq q'uun inareq chi riij. 12 Re' taq i hat, hat naq chik taq aj tijoom, ruum najtir taq inatoq'aa' nimanik. Raaj i wili, ko nawaaj wo' taq chik chi neench'ob'arik rub'ehel taq aweh i ruq'oral i Dios, i xama' k'ayeew ta wo' naq wach. Xanaah re', k'ahchi' wo' chik ruk'isimb'iik taq ak'ux chi nimanik. Xa ko je' wo' taq hat ha'lak'un, i ch'uuch' iraaj chi jilow ruwa'. 13 Eh awach taqe i ko je' ch'uuch' inkiwab'eej, xa ko je' taqe ha'lak'un ma' nkireq ta chi riij nik' wach i korik laj k'acharik naa kianam chupaam i nimanik. 14 Eh re' taqe i kow chik kik'ux chi nimanik, je' naa wi'k chik inye'arik chi k'uxumb'al keh, ruum keht'al chik wach i korik, eh okrinaq chik taqe chureqariik chi riij aha' wilik i holohik, aha' wilik i ma' holohik taj.

Hebreos 6

1 Eh ma' ta naq xa re' i k'uhtamaj qeh chi riij i Jesucristo neenqatijej riij. Taq la' chi qawach chureqariik chi riij i korik. Manqatijej chik riij nik' wach noq inqayot' qak'ux chi riij i qamahk, nik' wach noq inqakanaa' i yiib' wach na'ojb'al, re' naq ink'amwik qeh pankimik, eh nik' wach noq xoj nimanik, 2 nik' wach i tijinik chi riij i qasanik ha', nik' wach i ruye'ariik i qaq'ab' wach kinaah i aj nimaneel, nik' wach i kiwuktiik cho ruka'peech i kamnaq, nik' wach i kiye'ariik pantojb'al mahk i ma' xkaaj ta runimjiik i Dios. 3 Re' taqe re' naaqa'nam, wila' koxuyeew q'ab' qeh i Dios. 4 Awach taqe i xkik'ul i rusaqumaal i kina'ojb'al, xkian rusuqkiil i kooch xuyeew i Dios. Eh xiehtrik haa' i ruk'ulariik i Santolaj Uxlab'al. 5 Eh xkian wo' rusuqkiil i chihooj laj ru ak' k'uhb'aal i Dios, je' wo' rib'irjiik i runimaal rajaawriik i Dios naa rub'anam chupaam i k'acharik chalik reh. 6 Wila' xiq'ehb'ik wo' chik pamahk, ma' nkaaj ta chik chi nq'uunjik kiwach chi nee wo' chik inkinimaj i Dios, ruum re' keh je' naa k'ahchi' wo' chik kiye'em wach kuruus ruka'peech i Jesucristo, i Rak'uun i Dios. Eh k'ahchi' kik'uhtaam ruk'ixb'ilaal. 7 Eh re' inkiyeew kik'ux chi nimanik je' kikab' ak'al inqajik i jab' chinaah, eh i rub'an i wach i tik chuwach, iraaj ruq'orom chi nkik'ul i rotob'il i Dios i awach i kitikwik reh. 8 Eh re' inkikanaa' wo' chik i nimanik je' kikab' aak'al xa re' i wiraal k'iix oon xa chib'ih chik jariik chi yiib' wach ch'ahn impoq' chuwach, xama' xta inokik wii'. Re' taqe je' re' kina'ojb'al ilook' kiye'ariik panti' k'axik ruum i Dios, eh naakik'atariik. 9 Hat taq loq'laj hermano, atoob' ta je' wili i xqaq'or taq reje aweh, re' hoj qeht'al chi k'ahchi' taq ak'ulum i rotob'il i Dios, ruum k'ahchi' taq chik areqem i ko'lemb'al reh taq awánima. 10 Re' Dios korik wach ruk'ux. Ma' jaruuj neensahchik paruk'ux i holohik laj na'ojb'al taq a'nam chaloq, je' wo' hoq i kik'axariik taq a'nam ruuk' i kitoob'jiik taqe i santo laj aj nimaneel, eh xakok'ahchi' wo' taq kaat yu'naak. 11 Eh re' hoj nqaaj chi nik' wach noq i nayeew taq ak'ux chi toob'inik yu'naak, je' ta naq re' taq i neena a'n cha ju'junaal korehtaal taq akimiik. Chi je' re', nee taq inak'ul i k'ahchi' taq awuy-eem. 12 Ma' k'ay taq wach i nimanik. Chatijej la' taq awiib' kuuk' i xkiyeew cho kik'ux chi nimanik, eh xkikuy cho ransil i ti' k'axik, eh k'ahchi' kik'ulum i kikooch q'orooj cho rib'iral keh ruum i Dios. 13 Noq xuq'or cho rib'iral i Dios i xuyeew cho reh i Abraham, xuq'or i xti korik chi rib'il riib', ma' xuq'or taj i xti korik parub'ihnaal i tokoom ruum xa re' wo' reh nim wach. 14 Eh xuq'or cho reh i Abraham chi je' wili: Xti korik re' hin ma' xata k'isiin i wotob'il naa nuye'em cho cha naah. Eh naa nuk'ihaaxb'isam taqe i awiih aamaam, inki. 15 Re' Abraham najt xukuy ruyub'jiik i xq'orarik cho rib'iral reh pampeet ruum i Dios eh korehtaal wo' xuk'ul. 16 Eh inkiq'or i xti korik parub'ihnaal jino'q i winaq nim wach chikiwach i keh. Eh noq ruk'ulum chik kik'ux i xkiyejaa' wach ruuk' i xti korik xkiq'or, inkikanaa' ruwech'jiik riij chi jumpech. 17 Re' Dios xuk'uhtaaj keh i naa kik'ulwiik reh i kooch ruq'orom cho rib'iral chi re' reh chu'nchel ruk'ux chuye'ariik i ruq'orom cho rib'iral pampeet. Eh ma' xujal ta chik wach i xti korik ruq'orom chaloq pampeet. 18 Eh ki'ib' chi na'ojb'al ink'uhtanik qeh chi re' Dios ma' ruchuk taj i q'orik re' taqe i wili: Re' chi ruq'or i xti korik, re' chi ruyeew i ruq'orom cho rib'iral qeh. Ruuk' i re' inqak'ul rusuqkiil qak'ux i qasik'im chik i ko'lb'al qiib' ruuk' i Dios, inqayeew qak'ux chi ruyub'jiik i ch'iklik reje wii' qak'ux. 19 Re' i xye'wik rukowiil qak'ux, eh ma' k'ul ta chik inooj i qakapeew je' rukab' i barco kojooj toob'al reh ma' k'ul ta inooj. Eh k'ahchi' quy-eem i xkojwik i koq qeh ko chi juntar tasb'al paam i wilik cho wii' Dios. 20 Eh re' wo' i xokik wii' Jesucristo najtir reh i rutehariik qab'eeh. Je' re' noq xkahnik i Jesucristo chi raJaaw K'amal b'eeh aj Tiij chi juneliik, je' rukab' noq xwihik chaloq i Melquisedec.

Hebreos 7

1 Re' Melquisedec xwihik chi reyil ar Salem, k'amal b'eeh aj tiij parukamaj i Dios nim rajaawriik. Eh xponik ruk'ul i Abraham, xukuxisaj noq xsutinik chaloq chi q'aq'inik, noq xponik rusach kiwach taqe reey. 2 Eh re' Abraham noq xsutinik chaloq chi q'aq'inik chu'nchel i ju'jun xresaj iloq ruuk' i lajtaq xuyeew reh Melquisedec. Re' b'ihnaal Melquisedec peet iraaj ruq'orom reey korik wach ruk'ux. Eh re' chi xwihik chi reyil ar Salem, iraaj ruq'orom chi ye'el suq kiil k'uxliis. 3 Re' Melquisedec, ma' xta rehtalil awach i rutuut rajaaw, awach i rumaam rati't, jank'al inaasjik, eh nik' wach noq xkimik. Eh ruuk' taqe re', re' Melquisedec ink'utinik chi rujalwaach i Rak'uun i Dios, i wilik chi k'amal b'eeh aj tiij chi juneliik. 4 Chakoj taq rehtaal re', chi re' Melquisedec xiik' naah nimaal rajaawriik noq xwihik chaloq, ruum xye'arik cho reh ruum Abraham i ju'jun i xresaj iloq ruuk' i lajtaq chi xa chib'ih jariik xuq'uch cho keh i reey. 5 Eh re' najtir k'uhb'aal i ruq'or chi re' taqe k'amal b'eeh aj tiij, riih rumaam i Leví taqe, xti rub'ehel chi nkiq'or reh i kuch aj Israel chi kiyeew i ju'jun inkesaj iloq ruuk' i lajtaq chi xa chib'ih jariik i wilik keh. Je' re' inki a'n atoob' ta kuuk' wo' naq kiib' eh riih rumaam i Abraham wo' naq taqe aj Israel. 6 Eh re' Melquisedec reh, atoob' ta ma' re' ruuk' i riih rumaam i Leví, xuq'or reh i Abraham chi chuyeew i ju'jun i resaj iloq ruuk' i lajtaq i xponik ruq'uch. Eh re' Melquisedec xukuxisaj i Abraham, re' i k'ulwinaq cho reh i ruq'orom cho rib'iral i Dios. 7 Eh re' wili qeht'al chi manlik chi awach imb'anik i kuxisanik, re' reh nim rajaawriik chuwach i rukuxisaj. 8 Eh chupaam i k'acharik wili, re' i kipahqanik reh i lajtaq inehteesjik iloq ruuk' i ju'junsiento xa winaq taqe, xakimik keh. Raaj i Melquisedec reh, je' cho xa ko k'achlik wo' hoq noq tz'ihb'amaj rehtalil. 9 Eh re' taqe riih rumaam i Leví, k'amal rub'eeh aj tiij taqe i kik'ulwik reh yu'naak i ju'jun inehteesjik iloq ruuk' i lajtaq chi xa chib'ih jariik, je' wo' naa xkitoj haa' i keh noq xutoj chee Abraham reh i Melquisedec, 10 ruum noq xooj i Melquisedec chuk'ulariik i Abraham, re' Abraham xa ruk'amam wo' chik cho chi raasb'al chi naa kiwihiik riih rumaam, atoob' ta xakomajaa' wo' naq chih rib'iral i kaasjiik. 11 Re' taqe i k'amal b'eeh aj tiij, re' ruuk' taqe riih rumaam i Leví, xkiq'or wo' chaloq i najtir k'uhb'aal keh i aj Israel. Eh xti korik taj chi xkuyarik i mahk i ruuk' i xkiq'or, ma' koruman ta naq chik chi xpa'ab'jik cho jino'q i k'amal b'eeh aj tiij i ma' re' ta ruuk' i riih rumaam i Aarón, re' la' ruuk' chaloq i Melquisedec. 12 Ruum re' noq injaljik kiwach taqe i k'amal b'eeh aj tiij, koruman wo' chi njaljik wach ruwii' i k'uhb'aal. 13 Eh pan santo laj huuj i ruq'or chi re' QaJaaw Jesucristo chupaam i k'isa junch'uq keh i tinamit Israel xelik chaloq. Eh ma' jino'q keh wihinaq chaloq chi k'amal b'eeh aj tiij, 14 ruum eht'alimaj chi re' QaJaaw Jesucristo ar xelik chaloq chupaam i k'isa tinamit Judá. Eh re' Moisés ma' xuq'or taj chi wilik ta taqe i k'amal b'eeh aj tiij naakeliik cho chupaam i k'isa tinamit re' re'. 15 Eh re' i Jesucristo ra'j wo' xti xk'utinik re' chi re' reh jinaj ak' K'amal b'eeh aj tiij xpa'ab'jik chi je' rukab' i Melquisedec noq xwihik chaloq. 16 Re' i Jesucristo reh ma' xpa'ab'jik ta cho chi k'amal b'eeh aj tiij chi je' rukab' i ruq'or i xa ruk'uhb'aal winaq. Xpa'ab'jik la' chaloq, ruum wilik rajaawriik, eh wilik ruk'achariik chi juneliik. 17 Ruum i re', xuq'or chee Ajaab'ees Dios chi riij i Jesucristo chi je' wili: Re' hat i naa akahniik chi raJaaw K'amal b'eeh aj tiij chi juneliik je' rukab' noq xwihik chaloq i Melquisedec, inki. 18 Je' re' noq, re' i k'uhb'aal ye'ooj cho pampeet xkahnik chi ma' xta chik rukamaj, ruum ma' xta rajaawriik, eh ma' xta wo' xutiq wach. 19 Re' najtir k'uhb'aal ma' xumanaa' ta wach i ko'lemb'al iib'. Eh yu'naak wilik chik chi jilow i jinaj re' ch'iklik wii' qak'ux xiik' naah chihojal chuwach i ruyeew i k'uhb'aal, re' re' ink'amwik qeh panotob'il ruuk' i Dios. 20 Eh re' Dios xuq'or i xti korik chi xkahnik chi k'amal b'eeh aj tiij i Jesucristo. 21 Eh noq xipa'ab'jik taqe i k'amal b'eeh aj tiij ma' xq'orarik taj i xti korik chikiij. Raaj noq xpa'ab'jik i QaJaaw Jesucristo reh, xq'orarik i xti korik chi riij, ruum pan santo laj huuj i ruq'or chi je' wili i xq'orarik reh ruum i Dios: Re' hat, xat nukanaa' chi hat k'amal b'eeh aj tiij chi juneliik, je' rukab' noq xwihik chaloq i Melquisedec, inki. 22 Eh yu'naak re' chik i Jesucristo inye'wik rajaawriik i ak' k'uhb'aal, xiik' chik naah chihojal chuwach i ruye'em cho pampeet. 23 Re' taqe k'amal b'eeh aj tiij ik'inaq taqe cho najtir xiik' naah kik'ihaal xi ponik. Ma' kahnik ta nkian chi jumpech, ruum re' kimik intoqwik reje rooq i kik'achariik. 24 Raaj i Jesucristo reh, ruum chi ma' naa ta chik rukimiik chi jumpech, ma' awach ta chik neenokik chi rajaaw k'amal b'eeh aj tiij chi jilow. 25 Ruum i re', neerub'an kiko'ljiik chi jumpech awach taqe i k'ahchi' kisik'im i Dios parub'ihnaal i reh. Re' reh neerub'an rupahqaljiik i koq i rotob'il i Dios chikiij taqe aj nimaneel, ruum wilik ruk'achariik chi juneliik. 26 Re' i Jesucristo i xti manlik raJaaw K'amal b'eeh aj tiij chi qeh. Re' reh santo, ma' xta ru mahk. Eh ma' xta ruch'uwa'iil wach, ma' xub'an ta reh i yiib' wach na'ojb'al. Eh xiik' naah i runimaal wach xye'arik ar pan taxaaj. 27 Re' Jesucristo reh, xa junriim xuq'asaj riib' chi jilow mayiij chi riij i qamahk, ma' xub'an ta reh je' rukab' i xkian taqe kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij junch'uq. Re' keh eqal eqal inkikansaj i k'atoj chikop chi kimayiij. Peet inkiq'asaj chi riij kimahk i keh. Eh rukab' inkiq'asaj i mayiij i chi riij kimahk tinamit. 28 Eh re' najtir k'uhb'aal i rupab'aa' chi rajaaw k'amal b'eeh aj tiij taqe winaq ma' korik ta wach kik'ux. Eh koq'uun chik, chi riij i najtir k'uhb'aal, jinaj i xti korik xuq'or i Dios, re' chi xupab'aa' i Rak'uun chi raJaaw K'amal b'eeh aj tiij, korik wach ruk'ux chi juneliik.

Hebreos 8

1 Re' i xti ajwaal wach k'ahchi' qaq'orom re' wili: Chi re' raJaaw K'amal b'eeh aj tiij chi qee hoj xiik' naah loq'il, ruum tzunlik cho parusak'aaj q'ab' Ajaab'ees Dios, wilik cho wii' paruye'aab' ar pan taxaaj. 2 Eh re' reh, kamanik i rub'an chi k'amal b'eeh aj tiij chupaam i korik laj santo laj ye'aab', re' ruyejaam i QaJaaw Dios ma' re' ta xa winaq xyej-anik reh. 3 Re' taqe k'amal b'eeh aj tiij kipa'ab'jik chuq'ahteesjiik i mayiij chuwach i Dios, eh inkiq'asaj wo' k'atoj chikop. Je' wo' re' i xub'an i Jesucristo reh xuq'asaj wo' riib' chi jilow mayiij chuwach i Dios. 4 Wi ta xkahnik ayu' wach ak'al i Jesucristo, ma' re' ta naq i reh wilik chi k'amal b'eeh aj tiij, ruum ayu' xawilkeeb' wo' taqe i k'amal b'eeh aj tiij i kiq'asaniik reh i mayiij chuwach Dios, je' rukab' i ruq'or i najtir k'uhb'aal. 5 Eh re' i xkian i k'amal b'eeh aj tiij re' re', xa rehtalil peet, xa je' jino'q naach chuwach i xti korik laj loq'oomb'al ree Dios wilik cho pan taxaaj. Ruum re' Moisés, noq ach k'isiin ma' ruyejaa' i paat itz'ihy naah, xq'orarik reh ruum i Dios chi je' wili: Cha a'n ruyejeb'jiik i paat chi korik nik' wach ruwii' i xnuk'uhtaaj chaaweh nah yuuq', Sinaí, i nuchjik. 6 Raaj i raJaaw K'amal b'eeh aj tiij chi qee hoj, xiik' chik naah chihojal rulooq'jiik i Dios i rub'an. Eh ruum ruuk' i ak' k'uhb'aal, xojrukoj panotob'il ruuk' i Dios. Eh re' i xuk'ul cho ruk'ux re' re', xti wilik rajaawriik chuwach i k'uhb'aal ruq'orom cho pampeet. 7 Wi ta manlik wach i rukamaj xub'an chaloq i peet k'uhb'aal i xuk'ul cho ruk'ux rub'aan i Dios, ma' koruman ta naq chik chi xye'arik chaloq i ak' k'uhb'aal chi jilow. 8 Eh re' Dios xrilow chi ma' korik ta wach kik'ux i tinamiit, tz'ihb'amaj rehtalil chi je' wili i ruq'orom i QaJaaw chikiij: Naa ruponiik i q'iij noq jinaj i ak' k'uhb'aal naa nuyejaam wach kuuk' aj Israel, i aj Judá. 9 Ma' je' ta rukab' i xnuyejaa' cho wach kuuk' i kimaam kati't, noq ruuk' wajaawriik xnuchop cho chi kiq'ab' noq wesaj taqe chaloq ar Egipto. Eh ruum chi ma' xkinimaj taj i k'uhb'aal xnuyejaa' cho wach kuuk', xnukanaa' taqe chi kutkeel, inki i Dios. 10 Eh je' wo' chik wili i xuq'or: Re' i ak' k'uhb'aal naa nuyejaam wach kuuk' i aj Israel re' chi naa ruponiik i q'iij chi naa nuye'em taqe i nuk'uhb'aal pankikapeb'aal, eh naa nutz'ihb'aam pan kánima. Eh re' chik i hin naa nukahniik chi ki Dios, re' keh naakikahiik chi nutinamiit taqe. 11 Eh ma' kota chik ruman chi chi awach naa rutijem i rutinamiit, oon ma' tokoom ta ruuk' oon ruka'jaah chi je' wili: Chanab'eej wach i QaJaaw ma' inko'q ta chik, keh ruum chu'nchel naakinab'iniik nuwach chi nimaq chi kok' taq. 12 Re' hin naa nukuyum chu'nchel i kiyiib' wach na'ojb'al, eh ma' naa ta chik ruk'uliik cho panak'ux chi jumpech i kimahk, inki chaloq i QaJaaw Dios. 13 Noq xuq'or cho rib'iral i Dios i jinaj chik ak' k'uhb'aal, iraaj ruq'orom chi re' k'uhb'aal ruyejaam cho wach pampeet xik'ik chik wach. Eh re' i xik'ik chik wach ach k'isiin ma' nsahchik wach.

Hebreos 9

1 Re' peet k'uhb'aal i ruq'or wo' naq chi tuslik wach i rulooq'jiik i Dios naa rub'aan. Xa re' la' xa chupaam i jinaj itz'ihy naah paat inlooq'jik ayu' wach ak'al. 2 Re' santo laj itz'ihy naah paat inlooq'jik wii' Dios je' wili ruyejeb'jiik b'anooj: Re' peet tasb'al paam wilik i koq panookb'al, Loq'laj Ye'aab' rub'ihnaal. Ar xi wihik i ye'aab' kantela, ruch'ihil i mexa ye'aab' kaxlanwi'k re' inq'ahteesjik chi mayiij. 3 Eh re' i rukab' tasb'al paam i itz'ihy naah paat re' re', ar wilik chaloq i Ye'aab' Xiik' naah Loq'il rub'ihnaal. 4 Ar wo' wilik jinaj i artaal re' ruuk' oro k'atb'al insensia. Ar wilik i loq'laj kaxoon k'ul b'uruuj wach chi oro, je' chi riij, je' chupaam, molb'al reh i peet k'uhb'aal, ar molooj jinaj i xaro re' ruuk' i oro, re' i molik wii' i maná. Eh ar molooj i rukarote i Aarón, i xpoq' cho rutoxl. Eh ar molooj i ki'ib' chi tz'ilom ab'aj re' i tz'ihb'amaj wii' i ru lajeeb' k'uhb'aal i Dios. 5 Chinaah i tz'apb'al naah i loq'laj kaxoon re' re' yej-amaj i je' kiwii' ánjel, rehtalil chi ar wilik i ruloq'il i Dios. Ruuk' i kixiik' inkimujej qohoq i tz'apb'al naah i kaxoon. Xa re' la' yu'naak, manlik pee ruuk' i xqach'ob' rub'ehel chi riij taqe re'. 6 Chu'nchel-oq chik korjinaq wach aha' naa kianam wii' rulooq'jiik i Dios. Eh re' taqe k'amal b'eeh aj tiij eqal eqal kiokik chub'aan i kikamaj reerulooq'jiiki Dios chupaam i peet tasb'al paam i paat itz'ihy naah. 7 Eh parukab' tasb'al paam i paat re' re', xa re' wo' kajaaw i k'amal b'eeh aj tiij inokik ar, junriim chupaam i haab'. Eh ar ruk'am i koq i rukik'eel wakax, chi rumayiij chi riij ru mahk i reh, eh chi riij i kimahk tinamit inki a'n chi ma' keht'al. 8 Ruuk' i wili i ruyeew qeh chi naab'jik i Santolaj Uxlab'al chi re' peet tasb'al paam i paat noq kore' k'ahchi' cho rukamaniik chi loq'oomb'al ree Dios, re' b'eeh inokik i koq chupaam i Ye'aab' Xiik' naah Loq'il komajaa' ta naq inteharik. 9 Chu'nchel i b'anooj chaloq re' re' xa k'uhtb'al reh chi qawach i hoj yu'naak, ruum re' taqe i mayiij, eh re' taqe mayijimaj chikop inkiq'asaj chuwach i Dios, ma' xub'an ta ruyejeb'jiik i kikapeew awach i je' re' rulooq'jiik i Dios xkian chaloq. 10 Re' taqe re' xa chi riij wi'k ha' inq'orik, i rutz'ajariik kiib', reh chi saq wach i kiti'jolal. Re' taqe i ruq'or i k'uhb'aal re' re' chi koruman chi naa rub'aan i xa reh wach ti'jolal. Eh xa ar xponik i rajaawriik noq xujal cho wach i Dios taqe na'ojb'al re' re'. 11 Eh re' Jesucristo noq wilik chik ayu' wach ak'al, re' chik i reh i raJaaw K'amal b'eeh aj tiij chinaah i rotob'il i Dios naa ruye'em qeh chi juneliik. Re' Ye'aab' inkamanik cho wii' chi k'amal b'eeh aj tiij xiik' naah loq'il, ma' re' ta kiyej-aniik winaq, ma' re' ta wo' ayu' wach ak'al wilik. 12 Eh noq xokik i koq i Jesucristo chupaam i ye'aab' xiik' naah loq'il ma' re' ta chik rukik'eel kaprax, rukik'eel k'isa imas wakax i xuyeew chi mayiij. Re' la' rukik'eel i reh xuyeew chi jilow mayiij, eh xa junriim xokik i koq, xkahnik ar chi jumpech, xuyeew qako'lb'aal chi juneliik. 13 Eh wila' re' kikik'eel taqe imas wakax, kikik'eel kaprax, eh re' ruchajil i q'ahxoq wakax inkihrjik chikinaah inkich'uwarisaj kiib' ruuk' i mahk, xwihik kajaawriik chusaqb'eesjiik wach i ti'jolal. 14 Ra'j naa chik re' i rukik'eel i Jesucristo ma' chih rajaawriik. Re' i Santolaj Ruxlab'al wilik chi juneliik xtoob'inik reh noq xuq'asaj riib' chi jilow mayiij chuwach i Dios, chi ma' xta k'isinoq ru mahk. Eh re' reh ineesanik iloq reh i yeb'ee wach wilik panqakapeb'aal, reh chi re' chik i k'achlik Dios neenqakamaneej wach. 15 Ruum aj re', re' Jesucristo xoj rukoj panotob'il ruuk' i Dios ruuk' i ak' k'uhb'aal. Eh ruuk' i ti'laj kimik xuk'ul i Jesucristo, neenkuyarik i kimahk i xinimanik cho reh i peet k'uhb'aal, reh chi neen kik'ul i kikooch reh juneliik i sik'ooj cho kiwach ruum i Dios, re' i kooch ruq'orom cho rib'iral keh. 16 Je' wo' re', i ruhujil jino'q i xa chib'ih jariik neenye'arik chi kooch, kore' neen kamanik reh i huuj re' re' i aj kooch wi xkimik i xyej-anik reh. 17 Re' jino'q ruhujil i xa chib'ih jariik komajaa' ta chi neenkamanik wii' noq ko k'achlik i xyej-anik reh. Kore' neenkamanik reh wila' xkimik reje i xyej-anik reh. 18 Re' peet k'uhb'aal ko ruuk' wo' rukik'eel chikop inye'arik cho chi mayiij xub'an i rukamaj. 19 Eh re' Moisés noq rukohlaam chik ruch'ob'ariik rub'ehel taqe i k'uhb'aal keh chu'nchel i tinamit xuchop chaloq i kaq lana i q'ab' chee' hisopo. Ruuk' taqe re' xukihraaj rukik'eel k'isa imas wakax i rukik'eel tentzun xilakimaj ruuk' ha' chinaah i huuj tz'ihb'amaj wii' taqe i k'uhb'aal, eh je' wo' chikinaah i tinamit. 20 Eh je' wili i xuq'or keh i tinamit: Re' i kik' wili inye'wik rajaawriik taqe i k'uhb'aal ruyejaam cho wach i Dios chi xuyeew taq chaaweh, inki. 21 Eh re' Moisés xukihraaj wo' i kik' chupaam i paat itz'ihy naah inlooq'jik wii' i Dios, je' wo' chikinaah i xa chib'ih jariik kikamanik ar. 22 Je' rukab' i ruq'or chupaam i najtir k'uhb'aal, koruman chi ruuk' i kik' naa rusaqb'eesjiik kiwach inkojarik reh i loq'inik. Eh ma' jaruuj neenkuyarik taqe mahk wi ma' xchihkiljik i kik'. 23 Eh koruman chi ruuk' taqe mayiij re' re' insaqb'eesjik cho kiwach i xa chib'ih jariik xa rehtalil pee i xti korik wilik cho pan taxaaj. Eh re' taqe i xa chib'ih jariik wilkeeb' cho pan taxaaj, koruman wo' chi keh i mayiij q'e' chihooj chuwach i xye'arik cho pampeet, 24 ruum re' i Jesucristo reh ma' xokik ta i koq chupaam jino'q paat loq'oomb'al reh i Dios i xa kiyej-aniik winaq, xa rehtalil i xti korik laj Ye'aab' Xiik' naah Loq'il. Pan taxaaj la' xokik i koq chupahqaljiik i koq i rotob'il i Dios chiqiij i hoj. 25 Eh ma' k'ih pech ta xokik i koq chuq'ahteesjiik riib' chi jilow mayiij, ma' je' ta rukab' inki a'n i kajaaw i k'amal b'eeh aj tiij rajlaal haab'. Eh re' keh tokoom aj kik'eel inkiq'asaj chi mayiij chupaam i Ye'aab' Xiik' naah Loq'il. 26 Wi ta k'ih pech xuq'asaj riib' i Jesucristo chi jilow mayiij, k'ih pech naq kamnaq chaloq i rutz'uhkriik chee wach ak'al. Raaj i wili ma' je' ta re' i xub'an i reh yu'naak pantz'apaab' taqe wach ree q'iij: Re' Jesucristo xa junriim xk'ulik ayu' wach ak'al, eh reh juneliik noq xuq'asaj riib' chi mayiij chi rehtesjiik i mahk. 27 Eh je' rukab' i kanamaj chikinaah i tinamit ayu' wach ak'al, xa junriim kikimik. Eh chi riij i re', re' chik i q'ataj q'orik naa rub'anam i Dios. 28 Je' wo' re' i xb'aan reh i Jesucristo reh, xa junriim xq'ahteesjik chi jilow mayiij reh i rehtesjiik i kimahk i ruk'ihaal tinamit. Chi riij i re', noq naa wo' chik rusutiniik cho ruka'peech, ma' re' ta chik esan reh i mahk, chi kiko'ljiik chi kik'amariik la' chik taqe i k'ahchi' kuy-iniik reh naa ruk'uliik.

Hebreos 10

1 Re' najtir k'uhb'aal xa je' rukab' naach chuwach i rotob'il i Dios xuyeew koq'uun. Eh majaa' ta re', i re' i xti korik q'orooj cho rib'iral. Ruum aj re', re' k'uhb'aal re' re' ma' xub'an ruyejeb'jiik i kina'ojb'al i kiokik chi loq'inik chuwach i Dios ruuk' i kik'atoj mayiij xa re' wo' ruuk' inkiyeew rajlaal haab'. 2 Wi ta korik chi re' k'uhb'aal xub'an cho rusaqb'eesjiik wach i kánima ruuk' i kimahk, ma' inkik'raaj ta naq chik cho pan kánima chi ko aj mahk taqe. Eh ruuk' i re' xkimay naq cho ruye'ariik i kimayiij. 3 Eh ruuk' la' chik inche mayijinik chikop inki a'n wili, inkib'iraj rib'iral rajlaal haab' chi xa ko aj mahk wo' taqe, 4 ruum re' kikik'eel taqe imas wakax, i kikik'eel taqe imas kaprax ma' xkian cho rusachariik wach taqe mahk. 5 Ruum aj re', noq xqajik cho wach ak'al i Jesucristo, xuq'or ree Ajaab'ees Dios chi je' wili: Re' hat Jaaw, ma' imponik ta chawach i mayiij, i k'atoj chikop chi mayiij, xayejaa' la' nuti'jolal, reh chi neen kamanik chi jilow mayiij. 6 Xq'uhtik ak'ux reh i ruk'ohonkiil i mayijimaj chikop, je' wo' taqe i xa chib'ih chik jariik chi mayiij chi sachb'al wach i mahk. 7 Re' hin je' wo' chik wili i xnuq'or: WaJaaw nuDios, ayu' wilkiin chub'anariik je' rukab' i ruq'or i tz'ihb'amaj cho chi wiij pan santo laj huuj, inki. 8 Re' peet i xuq'or Jesucristo re' chi re' Dios ma' raaj ta chik i ruk'ohonkiil i mayijimaj chikop, je' wo' taqe i xa chib'ih chik jariik chi mayiij. Re' i ruq'or i najtir k'uhb'aal chi naakiye'ariik. 9 Eh je' wo' chik wili i xuq'or i Jesucristo: Re' hin wilkiin chub'anariik inawaaj i hat, inki. Re' reh xk'ulik risaj i rajaawriik i mayijinik chikop tohq'inaq cho najtir, eh jinaj chik ak' mayiij xuyeew chi jilow. 10 Re' Dios xojrukanaa' chi ma' xta chik qamahk, ruum re' Jesucristo xub'an iraaj i Dios, xuyeew i ruti'jolal pankimik chi jilow mayiij, eh xa junriim xuyeew riib' chi mayiij reh juneliik. 11 Chu'nchel i k'amal b'eeh aj tiij eqal eqal taqe chi loq'inik. Eh wilik pech noq xama' nkijal ta wo' wach i mayiij xa k'ahchi' keeb' chuye'ariik, re' taqe mayiij re' re', xama' jaruuj wo' xkian cho rehtesjiik mahk. 12 Raaj i Jesucristo reh xa jinaj chi mayiij i xuyeew chi tojb'al riij taqe mahk, eh reh juneliik i xub'an re' re'. Eh chi riij i re', xooj tzuhnoq parusak'aaj q'ab' Ajaab'ees Dios ar pan taxaaj. 13 Ar uy-inik i rub'an yu'naak korehtaal i rureq ruq'ijil noq naa ruye'em i Dios ri'si rooq taqe ki-ixowanik wach, 14 ruum re' Jesucristo reh, xa ruuk' i jinaj chi mayiij xuyeew, xukanaa' chi ma' xta chik kimahk taqe i wilik kisantohiil. 15 Eh re' Santolaj Uxlab'al i ruq'or wo' qeh i korik chi riij i re', noq xuq'or cho chi je' wili: 16 Re' taqe wili naa nuyejaam wach kuuk' i aj Israel chupaam taqe i q'iij chalik reh, inki QaJaaw Dios: Naa nuye'em i nuk'uhb'aal pan kánima, eh naa nutz'ihb'aam pan kikapeb'aal. 17 Eh re' hin ma' naa ta chik ruk'uliik panuk'ux chi jumpech taqe kimahk, je' wo' hoq i kiyiib' wach na'ojb'al, inki. 18 Je' re' noq, wi kuyuuj, wi sachooj chik wach chu'nchel mahk, ma' kota chik ruman chi neenye'arik taqe mayiij chi riij i mahk. 19 Je' re' noq re' hoj hermano, yu'naak nee chik inqa a'n okik chupaam Ye'aab' xti wilik rusantohiil chi ma' xta k'isinoq qayo'jiik xa ruum i loq'laj rukik'eel i Jesucristo. 20 Eh nee wo' inqa a'n i koq okik chupaam i b'eeh ko ak'. Re' b'eeh xk'ulik ruteh i Jesucristo ruuk' i ti' k'axik xuk'ul chu ti' jolal wach kuruus, re' noq xih itz'ihy tasb'al paam i ruPaat i Dios. 21 Re' wo' Jesucristo i nim wach K'amal b'eeh aj tiij chi qee hoj, i hoj chik rak'uun rixq'uun i Dios. 22 Ruum aj re', inchol qajilim i koq qiib' ruuk' i Dios chi korik wach qak'ux, eh chi qaye'em qak'ux. Eh nee ta naq inqik'raaj chi ma' xta chik qamahk, ruum rusaqb'isam chik wach i qánima i Jesucristo. Eh je' naa rutz'ajam wach i qati'jolal ruuk' i saq wach ha'. 23 Je' re' noq, kow-oq qak'ux chi nimanik. Maa rub'an kiib' qak'ux chi ruyub'jiik i ch'iklik reje wii' qak'ux, ruum re' Dios reh korik inq'orik, nee wo' ruyeew qeh aha' wilik i ruq'orom cho rib'iral. 24 Inchol wo' qasik'im chi riij nik' wach ruto'ariik qiib' naa qa'nam chi qawach, reh chi neenqak'ax qiib', eh je' wo' rub'anariik i otob'il chi qawach. 25 Eh manqakanaa' taq i rumolariik qiib' chulooq'jiik i Dios, manqatijej qeh inki a'n i ma' nkaaj ta chik kimolom kiib'. K'ul la' qayeew rukowiil qak'ux chi qawach. Eh xti ajwaal wach chi qee hoj i re' yu'naak, ruum ach k'isiin ma' ink'uloq ruka'peech i QaJaaw Jesucristo. 26 Eh wila' xama' xqakanaa' wo' rub'aan i mahk, eh xa pan qak'ux-oq chik neenchalik noq neen qa a'n qeht'al wo' naq chik i xti korik, ma' xta chik jino'q tokoom mayiij i neenye'arik chi kuyb'al reh taqe mahk re' re'. 27 Xa re' la' chik naaquy-eem i q'ataj q'orik naa ruchaliik chi qanaah xiik' naah yohb'alil wach, re' i q'aaq' xiik' naah ti'kiil i ruk'at naakiye'ariik wii' ki-ixowanik wach i Dios. 28 Je' re' imb'aan ruuk' awach i ma' i runimaj taj i ruq'or i najtir k'uhb'aal: Ma' inketeeljik ta wach inkanteesjik, wila' wilik ki'ib' oon ixib'-oq ineekiq'orik i korik chi xmahkunik. 29 ¿Mi ma' nakapaaj taq re' hat chi xiik' naah ti'kiil i tojb'al kimahk naakik'ulum i ki-ixowanik wach i Rak'uun i Dios, eh inkich'uwa'reej wach i rukik'eel, re' ineesanik reh i qamahk, re' inye'wik rajaawriik i ak' k'uhb'aal, eh inkib'aj i Ruxlab'al i Dios ink'axwik keh? 30 Re' hoj qeht'al chi je' wili i ruq'orom chaloq i QaJaaw Dios: Re' hin naa nuq'ajwiik wach ree ju'jun chib'ih jariik xub'an, inki. Eh xuq'or wo' i QaJaaw Dios chi je' wili: Re' wo' hin naa nuq'atwiik q'orik chikinaah i nutinamiit, inki. 31 Je' re' noq yohb'aal wach ti'kiil i naa ruk'ulum awach inq'ehb'ik wo' chik pamahk chuwach i k'achlik Dios 32 Xa re' la', mansahchik taq panak'ux i xak'ul taq chaloq, noq ko xak'ul taq panawánima i rusaqumaal i Jesucristo. Re' taq i hat, jinaj i runimaal pajarik taq xak'ul, eh ma' xub'an ta taq ki'ib' ak'ux xakuy la' taq ransil. 33 Wilik taq chaxilak i xib'ajarik eh xb'aan ti' k'axik keh chuwach tinamit chi k'uhtb'al kik'ixb'ilaal. Eh wilik wo' taqe i xa xi okik haa' chuk'ulariik i ti' k'axik ye'b'al rukowiil kik'ux i je' re' ti' k'axik xkik'ul chaloq. 34 Xti korik noq re' taq i hat xaketelaaj taq kiwach taq awuch aj nimaneel i xiye'arik pantz'ilom. Eh noq xkiq'uch i chib'ih taq aweh, xama' ti' ta wo' taq xawiik'raaj, ruum aweht'al taq chi xiik' naah chihojal i jilow taq naa ruye'ariik aweh pan taxaaj, re' i ma' jaruuj chik naa rusahchiik wach. 35 Je' re' noq, maaq'eb' taq chi riij ak'ux runimjiik i QaJaaw Dios, ruum re' re' xiik' naah chihojal i jilow taq naa ak'ulum. 36 Re' taq i hat ajwaal wach chi wilik-oq rukowiil taq ak'ux chuk'ulariik ti' k'axik, reh chi nee taq i na a'n iraaj i Dios. Chi je' re' nee taq inak'ul i ruq'orom cho rib'iral i Dios, 37 ruum pan santo laj huuj i ruq'or chi je' wili: Re' chalik reh xa k'isiin chik ma' nk'u'loq. Re' reh ma' naa ta ruchamam cho riib'. 38 Re' i korik wach ruk'ux ruum chi ruye'em ruk'ux chunimjiik i Dios naa rureqem i juneliik k'acharik. Raaj wi xukanaa' wo' chik i nunimjiik, naa ruchaliik nuk'aah chinaah, inki Dios. 39 Eh re' hoj ma' je' ta qakab' taqe inkikanaa' wo' chik runimjiik i Dios, pantojb'al mahk ojik inki a'n Je' la' qakab' taqe nkireq i ko'lb'al ree kánima, ruum inkiyeew kik'ux chi nimanik.

Hebreos 11

1 Re' ye'ej k'uxliis chi nimanik re' chi ch'iklik qak'ux chi naa qak'ulum i k'ahchi' quy-eem. Re' chi atoob' ta ma' qilow wach qeht'al chi naaqak'ulum. 2 Re' taqe qamaam qati't xa ruum wo' chi xkiyeew cho kik'ux chi nimanik, xelik kib'iral chi holohik xib'anik. 3 Eh re' hoj xa ruum chi nqayeew qak'ux chi nimanik, inqeht'aliij chi xa ruuk' i ruq'oral i Dios, xuyejaa' chu'nchel i xa chib'ih jariik i wilik. Eh re' inqilow kiwach, xikorb'eesjik ruuk' i ma' nilarik ta naq kiwach. 4 Re' Abel xa ruum chi xnimanik, xiik' naah chihojal i rumayiij xuyeew chuwach i xuyeew i Caín. Eh ruum i re', xuq'or i Dios chi re' Abel korik wach ruk'ux, xuk'ul reh i rumayiij, atoob' ta kamnaq chik, i je' naa ko k'achlik yu'naak, ruum kok'ahchi' qib'iram rib'iral chi xnimanik 5 Eh re' Enoc xa ruum wo' chi xnimanik, xk'amarik johtoq pan taxaaj chi k'achlik wach ruum i Dios, ma' ha' ta chik xkan, ma' xunik'eej ta reh i kimik. Eh pan santo laj huuj i ruq'or chi noq komajaa' ta ink'amarik johtoq, xub'an imponik chuwach i Dios. 6 Eh wila' ma' qaye'em qak'ux ma' nee ta qa a'n imponik chuwach i Dios, ruum awach i ruyeew ruk'ux, koruman chi naa runimam chi k'achlik i Dios. Eh chi nee runimaj chi awach kisik'wik ree Dios, i ruyeew jilow keh. 7 Eh re' Noé ruum chi xnimanik, xunimaj noq xq'orarik reh ruum i Dios chi chalik reh i ti' k'axik, atoob' ta komajaa' wo' naq ink'ularik. Eh xuyejaa' i kanowa paat ko'lb'al riib' i reh, ruch'ihil taqe i awach reh parupaat. Ruum chi xuyeew ruk'ux, xuyeew taqe panti' k'axik i tinamit, eh xureq rukorkiil wach ruk'ux inkan ruuk' i nimanik. 8 Re' i Abraham, ruum wo' chi xnimanik, xunimaj noq xq'orarik reh ruum i Dios chi eloq reje paruyuq'ul. Xelik wo' reje, xooj chupaam i ye'aab' i xye'arik reh chi rukooch. Xa re' la' ma' reht'al taj aha' inooj. 9 Eh xa ruum wo' chi xnimanik i Abraham, xpatinik chi xa je' aj patal chupaam i ye'aab' q'orooj cho rib'iral reh ruum i Dios. Re' Abraham, xa re' ruuk' itz'ihy naah paat xpatinik wii'. Eh je' wo' re' ixpatinik cho wii' i Isaac, i Jacob, re' i xk'ulwik reh i ruq'orom cho rib'iral i Dios. 10 Ruum re' Abraham k'ahchi' naq ruy-eem chi naa ruye'ariik reh jinaj i nimlaj tinamit ch'iklik nah tz'aq. Eh re' i aj na'ojb'al i xkorb'isanik reh i tinamit re' re', re' i Dios. 11 Xa ruum chi xnimanik i Abraham re' i Sara, xwihik jinaj k'isa rak'uun atoob' ta ma' ak'unoom ixoq ta naq, eh k'ih chik i ruhab'ul. Re' Abraham xtoob'jik ruum i Dios chi ko xwihik jinaj i k'isa rak'uun, ruum xunimaj chi re' Dios naa rub'anam i q'orooj cho rib'iral reh pampeet. 12 Re' Abraham, atoob' ta xa k'isiin chik ma' nkimik, ko xiik' naah kik'ihaal i riih rumaam xwihik je' kik'ihaal i ch'umiil wilkeeb' pan taxaaj, eh je' kik'ihaal i saniib' wilkeeb' chi' palaw ma' kuyuuj ta kajaljiik. 13 Eh chi kunchelaal i re' xa xikimik wo' reje chi ma' xkik'ul taj i ruq'orom cho rib'iral i Dios. Xa re' la', re' keh xkinimaj i Dios, atoob' ta xa je' chi najt xkilow reje wach i q'orooj cho rib'iral keh. Eh xkireq chi riij chi xa je' taqe aj patal noq xi wihik ayu' wach ak'al, xa ik'al b'eeh taqe. 14 Eh re' taqe i kiq'orik reh chi xa ik'al b'eeh taqe, xti nkan chi riij chi ko naa ruye'ariik keh jinaj chik i kiye'aab'. 15 Eh wi ta xkikapaaj chi naa wo' chik kisutiniik reje chupaam i ye'aab' elinaq taqe cho wii', ko xuyee naq riib' chi xi sutinik wo' chik reje ar. 16 Jinaj la' ye'aab' xiik' naah chihojal xkaaj kireqem, re' i ye'aab' pan taxaaj. Ruum aj re', re' Dios ma' jaruuj neenk'ixik chi neeruq'or keh chi re' reh i ki Dios, ruum jinaj i nimlaj tinamit ruyejaam cho keh pan taxaaj. 17 Xa ruum chi xnimanik i Abraham, xuq'asaj naq chi jilow mayiij i k'isa rak'uun, Isaac rub'ihnaal xa jinaj wo' chi riib' chuwach, noq xnik'ib'jik ruum i Dios. Atoob' ta re' wo' naq i Dios xq'orik cho reh chi naa ruye'ariik reh i rak'uun re' re'. 18 Re' noq xq'orarik cho reh chi je' wili: Ruum i Isaac naa kik'ihaaxb'iik awiih aamaam, i nuchjik. 19 Re' Abraham reht'al chi wilik rajaawriik i Dios chi kiwukteesjiik cho ruka'peech taqe kamnaq. Ruum aj re', ma' xye'arik ta wo' q'ab' reh chi xukansaj i k'isa rak'uun. Re' re', xa jinaj rujalwaach i xuk'uhtaaj chaloq i Dios. 20 Re' i Isaac reh xa ruum wo' chi xnimanik xuq'or keh i kiib' chi rak'uun re' i Jacob, ruch'ihil i Esaú chi naakik'ulum i rotob'il i Dios koq'uun. 21 Re' Jacob reh xa ruum wo' chi xnimanik, noq ach k'isiin ma' nkimik, xupahqaaj i rotob'il i Dios chikinaah rak'uun rixq'uun i José. Eh re' Jacob ko xutoob'eej riib' chinaah i rukarote noq xutoq'aa' ruloq'em i Dios. 22 Re' José, ruum chi xnimanik, noq ach k'isiin ma' nkimik, xuq'or keh i aj Israel chi naakeliik cho Egipto. Eh xukanaa' ruq'orariik keh chi naa kik'amam reje haa' rub'aqil i reh noq naakeliik reje ar. 23 Xa ruum chi xinimanik rutuut rajaaw i Moisés, ma' xkiyohleej taj i xutaq'aaj ruq'orariik i reey chi naa kikanteesjiik i kok' ak'un k'ahchi' kaasjiik. Re' keh noq x-aasjik i k'isa kak'uun ixib' poh xkikeb'aa', ruum xkilow chi q'e' holohik. 24 Eh xa ruum wo' chi xnimanik Moisés, noq xureq ruwinaqiil, ma' xraaj ta rukojom riib' chi rak'uun i rixq'uun i kireey aj Egipto. 25 Re' la' rukuyariik i ti' k'axik xraaj ruk'ulum haa' i Moisés ruch'ihil taqe rutinamiit i Dios ma' xraaj ta rub'anariik i yiib' wach na'ojb'al xa junk'aam inye'wik suq kiil k'uxliis. 26 Re' i Moisés ma' xraaj ta rub'anam rusuqkiil i rub'ehomal i tinamit Egipto, xraaj la' ruk'ulum reh i ixowaal je' rukab' i xuk'ul i Jesucristo sikooj cho wach. Ruum re' i Moisés xuch'ikaa reje ruk'ux chinaah i rukooch xye'arik koq'uun ruum i Dios. 27 Xa ruum chi xnimanik i Moisés, ma' xyo'jik ta ruum i rujosq'iil i reey noq xelik cho Egipto. Eh ma' xyoj ta ruk'ux chi riij i xukapaaj rub'aan. Xa je' la' chik k'ahchi' rilom wach i Dios xub'an riib', re' i ma' ilooj ta wach. 28 Xa ruum wo' chi xnimanik i Moisés, xub'an i runinq'ijiik i elik chaloq Egipto. Eh xuq'or keh chi kikihraaj i rukik'eel tentzun chuwach i ru puertahiil i kipaat, reh chi ma' xikanteesjik ta jino'q i peet kak'uun i aj Israel ruum i ánjel imb'anik kaansanik. 29 Re' taqe i aj Israel, xa ruum chi xinimanik xa je' panchiq ak'al ki-ik'ik noq xkiq'at wach chi kooq i kaq palaw. Eh re' taqe aj Egipto xkaaj wo' naq kiq'atam wach i kaq palaw i keh eh jihq'ik chik xponik kian ar. 30 Re' taqe aj Israel, ruum chi xinimanik, wuquub' q'iij xkisutej riij i tinamit Jericó, eh xq'ehb'ik i tz'aq sutimaj wii' riij i tinamit re' re'. 31 Eh re' Rahab, i k'oyoom laj ixoq, xa ruum wo' chi xnimanik, ma' xkimik ta haa' chi kixilak i ma' xinimanik ta ree Dios, ruum re' reh xuyeew kipatal panotob'il taqe aj Israel xi ponik tahal ye'aab'. 32 Re' hin, xti ko ma' k'isiin naq inwaaj nuq'orom taq reje aweh. Xa re' la', ma' nee ta manlojik wee q'iij chi neenuq'or nik' wach noq xinimanik taqe winaq je' wili i kib'ihnaal: Gedeón, Barac, Sansón, Jefté, David, Samuel, je' wo' chi riij i kinimanik taqe aj jalal ruq'oral i Dios. 33 Chi kuncheel i re', xa ruum chi xinimanik, xkian cho ruq'uchariik i nimaq taq tinamit. Xkian wo' chaloq i holohik laj na'ojb'al noq xi wihik chi taaq'anik. Xkik'ul wo' hoq i q'orooj cho rib'iral keh ruum i Dios. Xkian wo' cho rutz'apariik i kichii' taqe i kaq b'ahlam. 34 Eh noq xikutarik pa runimaal q'aaq' ma' xik'ahtik ta wo' hoq, xkiko'leej kiib' noq xikanteesjik naq chi q'aslaj ch'ihch'. Xye'arik cho kaansil noq xa nkik'ay naq chik. Eh xwihik cho kajawriik chi q'aq'inik xkian rukanteesjiik i aj q'aq'ineel. 35 Eh wilik taqe ixoq xinimanik, eh q'ahtesjik wo' chik keh kikamnaaq chi k'achlik kiwach. Wilik wo' taqe i ruuk' ti' k'axik xikanteesjik ma' xkaaj ta chi xiko'ljik, re' nkaaj i keh chi na' kiwuktoq chaloq chi k'achlik kiwach, nakireqem jinaj i loq'laj k'acharik. 36 Wilik wo' taqe i xk'uhtjik cho kik'ixb'ilaal. Wilik i xiq'ojib'ik. Wilik i xb'ak'arik cho kooq kiq'ab'. Eh wilik i xiye'arik cho pantz'ilom. 37 Eh wilik i xikutarik chi ab'aj. Wilik i xtararik pankiyejaal ruuk' xera ch'ihch'. Wilik i xikanteesjik chi q'aslaj ch'ihch'. Wilik i k'ul xiooj, xa rutz'uhmal riij tentzun riij kaprax inkikoj chi kiso'. Xa neb'aa' tii taqe, xa eliik ti' kik'ux, eh imb'aan ti' k'axik keh. 38 Re' taqe i xinimanik re' re', ma' ruk'ul ta naq chi xi patinik wach ak'al. Xanaah re', xa aha' ta chik yuuq' ma' xiooj i k'oq chi patinik pantaq chiq yuuq', ju' taq yuuq', pantaq paat ab'aj, eh pantaq ruhopil ak'al. 39 Eh xama' jino'q wo' keh xik'ulwik cho reh i q'orooj cho rib'iral keh ruum i Dios. Ma' xkik'ul taj, atoob' ta xi elik wo' naq cho korik chuwach i Dios ruuk' i kinimanik. 40 Je' re' xub'an i Dios, ruum wilik cho paruk'ux chi ko naa ruye'em qeh haa' i hoj i jinaj qakooch xiik' naah chihojal, eh xa ruum wo' chi ko hoj haa' i hoj kuuk' i keh, naakik'ulum i ma' xkik'ul ta chaloq pampeet.

Hebreos 12

1 Ruum aj re', re' hoj sutimaj qiij kuum i taqe i ruk'ihaal i xik'uhtanik chaloq nik' wach i ye'ej k'uxliis chi nimanik. Ruum aj re' inchol qakanaam rub'aan chu'nchel i mahk injot'wik qeh. Qachop la' qak'ux chi ojik chi qawach ruuk' q'unil je' rukab' i rub'an i aj pajal ajiim. 2 Qayeew taq johtoq inaq'qawach ruuk' i Jesucristo re' inye'wik reh i qanimaniik, eh i rumanaa' wach. Eh ma' xta xraaj reh i ti' i k'ixb'ilaal laj kimik xuk'ul wach kuruus, ruum reht'al i reh, chi naa ruwihiik jinaj runimaal rusuqkiil ruk'ux. Eh xooj tzuhnoq parusak'aaj q'ab' i Dios paruye'aab' ar pan taxaaj. 3 Je' re' noq re' taq i hat, cha kapaaj taq riij, i xk'ulik ruk'uhtaaj i Jesucristo. Re' reh xukuy i ti' k'axik i ruwech'jiik xb'aan kuum taqe aj mahk, je' wo' chik re' taq i cha a'n i hat chak'uy taq ransil. Matq'uhtik taq, maayoj taq ak'ux chi nimanik, 4 ruum re' taq i hat komajaa' ta awach taq aweh i xuk'ul i ti'laj kimik chuko'ljiik taq awiib' chuwach i mahk. 5 ¿Mi xsahchik tii lanik taq panak'ux re' aak'uhb'aaljiik rub'anam chaloq i Dios i hat taq chik rukojom chi rak'uun rixq'uun? Pan santo laj huuj je' wili ruq'or: Hat wak'uun noq wilkaat maawixowaaj aak'uhb'aaljiik i rub'an i QaJaaw, eh maayoj ak'ux wila' kow xat ruq'il, 6 ruum re' QaJaaw Dios kow i ruq'il awach i q'e' i ruk'ax, eh i rik'saj wo' taqe chi ti' awach taqe i rukoj chi rak'uun rixq'uun, inki. 7 Je' re' noq re' taq i hat hermano, cha kuy taq ruk'ulariik i ti' k'axik. Eh ruuk' i re' nee taq tirukoj chi hat taq manlik rak'uun rixq'uun i Dios. Chakoj taq rehtaal chi ma' jino'q ak'uunb'ees ixq'uunb'ees ma' neentijik ruum i rutuut rajaaw. 8 Raaj wila' ma' xatrutijej taq i Dios i hat je' rukab' rutijiik i rub'an chu'nchel i rak'uun rixq'uun, iraaj ruq'orom chi ma' hat ta taq manlik rak'uun rixq'uun xa je' taq hat moloj ha'lak'un inq'orik wii'. 9 Qakoj taq rehtaal imb'aan cho qeh noq ko hoj kok' taq: Re' taqe qatuut ajaaw yu' wach ak'al qoh kitijej chaloq. Eh qohloch'ik wo' chi kinimjiik. ¿Mi ma' rub'ehel wo' naq re' chi nee qoh loch'ik chuwach i QaJaaw Dios wilik cho pan taxaaj reh chi neenqareq i juneliik k'acharik? 10 Re' taqe qatuut qajaaw ayu' wach ak'al qoh kitijej chupaam i qak'achariik i xa ajlamaj haab', re' q'oreel nik' wach i ruk'ul chi qeh. Raaj i Dios reh qoh rutijej reh jinaj k'axb'al qeh chi korik, reh chi qoh ehtrik haa' i rusantohiil i reh. 11 Xti korik noq inqak'ul i qatijiik ma' suq ta rub'an qeh ti' inqik'raaj. Raaj wila' xqareq chi riij chihreet i qatijiik inqak'ul re' re', inqareq i suq laj k'uxliis koq'uun chi jilow qakooch xti ruk'ul chi qeh. 12 Je' re' noq, cha chop wo' chik taq ak'ux chi nimanik, je' rukab' noq i nayeew taq rukowiil aawooq aq'ab' noq xa q'uhtinaq chik. 13 Eh cha sik' wo' taq i korik laj b'eeh, reh chi re' taq aawooq re' i korik nee ruk'am je' naa neenk'achjik. 14 Chachop taq ak'ux chi wihik pansuqkiil k'uxliis chu'nchel aj uuk'. Eh ti k'acharoq taq pan santohiil, ruum awach i ma' chih santohiil ruuk', ma' jaruuj ta naa rilom wach i QaJaaw Dios. 15 Ma' wach taq aayoj ruk'ux, reh chi ma' awach ta taq jino'q aweh i ma' nee ta ruk'ul i rotob'il i Dios. Mo'-oq je' taq akab' i k'ahlaj raa' ch'ahn i nik' sanik chi ti', eh i rukansaj i tinamit. 16 Mo'-oq awach taq chaxilak i neenk'acharik pan k'oyomal, oon ma' nee ta imponik panaq'wach i q'e' looq', je' rukab' i xub'an i Esaú: Re' reh xa ruum i junriim chi wi'k, xuk'ayej i rukooch xye'arik reh chi riij chi peet ak'un. 17 Eh aweht'al taq i hat chi re' Esaú xraaj naq chik ruk'ulum koq'uun i rotob'il i rajaaw, ma' xk'ulub'jik ta chik reh. Eh atoob' ta yohb'aal wo' naq chik wach oq'ik xub'an chi riij, ma' xkorjik ta chik wach i xuk'ul pampeet. 18 Re' taq i hat ma' re' ta ruuk' i nimlaj yuuq' inilarik wach xajil taq i koq awiib' je' rukab' ixkijil i koq wii' kiib i aj Israel najtir: Re' nimlaj yuuq' re' re' k'ahtik i rub'an pan xaq q'aaq', panq'equm wilik, eh yohb'aal wach i kaq suut teew chuwach. 19 Eh re' taqe i aj Israel ma' xkib'iraj taj noq xuuljik chaloq i tuun, ni xata xkib'iraj i q'orik xub'an chaloq i Dios. Eh awach taqe i xi ib'irinik reh i xuq'or i Dios, xkipahqaaj otob'il ree Dios chi chumay cho kiq'orob'jiik, 20 ruum xkib'iraj chi ma' nee ta nkian runimjiik i ruq'or i k'uhb'aal xuq'or chaloq i Dios chi je' wili: Wila' x-ilarik chi awach i b'ehik i rub'an chuwach i yuuq' wili, atoob' ta jino'q chikop inchol rukanteesjiik chi ab'aj oon ruuk' q'as ju' ch'ihch', inki. 21 Xti yohb'aal wo' chik wach i xkilow johtoq wach naah yuuq' taqe aj Israel. Je' nare' wo' wili i xuq'or i Moisés reh: Xa kinb'arb'otik chik i hin ruum nuyo'jiik, inki. 22 Raaj taq i hat, paraa' i nimlaj yuuq' Sión xajil taq i koq awiib', eh chupaam i ru nimlaj tinamiit i k'achlik Dios. Eh xatjiilb'ik taq i koq ruuk' i ak' Jerusaleem wilik cho pan taxaaj, re' i wilkeeb' cho wii' i ruk'ihaal chi ánjel. 23 Eh xamol taq chik awiib' kuuk' taqe i peet cho rak'uun rixq'uun i Dios, re' i tz'ihb'amaj i kib'ihnaal pan taxaaj. Eh xajil taq i koq awiib' i ruuk' i Dios Q'atal Q'orik chikinaah chu'nchel i wilkeeb' wach ak'al. Je' wo' chikinaah i kánjel kit'iosil i atoob' wach kik'ux, re' i korik wach i kik'ux. 24 Eh xajil taq i koq awiib' ruuk' i Jesucristo, re' xk'amwik cho reh i ak' k'uhb'aal, eh re' i loq'laj rukik'eel xtz'ajwik iloq reh i qamahk. Ma' je' ta rukab' i rub'an i rukik'eel i Abel chihkamaj chaloq. 25 Eh xti chawik'raaj taq awiib' i hat maawixowaaj taq wach i Jesucristo i xq'o'rinik cho qeh, ruum re' taqe i xi-ixowanik reh i Dios noq xuk'uhb'alej taqe ayu' wach ak'al, ma' xkiko'leej ta kiib' chuwach i ti' k'axik. Eh ra'j naa chik re' hoj neenqako'leej qiib' wila' ma' xqib'iraj k'ahchi' ruk'uhb'aliniik cho qeh kopan taxaaj. 26 Eh najtir q'iij, xa ruum i ransil i ruq'oral i Dios xuk'u'yisaj ak'al. Eh yu'naak je' wo' chik wili i ruq'or i Dios: Pan junriim ma' xata chik re' i wach ak'al naa nuk'uyu'sam naa la' nuk'uyu'sam haa' i taxaaj, inki. 27 Noq xuq'or i Dios chi je' wili: Ko junriim chik naa nuk'uyu'sam, inki, ar inkan chi riij chi naa risam pan kiye'aab' nik' nimaal i rutz'uhkrisam chaloq, re' i ruk'ul chi neerisaj pan kiye'aab' ach wo' re' naa rukanaam pan kiye'aab' taqe i ma' naa ta ruk'uyu'jiik. 28 Re' runimaal rajaawriik i Dios i ruyeew qeh ma' nee ta rub'an chi nee nelik paruye'aab'. Eh qat'iosej taq ree Dios i naa rub'anam quuk' wili. Eh qaloq'ej taq i Dios chu'nchel qak'ux. Eh qohloch'ik-oq chuwach i Dios chi loq'oomb'al reh je' rukab' imponik chuwach i reh, 29 ruum re' i qaDios reh je' rukab' i xaq q'aaq' chu'nchel i ruchaajrisaj.

Hebreos 13

1 Je' re' noq maakanaa' taq chik i korik laj k'axooj chawach. 2 Eh chayeew taq kipatal aawulaa', ruum najtir cho q'iij wilik taqe i xkiyeew rupatal i kulaa', eh ma' keht'al taj chi ánjel xkik'ul pankipaat. 3 K'oloq taq panak'ux kula'jiik i ye'ooj taqe prexo. Je'-oq hat taq haa' chi prexohjik kuuk' cha a'n taq awiib'. Chatoob'eej taqe i k'ahchi' rub'aan ti' k'axik keh, ruum je'-oq wo' chik re' taq ineenak'ul i hat. 4 Chayeew taq ruloq'il akaxarohiil je' rukab' i ruq'or i k'uhb'aal. Maa ch'uwa'reej taq wach. Ruum re' Dios naa ruq'atwiik i q'orik chikinaah awach inkich'uwa' risaj wach i kikaxarohiil, je' wo' taqe i ch'aqal wach kaxáro. 5 Maak'ax taq wach i tumiin. Ch'iklik-oq la' taq ak'ux ruuk' chib'ih jariik i wilik taq aweh, ruum re' Dios je' wili i xuq'or: Re' hin ma' jaruuj naa nukanaam atoob'jiik. Eh ma' naa ta wo' kaat nuq'eb'em cha wutkeel, inki. 6 Je' re' noq re' hoj nee chik inqaq'or chi chu'nchel qak'ux chi je' wili: Re' hin re' QaJaaw Dios intoob'inik weh, ruum aj re' ma' kinyo'jik ta ruum chib'ih jariik i neerub'an weh i xa winaq, qoh ko'q. 7 K'oloq taq panak'ux i xi k'amwik taq chaa b'eeh, re' i xiq'orik taq cha weh i ruq'oral i Dios. Chakoj taq rehtaal nik' wach noq xkikohlaaj i kik'achariik, re' keh ma' xyoj ta kik'ux chi nimanik. Je' wo' re' inchol taq a'nam i hat. 8 Re' Jesucristo reh xama' jaljinaq ta wo' wach i rajaawriik, nik' wach cho najtir q'iij, xa je' wo' re' yu'naak, xa je' wo' re' chi juneliik. 9 Re' taq i hat, maayeew taq awiib' chi jot'arik ruuk' i xa chib'ih chik jariik chi nimanik netikitijej taq wii' ma' xta la' reet chi ruuk' i rotob'il i Dios neenqak'ul rukowiil i qánima chuwach chi neenqatijej qeh i na'ojb'al xa chi riij wi'k ha' inq'orik, ruum re' taqe i xib'anik cho reh i na'ojb'al re' re', xama' xta xutiq cho wach keh. 10 Re' hoj wilik jinaj i qamayiij xye'arik chiqiij ma' jaruuj neerub'an chi neenkik'ux je' rukab' noq inkik'ux chaloq i mayijimaj chikop taqe i k'amal kib'eeh aj tiij najtir chupaam itz'ihy naah paat. 11 Ruum re' i kikik'eel taqe i chikop re' re', inye'arik chi mayiij chi riij i mahk re' kajaaw i k'amal kib'eeh aj tiij ink'amwik i koq chupaam i Ye'aab' Xiik' naah Loq'il. Eh re' i kiti'jolal i taqe chikop re' re' ko najt ruuk' i tinamit ink'atarik reje. 12 Je' wo' re' i xb'aan reh i Jesucristo. Ko najt ruuk' i tinamit Jerusaleem xponik xkikansaj, reh chi ruuk' i ruloq'laj kik'eel xuchihkaaj, xukanaa' chi wilik kisantohiil taqe rak'uun rixq'uun. 13 Eh re' hoj, inchol wo' qak'ulum qeh i ti' k'axik xuk'ul i Jesucristo. Je'-oq rukab' noq xkesaj reje ko najt ruuk' i tinamit Jerusaleem neenkian qee hoj, 14 ruum ayu' wach ak'al ma' jino'q i tinamit nee qoh wihik chupaam chi juneliik. Re' la' k'ahchi' quy-eem jinaj tinamit naa ruye'ariik qeh pan taxaaj. 15 Je' aj re' noq inchol qaye'em ruloq'il i Dios chi eliik parub'ihnaal i Jesucristo. Re' loq'inik wili jilow qamayiij chuwach i Dios, qaloq'ej taq ruuk' qachii' 16 Re' taq i hat, mansahchik taq panak'ux i rub'aan otob'il chawach. Eh k'ul taq chawunej awiib' i chib'ih i wilik taq aweh, ruum re' taqe wili imponik chuwach i Dios, eh je' jilow qamayiij chuwach. 17 Tinimanoq taq chikiwach i kik'amwik taq ab'eeh. Eh cha a'n taq i neenkiq'or taq aweh, ruum re' keh ma' kihi'lik ta taq chak'uhb'aljiik, ruum keht'al chi naakiq'asam ponoq chuwach i Dios. Chachop taq ak'ux chi kitoob'jiik, reh chi neensuuqb'ik kik'ux chub'aan. Ruum re' kikamaj neentoob'inik taq aweh. 18 Hermano, inqapahqaaj taq aweh chi cha a'n taq chaa tiij chiqiij, ruum re' hoj ma' xta reet inqakapaaj. Ruum re' hoj inqaaj qa'nam chu'nchel i ma' xta reet chi b'anarik. 19 Inupahqaaj taq reje otob'il aweh chi cha a'n taq chaatiij chi wiij i hin, reh chi nee ruyeew q'ab' weh i Dios chi nee wo' chik kinooj chi jumehq'iil taq chaawuuk'. 20 Re' Dios inye'wik suq kiil k'uxliis. Re' reh i x-uksanik cho reh i Jesucristo chi k'achlik wach, re' i nim wach laj aj cha'joom, eh ruuk' i loq'laj rukik'eel xuchihkaaj xuyeew rajaawriik i ak' k'uhb'aal ruyejaam cho wach i Dios. 21 Re' ta naq i Dios neenmananik wach taq ana'ojb'al ruuk' chu'nchel i holohik chi b'anarik, reh chi nee taq i na a'n imponik chuwach i reh. Eh chub'an ta naq cho quuk' parub'ihnaal i Jesucristo iraaj i reh paruk'ux. Re' i Jesucristo qayeew runimaal ruloq'il chi juneliik Je' ta wo' naq re'. 22 Hermano, i nupahqaaj taq reje otob'il aweh chi cha kuy taq rilariik chib'ih ruq'or i ma' k'ih ta laj q'orik xnutz'ihb'aaj taq reje chi q'ilb'al taq aweh. 23 Chanab'eej taq chi re' qahermano Timoteo xteharik chik cho pantz'ilom. Wila' xk'u'loq ayu' chi jumehq'iil, naa nuk'amam reje chi wiij na' kinohoq taq cha wilariik. 24 Chayeew taq rusuqkiil kik'ux chu'nchel i kik'amwik taq ab'eeh, eh je' wo' chu'nchel i santo laj rutinamiit i Dios. Re' taqe hermano aj Italia, i wilkeeb' ayu', xkitaq'aaj wo' taq reje rusuqkiil ak'ux i keh. 25 Re' ta naq i rotob'il i Dios chuyeew taq cho cha naah chawunchelaal. Je' ta wo' naq re'.

Santiago 1

1 Re' hin i Santiago, raj kamanoom i Dios, raj kamanoom i QaJaaw Jesucristo. Inutaq'aaj taq rusuqkiil ak'ux i hat taq elenaq cho chupaam i kab'laj ch'uq chi tinamit Israel, i apuhkaam taq awiib' xa aha' yuuq'. 2 Hat taq nuhermano, noq neenchalik taq cha naah i xa reh reh wach chi pajarik, suuqb'oq taq ak'ux. 3 Re' taq i hat aweht'al taq chik chi re' i pajarik taq inak'ul, re' re' inye'wik taq rukowiil ak'ux chukuyariik i ti' k'axik. 4 Ruum aj re', re' rukowiil taq ak'ux re' re' maakanaa' taq chik, reh chi neerumanaa' wach taq aweh i korik, reh wo' chi neenkowjik taq ak'ux, eh ma' xta taq neetiq'ehb'ik wii'. 5 Wila' awach taq aweh i ko wilik iraaj i runa'ojb'al, chupahqaaj ree Dios, ruum re' Dios ma' pajooj taj noq i ruyeew chu'nchel aj eh, ruum ma' awach taj i tokoom rilariik i rub'an. 6 Xa re' la' chu'nchel ruk'ux chupahqaaj runa'ojb'al ree Dios, ch'iklik-oq ruk'ux chi naa ruye'ariik reh, ruum awach i xakiib' ruk'ux xak'ul inooj i rukapeew xa je' rukab' i rub'an i rub'ohl i palaw k'ul inooj ruum teew. 7 Awach i xak'ul inooj i rukapeew marukapaaj chi wilik i neenye'arik reh ruum i QaJaaw Dios, 8 ruum yu'naak tokoom i rukapaaj, eh eqal tokoom wo' chik ineerukapaaj. Chi je' re', ma' tuqlik ta wach i rukapeb'aal. 9 Eh re' i hermano xama' nim ta tii wach i rub'an riib', chuch'ikaa' ruk'ux ruuk' i runimaal wach inye'arik reh ruum i Dios. 10 Eh re' i b'ehoom, chuch'ikaa' ruk'ux na' qahteesjoq i runimaal wach ruum i Dios, ruum re' i b'ehomal xa je' rukab' i rixmak'al i ch'ahn xa re' yu' insahchik wach. 11 Noq i nelik chaloq i q'iij, inchalik i rutz'a'iil. Ruuk' i re', inchiqik i ch'ahn, inpuhlujik i rixmak'al, eh re' ruholwochiil insahchik wach. Je' wo' re' na' sahchoq wach i b'ehoom noq ko k'ahchi'-oq chusik'ariik ruman i rub'ehomal. 12 Atoob' reh awach i rukuy ransil ruuk' q'unil i pajarik, ruum noq ik'inaq chik chupaam i pajarik, naa ruk'ulum i rukoróna, re' i juneliik k'acharik, i ruq'orom cho rib'iral i Dios chi naa ruye'em keh i kik'axwik reh. 13 Awach inchalik i pajarik chinaah maa ruq'or chi re' Dios impajwik reh, ruum re' Dios ma' nee ta npajarik ruum i yiib' wach na'ojb'al, eh ma' awach ta wo' hoq neerupaj i reh. 14 Re' la' rotoowjiik, eh re' ruk'axariik wach rub'aan i yiib' wach na'ojb'al i minwik reh pam pajarik i ju'jun. 15 Eh ruuk' i rotoowjiik i yiib' wach na'ojb'al, inaasjik chaloq i mahk. Eh noq ruk'amam chik raa' i mahk, kimik chik i ruk'am chaloq. 16 Hat taq nuloq'laj hermano, majot' taq awiib' cha wib'il awiib': 17 Re' taqe i ma' xta reet, i manlik wach i qakooch inqak'ul, pan taxaaj inchalik, re' i Dios inye'wik qeh. Re' wo' reh xyej-anik reh chu'nchel i saqum wilik cho pan taxaaj. Re' Dios ma' rujal ta wach i rukapeew, eh ma' xta ruq'equmaal wach. 18 Re' reh xchalik paruk'ux chi xuyeew qak'achariik ruum xqanimaj i korik laj k'uhb'aal, reh chi xojrukoj chi peet chuwach taqe i rutz'uhkrisam chaloq. 19 Hat taq nuloq'laj hermano, chaweht'aliij taq i wili: Xti chayeew taq ak'ux chi ib'irinik mo'-oq teheeh taq awach chi q'orik, je' wo' chi kaqrik, 20 ruum awach inkaqrik ma' k'ahchi' ta rub'anam imponik chuwach i Dios. 21 Je' re' noq, chaq'eb' taq chi riij ak'ux chu'nchel i ch'uwa' wach chi b'anarik, je' wo' hoq i yiib' wach na'ojb'al, imb'aan wach ak'al. Eh chak'ulaa' taq ruuk' chaq'lamiil i ruq'or i k'uhb'aal ye'ooj taq panawánima, re' inko'linik taq aweh. 22 Xa re' la', cha a'n wo' taq i ruq'or i ruk'uhb'aal i Dios. Mo'-oq xa hat taq aj ib'iroom, ruum wi xa xik'ik taq rij axikin, xak'ahchi' taq ajot'om awiib' cha wib'il awiib'. 23 Awach i xa rib'iraj i k'uhb'aal eh ma' rub'an taj i ruq'or, re' re' xa je' rukab' jino'q i rilow i wach pan lemow. 24 Re' reh xa kore' wo' naq i rilow riib' pan lemow, eh noq inooj, jumehq'iil insahchik paruk'ux nik' wach inka'yik. 25 Raaj awach i ma' nsahchik ta paruk'ux i rib'iraj, i rukoj la' rehtaal chi manlik i korik laj k'uhb'aal, re' ineesanik cho qeh pamahk, eh i rub'an i ruq'or i k'uhb'aal, re' reh insuuqb'ik ruk'ux ruuk' taqe i rub'an. 26 Awach i rukoj riib' chi aj nimaneel, eh mo'-oq i ruq'il riib' ruuk' ju' raaq', re' reh xak'ahchi' rujot'om riib', eh re' nimanik i rub'an xama' xta k'isinoq inokik wii'. 27 Re' i xti korik laj nimanik i ma' xta ruch'uwa'iil wach chuwach i Ajaab'ees Dios re' wili: Kitoob'jiik i wilkeeb' panti' k'axik, chi je' ma' xta kituut kajaaw, chi je' ixoq kamnaq kib'ahiil, eh re' chi ma' nee ta inch'uwa'resjik iib' ruuk' i yiib' wach na'ojb'al imb'aan wach ak'al.

Santiago 2

1 Hat taq nuhermano, i tinimanik taq reh i loq'laj QaJaaw Jesucristo, ma' ruk'ul ta chi jinaj i suq rilariik taq neena a'n, eh re' jinaj tokoom rilariik taq neena a'n. 2 Eh noq amolom taq awiib', eh nee kiokik i koq kiib'-oq i winaq taq chaxilak. Re' jinaj b'ehoom wilik taqe rulopq'aaq' oro ju' taq q'ab', eh xa holohik chik i ruso'. Eh re' jinaj xa neb'aa'-oq tii xa q'aah-oq ruso'. 3 Eh wila' xa re' b'ehoom xak'ul taq cho chi korik nee taq inaq'or reh chi je' wili: Jaaw, ti tzuun ayu' pan holohik tzunaab', tiko'q taq reh, eh re' neb'aa' nee taq inaq'or reh chi je' wili: Re' hat, tipaa' reje wulu', oon ti tzuun ayu' wach ak'al, tiko'q taq reh, 4 chi je' re', wilik i tokoom rilariik taq i na a'n chaxilak. Iraaj ruq'orom chi k'ahchi' taq aq'atam q'orik cha naah ruuk' taq aama' holohik ta laj na'ojb'al. 5 Hat taq nuloq'laj hermano, chab'iraj taq i naa nuq'orom aweh: Re' Dios xsik'wik cho kiwach taqe neb'aa' ayu' wach ak'al, reh chi naakib'ehomriik ruuk' i kinimaniik reh i ruk'ulariik chi kikooch i runimaal rajaawriik i Dios i ruq'orom cho rib'iral chi naa ruye'em keh i kik'axwik reh. 6 Raaj taq i hat inak'uhtaaj taq kik'ixb'ilaal taqe neb'aa' Eh ¿awach kiq'uchwik taq i chib'ih aweh? Eh ¿awach kiqerinik taq reje aweh chikiwach i q'atal q'orik? ¿Mi ma' re' taqe re' i b'ehoom? 7 ¿Mi ma' re' wo' re' keh i kib'ajwik reh i loq'laj rub'ihnaal i Jesucristo, re' i b'ihnaal xq'orarik taq cha naah? 8 Re' taq i hat wila' xti korik chi k'ahchi' taq animam i ruq'or i k'uhb'aal nim rajaawriik tz'ihb'amaj cho pan santo laj huuj chi je' wili: Chak'ax aawas achaaq' je' rukab' noq inak'ax awiib' i hat, inki. 9 Raaj wila' xa jinaj i suq rilariik taq i na a'n, eh re' jinaj tokoom rilariik taq i na a'n, k'ahchi' taq akojom amahk, eh ti mahkunik wo' taq chuwach i ruk'uhb'aal i Dios. 10 Eh wila' wilik i ruq'or chi runimaj chu'nchel i k'uhb'aal, eh wilik-oq jino'q reh i k'uhb'aal ma' runimaj taj, k'ahchi' rumahkuniik chuwach chu'nchel i k'uhb'aal. 11 Re' Dios xq'orik reh chi je' wili: Maach'uwa'risaj wach aakaxáro, inki. Eh xuq'or wo' chi je' wili: Maacansaj aawas achaaq', inki. Atoob' ta ma' rub'an i k'oyomal jino'q, eh i rukansaj-oq i ras ruchaaq', re' re' xama' k'ahchi' ta wo' runimam chu'nchel i k'uhb'aal. 12 Re' taq i hat parub'ehel taq tiq'oroq, eh re' taq i holohik cha a'n je'-oq taq akab' i naa ruq'atariik i q'orik chikinaah ruum i ak' k'uhb'aal, ineesanik cho qeh pamahk, 13 ruum re' taqe i ma' inkiketelaaj ta wach i tokoom, ma' naa ta wo' ruketeljiik kiwach i keh na' q'ataroq i q'orik chikinaah. Eh re' taqe i wilik ketelinik wachiis kuuk', naakeliik korik na' b'anroq i q'ataj q'orik. 14 Hat taq nuhermano, ¿chib'ih neerutiq reh jino'q chi neeruq'or chi ruyeew ruk'ux chunimjiik i Dios, eh mo'-oq awach i rub'an otob'il reh? ¿Mi nee inko'ljik re' chi xa re' i nimanik i rub'an? 15 Qaq'or chi wilik jino'q i qahermano winaq oon qahermana ixoq ma' xta-oq tii ruso', eh ma' xta-oq wo' ruwa' ruhaa' neerik'saj wii' q'iij. 16 Eh wilik-oq taq jino'q aweh i hat nee ruq'or reh chi je' wili: Chawil awiib' chakoj aso' cha a'n awa' ahaa' chi korik inko'q reh, ¿raaj mo'q i ruyeew reh i ajwaal wach chi reh, chib'ih neerutiq reh i nee ruq'or chi je' re'? 17 Je' wo' re' i runimjiik i Dios wila' xa rutkeel i nimanik imb'aan chi ma' ruch'ihil taj otob'il inkahnik chi kamnaq. 18 Awach oon nee nq'orik reh chi je' wili: Re' hat xa re' nimanik i na a'n, eh re' hin xa re' otob'il i nub'an, inko'q. Chak'uhtaaj aj weh re' i hat xa rutkeel i nimanik i na a'n, eh re' hin neenuk'uhtaaj aweh nik' wach i nimanik i nub'an ruch'ihil i rub'anariik i otob'il. 19 Re' hat inanimaj chi xa jinaj i Dios ma' xta reet i na a'n. Je' wo' taqe raj kamanoom i aj Yahm inkinimaj wo' keh chi xa jinaj i Dios, xa re' la' kib'arb'otik ruum kiyo'jiik. 20 Re' hat i ma' xta na'ojb'al, chanab'eej chi re' i nimanik imb'aan chi rutkeel chi ma' re' ta haa' otob'il, xama' xta kamaj inkahnik wii'. 21 Chakoj rehtaal chi re' Dios xuq'or chi korik wach ruk'ux i Abraham, ruuk' i xub'an noq xuq'asaj naq chi mayiij wach artaal i rak'uun, Isaac rub'ihnaal. 22 Chawil i xuk'ul i Abraham: Ruuk' i xub'an re' re', xk'utinik chi ruchopom ruk'ux chi nimanik. Eh ruuk' taqe xub'an re' re', xmanlojik wach i runimaniik. 23 Je' re' noq xooj eloq wach i tz'ihb'amaj cho pan santo laj huuj, i chi je' wili: Re' Abraham xunimaj i Dios, eh ruuk' i xub'an re' re', xq'orarik chi korik wach ruk'ux ruum i Dios, eh xkojarik chi ramigo i Dios, inki. 24 Re' taq i hat xakoj taq chik rehtaal chi re' Dios i ruq'or chi korik wach ruk'ux awach imb'anik reh otob'il ma' xata ruuk' i nimanik i rureq rukorkiil wach ruk'ux. 25 Je' wo' re' xub'an i Rahab, re' i k'oyoom laj ixoq: Re' reh xuyeew kipatal taqe i aj Israel xi ponik chi taqarik, eh xutoob'eej taqe chi xi elik reje pan tokoom b'eeh. Eh ruuk' i otob'il xub'an re' re', xq'orarik chi korik wach ruk'ux ruum i Dios. 26 Re' ti'jolal noq ma' xtaj i uxlab'al ruuk', kamnaq inkahnik wii'. Je' wo' re' i nimanik imb'aan xa chi rutkeel wila' ma' ruch'ihil otob'il, inkahnik chi kamnaq.

Santiago 3

1 Hat taq nuhermano, ma' ruk'ul ta chi wilik k'ih-oq i aj Tijineel neenkian kiib' taq chaxilak, ruum aweht'al taq chik chi re' hoj i qohb'anik tijinik, kow naa ruq'atariik i q'orik chi qanaah. 2 Re' hoj chiquncheel xa reh reh wach qoh q'ehb'ik wii'. Raaj wila' wilik jino'q i ma' nq'ehb'ik ta ruuk' i ruq'oral, re' re' korik wach ruk'ux, eh neerub'an ruq'ilariik chu'nchel i ruti'jolal. 3 Noq inqakoj i ch'ihch' pan kichii' taqe kawáyu reh chi nee qoh kinimaj, ruuk' i re' nee inqa a'n rub'ehteesjiik chu'nchel i kiti'jolal. 4 Chakoj taq rehtaal taqe barco: Atoob' ta yohb'aal wach kininqaal kiqerjik reje ruum i kowlaj teew, re' taqe kib'esanik reh xa ruuk' i jinaj k'isa b'ehtesb'al reh inkik'am reje aha' inkaaj i keh. 5 Je' wo' re' i ju' qaaq' qohq'orik wii' re' ruuk' i qati'jolal, atoob' ta q'e' k'isiin, xa q'e' niik' naah i ruq'or. Je' rukab' i rub'an i ruk'oxb' q'aaq' xa re' yu' ruk'atam runimaal-oq i rax chee', 6 re' ju' qaaq' je' naa nujinaq chi q'aaq', yohb'aal wach i sachooj i rub'an, nujinaq chi mahk. Re' qaaq' re' wo' ruuk' i qati'jolal, re' injot'wik reh chu'nchel i na'ojb'al. Je' qoplik ruq'aq'al ruum i ruq'aq'al i tojb'al mahk, eh je' wo' naa rukoj ruq'aq'al paam chu'nchel i qak'achariik. 7 Re' winaq neerub'an ruloch'ariik kinaah taqe i josq'laj chikop, taqe i kirupinik pan taxaaj, taqe i aaq', taqe i ruchopkaal palaw xti korik chi ruloch'om cho kinaah. 8 Raaj i ju' qaaq' reh, ma' jino'q neenloch'wik naah ruuk' taqe i yiib' wach i ruq'or. Eh nujinaq chi q'orik re' ruuk' taqe inkasanik. 9 Eh ruuk' wo' naq i ju' qaaq' inqaloq'ej i Ajaab'ees Dios. Eh ruuk' wo' chik i re' inqab'aj taqe qas qachaaq', re' taqe i ruyejaam chaloq i Dios chi je' ruwii'. 10 Eh pan qachii' i nelik chaloq i holohik laj q'orik, eh ar wo' chik i nelik chaloq i yiib' wach q'orik. Hat taq nuhermano, re' re' ma' ruk'ul ta chi b'anarik 11 Chakoj taq rehtaal chi chupaam jino'q i raasb'al ha' ma' nee ta rub'an chi nee nelik chaloq i ki'laj ha', eh nee ta wo' chik i nelik cho ar i k'ahlaj ha'. 12 Je' wo' re', i ruche'el i higo ma' nee ta ruwachuj i aseituna. Eh re' ruche'el i uuva ma' nee ta wo' ruwachuj i higo. Hat taq nuhermano, je' wo' re' i raasb'al i ha' k'aah ratz'amil ma' nee ta wo' inenelik cho ar i ki'laj ha'. 13 Wila' awach taq aweh i wilik runa'ojb'al, eh i rureq chi riij i korik, inchol ruk'uhtaam ruuk' i holohik chi b'anarik, ruuk' i chaq'lamiil inye'arik reh ruum i runa'ojb'al. 14 Raaj mi xa re' i kaqwachiil, xa re' i wolinik iib' wilik taq panawánima, eh wilik-oq inawaaj chi riij i taq i na a'n, inanimb'isaj-oq taq awiib'. Ruuk' taqe re' k'ahchi' taq achukum i q'orik chi riij i korik, 15 Re' na'ojb'al re' re', ma' re' taj i Dios inye'wik cho reh xa na'ojb'al la' ayu' wach ak'al, xa rukapeew winaq, eh ruuk' i aj Yahm inchalik. 16 Aha' wilik wii' i kaqwachinik iib', eh wilik inajawjik chi riij i chib'ih imb'aan, ar wilik i tukinik wachiis, je' wo' i xa reh reh wach chi mahk imb'aan. 17 Eh re' taqe i wilik kuuk' i na'ojb'al inchalik ruuk' i Dios, saq chik wach i kik'achariik. Eh xasuq kik'ux chu'nchel aj uuk', ch'ub'ik wach kik'ux, xa chaq'laam taqe. Aj keteloom wachiis taqe, eh inki a'n otob'il ma' awach taj i tokoom rilariik inki a'n eh korik kiq'orik. 18 Eh awach taqe inkichop kik'ux chusik'ariik i suq kiil k'uxliis, re' wo' rusuqkiil k'uxliis inkitik, ruuk' i re', naa kireqem i korik laj k'acharik. 1 JINAJ I B'EEH (Hay una senda) Joyas Favoritas, No. 4, #23,1. Jinaj i b'eeh ma' awach ta ineht'alin reh. Jinaj i b'eeh xukanaa' i QaJaaw Dios. Xa ruuk' i Cristo nureq ko'lb'al i wanma. Xa re' wo' Cristo manlik aj ko'len qeh. Xa ruuk' i Cristo nureq ko'lb'al i wanma. Xa re' wo' Cristo manlik aj ko'len qeh. 2. Re' was nuchaaq' je' chu'nchel taqe wamigo, Inuq'or keh chu'nchel rotob'il i Dios. Xinkixowaaj, ruum noq xnunimaj i Cristo, Ruum xkeht'aliij noq hin chik re QaJaaw Dios. Xinkixowaaj, ruum noq xnunimaj i Cristo. Ruum xkeht'aliij noq hin chik re QaJaaw Dios. 3. Re' loq'laj b'eeh ti' k'axik ruk'am chaloq weh, Xa ruum taqe i wilkeeb' chaloq pamahk. Pan jinaj q'iij na wilom wach Jesucristo; Nekinhi'lik ruuk', ar pan loq'laj taxaaj. Pan jinaj q'iij na wilom wach Jesucristo; Nekinhi'lik ruuk', ar pan loq'laj taxaaj. 2 RE' JESUS XIRUQ'O'REEJ. (El Señor asi me hablo) Duos, Trios y Cuartetos #23,1. Re' WaJaaw Jesus xuq'or: "Majaa' tinimanik, Hat wak'uun cha a'n atiij, Nenak'ul chib'i nawaaj." CORO Wach kuruus xutoj, Cristo aj ko'len weh. xuchihkaaj i rukik'eel; Xa ruuk' xiruko'leej. 2. Re' i nuko'lb'al xuyeew, Ma' weh ta naq i hin. Runimaal numahk xukuy, Ruum aj re' ixnunimaj. 3. Hin chawach wilkiin yu'naak, Chayeew nusantohiil. Re' Jesus xiruko'leej, nutz'uyej chu'nchel nuk'ux. 3 SUQLAJ K'UXLIIS (Dulce comunion) G. y D. #111,1. Re' suqlaj k'uxliis inqik'raaj yu'naak, Chupaam rotob'il aj ko'len qeh. Nenqil rotob'il, neruyeew QaJaaw, Inwaj nuk'ulum i hin yu'naak. CORO Kololkiin chik, Ruum i ruk'axb'al i QaJaaw Dios. Kololkiin chik. Rum i rukik'eel QaJaaw Jesus. 2. Q'e' suq k'acharik, q'e' suq' i wihik; Chupaam rajawrik aj ko'len qeh, Inwaaj nusik'im, inwaaj nutahqeem, Ma' k'isin suqkiil nuk'ux ruyeew. 3. Ma' tiqaaj kapeew, chakowsaj ak'ux. Ruuk' i rajawriik aj ko'len qeh, Ruuk' i rajawriik nakatruko'leem, Paruq'ab' taqe chu'nchel i mahk. 4 WACH KURUUS (En la cruz) G. y D. #107,1. Xinwih pamahk, q'e' ti' xwil wach. Xnusik' aj ko'len weh, Ketel nuwach, noq xinwihik, Xnureq i nuJesus. CORO Wach kuruus, wach kuruus, Xuchihkaaj i rukik'eel. Ruum aj re' i reh xutz'aj chu'nchel numahk. Ar aj re' ixwil ruk'axb'al Jesus, Noq nim rotob'il chi qako'ljiik. 2. Ar wach kuruus i nuJesus, Xchihkik i rukik'eel. Xa wuum i hin ruum i numahk, Xuk'ul i ti' k'axik. 3. Xwuktik wo' chik ruum rajawriik, Xjohtik ar pan taxaaj. Xnuyeew nuk'ux chutahqaljiik, Weht'al noq kiruk'ax.. 5 AHA' NEKIRUK'AM, NENUTAHQEEJ. (Donde me guìe, seguirè) G. y D. #198,1. Nenutahqeej i nuJesus, Aha' neraaj chi nekinoj, Re' i xuk'ul Getsemani, Xuk'ul k'axik xa wum i hin. CORO Re' Cristo wilik chu'nchel q'iij, Kirub'esaj, q'e' kiruk'ax, Manlik wamigo hin weht'al, Ti' i xuk'ul xa wum i hin. 2. Re' rukamaj nenub'an hin, Kirutob'eej chub'anarik. Nenutahqeej i nuJesus, Ko rehtaal chik pan nukimiik. 3. Ma'xta yo'jik chutahqaljiik, Choplik nuk'ux ruuk' i Jesus, Pan jinaj q'iij nenwilow wach, Ruum noq xkimik pan nub'ihnaal. 6 RE' RUK'AXB'AL I DIOS. (El amor de Dios) G. y D. #319,1. Re' ruk'axb'al i Dios yu'naak, Xik'nah loq'il rub'an i reh. Nik' ta wo' wach ruq'orariik, I rotob'il i Dios xuyeew. Xuyeew suqkiil k'uxliis yu'naak, I ruum aj re' inloq'jik. Xresaj qamahk i QaJaaw Dios, Ruum i Rak'uun xuk'ul ti'. CORO Re' ruk'axb'al xik' wo' chik naah, Re' ma' jaruuj k'uhlik reh. Eliik wilik suqkil k'uxlis, Rum rotob'il QaJaaw Dios. 2. Qanimaj re' i Dios yu'naak, Chu'nchel qak'ux pan qanima. Qayew qak'ux chub'anariik, Aha' wilik iraj i reh. Nim rajawriik i Dios taxaaj, Q'e' qohruk'ax junelik. Re' rotob'il xuyew qehoj, Re' QaJaaw Dios q'e' atob'. 7 KIM MACHAM AWIIB'. (Oh, ven sin tardar) G. y D. # 419,1. Ma-q'eb' chirij ak'ux korik, Yu'nak chawil korik saqum. Chu'nchel mahk chakanaa' chaloq, Kim hat ruuk' Jesus. CORO Kim, macham awib', Kim, macham awib', Chak'ul i Jesus, nakatruko'lem. 2. Yu'nak xawil chik i saqum, Koq'un ma' ne ta chik nawil. Yu'nak chasik' ako'lemb'al, Kim hat ruuk' i Jesus. 3. Re' reh ruketelaaj awach, ¿Nik'wach noq nenatoj rij reh? Chaq'asaj reh awanima, Nakatruko'lem. 4. Re' reh rukuy rusach i mahk, Ruyew aweh suqkiil k'uxlis. Maq'eb' chik hat i ruk'axb'al, Kim hat ruuk' Jesus. 8 KOLOLKIN (Libre estoy) G. y D. # 315,1. Xinb'ehik chi sachalkin chupaam i mahk, Chopolkin rum i yo'jik pan ti' k'axik, Noq ixwil aj ko'len weh, Ixb'iraj i ruq'oral, Re' Jesus ixko'lin weh rum rotob'il. CORO Kololkin, kololkin, Rum i rotob'il Jesus kololkin. Kololkinm kololkin, Aleluya, rum i reh kololkin. 2. Xinb'ehik chi sachalkin chupaam i mak, Ko majaa' i nukapaj aj ko'len weh. Xinb'ehik rajlal i q'iij, Q'e' ko' najt ruuk' i QaJaaw. Yu'nak chik inuloq'ej rum rukimik. 3. Xinb'ehik chi sachalkin chupaam i mahk, Yu'nak chik inutahqej aj ko'len weh. Nenb'iraj i ruq'oral, Nenub'an chib'i iraj, Gloria, gloria, nuloq'ej aj ko'len weh. 9 WILIK JINAJ NIM RASB'AL HA' (Hay un precioso manantial) G . y D. # 340,1. Wilik jinaj nim rasb'al ha', Irukik'el Jesus. Iruko'lej chi ju' junal Awach i runimaj. CORO Hin kololkin, hin kololkin, Hin kololkin, hin kololkin, Wum xuyew rukik'el QaJaw Jesus, Wum xuyew rukik'el QaJaw Jesus, Wum xuyew rukik'el QaJaw Jesus, Wach krus i rukik'el. 2. Jinaj aj mahk xuq'asaj rib', T'uylik chuwach kurus. Xunab'ej each, nim rasb'al ha', Re' rukik'el Jesus. 3. Re' hin wilik nuk'acharik, Xnureq kuyul numahk. Inuloq'ej yu'nak. 4. Chi junelik nim rasb'al ha', Manlik xiruko'lej. Nenkitz'aj kib' chikunchelal, Rutinamit QaJaaw. 10

Santiago 4

1 ¿Aha' inchalik i q'aq'inik, ixowanik iib' i na a'n taq chawach? ¿Mi ma' ruuk' re' i ruk'axariik wach i yiib' wach na'ojb'al, xamin min taq panawánima inchalik? 2 Re' taq i hat inak'ax taq wach i xa chib'ih jariik, noq ma' nawehchaaj ta taq, inatoq'aa' taq kaansanik, ti kaqwachinik taq. Eh noq ma' nareq ta taq parukorkiil chib'ih taq inawaaj inatoq'aa' taq pleto. Xanaah re' xama' nareq ta wo' taq ruum ma' napahqaaj ta taq ree Dios. 3 Eh noq inapahqaaj taq aha' wilik taq inawaaj, ma' nak'ul ta taq, ruum ma' re' ta rupahqaljiik taq i na a'n. Eh re' taq inak'ax wach re' re' xa reh rub'anariik i re' ma' re' taq inawaaj wii'. 4 Hat taq tinamit i ma' korik ta taq wach ak'ux ¿Mi ma' aweht'al taq re' hat chi re' i rub'aan i yiib' wach na'ojb'al wach ak'al rixowjiik wach i Dios i ruk'am chaloq? ¿Awach i ruk'ax wach rub'aan i yiib' wach na'ojb'al ayu' wach ak'al insutinik chi aj ixowan wach i Dios? 5 oon inakapaaj taq i hat chi xama' xta rutiq i ruq'or pan santo laj huuj chi je' wili: Re' Santolaj Uxlab'al, i ruye'em pan qánima i Dios, q'e' qohruk'ax, eh qoh ruq'il. 6 Re' Dios reh q'e' qohrutoob'eej ruum aj re', i ruq'or chi je' wili pan santo laj huuj: Re' Dios ma' imponik ta chuwach i ja'lik kichii' kiwach. Eh re' taqe i ma' nimaq ta kiwach, i ruyeew i rotob'il chikinaah, inki. 7 Je' re' noq re' taq i hat, chaq'asaj taq awiib' reh i Dios. Chaq'at taq wach i aj Yahm reh chi ma' nee ta rujil i koq riib' taq awuuk'. 8 Chajil taq i koq awiib' ruuk' i Dios re' reh nee taq inwihik awuuk'. Eh re' taq i hat aj mahk, cha kanaa' taq rub'aan i yiib' wach na'ojb'al. Je' wo' taq i hat i junk'axariik i Dios taq inawaaj a'nam ruuk' i ruk'axariik wach i yiib' wach na'ojb'al chasaqb'isaj taq wach awánima. 9 Ponoq taq ruti'kiil panak'ux taq amahk, tioq'oq taq chi riij. Re' taq ase'eel, cha sutej taq chi oq'ik, re' rusuqkiil taq ak'ux, cha sutej taq chi ruti'kiil ak'ux 10 Chaloch' taq awiib' chuwach i QaJaaw, eh re' reh nee ruyeew taq runimaal awach. 11 Re' taq i hat hermano, maach'olej taq awiib'. Awach i ruch'olej i ruhermano, eh i ruq'at q'orik chinaah, k'ahchi' wo' ruch'olem i ruk'uhb'aal i Dios, eh i ruq'at i q'orik chinaah. Eh awach i ruq'at i q'orik chinaah i k'uhb'aal, aj q'atal q'orik chik chinaah i k'uhb'aal, ruum ma' re' ta chik runimjiik i rub'an. 12 Re' xye'wik cho reh i k'uhb'aal xa jinaj, re' wo' reh i Q'atal Q'orik. Re' wo' reh inko'linik, eh inye'wik pantojb'al mahk. Eh raaj i hat, ¿chib'ih a'nam noq inaq'at i q'orik chinaah aawas achaaq'? 13 Yu'naak chab'iraj taq i naa nuq'orom aweh i hat, i ti q'orik taq reh chi je' wili: Yu'naak i iqal kab'iij qoh-ooj panimaq tinamit, ar naa qawihiik jino'q haab', naa qa'nam qayak, reh chi neen wihik qatumiin, tiki taq. 14 Xanaah re', ma' aweht'al ta taq chib'ih jariik taq i naa ak'ulum i iqal kab'iij. Re' taq aak'achariik xa re' yu' neensahchik wach xa je' rukab' i rub'an i suutz' noq i ruk'uhtaaj cho riib' junk'aam-oq, eh xa chi jumehq'iil wo' chik insahchik wach. 15 Je' la' wili inchol taq aq'orom: Wila' xraaj i QaJaaw chi ko k'achalkooj, neen qa a'n i wili, eh xa chib'ih chik jariik neen qa a'n, tiko'q taq. 16 Raaj taq i hat, q'e' taq inanimb'isaj awach chi rik'teesjiik naah i q'orik. Chu'nchel i niimb'isanik wachiis ma' toob' ta chi b'anarik 17 Eh awach i reht'al i holohik, eh ma' rub'an taj, ru mahk i rukoj.

Santiago 5

1 Re' taq i hat kaq b'ehoom, chab'iraj taq: Tioq'oq taq, eh ponoq taq ruti'kiil panak'ux i ti' k'axik naa ruchaliik taq cha naah 2 Re' taq ab'ehomal q'ahinaq chik, eh re' taq aholohaq so' xmoohrik chik ruum i ruchopkaal. 3 Re' taq aa oro aa plata xq'uuxrik chik kiwach. Re' ruq'uxil ink'uhtanik reh chi wilik taq amahk, eh naa taq rusacham awach je' rukab' i rub'an i q'aaq' ruum amolom taq wach ab'ehomal chupaam taqe i tz'apaab' wach ree q'iij wili. 4 Re' taqe i xi kamanik taq pan awab'iix, re' i ma' xatoj ta taqe, k'ahchi' keeb' johtoq chi k'ooq taq chawiij. Eh re' QaJaaw Dios nim rajaawriik xrib'iraj chik chaloq i k'ooq k'ahchi' keeb' taqe kamanoom re' re'. 5 Ayu' wach ak'al xach'ikaa' taq ak'ux, xayeew taq reh ati'jolal i xak'ax taq wach. Eh xaq'inab'isaj taq awiib' je' rukab' noq inq'inab'ik i wakax noq inkanteesjik, je' re' taq i naa ak'ulum i hat. 6 Re' taq i hat kaq b'ehoom, xayeew taq panti' k'axik taqe i ma' xta kimahk, eh xakansaj taqe. Eh re' keh xa xkikuy wo' hoq i xa a'n taq keh. 7 Ruum aj re' hermano, xa hat-oq taq kuyuul korehtaal i ruk'uliik ruka'peech i QaJaaw Jesucristo. Chakoj taq rehtaal i rub'an i aj ab'ixoom: Re' reh i rukuy ruyub'jiik i jab', kora'j i rub'an re' iiwik. Eh i rukuy wo' ruyub'jiik i ruq'ijil i rumolariik i ru holohik laj wach i rutik. 8 Je' wo' re' taq i cha a'n i hat: Xa hat-oq taq kuyuul, maayoj taq ak'ux, ruum xanik' ma' nk'ulik chaloq ruka'peech i QaJaaw Jesucristo. 9 Re' taq i hat hermano, maakoj taq amahk chawach, reh chi ma' nee ta nq'atarik q'orik taq cha naah, ruum re' Dios, i Q'atal Q'orik, ach k'isiin ma' nk'ulik. 10 Je' re' noq re' taq i hat nuloq'laj hermano, cha tijej taq aweh nik' wach rukuyariik i ti' k'axik xkian chaloq taqe jalal ruq'oral i QaJaaw Dios, i xiq'orik chaloq parub'ihnaal. 11 Re' hoj inqaq'or chi atoob' keh inkikuy ransil i ti' k'axik. Re' taq i hat ab'iram wo' taq rib'iral i kuyuuj xub'an chaloq i Job noq xuk'ul chaloq taqe ti' k'axik. Eh aweht'al wo' taq i ruk'axariik i Job xb'aan cho koq'uun ruum i QaJaaw Dios, aj keteloom wachiis, atoob' wach ruk'ux. 12 Hat taq nuhermano, re' hin nuq'or taq aweh, chi maaq'or taq ti wili QaJaaw, ti wili taxaaj, ti wili wach ak'al, ni xata jino'q chik tokoom b'ihnaal naa taq aq'orom. Noq naa taq aq'orom i korik, korik, tiko'q taq, noq naa taq aq'orom i ma' korik taj, ma' korik taj, tiko'q taq, reh chi ma' nee ta taq tuyeew pantojb'al mahk i Dios. 13 Wila' awach taq aweh i ti' ruk'ux, inchol rub'anam rutiij. Eh wila' awach taq aweh i suq ruk'ux, inchol rub'anam rutz'uuy loq'oomb'al ree Dios. 14 Wilik oon i yowaab' taq chaxilak, inchol rutaq'aam kik'amariik taqe i kitowik i parukamaj i Dios, reh chi neenkian kitiij chinaah eh neenkib'uch' pan aseite parub'ihnaal i QaJaaw Jesucristo. 15 Eh noq neenkian kitiij chu'nchel kik'ux, re' yowaab' neenk'aachjik eh re' QaJaaw neenuksanik reh. Eh wila' wilik taqe i mahk rub'anam, neenkuyarik i ru mahk ruum i QaJaaw. 16 Eh k'ul taq cha pahqaaj kuyb'al amahk chawach. Eh k'ul taq cha a'n atiij chawiij, reh chi nee taq tik'aachjik ruuk' ayab'ilaal. Re' rutiij i korik wach ruk'ux xti nk'utinik wach i rub'an. 17 Re' Elías, i wihinaq chaloq chi jalal ruq'oral i Dios, xa winaq wo' hoq je' rukab' i hoj. Eh noq xupahqaaj reh i Dios parutiij chu'nchel ruk'ux chi marub'an chik i jab', ma' xub'an ta wo' i jab' chuwach ixib' haab' ruuk' waqiib' poh. 18 Eh noq xupahqaaj wo' chik parutiij chi chub'an wo' chik i jab', xub'an wo' chik i jab'. Eh xiwachinik wo' chik taqe i tik. 19 Hat taq nuhermano, wila' wilik taq jino'q chaxilak i xukanaa' runimjiik i korik eh tokoom-oq chik neenkojwik cho runa'ojb'al chi nee wo' chik insutinik chaloq. 20 Eh chanab'eej taq chi re' inkojwik cho runa'ojb'al i aj mahk, reh chi nee i rukanaa' chaloq i yiib' wach na'ojb'al, neeruko'leej chuwach i kimik, eh nee wo' ruyeew q'ab' chi neenkuyarik i ruk'ihaal ru mahk ruum i Dios.

1 Pedro 1

1 Re' hin i Pedro, raj tahqaneel i Jesucristo. Inutz'ihb'aaj reje huuj wili aweh taq i hat i xatkaajik taq reje panatinamiit, re' i apuhkaam taq awiib' ar Ponto, Galacia, Capadocia, Asia, Bitinia, 2 re' i rusik'im taq chaawach i Ajaab'ees Dios je' rukab' iraaj i reh: Reh chi naa taq ruye'em asantohiil ruuk' i Santolaj Uxlab'al, reh chi nee taq inanimaj, eh neerusach wach taq amahk ruuk' i rukik'eel i Jesucristo. Neeta naq i ruyeew taq chaaweh i rotob'il i Dios, je' wo' hoq i suq kiil k'uxliis. 3 Qaloq'ej taq i Dios, re' i raJaaw i QaJaaw Jesucristo Q'e' xuketelaaj qawach. Eh ruuk' i ruwuktiik chaloq chi k'achlik wach, xuyeew q'ab' qeh chi xoj-aasjik ruka'peech. Re' i wili inye'wik rukowiil qak'ux reh chi korehtaal inqareq i k'ahchi' quy-eem. 4 Reh chi naa taq ak'ulum akooch i hat ruuk' i Dios, re' i rumolom taq chaaweh pan taxaaj. Re' kooch re' re' ma' jaruuj neensahchik wach, ni xata neench'uwa'rik wach, ni xata neenooj i k'oq wach. 5 Eh ruum chi nayeew taq ak'ux chunimjiik i Dios, re' reh incha'jinik taq chaaweh ruuk' i rajaawriik, reh chi nee taq inareq i ko'lemb'al iib' ruyejaam cho wach, re' i naa ruye'em chi naab'jik pantz'apaab' taqe ponoq wach ree q'iij. 6 Ruum i re', q'e' taq insuuqb'ik ak'ux i hat, atoob' ta koruman chi naa taq ak'ulum i ma' k'isa pajarik naa ruchaliik taq cha naah chuwach i xama' k'ih ta laj q'iij. 7 Eh noq hat taq chik ik'inaq chupaam i pajarik re' taq animaniik inkahnik chixiik'naah k'ihaal tz'aaq chuwach i xti manlik oro. Eh re' i oro i xa sahchik wach reh koruman wo' hoq chi nik'ib'jik ruuk' q'aaq'. Eh noq akuyum taq chik ransil i pajarik, naa taq ak'ulum aaloq'il, i runimaal taq awach na' k'oloq ruka'peech i Jesucristo. 8 Re' taq inak'ax atoob' ta ma' awilom taq wach, eh k'ahchi' taq animam yu'naak atoob' ta ma' nawil taq wach. Je' re' noq, insuuqb'ik taq ak'ux ruuk' i jinaj runimaal suq kiil k'uxliis xiik' naah loq'il, ma' ha' ta chi je', 9 ruum k'ahchi' taq areqem chi manlik i ko'lemb'al reh taq awánima ruuk' i nimanik taq k'ahchi' kaat. 10 Re' ko'lb'al iib' wili kisik'im wo' cho chi riij, eh kipech'um wo' chaloq pampeet i jalal ruq'oral i Dios. Eh xkiq'or wo' cho rukorkiil chi ruuk' i runimaal i rotob'il i Dios xuyeew i ko'lb'al taq aweh i hat. 11 Eh re' taqe jalal ruq'oral i Dios, xanoq wo' xye'arik cho keh chi naab'jik ruum i Santolaj Uxlab'al wilik kuuk' nik' wach i ti' k'axik xuk'ul i Jesucristo koq'uun, je' wo' hoq i ruloq'il xye'arik reh. Re' keh xkisik' wo' naq cho chi riij awach i re', eh xkaaj wo' naq cho kinab'eem jaruuj inooj eloq wach i re'. 12 Re' wo' Dios xye' wik cho keh chi naab'jik, i xkiq'or chaloq ma' re' ta kekeh xkamanik, aweh la' taq i hat k'ahchi' rukamaniik. Eh yu'naak, re' wo' re' xkiyeew taq aweh chi naab'jik i kiq'orik rib'iral i ak' k'uhb'aal ruuk' i rajaawriik i Santolaj Uxlab'al xtaq'ab'jik cho pan taxaaj. Re' taqe re' xkaaj wo' naq kireqem cho chi riij taqe i ánjel 13 Ruum aj re', cha yejaa' taq awiib' chi korik, kamanoq taq aweh aaholohik laj na'ojb'al. Eh xti cha ch'ikaa' taq reje ak'ux ruuk' i naa ruye'em taq aweh i Dios ruuk' i rotob'il na' k'oloq ruka'peech i Jesucristo. 14 Ruum chi nanimaj taq chik i Dios, eh hat taq rak'uun rixq'uun, ma' ruk'ul ta chik chi nee taq i na a'n inak'ax taq cho wach najtir noq komajaa' taq inanab'eej wach i Dios. 15 Tik'acharoq la' taq pan santohiil chi korik, ruum re' Dios, i xsik'wik taq chaawach, xti wilik rusantohiil. 16 Je' rukab' i ruq'orom chaloq i Dios, pan santo laj huuj chi je' wili: Wih-oq taq asantohiil, ruum re' hin, hin santo, inki. 17 Re' taq i hat inakoj taq chi aaWaJaaw i Dios, re' ma' ko ta rusik' wach i ruq'at i q'orik chinaah re' q'oreel chib'ih i xub'an i ju'jun. Ruum aj re', inchol taq ayohleem i Dios i hat nik' chik najtiil taq naa aak'achariik ayu' wach ak'al. 18 Re' taq i hat aweht'al taq chik chi re' Dios xko'linik taq chaaweh chuwach i ma' ruq'or korik laj k'acharik, re' i xkik'uhtaaj taq kahnoq aweh aamaam awati't. Re' ixtojarik wii' riij taq ako'lb'aal ma' re' ta ruuk' i xa chib'ih jariik insahchik wach je' ta rukab' i oro, oon plata. 19 Ruuk' la' i loq'laj rukik'eel i Jesucristo xtojarik riij, re' i xq'ahteesjik chi jilow mayiij, je' rukab' imb'aan reh i k'isa rak'uun tentzun sik'ooj wach, eh ma' xta ruch'uwa'iil wach. 20 Eh re' i xuk'ul i Jesucristo xanoq wo' ruyejaam cho wach i Dios noq komajaa' intz'uhkrik i wach ak'al. Eh pantz'apaab' wach taqe reh i q'iij wili xk'ulik ruk'uhtaaj riib' i Jesucristo k'axb'al taq aweh i hat. 21 Parub'ihnaal wo' Jesucristo k'ahchi' taq animam i Dios, re' i xruksaj chaloq chi k'achlik wach, eh xuyeew ruloq'il. Je' re' noq re' taq i hat, k'ahchi' taq aye'em ak'ux chunimjiik i Dios, eh ch'iklik taq reje ak'ux ruuk'. 22 Yu'naak taq i hat animam taq chik i korik laj k'uhb'aal, asaqb'isam taq chik wach awánima, reh chi nee taq i na a'n kik'axariik chi korik taqe hermano. Je' re' noq, inchol taq ak'axam awiib' chawach chi ma' xta ruch'uwa'iil taq wach awánima eh chu'nchel-oq taq ak'ux. 23 Re' taq i hat xat-aasjik wo' taq chik ruka'peech. Xa re' la' yu'naak, ma' re' ta chik ruuk' taq atuut ajaaw xakikimik. Xat-aasjik la' taq ruuk' i ruq'oral i Dios, re' i ruq'oral k'achlik eh ma' jaruuj naa rusahchiik wach, 24 ruum pan santo laj huuj je' wili ruq'or: Chu'nchel i tinamit ayu' wach ak'al xanaa rusahchiik kiwach. Xa je' kikab' i rax ch'ahn inchiqik. Eh re' i runimaal kiwach xa je' rukab' i rixmak'al i ch'ahn inpuhlujik. 25 Raaj i ruq'oral i QaJaaw Dios reh wilik chi juneliik, inki. Re' taqe q'orik wili, re' wo' ak' k'uhb'aal ree ko'lemb'al iib' q'orooj cho rib'iral taq aweh i hat.

1 Pedro 2

1 Ruum aj re', chaq'eb' taq chi riij ak'ux i yiib' wach na'ojb'al, i jot'ooj, i k'ul b'anaj wachiis, i kaqwachiil, je' wo' chu'nchel i tz'aqaj wach k'utaaj. 2 Ruum aj re' je'-oq taq hat ha'lak'un kox-aasjik, chusik'ariik i xti korik laj lécha panuxlab'al. Reh chi reh reh taq areqem rukowiil ak'ux korehtaal taq inareq i ko'lb'al awiib', 3 ruum xakoj taq chik rehtaal chi re' QaJaaw q'e' atoob'. 4 Chachop taq ak'ux chi wihik ruuk' i Jesucristo, re' ab'aj k'achlik ma' xponik ta panaq'kiwach i tinamit, raaj chi reh i Dios, jinaj ab'aj sik'ooj wach xiik' naah k'ihaal tz'aaq. 5 Re' taq i hat, naa wo' taq kaat rukojom i Dios chi je' taq hat k'achlik ab'aj chi hat taq rupaat QaJaaw panuxlab'al. Naa wo' taq kaat rukojom chi hat taq k'amal b'eeh aj tiij, reh chi parub'ihnaal i Jesucristo naa taq aq'asam amayiij panuxlab'al re' imponik chuwach i Dios. 6 Ruum aj re', je' wili i ruq'orom chaloq i Dios chi riij i Jesucristo pan santo laj huuj: Re' hin jinaj i kowlaj ab'aj i xnukoj ar nah yuuq' Sión, re' rukowiil rooq i paat. Re' reh sik'ooj wach, eh xiik' naah loq'il. Awach naa ruch'ik'aam ruk'ux ruuk' naa rureqem rusuqkiil ruk'ux, inki. 7 Eh re' taq i hat i tinimanik taq chik ree reh, xiik' naah nimaal wach taq cha weh. Raaj chi keh i ma' kinimanik taj, inooj eloq wach kuuk' i ruq'or pan santo laj huuj chi je' wili: Re' ab'aj ma' xponik ta panaq'kiwach i aj ye'jan paat, re' re' xkahnik chi rukowiil rooq i paat, inki. 8 Eh tz'ihb'amaj wo' chi je' wili: Chinaah i je' ab'aj wili inkitoxk'iij i kooq, eh kiq'ehb'ik, inki. Je' re' inkik'ul, ruum ma' nkinimaj taj i ruk'uhb'aal i Dios, ruum xa je' wo' re' i ye'ooj cho chikinaah. 9 Eh re' taq i hat sik'ooj taq chik chaawach, hat taq chik k'amal b'eeh aj tiij. Hat taq junseht chi tinamit santohimaj. Eh xatrukoj taq chi hat taq rutinamiit i Dios, reh chi nee taq inaq'or rib'iral i loq'laj rotob'il i x-eesanik taq chaaweh panq'equm reh chi xatrikoj taq chupaam i loq'laj rusaqumaal xiik' naah loq'il. 10 Eh najtir chaloq ma' hat ta naq taq rutinamiit i Dios, raaj i yu'naak, hat taq chik rutinamiit. Eh noq xub'an chaloq, ma' ruketelaaj ta naq taq chaawach i Dios raaj i yu'naak, xuketelaaj taq chik chaawach. 11 Hat taq loq'laj hermano i xa hat taq ik'al b'eeh chupaam i wach ak'al wili, i nupahqaaj taq otob'il aweh chi maa a'n taq chik aweh taqe i yiib' wach na'ojb'al, re' i min min taq chajot'ariik. 12 Eh cha k'uhtaaj taq i holohik laj na'ojb'al chi kixilak i ma' keht'al ta wach Dios. Ro'q ta nkiq'or yu'naak chi hat taq aj mahk, na'kikoj rehtaal i otob'il taq i na a'n ruuk' i re', naakiye'em ruloq'il i Dios na' chureq ruq'ijil i q'ataj q'orik naa rub'anam. 13 Ruum chi nanimaj taq chik i QaJaaw Jesucristo, cha nimaj wo' taq chu'nchel i wilik kajaawriik chi taaq'anik ayu' wach ak'al, je' wo' reey, ruum nim rajaawriik chi taaq'anik. 14 Chanimaj wo' taq i wilik kajaawriik, re' i taaq'amaj taqe reje ruum i reey chub'anariik ti' k'axik keh i kib'anik reh i mahk, reh wo' ruye'ariik runimaal kiwach i kib'anik reh i holohik laj na'ojb'al. 15 Je' taq re' cha a'n, ruum iraaj i Dios chi nee taq i na a'n i holohik chi b'anarik, reh chi ma' xta i neenkiq'or taq chawiij i ma' xta kina'ojb'al, i ma' tiklik ta kib'anik. 16 Re' taq i hat xat-ehtesjik taq chaloq pamahk. Xa re' la', re' taq awehteesjiik xb'aan maankamanik taq aweh chi b'anb'al reh iraaj ma' raaj b'anarik. Chak'uhtaaj la' taq chi hat taq manlik raj kamanoom i Dios. 17 Eh ponoq taq panaq'awach chu'nchel i tinamit. Chak'ax taqe hermano chayohleej taq i Dios. Eh ponoq taq panaq'awach i reey. 18 Re' taq i hat i wilkaat taq chi mosohjik, cha nimaj taq, eh ponoq taq panaq'awach apatroon, ma' xata re' i atoob' wach kik'ux i naa taq animam, je' la' wo' re' i naa taq a'nam kuuk' i josq'laj patroon. 19 Je' taq re' i cha a'n, ruum xiik' naah loq'il awach i neerukuy ransil i ti' k'axik neenb'aan reh chi xama' xta rub'ehel nee la' rukuy ransil xa ruum i rub'anariik iraaj i Dios. 20 Eh wila' ruum i yiib' wach na'ojb'al taq i na a'n imb'aan ti' k'axik taq aweh, ¿chib'ih taq neerutiq aweh chi nee taq inakuy ransil ruuk' q'unil? Raaj wila' nak'ul taq i ti' k'axik ruum i rub'anariik i holohik, eh inakuy taq ransil ruuk' q'unil, re' re' q'e' looq' chuwach i Dios. 21 Re' re' xraaj taq awuuk' i Dios noq xusik' taq chaawach, ruum chi xuk'ul i ti' k'axik i Jesucristo taq chawiij, eh xk'ulik wo' ruk'uhtaaj taq aweh chi naa taq ak'amam naah i xub'an i reh. 22 Re' Jesucristo ma' xta k'isinoq i mahk xub'an, eh ma' nik' ta xujot' cho jino'q xa awach. 23 Eh re' reh noq xkib'aj ma' b'ajooj ta xchaq'wik wii'. Eh noq xkian ti' k'axik reh, ma' xuq'aj ta wach xa pan q'ab' la' i Dios xroqxa'neej riib', re' inq'atwik q'orik parub'ehel. 24 Eh re' Jesucristo, ruuk' i ti' k'axik xuk'ul chuti'jolal wach kuruus, xutoj riij taqe i qamahk i hoj, reh chi xoj kimik chuwach i mahk, eh xqareq jinaj i korik laj k'acharik. Re' reh xkihopib'eej i ruti'jolal, reh chi xatk'achjik taq i hat. 25 Eh re' taq i hat noq xub'an chaloq, je' naq taq akab' taqe sahcheel tentzun. Raaj yu'naak, xareq taq chik i Jesucristo, re' ink'amwik taq ab'eeh eh re' incha'jinik taq aweh.

1 Pedro 3

1 Je' wo' taq i hat ehk'eenb'ees, cha nimaj taq ab'ahiil cha ju'junaal, reh chi re' taqe i b'ahiilb'ees i ma' kinimanik ta reh i Dios neekinimanik ruuk' taq aaholohik laj na'ojb'al i na a'n chikiwach. Chi je' re', ma' ko ta ruman chi nee taq inaq'or rub'ehel keh taq ab'ahiil, 2 ruum neenkikoj rehtaal chi holohik taq ana'ojb'al, eh tinimanik taq. 3 Re' taq i xooyb'al awiib' mo'q xa chawiij taq neen wihik, mo'-oq ruuk' i ruk'oloch b'esjiik taq i rismaal anaah, mo'-oq ruuk' rukojariik taqe i oro, ruuk' rukojariik i k'ih taq tz'aaq itz'ihy. 4 Re' la' taq chaxoyej i wilik taq cho panawánima, re' i xiik' naah holwochiil ma' sahchik ta wach reh, re' chaq'lamiil, re' suq kiil k'uxliis. Re' taqe i holwochiil ruum re' re' xiik' naah loq'il chuwach i Dios. 5 Najtir cho q'iij ruuk' wo' taqe wili xkixoyej i kánima taqe i santo laj ixoq, eh xkiyeew cho kik'ux ruuk' i Dios, xkinimaj chaloq chi korik i kib'ahiil. 6 Re' i Sara reh, xunimaj wo' i rub'ahiil, re' Abraham, wajaaw inki reh. Eh re' taq i hat ehk'eenb'ees, nee wo' taq ti kahnik chi riih rumaam i Sara wila' xa a'n taq i holohik laj na'ojb'al, eh wi ma' chih taq xat yo'jik wii'. 7 Eh je' wo' taq i hat b'ahiilb'ees, holohik-oq taq ana'ojb'al kuuk' awehk'een. Eh chayeew taq kiloq'il je' rukab' i ruk'ul chi keh, ruum xa k'isiin inkaaj chi tz'ajik, eh ruum chi re' i Dios ruq'orom chaloq chi naa wo' kehtriik i keh i k'acharik ruye'em taq chaaweh i hat. Je' taq re' i cha a'n, reh chi ma' xta neenq'ilwik reh taq aatiij. 8 Eh k'ul taq ti' chawik'raaj awiib'. Jinaj-oq taq wach ak'ux chub'anariik i ketelinik wachiis, chi ruk'axariik taq awiib', ruum awuch hermano taq awiib'. Xa ch'ub'ik-oq taq wach ak'ux, eh xa hat-oq taq chaq'laam. 9 Maaq'aj taq wach i ma' holohik taj imb'aan taq aweh eh maab'aj taq i kib'ajwik taq aweh. Chapahqaaj la' taq i rotob'il i Dios chikiij, ruum re' re' xraaj taq awuuk' noq xusik' taq chaawach chi naa taq awehtriik i rotob'il i reh, 10 ruum i ruq'or chi je' wili pan santo laj huuj: Awach iraaj ruk'axam i ruk'achariik, iraaj rik'sam taqe q'iij chi suq ruk'ux, inchol riik'raam riib' chi manelik chaloq i yiib' wach q'orik ju' raaq', eh manelik chaloq i chukuj q'orik xaq chii'. 11 Eh chukanaa' rub'aan i yiib' wach na'ojb'al, xa re' chik i holohik chub'an, eh chusik' i wihik pansuqkiil k'uxliis, marukanaa' chik, 12 ruum re' taqe i korik wach kik'ux, re' QaJaaw incha'jinik keh, eh irib'iraj chaloq i kitiij. Eh re' taqe i yiib' wach kib'anik, re' taqe re' ma' imponik ta chuwach i Dios, inki. 13 Re' taq i hat, ma' awach ta taq neen ye'wik aweh pan k'axik wila' xa re' chik i holohik laj na'ojb'al taq i na a'n chi jumpech. 14 Eh atoob' ta neenkian taq aweh i ti' k'axik ruum i rub'anariik i korik laj na'ojb'al, suuqb'oq taq ak'ux. Matyo'jik taq awach aj uum, eh maayoj wo' taq ak'ux kuum. 15 Chaloq'ej la' taq chi aaWaJaaw i Jesucristo panawánima. Eh xa eliik-oq ayejaam taq awiib' chi kichaq'weesjiik chu'nchel i neenkipahqaaj kina'ojb'al taq aweh chi riij i ch'iklik taq reje wii' ak'ux i hat. 16 Xa re' la', cha a'n taq ruuk' chaq'lamiil, tiloch'ik-oq taq. Chak'uhtaaj taq chi saq taq wach akapeb'aal, reh chi neenkik'uhtaaj kik'ixb'ilaal taqe i yiib' wach kiq'orik chi riij i korik laj na'ojb'al taq i na a'n i hat i tinimanik taq reh i Jesucristo. 17 Eh wila' xraaj i Dios chi nee taq inak'ul i ti' k'axik ruum i rub'anariik i holohik laj na'ojb'al, ma' xta reet chuwach chi nee taq inak'ul i ti' k'axik ruum i rub'anariik i yiib' wach na'ojb'al. 18 Ruum re' Jesucristo reh, xa junriim xuk'ul i ti'laj kimik chi riij taqe qamahk. Re' reh ma' xta wo' naq ru mahk xa re' la' xuk'ul i ti' k'axik quum i hoj, i hoj aj mahk, reh chi xojruk'am panotob'il ruuk' i Dios. Re' Jesucristo xkanteesjik, eh xk'aach wo' chik cho ruka'peech ruum wilik ruk'achariik panuxlab'al. 19 Eh xa panuxlab'al wo' wilik noq xuq'or chaloq i ruk'uhb'aal i Dios reh i kánjel kit'iosil wilkeeb' prexo. 20 Re' taqe re' i ma' xinimanik ta chaloq reh i Dios paruq'ijil i Noé. Re' keh xkuyarik wo' naq kuyub'jiik ruum i Dios noq re' Noé k'ahchi' cho ruyejaam i kanowa paat, re' xkiko'leej wii' kiib' chuwach i elal ha' i xa waxiqiib' wo' taqe. 21 Eh re' ha' re' re' rujalwaach i ha' inqajik wii' qahaa', re' inko'linik qeh yu'naak. Xa re' la', ma' re' ta ruuk' i rutz'ajariik wach i ti'jolal qoh ko'ljik. Qoh ko'ljik la' ruuk' i rupahqaljiik ree Dios chi chusaaqb'esaj wach i qakapeb'aal, eh qoh ruko'leej ruuk' i ruwuktiik chaloq i Jesucristo chi k'achlik wach. 22 Re' reh xjohtik pan taxaaj, ar wilik parusak'aaj q'ab' Ajaab'ees Dios. Eh xkahnik chi wilik rajaawriik chikinaah i ánjel, je' wo' chikinaah chu'nchel i uxlab'al wilik kajaawriik chi taaq'anik.

1 Pedro 4

1 Nik' wach noq xuk'ul chuti'jolal i ti' k'axik i Jesucristo, je' wo' re' inchol taq a'nam i hat. Chachop taq ak'ux chukuyariik i ti' k'axik, ruum awach i xuk'ul i ti' k'axik chuti'jolal, rukanaam chik rub'aan i mahk chi jumpech. 2 Eh nik' chik najtiil neenk'acharik ayu' wach ak'al, inchol rub'anam iraaj i Dios, eh ma' nee ta chik i rub'an i yiib' wach chi b'anarik re' i ruk'ax wach i ruti'jolal. 3 Re' taq i hat xa a'n taq chaaweh i inki a'n i ma' kinimanik ta ree Dios. Eh xa re' naq i ma' tob'laj tuskil inawootwaaj. Xa chib'ih chik jariik i yiib' wach xuk'ax taq cho wach ati'jolal: Xa chayeew taq chik i xohk'rik i na a'n, je' wo' ninq'ijinik, xaloq'ej wo' taq i tiyoox. 4 Re' i kib'anik reh i re' insahchik kik'ux taq chawiij, ruum yu'naak inkilow chi ma' hat ta taq chik haa' chub'anariik i yiib' wach na'ojb'al, re' i xa nkik'saj chik naah rub'anariik. Ruum i re', ma' tiklik ta chik kiq'orik taq chawiij. 5 Eh re' keh chib'ih xkian chib'ih xkiq'or naakiq'aasam chuwach i ruyejaam chik riib' chi q'ataj q'orik chikinaah i k'achalkeeb', chikinaah i kamnaq. 6 Re' taqe kamnaq xq'orarik wo' naq cho keh i ruk'uhb'aal i Dios, reh chi xkian naq i k'acharik panuxlab'al je' rukab' iraaj i Dios, atoob' ta xuyeew wo' naq riib' chi xq'atarik i q'orik chikinaah, noq ko k'achalkeeb', je' rukab' noq inq'atarik i q'orik chinaah i tinamit. 7 Eh chu'nchel i xa chib'ih jariik i wilik ilook' insahchik kiwach. Ruum aj re', re' taq i hat, korik-oq wach taq ana'ojb'al, eh maakanaa' taq chub'anariik atiij. 8 Re' i ajwaal wach taq chi naa a'nam re' chi naa taq ak'axam awiib' chawach chi manlik, ruum wila' nak'ax taq awiib', nee taq inkuyarik nik' k'ihaal taq amahk. 9 Eh k'ul wo' taq chayeew apatal chawach chi ma' xta ch'olinik iib'. 10 Ruum chi q'e' taq hat atoob' chi rucha'jaljiik i xa reh reh wach i chi rotob'il i Dios, inchol taq atoob'eem i tokoom re' q'oreel taq akooch ruye'em chee Dios. 11 Awach ink'uhb'alinik, re' wo' i ruq'oral i Dios chuq'or. Eh awach i rub'an i to'ooj, chub'an ruuk' i rajaawriik i Dios. Chu'nchel taq i naa a'nam cha a'n taq parub'ehel, reh chi neenye'arik ruloq'il i Dios parub'ihnaal i Jesucristo. Re' ta naq i Dios neenye'arik runimaal wach chi juneliik je' wo' hoq i runimaal rajaawriik. Je' ta wo' naq re'. 12 Hat taq loq'laj hermano, mansahchik taq ak'ux ruuk' i xiik' naah chi ti' k'axik k'ahchi' taq ak'ulum ruum re' re' pajb'al taq aweh, maaq'or taq chi kore' taq i hat k'ahchi' ak'ulwiik reh. 13 Suuqb'oq la' taq ak'ux, ruum k'ahchi' taq awehtriik haa' i ti' k'axik ruk'ulum chaloq i Jesucristo. Chi je' re', ma' k'isiin ta naa rusuqb'iik taq ak'ux na' chawil taq wach i runimaal ruloq'il i reh. 14 Eh suuqb'oq taq ak'ux wila' ruum i runimjiik i Jesucristo taq tib'ajarik atoob' taq aweh, ruum re' i loq'laj Ruxlab'al i Dios naa ruwihiik taq awuuk' chi juneliik. Eh awuum taq i hat naa ruye'ariik ruloq'il, eh ruum inki a'n i yiib' wach kina'ojb'al inkiyeew chi b'ajarik 15 Wila' awach taq aweh i xuk'ul i ti' k'axik, ma' xta reet xa re' la' mo'-oq ruum kaansanik, mo'-oq ruum i leq', mo'-oq ruum sik'ij mahk, eh mo'-oq ruum chi neenooj rumin riib' ruuk' xa chib'ih jariik ma' re' ta ruuk' i reh. 16 Raaj wila' ruum chi runimaj chik i Jesucristo jino'q i ruk'ul i ti' k'axik, ma' ruyee ta riib' chi neenk'ixik chuyeew la' ruloq'il i Dios ruum chi aj nimaneel chik. 17 Xponik chik i ruq'ijil chi pan kixilak i rak'uun rixq'uun i Dios naa rutohq'iik reje i q'ataj q'orik. Eh wila' quuk' i hoj k'ahchi' rutohq'iik reje i q'ataj q'orik, ¿chib'ih jariik nakojiik kuxoq wii' taqe i ma' kinimanik ta reh i ruk'uhb'aal i Dios? 18 Eh wila' xa k'axik noq k'ahchi' ruko'ljiik i korik wach ruk'ux, ¿nik' wach noq naa ruko'ljiik i yiib' wach runa'ojb'al ruch'ihil i aj mahk? 19 Awach taqe inkik'ul i ti' k'axik ruum je' re' iraaj i Dios kuuk', mankikanaa' chik rub'aan i holohik chi b'anarik. Kiq'asaj kiib' pan q'ab' i Dios korik wach ruk'ux, re' i xyej-anik cho keh.

1 Pedro 5

1 Yu'naak, i nukoj kina'ojb'al taqe i kitowik parukamaj i Dios taq chaxilak, ruum hin wo' to'ool i hin je' rukab' i keh. Re' hin ti xwilow chaloq, eh i nuq'or rib'iral taqe i ti' k'axik xuk'ul i Jesucristo. Eh hin wo' junehtriik haa' kuuk' i runimaal i ruloq'il naa ruk'uliik iloq. 2 Hat taq aj to'ool, chacha'jeej taq chi korik taqe rutentzuun i Dios, re' taqe i aj nimaneel ye'ooj taq aweh chi ilarik. Eh cha a'n taq chu'nchel ak'ux, je' rukab' iraaj i Dios mo'-oq xa hat taq minooj chupaam mo'-oq xa ruum i tumiin, maak'ay taq wach i rukamaj i Dios. 3 Eh maakoj wo' taq awiib' chi hat taq ehchan reh taqe i ye'ooj taq aweh chi ilarik cha k'uhtaaj la' taq keh i holohik laj na'ojb'al. 4 Chi je' re', na' k'oloq i xti manlik aj Cha'joom, naa taq ak'ulum aakorona, re' taq akooch xiik' naah loq'il, ma' naa ta rusahchiik wach chi jumpech. 5 Je' wo' taq i hat k'ijolaq, tinimanoq taq chikiwach i kitowik parukamaj i Dios. Eh k'ul taq cha nimaj awiib' ruuk' chaq'lamiil, ruum pan santo laj huuj i ruq'or chi je' wili: Re' Dios ma' imponik ta panaq'wach taqe inkinimb'isaj kiwach. Eh re' taqe i chaq'laam i ruyeew i rotob'il chikinaah, inki. 6 Je' re' noq, chaloch' taq awiib' ri'si rooq ri'si q'ab' i Dios nim rajaawriik, reh chi nee taq i ruyeew runimaal awach na' chureq ruq'ijil. 7 Eh chu'nchel i tiqajik taq wii' kapeew cha kanaa' taq pan q'ab' i Dios, ruum re' reh intoob'inik taq chaaweh. 8 Eh wilik-oq taq ana'ojb'al, xa eliik-oq na'lik taq aweh, ruum re' aj Yahm inixowanik taq awach, k'ul inooj chusik'ariik chi riij nik' wach noq naa taq ruq'atam panab'eeh, je' rukab' i rub'an i kaq b'ahlam k'ul inooj chusik'ariik awach i naa ruk'uxum. 9 Chakuy taq ransil i pajarik. Kow-oq taq ak'ux chunimjiik i Dios, ruum aweht'al taq i hat chi je' wo' re' i ti' k'axik k'ahchi' kik'ulum taqe awuch hermano wilkeeb' sut i wach ak'al. 10 Eh noq hat taq chik ik'inaq k'isinoq chi ti' k'axik, re' Dios xsik'wik cho qawach ruuk' i ruk'axb'al naa rumanaam wach rukorkiil taq wach awánima. Eh naa taq ruye'em rukowiil ak'ux, naa taq ruye'em akowiil. Eh naa taq kaat rucha'jeem chi korik, reh chi naaqehtriik haa' chi juneliik i ruloq'il. 11 Re' ta naq i reh neenye'arik rajaawriik chi juneliik. Je' ta wo' naq re'. 12 Re' i qa hermano i Silvano, korik wach ruk'ux, xtoob'inik weh chutz'ihb'jiik taq reje aweh i kiib' ixib' chi q'orik chupaam i huuj wili kojb'al taq ana'ojb'al, eh q'orb'al taq rukorkiil aweh chi re' taqe otob'il taq ak'ulum k'uhtb'al reh chi korik chi re' Dios ti ruk'ax taq. Maacanaa' taq chik re' i ruk'axb'al re' re'. 13 Eh inkitaq'aaj taq reje rusuqkiil ak'ux taqe aj nimaneel wilkeeb' Babilonia, re' taqe i sik'ooj cho kiwach ruum i Dios je' rukab' noq xusik' taq chaawach i hat. Eh i rutaq'aaj wo' taq reje rusuqkiil ak'ux i Marcos, re' i wak'uun noq wilik. 14 Eh k'ul taq chayeew rusuqkiil ak'ux chawach ar ruuk' tz'ub'uuj k'uhtb'al reh chi nak'ax taq awiib' chu'nchel ak'ux. Re' ta naq i suq kiil k'uxliis neen wihik taq awuuk' i hat, i tinimanik taq reh i Jesucristo. Je' ta wo' naq re'.

2 Pedro 1

1 Re' hin i Simón Pedro, hin raj kamanoom, raj tahqaneel i Jesucristo. Inutz'ihb'aaj reje huuj wili aweh taq i hat, i areqem taq chik chi riij i nimanik xiik' naah loq'il re' inqanimaj i hoj. Re' i ruyeew qeh i qaDios, i QaJaaw Jesucristo, qaj Ko'loom korik wach ruk'ux. 2 Eh nee ta naq taq inak'ul i rotob'il i suq kiil k'uxliis ruuk' i runaab'jiik wach i Dios, i QaJaaw Jesucristo. 3 Re' Dios ruuk' i rajaawriik i ruyeew qeh i ajwaal wach chi qeh pan qak'achariik. Eh i ruk'uhtaaj qeh nik' wach rulooq'jiik naa qa'nam, noq xuyeew qeh chi naab'jik chi korik i xsik'wik cho qawach ruuk' i runimaal wach, eh ruuk' taqe i rukamaj xiik' naah loq'il. 4 Ruum taqe re', re' Dios wilik taqe i xuq'or cho rib'iral qeh xiik' naah nimaal kiwach, eh xiik' naah kiloq'il. Eh ruuk' taqe re', nee taq ti ehtrik i hat i rukorkiil wach ruk'ux i Dios, eh nee taq inako'leej awiib' chuwach i ma' holohik ta laj na'ojb'al, re' ruk'am chaloq i ruk'axariik wach iraaj ma' raaj b'anarik ayu' wach ak'al. 5 Ruum aj re', re' nimanik taq k'ahchi' kaat, inchol taq achopom ak'ux chutiqariik naah ruuk' i holohik laj na'ojb'al chi riij i re', re' chik i holohik laj kapeew, 6 chi riij i re', re' chik i ruq'ilariik taq awiib' cha wib'il awiib' chi riij i re', re' chik i kuyuuj, chi riij i re', re' chik i rulooq'jiik i Dios 7 chi riij i re', re' chik i aajwanik iib' taq chawach, chi riij i re', re' chik i k'axooj. 8 Wila' i na a'n taq holohik laj na'ojb'al wili, wila' natiq taq naah rub'anariik, re' taq aak'achariik ma' nee ta nkahnik chi xama' xta neerutiq wach, eh ni xata nee taq i nayeew chi re' chi ma' re' i runaab'jiik wach i QaJaaw Jesucristo. 9 Raaj awach i ma' rub'an ta taqe na'ojb'al wili je' rukab' i mutz'wach oon je' rukab' i ma' nilwik ta chi korik, ruum sahchinaq chik paruk'ux chi xtz'ajarik, eh xsacharik chik wach taqe ru mahk. 10 Je' re' noq re' taq i hat hermano, xa re' taq chik cha a'n i xusik' taq cho wii' awach, eh i xatrupab'aa' taq cho wii' i Dios. Reh chi ma' jaruuj taq chik neetiq'ehb'ik pamahk. 11 Eh chi je' re', ma' nim k'ayeew ta noq nee taq tikojaarik pa runimaal rajaawriik i wilik chi juneliik, re' i QaJaaw Jesucristo i qaj Ko'loom. 12 Ruum aj re', re' hin ma' naa ta nukanaam ruq'orariik taq aweh taqe re', atoob' ta aweht'al taq chik, atoob' ta nanimaj taq chik i korik i hat taq tijimaj cho wii'. 13 Re' q'oreel nik' chik najtiil k'achalkiin ayu' wach ak'al, re' hin rub'ehel chi weh chi xa jarpech pa' neenwik'saj ruq'orariik taq pan axikin aak'uhb'aaljiik wili. 14 Ruum re' QaJaaw Jesucristo xuyeew chik weh chi naab'jik chi naa nukanaam chi jumehq'iil i k'acharik ayu' wach ak'al. 15 Ruum aj re', re' hin ko naa nunik'eem nuq'iij taq chak'uhb'aljiik, reh chi noq hin-oq chik kamnaq, ko nee wo' taq ink'ulik cho panak'ux i xnuq'or taq aweh. 16 Re' i xatqatijej taq wii' chi riij i rajaawriik, chi riij i ruk'uliik ruka'peech i QaJaaw Jesucristo ma' xata k'utaaj re' ruuk' intz'aqarik wach chi xa jot'b'al, ruum re' hoj xti ruuk' naq'qawach qilom cho wach i QaJaaw chi wilik runimaal i ruloq'il. 17 Eh xqilow wo' noq xye'arik runimaal wach ruloq'il i Jesucristo ruum i Ajaab'ees Dios, re' noq xq'orob'jik cho ruum i Dios ruuk' i loq'laj q'orik wili: Re' wili i Wak'uun q'e' nuk'axam, eh ruuk' i reh ch'iklik nuk'ux, inki. 18 Eh xti re' hoj xoj ib'irinik reh i q'orik re' re' chi pan taxaaj xchalik, noq wilkooj ruuk' i QaJaaw chinaah i yuuq' xiik' naah loq'il. 19 Ruuk' i re', inqakoj rehtaal chi re' k'uhb'aal kiq'orom chaloq taqe i jalal ruq'oral i Dios xti korik, eh rub'ehel chi nayeew taq ak'ux chunimjiik. Re' k'uhb'aal re' re' je' rukab' i saqumb'al insihq'inik pan q'equm, uyumb'al reh i rusaqumaal i q'iij korehtaal i nelik chaloq i ch'umiil ihqen q'iij, reh chi naa rusihq'eem taq cho paam awánima. 20 Xa re' la', peet taq chanab'eej chi ma' awach taj i xa runa'ojb'al riib' noq nee ruq'or i k'uhb'aal kiq'orom chaloq taqe i jalal ruq'oral i Dios, re' kitz'ihb'aam chaloq pan santo laj huuj, 21 ruum re' taqe i jalal ruq'oral i Dios ma' nik' ta xkiq'or chaloq i k'uhb'aal chi xata pankik'ux xchalik. Raaj kamanoom la' Dios taqe parub'ihnaal i reh xiq'orik, eh re' i Santolaj Uxlab'al xk'amwik cho kib'eeh.

2 Pedro 2

1 Eh chi kixilak i tinamit Israel xi wihik chaloq taqe i jalal tii chik ruq'oral i Dios xkian kiib', aj chukul q'orik taqe. Je' wo' re' na' kiwih-oq taq chaxilak i hat i naakik'uhtaniik reh chi q'eeqmaal i xachukuj q'orik injot'wik. Eh ruuk' i re', ma' naa ta kikojom chi Dios i QaJaaw, re' i xko'linik naq cho keh. Ruum taqe i re', jinaj i runimaal ti' k'axik naa ruchaliik chikinaah chi jumehq'iil. 2 Re' taqe re', ma' k'isiin wo' naa runimaniik keh chub'anariik i kima'tob'laj tuskil naa kik'uhtaam. Eh kuum i keh, naa ruq'orariik chi re' chi ma' re' i xti korik laj b'eeh. 3 Eh ruum i kituskil ree tumiin, naa taq kaat kelq'aam ruuk' i ruk'uhtjiik taq aweh i xachukuj q'orik. Xa re' la' re' keh, ma' naa ta rik'iik chikiij chi naakiye'ariik pa runimaal ti' k'axik, ruum xa najtir wo' inkorjik cho wach chi je' re' i naakik'ulum. 4 Re' Dios ma' xukuy ta wo' cho kimahk i ánjel i ximahkunik chaloq xukut la' taqe pa runimaal tojb'al mahk. Eh xub'ak' taqe chi karena pa runimaal sihtuum ar nakiwihiik korehtaal i rureq ruq'ijil i q'ataj q'orik. 5 Eh re' Dios ma' xukuy ta cho kimahk i k'achareel najtir q'iij. Xuyeew la' chaloq i runimaal jab' wach ak'al korehtaal xnujik i ha' chikinaah ruum yiib' wach kina'ojb'al. Xa re' wo' i Noé xuko'leej, re' ixq'orik cho rib'iral i korik laj k'acharik, eh wuquub' chik taqe i ruch'ihil i Noé xuko'leej i Dios. 6 Re' wo' Dios xq'atwik i q'orik chikinaah i tinamit Sodoma, i Gomorra, chi xusach kiwach ruuk' q'aaq' korehtaal xichaajrik, k'uhtb'al reh chi je' re' i naakik'ulum i tinamit na' chub'an i kib'aniik reh i yiib' wach na'ojb'al. 7 Eh re' Dios xuko'leej i Lot, jinaj winaq korik wach ruk'ux, eh inchalik ruyot'kiil i ránima noq i rilow i kima'tob'laj tuskil i tinamit re' re' yiib' wach kina'ojb'al. 8 Re' winaq re' re', i korik wach ruk'ux, ar xpatinik chi kixilak i tinamit yiib' wach kina'ojb'al. Re' reh xik'ik chi ti' k'axik i atoob'laj ránima, ruum rajlaal q'iij i rilow irib'iraj i yiib' wach na'ojb'al inki a'n i tinamit re' re'. 9 Je' re' noq re' QaJaaw reht'al nik' wach kiko'ljiik i rub'an chuwach i pajarik inchalik chikinaah i kiq'asam kiib' reh. Eh reht'al wo' hoq nik' wach noq i ruyeew taqe panti' k'axik i yiib' wach kina'ojb'al korehtaal i rureq ruq'ijil i q'ataj q'orik. 10 Re' Dios naa wo' taqe ruye'em panti' k'axik i kib'anik reh i ch'uwa' wach na'ojb'al, eh ma' imponik ta panaq'kiwach i rajaawriik i QaJaaw Jesucristo. Re' keh xa q'et q'et taqe. Xa teheeh kiwach. Eh ma' kiyo'jik ta chu b'ajariik taqe k'achareel nimaq wach kajaawriik wilkeeb' pan taxaaj. 11 Raaj taqe i ánjel, atoob' ta q'e' wo' naq kow taqe, eh wilik wo' naq kajaawriik chikiwach taqe chukul q'orik re' re', ma' ne'inkikapaaj ta ruq'atariik i q'orik chuwach i Dios ruuk' b'ajooj chikinaah taqe k'achareel re' re'. 12 Re' taqe re' xa je' kikab' chikop, xa re' i keht'al cho chi kaasb'al inki a'n Eh xa chi kaasb'al kik'amam chaloq chi naakichopariik, eh naa kikanteesjiik, xama' tiklik ta kiq'orik chi riij i xa chib'ih jariik, atoob' ta ma' nkireq chi riij. Eh xa je' kikimik chikop noq naa kikanteesjiik. 13 Eh naakik'ulum jilow i ti' k'axik kianam reh i tokoom, xa se'eel chik kiwach, xa nkich'ikaa' chik kik'ux chub'anariik i kiyiib' wach na'ojb'al. Eh xa k'ixb'ilaal kib'anik noq ti kuhch'ihleej taq ruuk' aninq'iij i na a'n xa nkich'ikaa' chik kik'ux ruuk' inkik'ax wach rub'aan re' inkikoj chi jot'b'al. 14 Re' keh ma' jino'q ixoq neenkilow wach chi ma' ta neenkotwaaj k'oyomal ruuk'. Eh ma' nq'uhtik ta kik'ux chub'anariik i mahk. Inkitaqchi'ij taqe i komajaa' kow kik'ux. Eh q'e' inkik'ax wach i b'ehomal, kiq'eb'em kiib' chi jumpech. 15 Re' taqe re' sahchinaq i kina'ojb'al, ruum xkiq'eb' chi riij kik'ux i korik laj b'eeh. Eh re' chik xkik'am naah i ruyiib' wach na'ojb'al, aj chukul q'orik, Balaam rub'ihnaal, rak'uun i Beor. Re' reh xraaj naq rureqem cho rutumiin chub'anariik i yiib' wach na'ojb'al. 16 Re' reh xq'ilarik ruuk' i ru mahk xub'an ruum i rub'uuruux ma' nchol ta q'orik, je' ruq'oral winaq xq'orob'jik wii'. Ruuk' i re', ma' xye'arik ta chik q'ab' reh chi xub'an i ruyojel laj na'ojb'al. 17 Re' taqe i aj k'uhtan chukul q'orik re' re' xama' xta kikamaj. Xa je' kikab' i rujuleel ha' ma' xta ha' chupaam. Eh xa je' kikab' i suutz' k'ul inooj ruum i kowlaj teew, ye'ooj chikiij chi naakiye'ariik chi juneliik pa runimaal q'equm. 18 Re' taqe re' xa reh reh inkiq'or ruuk' i nimaq wach q'orik xama' xta rutiq wach. Ruuk' tuskil, ruuk' i xa chib'ih chik jariik i yiib' wach chi b'anarik i ruk'ax wach i kiti'jolal, inkik'am wo' chik rub'eeh chub'anariik i re' ma' re' taqe i xa k'axik wo' tii noq xi elik cho pamahk. 19 Je' wili inkiq'or: Re' taq i hat ma' awach ta chik naa rutaaq'aniik taq aweh ruuk' taq i naa a'nam, inki taqe. Xanaah re', xa ko choplik wo' cho kinaah i keh chub'anariik i ma' ruq'or korik laj na'ojb'al, ruum aha' wilik i rub'an i ju'jun, re' chik i re' inchopwik naah. 20 Re' taqe i keht'aliim chik wach i QaJaaw Jesucristo i qaj Ko'loom, ma' inki a'n ta chik keh i mahk imb'aan wach ak'al. Eh wila' xkiyeew wo' chik q'ab' chi nee kiminarik chub'anariik i mahk re' re', eh wi xchoparik wo' chik kinaah ruum, xiik' chik naah yohb'alil wilkeeb' wii' chuwach i pampeet. 21 Ruum aj re', q'e' naq chihooj chi keh chi ma' ta xkinab'eej pampeet i korik laj b'eeh, chuwach chi keht'al chik noq nee wo' chik inkikanaa' runimjiik i santo laj k'uhb'aal tijimaj taqe cho wii'. 22 Eh kuuk' i keh xooj eloq wach i jinaj i korik laj q'orik i ruq'or chi je' wili: Re' tz'i' inooj wo' chik rureq' ruka'peech i ruxab'iik, eh re' aati't ahq kore' xub'an ritiin inooj wo' chik rutolej riib' pan ch'uwa', inki.

2 Pedro 3

1 Hat taq loq'laj hermano, re' wili i rukab' nuhuuj i nutz'ihb'aaj taq reje aweh. Eh chupaam kab'chel i nuhuuj i nutaq'aaj taq reje aak'uhb'aaljiik chi xa eliik-oq saq taq wach akapeb'aal. 2 Eh k'oloq taq panak'ux i k'uhb'aal kiq'orom chaloq najtir q'iij taqe i santo laj jalal ruq'oral i Dios, je' wo' hoq i ruk'uhb'aal i QaJaaw Jesucristo i qaj Ko'loom, i xatkik'uhb'alej taq cho wii' taqe i raj tahqaneel. 3 Re' wili ajwaal wach chi peet taq neenanab'eej, chi pan kuxesb'al taqe ponoq wach reh i q'iij wilik i naakik'uliik iloq naa kikaqse'laam i q'orooj cho rib'iral, xa re' naa kianam i ruk'ax wach i kiti'jolal. 4 Eh je' wili i naa kiq'orom: ¿Chib'ih reet noq xakomajaa' wo' ink'ulik ruka'peech i Jesucristo q'orooj chaloq? Yu'naak ma' k'isiin chik i qamaam qati't kamnaq chaloq. Eh xakomajaa' ta wo' chih injaljik wach i rutz'uhkriik chaloq i wach ak'al, inko'q taqe. 5 Re' taqe re' xama' nkaaj ta kireqem chi riij chi re' taxaaj xa wilik wo' chaloq najtir cho q'iij. Eh chi ruuk' i ransil i ruq'oral i Dios xutz'uhkrisaj chaloq i wach ak'al panha', eh ruuk' ha' xuyejaa' chaloq. 6 Eh ruuk' wo' ha' xuk'am chaloq i runimaal jab', xsachwik wach i wach ak'al najtir q'iij. 7 Eh re' taqe taxaaj ruch'ihil i wach ak'al wilkeeb' yu'naak, ruuk' wo' ransil i ruq'oral i Dios molooj taqe chi q'aaq' naa rusachwiik kiwach. Re' wo' q'aaq' re' re' naa ruk'atwiik keh paruq'ijil i q'ataj q'orik, taqe i yiib' wach kina'ojb'al. 8 Hat taq loq'laj hermano, mansahchik taq panak'ux i wili: Chuwach i QaJaaw i jinaj q'iij je' nik'ik jino'q miil haab'. Eh re' jinaj miil haab' chuwach i reh xa je' nik'ik jinaj q'iij. 9 Re' QaJaaw ma' chamlik ta chaloq chub'anariik i ruq'orom cho rib'iral, je' rukab' inkikapaaj i ju'jun. K'ahchi' la' rukuyum taq aawuyub'jiik i hat, ruum re' reh ma' raaj taj chi awach i neenkimik parumahk iraaj la' chi chu'nchel neenkiyot' i kik'ux chi riij i kimahk. 10 Xa re' la', chi ma' eht'alimaj naa ruk'uliik iloq ruka'peech i QaJaaw Jesucristo, xa je' ink'u'loq jino'q i ajileq'. Eh naakiyojib'iik taqe i taxaaj ruuk' jinaj choqik naa rub'aan. Eh chu'nchel i wilkeeb' chupaam taqe i taxaaj naa rusachariik kiwach ruuk' q'aaq'. Eh re' wach ak'al ruch'ihil taqe i wilkeeb' chupaam naa wo' kik'ahtik. 11 Wila' je' re' na' sacharoq kiwach taqe i xa chib'ih jariik wilik, chib'ih reet noq ma' nee taq ti k'acharik pan santohiil i hat ¿Chib'ih reet noq ma' nee taq i nayeew ruloq'il i Dios? 12 Je' re' noq, cha chop taq ak'ux chi ruyub'jiik i ruq'ijil i ruk'uliik i Dios. Chupaam i q'iij re' re', re' taqe i taxaaj naa rusachariik kiwach ruuk' q'aaq', eh chu'nchel i wilkeeb' chupaam naa kihab'ik ruum i xaq q'aaq'. 13 Eh re' hoj, jinaj i ak' taxaaj, eh jinaj i ak' wach ak'al k'ahchi' quy-eem, re' ruq'orom cho rib'iral i Dios chi naa ruye'em qeh, re' taqe i naa ruwihiik wii' i korik, i otob'il. 14 Re' taq i hat loq'laj hermano, noq kok'ahchi' taq awuy-eem i rojiik eloq wach taqe re', xti cha chop taq ak'ux chi k'acharik parukorkiil, reh chi nee taq tik'ulik rureq i Dios pansuqkiil k'uxliis, chi ma' xta taq ruch'uwa'iil wach awánima, ni xata nee taq i rureq amahk. 15 Chakoj taq rehtaal chi re' quyub'jiik ruuk' q'unil i rub'an i QaJaaw Jesucristo, re' raaj chi neenqareq i ko'lemb'al qiib'. Eh re' wo' re' i xutz'ihb'aaj taq reje aweh chupaam taqe ruhuuj i qaloq' laj hermano Pablo ruuk' i runa'ojb'al xye'arik cho reh ruum i Dios. 16 Eh rutaq'aam wo' taq ruq'orariik aweh i re' chupaam taqe i ruhuuj, atoob' ta wilik i k'axik chi reqarik chi riij. Re' taqe i ma' xta kina'ojb'al, re' taqe i ma' kichopom ta kik'ux, inkiyoj wach i ruq'or chupaam taqe huuj re' re', je' rukab' noq inkiyoj wach i tz'ihb'amaj cho chupaam i santo laj huuj, re' inki a'n re' re' naa ruk'amwiik keh pantojb'al mahk. 17 Re' taq i hat loq'laj hermano, ruum chi noq taq xaweht'aliij taqe re', chawik'raaj taq awiib', reh chi ma' nee ta taq tikik'am reje chikiij ruuk' i jot'ooj taqe i yiib' wach kina'ojb'al, eh ni xata nee taq inkiyoj ak'ux ruuk' taq animaniik. 18 Eh k'ahchi'-oq taq areqem chi riij chi korik runimjiik i QaJaaw Jesucristo, re' i qaj Ko'loom. Eh reh reh-oq wo' taq areqem i ruk'axb'al chi manlik. Re' ta naq i reh neenye'arik ruloq'il yu'naak, eh je' chi juneliik. Je' ta wo' naq re'.

1 Juan 1

1 Chupaam i huuj wili inqach'ob' taq reje rub'ehel aweh i Q'orik inye'wik k'acharik. Re' i xa wilik wo' chaloq noq komajaa' intz'uhkreesjiik i wach ak'al. Re' hoj xqanab'eej wach, xqilow wach ruuk' naq'qawach. Xqatz'a'j ruuk' qaq'ab', xqib'iraj i ruQ'oral inye'wik juneliik k'acharik. 2 Re' reh ruuk' naq Ajaab'ees Dios wilik cho pampeet. Raaj i yu'naak, xk'ulik chik ruk'uhtaaj riib' qeh, eh xqanab'eej wach. Re' hoj xa aha' inqaq'or rib'iral, inqaq'or wo' rib'iral taq aweh i hat i juneliik k'acharik wili. 3 Re' hoj inqaq'or rib'iral taq aweh aha' wilik i qilom, qib'iram chaloq reh chi jinaj wach qak'ux taq awuuk', je' rukab' noq wilkooj i hoj pan jinaj wach k'uxliis ruuk' Ajaab'ees Dios je' wo' ruuk' i Rak'uun, re' i Jesucristo. 4 Re' taqe wili inqatz'ihb'aaj taq reje aweh, reh chi neemanlojik wach i rusuqkiil qak'ux taq awuuk'. 5 Re' wili i k'uhb'aal xuk'uhtaaj qeh i Jesucristo, eh re' wo' re' inqaq'or rib'iral taq aweh i hat: Chi re' Dios i Saqum, eh ruuk' i reh ma' xta k'isinoq i q'equm. 6 Eh wila' re' hoj inqaq'or chi wilkooj pan jinaj wach k'uxliis ruuk' i Dios, eh pan q'equm-oq wo' k'acharik inqa a'n, xachukuj q'orik i k'ahchi'kooj, ma' inqak'am ta naah i korik 7 Raaj wila' k'acharik inqa a'n pan saqum je' rukab' i Dios Saqum noq wilik, eh k'ul wilkooj pan jinaj wach k'uxliis chi qawach, re' rukik'eel i Jesucristo, i Ak'uunb'ees Dios, intz'ajwik iloq reh chu'nchel i qamahk. 8 Eh wila' inqaq'or chi ma' xta k'isinoq qamahk, xa re' hoj k'ahchi' qajot'om qiib', chi je' re' ma' xtaj i korik quuk'. 9 Eh wila' inqapahqaaj kuyb'al qamahk reh i Dios, re' reh korik wach ruk'ux chi rukuyariik i taqe qamahk, eh nee risaj iloq chu'nchel i qayeb'ee wach na'ojb'al wilik pan qánima. 10 Wila' inqaq'or chi ma' xta mahk qa'nam chaloq, k'ahchi' qachukum chii' i Dios, eh xakomajaa' ta wo' inqanimaj i ruq'oral.

1 Juan 2

1 Hat taq kok' wak'uun wixq'uun noq wilkaat, inutz'ihb'aaj taq reje aweh wili, reh chi ma' xta taq neetimahkunik wii'. Eh wila' awach taq aweh i xmahkunik, wilik jinaj i nee nq'orik i koq chiqiij chuwach Ajaab'ees Dios, re' Jesucristo, i korik wach ruk'ux. 2 Re' wo' i Jesucristo xuyeew riib' pankimik chi jilow mayiij chutojariik riij taqe i qamahk. Eh ma' xata re' taqe qamahk i hoj, xutoj la' wo' riij taqe kimahk chu'nchel i tinamit wach ak'al. 3 Je' re' noq, wila' inqanimaj taqe i ruk'uhb'aal i Dios, iraaj ruq'orom chi qeht'al chik wach i reh chi korik. 4 Eh awach inq'orik reh chi reht'al wach i Dios, eh mo'-oq wo' runimaj taqe ruk'uhb'aal, re' re' xachukuj q'orik i rub'an, ma' xtaj i korik ruuk'. 5 Eh awach i nimanik reh i ruq'oral i Dios, korik chi ruk'ax chi manlik. Eh ruum i runimjiik i ruq'oral i Dios, inqanab'eej chi wilkooj pan jinaj wach k'uxliis ruuk'. 6 Eh awach inq'orik reh chi wilik pan jinaj wach k'uxliis ruuk' i Dios, inchol ruk'achariik, je' rukab' noq xk'ulik k'acharoq i Jesucristo. 7 Hat taq nuhermano, re' hin ma' ko ta ak' i k'uhb'aal k'ahchi' nutz'ihb'aam taq reje aweh. Xa re' la' wo' k'uhtamaj taq chaaweh pampeet. Eh re' najtir k'uhb'aal wili xa re' wo' i ruq'oral i Dios ab'iram taq chaloq. 8 Xa re' la', re' i k'ahchi' nutz'ihb'aam taq reje aweh, je' naa ko ak' k'uhb'aal, ruum re' wili i xti korik, re' i xk'ulik ruk'uhtaaj i Jesucristo. Eh je' wo' chik re' i naa ak'uhtaam taq i hat, ruum re' q'equm k'ahchi' chik rik'iik, re' chik i manlik saqum k'ahchi' chi sihq'inik. 9 Awach i ruq'or chi wilik pan saqum, eh ko rixowaaj-oq wach i ras ruchaaq', re' re' xa kopan q'equm wo' wilik. 10 Eh awach i korik chi ruk'ax i ras ruchaaq', pan saqum chik wilik, eh ma' awach ta chik ineeruq'eb' pamahk. 11 Raaj awach i rixowaaj wach i ras ruchaaq', xa kopan q'equm wo' k'acharik i rub'an ma' reht'al taj aha' k'ahchi' rojiik, ruum tz'apooj inaq'wach ruum i q'equm. 12 Hat taq kok' ak'uunb'ees ixq'uunb'ees inutz'ihb'aaj taq reje aweh i wili, ruum re' Dios xukuy taq chik amahk parub'ihnaal i Jesucristo. 13 Inutz'ihb'aaj taq aweh i wili i hat taq ajaab'ees, ruum xanab'eej taq chik wach i xa wilik wo' chaloq pampeet. Inutz'ihb'aaj taq reje aweh i wili i hat taq k'ijolaq, ruum xaq'at taq chik wach i aj Yahm. Inutz'ihb'aaj taq aweh i wili i hat taq kok' ak'un, ruum xanab'eej taq chik wach i ajaab'ees Dios. 14 Inutz'ihb'aaj taq reje aweh i wili i hat taq ajaab'ees, ruum xanab'eej taq chik wach i xa wilik wo' chaloq pampeet. Inutz'ihb'aaj taq reje aweh i wili i hat taq k'ijolaq, ruum kow taq chik ak'ux, eh ak'ulum taq chik i ruq'oral i Dios, xaq'at taq chik wach i aj Yahm. 15 Maak'ax taq wach i wach ak'al, ni xata re' i yiib' wach na'ojb'al imb'aan wach ak'al. Awach imponik chuwach taqe re', ma' xtaj i ruk'axb'al Ajaab'ees Dios ruuk', 16 ruum chu'nchel i yiib' wach na'ojb'al ma' ruuk' taj i Ajaab'ees Dios inchalik. Re' rotoowjiik i re' ma' re', re' rotoowjiik i ruk'ax wach inaq'qawach, re' niimb'isanik wachiis ruuk' b'ehomal, xa wach ak'al na'ojb'al. 17 Re' i wach ak'al, re' taqe i yiib' wach na'ojb'al imb'aan chupaam naa rusahchiik kiwach. Eh awach imb'anik reh iraaj i Dios, naa ruwihiik ruk'achariik chi juneliik. 18 Hat taq kok' wak'uun wixq'uun noq wilkaat, yu'naak xa pantz'apaab' chik wach reh taqe q'iij wilkooj. Re' taq i hat ab'iram taq cho rib'iral chi jinaj i naa rukojom riib' chi Cristo k'ulik iloq reh. Eh yu'naak, ma' k'isiin chik i wilkeeb' taq chaxilak inkikoj kiib' chi Cristo. 19 Re' taqe re' chi qaxilak wo' elinaq taqe reje, xa re' la' ma' quch aj nimaneel ta wo' taqe chi korik. Wi ta xkiyeew kik'ux chi nimanik, ma' xi elik ta naq chik chi qaxilak. Ruuk' i kina'ojb'al inki a'n ink'utinik chi ma' re' ta quch aj nimaneel taqe. 20 Eh re' taq i hat, re' Jesucristo xye'wik taq chaaweh i Santolaj Uxlab'al. Ruum i re', chawunchelaal taq i hat aweht'al taq chik i xti korik. 21 Re' hin inutz'ihb'aaj taq reje aweh wili, ma' ruum ta chi ma' aweht'al ta taq i korik, ruum la' chi xaweht'aliij taq chik. Eh aweht'al taq i hat chi re' korik ma' jino'q chukuj q'orik nee nelik reje ruuk'. 22 ¿Awach i aj chukul q'orik re' re'? Re' inq'orik reh chi re' Jesús ma' re' taj i Cristo, i q'orooj cho rib'iral chi naruk'uliik, re' aj i re' i rukoj riib' chi Cristo. Ni xata re' Ajaab'ees, ni xata re' Ak'uunb'ees i runimaj. 23 Awach i ma' rukoj taj i Ak'uunb'ees Dios, ma' rukoj taj i Ajaab'ees Dios. Eh awach inq'orik i korik chi riij Ak'uunb'ees Dios, wilik ruuk' i Ajaab'ees Dios. 24 Ruum aj re', re' taq i hat, inchol taq amolom panawánima i k'uhb'aal ab'iram taq cho pampeet. Wila' xamol taq panawánima i k'uhb'aal re' re', nee taq ti wihik ruuk' i Ak'uunb'ees, je' wo' ruuk' i Ajaab'ees Dios. 25 Eh re' i Jesucristo xanoq wo' ruq'orom cho pampeet chi naa ruye'em qeh i juneliik k'acharik. 26 Re' hin inutz'ihb'aaj taq reje aweh wili, reh chi nee taq inaweht'aliij awach taqe inkaaj taq aajot'ariik. 27 Re' taq i hat wilik taq chik panawánima i Santolaj Uxlab'al, re' i ruye'em taq aweh i Jesucristo. Ruuk' i re', ma' kota chik ruman chi awach neentijinik taq aweh, ruum re' wo' i Santolaj Uxlab'al ink'uhtanik taq aweh i holohik, i korik, ma' re' ta chukuj q'orik. Maacanaa' taq chik i wihik ruuk' i Jesucristo, je' rukab' i xatrutijej taq wii'. 28 Hat taq kok' wak'uun wixq'uun noq wilkaat, yu'naak maakanaa' taq chik i wihik ruuk' i Jesucristo, reh chi ch'iklik qak'ux taq awuuk' pankomonil na' k'oloq ruka'peech, eh chi ma' naa ta qak'ixiik na' qoh-ohoq pa'lojoq chuwach. 29 Aweht'al taq chik i hat chi re' i Jesucristo xti korik wach ruk'ux. Inchol wo' taq anab'eem chi re' taqe kib'anik reh i korik, aasjinaq taqe ruka'peech ruuk' i Dios.

1 Juan 3

1 Chakoj taq rehtaal chi re' i Ajaab'ees Dios ma' k'isiin ta xoj ruk'ax, ruum xojrukoj chi hoj rak'uun rixq'uun. Eh xti korik chi hoj rak'uun rixq'uun, ruum i re', ma' qohponik ta panaq'kiwach i tinamit, eh ni xata re' Ajaab'ees Dios imponik panaq'kiwach. 2 Hat taq nuloq'laj hermano, yu'naak hoj chik rak'uun rixq'uun i Dios. Xa re' la', komajaa' ink'uhtjik qeh nik' wach qawii' na' chub'an. Kore' na' k'oloq ruka'peech i Jesucristo naa qanab'eem chi je' qawii' i reh, ruum naa qilom wach xti nik' wach ruwii' i reh. 3 Eh awach i ch'iklik ruk'ux chi naa rilom wach i Jesucristo, k'ahchi' rusaqb'isam wach i ránima, je' rukab' i reh saq wach i ránima. 4 Eh awach imb'anik reh i mahk, k'ahchi' ruja'wachem i ruk'uhb'aal i Dios, ruum re' rub'anariik i mahk ruja'wachjiik i k'uhb'aal. 5 Re' taq i hat aweht'al taq chik chi re' Jesucristo xk'ulik wach ak'al chukuyariik taqe qamahk, eh re' reh ma' xta mahk xub'an chaloq. 6 Eh awach i wilik ruuk' i Jesucristo, ma' pamahk ta chik k'acharik i rub'an. Eh awach i k'acharik i rub'an pamahk, ma' runimaj taj i Jesucristo, ni xata reht'al wach. 7 Hat taq kok' wak'uun wixq'uun noq wilkaat, maayeew taq awiib' chi jot'arik: Ruum awach imb'anik reh i korik, korik wo' wach ruk'ux, je' rukab' i Jesucristo korik wach ruk'ux. 8 Eh awach imb'anik reh i mahk, re' aj Yahm inehchanik reh, ruum re' aj Yahm xanoq wo' pampeet xmahkunik chaloq. Ruum i re', xk'ulik i Rak'uun i Dios chusachariik wach i rukamaj i aj Yahm. 9 Eh awach i aasjinaq ruka'peech ruuk' i Dios ma' nee ta chik i rub'an i mahk, ruum ak' chik i ruk'achariik ye'ooj reh ruum i Dios. Eh re' reh ma' nee ta chik i ruyee riib' chi neerub'an i mahk, ruum aasjinaq chik ruka'peech ruuk' i Dios. 10 Eh ink'utinik wo' hoq awach taqe rak'uun rixq'uun i Dios, eh awach taqe i ehchalimaj ruum i aj yahm: Awach i ma' re' taj i rukorkiil i rub'an, eh ma' ruk'ax taj i ras ruchaaq', ma' re' ta rak'uun rixq'uun i Dios. 11 Re' k'uhb'aal ab'iram taq cho pampeet i ruq'or qeh chi k'ul naa qak'axam qiib' chi qawach. 12 Ma' naa ta qa'nam qeh je' rukab' i xub'an chaloq i Caín. Re' reh ehchalimaj ruum i aj Yahm ruum aj re', xukansaj i ruchaaq'. ¿Chihreet noq xub'an i je' re'? Je' re' xub'an, ruum yiib' wach i runa'ojb'al, eh re' ruchaaq' holohik i runa'ojb'al. 13 Hat taq nuhermano, mansahchik taq ak'ux wila' xkixowaaj taq awach i tinamit yiib' wach i kina'ojb'al. 14 Eh wila' inqak'ax taqe i qas qachaaq', re' re' ink'uhtanik reh chi hoj chik elinaq cho pankimik, eh wilik chik qak'achariik chi juneliik. Awach i ma' xtaj i k'axooj ruuk', kopan kimik wilik. 15 Eh awach i rixowaaj wach i ras ruchaaq', aj kansan ras ruchaaq'. Eh re' taq i hat aweht'al taq chik chi ma' jino'q i kansan ras ruchaaq' neen wihik ruk'achariik chi juneliik. 16 Eh re' korik laj k'axooj naaqa'nam i hoj, re' Jesucristo xk'uhtanik qeh noq xuyeew riib' pankimik quum. Je' wo' re' i hoj inchol qaye'em qiib' pankimik chikiij taqe i qahermano. 17 Eh awach i wilik rub'ehomal ayu' wach ak'al, eh i rilow chi ma' xta wilik reh i ras ruchaaq', eh mo'q i runej chib'ih i wilik reh, re' re' ma' xtaj i ruk'axb'al i Dios paránima. 18 Hat taq kok' wak'uun noq wilkaat, re' k'axooj naaqa'nam, ma' xata naqaq'orom rib'iral xti qak'uhtaaj la' chi korik ruuk' chib'ih neen qa a'n chib'ih neenqaq'or. 19 Ruuk' i k'axooj inqa a'n, inqeht'aliij chi re' Dios, i korik wach ruk'ux, inehchanik qeh. Eh xa ruuk' chik i reh ch'iklik qak'ux. 20 Eh noq inqik'raaj pan qánima chi xqa a'n i mahk, qapahqaaj kuyb'al qamahk ree Dios, ruum re' reh xiik' naah nimaal i rajaawriik chuwach i qánima, eh chu'nchel reht'al. 21 Hat taq nuhermano, wila' inqik'raaj pan qánima chi ma' xta mahk inqa a'n, ch'iklik qak'ux ruuk' i Dios. 22 Eh re' reh nee ruyeew qeh chu'nchel chib'ih jariik i neenqapahqaaj reh, ruum inqanimaj taqe i ruk'uhb'aal, eh ruum wo' chi k'ahchi' qa'nam imponik chuwach i reh. 23 Re' i ruk'uhb'aal i Dios i ruq'or qeh chi naaqanimam i Rak'uun, re' i Jesucristo. Eh i ruq'or wo' qeh chi k'ul naa qak'axam qiib' chi qawach je' rukab' i ruq'orom cho qeh i reh. 24 Re' taqe kinimanik reh taqe i ruk'uhb'aal i Dios, k'acharik inki a'n parub'ihnaal i reh, eh re' wo' Dios wilik kuuk'. Eh re' hoj, xa ruum i Santolaj Uxlab'al ruye'em qeh i Dios, inqanab'eej chi re' reh xa eliik wilik quuk'.

1 Juan 4

1 Hat taq nuhermano, ma' chu'nchel ta taq naa animam i kiq'orik chi re' i Ruxlab'al i Dios wilik kuuk'. Peet la' taq chawilow mi korik chi Ruxlab'al i Dios wilik kuuk', ruum ma' k'isiin i chukul q'orik k'ahchi' kuktiik chaloq, re' tii chik i ruk'uhb'aal i Dios inkiq'or inki a'n kiib'. 2 Ruuk' i wili nee taq inanab'eej awach i wilik i Ruxlab'al i Dios ruuk': Re' inq'orik rukorkiil chi re' Jesucristo xk'ulik chi ruwii' winaq ayu' wach ak'al, re' re' Ruxlab'al i Dios wilik ruuk'. 3 Eh awach inq'orik reh chi re' Jesucristo ma' xk'ulik ta chi ruwii' winaq ayu' wach ak'al, ma' re' taj Ruxlab'al i Dios wilik ruuk', re' la' i ruxlab'al i rukoj riib' chi Cristo wilik ruuk'. Re' taq i hat ab'iram taq chik chi naa ruk'uliik iloq, eh yu'naak wilik chik chi junsuut i wach ak'al. 4 Hat taq kok' wak'uun noq wilkaat, yu'naak re' chik i Dios inehchanik taq aweh. Eh ma' xta taq xatkuchej taqe inkikoj kiib' chi Cristo re' re', ruum re' inehchanik taq aweh xiik' naah nimaal i rajaawriik chuwach inehchanik keh i tinamit yiib' wach kina'ojb'al. 5 Re' taqe chukul q'orik re' re' yiib' wach i kina'ojb'al. Ruum aj re', xa re' wo' yiib' wach na'ojb'al inkiq'or rib'iral, eh kinimjik wo' kuum i yiib' wach kina'ojb'al. 6 Eh re' hoj, re' chik i Dios inehchanik qeh. Awach ineht'alinik wach i Dios, i runimaj inqaq'or. Eh re' i ma' re' taj i Dios inehchanik reh, ma' runimaj taj inqaq'or. Je' aj re' noq inqanab'eej awach aj uuk' wilik i korik laj Uxlab'al, eh awach aj uuk' wilik i ma' tob'laj uxlab'al aj jot'ool. 7 Hat taq nuloq'laj hermano, k'ul taq qak'ax qiib' chi qawach, ruum re' k'axooj ruuk' i Dios inchalik. Awach ink'axwik, aasjinaq chik ruka'peech ruuk' i Dios, eh reht'al wach i Dios. 8 Awach i ma' xtaj i k'axooj ruuk' ma' reht'al ta wach i Dios, ruum re' Dios reh aj K'axool. 9 Re' qak'axariik xub'an i Dios ti xk'utinik noq xutaq'aaj cho wach ak'al i jinaj chi Rak'uun. Re' xraaj i reh chi parub'ihnaal i Rak'uun naa ruwihiik qak'achariik chi juneliik. 10 Je' wili noq wilik i qak'axariik xub'an i Dios: Ma' re' tee hoj xoj k'axwik reh chi peet. Re' la' reh xk'axwik qeh chi peet, ruum xutaq'aaj chaloq i Rak'uun, reh chi xuyeew riib' chi jilow mayiij reh chi xkuyarik chu'nchel i qamahk. 11 Hat taq nuloq'laj hermano, wila' je' re' qak'axariik xub'an i Dios, je' wo' chik re' i qa a'n i hoj: k'ul qak'ax qiib' chi qawach. 12 Korik, re' Dios ma' jino'q ilwinaq wach chi jumpech. Xa re' la', wi k'ul inqak'ax qiib' chi qawach, ar ink'utinik chi re' Dios wilik quuk', eh re' qak'axariik xub'an i manlojik wach pan qánima. 13 Re' Dios ruye'em qeh i ruSantolaj Uxlab'al. Ruuk' i re', inqanab'eej chi k'acharik inqa a'n parub'ihnaal i Dios. Inqanab'eej wo' hoq chi re' reh xa eliik wilik quuk'. 14 Re' hoj xqilow wach ruuk' naq'qawach i Ak'uunb'ees Dios. Ruum aj re', inqaq'or rib'iral chi xtaq'ab'jik chaloq ruum i Ajaab'ees Dios chi kiko'ljiik i tinamit wach ak'al. 15 Awach inq'orik rib'iral chi re' Jesucristo Rak'uun i Dios, re' i Dios wilik ruuk' eh re' reh ruuk' wo' Dios wilik. 16 Re' hoj xqareq chik chi riij, eh xqanimaj chi re' Dios q'e' qohruk'ax. Re' Dios aj K'axool. Je' re' noq awach ink'axwik wilik i Dios ruuk', eh re' reh ruuk' wo' Dios wilik. 17 Ruuk' taqe wili i manlojik wach quuk' i xti korik laj k'axooj, reh chi ma' xta naaqayo'jiik wii' na' chureq ruq'ijil i q'ataj q'orik, ruum korik chik wach qak'ux je' rukab' i rukorkiil wach ruk'ux i Jesucristo. 18 Je' re' noq, awach i wilik k'axooj ruuk', ma' xta chik naa ruyo'jiik wii', ruum re' i korik laj k'axooj i resaj i yo'jik. Re' yo'jik panti' k'axik ink'amwik. Ruum aj re', awach i konyo'jik, ma' xtaj i korik laj k'axooj ruuk'. 19 Re' hoj inqak'ax i Dios, ruum re' reh k'axwik qeh chi peet. 20 ¿Awach i ruq'or chi ruk'ax i Dios, eh i rixowaaj wach i ras ruchaaq', re' reh xa aj chukul q'orik. Wila' ma' ruk'ax i ras ruchaaq' k'ahchi' rilom wach, nik' wach noq neeruk'ax i Dios ma' k'ahchi' ta rilom wach? 21 Re' Jesucristo je' wili i k'uhb'aal ruq'orom qeh: Awach i korik chi ruk'ax i Dios, inchol wo' ruk'axam i ras ruchaaq', inki.

1 Juan 5

1 Awach i nimanik reh chi re' i Jesús i Cristo q'orooj cho rib'iral chi naruk'uliik, re' re' aasjinaq ruka'peech ruuk' Dios. Eh awach ink'axwik reh jino'q i ajaab'ees, i ruk'ax wo' taqe rak'uun rixq'uun i ajaab'ees re' re'. 2 Eh noq inqak'ax chik i Dios, eh inqanimaj i ruq'or i ruk'uhb'aal, ruuk' re' inqanab'eej chi k'ahchi' qak'axam taqe i rak'uun rixq'uun i Dios. 3 Re' i ruk'axariik i Dios re' wo' hoq i runimjiik i ruq'or taqe ruk'uhb'aal. Eh re' taqe ruq'or i ruk'uhb'aal ma' k'axik ta runimjiik, 4 ruum re' i aasjinaq chik ruuk' i Dios ma' xta chik nee nuuchjik ruum i mahk ayu' wach ak'al. Eh xa ruum chi nqayeew qak'ux chi nimanik, ma' xta nee qoh ruchej i yiib' wach na'ojb'al. 5 Xa re' wo' hoq i nimanik reh chi re' Jesucristo Rak'uun i Dios, ma' xta nee nuuchjik ruum i yiib' wach na'ojb'al imb'aan wach ak'al. 6 Re' rehtalil noq xk'ulik i Jesucristo wach ak'al re' ha' noq xqajik ruhaa', eh je' wo' kik' noq xkimik wach kuruus. Ma' xata ha' chi je' wili ruch'ihil la' kik' i ha'. Re' Santolaj Uxlab'al inq'orik i korik chi riij taqe wili, ruum xa re' wo' Santolaj Uxlab'al i korik. 7 Ixib' i wilkeeb' pan taxaaj kiq'orik rub'ehel i wili: Re' Ajaab'ees Dios, re' ruQ'oral i Dios, eh re' i Santolaj Uxlab'al. Eh xa jinaj wach inkiq'or taqe ixib' wili. 8 Eh ixib' wo' hoq i kiq'orik rub'ehel ayu' wach ak'al: Re' Santolaj Uxlab'al, re' ha', eh re' i kik'. Eh xa jinaj wach inkiq'or taqe ixib' wili. 9 Wila' inqanimaj inkiq'or taqe i xa winaq, ra'j naa chik re' i ruq'or rukorkiil i Dios ma' neenqanimaj, ruum re' re' xiik' naah loq'il chuwach inkiq'or taqe i xa winaq ruum re' Dios i ruq'or qeh i korik chi riij i Rak'uun. 10 Eh awach i nimanik reh i Rak'uun i Dios, wilik chik paránima i korik re' re'. Eh awach i ma' runimaj taj i Dios, i rukoj chi chukul q'orik i Dios, ruum ma' runimaj taj i korik i ruq'orom chee reh chi riij i Rak'uun. 11 Re' wili i korik ruq'orom chee Dios: Re' chi ruye'em qeh i juneliik k'acharik, eh re' i juneliik k'acharik wili xa ruuk' i Rak'uun i Dios inkan. 12 Eh awach i ruk'ulum paránima i Rak'uun i Dios, ye'ooj reh i juneliik k'acharik. Raaj i ma' ruk'ulum ta paránima i Rak'uun i Dios, ma' ye'ooj ta reh i juneliik k'acharik. 13 Re' hin inutz'ihb'aaj taq reje aweh i huuj wili i tinimanik taq reh i Rak'uun i Dios, reh chi nee taq inanab'eej chi wilik taq aak'achariik chi juneliik. 14 Re' hoj ch'iklik qak'ux ruuk' i Dios, ruum chib'ih jariik i neenqapahqaaj reh pan qatiij ruuk' rub'ehel je' rukab' iraaj i reh, qeht'al chi nee qoh rib'iraj. 15 Wila' qeht'al chi rib'iraj i qatiij, qeht'al wo' hoq chi neeruyee qeh aha' wilik i neenqapahqaaj reh. 16 Eh awach i xrilow i ruch hermano chi xub'an i mahk ma' k'amwik ta pankimik, inchol rub'anam rutiij chi riij, reh chi neenye'arik ruk'achariik ruum i Dios. Xa re' la' wi ma' re' ruuk' i mahk ink'amwik pankimik xub'an. Eh awach imb'anik reh i mahk ink'amwik pankimik, ra'j ma' nee ta nuq'or re' chi neenb'aan tiij chi riij. 17 Chu'nchel i yiib' wach na'ojb'al mahk chi b'anarik, xa re' la' wilik i mahk ma' ink'amwik ta pankimik. 18 Re' hoj qeht'al chi re' taqe i rak'uun rixq'uun i Dios ma' nkian ta chik i keh i mahk, ruum re' chik i Rak'uun i Dios incha'jinik keh, eh ma' xta chik ki uchjik ruum i ruwinqilal i aj Yahm. 19 Re' hoj qeht'al chi re' i Dios inehchanik qeh. Eh re' i kib'anik reh i mahk sut i wach ak'al, re' i aj Yahm wilik rajaawriik chikinaah. 20 Eh qeht'al wo' chi xk'ulik i Rak'uun i Dios ayu' wach ak'al chuye'ariik qana'ojb'al, reh chi chanab'eej wach i korik laj Dios. Eh wilkooj chik ruuk' i korik laj Dios, ruuk' i Rak'uun, re' i Jesucristo. Re' wili i korik laj Dios, eh re' reh inye'wik i juneliik k'acharik. 21 Hat taq kok' wak'uun wixq'uun noq wilkaat, maayeew taq chik kajaawriik i xatz'aqoj tiyoox. Je' ta wo' naq re'.

2 Juan 1

1 Re' hin i Juan, hin chik mama' winaq. Inutz'ihb'aaj reje i huuj wili aweh i hat hermana, i sik'ooj chaawach ruum i Dios, keh wo' awak'uun awixq'uun noq wilkeeb', re' taqe i q'e' nuk'ax. Eh ma' xata re' hin kik'axarik la' wo' kuum chu'nchel i kieht'alinik reh i korik. 2 Re' hin q'e' taq ti nuk'ax, ruum wilik chik i korik laj k'uhb'aal pan qánima taq awuuk' eh re' ta naq i re' wih-oq quuk' chi juneliik. 3 Re' ta naq i Ajaab'ees Dios, i QaJaaw Jesucristo, re' i Rak'uun, neekitoob'inik taq chaaweh, nee kiketelinik taq chaawach, eh neen kiyeew taq chaaweh i suq kiil k'uxliis, i korik, i k'axaj iib'. 4 Hat nuloq' laj hermana, re' hin q'e' xsuuqb'ik nuk'ux, ruum xnunab'eej chi wilik i awak'uun awixq'uun noq wilkeeb' k'ahchi' kik'amam naah i korik je' rukab' i ruq'or qeh i ruk'uhb'aal i Ajaab'ees Dios. 5 Hermana, yu'naak i nupahqaaj otob'il aweh chi k'ul qak'ax qiib' chi qawach. Re' i nutz'ihb'aaj reje aweh wili ma' ko ta ak' k'uhb'aal, xa re' la' wo' hoq i q'orooj cho qeh pampeet. 6 Re' k'axooj re' chi naa qak'achariik je' rukab' i ruq'or i ruk'uhb'aal i Dios. Eh re' k'uhb'aal ab'iram taq cho pampeet i ruq'or chi k'ul taq naa ak'axam awiib' chawach. 7 Yu'naak ma' k'isiin chik i aj jot'ool wilkeeb' sut i wach ak'al. Re' keh ma' nkinimaj taj chi re' i Jesucristo xk'ulik ayu' wach ak'al chi ruwii' winaq. Eh awach inq'orik reh chi je' re', xa aj jot'ool, eh i rukoj riib' chi re' reh i Cristo. 8 Re' taq i hat chawik'raaj taq awiib' maayeew taq chi re' chi ma' re' i wach taq aakamaj k'ahchi' taq kaat, reh chi manlik wach i jilow taq naa ak'ulum. 9 Awach i ruq'eb' riib', eh ma' ruk'am ta naah i ruk'uhb'aal i Jesucristo, re' re' ma' rukoj tee Dios. Eh awach i ruk'am naah i ruk'uhb'aal i Jesucristo, re' re' i rukoj i Ajaab'ees Dios, eh i rukoj wo' hoq i Ak'uunb'ees Dios. 10 Wila' xooj k'oloq jino'q i ma' re' ta ruk'uhb'aal i Jesucristo nee ruq'or taq aweh, maak'ul taq cho panapaat. Eh ni xata nee taq i nayeew rusuqkiil ruk'ux, 11 ruum awach i xye'wik cho rusuqkiil ruk'ux, k'ahchi' rokiik haa' chub'anariik i ruyiib' wach na'ojb'al i rub'an i reh. 12 Re' hin ko wilik naq inwaaj nuq'orom taq aweh. Xa re' la', ma' xnutz'ihb'aaj ta taq reje aweh panhuuj, ruum k'ahchi' nukapaam ojik taq cha wilariik, reh chi neenub'an nuk'utaaj taq awuuk' ruuk' nuchii', reh chi neemanlojik wach i rusuqkiil qak'ux taq awuuk'. 13 Hermana, inkitaq'aaj rusuqkiil ak'ux rak'uun rixq'uun noq wilkeeb' i qahermana, i sik'ooj cho wach ruum i Dios. Je' ta wo' naq re'.

3 Juan 1

1 Re' hin, hin chik mama' winaq. Inutz'ihb'aaj reje i huuj wili aweh i hat nuhermano Gayo, re' korik chi q'e' ti nuk'ax. 2 Hat nuloq'laj hermano, re' hin i nupahqaaj ree Dios chi nik' wach noq k'ahchi' aweliik korik ruuk' animaniik, je' ta wo' naq re' noq netielik korik ruuk' chu'nchel i k'ahchi' kaat, eh chi eliik ta naq kow aawooq aq'ab'. 3 Re' hin q'e' xkiyeew rusuqkiil nuk'ux i kiib' ixib' chi hermano noq xk'ulik kiq'or weh chi re' hat ma' akanaam ta runimjiik i korik. 4 Re' i xti q'e' insuuqb'ik wii' nuk'ux i hin, re' chi xb'iraj kib'iral wak'uun wixq'uun noq wilkeeb' chi k'ahchi' kik'amam naah i korik. 5 Hat nuloq'laj hermano Gayo, re' hat i nayeew ak'ux chi kitoob'jiik hermano wilkeeb' ar. Eh nayeew wo' ak'ux chi kitoob'jiik kichalik pan tokoom tinamit. 6 Re' keh xk'ulik kiq'or rukorkiil ayu' chikiwach aj nimaneel nik' wach i kik'axariik xa a'n. Re' hin i nupahqaaj otob'il aweh chi cha taq'aaj k'isinoq chib'ih keh reh i kib'eeh je' rukab' imponik chuwach i Dios. 7 Re' keh xkichop q'ab' i kib'eeh chub'anariik i rukamaj i Jesucristo. Eh ma' xkaaj ta chi xitoob'jik kuum i ma' re' ta taqe aj judío. 8 Ruum aj re', koruman chi re' hoj naa qatoob'eem taqe qahermano re' re'. Reh chi neenqatoob'eej taqe chuq'orariik rib'iral i korik laj k'uhb'aal. 9 Re' hin jinaj i huuj xnutz'ihb'aaj reje keh i aj nimaneel. Eh re' winaq, Diótrefes rub'ihnaal, ma' xuyeew ta rajaawriik i xqataq'aaj reje ruq'orariik, ruum re' reh kow intaaq'anik chi kixilak. 10 Ruum aj re', wila' xinooj cho ar, naa nuq'ilim i Diótrefes chi riij i tz'aqaj wach k'utaaj, chi riij i chukuj q'orik i rub'an chiqiij. Eh ma' xata re' re' i rub'an ma' ruyeew ta la' wo' cho kipatal i hermano kiooj k'oloq ar. Eh awach taqe hermano inkaaj cho ye'ej patal, i ruq'il taqe, eh ma' ruk'ul ta chik taqe chi kixilak i komoon hermano. 11 Loq'laj nuhermano Gayo, maatijej aweh i yiib' wach na'ojb'al. Re' la' i holohik laj na'ojb'al cha a'n, ruum awach imb'anik reh i holohik laj na'ojb'al, rak'uun rixq'uun i Dios. Eh awach imb'anik reh i yeb'ee wach na'ojb'al, ma' reht'al ta wach i Dios. 12 Eh re' i qahermano Demetrio. Chu'nchel holohik kiq'orik chi riij. Eh re' re' ink'uhtanik reh chi korik wach ruk'ux, re' hoj holohik wo' qohq'orik chi riij. Eh re' hat aweht'al chi re' hoj, re' i korik inqaq'or. 13 Hermano Gayo, re' hin ko wilik naq i xwaaj nuq'orom aweh. Xa re' la', ma' xnutz'ihb'aaj ta reje panhuuj, 14 ruum k'ahchi' nukapaam ojik cha wilariik chi jumehq'iil, reh chi neenub'an nuk'utaaj awuuk' ruuk' nuchii'. 15 Eh suq kiil k'uxliis wih-oq awuuk'. Eh re' taqe qahermano i wilkeeb' ayu' inkitaq'aaj reje rusuqkiil ak'ux. Eh inwaaj chi nee nayeew rusuqkiil kik'ux i qahermano wilkeeb' ar.

Judas 1

1 Re' hin i Judas, raj kamanoom i Jesucristo, qachaaq' qiib' ruuk' i Jacobo, inutz'ihb'aaj reje huuj wili aweh taq i hat i ti ruk'ax taq, ruye'em taq asantohiil i Ajaab'ees Dios, i hat taq rucha'jeem i Jesucristo. 2 Chak'ul taq i ruketeeljiik awach, i suq kiil k'uxliis, i ruk'axb'al i Dios chi manlik. 3 Hat taq nuloq'laj hermano, re' hin najtir naq q'e' inwaaj rutz'ihb'jiik taq reje ahuuj chi riij i ko'lemb'al qiib' taq awuuk'. Eh yu'naak, xwilow chi ajwaal wach chi xnutz'ihb'aaj taq reje aweh chi cha chop taq ak'ux chuko'ljiik riij taq animaniik, re' i xa junriim q'asamaj cho keh taqe i santo laj aj nimaneel. 4 Ruum wilik taqe xa chi q'eeqmaal xi okik taq chaxilak chi jot'ooj, re' i tz'ihb'amaj cho pan huuj chikiij chi naa ruye'ariik pan tojb'al mahk. Re' keh re' tii chik i rotob'il i qaDios inkikoj chub'anariik i ma' ruq'or korik laj k'acharik. Eh ma' nkiyeew ta rajaawriik i qaDios inehchanik qeh. Ni xata re' QaJaaw Jesucristo inkiyeew rajaawriik. 5 Atoob' ta aweht'al wo' taq i hat i wili. Xa re' la' i nuq'or wo' chik taq aweh chi re' QaJaaw Dios najtir q'iij xresaj taqe chaloq panti' k'axik i aj Israel ar Egipto. Eh re' taqe ma' xinimanik ta ree reh chi kixilak, xuyeew taqe pan ti'laj kimik. 6 Eh re' taqe ánjel i ma' xponik ta panaq'kiwach i kajaawriik ye'ooj naq keh, eh xkiq'eb' chaloq i kiye'aab', re' Dios xkojwik keh prexo. Xub'ak' taqe chi karena chi juneliik pa runimaal q'equm, uyumb'al reh i ruponiik i nimlaj q'iij ree q'ataj q'orik. 7 Eh je' wo' re' i mahk xkian i aj Sodoma, i aj Gomorra, je' wo' taqe tinamit wilkeeb' chi kijunsuut. Chi kuncheel i re' xkichop q'ab' i k'oyomal, eh xkian iraaj ma' raaj b'anarik. Eh re' i ti' k'axik k'ahchi' kik'ulum pan q'aaq', k'uhtb'al reh chikiwach i tinamit chi re' mahk wilik i tojb'al riij chi juneliik. 8 Re' taqe i aj jot'ool re' re', keht'al wo' naq chi je' re' i xk'ularik chaloq, eh xa ko je' wo' pan kiwiriik k'acharik inki a'n Xa kok'ahchi' wo' kiq'eb'em kiib' chub'anariik i ruk'ax wach i kiti'jolal, ma' nkiyeew ta rajaawriik i qaDios, inkib'aj taqe nimaq wach kajaawriik. 9 Eh re' i k'amal kib'eeh i ánjel reh, Miguel rub'ihnaal, ma' ne'xub'aj taj i aj Yahm noq xkiwech'uj kiib' chi riij i ruti'jolal i Moisés noq xkimik. Re' ánjel re' re' ma' xuq'at taj i q'orik chinaah i aj Yahm. Xa je' la' wili i xuq'or reh: Re' QaJaaw Dios q'atwoq q'orik cha naah inki. 10 Eh re' taqe i jot'ool re' re' xama' tiklik ta kiq'orik chi riij i xa chib'ih jariik atoob' ta ma' nkireq chi riij. Re' keh xa re' i keht'al cho chi kaasb'al inki a'n ma' xta kina'ojb'al, xa je' kik'acharik chikop, panti' k'axik k'ahchi' kik'amariik ruum. 11 Re' taqe re', q'e' ti' i naakik'ulum ruum xkitijej keh i xub'an i Caín. Xkiq'eb' kiib', je' rukab' i xub'an i Balaam. Eh xkiq'etwachej kiib' chuwach i Dios je' rukab' i xub'an i Coré. Ruum aj re' nik' wach i kimik xuk'ul i reh je' wo' chik re' i naakik'ulum i keh. 12 Re' taqe re' xa k'ixb'ilaal kib'anik taq chaxilak noq i na a'n taq aninq'iij reh i k'axaj taq awiib'. Eh xa chayeew chik i wi'k inki a'n xama' awach ta chik imponik panaq'kiwach. Xa chi kib'il inkicha'jeej kiib'. Eh xa je' kikab' i suutz' ma' xta jab' i ruk'am chaloq k'ul inooj ruum i teew. Je' wo' kikab' i chee' ma' inwachinik ta chik paruq'ijil, eh noq inwoqarik, xakimik i rub'an. 13 Re' taqe i re' xti nkesaj wach saqum i kiyiib' wach na'ojb'al, ma' kik'ixiik taj, je' rukab' i rub'an i rub'ohl i palaw noq ink'ulik rukut chi chii' i ruch'uwa'iil wach. Xa je' kikab' taqe ch'umiil ma' xta rub'ehel aha' ojik inki a'n Re' taqe re' naakiye'ariik pa runimaal q'equm chi juneliik. 14 Re' Enoc, i ruwuuq cho ch'iht chi k'achareel xtihk'ik cho ruuk' i Adán, re' Enoc xuq'or wo' chaloq chib'ih naakik'ulum i aj jot'ool, noq xuq'or chi je' wili: Re' hin xwilow wach i QaJaaw k'ulik i rub'an chaloq ruch'ihil taqe xata wo' jarub' miil chi ruánjel. 15 Re' reh k'ulik i rub'an chaloq chuq'atariik i q'orik chikinaah chu'nchel i tinamit, reh chi naa ruye'em taqe pa runimaal ti' k'axik i aj mahk ruum i yiib' wach na'ojb'al xkian, ruum wo' chi ma' tiklik ta xiq'orik chi riij i Dios, inki. 16 Re' taqe chukul q'orik re' re' xa ch'i'k kiij. Q'e' taqe aj ch'ool. Xa q'e' q'as kiq'orik. Xa holohik tii chik kiq'orik chi riij i kas kichaaq' xa re' inkaaj chi kinimjik. Eh xa re' inkisik' i ruk'ax wach i kiti'jolal. 17 Raaj taq i hat hermano, k'oloq taq panak'ux i kiq'orom cho rib'iral taq aweh pampeet taqe raj tahqaneel i QaJaaw Jesucristo. Je' wili i kiq'orom chaloq: 18 Pan tz'apaab' taqe ponoq wach ree q'iij wilik taqe naa kikaqse'lanik taq aweh, eh xa re' chik i yiib' wach na'ojb'al i ruk'ax wach i kiti'jolal naa kianam, inki taqe. 19 Korik wo' hoq, ruum yu'naak re' taqe re' kib'anik i tukinik wachiis. Xa re' i ruk'ax wach i kiti'jolal inki a'n Eh ma' xta i Ruxlab'al i Dios pan kánima. 20 Eh re' taq i hat nuloq'laj hermano, maakanaa' taq chik i santo laj nimanik. Eliik la' taq cha a'n atiij chuwach i Dios, reh chi nee ruk'am taq ab'eeh i Santolaj Uxlab'al. 21 Mansahchik taq chik panak'ux ak'axariik i rub'an Dios. Chawuy-eej la' taq i ruq'ijil noq naa ruketelaam taq awach i QaJaaw Jesucristo na' chuyeew qeh i juneliik k'acharik. 22 Eh chayeew taq rukowiil kik'ux ma' ch'iklik ta kik'ux chi nimanik. 23 Chako'leej wo' taqe aawas achaaq', reh chi ma' nee ta kiooj pan q'aaq'. Eh re' chik taqe junch'uq, chaketelaaj taq kiwach. Xa re' la', chawik'raaj taq awiib' i hat chayib'uj taq i kiso', ruum re' keh ruchopom i kiso' i ruyib'kiil wach i kina'ojb'al. 24 Re' qaDios i wilik rajaawriik taq chacha'jaljiik, reh chi ma' nee ta chik taq ti q'ehb'ik pamahk, reh chi suq taq ak'ux, eh chi ma' xta ruch'uwa'iil wach taq awánima na' tiohoq taq pa'lojoq chuwach i reh ruuk' i ruloq'il. 25 Xa re' wo' jinaj chi qaDios qaj Ko'loom wilik runa'ojb'al. Xti ruk'ul chi parub'ihnaal i QaJaaw Jesucristo neenye'arik ruloq'il, runimaal wach, rajaawriik chi taaq'anik, je' najtir cho q'iij, je' yu'naak, je' chi juneliik. Je' ta wo' naq re'

Apocalipsis 1

1 Re' Dios xuk'uhtaaj reh i Jesucristo chib'ih taqe jariik i k'isiin ma' nk'ularik, reh chi xuk'uhtaaj keh i raj kamanoom. Eh re' i Jesucristo xutaq'aaj chaloq i ruánjel chi ch'ob'ariik rub'ehel taqe re' reh i Juan i raj kamanoom. 2 Re' Juan xuq'or i korik chi riij taqe xrilow. Eh xuq'or wo' korik chi re' re' i ruk'uhb'aal i Dios re' xuch'ob' rub'ehel i Jesucristo. 3 Atoob' reh inilwik wach i wilik chupaam i huuj wili. Eh atoob' keh i ki-ib'irinik reh i k'uhb'aal wili eh inkinimaj chib'ih ruq'or i tz'ihb'amaj chupaam i huuj wili, ruum ilook' inooj eloq wach chib'ih i ruq'or. 4 Re' hin i Juan, inutz'ihb'aaj reje ahuuj taq i hat i wuquub' ch'uq chi aj nimaneel wilkaat taq paruyuq'ul i Asia. Chak'ul taq i rotob'il, i suq kiil k'uxliis inchalik ruuk' i Dios, wilik cho najtir q'iij, wilik yu'naak, naa ruwihiik chi juneliik. Re' i ruyeew i wuquub' chi uxlab'al wilik chuwach i Dios paruloq'laj ye'aab'. 5 Eh chak'ul wo' taq i otob'il, suq kiil k'uxliis i ruyeew Jesucristo, re' i q'orol reh i korik re' i peet xwuktik chaloq chi k'achlik wach, re' wilik runimaal rajaawriik chikinaah i wilkeeb' chi reyil ayu' wach ak'al. Re' reh q'e' qohruk'ax, ruuk' i rukik'eel xutz'aj chu'nchel i qamahk. 6 Eh xuyeew qajaawriik chi hoj haa' pa runimaal rajaawriik, eh chi hoj k'amal b'eeh aj tiij parukamaj i Dios, re' raJaaw i Jesucristo. Re' ta wo' naq i reh ye'aroq ruloq'il, ye'aroq rajaawriik chi juneliik. Je' ta wo' naq re'. 7 Re' Jesucristo nah suutz' wilik na' chaloq ruka'peech. Chu'nchel i tinamit naa kilwiik wach. Naa wo' kilom wach i xib'anik ti' k'axik reh. Eh chu'nchel i tinamit wach ak'al naa rutib'iik kik'ux, naa koq'iim noq naakilom wach. Korik, je' ta wo' naq re'. 8 Re' hin i peet, re' hin i rukuxiik wach, je' rukab' noq wilik i peet letra A i tz'apaab' wach letra Z, inki QaJaaw Dios nim rajaawriik, re' i wilik cho najtir, wilik yu'naak, naa ruwihiik chi juneliik. 9 Re' hin i Juan, qahermano qiib' taq awuuk' hoj junehtriik i runimaal rajaawriik i Dios. Eh hin haa' chi k'ulariik i ti' k'axik k'ahchi' taq ak'ulum i hat. Eh pan jinaj ye'aab' sutim ha' riij, Patmos rub'ihnaal, xinkiyeew cho pantz'ilom ruum i ruq'orariik i ruk'uhb'aal i Dios, ruum i ruq'orariik rib'iral i Jesucristo. 10 Je' wili xnuk'ul ar paruq'ijil i rulooq'jiik i QaJaaw. Noq wilkiin chi ri'sil rajaawriik i Santolaj Uxlab'al. Jinaj i kowlaj q'orik xb'aan cho chi wiij, xa je' chik inq'ajb'anik tuun, 11 je' wili xuq'or cho weh: Re' hin i peet, re' hin i rukuxiik wach, re' taqe k'ahchi' awilom, cha tz'ihb'aaj pan jino'q huuj. Eh neenataq'aaj reje keh i wuquub' ch'uq chi aj nimaneel wilkeeb' paruyuq'ul i Asia, ar Éfeso, Esmirna, Pérgamo, Tiatira, Sardis, Filadelfia, Laodicea, inki. 12 Re' hin xnusutej b'ila' wiib' chi rilariik awach inq'orinik cho weh. Inwilow pe', xawuquub' wo' chi ye'aab' kantela re' ruuk' i oro wilkeeb' ar. 13 Eh jinaj i je' ruwii' winaq wilik chi kixilak i wuquub' chi ye'aab' kantela re' re', koju' rooq poninaq i ruso'. Eh re' rusincho b'ak'lik chi' ruk'ux re' ruuk' i oro. 14 Re' rismaal naah xasaq chik je' rukab' i saq laj lana oon je' rukab' i saq suutz'. Eh re' taqe naq'wach xa kirob' rotik chik je' rukab' i xaq q'aaq'. 15 Re' taqe rooq xan reprotik chik je' rukab' i q'an ch'ihch' ch'ub'ik wach, korb'isamaj cho pan q'aaq'. Eh re' kowlaj q'orik xub'an chaloq xa je' chik inq'orik ruk'ihaal nim ha' xampojik chik. 16 Parusak'aaj q'ab' wilkeeb' i wuquub' chi ch'umiil. Eh jinaj ch'ihch' q'as ju' k'ul wilik ruq'asiil xelik cho panchii'. Re' rusaqumaal chii' wach xa je' chik rukab' i rusaqumaal i q'iij noq wilik paransil i rutz'a'iil. 17 Noq xwilow wach, xa je' chik hin kamnaq ruum nuyo'jiik noq xinq'ehb'ik i koq ri'si rooq. Chalik i reh, xuyeew i rusak'aaj q'ab' chi nunaah je' wili xuq'or weh: Matyo'jik wuum, re' hin i peet, re' hin i rukuxiik wach. 18 Re' hin, hin naq kansamaj, eh xink'aach wo' chik chaloq. Eh yu'naak, ma' naa ta chik nukimiik chi jumpech. Re' hin wilik wajaawriik chinaah i kimik, eh wilik wajaawriik chinaah i kiye'aab' kamnaq. 19 Chatz'ihb'aaj re' aha' wilik taqe i xawilow, chib'ih jariik i k'ahchi' ruk'ulariik yu'naak, ruch'ihil i naa ruk'ulariik na' chub'an. 20 Re' wili iraaj ruq'orom i ma' eht'alimaj taj chi riij i wuquub' chi ch'umiil xawilow wach parusak'aaj nuq'ab', re' taqe i re' kijalwaach i ju'jun chi k'amal b'eeh wilik chi kixilak i ju'jun ch'uq chi aj nimaneel. Eh re' wuquub' chi ye'aab' kantela re' ruuk' i oro kijalwaach i wuquub' ch'uq chi aj nimaneel, inki weh.

Apocalipsis 2

1 Chatz'ihb'aaj reje ruhuuj i k'amal kib'eeh i junch'uq chi aj nimaneel wilik Éfeso, je' wili cha q'or reje reh re' i wilik i wuquub' chi ch'umiil parusak'aaj q'ab', re' b'ehik i rub'an chi kixilak i wuquub' chi ye'aab' kantela re' ruuk' i oro. Je' wili i ruq'or aweh: 2 Re' hin weht'al taqe i k'ahchi' kaat, weht'al i kowlaj kamanik k'achi' kaat, ruch'ihil i kuyuuj k'ahchi' kaat. Eh chi ma' nakuy ta chik pan kiq'ab' i yeb'ee wach kina'ojb'al. Eh chi xawilow chik inki a'n taqe inkikoj tii chik kiib' chi raj tahqaneel i Jesucristo, eh ma' re' ta wo' taqe, xareq chik chi riij chi xa chukul q'orik taqe. 3 Eh re' hat, q'e' hat kuyuul. Xakuy i ti' k'axik, xiik' naah i kamanik xa a'n panub'ihnaal. Eh ma' xq'uhtik ta ak'ux chub'aan. 4 Xa re' la' jinaj i ma' imponik ta chi nuwach i na a'n: Re' chi xakanaa' nuk'axariik je' naq rukab' i na a'n cho pampeet. 5 Ruum aj re', k'oloq panak'ux chib'ih jariik xatq'ehb'ik wii'. Chayot' ak'ux chi riij aamahk, chureq wo' chik chi je' rukab' i nuk'axariik i na a'n cho pampeet. Ruum wi ma' xajal wach aana'ojb'al, naa wojiik k'oloq cha naah chi jumehq'iil chuq'uchariik aweh i ye'aab' kantela. 6 Jinaj la' tii i ma' xta reet i na a'n: Re' chi ma' imponik ta chawach i yiib' wach na'ojb'al inki a'n taqe aj Nicoláita je' wo' hin ma' imponik ta wo' chi nuwach inki a'n 7 Awach iraaj rib'iram, chunimaj i ruq'or i Santolaj Uxlab'al keh i ju'jun ch'uq chi aj nimaneel. Awach i naakeliik korik, naa nuye'em keh chi k'uxarik i wach chee' inye'wik k'acharik, i wilik panyejaal i ruye'aab' i Dios, inki. 8 Chatz'ihb'aaj reje ruhuuj i k'amal kib'eeh i junch'uq chi aj nimaneel wilkeeb' Esmirna, je' wili i cha q'or reje reh re' i xa wilik wo' cho pampeet i xanaa wo' ruwihiik pan kuxesb'al wach, re' i kansamaj, eh xk'aach wo' chik. Je' wili i ruq'or aweh: 9 Weht'al chib'ih taqe i na a'n, je' wo' i neb'a'il k'ahchi' awik'iik wii'. Xa re' la' hat wo' b'ehoom ruuk' i rotob'il i Dios. Weht'al wo' chi nkitz'aq wach i q'orik chawiij taqe inkikoj kiib chi aj Judío, eh ma' re' ta wo' taqe xa junch'uq chi raj kamaj i aj Yahm taqe. 10 Re' hat maayohb'isaj awiib' ruuk' i ti' k'axik naa ak'ulum, ruum wilik taqe akomoon naakikojariik pantz'ilom ruum i aj Yahm, xa pajb'al taq aweh. Eh naa taq ak'ulum jarub'-oq q'iij i ti' k'axik re' re'. Xa re' la' korik-oq wach ak'ux korehtaal akimiik re' hin naa nuye'em aweh aakorona reh i juneliik k'acharik. 11 Awach iraaj rib'iram, chunimaj i ruq'or i Santolaj Uxlab'al keh i ju'jun ch'uq chi aj nimaneel. Eh awach taqe i naakeliik korik, ma' xta naa kuuchjiik ruum i ruka'peech kimik, inki. 12 Chatz'ihb'aaj reje ruhuuj i k'amal kib'eeh i junch'uq chi aj nimaneel wilkeeb' Pérgamo je' wili cha q'or reje reh re' i wilik ruch'ihch' q'as ju', k'ul wilik ruq'asiil. Je' wili i ruq'or aweh: 13 Re' hin weht'al chib'ih jariik i na a'n, eh chi ar hat patim i wilik wii' chi taaq'anik i aj Yahm ni xata ruum i re' inyoj ak'ux. Re' hat xama' akanaam ta wo' nunimjiik, ni xata re' noq xkanteesjik i Antipas xyoj ak'ux, re' ixq'orik cho wib'iral. Re' reh ar xkanteesjik chupaam i nimlaj tinamit re' re', i wilik wii' chi taaq'anik i aj Yahm. 14 Xa re' la', ko wilik i ma' imponik ta chi nuwach i na a'n: Re' chi kokiib' ixib' chik i wilkeeb' awuuk' ar ma' inkikanaa' ta runimjiik i ruk'uhb'aal i Balaam. Re' xtaqchi'inik cho reh i Balac, chi xkiq'eb' kiib' pamahk taqe aj Israel, noq xiye'arik chuk'uxariik i xa chib'ih jariik mayijimaj chikiwach i tiyoox, eh xuyeew wo' q'ab' keh chi xi k'acharik pan k'oyomal. 15 Eh wilkeeb' wo' ju'jun awuuk' ar i ma' kikanaa' taj i yiib' wach na'ojb'al inkik'uhtaaj taqe aj Nicoláita, re' i ma' imponik ta chi nuwach i hin. 16 Ruum aj re', re' hat chayot' ak'ux chi riij amahk. Wila' ma' chi, naa wojiik k'oloq cha naah chi jumehq'iil. Eh junb'aan taq aweh naa nub'anam kuuk' i keh ruuk' i ch'ihch' i nelik cho panuchii'. 17 Awach iraaj rib'iram, chunimaj i ruq'or i Santolaj Uxlab'al keh i ju'jun ch'uq chi aj nimaneel Awach i naa reliik korik, naa nuye'em reh chi k'uxarik i maná, ma' nilarik ta wach. Eh naa nuye'em reh Jinaj i k'isa saq laj ab'aj re' tz'ihb'amaj wii' jinaj i ak' b'ihnaal ma' awach ta neht'alinik reh. Xa re' wo' neht'alinik awach ink'ulwik reh, inki. 18 Chatz'ihb'aaj reje ruhuuj i k'amal kib'eeh i junch'uq chi aj nimaneel wilkeeb' Tiatira, je' wili i cha q'or reje reh: Re' i Rak'uun i Dios, i xa je' chik xaq q'aaq' inaq'wach, eh re' rooq je' rukab' i q'an ch'ihch' xan reprotik chik. Je' wili i ruq'or aweh: 19 Re' hin weht'al taqe chib'ih i na a'n, eh chi wilik i k'axooj awuuk', weht'al i nimanik i na a'n, ruch'ihil i rukamaj i Dios k'ahchi' kaat. Eh weht'al wo' chi k'ahchi' ruk'utiniik wach chi korik i na a'n yu'naak chuwach i na a'n chaloq pampeet. 20 Xa re' la' jinaj i ma' toob' taj i na a'n re' chi ma' naq'il taj ixoq, Jezabel i b'ih, i rukoj riib' chi q'orol ruk'uhb'aal i Dios. Eh i ruk'uhtaaj i yiib' wach na'ojb'al i keh i numoso, rumin taqe pan k'oyomal, i rumin taqe chuk'uxariik i xa chib'ih tib'kaal mayijimaj chikiwach i tiyoox. 21 Re' hin najt xwuy-eej reh chi neeruyot' i ruk'ux ixoq re' re'. Xanaah re', ma' raaj ta rub'anam, ma' rukanaa' taj i k'oyomal. 22 Ruum aj re', naa nuqasam wach yokaab' chi yab'ilaal. Je' wo' taqe awach uuk' i rub'an i k'oyomal, naa taqe nuye'em panti' k'axik wila' ma' xkikanaa' rub'aan taqe i yiib' wach na'ojb'al i rub'an ixoq re' re'. 23 Eh re' taqe rak'uun rixq'uun, ti' laj kimik i naakik'ulum. Chi je' re', neenkikoj rehtaal i aj nimaneel chi re' hin weht'al chib'ih jariik inkapeb'jik, eh chib'ih jariik i wilik cho pan ánima. Re' hin naa nuye'em rujilob'aal taq aweh cha ju'junaal re' q'oreel chib'ih taq i xa a'n. 24 Eh re' taq i hat, i junch'uq chi aj nimaneel i wilkaat taq Tiatira, i ma' k'ahchi' ta taq animam i ruk'uhb'aal i Jezabel, eh ma' k'ahchi' ta wo' taq awaajwaam reht'aljiik inkiq'or chi riij i ruk'ayeew wach na'ojb'al i aj Yahm, i nuq'or taq aweh chi ma' xta chik jino'q ihq neenuyeew taq cha naah. 25 Xa re' la', maakanaa' taq chik i nimanik k'ahchi' taq kaat korehtaal i nuk'uliik iloq i hin ruka'peech. 26 Awach taqe i naakeliik korik, eh ma' nee ta inkikanaa' rub'aan nukamaj, naa nuye'em kajaawriik chikinaah i nimaq taq tinamit, 27 je' wo' rukab' noq xuyeew wajaawriik i waJaaw i hin. Re' keh je' naa b'axtoon ch'ihch' i naa ruwihiik pan kiq'ab' na' kian i taaq'anik chikinaah i nimaq taq tinamit, eh je' kipaaxjik ak'al xun nakianam. 28 Eh naa wo' nuye'em keh i je' ch'umiil ihqen q'iij. 29 Awach iraaj rib'iram, chunimaj i ruq'or i Santolaj Uxlab'al keh i ju'jun ch'uq chi aj nimaneel inki.

Apocalipsis 3

1 Chatz'ihb'aaj reje ruhuuj i k'amal kib'eeh i junch'uq chi aj nimaneel wilkeeb' Sardis, je' wili cha q'or reje reh: Re' i wilik i wuquub' chi Ruxlab'al i Dios ruuk', eh wilik ruuk' i wuquub' chi ch'umiil je' wili i ruq'or aweh: Re' hin weht'al chib'ih i na a'n, weht'al chi je' hat kamnaq, atoob' ta wilik wo' naq awib'iral chi hat k'achalkaat. 2 Chawik'raaj awiib' i hat, chayeew rukowiil kik'ux i xa chib'ih jariik ach k'isiin k'achalkeeb', ruum re' hin i nukoj rehtaal taqe i na a'n ma' imponik ta chuwach i nuDios. 3 K'oloq panak'ux re' i k'uhb'aal xat-tiijik cho wii'. Maacanaa' chik runimjiik, eh chayot' ak'ux chi riij aamahk. Wila' ma' chih naa wojiik k'oloq cha naah chi ma' aweht'al, je' rukab' noq inooj k'oloq i ajileq' chi ma' eht'alimaj. 4 Atoob' naak ko wilik kiib' ixib' taqe i wilkeeb' awuuk' ar Sardis i ma' kich'uwa'risam ta wach i kiso'. Re' keh naa kiwihiik wuuk' chi saqpotz'ik i kiso', ruum je' re' i ruk'ul chi keh. 5 Awach taqe naakeliik korik saqpotz'ik i kiso' naa rukojariik. Eh ma' naa ta nujuxum i kib'ihnaal chupaam i ruhujil i juneliik k'acharik. Naa la' nuq'orom i koq ree waJaaw je' wo' keh ruánjel chi re' keh wak'uun wixq'uun taqe. 6 Awach iraaj rib'iram, chunimaj i ruq'or i Santolaj Uxlab'al keh i ju'jun ch'uq chi aj nimaneel inki. 7 Chatz'ihb'aaj reje ruhuuj i k'amal kib'eeh i junch'uq chi aj nimaneel wilkeeb' Filadelfia, je' wili i cha q'or reje reh: Re' i wilik ruSantohiil, i re' i xti korik, re' wilik ruuk' i ruláweh i reey David, noq i ruteh i ookb'al, ma' awach ta chik neentz'apwik reh, noq i rutz'ap, ma' awach chik neentehwik reh. Je' wili ruq'or aweh: 8 Re' hin weht'al taqe chib'ih i na a'n, eh jinaj i ookb'al tehlik i nuyeew aweh ma' awach ta neentz'apwik reh chawach. Ma' re' ta nkiwii' chi ma' q'e' ta k'ih i ye'el rukowiil ak'ux, xanimaj la' i nuk'uhb'aal ma' xapoy taj i nub'ihnaal. 9 Re' hin naa taqe nutaq'aam reje awuuk' i junch'uq chi raj kamaj i aj Yahm, re' i xa chukul q'orik taqe, ruum inkikoj kiib' chi aj judío, eh ma' re' ta wo' taqe. Re' taqe re' korehtaal taqe nuxuk'aa' chawach, reh chi neenkinab'eej chi hat nuk'axam. 10 Ruum chi xanimaj i nuk'uhb'aal ruuk' kuyuuj, re' hin naa kaat nuko'leem chuwach i ti' k'axik na' chaloq i pajarik chikinaah chu'nchel i tinamit wach ak'al chi nik'inb'al keh 11 Re' hin k'ulik iloq weh chi jumehq'iil. Looq'-oq aweh animaniik, reh chi ma' jino'q neenq'uchwik aweh aakorona naa ak'ulum. 12 Awach i naa reliik korik, re' hin naa nukojom chi je' jilow pilalix chupaam i rupaat i nuDios ma' jaruuj chik naa reliik cho ar. Naa nutz'ihb'aam yejal wach i rub'ihnaal i nuDios, je' wo' i rub'ihnaal i rutinamiit i nuDios, re' i ak' Jerusaleem naa ruchaliik pan taxaaj ruuk' i nuDios. Eh naa wo' nutz'ihb'aam yejal wach i nu ak' b'ihnaal. 13 Awach iraaj rib'iram, chunimaj i ruq'or i Santolaj Uxlab'al keh i ju'jun ch'uq chi aj nimaneel inki. 14 Chatz'ihb'aaj reje ruhuuj i k'amal kib'eeh i junch'uq chi aj nimaneel wilik Laodicea, je' wili cha q'or reje reh re' i korik wach ruk'ux, i ma' xta chukuj q'orik ruuk', i raa' ri'sil chu'nchel i rutz'uhkrisam chaloq i Dios, je' wili i ruq'or aweh: 15 Re' hin weht'al taqe chib'ih i na a'n. Weht'al wo' hoq chi ma' hat ta jot'ik, ni xata hat tz'a', ma' xta naq reet hat ta jot'ik oon hat ta tz'a' 16 Raaj i wili, xa hat wo' q'ixin ma' hat ta jot'ik ni xata hat tz'a'. Ruum aj re', naa kaat nuxab'em reje wulu'. 17 Re' hat je' wili inaq'or: Hin chik b'ehoom. Chu'nchel i nelik korik chi nuwach. Wilik chik chib'ih weh, tiki. Xanaah re', ma' nakoj ta rehtaal chi ma' xta wilik aweh. Hat pixp. Hat neb'aa'. Hat moywach. Hat t'usulkaat. 18 Ruum aj re', i nukoj ana'ojb'al chi chaloq' aweh wuuk' i oro, korb'isamaj pan q'aaq'. Chi je' re', netib'ehoomrik chi manlik. Eh chaloq' asaq' so' wuuk', reh chi nee nakoj chawiij b'urb'al wach ak'ixb'ilaal, ruum t'usulkaat. Chaloq aawiq'oom wuuk' tz'ajb'al paam i naq'awach, reh chi nee chik ti'ilwik. 19 Re' hin kow taqe nuq'il, i nukoj kina'ojb'al awach taqe nuk'ax. Je' re' noq re' hat, maakanaa' awiib'. Chachop la' ak'ux chi nimanik, eh cha sik' wo' chik i Dios ruka'peech. 20 Re' hin pa'alkiin i koq wach puerta chi yuq'inik, awach i rib'iraj i nuq'oral neeruteh weh i rupuerta, neekinokik ruuk'. Neenub'an nuwa' ruuk', je' wo' reh nee wo' rub'an ruwa' wuuk'. 21 Awach naa reliik korik naa nuye'em rutzunaab' wuuk' chupaam i nuloq'laj ye'aab', je' rukab' i hin xinelik korik, eh xuyeew nutzunaab' ruuk' i waJaaw paruloq'laj ye'aab'. 22 Awach iraaj rib'iram, chunimaj i ruq'or i Santolaj Uxlab'al keh i ju'jun ch'uq chi aj nimaneel inki i je' ruwii' winaq.

Apocalipsis 4

1 Chi riij i wili, xintz'ehtanik johtoq pan taxaaj, eh inwilow jinaj i puerta tehlik cho ar noq xwilow. Eh re' paam i ralaq i xq'o'rinik cho weh pampeet, i je' nq'ajb'anik tuun i ruq'oral, je' wili i xuq'or: Johteen chaa yu' neenuk'uhtaaj aweh chib'ih jariik taqe i naa ruk'ulariik na' chub'an, inki. 2 Chupaam i jumehq' re' re', xa re' chik i wánjel nut'iosil wilik noq xwik'raaj. Eh jinaj chik i loq'laj ye'aab' xwilow wach pan taxaaj, eh jinaj i tzunlik cho ar. 3 Re' tzunlik cho chupaam i loq'laj ye'aab' xa ntziqtzotik chik i ruwii' je' rukab' i jaspe ab'aj, eh je' rukab' i ab'aj, cornalina. Eh re' loq'laj ye'aab' cotimaj riij chi rax kojl i ruyeew chaloq i ruch'aab' je' rukab' i rub'an ab'aj, esmeralda, xan reprotik chik. 4 Chi junsuut i loq'laj ye'aab' re' re' xwil wo' kiwach i kijib' ru ka'winaq chi tzunaab'. Eh ar tzunulkeeb' i kijib' ru ka'winaq chi nimaq kiwach winaq. Re' keh saq saq i kiso', eh wilik kikoróna wach kinaah re' ruuk' i oro. 5 Ar chupaam i loq'laj ye'aab' kielik chaloq i ruch'aab' kahoq. Eh noq kipoq', xa nteleninik, xa nq'ajb'anik chik inche noq xb'iraj. Eh chuwach i loq'laj ye'aab' qopolkeeb' i wuquub' chi q'aaq' saqumb'al, rujalwaach i wuquub' chi Ruxlab'al i Dios. 6 Eh chuwach i loq'laj ye'aab' re' re' jinaj i xan saqumanik chik paam wilik ar, xa je' chik palaw xa je' chik lemow noq xwil. Panyejaal, eh chi junsuut i loq'laj ye'aab' wilkeeb' i kijib' chi k'achaach ma' k'isiin inaq'kiwach wilik, je' chikiwach, je' chikiij. 7 Re' peet keh k'achaach re' re' je' ruwii' kaq b'ahlam. Re' rukab', je' ruwii' imas wakax. Re' roox, je' nka'yik winaq. Eh re' rukaaj, je' ruwii' xihk ruhe'em paam i ruxiik' chi rupinik. 8 Re' kijib' chi k'achaach re' re' waqtaq i kixiik' chi kiju'junaal. Eh ma' k'isiin inaq'kiwach wilik, je' chupaam, je' chi riij i kixiik'. Eh ma' nkikanaa' ta rutz'uuyjiik wach i Dios chi q'iij chi aq'ab' je' wili inkiq'or: Santo, Santo, Santo i QaJaaw Dios nim rajaawriik, re' i xa wilik wo' cho najtir q'iij, je' yu'naak, je' chi juneliik, inki taqe. 9 Eh re' kijib' chi k'achaach re' re' jarpech inki a'n kitz'uuy, inkiyeew runimaal wach, inkit'iosej i koq reh i rotob'il i tzunlik cho paruloq'laj ye'aab', re' i k'achlik chi juneliik. 10 Re' kijib' ru ka'winaq chi nimaq kiwach winaq inkixuk'aa' i koq kiib' chulooq'jiik i k'achlik chi juneliik. Eh inkitak'aa' i koq i kikoróna chuwach i loq'laj ye'aab', je' wili inkiq'or: 11 Jaaw, hat qaDios xti ruk'ul chi nqayeew aloq'il, ruum i runimaal awach, je' wo' awajaawriik, ruum re' hat xatyej-anik reh chu'nchel chib'ih jariik i wilik. Eh xitz'uhkrik, xwihik kik'achariik, ruum je' re' xchalik panak'ux, inki taqe reh.

Apocalipsis 5

1 Re' tzunlik cho paruloq'laj ye'aab', junb'oht i huuj wilik parusak'aaj q'ab' noq xwil. Re' huuj re' re' k'ul tar tz'ihb'amaj wach, lutz'uuj chi korik ruuk' i wuquub' chi rehtalil kojooj. 2 Eh jinaj i ánjel xwilow wach xiik' naah i rajaawriik xuk'er cho chii', je' wili xuq'or: ¿Awach i ruk'ul chi neeruteh wach i huuj b'otlik wach, eh neeruweq taqe rehtalil lutz'uuj wii'? inki. 3 Ma' awach ta jino'q i xub'an rutehariik rilariik wach i junb'oht chi huuj, ni xata pan taxaaj, ni xata wach ak'al, ni xata ri'si ak'al wilkeeb' i xkian rub'aan. 4 Re' hin, ma' k'isiin ta chik inche noq xchalik woq'iim noq xwil chi ma' awach ta jino'q ixreqarik chi ruk'ul ta chi reh chi xub'an rutehariik rilariik wach i huuj re' re'. 5 Eh re' jinaj keh i nimaq kiwach winaq je' wili xuq'or weh: Matoq'ik chik. Ruum re' nimlaj kaq b'ahlam re' ruuk' i aj Judá, riih rumaam i reey David, xa re' wo' reh xelik korik chi neerub'an rutehariik i junb'oht chi huuj, eh nee wo' rub'an ruweqariik i wuquub' chi rehtalil, inki. 6 Eh panyejaal i loq'laj ye'aab', chi kixilak i kijib' chi k'achaach, pankiyejaal i nimaq kiwach winaq, xwilow chi pa'lik ar i je' Rak'uun Tentzun, ink'utinik wach ruti'jolal chi b'anooj ti' k'axik reh noq xuyeew riib' chi mayiij. Re' reh wuquub' i ruk'aa', wuquub' naq'wach wilik. Eh re' taqe naq'wach rujalwaach i wuquub' chi Ruxlab'al i Dios, xutaq'aaj sut i wach ak'al. 7 Re' i je' Rak'uun Tentzun re' re' xponik ruk'ul i junb'oht chi huuj parusak'aaj q'ab' i tzunlik cho paruloq'laj ye'aab'. 8 Eh noq ruk'ulum chik i junb'oht chi huuj, re' kijib' chi k'achaach, i kijib' ru ka'winaq chi nimaq kiwach winaq xkixuk'aa' kiib' chuwach i je' Rak'uun Tentzun. Eh chi kunchelaal wilik ju'jun kiarpa, ju'jun kikulk re' ruuk' i oro, nujinaq chi insensia, rujalwaach i kitiij i santo laj aj nimaneel. 9 Re' taqe re' je' wili inkiq'or pankitz'uuy: I ruk'ul chi re' hat xatk'ulwik ree huuj, je' wo' ruweqariik taqe rehtalil lutz'b'al reh, ruum re' hat b'anooj chik ti' k'axik aweh. Eh ruuk' akik'eel xaloq', xakoj taqe chi rak'uun rixq'uun i Dios, taqe i aj panimaq tinamit, i aj pankok' tinamit, xa reh reh wach kiq'orik wii'. 10 Re' hat xapab'aa' taqe chi reey, chi k'amal b'eeh aj tiij chuwach i qaDios, re' i naa aye'em kajaawriik chi taaq'anik chinaah i tinamit wach ak'al, inki taqe. 11 Jinaj wo' chik ilooj xnub'an, xb'iraj i kiq'oral i ruk'ihaal chi ánjel, kisutem i koq riij i loq'laj ye'aab', re' wilkeeb' wii' k'achaach kuch'ihil i nimaq kiwach winaq. Eh re' taqe ma' xata ajlamaj chi ánjel, 12 xakow chik inkiq'or chi je' wili: Re' i je' Rak'uun Tentzun, i xuyeew riib' chi mayiij, xti ruk'ul chi naa rehchaam i rajaawriik, i rub'ehomal, i runa'ojb'al, ransil, runimaal wach, i rutz'uuyjiik wach inki taqe. 13 Eh chu'nchel i rutz'uhkrisam i Dios, i wilkeeb' pan taxaaj, i wilkeeb' wach ak'al, i wilkeeb' ri'si ak'al, i wilkeeb' pan palaw, je' wili i xkiq'or: Re' ta naq i Dios, i ch'iklik chaloq paruloq'laj ye'aab', je' wo' i je' Rak'uun Tentzun, neentz'uyjik kiwach, neenye'arik runimaal kiwach, i kiloq'il, nee ta naq inye'arik i kajawriik chi juneliik inki taqe. 14 Re' kijib' chi k'achaach je' wili i chaq'wik inki a'n: Je' ta wo' naq re' inki taqe. Eh re' taqe kijib' ru ka'winaq chi nimaq kiwach winaq xkixuk'aa' kiib' chulooq'jiik i wilik ruk'achariik chi juneliik.

Apocalipsis 6

1 Eh re' i je' Rak'uun Tentzun, xwilow chik noq xuweq iloq jinaj i rehtalil lutz'b'al reh i junb'oht chi huuj. Xb'iraj i xuq'or chi je' wili i jinaj keh i kijib' chi k'achaach: Kim ayu' inki weh, eh re' ruq'oral xa je' chik inq'ajb'anik kahoq. 2 Eh noq xintz'ehtanik, jinaj i saq riij kawáyu xwilow wach, re' iqlik chi riij jinaj i ru flecha i kanteesb'al wilik pan q'ab'. Jinaj wo' rukoróna xkojarik wach naah, eh ma' xta x-uuchjik ruum i ti' k'axik. 3 Eh noq xuweq iloq i rukab' rehtalil lutz'b'al ree huuj i je' Rak'uun Tentzun, xb'iraj i xuq'or chi je' wili i rukab' keh k'achaach: Kim ayu' inki weh. 4 Eh noq xintz'ehtanik, jinaj chik i kawáyu xelik chaloq, kaq riij, re' iqlik chi riij xye'arik jinaj ruch'ihch' k'ul q'as. Xye'arik rajaawriik chi rehtesjiik i rusuqkiil kik'ux i tinamit wach ak'al, reh chi k'ul naa kikansam kiib' chikiwach. 5 Noq xuweq iloq i roox rehtalil i lutz'b'al ree huuj i je' Rak'uun Tentzun, xb'iraj i xuq'or chi je' wili i roox keh k'achaach: Kim ayu' inki weh. Eh noq xintz'ehtanik, jinaj wo' chik i kawáyu xwilow wach q'eq riij, re' iqlik chi riij rut'uhyeem rupexu. 6 Eh xb'iraj i q'orik xb'aan cho pan kixilak i kijib' chi k'achaach, je' wili i xuq'or: Xa ki'ib' libra chi trigo i naa ruye'ariik chi riij i jinaj q'iij chi kamanik. Eh waqiib' libra chi sebada i naa ruye'ariik chi riij i jinaj q'iij chi kamanik. Xa re' la', maasach wach i aséite, i vino, inki. 7 Noq xuweq iloq i rukaaj rehtalil lutz'b'al ree huuj i je' Rak'uun Tentzun, xb'iraj i xuq'or chi je' wili i rukaaj keh taqe k'achaach: Kim ayu' inki weh. 8 Eh noq xintz'ehtanik, jinaj chik i kawáyu xwilow wach, q'ank'isik i riij, re' iqlik chi riij, Camnaq i rub'ihnaal. Xam chi riij i kiYe'aab' Camnaq. Re' i ki'ib' re' re', xye'arik rajaawriik chinaah i rukaaj q'at paam i tinamit wach ak'al, reh chi naa kikansam ruuk' q'aq'inik, ruuk' wi'jaleel, ruuk' yab'ilaal, eh ruuk' taqe josq'laj chikop wilkeeb' wach ak'al. 9 Noq xuweq iloq i roo' rehtalil lutz'b'al ree huuj i je' Rak'uun Tentzun, xwil wach ri'si artaal i kánjel kit'iosil i xikanteesjik ruum i ruq'orariik i ruk'uhb'aal i Dios. 10 Re' taqe re' kow xkiq'or chi je' wili: Hat QaJaaw, wilik awajaawriik wilik asantohiil, korik wach ak'ux, Jaaw, ¿jaruuj aj wo' naq'at i q'orik chikinaah i tinamit wach ak'al chi q'ajb'al wach i qakanteesjiik xkian chaloq? inki taqe. 11 Eh re' keh xye'arik kisaq so' chi kiju'junaal. Eh xq'orarik keh chi kuy-eej pee chik jarub'-oq q'iij manlojoq pee wach kik'ihaal taq awuch hermano parukamaj i Jesucristo ko kik'ul peet i ti'laj kimik i keh je' rukab' i xak'ul taq chee hat, ko ra'j naa nuq'ajam wach re', ki uchjik. 12 Noq xuweq iloq i ruwaaq rehtalil lutz'b'al ree huuj i je' Rak'uun Tentzun, jinaj chik kowlaj yihk xub'an noq xwil. Re' q'iij xq'equmrik wach, xa je' chik q'eqjutik laj itz'ihy. Re' poh xsutinik chi xa kaq chik, xa je' chik kik' xkahnik. 13 Eh re' taqe ch'umiil pan taxaaj xitilojik cho wach ak'al, xa je' chik kitilojik chaloq i wach i higo noq ink'uyu'teesjik ruum i kowlaj teew. 14 Re' taxaaj xsahchik wach, xa je' chik imb'otarik wach huuj xb'aan. Eh chu'nchel nimaq taq yuuq', je' wo' taqe mohloom yuuq' sutim ha' riij, xi ehteesjik reje pan kiye'aab'. 15 Eh re' taqe reey wach ak'al, taqe i nimaq wach kikamaj, taqe i kajaaw soldado, taqe i wilik kajaawriik, taqe i b'ehomaq, taqe i minooj pankowlaj kamanik, taqe i ma' awach ta intaaq'anik keh, xooj kikeb'aa' kiib' pantaq saqrehp, pantaq paat ab'aj, wataq yuuq' 16 Re' keh je' wili i xkiq'or reh taqe yuuq', nimaq taq saqrehp: Tiq'ehb'oq taq cho chi qanaah Qoh akeb'aa' taq chuwach i tzunlik cho paruloq'laj ye'aab' Qoh akeb'aa' taq chuwach i rujosq'iil i je' Rak'uun Tentzun, 17 ruum xponik chik i nimlaj q'iij chi naa ruye'em chaloq chi qanaah i ti' k'axik chi tojb'al qamahk. Ma' awach ta jino'q neenkuywik ransil i rujosq'iil, inki taqe.

Apocalipsis 7

1 Chi riij taqe re', xwilow chik inche kiwach kijib' chi ánjel, ju'jun i pa'alkeeb' pantaq rutz'u'kaal i wach ak'al. Eh re' keh xkiq'il peet i kijib' chi teew, reh chi ma' xihupinik ta chinaah i wach ak'al, ni xata nah palaw, ni xata chikinaah taqe chee' k'ahaam. 2 Jinaj wo' chik i ánjel xwilow wach, xchalik parelb'aal q'iij wilik ruuk' i rukoj wii' ehtalil i k'achlik Dios. Re' ánjel re' re' kow xuk'er cho chii' chi kiq'orob'jiik i kijib' chi ánjel, re' kik'ulum kajaawriik chub'anariik ti' k'axik reh i wach ak'al ruch'ihil i palaw. Je' wili i xuq'or: 3 Ma' chih pee taq awuchej i wach ak'al, i palaw, je' wo' taqe i chee', ko qakoj peet i kehtalil yejal kiwach taqe rukamanoom i qaDios, inki. 4 Eh xb'iraj wo' rib'iral nik' kik'ihaal i xkojarik kehtalil chupaam i tinamit Israel. Je' wili kik'ihaal: Jinajsiento miil ruuk' kijib' roxk'ahl miil chi kiib': 5 Kab'laj miil i xokik kehtalil chupaam i rutinamitaal i Judá. Kab'laj miil chupaam i rutinamitaal i Rubén. Kab'laj miil chupaam i rutinamitaal i Gad. 6 Kab'laj miil chupaam i rutinamitaal i Aser. Kab'laj miil chupaam i rutinamitaal i Neftalí. Kab'laj miil chupaam i rutinamitaal i Manasés. 7 Kab'laj miil chupaam i rutinamitaal i Simeón. Kab'laj miil chupaam i rutinamitaal i Leví. Kab'laj miil chupaam i rutinamitaal i Isacar. 8 Kab'laj miil chupaam i rutinamitaal i Zabulón. Kab'laj miil chupaam i rutinamitaal i José. Eh kab'laj miil chupaam i rutinamitaal i Benjamín. 9 Chi riij taqe re', xwilow kiwach ma' k'isa tinamit ma' awach ta nkuywik kajaljiik. Xa aha' kichalik panimaq taq tinamit, pantaq kok' tinamit, xa reh reh wach kiq'orik wii', saq saq i kiso'. Kiyohq'eem kixaq ipak'. Pa'alkeeb' i koq chuwach i loq'laj ye'aab', eh chuwach i je' Rak'uun Tentzun. 10 Chu'nchel i re' kow xkiq'or chi je' wili: Re' i xelik korik re' i qaDios, i tzunlik cho paruloq'laj ye'aab', je' wo' hoq i je' Rak'uun Tentzun inki taqe. 11 Eh re' ruk'ihaal ánjel pa'alkeeb' i koq chi junsuut i loq'laj ye'aab', chi kijunsuut i nimaq kiwach winaq, re' wilkeeb' wii' i kijib' chi k'achaach. Chi kunchelaal ánjel re' re' xkipachaa' qohoq kiib' wach ak'al chulooq'jiik i Dios tzunlik cho paruloq'laj ye'aab'. 12 Je' wili xkiq'or: Je' ta wo' naq re'. Neeta naq intz'uuyjik wach, inye'arik ruloq'il, inkojarik chi ehchan na'ojb'al, int'ioosjik reh i rotob'il, inye'arik runimaal wach, inye'arik rajaawriik, re' inye'wik chee kowiil i qaDios wilik chi juneliik. Je' ta wo' naq re', inki taqe. 13 Eh chi riij re', jinaj keh i nimaq kiwach winaq xpech'inik cho weh chi je' wili: Raaj taqe saq kiso' wili, ¿awach taqe, eh aha' xi chalik? inki weh. 14 Jaaw, xa re' wo' hat ti eht'alinik reh awach taqe, kinki reh. Eh re' reh je' wili i xuq'or weh: Re' taqe wili ik'inaq taqe cho chupaam i ti' k'axik. Yu'naak kitz'ajam chik i kiso', eh xa saqpotz'ik chik xkahnik ruum i rukik'eel i je' Rak'uun Tentzun. 15 Ruum aj re', wilkeeb' i koq chuwach i ruloq'laj ye'aab' i Dios. Eh chi q'iij chi aq'ab' k'ahchi' keeb' chub'anariik i rukamaj i Dios chupaam i rupaat wilik pan taxaaj. Re' wo' Dios, i tzunlik cho paruloq'laj ye'aab', naa ruwihiik kuuk' reh i kicha'jaljiik. 16 Eh ma' naa ta chik kilom wach i kuyuj wi'k ha', ma' naa ta chik kik'atariik ruum i rutz'a'iil i q'iij, ma' xta wo' chik jino'q tz'a' naa rujot'wiik keh ar, 17 ruum re' chik i je' Rak'uun Tentzun, i wilik cho panyejaal i loq'laj ye'aab' naa rucha'jiniik keh. Naa ruk'amam taqe reje paraasb'al ha' inye'wik k'acharik. Eh re' Dios naa rujuxwiik reh chu'nchel i riis naq' kiwach, inki weh.

Apocalipsis 8

1 Noq xuweq iloq i ruwuuq rehtalil lutz'b'al ree jumb'oht chi huuj i je' Rak'uun Tentzun, je' naa yejaal i jinaj ora xtz'irlojik i q'orik pan taxaaj noq xb'iraj. 2 Ko pa'alkeeb' chik i wuquub' chi ánjel chuwach i Dios noq xwil, eh ju'jun i kituun xye'arik. 3 Chi riij i re', jinaj wo' chik i ánjel xk'ulik iloq, rut'uhyeem rusansario re' ruuk' i oro, xupab'aa' i koq riib' wach artaal. Eh k'ih i ru insensia xye'arik, reh chi junq'ahteesjiik ruuk' i kitiij i santo laj aj nimaneel naa rub'anam chinaah i artaal oro wilik i koq chuwach i loq'laj ye'aab'. 4 Eh noq xk'ahtik i insensia chupaam i sansario rut'uhyeem i ánjel, xjohtik i rusib'eel chuwach i Dios junjohtiik ruuk' i kitiij taqe i santo laj aj nimaneel. 5 Eh re' ánjel re' re' xuchop i sansario, xuham i nah wach q'aaq' chupaam, re' i wilik chinaah i artaal, eh xujalk'iij cho chinaah i wach ak'al. Eh xub'an i ma' k'isa kahoq, xan reprotik chik i ruch'aab', xa nteleninik chik, eh xub'an jinaj kowlaj yihk noq xwil. 6 Chi riij i re', re' taqe wuquub' chi ánjel i wilik ju'jun kituun xkiyejaa' kiib' chi xuuljik. 7 Eh noq xuxulej chee rutuun i peet ángel. Ma' k'isa saqb'och ruch'ihil q'aaq' xilakim kik' xqajik chinaah i wach ak'al. Eh ruum i re', je' naa k'isiin ma' yejaal i wach ak'al ruch'ihil taqe chee' k'ahaam, eh chu'nchel kok' rax ch'ahn xichaajrik. 8 Eh noq xuxulej chee rutuun i rukab' ángel. Jinaj i je' mama' yuuq' inchaqchotik ruq'aq'al xkutarik cho nah palaw. Ruum i re', je' naa k'isiin ma' yejaal i palaw xsutinik chi kik'. 9 Eh re' taqe chikop wilkeeb' pan palaw je' naa k'isiin ma' yejaal i xikimik. Je' wo' re' kik'ihaal i nimaq taq barco wilkeeb' nah palaw xsahchik kiwach. 10 Eh noq xuxulej chee rutuun i roox ánjel. Jinaj i mama' ch'umiil qoplik ruq'aq'al xq'ehb'ik cho pan taxaaj, je' jinaj saqumb'al. Re' ch'umiil re' re' xq'ehb'ik cho chikinaah i je' naa k'isiin ma' yejaal kik'ihaal taqe nim ha' taqe i raasb'al ha' wilkeeb' wach ak'al. 11 Re' ch'umiil re' re', k'aah i rub'ihnaal. Je' naa k'isiin ma' yejaal kik'ihaal taqe nim ha' wilkeeb' wach ak'al xuk'aahb'isaj. Eh ruum i ruk'ahiil taqe ha', ma' k'isiin chik taqe tinamit xikimik noq xkuk'ej. 12 Eh noq xuxulej chee rutuun i rukaaj ánjel. Je' naa k'isiin ma' junch'uy i q'iij, i poh xpohyik kiwach. Eh je' naa k'isiin ma' yejaal i kik'ihaal ch'umiil xpohyik kiwach, eh je' naa k'isiin ma' juntoq q'iij, k'isiin ma' juntoq aq'ab' xq'equmrik kiwach, eh ma' xisihq'inik ta chik noq xwil. 13 Eh chi riij i re', jinaj chik i ánjel inrupik koyejal taxaaj noq xwil. Eh xakow chik xuq'or cho chi je' wili: Xti q'e' wo' chik ti', xti q'e' wo' chik ti', xti q'e' wo' chik ti' i naakik'ulum i tinamit wach ak'al na' kixulej chee kituun ixib' chi ánjel, re' i komajaa' inkixulej chee kituun inki.

Apocalipsis 9

1 Eh noq xuxulej chee rutuun i roo' ángel. Jinaj ch'umiil xq'ehb'ik cho pan taxaaj xk'ulik qohoq wach ak'al noq xwil. Xye'arik reh i laweh tehb'al chii' i julkahq. 2 Noq xuteh chii' i julkahq, xa nb'olik chik i sib' xelik cho chupaam, je' rukab' noq i nelik chee sib' chupaam i nimlaj horna. Eh re' sib' xunujisaj paam i taxaaj xuq'equmrisaj wach i q'iij, eh xtz'irlojik teew ruum. 3 Chupaam i sib' re' re' xi elik chaloq i je' nimaq taq chili'l, xkipuhkaaj kiib' sut i wach ak'al. Eh xye'arik kajawriik chub'anariik i ti' k'axik je' ti'kiil i rub'an i rukiih i tzina'j inki a'n 4 Eh xq'orarik keh chi ma' naa ta kisacham wach i chee' k'ahaam, taqe tik mu'uun. Xq'orarik keh chi xa re' taqe tinamit i ma' xta kehtalil yejal kiwach chi rak'uun rixq'uun i Dios taqe naa kianam ti' k'axik reh. 5 Eh re' taqe je' nimaq chili'l, ma' xye'arik ta q'ab' keh chi naa kikansam tinamit re' re', xanaa la' kik'sam pa runimaal ti' chuwach i hoob' poh. Eh re' taqe ti' nakianam ree tinamit je' ti'kiil i rub'an i rukiih tzina'j. 6 Chupaam i q'iij re' re', xanaa naq chik kaajwaam kimik i tinamit xama' naa ta wo' kikimiik. Xa naa naq chik kisik'im kikimiik eh xama' naa ta wo' kireqem kikimiik. 7 Re' taqe je' nimaq taq chili'l re' re', je' kiwii' kawáyu re' ruuk' i xa uy-inik chik inki a'n ree ojik panq'aq'inik. Re' wilik wach kinaah je' cho corona re' ruuk' i oro. Eh re' kiwach je' wach winaq. 8 Eh re' rismaal kinaah je' chamiil rooq i rismaal naah ixoq. Re' keh je' reeh nimlaj kaq b'ahlam. 9 Je' cho ch'ihch' i kikojom chi kiso'. Re' kixiik' xa pok'oj chik riib' noq kirupinik xa je' chik rukab' i polok'inik inki a'n i ruk'ihaal kareta noq qeremaj kuum i kawáyu ree ojik panq'aq'inik. 10 Re' kijeeh je' rujeeh tzina'j wilik ruxuul. Eh ruuk' i rukiih i ruxuul i kijeeh wilik kajawriik chub'aan ti' k'axik ree tinamit chuwach i hoob' poh. 11 Re' k'amal kib'eeh taqe je' nimaq chili'l re' i ánjel inchopinik naah i julkahq, Abadón rub'ihnaal pan kiq'oral i aj hebreo. Eh pan kiq'oral i aj griego, Apolión rub'ihnaal. 12 Re' peet ti' k'axik xk'ularik, xik'ik chik. Xa re' la', ko ka'pech chik i naa ruk'ulariik chi riij i re'. 13 Eh noq xuxulej chee rutuun i ruwaaq ángel. Xb'iraj i q'orik xb'aan cho chi kixilak i kijib' chi ruk'aa' i artaal oro re' i wilik i koq chuwach i Dios. 14 Eh je' wili xuq'or cho reh i ruwaaq ánjel i wilik rutuun: Chachej taqe i kijib' chi ánjel b'ak'alkeeb' chi chii' i nim ha', Éufrates, inki. 15 Xichejarik aj re' i kijib' chi ánjel. Re' keh paab'amaj taqe chaloq chi chupaam i ora, chupaam i q'iij, chupaam i poh, chupaam i haab' re' re' chi naa kikansam i je' naa k'isiin ma' yejaal i tinamit wach ak'al. 16 Re' taqe ki soldado iqilkeeb' chikiij taqe kawáyu ki'ib' siento miyón kik'ihaal noq xb'iraj kib'iral. 17 Eh je' wili kiwii' xk'uhtjik weh taqe iqilkeeb' chikiij i kawáyu wilik ch'ihch' chi' kik'ux ko'lemb'al ree kiti'jolal, kaq je' nah wach q'aaq' rax je' jasinto, q'an inka'yik je' asufre. Re' taqe kawáyu je' naah kaq b'ahlam i kinaah. Eh pan kichii' i nelik chaloq q'aaq', sib', eh asufre. 18 Eh re' q'aaq', re' sib', re' asufre i xelik cho pan kichii', ox b'uhr wach chi ti' k'axik i xuk'am chaloq. Re' taqe re' xkansanik keh i je' naa k'isiin ma' yejaal i tinamit wach ak'al, 19 ruum taqe kawáyu re' re', pan kichii' eh ju' taq kijeeh i nelik chaloq i kajaawriik. Re' kijeeh je' ruwii' aaq', wilik naah, eh ruuk' i re' inki a'n i ti' k'axik. 20 Eh re' ruqox i tinamit i ma' xikimik ta ruum taqe ti' k'axik re' re', xama' xkikanaa' ta wo' rub'aan iraaj ma' raaj b'anarik. Eh xama' xkikanaa' ta wo' kilooq'jiik i ma' tob'laj uxlab'al, je' wo' kilooq'jiik i tiyoox oro, plata, q'an ch'ihch', ab'aj, chee' kiyej-aal, re' i ma' ki ilwik, ma' ki-ib'irinik taj, ni xata kib'ehik. 21 Re' tinamit re' re' xama' xkikanaa' ta wo' rukanteesjiik i kas kichaaq'. Ni xata re' warinik, i k'oyomal, i leq' xkimay rub'aan.

Apocalipsis 10

1 Jinaj i ánjel kow riib', xqajik cho pan taxaaj noq xwil, b'otlik pan suutz', jinaj rax kojl kotlik wach naah. Eh xan saqumanik chik chii' wach je' rukab' i rusaqumaal i q'iij. Re' wach'ehk xa je' chik rukab' noq i rub'olaa' riib' i xaq q'aaq'. 2 Re' ángel re' re' jinaj i k'isa huuj he'lik wach ruyohq'eem, xuyeew i rusak'aaj rooq nah palaw, eh re' rutz'eet rooq xuyeew chi chiq yuuq'. 3 Eh xuk'er cho chii' chi kow je' rukab' noq i ruk'er chii' i kaq b'ahlam. Eh xiq'orik chaloq i wuquub' chi kahoq xa nteleninik chik i xkian. 4 Kikohlaam-oq chik i q'orik i wuquub' chi kahoq, re' hin i Juan ach naq naa nutz'ihb'aam i xkiq'or. Xa re' la', jinaj wo' chik i q'orik xb'aan cho pan taxaaj, je' wili xuq'or cho weh: Maatz'ihb'aaj peet i q'orik xkian chaloq i wuquub' chi kahoq xa chayee pee panak'ux, inki. 5 Chalik i ánjel i pa'lik nah palaw i rooq juntar eh re' rooq juntar pa'lik chi chiq yuuq', xujosaj johtoq i rusak'aaj q'ab' pan taxaaj. 6 Re' reh xuq'or i korik parub'ihnaal i wilik ruk'achariik chi juneliik, re' i xyej-anik cho reh i taxaaj, ruch'ihil i wach ak'al, je' wo' palaw, je' wo' hoq i xa chib'ih jariik i wilkeeb' chupaam. Je' wili xuq'or: Ach k'isiin ma' imponik i ruq'ijil. 7 Na' ponoq i ruq'ijil chi naa ruxulem chee rutuun i ruwuuq ánjel, re' re' i rehtalil chi xooj eloq wach i ma' eht'alimaj ta naq i ruyejaam cho wach i Dios, re' i ruq'orom cho rib'iral keh i jalal ruq'oral, re' taqe raj kamanoom, inki. 8 Re' q'orik b'iram chaloq i xb'aan cho pan taxaaj, xiruq'o'reej wo' chik cho ruka'peech xuq'or weh chi je' wili: Hiy chak'ul i k'isa huuj he'lik wach, i ruyohq'eem i ánjel wulu', re' i ruye'em i rooq jinaj chinaah i palaw, eh jinaj i ruye'em chi chiq yuuq', inki chik weh. 9 Xinooj ruuk' i ánjel, chayeew weh i k'isa junb'oht chi huuj, kinki chik reh ma' xta reet, hu', chak'ux i koq. Je' ki'iil riiskaab' noq nenik'ik panachii' xa re' la' noq nenooj k'oloq chapaam, neenk'aahb'ik ar, inki weh. 10 Re' k'isa junb'oht chi huuj xnuk'ul reh i ánjel. Xnuk'ux i koq xa je' chik ki'iil riiskaab' noq xwik'raaj panuchii'. Eh junk'aam-oq chik nuk'uxum, xwik'raaj i ruk'ahiil chi nupaam. 11 Eh je' wili i xuq'or cho weh: Ajwaal wach chi naa aq'orom ruka'peech i ruq'orom chee Dios chikiij i aj pankok' tinamit, chikiij i aj pan nimaq tinamit, chikiij xa reh reh wach kiq'orik wii', eh chikiij taqe reey, inki.

Apocalipsis 11

1 Chi riij i re', xye'arik chik weh jinaj i chee' reh pajb'al je' ruwii' kaxlan aaj. Eh xq'orarik cho weh chi je' wili: Hiy, chapaj i rupaat i Dios ruch'ihil i artaal. Eh chawajlaaj taqe jarub' chi kiib' i kiloq'inik ar. 2 Xa re' la', maapaj reje haa' i rujunsuut riij i paat, ruum q'asamaj chik keh i ma' re' ta taqe aj judío, re' i nakianam i re' ma' re' chuwach i ki'ib' roxk'ahl poh chupaam i Santolaj Tinamit. 3 Eh re' hin naa nutaq'aam reje i ki'ib' chi q'orol reh i nuq'oral. Re' keh, q'eq i kiso' naa kikojom, na' kiq'or i korik panub'ihnaal chuwach i kab'laj siento q'iij ruuk' oxk'ahl q'iij, inki noq xb'iraj. 4 Re' taqe ki'ib' chi q'orol ree nuk'uhb'aal wili, re' i ki'ib' chi ruche'el i olivo, eh re' wo' ki'ib' chi ye'aab' kantela wilkeeb' chuwach i QaJaaw ehchan ree wach ak'al. 5 Re' ki'ib' re' re' naa reliik chee xaq q'aaq' pan kichii' k'atb'al keh chi jumpech awach naq i na kaajwaam rub'anariik ti' k'axik keh. Je' re' i kimik naakik'ulum awach i naa rujot'wiik keh. 6 Re' i ki'ib' re' re', ye'ooj kajaawriik chupa'ab'jiik i jab' pan taxaaj, nik' pa' najtiil naa kiq'orom i k'uhb'aal. Eh ye'ooj kajaawriik chi neenkisutej chi kik' taqe ha', eh chuye'ariik xa jar b'uhr wach chi ti' k'axik chinaah i wach ak'al xa jarpech pa' inkaaj i keh pankik'ux. 7 Kikohlaam-oq chik ruq'orariik i ruk'uhb'aal i Dios, jinaj i josq'laj chikop naa reliik cho pan julkahq, naa rutoq'aam peleto kuuk'. Eh ma' naa ta kikuyum ransil, naa kikanteesjiik ruum. 8 Eh re' kiti'jolal naa rukahniik tuuch' pamb'eeh chupaam i nimlaj tinamit, re' ye'ooj cho wii' wach kuruus i kaJaaw, re' i ehchan keh. Re' tinamit re' re' xa xjalwaachjik ruuk' i tinamit Sodoma, ruuk' i tinamit Egipto. 9 Re' taqe re' chi je' panimaq tinamit, chi je' pankok' tinamit, chi je' xa reh reh wach kiq'orik wii', naa kilwiik reh chuwach i ixib' q'iij ruuk' juntoq q'iij chi tuch'ulkeeb' ar i ki'ib' chi q'orol ree k'uhb'aal. Eh ma' naa ta kaajwaam chi naa rumuhqiik i kiti'jolal. 10 Re' tinamit naa kianam kininq'iij, xa chib'ih jariik i naakisihim chikiwach ruum i rusuqkiil kik'ux chi riij i kikimiik. Ruum ma' suq ta k'isinoq xb'aan keh noq xkiq'or chee k'uhb'aal i ki'ib' chi jalal ruq'oral i Dios. 11 Ixib'-oq chik q'iij ruuk' juntoq q'iij kikimiik, xye'arik wo' chik kik'achariik ruum i Dios noq xwil. Eh noq xi wuktik wo' chik johtoq chi k'achlik kiwach, ma' k'isiin ta noqxiyo'jik chu'nchel i xi ilwik reh. 12 Eh jinaj i kowlaj q'orik xb'aan cho pan taxaaj yuq'umb'al keh i ki'ib' chi q'orol ree k'uhb'aal. Je' wili xq'orarik cho keh: Johteen taq chaayu' ki uchjik. Xijohtik johtoq pan taxaaj pan jinaj suutz'. Eh re' taqe i nixowanik kiwach xkilow noq xijohtik. 13 Chupaam i jumehq' re' re', jinaj i kowlaj yihk xub'an. Eh je' naa ru lajeeb' q'at paam i nimlaj tinamit xb'oq qohoq aak'al chi ki'sil. Eh wuquub' miil chi tinamit i xikimik ruum i kowlaj yihk. Eh nik' nimaal i ma' xikimik taj, ma' k'isiin ta noqxiyo'jik, xkiloq'ej Dios wilik cho pan taxaaj. 14 Re' rukab' ti' k'axik xk'ularik, xik'ik chik. Xa re' la', re' roox ti' k'axik k'isiin wo' chik ma' nk'ularik. 15 Noq xuxulej chee rutuun i ruwuuq ánjel, ma' k'isiin i kowlaj q'orik xb'aan cho pan taxaaj, Je' wili i xkiq'or: Yu'naak re' chik i QaJaaw Dios wilik rajaawriik chi taaq'anik chinaah i tinamit wach ak'al, je' wo' hoq i rupab'aam chaloq, re' i Cristo. Eh re' reh naa rukahniik chi taaq'anik chi juneliik, inki taqe. 16 Eh re' kijib' ru ka'winaq nimaq kiwach winaq tzunulkeeb' pan kiloq' laj ye'aab' chuwach i Dios, xkipachaa' qohoq kiib' wach ak'al, eh xkiyeew ruloq'il i Dios. 17 K'ahchi' kiq'orom chi je' wili: Inqat'iosej aweh, hat QaJaaw Dios, i wilik awajaawriik. Re' hat xa wilkaat wo' cho najtir q'iij je' wo' yu'naak, eh je' chi juneliik, ruum xak'ul chik i awajaawriik chi taaq'anik. 18 Re' nimaq taq tinamit yohb'aal wach kijosq'iil. Eh re' hat xayeew wo' aajosq'iil chikinaah, eh chi naa aq'atam q'orik chikinaah kamnaq. Eh chi naa aye'em jilow keh aakamaj xkian i kijalwik aq'oral, je' wo' taqe santo laj aj nimaneel, eh je' wo' taqe kiye'wik aloq'il, chi nimaq chi kok' taq. Eh chi naa taqe aye'em panti' k'axik i xib'anik cho ti' k'axik keh i wilkeeb' wach ak'al, inki taqe. 19 Eh xteh i chi' i ruPaat i Dios wilik pan taxaaj ar ink'utinik i koq i kaxa, ye'aab' reh i tz'ihb'amaj wii' i ruyejaam cho wach i Dios. Eh xipoq' chaloq i kahoq, xa nq'ajb'anik chik i xkian. Eh xub'an jinaj i kowlaj yihk, xub'an i ma' k'isa saqb'och noq xwil.

Apocalipsis 12

1 Eh jinaj i runimaal sahchb'al k'uxliis xuk'uhtaaj cho riib' weh pan taxaaj: Jinaj chik ixoq b'otooj chupaam rusaqumaal i q'iij. Eh wilik i poh ri'si rooq. Wilik rukoróna wach naah, kab'laj i ruch'uminal. 2 Re' ixoq re' re' wach k'acharik wilik, eh k'erik chii' ruum i ruti'kiil, ruum ach k'isiin ma' nk'ulik ruk'ux. 3 Jumehq'iil wo' chik xuk'uhtaaj cho riib' weh pan taxaaj jinaj sahchb'al k'uxliis: Jinaj i mama' kaq riij aaq', wuquub' i naah, lajeeb' i ruk'aa'. Eh re' wuquub' chi nahis re' re' wilik ju'jun kikoróna. 4 Eh ruuk' i rujeeh, xuhilej cho chinaah i wach ak'al i je' naa k'isiin ma' yejaal kik'ihaal i ch'umiil wilkeeb' pan taxaaj. Re' mama' aaq' xuq'eb'aa' riib' chuwach ixoq, re' i k'isiin ma' nk'ulik ruk'ux, re' naq xraaj i reh chi tiklik rub'iq'im i koq i k'isa rak'uun ixoq noq naa raasjiik. 5 Eh noq x-aasjik i k'isa rak'uun ixoq, re' i naa rub'aniik i taaq'anik chikinaah chu'nchel i tinamit wach ak'al ruuk' i je' b'axtoon ch'ihch'. Eh re' rak'uun xk'amarik johtoq ruuk' i Dios, re' wilik cho wii' paruloq'laj ye'aab'. 6 Re' ixoq xooj pan jinaj ye'aab' chiq yuuq', re' yej-amaj chi ruye'aab' ruum i Dios. Eh kab'laj siento q'iij ruuk' oxk'ahl q'iij naa ruk'uxuljiik ar. 7 Chi riij i re', je' wili i peleto xb'aan pan taxaaj noq xwil: Re' ánjel Miguel, ruch'ihil taqe ruánjel, xub'an i peleto ruuk' i mama' kaq riij aaq'. Eh re' mama' aaq' ruch'ihil wo' naq taqe ruánjel chi k'ulb'ilinik. 8 Xanaah re', ma' xi elik ta wo' korik ruuk' i peleto xkian, eh ma' xik'ularik ta cho pan taxaaj chi jumpech. 9 Eh xehteesjik cho pan taxaaj i mama' aaq', re' i xa wilik wo' cho najtir q'iij. Je' wili i rub'ihnaal: Ma' Tob'laj Winaq, aj Yahm, re' insub'wik keh chu'nchel i tinamit wach ak'al. Re' reh ruch'ihil taqe ruánjel noq xikutarik cho wach ak'al. 10 Eh jinaj i kowlaj q'orik xb'aan cho pan taxaaj noq xb'iraj. Je' wili i xuq'or: Yu'naak, xponik chik i ruq'ijil i ko'lemb'al iib' Xk'utinik chik chi re' qaDios wilik rajaawriik chi taaq'anik. Xuk'ul rajaawriik i ruCristo chi taaq'anik, ruum xkutarik cho wach ak'al i nixowanik kiwach i qahermano, re' inkojwik i koq kimahk chi q'iij chi aq'ab' chuwach i Dios. 11 Re' taqe qahermano re' re' xkiq'at wach i kajawriik i aj Ixowaal parub'ihnaal i rukik'eel i je' Rak'uun Tentzun, eh ruum ruq'orariik i ruk'uhb'aal i Dios xkian. Ma' xkiketelaaj ta wach i kik'achariik, xkiyeew la' kiib' pankimik. 12 Re' taq i hat taxaaj, chasuuqb'isaj taq ak'ux, je' wo' taq i hat wilkaat taq chupaam Eh re' taq i hat i wilkaat taq wach ak'al, taq i hat i wilkaat taq pan palaw, q'e' wo' chik ti' i naa taq ak'ulum, ruum xqajik taq chik qohoq awuuk' i aj Yahm. Re' reh yohb'aal wach i rujosq'iil, ruum reht'al chi ach ma' najt naa ruwihiik, inki. 13 Noq xukoj rehtaal chi xkutarik cho wach ak'al i mama' aaq', xchalik rujosq'iil xooj naq chub'anariik ti' k'axik ree ixoq, re' i aasjinaq cho ruk'isa k'uun. 14 Eh re' ixoq re' re' ma' xta x-uuchjik, ruum xkojarik runimaq taq xiik', je' ruxiik' mama' xihk. Ruuk' i re', rupinik reje chuwach i mama' aaq', reh chi xooj rukeb'aa' riib' panchiq yuuq', re' xk'uxuljik wii' chuwach ixib' haab' ruuk' waqiib' poh. 15 Xrilow chi je' re' mama' aaq', xuxab'ej reje ma' k'isa ha' eh xkorjik chi nim ha'. Ruuk' i re', xraaj naq ruqerem reje ixoq. 16 Re' ixoq xto'arik ruum aak'al noq xtar, ruum xutz'ub'ej qohoq i nim ha' xelik cho panchii' i mama' aaq'. 17 Ruuk' i re', xchalik rujosq'iil i mama' aaq' chinaah ixoq, xooj chi kipletohjiik taqe i re' ruuk' i rak'uun rixq'uun ixoq, re' i kinimanik reh i ruk'uhb'aal i Dios, eh kiye'em wo' kik'ux chub'anariik i korik ruq'orom cho rib'iral i Jesucristo.

Apocalipsis 13

1 Eh re' mama' kaq riij aaq' re' re' xuq'eb'aa' riib' chi uy-inik chii' palaw. Eh jinaj chik i mama' josq'laj chikop xelik cho pan palaw wuquub' i naah, lajeeb' i ruk'aa'. Re' ju'jun chi ruk'aa' wilik ju'jun kikoróna. Eh wach kinaah i wuquub' chi nahis tz'ihb'amaj i b'ihnaal b'ajb'al ree Dios. 2 Re' josq'laj chikop xwilow wach je' ruwii' rajaaw b'ahlam. Re' taqe rooq, je' rooq oso. Eh re' chii' je' chii' kaq b'ahlam, eh re' i mama' aaq' xuyeew i rutzunaab' reh i josq'laj chikop, xuyeew rajaawriik runimaal wach chi taaq'anik. 3 Jinaj chi kixilak taqe naah i josq'laj chikop je' cho yok'eel xakimik chik reh ruum, eh xk'achjik wo' chik. Noq xkilow chi je' re' i tinamit xsahchik kik'ux, eh xkinimaj i josq'laj chikop. 4 Eh xkiloq'ej i mama' kaq riij aaq', ruum xuyeew runimaal wach chi taaq'anik i josq'laj chikop. Xkiloq'ej i mama' josq'laj chikop re' re', je' wili i xkiq'or reh: Re' josq'laj chikop wili ma' ha' ta chi je', eh ma' awach ta neenkuywik i ransil, inki taqe. 5 Eh re' josq'laj chikop xye'arik q'ab' reh chuq'orariik i xa chib'ih jariik chi b'ajb'al ree Dios. Xye'arik wo' q'ab' reh i josq'laj chikop chi xa ki'ib' roxk'ahl poh naa ruwihiik runimaal wach chi taaq'anik. 6 Eh je' wo' re' xub'an chupaam taqe poh re' re': Xub'aj i Dios, je' wo' hoq i loq'laj rub'ihnaal. Xub'aj wo' hoq i ruPaat i Dios wilik pan taxaaj. Eh xub'aj wo' taqe wilkeeb' pan taxaaj. 7 Xye'arik wo' q'ab' reh chi naa rub'anam i peleto kuuk' i santo laj aj nimaneel korehtaal i rub'an keh. Eh xye'arik wo' runimaal wach chi taaq'anik chikinaah i ju'jun ch'uq chi nimaq tinamit, ju'jun chi kok' tinamit, i xa reh reh wach kiq'orik wii'. 8 Chu'nchel i tinamit wach ak'al xiloq'inik ree josq'laj chikop re' re'. Re' taqe re' xa re' wo' rutz'uhkriik chee wach ak'al ma' kojooj tee kib'ihnaal paruhujil i juneliik k'acharik wilik ruuk' i je' Rak'uun Tentzun, re' i kansamaj chi jilow mayiij. 9 Awach iraaj rib'iram, chunimaj i wili: 10 Awach i ruk'ul chi naa ruye'ariik pantz'ilom, naa wo' ruye'ariik pantz'ilom. Eh awach i ruk'ul chi naa rukanteesjiik ruuk' q'aslaj ch'ihch', ruuk' wo' q'aslaj ch'ihch' naa rukanteesjiik. Ruum re' taqe i santo laj aj nimaneel koruman chi naa kikuyum i ti' k'axik. 11 Chi riij i re', jinaj wo' chik i mama' josq'laj chikop xelik cho panak'al noq xwil. Ki'ib' i ruk'aa' je' ruk'aa' rak'uun tentzun, eh je' inq'orik mama' aaq'. 12 Re' reh wilik ruuk' i rajaawriik i peet josq'laj chikop. Eh re' rukab' chikop, re' wach ak'al, chu'nchel i tinamit xumin taqe chulooq'jiik i peet josq'laj chikop, re' i k'isiin naq ma' xkimik ruum i ruyok'eel eh xk'achjik wo' chik. 13 Re' rukab' chikop re' re' yohb'aal wach taqe i ma' ilooj taj xub'an, eh xa chib'ih chik jariik taqe xuk'uhtaaj, korehtaal xuqasaj chee q'aaq' pan taxaaj, xk'ulik qohoq wach ak'al chikiwach i tinamit. 14 Eh ruuk' taqe ma' ilooj taj xuk'uhtaaj, re' i ye'ooj q'ab' ree rub'anariik chuwach i peet josq'laj chikop, xujot'ib'eej tinamit wach ak'al. Eh xumin taqe chupaam i tinamit chi kitz'aq jino'q i rujalwaach i peet josq'laj chikop, re' i ma' xkimik ta ruum i ruyok'om i q'aslaj ch'ihch'. 15 Re' rukab' josq'laj chikop xye'arik rajaawriik chuye'ariik ruxlab'al i rujalwaach i peet josq'laj chikop, reh chi xq'orik i jalwaach re' re', reh chi xukansaj taqe i ma' xiloq'inik ta reh. 16 Re' i rukab' josq'laj chikop xuq'or chi kojaroq kehtalil parusak'aaj kiq'ab' oon yejal kiwach i tinamit, chi nimaq chi kok' taq, chi b'ehoom chi neb'aa', chi ma' awach ta intaaq'anik keh chi je' minooj taqe pankowlaj kamanik. 17 Eh ma' awach ta chik i neerub'an i loq', neerub'an i k'aay wila' ma' kojooj reh i rehtalil oon re' i rub'ihnaal i josq'laj chikop oon re' k'ihaal i rajlaamb'al i rub'ihnaal. 18 Re' wili na'ojb'al iraaj. Awach i rureq chi riij, chukapaaj riij nik' k'ihaal nee nelik chuwach i ajlaamb'al reh i josq'laj chikop. Re' ruk'ihaal i ajlaamb'al re' re', chi riij i rub'ihnaal jino'q winaq inq'orik, waqiib' siento ruuk' waqiib' rukajwinaq inooj eloq.

Apocalipsis 14

1 Eh jinaj wo' chik ilooj xnub'an: Pa'lik chik chaloq i je' Rak'uun Tentzun chinaah i yuuq' Sión. Eh jinajsiento miil ruuk' kijib' roxk'ahl miil chi tinamit i wilkeeb' i koq ruuk', re' taqe i tz'ihb'amaj yejal kiwach i rub'ihnaal i je' Rak'uun Tentzun, i rub'ihnaal i raJaaw. 2 Eh jinaj i q'orik xb'aan cho pan taxaaj noq xb'iraj. Xa je' chik rukab' noq inqajik chaloq nim ha' wataq ab'aj xampojik chik. Xa je' chik rukab' i xeleqinik i rub'an i kahoq. Eh xa je' chik inq'orik ruk'ihaal arpa noq inq'oojiik. 3 Jinaj i ak' tz'uuy xkitz'uyej i koq chuwach i loq'laj ye'aab', chikiwach i kijib' chi k'achaach, chikiwach i nimaq kiwach winaq. Eh re' ak' tz'uuy re' re', ma' jino'q xichol rutz'uuyjiik xa re' wo' taqe jinajsiento miil ruuk' kijib' roxk'ahl miil xichol rutz'uuyjiik, re' taqe xiko'ljik chaloq chi kixilak i tinamit wach ak'al. 4 Re' taqe re' saq wach i kánima, ruum ma' xkian ta keh i k'oyomal. Eh xkinimaj chi korik i je' Rak'uun Tentzun. Eh aha' inooj i reh kiooj chi riij. Re' taqe re' xiko'ljik cho chi kixilak i tinamit wach ak'al chi je' taqe rupeet mayiij i Dios, je' wo' chi reh i je' Rak'uun Tentzun. 5 Re' keh ma' jino'q chukuj q'orik xelik cho pan kichii'. Eh ma' xta wo' k'isinoq kimahk. 6 Eh jinaj wo' chik i ánjel inrupik koyejal taxaaj noq xwil. Eh xchalik ruq'or rib'iral jinaj i ak' k'uhb'aal i wilik chi juneliik keh chu'nchel i tinamit wach ak'al, chi nimaq taq tinamit, chi kok' tinamit, chi je' xa reh reh wach kiq'orik wii'. 7 Re' ánjel re' re' kow xuq'or cho chi je' wili: Chayohleej taq wach i Dios, chayeew taq ruloq'il, ruum xponik chik i ruq'ijil chi naa rub'anam i q'ataj q'orik. Chaloq'ej taq i Dios, re' xyej-anik reh i taxaaj, i wach ak'al, i palaw, taqe raasb'al ha' inki. 8 Eh tiklik wo' chik cho chi riij i rukab' ánjel, je' wili xuq'or: Xuq'eb' chik riib' xuq'eb' chik riib' panti' k'axik i nimlaj tinamit Babilonia, ruum xuyoj i kina'ojb'al i nimaq taq tinamit ruuk' i k'oyomal xutijej taqe wii'. Ruum i xub'an re' re', je' naa xuxohk'risaj taqe ruuk' k'ahlaj ha', inki. 9 Chi riij i rukab' ánjel tiklik wo' chik chaloq i roox ánjel, kow xuq'or chi je' wili: Awach inloq'inik reh i peet josq'laj chikop ruch'ihil i rujalwaach, eh awach i ruk'ul i rehtalil yejal wach oon parusak'aaj q'ab', 10 je' naa k'ah laj ha' ma' xilakimaj taj i naa ruye'ariik reh chi uuk'jik pan kulk. Re' na' ye'aroq pa runimaal tojb'al mahk ruum i rujosq'iil i Dios, ye'b'al reh pan q'aaq' qoplik ruuk' asufre chuwach i je' Rak'uun Tentzun, chikiwach taqe i santo laj ruánjel i Dios. 11 Re' rusib'eel i q'aaq' i naa kiwihiik wii' pa runimaal ti' k'axik intzub'ik johtoq chi juneliik. Eh re' taqe kiloq'inik reh i peet josq'laj chikop ruch'ihil i rujalwaach oon xkiyeew q'ab' chi xkojarik keh i rehtalil, ma' naa ta kihi'liik chuk'ulariik i ti' k'axik chi q'iij chi aq'ab' naa kiwihiik ar, inki. 12 Ruum i wili, re' taqe santo laj aj nimaneel, re' i kinimanik reh i ruk'uhb'aal i Dios, eh korik wo' wach kik'ux chunimjiik i Jesucristo, inchol kichopom kik'ux chukuyariik i ti' k'axik. 13 Eh jinaj i q'orik xb'aan cho pan taxaaj noq xb'iraj. Je' wili i ruq'or: Chatz'ihb'aaj i wili: Yu'naak johtoq chi qawach atoob' keh i naa kikimiik chi k'ahchi' kinimam i QaJaaw inki cho weh. Hoo' korik ruum naakihi'liik ruuk' i kikamaj, eh re' kikamaj naa ruk'amwiik reje keh chi hi'lik, inki Santolaj Uxlab'al. 14 Chi riij i re', jinaj i saq suutz' xwilow reje wach. Eh chinaah i suutz' re' re' tzunlik chaloq jinaj i je' ruwii' winaq. Wilik ru corona wach naah re' ruuk' i oro. Ruyohq'eem jinaj ruq'aslaj ch'ihch' lok lok naah. 15 Eh pareh chik i ánjel xelik cho chupaam i rupaat i Dios wilik cho pan taxaaj noq xwil, kow xuq'or reje chi je' wili reh i wilik cho nah suutz': Xureq chik ruq'ijil rujachariik i tik wilik wach ak'al, ruum xq'aanb'ik chik, chayok' ruuk' aq'as laj ch'ihch', eh chamol i koq i wach, inki. 16 Eh re' i wilik cho nah suutz' xuyok' ruuk' i ruq'aslaj ch'ihch' i tik wilik wach ak'al. Eh re' wach i tik xureq wach ak'al xumol i koq. 17 Jinaj wo' chik i ánjel xelik cho chupaam i rupaat i Dios wilik cho pan taxaaj. Re' ánjel re' re' ruyohq'eem wo' jinaj ruq'aslaj ch'ihch' lok lok naah. 18 Pareh chik i ánjel xelik cho wach artaal, re' i wilik rajaawriik chi rilariik i q'aaq' wilik ar. Kow xuk'er reje chii' chuq'orob'jiik i ánjel wilik ruq'aslaj ch'ihch', xuq'or reje reh chi je' wili: Re' uuva wilik wach ak'al xq'aanb'ik chik, chayok' ruuk' aq'as laj ch'ihch', eh chamol chi kuhtaal i wach, inki reh. 19 Chalik ánjel xrik'saj chinaah i wach ak'al i ruq'aslaj ch'ihch' lok lok naah, eh xuyok' i uuva. Xumol i wach, eh xuyeew pan jinaj yitz'b'al reh. Re' ye'aab' re' re' rehtalil i rujosq'iil i Dios naa ruye'em chaloq. 20 Re' wach i uuva chii' tinamit xyitz'arik reje. Eh aha' xtuqlujik wii' i riis i uuva, kik' chik i xelik reje ar, je' naa chii' ju' kawáyu xponik ruchamiil paam. Je' wo' naa sut chi ixib' siento kilómetro xtuqlujik wii' i kik' re' re'.

Apocalipsis 15

1 Jinaj wo' chik i runimaal sahchb'al k'uxliis ma' ha' ta chi je' xuk'uhtaaj cho riib' pan taxaaj noq xwil: Wuquub' i ánjel xi k'amwik cho reh i wuquub' chi tz'apaab' wach ti' k'axik, re' i naa rik'sam wii' i rujosq'iil i Dios na' ohoq kuxoq. 2 Xwilow wo' wach haa' jinaj i je' palaw xa je' chik lemow paam, eh xilakim q'aaq'. Re' taqe i ma' xta xi uchjik ruum i peet josq'laj chikop ruch'ihil i rujalwaach, eh ma' xkiyee ta q'ab' chi xkojarik keh i rajlaamb'al i rub'ihnaal, pa'alkeeb' i koq chi chii' i palaw re' re', ju'jun i kiarpa ye'ooj ruum i Dios. 3 Re' keh k'ahchi' kitz'uyem i rutz'uuy i Moisés, i raj kamanoom i Dios, je' wo' i rutz'uuy i je' Rak'uun Tentzun. Je' wili inkiq'or pankitz'uuy: QaJaaw Dios, q'e' nim awajaawriik, xiik' naah aaloq'il, eh ma' ha' ta chi je' taqe i xa a'n. Hat wo' Reey chikinaah i nimaq taq tinamit, korik wach ak'ux, rub'ehel chu'nchel i na a'n. 4 QaJaaw ¿Awach ma' neenyohlinik awach, awach ma' neen ye'wik aloq'il? ruum xa re' wo' hat wilik asantohiil. Eh chu'nchel i nimaq taq tinamit naa kichaliik chalooq'jiik, ruum xkikoj chik rehtaal chi rub'ehel i q'ataj q'orik i na a'n, inki. 5 Chi riij i re', xwilow noq xteh i taxaaj re' wilik cho wii' i ye'aab' xiik' naah loq'il, je' wo' hoq i paat molb'al reh i k'uhb'aal, re' i ruyejaam cho wach i Dios chi naa rojiik eloq wach. 6 Chupaam i ye'aab' xiik' naah loq'il xi elik chaloq i wuquub' chi ánjel, re' i kik'amwik cho reh i wuquub' b'uhr wach chi ti' k'axik. Re' keh xa saqpotz'ik chik i kiso' kikojom re' ruuk' i lino xa nrob'rotik chik wach. Eh q'e'lik kisíncho chi' kik'ux re' ruuk' i oro. 7 Chalik i jinaj keh i kijib' chi k'achaach xuyeew ju'jun kikulk re' ruuk' i oro i wuquub' chi ánjel. Re' ju'jun chi kulk nujinaq chi rujosq'iil i Dios i k'achlik chi juneliik. 8 Eh re' ye'aab' xiik' naah loq'il xnujik chi sib' ruum i ruloq'il ruch'ihil i runimaal i rajaawriik i Dios. Eh ma' jino'q i xub'an i okik chupaam i ye'aab' xiik' naah loq'il, korehtaal xkikohlaaj cho rub'aan i wuquub' chi ti' k'axik i xkik'am chee wuquub' chi ánjel.

Apocalipsis 16

1 Eh jinaj chik i kowlaj q'orik xb'aan cho chupaam i ye'aab' xiik' naah loq'il noq xb'iraj. Je' wili i xuq'or keh i wuquub' chi ánjel: Hiy taq chachihkaaj chinaah i wach ak'al i wilkeeb' chupaam i wuquub' chi kulk re' i rujosq'iil i Dios xuyeew chaloq, inki. 2 Xooj aj re' i peet ánjel, xuchihkaaj chaloq i wilik chupaam i rukulk chinaah i wach ak'al. Ruum i re', xpoq' chaloq jinaj yeb'ee wach ti'laj rax q'aah chikiij chu'nchel i tinamit i kojooj keh i rehtalil i peet josq'laj chikop, eh inkiloq'ej wo' hoq i rujalwaach. 3 Eh re' rukab' ánjel xuchihkaaj chaloq i wilik chupaam i rukulk chinaah i palaw. Ruum i re', xsutinik chi kik' je' xuhkiil rukik'eel kamnaq xkahnik. Eh ruum i re' xikimik chu'nchel i k'achalkeeb' chupaam i palaw. 4 Re' roox ánjel xuchihkaaj chaloq i wilik chupaam i rukulk chinaah taqe nim ha', je' wo' chinaah taqe raasb'al ha'. Eh ruum i re', xi sutinik chi kik'. 5 Eh xb'iraj i xuq'or chaloq chi je' wili i ánjel, inilwik reh taqe ha': Hat QaJaaw Dios, wilik asantohiil, xa wilkaat wo' cho najtir q'iij, je' wo' yu'naak. Eh rub'ehel cha weh chi je' re' i q'ataj q'orik xa a'n, 6 ruum chi re' keh xkikansaj taqe i santo laj aj nimaneel eh je' wo' re' xkian reh taqe i jalal aq'oral. Eh yu'naak i hat, xayeew keh chi uuk'jik i kik'. Xti ruk'ul chi keh inki ánjel. 7 Eh jinaj wo' chik i q'orik xb'aan cho wach artaal noq xb'iraj: Hoo', QaJaaw Dios nim awajaawriik Xti korik chi parub'ehel xa a'n chee q'ataj q'orik inki. 8 Re' rukaaj ánjel xuchihkaaj chaloq i wilik chupaam i rukulk chinaah i q'iij. Eh re' re' xye' wik ruman rutz'a'iil i q'iij, reh chi xuk'at taqe i tinamit ruuk' i rutz'a'iil. 9 Re' taqe re', xti q'e' ti' i k'ahtik xkik'ul ruum i rutz'a'iil i q'iij. Eh ni xata ruum i re' xkinimaj i Dios, eh ma' xkiyeew ta ruloq'il, rub'ajariik la' chik i Dios xkian, re' i wilik rajaawriik chuye'ariik taqe ti' k'axik re' re'. 10 Re' roo' ánjel xuchihkaaj chaloq i wilik chupaam i rukulk chinaah i ruye'aab' i peet josq'laj chikop. Eh re' tinamit ruchopom naah xi kahnik panq'equm, eh xa nkitiiw chik i kaaq' ruum i ruti'kiil i xkik'ul. 11 Eh xama' xkikanaa' ta wo' hoq i kiyeb'eew wach na'ojb'al. Rub'ajariik la' chik i Dios wilik cho pan taxaaj xkian, ruum i ti' xkik'ul, eh ruum i yeb'ee wach rax q'aah xpoq' cho chikiij. 12 Re' ruwaaq ánjel xuchihkaaj chaloq i wilik chupaam i rukulk chinaah i nim ha', Éufrates. Eh ruum i re', xchiqik i nim ha', reh chi xteh i kib'eeh taqe reey chalik inki a'n parelb'aal q'iij. 13 Eh chi riij i re', ixib' chi ma' tob'laj uxlab'al je' kiwii' tuhtz' xwil kiwach. Jinaj i xelik cho panchii' i mama' kaq riij aaq', jinaj xelik cho panchii' i peet josq'laj chikop. Jinaj i xelik cho panchii' i jalal ruq'oral i Dios i rub'an riib'. 14 Re' taqe re' i ruxlab'al i aj Yahm, eh xa chib'ih jariik i ma' ilooj taj inkik'uhtaaj chi sahchb'al k'uxliis. Eh xa aha' kiooj chumolariik kiwach taqe reey wilkeeb' sut i wach ak'al reh i pletohinik chupaam i ru nimlaj Q'iij i Dios xiik' naah nimaal rajaawriik. 15 Re' hin xa je' kinooj k'oloq i ajileq' taq cha naah. Atoob' reh awach i na'lik reh eh ruk'axam-oq i ruso' rukojom chi riij. Chi je' re' ma' t'uslik taj, eh ma' nee ta ruk'uhtaaj ruk'ixb'ilaal chikiwach i tinamit, inki. 16 Re' taqe ma' tob'laj uxlab'al re' re' xkimol wach chu'nchel reey ar chupaam i ye'aab'Armagedón rub'ihnaal pan kiq'oral i aj hebreo. 17 Re' ruwuuq ánjel xuchihkaaj chaloq i wilik chupaam i rukulk panteew noq xwil. Eh chupaam i Ye'aab' xiik' naah loq'il i wilik cho pan taxaaj, re' wilik cho wii' i Dios, jinaj i kowlaj q'orik xb'aan cho ar, je' wili i xuq'or: Xooj aj eloq wach re' inki. 18 Xub'an aj cho re' ruch'aab' kahoq xa repej chik riib'. Xa nq'ajb'anik chik i xub'an noq xpoq' i kahoq. Eh xub'an wo' jinaj i yihk xiik' naah kowiil. Ma' jino'q i yihk rub'anam chi je' re' i rutohq'iik chee k'acharik wach ak'al. 19 Re' nimlaj tinamit oxtariik xelik. Eh re' nimaq taq tinamit wilkeeb' sut i wach ak'al xich'a'lojik. Re' Dios, ruum i ruk'aah, xk'ulik cho paruk'ux chi xuyeew panti' k'axik i nimlaj tinamit Babilonia, je' naa k'ah laj ha' i xuyeew reh chi uuk'jik. 20 Chu'nchel i ye'aab' sutimaj kiij chi ha', ruch'ihil taqe yuuq' k'ixkaab', xsahchik kiwach. 21 Eh xiq'ehb'ik chik inche cho pan taxaaj i nimaq taq saqb'och, xk'ulik qohoq chikinaah i tinamit wach ak'al. Re' ju'jun chi saqb'och je' naa ju'jun kintaal rahliil. Re' taqe tinamit ma' k'isiin ta noq xkib'aj i Dios chi riij i runimaal ti' xb'aan keh ruum i saqb'och.

Apocalipsis 17

1 Chalik jinaj keh i wuquub' chi ánjel re' ruuk' taqe wilik ju'jun kikulk kuuk'. Xuq'or cho weh chi je' wili: Kim ayu'. Neenuk'uhtaaj aweh i tojb'al mahk naa ruk'ulum ixoq xiik' naah k'oyomal, re' i wilik chikinaah nimaq taq ha'. 2 Re' taqe reey wilkeeb' sut i wach ak'al xkian k'oyomal ruuk' ixoq re' re'. Eh re' tinamit wach ak'al xkian wo' i k'oyomal ruuk'. Ruum i re', je' naa xuxohk'risaj taqe ruuk' k'ahlaj ha', inki. 3 Re' i xuk'uhtaaj weh i Ruxlab'al i Dios, xiruk'am chik reje i ánjel pan jinaj ye'aab' chiq yuuq'. Ar xwilow wach jinaj ixoq ihqamaj ruum jinaj i josq'laj chikop kaq riij, wuquub' i naah, lajeeb' i ruk'aa', nujinaq chi b'ihnaal i riij b'ajb'al ree Dios. 4 Re' ixoq re' re' rax muqik ru kaqiil i ruso', ruxoyib'eem riib' ruuk' oro ruuk' i holohaq ab'aj, ruuk' uuh kirob' rotik. Eh ruchopom jinaj rukulk re' ruuk' i oro, re' nujinaq wii' chu'nchel i ruma'tob'laj na'ojb'al, re' ruch'uwa'iil wach i ruk'oyomal. 5 Eh re' ixoq re' re' tz'ihb'amaj jinaj b'ihnaal yejal wach, ma' inkan ta chi riij i ruq'or, je' wili i ruq'or: Re' i tinamit Babilonia, kituut noq wilik i kib'anik reh i k'oyomal, kituut wo' taqe i kib'anik reh i yiib' wach na'ojb'al, inki. 6 Eh xnukoj rehtaal chi re' ixoq re' re' xohk'reel ruum i ruuk'jiik i kikik'eel i santo laj aj nimaneel, je' wo' ruum i kikik'eel i xikanteesjik chuq'orariik i korik chi riij i Jesucristo. Eh re' hin, ma' k'isiin ta noq xsahchik nuk'ux. 7 Eh re' ánjel xuq'or cho weh chi je' wili: ¿Chihreet noq xsahchik ak'ux ruum i re'? Re' hin neenuteh wach aweh chib'ih iraaj ruq'orom i ma' eht'alimaj taj chi riij ixoq, chi riij i josq'laj chikop kaq riij, wuquub' i naah, lajeeb' i ruk'aa'. 8 Re' josq'laj chikop xawil wach re' i wilik cho najtir, ma' nilarik ta chik wach, eh k'isiin wo' chik ma' nelik cho pan julkahq, naa rojiik chutojariik i ru mahk. Re' tinamit, i xa re' wo' rutz'uhkriik chee wach ak'al ma' tz'ihb'amaj tee kib'ihnaal paruhujil i juneliik k'acharik, naa rusahchiik kik'ux noq naakilom wach i josq'laj chikop, re' i wilik cho najtir, ma' nilarik ta chik wach, eh k'ulik wo' chik iloq reh. 9 Re' wili na'ojb'al iraaj i rureqariik chi riij: Re' wuquub' chinaah i josq'laj chikop kijalwaach i wuquub' chi yuuq' i wilik cho wii' ixoq re' re'. Re' wuquub' chi nahis kijalwaach i wuquub' chi reey. 10 Eh re' ho'oob' keh i reey re' re' xq'ucharik chik i kajaawriik. Re' jinaj chi kixilak k'ahchi' chi taaq'anik yu'naak. Re' ruwuuq majaa' imponik ruq'ijil chi naa rokiik chi taaq'anik na' okoq chi taaq'anik, xama' najt ta naa rub'anam. 11 Re' josq'laj chikop, i k'achlik naq chaloq ma' nilarik ta chik wach, i xokik chi ruwahxaaq reey, atoob' ta re' wo' naq taqe ruuk' i wuquub' chi reey. Chi riij i re', narojiik rutojom i ru mahk. 12 Eh re' lajeeb' chi uk'aa' xawil kiwach kijalwaach i lajeeb' chi reey i komajaa' kiokik chi taaq'anik na' kik'ul i kajaawriik chi reyil kuch'ihil i josq'laj chikop, xa je' jinaj ora nakianam. 13 Eh re' lajeeb' chi reey re' re' xkian jinaj wach kik'ux chi naakito'om i josq'laj chikop ruuk' i kikowiil ruuk' i kajaawriik. 14 Re' keh naa kipletoheem i je' Rak'uun Tentzun, eh re' i keh naa rub'aan keh, ruum re' reh i Ajaab'ees chikinaah ajaab'ees, eh Reey chikinaah reey. Eh re' wilkeeb' ruuk' i je' Rak'uun Tentzun re' i paab'amaj taqe, i sik'ooj kiwach, korik wach kik'ux ma' xta wo' naa kuuchjiik i keh, inki ánjel. 15 Eh je' wo' chik wili i xuq'or weh: Re' taqe nimaq taq ha' xawil kiwach i wilik cho wii' i k'oyoom laj ixoq kijalwaach nimaq taq tinamit, i kok' tinamit, xa reh reh wach kiq'orik wii'. 16 Re' lajeeb' chi uk'aa' xawil kiwach chinaah i josq'laj chikop kaq riij naakixowaam wach i k'oyoom laj ixoq, nakit'usaam, eh naa kikanaam chi rutkeel. Naa kik'uxum i rutib'kaal, eh naakik'atam wach q'aaq'. 17 Re' Dios xq'orik pan kánima chi xkian iraaj i Dios chi naa kianam. Ruum i re', re' keh xkian jinaj wach kik'ux chuto'ariik i peet josq'laj chikop ruuk' i kajaawriik chi reyil, reh chi korehtaal inooj eloq wach i ruq'orom chee Dios. 18 Re' ixoq xawil wach rujalwaach i nimlaj tinamit inchopinik kinaah i reey wilkeeb' sut i wach ak'al, inki weh i ánjel.

Apocalipsis 18

1 Chi riij i re', jinaj wo' chik i ánjel qajik i rub'an cho pan taxaaj noq xwil nim rajaawriik, eh re' rusaqumaal chii' wach xan saqumanik chik i wach aak'al xub'an. 2 Re' ánjel re' re' kow xuq'or cho chi je' wili: xq'ehb'ik chik, xq'ehb'ik chik panti' k'axik i nimlaj tinamit Babilonia. Eh xsutinik chi kipaat i raj kamanoom i aj Yahm, je' wo' chi ke'emb'al kiib' i xa chib'ih chik jariik chi ma' tob'laj uxlab'al. Xsutinik chi ye'aab' kisuuq' xa chib'ih tz'inkaal ch'uwa' kiwach, eh xiik' naah yib'kiil kiwach. 3 Ruum re' i nimaq taq tinamit je' naa xuxohk'risaj taqe ruuk' i k'ah laj ha', ruuk' k'oyomal xutijej taqe wii'. Re' taqe reey wilkeeb' sut i wach ak'al xi wihik wo' pan k'oyomal ruuk' i tinamit re' re'. Eh re' taqe aj yakool wilkeeb' sut i wach ak'al xib'ehoomb'rik ruum i ruk'aayjiik i xama' xta rutiq, re' q'e' imponik chuwach i Babilonia, inki. 4 Eh jinaj wo' chik i q'orik xb'aan cho pan taxaaj je' wili xuq'or: Hat taq nutinamiit, eleen taq reje chupaam i tinamit re' re', reh chi ma' nee ta taq ti ehtrik haa' taqe ru mahk, taqe i ti' k'axik naa ruchaliik chinaah, 5 ruum re' taqe ru mahk xtahmik wach, je' naa kopan taxaaj xponik. Ruum i re', xk'ulik cho paruk'ux i Dios i ruyeb'ee wach na'ojb'al i tinamit re' re'. 6 Chaq'aj taq wach reh i ti' xub'an keh i tokoom. Xti ti' chik i tojb'al ru mahk taq chayeew ruum i yiib' wach xub'an. Re' k'ahlaj ha' xuyeew chi uuk'jik keh i tokoom, chaxilakeej taq i k'ahlaj ha' xiik' chik naah k'ahiil i chayeew taq ree reh. 7 Chayeew taq pa runimaal ti' k'axik, chatib'isaj taq ruk'ux je' rukab' noq xunimb'isaj riib' i reh ruuk' i rub'ehomal. Re' reh je' wili ruq'or: Re' hin ayu' wilkiin pan nuye'aab' chi taaq'anik. Ma' hin ta kahnel ixoq, ma' xta ti' naawilom wach, inki. 8 Ruum i re', naa ruchaliik taqe ti' k'axik chinaah chi jumehq'iil: Naa rutiib'iik ruk'ux wi'jaleel, rax kimik naa rub'aniik reh, eh naa ruk'atariik wach q'aaq', ruum re' QaJaaw Dios nim rajaawriik chuye'ariik pantojb'al mahk, inki. 9 Re' taqe reey wilkeeb' sut i wach ak'al, i je' pan k'oyomal xi wihik ruuk' i Babilonia, eh xkich'ikaa' kik'ux ruuk' i rub'ehomal, ma' k'isiin ta naa rutib'iik kik'ux naakoq'em wach na' kilow i rusib'eel noq naa ruk'ahtiik. 10 Eh ruum kiyo'jiik xa chi najt naakilom reje i ti' k'axik naa ruk'ulum, je' wili i naa kiq'orom reh: Q'e' wo' chik ti', q'e' wo' chik ti' i xak'ul, xti hat wo' naq nimlaj tinamit Babilonia, Q'e' wo' naq kow awiib', xa chi jumehq'iil xatye'arik pantojb'al mahk, inko'q taqe. 11 Re' taqe aj yakool wilkeeb' sut i wach ak'al naa wo' koq'iim i keh ruum i ruti'kiil kik'ux chi riij i nimlaj tinamit re' re', ruum ma' awach ta chik naa ruloq'wiik reh i k'ik'aay inkik'am chaloq. 12 Re' inkik'ayej re' taqe wili: oro, plata, holohaq ab'aj, karena, holohaq itz'ihy lino, xéla itz'ihy, eh itz'ihy rax muqik ru kaqiil, k'ih b'uhr wach chi chee' re' ruuk' i kik'ohnik, taqe xa chib'ih jariik holohaq b'aaq kiyej-aal, k'ih taq tz'aaq chee' kiyej-aal, taqe holohaq ab'aj marmol, q'an ch'ihch', til ch'ihch' taqe, 13 canela, xa chib'ih jariik i q'omal insensia, mirra, ink'ohnik laj iq'oom, vino, aséite, arina re' ruuk' i k'ih tz'aaq, trigo chikop aj ihqoom, rak'uun tentzun, kawáyu, kareta, eh moso re' ruuk' kiye'ariik pankowlaj kamanik. 14 Je' wili naa ruq'orariik reje reh i nimlaj tinamit: Yu'naak aj re' xsahchik wach awuuk' taqe wach i chee' xiik' naah suq kiil, re' i q'e' naq imponik chawach ruk'uxariik. Eh xsahchik wo' wach chu'nchel ab'ehomal, je' wo' runimaal awach, inko'q taqe. 15 Re' taqe xiyakwik reh i xa chib'ih jariik re' re', i xib'ehoomb'rik ruum i k'aay kian naq chupaam i nimlaj tinamit, xa chi najt chik naakilom reje ruum i kiyo'jiik na' chaloq i runimaal ti' k'axik chinaah re' keh naa koq'iim, 16 je' wili naa kiq'orom: Q'e' wo' chik ti', Q'e' wo' chik ti' i xuk'ul i nimlaj tinamit. Re' reh je' naq rukab' ixoq i rutiq'aa' riib' ruuk' holohaq itz'ihy lino, rax muqik ru kaqiil, i ruxoyej naq riib' ruuk' oro, ruuk' holohaq ab'aj, ruuk' karena. 17 Eh xa chi jumehq'iil xsahchik wach i rub'ehomal inko'q taqe. Chu'nchel i k'amal kib'eeh i b'esan barco, je' wo' taqe ki b'iyajohinik chupaam i tz'a'laj yuuq', taqe i kib'esanik ree barco, taqe kikamanik nah palaw, xa chi najt chik xkilow reje i xuk'ul i tinamit re' re'. 18 Noq xkilow reje rusib'eel i ruk'ahtiik i nimlaj tinamit, xkik'er kichii' chuq'orariik chi je' wili: Xti ma' jino'q chik i tinamit chi je' rukab' i nimlaj tinamit re' re', inki taqe 19 Eh ruum i ruti'kiil kik'ux, xa nkipukej chik i pooq wach kinaah. Xa suq chik kioq'ik, eh xkik'er reje kichii' chuq'orariik chi je' wili: Q'e' wo' chik ti', Q'e' wo' chik ti' i xuk'ul i tinamit re' re'. Ruuk' chu'nchel chib'ih naq i wilik reh, xib'ehoomb'rik taqe wilik ki barco nah palaw. Eh xa chi jumehq'iil tii xsahchik wach, inki taqe. 20 Eh re' hat taxaaj, re' taq i hat i raj tahqaneel i Jesucristo, re' taq i hat jalal ruq'oral i Dios, re' taq i hat i tinimanik taq ree Dios, suuqb'oq taq ak'ux ruum re' Dios xuq'at chik q'orik chinaah i tinamit Babilonia. 21 Eh jinaj i ánjel xiik' naah i ransil xuchop chaloq jinaj nimlaj ab'aj je' ruwii' ke'b'al, xukut pan palaw, je' wili i xuq'or: Je' wili i naa ak'ulum i hat nimlaj tinamit Babilonia, na' sacharoq awach chi jumpech ma' jaruuj chik naa rilariik awach. 22 Eh ma' jaruuj chik naa rib'irjiik awuuk' xilak taq b'eeh i q'ooj arpa, ni xata ruxuljiik i suub', ni xata ruxuljiik i tuun. Ma' naa ta wo' chik rilariik kiwach i aj kamanoom awuuk'. Ma' naa ta chik rib'iirjiik awuuk' i choqik i rub'an i ab'aj ke'b'al. 23 Ma' jino'q chik i saqumb'al naa rusihq'iniik awuuk', eh ma' jaruuj chik naa rib'irjiik awuuk' i ninq'ijinik ree kaxáro. Atoob' ta naq ma' k'isiin noq xkinimb'isaj kiwach taqe awaj yakool chi kixilak i tinamit sut i wach ak'al, eh ruuk' taqe warinik, xa a'n kijot'ariik i nimaq taq tinamit, inki. 24 Je' re' i naa ak'ulum nimlaj tinamit, ruum awuuk' xchihkik i kikik'eel jalal ruq'oral i Dios, i kikik'eel i rutinamiit i Dios, i kikik'eel chu'nchel i kansamaj taqe chaloq sut i wach ak'al.

Apocalipsis 19

1 Chi riij i re', xb'iraj chik taqe kowlaj q'orik xkian cho pan taxaaj, i ruk'ihaal tinamit. Je' wili i xkiq'or: Re' i QaJaaw Dios, i ruk'ul chi neenqayeew runimaal wach ruum xa re' wo' reh inko'linik, xa re' wo' reh i wilik ruloq'il, eh wilik rajaawriik, 2 ruum re' qaDios parub'ehel i ruq'at i q'orik, eh ruuk' rukorkiil, xuyeew panti' k'axik i k'oyoom laj ixoq, re' i xyojwik i kina'ojb'al i tinamit sut i wach ak'al ruuk' i ruyiib' wach na'ojb'al. Eh re' i kikanteesjiik i raj kamanoom i Dios xub'an, xq'ajarik wach reh ruum i Dios, inki taqe. 3 Eh je' wo' chik wili i xkiq'or: Re' QaJaaw Dios, i ruk'ul chi neenqayeew runimaal wach ruum ma' jaruuj chik naa rumayam johtik i rusib'eel i Babilonia, inki taqe. 4 Eh re' taqe kijib' ru ka'winaq chi nimaq kiwach winaq kuch'ihil i kijib' chi k'achaach xkipachaa' qohoq kiib' wach ak'al chulooq'jiik i Dios, i tzunlik cho paruloq'laj ye'aab'. Re' i QaJaaw Dios, i ruk'ul chi neenqayeew runimaal wach, Je' ta wo' naq re' inki taqe. 5 Eh jinaj i q'orik xb'aan cho ko paruloq'laj ye'aab' i Dios, je' wili i xuq'or: Chayeew taq runimaal wach i qaDios chawunchelaal i hat taq raj kamanoom, eh je' wo' taq i hat i tiyohlinik taq reh, chi nimaq, chi kok' taq inki. 6 Eh xb'iraj i ma' k'isa q'orik je' cho kiq'oral ruk'ihaal tinamit, xa je' chik rukab' i choqik i rub'an i nim ha' noq inqajik cho wataq ab'aj, je' rukab' i choqik inki a'n i kahoq, je' wili i xkiq'or: Re' QaJaaw Dios, i ruk'ul chi neenqayeew runimaal wach ruum re' chik i reh nim rajaawriik xutoq'aa' taaq'anik yu'naak. 7 Je' re' noq, qasuuqb'isaj taq qak'ux chi manlik. Qayeew taq ruloq'il i qaDios, ruum xureq chik ruq'ijil chi naa rub'anam kaxáro i je' Rak'uun Tentzun. Eh re' naa ruk'amam chi rehk'een ruyejaam chik riib', 8 eh xye'arik q'ab' reh chi xutiq'aa' riib' ruuk' holohik laj itz'ihy lino, saqpotz'ik eh inrob'rotik wach, inki taqe. Re' holohik itz'ihy lino rujalwaach i holohik laj na'ojb'al inki a'n i rutinamiit i Dios. 9 Chalik i ánjel xuq'or weh chi je' wili: Chatz'ihb'aaj chi atoob' keh taqe yuuq'imaj chuninq'ijiik irukaxaro i je' Rak'uun Tentzun, inki. Eh xuq'or wo' weh chi je' wili: Re' taqe q'orik wili korik, eh ruq'oral i Dios, inki. 10 Eh re' hin xnuxuk'aa' naq wiib' chulooq'jiik i ánjel, je' wili i xuq'or weh: Maa a'n i je' re', re' la' Dios chaloq'ej, re' hin xa hin wo' raj kamanoom i Dios je' rukab' i hat, je' rukab' taqe aahermano i kiye'em kik'ux chunimjiik i korik i ruq'orom i Jesucristo. Re' inye'wik rukowiil kik'ux i jalal ruq'oral i Dios, inki. 11 Eh tehlik chik i chii' i taxaaj noq xwil, jinaj i saq riij kawáyu xwilow wach ar. Re' iqlik chi riij je' taqe wili i rub'ihnaal: Xti Korik wach ruk'ux, ma' xta chukuj Q'orik ruuk', ruum re' reh parub'ehel i rub'an i taaq'anik, i rub'an i peleto. 12 Eh re' taqe naq'wach xan reprotik chik je' rukab' i rub'an i xaq q'aaq'. K'ih tahs i rukoróna wilik wach naah. Eh jinaj i b'ihnaal tz'ihb'amaj xa re' wo' reh inreqwik chi riij. 13 Re' ruso' muh-amaj pankik', je' wili i rub'ihnaal: tehel wach reh i ruQ'oral i Dios. 14 Eh tahqalimaj kuum ruk'ihaal soldado wilkeeb' pan taxaaj, xasaq chik i kiso', holohaq itz'ihy lino ma' xta k'isinoq ruch'uwa'iil wach, eh saq riij kikawayu iqilkeeb' wii'. 15 Re' reh jinaj i ch'ihch' k'ul q'as xelik cho panchii', b'amb'al keh i ti' k'axik i nimaq taq tinamit. Je' b'axtoon ch'ihch' i naa ruwihiik pan q'ab' na' chub'an i taaq'anik. Je' rukab' noq inyeq'arik paam i uuva pan yitz'b'al reh. Eh naa ruye'em keh chi uuk'jik i k'ahlaj ha' ruum i rujosq'iil i Dios nim rajaawriik. 16 Re' iqlik rij kawáyu, chuwach i ruso' chukorkiil nah rutuuq tz'ihb'amaj i b'ihnaal wili: Reey chikinaah taqe reey, eh Ajaab'ees chikinaah taqe ajaab'ees, inki ruq'or. 17 Eh jinaj i ánjel pa'lik chuwach i q'iij noq xwil. Kow xuk'er cho chii' chi kiyuq'ub'jiik chu'nchel i chikop kirupinik pan taxaaj: Kim taq ayu' chamol taq awiib', k'oloq taq ak'ux aweh i runimaal k'uxumb'al ruyejaam wach i Dios, 18 reh chi nee taq inak'ux aweh i kitib'kaal i reey, i kitib'kaal kajaaw i soldado, i kitib'kaal i kowlaj winaq, i kitib'kaal kawáyu, i kitib'kaal kib'ehik chi riij kawáyu, i kitib'kaal i tinamit kib'anik reh i mahk: chi je' ma' awach ta ntaaq'anik keh chi je' minooj taqe pankowlaj kamanik, chi nimaq chi kok' taq, inki. 19 Eh xwilow chik wach i peet josq'laj chikop, je' wo' taqe i reey wilkeeb' sut i wach ak'al kuch'ihil i ki soldado kimolom kiib' chub'anariik i peleto ruuk' i iqlik chi riij i saq riij kawáyu, je' wo' kuuk' taqe ru soldado. 20 Eh re' peet josq'laj chikop xchoparik ruch'ihil i rukoj riib' chi q'orol ruq'oral i Dios, re' i xk'uhtanik cho reh i sahchb'al k'uxliis chuwach i chikop re' re'. Eh ruuk' i re' xujot'ib'eej taqe i xkiyeew q'ab' chi xkojarik keh i rehtalil i peet josq'laj chikop, xkiloq'ej i rujalwaach. Eh re' josq'laj chikop ruch'ihil i rukoj riib' chi q'orol ruq'oral i Dios, k'achlik kiwach noq xikutarik pan palaw q'aaq' qoplik ruuk' asufre. 21 Eh re' taqe kik'u'liil i xikanteesjik ruuk' i ch'ihch' k'ul q'as i xelik cho panchii' i iqlik chi riij i saq riij kawáyu. Eh chu'nchel i chikop i kirupinik pan taxaaj xkik'ux i kitib'kaal taqe kamnaq re' re' korehtaal xinujik ruum.

Apocalipsis 20

1 Eh jinaj chik i ánjel qajik i rub'an cho pan taxaaj noq xwil. Wilik ruuk' i rulawehiil i julkahq, eh jinaj nimlaj karena wilik pan q'ab'. 2 Eh xuchop i mama' kaq riij aaq', re' i xa wilik wo' cho najtir q'iij, ma' tob'laj winaq, aj yahm i rub'ihnaal. Eh xb'ak'arik chi karena ruum i ánjel reh i lajeeb' siento haab', 3 xkutarik pan julkahq, ar xtz'aparik naah. Re' ánjel re' re' xukoj rehtalil chi xluhtz'ik naah i jul chi korik, reh chi ma' nee ta chik i rub'an kijot'ariik nimaq taq tinamit i aaq' re' re' korehtaal inik'ik i lajeeb' siento haab', ko ra'j chik naa rutehariik cho k'isinoq re'. 4 Xwilow kiwach i holohaq ye'aab', ar tzunulkeeb' i xkik'ul kajaawriik chi q'ataj q'orik. Eh xwilow wach i kánjel kit'iosil i xyok'arik kalaq, ruum i runimjiik i ruk'uhb'aal i Dios, re' i xuq'or i Jesucristo. Re' taqe i ma' xkiloq'ej taj i peet josq'laj chikop, i rujalwaach. Eh ma' xkik'ul taj i rehtalil i josq'laj chikop yejal kiwach, ni xata chi kiq'ab'. Eh xik'aach wo' chik cho ruka'peech, eh xkian i taaq'anik ruuk' i Jesucristo chuwach i lajeeb' siento haab'. 5 Re' wili i peet kiwuktiik chaloq i kamnaq chi k'achlik kiwach. Eh re' taqe kamnaq junch'uq ko xik'ik chik i lajeeb' siento haab' noq xik'aach wo' chik cho ruka'peech. 6 Atoob' keh i wilik kisantohiil i naakehtriik i peet wuktik chaloq chi kixilak kamnaq. Re' keh ma' xta naa kuuchjiik ruum i ruka'peech kimik k'amal b'eeh aj tiij la' chik taqe chuwach i Dios, chuwach i Jesucristo. Eh naa kianam i taaq'anik ruuk' i Jesucristo chuwach i lajeeb' siento haab'. 7 Eh na' i k'oq i lajeeb' siento haab', naa rutehariik chee aj yahm i tz'aplik cho wii'. 8 Eh naa rojiik chi kijot'ariik i nimaq taq tinamit sut i wach ak'al Gog, eh Magog i kib'ihnaal. Eh re' i aj yahm naa wo' rumolom wach i ki soldado i tinamit re' re' reh i peletohinik. Re' ki soldado xiik' naah kik'ihaal je' k'ihaal i saniib' chii' palaw. 9 Re' taqe soldado re' re' xkipuhkaaj kiib' wach ak'al. Eh xkisutej riij i ye'aab' wilkeeb' wii' i santo laj aj nimaneel, je' wo' tinamit q'e' ruk'axam. Eh re' Dios xukut chaloq i q'aaq' pan taxaaj chikinaah i aj ixowaal re' re', eh xuk'at taqe chi jumpech. 10 Eh re' aj yahm i xjot'wik keh, xkutarik pan palaw q'aaq' qoplik ruuk' asufre, re' wo' kutuuj wii' i peet josq'laj chikop ruch'ihil i chukul q'orik chi riij i ruq'oral i Dios. Ar naakik'ulum i runimaal ti' k'axik koxcheel chi q'iij chi aq'ab' chi juneliik. 11 Eh jinaj chik i nimlaj ye'aab' xiik' naah saqiil xwilow wach, eh jinaj i tzunlik chupaam. Chuwach i tzunlik ar xsahchik wach i taxaaj je' i wach ak'al ma' x-ilarik ta chik kiwach chi jumpech. 12 Eh xwilow kiwach i kamnaq chi nimaq chi kok' taq pa'alkeeb' i koq chuwach i loq'laj ruye'aab' i Dios. Eh xhe'arik kiwach huuj, xhe'arik wo' wach i huuj jinaj chik, re' ruhujil i juneliik k'acharik. Re' taqe kamnaq re' re' xq'atarik q'orik chikinaah re' q'oreel chib'ih xkian chib'ih i xkiq'or je' rukab' i tz'ihb'amaj chupaam taqe huuj re' re'. 13 Re' palaw xuq'asaj taqe kamnaq wilkeeb' naq chupaam. Re' kimik ruch'ihil i kiye'aab' Camnaq xkiq'asaj i kamnaq wilik naq kuuk'. Eh re' taqe kamnaq re' re' chi kiju'junaal xq'atarik q'orik chikinaah re' q'oreel chib'ih xkian chib'ih xkiq'or. 14 Eh re' kimik, ruch'ihil i kiye'aab' kamnaq, xikutarik pan palaw q'aaq'. Re' palaw q'aaq' re' re', re' ruka'peech kimik. 15 Eh xikutarik pan palaw q'aaq' noq xwil i ma' xkan taj chi tz'ihb'amaj i kib'ihnaal paruhujil i juneliik k'acharik.

Apocalipsis 21

1 Chi riij i re', xwilow chik wach jinaj i ak' taxaaj, jinaj i ak' wach ak'al, ruum re' peet taxaaj i peet wach ak'al xsahchik kiwach chi jumpech, eh ma' xta wo' chik palaw. 2 Re' hin i Juan xwilow chik inche wach i Santolaj Tinamit, re' ak' Jerusaleem, qajik i rub'an cho pan taxaaj chuwach i Dios, korjinaq cho chi korik je' rukab' jino'q i q'ahxoq rutiq'aam riib' reh irukaxaro ruuk' i rub'ahiil. 3 Eh jinaj i kowlaj q'orik xb'aan cho chupaam i loq'laj ye'aab', je' wili xuq'or chaloq: Chab'iraj yu'naak re' chik i Dios patim chi kixilak i tinamit. Re' chik i reh naa rupatiniik kuuk' chi jumpech, eh naa kikahniik chi rutinamiit. Re' Dios naa ruwihiik kuuk', eh re' chik i reh naa kikojom chi ki Dios. 4 Eh re' wo' reh naa rujuxwiik reh chu'nchel i riis naq' kiwach. Eh ma' naa ta chik rilariik wach i kimik, ni xata oq'ik, ni xata ti'kiil k'uxliis. Eh ma' xta chik ti' naa ruk'ulariik chuwach i Dios, ruum chu'nchel i wilik naq cho najtir xsahchik kiwach, inki. 5 Eh re' tzunlik cho paruloq'laj ye'aab' je' wili i xuq'or weh: Chab'iraj re' hin inu-aak'b'isaj chu'nchel i xa chib'ih jariik, inki. Eh xuq'or wo' weh chi je' wili: Chatz'ihb'aaj taqe q'orik wili, ruum re' re' xti korik nimjik iraaj, inki. 6 Eh je' wili i xuq'or weh: Xooj aj eloq wach re'. Re' hin i peet, re' hin i rukuxiik wach, je' rukab' noq wilik i peet letra A, i tz'apaab' wach letra Z. Awach i chiqiij chii', xa chi siih neenuyeew ruhaa' paraasb'al ha', re' inye'wik juneliik k'acharik. 7 Awach i xukuy ik'ik chupaam i ti' k'axik, naa rehchaam chu'nchel i wili chi rukooch. Re' chik i hin neekirukoj chi ruDios eh re' reh nee wo' nukoj chi wak'uun. 8 Eh re' i kiyo'jik, re' i ma' kinimanik taj, re' i xiik' naah yib'kiil wach i kina'ojb'al, re' i kansan kas kichaaq', re' i wilkeeb' pan k'oyomal, re' taqe i aj war, re' i kiloq'inik reh i tiyoox, re' taqe i chukul q'orik, chu'nchel i re' naakikutariik pan palaw q'aaq' qoplik ruuk' asufre. Re' re' i ruka'peech kimik, inki. 9 Eh jinaj keh i wuquub' chi ánjel i wilik ju'jun kikulk kuuk' nujinaq taqe wii' i wuquub' chi tz'apaab' wach ti' k'axik, xuq'or weh chi je' wili: kim ayu', neenuk'uhtaaj aweh i naa ruk'amam chi Rehk'een i je' Rak'uun Tentzun, inki. 10 Eh chupaam ilooj xnub'an re' re' xk'uhtjik weh chi xiruk'am johtoq panuxlab'al chinaah jinaj nimlaj yuuq' najt naah. Ar xuk'uhtaaj reje weh i runimaal santo laj tinamit, i ak' Jerusaleem, qajik i rub'an cho pan taxaaj chuwach i Dios. 11 Eh xan saqumanik chik paam ruum i rusaqumaal chii' wach i Dios. Eh re' rusaqumaal je' rukab' i holohik laj ab'aj, je' rukab' ab'aj, jaspe, xan saqumanik chik paam, je' rukab' i lemow. 12 Re' tinamit re' re' sutimaj riij chi runimaal tz'aq najt naah. Kab'laj i ru puertahiil, eh chi chii' i ju'jun chi puerta, ju'jun i ánjel wilik. Eh chuwach i ju'jun chi puerta re' re', tz'ihb'amaj i kib'ihnaal i kab'laj ch'uq chi tinamit Israel. 13 Ixib' i ru puertahiil wilik parelb'aal q'iij. Eh ixib' ru puertahiil wilik parookb'aal q'iij. Ox ox wo' ru puertahiil wilik k'ultar pantaq rucheel. 14 Re' tz'aq sutimaj wii' riij i tinamit kab'laj chi ab'aj ch'iklik wii'. Eh chuwach taqe ab'aj re' re', tz'ihb'amaj i kib'ihnaal i kab'laj chi raj tahqaneel i je' Rak'uun Tentzun. 15 Re' ánjel xq'o'rinik weh ruyohq'eem jinaj rupajb'aal b'olob'ik paam re' ruuk' i oro, pajb'al reh i tinamit, pajb'al reh i tz'aq sutimaj wii' riij, eh pajb'al reh taqe ru puertahiil. 16 Re' tinamit kajtz'u'k noq wilik re' runimaal rooq eliik wach ruuk' i runimaal wach. Eh noq xupaj i ánjel i tinamit ruuk' i rupajb'aal, kiib' miil ruuk' kiib' siento kilómetro xooj eloq chuwach. Re' runimaal rooq, re' runajtiil naah ruch'ihil i runimaal wach, xa eliik wach. 17 Chi riij i re', re' ánjel xupaj wo' hoq i rutz'aqiil i tinamit kab'laj rukajwinaq b'ara xooj eloq chuwach. Re' pajb'al xukoj, re' ruuk' i rub'ara winaq. 18 Re' tz'aq re' re' jaspe ab'aj ruyej-aal. Eh re' paam i tinamit re' ruuk' i holohik oro i okinaq reh je' rukab' i lemow xa nworwotik chik. 19 Re' ju'jun chi ch'ikaab' ree tz'aq xa reh reh wach kika'yik i holohaq ab'aj xoyimaj taqe wii': Re' peet ch'ikaab' ree tz'aq ruuk' jaspe re' rukab' ruuk' safíro re' roox ruuk' ágata re' rukaaj ruuk' esmeralda 20 re' roo' ruuk' ónice, re' ruwaaq ruuk' cornalina, re' ruwuuq ruuk' crisolito, re' ruwahxaaq ruuk' berilo, re' rub'eleej ruuk' topacio re' ru lajeeb' ruuk' crisoprasa, re' rujunlaaj ruuk' jasinto, eh re' rukab'laaj ruuk' amatista. 21 Re' kab'laj chi ru puertahiil i tinamit kab'laj wo' chi perla ab'aj. Eh re' ju'jun chi puerta, ju'jun chi perla i ruyej-aal. Eh re' nimb'eeh panyejaal i tinamit xti xa oro chik je' rukab' i lemow xasaqum chik paam. 22 Chupaam i tinamit re' re', ma' xta jino'q rupaat i Dios xwilow wach, ruum ar xa re' chik i QaJaaw Dios i nim rajaawriik ruch'ihil i je' Rak'uun Tentzun jilow rupaat i Dios. 23 Re' tinamit ma' koruman ta chik chi reh i rusaqumaal q'iij, ni xata re' rusaqumaal i poh, ruum re' chik i loq'laj rusaqumaal chii' wach i Dios ruch'ihil i je' Rak'uun Tentzun insihq'inik reh. 24 Eh parusaqumaal i tinamit re' re' naakib'ehik i nimaq taq tinamit i ko'limaj taqe. Eh ar naa kik'amam chaloq i kib'ehomal taqe reey i wilkeeb' sut i wach ak'al. 25 Re' taqe ru puertahiil i tinamit re' re' ma' naa ta kitz'ahpik chi jumpech, ruum ar ma' naa ta chik rilariik wach i q'equm aq'ab'. 26 Eh ar naa kik'amam reje runimaal wach i kib'ehomal ruch'ihil i kiloq'il i nimaq taq tinamit. 27 Eh chupaam i tinamit re' re', ma' naa ta rokiik i ch'uwa' wach, ni xata re' imb'anik reh i re' ma' re', ni xata re' i chukul q'orik. Re' naa kokiik ar xa re' wo' i tz'ihb'amaj i kib'ihnaal chupaam i ruhujil i juneliik k'acharik wilik ruuk' i je' Rak'uun Tentzun.

Apocalipsis 22

1 Eh re' ánjel xuk'uhtaaj chik weh jinaj i nim ha' xasaq saq chik wach, re' inye'wik k'acharik, xa lemow xan saqumanik chik paam. Eh ar inaasjik chaloq paruloq'laj ye'aab' i Dios, re' wilik cho wii' i je' Rak'uun Tentzun. 2 Panyejaal i nimb'eeh ree tinamit re' re' k'ul tar chi chii' i nim ha' ink'ihik i chee' inye'wik k'acharik. Re' chee' re' re' kab'laj pech inwachinik chupaam i haab' i rajlaal poh inwachinik. Re' xaq i chee' inkamanik chi iq'oom b'al keh i nimaq taq tinamit. 3 Chupaam i tinamit re' re', ma' awach ta chik i naa ruk'ulum i ti' k'axik, ruum ar xa re' chik i loq'laj ruye'aab' i Dios, i ruye'aab' i je' Rak'uun Tentzun naa ruwihiik, eh re' taqe raj kamanoom naa kiloq'inik reh ar. 4 Xti naakilom wach i Dios, eh re' rub'ihnaal yejal kiwach naa ruwihiik. 5 Ar ma' naa ta chik rilariik wach q'equm aq'ab', ma' kota chik ruman chi keh saqumb'al, ni xata re' i rusaqumaal i q'iij. Ruum re' chik i rusaqumaal chii' wach i QaJaaw Dios naa rusihq'iniik keh. Eh ar naa kianam i taaq'anik chi juneliik. 6 Eh je' wili i xuq'or cho weh i ánjel: Re' taqe q'orik wili xti korik, nimjik iraaj, ruum re' QaJaaw Dios, re' inye'wik cho reh i ruxlab'al pan kánima i jalal ruq'oral, xutaq'aaj wo' chaloq i ruánjel chuk'uhtjiik keh i raj kamanoom i k'isiin ma' nk'ularik, inki. 7 Re' hin ilook' wo' chik kinchalik ruka'peech inki Jesucristo. Atoob' reh awach i runimaj i q'orooj chi naa ruk'ulariik, re' i tz'ihb'amaj chupaam i huuj wili inki. 8 Re' hin i Juan, hin xinib'irinik, xinilwik reh chu'nchel i wili. Eh b'iram-oq wilom-oq chik, xnuxuk'aa' naq chik wiib' chulooq'jiik i ánjel i xk'uhtanik weh chu'nchel i wili. 9 Eh re' reh je' wili xuq'or weh: Ma a'n i je' re', re' la' Dios chaloq'ej. Re' hin xa hin wo' raj kamanoom i Dios, je' rukab' i hat, je' rukab' taqe aahermano i kijalwik ruq'oral i Dios, je' rukab' i kinimanik reh i tz'ihb'amaj chupaam i huuj wili, inki. 10 Eh xuq'or wo' chik weh chi je' wili: Maapoy i q'orooj chi naa ruk'ulariik re' tz'ihb'amaj chupaam i huuj wili, ruum ilook' inooj eloq wach. 11 Awach imb'anik ree mahk, chub'an parumahk. Awach i ch'uwa' wach, chub'an chi ch'uwa' wach. Awach i atoob' wach ruk'ux, marukanaa' chik rub'aan i otob'il. Awach i wilik rusantohiil, marukanaa' chik i santohiil, inki ánjel. 12 Chab'iraj: Re' hin ilook' wo' chik kinchalik ruka'peech inki Jesucristo. Naa nuk'amam chaloq i kitojb'aal i ju'jun re' q'oreel chib'ih xkian chib'ih i xkiq'or. 13 Re' hin i peet, re' hin i rukuxiik wach, je' rukab' noq wilik i peet letra A, i tz'apaab' wach letra Z. Xa wilkiin wo' cho pampeet, eh xa wilkiin wo' pantz'apaab' wach, inki Jesucristo. 14 Atoob' keh inkitz'aj i kiso' ruum naa ruye'ariik keh i ruwachuj i chee' inye'wik k'acharik. Eh naa wo' kokiik i koq chi chii' taqe ru puertahiil i tinamit, ak' Jerusaleem. 15 Eh re' taqe i je' kikab' i tz'i' ma' naa ta kik'ulariik cho ar, je' wo' taqe aj war, taqe k'acharik inki a'n pan k'oyomal, taqe kansan kas kichaaq', taqe i kiloq'inik tiyoox, taqe i chukul q'orik, taqe i jot'ool. 16 Re' hin, i Jesucristo, xnutaq'aaj reje nuánjel chuq'orariik rukorkiil taqe wili keh i ju'jun ch'uq chi aj nimaneel. Re' hin, re' ruuk' chaloq i riih rumaam i reey David. Eh re' hin je' naa hin ch'umiil ihqen q'iij xa ntziqtzotik chik, inki. 17 Kim inki Santolaj Uxlab'al, ruch'ihil i rehk'een noq wilik i je' Rak'uun Tentzun. Eh awach i rib'iraj, kim inko'q. Eh awach i chiqiij chii', wila' raaj, xa chi siih chaloq ruk'ej ree i ha' inye'wik juneliik k'acharik. 18 Re' hin i Juan noq k'ahchi' nuq'orom keh chu'nchel i ki-ib'irinik reh i q'orooj chi naa ruk'ulariik re' tz'ihb'amaj chupaam i huuj wili: Wila' awach xtiqwik naah chib'ih ruq'or, re' Dios naa rutiqwiik naah taqe ti' k'axik chinaah tz'ihb'amaj chupaam i huuj wili. 19 Eh wila' awach xtoqwik rooq i q'orooj chi naa ruk'ulariik re' tz'ihb'amaj chupaam i huuj wili, ma' naa ta ruye'ariik reh ruum i Dios i ruwachuj i chee' inye'wik juneliik k'acharik. Eh ni xata naa rokiik chupaam i Santolaj tinamit, re' i q'orooj chupaam i huuj wili. 20 Re' inq'orik rukorkiil taqe wili i ruq'or chi je' wili: Hoo'. Re' hin ilook' wo' chik kinchalik ruka'peech, inki. Je' ta wo' naq re', QaJaaw Jesucristo. Kim. 21 Re' ta naq i QaJaaw Jesucristo nee ruyeew rotob'il taq cha naah chawunchelaal. Je' ta naq re'.